Λίγα λόγια από το συγγραφέα Κεφάλαιο 1: PowerPoint Κεφάλαιο 2: Εκκίνηση του PowerPoint... 13

Περιεχόμενα Λίγα λόγια από το συγγραφέα... 7 Κεφάλαιο 1: PowerPoint 2002... 9 Κεφάλαιο 2: Εκκίνηση του PowerPoint... 13 Κεφάλαιο 3: Δημιουργία νέας παρουσίασης... 27 Κεφάλαιο 4: Μορφοποίηση κειμένου παρουσίασης... 43 Κεφάλαιο 5: Διαχείριση κειμένου και εικόνων... 54 Κεφάλαιο 6: Αναδιάταξη κειμένου και αντικειμένων... 94 Κεφάλαιο 7: Προβολές του PowerPoint... 123 Κεφάλαιο 8: Το σύστημα Βοήθειας του Office ΧΡ... 135 Κεφάλαιο 9: Οργανόγραμμα... 148 Κεφάλαιο 10: Προσθήκη γραφημάτων... 161 Κεφάλαιο 11: Σχεδίαση... 184 Κεφάλαιο 12: Εργασία με περισσότερες παρουσιάσεις... 213 Κεφάλαιο 13: Περαιτέρω μορφοποίηση παρουσίασης... 226 Κεφάλαιο 14: Ορθογραφικός έλεγχος... 245 5

Οδηγός για το ECDL 4 Ενότητα 6: Παρουσιάσεις Κεφάλαιο 15: Εκτύπωση... 252 Κεφάλαιο 16: Προβολή παρουσίασης & εφέ... 263 Κεφάλαιο 17: Αποθήκευση και διαχείριση αρχείων... 285 Δείγματα τεστ νέου τύπου... 296 Εξεταστέα ύλη... 299 Έλεγχος Δεξιοτήτων... 305 Οδηγός Γρήγορης Αναφοράς... 311 Ευρετήριο... 323 6

Αναδιάταξη κειμένου και αντικειμένων Στόχος κεφαλαίου Σκοπός αυτού του κεφαλαίου είναι να μάθουμε να μετακινούμαστε στις διαφάνειες μιας παρουσίασης. Επίσης, θα μάθουμε να προσθέτουμε, να αντιγράφουμε, και να μετακινούμε κείμενο και γραφικά μέσα στην ίδια διαφάνεια ή μεταξύ διαφορετικών διαφανειών. Ακόμη, θα μάθουμε να προσθέτουμε διαφάνειες με διάταξη πίνακα και να μορφοποιούμε πίνακες. Τέλος, θα μάθουμε να χρησιμοποιούμε εσοχές και στηλοθέτες σε μια διαφάνεια. Αυτό θα γίνει με τη δημιουργία μιας νέας διαφάνειας στην παρουσίασή μας. Το τελικό αποτέλεσμα της διαφάνειας βρίσκεται στη σελίδα 111. Εισαγωγή Όταν επεξεργαζόμαστε μια παρουσίαση, πολλές φορές παρουσιάζεται η ανάγκη να χρησιμοποιήσουμε τα ίδια στοιχεία σε διαφορετικά σημεία της ίδιας ή και άλλων διαφανειών. Επίσης, συχνά χρειάζεται να αντιγράψουμε ή να μετακινήσουμε στοιχεία από μια διαφάνεια σε μια άλλη ή και σε διαφορετική θέση μέσα στην ίδια διαφάνεια. Για να εξοικειωθούμε με τις παραπάνω λειτουργίες και να μάθουμε πώς μπορούμε να εισάγουμε πίνακες σε μια παρουσίαση, θα δημιουργήσουμε μια νέα διαφάνεια ως τέταρτη διαφάνεια της παρουσίασής μας. 94

Κεφάλαιο 6: Αναδιάταξη κειμένου και αντικειμένων Πλοήγηση στις διαφάνειες μιας παρουσίασης Σχεδόν όλες οι παρουσιάσεις περιέχουν περισσότερες από μία διαφάνειες. Στο δικό μας παράδειγμα, η παρουσίαση που έχουμε δημιουργήσει περιέχει ήδη τέσσερις διαφάνειες και ο αριθμός τους πρόκειται να αυξηθεί. Γι' αυτό, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τους διάφορους τρόπους που μας παρέχει το πρόγραμμα για να μετακινούμαστε μεταξύ των διαφανειών μιας παρουσίασης. Για να μεταφερθούμε σε μια διαφάνεια της παρουσίασής μας, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε έναν από τους παρακάτω τρόπους: Πατάμε με το αριστερό πλήκτρο του ποντικιού στο εικονίδιο της διαφάνειας στο τμήμα παραθύρου διάρθρωσης και διαφανειών. Χρησιμοποιούμε τα άνω και κάτω βέλη της κατακόρυφης ράβδου κύλισης, η οποία βρίσκεται στο δεξιό μέρος του παραθύρου της εφαρμογής. Άνω βέλος Το πάτημα στο άνω ή στο κάτω βέλος της κατακόρυφης ράβδου κύλισης έχει σκοπό τη μετακίνησή μας μέσα στην τρέχουσα διαφάνεια. Όταν όμως ο συντελεστής μεγέθυνσης της διαφάνειας (zoom) είναι τέτοιος ώστε να φαίνεται ολόκληρη η διαφάνεια στην οθόνη, το άνω και το κάτω βέλος μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την πλοήγηση μεταξύ διαφανειών. Πλαίσιο κύλισης Χρησιμοποιούμε το κουμπί Previous Slide (Προηγούμενη διαφάνεια) και το κουμπί ext Slide (Επόμενη διαφάνεια) της κατακόρυφης ράβδου κύλισης για να μεταφερόμαστε ανάμεσα στις διαφάνειες. Κάτω βέλος Previous Slide Next Slide Εικόνα 6.1 Η κατακόρυφη ράβδος κύλισης Χρησιμοποιούμε το πλαίσιο (ή ορθογώνιο) κύλισης της κατακόρυφης ράβδου κύλισης, πατώντας επάνω σε αυτό και σύροντας προς την κατάλληλη κατεύθυνση. Στην περίπτωση αυτή, εμφανίζεται ένα πλαίσιο με τον τίτλο και τον αριθμό της διαφάνειας στην οποία θα μεταφερθούμε όταν αφήσουμε το αριστερό πλήκτρο του ποντικιού. 95

Οδηγός για το ECDL 4 Ενότητα 6: Παρουσιάσεις Εικόνα 6.2 Το πλαίσιο με τον τίτλο και τον αριθμό της διαφάνειας Πατάμε στο τμήμα περιεχομένων της διαφάνειας και χρησιμοποιούμε τον τροχό του ποντικιού (αν έχουμε τέτοιο ποντίκι). Πατάμε στο τμήμα περιεχομένων της διαφάνειας και χρησιμοποιούμε τα πλήκτρα Page Up για να μεταφερθούμε στην προηγούμενη διαφάνεια, Page Down για να μεταφερθούμε στην επόμενη διαφάνεια, Home για να μεταφερθούμε στην πρώτη διαφάνεια, και End για να μεταφερθούμε στην τελευταία διαφάνεια. Εισαγωγή νέας διαφάνειας σε συγκεκριμένη θέση Όπως είπαμε, κάθε νέα διαφάνεια που εισάγουμε σε μια παρουσίαση τοποθετείται μετά την τρέχουσα, δηλαδή την επιλεγμένη διαφάνεια. Για το παράδειγμά μας, θέλουμε να εισαγάγουμε μια νέα διαφάνεια μετά την τρίτη διαφάνεια της παρουσίασης. Για το σκοπό αυτόν, μεταφερόμαστε στην τρίτη διαφάνεια προτού επιλέξουμε την εντολή εισαγωγής νέας διαφάνειας. Εισαγωγή νέας διαφάνειας με διάταξη πίνακα Προκειμένου να παρουσιάσουμε τα εκπαιδευτικά προγράμματα του εκπαιδευτηρίου μας, θα χρειαστούμε μια διαφάνεια η οποία θα περιέχει έναν πίνακα με επτά γραμμές και τρεις στήλες. Στην πρώτη στήλη θα έχουμε το όνομα του εκπαιδευτικού προγράμματος, στη δεύτερη τη διάρκεια, και στην τρίτη το κόστος. Για να προσθέσουμε στην παρουσίαση μια διαφάνεια με διάταξη πίνακα, ακολουθούμε τα εξής βήματα: Ενώ βρισκόμαστε στην τρίτη διαφάνεια της παρουσίασης, πατάμε στο κουμπί ew Slide (Νέα διαφάνεια) ή επιλέγουμε την εντολή ew Slide από το μενού Insert. Μπορούμε επίσης να πατήσουμε το συνδυασμό πλήκτρων Ctrl + M. Η διαφάνεια εμφανίζεται στην οθόνη μας με προεπιλεγμένη τη διάταξη Title and Text (Τίτλος και Κείμενο). Προκειμένου να αλλάξουμε τη διάταξη της διαφάνειας, επιλέγουμε τη διάταξη διαφάνειας Title and Table (Τίτλος και Πίνακας) από το παράθυρο εργασιών Slide Layout (Διάταξη διαφάνειας). Η διαφάνεια εμφανίζεται στην οθόνη μας με τη διάταξη Title and Table. Πληκτρολογούμε το κείμενο Εκπαιδευτικά προγράμματα στο πλαίσιο τίτλου, χρησιμοποιώντας έντονη γραφή. 96

