Καθοδήγηση για µεταγενέστερους χρήστες Ιανουάριος 2008 Οδηγίες για την εφαρµογή του κανονισµού REACH 1
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΝΟΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ Το παρόν έγγραφο περιλαµβάνει καθοδήγηση σχετικά µε τον κανονισµό REACH και εξηγεί τις υποχρεώσεις στο πλαίσιο του REACH και τον τρόπο εκπλήρωσης αυτών. Ωστόσο, υπενθυµίζεται στους χρήστες ότι το κείµενο του κανονισµού REACH αποτελεί τη µόνη αυθεντική νοµική βάση και ότι οι πληροφορίες του παρόντος εγγράφου δεν συνιστούν νοµική συµβουλή. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισµός Χηµικών Προϊόντων δεν φέρει καµία ευθύνη για το περιεχόµενο του παρόντος εγγράφου. ΠΑΡΑΊΤΗΣΗ ΑΠΌ ΚΆΘΕ ΕΥΘΎΝΗ Το παρόν κείµενο αποτελεί µετάφραση εργασίας του πρωτοτύπου που συντάχθηκε στην αγγλική γλώσσα. Το Μεταφραστικό Κέντρο των Οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης µετέφρασε και έλεγξε την πληρότητα της µετάφρασης. Η επιστηµονική/τεχνική διατύπωση θα είναι αντικείµενο αναθεώρησης. Επισηµαίνεται ότι µόνο το αγγλικό κείµενο, το οποίο διατίθεται επίσης στον παρόντα δικτυακό τόπο, είναι το πρωτότυπο κείµενο. Ευρωπαϊκός Οργανισµός Χηµικών Προϊόντων, 2008 Επιτρέπεται η αναπαραγωγή µε αναφορά της πηγής. 2
ΠΡΟΛΟΓΟΣ Στο παρόν έγγραφο περιγράφονται οι απαιτήσεις πληροφοριών που προβλέπονται στον κανονισµό REACH όσον αφορά τους µεταγενέστερους χρήστες. Το παρόν έγγραφο αποτελεί µέρος µιας σειράς εγγράφων καθοδήγησης των οποίων στόχος είναι να συνδράµουν όλους τους ενδιαφερόµενους παράγοντες κατά την προετοιµασία για την εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους βάσει του κανονισµού REACH. Τα εν λόγω έγγραφα παρέχουν λεπτοµερή καθοδήγηση σχετικά µε µια σειρά βασικών διαδικασιών του κανονισµού REACH, καθώς και ορισµένες ειδικές επιστηµονικές και/ή τεχνικές µεθόδους των οποίων η χρήση στο πλαίσιο του REACH είναι απαραίτητη στη βιοµηχανία ή στις αρµόδιες αρχές. Τα έγγραφα καθοδήγησης καταρτίστηκαν και εξετάσθηκαν στο πλαίσιο των σχεδίων υλοποίησης του REACH (RIP), υπό την αιγίδα των υπηρεσιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, µε τη συµµετοχή όλων των ενδιαφερόµενων παραγόντων: των κρατών µελών, της βιοµηχανίας και των µη κυβερνητικών οργανώσεων. Τα εν λόγω έγγραφα καθοδήγησης είναι διαθέσιµα µέσω του δικτυακού τόπου του Ευρωπαϊκού Οργανισµού Χηµικών Προϊόντων (http://echa.europa.eu/reach_el.asp). Περαιτέρω έγγραφα καθοδήγησης πρόκειται να δηµοσιευθούν στον ανωτέρω δικτυακό τόπο µετά την οριστικοποίηση ή την επικαιροποίησή τους. Το παρόν έγγραφο βασίζεται στον κανονισµό REACH (EΚ) αριθ. 1907/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 18ης εκεµβρίου 2006 1 1 ιορθωτικό στον κανονισµό (ΕΚ) αριθ. 1907/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 18ης εκεµβρίου 2006, για την καταχώριση, την αξιολόγηση, την αδειοδότηση και τους περιορισµούς των χηµικών προϊόντων (REACH) και για την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Οργανισµού Χηµικών Προϊόντων καθώς και για την τροποποίηση της οδηγίας 1999/45/ΕΚ και για την κατάργηση του κανονισµού (ΕΟΚ) αριθ. 793/93 του Συµβουλίου και του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 1488/94 της Επιτροπής καθώς και της οδηγίας 76/769/ΕΟΚ του Συµβουλίου και των οδηγιών της Επιτροπής 91/155/ΕΟΚ, 93/67/ΕΟΚ, 93/105/ΕΚ και 2000/21/ΕΚ (ΕΕ L 396, 30.12.2006). 3
ΚΑΘΟ ΉΓΗΣΗ ΓΙΑ ΜΕΤΑΓΕΝΈΣΤΕΡΟΥΣ ΧΡΉΣΤΕΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ...3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ...5 0 ΠΩΣ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΕΤΕ ΤΙΣ ΠΑΡΟΥΣΕΣ Ο ΗΓΙΕΣ...11 1. ΠΕΡΙΛΗΨΗ...13 1.1 Βασικές υποχρεώσεις των µεταγενέστερων χρηστών...13 1.1.1 Πότε πρέπει οι µεταγενέστεροι χρήστες να συµµορφώνονται µε τον κανονισµό REACH;...14 1.1.2 Τι πρέπει να κάνετε όταν λάβετε ένα δελτίο δεδοµένων ασφαλείας;...14 1.1.3 Έλεγχος και εφαρµογή του σεναρίου έκθεσης...15 1.1.4 Τι πρέπει να κάνετε εάν δεν λάβετε δελτίο δεδοµένων ασφαλείας;...15 1.2 Εταιρείες παραγωγής παρασκευασµάτων...16 1.3 Εισαγωγείς ουσιών, παρασκευασµάτων ή αντικειµένων που προέρχονται εκτός της ΕΕ...16 2. ΡΟΛΟΙ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ...18 2.1 Οι βασικές πτυχές του REACH που αφορούν στους µεταγενέστερους χρήστες...18 2.2 Συνέπειες της καταχώρισης για τους µεταγενέστερους χρήστες...20 2.3 Προθεσµίες καταχώρισης για παρασκευαστές και εισαγωγείς...20 2.4 Καταχώριση και µεταγενέστεροι χρήστες...21 2.5 Προσδιορισµός των ρόλων και των υποχρεώσεων...23 2.5.1 Ποιοι θεωρούνται µεταγενέστεροι χρήστες βάσει του κανονισµού REACH και πώς µπορώ να προσδιορίσω τους ρόλους µου;...23 2.5.2 Προσδιορισµός ρόλων για παρασκευαστές/εισαγωγείς...23 2.5.3. Προσδιορισµός ρόλων µεταγενέστερων χρηστών...25 2.5.4 Άλλοι ρόλοι στο πλαίσιο του κανονισµού REACH...28 2.5.5. Επισκόπηση δυνητικών υποχρεώσεων...29 3. ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΕΝΟΨΕΙ ΤΟΥ REACH...31 3.1 Εισαγωγή...31 3.2 Τα πλεονεκτήµατα της έγκαιρης προετοιµασίας...34 3.2.1 Ποια είναι τα πλεονεκτήµατα της έγκαιρης επικοινωνίας µε τους προµηθευτές;...34 3.2.2 Ποια είναι τα πλεονεκτήµατα της έγκαιρης επικοινωνίας µε τους πελάτες;...34 3.3 ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ Α ΥΝΑΜΙΑΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ ΕΝΟΨΕΙ ΤΟΥ REACH...34 3.3.1 Τι συµβαίνει σε περίπτωση που µια ουσία δεν καταχωριστεί;...35 3.3.2 Τι συµβαίνει σε περίπτωση που µια ουσία έχει καταχωριστεί, αλλά το σενάριο έκθεσης δεν καλύπτει τη χρήση µου;...35 3.3.3 Ποιες είναι οι συνέπειες της αδειοδότησης;...35 3.4 Οι απαιτούµενες πληροφορίες...36 3.4.1 Τι πληροφορίες χρειάζοµαι και πώς µπορώ να προετοιµαστώ για τον σκοπό αυτό;...36 3.4.2 Πώς αντιµετωπίζονται οι εµπιστευτικές επιχειρηµατικές πληροφορίες;...36 3.5 Κατανόηση των ουσιών που χρησιµοποιείτε και του τρόπου µε τον οποίο τις χρησιµοποιείτε...36 5
