Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Αγ. Νικόλαος), Τ.Ε.Ι. Κρήτης Σελίδα 1 από 9
4η Εργαστηριακή Άσκηση Σκοπός: Η παρούσα εργαστηριακή άσκηση στοχεύει στην εκμάθηση κατασκευής αριθμοδεικτών, τόσο για τις τιμές μετοχών, όσο και για τις τιμές δεικτών του Χρηματιστηρίου Αξιών Αθηνών (Χ.Α.Α.). Οι αριθμοδείκτες, αποτελούν ένα ιδιαίτερα χρήσιμο εργαλείο για την εποπτεία της ποσοστιαίας μεταβολής των τιμών των μετοχών και των χρηματιστηριακών δεικτών. Το αποτέλεσμα που προκύπτει με την ολοκλήρωση της άσκησης, παρουσιάζεται στο τέλος του παρόντος εγγράφου. 1. Συλλογή Δεδομένων Προτού ξεκινήσουμε την εργαστηριακή άσκηση, θα πρέπει να έχουμε στην διάθεση μας τις τιμές κλεισίματος: α) του Γενικού Δείκτη (Γ.Δ.), β) του Δείκτη Αγοράς (FTSEA) και γ) του Δείκτη Τραπεζών (FTSEB), πρόσθετα στα δεδομένα που αφορούν την μετοχή που είχαμε επιλέξει. Ανάλογα με την διαδικασία που είχαμε ακολουθήσει στην 1η Εργαστηριακή Άσκηση, προκειμένου να συλλέξουμε τα δεδομένα των προαναφερθέντων χρηματιστηριακών δεικτών, θα πρέπει να ακολουθήσουμε τα παρακάτω βήματα: 1. Πληκτρολογούμε στην μπάρα διευθύνσεων του πλοηγού μας (Firefox, Chrome κλπ.) την διεύθυνση «www.naftemporiki.gr». 2. Αναζητούμε την καρτέλα «Χρηματιστήριο» και την επιλέγουμε. 3. Έχοντας στην οθόνη μας, το ταμπλό του Χρηματιστηρίου Αθηνών, αναζητούμε τους κωδικούς «ΓΔ», «FTSEA» και «FTSEB», που αντιστοιχούν στον «Γενικό Δείκτη», τον «Δείκτη Αγοράς» και τον «Δείκτη Τραπεζών». 4. Πηγαίνοντας το ποντίκι πάνω σε οποιονδήποτε από τους παραπάνω κωδικούς, εμφανίζεται ένα συννεφάκι, από το οποίο επιλέγουμε το μενού «Ιστορικό». 5. Στην νέα σελίδα αναζητούμε το μενού «Τιμές» και το επιλέγουμε. 6. Τέλος επιλέγουμε να κατεβάσουμε τις «Τιμές» σε «Αρχείο Excel». Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Αγ. Νικόλαος), Τ.Ε.Ι. Κρήτης Σελίδα 2 από 9
Διεύθυνση Ιστοσελίδας Καρτέλα Χρηματιστήριο Κωδικός Δείκτη Μενού «Ιστορικό» Μενού «Τιμές» Επιλογή λήψης τιμών σε «Αρχείο Excel» Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Αγ. Νικόλαος), Τ.Ε.Ι. Κρήτης Σελίδα 3 από 9
2. Επεξεργασία και Οργάνωση Δεδομένων Για την κατασκευή/υπολογισμό των αριθμοδεικτών, θα χρειαστεί να δημιουργήσουμε ένα νέο αρχείο Excel, στο οποίο με αντιγραφή-επικόλληση θα πρέπει να εισάγουμε τα εξής δεδομένα: 1η Στήλη: Ημερομηνίες Συναλλαγών Επιλεγμένης Μετοχής. 2η Στήλη: Ημερήσια Μέση Τιμή Επιλεγμένης Μετοχής. 3η Στήλη: Ημερομηνίες Υπολογισμού Γενικού Δείκτη. 4η Στήλη: Ημερήσια Τιμή Κλεισίματος Γενικού Δείκτη (Γ.Δ.). 5η Στήλη: Ημερομηνίες Υπολογισμού Δείκτη Αγοράς. 6η Στήλη: Ημερήσια Τιμή Κλεισίματος Δείκτη Αγοράς (FTSEA). 7η Στήλη: Ημερομηνίες Υπολογισμού Δείκτη Τραπεζών. 8η Στήλη: Ημερήσια Τιμή Κλεισίματος Δείκτη Τραπεζών (FTSEB). Αντιγράφουμε τις ημερομηνίες για κάθε δείκτη ξεχωριστά, καθώς θα πρέπει να ελέγξουμε ότι οι τιμές τόσο της μετοχής όσο και των δεικτών θα αναφέρονται στις ίδιες συνεδριάσεις του Χ.Α.Α. Προσοχή! Στην περίπτωση που διαπιστώσουμε ότι οι ημερομηνίες της μετοχής και των δεικτών δεν συμβαδίζουν, θα πρέπει να διορθώσουμε το πρόβλημα με τρόπο ανάλογο με αυτόν που ακολουθήσαμε στην 1η εργαστηριακή άσκηση. Η εικόνα που θα πρέπει να έχει το αρχείο μας, προτού ξεκινήσουμε τον υπολογισμό των αριθμοδεικτών είναι ανάλογη της παρακάτω εικόνας. Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Αγ. Νικόλαος), Τ.Ε.Ι. Κρήτης Σελίδα 4 από 9
