Αγορές - Τέλειος Ανταγωνισμός Κώστας Ρουμανιάς Ο.Π.Α. Τμήμα Δ. Ε. Ο. Σ. 22 Δεκεμβρίου 211 Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - Τέλειος Ανταγωνισμός 22 Δεκεμβρίου 211 1 / 25 Προσφορά προϊόντος από επιχείρηση Ποια είναι η προσφορά της επιχείρησης σε ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον; Δηλαδή ποια είναι η συνάρτηση που μας δίνει το προϊόν που προσφέρει η επιχείρηση ως συνάρτηση της τιμής; Μια επιχείρηση επιλέγει πόσο να παραγάγει ώστε μεγιστοποιήσει το κέρδος της: max π() = Εσοδα - Κόστος = p C() Η συνθήκη πρώτης τάξης είναι: dπ() d = p = dc() d p = MC() Αυτή ακριβώς είναι η σχέση ανάμεσα στην τιμή της αγοράς και στην ποσότητα που προσφέρει η επιχείρηση. Περίπου... (όπως θα δούμε παρακάτω). Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - Τέλειος Ανταγωνισμός 22 Δεκεμβρίου 211 2 / 25 Προσφορά προϊόντος από επιχείρηση Οικονομική ερμηνεία: Αν αυξήσει η επιχείρησή της ελάχιστα (ας πούμε κατά μία μονάδα) την παραγωγή της τί γίνεται; 1 Τα έσοδά της αυξάνονται κατά p, η τιμή της επιπλέον μονάδας. 2 Το επιπλέον κόστος είναι MC() (Αυτό ακριβώς είναι το οριακό κόστος: το επιπλέον κόστος αν αυξηθεί η παραγωγή ελάχιστα) Διακρίνουμε 3 περιπτώσεις: 1 p > MC(). Τη συμφέρει να αυξήσει την παραγωγή της. 2 p < MC(). Τη συμφέρει να μειώσει την παραγωγή της. Γλυτώνει MC >. Γλυτώνει περισσότερο απ ό,τι κερδίζει. 3 p = MC(). Δεν θέλει να μεταβάλλει παραγωγή. (Ισορροπία-Αναγκαία συνθήκη, όχι ικανή). Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - Τέλειος Ανταγωνισμός 22 Δεκεμβρίου 211 3 / 25 Θα επιλέγει πάντοτε να παράγει η επιχείρηση; Οχι αν έχει ζημίες. Επομένως η παραπάνω συνθήκη ισχύει για τις περιπτώσεις που η παραγωγή δεν τη ζημιώνει. Ποιες είναι αυτές οι περιπτώσεις; Οταν τα έσοδα από την παραγωγή (p) καλύπτουν το κόστος παραγωγής. Ποιο κόστος όμως; Το μεταβλητό. Γιατί; Άρα η προσφορά της επιχείρησης ισούται με τη συνάρτηση/καμπύλη οριακού κόστους ΜΟΝΟΝ ΓΙΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΣΤΑ ΟΠΟΙΑ Η ΤΙΜΗ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΙΝΑΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΣΟ ΜΕΤΑΒΛΗΤΟ ΚΟΣΤΟΣ. Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - Τέλειος Ανταγωνισμός 22 Δεκεμβρίου 211 4 / 25
M C A C A V C Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - Τέλειος Ανταγωνισμός 22 Δεκεμβρίου 211 5 / 25 M C A C A V C Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - Τέλειος Ανταγωνισμός 22 Δεκεμβρίου 211 6 / 25 Αν ο κλάδος αποτελείται από n επιχειρήσεις με καμπύλες προσφοράς 1, 2,... n, η προσφορά του κλάδου για κάθε τιμή είναι το άθροισμα των προσφορών των n επιχειρήσεων. Αθροίζουμε τις καμπύλες οριζόντια. Αφού αθροίζουμε οριζόντια η προσφορά κλάδου είναι ασφαλώς πιο οριζόντια από την προσφορά μιας επιχείρησης. (Δείτε το σχήμα) Π.χ. με τρεις επιχειρήσεις: Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - Τέλειος Ανταγωνισμός 22 Δεκεμβρίου 211 7 / 25 MC 3 MC 2 MC 1 1 2 3 1 + 2 + 3 Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - Τέλειος Ανταγωνισμός 22 Δεκεμβρίου 211 8 / 25
Βραχυχρόνια ισορροπία με τέλειο ανταγωνισμό Εχοντας την προσφορά της αγοράς και της επιχείρησης, μπορούμε να δούμε πώς ισορροπεί μια αγορά σε ανταγωνιστικές συνθήκες και πόσο προϊόν προσφέρει η επιχείρηση στη βραχυχρόνια αυτή ισορροπία. Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - Τέλειος Ανταγωνισμός 22 Δεκεμβρίου 211 9 / 25 Επιχείρηση Αγορά D M C A C A V C D Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - Τέλειος Ανταγωνισμός 22 Δεκεμβρίου 211 1 / 25 Ορισμός είναι τα έσοδα του παραγωγού μείον το ανακτήσιμο (μεταβλητό) κόστος παραγωγής του. Για κάθε μονάδα που παράγει, ένας παραγωγός έχει πλεόνασμα την τιμή που εισπράττει ανά μονάδα μείον το κόστος αυτής της μονάδας (οριακό κόστος). Άρα συνολικά το πλεόνασμά του θα είναι το άθροισμα των πλεονασμάτων ανά μονάδα, ή αλλιώς η επιφάνεια ανάμεσα στην τιμή και την καμπύλη οριακού κόστος (την καμπύλη προσφοράς): Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - Τέλειος Ανταγωνισμός 22 Δεκεμβρίου 211 11 / 25 = M C Τι μ ή α γ ο ρ ά ς Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - Τέλειος Ανταγωνισμός 22 Δεκεμβρίου 211 12 / 25