ΚΑΘΟ ΉΓΗΣΗ ΓΙΑ ΜΕΤΑΓΕΝΈΣΤΕΡΟΥΣ ΧΡΉΣΤΕΣ 3.5.1 Κατανόηση των ουσιών που χρησιµοποιείτε...37 3.5.2 Πηγές πληροφόρησης...37 3.5.3 Συγκέντρωση των δεδοµένων...37 3.6 Γνωστοποίηση πληροφοριών στους προµηθευτές...38 4. ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΠΟΥ ΠΡΟΚΥΠΤΟΥΝ ΑΠΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΟΙ ΟΠΟΙΕΣ ΣΥΝΟ ΕΥΟΥΝ ΟΥΣΙΕΣ, ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ Ή ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ...45 4.1 Εισαγωγή...45 4.2 ιάγραµµα ροής εργασίας αναφορικά µε ενέργειες που απορρέουν από πληροφορίες για ουσίες ή παρασκευάσµατα...46 4.3 ΙΑΓΡΑΜΜΑ ΡΟΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΠΟΥ ΑΠΟΡΡΕΟΥΝ ΑΠΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ...51 5. ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΗΣ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ ΜΕ ΤΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ...54 5.1 Απαιτήσεις που σχετίζονται µε τη συµµόρφωση προς το σενάριο έκθεσης...54 5.2 Επεξήγηση κύριων όρων...55 5.2.1 Χρήση...55 5.2.2 Συνθήκες χρήσης...55 5.2.3 Συνθήκες λειτουργίας...56 5.2.4 Μέτρα διαχείρισης του κινδύνου...56 5.2.5 Κλιµακοποίηση...57 5.3 Έλεγχος της συµβατότητας µε το σενάριο έκθεσης...57 5.4 ιάγραµµα ροής εργασίας σχετικά µε τον έλεγχο συµµόρφωσης προς το σενάριο έκθεσης...58 5.5 Ουσίες ή παρασκευάσµατα που ενσωµατώνονται σε αντικείµενα...65 6. ΛΗΨΗ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΠΟΥ Η ΧΡΗΣΗ ΕΝ ΚΑΛΥΠΤΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΕΚΘΕΣΗ...66 6.1 Εισαγωγή...66 6.2 ιάγραµµα ροής εργασία και επεξηγήσεις σχετικά µε τη λήψη απόφασης σε περίπτωση που η χρήση δεν καλύπτεται από το σενάριο έκθεσης...68 7. ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΕΚΘΕΣΗΣ ΧΗΜΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΑΠΟ ΜΕΤΑΓΕΝΕΣΤΕΡΟ ΧΡΗΣΤΗ...74 7.1 Τι είναι η αξιολόγηση χηµικής ασφάλειας µεταγενέστερου χρήστη...74 7.2 Πότε απαιτείται αξιολόγηση χηµικής ασφάλειας µεταγενέστερου χρήστη...76 7.2.1 ιενέργεια αξιολόγησης για µεµονωµένες ουσίες...77 7.2.2 ιενέργεια αξιολόγησης για παρασκεύασµα...78 7.3 Περιπτώσεις όπου οι τυποποιητές µπορούν να αξιολογήσουν τη χηµική ασφάλεια...79 7.4 Απόδειξη της ασφαλούς χρήσης...81 7.5 Ροή εργασίας για τις αξιολογήσεις χηµικής ασφάλειας µεταγενέστερου χρήστη...81 7.6 ιαδικασία αξιολόγησης χηµικής ασφάλειας µεταγενέστερου χρήστη...84 7.6.1 Τίτλος(-οι) του σεναρίου έκθεσης...85 7.6.2 Συγκέντρωση πληροφοριών για το σενάριο έκθεσης...85 6
ΚΑΘΟ ΉΓΗΣΗ ΓΙΑ ΜΕΤΑΓΕΝΈΣΤΕΡΟΥΣ ΧΡΉΣΤΕΣ 7.6.2.1 Σενάρια έκθεσης για διαδικασίες...86 7.6.2.2 Σενάρια έκθεσης για αντικείµενα...87 7.6.2.3 Σενάρια έκθεσης για απόβλητα...87 7.7 Ποσοτικοποίηση των επιπέδων έκθεσης...88 7.7.1 «Αµελητέες» και «απίθανες» οδοί έκθεσης...88 7.7.2 Σχετικές οδοί έκθεσης...88 7.7.3 Στοιχεία µετρήσεων...89 7.7.4 Μοντελοποιηµένα στοιχεία...89 7.8 Συγκέντρωση πληροφοριών σχετικά µε τους κινδύνους...90 7.9 Χαρακτηρισµός κινδύνων...91 7.10 Επανάληψη της αξιολόγησης...92 7.10.1 Λεπτοµερέστερη ανάλυση των πληροφοριών σχετικά µε την επικινδυνότητα...92 7.11 Λεπτοµερέστερη ανάλυση της αξιολόγησης της έκθεσης...94 7.12 Τεκµηρίωση της αξιολόγησης χηµικής ασφάλειας µεταγενέστερου χρήστη...94 7.13 Έκθεση χηµικής ασφάλειας µεταγενέστερου χρήστη για παρασκεύασµα...95 7.13.1 ιάγραµµα ροής εργασίας σχετικά µε την έκθεση χηµικής ασφάλειας µεταγενέστερου χρήστη για παρασκευάσµατα...96 8. ΑΙΤΗΜΑ ΓΙΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟ ΧΡΗΣΗΣ ΩΣ ΠΡΟΣ ΙΟΡΙΖΟΜΕΝΗΣ...100 8.1 Εισαγωγή...100 8.2 ιάγραµµα ροής εργασίας και εξήγηση του αιτήµατος αναγνώρισης µιας χρήσης ως προσδιοριζόµενης...101 8.3 Παραλαβή πληροφοριών από πελάτες οι οποίοι γνωστοποιούν τη χρήση τους...104 9. ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΧΡΗΣΕΙΣ...105 9.1 Πληροφορίες σχετικά µε την ή τις χρήσεις σας...105 9.2 Πληροφορίες σχετικά µε τις χρήσεις πελατών...106 9.3 ιάγραµµα ροής εργασίας και επεξήγηση για την απόκτηση πληροφοριών σχετικά µε τις χρήσεις...107 10. ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΩΝ ΓΙΑ ΝΕΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΙΚΙΝ ΥΝΟΤΗΤΑ...112 10.1 Εισαγωγή...112 10.2 ιάγραµµα ροής εργασίας και επεξηγήσεις σχετικά µε την κοινοποίηση νέων πληροφοριών για την επικινδυνότητα...113 11. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΟΥ ΚΙΝ ΥΝΟΥ...117 11.1 Εισαγωγή...117 11.2 Πότε τα µέτρα διαχείρισης του κινδύνου µπορούν να θεωρούνται ακατάλληλα...117 11.2.1 Μέτρα διαχείρισης του κινδύνου που κοινοποιούνται µέσω σεναρίου έκθεσης...117 11.2.2 Μέτρα διαχείρισης του κινδύνου που κοινοποιούνται στο σηµείο 8 του δελτίου δεδοµένων ασφαλείας118 11.3 Τι πληροφορίες πρέπει να κοινοποιούνται...118 7
ΚΑΘΟ ΉΓΗΣΗ ΓΙΑ ΜΕΤΑΓΕΝΈΣΤΕΡΟΥΣ ΧΡΉΣΤΕΣ 11.4 Ροή εργασίας σχετικά µε την παροχή πληροφοριών που θέτουν υπό αµφισβήτηση την καταλληλότητα των µέτρων διαχείρισης των κινδύνων...118 12. ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ Α ΕΙΟ ΟΤΗΣΗ...121 12.1 Εισαγωγή...121 12.2 Αιτήσεις αδειοδότησης...122 12.3 ιάγραµµα ροής εργασίας για την εκπλήρωση των απαιτήσεων αδειοδότησης...123 13. ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΣΥΝ ΕΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΟΥΣ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΥΣ...129 13.1 Εισαγωγή...129 13.2 ιάγραµµα ροής εργασίας και επεξηγήσεις σχετικά µε τη διασφάλιση της συµµόρφωσης προς περιορισµούς130 14. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΑΡΕΧΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΥΠΟΠΟΙΗΤΕΣ...132 14.1 Νοµικές υποχρεώσεις που σχετίζονται µε τα παρασκευάσµατα δυνάµει του κανονισµού REACH...132 14.2 Πληροφορίες που λαµβάνονται και πληροφορίες προς κοινοποίηση...134 15. ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΙΑΝΟΜΕΩΝ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ REACH...148 15.1 Εισαγωγή στην ενότητα για διανοµείς...148 15.2 Σύντοµη επισκόπηση του κανονισµού REACH για διανοµείς...149 15.3 Υποχρεώσεις των διανοµέων...149 15.3.1 Υποχρέωση διαβίβασης πληροφοριών...149 15.3.2 Τι συµβαίνει εάν µια ουσία δεν έχει καταχωριστεί για την ή τις χρήσεις ενός εκ των πελατών σας;.151 8
ΚΑΘΟ ΉΓΗΣΗ ΓΙΑ ΜΕΤΑΓΕΝΈΣΤΕΡΟΥΣ ΧΡΉΣΤΕΣ ΠΙΝΑΚΕΣ Πίνακας 1 Έλεγχος του σεναρίου έκθεσης... 16 Πίνακας 2 Προσδιορισµός ρόλων παρασκευαστές/εισαγωγείς ουσιών σε καθαρή µορφή, σε παρασκευάσµατα ή σε αντικείµενα... 24 Πίνακας 3 Προσδιορισµός ρόλων µεταγενέστερος χρήστης ουσιών υπό καθαρή µορφή ή σε παρασκευάσµατα (όλοι οι ρόλοι που προσδιορίζονται στον παρακάτω πίνακα αναφέρονται σε µεταγενέστερους χρήστες βάσει του κανονισµού REACH)... 25 Πίνακας 4 Προσδιορισµός ρόλων ρόλοι εκτός µεταγενέστερου χρήστη και παρασκευαστή/εισαγωγέα... 28 Πίνακας 5 Προσδιορισµός δυνητικών υποχρεώσεων οι οποίες αντιστοιχούν σε διαφορετικούς ρόλους... 29 Πίνακας 6 Βασικές ηµεροµηνίες για την προετοιµασία ενόψει του REACH... 32 Πίνακας 7 Κατάλογος χηµικών παραγόντων (ουσίες και παρασκευάσµατα) που χρησιµοποιούνται... 43 Πίνακας 8 Παράδειγµα ευρετηρίου ουσιών... 43 Πίνακας 9 Πληροφορίες στα δελτία δεδοµένων ασφαλείας που σχετίζονται µε την εκπλήρωση των υποχρεώσεων των µεταγενέστερων χρηστών... 48 Πίνακας 10 Πληροφορίες σχετικά µε ουσίες που περιέχονται σε αντικείµενα... 52 Πίνακας 11 Τύπος πληροφοριών στο σενάριο έκθεσης σχετικά µε την κλιµακοποίηση... 64 Πίνακας 12 Σχέσεις µεταξύ έκθεσης και παραµέτρων καθορισµού της έκθεσης... 64 Πίνακας 13 Επιλογές σε περίπτωση που το σενάριο έκθεσης δεν καλύπτει τη χρήση... 67 Πίνακας 14 Έλεγχος εξαιρέσεων από την υποχρέωση εκπόνησης έκθεσης χηµικής ασφάλειας µεταγενέστερου χρήστη... 68 Πίνακας 15 Καθήκοντα και εµπειρογνωµοσύνη για την αξιολόγηση χηµικής ασφάλειας µεταγενέστερου χρήστη... 