3. Κατασκευή/Υπολογισμός Αριθμοδεικτών Στην συνέχεια, για λόγους απλότητας, περιγράφουμε αποκλειστικά την διαδικασία υπολογισμού του αριθμοδείκτη για την «Μέση Τιμή Μετοχής» ανά ημερήσια συνεδρίαση του Χ.Α.Α. Με ανάλογο τρόπο υπολογίζονται οι αριθμοδείκτες των χρηματιστηριακών δεικτών που μας ενδιαφέρουν. Συγκεκριμένα, η τιμή του αριθμοδείκτη της «Μέση Τιμής Μετοχής» ανά ημερήσια συνεδρίαση, ορίζεται ως: Τιμή Αριθμοδείκτη = Μέση Τιμή Μετοχής / Μέση τιμή Μετοχής 1ης Συνεδρίασης και εκφράζει την ποσοστιαία μεταβολή της Μέσης Τιμής της μετοχής, σε σχέση με την Μέση Τιμή της μετοχής στην 1η ημερομηνία που περιέχεται στα δεδομένα μας. Στο αρχείο μας, ο υπολογισμός του αριθμοδείκτη για την 1η ημέρα, όπως φαίνεται και στην παρακάτω εικόνα, θα πρέπει να οριστεί ως: = C3 / $C$3 και εφόσον πατήσουμε το πλήκτρο «Enter», το Excel θα μας επιστρέψει εντός του κελιού την τιμή 1 (=100%)! (Σχόλιο: Στον παρανομαστή, χρησιμοποιούμε το σύμβολο του «$» καθώς στην συνέχεια θα ζητήσουμε από το Excel να επαναλάβει την ίδια διαδικασία και για όλες τις υπόλοιπες ημερομηνίες, διατηρώντας πάντα ως παρανομαστή την τιμή που βρίσκεται στο κελί C3.) Προκειμένου να υπολογίσει το Excel τον αριθμοδείκτη της Μέσης Τιμής της μετοχής, για όλες τις υπόλοιπες συνεδριάσεις που μελετάμε, αρκεί να κάνουμε διπλό αριστερό κλικ στην κάτω δεξιά γωνία του κελιού C3. Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Αγ. Νικόλαος), Τ.Ε.Ι. Κρήτης Σελίδα 5 από 9
Η εικόνα του αρχείου μας, έπειτα από τον υπολογισμό των αριθμοδεικτών του Γενικού Δείκτη (Γ.Δ.), του Δείκτη Αγοράς (FTSEA) και του Δείκτη Τραπεζών (FTSEB), θα πρέπει να είναι ανάλογη της παρακάτω. Δεδομένου ότι οι αριθμοδείκτες εκφράζουν ποσοστιαία μεταβολή, ως προς την ποσότητα αναφοράς (τιμή παρανομαστή), θα πρέπει με κάποιο τρόπο να μετατρέψουμε τα κελιά στις στήλες που αφορούν τις τιμές των αριθμοδεικτών σε ποσοστά. Για να το πετύχουμε αυτό, αρκεί να ακολουθήσουμε τα εξής βήματα: 1. Επιλέγουμε τα κελιά με τις τιμές των αριθμοδεικτών και αφού κάνουμε δεξί κλικ πάνω τους, να επιλέξουμε το μενού «Μορφοποίηση κελιών». 2. Στο παράθυρο που ενεργοποιείται και συγκεκριμένα στην καρτέλα «Αριθμός», επιλέγουμε «Ποσοστό» και πατάμε «ok». Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Αγ. Νικόλαος), Τ.Ε.Ι. Κρήτης Σελίδα 6 από 9
4. Δημιουργία Πίνακα Σύγκρισης και Γραφήματος Αριθμοδεικτών Έχοντας υπολογίσει τους αριθμοδείκτες της Μετοχής και των Γενικού Δείκτη, Δείκτη Αγοράς, Δείκτη Τραπεζών, επιθυμούμε να κατασκευάσουμε έναν πίνακα σύγκρισης, ανάλογο με τον παρακάτω. Στον συγκεκριμένο πίνακα, παρουσιάζονται οι τιμές των αριθμοδεικτών που υπολογίσαμε για την πρώτη και την τελευταία ημέρα, καθώς επίσης η μέγιστη και ελάχιστη τιμή τους. Δεν αναλύουμε την διαδικασία κατασκευής του, καθώς στηρίζεται αποκλειστικά στην πραγματοποίηση ορισμένων αντιγραφών-επικολλήσεων και την ορθή χρησιμοποίηση των συναρτήσεων «min()» και «max()». Σκοπός του συγκεκριμένου πίνακα, είναι να μας επιτρέψει να πραγματοποιήσουμε άμεσα συγκρίσεις για την εξέλιξη των τιμών της μετοχής και των δεικτών. Χαρακτηριστικά, θα μπορούσαμε να σχολιάσουμε ότι: Η αξία τόσο της μετοχής, όσο και των δεικτών μειώθηκε