Το πρόβληµα του Ασωπού ποταµού Προτάσεις αντιµετώπισής του Παρουσίαση της Τεχνικής Έκθεσης (ΤΕ) Οµάδας Εργασίας του Τεχνικού Επιµελητηρίου Ελλάδας. Αναστάσιος Ι. Στάµου, Καθηγητής Ε.Μ.Π. Μέλος ΜΕΠΑΑ και της ΟΕ 1
Οµάδα Εργασίας Ζιώγας Χαράλαµπος, ΠΜ - Υγιεινολόγος Θεοχάρη Χριστίνα, ΠΜ- ρ. Περιβαλλοντολόγος Λειβαδάρος Ρουσσέτος, ρ. ΜΜΜ Μπούρα Αγγελική, ΜΜ -Msc Περιβ. Μηχανικής Παντελάρας Παντελής, ΧΜ-Οικονοµολόγος Παπαδοπούλου Μαρία, ΠΜ- Επ. Καθηγήτρια ΕΜΠ Στάµου Αναστάσιος, Καθηγητής ΕΜΠ Όλοι: Μέλη ΜΕΠΑΑ 2
ιαδικασία Πρόταση της Μόνιµης Επιτροπής Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης (Πρακτικό ΜΕΠΑΑ Νο. 22, 16ης Μαΐου 2007). Απόφαση Α7/Σ42/2008 της ιοικούσας Επιτροπής του ΤΕΕ. 3
Mεθοδολογία εργασίας Συγκέντρωση υφιστάµενων στοιχείων. Κατανοµή των στοιχείων σε ενότητες. Επεξεργασία- ανάλυση στοιχείων από µέλη ΟΕ, ανάλογα µε την ειδικότητα του µέλους. Σύνθεση. Συµπεράσµατα. Προτάσεις. Συγγραφή ΤΕ. 4
Στοιχεία Ευχαριστίες Υφιστάµενα στοιχεία. Μελέτες. Ερευνητικά έργα. Άλλα (π.χ. ιπλ. Εργασίες). Όχι νέα-πρωτογενή στοιχεία. Ευχαριστίες σε όσους µας έδωσαν στοιχεία (βλ. ΤΕ). Στην ΤΕ υπάρχουν όλες οι πηγές που χρησιµοποιήθηκαν. 5
Σηµαντική παρατήρηση Στην ΤΕ δίνεται έµφαση στο Cr, ειδικότερα Cr(IV). Όµως, σηµασία πρέπει να δοθεί σε όλους τους ρύπους. Λύνοντας µόνοτοπρόβληµατουcr(iv) δεν λύνεται το πρόβληµα της ρύπανσης του Ασωπού. Απαιτείται συνολική αντιµετώπιση του προβλήµατος. 6
Ενότητες ΤΕ και ενότητες παρουσίασης 1. Ιστορικό - Χρονική αναδροµή Νοµοθεσία. 2. Χαρακτηριστικά περιοχής µελέτης. 3. Πηγές ρύπανσης. Έµφαση στις βιοµηχανίες. 4. Σηµασία του Cr(VI). 5. Προτάσεις φορέων. 6. Συµπεράσµατα και προτάσεις. 7
1. Χρονική αναδροµή 1969: Προεδρικό ιάταγµα επετράπη η εγκατάσταση βιοµηχανιών στην ευρύτερη περιοχή των Οινοφύτων, χωρίς όρους αναφορικά με τη λειτουργία τους. 1979: ιανοµαρχιακή Απόφαση επετράπη η ρίψη αποβλήτων στον Ασωπό, µε την προϋπόθεση να ελέγχονται για τις ποσότητες χρωµίου που περιέχουν. Μέχρι 1994: Κανένας επίσηµος φορέας δεν ασχολήθηκε µε το πρόβληµα. εκαετία του 90: ΥΠΕΧΩ Ε έδωσε εντολή για κάποιες πρώτες ενέργειες απορρύπανσης οι οποίες δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ. 