Σχεδιαςμόσ & Εκπόνηςη Εκπαιδευτικήσ Έρευνασ Μάθημα 6 ο : Επιςκόπηςη- Πειραματική Έρευνα Νίκη Σιςςαμπέρη-Δημήτρησ Κολιόπουλοσ Σχολή Ανθρωπιςτικών & Κοινωνικών Επιςτημών Τμήμα Επιςτημών τησ Εκπαίδευςησ & τησ Αγωγήσ ςτην Προςχολική Ηλικία
Ερευνητικού ςχεδιαςμού (research designs)
1 ο θέμα μελέτης Ερευνητικό πρόβλημα: Οι απόψεισ των φοιτητών/ριών του ΤΕΕΑΠΗ του ΠΠ για την ϋνταξη των ΤΠΕ ςτην προςχολικό εκπαύδευςη Σκεφτεύτε και καταγρϊψτε τουσ πιθανούσ ςτόχουσ τησ ϋρευνασ
Η επιςκόπηςη ωσ μζθοδοσ (ςτρατηγική ζρευνασ) Περιγραφική μέθοδοσ εκπαιδευτικόσ ϋρευνασ Συλλογή δεδομένων ςε ϋνα ςυγκεκριμϋνο χρονικό ςημεύο ό χρονικό περύοδο (εξελικτικό ϋρευνα), κυρύωσ μϋςω ερωτηματολογύων ό ςυνεντεύξεων Κατϊλληλη για τη μελϋτη (και κατανόηςη) τησ ανθρώπινησ ςυμπεριφοράσ (ςτϊςεισ, γνώςεισ, κτλ)
Γενικοί ςτόχοι τησ επιςκόπηςησ Να περιγραφεί ϋνα εκπαιδευτικό φαινόμενο ϋτςι όπωσ αυτό υφύςταται ςε μια ςυγκεκριμϋνη χρονικό Να γύνει ανάλυςη και ςύγκριςη των παραγόντων που επιδρούν ςτη διαμόρφωςη ενόσ εκπαιδευτικού φαινομϋνου Να προςδιοριςτούν οι ςχέςεισ ανϊμεςα ςτουσ παρϊγοντεσ που επιδρούν ςτη διαμόρφωςη ενόσ εκπαιδευτικού φαινομϋνου (ερμηνεία ή εξήγηςη)
Βαςικά ςτοιχεία μεθοδολογίασ Προςδιοριςμόσ και διατύπωςη του ερευνητικού προβλήματοσ (ό/και των ερευνητικών ερωτημϊτων) Προςδιοριςμόσ και διατύπωςη των γενικών ςτόχων Προςδιοριςμόσ και διατύπωςη των ειδικών ςτόχων ( προώποθϋτει την αναγνώριςη των παραγόντων που επιδρούν ςτη διαμόρφωςη του εκπαιδευτικού φαινομϋνου που πρόκειται να ερευνηθεύ) Διατύπωςη λειτουργικών υποθέςεων
Μεταβλητζσ Μεταβλητή (variable) εύναι ϋνα χαρακτηριςτικό ό μια ιδιότητα που μπορεύ (α) να παρατηρηθεί και να μετρηθεί (με κϊποιο εργαλεύο) και (β) παύρνει διαφορετικέσ αξίεσ ή τιμέσ Εξαρτημένη (dependent variable): Ιδιότητα ό χαρακτηριςτικό που εξαρτϊται ό επηρεϊζεται από μύα ανεξϊρτητη μεταβλητό (π.χ. η βαθμολογύα). Ανεξάρτητη (independent variable): Ιδιότητα ό χαρακτηριςτικό που επηρεϊζει ό επιδρϊ ςε μύα ανεξϊρτητη μεταβλητό και θϋλουμε να αξιολογόςουμε (π.χ. η διδακτικό μϋθοδοσ). Αναμϋνεται ότι θα επηρεϊςει τα αποτελϋςματα (ςτισ πειραματικέσ έρευνεσ) Στισ ϋρευνεσ επιςκόπηςησ ο ερευνητόσ δεν μπορεί να ελέγξει τισ ανεξϊρτητεσ μεταβλητϋσ Μεταβλητή ελέγχου (control variable): Εύδοσ ανεξϊρτητησ μεταβλητόσ και αφορϊ ςε παρϊγοντεσ που θϋλουμε να εξουδετερώσουμε (ουδετεροποιόςουμε, μηδενύςουμε) ώςτε να μην επιδρούν ςτο υπό μελϋτη εκπαιδευτικό φαινόμενο (π.χ. ςυνθόκεσ διεξαγωγόσ του μαθόματοσ)
