ΕΚΘΕΣΗ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ ΕΤΟΥΣ 2012 ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΣΙΤΗΡΩΝ

ΕΚΘΕΣΗ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ ΕΤΟΥΣ 2012 ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΣΙΤΗΡΩΝ Τ.Θ. 60458, 57001 Θέρμη Θεσσαλονίκη 2310471544, 2310475432 Fax: 2310473024 Ιστοσελίδα: http://www.cerealinstitute.gr

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ i. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 2 ii. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 3 iii. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗΣ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ ΣΙΤΗΡΩΝ 6 1. ΕΚΤΕΛΟΥΜΕΝΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ 1.1. Ευρωπαϊκά ανταγωνιστικά 1.2. Ερευνητικά προγράμματα σε συνεργασία με άλλους φορείς 1.3. Αυτοχρηματοδοτούμενος πειραματισμός 2. ΝΕΕΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ 2.1. Προγράμματα που εγκρίθηκαν 3. ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ-ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 3.1. Δημοσιεύσεις σε Διεθνή Επιστημονικά Περιοδικά με κρίση 3.2. Δημοσιεύσεις σε Πρακτικά Διεθνών Συνεδρίων 3.3. Δημοσιεύσεις σε Πρακτικά Εθνικών Συνεδρίων 3.4. Άλλες Δημοσιεύσεις 4. ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΕ ΣΥΝΕΔΡΙΑ 25 5. ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΕ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ 25 6. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 25 7. ΑΛΛΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 7.1. Παροχή υπηρεσιών 7.2. Παραγωγή σπόρων 8. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ 8.1. Λειτουργικές Δαπάνες 8.2. Έσοδα ανά πρόγραμμα και φορέα χρηματοδότησης 8.3 Προσωπικό Ινστιτούτου Σιτηρών 9 9 10 16 22 22 24 24 24 25 25 26 26 26 27 27 27 28 2

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στη Θέρμη Θεσσαλονίκης, στο κτήμα του Εθνικού Ιδρύματος Αγροτικής Έρευνας (ΕΘΙΑΓΕ μέχρι τον Οκτώβριο του 2011 και νυν ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ), υπάρχουν οι εγκαταστάσεις του Ινστιτούτου Σιτηρών, ενός ιστορικού Ινστιτούτου, όπως συνηθίζεται να λέγεται. H δραστηριότητά του ξεκινάει από το 1923 και συνεχίζει μέχρι σήμερα την πορεία του στηρίζοντας τον πρωτογενή τομέα της χώρας μας με τη βελτίωση και τη δημιουργία νέων ποικιλιών και υβριδίων σιτηρών, προς όφελος των γεωργών και της Εθνικής Οικονομίας. Παρά το γεγονός ότι το 2012, το Ινστιτούτο Σιτηρών βρέθηκε χωρίς προσωπικό στην κατηγορία των Ερευνητών, το υπόλοιπο προσωπικό (επιστημονικό, διοικητικό, οικονομικό και βοηθητικό) με την βοήθεια Ερευνητών και άλλων Ινστιτούτων Φυτικής Παραγωγής έφερε σε πέρας όλες τις υποχρεώσεις του, όπως, την παραγωγή και διατήρηση σπόρων καλλιτερευτή, προβασικών και βασικών σπόρων των ποικιλιών και υβριδίων σιτηρών που διατίθενται στις σποροπαραγωγικές εταιρείες για περεταίρω αναπολλαπλασιασμό, για τις ανάγκες των αγροτών. Έτσι, όλες οι δραστηριότητες αλλά και αρκετά ερευνητικά προγράμματα, αυτοχρηματοδοτούμενα ή χρηματοδοτούμενα από τρίτους, υλοποιήθηκαν από το υπόλοιπο επιστημονικό και μη προσωπικό. Στο διάστημα από τον Ιανουάριο μέχρι τον Οκτώβριο του 2012 έγινε αναβάθμιση πολλών υποδομών του Ινστιτούτου Σιτηρών και μετεγκατάσταση του ΚΓΕΒΕ, του Ινστιτούτου Βάμβακος και Βιομηχανικών Φυτών και του Ινστιτούτου Προστασίας Φυτών Θεσσαλονίκης στις εγκαταστάσεις του Ινστιτούτου. Με ιδιαίτερη χαρά σας παρουσιάζουμε στις επόμενες σελίδες, νέα γραφεία, χώρους υγιεινής, ένα καταπληκτικό χώρο για συνεργείο με ασφαλείς ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις και πλήρως ανακαινισμένο το ισόγειο του Χημείου. Σε αυτήν την προσπάθεια θέλω θερμά να ευχαριστήσω όλο το προσωπικό αλλά ιδιαίτερα τον Δρ Δημήτρη Κατσαντώνη για τη διάθεση χρημάτων από τα διαθέσιμα υπόλοιπα των ερευνητικών του έργων, τον Αναπληρωτή Δ/ντή Δρ Γεώργιο Σαμούρη για την καθημερινή του παρουσία στην επίβλεψη των έργων, τους κ.κ. Φώτιο Κλεισιάρη και Ιωάννη Γιωτόπουλο για την άψογη διενέργεια των σχετικών διαγωνισμών, τους κ.κ. Άγγελο Ζορζοβίλη, Ιωάννη Ρεβεζά και Μιχάλη Ματζιούνη (από το ΚΓΕΒΕ) για την προσωπική εργασία. Με την ευκαιρία της αποχώρησής μας (του Δρ Γεωργίου Σαμούρη και της δικής μου, ερευνητών του ΙΚΕΘ) από την Δ/νση του Ινστιτούτου, ευχόμαστε στο Ινστιτούτο Σιτηρών να αποκτήσει, σύντομα, ερευνητικό προσωπικό και με την βοήθεια όλου του προσωπικού να συνεχίσει την φωτεινή πορεία του προς όφελος της ανάπτυξης της χώρα μας. Η Διευθύντρια Δρ Σοφία Κουρλετάκη Μπελιμπασάκη Τακτική Ερευνήτρια 3

