Τα Προγράμματα του TreeHouse Kindergarten Η εκτέλεση του καθημερινού προγράμματος εμπεριέχει δραστηριότητες με απόλυτο σεβασμό στις δυνατότητες των παιδιών και με βαθμό δυσκολίας, ελάχιστης στα μικρότερα και μεγαλύτερης όσο τα παιδιά μεγαλώνουν. Μέσα από τα θέματα που επεξεργαζόμαστε, τα οποία είτε αναδύονται από τα ίδια τα παιδιά, είτε προτείνονται από τις Νηπιαγωγούς, τα παιδιά έχουν την ευκαιρία να εμπλακούν σε δραστηριότητες όπως: 1. Γλώσσα-(προφορική, επικοινωνία, ανάγνωση-γραφή) 2. Μαθηματικά-(προμαθηματικές έννοιες) 3. Φυσικές Επιστήμες-Περιβαλλοντική Αγωγή 4. Πληροφορική-Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές 5. Ψυχοκινητικές Δραστηριότητες 6. Ξένες Γλώσσες-(Αγγλικά) 7. Εκπαιδευτικές Επισκέψεις 8. Δημιουργία-Έκφραση (Εικαστικά -Θέατρο-Φυσική Αγωγή- Μουσική) 9. Παραμύθι-Δανειστική Βιβλιοθήκη 10. Ελεύθερο Παιχνίδι (αυθόρμητο και οργανωμένο) 11. Συναντήσεις Γονέων με τις Νηπιαγωγούς και Παιδοψυχολόγο 1 Γλώσσα Οι ποικίλες γλωσσικές δραστηριότητες που εντάσσουμε στα ημερήσια προγράμματα μας, δημιουργούν τις βάσεις πάνω στις οποίες θεμελιώνεται η γλωσσική παιδεία των νηπίων. Πρόκειται για δραστηριότητες που έχουν στόχο να φέρουν τα παιδιά πιο κοντά στη συνειδητοποίηση ότι ο προφορικός λόγος κωδικοποιείται σε γραπτό και αντίστροφα και να αναπτύξουν τις ικανότητες της γραφής και της ανάγνωσης. Μπορούμε να βοηθήσουμε το παιδί να εμπλουτίσει το λεξιλόγιο του, να χρησιμοποιεί ορθές συντακτικές δομές και να εκφράζεται προφορικά, ενέργειες που βοηθούν τη διανοητική του ανάπτυξη. Η γλώσσα γίνεται εργαλείο της σκέψης, την οποία χρησιμοποιεί το παιδί για να ελέγξει τις δραστηριότητες του και να ερμηνεύσει την πραγματικότητα. 2 Μαθηματικά-Προμαθηματικές Έννοιες Η διδασκαλία των Μαθηματικών στοχεύει να υποβοηθήσει τα νήπια μέσα από βιωματικές καταστάσεις να επεκτείνουν τις πρώτες μαθηματικές τους γνώσεις. Επίσης, οι ομαδοποιήσεις, οι αντιστοιχίσεις, η εξοικείωση με τα σύμβολα των αριθμών, η αντίληψη του χρόνου, η σειροθέτηση, η ταξινόμηση και φυσικά οι κατάλληλες διδακτικές παρεμβάσεις είναι το πρώτο βήμα για να προσεγγίσουν τη πλυθικότητα και άλλες μαθηματικές έννοιες. The TreeHouse Kindergarten Σελίδα 1
Η επεξεργασία των μαθηματικών εννοιών γίνεται μέσα από δραστηριότητες που έχουν το στοιχείο του παιχνιδιού έτσι ώστε να κεντρίζει το ενδιαφέρον των παιδιών και να τα παρακινεί να ασχοληθούν ευχάριστα με αυτές τις έννοιες και κατά συνέπεια να τις κατανοήσουν πιο εύκολα. 