Κεφάλαιο 6: Αναδιάταξη κειμένου και αντικειμένων Δημιουργία πίνακα Για να ξεκινήσουμε τη δημιουργία του πίνακα, σε ένα πλαίσιο κράτησης θέσης κάνουμε τα εξής: Διπλοπατάμε στο πλαίσιο κράτησης θέσης του πίνακα και ανοίγουμε το πλαίσιο διαλόγου Insert Table (Εισαγωγή πίνακα). Εικόνα 6.3 Το πλαίσιο διαλόγου Insert Table Πατάμε στο επάνω βέλος του πλαισίου umber of columns (Αριθμός στηλών) ώστε να εμφανιστεί ο αριθμός 4. Με τον ίδιο τρόπο, καταχωρίζουμε τον αριθμό 6 στο πλαίσιο umber of rows (Αριθμός γραμμών). Πατάμε στο κουμπί ΟΚ. Δημιουργείται ένας πίνακας με τέσσερις στήλες και έξι γραμμές, και το σημείο εισαγωγής εμφανίζεται στο επάνω αριστερό κελί του. Για να δημιουργήσουμε έναν πίνακα, μπορούμε επίσης να επιλέξουμε την εντολή Table από το μενού Insert ή να πατήσουμε στο κουμπί Insert Table της Βασικής γραμμής εργαλείων. Γραμμή εργαλείων Tables and Borders Το PowerPoint μάς δίνει τη δυνατότητα να τροποποιούμε τους πίνακες που έχουμε εισαγάγει. Αυτό γίνεται με τα κουμπιά της γραμμής εργαλείων Tables and Borders (Πίνακες και περιγράμματα), η οποία εμφανίζεται όταν πατάμε σε ένα κελί του πίνακα. Αν η γραμμή εργαλείων Tables and Borders δεν είναι ορατή, δείχνουμε στην εντολή Toolbars του μενού View και επιλέγουμε Tables and Borders. Μπορούμε επίσης να πατήσουμε με το δεξιό πλήκτρο του ποντικιού σε μια υπάρχουσα γραμμή εργαλείων και, στη συνέχεια, να επιλέξουμε την εντολή Tables and Borders από το μενού συντόμευσης. Εικόνα 6.4 Η γραμμή εργαλείων Tables and Borders. 97

Οδηγός για το ECDL 4 Ενότητα 6: Παρουσιάσεις Ένας άλλος τρόπος να εμφανίσουμε τη γραμμή εργαλείων Tables and Borders είναι να πατήσουμε στο κουμπί Tables and Borders της Βασικής γραμμής εργαλείων. Εισαγωγή γραμμών και στηλών σε πίνακα Μετά τη δημιουργία του πίνακα, διαπιστώνουμε ότι αυτός περιέχει 6 γραμμές, ενώ εμείς χρειαζόμαστε 7. Για να προσθέσουμε μια νέα γραμμή στον πίνακά μας, κάνουμε τα παρακάτω: Πατάμε στο κουμπί της γραμμής εργαλείων Tables and Borders. Από το μενού που εμφανίζεται, επιλέγουμε την εντολή Insert Rows Above (Εισαγωγή γραμμών επάνω) ή την εντολή Insert Rows Below (Εισαγωγή γραμμών κάτω), ανάλογα με τη θέση στην οποία θέλουμε να προστεθεί η γραμμή σχετικά με το σημείο εισαγωγής. Ένας άλλος τρόπος για να προσθέσουμε γραμμές σε έναν πίνακα είναι να εμφανίσουμε το μενού συντόμευσης, πατώντας με το δεξιό πλήκτρο του ποντικιού σε ένα κελί της γραμμής πριν από την οποία θέλουμε να εισαχθεί η νέα γραμμή, και να επιλέξουμε την εντολή Insert Rows. Με παρόμοιες ενέργειες μπορούμε να προσθέσουμε και στήλες σε έναν πίνακα: Πατάμε στο κουμπί Table της γραμμής εργαλείων Tables and Borders και, από το μενού που εμφανίζεται, επιλέγουμε την εντολή Insert Columns to the Right (Εισαγωγή στηλών δεξιά) ή την εντολή Insert Columns to the Left (Εισαγωγή στηλών αριστερά). ή Επιλέγουμε τη στήλη πριν από την οποία θέλουμε να εισαχθεί η νέα και εμφανίζουμε το μενού συντόμευσης. Στη συνέχεια, επιλέγουμε την εντολή Insert Columns. Διαγραφή γραμμών και στηλών πίνακα Μετά τη δημιουργία του πίνακα, διαπιστώνουμε επίσης ότι έχουμε 4 στήλες ενώ χρειαζόμαστε 3. Για να διαγράψουμε μια στήλη, κάνουμε τα παρακάτω: Εμφανίζουμε τη γραμμή εργαλείων Tables and Borders αν αυτή δεν είναι ορατή. Τοποθετούμε το σημείο εισαγωγής σε ένα κελί της στήλης που θέλουμε να διαγράψουμε. Πατάμε στο κουμπί Table της γραμμής εργαλείων Tables and Borders. 98

Κεφάλαιο 6: Αναδιάταξη κειμένου και αντικειμένων Από την πτυσσόμενη λίστα που εμφανίζεται, επιλέγουμε την εντολή Delete Columns (Διαγραφή στηλών). Η στήλη στην οποία βρίσκεται το σημείο εισαγωγής διαγράφεται. Ένας άλλος τρόπος να διαγράψουμε στήλες από έναν πίνακα είναι να επιλέξουμε τη στήλη (ή τις στήλες) και, στη συνέχεια, να εμφανίσουμε το μενού συντόμευσης και να επιλέξουμε την εντολή Delete Columns. Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο διαγράφουμε και γραμμές από έναν πίνακα. Δηλαδή κάνουμε ένα από τα παρακάτω: Πατάμε στο κουμπί Table της γραμμής εργαλείων Tables and Borders και, από το μενού που εμφανίζεται, επιλέγουμε την εντολή Delete Rows (Διαγραφή γραμμών). ή Εμφανίζουμε το μενού συντόμευσης σε ένα κελί της γραμμής που θέλουμε να διαγράψουμε και επιλέγουμε την εντολή Delete Rows. Μετά τη διαγραφή μιας στήλης και την εισαγωγή τής επιπλέον γραμμής, διαπιστώνουμε ότι ο πίνακάς μας δεν έχει το μέγεθος που θα θέλαμε ώστε να εμφανίζεται στο κέντρο της διαφάνειας και να καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της. Για το λόγο αυτόν, ρυθμίζουμε το μέγεθος του πίνακα κατάλληλα (Εικόνα 6.15 στη σελίδα 111). Καταχώριση δεδομένων σε πίνακα Τώρα που ο πίνακάς μας έχει την κατάλληλη μορφή, μπορούμε να καταχωρίσουμε σε αυτόν τα περιεχόμενά του. Στο πρώτο κελί του πίνακα, καταχωρίζουμε το κείμενο Βασικές Έννοιες Πληροφορικής. Πατάμε το πλήκτρο Tab ή πατάμε με το ποντίκι στο επόμενο κελί της γραμμής και πληκτρολογούμε το κείμενο 6 ώρες. Πατάμε το πλήκτρο Tab ή πατάμε με το ποντίκι στο επόμενο κελί και πληκτρολογούμε το κείμενο 60. Για να καταχωρίσουμε το σύμβολο του ευρώ ( ) ενώ χρησιμοποιούμε την ελληνική διάταξη πληκτρολογίου, πατάμε τα πλήκτρα δεξιό Alt + Ε. 99