Στον ελάχιστο χρόνο που ασκώ παράλληλα καθήκοντα διευθύνουσας σε οκτώ δομές φυτικής παραγωγής που βρίσκονται στη Βόρεια Ελλάδα διαπίστωσα, πρακτικά πλέον, ότι η απόφαση της ανάθεσης από πλευράς κεντρικής Διοίκησης και της αποδοχής από πλευράς μου της διεύθυνσης και της συγκέντρωσή τους κάτω υπό μία ενιαία διεύθυνση είναι ορθή ως πρακτική. Πράγματι, με τον τρόπο αυτόν ο χρόνος επικοινωνίας μεταξύ τους μειώθηκε, ο αναγκαίος συντονισμός των ενεργειών τους εξασφαλίστηκε και επιτυγχάνονται πλέον οικονομίες κλίμακας. Έτσι το έργο γίνεται πιο εστιασμένο και αποτελεσματικό και μπορεί να εφαρμοστεί μια αποφασισμένη κεντρικά πολιτική που αφορά τη γεωργική έρευνα και τις εφαρμογές της. Μια ακόμη απόφαση για ενοποίησή τους σε μία ενιαία διοικητική και οικονομική δομή θα φέρει ακόμη καλύτερα αποτελέσματα στο μέλλον, αφού θα μειώσει τη γραφειοκρατία (ένα έγγραφο ει σόδου αντί για οκτώ!) θα φέρει πιο κοντά τους εργαζόμενους και θα τους κάνει πιο συνεργατικούς και παραγωγικούς. Στην εποχή της υψηλής τεχνολογίας που μηδενίζονται οι αποστάσεις και επιτυγχάνονται αξιόπιστες επικοινωνίες με ελάχιστο κόστος, η υπηρεσία μας μπορεί να κάνει το άλμα χρησιμοποιώντας την προς όφελος των εργαζομένων της, αλλά, κυρίως, της πατρίδας μας. Μεταξύ των σημαντικών έργων λοιπόν που υλοποιήθηκαν πρόσφατα στο χώρο του αγροκτήματος θεωρώ ότι ιδιαίτερη θέση κατέχει η σύνδεση με το δίκτυο οπτικών ινών. Στο διάστημα των δύο τελευταίων ετών ξεκίνησε μια προσπάθεια σύνδεσης του αγροκτήματος με οπτική ίνα γεγονός το οποίο θα διασφάλιζε αναβάθμιση και τελειοποίηση των υποδομών σε επίπεδο δικτύων επικοινωνιών και πληροφορικής. Με την αποτελεσματική συνεργασία και οικονομική συμμετοχή όλων των Ινστιτούτων της Θέρμης, με την οικονομική και διοικητική υποστήριξη του ΕΛΓΟ- ΔΗΜΗΤΡΑ και του τότε Διευθύνοντος Συμβούλου κ. Παναγιώτη Βασιλόπουλου (Απόφαση της 10 ης /12.09.2012 (Αρ. Θέματος: 007) Συνεδρίασης του Δ.Σ. του Οργανισμού μας), με την υποστήριξη του καθηγητή του τμήματος Βιολογίας κ. Θωμά Λαναρά, με την τεχνική υποστήριξη των κ.κ. Χ. Λασκαρίδη και Κ. Μάντη, της Επιτροπής Δικτύων Επικοινωνιών και Πληροφορικής του ΑΠΘ, του κ. Βασίλη Παλιούρα Προϊστάμενου του Τμήματος Πληροφορικής του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ (πρώην ΕΛΟΓΑΚ), την προκήρυξη των σχετικών διαγωνισμών από το Ινστιτούτο Εδαφολογίας Θεσσαλονίκης με υπεύθυνο τον Δρα Φραντζή Παπαδόπουλο, με την τεχνική βοήθεια του προσωπικού του Ινστιτούτου Σιτηρών Δρ Δημητρίου Κατσαντώνη και κ. Άγγελου Ζορζοβίλη, του Εργαστηρίου Προστασίας και Αξιοποίησης Αυτοφυών και Ανθοκομικών Ειδών κ.κ. Βασίλη Γκορλίτσα, Απόστολου Γκουντάρα και Λευτέρη Βαλανά καθώς και των τεχνικών του τμήματος Λαχανοκομίας του ΚΓΕΒΕ κ.κ. Κώστα Κοτρώτση, Κώστα Χατζηνείρου, το όνειρο έγινε πραγματικότητα στις αρχές του 2013. Σε αυτήν την προσπάθεια θέλω θερμά να ευχαριστήσω όλους όσους συνέβαλαν σε αυτή την προσπάθεια αναβάθμισης του αγροκτήματος η οποία ήρθε να συμπληρώσει αποτελεσματικά τις βελτιώσεις των κτιριακών υποδομών και τη μετεγκατάσταση του προσωπικού των Ινστιτούτων. Με την ευκαιρία της αναφοράς αυτής της εγκατάστασης της οπτικής ίνας, θα ήθελα να αναφέρω ότι χωρίς την πολύτιμη βοήθεια των συναδέλφων από το ΑΠΘ και του πρώην ΕΛΟΓΑΚ θα ήταν πολύ δύσκολο έως αδύνατο να το καταφέρουμε οπότε προτείνω να τους σταλεί ευχαριστήρια επιστολή από τον Πρόεδρο του Οργανισμού ή τον Γενικό Διευθυντή Αγροτικής Έρευνας. 4

Τέλος θα ήθελα να ευχαριστήσω όλο το εργατικό και τεχνικό προσωπικό των Ινστιτούτων Φυτικής Παραγωγής το οποίο έχει αναλάβει τη συντήρηση του περιβάλλοντος χώρου του αγροκτήματος και τον έλεγχο της προσβασιμότητας από άλλες οδούς, εκτός της κεντρικής, για λόγους ασφαλείας. Η Διευθύντρια Δρ Ελένη Μαλούπα Τακτική Ερευνήτρια 5

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΩΝ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ ΣΙΤΗΡΩΝ Φωτ. 1. Νέο Rack τηλεφωνικού κέντρου και internet στο Κεντρικό Κτίριο Φωτ. 2. Νέος Ηλεκτρολογικός Πίνακας στο Κεντρικό Κτίριο Φωτ. 3. Βελτίωση υποδομών Κεντρικού Κτιρίου Φωτ. 4. Βελτίωση γραφείων Κεντρικού Κτιρίου Φωτ. 5. Βελτίωση χώρων υγιεινής Κεντρικού Κτιρίου Φωτ. 6. Βελτίωση υποδομών Αίθουσας πολλαπλών χρήσεων Ινστιτούτου Σιτηρών 6

