ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 29.6.217 COM(217) 341 final ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ σχετικά με την ανταλλαγή πληροφοριών ποινικού μητρώου μεταξύ των κρατών μελών μέσω του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφοριών Ποινικού Μητρώου (ECRIS) {SWD(217) 242 final} EL EL
1. Εισαγωγή Το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών Ποινικού Μητρώου (ECRIS) τέθηκε σε λειτουργία τον Απρίλιο του 212. Διέπεται από την απόφαση-πλαίσιο 29/315/ΔΕΥ του Συμβουλίου, της 26ης Φεβρουαρίου 29, σχετικά με τη διοργάνωση και το περιεχόμενο της ανταλλαγής πληροφοριών που προέρχονται από το ποινικό μητρώο μεταξύ των κρατών μελών (απόφασηπλαίσιο) 1, και την απόφαση του Συμβουλίου, της 6ης Απριλίου 29, σχετικά με τη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφοριών Ποινικού Μητρώου (ECRIS) κατ εφαρμογή του άρθρου 11 της απόφασης-πλαισίου 29/315/ΔΕΥ 2. Σκοπός του είναι η βελτίωση της ασφάλειας των πολιτών εντός του Ευρωπαϊκού Χώρου Ελευθερίας, Ασφάλειας και Δικαιοσύνης, καθιστώντας δυνατή την αποτελεσματική ανταλλαγή, μεταξύ των κρατών μελών, πληροφοριών σχετικά με προηγούμενες ποινικές καταδίκες που έχουν επιβληθεί από ποινικά δικαστήρια της ΕΕ. Η παρούσα έκθεση είναι η πρώτη στατιστική έκθεση την οποία υποβάλλει η Επιτροπή σχετικά με την ανταλλαγή, μεταξύ των κρατών μελών, μέσω του ECRIS, πληροφοριών προερχόμενων από τα ποινικά μητρώα, όπως προβλέπεται στο άρθρο 7 της απόφασης 29/316/ΔΕΥ του Συμβουλίου. 1.1. Γενικές αρχές του συστήματος ECRIS Το ECRIS βασίζεται σε αποκεντρωμένη αρχιτεκτονική, που διασυνδέει τα κράτη μέλη και τους δίνει τη δυνατότητα να ανταλλάσσουν αποτελεσματικά μεταξύ τους πληροφορίες ποινικού μητρώου. Για τους σκοπούς του ECRIS, κάθε κράτος μέλος ορίζει μια κεντρική αρχή (μία ή περισσότερες) ως ενιαίο σημείο επαφής και αναθέτει σ αυτήν όλες τις αρμοδιότητες που προβλέπονται βάσει της απόφασης-πλαισίου που διέπει το ECRIS. Οι κεντρικές αρχές των κρατών μελών ανταλλάσσουν πληροφορίες ηλεκτρονικά, με τη χρήση τυποποιημένου μορφοτύπου, που επιτρέπει την αποτελεσματική και άμεσα κατανοητή επικοινωνία σε όλες τις γλώσσες της ΕΕ και εντός σύντομων προθεσμιών 1 ή 2 ημερών. Κράτος μέλος στο οποίο καταδικάστηκε υπήκοος άλλου κράτους μέλους έχει τη νομική υποχρέωση να παράσχει το συντομότερο δυνατόν στο κράτος μέλος της ιθαγένειας του καταδικασθέντος, μέσω του ECRIS, πληροφορίες σχετικά με την καταδικαστική απόφαση, καθώς και να προβεί στις επακόλουθες επικαιροποιήσεις (κοινοποιήσεις για νέες καταδίκες και επικαιροποιήσεις). Ως εκ τούτου, το κράτος μέλος της ιθαγένειας τηρεί κεντρικό μητρώο όλων των καταδικαστικών αποφάσεων που έχουν εκδοθεί από ποινικά δικαστήρια της ΕΕ κατά υπηκόων του. Υποχρεούται να αποθηκεύει και να επικαιροποιεί όλες τις πληροφορίες που λαμβάνει μέσω του ECRIS και να παρέχει πλήρεις πληροφορίες ποινικού μητρώου μέσω του ECRIS (απαντήσεις σε αιτήσεις παροχής πληροφοριών), όταν το ζητά άλλο κράτος μέλος (αιτήσεις παροχής πληροφοριών). Η ανταλλαγή πληροφοριών για τις καταδικαστικές αποφάσεις είναι υποχρεωτική για τους σκοπούς των ποινικών διαδικασιών, ενώ, αν αυτό επιτρέπεται από το εθνικό δίκαιο, είναι 1 ΕΕ L 93 της 7.4.29, σ. 23. 2 ΕΕ L 93 της 7.4.29, σ. 33. 2
δυνατή και για άλλους σκοπούς, όπως για διοικητικές διαδικασίες, απασχόληση, άδειες κ.λπ. Μολονότι το ECRIS έχει σχεδιαστεί κυρίως για την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τους υπηκόους της ΕΕ, είναι επίσης δυνατή η ανταλλαγή πληροφοριών και σχετικά με υπηκόους τρίτων χωρών και ανιθαγενείς (στο εξής: υπήκοοι τρίτων χωρών-υτχ-tcn) μέσω του εν λόγω συστήματος. Η Επιτροπή, στην ίδια δέσμη με την παρούσα στατιστική έκθεση, πρότεινε συμπληρωματική νομοθεσία για τη δημιουργία ενός κεντρικού συστήματος ECRIS-TCN, με σκοπό να διευκολυνθεί η αποτελεσματική ανταλλαγή πληροφοριών μέσω του ECRIS σχετικά με τους υπηκόους τρίτων χωρών. Σύμφωνα με την απόφαση-πλαίσιο, τα κράτη μέλη ήταν υποχρεωμένα να θέσουν σε εφαρμογή το σύστημα από νομική και τεχνική άποψη, να διασυνδεθούν ηλεκτρονικά μεταξύ τους και να ξεκινήσουν τις ανταλλαγές, σύμφωνα με τις γενικές αρχές που περιγράφονται ανωτέρω, έως τις 27 Απριλίου 212. 1.2. Νομικές βάσεις του ECRIS και σχετικές στατιστικές Οι γενικές αρχές που διέπουν την ανταλλαγή πληροφοριών και τη λειτουργία του συστήματος θεσπίστηκαν με την απόφαση-πλαίσιο 29/315/ΔΕΥ. Η απόφαση 29/316/ΔΕΥ του Συμβουλίου καθιέρωσε έναν τυποποιημένο μορφότυπο για την ηλεκτρονική ανταλλαγή, μεταξύ των κρατών μελών, πληροφοριών που προέρχονται από τα εθνικά ποινικά μητρώα, ιδίως όσον αφορά πληροφορίες για την αξιόποινη πράξη που οδήγησε στην καταδίκη και πληροφορίες για το περιεχόμενο της καταδίκης. Θέσπισε επίσης άλλα γενικά και τεχνικά μέσα εφαρμογής που σχετίζονται με την οργάνωση και τη διευκόλυνση της ανταλλαγής πληροφοριών. Το Συμβούλιο εξέδωσε επίσης περαιτέρω λεπτομερείς κανόνες σχετικά με τη λειτουργία του συστήματος ECRIS, στους οποίους περιλαβάνονται η επιχειρησιακή του ανάλυση, λεπτομερείς τεχνικές προδιαγραφές και στατιστικά στοιχεία 3. Σύμφωνα με τις ρυθμίσεις αυτές, τα στατιστικά δεδομένα μη προσωπικού χαρακτήρα συλλέγονται