3 Περιβαλλοντική Αγωγή Σκοπός της Περιβαλλοντικής Αγωγής είναι να συνειδητοποιήσουν τα παιδιά τη σχέση τους με το φυσικό περιβάλλον, να διευρύνουν τις γνώσεις τους παρατηρώντας τους ζωικούς και φυσικούς οργανισμούς και παρακολουθώντας την ανάπτυξη τους. Μαθαίνουν να συλλέγουν και να καταγράφουν πληροφορίες, να πειραματίζονται και να ερμηνεύουν γεγονότα, να δημιουργούν και να συνθέτουν έτσι ώστε να καλλιεργήσουν οικολογική συνείδηση. Οι ιδέες και οι ερωτήσεις τους είναι κινητήριες δυνάμεις και οι δραστηριότητες που αναδύονται είναι αυθεντικές και προκλητικές, βιώνονται μέσα και έξω από τη τάξη και γίνονται στο πλαίσιο της έρευνας. Η ανακύκλωση, ο κύκλος του νερού, η μόλυνση του περιβάλλοντος, η αναδάσωση είναι μερικά από τα θέματα που προσεγγίζονται διαθεματικά στο πλαίσιο του προγράμματος μας, έτσι ώστε η περιβαλλοντική αγωγή να εστιάζει την προσοχή της όχι μόνο στη παρούσα αλλά και μελλοντική κατάσταση του περιβάλλοντος. 4 Πληροφορική-Ηλεκτρονική Υπολογιστές Σημασία δίνουμε στη λειτουργική παιδαγωγική του αξία ως πολλαπλού εργαλείου δουλειάς. Με µια σωστή πρώτη επαφή των νέων τεχνολογιών και της προσχολικής εκπαίδευσης κερδίζουν πολύτιμο μαθησιακό χρόνο και µια θετική µμετέπειτα στάση και πορεία των μαθητών. Ο Υπολογιστής είναι μέσα στο χώρο, σε µια γωνιά εργασίας σαν όλες τις άλλες. Τα παιδιά τον επιλέγουν ελεύθερα σε καθημερινή βάση όπως ακριβώς επιλέγουν και όλες τις άλλες γωνιές εργασίας που υπάρχουν στο χώρο. Δοκιμάζουν τα εργαλεία στις γραφικές εφαρμογές, που εύκολα τα εντυπωσιάζουν. Ανακαλύπτουν νέες προσεγγίσεις, δοκιμάζουν, πετυχαίνουν, μπερδεύονται, ζητούν βοήθεια από τον διπλανό τους ή από την νηπιαγωγό χωρίς να απογοητεύονται χωρίς να παραιτούνται από τον τελικό στόχο. Χαίρονται την όλη διαδικασία χαίρονται και το αποτέλεσμα όποτε κι αν έρθει αυτό, όποια μορφή κι αν έχει ατονική ή ομαδική. Και αυτό είναι το κέρδος : Μαθησιακές διαδικασίες που να έχουν ως κύριο χαρακτηριστικό τη χαρά του παιδιού. Στόχος µας δεν είναι µόνο η γνώση αλλά η δημιουργική και σύναψα χαρούμενη πορεία για την ανακάλυψή της. 5 Ψυχοκινητική Αγωγή Η ψυχοκινητική αγωγή είναι ένα μέσο αγωγής το οποίο συμβάλλει στην ψυχική, συναισθηματική, κινητική και κοινωνική ανάπτυξη των παιδιών όλων των ηλικιών. Με τις κατάλληλες δραστηριότητες συμβάλλει στην ωρίμανση της κίνησης και τον έλεγχο του σώματος του παιδιού. Μέσα από την ψυχοκινητικότητα το νήπιο υποβοηθείται να αναπτυχθεί συνολικά, αφού συμβάλλει: The TreeHouse Kindergarten Σελίδα 2