1996: ΥΠΕΧΩ Ε ανέθεσε στο ΕΜΠ την εκπόνηση ειδικής µελέτης. 2001: ηµιουργείται ο Σύνδεσµος ιαχείρισης Αποβλήτων Ασωπού. 2004: Ανιχνεύθηκαν για πρώτη φορά υψηλές συγκεντρώσεις χρωµίου στο πόσιµο νερό. 2005: Ακόµα υψηλότερες τιµές. 2007: Πρωτοβουλία του ήµου Οινοφύτων άρχισαν συστηµατικές αναλύσεις και παρακολούθηση των νερών. 2007-2008: Μελέτη ΙΓΜΕ. 8
2. Χαρακτηριστικά περιοχής (1). Λεκάνη απορροής 9
2. Χαρακτηριστικά περιοχής (2). Νερά ποταµού Υδραυλική συµπεριφορά 1. Ανάντη τµήµα: Μικρήπαροχήνερών. Λόγοι: Μειωµένη τροφοδοσία από τον υδροφόρο ορίζοντα + αποστράγγιση. 2. Μέσο τµήµα: Σταδιακή αύξηση της παροχής του ποταµού. Λόγοι: Επιφανειακές απορροές + διάθεση βιοµηχανικών και αστικών λυµάτων. 3. Κατάντη τµήµα: Σταδιακή µείωση της παροχής. Λόγοι: Μεγάλη κατείσδυση. 10
2. Χαρακτηριστικά περιοχής (3). Νερά ποταµού Ποιότητα -DO ΕΛΚΕΘΕ (Μέτρηση: 2/08/08) DΟ: Πολύ µικρές τιµές Κακή ποιότητα: Στους δυο σταθµούς ASOPOS_DW και THERMIDON Φτωχή ποιότητα: Στο σταθµό ASOPOS_UP. ΣτανεράτουΑσωπούζειµόνο µια προνύµφη (λάργα) ενός είδους µύγας, ηοποίαµπορεί να ζήσει σε συνθήκες µηδενικού οξυγόνου. 11
2. Χαρακτηριστικά περιοχής (4). Νερά ποταµού Ποιότητα - Οικολογική ποιότητα (βενθικά µακροασπόνδυλα) 12
2. Χαρακτηριστικά περιοχής (5). Νερά ποταµού Ποιότητα Χρώµα SS BOD -Cr Γέφυρα ΟΣΕ: Ιώδες Γέφυρα κοντά σε Βιολογικό Σταθµό: Έντονα γκριζοκίτρινο Γέφυρα κοντά σε Μύλους Ασωπού: Γκριζοκίτρινο (δυσοσµία) Γέφυρα Χαλκουτσίου (Εκβολή σε Θάλασσα):Κίτρινο Παραλία Βαφικός Σκάλας: Υποκίτρινο Εκροή Βιολογικού Σταθµού: Υποκίτρινο Αιωρούµενα στερεά (mg/l) = 5-160 BOD (mg/l) = 5-53 Cr (mg/l)=0.010-0.040 13
2. Χαρακτηριστικά περιοχής (6). Νερά ποταµού Συµπέρασµα «... τα (επιφανειακά) νερά κατά µήκος του ποταµού και στη θαλάσσια ακτή είναι ρυπασµένα µε ανόργανο και οργανικό φορτίο...». 14
2. Χαρακτηριστικά περιοχής (7). Υπόγεια νερά Υδραυλική συµπεριφορά -1 Ετήσια ανανεώσιµα υδατικά αποθέµατα: 1. 111 εκατ. m3 σε καρστικούς σχηµατισµούς. 2. + 32 εκατ. m3 σε προσχωµατικούς κοκκώδεις υδροφόρους σχηµατισµούς. Υδροφόροι ορίζοντες: 1) Ανώτερος κοκκώδης υδροφόρος. Τροφοδοτείται µε νερά βροχής, διηθήσεις και νερά ποταµού. Κινείται προς «καταβόθρα» (στα. των Οινοφύτων) 2) Βαθύτερος καρστικός. Τροφοδοτείται µε κατακόρυφες διηθήσεις και νερά ανώτερου υδροφόρου. Κινείται προς Α- ΒΑ. Πηγή: ΙΓΜΕ 15
