Εμβιομηχανική Σοφία Ξεργιά PT, MSc, PhD
Λειτουργία των σκελετικών μυών Γραμμή έλξης Γωνία πρόσφυσης Είδη συστολής Επίδραση της βαρύτητας Μηκοδυναμική σχέση Ταχοδυναμική σχέση Ελαστικές ιδιότητες
Γραμμή έλξης Η κίνηση που παράγει ένας συσταλλόμενος μυς: Το είδος της άρθρωσης Τη γραμμή έλξης του μυ προς την άρθρωση Π.χ Η συστολή ενός μυ του οποίου η γραμμή έλξης είναι ακριβώς μπροστά πό την άρθρωση του γόνατος θα προκαλέσει την έκταση της άρθρωσης ΟΙ πιθανοί άξονες της κίνησης καθορίζονται από την ίδια την κατασκευή της άρωσης Ένας μυς του οποίου η γραμμή έλξης είναι εξωτερικά της άρθρωσης του ισχίου απαγωγός του ισχίου Μύες όπου η γραμμή έλξης είναι εξωτερικά του αγκώνα?????????
Γραμμή έλξης Οι μύες των οποίων η γραμμή έλξης παράγουν κάμψη καμπτήρες Οι μύες των οποίων η γραμμή έλξης παράγουν έκταση εκτείνοντες Οι μύες των οποίων η γραμμή έλξης παράγουν απαγωγή απαγωγοί Οι μύες των οποίων η γραμμή έλξης παράγουν προσαγωγή προσαγωγοί Οι μύες των οποίων η γραμμή έλξης παράγουν στροφή στροφείς
Γραμμή έλξης Η γνώση της γενικής τοποθέτησης του μυ σε σχέση με τον άξονα της άρθρωσης (πρόσθια, οπίσθια, προς τα έξω, προς τα μέσα) & τη γραμμή έλξης Είναι σημαντικές πληροφορίες για να εξάγουμε συμπεράσματα για την πιθανή συμμετοχή των μυών σε μία κίνηση του σώματος Αλλά η επιβεβαίωση αυτών των μυϊκών ενεργειών πρέπει να βασίζεται σε ηλεκτρομυογραφικές αποδείξεις
Γωνία πρόσφυσης Η αποδοτικότητα ενός μυ στην παραγωγή κίνησης σε μία άρθρωση επηρεάζεται από την γωνία πρόσφυσης Αν η γωνία πρόσφυσης είναι πολύ οξεία (βρίσκεται παράλληλα με το οστό), τότε η περισσότερη τάση που αναπτύσσεται στο μυ, θα παράγει ελκτική δύναμη κατά μήκος του οστού Ο μυς θα έχει μια πολύ μεγάλη σταθεροποιητική συνιστώσα
Γωνία πρόσφυσης Αντίθετα Ένας μυς με μεγάλη γωνία πρόσφυσης θα έχει πολύ μεγαλύτερη στροφική συνιστώσα παραγόμενης δύναμης Η ανάπτυξη της τάσης σε αυτό το μυ θα παράγει δύναμη προκαλέσει την κίνηση της άρθωσης Π.χ δικέφαλος βραχιόνιος
Είδη συστολής Μυϊκή συστολή: Συμβαίνει κάθε φορά που οι μυϊκές ίνες παράγουν τάση στα άκρα τους Συμβαίνει όταν ο μυς βραχύνεται, παραμένει στο ίδιο μήκος ή επιμηκύνεται
Μειομετρική συστολή Μειομετρική συστολή: Όταν αναπτυσσόμενη τάση από το μυ επαρκεί για να υπερνικήσει την αντίσταση & να μετακινήσει το τμήμα του σώματος της μιας πρόσφυσης προς το τμήμα της άλλης. Ο μυς βραχύνεται & όταν σταθεροποιηθεί η μια άκρη του, η άλλη έλκει το οστό προς εκεί & το στρέφει γύρω από τον άξονα της άρθρωσης
Πλειομετρική συστολή Πλειομετρική συστολή: Όταν επιμηκύνεται αργά, καθώς ενδίδει σε μια εξωτερική δύναμη (π.χ βαρύτητα), που είναι μεγαλύτερη από τη συσταλτική δύναμη που μπορεί να ασκήσει. Όταν οι μύες συστέλλονται πλειομετρικά, λειτουργούν ως «φρένο» ή «δύναμη αντίστασης» ενάντια στην κινητήρια δύναμη της βαρύτητας ή άλλες εξωτερικές δυνάμεις (αρνητικό έργο).