1. Στην ανακάλυψη του γνωστικού σχήματος του σώματος 2. Στις δύο πλευρές του σώματος και στην ανάπτυξη της λεπτής κινητικότητας 3. Στην ανίχνευση και κατανόηση του χώρου, χρόνου και του ρυθμού 4. Στην επικοινωνία με την κοινωνία 5. Στην έκφραση και τη δημιουργία 6. Στην ολόπλευρη και συνολική ψυχοσωματική ανάπτυξη Μέσω της ψυχοκινητικής αγωγής, με την πάροδο του χρόνου, εκφράζεται πιο ελεύθερα, πιο δημιουργικά και πιο πολύπλοκα, δρα, επικοινωνεί με το περιβάλλον του, είτε αυτό αποκαλείται οικογενειακό είτε ευρύτερο κοινωνικό, γνωρίζει τον κόσμο και εντάσσεται ευκολότερα και ομαλότερα σε ευρύτερες κοινωνικές ομάδες. 6 Αγγλικά Η διδασκαλία των αγγλικών μέσα από απλές λέξεις που μπορούν να συναντήσουν στα βιβλία, στις αμέτρητες επιγραφές και στην τηλεόραση βοηθά τα παιδιά να αντιληφθούν την ύπαρξη κι άλλων λαών και γλωσσικών πολιτισμών και να εξοικειωθούν σταδιακά με την αγγλική προφορά, ώστε να προσαρμοστούν εύκολα στις ανάγκες του σύγχρονου κόσμου. Μέσα από το παιχνίδι, το τραγούδι και διάφορα ακούσματα τα παιδιά έχουν την δυνατότητα να έλθουν σε επαφή με αυτήν και να την χρησιμοποιήσουν ως μέσο έκφρασης. 7 Εκπαιδευτικές Επισκέψεις Οι εκπαιδευτικές επισκέψεις αποτελούν ένα δυναμικό στοιχείο στον εκπαιδευτικό προγραμματισμό που ενισχύει την γενικότερη προσπάθεια της διδακτικής διαδικασίας παρέχοντας ευκαιρίες για νέες προσεγγίσεις στη μάθηση (βιωματική διδασκαλία). Κατά τη διάρκεια της «προετοιμασίας» παρέχονται πληροφορίες οικοδομούνται γνωστικά σχήματα και αναπτύσσονται δεξιότητες που είναι απαραίτητες ώστε να αξιοποιηθεί αποτελεσματικά ο χρόνος της εκπαιδευτικής επίσκεψης. Ο χώρος και ο χρόνος της εκπαιδευτικής επίσκεψης οργανώνεται ώστε να εξυπηρετεί γνωστικούς ακαδημαϊκούς στόχους αλλά και να υποστηρίζει την ανάπτυξη κοινωνικών και συναισθηματικών δεξιοτήτων από τα παιδιά. Η εκπαιδευτική επίσκεψη επιτρέπει τη συγκέντρωση μιας σειράς πληροφοριών από πρωτογενείς πηγές και τη δόμησή τους γύρω από ένα κεντρικό βίωμα το οποίο μάλιστα είναι συλλογικό με την έννοια ότι το μοιράζονται όλα τα παιδιά. Επομένως υπάρχει η δυνατότητα να οργανωθούν δραστηριότητες που θα επεξεργάζονται τα στοιχεία αυτά δευτερογενώς μέσα στη σχολική αίθουσα μετά την εκπαιδευτική επίσκεψη, δηλαδή τις επόμενες ημέρες. 8 Δημιουργία-Έκφραση Η Δημιουργία και Έκφραση περιλαμβάνει προγράμματα σχεδιασμού και ανάπτυξης δραστηριοτήτων σχετικών με τα Εικαστικά, το Θέατρο, τη Φυσική Αγωγή και τη Μουσική. The TreeHouse Kindergarten Σελίδα 3
Αυτά τα προγράμματα διατηρούν την αυτονομία τους, αλλά διαθέτουν και κοινούς κώδικες. Ενεργοποιούν τις φυσικές ικανότητες των παιδιών, συγκινούν, μαγεύουν, αφυπνίζουν την περιέργειά τους, κινητοποιούν τη φαντασία, ενθαρρύνουν την έκφραση, καλλιεργούν τη δημιουργικότητα και δίνουν ευκαιρίες για πειραματισμό με υλικά και τεχνικές. Η Μουσική για παράδειγμα μπορεί να οδηγήσει σε κίνηση ή σε εικαστική