Γηαθάλεηα 7.1 ΔΝΟΤΗΤΑ 5 -Γηαγξάκκαηα
Δπίπεδν ηηκψλ p Λνγάξηζκνο ηνπ επηπέδνπ ηηκψλ p Γηαθάλεηα 7.2 Καμπύλη AS κε γξακκηθή ζην γξάθεκα P-Y Καμπύλη AS γξακκηθή ζην γξάθεκα P-Y Γηάγξακκα 7.1 Η γξακκηθή θακπχιε AS ζην Κεθάιαην 6 είλαη κφλν κηα πξνζέγγηζε. Αλαπηχζζνληαο ην επηρείξεκα κε κεγαιχηεξε αθξίβεηα, βξίζθνπκε φηη ζε δηάγξακκα ηηκψλεηζνδήκαηνο ε AS ζα πξέπεη λα είλαη κηα θακπχιε γξακκή, φπσο θαίλεηαη ζην πιαίζην (α). Πξαθηηθά, φηαλ απηή ε αθξηβήο θακπχιε AS θαηαιήγεη λα είλαη επζεία γξακκή φηαλ επαλαζρεδηάδεηαη ζε δηάγξακκα πνπ ρξεζηκνπνηεί ινγαξηζκηθή θιίκαθα, ή κεηξά ην ινγάξηζκν ηνπ επηπέδνπ ηηκψλ ζηνλ θάζεην άμνλα, φπσο απεηθνλίδεηαη ζην πιαίζην (β).
Δπίπεδν ηηκψλ p Λνγάξηζκνο ηνπ επηπέδνπ ηηκψλ p Γηαθάλεηα 7.3 Καμπύλη AS κε γξακκηθή ζην γξάθεκα P-Y Καμπύλη AS γξακκηθή ζην γξάθεκα P-Y Γηάγξακκα 7.6 Η επζεία θακπχιε AD πνπ πνιιέο θνξέο ρξεζηκνπνηνχκε είλαη κφλν κηα πξνζέγγηζε. Αλαπηχζζνληαο ην επηρείξεκα κε κεγαιχηεξε αθξίβεηα, βξίζθνπκε φηη ε θακπχιε AD είλαη κε-γξακκηθή ζε έλα δηάγξακκα ζην ρψξν ηηκψλ-εηζνδήκαηνο, φπσο θαίλεηαη ζηνλ πιαίζην (α). Πξαθηηθά, φηαλ απηή ε θακπχιε AD έρεη επαλαζρεδηαζηεί κε αθξίβεηα ζε έλα δηάγξακκα πνπ ρξεζηκνπνηεί ινγαξηζκηθή θιίκαθα, ή κεηξά ην ινγάξηζκν ηνπ επηπέδνπ ησλ ηηκψλ ζηνλ θάζεην άμνλα, ζα θαηαιήμεη λα είλαη κηα επζεία γξακκή, φπσο ζην πιαίζην (β).
Λνγάξηζκνο ηνπ επηπέδνπ ηηκψλ p Λνγάξηζκνο ηνπ επηπέδνπ ηηκψλ p Γηαθάλεηα 7.4 ΚΛΔΙΣΤΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Ο πξαγκαηηθφο κηζζφο κεηψλεηαη θαζψο κεηαθηλνχκαζηε αλνδηθά πάλσ ζηελ AS ε AD θηλείηαη αλνδηθά θαζψο G, T,Y W, ε AD θηλείηαη αλνδηθά θαζψο Μ Η AS κεηαθηλείηαη θάησ θαζψο ην p e κεηψλεηαη Τφζν ε AS θαη ε LAS θηλνχληαη δεμηά, φηαλ απμάλεηαη ην Y* ε πξαγκαηηθή πξνζθνξά ρξήκαηνο απμάλεηαη θαζψο κεηαθηλνχκαζηε πξνο ηα θάησ ηεο AD Γηάγξακκα 7.8 Τν πιαίζην (α) ζπλνςίδεη φζα γλσξίδνπκε γηα ηηο θακπχιεο AS. Τφζν ε LAS φζν θαη ε AS θηλνχληαη πξνο ηα δεμηά, φηαλ ην δπλεηηθφ πξντφλ απμάλεηαη, γηα παξάδεηγκα, ιφγσ ηερλνινγηθψλ βειηηψζεσλ ή ελφο απμαλφκελνπ εξγαηηθνχ δπλακηθνχ. Η AS κεηαθηλείηαη πξνο ηα πάλσ, φηαλ νη πξνζδνθψκελεο ηηκέο απμάλνληαη. Σηε ζπλέρεηα, νη εξγαδφκελνη δεηνχλ πςειφηεξνπο νλνκαζηηθνχο κηζζνχο γηα λα δηαηεξήζνπλ ηελ αγνξαζηηθή ηνπο δχλακε. Απηφ νδεγεί ηηο επηρεηξήζεηο λα δεηνχλ ιηγφηεξεο ψξεο εξγαζίαο, γηα θάζε δεδνκέλν επίπεδν ηηκψλ. Καζψο θηλνχκαζηε αλνδηθά πάλσ ζηελ θακπχιε, ν πξαγκαηηθφο κηζζφο κεηψλεηαη. Μφλν απηφ κπνξεί λα θάλεη ηηο επηρεηξήζεηο λα πξνζιάβνπλ πεξηζζφηεξνπο εξγαδνκέλνπο θαη λα παξάγνπλ πεξηζζφηεξν πξντφλ. Η θακπχιε AD θαίλεηαη ζην πιαίζην (β). Κηλείηαη πξνο ηα πάλσ, εάλ νη αλαθεξφκελεο κεηαβιεηέο κεηαβάιινληαη ζηελ θαηεχζπλζε ηνπ βέινπο. Καζψο θηλνχκαζηε θαζνδηθά πάλσ ζηελ θακπχιε AD, ε πηψζε ησλ ηηκψλ απμάλεη ηελ πξαγκαηηθή πξνζθνξά ρξήκαηνο θαη νδεγεί ζε κείσζε ηνπ επηηνθίνπ.