αυτόματα από το σύστημα για να παρακολουθείται η λειτουργία και η αποτελεσματικότητα του ECRIS, καθώς και η συμμόρφωση των ανταλλαγών των κρατών μελών με το νομικό πλαίσιο του ECRIS. Οι λεπτομερείς τεχνικές προδιαγραφές του ECRIS περιλαμβάνουν επί του παρόντος κατάλογο 225 δεικτών που καθορίστηκαν για την παρακολούθηση του ECRIS. Οι στατιστικές αυτές παράγονται αυτόματα από το σύστημα σε εθνικό επίπεδο και διαβιβάζονται από τα κράτη μέλη στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε μηνιαία βάση. Το άρθρο 7 της απόφασης 29/316/ΔΕΥ του Συμβουλίου προβλέπει τα εξής: «Οι υπηρεσίες της Επιτροπής δημοσιεύουν ανά τακτά χρονικά διαστήματα έκθεση με αντικείμενο την μέσω του ECRIS ανταλλαγή πληροφοριών προερχόμενων από τα ποινικά μητρώα με βάση ιδίως τα στατιστικά δεδομένα που αναφέρονται στο άρθρο 6 παράγραφος 2. Η έκθεση αυτή δημοσιεύεται για πρώτη φορά ένα έτος μετά την υποβολή της έκθεσης που προβλέπεται στο άρθρο 13 παράγραφος 3 της απόφασης-πλαισίου.» 3 Το άρθρο 6 παράγραφος 2 της απόφασης 29/316/ΔΕΥ του Συμβουλίου προβλέπει τη θέσπιση εκτελεστικών μέτρων από το Συμβούλιο για το ECRIS, ιδίως με την εγκαθίδρυση συστημάτων και διαδικασιών καταγραφής που επιτρέπουν την παρακολούθηση της λειτουργίας του ECRIS και την καθιέρωση μη προσωπικών στατιστικών που αφορούν την μέσω του ECRIS ανταλλαγή πληροφοριών προερχόμενων από τα ποινικά μητρώα. 3
Η έκθεση για την εφαρμογή της απόφασης-πλαισίου 29/315/ΔΕΥ του Συμβουλίου, που αναφέρεται ανωτέρω, εκδόθηκε στις 19 Ιανουαρίου 216 4. Η Επιτροπή αποφάσισε να υποβάλει την πρώτη έκθεση στατιστικών στοιχείων, σύμφωνα με το άρθρο 7, σε μια δέσμη, μαζί με πρόταση κανονισμού για τη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφοριών Ποινικού Μητρώου για υπηκόους τρίτων χωρών (ECRIS-TCN), που θα συμπληρώνει το ισχύον σύστημα ECRIS 5. Η παρούσα έκθεση παρέχει μια γενική εικόνα σχετικά με τη χρήση και την πρακτική εφαρμογή του ECRIS από την έναρξη της λειτουργίας του, τον Απρίλιο του 212, έως τις 31 Δεκεμβρίου 216, δίνοντας έμφαση στο έτος 216. Σκοπός της είναι να παρουσιάσει τη συμμόρφωση των κρατών μελών με το νομικό πλαίσιο του ECRIS και να εντοπίσει τυχόν ζητήματα σχετικά με την αποτελεσματικότητα του συστήματος, με σκοπό την επανόρθωση της κατάστασης. Ενώ οι στατιστικές που αφορούν τη γενική επισκόπηση καλύπτουν ολόκληρη την πενταετή περίοδο λειτουργίας του ECRIS, τα συγκριτικά στατιστικά στοιχεία για όλα τα κράτη μέλη, καθώς και οι επιμέρους στατιστικοί πίνακες των κρατών μελών στο τμήμα 2 του παραρτήματος, καλύπτουν μόνο τις ανταλλαγές που έγιναν στο πλαίσιο του ECRIS κατά τα έτη 214-216. Η επιλογή των τριών τελευταίων ετών λειτουργίας του ECRIS για την ανάλυση αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι το 214 επιτεύχθηκε μεγάλος αριθμός 25 διασυνδεδεμέων κρατών μελών και, ως εκ τούτου, από το εν λόγω χρονικό σημείο μπορεί να θεωρηθεί ότι οι στατιστικές παρέχουν αντιπροσωπευτική εικόνα της πραγματικής κατάστασης. Η έκθεση βασίζεται σε στατιστικά στοιχεία που παράγονται αυτόματα από το σύστημα και αποστέλλονται στην Επιτροπή από τα κράτη μέλη. Από τους 225 στατιστικούς δείκτες που καθορίστηκαν για το ECRIS, έγινε επιλογή με σκοπό να δημοσιευθούν μόνον τα πλέον συναφή και χρήσιμα στατιστικά στοιχεία. Τα κράτη μέλη κλήθηκαν επίσης να παράσχουν στατιστικά στοιχεία σχετικά με τον αριθμό των καταδικαστικών αποφάσεων που έχουν εκδοθεί στην επικράτειά τους για υπηκόους άλλων κρατών μελών της ΕΕ, ώστε να είναι σε θέση να παράσχουν συνολική εικόνα της εφαρμογής της διαδικασίας κοινοποίησης. Η έκθεση περιλαμβάνει στοιχεία καταδικαστικών αποφάσεων που ελήφθησαν από 24 κράτη μέλη. Η Επιτροπή δεν έλαβε στοιχεία από τη Βουλγαρία, την Κύπρο, τη Δανία και τη Σλοβενία. 2. Βασικά πορίσματα Και τα 28 κράτη μέλη δραστηριοποιούνται στο πλαίσιο του ECRIS, αλλά το 24% των πιθανών διασυνδέσεων λείπουν Μετά από πέντε έτη λειτουργίας του ECRIS, και τα 28 κράτη μέλη είναι σήμερα συνδεδεμένα με το ECRIS (η Σλοβενία και η Πορτογαλία εντάχθηκαν στο σύστημα τον Ιανουάριο του 217). Ωστόσο, κανένα κράτος μέλος δεν ανταλλάσσει πληροφορίες μέσω του ECRIS με όλα τα άλλα 27 κράτη μέλη. Στο τέλος του 216 λειτουργούσε μόνο το 76% του συνολικού αριθμού δυνατών διασυνδέσεων. Επομένως, ο απώτερος στόχος κάθε 4 Έκθεση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με την εφαρμογή της απόφασης-πλαισίου 29/315/ΔΕΥ του Συμβουλίου, της 26ης Φεβρουαρίου 29, σχετικά με τη διοργάνωση και το περιεχόμενο της ανταλλαγής πληροφοριών που προέρχονται από το ποινικό μητρώο μεταξύ των κρατών μελών, COM(216)6 final. 5 COM(217)344 final. 4