Παράδειγμα Ερευνητικό πρόβλημα: Η εκπαύδευςη των φοιτητών/ριών παιδαγωγικών τμημϊτων ςτην Εκπαιδευτικό Έρευνα Γενικόσ ςτόχοσ: Να διερευνηθούν οι απόψεισ των φοιτητών/ριών του ΤΕΕΑΠΗ του ΠΠ ςχετικϊ με την επιλογό ενόσ μαθόματοσ για την Εκπαιδευτικό Έρευνα Ειδικοί ςτόχοι: Να διερευνηθούν οι παρϊγοντεσ που επηρεϊζουν την επιλογό του μαθόματοσ Υποθέςεισ: (α)οι περιςςότεροι/εσ φοιτητϋσ/ριεσ επιλϋγουν το μϊθημα γιατύ εκτιμούν ότι θα τουσ εύναι χρόςιμο ςτισ ςπουδϋσ τουσ και ςτο επϊγγελμϊ τουσ (β) κϊποιοι/εσ φοιτητϋσ/ριεσ επιλϋγουν το μϊθημα για λόγουσ εξωγενεύσ προσ αυτό (π.χ. ημϋρα και ώρα διεξαγωγόσ)
Μεθοδολογία επιςκόπηςησ Ερευνητικό πρόβλημα/ ερώτημα Προςδιοριςμόσ μεταβλητών/ παραγόντων προσ μελϋτη Δεύγμα Υποθϋςεισ Επιλογό τεχνικών ςυλλογόσ δεδομϋνων Ερωτηματολόγιο Συνϋντευξη Επεξεργαςύα και ανϊλυςη δεδομϋνων
2o Θέμα μελέτης Το ερευνητικό πρόβλημα: Εύναι δυνατόν το παιχνύδι ρόλων ωσ δραςτηριότητα που ενιςχύει την ενεργό ςυμμετοχό των νηπύων ςτη μαθηςιακό διαδικαςύα να προϊγει τη γλωςςικό τουσ ανϊπτυξη; Σκεφτεύτε και καταγρϊψτε τουσ πιθανούσ ςτόχουσ τησ ϋρευνασ Εύναι η επιςκόπηςη κατϊλληλη μϋθοδοσ ϋρευνασ για τα θϋμα αυτό;
Πειραματική ζρευνα Οι ερευνητϋσ χειρίζονται και ελέγχουν τισ ςυνθόκεσ που καθορύζουν το υπό μελϋτη εκπαιδευτικό φαινόμενο
Στόχοι τησ πειραματικήσ ζρευνασ Έλεγχοσ μιασ ιδϋασ (ό πρακτικόσ ό διαδικαςύασ) για να διαπιςτωθεύ εϊν υπϊρχει (αιτιώδησ) ςχέςη ανϊμεςα ςε μια εξαρτημϋνη και ανεξϊρτητη μεταβλητό Ενδιαφϋρει, κυρύωσ, εϊν η ανεξϊρτητη μεταβλητό προκάλεςε ό πιθανώσ προκάλεςε την εξαρτημϋνη
3o Θέμα μελέτης Ποια μπορεύ να εύναι τα πιθανϊ ερωτήματα ό/και υποθέςεισ του προηγούμενου ερευνητικού ερωτόματοσ; Ποιοι εύναι οι παράγοντεσ που επιδρούν ςτο πρόβλημα; Ποιεσ εύναι οι εν δυνϊμει μεταβλητέσ που πρϋπει να ερευνηθούν (ανεξάρτητη- εξαρτημένη); Πώσ μπορεύ ο ερευνητόσ να χειριςτεύ και να ελέγξει τισ ςυνθόκεσ που επηρεϊζουν το εκπαιδευτικό φαινόμενο;
Προ- πειραματική
Αληθινή πειραματική ζρευνα
Οιονεί πειραματική ζρευνα: Σχζδιο μη ιςοδφναμησ ομάδασ ελζγχου
Τα ςτάδια τησ πειραματικήσ ζρευνασ Προςδιοριςμόσ του ερευνητικού προβλήματοσ Προςδιοριςμόσ των ςτόχων, των ερωτημάτων και των υποθέςεων Επιλογό είδουσ πειραματικόσ ϋρευνασ Επιλογό του δείγματοσ Επιλογό και ςχεδιαςμόσ κατϊλληλου ερευνητικού εργαλείου ςυλλογόσ δεδομϋνων (ερωτηματολόγιο ό/και ςυνϋντευξη ό/ και παρατόρηςη) Επεξεργαςία και ανάλυςη δεδομϋνων
Παράδειγμα Αραπϊκη, Ξ. & Κϊτςιου-Ζαφρανϊ, Μ. (2001). Η Διερεύνηςη τησ Εικαςτικήσ Έκφραςησ των παιδιών του Νηπιαγωγείου ςτην Καθοδηγούμενη Διδακτική Παρέμβαςη. Στο Ε. Κούρτη (Επιμ.) Η Έρευνα ςτην Προςχολική Εκπαίδευςη, τ. Α Διδακτικό Μεθοδολογύα, Εκδόςεισ Τυπωθότω, 211-219.
Στόχος της έρευνας Να βελτιωθούν οι ςχεδιαςτικϋσ επιδόςεισ των παιδιών προςχολικόσ ηλικύασ, μϋςω τησ διδαςκαλύασ ϋτςι ώςτε να αναπτυχθούν περαιτϋρω οι γνωςτικϋσ τουσ ικανότητεσ
Μζθοδοσ ζρευνασ
Η πειραματική διαδικαςία
Συλλογή δεδομζνων
Ανάλυςη αποτελεςμάτων
Παρουςίαςη αποτελεςμάτων