Μικροοικονοµική Θεωρία Κώστας Ρουµανιάς Ο.Π.Α. Τµήµα. Ε. Ο. Σ. 23 Σεπτεµβρίου 214 Κώστας Ρουµανιάς (.Ε.Ο.Σ.) Μικροοικονοµική Θεωρία 23 Σεπτεµβρίου 214 1 / 25 Προσφορά προϊόντος από επιχείρηση Ποια είναι η προσφορά της επιχείρησης σε ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον; ηλαδή ποια είναι η συνάρτηση που µας δίνει το προϊόν που προσφέρει η επιχείρηση ως συνάρτηση της τιµής; Μια επιχείρηση επιλέγει πόσο να παραγάγει ώστε µεγιστοποιήσει το κέρδος τησ: max π() = Εσοδα - Κόστος = p C() Η συνθήκη πρώτης τάξης είναι: dπ() d = p = dc() d p = MC() Αυτή ακριβώς είναι η σχέση ανάµεσα στην τιµή της αγοράς και στην ποσότητα που προσφέρει η επιχείρηση. Περίπου... (όπως ϑα δούµε παρακάτω). Κώστας Ρουµανιάς (.Ε.Ο.Σ.) Μικροοικονοµική Θεωρία 23 Σεπτεµβρίου 214 2 / 25 Προσφορά προϊόντος από επιχείρηση Οικονοµική ερµηνεία: Αν αυξήσει η επιχείρησή της ελάχιστα (ας πούµε κατά µία µονάδα) την παραγωγή της τί γίνεται; 1 Τα έσοδά της αυξάνονται κατά p, η τιµή της επιπλέον µονάδας. 2 Το επιπλέον κόστος είναι MC() (Αυτό ακριβώς είναι το οριακό κόστοσ: το επιπλέον κόστος αν αυξηθεί η παραγωγή ελάχιστα) ιακρίνουµε 3 περιπτώσεισ: 1 p > MC(). Τη συµφέρει να αυξήσει την παραγωγή της. 2 p < MC(). Τη συµφέρει να µειώσει την παραγωγή της. Γλυτώνει MC >. Γλυτώνει περισσότερο απ ό,τι κερδίζει. 3 p = MC(). εν ϑέλει να µεταβάλλει παραγωγή. (Ισορροπία-Αναγκαία συνθήκη, όχι ικανή). Κώστας Ρουµανιάς (.Ε.Ο.Σ.) Μικροοικονοµική Θεωρία 23 Σεπτεµβρίου 214 3 / 25 Θα επιλέγει πάντοτε να παράγει η επιχείρηση; Οχι αν έχει Ϲηµίες. Εποµένως η παραπάνω συνθήκη ισχύει για τις περιπτώσεις που η παραγωγή δεν τη Ϲηµιώνει. Ποιες είναι αυτές οι περιπτώσεις; Οταν τα έσοδα από την παραγωγή (p) καλύπτουν το κόστος παραγωγής. Ποιο κόστος όµως; Το µεταβλητό. Γιατί; Αρα η προσφορά της επιχείρησης ισούται µε τη συνάρτηση/καµπύλη οριακού κόστους ΜΟΝΟΝ ΓΙΑ ΕΠΙΠΕ Α ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΣΤΑ ΟΠΟΙΑ Η ΤΙΜΗ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΙΝΑΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΣΟ ΜΕΤΑΒΛΗΤΟ ΚΟΣΤΟΣ. Κώστας Ρουµανιάς (.Ε.Ο.Σ.) Μικροοικονοµική Θεωρία 23 Σεπτεµβρίου 214 4 / 25