Φωτ. 7. Βελτίωση χώρων εργαστηρίου χημείας και τεχνολογίας σιτηρών Φωτ. 8. Βελτίωση υποδομών εργαστηρίου χημείας και τεχνολογίας σιτηρών Φωτ. 9. Βελτίωση εξοπλισμού εργαστηρίου χημείας και τεχνολογίας σιτηρών Φωτ. 10. Βελτίωση εξοπλισμού εργαστηρίου χημείας και τεχνολογίας σιτηρών Φωτ. 11. Βελτίωση υποδομών εργαστηρίου χημείας και τεχνολογίας σιτηρών Φωτ. 12. Βελτίωση υποδομών εργαστηρίου χημείας και τεχνολογίας σιτηρών 7

Φωτ. 13. Βελτίωση υποδομών εργαστηρίου χημείας και τεχνολογίας σιτηρών Φωτ. 14. Νέο γραφείο στο εργαστήριο χημείας και τεχνολογίας σιτηρών Φωτ. 15. Άποψη νέου συνεργείου Φωτ. 16. Άποψη νέου συνεργείου Φωτ. 17. Άποψη νέου συνεργείου Φωτ. 18. Άποψη νέου συνεργείου 8

1. ΕΚΤΕΛΟΥΜΕΝΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ 1.1. Ευρωπαϊκά ανταγωνιστικά Πρόγραμμα 1: Smart on-line water salinity measurement network to manage and protect rice fields Έναρξη: 2011 Λήξη: 2013 Επιστημονικός υπεύθυνος: Δρ Δ. Κατσαντώνης Επιστημονική ομάδα: Μ. Ηρακλή Ομάδα Υποστήριξης: Φ. Κλεισιάρης, Π. Παπαγερίδου, Μ. Καλογεροπούλου Προϋπολογισμός: 113.000 Σκοπός: Η δημιουργία και η ανάπτυξη ενός on-line συστήματος παρακολούθησης της ηλεκτρικής αγωγιμότητας του νερού άρδευσης των ορυζώνων. Το συγκεκριμένο σύστημα θα μπορεί να ενημερώνει και να ειδοποιεί τους παραγωγούς για την έναρξη της έκπλυσης των αγρών, ώστε να περιορίζεται ο κίνδυνος της τοξικότητας από τα άλατα, παράγοντας που είναι ένα από τα σπουδαιότερα προβλήματα της ορυζοκαλλιέργειας στην Ελλάδα καθώς και στις περισσότερες περιοχές της Ευρώπης. Η σωστή διαχείριση του νερού άρδευσης θα μειώσει την ποσότητα του αρδευόμενου νερού, αφού σήμερα ο έλεγχος της αλατότητας γίνεται βάση της εμπειρίας του κάθε παραγωγού. Η μείωση του νερού άρδευσης του ρυζιού έρχεται να συνεισφέρει στη λύση των προβλημάτων που συναντάμε στις περιοχές του Ευρωπαϊκού Νότου κυρίως λόγω της ξηρασίας των τελευταίων δεκαετιών, ενώ η διαχείριση των υδάτινων πόρων αναμένεται να ελέγχεται από τον Ευρωπαϊκό και Εθνικό νόμο. Το Ινστιτούτο Σιτηρών συμμετέχει στην ερευνητική ομάδα του Ευρωπαϊκού προγράμματος SMART-PADDY στο πλαίσιο του FP7 (FP7 -SME-2011-285861). Η ημερομηνία έναρξης είναι η 1-10-2011 και η διάρκειά του 24 μήνες. Από ελληνικής πλευράς στο πρόγραμμα συμμετέχει και η εταιρεία Μπέγκας Α.Ε. Ο πειραματισμός θα πραγματοποιηθεί στον πειραματικό σταθμό του Καλοχωρίου Θεσσαλονίκης, ενώ οι αναλύσεις θα πραγματοποιηθούν στις κεντρικές εγκαταστάσεις του Ινστιτούτου. Το πρόγραμμα βαθμολογήθηκε με 13.5/15 και η συνολική χρηματοδότηση από την Ε.Ε. ανέρχεται στα 815140.85, από τα οποία τα 113000 θα λάβει για τη συμμετοχή του το Ινστιτούτο. Το Ινστιτούτο ηγείται σε 3 από τα 9 Πακέτα Εργασίας (Work Packages 1, 5, 6). Πειραματισμός του έτους 2012 Κατά το πρώτο έτος του πειραματισμού (WP5), πραγματοποιήθηκε η εγκατάσταση 2 εργαστηριακών πρωτοτύπων για τη μέτρηση της ηλεκτρικής αγωγιμότητας σε δύο πειραματικούς αγρούς του σταθμού του Καλοχωρίου, με συνεχόμενη παρακολούθηση και λήψη φωτογραφιών. Μετά το πέρας της καλλιεργητικής περιόδου τα πρωτότυπα στάλθηκαν στο Πολυτεχνείο της Καταλονίας (UPC) για τη διενέργεια μετρήσεων για τις επιπτώσεις της πολύμηνης παραμονής τους σε περιβάλλον όπως αυτό της καλλιέργειας ρυζιού. Επιπρόσθετα έγινε η μετάφραση και η διανομή ερωτηματολογίων σε Έλληνες ορυζοπαραγωγούς. Τα ερωτηματολόγια αναλύθηκαν και συντάχθηκε συνολική έκθεση για ολόκληρη την Ευρώπη με τίτλο Industrial Specifications. 9

Φωτ. 19. Τοποθέτηση πρωτοτύπου μέτρησης ηλεκτρικής αγωγιμότητας Φωτ. 20. Πρωτότυπο μέτρησης ηλεκτρικής αγωγιμότητας 1.2. Ερευνητικά προγράμματα σε συνεργασία με άλλους φορείς Πρόγραμμα 1: AgCelence-Διερεύνηση της επίδρασης του μυκητοκτόνου Pyraclostrobin στη φυσιολογία του σιταριού και την αντιμετώπιση των ασθενειών. 10