σημαντικά στο χρονικό διάστημα που μελετάμε. Την 26/02/16, τόσο η τιμή της μετοχής, όσο και οι τιμές των δεικτών είναι κατά πολύ μικρότερες της αρχικής τους τιμής (100%). Η Μετοχή έχασε περίπου το 62% της αρχικής της αξίας, ενώ την ίδια στιγμή ο Γενικός Δείκτης έχασε το 41% της αξίας του, ο Δείκτης Αγοράς έχασε περίπου το 55% της αξίας του και ο Δείκτης Τραπεζών έχασε το περίπου το 95% της αξίας του. Η μετοχή ΑΒΑΞ είχε πολύ μικρότερες απώλειες από τον Δείκτη Τραπεζών, δηλαδή ένας επενδυτής που είχε στο χαρτοφυλάκιο του αποκλειστικά τραπεζικές μετοχές αναμένουμε πως θα είχε πολύ μεγαλύτερες απώλειες σε σύγκριση με έναν επενδυτή που είχε στο χαρτοφυλάκιο του μονάχα την μετοχή ΑΒΑΞ. Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Αγ. Νικόλαος), Τ.Ε.Ι. Κρήτης Σελίδα 7 από 9
Παράλληλα με τον πίνακα σύγκρισης, επιθυμούμε να κατασκευάσουμε και ένα γράφημα των τεσσάρων αριθμοδεικτών που υπολογίσαμε, καθώς εκτιμάμε ότι θα μας προσφέρει μια ακόμα καλύτερη εικόνα της παράλληλης εξέλιξης των τιμών της μετοχής και των δεικτών. Για την κατασκευή του γραφήματος αρκεί να ακολουθήσουμε τα εξής βήματα: 1. Επιλογή μιας εκ των στηλών ημερομηνιών, παράλληλα με τις τιμές των αριθμοδεικτών (μαζί με τις ονομασίες τους). 2. Στα Μενού, επιλογή του μονοπατιού: Εισαγωγή Γράφημα. 3. Στον Οδηγό Γραφημάτων, επιλογή: «Γραφήματος Διασποράς, με σημεία δεδομένων που ενώνονται με ομαλές γραμμές χωρίς δείκτες». Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Αγ. Νικόλαος), Τ.Ε.Ι. Κρήτης Σελίδα 8 από 9
Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Αγ. Νικόλαος), Τ.Ε.Ι. Κρήτης Σελίδα 9 από 9
Εισαγωγή στην Στατιστική: 4η Εργαστηριακή Άσκηση Σελίδα 1 από 1 ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕΤΟΧΗΣ ΜΕ ΔΕΙΚΤΕΣ (ΓΕΝΙΚΟ ΔΕΙΚΤΗ, ΔΕΙΚΤΗ ΑΓΟΡΑΣ, ΔΕΙΚΤΗ ΤΡΑΠΕΖΩΝ) ΠΙΝΑΚΑΣ ΣΥΓΚΡΙΣΗΣ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗ ΜΕΤΟΧΗΣ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΓΡΑΦΗΜΑ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗ ΜΕΤΟΧΗΣ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΕΡΜΗΝΕΙΑ-ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ: ΠΙΝΑΚΑ ΣΥΓΚΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗΜΑΤΟΣ Η αξία τόσο της μετοχής, όσο και των δεικτών μειώθηκε σημαντικά στο χρονικό διάστημα που μελετάμε. Την 26/02/16, η τιμή της μετοχής, αλλά και οι τιμές των δεικτών είναι κατά πολύ μικρότερες της αρχικής τους τιμής (100%). Η Μετοχή έχασε περίπου το 62% της αρχικής της αξίας, ενώ την ίδια στιγμή ο Γενικός Δείκτης έχασε το 41% της αξίας του, ο Δείκτης Αγοράς έχασε περίπου το 55% της αξίας του και ο Δείκτης Τραπεζών έχασε το περίπου το 95% της αξίας του. H ψαλίδα των αποδόσεων του Γενικού Δείκτη και του Δείκτη Αγοράς με την απόδοση της Μετοχής και την απόδοση του Δείκτη Τραπεζών, μεγάλωσε αμέσως μετά την περίοδο του κλεισίματος των τραπεζών (29/06/15.-.31/07/15), δηλαδή με την έναρξη των Capital Controls. Η μετοχή ΑΒΑΞ είχε πολύ μικρότερες απώλειες από τον Δείκτη Τραπεζών, δηλαδή ένας επενδυτής που είχε στο χαρτοφυλάκιο του αποκλειστικά τραπεζικές μετοχές αναμένουμε πως θα είχε πολύ μεγαλύτερες απώλειες σε σύγκριση με έναν επενδυτή που είχε στο χαρτοφυλάκιο του μονάχα την μετοχή ΑΒΑΞ. Μετοχή: «Όνομα Μετοχής» Επώνυμο Όνομα (ΑΜ: ) Επώνυμο Όνομα (ΑΜ: )