2. Χαρακτηριστικά περιοχής (8). Υπόγεια νερά Υδραυλική συµπεριφορά -2 16
2. Χαρακτηριστικά περιοχής (9). Υπόγεια νερά Υδραυλική συµπεριφορά -3 Σηµαντική παρατήρηση Ηκατεύθυνσηροής+ η υδραυλική σχέση µεταξύ του κοκκώδους και του υποκείµενου καρστικού υδροφόρου επιτρέπει τον χαρακτηρισµό του τελευταίου ως «υδροφόρου υψηλής ρυπαντικής επιδεκτικότητας από ρυπογόνες εστίες και δραστηριότητες που λαµβάνουν χώρα στην ευρύτερη λεκάνη του Ασωπού». 17
2. Χαρακτηριστικά περιοχής (10). Υπόγεια νερά Ποιότητα Ν, P και Cl. Νιτρικά Συγκεντρώσεις: ιπλάσιες περίπου από τα θεσµοθετηµένα όρια του πόσιµου νερού των 50 mg/l. Προέλευση: Κυρίως αγροχηµική (αζωτούχα λιπάσµατα). Νιτρώδη και αµµωνιακά Συγκεντρώσεις: Αυξηµένες τιµές σε ορισµένες περιοχές. Προέλευση: Κυρίως αστική και βιοµηχανική. Χλωριόντα και φωσφορικά Συγκεντρώσεις: Αυξηµένες τιµές σε ορισµένες περιοχές. Προέλευση: Βιοµηχανική (υφαλµύρινση, κοντά στη θάλασσα). 18
2. Χαρακτηριστικά περιοχής (11). Υπόγεια νερά Ποιότητα Χλωριόντα 19
2. Χαρακτηριστικά περιοχής (12). Υπόγεια νερά Εξασθενές χρώµιο Κατανοµή: ανάλογη αυτής του ολικού χρωµίου. 156 ppb. Γεώτρηση κοντά στην κοίτη (Β τουαγ. Θωµά). 140 ppb. Γεωτρήσεις και φρέατα στην περιοχή της Αυλίδας. 104 ppb. Γεώτρηση κοντά στην κοίτη. Μέχρι 108 ppb. Ευρύτερη περιοχή του Αυλώνα. Οι αυξηµένες συγκεντρώσεις του εξασθενούς χρωµίου που προαναφέρθηκαν εκτιµάται µε βεβαιότητα ότι είναι στην πλειοψηφία τους αποτέλεσµα βιοµηχανικής ρύπανσης. Παρόλα αυτά, σηµειώνεται ότι είναι πιθανή και η παρουσία χρωµίου φυσικής προέλευσης, αλλά τα διαθέσιµα στοιχεία δεν επιτρέπουν τον ασφαλή χαρακτηρισµό του. 20
2. Χαρακτηριστικά περιοχής (13). Υπόγεια νερά Εξασθενές χρώµιο 21
3. Πηγές ρύπανσης (1). Κατηγορίες πηγών 1) Σηµειακές πηγές ρύπανσης: Bιοµηχανικά απόβλητα. 2) ιάχυτες πηγές ρύπανσης-επιφανειακές απορροές: Επιφανειακές απορροές των όµβριων νερών στις καλλιεργούµενες εκτάσεις. 351.400 στρ.σιτηρά (σκληρό σιτάρι), βρώµη, βαµβάκι και ορισµένες κατηγορίες κτηνοτροφικών φυτών (κριθάρι για σανό) και κηπευτικά σε ποσοστό. 3) Φυσικές πηγές ρύπανσης: Σιδηρονικελιούχα κοιτάσµατα και οφιόλιθοι. Περιορίζονται εκτός της στενής περιοχής της λεκάνης του Ασωπού, Ν στην ορεινή περιοχή της Πάρνηθας και Β στην περιοχή του όρους Κτυπάς. 22