M C A C A V C Κώστας Ρουµανιάς (.Ε.Ο.Σ.) Μικροοικονοµική Θεωρία 23 Σεπτεµβρίου 214 5 / 25 M C A C A V C Κώστας Ρουµανιάς (.Ε.Ο.Σ.) Μικροοικονοµική Θεωρία 23 Σεπτεµβρίου 214 6 / 25 Αν ο κλάδος αποτελείται από n επιχειρήσεις µε καµπύλες προσφοράς 1, 2,... n, η προσφορά του κλάδου για κάθε τιµή είναι το άθροισµα των προσφορών των n επιχειρήσεων. Αθροίζουµε τις καµπύλες οριζόντια. Αφού αθροίζουµε οριζόντια η προσφορά κλάδου είναι ασφαλώς πιο οριζόντια από την προσφορά µιας επιχείρησης. ( είτε το σχήµα) Π.χ. µε τρεις επιχειρήσεισ: Κώστας Ρουµανιάς (.Ε.Ο.Σ.) Μικροοικονοµική Θεωρία 23 Σεπτεµβρίου 214 7 / 25 MC 3 MC 2 MC 1 1 2 3 1 + 2 + 3 Κώστας Ρουµανιάς (.Ε.Ο.Σ.) Μικροοικονοµική Θεωρία 23 Σεπτεµβρίου 214 8 / 25
Βραχυχρόνια ισορροπία µε τέλειο ανταγωνισµό Εχοντας την προσφορά της αγοράς και της επιχείρησης, µπορούµε να δούµε πώς ισορροπεί µια αγορά σε ανταγωνιστικές συνθήκες και πόσο προϊόν προσφέρει η επιχείρηση στη ϐραχυχρόνια αυτή ισορροπία. Κώστας Ρουµανιάς (.Ε.Ο.Σ.) Μικροοικονοµική Θεωρία 23 Σεπτεµβρίου 214 9 / 25 Επιχείρηση Αγορά D M C A C A V C D Κώστας Ρουµανιάς (.Ε.Ο.Σ.) Μικροοικονοµική Θεωρία 23 Σεπτεµβρίου 214 1 / 25 Ορισµός είναι τα έσοδα του παραγωγού µείον το ανακτήσιµο (µεταβλητό) κόστος παραγωγής του. Για κάθε µονάδα που παράγει, ένας παραγωγός έχει πλεόνασµα την τιµή που εισπράττει ανά µονάδα µείον το κόστος αυτής της µονάδας (οριακό κόστος). Αρα συνολικά το πλεόνασµά του ϑα είναι το άθροισµα των πλεονασµάτων ανά µονάδα, ή αλλιώς η επιφάνεια ανάµεσα στην τιµή και την καµπύλη οριακού κόστος (την καµπύλη προσφοράς): Κώστας Ρουµανιάς (.Ε.Ο.Σ.) Μικροοικονοµική Θεωρία 23 Σεπτεµβρίου 214 11 / 25 = M C Τι μ ή α γ ο ρ ά ς Κώστας Ρουµανιάς (.Ε.Ο.Σ.) Μικροοικονοµική Θεωρία 23 Σεπτεµβρίου 214 12 / 25
= M C Π λ ε ό ν α σ μ α Π α ρ α γ ω γ ο ύ Τι μ ή α γ ο ρ ά ς Κώστας Ρουµανιάς (.Ε.Ο.Σ.) Μικροοικονοµική Θεωρία 23 Σεπτεµβρίου 214 13 / 25 Επίπτωση µεταβολής τιµής στο πλεόνασµα παραγωγού Αν η τιµή αυξηθεί από σε, πώς µεταβάλλεται το πλεόνασµα του παραγωγού; Υπάρχουν δύο επιδράσεις. 1 Για κάθε µονάδα που παράγει ήδη, το πλεόνασµά του αυξάνεται. Αρα το συνολικό πλεόνασµα αυξάνεται κατά ένα ορθογώνιο παραλληλόγραµµο ( AB). 2 Επιπλέον λόγω αυξηµένης τιµής τώρα ο παραγωγός ϑέλει να παραγάγει περισσότερο. Ετσι τώρα το πλεόνασµα αυξάνεται επιπλέον κατά το τρίγωνο ABC. Η συνολική αύξηση είναι το άθροισµα των δύο επιφανειών (του τριγώνου και του παραλληλογράµµου). Κώστας Ρουµανιάς (.Ε.Ο.Σ.) Μικροοικονοµική Θεωρία 23 Σεπτεµβρίου 214 14 / 25 Κώστας Ρουµανιάς (.Ε.Ο.Σ.) Μικροοικονοµική Θεωρία 23 Σεπτεµβρίου 214 15 / 25 Κώστας Ρουµανιάς (.Ε.Ο.Σ.) Μικροοικονοµική Θεωρία 23 Σεπτεµβρίου 214 16 / 25