Λνγάξηζκνο επηπέδνπ ηηκψλ p Γηαθάλεηα 7.5 Μαθξνρξφληα ηζνξξνπία =Πξαγκαηηθή ηηκή Οη ηηκέο είλαη ηφζν πςειφηεξεο απφ ηηο αλακελφκελεο Η νηθνλνκία θαηαιήγεη εδψ =Αλακελφκελε ηηκή Τα ζπλδηθάηα πξνζδνθνχζαλ ε νηθνλνκία λα είλαη εδψ Δηζφδεκα Γηάγξακκα 7.9 Τν γξάθεκα ηνλίδεη ηα βαζηθά ζηνηρεία ηνπ δηαγξάκκαηνο AD-AS. Τν C είλαη ην ζεκείν ην νπνίν έρνπλ σο ζηφρν νη εξγαδφκελνη φηαλ ζπκθσλνχλ καθξνρξφληεο ζπκβάζεηο εξγαζίαο. Θα πξέπεη λα ην πξνζδηνξίζνπλ βάζεη ησλ πξνζδνθηψλ, αθνχ νη κηζζνί δελ κπνξεί λα απνηειέζνπλ αληηθείκελν επαλαδηαπξαγκάηεπζεο γηα έλα δηάζηεκα αθνχ έρνπλ ελζσκαησζεί ζε κηα ζχκβαζε. Πξνθαλψο νη εξγαδφκελνη αλακέλνπλ ε AD λα πεξάζεη κέζα απφ ην C θαη ηηο ηηκέο λα είλαη ίζεο κε p 0. Σηελ πξαγκαηηθφηεηα, ε θακπχιε AD κπνξεί λα κεηαθηλεζεί θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ζχκβαζεο, ιφγσ πρ. αιιαγήο νηθνλνκηθήο πνιηηηθήο ή εμσγελψλ γεγνλφησλ. Έζησ φηη ηνπνζεηείηαη πςειφηεξα, θαζηζηψληαο ηηο ηηκέο απξνζδφθεηα πςειέο θαη ηνπο πξαγκαηηθνχο κηζζνχο ρακειφηεξα απφ φηη αλακελφηαλ. Οη επηρεηξήζεηο απαζρνινχλ έλαλ αζπλήζηζηα κεγάιν αξηζκφ εξγαδνκέλσλ θαη ε νηθνλνκία θαηαιήγεη ζην Β. Τν Β δελ κπνξεί λα δηαξθέζεη, θαζψο πξνέθπςε ιφγσ ηνπ φηη νη εξγαδφκελνη δηαπξάηηνπλ ζθάικαηα πξνζδνθηψλ. Καζψο νη εξγαδφκελνη ζηαδηαθά ζα πξνζαξκφζνπλ πξνο ηα πάλσ ηηο πξνζδνθίεο ζρεηηθά κε ην επίπεδν ηηκψλ, ζηηο λέεο κηζζνινγηθέο ζπκβάζεηο ζα δεηνχλ πςειφηεξνπο κηζζνχο. Σαλ απνηέιεζκα, θαη θαζψο ην πξαγκαηηθφ θφζηνο εξγαζίαο ζα αξρίζεη λα απμάλεηαη, ε AS ζα αξρίζεη λα κεηαηνπίδεηαη πξνο ηα κέζα θαη αξηζηεξά. Μφιηο ηα ζθάικαηα ησλ εξγαδνκέλσλ φζνλ αθνξά ην αλακελφκελν επίπεδν ηηκψλ δηνξζσζνχλ πιήξσο έηζη ψζηε Pe = P, ε νηθνλνκία ζα βξεζεί ζηε καθξνρξφληα ηζνξξνπία ηεο, ζην Α.
