Φάκελος περιοχής: GR Σάμος: Όρος Κέρκης. Παραδοτέα: 1. Ορνιθολογική Έκθεση 2. Σχέδιο Δράσης 3. Τυποποιημένο Δελτίο Δεδομένων.

Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας Φάκελος περιοχής: GR4120008 Σάμος: Όρος Κέρκης Παραδοτέα: 1. Ορνιθολογική Έκθεση 2. Σχέδιο Δράσης 3. Τυποποιημένο Δελτίο Δεδομένων Ανάδοχοι: Τ. Δημαλέξης Δ. Μπούσμπουρας Οκτώβριος 2009

Ομάδα μελέτης: Τάσος Δημαλέξης Βιολόγος Επιστημονικός Συντονισμός, Επιτροπή Τεχνικής Παρακολούθησης Δημήτρης Μπούσμπουρας Βιολόγος Επιστημονικός Συντονισμός, Επιτροπή Τεχνικής Παρακολούθησης Θάνος Καστρίτης Ωκεανογράφος Επιστημονικός Συντονισμός, Επιτροπή Τεχνικής Παρακολούθησης Άρης Μανωλόπουλος Περιβαλλοντολόγος Συντονισμός ομάδας χαρτογράφησης και βάσης δεδομένων, Υπεύθυνος παραγωγής χαρτών, Επιτροπή Τεχνικής Παρακολούθησης Victoria Saravia Περιβαλλοντολόγος Ομάδα χαρτογράφησης, Υπεύθυνη παραγωγής χαρτών ενδιαιτημάτων, Επιτροπή Τεχνικής Παρακολούθησης Λευτέρης Σταύρακας Μηχανικός Η/Υ Υπεύθυνος συμπλήρωσης βάσης δεδομένων Natura 2000. Ρούλα Τρίγκου Δασολόγος Συμμετοχή στη συγγραφή επιμέλεια Σχεδίων Δράσης Κώστας Μαργετουσάκης Γεωγράφος Ομάδα χαρτογράφησης, Παραγωγή χαρτών εργασίας Διονυσία Μαρκοπούλου Γεωγράφος Ομάδα χαρτογράφησης, Παραγωγή χαρτών εργασίας Δανάη Πορτόλου Ζωολόγος Επεξεργασία πληθυσμιακών δεδομένων ΙΒΑ και SPA Jakob Fric Φυσικός Ομάδα χαρτογράφησης, Ορνιθολογική έρευνα πεδίου Κώστας Γαγάνης Περιβαλλοντολόγος Ομάδα χαρτογράφησης, Ορνιθολογική έρευνα πεδίου Άγγελος Ευαγγελίδης Περιβαλλοντολόγος Ορνιθολογική έρευνα πεδίου Παναγιώτης Γκιόκας Διοικητική υποστήριξη Επιστημονική και τεχνική υποστήριξη: Τομέας Διατήρησης Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας ΔΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία

ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας» ΦΑΣΗ Β: Ορνιθολογική Αξιολόγηση Περιοχών ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Έκθεση ορνιθολογικής αξιολόγησης της περιοχής «GR145 Σάμος: Όρος Κέρκης», για το χαρακτηρισμό της ως Ζώνης Ειδικής Προστασίας. ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ - ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΟΣ: Γαληνού Ελένη και Κακαλής Ελευθέριος ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ: Τάσος Δημαλέξης Δημήτρης Μπούσμπουρας Θάνος Καστρίτης Αθήνα Οκτώβριος 2009

Το έργο «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας», χρηματοδοτήθηκε από το «Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιβάλλον» του Υπουργείου Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων. Η πλήρης αναφορά στο παρόν κείμενο είναι: Γαληνού, Ε., Κακαλής, Ε. (2009). Έκθεση Ορνιθολογικής αξιολόγησης περιοχής «GR145 Σάμος: Όρος Κέρκης». Στο: Δημαλέξης, Α. Μπούσμπουρας, Δ., Καστρίτης, Θ., Μανωλόπουλος Α. και Saravia V. (Συντονιστές Έκδοσης). Τελική αναφορά προγράμματος επαναξιολόγησης 69 σημαντικών περιοχών για τα πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της Ορνιθοπανίδας. ΥΠΕΧΩΔΕ, Αθήνα This document may be cited as follows: Galinou, E., Kakalis, E. (2009). Ornithological report for the evaluation of the site «GR145 Samos: Mount Kerkis». In: Dimalexis A., Bousbouras D., Kastritis T., Manolopoulos A. & Saravia V. (editors). Final project report for the evaluation of 69 Important Bird Areas as Special Protection Areas. Hellenic Ministry for the Environment, Physical Planning and Public Works, Athens ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 1

