ΗΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΛΕΥΣΙΝΑ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΑΣΤΙΚΟ ΧΩΡΟ Αναστασία Δένδια Λυδία Μπόουεν α.μ. 04107001 α.μ. 04107660 6 ο εξάμηνο Κα. Σ. Αυγερινού Κολόνια ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑ ΙΙ
Προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν Ο σιδηρόδρομος πρέπει να αποκτήσει κάποια χρήση μέσα στην πόλη κι όχι απλά να λειτουργεί σαν όριο διάκρισης της βόρειας και της νότιας Ελευσίνας. Η οδός Ηρώων Πολυτεχνείου πρέπει να αποσυμφοριστεί από την πολλή κίνηση, που δυσχεραίνει τη μεταφορά από το ένα σημείο της πόλης στο άλλο. Η παραλιακή οδός χρειάζεται να αποτελέσει ένα τμήμα «περιπάτου» μέσα στην πόλη και να απαλλαχτεί από τα βαρέα οχήματα. Τα υπερτοπικά λεωφορεία είναι σκόπιμο να τερματίζουν σε κάποιο σημείο εκτός της κεντρικής Ελευσίνας, για να μην επιβαρύνουν το κέντρο της με επιπλέον κίνηση. Χρειάζεται να βρεθεί μία εναλλακτική διαδρομή για τα βαρέα οχήματα, που ανεφοδιάζουν τα εργοστάσια και το λιμάνι, ώστε να μην εμπλέκεται η κίνησή τους με αυτή των ΙΧ και να μην διασχίζουν το κέντρο της Ελευσίνας. Εργοστάσια, που πλέον δεν λειτουργούν και άλλοι χώροι που ανήκουν στην κατηγορία λανθάνοντος δυναμικού πρέπει να αποκτήσουν κάποια χρήση ζωτικής σημασίας. Σημεία που πρέπει να ενισχυθούν Ο χώρος των Αισχυλείων καθώς και ο αρχαιολογικός χώρος πρέπει να αποκτήσουν μια πιο κεντρική σημασία στον αστικό ιστό. Η πεζοδρόμηση τμήματος της οδού Νικολαϊδου χρειάζεται να επεκταθεί και να αποτελέσει τμήμα ενός ευρύτερου δικτύου πεζοδρόμησης της πόλης. Χώροι πρασίνων τοπικής σημασίας καθώς και χώροι πολιτισμού και εκπαίδευσης είναι αναγκαίο να αναδειχθούν και να εντάσσονται ομαλά μέσα στο καθημερινό αστικό σκηνικό. Ακόμη, είναι απαραίτητο να ενέχουν μια στοιχειώδης συνοχή μέσα στην πόλη όσον αφορά τόσο στην ποιότητα του χώρου τους όσο και στον τρόπο μετάβασης σε αυτούς.
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΟΔΙΚΗ ΑΡΤΗΡΙΑ ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΛΙΑΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ ΕΣΤΙΑΣΗ, ΑΝΑΨΥΧΗ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΧΟΝΔΡΕΜΠΟΡΙΟ, ΑΠΟΘΗΚΕΣ, ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΒΙΟΤΕΧΝΕΙΑ, ΣΥΝΕΡΓΕΙΑ, ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΧΩΡΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΥ
Προτείνουμε Τη συγκέντρωση όλων των βαρέων βιομηχανιών στο νοτιοανατολικό τμήμα της πόλης, καθώς και τη διαμόρφωση λιμένα για την άμεση εξυπηρέτηση αυτών των βιομηχανιών. Ενδεχομένως, μια ζώνη ελαφριάς βιοτεχνίας να λειτουργήσει ως όριο μεταξύ της γενικής κατοικίας και της βιομηχανίας στην περιοχή εκείνη. Η έκταση γης την οποία καταλαμβάνει ο Τιτάν μαζί με τον χώρο διεξαγωγής των Αισχυλείων να αποτελέσουν τον πυρήνα σχεδίασης, όπου θα συγκεντρώνονται πολιτιστικές, κοινωνικές, ιστορικές χρήσεις, θα υπάρξουν αθλητικές εγκαταστάσεις, χώροι πρασίνου σε μία λογική «πόλης μέσα στην πόλη». Αυτός ο χώρος, που βρίσκεται στο νοτιοδυτικό τμήμα της Ελευσίνας θα περιβάλλεται και θα διασχίζεται από ευρύ δίκτυο ποδηλατοδρόμων, καθώς και πεζοδρόμων ή ημιπεζοδρομημένων οδών, ώστε να επιτρέπεται και η στοιχειώδης χρήση ΙΧ. Η λειτουργία του Τιτάνα θα τεθεί υπό περιορισμούς, ώστε να μειωθεί η ρύπανση και θα εξασθενεί σταδιακά μέχρι την ολοκληρωτική μεταφορά του στο νοτιοανατολικό άκρο της πόλης. Το σχηματισμό δύο βασικών δακτυλίων κίνησης μέσα στην πόλη τόσο για περαστικά οχήματα όσο και για τοπικά. Ο ένας δακτύλιος θα εξυπηρετεί το βορειοδυτικό τμήμα της Ελευσίνας και ο δεύτερος το νοτιοανατολικό. Η σύνδεση τους θα πραγματοποιείται στο κέντρο της πόλης. Παράλληλα, θα αξιοποιηθεί ο παλιός σιδηρόδρομος ως κεντρική αρτηρία διατηρώντας τις σιδηροδρομικές γραμμές σε περίπτωση επέκτασης του προαστιακού σιδηροδρόμου στο κέντρο της Ελευσίνας. Τα υπερτοπικά λεωφορεία να τερματίζουν σε κάποιο σημείο εκτός της κεντρικήςελευσίναςκαιεκείνα υπάρχει η αφετηρία των τοπικών λεωφορείων, τα οποία θα εξυπηρετούν τον κόσμο κάνοντας μια κυκλική κίνηση και επιστρέφοντας πάλι στο ίδιο σημείο. Να πεζοδρομηθεί η οδός Ηρώων Πολυτεχνείου καθώς και κάποιες άλλες οδοί κατά μήκος των οποίων παρατηρείται έντονη εμπορική δραστηριότητα, ώστε να αποσυμφοριστούν τα εμπορικά κέντρα και ο κάτοικος να μπορεί να κάνει έναν περίπατο μέσα στην πόλη, ενώ ο ανεφοδιασμός των καταστημάτων θα πραγματοποιείται μέσω άλλων διαδρομών. Το σχεδιασμό μικρότερων δακτυλίων μέσα στους κύριους δακτύλιους, οι οποίοι θα δυσχεραίνουν την κυκλοφορία υπερτοπικών οχημάτων καθώς και του ΙΧ μέσα στις γειτονιές, και θα παροτρύνουν τους μόνιμους κατοίκους να χρησιμοποιούν το ποδήλατο περισσότερο για τις καθημερινές μετακινήσεις τους και να κυκλοφορούν πεζοί. Την πεζοδρόμηση της παραλιακής οδού και την παραχώρηση χώρου για το σχεδιασμό ποδηλατοδρόμου, ώστε να αποσυμφοριστεί από τα βαρέα οχήματα ανεφοδιασμού της βιομηχανίας και να αποτελέσει τμήμα ενός κυκλικού περίπάτου μέσα στην πόλη της Ελευσίνας. Ιδιαίτερα «ευαίσθητα» είναι τα σημεία όπου μπορεί να συνορεύει η βιομηχανία με την κατοικία, το εμπόριο με την κατοικία, ένας δρόμος μεγάλης κυκλοφορίας με την κατοικία ή με το εμπόριο, ο πολιτισμός με το εμπόριο ή με την κατοικία, η αναψυχή με την εκπαίδευση κλπ. Η μετάβαση μεταξύ των ποικίλων χρήσεων οφείλει να είναι ομαλή, ευχάριστη και να γίνεται με έναν τρόπο σχεδιασμού, ο οποίος να απαρτίζει στο σύνολό του το αστικό τοπίο εξασφαλίζοντας μιαενιαίαποιότηταστονχώρο και στους ανθρώπους που τον βιώνουν σε καθημερινή βάση.