Οδηγός για το ECDL 4 Ενότητα 6: Παρουσιάσεις Πατάμε το πλήκτρο Tab ή πατάμε με το ποντίκι στο πρώτο κελί της δεύτερης γραμμής και πληκτρολογούμε το κείμενο Windows XP. Πατάμε το πλήκτρο Tab ή πατάμε με το ποντίκι στο επόμενο κελί και πληκτρολογούμε τον αριθμό 12. Επιλογή κειμένου Το επόμενο βήμα είναι να καταχωρίσουμε το κείμενο ώρες μετά τον αριθμό 12. Για να αποφύγουμε την πληκτρολόγηση και να εξοικονομήσουμε χρόνο, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τη λειτουργία της αντιγραφής για την καταχώριση του κειμένου. Δηλαδή, θα αντιγράψουμε τη λέξη ώρες από την προηγούμενη γραμμή του πίνακα. Πρώτα όμως, πρέπει να επιλέξουμε το κείμενο που θέλουμε να αντιγράψουμε. Για το λόγο αυτόν, πρέπει να γνωρίζουμε τους τρόπους επιλογής κειμένου. Το μη επιλεγμένο κείμενο έχει συνήθως μαύρο χρώμα σε λευκό φόντο. Το επιλεγμένο κείμενο παρουσιάζεται συνήθως με λευκούς χαρακτήρες σε μαύρο φόντο, όπως βλέπουμε στην επόμενη εικόνα. Μη επιλεγμένο κείμενο Επιλεγμένο κείμενο Εικόνα 6.5 Επιλεγμένο κείμενο Η επιλογή χαρακτήρων ή ενός μέρους του κειμένου μπορεί να γίνει με τη χρήση του πληκτρολογίου ή του ποντικιού. Ο ευκολότερος τρόπος είναι να χρησιμοποιήσουμε το ποντίκι. Στον επόμενο πίνακα βλέπουμε μερικούς από τους τρόπους επιλογής με τη χρήση του ποντικιού που μας παρέχει το πρόγραμμα: Σκοπός Επιλογή μίας λέξης Επιλογή μίας πρότασης Επιλογή μίας παραγράφου Διπλοπατάμε στη λέξη Ενέργεια Πατάμε σε μια λέξη της πρότασης κρατώντας πατημένο το πλήκτρο Ctrl Πατάμε τρεις φορές με το ποντίκι πάνω σε μια λέξη της παραγράφου 100

Κεφάλαιο 6: Αναδιάταξη κειμένου και αντικειμένων Σκοπός Επιλογή όλου του κειμένου ενός πλαισίου Επιλογή ενός μέρους του κειμένου Επιλογή ενός αντικειμένου Ενέργεια Τοποθετούμε το σημείο εισαγωγής στο εσωτερικό του πλαισίου κειμένου και πατάμε το συνδυασμό πλήκτρων Ctrl + A ή διαλέγουμε την εντολή Select All (Επιλογή όλων) από το μενού Edit Επίσης, μπορούμε να πατήσουμε στο περίγραμμα του πλαισίου κειμένου Μετακινούμε το δείκτη του ποντικιού στην αρχή του κειμένου που θέλουμε να επιλέξουμε. Πατάμε και κρατάμε πατημένο το αριστερό πλήκτρο του ποντικιού. Σύρουμε το δείκτη του ποντικιού στο τέλος του κειμένου που θέλουμε να επιλέξουμε Απλώς πατάμε στο αντικείμενο Αντιγραφή κειμένου μέσα στην ίδια διαφάνεια Τώρα που γνωρίζουμε με ποιους τρόπους επιλέγουμε κείμενο στο PowerPoint, μπορούμε να προχωρήσουμε στην αντιγραφή του κειμένου που μας ενδιαφέρει. Η αντιγραφή του κειμένου ή ενός αντικειμένου γίνεται με τη χρήση των εντολών Copy (Αντιγραφή) και Paste (Επικόλληση). Για να αντιγράψουμε τη λέξη ώρες δεξιά από τον αριθμό 12, κάνουμε τα εξής: Επιλέγουμε τη λέξη ώρες, διπλοπατώντας σε αυτή. Πατάμε στο κουμπί Copy της Βασικής γραμμής εργαλείων, ή επιλέγουμε την εντολή Copy από το μενού Edit, ή πατάμε το συνδυασμό πλήκτρων Ctrl + C. Η επιλεγμένη λέξη μεταφέρεται στο Πρόχειρο (Clipboard). Το Πρόχειρο λειτουργεί στο παρασκήνιο και είναι μια περιοχή προσωρινής αποθήκευσης στη μνήμη του υπολογιστή μας, την οποία χρησιμοποιεί το πρόγραμμα για την αντιγραφή και τη μετακίνηση δεδομένων. Τοποθετούμε το σημείο εισαγωγής δεξιά από τον αριθμό 12. Αφήνουμε ένα κενό διάστημα. Πατάμε στο κουμπί Paste της Βασικής γραμμής εργαλείων, ή επιλέγουμε την εντολή Paste από το μενού Edit. Μπορούμε επίσης να πατήσουμε το συνδυασμό πλήκτρων Ctrl + V. Η λέξη ώρες εμφανίζεται δεξιά από τον αριθμό 12. 101

Οδηγός για το ECDL 4 Ενότητα 6: Παρουσιάσεις Μπορούμε επίσης να αντιγράψουμε το επιλεγμένο κείμενο σύροντάς το στη θέση προορισμού ενώ κρατάμε πατημένο το πλήκτρο Ctrl. Με τον ίδιο τρόπο καταχωρίζουμε και τα υπόλοιπα περιεχόμενα του πίνακα, όπως τα βλέπουμε παρακάτω, αντιγράφοντας υπάρχοντα στοιχεία όπου αυτό είναι δυνατόν. Μετά την αντιγραφή ενός στοιχείου, αυτό παραμένει στο Πρόχειρο και, αν θέλουμε να το αντιγράψουμε σε περισσότερα σημεία, απλώς επιλέγουμε την εντολή Paste ξανά, χωρίς να χρειάζεται να το αντιγράφουμε κάθε φορά. Εικόνα 6.6 Τα περιεχόμενα του πίνακά μας Μετακίνηση κειμένου μέσα στην ίδια διαφάνεια Τώρα διαπιστώνουμε ότι το κείμενο που καταχωρίσαμε στην έκτη γραμμή έπρεπε να καταχωριστεί στην έβδομη, την τελευταία γραμμή, γι' αυτό θα το μετακινήσουμε. Ε- πειδή τα περιεχόμενα του δεύτερου και του τρίτου κελιού της γραμμής θα είναι τα ίδια και στην έκτη και στην έβδομη γραμμή, χρειάζεται να μετακινήσουμε μόνο τα περιεχόμενα του πρώτου κελιού της έκτης γραμμής. Η μετακίνηση κειμένου ή ενός αντικειμένου γίνεται με τη χρήση των εντολών Cut (Αποκοπή) και Paste. Όταν επιλέγουμε την εντολή Cut, το πρόγραμμα μετακινεί το επιλεγμένο κείμενο ή αντικείμενο στο Πρόχειρο. Για να μετακινήσουμε τα περιεχόμενα του πρώτου κελιού της έκτης γραμμής, κάνουμε τα εξής: Επιλέγουμε τα περιεχόμενα του κελιού. Πατάμε στο κουμπί Cut της Βασικής γραμμής εργαλείων ή επιλέγουμε την εντολή Cut από το μενού Edit. Μπορούμε επίσης να πατήσουμε το συνδυασμό πλήκτρων Ctrl + X. Τα περιεχόμενα του κελιού μεταφέρονται στο Πρόχειρο. Τοποθετούμε το σημείο εισαγωγής στο πρώτο κελί της έβδομης γραμμής. Πατάμε στο κουμπί Paste της Βασικής γραμμής εργαλείων ή επιλέγουμε την εντολή Paste από το μενού Edit. Μπορούμε επίσης να πατήσουμε το συνδυασμό πλήκτρων Ctrl + V. 102

Κεφάλαιο 6: Αναδιάταξη κειμένου και αντικειμένων Εμφανίζονται τα περιεχόμενα του κελιού. Τέλος, καταχωρίζουμε το κείμενο PowerPoint στο πρώτο κελί της έκτης γραμμής. Χρήση του κουμπιού Paste Options Όταν αντιγράφουμε ή μετακινούμε κείμενο το οποίο έχει διαφορετική μορφοποίηση από το κείμενο στη θέση προορισμού, στο τέλος του κειμένου που έχουμε επικολλήσει εμφανίζεται το κουμπί Paste Options (Επιλογές επικόλλησης) με διάφορες επιλογές που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε. Εικόνα 6.7 Το κουμπί Paste Options Δείχνουμε στο κουμπί και στη συνέχεια πατάμε στο κάτω βέλος που εμφανίζεται στα δεξιά του κουμπιού. Εμφανίζεται το μενού του κουμπιού Paste Options. Εικόνα 6.8 Το μενού του κουμπιού Paste Options Ενεργοποιώντας το κουμπί επιλογής Keep Source Formatting (Διατήρηση μορφοποίησης προέλευσης), ρυθμίζουμε το πρόγραμμα ώστε να διατηρήσει τη μορφοποίηση του αντιγραμμένου στοιχείου. Ενεργοποιώντας το κουμπί επιλογής Use Design Template Formatting (Χρήση μορφοποίησης προτύπου σχεδίασης), ρυθμίζουμε το πρόγραμμα ώστε να μορφοποιήσει το αντιγραμμένο στοιχείο σύμφωνα με τις ρυθμίσεις του προτύπου σχεδίασης που χρησιμοποιούμε. Ενεργοποιώντας το κουμπί επιλογής Keep Text Only (Διατήρηση μόνο του κειμένου), το οποίο εμφανίζεται όταν αντιγράφουμε ή μετακινούμε μορφοποιημένο κείμενο, ρυθμίζουμε το πρόγραμμα ώστε να επικολλήσει μόνο το κείμενο και όχι τη μορφοποίησή του. 103