3. Πηγές ρύπανσης (2). Βιοµηχανικά λύµατα 1) Είδος 1) κλωστοϋφαντουργεία-βαφεία- φινιριστήρια. 2) βιοµηχανίες τροφίµων. 3) µεταλλουργικές µονάδες. 4) χηµικές µονάδες. 5) κτηνοτροφικές µονάδες. 2) Παροχή =9500 m3/day (1997). 3) BOD = 6945 kg/d. SS= 6172 kg/d. COD=6172 kg/d. 23
3. Πηγές ρύπανσης (3). Βιοµηχανικά λύµατα-προβλήµατα 1) Παράνοµη απόρριψη υγρών αποβλήτων στα επιφανειακά νερά. 2) ιάσπαρτοι οχετοί διάθεσης λυµάτων απευθείας στον Ασωπό ποταµό. 3) Υγρά απόβλητα µεταφέρονται σε αποµακρυσµένα σηµεία ή σε ΧΑ Α. 4) Βυτιοφόρα ρίχνουν απευθείας στον Ασωπό επικίνδυνα στερεά και υγρά απόβλητα από τις βιοµηχανίες της περιοχής των Οινοφύτων για να γλιτώσουν το κόστος της µεταφοράς τους σε µονάδες βιολογικού καθαρισµού. 3) Έλλειψη υποδοµών. 24
3. Πηγές ρύπανσης (4). Βιοµηχανικά λύµατα και χρώµιο 1) Το εξασθενές χρώµιο προκύπτει από την κατεργασία µεταλλικών επιφανειών, κυρίως αλουµινίου. 2) Μερικά βαφεία φινιριστήρια, που επίσης δραστηριοποιούνται στην περιοχή, δεν ενοχοποιούνται πλέον για την απόρριψη αποβλήτων µε εξασθενές χρώµιο, αφού οι πρώτες ύλες που χρησιµοποιούν σήµερα δεν περιέχουν το στοιχείο αυτό. 3) ιανοµαρχιακή Απόφαση υπ αριθµ. 19640/14-11-79, κατ εφαρµογή της Ε1β/221/65 Υγ. ιάταξης. ΟΡΙΟ Cr(VI)= 200 µg/l. 25
4. Σηµασία του εξασθενούς χρωµίου (VI)- (1). Ένα από τα σηµαντικότερα προβλήµατα ρύπανσης στην ευρύτερη περιοχή του Ασωπού: Παρουσία υψηλών συγκεντρώσεων βαρέων µετάλλων και ειδικότερα εξασθενούς χρωµίου Cr(VI) στα υπόγεια νερά και στον ποταµό). ΣτηφύσηβρίσκεταιωςCr(III). Το Cr(VI), που συναντάται στο περιβάλλον είναι σχεδόν αποκλειστικά ανθρωπογενές. Οδηγία 98/83/EC: Ανώτατο επιτρεπτό όριο ολικού χρωµίου στο πόσιµο νερό=50 µg/l. εν υπάρχει ανώτατο επιτρεπτό όριο ειδικά για το Cr(VI). Το Cr(VI) είναι ισχυρά τοξικό. 26
5. Προτάσεις φορέων. Ερωτήσεις και λοιπές ενέργειες της Βουλής των Ελλήνων. Ερωτήσεις και λοιπές ενέργειες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Μέτρα και ανακοινώσεις του ΥΠΕΧΩ Ε. Πρόταση του ΕΜΠ. Πρόταση του ΙΓΜΕ. 27