Η κεντρική Εθνική οδός, που αποτελεί το βόρειο όριο της Ελευσίνας είναι ουσιαστικά ένα εξωτερικό πέρασμα για όσους έχουν κάποιο προορισμό, ώστε να μην χρειάζεται να διασχίζουν την καρδιά της πόλης. Κατά τη διαδικασία σχεδιασμού οδηγηθήκαμε στην διατήρηση των σιδηροδρομικών σε περίπτωση εξάπλωσης του συγκοινωνιακού δικτύου και τη διαμόρφωση ενός δρόμου διπλής κυκλοφορίας, που θα αποτελέσει την κύρια οδική μας αρτηρία. Έχουν δημιουργηθεί δύο δακτύλιοι, ένας βορειοδυτικά και ένας νοτιοανατολικά για την εξυπηρέτηση των δύο περιοχών αντίστοιχα. Η ένωσή τους αποτελεί κομβικό σημείο, καθώς βρίσκεται στο κέντρο της πόλης και περιβάλλεται από ποικίλες χρήσεις γης και λειτουργίες. Το κεντρικό αυτό δίκτυο κυκλοφορίας δημιουργεί μία κυκλική κίνηση, η οποία δυσκολεύει το ΙΧ να εισέλθει στις επιμέρους γειτονιές και το περιορίζει σε μια συγκεκριμένη διαδρομή. Στόχος αυτής της επιδίωξης είναι να αποσυμφοριστούν οι διάφορες περιοχές κατοίκισης από την κίνηση των ΙΧ που ανήκουν σε άτομα, που δεν είναι κάτοικοι της Ελευσίνας, αλλά ενδεχομένως την έχουν επισκεφθεί για αναψυχή ή για κάποια συγκεκριμένη δουλειά. ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΟΔΙΚΗ ΑΡΤΗΡΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΟΙ ΔΑΚΤΥΛΙΟΙ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ
Αρχική πρόθεση μας υπήρξε, όπως έχει διατυπωθεί και στις προτάσεις μας παραπάνω, η αξιοποίηση όλου του νοτιοδυτικού τμήματος της Ελευσίνας με σκοπό τον σχεδιασμό ενός κέντρου αναψυχής, πολιτισμού, ιστορικού ενδιαφέροντος, αθλητισμού και άλλων εκδηλώσεων. Ωστόσο, γνωρίζουμε ότι η μεταφορά μιας τόσο βαριάς εργοστασιακής μονάδας, όπως αυτή του Τιτάνα είναι δύσκολη υπόθεση, πόσο μάλλον η οριστική κατάργησή της. Για αυτόν τον λόγο, εντάσσουμε τον Τιτάνα μέσα στα πολεοδομικά μας σχέδια, θέτοντάς του όμως κάποιους όρους-περιορισμούς όσον αφορά τη λειτουργία του, που έχουν να κάνουν με την εξαγωγή των αποβλήτων του, τα ποσοστά ρύπανσης, τα ποσοστά δαπανώμενης ενέργειας κλπ. Ακόμη, κάνουμε μια παραδοχή ότι σε ένα σχετικά μεσοπρόθεσμο βάθος χρόνου, ο Τιτάνας θα είναι πλέον σε θέση να μεταφέρει τις εγκαταστάσεις του αλλού, αποδεσμεύοντας αξιοποιήσιμο χώρο προς την πόλη. Έχει προβλεφθεί παρ όλα αυτά, μια οδική αρτηρία, η οποία θα εξυπηρετεί αποκλειστικά τα βαρέα οχήματα ανεφοδιασμού της εργοστασιακής μονάδας και η οποία σκοπίμως δεν περνάει μέσα από το κέντρο της πόλης. Είναι μάλιστα έτσι σχεδιασμένη ώστε να εξαναγκάζει τα οχήματα να φεύγουν κατευθείαν εκτός της Ελευσίνας. ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΟΔΙΚΗ ΑΡΤΗΡΙΑ ΑΡΤΗΡΙΑ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗΣ ΒΑΡΕΩΝ ΟΧΗΜΑΤΩΝ ΤΙΤΑΝ
Οι οδικοί δακτύλιοι που έχουν συγκροτηθεί περιβάλλονται από ορισμένες «κυψέλες» συλλεκτηρίων οδών, οι οποίες εξυπηρετούν τους μόνιμους κατοίκους της Ελευσίνας στις μετακινήσεις τους από γειτονιά σε γειτονιά. Πρόκειται για κυκλικές κινήσεις που ξεκινούν και καταλήγουν σε ορισμένο σημείο κάθε φορά πάνω στον οδικό δακτύλιο. Αυτές οι συλλεκτήριες οδοί είναι περιορισμένες και έχουν σχεδιαστεί με τέτοιον τρόπο, ώστε ακόμα και ο ίδιος ο κάτοικος της Ελευσίνας να «παγιδεύεται» σε συγκεκριμένες διαδρομές και με αυτόν τον τρόπο να προτρέπεται να μετακινηθεί με τα πόδια όταν πρόκειται για κοντινές αποστάσεις είτε να κάνει χρήση ποδηλάτου. ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΟΔΙΚΗ ΑΡΤΗΡΙΑ ΣΥΛΛΕΚΤΗΡΙΑ ΟΔΟΣ ΔΙΚΤΥΟ ΣΥΛΛΕΚΤΗΡΙΩΝ ΟΔΩΝ