Σκοπός: Αξιολόγηση της επίδρασης του μυκητοκτόνου Pyraclostrobin σε παραμέτρους σχετικές με τη φυσιολογία του σιταριού και την αντιμετώπιση των ασθενειών. Έναρξη: 2012 Λήξη: 2012 Επιστημονικός υπεύθυνος: Δρ Γεώργιος Καραογλανίδης (ΑΠΘ) Επιστημονικοί υπεύθυνοι ΙΣ: Ε. Κορπέτης, Δρ Δ. Κατσαντώνης Συμμετέχοντες φορείς: ΑΠΘ, Ινστιτούτο Σιτηρών, BASF ΕΛΛΑΣ ΑΒΕΕ Πρόγραμμα 2: Διερεύνηση της δυνατότητας χρήσης μίγματος ασβεστοπυριτικής σκωρίας χαλυβουργίας και αφυδατωμένης ιλύος από την επεξεργασία αστικών λυμάτων ως εδαφοβελτιωτικό υλικό όξινων εδαφών. Σκοπός: Σκοπός του προτεινόμενου έργου ήταν η διερεύνηση της δυνατότητας χρήσης ενός κατάλληλου μίγματος, αποτελούμενο από αλεσμένη ασβεστοπυριτική σκωρία χαλυβουργίας (EINECS No: 266-004-1 CAS No: 65996-71-6) της εταιρείας ΑΕΙΦΟΡΟΣ του ομίλου ΣΙΔΕΝΟΡ και αφυδατωμένης ιλύος της εγκατάστασης επεξεργασίας αστικών λυμάτων Θεσσαλονίκης (ΕΕΛΘ), ως εδαφοβελτιωτικό υλικό όξινων εδαφών. Έναρξη: 2011 Λήξη: 2012 Διάρκεια: 20 μήνες Προϋπολογισμός: 30.750 Ανάδοχοι φορείς: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), Γεωπονική Σχολή, Εργαστήριο Εδαφολογίας και Ελληνικός Γεωργικός Οργανισμός «ΔΗΜΗΤΡΑ», Ινστιτούτο Εγγείων Βελτιώσεων (ΙΕΒ) Επιστημονικοί υπεύθυνοι: Θεοδώρα Ματσή (ΑΠΘ), Ευάγγελος Χατζηγιαννάκης και Αθανάσιος Πανώρας (ΕΛΓΟ «ΔΗΜΗΤΡΑ») Φορείς χρηματοδότησης: ΑΕΙΦΟΡΟΣ Εταιρεία Επεξεργασίας Μετάλλων ΑΕ, ΑΚΤΩΡ ΑΤΕ, Ι. Παπαηλιόπουλος ATE-DEGREMON SA-DEGREMON SPA Ερευνητική Ομάδα: Θεοδώρα Ματσή, Νικόλαος Μπαρμπαγιάννης, Θωμαή Νικολή (ΑΠΘ), Ευάγγελος Χατζηγιαννάκης, Αθανάσιος Πανώρας, Ανδρέας Ηλίας, Ιωάννης Πανώρας, Ιωάννης Χατζησπύρογλου, Χάιδω Καλογιάννη, Αθηνά Καρουλά (ΙΕΒ), Αντώνιος Ζδράγκας (ΙΚΕΘ), Ευάγγελος Κορπέτης (Ινστιτούτο Σιτηρών) Τα αντικείμενα του ερευνητικού έργου ήταν: 1. Η δοκιμή διαφόρων λόγων ανάμιξης αλεσμένης ασβεστοπυριτικής σκωρίας χαλυβουργίας (EINECS No: 266-004-1 CAS No: 65996-71-6) της εταιρείας ΑΕΙΦΟΡΟΣ του ομίλου ΣΙΔΕΝΟΡ με την αφυδατωμένη ιλύ της ΕΕΛΘ. 2. Η διερεύνηση των επιδράσεων της προσθήκης μίγματος αλεσμένης ασβεστοπυριτικής σκωρίας χαλυβουργίας (EINECS No: 266-004-1 CAS No: 65996-71-6) της εταιρείας ΑΕΙΦΟΡΟΣ του ομίλου ΣΙΔΕΝΟΡ με την αφυδατωμένη ιλύ της ΕΕΛΘ στο ph και σε ορισμένες χημικές ιδιότητες όξινων εδαφών, καθώς και στην ανάπτυξη φυτικών ειδών. Τα αναμενόμενα αποτελέσματα του ερευνητικού έργου ήταν: 1. Να καθορισθεί ο βέλτιστος λόγος ανάμιξης της αλεσμένης ασβεστοπυριτικής σκωρίας χαλυβουργίας (EINECS No: 266-004-1 CAS No: 65996-71-6) της εταιρείας ΑΕΙΦΟΡΟΣ του ομίλου ΣΙΔΕΝΟΡ με την αφυδατωμένη ιλύ της ΕΕΛΘ, ώστε να εξασφαλίζεται η σταθεροποίηση της ιλύος και ο εύκολος χειρισμός της. 11

2. Να διαπιστωθεί αν το βέλτιστο μίγμα της αλεσμένης ασβεστοπυριτικής σκωρίας χαλυβουργίας (EINECS No: 266-004-1 CAS No: 65996-71-6) της εταιρείας ΑΕΙΦΟΡΟΣ του ομίλου ΣΙΔΕΝΟΡ με την αφυδατωμένη ιλύ της ΕΕΛΘ μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εδαφοβελτιωτικό υλικό σε όξινα εδάφη. Φωτ. 21. Πειραματικός αγρός πριν τη συγκομιδή Πρόγραμμα 3: Ολοκληρωμένη αντιμετώπιση εχθρών, ασθενειών και ζιζανίων και συμβουλευτική λίπανση στην καλλιέργεια της πατάτας στον νομό Δράμας με κύρια ερευνητική δραστηριότητα του προγράμματος στην ευρύτερη περιοχή Κ. Νευροκοπίου Έναρξη: 2010 Λήξη: 2012 Διάρκεια: 3 έτη Επιστημονικός υπεύθυνος: Δρ Θωμάς Γιτσόπουλος Επιστημονική ομάδα (ΙΣ): Δρ Δ. Κατσαντώνης, Κατά το έτος 2012 πραγματοποιήθηκε πειραματισμός αξιολόγησης 15 μυκητοκτόνων για καταπολέμηση του περονόσπορου της πατάτας ( Phytophthora infestans). Επίσης, το έτος 2012 πραγματοποιήθηκε ημερίδα με τα αποτελέσματα του 1ου και 2ου έτους του πειραματισμού. Εμπορική ονομασία Δραστικές ουσίες 1) Melody Duo iprovalicarb 5.5% + propineb 61.3% 2) Volare fluopicolide 6.25% + propamocarb hydrichloride 62.5% 3) Cabrio Duo pyraclostrobin 4.0% + dimethomorph 7.2% 4) Electis zoxamide 8.3% + mancozeb 66.7% 12