6. Συµπεράσµατα και προτάσεις (1). Συµπεράσµατα -1 1. Αλληλεπίδραση επιφανειακών και υπόγειων νερών. 1) Ο Ασωπός ποταµός τροφοδοτείται κυρίως από τα νερά των βροχοπτώσεων. 2) Μικρή ποσότητα νερού προέρχεται από αναβλύσεις. 3) Παρατηρούνται απότοµες µεταβολές στην παροχή του ποταµού κατά τη διάρκεια του υδρολογικού έτους. 4) Σε όλο το µήκος της διαδροµής του ο Ασωπός ποταµός λειτουργεί ως αποστραγγιστικό δίκτυο. 5) Εποµένως, ο ρόλος του Ασωπού ποταµού στην αναπλήρωση των υπόγειων υδροφόρων σχηµατισµών της περιοχής, που αποτελούν πηγή αρδευτικού και πόσιµου νερού είναι καθοριστικός. Τα παραπάνω επιβάλλουν την άµεση και ολοκληρωµένη διαχείριση της ποιότητας των νερών του και κυρίως τον έλεγχο των σηµειακών και 28 των διάχυτων πηγών ρύπανσης.
6. Συµπεράσµατα και προτάσεις (2). Συµπεράσµατα -2 2. Βιοµηχανικές µονάδες στην περιοχή Οινοφύτων Σχηµαταρίου. 1) Συγκέντρωση σηµαντικού αριθµού και µεγέθους βιοµηχανικών µονάδων. 2) εν υπάρχει οργανωµένο σχέδιο για υποδοµές, που είναι αναγκαίες τόσο για την οικονοµική λειτουργία των µονάδων και την προστασία του περιβάλλοντος (οδικό δίκτυο, χωροταξική οργάνωση, αποχετευτικό δίκτυο, ΕΕΛ). Τα παραπάνω οδηγούν σε υποβάθµιση του περιβάλλοντος, ρύπανση των φυσικών αποδεκτών της περιοχής, και αδυναµία βιωσιµότητας των επιχειρήσεων. 29
6. Συµπεράσµατα και προτάσεις (3). Συµπεράσµατα -3 3. εν προβλέπει τίποτα το Ν/ΣτουΡυθµιστικού Σχεδίου Αθήνας και Αττικής για την περίπτωση Οινοφύτων Σχηµαταρίου Βοιωτίας, παρότι αυτή αποτελεί την σηµαντικότερη περιφερειακή δραστηριότητα εκτός Νοµού Αττικής από οικονοµικής, κοινωνικής και περιβαλλοντικής πλευράς. 4. Επικινδυνότητα του Cr(VI) στο νερό = εξαιρετικά υψηλή. (Σύµφωνα µε πρόσφατες µελέτες και έρευνες). Σηµαντικές ποσότητες Cr(VI) µπορούν να εισέλθουν στον ανθρώπινο οργανισµό µέσωφρούτων και λαχανικών που έχουν ρυπανθεί, δρώντας έτσι συσσωρευτικά µε αυτές του πόσιµου νερού. Κοινοτικές οδηγίες και συναφείς πράξεις, αλλά και εθνικές νοµικές ρυθµίσεις, αντιµετωπίζουν σε άλλες περιπτώσεις, πλην του πόσιµου νερού, τη δράση του CrVI, ως καταπινόµενης ουσίας, περίπου ισοδύναµη από πλευράς επικινδυνότητας µε αυτήν άλλων τοξικών βαρέων µετάλλων, όπως 30 του καδµίου, του χαλκού, του νικελίου και του µολύβδου.