Ισομετρική συστολή Ισομετρική συστολή: Ισομετρική: ίσου- μήκους Όταν η τάση του μυ, σε μερική η πλήρη συστολή, χωρίς κάποια ουσιαστική αλλαγή στο μήκος του μυός Όταν οι δυνάμεις που ασκούνται αλληλοεξουδετερώνονται & εξισορροπούνται
Ισοτονική συστολή Ισοτονική συστολή: Ισοτονική: ίσης- τάσης Όταν η τάση του μυ, παραμένει συνεχής, καθώς ο μυς επιμηκύνεται ή βραχύνεται.
Ισοκινητική συστολή Ισοκινητική συστολή: Ισοκινητική: ίσης ή ίδιας- κίνησης Όταν έχουμε μέγιστη μυϊκή προσπάθεια στη ίδια ταχύτητα για ολόκληρο το εύρος τροχιάς της κίνησης του σχετικού μοχλού.
Επίδραση της Βαρύτητας Η κίνηση του σώματος, ή των τμημάτων του μπορεί να είναι προς: Την κατεύθυνση του βαρυτικών δυνάμεων (κάτω) Να αντιτίθεται στη βαρύτητα (πάνω) Να είναι κάθετα προς τη βαρύτητα (οριζόντια) Οι μύες μπορεί να: συστέλλονται για την παραγωγή μιας δύναμης ή για να αντισταθούν & να ελέξουν μια κίνηση ή μπορεί να είναι εντελώς χαλαροί
Μηκοδυναμική σχέση Υπάρχει ένα βέλτιστο μήκος όπου ένας μυς, όταν διεγερθεί, μπορεί να ασκήσει τη μέγιστη τάση Αυτό το μήκος ποικίλει: Τη δομή του μυ Τη λειτουργία Αυτό το μήκος είναι ελαφρώς μεγαλύτερο του μήκους ηρεμίας του μυ
Ταχοδυναμική σχέση Καθώς η ταχύτητα μιας μυϊκής συστολής η δύναμη που είναι σε θέση να παράγει. Η ταχύτητα της συστολής είναι μέγιστη: όταν το φορτίο είναι μηδέν Το φορτίο είναι μέγιστο όταν: η ταχύτητα είναι μηδέν
Ταχοδυναμική σχέση Καθώς το φορτίο η βέλτιστη τιμή ταχύτητας Η ταχύτητα της συστολής είναι μέγιστη: όταν το φορτίο είναι μηδέν Το φορτίο είναι μέγιστο όταν: η ταχύτητα είναι μηδέν
Αποθηκευμένες ελαστικές ιδιότητες Έχει βρεθεί πως κάτω από ελεγχόμενες συνθήκες: Όταν σε έναν μυ προηγείται της μειομετρικής συστολής μια φάση ενεργητικής διάτασης, η ελαστική ενέργεια που αποθηκεύεται στη φάση διάτασης, είναι διαθέσιμη σε όλη τη φάση της συστολής. Το έργο ενός μυ: μετά από ενεργητική διάταση είναι > από φαση ηρεμίας ή ισομετρική συστολή
Συντονισμός του μυϊκού συστήματος Ρόλοι των μυών Πρωταγωνιστές Συνεργοί Σταθεροποιούς Εξουδετεροποιούς Ανταγωνιστές Συσύσπαση ράση των δίαρθριων μυών Είδη των κινήσεων του σώματος
Πρωταγωνιστές Ο μυς που είναι άμεσα υπεύθυνος για την κίνηση Υπάρχουν πολλοί αγωνιστές ή πρωταγωνιστές Οι μύες που βοηθούν στην εκτέλεση μιας κίνησης αλλά δεν φαίνονται τόσο σημαντικοί ή συστέλλονται κάτω από ορισμένες συνθήκες είναι οι βοηθητικοί αγωνιστές
Συνεργοί Οι μυς που συνεργούν για την κίνηση Σταθεροποιοί Εξουδετεροποιοί Ανταγωνιστές
Σταθεροποιοί Συστέλλονται στατικά για να σταθεροποιήσουν ή να υποστηρίξουν κάποιο τμήμα του σώματος ενάντια στην έλξη των συστελλόμενων μυών, στην έλξη της βαρύτητας, ή ενάντια στην επίδραση της ορμής & αντίδρασης σε κάποιες έντονες κινήσεις. Καθηλώνουν τα οστά
Αν δεν είναι σταθεροποιημένη η ωμοπλάτη, ο μείζων στρογγύλος θα αύξανε την άνω στροφή της ωμοπλάτης κατά τη προσαγωγή του βραχιονίου. Η ωμοπλάτη όμως σταθεροποιείται από τους προσαγωγούς και τους κάτω στροφείς (ρομβοειδείς) Μείζων στρογγύλος
Εξουδετεροποιοί Ο μυς που δρα ετσι ώστε να αποφύγουμε μια ανεπιθύμητη δράση ενός αγωνιστή. Πολλές φορές μία ενέργεια είναι κοινή για 2 αγωνιστές, οι οποίοι όμως έχουν ανταγωνιστικές δευτερευουσες ενέργειες. Π.χ Μπορεί ένας μυς να στρέφει άνω & να προσάγει, ενώ κάποιος άλλος να στρέφει κάτω & να προσάγει. Όταν συστέλλονται μαζί για να προσάγουν οι στροφικές τους λειτουργίες εξουδετερόνονται Οι μύες που συμπεριφέρονται έτσι δεν είναι μόνο αγωνιστές αλλά και εξιυδετεροποιοί.
Ο τραπεζοειδής & οι ρομβοειδέις είναι αμοιβαίοι αγωνιστές & σταθεροποιοί: Ο Trapez. Προσάγει & στρέφει άνω την ωμοπλάτη Οι Rhomb. Προσάγουν & στρέφουν κάτω την ωμοπλάτη
Ανταγωνιστές Ο μυς που έχει αντίθετη δράση από αυτή του αγωνιστή
Συσύσπαση Ταυτόχρονη συστολή των μυών που συμμετέχουν στην κίνηση & των ανταγωνιστών Οι σχέσεις μεταξύ των μυϊκών συνεργειών εξαρτώνται από το έργο που εκπληρώνουν.
ράση των διάρθριων μυών Μύες οι οποίοι διέρχονται πάνω από δύο αρθρώσεις Οπίσθιοι μηριαίοι: Υμιϋμενώδης Ημιτενοντώδης ικέφαλος μηριαίος
ράση των διάρθριων μυών Χαρακτηριστικό αυτών των μυών είναι : Είτε δρουν σε αρθρώσεις που κάμπτονται προς την ίδια κατεύθυνση (καμπτήρες του καρπού) Είτε προς την αντίθετη (οπίσθιοι μηριαίοι) Οπίσθιοι μηριαίοι: Αν συσταλούν για να βοηθήσουν στην έκταση του ισχίου, δημιουργείται τάση, με τη μορφή διάτασης, στον ορθό μηριαίο, που προκαλεί την έκταση του γόνατος Ορθός μηριαίος: Αν συσταλεί για να βοηθήσει στην κάμψη του ισχίου, δημιουργείται τάση, με τη μορφή διάτασης, στους οπίσθιους μηριαίους, που προκαλεί την κάμψη του γόνατος
ράση των διάρθριων μυών Συγκλίνουσα μυϊκή δράση: Όταν κάθε ένας από τους αγωνιστές επιμηκύνεται στη μία άρθρωση και βραχύνεται στην άλλη. Αποκλίνουσα μυϊκή δράση: Όταν κάθε ένας από τους αγωνιστές βραχύνεται στη μία άρθρωση και επιμηκύνεται στην άλλη.
ΗΛΕΚΤΡΟΜΥΟΓΡΑΦΙΑ (ΗΜΓ-EMG)