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ...3 1.1 Γενική περιγραφή περιοχής μελέτης... 3 1.2 Παλαιότερες έρευνες για την ορνιθοπανίδα της περιοχής... 5 1.3 Χαρακτηρισμένες ζώνες Διαχειριστικό καθεστώς... 6 2. ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΡΕΥΝΑΣ...6 3. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ...8 3.1 Συνοπτική αξιολόγηση... 8 3.2 Ανάλυση της διαδικασίας αξιολόγησης... 9 3.3 Περιγραφή κρίσιμων ενδιαιτημάτων/απειλών των ειδών χαρακτηρισμού και... 11 3.4 Χάρτες κρίσιμων ενδιαιτημάτων ειδών χαρακτηρισμού και... 15 4. ΠΡΟΤΑΣΗ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗΣ...15 5. SUMMARY OF ORNITHOLOGICAL EVALUATION AND PROPOSED DELIMITATION...17 5.1. Concise Evaluation... 17 5.2. Delimitation Proposal...17 6. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ...19 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ...21 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1: ΠΙΝΑΚΕΣ... 22 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2. ΧΑΡΤΕΣ ΟΠΤΙΚΟΥ ΔΙΣΚΟΥ (CD-ROM)... 32 ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 2

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η παρούσα έκθεση εκπονήθηκε στο πλαίσιο του έργου «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας», το οποίο χρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιβάλλον του Υπουργείου Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων. Σκοπός της έκθεσης είναι η αξιολόγηση, η οριοθέτηση και ο χαρακτηρισμός της Σημαντικής Περιοχής για τα Πουλιά (ΣΠΠ) «GR145 Σάμος: Όρος Κέρκης»» ως Ζώνης Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) της ορνιθοπανίδας, σύμφωνα με το Άρθρο 4 της Οδηγίας για τα Πουλιά 79/409/ΕΟΚ. Το εργαλείο για την επίτευξη του σκοπού είναι η εφαρμογή των προδιαγραφών που παρήχθησαν στο πλαίσιο του έργου «Καθορισμός Μεθοδολογίας και σύνταξη προδιαγραφών για την αξιολόγηση περιοχών και το χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας, με πιλοτική εφαρμογή σε 10 περιοχές» (Δημαλέξης κ.α., 2004), στην ανωτέρω περιοχή με παραδοτέα τα οποία αποσκοπούν στην ολοκλήρωση της τεχνικής προετοιμασίας για το χαρακτηρισμό της περιοχής αυτής ως ΖΕΠ. 1.1 Γενική περιγραφή περιοχής μελέτης Η περιοχή μελέτης είναι η Σημαντική Περιοχή για τα Πουλιά «GR145 Σάμος: Όρος Κέρκης», σύμφωνα με την έκδοση «Important Bird Areas in Europe» (Bourdakis & Vareltzidou 2000) του BirdLife International και τον χάρτη με τα όρια της περιοχής που έχει παραχθεί από την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία για το Τμήμα Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΧΩΔΕ. Η έκταση της περιοχής μελέτης σύμφωνα με το BirdLife International (Bourdakis & Vareltzidou 2000) είναι 7.000 εκτάρια. Η περιοχή περιλαμβάνει στο κέντρο της τον ορεινό όγκο του Όρους Κέρκης (1.463 μ.) με μεγάλες εκτάσεις με αραιή βλάστηση σε μεγάλο υψόμετρο και απότομες κλίσεις. Κυριαρχούν επίσης εκτάσεις με μακκία βλάστησης, μεταβατικές εκτάσεις μεταξύ δάσους και μεσογειακών θαμνώνων (που έχουν προκύψει και από πυρκαγιές που σημειώθηκαν στα πευκοδάση της περιοχής), πευκοδάσος, ελαιώνες, διάσπαρτοι αμπελώνες κ.ά. ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 3

Ο Αιγαιοτσιροβάκος είναι το είδος της ορνιθοπανίδας για το οποίο η Σημαντική Περιοχή για τα Πουλιά «GR145 Σάμος: Όρος Κέρκης» αξιολογήθηκε από το BirdLife International (Heath & Evans 2000) ότι πληροί τα κριτήρια για ένταξη στο δίκτυο των Ζωνών Ειδικής Προστασίας (πίνακας 1). Πίνακας 1. Κριτήρια ΙΒΑ 2000 Επιστημονική ονομασία Ελληνική ονομασία Πληθυσμός BirdLife Sylvia rueppelli Αιγαιοτσιροβάκος 20-40 B3, C6 Χάρτης 1. Όρια περιοχής μελέτης (όρια Σημαντικής Περιοχής για τα Πουλιά) (Bourdakis & Vareltzidou, 2000) ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 4