δημιουργία, ενώ το θέατρο μπορεί να ολοκληρώνεται με τη συνοδεία ενός μουσικού κομματιού και μιας εικαστικής δημιουργίας. Με αυτό τον τρόπο συνυπάρχουν οι τέχνες και η κίνηση χωρίς να τονίζεται η εξειδίκευσή τους. 8.1 Εικαστική Έκφραση Η ανάπτυξη εικαστικών δραστηριοτήτων στο νηπιαγωγείο συνδέεται με το ενδιαφέρον που επιδεικνύουν τα παιδιά για τα υλικά. Τους αρέσει να τα αγγίζουν, να τα παρατηρούν και να τα εξερευνούν και χαίρονται να ανακαλύπτουν τις διαφορετικές τους δυνατότητες. Απολαμβάνουν να πειραματίζονται με μαρκαδόρους, ξυλομπογιές, νερομπογιές, δακτυλομπογιές, πλαστελίνη, πηλό, υλικά για κολλάζ και κατασκευές. Δοκιμάζοντας με διαφορετικούς τρόπους τα παραπάνω υλικά, τα μικρά παιδιά βιώνουν αισθητηριακές εμπειρίες που συμβάλλουν στην αισθητική τους ανάπτυξη. Έχουν την ευκαιρία να αναπτύξουν σταδιακά την αναπαραστατική τους σκέψη και εξελίσσουν με το χρόνο την ικανότητα συμβολισμού, κατακτώντας με αυτόν τον τρόπο τα εφόδια που θα τους επιτρέπουν να ερμηνεύουν και να απολαμβάνουν το κόσμο που τους περιβάλλει. Βασικός στόχος της συμμετοχής των παιδιών σε εικαστικές δραστηριότητες είναι να αναπτύξουν την δημιουργικότητα τους, καλλιεργώντας την ευφυΐα, την εφευρετικότητα και την φαντασία τους. 8.2 Θέατρο Η Θεατρική Αγωγή, ως μέθοδος διδασκαλίας, έχει σαν στόχο να εμπλουτίσει την ψυχολογία του παιδιού ως κοινωνικού όντος, να καταργήσει τα στεγανά στην επικοινωνία, να δώσει το προβάδισμα στη φαντασία, να καλλιεργήσει το συναίσθημα. Το θεατρικό παιχνίδι, είναι μια άκρως εκπαιδευτική διαδικασία μέσα από την οποία το παιδί έχει τη δυνατότητα να μάθει πάρα πολλά, τόσο σχετικά με την προσωπική του βελτίωση, όσο και με το γύρω του περιβάλλον, σχολικό η εξωσχολικό. Η χρήση ρόλων στο θεατρικό παιγνίδι χρησιμοποιεί την εμπειρία και τη φαντασία του παιδιού έτσι ώστε αυτό να καταφέρει να «μπει» στη θέση κάποιου άλλου. Το παιδί παίζοντας ένα παιχνίδι ρόλων, αυτοσχεδιάζει πάνω στα κοινωνικά, ιστορικά ή ηθικά διλήμματα που προκύπτουν από το θέμα. Το κάθε παιχνίδι στην παιδική ηλικία είναι ένα είδος «θεατρικής» παράστασης. Παράστασης με σύμβολα, με αντικείμενα, με πλήθος ερεθισμάτων που προέρχονται από το περιβάλλον όπου αναπτύσσεται το παιχνίδι, από τη δυναμική της ομάδας των παιδιών που συμμετέχουν αλλά και από τον ευρύτερο κοινωνικό περίγυρο. The TreeHouse Kindergarten Σελίδα 4