76 Πίνακας 16 Στάδια του κύκλου ζωής που πρέπει να εξετάζονται για τον προσδιορισµό του πεδίου εφαρµογής της αξιολόγησης... 84 Πίνακας 17 Συγκέντρωση στοιχείων σχετικά µε την επικινδυνότητα... 90 Πίνακας 18 Χαρακτηρισµός κινδύνων για όλες τις οδούς έκθεσης... 91 Πίνακας 19 Πηγές πληροφόρησης σχετικά µε τη δική σας ή τις δικές σας χρήσεις µιας ουσίας για τη συµπλήρωση του ερωτηµατολογίου του προµηθευτή... 109 Πίνακας 20 ιαβίβαση πληροφοριών σχετικά µε επικίνδυνες ουσίες και παρασκευάσµατα... 114 Πίνακας 21 Εξαιρέσεις χρήσεων από αδειοδότηση... 124 Πίνακας 22 Εξαιρέσεις ανάλογα µε τη συγκέντρωση σε παρασκεύασµα... 125 Πίνακας 23 Εξαιρέσεις για ειδικές περιπτώσεις... 125 Πίνακας 24 Κατάλογος δεδοµένων για κάθε επικίνδυνη ουσία, για κάθε χρήση και για κάθε στάδιο του κύκλου ζωής... 140 Πίνακας 25 Νέες πληροφορίες σε δελτίο δεδοµένων ασφαλείας (ανατρέξτε επίσης στο Παράρτηµα II του κανονισµού REACH για περισσότερες λεπτοµέρειες)... 145 Πίνακας 26 Ροή πληροφοριών στην αλυσίδα εφοδιασµού... 152 ΣΧΗΜΑΤΑ Σχήµα 2-1 Προθεσµίες καταχώρισης και συνέπειες για τους µεταγενέστερους χρήστες... 22 Σχήµα 3-1 Παράγοντες της ροής εργασίας για τον προσδιορισµό των προτεραιοτήτων κοινοποίησης... 39 Σχήµα 3-2 Βασικές ηµεροµηνίες για την προετοιµασία ενόψει του REACH... 44 Σχήµα 4-1 Ενέργειες που απορρέουν από πληροφορίες σχετικά µε ουσίες ή παρασκευάσµατα... 46 Σχήµα 4-2 Ενέργειες που ξεκινούν ως αποτέλεσµα πληροφοριών σχετικά µε αντικείµενα... 51 Σχήµα 5-1 ιάγραµµα ροής εργασίας για τον έλεγχο της συµµόρφωσης προς το ΣΕ... 58 Σχήµα 6-1 ιάγραµµα για τη λήψη αποφάσεων σε περίπτωση που η χρήση δεν καλύπτεται από το ΣΕ... 70 Σχήµα 7-1 ιαδικασία αξιολόγησης χηµικής ασφάλειας µεταγενέστερου χρήστη... 75 Σχήµα 7-2 Έκθεση χηµικής ασφάλειας µεταγενέστερου χρήστη για παρασκευάσµατα... 80 Σχήµα 7-3 ιαδικασία εργασιών για την αξιολόγηση χηµικής ασφάλειας µεταγενέστερου χρήστη... 82 Σχήµα 7-4 ιαδικασία εξώθησης µε οδούς εκποµπής και διαχείριση του κινδύνου... 87 Σχήµα 7-5 Έκθεση χηµικής ασφάλειας µεταγενέστερου χρήστη για παρασκευάσµατα... 96 Σχήµα 8-1 ιάγραµµα ροής εργασίας σχετικά µε το αίτηµα χαρακτηρισµού µιας χρήσης ως προσδιοριζόµενης... 101 Σχήµα 9-1 ιάγραµµα ροής εργασίας για την απόκτηση πληροφοριών σχετικά µε χρήσεις... 107 9
ΚΑΘΟ ΉΓΗΣΗ ΓΙΑ ΜΕΤΑΓΕΝΈΣΤΕΡΟΥΣ ΧΡΉΣΤΕΣ Σχήµα 10-1 ιάγραµµα ροής εργασίας - νέες πληροφορίες σχετικά µε την επικινδυνότητα... 113 Σχήµα 11-1 Κοινοποίηση πληροφοριών σχετικά µε µέτρα διαχείρισης του κινδύνου... 119 Σχήµα 12-1 Εκπλήρωση των απαιτήσεων αδειοδότησης... 123 Σχήµα 13-1 ιάγραµµα ροής εργασίας για τον έλεγχο της συµµόρφωσης προς περιορισµούς... 130 Σχήµα 14-1 Πληροφορίες που πρέπει να κοινοποιούνται στους επόµενους φορείς της αλυσίδας εφοδιασµού από τον τυποποιητή... 134 Σχήµα 14-2 Ενέργειες για την προετοιµασία πληροφοριών σχετικά µε παρασκευάσµατα που πρέπει να κοινοποιούνται σε επόµενους φορείς της αλυσίδας πληροφοριών... 135 Σχήµα 15-1 Ο διανοµέας και η αλυσίδα εφοδιασµού... 151 ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑΤΑ Παράδειγµα 1 Παραδείγµατα χρήσεων... 55 Παράδειγµα 2 Παραδείγµατα συνθηκών λειτουργίας... 56 Παράδειγµα 3 Σύγκριση της προσδιοριζόµενης χρήσης µε τη δική σας χρήση... 60 Παράδειγµα 4 Έλεγχος διαδικασιών και δραστηριοτήτων... 61 Παράδειγµα 5 Έλεγχος των συνθηκών λειτουργίας... 61 Παράδειγµα 6 Έλεγχος των µέτρων διαχείρισης του κινδύνου... 63 Παράδειγµα 7 Εφαρµογή του συστήµατος περιγραφικών παραµέτρων... 85 Παράδειγµα 8 Στοιχεία µετρήσεων για την ακετόνη στον χώρο εργασίας... 89 Παράδειγµα 9 Χρήση στοιχείων µέτρησης από άλλες ουσίες... 89 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1: ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΓΙΑ ΤΑ ΣΕΝΑΡΙΑ ΕΚΘΕΣΗΣ... 156 1.1 Τι είναι το σενάριο έκθεσης;... 156 1.2 Ποιοι υποχρεούνται να εκπονήσουν σενάριο έκθεσης βάσει του κανονισµού REACH;... 156 1.3 Τι σηµαίνει ότι ένα σενάριο έκθεσης καλύπτει τον κύκλο ζωής µιας ουσίας;... 156 1.4 Πού χρησιµοποιείται το σενάριο έκθεσης;... 157 1.5 Τι πληροφορίες κοινοποιούνται στην αλυσίδα εφοδιασµού µέσω του σεναρίου έκθεσης;... 158 1.6 Τα σενάρια έκθεσης αναφέρονται πάντα σε µια συγκεκριµένη ουσία;... 158 1.7 Τι σηµαίνει έκθεση;... 158 1.8 Ποια είναι η διάρθρωση ενός σεναρίου έκθεσης;... 159 1.9 Γιατί πρέπει να γίνεται υπολογισµός της έκθεσης;... 159 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2: ΥΠΟ ΕΙΓΜΑ ΣΕΝΑΡΙΟΥ ΕΚΘΕΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΞΗΓΗΣΗ... 161 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 3: ΥΠΟ ΕΙΓΜΑ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΓΙΑ ΣΕΝΑΡΙΑ ΕΚΘΕΣΗΣ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΠΟΥ ΕΦΑΡΜΟΖΟΝΤΑΙ ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ ΟΙ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΧΡΗΣΗΣ... 165 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 4: ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑΤΑ ΣΕΝΑΡΙΩΝ ΕΚΘΕΣΗΣ ΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΥ... 170 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 5: ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑ ΣΕΝΑΡΙΟΥ ΕΚΘΕΣΗΣ ΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑ ΙΑΚΟΣΜΗΤΙΚΟ ΧΡΩΜΑ... 176 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 6: ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΤΗΣ ΕΕ ΠΕΡΙ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΟΝ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ REACH... 178 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 7: ΙΑΡΘΡΩΜΕΝΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΛΥΣΙ Α ΕΦΟ ΙΑΣΜΟΥ... 182 10
ΠΩΣ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΕΤΕ ΤΙΣ ΠΑΡΟΥΣΕΣ Ο ΗΓΙΕΣ 0 ΠΩΣ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΕΤΕ ΤΙΣ ΠΑΡΟΥΣΕΣ Ο ΗΓΙΕΣ Οι παρούσες οδηγίες απευθύνονται στους µεταγενέστερους χρήστες χηµικών ουσιών. Μεταγενέστερος είναι ο χρήστης που χρησιµοποιεί µια ουσία, είτε υπό καθαρή µορφή είτε σε παρασκεύασµα, στο πλαίσιο των βιοµηχανικών ή επαγγελµατικών δραστηριοτήτων του. Μεταγενέστεροι χρήστες µπορεί να είναι διάφοροι τύποι επιχειρήσεων, όπως οι τυποποιητές παρασκευασµάτων, οι παραγωγοί αντικειµένων, οι βιοτέχνες, τα εργαστήρια και οι παροχείς υπηρεσιών ή οι επαγγελµατίες αναπλήρωσης περιεκτών. Οι παρούσες οδηγίες απευθύνονται επίσης σε άλλους φορείς της αλυσίδας εφοδιασµού, οι οποίοι δεν είναι µεταγενέστεροι χρήστες, παρασκευαστές και εισαγωγείς, αλλά παρόλα αυτά έχουν υποχρεώσεις βάσει του κανονισµού REACH. Στην κατηγορία αυτή περιλαµβάνονται οι διανοµείς, οι έµποροι λιανικής πώλησης και οι παροχείς αποθηκευτικών χώρων. Οι οδηγίες διαρθρώνονται σε µια σειρά κεφαλαίων: τα εισαγωγικά κεφάλαια (κεφάλαια 1, 2 και 3) παρέχουν το γενικό πλαίσιο (επισκόπηση του κανονισµού REACH, ρόλοι και υποχρεώσεις των