1.2 Παλαιότερες έρευνες για την ορνιθοπανίδα της περιοχής Bader, Α. 1987.Ornithologische Beobachtungen auf der Insel Samos (Griechenland). Orn. Mitt. 39: 174-178 Duksen, Α. and S. Duksen. 1984. Spring records οn Samos in 1983. Dutch Birding 6: 67. Greve, Κ. 1988. Rostgans (Casarca ferruginea) Brutvogel auf der Insel Samos (Griechenland). Οrn. Mitt. 40: 42 Δημάκη Μ., Σογκόλεφ Ι. & Ιωαννίδης Γ. 1996. Συστηματικές Παρατηρήσεις Πουλιών στη Σάμο. Σαμιακές Μελέτες, Τόμος Δεύτερος 1995-1996. Πνευματικό Ίδρυμα Σάμου "Νικόλαος Δημητρίου". Αθήνα, σελ: 397-442. Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία ΕΘΙΑΓΕ. 1994. Πρόγραμμα ENVIREG: Αναγνώριση και αξιολόγηση βιοτόπων και διερεύνηση της δυνατότητας ένταξής τους στο κοινοτικό δίκτυο των ιδιαίτερα προστατευόμενων περιοχών σε εφαρμογή του Άρθρου 4 της Οδηγίας 79/409/ΕΟΚ για τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας. Ταχεία ορνιθολογική αναγνώριση του συνόλου των 16 βιοτόπων. 138 σ. Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία ΕΘΙΑΓΕ. 1995. Πρόγραμμα ENVIREG: Αναγνώριση και αξιολόγηση βιοτόπων και διερεύνηση της δυνατότητας ένταξής τους στο κοινοτικό δίκτυο των ιδιαίτερα προστατευόμενων περιοχών σε εφαρμογή του Άρθρου 4 της Οδηγίας 79/409/ΕΟΚ για τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας. Στενά Αλιάκμονα, Καλόν Όρος Κεφαλληνίας, Ορος Κέρκης Σάμου, Νήσος Σαρία, Νήσοι Κυρά Παναγιά, Πιπέρι, Γιούρα, Σκαντζούρα. Παπαθεοδώρου Φ. (Συντ.). 1999. "Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη Περιοχής Μικρού και Μεγάλου Σεϊτανίου, Νήσου Σάμου" Β' Φάση - Τεύχος Παραρτημάτων. Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Σάμου. ΥΠΕΧΩΔΕ, Δ/νση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού, ΤΔΦΠ. Χριστοδουλάκη, Δ. 1986. Η χλωρίδα και βλάστηση της Σάμου. Διδακτορική Διατριβή. Τμήμα Βιολογίας, Πανεπιστημίου Πάτρας. Επίσης, στην περιοχή μελέτης, έρευνα και καταγραφή δεδομένων έχει γίνει από ερευνητές της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας και του Τμήματος Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αιγαίου καθώς και από ξένους επισκέπτες παρατηρητές πουλιών. ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 5