5) Champ υδροξείδιο χαλκού 36.3% 6) Dithane mancozeb 75% 7) Ζεόλιθος 8) Ca+S+Cu + Cuppric Azot 9) Equation Pro famoxadone 22.5% + cymoxanil 30.0% 10) EPOK fluazinam 40% + mefenoxam-m 20% 11) Alper cymoxanil 4% + maneb 64% 12) Acrobat dimethomorph 7% + mancozeb 66% 13) Galben M benalaxyl 8% + mancozeb 65% 14) Ridomil Gold Plus metalaxyl-m 2.5% + copper oxychloride 40% Cu 15) Θειοχαλκίνη sulphur 40 % + copper oxychloride 4% Cu Επιπρόσθετα, συγγράφηκε και εκδόθηκε το παρακάτω φυλλάδιο οδηγών για τον έλεγχο και την καταπολέμηση του περονόσπορου, συνοψίζοντας από κοινού τα αποτελέσματα του πειραματισμού του 2011 και 2012. Στο φυλλάδιο προτάθηκε πρόγραμμα ψεκασμών με σημαντική μείωση των αριθμών των χημικών επεμβάσεων σε σχέση με τη συνηθισμένη πρακτική αντιμετώπισης της ασθένειας στην περιοχή του Λεκανοπεδίου Νευροκοπίου. 13

Φωτ. 22. Γενική όψη του πειράματος Φωτ. 23. Ψεκασμός πειραματικών μετά από την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων του Περονόσπορου Πρόγραμμα 4: Έλεγχος των επιπέδων μυκοτοξινών και ραδιενέργειας σε προϊόντα σιτηρών του ελλαδικού χώρου Έναρξη: 2012 Λήξη: 2014 Διάρκεια: 36 μήνες 14

Επιστημονικός υπεύθυνος: Δρ Ελένη Πάνου Επιστημονική ομάδα (ΙΣ): Δρ Δ. Κατσαντώνης, Δρ Μ. Ηρακλή, Φ. Κλεισιάρης Προϋπολογισμός: 75.000 Περίληψη: Τα σιτηρά σήμερα είναι από τις σημαντικότερες καλλιέργειες σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς αποτελούν για τον άνθρωπο τις κυριότερες πηγές υδατανθράκων, βιταμινών, ιχνοστοιχείων, πρωτεϊνών και ελαίων, ενώ η χρήση τους επεκτείνεται και στη ζωική παραγωγή με τη μορφή σιτηρεσίων. Με δεδομένη την ευρύτητα της διάδοσής τους, γίνεται αναγκαία η εξασφάλιση της ασφάλειας των τροφίμων, σε όλα τα επίπεδα της διατροφικής αλυσίδας των σιτηρών. Παρά τη σύγχρονη τεχνολογική ανάπτυξη στον τομέα της έρευνας και πρόληψης, και κυρίως στον τομέα της υπολειμματικότητας είτε με συμβατικές είτε με βιολογικές καλλιέργειες, δεν έχουν εξαλειφθεί οι κίνδυνοι της τοξικότητας, όπως από φυσικούς τοξικούς μεταβολίτες που παράγονται από μυκητολογικές προσβολές (μυκοτοξίνες). Οι φυσικές αυτές τοξίνες παράγονται κυρίως από τους μύκητες του γένους Aspergilus, Penicillum και Fusarium και είναι δυνατόν να αναπτυχθούν σε όλα τα στάδια της αποθήκευσης και επεξεργασίας των προϊόντων και υποπροϊόντων των σιτηρών. Όσο αφορά τη φυσική ραδιενέργεια από τη δημιουργία της γης είναι ένα αναπόσπαστο χαρακτηριστικό του ανθρώπινου περιβάλλοντος και οι βασικές φυσικές πηγές της διακρίνονται σε εξωτερικές και εσωτερικές. Η εξωτερική ακτινοβολία που δέχεται ο άνθρωπος συνεχώς από το φυσικό περιβάλλον έχει δύο συνιστώσες, οι οποίες είναι η κοσμική ακτινοβολία και η ακτινοβολία γ που προέρχεται από φυσικά ραδιοϊσότοπα από το έδαφος και τα οικοδομικά υλικά. Όσον αφορά στην εσωτερική ακτινοβόληση του ανθρώπου από τη φύση, αυτή προέρχεται από τις ραδιενεργές ουσίες που υπάρχουν στην τροφή του και στον αέρα που εισπνέει. Για την αποτελεσματική ακτινοπροστασία του είναι μεγάλης σημασίας η γνώση της ακριβούς δόσης που λαμβάνει από τη φυσική ραδιενέργεια. Για το λόγο αυτό είναι απαραίτητη μία συνεχής παρακολούθηση και καταγραφή των επιπέδων ραδιενέργειας στο περιβάλλον όπου ζει και των τροφίμων τα οποία καταναλώνει. Ο σκοπός του προγράμματος είναι ο έλεγχος προϊόντων σιτηρών σε πανελλήνιο επίπεδο για επίπεδα μυκοτοξινών και ραδιενέργειας. Μυκοτοξίνες: Δείγματα σκληρού και μαλακού σιταριού καθώς καλαμποκιού και ρυζιού θα ελεγχθούν με δειγματοληψίες 2 ετών για προσβολή από μυκοτοξίνες είτε στον αγρό είτε κατά την αποθήκευση. Οι μυκοτοξίνες που θα μελετηθούν είναι οι αφλατοξίνες, η ωχρατοξίνη A, η δεοξυνιβαλενόλη, η Τ2 τοξίνη και η ζεαραλενόνη. Θα μελετηθεί επίσης η επίδραση της άλεσης και άλλων διεργασιών στο συνολικό περιεχόμενο μυκοτοξινών στα ανωτέρω δείγματα όπως επίσης και σε ελληνικά εμπορικά προϊόντα συμβατικής ή βιολογικής γεωργίας. Ο έλεγχος όλων των δειγμάτων αρχικά θα πραγματοποιηθεί με την ανοσοχημική μέθοδο (ELISA). Στη συνέχεια τα δείγματα τα οποία θα εμφανίσουν επίπεδα μυκοτοξινών πάνω από τα επιτρεπόμενα όρια της Ευρωπαϊκής νομοθεσίας, θα αναλυθούν περεταίρω με αναλυτή υγρής χρωματογραφίας (HPLC), ενώ θα γίνει απομόνωση των μυκήτων, που ευθύνονται για την έκλυση των τοξινών. Το κύριο παραδοτέο του προγράμματος θα είναι η λεπτομερής καταγραφή της εμφάνισης μυκοτοξινών, ανά είδος σιτηρού και ανά γεωγραφικό διαμέρισμα της χώρας καθώς και μελέτη της 15