µεταγενέστερων χρηστών και τρόπος προετοιµασίας τους ενόψει του REACH) και παραπέµπουν στα κύρια κεφάλαια του εγγράφου καθοδήγησης όπου παρέχεται συνδροµή σχετικά µε την εκπλήρωση των εν λόγω υποχρεώσεων. τα κύρια κεφάλαια περιέχουν περαιτέρω λεπτοµέρειες προκειµένου να παρέχουν συνδροµή σχετικά µε την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που πηγάζουν από τον κανονισµό REACH. Οι ενότητες αυτές έχουν παρόµοια δοµή: 1) συνοπτική περιγραφή του περιεχοµένου και διευκρίνιση της απαίτησης, 2) διαγράµµατα ροές εργασιών για την περιγραφή των συνολικών διαδικασιών (συµµόρφωση προς τον κανονισµό REACH, κοινοποίηση στους προηγούµενους και επόµενους φορείς της αλυσίδας εφοδιασµού), 3) επεξήγηση της ροής εργασίας µε την παροχή επιπρόσθετων οδηγιών, περιλαµβανοµένων αναφορών σε πηγές για περισσότερες πληροφορίες. Οι παρούσες οδηγίες καλύπτουν όλο το φάσµα των υποχρεώσεων που ένας µεταγενέστερος χρήστης µπορεί να αναλάβει βάσει του κανονισµού REACH καθώς και τις διάφορες περιστάσεις που µπορεί να αντιµετωπίσει. Ορισµένες πληροφορίες ενδέχεται να αφορούν κάποιον χρήστη σε λίγες µόνο περιπτώσεις ή και καθόλου. Επισηµαίνεται ότι γενικές πληροφορίες σχετικά µε τον κανονισµό REACH, καθώς και ένα εργαλείο το οποίο συνδράµει στον προσδιορισµό του ρόλου και των υποχρεώσεων των χρηστών βάσει του κανονισµού αναφορικά µε τις ουσίες που χρησιµοποιούν, διατίθενται στη διεύθυνση http://reach.jrc.it/. Οι οδηγίες είναι διαρθρωµένες κατά τρόπο ώστε οι χρήστες να µπορούν να ανατρέχουν µόνο στα κεφάλαια που τους αφορούν, χωρίς να χρειάζεται να διαβάσουν ολόκληρο το κείµενο. Η σειρά ερωτήσεων που ακολουθεί παραπέµπει απευθείας στα σωστά κεφάλαια του εγγράφου καθοδήγησης. 1. Τι είναι το REACH και ποια η σηµασία του για µένα; Για µια συνοπτική περιγραφή του κανονισµού REACH και των απαιτήσεων που απορρέουν από αυτό µεταβείτε στο κεφάλαιο 1. 2. Είµαι µεταγενέστερος χρήστης και ποιες είναι οι υποχρεώσεις µου; Είστε σίγουροι ότι είστε µεταγενέστερος χρήστης; Έχετε καταλάβει τις υποχρεώσεις που σας αντιστοιχούν δυνάµει του κανονισµού REACH και το πότε πρέπει να συµµορφώνεστε προς αυτές; Εάν όχι, µεταβείτε στο κεφάλαιο 2 11
ΠΩΣ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΕΤΕ ΤΙΣ ΠΑΡΟΥΣΕΣ Ο ΗΓΙΕΣ 3. Πώς πρέπει να προετοιµαστώ ενόψει του REACH; Γνωρίζετε τις ενέργειες που πρέπει να αναλάβετε και πότε πρέπει να τις αναλάβετε προκειµένου να συµµορφώνεστε προς τον κανονισµό REACH; Ξέρετε τι πληροφορίες θα χρειαστείτε και πού µπορείτε να τις βρείτε; Έχετε καταλάβει πώς και πότε πρέπει να έρθετε σε επαφή µε τους προµηθευτές σας σχετικά µε τον κανονισµό REACH; Εάν όχι, µεταβείτε στο κεφάλαιο 3 4. Τι πρέπει να κάνω όταν λαµβάνω πληροφορίες από τους προµηθευτές µου; Εάν έχετε λάβει πληροφορίες οι οποίες συνοδεύουν τις ουσίες που χρησιµοποιείτε, υπό καθαρή µορφή, σε παρασκευάσµατα ή σε αντικείµενα, θα χρειαστεί να ενεργήσετε βάσει των πληροφοριών αυτών. Μεταβείτε στο κεφάλαιο 4 5. Τι γίνεται σε περίπτωση που οι πληροφορίες περιλαµβάνουν σενάριο έκθεσης; Τα σενάρια έκθεσης περιγράφουν τρόπους για την ασφαλή χρήση µιας ουσίας. Θα χρειαστεί να ελέγξετε εάν συµµορφώνεστε µε το σενάριο έκθεσης. Μεταβείτε στο κεφάλαιο 5 6. Τι γίνεται σε περίπτωση που το σενάριο έκθεσης δεν καλύπτει τη χρήση µου; Στην περίπτωση αυτή, θα χρειαστεί να αποφασίσετε σχετικά µε τις ενέργειες που πρέπει να αναλάβετε. Μεταβείτε στο κεφάλαιο 6 7. Πώς µπορώ να εκπονήσω µια αξιολόγηση χηµικής ασφάλειας µεταγενέστερου χρήστη; Εάν αποφασίσετε να εκπονήσετε µια αξιολόγηση χηµικής ασφάλειας µεταγενέστερου χρήστη, µεταβείτε στο κεφάλαιο 7 8. Πώς µπορώ να ενηµερώνω τον προµηθευτή µου σχετικά µε τη χρήση µου; Εάν αποφασίσετε να γνωστοποιήσετε τη χρήση σας στον προµηθευτή σας, ώστε ο τελευταίος ή κάποιος άλλος φορέας της αλυσίδας εφοδιασµού να τη συµπεριλάβει στο δικό του σενάριο έκθεσης, µεταβείτε στο κεφάλαιο 8 9. Τι πληροφορίες θα χρειαστεί ο προµηθευτής µου και πώς µπορώ να τις αποκτήσω; Εάν αποφασίσετε να περιγράψετε τη χρήση σας στον προµηθευτή σας, τότε ο τελευταίος θα χρειαστεί πληροφορίες σχετικά µε τον τρόπο µε τον οποίο χρησιµοποιείτε µια ουσία. Για συµβουλές σχετικά µε τον τύπο των πληροφοριών, καθώς και το πού µπορείτε να τις βρείτε, µεταβείτε στο κεφάλαιο 9 10. Τι γίνεται σε περίπτωση που διαθέτω νέες πληροφορίες σχετικά µε την επικινδυνότητα κάποιων ουσιών; Πρέπει να διαβιβάσετε τις εν λόγω πληροφορίες στον προµηθευτή σας µεταβείτε στο κεφάλαιο 10 11. Τι γίνεται σε περίπτωση που διαθέτω πληροφορίες οι οποίες θέτουν υπό αµφισβήτηση τα µέτρα διαχείρισης του κινδύνου που περιέχονται στο δελτίο δεδοµένων ασφαλείας ή στο σενάριο έκθεσης; Σύµφωνα µε τον κανονισµό REACH, είστε υποχρεωµένοι να διαβιβάζετε τέτοιες πληροφορίες στον προµηθευτή σας. Μεταβείτε στο κεφάλαιο 11 12. Τι είναι η αδειοδότηση και τι σηµαίνει για µένα; Όταν µια ουσία υπόκειται σε αδειοδότηση, τότε ισχύουν ειδικές απαιτήσεις. Μεταβείτε στο κεφάλαιο 12 13. Τι είναι οι περιορισµοί; Περιορισµοί µπορεί να επιβάλλονται στην παρασκευή, την κυκλοφορία και τη χρήση ορισµένων ουσιών. Μεταβείτε στο κεφάλαιο 13 14. Είµαι τυποποιητής παρασκευασµάτων τι χρειάζεται να κάνω; Οι απαιτήσεις που αναφέρονται στα παρασκευάσµατα είναι συγκεκριµένες. Μεταβείτε στο κεφάλαιο 14 15. Είµαι διανοµέας ποια είναι τα καθήκοντά µου βάσει του κανονισµού REACH; Ο κανονισµός REACH προβλέπει υποχρεώσεις για τους διανοµείς, παρά το γεγονός ότι δεν είναι µεταγενέστεροι χρήστες. Μεταβείτε στο κεφάλαιο 15 12
ΠΕΡΙΛΗΨΗ 1. ΠΕΡΙΛΗΨΗ Ο κανονισµός REACH 2 είναι ο νέος κανονισµός για τα χηµικά προϊόντα που ως στόχο θέτει τη διασφάλιση ενός υψηλού επιπέδου προστασίας της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος από τις χηµικές ουσίες ενισχύοντας ταυτόχρονα τον ανταγωνισµό και την καινοτοµία. Μία από τις βασικές συνιστώσες του κανονισµού REACH είναι η καταχώριση ουσιών, βάσει της οποίας οι παρασκευαστές και οι εισαγωγείς ουσιών υποχρεούνται να παρέχουν στον Οργανισµό Χηµικών Προϊόντων συγκεκριµένες πληροφορίες, µε τη µορφή φακέλου καταχώρισης. Οι πληροφορίες αυτές αφορούν στην επικινδυνότητα των ουσιών και στο κατά πόσο η χρήση τους µπορεί να εγκυµονεί κινδύνους. Οι παρασκευαστές και οι εισαγωγείς ορισµένων επικίνδυνων ουσιών πρέπει να αξιολογούν την ακριβή φύση και το µέγεθος των εν λόγω κινδύνων στο πλαίσιο µιας «αξιολόγησης χηµικής ασφάλειας». Απαιτείται αδειοδότηση προκειµένου να µπορούν να χρησιµοποιηθούν ορισµένες ιδιαίτερα επικίνδυνες ουσίες, ενώ ενδέχεται να ισχύουν περιορισµοί αναφορικά µε τη χρήση συγκεκριµένων ουσιών. Βάσει του κανονισµού REACH, οι µεταγενέστεροι χρήστες δεν πρέπει να διαθέτουν στην αγορά ούτε να χρησιµοποιούν ουσίες οι οποίες δεν έχουν καταχωριστεί σύµφωνα µε τον κανονισµό REACH. Οι µεταγενέστεροι χρήστες θα λαµβάνουν πληροφορίες σχετικά µε τις επικίνδυνες ουσίες και τα