1.3 Χαρακτηρισμένες ζώνες Διαχειριστικό καθεστώς Ζώνη Ειδικής Προστασίας και Τόπος Κοινοτικής Σημασίας (ΖΕΠ & ΤΚΣ): GR4120003 Σάμος: Όρος Κερκετεύς - Μικρό και Μεγάλο Σεϊτάνι - δάσος Καστανιάς και Λέκκας, ακρ. Κατάβασης - Λιμένας (6.683 ha) 2. ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΡΕΥΝΑΣ Για την έρευνα πεδίου αλλά και για τις απαιτούμενες εργασίες γραφείου εφαρμόστηκαν οι προδιαγραφές που παρήχθησαν στο πλαίσιο του έργου «Καθορισμός Μεθοδολογίας και σύνταξη προδιαγραφών για την αξιολόγηση περιοχών και το χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας, με πιλοτική εφαρμογή σε 10 περιοχές» (Δημαλέξης κ.α., 2004). Συγκεντρώθηκαν πληροφορίες για την ορνιθοπανίδα της περιοχής από την ήδη δημοσιευμένη βιβλιογραφία και από παρατηρήσεις και αδημοσίευτες αναφορές ελλήνων και ξένων ερευνητών και επισκεπτών. Η έρευνα πεδίου έγινε στα τέλη της άνοιξης και στα μέσα του καλοκαιριού διάρκεσε συνολικά 5 ημέρες. Κατά την έρευνα πεδίου έγιναν καταγραφές όλων των ειδών πουλιών, ενώ λόγω του περιορισμένου χρόνου της εργασίας πεδίου, δόθηκε έμφαση στη συλλογή στοιχείων για τον εντοπισμό των κρίσιμων ενδιαιτημάτων του Αιγαιοτσιροβάκου στο σύνολο της προηγούμενα προτεινόμενης περιοχής και σε άμεσα γειτνιάζοντα όμοια ενδιαιτήματα. Ο Αιγαιοτσιροβάκος είναι το μοναδικό είδους που πληροί τα κριτήρια ένταξης της περιοχής στο δίκτυο των ΖΕΠ σύμφωνα με το BirdLife International (Heath & Evans 2000). Παράλληλα διερευνήθηκε η ύπαρξη κρίσιμων ενδιαιτημάτων για είδη που αναμένονταν (βιβλιογραφικές πηγές) να πληρούν τα πληθυσμιακά όρια χαρακτηρισμού και για την περιοχή μελέτης: Αετογερακίνα, Φρυγανοτσίχλονο και Βουνοσταχτάρα. Η έρευνα επικεντρώθηκε στην κάλυψη κατά προτεραιότητα των πιθανών περιοχών αναπαραγωγής και τροφοληψίας των παραπάνω ειδών εντός των ορίων της περιοχής μελέτης ενώ λόγω του χρονοδιαγράμματος εκπόνησης του παρόντος έργου δεν ήταν ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 6

δυνατή η διερεύνηση του μεγέθους και των απαιτήσεων του πληθυσμού Αετογερακίνας που πιθανότατα διαχειμάζει στην περιοχή. Κατά την έρευνα πεδίου χρησιμοποιήθηκαν οι ακόλουθες μέθοδοι καταγραφών, σύμφωνα με τις οδηγίες που δίνονται από τους Χατζηχαραλάμπους κ.ά. (2004): Επιλέχτηκαν δειγματοληπτικές διαδρομές στους αντιπροσωπευτικότερους βιότοπους εντός κι εκτός της περιοχής ΙΒΑ Σε καθορισμένα σημεία χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος look and see για ποιοτική καταγραφή των ειδών που εμφανίζονται εκεί, ενώ έγινε πληθυσμιακή εκτίμηση για τα αναπαραγόμενα στρουθιόμορφα και τα μεταναστευτικά και αναγωγή των πληθυσμιακών δεδομένων στον χώρο ή στον χρόνο αντίστοιχα. Για τα είδη που δεν παρουσιάζουν ομοιόμορφη κατανομή ή διατηρούν επικράτειες (π.χ. αρπακτικά) έγιναν παρατηρήσεις σε όλο το εύρος της περιοχής και καταγράφηκε η παρατηρηθείσα δραστηριότητά τους ενώ έγινε προσπάθεια εντοπισμού των θέσεων φωλεοποίησης. Για την έρευνα πεδίου χρησιμοποιήθηκαν κυάλια 8Χ42 και τηλεσκόπιο 20Χ60, Παγκόσμιο Σύστημα Εντοπισμού Θέσης (Global Positioning System-GPS) και χάρτες της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού σε κλίμακα 1:50.000. Στους χάρτες καταγράφονταν με πολύγωνα οι περιοχές τροφοληψίας και αναπαραγωγής για τα είδη Αιγαιοτσιροβάκος και Φρυγανοτσίχλονο (όπου απαντώνται πολυάριθμα ζεύγη και άτομα των ειδών αυτών) ενώ για την Αετογερακίνα κάθε πολύγωνο αποτυπώνει την επικράτεια διαφορετικού ζεύγους του είδους. Για τη Βουνοσταχτάρα το πολύγωνο αποτυπώνει την βραχώδη περιοχή όπου εντοπίζονται οι θέσεις αναπαραγωγής της ενώ το είδος χρησιμοποιεί ένα πολύ μεγαλύτερο εναέριο χώρο πάνω και γύρω από αυτή τα ακριβή όρια της οποίας δεν ήταν δυνατόν να καθοριστούν στα πλαίσια του παρόντος έργου. Από τις καταγραφές και τη διαθέσιμη βιβλιογραφική πληροφορία διαμορφώθηκαν οι χάρτες με τα κρίσιμα ενδιαιτήματα και τις επικράτειες για τα είδη χαρακτηρισμού και. ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 7

3. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 3.1 Συνοπτική αξιολόγηση Στην παρούσα μελέτη ο Αιγαιοτσιροβάκος, που αποτέλεσε το μοναδικό είδος χαρακτηρισμού και που χρησιμοποιήθηκε για τον χαρακτηρισμό της περιοχής ως ΙΒΑ το 2000, εξακολουθεί να πληροί το κριτήρια χαρακτηρισμού. Επιπρόσθετα, η περιοχή εκπληρώνει τα κριτήρια χαρακτηρισμού για την Αετογερακίνα και επίσης για το Φρυγανοτσίχλονο και τη Βουνοσταχτάρα, είδη τα οποία δεν είχαν αποδοθεί στον χαρακτηρισμό της περιοχής ως ΙΒΑ το 2000. Η τροποποίηση αυτή στα κριτήρια ένταξης της περιοχής οφείλεται στη αρτιότερη πληροφόρηση και στη συστηματική καταγραφή της ορνιθοπανίδας της περιοχής μέσω της έρευνας πεδίου της παρούσας μελέτης και έγκυρων βιβλιογραφικών πηγών. Λαμβάνοντας υπόψη τις περιοχές αναπαραγωγής και τροφοληψίας των ειδών κριτηρίων που φαίνονται στους πίνακες 2 και 3, προτείνεται η ΖΕΠ να επεκταθεί από την υφιστάμενη οριοθέτηση της περιοχής ΣΠΠ, στα νότια και ανατολικά όρια της τελευταίας. Η διεθνής σημασία της περιοχής μελέτης προκύπτει από την ύπαρξη αξιόλογου αναπαραγώμενου πληθυσμού του Αιγαιοτσιροβάκου (Sylvia rueppelli) και της Αετογερακίνας (Buteo rufinus) ( 2). Επίσης, η σημασία της περιοχής μελέτης προκύπτει από την ύπαρξη αξιόλογου αναπαραγόμενου πληθυσμού που ξεπερνά το του εθνικού πληθυσμού για το Φρυγανοτσίχλονο (Emberiza caesia) και τη Βουνοσταχτάρα (Apus melba). Από τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν δεν έγινε δυνατό να διαπιστωθεί εάν η περιοχή πληροί τα κριτήρια 4 και 5 των προδιαγραφών της Φάσης Β του έργου (βλ. Δημαλέξης κ.ά. 2004). Για την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων, ιδιαίτερα ως προς το κριτήριο 5 (για τα στρουθιόμορφα και τα αρπακτικά πουλιά), θα πρέπει να γίνει εξειδικευμένη έρευνα κατά τις μεταναστευτικές περιόδους, κάτι που δεν κατέστη εφικτό στο πλαίσιο του παρόντος έργου ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 8

3.2 Ανάλυση της διαδικασίας αξιολόγησης Για την περιοχή μελέτης δημιουργήθηκε αρχικά ένας πίνακας εργασίας με όλα τα είδη που απαντούν στην περιοχή, ο οποίος χρησιμοποιήθηκε για να ετοιμασθούν: α) ο πίνακας αξιολόγησης των ειδών χαρακτηρισμού και και β) οι πίνακες 3.2.a-b του Τυποποιημένου Δελτίου Δεδομένων. Στον πίνακα αξιολόγησης των ειδών χαρακτηρισμού και (βλ. Παράρτημα: Πίνακας Ι) σημειώθηκε ο πληθυσμός του κάθε είδους στη περιοχή μελέτης και εάν το είδος πληροί κάποιο από τα κριτήρια 1, 2, 3 και 6. Τέλος, με βάση την αξιολόγηση που παρουσιάζεται στον παραπάνω πίνακα, ετοιμάστηκε ο πίνακας 2 ο οποίος περιλαμβάνει τα είδη που πληρούν τα κριτήρια 1-6 και συνεπώς πρόκειται για τα είδη χαρακτηρισμού της περιοχής και ο πίνακας 3 που περιλαμβάνει τα είδη που πληρούν τα πληθυσμιακά όρια και αποτελούν τα είδη της περιοχής μελέτης (δηλαδή τα είδη τα ενδιαιτήματα των οποίων μπορούν να ληφθούν υπόψη για την οριοθέτησή της ως ΖΕΠ). ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 9

Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας Πίνακας 2. Είδη χαρακτηρισμού ανά κριτήριο για την περιοχή: «GR145 Σάμος: Όρος Κέρκης» A/A Πιν. Ι Επιστημονική ονομασία Ελληνική ονομασία 85 Buteo rufinus Αετογερακίνα 334 Sylvia rueppelli Αιγαιοτσιροβάκος Είδη χαρακτηρισμού 1 2 3 4 5 6 αναπ. πληθ. Ε.Ε αναπ. πληθ. Ε.Ε Πίνακας 3. Είδη για την περιοχή: «GR145 Σάμος: Όρος Κέρκης» A/A Πιν. Ι Επιστημονική ονομασία Ελληνική ονομασία Είδη 234 Apus melba Βουνοσταχτάρα αναπ. πληθ. Ελλάδας 416 Emberiza caesia. Φρυγανοτσίχλονο αναπ. πληθ. Ελλάδας ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 10

3.3 Περιγραφή κρίσιμων ενδιαιτημάτων/απειλών των ειδών χαρακτηρισμού και Στο κεφάλαιο αυτό περιγράφεται συνοπτικά ο ελληνικός πληθυσμός των ειδών χαρακτηρισμού και, το καθεστώς παρουσίας τους στην περιοχή μελέτης, τα κρίσιμα ενδιαιτήματά (θέσεις φωλιάσματος, τροφοληψίας και καταφυγίου) και οι απειλές τους, καθώς και τα ενδεδειγμένα μέτρα διατήρησης. Αετογερακίνα (Buteo rufinus) Καθεστώς παρουσίας πληθυσμός Εμφανίζεται στην ηπειρωτική χώρα στη Στερεά Ελλάδα, την Ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη και τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου (Λήμνος, Λέσβος, Χίος, Κυκλάδες και Δωδεκάνησα), ενώ υπάρχουν μεμονωμένες αναφορές για αναπαραγωγή του είδους και άλλες περιοχές (Πελοπόννησο, Κεφαλονιά και πιθανά Κρήτη). Ο αναπαραγόμενος πληθυσμός της Ελλάδα υπολογίζεται στα 200-300 ζευγάρια (Handrinos & Akriotis, 1997). Μεγάλο τμήμα των πληθυσμών στα νησιά και τη νότια χώρα παραμένουν κατά τη χειμερινή περίοδο ενώ οι βορειότεροι πληθυσμοί θεωρείται ότι μεταναστεύουν. Στην περιοχή εκτιμάται πως αναπαράγονται 2 ζεύγη. Οικολογία Η Αετογερακίνα είναι αρπακτικό των χαμηλών και μεσαίων υψομέτρων όπου απαντάται κυρίαρχα σε περιοχές άνυδρες και ημιερημικές με ανοιχτή χαμηλή βλάστηση. Επίσης περιοχές τροφοληψίας του είδους αποτελούν βοσκοτόπια ενώ πολύ λιγότερο γεωργικές εκτάσεις. Φωλιάζει σε απόκρημνους βράχους και σπανιότερα σε ψηλά δέντρα. Τρέφεται στην πλειονότητα των περιοχών εξάπλωσής της κυρίως με θηλαστικά αλλά στις περιοχές εξάπλωσής της στο Αιγαίο κυρίως με ερπετά, μεγάλα έντομα, μικρά θηλαστικά και σε μικρότερο βαθμό με πουλιά. Απειλές Η Αετογερακίνα θεωρείται ότι απειλείται από την αλλοίωση των χαρακτηριστικών του ενδιαιτήματός της πιο κοινά της καταστροφής μικρών δασών σε γειτνίαση με ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 11