επίδρασης της άλεσης στο συνολικό περιεχόμενο μυκοτοξινών των τελικών προϊόντων. Ραδιενέργεια: Στα πλαίσια της έρευνας που πρόκειται να εκπονηθεί, θα γίνει ποιοτικός και ποσοτικός προσδιορισμός ραδιοϊσοτόπων σε προϊόντα σιτηρών και σε έδαφος, που θα συλλεχτούν από τους 52 νομούς κατά τη διάρκεια του προγράμματος. Ο προσδιορισμός αυτός θα γίνει με τη μέθοδο της γ φασματοσκοπίας. Κατά τη μέθοδο αυτή λαμβάνεται για κάθε δείγμα ένα φάσμα. Από την επεξεργασία του φάσματος επιτυγχάνεται ο ποιοτικός και ποσοτικός προσδιορισμός των ραδιοϊσοτόπων που είναι παρόντα στο δείγμα. 1.3. Αυτοχρηματοδοτούμενος πειραματισμός Πρόγραμμα 1. Δημιουργία, διατήρηση, σποροπαραγωγή και διάθεση στην αγορά ποικιλιών σιτηρών Σκοπός: Η βελτίωση, δημιουργία και διατήρηση της γενετικής καθαρότητας και ταυτότητας των ποικιλιών σιτηρών, καθώς και η διάθεση πολλαπλασιαστικού υλικού κατηγορίας καλλιτερευτή, προβασικού και βασικού σπόρου, στις σποροπαραγωγικές εταιρείες, οι οποίες έχουν συνάψει συμβάσεις με τον ΕΛ.Γ.Ο. «ΔΗΜΗΤΡΑ», για την σποροπαραγωγή και την προώθηση της καλλιέργειας. Έναρξη: 1-1-2012 Λήξη: 31-12-2012 Επιστημονικοί Υπεύθυνοι: Ε. Κορπέτης, Δρ Α. Καλύβας Επιστημονική ομάδα: Δρ Δ. Κατσαντώνης, Μ. Ηρακλή, Φ. Κλεισιάρης Προϋπολογισμός: 68.844 Οικονομικός απολογισμός 2012: Πωλήσεις σπόρων 27.171,01 Έσοδα* Royalties** 56.306,01 Έξοδα 34.795,25 Σύνολο +48.681,77 * Οι τιμές αφορούν καθαρά ποσά (χωρίς ΦΠΑ) ** Σύμφωνα με την Κεντρική Υπηρεσία, όπου και κατατίθενται τα Royalties Αποτελέσματα: Έγιναν διασταυρώσεις μεταξύ πέντε ποικιλιών μαλακού σιταριού, μεταξύ δέκα ποικιλιών σκληρού σιταριού και μεταξύ δέκα ποικιλιών κριθαριού για τη δημιουργία της απαραίτητης γενετικής παραλλακτικότητας. Πραγματοποιήθηκαν καλλιεργητικές εργασίες και λήφθηκαν παρατηρήσεις για την αξιολόγηση του διασπώμενου γενετικού υλικού (15.000 γραμμές F 1 -F 8 ) και των νέων ποικιλιών σιτηρών (εννέα πειραματικοί αξιολόγησης) σε τρεις διαφορετικές τοποθεσίες, που προέκυψαν από γενετικό υλικό του Ινστιτούτου Σιτηρών και από γενετικό υλικό συνεργαζόμενων διεθνών Ιδρυμάτων. Πραγματοποιήθηκε ο απαραίτητος απογονικός έλεγχος σε 13.000 γραμμές 37 ποικιλιών μαλακού σιταριού, σκληρού σιταριού, κριθαριού, βρώμης και τριτικάλε. Η διατήρηση της καθαρότητας και σταθερότητας των ποικιλιών και η παραγωγή του σπόρου καλλιτερευτή αποτελεί τη βάση της σποροπαραγωγής. Μετά την ωρίμανση ακολούθησε η συγκομιδή με τις πειραματικές θεριζοαλωνιστικές μηχανές του 16