παρασκευάσµατα, περιλαµβανοµένων των κινδύνων που ελλοχεύουν από τη χρήση τους και µέτρων µε στόχο τον περιορισµό των εν λόγω κινδύνων, σε δελτία δεδοµένων ασφαλείας, όπως ισχύει και σήµερα. Ορισµένα δελτία δεδοµένων ασφαλείας µπορεί να διαθέτουν παράρτηµα το οποίο ονοµάζεται σενάριο έκθεσης. Το εν λόγω σενάριο έκθεσης θα παρέχει ειδικότερες πληροφορίες σχετικά µε την ασφαλή χρήση της εκάστοτε ουσίας ή παρασκευάσµατος καθώς και τρόπους µε τους οποίους µπορείτε να προστατεύσετε τον εαυτό σας, τους πελάτες σας και το περιβάλλον από τους κινδύνους. Σε περίπτωση που η χρήση σας δεν καλύπτεται, επικοινωνήστε µε τον προµηθευτή σας προκειµένου η χρήση σας να καλυφθεί από ένα σενάριο έκθεσης, διαφορετικά ίσως χρειαστεί να εκπονήσετε τη δική σας έκθεση χηµικής ασφάλειας. Πρέπει να συµµορφώνεστε προς τα µέτρα διαχείρισης του κινδύνου καθώς και προς στους περιορισµούς που υποβάλλονται αναφορικά µε τη χρήση της ουσίας. Οι µεταγενέστεροι χρήστες πρέπει επίσης να κοινοποιούν ορισµένες πληροφορίες στους προηγούµενους και επόµενους φορείς της αλυσίδας εφοδιασµού. 1.1 Βασικές υποχρεώσεις των µεταγενέστερων χρηστών Βάσει του κανονισµού REACH ως µεταγενέστεροι χρήστες υποχρεούστε: 1. Να ακολουθείτε τις οδηγίες που περιέχονται στα δελτία δεδοµένων ασφαλείας που παραλαµβάνετε και στα σενάρια έκθεσης τα οποία επισυνάπτονται σε ορισµένα δελτία δεδοµένων ασφαλείας. Εάν η χρήση σας δεν καλύπτεται από κάποιο σενάριο έκθεσης, µπορείτε να επικοινωνήσετε µε τον προµηθευτή σας προκειµένου η χρήση σας να καλυφθεί από ένα σενάριο έκθεσης, διαφορετικά δεν αποκλείεται να χρειαστεί να εκπονήσετε τη δική σας έκθεση χηµικής ασφάλειας. 2. Να επικοινωνείτε µε τους προµηθευτές σας εάν διαθέτετε καινούρια στοιχεία σχετικά µε την επικινδυνότητα της ουσίας ή του παρασκευάσµατος ή εάν πιστεύετε ότι τα µέτρα διαχείρισης του κινδύνου δεν είναι κατάλληλα. 3. Να ενηµερώνετε τους πελάτες σας 2 Καταχώριση, αξιολόγηση, αδειοδότηση και περιορισµοί των χηµικών προϊόντων. Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στη διεύθυνση http://echa.europa.eu 13
ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ α. σχετικά µε τους κινδύνους, τις ασφαλείς συνθήκες χρήσης και τις δέουσες συµβουλές αναφορικά µε τη διαχείριση του κινδύνου για τα παρασκευάσµατά σας, εάν είστε τυποποιητής β. σε περίπτωση που το περιεχόµενο ορισµένων ιδιαίτερα επικίνδυνων ουσιών, οι οποίες είναι υποψήφιες για αδειοδότηση, υπερβαίνει τη συγκέντρωση των 0,1 % κατά βάρος (β/β) στα αντικείµενα που παράγετε. 1.1.1 Πότε πρέπει οι µεταγενέστεροι χρήστες να συµµορφώνονται µε τον κανονισµό REACH; Ο κανονισµός REACH τέθηκε σε ισχύ την 1 η Ιουνίου 2007 και από την ηµεροµηνία αυτή άρχισαν να ισχύουν οι υποχρεώσεις που σχετίζονται µε τη γνωστοποίηση στην αλυσίδα εφοδιασµού, λόγου χάρη η υποχρέωση της παροχής δελτίων δεδοµένων ασφαλείας για τους προµηθευτές επικίνδυνων ουσιών και παρασκευασµάτων. Ωστόσο, οι υποχρεώσεις που συνδέονται µε την καταχώριση ουσιών θα αρχίσουν να εφαρµόζονται µετά την 1 η Ιουνίου 2008. Επί παραδείγµατι, η υποχρέωση συµµόρφωσης προς το σενάριο έκθεσης που έχει εκπονήσει ο προµηθευτής (ή η υποχρέωση εκπόνησης σεναρίου έκθεσης για χρήσεις που δεν καλύπτονται) ισχύει µετά την έλευση δώδεκα µηνών από τη στιγµή που ο µεταγενέστερος χρήστης λαµβάνει ένα δελτίο δεδοµένων ασφαλείας το οποίο φέρει έναν αριθµό καταχώρισης. Οι µεταγενέστεροι χρήστες δεν µπορούν να διαθέτουν στην αγορά ουσίες οι οποίες δεν έχουν καταχωριστεί σύµφωνα µε τον κανονισµό REACH. Τούτο σηµαίνει ότι τα προϊόντα σας µπορούν να περιέχουν ουσίες οι οποίες: παρασκευάζονται/εισάγονται από τον προµηθευτή σε ποσότητες µικρότερες του ενός τόνου ετησίως, ή εξαιρούνται από την υποχρέωση καταχώρισης (όπως ορίζεται στο πεδίο εφαρµογής και τις εξαιρέσεις των παραρτηµάτων IV και V του κανονισµού REACH), ή οι οποίες έχουν προκαταχωριστεί και έχουν µεταγενέστερη προθεσµία καταχώρισης, ή έχουν καταχωριστεί. Στην πράξη, πρέπει να διασφαλίζετε ότι ο προµηθευτής σας έχει υπόψη τον κανονισµό REACH και ότι συµµορφώνεται προς τις απαιτήσεις του. Πρέπει να ζητήσετε και να λάβετε µια δήλωση στην οποία βεβαιώνεται ότι ο προµηθευτής σας γνωρίζει και πληροί τις υποχρεώσεις του και ότι ελέγχει ότι οι προµηθευτές του συµµορφώνονται και αυτοί µε τον κανονισµό REACH, και να ζητήσετε διαβεβαίωση ότι η προκαταχώριση έχει πραγµατοποιηθεί ή πρόκειται να πραγµατοποιηθεί. Στο πλαίσιο της προετοιµασίας σας ενόψει του κανονισµού REACH συνιστάται να διερευνήσετε εάν οι προµηθευτές σας προτίθενται να προκαταχωρίσουν και να καταχωρίσουν ουσίες και να συζητήσετε σχετικά µε τις χρήσεις σας, ώστε αυτές να µπορούν να καλύπτονται από την καταχώριση. Επιπροσθέτως, εάν διαθέτετε πληροφορίες σχετικά µε ουσίες, λ.χ. δεδοµένα δοκιµών, µπορείτε να επικοινωνήσετε µε τον Οργανισµό Χηµικών Προϊόντων για να συµµετέχετε στο φόρουµ ανταλλαγής πληροφοριών για τις ουσίες (για περισσότερες λεπτοµέρειες, ανατρέξτε στις οδηγίες σχετικά µε την ανταλλαγή πληροφοριών). 1.1.2 Τι πρέπει να κάνετε όταν λάβετε ένα δελτίο δεδοµένων ασφαλείας; Βάσει του κανονισµού REACH, πρέπει να συµµορφωθείτε προς τις προϋποθέσεις που περιγράφονται στο δελτίο δεδοµένων ασφαλείας ή στα σενάρια έκθεσης που επισυνάπτονται σε ορισµένα δελτία δεδοµένων ασφαλείας. Επιπλέον, εάν η χρήση σας δεν καλύπτεται ή εάν πρόκειται για χρήση η οποία αντενδείκνυται, τότε ίσως χρειαστεί να εκπονήσετε τη δική σας έκθεση χηµικής 14
ΠΕΡΙΛΗΨΗ ασφάλειας. 1.1.3 Έλεγχος και εφαρµογή του σεναρίου έκθεσης Σε ορισµένα δελτία δεδοµένων ασφαλείας επισυνάπτεται ένα σενάριο έκθεσης πρόκειται για ένα νέο χαρακτηριστικό που προβλέπεται από τον κανονισµό REACH. Η παροχή του σεναρίου έκθεσης θα εξαρτάται από το εάν η ουσία είναι επικίνδυνη και από την ποσότητα στην οποία παράγεται από τον παρασκευαστή ή τον εισαγωγέα που την καταχωρίζει. Εάν µε το δελτίο δεδοµένων ασφαλείας παραλάβετε ένα σενάριο έκθεσης, τότε θα χρειαστεί να ελέγξετε εάν συµµορφώνεστε προς αυτό. Οι βασικές ενέργειες για τον σκοπό αυτό περιγράφονται στον Πίνακα 1 παρακάτω. Επισηµαίνεται ότι, εκτός από τη συµµόρφωση προς τον κανονισµό REACH, πρέπει να συνεχίσετε να συµµορφώνεστε προς την ισχύουσα νοµοθεσία για την προστασία της υγείας των εργαζοµένων και του περιβάλλοντος. 1.1.4 Τι πρέπει να κάνετε εάν δεν λάβετε δελτίο δεδοµένων ασφαλείας; Εάν η ουσία σας δεν συνοδεύεται από δελτίο δεδοµένων ασφαλείας, δεν απαλλάσσεστε από την υποχρέωση να εφαρµόζετε (και να κοινοποιείτε στους επόµενους φορείς της αλυσίδας εφοδιασµού) τα µέτρα διαχείρισης του κινδύνου τα οποία σας έχουν κοινοποιηθεί από τον προµηθευτή ή µε άλλο τρόπο. 15
ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Πίνακας 1 Έλεγχος του σεναρίου έκθεσης 1. ιαβάστε την περιγραφή της χρήσης στο πρώτο µέρος του σεναρίου έκθεσης το τµήµα αυτό έχει ενηµερωτικό χαρακτήρα. Εάν η περιγραφή της χρήσης διαφέρει σηµαντικά από τον τρόπο µε τον οποίο χρησιµοποιείτε το προϊόν, τότε πρέπει να επικοινωνήσετε µε τον προµηθευτή σας και να συζητήσετε το θέµα. 2. Το σενάριο έκθεσης θα περιέχει πληροφορίες σχετικά µε τον τρόπο µε τον οποίο η ουσία ή το παρασκεύασµα µπορεί να χρησιµοποιείται. Συγκρίνετε µε τον δικό σας τρόπο χρήσης. Εάν χρησιµοποιείτε την ουσία ή το παρασκεύασµα κατά τρόπο που οδηγεί σε µεγαλύτερη έκθεση, για παράδειγµα εάν τα χρησιµοποιείτε συχνότερα, σε µεγαλύτερες ποσότητες ή µε τρόπο διαφορετικό από τον περιγραφόµενο, ενδέχεται να µην συµµορφώνεστε προς το σενάριο έκθεσης και πρέπει να επικοινωνήσετε µε τον προµηθευτή σας. 3. Στο σενάριο έκθεσης προσδιορίζονται επίσης µέτρα διαχείρισης του κινδύνου. Συγκρίνετε τα µέτρα αυτά µε τον τρόπο µε τον οποίο προστατεύετε τους εργαζοµένους, τους πελάτες ή το περιβάλλον. Αποφασίστε εάν τα µέτρα σας είναι εξίσου, ή και περισσότερο, αποτελεσµατικά από εκείνα που συνιστώνται στο σενάριο έκθεσης. Πρέπει επίσης να ενηµερώσετε τον προµηθευτή σας εάν θεωρείτε ότι τα µέτρα διαχείρισης του κινδύνου που συνιστά είναι ακατάλληλα. 4. Εάν ο τρόπος µε τον οποίο χρησιµοποιείτε την ουσία ή το παρασκεύασµα διαφέρει από το σενάριο έκθεσης, δεν αποκλείεται να ελλοχεύουν κίνδυνοι για τους εργαζοµένους σας, τους πελάτες ή το περιβάλλον. Μπορείτε να ενεργήσετε µε διάφορους τρόπους, όπως να συµβουλευθείτε τον προµηθευτή σας και να του ζητήσετε να εκπονήσει ένα σενάριο έκθεσης που αρµόζει στις δικές σας συνθήκες χρήσης, να αλλάξετε τις εργασιακές πρακτικές σας, να αξιολογήσετε λεπτοµερέστερα εάν όντως συντρέχει κίνδυνος ή να αναζητήσετε και να χρησιµοποιείτε λιγότερο επικίνδυνες ουσίες ή παρασκευάσµατα. 1.2 Εταιρείες παραγωγής παρασκευασµάτων Εάν η εταιρεία σας παράγει παρασκευάσµατα, τότε είστε υποχρεωµένοι να παρέχετε δελτία δεδοµένων ασφαλείας βάσει του κανονισµού REACH, όπως ισχύει και σήµερα. Στα δελτία αυτά πρέπει να περιλαµβάνετε τις συναφείς πληροφορίες που περιέχονται στο δελτίο δεδοµένων ασφαλείας και στο σενάριο έκθεσης που παραλαµβάνετε από τον προµηθευτή σας. Είναι σηµαντικό οι πληροφορίες των σεναρίων έκθεσης να συνάδουν µε τα δελτία δεδοµένων ασφαλείας. Πρόκειται για µια καινούρια υποχρέωση, καθώς δεν απαιτείται µόνο να συνδυάζετε πληροφορίες σχετικά µε τους κινδύνους των ουσιών και των παρασκευασµάτων για το δελτίο δεδοµένων ασφαλείας που καταρτίζετε, αλλά και να συνδυάζετε και να διαβιβάζετε στους πελάτες σας πληροφορίες σχετικά µε την έκθεση και τις συνθήκες χρήσης. 1.3 Εισαγωγείς ουσιών, παρασκευασµάτων ή αντικειµένων που προέρχονται εκτός της ΕΕ Ανεξαρτήτως του τύπου της εµπορικής σας δραστηριότητας, πρέπει να ελέγξετε εάν αγοράζετε χηµικές ουσίες ή παρασκευάσµατα (περιλαµβανοµένων π.χ. καθαριστικών, διαλυτών και παρόµοιων προϊόντων) από χώρες εκτός της ΕΕ. Εάν είστε υπεύθυνος για τη φυσική εισαγωγή ουσιών ή παρασκευασµάτων στην ΕΕ, τότε λειτουργείτε ως εισαγωγέας βάσει του κανονισµού REACH και ενδέχεται να χρειάζεται να καταχωρίσετε τις ουσίες. Εάν εισάγετε αντικείµενα, ενδέχεται επίσης να χρειάζεται να εκπληρώσετε τις απαιτήσεις που απορρέουν από τον κανονισµό REACH. 16
ΠΕΡΙΛΗΨΗ Εάν αγοράζετε από προµηθευτή που εδρεύει σε άλλη χώρα της ΕΕ 3, τότε δεν είστε εισαγωγέας και δεν χρειάζεται να προβείτε σε καταχώριση. Εάν αγοράζετε ουσίες ή παρασκευάσµατα από προµηθευτή εκτός χωρών της ΕΕ ο οποίος έχει «αποκλειστικό αντιπρόσωπο» 4, τότε βάσει του κανονισµού REACH είστε µεταγενέστερος χρήστης και δεν υποχρεούστε να προβείτε σε καταχώριση. 3 Αυστρία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Κύπρος, Τσεχική ηµοκρατία, ανία, Εσθονία, Φινλανδία, Γαλλία, Γερµανία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ιρλανδία, Ιταλία, Λετονία, Λιθουανία, Λουξεµβούργο, Μάλτα, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουµανία, Σλοβακία, Σλοβενία, Ισπανία, Σουηδία, Κάτω Χώρες, Ηνωµένο Βασίλειο. Οι προµηθευτές µε έδρα την Ελβετία είναι προµηθευτές εκτός ΕΕ. Οι προµηθευτές µε έδρα τη Νορβηγία, την Ισλανδία και το Λιχτενστάιν θα θεωρούνται προµηθευτές ΕΕ όταν οι εν λόγω χώρες εφαρµόσουν τον κανονισµό REACH. 4 Ρωτήστε τους προµηθευτές σας που προέρχονται από χώρες εκτός ΕΕ εάν έχουν αποκλειστικό αντιπρόσωπο 17
ΡΟΛΟΙ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ 2. ΡΟΛΟΙ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ Η παρούσα ενότητα αναφέρει τις βασικές πτυχές του κανονισµού REACH οι οποίες αφορούν στους µεταγενέστερους χρήστες. Περιγράφει τις συνέπειες της καταχώρισης για τους µεταγενέστερους χρήστες και παρέχει οδηγίες προκειµένου να τους βοηθήσει να προσδιορίσουν τους ρόλους και τις υποχρεώσεις τους βάσει του κανονισµού REACH. Εναλλακτικά, οι µεταγενέστεροι χρήστες µπορούν να προσδιορίσουν τους ρόλους και τις υποχρεώσεις τους χρησιµοποιώντας τον Πλοηγό, ένα εργαλείο που βασίζεται στο ιαδίκτυο (http://echa.europa.eu/reach_el.asp) 2.1 Οι βασικές πτυχές του REACH που αφορούν στους µεταγενέστερους χρήστες Οι σηµαντικότερες συνιστώσες του κανονισµού REACH για τους µεταγενέστερους χρήστες αναφέρονται στον Τίτλο V του κανονισµού REACH (άρθρα 37-39). Αυτές είναι οι εξής: 1. Εάν χρησιµοποιείτε επικίνδυνες ουσίες και παρασκευάσµατα, θα εξακολουθήσετε να παραλαµβάνετε δελτία δεδοµένων ασφαλείας, στα οποία, βάσει του κανονισµού REACH, µπορεί να επισυνάπτονται ένα ή περισσότερα σενάρια έκθεσης. Τα σενάρια έκθεσης περιγράφουν τον τρόπο µε τον οποίο µια ουσία ή ένα παρασκεύασµα µπορεί να χρησιµοποιείται µε ασφάλεια καθώς και τα µέτρα διαχείρισης του κινδύνου που πρέπει να εφαρµόζονται για τον έλεγχο των κινδύνων για τους ανθρώπους ή το περιβάλλον. Εάν παραλάβετε ένα σενάριο έκθεσης, πρέπει να ελέγξετε εάν καλύπτεται ο τρέχων τρόπος χρήσης σας και εάν συµµορφώνεστε µε τις συνθήκες που περιγράφονται σε αυτό. Εάν χρησιµοποιείτε µια ουσία ή ένα παρασκεύασµα εκτός των συνθηκών που περιγράφονται στο σενάριο έκθεσης ή εάν ο τρόπος χρήσης σας δεν καλύπτεται από το σενάριο έκθεσης, τότε έχετε διάφορες εναλλακτικές στη διάθεσή σας: µπορείτε να γνωστοποιήστε τον τρόπο χρήσης/τις συνθήκες χρήσης σας στον προµηθευτή σας ούτως ώστε ο τελευταίος να εκπονήσει ένα σενάριο έκθεσης που καλύπτει τις συνθήκες χρήσης σας, µπορείτε να τροποποιήσετε τις συνθήκες χρήσης σας κατά τρόπο ώστε να συµµορφώνονται προς το σενάριο έκθεσης του προµηθευτή, µπορείτε να βρείτε άλλον προµηθευτή ο οποίος παρέχει σενάριο έκθεσης που καλύπτει τις δικές σας συνθήκες χρήσης, µπορείτε να εκπονήσετε τη δική σας έκθεση χηµικής ασφάλειας 5, ή µπορείτε να βρείτε εναλλακτική ουσία, παρασκεύασµα ή διαδικασία και να σταµατήσετε να χρησιµοποιείτε τη σχετική ουσία/παρασκεύασµα. 2. Εάν διαθέτετε επικίνδυνα παρασκευάσµατα στην αγορά (τυποποιητής), πρέπει και πάλι να παρέχετε δελτία δεδοµένων ασφαλείας στους πελάτες σας. Σε ορισµένες περιπτώσεις, τούτο σηµαίνει ότι πρέπει να ενοποιήσετε ή να εκπονήσετε σενάρια έκθεσης τα οποία καλύπτουν τις χρήσεις ουσιών στα παρασκευάσµατά σας για τους επόµενους φορείς της αλυσίδας εφοδιασµού και τα επισυνάψετε στο δελτίο δεδοµένων ασφαλείας (άρθρο 31 του κανονισµού REACH). 3. Η γνωστοποίηση της χρήσης ουσιών και παρασκευασµάτων στην αλυσίδα εφοδιασµού αναµένεται να ενισχυθεί σηµαντικά βάσει του κανονισµού REACH: Ο κανονισµός REACH διευρύνει την έκταση των πληροφοριών που πρέπει να σας γνωστοποιούν οι προµηθευτές σας, ώστε να χρησιµοποιείτε τις χηµικές ουσίες µε ασφάλεια. Επιπροσθέτως, σύµφωνα µε τον κανονισµό REACH, είστε υποχρεωµένοι να 5 Εκτός εάν για την περίπτωσή σας ισχύει οποιαδήποτε εξαίρεση του άρθρου 37 παράγραφος 4 στοιχεία α) έως στ) 18