6. Συµπεράσµατα και προτάσεις (4). Συµπεράσµατα -4 5. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει θεσπίσει διακριτά όρια για το τρισθενές και το εξασθενές χρώµιο. Πρέπει να γίνει γρήγορα γιατί η µη-θέσπισή τους παραβιάζει τις αρχές της προφύλαξης και της πρόληψης. 6. Περιβαλλοντική διαχείριση στις βιοµηχανίες. Τα αντιρρυπαντικά συστήµατα των βιοµηχανιών και ο έλεγχος της συνολικής περιβαλλοντικής διαχείρισης των βαρέων µετάλλων και κάθε τοξικής ουσίας, που παράγεται κατά την παραγωγική διαδικασία, αποτελούν σε κάθε περίπτωση αναγκαιότητα και δεν υποκαθίστανται από κεντρικές ή περιφερειακές εγκαταστάσεις αγωγών συλλογής ή βιολογικών καθαρισµών. Τα βιοµηχανικά απόβλητα απαιτούν κατά κανόνα ειδικές µεθόδους διαχείρισης και διάθεσης. 31
6. Συµπεράσµατα και προτάσεις (5). Συµπεράσµατα -5 7. Υπάρχουν µεγάλες ελλείψεις σε υποδοµέςκαικυρίωςσεεπιστηµονικό προσωπικό στις αρµόδιες υπηρεσίες της Νοµαρχίας Βοιωτίας. Έτσι, είναι πρακτικά αδύνατος ο ουσιαστικός έλεγχος της λειτουργίας των βιοµηχανικών βιοτεχνικών µονάδων του νοµού Βοιωτίας και των περιβαλλοντικών ελέγχων. Στη ιεύθυνση Ανάπτυξης της Νοµαρχίας Βοιωτίας= 4 τεχνικοί υπάλληλοι (του ιευθυντή συµπεριλαµβανοµένου). Απαιτούνται τουλάχιστον 15 µηχανικοί και άλλες τεχνικές ειδικότητες. 32
6. Συµπεράσµατα και προτάσεις (6). Επείγουσες προτάσεις -1 1. Να εφαρµοσθούν οι Κ.Υ.Α.: 26857/553/88 περί προστασίας των υπογείων νερών από υπεδάφια διάθεση επικινδύνων αποβλήτων και 4859/726/9-3-2001 περί µέτρων και περιορισµών για την προστασία του υδατικού περιβάλλοντος. Να γίνει άµεση αναθεώρηση των Περιβαλλοντικών Όρων βιοµηχανικών µονάδων που προβαίνουν ήδη σε υπεδάφια διάθεση επεξεργασµένων επικίνδυνων βιοµηχανικών αποβλήτων. 33
6. Συµπεράσµατα και προτάσεις (7). Επείγουσες προτάσεις -2 2. Να εφαρµοσθεί Σχέδιο ιαχείρισης και Πρόγραµµα Παρακολούθησης των νερών της λεκάνης απορροής του ποταµού Ασωπού. Να καθορισθεί η ανώτατη χρήση και η αντίστοιχα απαιτούµενη ποιότητα των νερών του Ασωπού, σύµφωνα µετηνοδηγία2000/60/εκ. 3. Να εφαρµοστεί για κάθε βιοµηχανική µονάδα σύστηµα ισοζυγίου του φορτίου Cr(VI) και ελέγχου εκροής των επεξεργασµένων αποβλήτων. Να ελέγχονται µε παραστατικά το εισερχόµενο και το εξερχόµενο της µονάδας φορτίο Cr(VI). Τα αποτελέσµαταναδηµοσιοποιούνται. Σε περίπτωση αποκλίσεων => αυστηρές κυρώσεις µε εξειδίκευση των άρθρων 28 και 30 του Ν. 1650/86. Έλεγχος εκροών µε βάση τα ανώτατα επιτρεπτά όρια ( Κοινή Απόφαση ΥΓ/19640/79) + Τακτοποίηση σύµφωνα µε την πρόταση υπ αρ. 7. 34