8.3 Φυσική Αγωγή Στο Νηπιαγωγείο μας προγραμματίζουμε δραστηριότητες που στοχεύουν στην ολική κινητικότητα του παιδιού και προάγουν, σύμφωνα με το σκοπό της Φυσικής Αγωγής, τη σωματική, κοινωνική, συναισθηματική και πνευματική ανάπτυξη του παιδιού. Εξασφαλίζουμε ένα ασφαλές περιβάλλον, τον απαραίτητο εξοπλισμό και διευκολύνουμε τη συμμετοχή του παιδιού σε διάφορες δραστηριότητες και παιχνίδια λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες και τις δυνατότητες της ηλικίας του. 8.4 Μουσική -Μουσικοκινητική αγωγή Η Μουσικοκινητική αγωγή αντιμετωπίζει τον άνθρωπο ως ολότητα σωματική, ψυχική και πνευματική. Βασίζεται στην ένωση της μουσικής, της κίνησης και του λόγου και φέρνει τον άνθρωπο σε βιωματική επαφή με τον κόσμο των αισθητικών μορφών. Η καλλιέργεια της κίνησης και της έκφρασης του σώματος, η εξάσκηση της παρατηρητικότητας, της συγκέντρωσης, της ετοιμότητας, της φαντασίας και η ανάπτυξη της πρωτοβουλίας είναι κάποια από τα χαρακτηριστικά της. Ακόμα ένα ευεργετικό χαρακτηριστικό είναι ότι φέρνει τα παιδιά από πολύ νωρίς σε επαφή με εύκολα μουσικά όργανα όπως: ξυλόφωνα, μεταλλόφωνα, τύμπανα, μαράκες και άλλα. Με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνεται ο αυτοσχεδιασμός και η συμμετοχή σε μουσικά σύνολα: όταν η δημιουργική τους ικανότητα αφεθεί ελεύθερη και ανεπηρέαστη τότε δεν υπάρχουν όρια στην έμπνευση τους. 9 Παραμύθι-Δανειστική Βιβλιοθήκη Με τις γοητευτικές διηγήσεις των παραμυθιών το παιδί μπορεί να ωφεληθεί σε πολλούς τομείς: 1. Η φανταστική ύλη του παραμυθιού αποτελεί άριστο υλικό για να καλλιεργήσει τη φαντασία του και να αναπτύξει τη σκέψη του 2. Το περιεχόμενο του παραμυθιού καθώς έχει μεγάλη απήχηση στο παιδί το οδηγεί σε σκέψεις και κρίσεις, οι οποίες συμβάλλουν στην ηθική του μόρφωση και παιδεία 3. Το παραμύθι, με τη λογοτεχνική του μορφή, προκαλεί το θαυμασμό και τη συγκίνηση, όπως κάθε καλλιτέχνημα. Είναι, επομένως, το καταλληλότερο μέσο για την καλλιέργεια και ανάπτυξη του καλαισθητικού συναισθήματος 4. Αποτελεί μία πηγή ιδιαίτερης μορφωτικής αξίας, παρέχοντας ποικιλία γνώσεων και πληροφοριών. 5. Είναι ένας τρόπος για να μεταδοθεί εύκολα η ύλη του σχολείου Η περίοδος, ειδικότερα, της ηλικίας των 3-6 χρόνων είναι η πιο ενδιαφέρουσα καθώς τότε το γλωσσικό ενδιαφέρον των παιδιών είναι τόσο έντονο που κατανοούν την ομιλία, αφομοιώνουν πληθώρα λέξεων και μιμούνται τους τόνους της προφοράς σχεδόν τέλεια. Είναι η εποχή που οι γονείς και οι παιδαγωγοί μπορούν να εκμεταλλευτούν στο έπακρο τη διήγηση των παραμυθιών ως επιμορφωτικά εργαλεία, με σκοπό να διεγείρουν το πνεύμα και να καλλιεργήσουν τη γλώσσα. Παράλληλα η ταύτισή μας με τους ήρωες, μας επιτρέπει να αναγνωρίσουμε, να μάθουμε και να δοκιμάσουμε τρόπους επίλυσης των εσωτερικών συγκρούσεων και εκεί ακριβώς βρίσκεται η μεγάλης σημασίας εκπαιδευτική και διδακτική αξία του παραμυθιού. Οι νηπιαγωγοί, βέβαια, εκτός από The TreeHouse Kindergarten Σελίδα 5