ΡΟΛΟΙ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ γνωστοποιείτε στους προµηθευτές σας νέες πληροφορίες που τυχόν διαθέτετε σχετικά µε τους κινδύνους και µε την ενδεχόµενη ανεπάρκεια των συνιστώµενων µέτρων διαχείρισης του κινδύνου. Θα χρειαστεί να παρέχετε γνωστοποιήσεις στους προηγούµενους και επόµενους φορείς της αλυσίδας εφοδιασµού, λ.χ. όταν ενηµερώνετε προληπτικά έναν προµηθευτή σχετικά µε τις χρήσεις σας ή συγκεντρώνετε πληροφορίες αναφορικά µε χρήσεις πελατών. Ενδέχεται επίσης να σας ζητηθεί να διαβιβάσετε πληροφορίες, λ.χ. σε προηγούµενους φορείς όταν ένας πελάτης διαθέτει νέες πληροφορίες σχετικά µε τις ιδιότητες µιας ουσίας ή σε επόµενους φορείς όταν οι καταχωρίζοντες αναζητούν πληροφορίες σχετικά µε την τελική χρήση των ουσιών τους. 4. Η χρήση ορισµένων ουσιών µπορεί να υπόκειται σε απαίτηση αδειοδότησης. Η απαίτηση αυτή θα υποδεικνύεται από τον προµηθευτή σας, συνήθως στο δελτίο δεδοµένων ασφαλείας. Μπορείτε να χρησιµοποιείτε την ουσία υπό την προϋπόθεση ότι η χρήση είναι σύµφωνη µε τους όρους της άδειας που έχει χορηγηθεί σε προηγούµενο φορέα της αλυσίδας εφοδιασµού σας. Εάν η χρήση σας δεν καλύπτεται από τέτοια άδεια και επιθυµείτε να συνεχίσετε τη χρήση αυτή, τότε πρέπει να υποβάλετε αίτηση αδειοδότησης για δική σας χρήση και, εφόσον συντρέχει λόγος, για χρήσεις πελατών σας (άρθρο 56 του κανονισµού REACH). 5. Ορισµένες ουσίες µπορεί να υπόκεινται σε περιορισµούς ως προς τη χρήση, τη διάθεση στην αγορά ή σε απαγορεύσεις (άρθρο 67 του κανονισµού REACH). Οι περιορισµοί που ίσχυαν δυνάµει της οδηγίας περί εµπορίας και χρήσης (76/769/ΕΟΚ) µεταφέρονται στον κανονισµό REACH. 6. Εάν παράγετε ή εισάγετε αντικείµενα, µπορεί να χρειάζεται να καταχωρίσετε ουσίες οι οποίες πρόκειται να ελευθερωθούν από τα αντικείµενα. Τούτο δεν απαιτείται εάν η συγκεκριµένη χρήση της ουσίας καλύπτεται ήδη από µια καταχώριση. Εάν το αντικείµενο περιέχει ουσίες που προκαλούν µεγάλη ανησυχία σε συγκέντρωση άνω του 0,1% κατά βάρος (β/β), ενδέχεται να χρειάζεται να ειδοποιήσετε τον Οργανισµό Χηµικών Προϊόντων και να ενηµερώσετε τους πελάτες σας σχετικά µε την ασφαλή χρήση του αντικειµένου, ανάλογα µε την ποιότητα της ουσίας που χρησιµοποιείται και µε το εάν υπάρχει δυνατότητα εξαίρεσης της έκθεσης (άρθρα 7 και 33 παράγραφος 1 του κανονισµού REACH). Οι καταναλωτές αντικειµένων µπορούν επίσης να αιτηθούν πληροφορίες σχετικά µε τις εν λόγω ουσίες (άρθρο 33 παράγραφος 2 του κανονισµού REACH). Ο παρών κατάλογος έχει απλοποιηθεί σκοπίµως ούτως ώστε να επιτρέπει τη συνολική κατανόηση του κανονισµού REACH. Περαιτέρω και αναλυτικότερες πληροφορίες σχετικά µε τον κανονισµό REACH στο σύνολό του παρέχονται στον δικτυακό τόπο του Οργανισµού Χηµικών Προϊόντων (http://echa.europa.eu). Οι νέες υποχρεώσεις σας και ο τρόπος µε τον οποίο µπορείτε να τις εκπληρώσετε αναλύονται λεπτοµερώς στις επόµενες ενότητες πιο συγκεκριµένα, στο κεφάλαιο 3 παρέχονται οδηγίες για το πώς µπορείτε να προετοιµαστείτε για τις υποχρεώσεις σας βάσει του κανονισµού REACH. Η πλειονότητα των τρεχουσών νοµικών απαιτήσεων που ισχύουν αναφορικά µε τον τρόπο µε τον οποίο χρησιµοποιείτε ουσίες και παρασκευάσµατα, επί παραδείγµατι οι απαιτήσεις που συνδέονται µε την προστασία των εργαζοµένων, των καταναλωτών και του περιβάλλοντος, θα εξακολουθήσουν να ισχύουν παράλληλα µε τον κανονισµό REACH 6. 6 Για διάστηµα πέντε ετών αρχικά, η υποχρέωση καταχώρισης δεν ισχύει για ουσίες που παρασκευάζονται ή εισάγονται για τους σκοπούς έρευνας και ανάπτυξης προϊόντων και διαδικασιών παρασκευής από τον παρασκευαστή/εισαγωγέα ή τον παραγωγό προϊόντων. Στις περιπτώσεις αυτές, ο παρασκευαστής/εισαγωγέας ή παραγωγός προϊόντων πρέπει να ενηµερώσει τον Οργανισµό. Περισσότερες πληροφορίες παρέχονται στις κατευθυντήριες γραµµές σχετικά µε την καταχώριση. 19
ΡΟΛΟΙ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ 2.2 Συνέπειες της καταχώρισης για τους µεταγενέστερους χρήστες εν υποχρεούστε να καταχωρίσετε τις ουσίες που χρησιµοποιείτε, αλλά η καταχώριση των εν λόγω ουσιών από τους παρασκευαστές και τους εισαγωγείς τους θα σας επηρεάσει από διάφορες απόψεις: Οι ουσίες που δεν έχουν καταχωριστεί δεν θα διατίθενται πλέον στην αγορά της ΕΕ. Η ταξινόµηση και η επισήµανση ορισµένων ουσιών ενδέχεται να αλλάξει και, εάν χρησιµοποιείτε τις συγκεκριµένες ουσίες, θα χρειαστεί να επανεξετάσετε την ταξινόµηση των προϊόντων σας και τα αντίστοιχα δελτία δεδοµένων ασφαλείας αναλόγως. Επίσης, τα δελτία δεδοµένων ασφαλείας θα επικαιροποιηθούν ή θα εµπλουτιστούν µε πληροφορίες οι οποίες προκύπτουν από τη διαδικασία καταχώρισης. Η παραλαβή ενός σεναρίου έκθεσης συνηµµένο σε ένα δελτίο δεδοµένων ασφαλείας συνεπάγεται επιπρόσθετες υποχρεώσεις για εσάς. 2.3 Προθεσµίες καταχώρισης για παρασκευαστές και εισαγωγείς Οι παρασκευαστές/εισαγωγείς ουσιών θα αρχίσουν να καταχωρίζουν τις ουσίες που παρασκευάζονται ή εισάγονται σε ποσότητες τουλάχιστον 1 τόνου ετησίως και ανά παρασκευαστή/εισαγωγέα, από την 1 η Ιουνίου 2008. Οι ουσίες που κοινοποιούνται δυνάµει της οδηγίας 67/548/ΕΟΚ, οι οποίες αναγνωρίζονται βάσει του αριθµού ELINCS που φέρουν, θεωρείται ότι έχουν ήδη καταχωριστεί 7 βάσει του κανονισµού REACH. Ο κανονισµός REACH επιτρέπει σε παρασκευαστές/εισαγωγείς να καταχωρίσουν τις περισσότερες ουσίες αργότερα, µεταξύ των ετών 2010 και 2018, εφόσον τις έχουν προκαταχωρίσει. Κατά την προκαταχώριση, παρέχουν στον Οργανισµό Χηµικών Προϊόντων τον όνοµα της ουσίας και την προβλεπόµενη προθεσµία καταχώρισης. Η περίοδος προκαταχώρισης ξεκινάει την 1 η Ιουνίου 2008 και λήγει στις 1 εκεµβρίου 2008. Η διαδικασία προκαταχώρισης ισχύει για τις ακόλουθες ουσίες, οι οποίες είναι γνωστές ως «σταδιακά εισαγόµενες ουσίες»: Όλες οι ουσίες EINECS (εκτός από τα πολυµερή) (περίπου 100.000 ουσίες κοινοποιήθηκαν στο ευρετήριο ουσιών στην αγορά της ΕΕ το 1981, µόλις όµως 30.000 εξ αυτών κυκλοφορούν στην αγορά σε ποσότητες άνω του 1 τόνου ετησίως). Όλες οι ουσίες που έχουν παρασκευαστεί στην ΕΕ (περιλαµβανοµένων των νέων κρατών µελών) αλλά δεν έχουν διατεθεί στην αγορά της ΕΕ από την από την 1η Ιουνίου 1992 και µετά αυτό σηµαίνει ότι έχουν παραχθεί µόνο για εξαγωγή. Πρέπει να παρέχεται τεκµηρίωση προς απόδειξη τούτου. Οι ουσίες µη θεωρούµενες πλέον ως πολυµερή (όχι πλέον πολυµερές- No Longer Polymers) γνωστοποιούνται βάσει της οδηγίας 67/548 8 7 Οι παρασκευαστές/εισαγωγείς ενδέχεται να χρειάζεται να υποβάλουν περαιτέρω πληροφορίες σε περίπτωση υπέρβασης των ποσοτικών ορίων. Οι δραστικές ουσίες που προορίζονται για χρήση σε βιοκτόνα και σε φυτοπροστατευτικά προϊόντα θεωρούνται επίσης ήδη καταχωρισµένες. 