Αξιολόγηση Επενδυτικών Σχεδίων Ενότητα 6: Αξιολόγηση επενδύσεων με χρήση λογισμικού Δ. Δαμίγος Μ. Μενεγάκη
Άδεια Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άδεια χρήσης άλλου τύπου, αυτή πρέπει να αναφέρεται ρητώς.
Δομή της εργαστηριακής άσκησης 3 Βασικά στοιχεία της οικονομοτεχνικής μελέτης Παρουσίαση του λογισμικού Εκμάθηση του λογισμικού με τη βοήθεια έτοιμου παραδείγματος Χρήση του λογισμικού στη λήψη επενδυτικών αποφάσεων
Περιεχόμενα μελέτης σκοπιμότητας 4 Περιγραφή της επιχειρηματικής ιδέας Έρευνα αγοράς Περιγραφή της μονάδας Απαιτούμενες πρώτες και βοηθητικές ύλες Οργάνωση Διοίκηση παραγωγής Ανάλυση των χαρακτηριστικών της γεωγραφικής περιοχής του έργου Χρονοδιάγραμμα υλοποίησης
Περιεχόμενα μελέτης σκοπιμότητας 5 Χρηματοοικονομική ανάλυση του σχεδίου Κόστος επένδυσης Πηγές χρηματοδότησης Κόστος πωληθέντων προϊόντων Προβλεπόμενα έσοδα Αξιολόγηση της επένδυσης (NPV, IRR, Break even point) Ανάλυση κινδύνου Επιπτώσεις στην Εθνική Οικονομία
Παρουσίαση του λογισμικού 6 Προσαρμογή στις απαιτήσεις του Νόμου 3299/2004 Πραγματοποίηση πλήρους χρηματοοικονομικής ανάλυσης και στοιχείων οικονομικής ανάλυσης
Απαιτούμενες μεταβλητές εισόδου 7 Στοιχεία επενδυτικού σχεδίου Αριθμός προϊόντων Αριθμός μονάδων
Κωδικοποίηση μεταβλητών 8 Παράμετροι ευθύνης μηχανικού Τεχνολογία παραγωγής Μηχανολογικός και λοιπός εξοπλισμός Απαιτούμενες εγκαταστάσεις και διαμόρφωση χώρων Συνταγή παραγωγής Επιλογή πρώτων και βοηθητικών υλών Απαιτούμενο προσωπικό Ημέρες δέσμευσης πρώτων και βοηθητικών υλών Επομένως, ο μηχανικός καθορίζει το κόστος επένδυσης και παραγωγής
Κωδικοποίηση μεταβλητών 9 Λοιπές παράμετροι υψηλής σημασίας, καθοριζόμενες από το φορέα Δυναμικότητα της μονάδας Αναμενόμενο ύψος πωλήσεων Τιμή πώλησης των προϊόντων Χρηματοδότηση της επένδυσης Πολιτικές αγορών και πωλήσεων Επιτόκιο προεξόφλησης
Κωδικοποίηση μεταβλητών 10 Λοιπές παράμετροι μη καθοριζόμενες από το φορέα Ασφαλιστικές εισφορές Συντελεστής φορολόγησης
Απαιτούμενες μεταβλητές εισόδου 11 Ανάλυση κόστους επένδυσης Κτίρια Μηχανήματα Λοιπός εξοπλισμός, κ.λπ. Για καθένα από τα στοιχεία πρέπει να οριστεί το κόστος αγοράς ή το ύψος της χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing)
Απαιτούμενες μεταβλητές εισόδου 12
Απαιτούμενες μεταβλητές εισόδου 13 Χρηματοδότηση Ίδια κεφάλαια Δανειακά Επιχορήγηση Για καθένα από τα στοιχεία πρέπει να οριστεί το αντίστοιχο κόστος κεφαλαίου.
Απαιτούμενες μεταβλητές εισόδου 14
Απαιτούμενες μεταβλητές εισόδου 15 Όσον αφορά στα δάνεια, πρέπει να εισαχθούν η διάρκεια του δανείου, το επιτόκιο δανεισμού, η περίοδος χάριτος (αν υπάρχει) και η κεφαλαιοποίηση ή μη των τόκων της περιόδου χάριτος
Απαιτούμενες μεταβλητές εισόδου 16 Καθορισμός Υλών Ενέργειας Πρώτες ύλες Βοηθητικές ύλες Υλικά συσκευασίας Ενέργεια Ο χρήστης καθορίζει πόσες είναι οι πρώτες και βοηθητικές ύλες, τα υλικά συσκευασίας και οι πηγές ενέργειας της παραγωγής.
Απαιτούμενες μεταβλητές εισόδου 17 Για κάθε μία από τις πρώτες και βοηθητικές ύλες, κλπ., προσδιορίζεται από το χρήστη το όνομα, η μονάδα μέτρησης και το κόστος ανά μονάδα. Τα δεδομένα αυτά χρησιμοποιούνται για την εκτίμηση του κόστους παραγωγής, των βραχυπρόθεσμων αναγκών, κ.ά. σε επόμενους πίνακες.