Οδηγός για το ECDL 4 Ενότητα 6: Παρουσιάσεις Οι εντολές που εμφανίζονται στο μενού του κουμπιού Paste Options διαφέρουν, ανάλογα με το είδος των δεδομένων που θα επικολλήσουμε (κείμενο, αριθμημένη λίστα, μέρος ενός πίνακα, δεδομένα από άλλη εφαρμογή, κ.λπ.), με τη μορφή που έχει το κείμενο στο σημείο προορισμού, κ.ά. 104 Το κουμπί Paste Options εξαφανίζεται μόλις πατήσουμε οποιοδήποτε πλήκτρο. Προτού προχωρήσουμε με τη μορφοποίηση του πίνακά μας, θα αναφερθούμε στην αντιγραφή και τη μετακίνηση κειμένου και αντικειμένων μεταξύ διαφανειών. Αντιγραφή κειμένου ή αντικειμένου μεταξύ διαφανειών Με τον τρόπο που αντιγράφουμε ή μετακινούμε κείμενο σε μια διαφάνεια, μπορούμε να αντιγράψουμε κείμενο ή κάποια εικόνα ή άλλο αντικείμενο, όπως γράφημα, οργανόγραμμα, κ.λπ. από μια διαφάνεια σε μια άλλη στην ενεργή παρουσίαση. Πιο συγκεκριμένα: Επιλέγουμε το κείμενο ή το αντικείμενο που θέλουμε να αντιγράψουμε. Επιλέγουμε την εντολή Copy από το μενού Edit. Μεταφερόμαστε στη διαφάνεια προορισμού. Αν αντιγράφουμε μέρος των περιεχομένων ενός πλαισίου κειμένου, τοποθετούμε το σημείο εισαγωγής στην κατάλληλη θέση μέσα στο πλαίσιο κειμένου της διαφάνειας. Αν αντιγράφουμε αντικείμενο αρκεί να μεταφερθούμε στη διαφάνεια προορισμού. Επιλέγουμε την εντολή Paste από το μενού Edit. Μετακίνηση κειμένου ή αντικειμένου μεταξύ διαφανειών Με τον ίδιο τρόπο μπορούμε να μετακινήσουμε κείμενο ή κάποια εικόνα ή άλλο αντικείμενο, όπως γράφημα, οργανόγραμμα κ.λπ. από μια διαφάνεια σε μια άλλη της ε- νεργού παρουσίασης. Πιο συγκεκριμένα: Επιλέγουμε το κείμενο ή το αντικείμενο που θέλουμε να αντιγράψουμε. Επιλέγουμε την εντολή Cut από το μενού Edit. Μεταφερόμαστε στη διαφάνεια προορισμού. Αν μετακινούμε μέρος των περιεχομένων ενός πλαισίου κειμένου, τοποθετούμε το σημείο εισαγωγής στην κατάλληλη θέση μέσα στο πλαίσιο κειμένου της διαφά-

Κεφάλαιο 6: Αναδιάταξη κειμένου και αντικειμένων νειας. Αν μετακινούμε αντικείμενο αρκεί να μεταφερθούμε στη διαφάνεια προορισμού. Επιλέγουμε την εντολή Paste από το μενού Edit. Αναπαραγωγή στοιχείων διαφάνειας Το πρόγραμμα μας επιτρέπει επίσης να αναπαράγουμε απευθείας τα στοιχεία μιας διαφάνειας, χωρίς να χρησιμοποιήσουμε τις εντολές αντιγραφής και επικόλλησης. Για το σκοπό αυτόν, απλώς επιλέγουμε το στοιχείο που θέλουμε να αντιγράψουμε και στη συνέχεια επιλέγουμε την εντολή Duplicate (Αναπαραγωγή) από το μενού Edit ή πατάμε το συνδυασμό πλήκτρων Ctrl + D. Με τον τρόπο αυτόν μπορούμε να αναπαραγάγουμε οποιοδήποτε στοιχείο μιας διαφάνειας, όπως για παράδειγμα: Πλαίσια κειμένου Γραφήματα Εικόνες Οργανογράμματα Αντικείμενα σχεδίασης Πίνακες, κ.ά. Δεν είναι δυνατή η αναπαραγωγή επιλεγμένου κειμένου. Περισσότερα για το Πρόχειρο Όπως είπαμε και πριν, το Πρόχειρο (Clipboard) είναι ένα στοιχείο του λειτουργικού συστήματος που ενεργεί στο παρασκήνιο, αποθηκεύοντας προσωρινά τα στοιχεία που αντιγράφουμε ή μετακινούμε. Στο Πρόχειρο των Windows μπορούμε να αποθηκεύουμε ένα μόνο στοιχείο κάθε φορά. Όμως, οι εφαρμογές του Microsoft Office διαθέτουν το δικό τους βελτιωμένο Πρόχειρο, στο οποίο μπορούμε να αποθηκεύουμε μέχρι και 24 διαφορετικά στοιχεία ταυτόχρονα. Όταν επιλέγουμε την εντολή Paste, στη θέση του σημείου εισαγωγής εμφανίζεται το τελευταίο στοιχείο που έ- χουμε αποθηκεύσει στο Πρόχειρο. Για να επικολλήσουμε κάποιο άλλο στοιχείο, εκτός από το τελευταίο, κάνουμε τα εξής: Εμφανίζουμε το παράθυρο εργασιών Clipboard επιλέγοντας την εντολή Office Clipboard (Πρόχειρο του Office) από το μενού Edit. Επίσης, αν κάποιο παράθυρο εργασιών είναι ορατό στο δεξιό τμήμα του παραθύρου, μπορούμε να πατήσουμε 105

Οδηγός για το ECDL 4 Ενότητα 6: Παρουσιάσεις στο κάτω βέλος στα δεξιά του τίτλου του παραθύρου εργασιών και από τη λίστα που εμφανίζεται να ε- πιλέξουμε την καταχώριση Clipboard. Πατώντας στο κουμπί Paste All (Επικόλληση όλων), εισάγουμε όλα τα περιεχόμενα του Προχείρου στη θέση του σημείου εισαγωγής. Πατώντας στο κουμπί Clear All (Απαλοιφή όλων), διαγράφουμε όλα τα περιεχόμενα του Προχείρου. Για να επικολλήσουμε ένα στοιχείο από το Πρόχειρο στη θέση του σημείου εισαγωγής, μπορούμε να πατήσουμε σε αυτό με το αριστερό πλήκτρο του ποντικιού. Όταν δείχνουμε σε ένα στοιχείο με το δείκτη του ποντικιού, εμφανίζεται στο δεξιό μέρος του ένα κάτω βέλος. Αν πατήσουμε στο βέλος αυτό, το πρόγραμμα θα εμφανίσει ένα μενού με τις εντολές Paste και Delete. Πατώντας στην εντολή Paste, τοποθετούμε το στοιχείο του Προχείρου στη θέση του σημείου εισαγωγής. Εικόνα 6.9 Το παράθυρο εργασιών Clipboard. Σε αυτό το παράδειγμα, έχουμε αντιγράψει στο Πρόχειρο 3 διαφορετικά στοιχεία Πατώντας στην εντολή Delete, διαγράφουμε το συγκεκριμένο στοιχείο από το Πρόχειρο. Για να κλείσουμε το παράθυρο εργασιών Clipboard πατάμε στο κουμπί Κλεισίματός του. Τα στοιχεία που αντιγράφουμε ή μετακινούμε με τη λειτουργία μεταφοράς και απόθεσης, ή που αντιγράφουμε με τη λειτουργία της αναπαραγωγής στοιχείων, δε μεταφέρονται στο Πρόχειρο. Μορφοποίηση πίνακα Με την ολοκλήρωση της καταχώρισης των δεδομένων μας, διαπιστώνουμε ότι θα πρέπει να βελτιώσουμε την εμφάνιση του πίνακά μας. Για παράδειγμα, ο πίνακας θα 106