ανοιχτές εκτάσεις και επίσης την απόδοση των τελευταίων εκτάσεων σε αροτραίες καλλιέργειες ή τουριστική ανάπτυξη. Σημαντική θεωρείται επίσης και η ανθρωπογενής όχληση στις θέσεις φωλιάσματος (Tucker & Heath, 1994). Αιγαιοτσιροβάκος (Sylvia rueppelli) Καθεστώς παρουσίας πληθυσμός Ο Αιγαιοτσιροβάκος είναι ενδημικό είδος της μεσογειακής περιοχής και αποτελεί καλοκαιρινό επισκέπτη στην Ελλάδα όπου η κύρια περιοχή της γεωγραφικής εξάπλωσης του είναι τα νησιά του Αιγαίου: Λέσβος, Χίος, Σάμος, Κυκλάδες, Δωδεκάνησα και Κρήτη. Στις δύο τελευταίες περιοχές εμφανίζει τις μεγαλύτερες πυκνότητες του πληθυσμού του. Στην ηπειρωτική χώρα καταγράφεται σποραδικά από τη Θεσσαλία και νοτιότερα ενώ υπάρχουν αναφορές για πιθανή παρουσία του σε νησιά του Ιονίου Πελάγους. Στις περιοχές εξάπλωσής του, πάντως, εμφανίζεται σε αραιούς και τοπικούς πληθυσμούς και ο συνολικός πληθυσμός τους στη χώρα εκτιμάται μεταξύ των 3.000 και 10.000 ζευγών (Handrinos & Akriotis, 1997). Στην περιοχή μελέτης εκτιμάται πως αναπαράγονται 30-50 ζεύγη. Οικολογία Απαντάται σε ξηρές περιοχές με μακκία βλάστηση ή στον υπόροφο αραιών δασών από αείφυλλα πλατύφυλλα θάμνους κυρίως σε ορεινές περιοχές εξάπλωσης, από το επίπεδο της θάλασσας μέχρι συχνότερα το υψόμετρο των 1000 μέτρων ( και μέχρι το υψόμετρο των 1600 μέτρων στην Κρήτη). Προτιμά τις βραχώδεις ή πετρώδεις πλαγιές και λαγκαδιές. Θεωρείται πως ανταγωνίζεται τον Μαυροτσιροβάκο (Sylvia melanocephala) οπότε και τείνει να καταλαμβάνει περιοχές μεγαλύτερου υψομέτρου, ξηρότερες πλαγιές με βραχώδες ή πετρώδες υπόστρωμα και επίσης με χαμηλούς θαμνώνες ανοιχτής δομής (Cramp, 1998, Handrinos & Akriotis, 1997). Τρέφεται με έντομα που συλλαμβάνει κινούμενο σε κάλυψη στο εσωτερικό της κώμης θάμνων και χαμηλών δέντρων ενώ λιγότερο συχνά κινούμενο κοντά και πάνω στο έδαφος. Το φθινόπωρο επίσης τρέφεται με καρπούς. Απειλές ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 12

Το είδος, όπως έχει αξιολογηθεί για παρόμοια είδη της ίδιας βιοκλιματικής ζώνης (λ.χ. Sylvia melanothorax στην Κύπρο) θεωρείται πως απειλείται από την αλλοίωση ή και καταστροφή του ενδιαιτήματος αναπαραγωγής του από πυρκαγιές ή υλοτομήσειςεκκαθαρίσεις βλάστησης που λαμβάνουν χώρα ανεξέλεγκτα ή έχουν σκοπό την απόδοση των εδαφών αυτών σε άλλες χρήσεις επέκταση οδικού δικτύου, δημιουργία χώρου απόθεσης στερεών αποβλήτων, τουριστικές δραστηριότητες κ.ά. (Tucker & Heath, 1994). Φρυγανοτσίχλονο (Emberiza caesia) Καθεστώς παρουσίας - πληθυσμός Ενδημικό είδος της μεσογειακής περιοχής αποτελεί καλοκαιρινό επισκέπτη στη χώρα μας σε περιοχές της κεντρικής και νότιας χώρας, επίσης τη Χαλκιδική και τα νησιά του Αιγαίου (πλην Κρήτης και Καρπάθου) και Ιονίου Πελάγους. Στα νησιά του Αιγαίου Πελάγους και τις περιοχές της νότιο-ανατολικής ηπειρωτικής χώρας το είδος εμφανίζει τις πιο μεγάλες πυκνότητες (Handrinos& Akriotis, 1997). Ο αναπαραγωγικός πληθυσμός του είδους εκτιμάται πως είναι της τάξης των 5.000 με 20.000 ζευγών. Στην περιοχή μελέτης εκτιμάται πως αναπαράγονται 50-70 ζεύγη. Οικολογία Απαντάται σε περιοχές με βραχώδεις πλαγιές με φρύγανα ή χαμηλή, ανοιχτής δομής μακκία βλάστηση. Από το επίπεδο της θάλασσας μέχρι και το υψόμετρο των 1.300 μέτρων. Επίσης εμφανίζεται σε «νησίδες» της παραπάνω βλάστησης σε δενδρώδη ενδιαιτήματα όπως πευκοδάση και ελαιώνες. Μετά το τέλος της αναπαραγωγής εξαπλώνεται και σε αγροτικές περιοχές ενώ οικογενειακές ομάδες συχνά καταγράφονται σε υγροτοπικές περιοχές λίγο πριν αναχωρήσουν το φθινόπωρο. Τρέφεται με σπόρους και μικρά ασπόνδυλα που συλλέγει σχεδόν αποκλειστικά στην επιφάνεια του εδάφους. Απειλές Το είδος, όπως έχει αξιολογηθεί για παρόμοια είδη (λ.χ. Emberiza cineracea, E. cia ) θεωρείται πως απειλείται από την αλλοίωση ή και καταστροφή του ενδιαιτήματος αναπαραγωγής του από την ανεξέλεγκτη δράση της βόσκησης και της φωτιάς στα ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 13