6. Συµπεράσµατα και προτάσεις (8). Επείγουσες προτάσεις -3 4. Να γίνει καθαρισµός της παρόχθιας ζώνης του Ασωπού για την εξασφάλιση πρόσβασης και ελέγχου σε όλο το µήκος του ποταµού. 5. Να ενισχυθούν άµεσα και σηµαντικά µεεπιστηµονικό-τεχνικό προσωπικό οι υπηρεσίες που είναι αρµόδιες για την αδειοδότηση των βιοµηχανιών /βιοτεχνιών του νοµού Βοιωτίας. 6. Να επιταχυνθούν οι διαδικασίες για την οργάνωση και στελέχωση της Κεντρικής Υπηρεσίας Υδάτων και των Περιφερειακών /νσεων Υδάτων, καθώς και η ενεργοποίηση των ολοκληρωµένων δράσεων (Πρόγραµµα Παρακολούθησης της κατάστασης των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων, Πρόγραµµα ΒασικώνκαιΣυµπληρωµατικών Μέτρων) που προβλέπονται στην Οδηγία 2000/60 και στο Π.. 51/2007. 35
6. Συµπεράσµατα και προτάσεις (9). Μεσοπρόθεσµες προτάσεις -1 1. Να αναπτυχθεί on-line σύστηµα παρακολούθησης της ποιότητας των επιφανειακών και των υπόγειων νερών (βλ. 2000/60). Αυτή θα συνεισφέρει: (α) εντοπισµό τωνπηγώνρύπανσης, (β) συλλογή στοιχείων πεδίου -> βαθµονόµηση + επιβεβαίωση των προτεινόµενων µαθηµατικών µοντέλων ΜΜ (βλ. πρόταση Νο 2), και (γ) στη διαχρονική εξακρίβωση της αποτελεσµατικότητας των λαµβανόµενων µέτρων (π.χ. εξυγίανσης, βλ. Πρόταση Νο 3). 2. Να δοµηθούν κατάλληλα ΜΜ προσοµοίωσης 1. υδροδυναµικής συµπεριφοράς και 2. ποιότητας των επιφανειακών και υπόγειων νερών. Με τα ΜΜ θα εκτιµηθεί η αποτελεσµατικότητα των προτεινόµενων µέτρων. 36
6.Συµπεράσµατα και προτάσεις (10). Μεσοπρόθεσµες προτάσεις -2 3. Να πραγµατοποιηθεί κατάλληλη διερεύνηση-µελέτη για την αποκατάσταση της ποιότητας (εξυγίανση) των υπόγειων νερών. 4. Να εφαρµοσθούν Βέλτιστες ιαθέσιµες Τεχνικές (Best Available Techniques, ΒΑΤ) στις µονάδες Οινοφύτων και Σχηµαταρίου. 5. Να εγκατασταθούν αντιρρυπαντικά συστήµατα σε όλες τις µονάδες, των οποίων τα απόβλητά τους περιέχουν τοξικές ουσίες. Να γίνεται αυστηρός έλεγχος διάθεσης των τυχόν υπολειµµάτων σε νόµιµα αδειοδοτηµένους φορείς. Να χρησιµοποιούνται, όπου είναι τεχνικά δυνατό, πρώτες ύλες µηδενικής τοξικότητας. 37