Δπίπεδν ηηκψλ Γηαθάλεηα 7.6 Δηζφδεκα Γηάγξακκα 7.10 Όηαλ ε θπβέξλεζε πξνβαίλεη ζε αχμεζε δαπαλψλ, ε ζπλνιηθή δήηεζε απμάλεη γηα φια ηα επίπεδα ησλ ηηκψλ. Ωο εθ ηνχηνπ, ε θακπχιε AD κεηαηνπίδεηαη πξνο ηα δεμηά. Δάλ ε θακπχιε AS ήηαλ νξηδφληηα, φπσο ζησπεξά ππνζέηνπκε ζην πιαίζην ηνπ Κευλζηαλνχ ζηαπξνχ θαη ηνπ ππνδείγκαηνο IS-LM, ην εηζφδεκα ζα αλέιζεη ζε Υ 1. Όηαλ σζηφζν ε AS έρεη ζεηηθή θιίζε, νη επηρεηξήζεηο απμάλνπλ ηελ παξαγσγή, κφλν εάλ νη ηηκέο αλέβνπλ θαη κεηψζνπλ ηνλ πξαγκαηηθφ κηζζφ. Η αχμεζε ησλ ηηκψλ επίζεο κεηψλεη ηε ζπλνιηθή δήηεζε, θαζψο κεηψλεηαη ε πξαγκαηηθή πξνζθνξά ρξήκαηνο ζηελ νηθνλνκία θαη έηζη απμάλνληαη ηα επηηφθηα. Με ηελ πξνζθνξά λα θηλείηαη αλνδηθά επί ηεο θακπχιεο AS, θαη ηε δήηεζε λα θηλείηαη θαζνδηθά επί ηεο AD, ε πξνζθνξά ηειηθά εμηζνξξνπείηαη κε ηε δήηεζε, φηαλ νη ηηκέο θζάζνπλ ζην p 1 θαη ην εηζφδεκα είλαη Y 1. Ωζηφζν, ην Α 1 είλαη κφλν κηα πξνζσξηλή ηζνξξνπία θαζψο βαζίδεηαη ζε εζθαικέλεο πξνζδνθίεο φζνλ αθνξά ηνπο πξαγκαηηθνχο κηζζνχο. Όηαλ ηα ζθάικαηα έρνπλ πιήξσο δηνξζσζεί, ε νηθνλνκία ηζνξξνπεί ζην Β.
Γηαθάλεηα 7.7 Αυζηρία Βέλγιο Γανία Φινλανδία Γαλλία Γερμανία Δλλάδα Ιρλανδία Ιηαλία Γηάγξακκα 7.13 Τα επίπεδα ησλ ηηκψλ ζηελ Δπξψπε θαη ηνλ θφζκν, 1960-2010, θαη νη πξνβιέςεηο κέρξη ην 2016. Πηγή: IMF, International Financial Statistics, 2011.
Γηαθάλεηα 7.8 Ολλανδία Πορηογαλία Ιζπανία Σουηδία Ηνωμένο Βαζίλειο Νορβηγία Δλβεηία Ιαπωνία ΗΠΑ Γηάγξακκα 7.13 Τα επίπεδα ησλ ηηκψλ ζηελ Δπξψπε θαη ηνλ θφζκν, 1960-2010, θαη νη πξνβιέςεηο κέρξη ην 2016 (Σπλέρεηα) Πηγή: IMF, International Financial Statistics, 2011.
Δπίπεδν ηηκψλ Δπηηφθην i Γηαθάλεηα 7.9 Παγίδα ξεπζηφηεηαο ζηελ αγνξά ρξήκαηνο Γηάγξακκα 7.14 AD-AS σε κρίσεις ΠΑΓΙΔΑ ΡΕΤΣΟΣΗΣΑ
Δπίπεδν ηηκψλ p Γηαθάλεηα 7.10 Αζθάλιζηρα κινδύνου ηα λνηθνθπξηά δελ εκπηζηεχνληαη ηηο ηξάπεδεο νη ηξάπεδεο δελ εκπηζηεχνληαη ηηο επηρεηξήζεηο Ιζνξξνπία πξηλ ην 2008 Έιιεηκκα δήηεζεο Κίλδπλνο απνπιεζσξηζκνχ Δηζφδεκα Γηάγξακκα 7.15 Παγίδα ξεπζηφηεηαο δελ ιεηηνπξγεί ν κεραληζκφο ηηκψλ