Απαιτούμενες μεταβλητές εισόδου 18
Απαιτούμενες μεταβλητές εισόδου 19 Κατάσταση απασχολουμένων
Απαιτούμενες μεταβλητές εισόδου 20 Παραγόμενα προϊόντα
Απαιτούμενες μεταβλητές εισόδου 21 Στοιχεία παραγωγικής μονάδας Εισάγονται στοιχεία αναφορικά με το απασχολούμενο προσωπικό ανά βάρδια, οι ειδικότητες του οποίου έχουν καθοριστεί σε προηγούμενη καρτέλα, τις βάρδιες λειτουργίας, τη δυναμικότητα της μονάδας και την απασχόλησή της
Απαιτούμενες μεταβλητές εισόδου 22
Απαιτούμενες μεταβλητές εισόδου 23 Συνταγή παραγωγής Για κάθε προϊόν και παραγωγική μονάδα πρέπει να προσδιοριστούν στη συνέχεια οι ειδικές καταναλώσεις (απαιτούμενη πρώτη ύλη, ενέργεια, κλπ. ανά μονάδα παραγόμενου προϊόντος. Από τα δεδομένα που εισάγει ο χρήστης υπολογίζονται αυτόματα (σε συνάρτηση με το μέγεθος της παραγωγής) οι ετήσιες αναλώσεις κάθε μονάδας καθώς και οι συνολικές.
Απαιτούμενες μεταβλητές εισόδου 24
Απαιτούμενες μεταβλητές εισόδου 25 Σταθερά έξοδα Συντελεστές συντήρησης και ασφάλισης κτιρίων, εξοπλισμού, κ.λπ. Έξοδα, όπως: μισθοί υπαλλήλων, έξοδα διοίκησης, τέλη, νερό, καύσιμα, κ.λπ.
Απαιτούμενες μεταβλητές εισόδου 26
Απαιτούμενες μεταβλητές εισόδου 27 Αποσβέσεις Ο χρήστης προσδιορίζει τους συντελεστές απόσβεσης των πάγιων στοιχείων. Το λογισμικό, βάσει της αξίας κτήσης και του συντελεστή απόσβεσης υπολογίζει τις ετήσιες αποσβέσεις και την υπολειμματική αξία. Επίσης, υπολογίζει τις αποσβέσεις στο μη επιχορηγούμενο κόστος της επένδυσης, συναρτήσει του ύψους της επιχορήγησης, οι οποίες χρησιμοποιούνται στον υπολογισμό του φορολογητέου εισοδήματος της επένδυσης.
Απαιτούμενες μεταβλητές εισόδου 28
Απαιτούμενες μεταβλητές εισόδου 29 Στοιχεία πωλήσεων Με την επιλογή αυτή καθορίζονται τα στοιχεία των πωλήσεων. Πιο συγκεκριμένα, ο χρήστης με το κουμπί «Χαρακτηριστικά πωλήσεων» δηλώνει τις κατηγορίες των πελατών (εξωτερικό εσωτερικό, χονδρική λιανική, μεγάλοι μικροί πελάτες). Μετά την επιλογή των πελατών, διαμορφώνεται αυτόματα ο πίνακας της κατανομής των πωλήσεων και των τιμών πώλησης ανά κατηγορία. Από τα δεδομένα που εισάγονται στο συγκεκριμένο πίνακα και το ύψος της παραγωγής, το λογισμικό προσδιορίζει στη συνέχεια τις πωλήσεις εσωτερικού και εξωτερικού, ανά παραγωγική μονάδα και συνολικά, τόσο σε μονάδες όσο και σε αξία προϊόντος.
Απαιτούμενες μεταβλητές εισόδου 30
Απαιτούμενες μεταβλητές εισόδου 31 Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις Καθορίζονται οι απαιτήσεις σε κεφάλαιο κίνησης εισάγοντας το ποσοστό των πωλήσεων που πωλείται με πίστωση ή με γραμμάτια και τις ημέρες πίστωσης, καθώς και ο αριθμός των ημερών για τις οποίες η επιχείρηση χρειάζεται κεφάλαια για τα διάφορα έξοδα.
Απαιτούμενες μεταβλητές εισόδου 32
Αποτελέσματα της ανάλυσης 33 Βασικοί πίνακες Ροές Κεφαλαίων Παρουσιάζει όλες τις πραγματικές χρηματικές εισροές και εκροές βάσει των οποίων υπολογίζεται η ταμειακή ροή της επένδυσης. Παρέχει, στοιχεία αναφορικά με τη λήψη δανείων και το κόστος αυτών, το λειτουργικό όφελος, κ.λπ. Με τα στοιχεία αυτά εξετάζονται διάφορες χρήσιμες παράμετροι, όπως π.χ. ο χρηματοδοτικός προγραμματισμός.