Ινστιτούτου, ενώ ο κύκλος ολοκληρώθηκε με το καθάρισμα του υλικού και τη συσκευασία του. Στην προσπάθεια αύξησης του γενετικού υλικού που διατηρείται στην Τράπεζα Γενετικού Υλικού του Ινστιτούτου Σιτηρών και της παράλληλης διεύρυνσης της γενετικής βάσης από όπου μπορούν να επιλεχθούν γονείς για πιθανές διασταυρώσεις ξεκίνησε συνεργασία με το δίκτυο για τη βιοποικιλότητα και την οικολογία στη γεωργία «ΑΙΓΙΛΟΠΑΣ». Στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας εγκαταστάθηκε ένας αγρός αξιολόγησης 24 παραδοσιακών ποικιλιών μαλακού σιταριού και σπάρθηκαν άλλες 252 γραμμές 36 ποικιλιών μαλακού σιταριού για αναπολλαπλασιασμό και δημιουργία ικανοποιητικής ποσότητας σπόρου ώστε να ενταχθούν σε αντίστοιχο αγρό αξιολόγησης την επόμενη χρονιά. Πραγματοποιήθηκε καθαρισμός των αγρών βασικών και προβασικών σπόρων σιτηρών από αποκλίνοντα φυτά, ώστε το τελικό προϊόν που συγκομίστηκε κατά την ωρίμαση των φυτών να είναι σύμφωνο με τις προδιαγραφές. Συγκομίστηκαν συνολικά 70 στρέμματα 19 ποικιλιών χειμερινών σιτηρών ιδιοκαλλιέργειας και 34 στρέμματα 3 ποικιλιών χειμερινών σιτηρών με τη διαδικασία «φασόν». Συγκομίστηκε το γενετικό υλικό με πειραματικές θεριζοαλωνιστικές μηχανές ή με δρεπάνια ανάλογα με το τι ήταν απαραίτητο. Στις περιπτώσεις που απαιτούνταν, τα στάχυα αλωνίστηκαν σε αλωνιστικές μηχανές δεματιού και σταχιού. Έγιναν οι τεχνολογικές και στατιστικές αναλύσεις του γενετικού υλικού και των πειραματικών. Βάσει των δεδομένων αυτών έγιναν οι απαραίτητες επιλογές και προκρίθηκε το γενετικό υλικό που θα συνεχιστεί στις επόμενες γενεές. Μετά το πέρας της συγκομιδής οι προβασικοί και βασικοί σπόροι των σιτηρών συγκεντρώθηκαν στις εγκαταστάσεις του Ινστιτούτου Σιτηρών. Εκεί υπό την επίβλεψη της αρμόδιας επιστημονικής ομάδας και σε συνεργασία πάντα με τα αρμόδια όργανα των κατά τόπους ΚΕΠΠΥΕΛ, καθαρίστηκαν στα σποροκαθαριστήρια, έγιναν οι απαραίτητες δειγματοληψίες και οι αναγκαίοι έλεγχοι της καθαρότητας και της βλαστικής ικανότητας. Ο κύκλος ολοκληρώθηκε με την πιστοποίηση, τυποποίηση και συσκευασία των προβασικών και βασικών σπόρων συνολικού βάρους 27 τόνων περίπου. Τα υποπροϊόντα που προέκυψαν μετά τον καθαρισμό ήταν περίπου 1.500 κιλά. Διατέθηκαν στην αγορά 43 τόνοι σπόρων σιτηρών φετινής εσοδείας αλλά και παλαιοτέρων χρόνων. Επίσης διατέθηκαν και 5 τόνοι υποπροϊόντων. Πραγματοποιήθηκε σπορά των επιλεγμένων ποικιλιών σιτηρών μεταξύ των οποίων θα πραγματοποιηθούν οι διασταυρώσεις την άνοιξη του 2013 για τη δημιουργία της απαραίτητης γενετικής παραλλακτικότητας (πέντε ποικιλίες μαλακού σιταριού, πέντε σκληρού σιταριού και τέσσερις κριθαριού). Σπάρθηκε το διασπώμενο γενετικό υλικό (4.500 γραμμές F 1 -F 8 ) και 1.000 γραμμές διαλογής γενετικού υλικού όλων των σιτηρών και εγκαταστάθηκαν εννέα πειραματικοί αξιολόγησης νέων ποικιλιών. Εγκαταστάθηκαν 3.000 γραμμές καλλιτερευτή είκοσι ποικιλιών μαλακού σιταριού, σκληρού σιταριού, κριθαριού και τριτικάλε. Σπάρθηκαν, καθαρίστηκαν και συγκομίστηκαν 2 στρέμματα ρυζιού ποικιλίας Ολυμπιάδας και σπάρθηκαν οι γονείς σε 1,5 στρέμμα και πραγματοποιήθηκαν οι διασταυρώσεις για τη δημιουργία του υβριδίου καλαμποκιού Πτολεμαίος. Σπάρθηκαν 116 στρέμματα με 22 ποικιλίες χειμερινών σιτηρών για παραγωγή προβασικών και βασικών σπόρων. 17

Ολοκληρώθηκε το πρώτος έτος δοκιμών μίας ποικιλίας σκληρού σιταριού και μίας τριτικάλε για την εγγραφή τους στον Εθνικό Κατάλογο Ποικιλιών από το Ινστιτούτο Ελέγχου Ποικιλιών Καλλιεργουμένων Φυτών και προωθήθηκαν για το δεύτερο έτος δοκιμών τους. Φωτ. 24. Γραμμές σπόρου καλλιτερευτή βρώμης Πρόγραμμα 2: Πρόδρομες εργασίες διαχείρισης μεταχειρίσεων αζωτολίπανσης καλλιεργειών με τη χρήση πολυφασματικών εικόνων από μη επανδρωμένο ελικόπτερο Σκοπός: η από κοινού συνεργασία των τριών συμβαλλόμενων μερών, με στόχο τη διερεύνηση της δυνατότητας εκτίμησης της απαιτούμενης κάθε φορά αζωτούχου λίπανσης, με χρήση πολυφασματικών εικόνων, που θα λαμβάνονται από μικρό ύψος, στα διάφορα στάδια ανάπτυξης των υπό μελέτη καλλιεργειών, από ειδικά εξοπλισμένο μη επανδρωμένο ελικόπτερο μικρής κλίμακας. Έναρξη: 29/04/2011 Λήξη: 29/04/2012 Προϋπολογισμός: Λόγω του πρόδρομου χαρακτήρα των εργασιών, των ήδη υφισταμένων απαιτουμένων εγκαταστάσεων και μηχανολογικού εξοπλισμού, η εκτέλεση του έργου έγινε αδαπάνως για τα συμβαλλόμενα μέρη. Τα τυχόν μικροέξοδα, που αφορούσαν την χρήση αναλωσίμων υλικών βάρυναν τους ιδίους πόρους των τριών συμβαλλομένων μερών. Επιστημονικοί Υπεύθυνοι: Σοφία Θεοδωρίδου, Διπλ.-Μηχ. MSc. (ΓΕΩΑΝΑΛΥΣΗ Α.Ε.), Δρ Φρ. Παπαδόπουλος, τακτικός ερευνητής (Ινστιτούτο Εδαφολογίας Θεσ/νίκης), Δρ Δημήτριος Μπαξεβάνος, δόκιμος ερευνητής ( πρώην ερευνητής του Ινστιτούτου Σιτηρών). Ερευνητική ομάδα: Το προσωπικό των τριών φορέων Συμμετέχοντες φορείς: ΓΕΩΑΝΑΛΥΣΗ Α.Ε., Ινστιτούτο Εδαφολογίας Θεσσαλονίκης, Ινστιτούτο Σιτηρών 18