διδακτικό εργαλείο, αντιμετωπίζουν το παραμύθι ως ένα πνευματικό και καλλιτεχνικό δημιούργημα του ανθρώπου. Μα λίγα λόγια το παραμύθι καλλιεργεί το πνεύμα, επιδρά στην ηθική και αναπτύσσει την εκφραστική ικανότητα. Επιπλέον, αποτελεί τροφή της ψυχής και του πνεύματος όχι μόνο για τους μικρούς αλλά και για τους μεγάλους, οι οποίοι διηγούμενοι τα παραμύθια καλλιεργούν την εκφραστική τους ικανότητα και δημιουργούν μία καλή ψυχική διάθεση στους μικρούς ακροατές. 10 Ελεύθερο Παιχνίδι Το παιχνίδι γεμίζει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του παιδιού. Είναι το μέσο εκείνο με το οποίο γνωρίζει τον εαυτό του, μαθαίνει για τους ανθρώπους και τον κόσμο γύρω του. Είτε ατομικά, είτε ομαδικά, σε ελκυστικά οργανωμένες γωνιές και υπαίθριους χώρους το παιχνίδι επιτρέπει στα παιδιά να αναπτύξουν γνωστικές, κινητικές, κοινωνικές και συναισθηματικές δεξιότητες. Το παιδί μέσα από το παιχνίδι, δρα ελεύθερα, αναπτύσσει τη σκέψη του, μαθαίνει να αντιμετωπίζει προβλήματα, αναπτύσσει διαπροσωπικές σχέσεις. Η σημασία του συμβολικού παιχνιδιού είναι μεγάλη καθώς βοηθάει στην αφομοίωση της πραγματικότητας, εξασκεί τη φαντασία και τη δημιουργικότητα αλλά και την αδρή και λεπτή κινητικότητα, καθώς συχνά απαιτεί σύνθετες κινητικές δεξιότητες. Το παιδί παίζει διάφορα γεγονότα της ζωής του, γεγονός που το βοηθάει να ελευθερωθεί από πιέσεις και δυσάρεστες εμπειρίες και να ανταποκριθεί στον κόσμο των ενηλίκων. Εκφράζει έμμεσα ανησυχίες, φόβους, επιθυμίες και επαναλαμβάνοντας αυτά τα θέματα ξανά και ξανά δίνει στο παιχνίδι ένα χαρακτήρα κάθαρσης. Το παιδί μέσα από το παιχνίδι προβάλλει τον εαυτό του στις δραστηριότητες των ενηλίκων μέσα στο συγκεκριμένο πολιτισμικό πλαίσιο στο οποίο ζει και μέσα από τη δυναμική της φαντασίας τους, αναπτύσσουν χρήσιμους μηχανισμούς για την περαιτέρω ανάπτυξη τους. 11 Συναντήσεις με Νηπιαγωγούς και Παιδοψυχολόγο Επιδιώκουμε στενή συνεργασία γονέων-νηπιαγωγού καθώς αναγνωρίζουμε τα πολλαπλά οφέλη αυτού του είδους συνεργασίας. Μέσω ατομικών συγκεντρώσεων (τουλάχιστον 3 φορές το χρόνο), τηλεφωνικής επικοινωνίας (ακόμα και καθημερινής όπου αυτό απαιτείται) και γραπτής ενημέρωσης, μπορεί να συζητηθεί η πρόοδος των παιδιών-κοινωνική και ακαδημαϊκή- και από τις δύο πλευρές. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια οργώνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα, συγκεντρώσεις με παιδοψυχολόγο η οποία αναλύει θέματα που άπτονται των ενδιαφερόντων και ανησυχιών των γονιών σχετικά με το παιδί και απαντά σε απορίες. The TreeHouse Kindergarten Σελίδα 6