κράτος μέλος να είναι συνδεδεμένο και να ανταλλάσσει πληροφορίες μέσω του ECRIS με όλα τα άλλα κράτη μέλη δεν έχει επιτευχθεί ακόμη. Το 216 ανταλλάχθηκαν 2 εκατομμύρια μηνύματα Ενώ μέχρι το τέλος του 212 είχαν ανταλλαγεί μεταξύ όλων των διασυνδεδεμένων κρατών μελών 3. μηνύματα, ο αριθμός των μηνυμάτων έφτασε περίπου τα 2 εκατομμύρια το 216, με μέσο όρο 165. μηνύματα τον μήνα. Επί του παρόντος, οι ετήσιες κοινοποιήσεις σχετικά με νέες καταδίκες, αιτήσεις και απαντήσεις σε αιτήσεις ανέρχονται περίπου σε 35. ανά κατηγορία. Τα κράτη μέλη που δραστηριοποιούνται περισσότερο από την άποψη του συνολικού όγκου των εν λόγω τριών τύπων μηνυμάτων που εστάλησαν το 216 ήταν η DE (24,9%), ακολουθούμενη από το UK (13,7%), την IT (7,7%), την PL (6,6%) και τη RO (5,5%). Μία στις τρεις απαντήσεις αποκαλύπτει προηγούμενες ποινικές καταδίκες Από το πρώτο έτος λειτουργίας του ECRIS, το 31% των απαντήσεων σε αιτήσεις παροχής πληροφοριών σχετικά με τις τυχόν προηγούμενες καταδίκες ενός ατόμου περιείχαν πληροφορίες για προηγούμενες ποινικές καταδίκες. Αυτό σημαίνει ότι στο 31% των αιτήσεων το άτομο για το οποίο ζητούνταν πληροφορίες είχε ήδη καταδικαστεί μία ή περισσότερες φορές σε άλλη χώρα της Ένωσης. Αυτό αποδεικνύει τη σημαντική αξία του ECRIS ως εργαλείου για την απόκτηση πληροφοριών ποινικού μητρώου. Το 216 πάνω από 15. απαντήσεις περιείχαν πληροφορίες σχετικά με προηγούμενες ποινικές καταδίκες. Τάση σταθεροποίησης των κοινοποιήσεων Από το 214, με 25 διασυνδεδεμένα κράτη μέλη, ο αριθμός των κοινοποιήσεων σχετικά με νέες καταδίκες σταθεροποιήθηκε σταδιακά για να φτάσει τις 33. κοινοποιήσεις το 216. Αυτή η τάση αποτελεί συνέχεια μιας αρχικής περιόδου σημαντικής ανάπτυξης, καθώς νέα κράτη μέλη προσχωρούσαν στο δίκτυο και δημιουργούνταν περισσότερες διασυνδέσεις. Ο αριθμός αυτός αναμένεται να αυξηθεί ακόμη περισσότερο, ανεξάρτητα από το ποσοστό καταδικαστικών αποφάσεων, καθώς το ποσοστό διασύνδεσης θα κινείται προς το 1%. Ταχεία αύξηση των αιτήσεων παροχής πληροφοριών και των απαντήσεων Ο αριθμός των αιτήσεων παροχής πληροφοριών και των απαντήσεων στις εν λόγω αιτήσεις αυξήθηκε γρήγορα κατά τη διάρκεια των τελευταίων πέντε ετών, φτάνοντας τις 364. αιτήσεις και τις 35. απαντήσεις το 216. Αυτό αποτελεί θετική ένδειξη ότι τα κράτη μέλη συνειδητοποιούν την ανάγκη να χρησιμοποιούν το ECRIS για να ζητούν πληροφορίες για τις ποινικές διαδικασίες, καθώς και για άλλους σκοπούς, όπως οι προσλήψεις, ιδίως για θέσεις που συνεπάγονται άμεση και τακτική επαφή με παιδιά, σύμφωνα με την οδηγία 211/93/ΕΕ 6. Σημαντικές διαφορές μεταξύ των δραστηριοτήτων ECRIS και του φόρτου των κρατών μελών Ορισμένα κράτη μέλη υποβάλλουν πολύ περισσότερες αιτήσεις παροχής πληροφοριών από όσες λαμβάνουν. Το 216 αυτό συνέβαινε με τη DE, το UK, την AT και την CZ. Άλλα κράτη μέλη αντιμετωπίζουν σημαντικό φόρτο προκειμένου να απαντήσουν σε αιτήσεις, ενώ οι 6 Οδηγία 211/93/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 211, σχετικά με την καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης και της σεξουαλικής εκμετάλλευσης παιδιών και της παιδικής πορνογραφίας και την αντικατάσταση της απόφασης-πλαισίου 24/68/ΔΕΥ του Συμβουλίου, ΕΕ L 335 της 17.12.211, σ. 1. 5
ίδιες απευθύνουν λιγότερες αιτήσεις: PL, RO, SK, LT, IT, BG, LV, HU, HR, IE, EL, EE. Ο φόρτος για ορισμένα άλλα κράτη μέλη προκύπτει ως επί το πλείστον από την αποστολή υψηλού αριθμού κοινοποιήσεων σχετικά με νέες καταδίκες στο κράτος μέλος της ιθαγένειας του καταδικασθέντος, ενώ οι ίδιες υποβάλλουν λιγότερες αιτήσεις: IT, BE, ES, FR, CY. Δεν κοινοποιούνται όλες οι καταδίκες και επικαιροποιήσεις Τα κράτη μέλη που ήταν τα πιο δραστήρια το 216 από την άποψη του αριθμού των κοινοποιήσεων που απέστειλαν σχετικά με νέες καταδίκες ήταν η DE (29,7% του συνόλου των εν λόγω κοινοποιήσεων), η IT (19,%), το BE (13,6%), το UK (9,9%), η ES (9,%) και η FR (5,2%). Αντίθετα, ορισμένα κράτη μέλη δεν αποστέλλουν καθόλου κοινοποιήσεις σχετικά με νέες καταδίκες (EL) ή αποστέλλουν λίγες μόνο κοινοποιήσεις σχετικά με αλλοδαπούς κατοίκους τους που είναι υπήκοοι κρατών μελών της ΕΕ 7 (BG, EE, HR, LT, LV, MT, RO, το 216 BG, EE, LV, LT, HR το 215 BG, EE, HR, LT, LV, RO, SK το 214). Η έλλειψη συστηματικής και αξιόπιστης κοινοποίησης των καταδικαστικών αποφάσεων μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα να δοθεί στους δράστες η δυνατότητα να «ξεφύγουν» από το ποινικό παρελθόν τους ή να διαπράξουν εκ νέου τα ίδια ποινικά αδικήματα. Οι αποσταλείσες επικαιροποιημένες πληροφορίες για ποινικές καταδίκες αντιπροσώπευαν κατά μέσον όρο το 27% του συνόλου των κοινοποιήσεων το 216. Ορισμένα κράτη μέλη δεν απέστειλαν καμία επικαιροποίηση για κοινοποιήσεις που είχαν αποστείλει στο παρελθόν (BG, DK, EE, EL, LV, RO το 216 BG, DK, FI, EL, το 215 DK, EE, FI, EL, HR, RO το 214) ή απέστειλαν μικρό αριθμό τέτοιων μηνυμάτων (HR, LT, LU το 216 EE, HR, LT, LU, LV, RO το 215 BG, HU, IE, LT, LU, LV, SK το 214). Η μη επικαιροποίηση των πληροφοριών για τις ποινικές καταδίκες έχει ως αποτέλεσμα την επεξεργασία παρωχημένων και αναξιόπιστων πληροφοριών από το κράτος μέλος ιθαγένειας, περιλαμβανομένης και της διάδοσής τους. Δεν χρησιμοποιείται πάντοτε το ECRIS για την αίτηση παροχής πληροφοριών σχετικά με προηγούμενες καταδίκες Το κράτος μέλος που απέστειλε τον μεγαλύτερο αριθμό αιτήσεων το 216 ήταν η DE (38,6%), ακολουθούμενη από το UK (26,7%), την CZ (1,1%), την AT (6,9%), την ES (3,7%) και τη FR (3,5%). Ωστόσο, ορισμένα κράτη μέλη δεν υπέβαλαν καμία αίτηση παροχής πληροφοριών (EL) ή υπέβαλαν μικρό αριθμό αιτήσεων (BG, CY, HU, IT, MT, SK το 216 BG, HU, IT, SK το 215 BG, EE, HR, HU, IT, SK το 214). Αυτό σημαίνει ότι τα ποινικά δικαστήρια μπορεί να εκδίδουν αποφάσεις χωρίς να γνωρίζουν τις προηγούμενες