6.Συµπεράσµατα και προτάσεις (11). Μεσοπρόθεσµες προτάσεις -3 6. Να εναρµονιστεί η εθνική νοµοθεσία µε τα αποτελέσµατα των ερευνών της τελευταίας δεκαετίας σχετικά µε την επικινδυνότητα του Cr(VI) στο νερό για ανθρώπινη χρήση. Όριο= 2-5 µg/l. 7. Να εφαρµοσθεί η ΚΝΑ/ΥΓ 19460/79 µε αναπροσαρµογή των ανώτατων επιτρεπτών ορίων της σύµφωνα µετις αυστηρότερες τιµές της ΥΓ 179182/79 (αφορά σε επεξεργασµένα υγρά βιοµηχανικά απόβλητα που εκρέουν σε ανοιχτά ρέµατα εκβάλλοντα στον ΚΑΑ). Ώστε να συµπέσουν µε τα όρια της στήλης (3) («Ρεύµατα») του πίνακα (α) της ΥΓ 179182/79. 38
6.Συµπεράσµατα και προτάσεις (12). Μεσοπρόθεσµες προτάσεις -4 8. Να διαµορφωθεί πλαίσιο δράσεων και νοµοθετικών ρυθµίσεων για το πόσιµονερόκαι τη ΥΠ. 9. Nα κωδικοποιηθεί, επικαιροποιηθεί και συµπληρωθεί το νοµοθετικό πλαίσιο για τη διάθεση επικινδύνων/τοξικών βιοµηχανικών αποβλήτων. Πρωτοβουλία Υ.ΠΕ.Κ.Α. Να διευκρινισθούν ασάφειες, αµφισβητήσεις ή επικαλύψεις του νοµοθετικού πλαισίου. Να γίνουν οι αναγκαίες νοµοθετικές παρεµβάσεις και να εκδοθεί εγκύκλιος προς όλες τις αδειοδοτούσες Αρχές η οποία θα ρυθµίζει κατά ενιαίο και σαφή τρόπο τα εν λόγω θέµατα. 39
6.Συµπεράσµατα και προτάσεις (13). Μεσοπρόθεσµες προτάσεις -5 10. Να εφαρµοστεί η αδειοδότηση ιαχείρισης Επικινδύνων Αποβλήτων. Επιµελητήρια: ιάχυση πληροφόρησης προς βιοµηχανίες για τις απαιτούµενες ενέργειες και να εφοδιαστούν το συντοµότερο µε Άδειες ιαχείρισης Επικινδύνων Αποβλήτων (βλ. αρ. 7, Κ.Υ.Α. Η.Π.13588/725/06). Αλλιώς: Επιβάλλονται οι κυρώσεις του άρ. 17 της ίδιας Κ.Υ.Α. 11. Να θεσµοθετηθεί Π για την προστασία του ποταµού Ασωπού. Π : µπορεί να είναι ανάλογο του Κηφισού ή της ρεµατιάς Πεντέλης Χαλανδρίου (Π 9/8/95, ΦΕΚ 659/6-5-95) + υποστηρικτικές δοµές + οργανωµένοι χώροι υποδοχής (Ν. 2545/07) των µεταποιητικών µονάδων (ΒΕΠΕ). Να ενταχθούν οι ΒΕΠΕ στο γενικότερο περιφερειακό χωροταξικό σχεδιασµό. 40
6.Συµπεράσµατα και προτάσεις (14). Μεσοπρόθεσµες προτάσεις -6 12. Να δηµιουργηθούν υποδοµές για τις βιοµηχανικές-βιοτεχνικές δραστηριότητες στην περιοχή του ποταµού Ασωπού. Ειδικότερα: στην περιοχή Οινοφύτων- Σχηµαταρίου. 13. Να πραγµατοποιηθεί χωροθέτηση και λειτουργία στην περιοχή Κλαδικού Πάρκου µονάδων επεξεργασίας µετάλλων. Έκταση 400 στρέµµατα. Να αποτελέσει υπόδειγµαβιώσιµης ανάπτυξης µε κεντρική µονάδα απορρύπανσης και επεξεργασίας υγρών αποβλήτων, εκθεσιακό κέντρο, εφαρµογές ΑΠΕ και ανακύκλωσης απορριµµάτων. Να ενταχθεί το έργο στο ΕΣΠΑ 2007-2013. 14. Να συγκροτηθεί φορέας διαχείρισης και εποπτείας των µονάδων του Κλαδικού Πάρκου και των µεταποιητικών µονάδων επεξεργασίας µετάλλων, που έχουν παραµείνει εκτός αυτού. 41