Αποτελέσματα της ανάλυσης 34
Αποτελέσματα της ανάλυσης 35 Βασικοί πίνακες Αποτελέσματα Χρήσης Χρησιμοποιείται για να υπολογιστεί το καθαρό αποτέλεσμα (κέρδος ή ζημία) του επενδυτικού σχεδίου σε ετήσια βάση για όλη τη διάρκεια της οικονομικής ζωής του (το λογισμικό αποδίδει την εικόνα αυτή για τα πρώτα πέντε έτη λειτουργίας). Ο πίνακας δίνει χρήσιμες πληροφορίες αναφορικά με το σταθερό και μεταβλητό κόστος, την εξυπηρέτηση των δανείων, κ.λπ.
Αποτελέσματα της ανάλυσης 36
Αποτελέσματα της ανάλυσης 37 Κριτήρια αξιολόγησης Εσωτερικός Βαθμός Απόδοσης 0 1 (1 EBA) 0 ΚΠΑ = η Καθαρά Παρούσα Αξία του σχεδίου ΚΤΡ τ = η Καθαρή Ταμειακή Ροή το έτος τ Ε 0 = η αρχική επένδυση το χρόνο τ=0 ν = η διάρκεια ζωής του επενδυτικού σχεδίου ΕBA = το επιτόκιο προεξόφλησης που καθιστά την ΚΠΑ = 0
Αποτελέσματα της ανάλυσης 38 Κριτήρια αξιολόγησης Καθαρά Παρούσα αξία 1 (1 ε) 0 ΚΠΑ = η Καθαρά Παρούσα Αξία του σχεδίου ΚΤΡ τ = η Καθαρή Ταμειακή Ροή το έτος τ Ε 0 = η αρχική επένδυση το χρόνο τ=0 ν = η διάρκεια ζωής του επενδυτικού σχεδίου ε = το επιτόκιο προεξόφλησης
Αποτελέσματα της ανάλυσης 39
Αποτελέσματα της ανάλυσης 40 Κριτήρια αξιολόγησης Ανάλυση νεκρού σημείου Νεκρό Σημείο = Σταθερά έξοδα / (Πωλήσεις - Μεταβλητά έξοδα) Σταθερά έξοδα = Κόστος μόνιμου προσωπικού + Σύνολο λοιπών εξόδων + Τόκοι μακροπρόθεσμων δανείων + Αποσβέσεις Μεταβλητά έξοδα = Κόστος προσωπικού μερικής και εποχικής απασχόλησης + Κόστος α και βοηθητικών υλών και υλικών συσκευασίας + Ενέργειας
Αποτελέσματα της ανάλυσης 41
Ανάλυση ευαισθησίας 42 Αρχικά υπολογίζεται το αποτέλεσμα (απόδοση) μιας επένδυσης με συγκεκριμένες τιμές στις βασικές μεταβλητές (π.χ. τιμή πώλησης, κόστος παραγωγής, ύψος ετήσιων πωλήσεων, κ.λπ.). Στη συνέχεια, μεταβάλλεται η τιμή μιας μεταβλητής κατά διάφορα ποσοστά, διατηρώντας τις τιμές των υπολοίπων παραμέτρων αμετάβλητες, και μετράται η μεταβολή του αποτελέσματος. Η διαδικασία αυτή επαναλαμβάνεται για καθεμία από τις βασικές μεταβλητές και υπολογίζονται οι επιπτώσεις στο αποτέλεσμα της επένδυσης.
Ανάλυση ευαισθησίας 43
ΚΠΑ Ανάλυση ευαισθησίας 44 Ανάλυση ευαισθησίας της ΚΠΑ 4,000,000 3,000,000 2,000,000 1,000,000 0-30.0% -20.0% -10.0% 0.0% 10.0% 20.0% 30.0% -1,000,000 Μεταβολή κόστος α' ύλης Δυναμικότητα Τιμή προϊόντος Σχ.6.1: Αραχνοειδές διάγραμμα
Στοχαστική ανάλυση 45 Η ανάλυση ευαισθησίας προσφέρει χρήσιμες πληροφορίες για τη βαρύτητα των διαφόρων μεταβλητών εισόδου στο τελικό αποτέλεσμα. Όμως, δεν δίνει πληροφορίες σχετικά με την πιθανότητα που αντιστοιχεί σε μια τιμή της απόδοσης της επένδυσης. Επίσης, δεν μπορεί να εξετάσει την επίδραση στο τελικό αποτέλεσμα εξαιτίας της ταυτόχρονης μεταβολή δύο ή περισσοτέρων παραμέτρων. Η επιπρόσθετη αυτή πληροφορία είναι εφικτό να ληφθεί με τη στοχαστική ανάλυση ή ανάλυση ρίσκου.
Στοχαστική ανάλυση 46
Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα Ε.Μ.Π.» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.