Κεφάλαιο 6: Αναδιάταξη κειμένου και αντικειμένων ήταν πιο εμφανίσιμος αν τροποποιούσαμε το περίγραμμα και τα χρώματά του και στοιχίζαμε το κείμενό του στο κέντρο. Τροποποίηση περιγράμματος πίνακα Μπορούμε να τροποποιήσουμε το περίγραμμα ενός πίνακα ακολουθώντας τα παρακάτω βήματα: Επιλέγουμε τον πίνακα, ή τοποθετούμε το σημείο εισαγωγής σε κάποιο κελί του, ή επιλέγουμε κάποια κελιά του πίνακα σύροντας το ποντίκι (σε περίπτωση που θέλουμε να τροποποιήσουμε το περίγραμμα συγκεκριμένων κελιών και όχι όλου του πίνακα). Επιλέγουμε την εντολή Table από το μενού Format. Επίσης, μπορούμε να πατήσουμε στο κουμπί Table της γραμμής εργαλείων Tables and Borders και, από το μενού που εμφανίζεται, να επιλέξουμε την εντολή Borders and Fill (Περιγράμματα και γέμισμα). Εμφανίζεται το πλαίσιο διαλόγου Format Table (Μορφοποίηση πίνακα) με ανοιχτή την καρτέλα Borders. Από το πλαίσιο Style επιλέγουμε το κατάλληλο στυλ για το περίγραμμά μας. Από το πτυσσόμενο πλαίσιο Color επιλέγουμε το χρώμα του περιγράμματος. Εικόνα 6.10 Το πλαίσιο διαλόγου Format Table με ανοιχτή την καρτέλα Borders Από το πλαίσιο Width (Πλάτος) επιλέγουμε το πάχος των γραμμών του περιγράμματος. Πατώντας σε ένα από τα κουμπιά περιγράμματος, στο δεξιό μέρος του πλαισίου διαλόγου, μπορούμε να προσθέσουμε ή να αφαιρέσουμε την αντίστοιχη γραμμή περιγράμματος από τα επιλεγμένα κελιά. Κάνουμε τις τροποποιήσεις που θέλουμε και πατάμε στο κουμπί ΟΚ. 107

Οδηγός για το ECDL 4 Ενότητα 6: Παρουσιάσεις Μπορούμε επίσης να τροποποιήσουμε τα περιγράμματα ενός πίνακα, χρησιμοποιώντας τη γραμμή εργαλείων Tables and Borders, κάνοντας τα εξής: Επιλέγουμε την περιοχή κελιών της οποίας το περίγραμμα θέλουμε να τροποποιήσουμε. Από το πτυσσόμενο πλαίσιο Border Style (Στυλ περιγράμματος) της γραμμής εργαλείων Tables and Borders, επιλέγουμε στυλ περιγράμματος. Εικόνα 6.11 Το πτυσσόμενο πλαίσιο Border Style της γραμμής εργαλείων Tables and Borders Πατώντας στο κουμπί Border Width μπορούμε να καθορίσουμε το πάχος του περιγράμματος. Πατώντας στο κουμπί Border Color μπορούμε να καθορίσουμε το χρώμα του περιγράμματος. Πατάμε στο κάτω βέλος του κουμπιού Borders της γραμμής εργαλείων Tables and Borders και, από το πτυσσόμενο μενού που εμφανίζεται, επιλέγουμε το είδος περιγράμματος το οποίο θα εφαρμοστεί στα επιλεγμένα κελιά. Για παράδειγμα, μπορούμε να εφαρμόσουμε εσωτερικό περίγραμμα, εξωτερικό περίγραμμα, όλα τα περιγράμματα, επάνω περίγραμμα, κάτω περίγραμμα, κ.λπ. Εικόνα 6.12 Οι επιλογές του κουμπιού Borders της γραμμής εργαλείων Tables and Borders Χρώμα γεμίσματος πίνακα Μετά την τροποποίηση του περιγράμματος του πίνακά μας, θα θέλαμε να εφαρμόσουμε ένα διαφορετικό χρώμα γεμίσματος στα κελιά του. Αυτό γίνεται ως εξής: Επιλέγουμε τον πίνακα. Επιλέγουμε την εντολή Table από το μενού Format και πατάμε στην καρτέλα Fill (Γέμισμα) του πλαισίου διαλόγου Format Table. Ενεργοποιώντας το πλαίσιο ελέγχου Fill color (Χρώμα γεμίσματος), ρυθμίζουμε το πρόγραμμα ώστε να εμφανίζει το φόντο των κελιών του πίνακα με το χρώμα γεμίσματος που θα επιλέξουμε. Από το πτυσσόμενο πλαίσιο επιλέγουμε χρώμα γεμίσματος. 108

Κεφάλαιο 6: Αναδιάταξη κειμένου και αντικειμένων Αν ενεργοποιήσουμε το πλαίσιο ελέγχου Semitransparent (Ημιδιαφανές), το χρώμα γεμίσματος γίνεται "διάφανο" ώστε να είναι ορατά και τυχόν αντικείμενα που βρίσκονται πίσω από τον πίνακα. Κάνουμε τις ρυθμίσεις που θέλουμε και πατάμε στο κουμπί ΟΚ. Εικόνα 6.13 Το πλαίσιο διαλόγου Format Table με ανοιχτή την καρτέλα Fill Ένας άλλος τρόπος να εφαρμόσουμε χρώμα γεμίσματος σε έναν πίνακα με τη γραμμή εργαλείων Tables and Borders είναι να πατήσουμε στο κάτω βέλος στα δεξιά του κουμπιού Fill Color και, από την παλέτα χρωμάτων που εμφανίζεται, να επιλέξουμε χρώμα. Στοίχιση κειμένου σε πίνακα Ολοκληρώνοντας τη μορφοποίηση του πίνακα, μπορούμε να βελτιώσουμε περισσότερο την εμφάνιση των περιεχομένων του ρυθμίζοντας τη στοίχιση του κειμένου. Εξ ορισμού, το κείμενο στοιχίζεται στην επάνω αριστερή γωνία του κελιού, το πρόγραμμα όμως μας επιτρέπει να στοιχίσουμε τα περιεχόμενα ενός πίνακα τόσο οριζόντια όσο και κατακόρυφα. Οριζόντια στοίχιση κειμένου Για να στοιχίσουμε οριζόντια τα περιεχόμενα ενός ή περισσότερων κελιών: Επιλέγουμε τα κελιά των οποίων το κείμενο θέλουμε να στοιχίσουμε. Αν θέλουμε η στοίχιση να ισχύει για ολόκληρο τον πίνακα, τον επιλέγουμε. Στη συνέχεια, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε είτε την εντολή Alignment (Στοίχιση) του μενού Format είτε τα κουμπιά Align Left (Στοίχιση αριστερά), Center (Στοίχιση στο κέντρο), και Align Right (Στοίχιση δεξιά) της γραμμής εργαλείων Μορφοποίησης. Για το δικό μας παράδειγμα, στοιχίζουμε οριζόντια στο κέντρο τα περιεχόμενα της δεύτερης και της τρίτης στήλης του πίνακα. 109

Οδηγός για το ECDL 4 Ενότητα 6: Παρουσιάσεις Κατακόρυφη στοίχιση κειμένου Για να στοιχίσουμε κατακόρυφα τα περιεχόμενα ενός ή περισσότερων κελιών: Επιλέγουμε τα κελιά των οποίων το κείμενο θέλουμε να στοιχίσουμε. Αν θέλουμε η στοίχιση να ισχύει για ολόκληρο τον πίνακα, τον επιλέγουμε. Επιλέγουμε την εντολή Table από το μενού Format και πατάμε στην καρτέλα Text Box (Πλαίσιο κειμένου) του πλαισίου διαλόγου Format Table. Επίσης, για να ανοίξουμε το πλαίσιο διαλόγου Format Table μπορούμε να πατήσουμε στο κουμπί Table της γραμμής εργαλείων Tables and Borders και, από το μενού που εμφανίζεται, να επιλέξουμε την εντολή Borders and Fill (Περιγράμματα και γέμισμα). Από το πτυσσόμενο πλαίσιο καταλόγου Text alignment (Στοίχιση κειμένου) Εικόνα 6.14 επιλέγουμε την κατακόρυφη στοίχιση του κειμένου Top (Επάνω), Middle (Στο κέντρο), ή Bottom (Κάτω). Επίσης, μπορούμε να επιλέξουμε ένα συνδυασμό οριζόντιας στοίχισης στο κέντρο και κατακόρυφης στοίχισης της αρεσκείας μας, χρησιμοποιώντας τις επιλογές Top Centered (Κεντράρισμα επάνω), Middle Centered (Κεντράρισμα στη μέση), και Bottom Centered (Κεντράρισμα κάτω). Εικόνα 6.14 Το πλαίσιο διαλόγου Format Table με ανοιχτή την καρτέλα Text Box Στην περιοχή Internal margin (Εσωτερικό περιθώριο) επιλέγουμε την απόσταση που θέλουμε να έχει το κείμενο από το αριστερό, το δεξιό, το επάνω, και το κάτω άκρο των κελιών. Ενεργοποιώντας το πλαίσιο ελέγχου Rotate text within cell by 90 degrees (Περιστροφή κειμένου κατά 90 μοίρες μέσα στο κελί), ρυθμίζουμε το πρόγραμμα ώστε να εμφανίζει το κείμενο των κελιών περιστραμμένο κατά 90 μοίρες προς τα δεξιά. Πατάμε στο κουμπί ΟΚ του πλαισίου διαλόγου. 110