καταδικαστικές αποφάσεις που έχουν εκδοθεί σε άλλα κράτη μέλη για ένα άτομο, σε αντίθεση με τις απαιτήσεις που ορίζονται στην απόφαση-πλαίσιο 28/675/ΔΕΥ 8. Η ανεπάρκεια πληροφοριών σχετικά με τις προηγούμενες καταδίκες ενός ατόμου μπορεί επίσης να αποτρέψει τη χρήση αξιόπιστων πληροφοριών ποινικού μητρώου για σκοπούς διαφορετικούς από την ποινική διαδικασία (όπως για ελέγχους πριν από την πρόσληψη) και, ως εκ τούτου, δυσχεραίνει την πρόληψη της εγκληματικότητας. Το 216 δεν απαντήθηκαν περίπου 14. αιτήσεις παροχής πληροφοριών (3,9%) 7 Βλ. στατιστικές της Eurostat: http://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/file:nonnational_population_by_group_of_citizenship, _1_January_216_ (%).png C2 %B9 8 Απόφαση-πλαίσιο 28/675/ΔΕΥ του Συμβουλίου για τη συνεκτίμηση των καταδικαστικών αποφάσεων μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης επ ευκαιρία νέας ποινικής διαδικασίας, ΕΕ L 22 της 15.8.28, σ. 32. 6
Στα περισσότερα κράτη μέλη, ο αριθμός των απαντήσεων που ελήφθησαν ήταν κατά τι χαμηλότερος από τον αριθμό των αιτήσεων παροχής πληροφοριών που εστάλησαν, με μέση απόκλιση περίπου 3,9% το 216. Τα κράτη μέλη που δεν απάντησαν στο μεγαλύτερο ποσοστό των αιτήσεων που έλαβαν ήταν τα εξής: CY (66,1%), EL (34,9%), IT (2%) και LV (17,8%). Το 216 σχεδόν 13. αιτήσεις (3,6%) δεν απαντήθηκαν εντός της νόμιμης προθεσμίας Το 216 σχεδόν 13. αιτήσεις δεν απαντήθηκαν εντός της νόμιμης προθεσμίας. Ο αριθμός αυτός αντιπροσωπεύει το 3,6% του συνολικού αριθμού αιτήσεων. Τα κράτη μέλη που έχουν τα περισσότερα προβλήματα στην τήρηση των προθεσμιών είναι τα εξής: EL (28,1% των αιτήσεων που ελήφθησαν από την Ελλάδα δεν απαντήθηκαν εμπρόθεσμα), FI (21,5%), EE (2,5%), RO (9,3%) και IT (5,28%). Το ECRIS χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο για σκοπούς διαφορετικούς από την ποινική διαδικασία Κατά την περίοδο λειτουργίας του ECRIS, κατά μέσο όρο, το 81% του συνόλου των αιτήσεων υποβλήθηκαν για σκοπούς ποινικών διαδικασιών και το 19% για άλλους σκοπούς. Ο αριθμός των αιτήσεων που υποβλήθηκαν για άλλους σκοπούς αυξήθηκε σε 22% το 216, φτάνοντας τις 79. αιτήσεις. Οι αιτήσεις που υποβάλλονται από ιδιώτες για δική τους ενημέρωση σχετικά με το ποινικό τους μητρώο αντιπροσωπεύουν τον μεγαλύτερο όγκο αιτήσεων για σκοπούς διαφορετικούς από τις ποινικές διαδικασίες: το 68% του συνόλου των αιτήσεων για άλλους σκοπούς και το 15% του συνόλου των αιτήσεων που υποβάλλονται. Σήμερα το ECRIS χρησιμοποιείται σπάνια για τους υπηκόους τρίτων χωρών Κατά μέσο όρο, το 9% του συνόλου των αιτήσεων αφορά υπηκόους της ΕΕ και περίπου το 1% αφορά υπηκόους τρίτων χωρών και ανιθαγενείς. Ο αριθμός των αιτήσεων παροχής πληροφοριών που αφορούν υπηκόους τρίτων χωρών ξεπέρασε τις 33. το 216. Η συμπλήρωση του συστήματος ECRIS με ένα ειδικό κεντρικό σύστημα για τους υπηκόους τρίτων χωρών, όπως προτείνει η Επιτροπή ως μέρος της δέσμης στην οποία περιλαμβάνεται η παρούσα έκθεση, αναμένεται ότι θα οδηγήσει σε σημαντική αύξηση των αιτήσεων που αφορούν υπηκόους τρίτων χωρών. 3. Ανταλλαγές μέσω του ECRIS σε αριθμούς 3.1. Συνδεδεμένα κράτη μέλη Ένα κράτος μέλος θεωρείται συνδεδεμένο με το ECRIS αν ανταλλάσσει πληροφορίες ποινικού μητρώου με τουλάχιστον έναν συνδεδεμένο εταίρο. Σήμερα, και τα 28 κράτη μέλη είναι συνδεδεμένα με το ECRIS και ανταλλάσσουν πληροφορίες ποινικού μητρώου με τουλάχιστον ένα άλλο κράτος μέλος, ενώ τα τελευταία κράτη μέλη (SI και PT) εντάχθηκαν στο σύστημα τον Ιανουάριο του 217. Για το ιστορικό των συνδέσεων με το δίκτυο ECRIS βλ. παράρτημα, τμήμα 1.1. Το ECRIS είναι ένα αποκεντρωμένο σύστημα στο οποίο όλα τα κράτη μέλη πρέπει να συνδεθούν μεταξύ τους. Ο συνολικός δυνατός αριθμός διασυνδέσεων σε μια τέτοια διάταξη είναι 756 (27*28). Μολονότι όλα τα κράτη μέλη είναι τώρα συνδεδεμένα με το ECRIS, κανένα δεν ανταλλάσσει πληροφορίες μέσω του ECRIS με όλα τα άλλα 27 κράτη μέλη. Ο πίνακας που ακολουθεί δείχνει, για κάθε κράτος μέλος, τον αριθμό των διασυνδέσεων τον Απρίλιο του 217. 7
Το σύστημα ECRIS ξεκίνησε με 173 διασυνδέσεις το 212 από τις 756 δυνατές διασυνδέσεις (με 28 κράτη μέλη). Στο τέλος του 216, του πέμπτου έτους λειτουργίας του συστήματος, υπήρχαν 575 διασυνδέσεις, που αντιπροσωπεύουν το 76% του συνολικού αριθμού δυνατών διασυνδέσεων και το 88% των λειτουργικών διασυνδέσεων (η SI και η PT δεν είχαν συνδεθεί ακόμη με το σύστημα ECRIS την εποχή εκείνη). Για τη διαχρονική εξέλιξη του αριθμού των διασυνδέσεων βλ. τμήμα 1.1 του παραρτήματος. Το 217 τέσσερα κράτη μέλη (AT, ES, UK και IE) έχουν επιτύχει τον υψηλότερο αριθμό λειτουργικών διασυνδέσεων (26). Επομένως, ο απώτερος στόχος κάθε κράτος μέλος να είναι συνδεδεμένο και να ανταλλάσσει πληροφορίες μέσω του ECRIS με όλα τα άλλα κράτη μέλη δεν έχει επιτευχθεί ακόμη. 3.2. Συνολικός αριθμός ανταλλασσόμενων μηνυμάτων Το γράφημα που ακολουθεί απεικονίζει τον ταχέως αυξανόμενο ετήσιο όγκο των μηνυμάτων που ανταλλάσσονται μεταξύ των κρατών μελών από τότε που άρχισε να λειτουργεί το ECRIS, τον Απρίλιο του 212, έως τις 31 Δεκεμβρίου 216. Κατά την ανάλυση των στοιχείων που αφορούν το 212 πρέπει να ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι κατά το εν λόγω έτος υπήρχαν μόνο 8 μήνες δραστηριότητας. 8