8 Στο πλαίσιο της οδηγίας 67/548/ΕΟΚ, τα πολυµερή υπόκεινται σε ειδικούς κανόνες. Ο όρος «πολυµερές» ορίστηκε περαιτέρω στην 7 η τροποποίηση της οδηγίας 67/548/ΕΟΚ (οδηγία 92/32/ΕΟΚ). Ως συνέπεια, ορισµένες ουσίες οι οποίες θεωρούνταν ως πολυµερή βάσει των κανόνων αναφοράς για το EINECS δεν θεωρούνται πλέον ως πολυµερή βάσει της 7 ης τροποποίησης. Το Συµβούλιο των Υπουργών διευκρίνισε ότι οι εν λόγω ουσίες που δεν θεωρούνται πλέον ως πολυµερή δεν πρέπει να υπόκεινται αναδροµικά σε κοινοποίηση. 20
ΡΟΛΟΙ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ Η καταχώριση των ουσιών που δεν είναι σταδιακά εισαγόµενες ουσίες πρέπει να ξεκινήσει από την 1 η Ιουνίου 2008 προκειµένου οι ουσίες αυτές να µπορούν στο εξής να παρασκευάζονται, να εισάγονται ή να διατίθενται στην αγορά. Οι ουσίες που είναι σταδιακά εισαγόµενες πρέπει να προκαταχωριστούν από την 1 η Ιουνίου 2008 έως την 1 η εκεµβρίου 2008 προκειµένου να µπορούν να επωφεληθούν από την παράταση των προθεσµιών καταχώρισης σύµφωνα µε το άρθρο 23 του κανονισµού REACH 9. Οι προθεσµίες για την καταχώριση των σταδιακά εισαγόµενων ουσιών οι οποίες έχουν προκαταχωριστεί εξαρτώνται από τις ποσότητες και την ταξινόµησή τους. Τα ποσοτικά όρια σχετίζονται µε τη συνολική ποσότητα µιας ουσίας η οποία παρασκευάζεται ή εισάγεται από έναν µεµονωµένο παρασκευαστή ή εισαγωγέα ετησίως. Οι προθεσµίες έχουν ως εξής: 30 Νοεµβρίου 2010 - ουσίες που παρασκευάζονται/εισάγονται σε ποσότητες που φτάνουν ή υπερβαίνουν τους 1000 τόνους ετησίως, - γνωστές ουσίες ΚΜΤ (κατηγορία 1 και 2) σε ποσότητες που φτάνουν ή υπερβαίνουν τον 1 τόνο ετησίως, - ουσίες ταξινοµηµένες ως R50/53 σε ποσότητες που φτάνουν ή υπερβαίνουν τους 100 τόνους ετησίως, 31 Μαΐου 2013: για όλες τις υπόλοιπες ουσίες που παρασκευάζονται/εισάγονται σε ποσότητες που φτάνουν ή υπερβαίνουν τους 100 τόνους ετησίως, 31 Μαΐου 2018: για όλες τις υπόλοιπες ουσίες που παρασκευάζονται/εισάγονται σε ποσότητες που φτάνουν ή υπερβαίνουν τον 1 τόνο ετησίως. 2.4 Καταχώριση και µεταγενέστεροι χρήστες Συνιστάται να επικοινωνείτε µε τους προµηθευτές σας πριν από τη λήξη της προθεσµίας προκαταχώρισης, ώστε να διασφαλίζετε ότι οι τελευταίοι θα προκαταχωρίσουν την ουσία που χρησιµοποιείτε. Μέχρι την 1 η Ιανουαρίου 2009, ο Οργανισµός Χηµικών Προϊόντων θα δηµοσιεύσει στον δικτυακό τόπο του έναν κατάλογο µε τις ουσίες που έχουν προκαταχωριστεί. Στον κατάλογο αυτό µπορείτε να βρείτε εάν και πότε µια ουσία την οποία χρησιµοποιείτε, είτε υπό καθαρή µορφή είτε σε παρασκεύασµα, προορίζεται για καταχώριση. Εάν µια ουσία την οποία χρησιµοποιείτε δεν περιλαµβάνεται στον κατάλογο, τότε µπορείτε να εκδηλώσετε το ενδιαφέρον σας για την ουσία αυτή στον Οργανισµό Χηµικών Προϊόντων (ανατρέξτε στο κεφάλαιο 3 του παρόντος εγγράφου καθοδήγησης). Στη συνέχεια, ο Οργανισµός Χηµικών Προϊόντων θα 9 Σε περίπτωση που µια εταιρεία αδυνατεί (ή δεν επιθυµεί) να προβεί σε προκαταχώριση εγκαίρως, τότε υποχρεούται να αναστείλει τις δραστηριότητές της οι οποίες περιλαµβάνουν τις οικείες ουσίες και να τις καταχωρίσει χωρίς καθυστέρηση. Η παρασκευή και η διάθεση τέτοιων ουσιών στην αγορά κατά την περίοδο από την έναρξη της προθεσµίας προκαταχώρισης έως την ηµεροµηνία αναστολής των δραστηριοτήτων µπορεί να υπόκεινται σε κυρώσεις σύµφωνα µε το εθνικό δίκαιο. Τούτο συνεπάγεται επίσης ενδεχόµενο κίνδυνο για τις µεταγενέστερες χρήσεις των εν λόγω ουσιών. Οι δραστηριότητες που περιλαµβάνουν τις οικείες ουσίες µπορούν να ξεκινήσουν εκ νέου µόνο µετά το πέρας τριών εβδοµάδων από την ηµεροµηνία υποβολής του πλήρους φακέλου καταχώρισης. 21
ΡΟΛΟΙ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ δηµοσιεύσει το όνοµα της ουσίας 10 στον δικτυακό τόπο του. Κατόπιν αιτήµατος, ο Οργανισµός θα παρέχει τα στοιχεία επικοινωνίας σας σε δυνητικό καταχωρίζοντα. Σηµείωση: βάσει του κανονισµού REACH, ως µεταγενέστερος χρήστης δεν υποχρεούστε να καταχωρίζετε ουσίες, εκτός εάν δραστηριοποιείστε ως παρασκευαστής ή εισαγωγέας µιας ουσίας, υπό καθαρή µορφή ή σε παρασκεύασµα, ή ως παραγωγός ή εισαγωγέας ουσιών οι οποίες βρίσκονται σε αντικείµενα και πρόκειται να ελευθερωθούν, σε ποσότητες που φτάνουν ή υπερβαίνουν τον έναν τόνο ετησίως. Παράλληλα µε τον κανονισµό REACH, στην ΕΕ πρόκειται να εφαρµοστεί το Παγκοσµίως Εναρµονισµένο Σύστηµα ταξινόµησης και επισήµανσης ουσιών και παρασκευασµάτων. Το σύστηµα αυτό θα αντικαταστήσει τις διατάξεις περί ταξινοµήσεως, συσκευασίας και επισηµάνσεως περί επικίνδυνων ουσιών (67/548/ΕΟΚ) και της οδηγίας περί επικίνδυνων παρασκευασµάτων (99/45/ΕΚ). Οι κατευθυντήριες γραµµές σχετικά µε το Παγκοσµίως Εναρµονισµένο Σύστηµα πρόκειται να αναπτυχθούν χωριστά και δεν περιλαµβάνονται στις παρούσες οδηγίες. Προθεσµίες καταχώρισης για Παρασκευαστές/Εισαγωγείς Μη σταδιακά εισαγόµενη Σταδιακά εισαγόµενη 2007 2008 2009 2010 2013 2018 σε υποχρεώσεις ΜΧ Καταχώριση Προκαταχώριση > 1000 τ/ε 100 1000 τ/ε 1 100 τ/ε Συνέπειες για τους µεταγενέστερους χρήστες Συντοµογραφίες: ΜΧ = Μεταγενέστερος χρήστης ΣΕ = Σενάριο έκθεσης ε Α = εκτεταµένο δελτίο δεδοµένων ασφαλείας τ/ε = τόνοι ετησίως διαµορφώνου ν τις Η εκπόνηση υποχρεώσεις ΣΕ κλύπτει (εθελοντικά) οι ΜΧ γνωστοποιούν τη χρήση τους στον προµηθευτή τους (εθελοντικά) ο ΜΧ παρέχει πληροφορίες στον προµηθευτή κατόπιν αιτήµατος Νέες ουσίες Σταδιακά εισαγόµενες ουσίες Συγκεκριµένες επικίνδυνες ουσίες Παρασκευάσµατα Σχήµα 2-1 Προθεσµίες καταχώρισης και συνέπειες για τους µεταγενέστερους χρήστες Πριν από την καταχώριση, µπορείτε να παράσχετε στους προµηθευτές σας πληροφορίες σχετικά µε τις χρήσεις και τις συνθήκες υπό τις οποίες χρησιµοποιείτε την ουσία, περιλαµβανοµένων των 10 Οποιαδήποτε οντότητα παρασκευάζει ή εισάγει για πρώτη φορά µια σταδιακά εισαγόµενη ουσία µπορεί να προβεί σε καταχώριση σύµφωνα µε τις παρατάσεις των προθεσµιών καταχώρισης του άρθρου 23, ακόµη και αν δεν έχει πραγµατοποιήσει προκαταχώριση πριν από την 1 η εκεµβρίου 2008, υπό την προϋπόθεση ότι υποβάλλει τις πληροφορίες στον Οργανισµό εντός διαστήµατος έξι µηνών από την παρασκευή ή την εισαγωγή της ουσίας και το αργότερο εντός 12 µηνών πριν από τη σχετική προθεσµία καταχώρισης του άρθρου 23 (άρθρο 28 παράγραφος 6 του κανονισµού REACH). Ένας µεταγενέστερος χρήστης γίνεται παρασκευαστής ή εισαγωγέας εφόσον το αποφασίσει. 22