A B C Κώστας Ρουµανιάς (.Ε.Ο.Σ.) Μικροοικονοµική Θεωρία 23 Σεπτεµβρίου 214 17 / 25 A B C Κώστας Ρουµανιάς (.Ε.Ο.Σ.) Μικροοικονοµική Θεωρία 23 Σεπτεµβρίου 214 18 / 25 A B C Κώστας Ρουµανιάς (.Ε.Ο.Σ.) Μικροοικονοµική Θεωρία 23 Σεπτεµβρίου 214 19 / 25 Μακροχρόνια καµπύλη προσφοράς. Μακροχρόνια περίοδοσ: Ολες οι εισροές είναι µεταβλητές. Τελειώνουµε µε την µακροχρόνια καµπύλη προσφοράς της επιχείρησης. Αφού µακροχρόνια υπάρχει είσοδοσ/έξοδος επιχειρήσεων δε µπορούµε να αθροίσουµε τις προσφορές των υπαρχουσών επιχειρήσεων σήµερα. Για κατασκευή µακροχρόνιας προσφοράς παρατηρήστε ότι δε µπορεί η τιµή να είναι διαφορετική από το χαµηλότερο µακροχρόνιο µέσο κόστοσ: 1 Αν > min{lac}, υπάρχουν κέρδη. Είσοδος επιχειρήσεων έως ότου τα κέρδη εξαλειφθούν. 2 Α < min{lac}, Ϲηµίες οι επιχειρήσεις δε ϑα παραγάγουν. Αρα µακροχρόνια η καµπύλη προσφοράς είναι µια οριζόντια γραµµή ίση µε min{lac}: Κώστας Ρουµανιάς (.Ε.Ο.Σ.) Μικροοικονοµική Θεωρία 23 Σεπτεµβρίου 214 2 / 25
Μακροχρόνια και ϐραχυχρόνια επίδραση µεταβολής στη Ϲήτηση. Ας εξετάσουµε τα αποτελέσµατα µιας µετατόπισης προς τα πάνω της καµπύλης Ϲητήσεως. Βραχυχρόνια οι εταιρείες ϑα αυξήσουν την προσφορά τους πάνω στο ϐραχυχρόνιο οριακό κόστος χωρίς προλάβουν να εισέλθουν νέες εταιρείες στην αγορά. Η τιµή ϑα αυξηθεί, η παραγωγή κάθε εταιρείας ϑα αυξηθεί από 1 σε 2 και η συνολική πωλούµενη ποσότητα στην αγορά ϑα ανέλθει από 1 σε 2. Θα υπάρξουν κέρδη ϐραχυχρόνια αφού η τιµή είναι υψηλότερη από το µέσο κόστος. Αυτό ϑα προσελκύσει νέες εταιρείες στην αγορά µακροχρόνια µε αποτέλεσµα η συνολική προσφορά να αυξηθεί, ϱίχνοντας την τιµή. Αυτή η διαδικασία ϑα συνεχιστεί έως ότου η τιµή επανέλθει στο αρχικό της επίπεδο = min{lac}. Κώστας Ρουµανιάς (.Ε.Ο.Σ.) Μικροοικονοµική Θεωρία 23 Σεπτεµβρίου 214 21 / 25 A C M C = min{lac} 1 1 Κώστας Ρουµανιάς (.Ε.Ο.Σ.) Μικροοικονοµική Θεωρία 23 Σεπτεµβρίου 214 22 / 25 1 A C M C = min{lac} 2 2 Κώστας Ρουµανιάς (.Ε.Ο.Σ.) Μικροοικονοµική Θεωρία 23 Σεπτεµβρίου 214 23 / 25 1 A C M C = min{lac} 1 3 Κώστας Ρουµανιάς (.Ε.Ο.Σ.) Μικροοικονοµική Θεωρία 23 Σεπτεµβρίου 214 24 / 25
1 A C M C = min{lac} L 1 3 Κώστας Ρουµανιάς (.Ε.Ο.Σ.) Μικροοικονοµική Θεωρία 23 Σεπτεµβρίου 214 25 / 25