Αποτελέσματα: Καλλιεργήθηκε τριτικάλε ( Triticosecale Wittmack, ποικιλία Βροντή) και καλαμπόκι (Zea mays L., υβρίδιο Pioneer G44) με διαφορετικές δόσεις Ν για τον καθορισμό της βέλτιστης δοσολογίας Ν για τις καλλιέργειες αυτές, με τη χρήση ενός μη επανδρωμένου πτητικού μέσου (UAV). Έγινε συλλογή των φασματικών δεδομένων με τη χρήση μιας στάνταρτ πολυφασματικής κάμερας, η οποία προσαρμόστηκε σε ένα ελικόπτερο (UAV). Οι μετρήσεις της φασματικής υπογραφής των καλλιεργειών έγιναν στο στάδιο της ανάπτυξης του στάχυ και του βλαστού για το τριτικάλε και στο στάδιο του 8 ου πραγματικού φύλλου για το καλαμπόκι. Το πειραματικό σχέδιο για το τριτικάλε ήταν πλήρως τυχαιοποιημένες ομάδες με τέσσερις επαναλήψεις. Εφαρμόστηκαν 3 kg N στρέμμα -1 σε όλα τα πειραματικά τεμάχια την 1 η Δεκεμβρίου 2010. Τρεις δόσεις Ν των 0, 5 και 10 kg N στρέμμα -1 εφαρμόστηκαν ως νιτρική αμμωνία κατά τη σπορά. Έτσι, το πείραμα περιελάμβανε τρεις μεταχειρίσεις Ν των 3, 8 και 13 kg N στρέμμα -1. Τα πειραματικά τεμάχια σπάρθηκαν και λιπάνθηκαν στις 9 Φεβρουαρίου 2011. Το πείραμα του καλαμποκιού περιελάμβανε 16 πειραματικά τεμάχια τα οποία κάλυπταν μια περιοχή 16 επί 9 m το καθένα και η απόσταση μεταξύ των γραμμών ήταν 80 cm. Εφαρμόστηκαν τέσσερις μεταχειρίσεις Ν ως νιτρική αμμωνία: 0, 15, 25 και 35 kg N στρέμμα -1. Τα πειραματικά τεμάχια σπάρθηκαν στις 2 Μαΐου 2011. Ο Κοινωνικοποιημένος Δείκτης Βλάστησης (NDVI) χρησιμοποιήθηκε για να αξιολογήσει τη θρεπτική κατάσταση της καλλιέργειας σε Ν. Οι τιμές NDVI, που ελήφθησαν από τις διάφορες μεταχειρίσεις Ν, διαιρέθηκαν από τη μέγιστη τιμή NDVI για όλες τις επαναλήψεις και για κάθε πείραμα ώστε να προσδιοριστεί ο δείκτης επάρκειας του Ν (SI). Φωτ. 25. Το μη επανδρωμένο ελικόπτερο, που χρησιμοποιήθηκε για τα πειράματα (αριστερά) Φωτ. 26. Ο χάρτης της θρεπτικής κατάστασης των φυτών καλαμποκιού όπως καθορίστηκε από τη φασματική υπογραφή της καλλιέργειας (δεξιά). 19

Φωτ. 27 και 28. Παραδείγματα λήψης φωτογραφιών από το ελικόπτερο για το τριτικάλε (αριστερ ά) και το καλαμπόκι (δεξιά), όπως φαίνονται στις τρεις ορατές φασματικές ζώνες. Πρόγραμμα 3: Αξιολόγηση ποικιλιών ρυζιού ως προς αγροκομικά, φυσικοχημικά και αντιοξειδωτικά χαρακτηριστικά καθώς και γενετική διάκριση και ταυτοποίηση τους με τη χρήση απλών επαναλαμβανόμενων αλληλουχιών (SSRs) μοριακών δεικτών Σκοπός: η αξιολόγηση ποικιλιών ρυζιού του ΕΛΓΟ σε σχέση με τις ανταγωνιστικές ποικιλίες που κυκλοφορούν στο εμπόριο και καλλιεργούνται από τους Έλληνες ορυζοπαραγωγούς. Έναρξη: 2011 Λήξη: 2012 Επιστημονική ομάδα: Δρ Δ. Κατσαντώνης, Δρ Α. Καλύβας, Δρ Μ. Ηρακλή. Ομάδα υποστήριξης: Φ. Κλεισιάρης, Π. Παπαγερίδου, Μ. Καλογεροπούλου Προϋπολογισμός: 900 ( χρηματοδοτούμενο από τα υπόλοιπα του προγράμμ ατος EURICE) Αποτελέσματα: Αξιολογήθηκαν 17 ποικιλίες ρυζιού, εσοδείας 2011 από τις οποίες οι 8 είναι ιδιοκτησίας ΕΘΙΑΓΕ: Αξιός, Ολυμπιάδα, Δήμητρα, Αλέξανδρος, Δίον, Μακεδονία, Ισπανική Α, Genio, Sampa, Crezo, Siroco, Ronaldo, Arsenal, Libero, Sirio, Μαύρο ρύζι και υβρίδιο (Bayer). Σε όλα τα δείγματα διεξήχθησαν αναλύσεις ποιοτικών και φυσικοχημικών χαρακτηριστικών, όπως: Χαρακτηριστικά κόκκων: Βάρος χιλίων κόκκων, μήκος, πλάτος και αναλογία σπόρων, κρυσταλλότητα και χρώμα Ποιότητα άλεσης: Συνολική απόδοση στο μύλο, ολική απόδοση στο μύλο και απόδοση σε πίτυρο Φυσικοχημικά χαρακτηριστικά: Περιεκτικότητα σε υγρασία, αμυλόζη, πρωτεΐνη, λίπος, βαθμός διασποράς σε αλκαλικό περιβάλλον, χαρακτηριστικά ιξωδοαμυλογράφου. Αντιοξειδωτικά χαρακτηριστικά: Ολικά φαινολικά ( Folin-Ciocalteu method), ολικά φλαβονοειδή (φασματοφωτομετρικά), ολική αντιοξειδωτική ικανότητα ( DPPH method), τοκοφερόλες και τοκοτριενόλες ( HPLC method), προφίλ ελεύθερων και δεσμευμένων φαινολικών οξέων (HPLC method) 20