2,5, 2,, 1,5, 1,, 5, Συνολικός αριθμός μηνυμάτων 1.978.14 1.811.93 1.256.639 862.643 3.973 41274 41639 424 425 4237 Ενώ μέχρι το τέλος του 212 είχαν ανταλλαγεί μεταξύ όλων των διασυνδεδεμένων κρατών μελών 3. μηνύματα, ο αριθμός των μηνυμάτων έφτασε περίπου τα 2 εκατομμύρια το 216, με μέσο όρο 165. μηνύματα τον μήνα. Στους αριθμούς αυτούς περιλαμβάνονται όλα τα είδη μηνυμάτων: κοινοποιήσεις, επικαιροποιήσεις, αιτήσεις, απαντήσεις, αρνήσεις, άλλες απαντήσεις, ανταλλαγές πρόσθετων πληροφοριών κ.λπ. Το παρακάτω γράφημα παρουσιάζει την εξέλιξη των κοινοποιήσεων, των αιτήσεων και των απαντήσεων σε αιτήσεις κατά τα πέντε έτη λειτουργίας του ECRIS. Εδώ ελήφθησαν υπόψη μόνο οι κοινοποιήσεις σχετικά με νέες καταδίκες, χωρίς τις επικαιροποιήσεις. Οι απαντήσεις περιλαμβάνουν απαντήσεις σε αιτήσεις, αρνήσεις απάντησης και άλλες απαντήσεις 9. 4, 35, 3, 25, 2, 15, 1, 5, Αριθμός κοινοποιήσεων, αιτήσεων και απαντήσεων ανά έτος 194,4 51,89 278,623 13.271 124.144 364.751 35.681 32,799 331,878 296.776 29.519 211.292 26.647 5.99 47.454 212 213 214 215 216 Κοινοποιήσεις Αιτήσεις Απαντήσεις Επί του παρόντος, οι κοινοποιήσεις, οι αιτήσεις και οι απαντήσεις σε αιτήσεις ανέρχονται περίπου σε 35. τον χρόνο σε κάθε κατηγορία. 9 Άλλες απαντήσεις είναι, για παράδειγμα, απαντήσεις που αφορούν πολλαπλά άτομα, ένα από τα οποία δεν είναι υπήκοος του κράτους μέλους στο οποίο υποβάλλεται η αίτηση, κ.λπ. 9
Από το 214, με 25 διασυνδεδεμένα κράτη μέλη, ο αριθμός των κοινοποιήσεων σχετικά με νέες καταδίκες σταθεροποιήθηκε σταδιακά, μετά από μια αρχική σημαντική ανάπτυξη, που οφείλεται στην ένταξη νέων κρατών μελών στο δίκτυο και τη δημιουργία περισσότερων διασυνδέσεων. Ο αριθμός αυτός αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω, ανεξάρτητα από το ποσοστό καταδικαστικών αποφάσεων, όταν οι διασυνδέσεις θα φτάσουν το 1%. Αντίθετα, ο αριθμός των αιτήσεων παροχής πληροφοριών και των σχετικών απαντήσεων σε αιτήσεις αυξάνεται ταχέως. Αυτή είναι θετική ένδειξη αύξησης της συνειδητοποίησης, από τα κράτη μέλη, της ανάγκης να χρησιμοποιούν το ECRIS για να ζητούν πληροφορίες κατά τη διάρκεια της ποινικής διαδικασίας, έτσι ώστε να είναι σε θέση να λαμβάνουν υπόψη προηγούμενες καταδικαστικές αποφάσεις, όπως προβλέπει η απόφαση-πλαίσιο 28/675/ΔΕΥ. Επίσης, η αύξηση του αριθμού των αιτήσεων παροχής πληροφοριών για σκοπούς διαφορετικούς από την ποινική διαδικασία (π.χ. απασχόληση, ιδίως για θέσεις που συνεπάγονται τακτική επαφή με παιδιά σύμφωνα με την οδηγία 211/93/ΕΕ) συμβάλλει σ αυτή τη θετική τάση. 3.3. Αριθμός κοινοποιήσεων, αιτήσεων και απαντήσεων ανά κράτος μέλος Το παρακάτω γράφημα παρουσιάζει τον αριθμό των κοινοποιήσεων που εστάλησαν για νέες καταδίκες, των αιτήσεων που εστάλησαν για παροχή πληροφοριών και των απαντήσεων που εστάλησαν για όλα τα διασυνδεδεμένα κράτη μέλη το 216. Για τα έτη 214 και 215 βλ. παράρτημα, τμήμα 1.2. Τα κράτη μέλη που είναι τα πιο δραστήρια από την άποψη του συνολικού όγκου αποστολής των εν λόγω τριών ειδών μηνυμάτων 1 ήταν τα εξής: 1 Για τον συγκριτικό πίνακα με τα πιο ενεργά κράτη μέλη από απόψεως όγκου αποστελλόμενων κοινοποιήσεων, αιτήσεων και απαντήσεων (χωριστά ανά κατηγορία), βλ. παράρτημα, τμήμα 1.2. 1
134 3,4 3,847 3,852 12 2,688 11 2,227 19 4,455 5,192 174 5 232 2,334 3,793 757 7 23 5,88 13 7,174 32,889 134 9,754 5,37 191 1,931 21 347 24 4,141 1,235 17,379 62,971 5,916 2,486 45,175 98,422 13,419 1,541 29,828 12,14 33,68 28,824 το 216: DE (24,9%), ακολουθούμενη από το UK (13,7%), την IT (7,7%), την PL (6,6%) και τη RO (5,5%). το 215: DE (25,6%), ακολουθούμενη από το UK (14,7%), την IT (9,1%), την PL (7,%) και τη RO (5,6%). το 214: DE (28,7%), ακολουθούμενη από την IT (1,9%), το UK (9,7%), τη FR (8,3%) και την PL (6,8%). Τα αριθμητικά στοιχεία καταδεικνύουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των κρατών μελών όσον αφορά τις δραστηριότητες και τον φόρτο στο πλαίσιο του ECRIS. Ορισμένα κράτη μέλη ζητούν πληροφορίες πολύ περισσότερες φορές από όσες τους ζητείται να παράσχουν πληροφορίες: DE, UK, AT και, το 216, και CZ. Άλλα βρίσκονται ως επί το πλείστον αντιμέτωπα με σημαντικό φόρτο απάντησης σε αιτήσεις, ενώ τα ίδια αποστέλλουν λιγότερες αιτήσεις: PL, RO, SK, LT, IT, BG, LV, HU, HR, IE, EL, EE. Ο φόρτος για ορισμένα άλλα κράτη μέλη παράγεται ως επί το πλείστον από την αποστολή μεγάλου αριθμού κοινοποιήσεων σχετικά με νέες καταδίκες στα κράτη μέλη της ιθαγένειας του καταδικασθέντος, ενώ α ίδια αποστέλλουν λιγότερες αιτήσεις: IT, BE, ES, FR, CY. 3.4. Κοινοποιήσεις Το παρακάτω γράφημα παρουσιάζει τον αριθμό των κοινοποιήσεων που εκδόθηκαν από όλα τα διασυνδεδεμένα κράτη μέλη το 216, με κατανομή κατά κοινοποιήσεις σχετικά με νέες καταδίκες και κοινοποιήσεις για επικαιροποίηση κοινοποιήσεων που είχαν αποσταλεί στο παρελθόν. Για τα έτη 214 και 215 βλ. παράρτημα, τμήμα 1.3. Κοινοποιήσεις τις οποίες απέστειλαν τα κράτη μέλη το 216 Κοινοποιήσεις για νέες καταδίκες Κοινοποιήσεις για επικαιροποιήσεις 14, 12, 1, 8, 6, 4, 2, AT BE BG CY CZ DE DK EE EL ES FI FR HR HU IE IT LT LU LV MT NL PL RO SE SK UK Ο αριθμός των αποστελλόμενων κοινοποιήσεων ποικίλλει σημαντικά μεταξύ των κρατών μελών, από σχεδόν 1. (DE) έως καμία κοινοποίηση σχετικά με νέες καταδίκες (EL) ανά έτος. Υπάρχουν δύο βασικά στοιχεία που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά την ανάλυση των εν λόγω αποκλίσεων: το μέγεθος της χώρας και ο αριθμός των καταδικαστικών αποφάσεων που έχουν εκδοθεί για υπηκόους άλλων κρατών μελών. Για λεπτομερή ανάλυση των επιμέρους στατιστικών των κρατών μελών βλ. παράρτημα, τμήμα 2. 11
Τα κράτη μέλη που είναι τα πιο δραστήρια σε ό,τι αφορά την αποστολή κοινοποιήσεων σχετικά με νέες καταδίκες ήταν τα εξής: - το 216: DE (29,7%), ακολουθούμενη από την IT (19,%), το BE (13,6%), το UK (9,9%), την ES (9,%) και τη FR (5,2%) - το 215: DE (28,7%), ακολουθούμενη από την IT (19,8%), το BE (12,5%), το UK (11,4%), τη FR (6,3%) και την ES (5,9%) - το 214: DE (3,%), ακολουθούμενη από την IT (2,8%), τη FR (11,2%), το BE (8,4%), το UK (7,9%) και την ES (5,8%). Αν ληφθούν υπόψη όλες οι κοινοποιήσεις που εστάλησαν, συμπεριλαμβανομένων των επικαιροποιήσεων, η ανωτέρω κατάταξη δεν αλλάζει πολύ, αλλά η ES ανεβαίνει στην τρίτη θέση το 216 και στην τέταρτη το 214 και το 215. Οι αποσταλείσες κοινοποιήσεις σχετικά με νέες καταδίκες και οι κοινοποιήσεις για επικαιροποιήσεις αντιπροσώπευαν αντιστοίχως το 73,2% και 26,8% κατά μέσο όρο το 216. Για τα έτη 214 και 215 βλ. παράρτημα, τμήμα 1.3. Το ποσοστό αυτό διαφέρει σημαντικά μεταξύ των κρατών μελών: σε ορισμένα το ποσοστό των επικαιροποιήσεων είναι διπλάσιο από το ποσοστό των κοινοποιήσεων (π.χ. AT, PL), κάποια άλλα έχουν σχεδόν ίσα ποσοστά για τις δύο αυτές κατηγορίες μηνυμάτων (π.χ. ES, NL), υπάρχουν όμως και κράτη στα οποία οι επικαιροποιήσεις αντιπροσωπεύουν μικρό μέρος των συνολικών κοινοποιήσεων (π.χ. BE, UK). Για τη DE, που αποστέλλει τον μεγαλύτερο αριθμό κοινοποιήσεων κάθε είδους, οι επικαιροποιήσεις ανέρχονται περίπου στο 22% του συνόλου των κοινοποιήσεων που εστάλησαν. Από τη λεπτομερή ανάλυση των στατιστικών στοιχείων εντοπίστηκαν στο σημείο αυτό δύο προβλήματα. Πρώτον, ορισμένα κράτη μέλη δεν αποστέλλουν καμία κοινοποίηση σχετικά με νέες καταδίκες (EL) ή αποστέλλουν πολύ μικρό αριθμό τέτοιων κοινοποιήσεων σε σχέση με τον αριθμό των υπηκόων άλλων κρατών μελών της ΕΕ οι οποίοι ζουν στο έδαφός τους (BG, EE, HR, LT, LV, MT, RO, το 216 BG, EE, LV, LT, HR το 215 BG, EE, HR, LT, LV, RO, SK το 214). Ως εκ τούτου, οι εν λόγω μη κοινοποιηθείσες καταδικαστικές αποφάσεις δεν είχαν καταχωριστεί στο κράτος μέλος του οποίου τα άτομα αυτά είναι υπήκοοι, και οι δράστες ενδέχεται να έχουν τη δυνατότητα να αποφύγουν τις συνέπειες του εγκληματικού τους παρελθόντος. Δεύτερον, ορισμένα κράτη μέλη δεν αποστέλλουν καθόλου επικαιροποιήσεις σχετικά με κοινοποιήσεις που είχαν αποστείλει προηγουμένως (BG, DK, EE, EL, LV, RO το 216 BG, DK, FI, EL, το 215 DK, EE, FI, EL, HR, RO 214) ή αποστέλλουν μικρό αριθμό τέτοιων μηνυμάτων (HR, LT, LU το 216 EE, HR, LT, LU, LV, RO το 215 BG, HU, IE, LT, LU, LV, SK το 214). Η μη αποστολή επικαιροποιήσεων από το κράτος μέλος καταδίκης έχει ως αποτέλεσμα την επεξεργασία παρωχημένων και αναξιόπιστων πληροφοριών από το κράτος μέλος ιθαγένειας, περιλαμβανομένης και της διάδοσής τους. 3.5. Αιτήσεις παροχής πληροφοριών Το παρακάτω γράφημα συγκρίνει τον αριθμό των αιτήσεων παροχής πληροφοριών που εστάλησαν από όλα τα διασυνδεδεμένα κράτη μέλη το 216 με τον αριθμό των απαντήσεων που ελήφθησαν για τις αιτήσεις αυτές. Για τα έτη 214 και 215 βλ. παράρτημα, τμήμα 1.4. 12
3,3 2,936 27 22 7 61 2,27 1,997 386 412 13,497 13,375 3,395 3,29 12,679 12,344 378 359 15 148 1,784 1,765 34 32 1,511 1,474 2,955 2,877 46 396 4 9,14 8,982 6,311 6,63 892 821 5,276 4,88 542 535 25,249 24,38 36,95 36,81 97,425 95,716 14,669 131,92 Αιτήσεις που εστάλησαν έναντι απαντήσεων που ελήφθησαν από τα κράτη μέλη το 216 16, Αποσταλείσες αιτήσεις Ληφθείσες απαντήσεις 14, 12, 1, 8, 6, 4, 2, AT BE BG CY CZ DE DK EE EL ES FI FR HR HU IE IT LT LU LV MT NL PL RO SE SK UK Ο αριθμός των αιτήσεων παροχής πληροφοριών ποικίλλει σημαντικά μεταξύ των κρατών μελών, από 14. (DE) έως καμία αίτηση (EL) ανά έτος. Ο κύριος παράγοντας που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά την ανάλυση των εν λόγω αποκλίσεων είναι ο αριθμός των υπηκόων άλλων κρατών μελών που κατοικούν σε συγκεκριμένο κράτος μέλος. Τα κράτη μέλη που είναι τα πιο δραστήρια όσον αφορά την υποβολή αιτήσεων είναι τα εξής: - το 216: DE (38,6%), ακολουθούμενη από το UK (26,7%), την CZ (1,1%), την AT (6,9%), την ES (3,7%) και τη FR (3,5%) - το 215: DE (4,%), ακολουθούμενη από το UK (29,4%), την AT (8,2%), τη FR (4,5%), την ES (4,%) και την CZ (3,3%) - το 214: DE (45,3%), ακολουθούμενη από το UK (18,7%), την AT (13,7%), τη FR (7,6%), την CZ (4,1%) και τις NL (2,8%). Ορισμένα κράτη μέλη δεν αποστέλλουν καμία αίτηση (EL) ή αποστέλλουν μικρό αριθμό αιτήσεων σε σχέση με τον αριθμό των υπηκόων άλλων κρατών μελών της ΕΕ οι οποίοι κατοικούν στο έδαφός τους (BG, CY, HU, IT, MT, EE, HR, LV, RO, SK το 216 BG, HU, IT, EE, HR, CY, LV, RO, SK το 215 BG, EE, HR, HU, IT, LV, CY, SK, το 214). Αποτέλεσμα του γεγονότος αυτού είναι ότι τα ποινικά δικαστήρια ενδέχεται να εκδίδουν αποφάσεις χωρίς να έχουν γνώση των καταδικαστικών αποφάσεων που έχουν εκδοθεί σε άλλα κράτη μέλη, αντίθετα προς τις απαιτήσεις που καθορίζονται στην απόφαση-πλαίσιο 28/675/ΔΕΥ για συνυπολογισμό των καταδικαστικών αποφάσεων στο πλαίσιο νέας ποινικής διαδικασίας. Επιπλέον, το προληπτικό αποτέλεσμα της αίτησης πιστοποιητικών ποινικού μητρώου για σκοπούς διαφορετικούς από την ποινική διαδικασία, όπως η απασχόληση, θα μειωθεί. Από τα ανωτέρω στοιχεία μπορεί επίσης να συναχθεί το συμπέρασμα ότι δεν απαντώνται όλες οι αιτήσεις παροχής πληροφοριών. Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο αριθμός των απαντήσεων που ελήφθησαν είναι ελαφρώς μικρότερος από τον αριθμό των αιτήσεων που εστάλησαν, με μέση διαφορά περίπου 3,9% το 216. Στην περίπτωση των κρατών μελών που δραστηριοποιούνται περισσότερο όσον αφορά την αποστολή αιτήσεων, το 7% των 13
685 232 63 55 1,5 1,43 7,22 7,123 13,175 13,34 2,6 2,54 3,26 3,112 6,913 4,498 9,867 9,445 1,52 1,516 1,912 1,88 3,23 3,162 12,897 12,897 7,67 7,186 11,136 1,947 1,95 9,975 7,861 6,458 16,874 16,217 15,358 15,51 12,684 12,686 13,229 13, 22,41 21,849 22,43 17,851 31,864 31,817 62,13 6,929 57,86 56,836 αιτήσεων της DE (9.577), το 4% των αιτήσεων της AT (869) και το 2% των αιτήσεων του UK (1.79) το 216 δεν απαντήθηκαν. 3.6. Απαντήσεις σε αιτήσεις Το παρακάτω γράφημα παρουσιάζει τον αριθμό των απαντήσεων που εστάλησαν από όλα τα διασυνδεδεμένα κράτη μέλη το 216 σε σύγκριση με τον όγκο των αντίστοιχων αιτήσεων παροχής πληροφοριών που ελήφθησαν απ αυτά. Για τα έτη 214 και 215 βλ. παράρτημα, τμήμα 1.5. Αιτήσεις που ελήφθησαν έναντι απαντήσεων που εστάλησαν από τα κράτη μέλη το 216 Ληφθείσες αιτήσεις Αποσταλείσες απαντήσεις 7, 6, 5, 4, 3, 2, 1, AT BE BG CY CZ DE DK EE EL ES FI FR HR HU IE IT LT LU LV MT NL PL RO SE SK UK Ο αριθμός των αιτήσεων που ελήφθησαν και των αντίστοιχων απαντήσεων που εστάλησαν ποικίλλει σημαντικά μεταξύ των κρατών μελών, από 62. (PL) έως 63 αιτήσεις (MT) ετησίως. Υπάρχουν δύο βασικά στοιχεία που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά την ανάλυση των εν λόγω αποκλίσεων: το σύνολο του πληθυσμού ανά κράτος μέλος, και ο αριθμός των υπηκόων του που διαμένουν σε άλλα κράτη μέλη. Για λεπτομερή ανάλυση των επιμέρους στατιστικών των κρατών μελών βλ. παράρτημα, τμήμα 2. Τα κράτη μέλη που έλαβαν τον μεγαλύτερο αριθμό αιτήσεων για παροχή πληροφοριών και τα οποία, κατά συνέπεια, απάντησαν στον μεγαλύτερο αριθμό αιτήσεων σε απόλυτες τιμές (όχι κατ ανάγκη τον μεγαλύτερο αριθμό κατ αναλογία των αιτήσεων που έλαβαν) ήταν τα εξής: - το 216: PL (17,4% του συνόλου των απαντήσεων), ακολουθούμενη από τη RO (16,2%), τη SK (9,1%), τη DE (6,2%), την IT (5,1%) και τη FR (4,6%) - το 215: PL (18,9%), ακολουθούμενη από τη RO (17,9%), τη DE (7,5%), την IT (6,5%), τη LT (5,2%) και τη FR (4,9%) - το 214: PL (2,%), ακολουθούμενη από τη RO (13,%), τη DE (9,9%), την IT (8,5%), τη FR (5,2%) και τη LT (5,%). Ενώ όλα τα κράτη μέλη απαντούν γενικά στις αιτήσεις, ωστόσο δεν απαντώνται όλες οι αιτήσεις παροχής πληροφοριών. Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο αριθμός των απαντήσεων που αποστέλλονται είναι ελαφρώς μικρότερος από τον αριθμό των 14
λαμβανόμενων αιτήσεων παροχής πληροφοριών, με μέσο όρο απόκλισης περίπου 3,9% το 216. Από τα κράτη μέλη που έλαβαν τον μεγαλύτερο αριθμό αιτήσεων το 216, η IT δεν απάντησε στο 2,4% των αιτήσεων που έλαβε (5.579), η FR στο 3,9% (657), η DE στο 2,5% (552), η PL στο 1,9% (1.174), η RO στο 1,7% (97) και η SK στο,1% (47). Το 216 τα κράτη μέλη με το υψηλότερο ποσοστό αιτήσεων που δεν απαντήθηκαν ήταν τα εξής: CY (66,1% των αιτήσεων που έλαβε), EL (34,9%), IT (2,4%) και LV (17,8%). 3.7. Απαντήσεις που δεν τηρούν τις νόμιμες προθεσμίες Ένα άλλο πρόβλημα είναι ότι ορισμένες αιτήσεις δεν απαντώνται εντός των νόμιμων προθεσμιών. Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει, για όλα τα κράτη μέλη, μια γενική εικόνα του αριθμού των απαντήσεων που δεν τήρησαν τις νόμιμες προθεσμίες το 216. ΚΜ Ληφθείσες αιτήσεις Αιτήσεις για τις οποίες η προθεσμία απάντησης έχει λήξει % ληφθεισών αιτήσεων Εκπρόθεσμες απαντήσεις % ληφθεισών αιτήσεων AT 1,5 1.1%.% BE 7,22 44.61% 62.86% BG 13,175 41.31% 36.27% CY 685 16 2.34% 134 19.56% CZ 12,897.%.% DE 22,41 5 2.23% 16.47% DK 2,6 82 3.15% 1.4% EE 3,26 656 2.46%.% ES 9,867 46.47%.% FI 1,52 326 21.45% 1.7% FR 16,874 56 3.% 8.5% UK 13,229 196 1.48% 174 1.32% EL 6,913 1,944 28.12% 24.35% HR 7,67.% 43.57% HU 11,136.% 138 1.24% IE 1,95 7.7% 2,153 21.33% IT 22,43 1,184 5.28%.% LT 15,358 13.8% 4,198 27.33% LU 1,912 19.99%.% LV 7,861 87 1.11%.% MT 63.% 2 3.17% NL 12,684.% 13.1% PL 62,13 1,944 3.13% 3,56 4.92% RO 57,86 5,363 9.28% 3,535 6.12% SE 3,23 1.3% 118 3.68% SK 31,864 1.% 8.3% ΣΥΝ ΟΛΟ 364,741 12,977 3.56% 13,81 3.79% Το 216 περίπου 13. αιτήσεις δεν απαντήθηκαν εντός της νόμιμης προθεσμίας. Αυτό αντιπροσωπεύει το 3,6% του συνολικού αριθμού αιτήσεων. Τα κράτη μέλη που έχουν τα περισσότερα προβλήματα τήρησης των προθεσμιών ήταν τα εξής: EL (στο 28,1% των αιτήσεων η προθεσμία απάντησης είχε παρέλθει), FI (21,5%), EE (2,5%), RO (9,3%) και IT 15