Πρωταρχικό ρόλο στη διαμόρφωση του πεζοδρομικού δικτύου έπαιξε η πρόθεσή μας για τον σχεδιασμό ενός πολυχώρου-πολιτιστικού κέντρου, που θα περιλαμβάνει τον αρχαιολογικό χώρο, τον χώρο διεξαγωγής των Αισχυλείων καθώς και αθλητικές εγκαταστάσεις, χώρους πρασίνου κλπ. Θεωρήσαμε σκόπιμο αυτή η έκταση να περιβάλλεται από ένα δίκτυο πεζοδρόμων, με λωρίδες ειδικά διαμορφωμένες για ποδηλάτες και άλλες για πεζούς, έτσι ώστε όλοι να μπορούν να κάνουν έναν περίπατο στον χώρο. Αυτό το δίκτυο θα εισχωρεί και στις επιμέρους ενότητες αυτής της περιοχής, συνθέτοντάς έτσι μια ευχάριστη διαδρομή μέσα στο αστικό τοπίο. Εξίσου αναγκαία κρίθηκε η πεζοδρόμηση του παραλιακού μετώπου για την σχεδίαση μιας ζώνης αναψυχής και για τη δυνατότητα ενός περιπάτου χωρίς την ενόχληση των ΙΧ. Όσον αφορά τα εμπορικά κέντρα, τα οποία ήδη υπάρχουν στην οδό Νικολαϊδου, καθώς και στην παράλληλη προς αυτήν οδό Παγκάλου και ακόμη στην οδό Ηρώων Πολυτεχνείου και Ελευθερίου Βενιζέλου έχει επικρατήσει η ιδέα της αποσυμφόρησής τους από την κίνηση των ΙΧ και η πεζοδρόμησή τους για την καλύτερη και ευκολότερη λειτουργία των καταστημάτων όσο και των καταναλωτών. Ιδιαιτέρως, η οδός Παγκάλου πεζοδρομείται, αλλά επιτρέποντας τις βραδινές ώρες την κυκλοφορία των οχημάτων για τον ανεφοδιασμό των καταστημάτων. ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΟΔΙΚΗ ΑΡΤΗΡΙΑ ΣΥΛΛΕΚΤΗΡΙΑ ΟΔΟΣ ΠΕΖΟΔΡΟΜΟΣ ΔΙΚΤΥΟ ΠΕΖΟΔΡΟΜΩΝ
ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΛΕΩΦΟΡΕΙΟΥ Στις γενικές προτάσεις μας παραπάνω αναφέραμε ότι τα υπερτοπικά λεωφορεία θα τερματίζουν έξω από την Ελευσίνα, στο σημείο που φαίνεται κυκλωμένο στο χάρτη, κοντά στην Εθνική Οδό. Εκεί προβλέπεται σταθμός για τα τοπικά λεωφορεία της Ελευσίνας. Αυτό συμβαίνει για να μην μπλέκονται τοπικές και υπερτοπικές κινήσεις μεταξύ τους, δημιουργώντας κίνηση στην πόλη χωρίς λόγο. Οι διάφορες διαδρομές που θα εκτελούν τα λεωφορεία του δήμου υπαγορεύονται από τις κύριες οδικές αρτηρίες και τις συλλεκτήριες οδούς, έτσι ώστε να εξυπηρετούνται οι κάτοικοι διαφόρων γειτονιών χωρίς όμως το λεωφορείο να εισέρχεται σε κάθεμία από αυτές. Τα λεωφορεία θα εκτελούν και αυτά μια κυκλική κίνηση και θα τερματίζουν στο ίδιο το σημείο της αφετηρίας τους. ΔΙΚΤΥΟ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΛΕΩΦΟΡΕΙΩΝ
Θέσεις στάθμευσης των οχημάτων έχουν προβλεφθεί σε συγκεκριμένα καίρια σημεία της πόλης. Τέτοια σημεία είναι κοντά σε εμπορικά κέντρα, όπως αυτό της Ηρώων Πολυτεχνείου, της οδού Νικολαϊδου και της Ελευθερίου Βενιζέλου. Ακόμη, θέσεις στάθμευσης υπάρχουν κοντά σε κέντρα αναψυχής, πολιτιστικού ενδιαφέροντος, που έχουν τη δυνατότητα να προσελκύσουν κόσμο, οοποίος μπορεί να έχει έρθει στην Ελευσίνα ως επισκέπτης, όπως το parking στον αρχαιολογικό χώρο και αυτό στον χώρο του ΘΕΣΕΙΣ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗΣ