ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ MEDITERRANEAN FOODS A.E Η εταιρεία MEDITERRANEAN FOODS A.E είναι µία Ελληνική εταιρεία που λειτουργεί από το 1988, µε έδρα στο Κορωπί, Αττικής. Τα τελευταία 9 χρόνια η εταιρεία µετέφερε το εργοστάσιο σε νέες σύγχρονες εγκαταστάσεις στο Λεωνίδιο / Πραγµατευτή, Κυνουρίας, Ν. Αρκαδίας. Τα προϊόντα που παράγει είναι Μουστάρδα, Ketchup, Μαγιονέζα, µε τα εµπορικά ονόµατα BRAVA & DELICIA σε συσκευασίες Food Service & Retail, Σάλτσες - Dressings µε το εµπορικό όνοµα DELICIA και σε συσκευασίες Food Service & Προϊόντα Ιδιωτικής Ετικέτας (Private Label) Μουστάρδα, Ketchup, Μαγιονέζα, για πελάτες του εσωτερικού και εξωτερικού. Κατά την διάρκεια των χρόνων λειτουργίας της η εταιρεία κατάφερε να ηγείται της Ελληνικής αγοράς, όσον αφορά το προϊόν µουστάρδα, ενώ παράλληλα κατέχει ένα σηµαντικό ποσοστό αυτής στα λοιπά προϊόντα της. Η ετήσια παραγωγή της ανέρχεται σε 2.000 τόνους εκ των οποίων 1.300 τόνοι αντιστοιχούν στην µουστάρδα (στοιχεία 2004. Ο ετήσιος κύκλος εργασιών της ανέρχεται σε 5,1 εκατοµµύρια του (στοιχεία 2004). Το έτος 1999 η εταιρεία πιστοποιήθηκε από τον ΕΛ.Ο.Τ. (Ελληνικός Οργανισµός Τυποποίησης), µε το πιστοποιητικό ποιότητας ISO 9002, το οποίο το 2004 προσαρµόστηκε στο νέο πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ ΙSO 9001:2000. Είναι η πρώτη Ελληνική εταιρεία του τοµέα της - µουστάρδα / ketchup κτλ.- που αποκτά το πιστοποιητικό αυτό & αποτελεί διασφάλιση του συστήµατος που ακολουθεί η εταιρεία τόσο κατά την παραγωγική διαδικασία των προϊόντων της όσο & κατά την πώληση - διακίνηση αυτών καθώς & για τις λοιπές δραστηριότητες της εταιρείας. Επίσης, τα προϊόντα της εταιρείας καθώς και όλες οι διεργασίες που τα αφορούν (αποθήκευση α υλών, παραγωγική διαδικασία, αποθήκευση τελικών προϊόντων, διάθεση), παρακολουθούνται µε γνώµονα το Σύστηµα HACCP (Σύστηµα Υγιεινής & Ασφάλειας των τροφίµων) από το 1998, το οποίο και πιστοποιήθηκε το 2004 από τον ΕΛ.Ο.Τ. σύµφωνα µε το πρότυπο ΕΛΟΤ 1416:2000. Η εταιρεία απασχολεί συνολικά 45 άτοµα προσωπικό παραγωγής 22 επιστηµονικό προσωπικό Ποιότητας 5 προσωπικό πωλήσεων 13 προσωπικό Λογιστηρίου 3 λοιπό προσωπικό 2 Τα βασικά µέλη της Οµάδας HACCP της MEDITERRANEAN FOODS AE είναι το επιστηµονικό προσωπικό της εταιρείας που ασχολείται µε τα προϊόντα ΣΤΕΛΛΑ ΜΑΛΛΙΟΥ ΤΕΧΝ. ΤΡΟΦΙΜΩΝ MSc Υπ. ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ/Υπ. R&D ΣΤΡΑΤΟΣ ΓΟΛΕΓΟΣ ΧΗΜΙΚΟΣ ΝΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ/Υπ. ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΕΙΡΗΝΗ ΜΑΣΤΟΡΑΚΗ ΧΗΜΙΚΟΣ Υπ. ΠΟΙΟΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΛΙΝΙΩΤΗΣ ΤΕΧΝ. ΤΡΟΦΙΜΩΝ Υπ.ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ Σε συναντήσεις της Οµάδας συµµετέχουν και άλλα στελέχη της Εταιρείας καθώς και εξωτερικοί συνεργάτες, Σύµβουλοι κτλ., αναλόγως του αντικειµένου συνάντησης της Οµάδας. ------------------1
ΚΡΙΣΙΜΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ & ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ & ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ MEDITERRANEAN FOODS A.E Η Οµάδα HACCP εργάστηκε σε δύο επίπεδα. Το πρώτο αφορούσε µελέτη της µετεγκατάστασης της παραγωγικής διαδικασίας. Εντοπισµός κινδύνων, αξιολόγησή τους και εύρεση των κατάλληλων Μέτρων Πρόληψης και ιορθωτικών ενεργειών, έτσι ώστε η µεταφορά να επηρρέαζε στο ελάχιστο τα προϊόντα κια την λειτουργία της Εταιρείας γενικότερα. Το δεύτερο επίπεδο που απασχόλησε την Οµάδα ήταν το καθαρό κοµµάτι της παραγωγικής επεξεργασίας και των προϊόντων της Εταιρείας. Η µετεγκατάσταση της παραγωγικής διαδικασίας σε ιδιόκτητο χώρο στην Πραγµατευτή Κυνουρίας µετέβαλε τα δεδοµένα σε σηµαντικό βαθµό. Οι κίνδυνοι που εντοπίστηκαν ήταν η παροχή ύδρευσης, το προσωπικό της παραγωγής, ο περιβάλλον χώρος και τέλος ως µελλοντικός κίνδυνος η παροχή ρεύµατος. Το νερό του δικτύου είναι από γεωτρήσεις το οποίο είναι αµφιλεγόµενης και µη σταθερής ποιότητας. Εποµένως θα επηρρέαζε όχι µόνο την ποιότητα των προϊόντων ως αφορά τα οργανοληπτικά χαρακτη-ριστικά αλλά και την ασφάλεια του. ιορθωτική ενέργεια ήταν η εγκατάσταση συστήµατος αντίστροφης όσµωσης για την επεξεργασία του νερού δυκτίου ώστε να εξασφαλίζεται η σταθερή του ποιότητα εντός των νοµοθετικών προδιαγραφών (Κ.Τ.Π.). Το προσωπικό που ήταν διαθέσιµο από την περιοχή, για απασχόλησή του στην παραγωγική διαδικασία, ήταν ανιδείκευτο, χωρίς βιοµηχανική συνείδηση και µε νοοτροπία τελείως αντίθετη µε αυτή που επιβάλλεται σε µια βιοµηχανία. Επιπλέον, υπήρχαν δυσκολίες στην εύρεση του κατάλληλου επιστηµονικού προσωπικού. Στόχος της Οµάδας και της ιοίκησης ήταν να αποκτήσει ένα προσωπικό το οποίο να εργάζεται υπεύθυνα, µε άρτια γνώση του αντικειµένου, µε αίσθηµα ευθύνης και ευαισθησία για το αντικείµενο εργασίας του, µειώνοντας στο ελάχιστο δυνατό τον κίνδυνο του ανθρώπινου παράγοντα στην παραγωγική διαδικασία. Μέτρο Πρόληψης ήταν και παραµένει να είναι, η συνεχής Εκπαίδευση του προσωπικού. Η Οµάδα HACCP πραγµατοποίησε αρχικά µια σειρά εκπαιδεύσεων µε θέµα την ειδίκευση του προσωπικού στα προϊόντα και στον τεχνολογικό εξοπλισµό της εταιρείας. Κατόπιν προχώρησε σε εκπαιδεύσεις µε αντικείµενο την ανάπτυξη του αισθήµατος ευθύνης τόσο σε κοινωνικό όσο και σε βιοµηχανικό επίπεδο. Μετά από δύο χρόνια λειτουργίας του Εργοστασίου στην περιοχή και από έντονο πρόγραµµα εκπαιδεύσεων και αξιολόγησης, το ανθρώπινο δυναµικό της Εταιρείας πλέον σταθεροποιήθηκε. Το προσωπικό που επιλέχθηκε είχε καταφέρει να προσαρµοστεί και να ανταποκριθεί στις ανάγκες της Εταιρείας. Οι εκπαιδεύσεις συνεχίζονται µε ποικίλα αντικείµενα, πχ. τις εξελίξεις των Συστηµάτων Ποιότητας και Υγιεινής και Ασφάλειας, την Ιχνηλασιµότητα, την ευαισθητοποίηση στο περιβάλλον, την Υγιεινή και Ασφάλεια των προϊόντων της Εταιρείας, την Ασφάλεια στον χώρο εργασίας. Σήµερα πλέον έχουν επιλεχθεί στελέχη τα οποία κατέχουν σηµαντικές θέσεις για το HACCP, τα οποία µε την συνεχή εκπαίδευση από την Οµάδα και εξωτερικούς φορείς, προσαρµόζονται στις συνεχώς νέες απαιτήσεις της Εταιρείας και της Παραγωγής τροφίµων. Οµοίως και το κατώτερο προσωπικό έχει ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της Εταιρείας και έχει βελτιώσει τις πρακτικές και την νοοτροπία του. Ως αποτέλεσµα όλης αυτής της προσπάθειας είναι η δηµιουργία θέλησης για µάθηση από το προσωπικό. Είναι αξιοσηµείωτο ότι πλέον προσπαθούν και ίδιοι από µόνοι τους να ενηµερώνονται και να προστρέχουν στην Οµάδα HACCP για επιπλέον ενηµέρωση. Ο περιβάλλον χώρος είναι αγροκτήµατα και αγροικίες. Αυτό συνεπάγεται έντονη παρουσία βλαπτικών οργανισµών (έντοµα, τρωκτικά, ερπετά κτλ.) και σκόνης. ------------------2
Επιπλέον, µε δεδοµένο ότι στην περιοχή υπάρχει κατά κύριο λόγο αγροτική δραστηριότητα και κατά δεύτερον τουριστική δραστηριότητα, έπρεπε να ληφθεί µέριµνα για τα απόβλητα της µονάδας. Μέτρα Πρόληψης που εφαρµόστηκαν : Έντονο πρόγραµµα Απεντοµόσωεν Μυοκτονιών Απολυµάνσεων Αεροκουρτίνες στις εισόδους εξόδους Εγκατάσταση µονάδων κλιµατιµού ώστε να υπάρχει θετική πίεση στους χώρους παραγωγής, εξοπλισµένων µε φίλτρα σκόνης και UV για µείωση του µικροβιακού φορτίου του αέρα. Μελέτη και εγκατάσταση, σε συνεργασία µε εξωτερικούς συνεργάτες, µονάδας επεξεργασίας αποβλήτων Βιολογικός καθαρισµός - έτσι ώστε να υπάρχει η µικρότερη δυνατή παρέµβαση στο οικοσύστηµα, σύµφωνα µε τα νοµοθετικά όρια λειτουργίας που καθορίζονται από την Νοµαρχία Αρκαδίας για την συγκεκριµένη περιοχή. Τέλος, η µετεγκατάσταση µιας παραγωγικής µονάδας σε επαρχιακή πόλη, χωρίς βιοµηχανικό παρελθόν, θα δηµιουργούσε προβλήµατα στην παροχή ηλεκτρικής ενέργειας τόσο για τις γύρω περιοχές όσο και στην παραγωγική διαδικασία (συχνές διακοπές παροχής). Το µέτρο πρόληψης ήταν η εγκατάσταση ενός υποσταθµού ρεύµατος ώστε να µπορεί η µονάδα επεξεργασίας να λειτουργεί απρόσκοπτα και χωρίς να επηρρεάζει την ευρύτερη περιοχή. Το δεύτερο επίπεδο εργασίας αφορά την καθ αυτή παραγωγική διαδικασία των προϊόντων και τα προϊόντα. Βασικές αρχές της παραγωγικής µας διαδικασίας ήταν ανέκαθεν : Χαµηλό ph Χαµηλή a w Καλή GMP Πρώτες & βοηθητικές ύλες µε αυστηρές προδιαγραφές Με την εφαρµογή του Σύστηµατος HACCP επιτύχαµε να αποδείξουµε και να επιβεβαιώσουµε τις αρχές αυτές, αλλά και να προχωρήσουµε ακόµα πιο πέρα, να εµβαθύνουµε περισσότερο στα προϊόντα και στα στάδια διαδικασίας παραγωγής τους. Ακολουθήθηκε η γνωστή διαδικασία Ανάλυσης Κινδύνων του Συστήµατος HACCP η οποία και µας οδήγησε στα Κρίσιµα σηµεία Ελέγχου. Η διαδικασία αυτή µετέτρεψε την εµπειρία της Εταιρείας σε καταγεγραµένη γνώση, η οποία στην συνέχεια επαληθεύτηκε, επιβεβαιώθηκε και επικυρώθηκε. Αυτή η διαδικασία ήταν ιδιαίτερα σηµαντική και βοήθησε στην εξέλιξη του Συστήµατος, της Εταιρείας αλλά και των προϊόντων. Πλέον η οµάδα HACCP εργάζεται από την Φάση σχεδιασµού ενός προϊόντος, πραγµατοποιεί µελέτες επικύρωσης των παραδοχών που κάνει και των διορθωτικών ενεργειών που προδιαγράφει. Στην φάση σχεδιασµού του Συστήµατος HACCP η Οµάδα δέχθηκε την πολύτιµη συνεργασία εξωτερικών συνεργατών της Εταιρείας καθώς και την πολύτιµη καθοδήγηση του Φορέα Πιστοποίησης. Η Εταιρεία Συµβούλων - ΕΝΝΟΥΣ ΕΠΕ - έπρεπε να παίξει καθοδηγητικό ρόλο και να βοηθήσει την Οµάδα έτσι ώστε να α. Κατανοήσει τις αρχές του Συστήµατος HACCP β. Να αναπτύξει µεθοδολογία αξιολόγησης κινδύνων Επίσης, να εκπαίδευσει τα στελέχη της Εταιρείας να σκέφτονται και να πράττουν σύµφωνα µε τις αρχές του HACCP. Στελέχη της ΕΝΝΟΥΣ ΕΠΕ - κος. Γδοντέλης, κα. Κωνσταντινίδη - συµµετείχαν ενεργά στις αρχικές συνεδριάσεις της Οµάδας HACCP και όταν το Σύστηµα ήταν στο στάδιο του σχεδιασµού του. ------------------3
Η συνεργασία ήταν επιτυχής διότι συνδοιάστηκαν οι δύο βασικοί παράγοντες σχεδιασµού του Συστήµατος HACCP : - η γνώση της Εταιρείας και των προϊόντων της από τα στελέχη της Εταιρείας µας - η γνώση και µεθοδολογία του Συστήµατος HACCP από τα στελέχη της ΕΝΝΟΥΣ ΕΠΕ. Σηµαντικό ρόλο έπαιξε και ο Φορέας πιστοποίησης (ΕΛ.Ο.Τ), τόσο καθοδηγητικό όσο και συµβουλευτικό στον σχεδιασµό του Συστήµατος HACCP και αποτέλεσε πηγή πληροφοριών και βιβλιογραφίας σε αρκετές περιπτώσεις. Στο σηµείο αυτό οφείλουµε να επισηµάνουµε ότι µια εταιρεία για να µπορέσει να ανταπεξέλθει στην εφαρµογή ενός απαιτητικού Συστήµατος όπως αυτό του HACCP, πρέπει να έχει επιθυµία να προχωρήσει και να εξελιχθεί µέσω του Συστήµατος αλλα και πολύτιµες συνεργασίες όπως οι ανωτέρω που περιγράφηκαν. Κατά τον σχεδιασµό και την εφαρµογή του HACCP πολλές φορές βρέθηκαν αντιµέτωπες οι απαιτήσεις του Συστήµατος µε την νοοτροπία της Εταιρείας, γεγονός που στην ελληνική πραγµατικότητα οδηγεί συνήθως σε αδιέξοδο. Η Εταιρεία Συµβούλων και ο Φορέας Πιστοποίησης συνέβαλαν στην αντιµετώπιση αυτού του αδιέξοδου και µάλιστα πολλές φορές είχε ως αποτέλεσµα την αλλαγή νοοτροπίας της Εταιρείας. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΣΥΜΒΟΛΗΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ & ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΗ & ΣΥΝΕΧΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ MEDITERRANEAN FOODS AE Κάνοντας µια ανασκόπηση µετά από 7 χρόνια εφαρµογής του Συστήµατος HACCP επισηµαίνουµε το υψηλό κόστος σχεδιασµού του Συστήµατος που ίσως για µια µικροµεσαία επιχείρηση να κρίνεται απαγορευτικό. Το κόστος αυτό περιλλαµβάνει επενδύσεις σε εξοπλισµό, αναλύσεις και µελέτες (υλικό κόστος) και κόστος ανθρωποωρών, δεδοµένου ότι στις ΜΜΕ το επιστηµονικό προσωπικό είναι µικρό σε αριθµό συνήθως και µε πολλές αρµοδιότητες. Όµως το κόστος αυτό µελλοντικά µειώνεται και επηρρεάζει σηµαντικά το κόστος Ποιοτικού Ελέγχου, ελέγχου της παραγωγικής διαδικασίας και τελικά το κόστος Εφαρµογής του Συστήµατος. Η εµπειρία µας δείχνει ότι το HACCP : α. Φέρνει την αυτογνωσία σε µια Επιχείρηση β. Εισάγει πρακτικές άγνωστες σε µικρού µεγέθους επιχειρήσεις, όπως η λειτουργία οµάδας, ο συντονισµός ενεργειών, η καταγραφή, παρατήρηση και αξιολόγηση δεδοµένων και αποτελεσµάτων. γ. Βοηθάει στην εστίαση του πραγµατικού προβλήµατος και στην αντιµετώπισή του µεθοδικά και µε µειωµένο κόστος. δ. ηµιουργεί µια σιγουριά στην σχέση παραγωγού και προϊόντος ε. ιευρήνει την καταγεγραµένη και επικυρωµένη γνώση µιας εταιρείας. στ. ιευκολύνει την πρόσβαση της εταιρείας στην Αγορά. Η MEDITERRANEAN FOODS AE έγινε δέκτης όλων των ανωτέρω οφελών του συστήµατος Υγιεινής και Ασφάλειας αλλα και επιπλέον : - Κατόρθωσε να εκπαιδεύσει και να ευασθητοποιήσει και τους ΜΜΕ προµηθευτές της, µειώνοντας έτσι τους πιθανούς κινδύνους των εισερχόµενων υλών - Βελτίωσε την παραγωγική της διαδικασία µε αποτέλεσµα την σταθερότητα των συνθηκών παραγωγής και του τελικού προϊόντος - ιεύρυνε τις Εµπορικές της συνεργασίες µε συµβόλαια παραγωγής προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας Ελληνικών και ξένων οίκων και εξασφαλίζει την απρόσκοπτη συνεργασία µε τους οίκους αυτούς. ------------------4
------------------5