Κεφάλαιο 6: Αναδιάταξη κειμένου και αντικειμένων Ένας ταχύτερος τρόπος για να στοιχίσουμε κατακόρυφα τα περιεχόμενα των επιλεγμένων κελιών είναι να χρησιμοποιήσουμε τα κουμπιά Align Top (Στοίχιση επάνω), Center Vertically (Κατακόρυφη στοίχιση στο κέντρο), και Align Bottom (Στοίχιση κάτω) της γραμμής εργαλείων Tables and Borders. Για το δικό μας παράδειγμα, στοιχίζουμε όλα τα περιεχόμενα του πίνακα κατακόρυφα στο κέντρο, χωρίς να αλλάξουμε την οριζόντια στοίχισή τους. Η τελική μορφή της τέταρτης διαφάνειας Στη διπλανή εικόνα βλέπουμε την τελική μορφή της τέταρτης διαφάνειας της παρουσίασής μας: Εικόνα 6.15 Η τελική μορφή της τέταρτης διαφάνειας Εμφάνιση και απόκρυψη του χάρακα Σε κανονική προβολή, το πρόγραμμα εμφανίζει δύο χάρακες στην οθόνη μας. Τον οριζόντιο, ο οποίος βρίσκεται στην κορυφή του παραθύρου διαφάνειας, και τον κατακόρυφο, ο οποίος βρίσκεται στην αριστερή πλευρά του παραθύρου διαφάνειας. Το Microsoft PowerPoint μάς επιτρέπει να επιλέξουμε αν οι χάρακες θα είναι ορατοί ή όχι. Αν θέλουμε περισσότερο χώρο για την εξέταση και την επεξεργασία της διαφάνειάς μας, μπορούμε να τους κρύψουμε. Για να κρύψουμε τους χάρακες, ακολουθούμε τα εξής βήματα: Ανοίγουμε το μενού View. Αν η εντολή Ruler (Χάρακας) είναι επισημασμένη, αυτό σημαίνει ότι οι χάρακες είναι ορατοί στην οθόνη μας. Πατάμε στην εντολή Ruler. Οι χάρακες εξαφανίζονται από την οθόνη μας. Για να εμφανίσουμε τους χάρακες ακολουθούμε ξανά την ίδια διαδικασία. 111

Οδηγός για το ECDL 4 Ενότητα 6: Παρουσιάσεις Οριζόντιος χάρακας Ο οριζόντιος χάρακας βρίσκεται στο επάνω μέρος του παραθύρου διαφάνειας και περιέχει δύο σημειωτές (Εικόνα 6.16). Οι σημειωτές βρίσκονται στο αριστερό άκρο του χάρακα και με τη βοήθειά τους μπορούμε να ρυθμίζουμε τις εσοχές του κειμένου. Εσοχή πρώτης γραμμής Τμήμα περιεχομένων επιλεγμένου πλαισίου κειμένου Αριστερή εσοχή Εικόνα 6.16 Ο οριζόντιος χάρακας με τους σημειωτές του Εσοχές Η απόσταση μεταξύ της αριστερής πλευράς του κειμένου μιας παραγράφου και του α- ριστερού άκρου του πλαισίου κειμένου στο οποίο περιέχεται ονομάζεται εσοχή (indent). Οι γραμμές μιας παραγράφου χωρίς εσοχές ξεκινούν από το αριστερό άκρο του πλαισίου κειμένου. Όταν δημιουργούμε λίστες με κουκκίδες ή αρίθμηση το Microsoft PowerPoint εξ ορισμού δημιουργεί στο κείμενο μια εσοχή, η οποία αυξάνεται για κάθε επιπλέον επίπεδο της λίστας. Επίσης, στον οριζόντιο χάρακα προστίθενται σημειωτές για κάθε επίπεδο της λίστας. Εικόνα 6.17 Οι σημειωτές μιας αριθμημένης λίστας δύο επιπέδων Όταν δημιουργούμε ένα πλαίσιο κειμένου, το πρόγραμμα εξ ορισμού δεν ορίζει εσοχές. Μας επιτρέπει όμως να τις ορίσουμε μόνοι μας ή και να τροποποιήσουμε τις υ- πάρχουσες εσοχές. 112

Κεφάλαιο 6: Αναδιάταξη κειμένου και αντικειμένων Το Microsoft PowerPoint μάς παρέχει διάφορους τρόπους για τη δημιουργία και την τροποποίηση εσοχών. Συγκεκριμένα, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε: Το χάρακα και τους σημειωτές εσοχών. Τα κουμπιά Increase Indent (Αύξηση εσοχής) και Decrease Indent (Μείωση ε- σοχής) της γραμμής εργαλείων Μορφοποίησης. Το πλήκτρο Tab. Αφού ρυθμίσουμε τις εσοχές μιας παραγράφου, αυτές θα εφαρμοστούν και στις επόμενες παραγράφους που θα δημιουργήσουμε πατώντας το πλήκτρο Enter. Οι εσοχές που δημιουργούμε σε ένα πλαίσιο κειμένου με τους σημειωτές εσοχών του οριζόντιου χάρακα ισχύουν για όλες τις παραγράφους του, ενώ οι εσοχές που δημιουργούμε σε μια παράγραφο με τη χρήση του κουμπιού Increase Indent ή του πλήκτρου Tab ισχύουν μόνο για την τρέχουσα παράγραφο. Καθορισμός εσοχών με τη χρήση του οριζόντιου χάρακα Για να ορίσουμε εσοχές με τους σημειωτές του οριζόντιου χάρακα, κάνουμε τα εξής: Πατάμε στο εσωτερικό του πλαισίου κειμένου για το οποίο θα δημιουργηθούν οι εσοχές. Τοποθετούμε το δείκτη του ποντικιού επάνω στον κατάλληλο σημειωτή του οριζόντιου χάρακα. Πιο συγκεκριμένα, αν θέλουμε να ορίσουμε εσοχή πρώτης γραμμής χρησιμοποιούμε το σημειωτή, αν θέλουμε να ορίσουμε προεξοχή πρώτης γραμμής χρησιμοποιούμε το σημειωτή, ενώ αν θέλουμε να ορίσουμε αριστερή εσοχή χρησιμοποιούμε το σημειωτή. Πατάμε και κρατάμε πατημένο το αριστερό πλήκτρο του ποντικιού. Στην οθόνη εμφανίζεται μια διακεκομμένη κατακόρυφη γραμμή. Μεταφέρουμε το σημειωτή στο κατάλληλο σημείο του χάρακα και αφήνουμε το αριστερό πλήκτρο του ποντικιού. Η εσοχή μεταφέρεται στη θέση που τοποθετήσαμε το σημειωτή. 113

Οδηγός για το ECDL 4 Ενότητα 6: Παρουσιάσεις Καθορισμός εσοχών με τη χρήση των κουμπιών Increase Indent και Decrease Indent Άλλος ένας τρόπος για να ορίσουμε την αριστερή εσοχή μιας παραγράφου είναι να χρησιμοποιήσουμε τα κουμπιά Increase Indent και Decrease Indent της γραμμής εργαλείων Μορφοποίησης. Κάθε φορά που πατάμε στο κουμπί Increase Indent, το πρόγραμμα μετακινεί την επιλεγμένη παράγραφο μία θέση προς τα δεξιά. Για να δημιουργήσουμε εσοχές με τα κουμπιά Increase Indent και Decrease Indent κάνουμε τα παρακάτω: Τοποθετούμε το σημείο εισαγωγής σε οποιοδήποτε σημείο της παραγράφου που θέλουμε να έχει εσοχή. Αν θέλουμε να ορίσουμε εσοχή για περισσότερες παραγράφους, απλώς τις επιλέγουμε όλες. Πατάμε στο κουμπί Increase Indent της γραμμής εργαλείων Μορφοποίησης. Οι γραμμές της παραγράφου μετακινούνται μία θέση προς τα δεξιά. Πατώντας ξανά στο κουμπί Increase Indent, μετακινούμε το κείμενο της παραγράφου μία θέση επιπλέον προς τα δεξιά. Για να μειώσουμε την αριστερή εσοχή, ακολουθούμε την ίδια διαδικασία αλλά, αντί για το κουμπί Increase Indent, χρησιμοποιούμε το κουμπί Decrease Indent. Καθορισμός εσοχής με τη χρήση του πλήκτρου Tab Το πλήκτρο Tab δημιουργεί εσοχή πρώτης γραμμής όταν το σημείο εισαγωγής βρίσκεται στην αρχή της πρώτης γραμμής μιας παραγράφου, ενώ δημιουργεί αριστερή εσοχή σε όλες τις γραμμές της παραγράφου όταν είναι επιλεγμένη ολόκληρη η παράγραφος. Για να δημιουργήσουμε εσοχή πρώτης γραμμής με το πλήκτρο Tab, τοποθετούμε το σημείο εισαγωγής στην αρχή της πρώτης γραμμής της παραγράφου και πατάμε το πλήκτρο Tab μία φορά. Η αρχή της πρώτης γραμμής της παραγράφου θα τοποθετηθεί μια θέση προς τα δεξιά, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί μια εσοχή πρώτης γραμμής. Για να δημιουργήσουμε αριστερή εσοχή με το πλήκτρο Tab, επιλέγουμε ολόκληρη την παράγραφο και πατάμε το πλήκτρο Tab μία φορά. Όλες οι γραμμές της παραγράφου θα τοποθετηθούν μία θέση προς τα δεξιά, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί μια αριστερή εσοχή. 114