(5,28%). Όσον αφορά τις απαντήσεις που αποστέλλονται μετά τη λήξη της νόμιμης προθεσμίας, επισημαίνεται ότι μετά τη λήξη της προθεσμίας απεστάλησαν το 27,33% των απαντήσεων της LT (4.198), το 21,33% των απαντήσεων της IE (2.153), το 19,56% των απαντήσεων της CY (134), το 6,12% των απαντήσεων της RO (3.535) και το 4,92% των απαντήσεων της PL (3.56). 3.8. Αιτήσεις για ποινικές διαδικασίες και για άλλους σκοπούς Τα κατωτέρω γραφήματα παρουσιάζουν την αναλογία μεταξύ των αιτήσεων για ποινικές διαδικασίες και των αιτήσεων για σκοπούς διαφορετικούς από την ποινική διαδικασία από το 212 έως το 216. 198.189 Σκοπός αίτησης (212-216) 841.564 Για ποινική διαδικασία Για άλλους σκοπούς Σκοπός αίτησης Για ποινική διαδικασία Για άλλους σκοπούς 3, 25, 244.64 279.573 2, 171.286 15, 14.5 1, 41.61 39.882 45.143 79.112 5, 8.927 25.125 212 213 214 215 216 16
Κατά την περίοδο λειτουργίας του ECRIS, κατά μέσο όρο, το 81% του συνόλου των αιτήσεων υποβλήθηκαν για σκοπούς ποινικών διαδικασιών και το 19% για άλλους σκοπούς. Ο αριθμός των αιτήσεων που υποβλήθηκαν για άλλους σκοπούς έφτασε τις 79. το 216. Κατά τα έτη 212-214 το ποσοστό των αιτήσεων που υποβλήθηκαν για άλλους σκοπούς παρέμεινε σταθερό. Η αύξηση σε 22% το 216 οφείλεται κυρίως στην αύξηση του αριθμού αιτήσεων για τη διενέργεια προσλήψεων για επαγγελματικές ή οργανωμένες εθελοντικές δραστηριότητες που συνεπάγονται άμεση και τακτική επαφή με παιδιά, κατ εφαρμογή της οδηγίας 211/93/ΕΕ. Οι αιτήσεις αυτές αντιπροσώπευαν περίπου 8. αιτήσεις το 216 ή το 1% του συνόλου των αιτήσεων που υποβλήθηκαν για άλλους σκοπούς. Συγκριτικά, ο όγκος αυτών των αιτήσεων ήταν αμελητέος (7 αιτήσεις) το 212. Το 216 οι περισσότερες αιτήσεις για σκοπούς διαφορετικούς από την ποινική διαδικασία υποβλήθηκαν από μεμονωμένα πρόσωπα που ήθελαν να λάβουν πληροφορίες για το δικό τους ποινικό μητρώο 68% του συνόλου των αιτήσεων που υποβλήθηκαν για άλλους σκοπούς και 15% του συνόλου των αιτήσεων που υποβλήθηκαν. Ο αμέσως επόμενος μεγαλύτερος αριθμός αιτήσεων αφορούσε αιτήσεις από αρμόδια διοικητική αρχή για μη ποινικές διαδικασίες (14% των αιτήσεων για άλλους σκοπούς και 3,1% του συνόλου των αιτήσεων), αιτήσεις για πρόσληψη σύμφωνα με την οδηγία 211/93/ΕΕ (αντίστοιχα: 9,9% και 2,2%) και αιτήσεις για τη λήψη άδειας οπλοφορίας (αντίστοιχα: 3,5% και,8%). Οι ατήσεις που υποβλήθηκαν για τον σημαντικό σκοπό της απόκτησης άλλης ιθαγένειας αποτέλεσαν μόνο περίπου το 1,4% του συνόλου των αιτήσεων που υποβλήθηκαν για άλλους σκοπούς και το,3% του συνόλου των αιτήσεων. Για περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τους αριθμούς των αιτήσεων που υποβλήθηκαν για τις διάφορες κατηγορίες σκοπών κατά τα έτη 214-216 βλ. παράρτημα, τμήμα 1.6. 3.9. Αιτήσεις που αφορούν υπηκόους της ΕΕ και υπηκόους τρίτων χωρών (ΥΤΧ) Τα κατωτέρω γραφήματα παρουσιάζουν την αναλογία μεταξύ των αιτήσεων που αφορούν υπηκόους της ΕΕ και των αιτήσεων που αφορούν υπηκόους τρίτων χωρών ανά έτος 11 και κατά μέσο όρο κατά τη διάρκεια ολόκληρης της περιόδου λειτουργίας του ECRIS. 11 Βλέπε επίσης πίνακα στο τμήμα 1.7 του παραρτήματος. 17
Κατά μέσο όρο, το 9% του συνόλου των αιτήσεων αφορούν υπηκόους της ΕΕ και περίπου το 1% αφορούν υπηκόους τρίτων χωρών. Το ποσοστό των αιτήσεων για ανιθαγενείς είναι οριακό (,3%). Κατά το πρώτο έτος λειτουργίας του ECRIS, το ποσοστό των αιτήσεων που αφορούσαν υπηκόους τρίτων χωρών ήταν πολύ χαμηλό (5%). Το 213 το ποσοστό αυτό διπλασιάστηκε και έκτοτε παρέμεινε σταθερό. Ο αριθμός των αιτήσεων παροχής πληροφοριών που αφορούσαν υπηκόους τρίτων χωρών ξεπέρασε τις 33. το 216. Η συμπληρωματική νομοθεσία που πρότεινε η Επιτροπή μαζί με την παρούσα έκθεση θα βελτιώσει το σύστημα ECRIS όσον αφορά τους υπηκόους τρίτων χωρών, εισάγοντας ένα ειδικό κεντρικό σύστημα που θα επιτρέπει τον αποτελεσματικό προσδιορισμό του/των κράτους/-ών που τηρεί/-ούν πληροφορίες ποινικού μητρώου σχετικά με υπηκόους τρίτων χωρών. Αυτό το μέτρο αναμένεται να οδηγήσει σε σημαντική αύξηση των αιτήσεων που αφορούν υπηκόους τρίτων χωρών. 3.1. Απαντήσεις που περιέχουν πληροφορίες σχετικά με καταδίκες Στα κατωτέρω γραφήματα παρέχονται πληροφορίες σχετικά με την αναλογία των απαντήσεων (σε αιτήσεις) που αναφέρουν μία ή περισσότερες καταδίκες, των απαντήσεων που δεν αναφέρουν καταδίκες και των λοιπών απαντήσεων σε ετήσια βάση και κατά μέσο όρο 12 κατά τη διάρκεια της περιόδου λειτουργίας του ECRIS. 12 Βλέπε υποσημείωση 9. Βλέπε επίσης τον πίνακα στο παράρτημα, τμήμα 1.8. 18
Απαντήσεις σε αιτήσεις Απάντηση : καμία καταδίκη Απάντηση : μία ή περισσότερες καταδίκες 25, 219.983 2, 18.128 15, 1, 8.926 127.513 63.498 92.4 15.86 5, 31.91 14.248 38.251 212 213 214 215 216 Από το πρώτο έτος λειτουργίας του ECRIS το 31% των απαντήσεων περιείχαν πληροφορίες για προηγούμενες καταδίκες. Αυτό σημαίνει ότι, στο 31% των περιπτώσεων, ο ενδιαφερόμενος είχε ήδη καταδικαστεί μία ή περισσότερες φορές, πράγμα που αποδεικνύει την αξία του ECRIS ως εργαλείου για την απόκτηση πληροφοριών ποινικού μητρώου. Το 216 αυτό αντιπροσώπευε πάνω από 15. απαντήσεις, συμπεριλαμβανομένης της παροχής πληροφοριών για ποινικές καταδίκες. Κατά την τελευταία πενταετία οι απαντήσεις που δεν ανέφεραν καταδίκες αντιπροσώπευαν κατά μέσο όρο το 63% και οι άλλες απαντήσεις το 6%. 19