= M C Π λ ε ό ν α σ μ α Π α ρ α γ ω γ ο ύ Τι μ ή α γ ο ρ ά ς Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - Τέλειος Ανταγωνισμός 22 Δεκεμβρίου 211 13 / 25 Επίπτωση μεταβολής τιμής στο πλεόνασμα παραγωγού Αν η τιμή αυξηθεί από σε, πώς μεταβάλλεται το πλεόνασμα του παραγωγού; Υπάρχουν δύο επιδράσεις. 1 Για κάθε μονάδα που παράγει ήδη, το πλεόνασμά του αυξάνεται. Άρα το συνολικό πλεόνασμα αυξάνεται κατά ένα ορθογώνιο παραλληλόγραμμο ( AB). 2 Επιπλέον λόγω αυξημένης τιμής τώρα ο παραγωγός θέλει να παραγάγει περισσότερο. Ετσι τώρα το πλεόνασμα αυξάνεται επιπλέον κατά το τρίγωνο ABC. Η συνολική αύξηση είναι το άθροισμα των δύο επιφανειών (του τριγώνου και του παραλληλογράμμου). Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - Τέλειος Ανταγωνισμός 22 Δεκεμβρίου 211 14 / 25 Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - Τέλειος Ανταγωνισμός 22 Δεκεμβρίου 211 15 / 25 Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - Τέλειος Ανταγωνισμός 22 Δεκεμβρίου 211 16 / 25
A B C Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - Τέλειος Ανταγωνισμός 22 Δεκεμβρίου 211 17 / 25 A B C Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - Τέλειος Ανταγωνισμός 22 Δεκεμβρίου 211 18 / 25 A B C Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - Τέλειος Ανταγωνισμός 22 Δεκεμβρίου 211 19 / 25 Μακροχρόνια καμπύλη προσφοράς. Μακροχρόνια περίοδος: Ολες οι εισροές είναι μεταβλητές. Τελειώνουμε με την μακροχρόνια καμπύλη προσφοράς της επιχείρησης. Αφού μακροχρόνια υπάρχει είσοδος/έξοδος επιχειρήσεων δε μπορούμε να αθροίσουμε τις προσφορές των υπαρχουσών επιχειρήσεων σήμερα. Για κατασκευή μακροχρόνιας προσφοράς παρατηρήστε ότι δε μπορεί η τιμή να είναι διαφορετική από το χαμηλότερο μακροχρόνιο μέσο κόστος: 1 Αν > min{lac}, υπάρχουν κέρδη. Είσοδος επιχειρήσεων έως ότου τα κέρδη εξαλειφθούν. 2 Α < min{lac}, ζημίες οι επιχειρήσεις δε θα παραγάγουν. Άρα μακροχρόνια η καμπύλη προσφοράς είναι μια οριζόντια γραμμή ίση με min{lac}: Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - Τέλειος Ανταγωνισμός 22 Δεκεμβρίου 211 2 / 25
Μακροχρόνια και βραχυχρόνια επίδραση μεταβολής στη ζήτηση. Ας εξετάσουμε τα αποτελέσματα μιας μετατόπισης προς τα πάνω της καμπύλης ζητήσεως. Βραχυχρόνια οι εταιρείες θα αυξήσουν την προσφορά τους πάνω στο βραχυχρόνιο οριακό κόστος χωρίς προλάβουν να εισέλθουν νέες εταιρείες στην αγορά. Η τιμή θα αυξηθεί, η παραγωγή κάθε εταιρείας θα αυξηθεί από 1 σε 2 και η συνολική πωλούμενη ποσότητα στην αγορά θα ανέλθει από 1 σε 2. Θα υπάρξουν κέρδη βραχυχρόνια αφού η τιμή είναι υψηλότερη από το μέσο κόστος. Αυτό θα προσελκύσει νέες εταιρείες στην αγορά μακροχρόνια με αποτέλεσμα η συνολική προσφορά να αυξηθεί, ρίχνοντας την τιμή. Αυτή η διαδικασία θα συνεχιστεί έως ότου η τιμή επανέλθει στο αρχικό της επίπεδο = min{lac}. Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - Τέλειος Ανταγωνισμός 22 Δεκεμβρίου 211 21 / 25 A C M C = min{lac} 1 1 Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - Τέλειος Ανταγωνισμός 22 Δεκεμβρίου 211 22 / 25 1 A C M C = min{lac} 2 2 Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - Τέλειος Ανταγωνισμός 22 Δεκεμβρίου 211 23 / 25 1 A C M C = min{lac} 1 3 Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - Τέλειος Ανταγωνισμός 22 Δεκεμβρίου 211 24 / 25
1 A C M C = min{lac} L 1 3 Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - Τέλειος Ανταγωνισμός 22 Δεκεμβρίου 211 25 / 25