Κεφάλαιο 6: Αναδιάταξη κειμένου και αντικειμένων Στηλοθέτες Σε προηγούμενη ενότητα του κεφαλαίου, αναφερθήκαμε στη δημιουργία πίνακα και τη στοίχιση του κειμένου στις παραγράφους, και μάθαμε να στοιχίζουμε το κείμενο ορίζοντας τον τύπο στοίχισης των παραγράφων. Ένας άλλος τρόπος για να ευθυγραμμίσουμε κείμενο είναι να χρησιμοποιήσουμε στηλοθέτες (tabs). Με τους στηλοθέτες μπορούμε να στοιχίζουμε το κείμενο σε στήλες, που είναι μια μέθοδος ιδιαίτερα αποτελεσματική για την παρουσίαση των στοιχείων μιας λίστας ή για τη σύγκριση δεδομένων που αφορούν ομοειδή αντικείμενα. Όταν δημιουργούμε ένα νέο πλαίσιο κειμένου, το Microsoft PowerPoint ορίζει αυτόματα τους στηλοθέτες. Το πλήκτρο Tab είναι το πλήκτρο με το οποίο μπορούμε να τοποθετήσουμε το σημείο εισαγωγής στην επόμενη θέση στηλοθέτη. Δηλαδή, κάθε φορά που πατάμε το πλήκτρο Tab, το σημείο εισαγωγής και το κείμενο που βρίσκεται στα δεξιά του μετακινούνται μία θέση προς τα δεξιά. Όπως είναι λογικό, οι προεπιλεγμένες θέσεις στηλοθετών του προγράμματος μπορεί να μην ταιριάζουν σε όλες τις περιπτώσεις. Για το λόγο αυτόν, το πρόγραμμα μας επιτρέπει να αλλάζουμε τις θέσεις των στηλοθετών ή να ορίζουμε νέους. Επίσης, έχουμε τη δυνατότητα να καθορίσουμε τη στοίχιση που θα έχει το κείμενο σε κάθε στηλοθέτη. Μπορούμε να ορίσουμε τους παρακάτω τύπους στηλοθετών: Left tab (Αριστερός στηλοθέτης) : ευθυγραμμίζει το κείμενο που καταχωρίζουμε ώστε να ξεκινάει από το σημείο ορισμού του στηλοθέτη και να εκτείνεται προς τα δεξιά. Αυτός είναι ο προεπιλεγμένος τύπος στηλοθέτη. Right tab (Δεξιός στηλοθέτης) : ευθυγραμμίζει τη δεξιά πλευρά του κειμένου που καταχωρίζουμε με το σημείο ορισμού του στηλοθέτη. Το κείμενο εκτείνεται από τα δεξιά προς τα αριστερά. Center tab (Στηλοθέτης με στοίχιση στο κέντρο) : στοιχίζει το κείμενο που καταχωρίζουμε ώστε το μέσο του να συμπίπτει με το σημείο ορισμού του στηλοθέτη. Decimal tab (Στηλοθέτης με στοίχιση στην υποδιαστολή) : στοιχίζει τους αριθμούς που καταχωρίζουμε ώστε η υποδιαστολή κάθε αριθμού (.) να βρίσκεται στο σημείο ορισμού του στηλοθέτη. Ονομάζεται και δεκαδικός στηλοθέτης. Οι στηλοθέτες που ορίζουμε σε ένα πλαίσιο κειμένου, ισχύουν για όλες τις παραγράφους του ίδιου πλαισίου κειμένου. 115

Οδηγός για το ECDL 4 Ενότητα 6: Παρουσιάσεις Ορισμός στηλοθετών Σε προηγούμενη ενότητα του κεφαλαίου δημιουργήσαμε έναν πίνακα προκειμένου να χωρίσουμε σε στήλες τα εκπαιδευτικά προγράμματα του εκπαιδευτηρίου Knowledge. Παρόμοιο αποτέλεσμα θα μπορούσαμε να έχουμε και με τη χρήση στηλοθετών. Στο αριστερό άκρο του οριζόντιου χάρακα υπάρχει ένα μικρό πλαίσιο, από το οποίο μπορούμε να επιλέξουμε τον τύπο του στηλοθέτη που θέλουμε. Κάθε φορά που πατάμε σε αυτό το πλαίσιο, εμφανίζεται ο επόμενος τύπος στηλοθέτη. Εικόνα 6.18 Το πλαίσιο επιλογής στηλοθέτη με το εικονίδιο του αριστερού στηλοθέτη Αν θέλουμε να δημιουργήσουμε τις ίδιες στήλες δεδομένων με τον πίνακα χρησιμοποιώντας στηλοθέτες, ώστε να έχουμε το αποτέλεσμα της επόμενης εικόνας, πρέπει να ακολουθήσουμε τα παρακάτω βήματα: Εικόνα 6.19 Οι στήλες του παραδείγματός μας Δημιουργούμε ένα πλαίσιο κειμένου. Πληκτρολογούμε το κείμενο Βασικές Έννοιες. Στη συνέχεια, θα ορίσουμε έναν αριστερό στηλοθέτη στις 3.5 ίντσες, και ένα δεξιό στηλοθέτη στις 7.5 ίντσες. Πατάμε στο πλαίσιο επιλογής στηλοθέτη, έως ότου εμφανιστεί σε αυτό ο αριστερός στηλοθέτης (Εικόνα 6.18). Πατάμε στις 3.5 ίντσες του οριζόντιου χάρακα, δηλαδή στο σημείο όπου θέλουμε να τοποθετήσουμε το στηλοθέτη. 116

Κεφάλαιο 6: Αναδιάταξη κειμένου και αντικειμένων Το εικονίδιο του αριστερού στηλοθέτη εμφανίζεται στον οριζόντιο χάρακα. Πατάμε το πλήκτρο Tab για να μεταφερθούμε στο στηλοθέτη. Πληκτρολογούμε το κείμενο 6 ώρες. Για να ορίσουμε τον επόμενο στηλοθέτη, πατάμε στο πλαίσιο επιλογής στηλοθέτη μέχρι να εμφανιστεί το εικονίδιο του δεξιού στηλοθέτη. Πατάμε στις 7.5 ίντσες του οριζόντιου χάρακα. Πατάμε το πλήκτρο Tab για να μεταφερθούμε στον επόμενο στηλοθέτη. Πληκτρολογούμε το κείμενο 60. Πατάμε το πλήκτρο Enter και καταχωρίζουμε το κείμενο Πληροφορικής. Πατάμε το πλήκτρο Enter και καταχωρίζουμε το κείμενο Windows XP. Πατάμε το πλήκτρο Tab για να μεταφερθούμε στον επόμενο στηλοθέτη. Καταχωρίζουμε το κείμενο 12 ώρες. Με τον ίδιο τρόπο καταχωρίζουμε και το υπόλοιπο κείμενο. Για να διαγράψουμε ένα στηλοθέτη από τον οριζόντιο χάρακα, απλώς σύρουμε το αντίστοιχο σημάδι στηλοθέτη έξω από το χάρακα. Για να μετακινήσουμε ένα στηλοθέτη στον οριζόντιο χάρακα, απλώς σύρουμε το αντίστοιχο σημάδι στην κατάλληλη θέση. Εύρεση και αντικατάσταση Πολλές φορές, όταν δημιουργούμε μεγάλες παρουσιάσεις προκύπτει η ανάγκη να αναζητήσουμε μια συγκεκριμένη λέξη ή κάποιο κείμενο, ή και να αντικαταστήσουμε μια λέξη ή φράση με κάποια άλλη. Γι αυτόν το σκοπό, το πρόγραμμα μας παρέχει δύο πολύ χρήσιμες λειτουργίες, την Εύρεση (Find) και την Αντικατάσταση (Replace) με τις οποίες μπορούμε εύκολα να αναζητούμε και να αντικαθιστούμε λέξεις ή φράσεις στην παρουσίασή μας. 117

Οδηγός για το ECDL 4 Ενότητα 6: Παρουσιάσεις Εύρεση Για να εντοπίσουμε μια λέξη στην παρουσίασή μας, ακολουθούμε τα παρακάτω βήματα: Επιλέγουμε την εντολή Find (Εύρεση) από το μενού Edit ή πατάμε το συνδυασμό πλήκτρων Ctrl + F. Εμφανίζεται το πλαίσιο διαλόγου Find. Στο πλαίσιο κειμένου Find what (Εύρεση του) καταχωρίζουμε το κείμενο που αναζητούμε. Εικόνα 6.20 Το πλαίσιο διαλόγου Find Πατάμε στο κουμπί Find ext (Εύρεση επομένου), οπότε το πρόγραμμα επισημαίνει την πρώτη αναφορά της λέξης που εντοπίζει. Πατάμε ξανά στο κουμπί Find ext, οπότε επισημάνεται η επόμενη εμφάνιση της λέξης. Συνεχίζουμε μέχρι το πρόγραμμα να μας ενημερώσει ότι η αναζήτηση ολοκληρώθηκε. Ενεργοποιώντας το πλαίσιο ελέγχου Match case (Ταίριασμα πεζών - κεφαλαίων), ρυθμίζουμε το πρόγραμμα ώστε να διακρίνει τους κεφαλαίους από τους πεζούς χαρακτήρες. Δηλαδή το κείμενο που πληκτρολογούμε στο πλαίσιο Find what θα ταιριάζει ακριβώς με το κείμενο που θα εντοπιστεί. Ενεργοποιώντας το πλαίσιο ελέγχου Find whole words only (Ταίριασμα μόνο ολόκληρων λέξεων), ρυθμίζουμε το πρόγραμμα ώστε να αναζητάει μόνο ολόκληρες λέξεις και όχι τμήματά τους. Για παράδειγμα, αν καταχωρίσουμε τη λέξη παρά, δε θα εντοπιστεί η λέξη παράθυρο. Αντικατάσταση Για να αντικαταστήσουμε μια λέξη με μια άλλη λέξη, κάνουμε τα εξής: Επιλέγουμε την εντολή Replace (Αντικατάσταση) από το μενού Edit ή πατάμε το συνδυασμό πλήκτρων Ctrl + Η. 118

Κεφάλαιο 6: Αναδιάταξη κειμένου και αντικειμένων Εμφανίζεται το πλαίσιο διαλόγου Replace. Στο πλαίσιο Find what πληκτρολογούμε το κείμενο που αναζητούμε και θέλουμε να α- ντικαταστήσουμε. Εικόνα 6.21 Το πλαίσιο διαλόγου Replace Στο πλαίσιο Replace with (Αντικατάσταση με) πληκτρολογούμε το κείμενο αντικατάστασης. Πατάμε στο κουμπί Replace All (Αντικατάσταση όλων), οπότε η λέξη που έχουμε καταχωρίσει στο πλαίσιο Find what αντικαθίσταται παντού στο κείμενο από τη λέξη που έχουμε καταχωρίσει στο πλαίσιο Replace with. Επίσης, μπορούμε να πατήσουμε στο κουμπί Find ext ώστε το πρόγραμμα να επισημάνει πρώτα την επόμενη εμφάνιση της λέξης, και να πατήσουμε μετά στο κουμπί Replace. 119

Οδηγός για το ECDL 4 Ενότητα 6: Παρουσιάσεις + Ερωτήσεις και ασκήσεις επανάληψης Κεφαλαίου 6 1. Ξεκινήστε το PowerPoint και ανοίξτε την παρουσίαση Εκδόσεις Θύρα από το φάκελο My Documents (Τα έγγραφά μου). 2. Αναφέρετε τους τρόπους με τους οποίους μπορείτε να μετακινείστε ανάμεσα στις διαφάνειες της παρουσίασής σας με το ποντίκι και το πληκτρολόγιο. 3. Προσθέστε μια νέα διαφάνεια μετά την τρίτη διαφάνεια στην παρουσίασή σας, με διάταξη Title and Table (Τίτλος και Πίνακας). 4. Πληκτρολογήστε ως τίτλο της νέας διαφάνειας τη φράση Ποσοστά αναγνωσιμότητας Βιβλίων. 5. Διακόψτε την αυτόματη προσαρμογή του μεγέθους κειμένου στο πλαίσιο του τίτλου. 6. Δημιουργήστε έναν πίνακα με τέσσερις στήλες και τέσσερις γραμμές. Καταχωρίστε στη συνέχεια τα παρακάτω στοιχεία στον πίνακα. Χρησιμοποιήστε τη μέθοδο της αντιγραφής και της επικόλλησης για τα σημεία του πίνακα όπου τα στοιχεία είναι ίδια. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το Πρόχειρο του Office, προκειμένου να διευκολυνθείτε. Κατηγορία Άνδρες Γυναίκες Παιδιά Βιβλία για χρήστες 35% 45% 20% Βιβλία για προγραμματιστές 35% 20% 45% Βιβλία για τεχνικούς 45% 35% 20% 7. Ποια πλήκτρα μπορούμε να χρησιμοποιούμε για να μετακινούμαστε στα κελιά ενός πίνακα; 8. Εφαρμόστε μέγεθος γραμματοσειράς 24 στιγμές στα περιεχόμενα του πίνακα. 9. Εφαρμόστε οριζόντια στοίχιση στο κέντρο και έντονη γραφή στα περιεχόμενα της πρώτης γραμμής του πίνακα. 10. Στοιχίστε οριζόντια στο κέντρο όλα τα αριθμητικά δεδομένα του πίνακα. 11. Προσαρμόστε το πλάτος των στηλών του πίνακα ώστε τα δεδομένα να εμφανίζονται με τη μορφή της παραπάνω εικόνας, δηλαδή, τα περιεχόμενα κάθε κελιού να καταλαμβάνουν μία μόνο γραμμή. 12. Εφαρμόστε στα περιεχόμενα της πρώτης γραμμής του πίνακα κατακόρυφη στοίχιση στο κέντρο. 120

Κεφάλαιο 6: Αναδιάταξη κειμένου και αντικειμένων + + + + + + + 13. Μειώστε το ύψος της δεύτερης, της τρίτης, και της τέταρτης γραμμής του πίνακα. 14. Εφαρμόστε ανοιχτό κίτρινο χρώμα γεμίσματος στα κελιά της πρώτης γραμμής του πίνακα. 15. Επιλέξτε ολόκληρο τον πίνακα και προσθέστε του εξωτερικό περίγραμμα σκούρου γκρίζου χρώματος, με πλάτος 4 ½ pt. 16. Έχοντας επιλεγμένο όλο τον πίνακα, τροποποιήστε τα περιγράμματα των κελιών του ώστε οι εσωτερικές κατακόρυφες γραμμές του πλέγματος να μην εμφανίζονται. 17. Μορφοποιήστε τις εσωτερικές οριζόντιες γραμμές του πλέγματος ώστε αυτές να εμφανίζονται με στυλ διακεκομμένης γραμμής, χρώμα της αρεσκείας σας, και πλάτος 2 ¼ pt. 18. Προσθέστε μια νέα διαφάνεια, μετά την τέταρτη διαφάνεια στην παρουσίασή σας, με διάταξη Title Only (Μόνο τίτλος). 19. Μεταφερθείτε στην τέταρτη διαφάνεια και, χρησιμοποιώντας εντολές μενού, α- ντιγράψτε τον τίτλο της διαφάνειας. Στη συνέχεια, επικολλήστε το κείμενο που αντιγράψατε στον τίτλο της πέμπτης διαφάνειας. 20. Διορθώστε τον τίτλο της πέμπτης διαφάνειας σε Ποσοστά αναγνωσιμότητας Περιοδικών. 21. Μεταφερθείτε στην τέταρτη διαφάνεια και αντιγράψτε όλο τον πίνακα χρησιμοποιώντας το κατάλληλο κουμπί της Βασικής γραμμής εργαλείων. 22. Χρησιμοποιώντας το αντίστοιχο κουμπί της Βασικής γραμμής εργαλείων, επικολλήστε τον πίνακα κάτω από τον τίτλο της πέμπτης διαφάνειας. 23. Μόνο στον πίνακα της πέμπτης διαφάνειας, αντικαταστήστε όλες τις αναφορές της λέξης Βιβλία με τη λέξη Περιοδικά, χρησιμοποιώντας τη λειτουργία της αντικατάστασης. 24. Στην πέμπτη διαφάνεια, διαγράψτε την τρίτη γραμμή του πίνακα, η οποία αναφέρεται στα περιοδικά για προγραμματιστές. 25. Στον πίνακα της πέμπτης διαφάνειας, προσθέστε μια νέα γραμμή κάτω από την πρώτη. 26. Καταχωρίστε τα παρακάτω στοιχεία στη νέα γραμμή. Περιοδικά για αρχάριους 20% 35% 45% 121