μεσογειακά θαμνώδη οικοσυστήματα. Ο περιορισμός της ασκούμενης βόσκησης οδηγεί σε διαδοχή της εμφανιζόμενης βλάστησης προς πιο κλειστές δομές και, στον αντίποδα, η υπερβόσκηση οδηγεί επίσης στην αλλοίωση των χαρακτηριστικών του αναπαραγωγικού ενδιαιτήματος για το είδος. Με τον ίδιο τρόπο εκτιμάται πως επιδρά και η χρήσης της φωτιάς στους μεσογειακούς θαμνοτόπους. Απειλή αποτελεί επίσης η απόδοση τέτοιων εκτάσεων σε τουριστικές δραστηριότητες (Tucker & Heath,1994). Βουνοσταχτάρα (Apus melba) Καθεστώς παρουσίας - πληθυσμός Καλοκαιρινός επισκέπτης στη χώρα μας αναπαράγεται σχεδόν σε όλη την ηπειρωτική χώρα και τα μεγάλα νησιά του Αιγαίου και Ιονίου Πελάγους. Φωλιάζει σε μια ποικιλία ενδιαιτημάτων σε βράχους από μικρά νησιά μέχρι το υψόμετρο των 2.400 μέτρων. Σε κάποια μέρη φωλιάζει επίσης σε οικισμούς και μεγάλες πόλεις (λ.χ. Ικαρία). Ο αναπαραγώμενος πληθυσμός στην Ελλάδα υπολογίζεται στα 1.000-5.000 ζεύγη (Birdlife International, 2004).. Στην περιοχή μελέτης εκτιμάται πως αναπαράγονται 10-30 ζεύγη. Οικολογία Το βασικό ενδιαίτημα του είδους είναι στον αέρα σε μεγάλες αποστάσεις και ύψη από την αναπαραγωγική τους αποικία. Εκτιμάται πως καλύπτουν ημερησίως αποστάσεις που φτάνουν τα 600-1000 χλμ, ανάλογα με τη διαθεσιμότητα τροφής και τα ρεύματα του αέρα. Αναπαράγεται σε προεξοχές, ρωγμές βράχων, σπηλιές, βραχώδεις ακτές, κοιλότητες σε δέντρα και ψηλά κτήρια. Τα πουλιά σε μια αναπαραγωγική αποικία μπορεί να θεαθούν μόνο νωρίς το πρωί και αργά το απόγευμα και η αποικία μπορεί να παραβλεφθεί αν την επισκεφτούμε κατά τη διάρκεια της ημέρας. Απειλές Η Βουνοσταχτάρα θεωρείται είδος με σταθερή κατάσταση διατήρησης στην Ευρώπη. Το ενδιαίτημα τροφοληψίας της εξαπλώνεται σε όγκο σε μεγάλους χώρους γύρω από τις θέσεις αναπαραγωγής και είναι αποκλειστικά στον αέρα. Μπορεί να θεωρηθεί πως απειλείται από διάφορους παράγοντες που επιδρούν στη διαθεσιμότητα των ιπτάμενων εντόμων που αποτελούν τη βασική τροφή της όπως είναι η χρήση εντομοκτόνων στη γεωργία. ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 14

3.4 Χάρτες κρίσιμων ενδιαιτημάτων ειδών χαρακτηρισμού και Στον επισυναπτόμενο χάρτη 2 παρουσιάζονται τα κρίσιμα ενδιαιτήματα των ειδών χαρακτηρισμού και. Ο χάρτης 2 διαμορφώθηκε από τα δεδομένα που συγκεντρώθηκαν από την εργασία πεδίου ενώ συμπληρωματικά χρησιμοποιήθηκαν αξιόπιστα δεδομένα από βιβλιογραφικές πηγές. 4. ΠΡΟΤΑΣΗ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗΣ Στον επισυναπτόμενο χάρτη 3 (κλίμακας 1:100.000) παρουσιάζονται: α) η προτεινόμενη οριοθέτηση της περιοχής μελέτης ως ΖΕΠ και β) τα υφιστάμενα όρια ΤΚΣ και ΖΕΠ πλησίον ή εντός της περιοχής μελέτης. Η πρόταση της περιοχής μελέτης ως Ζώνης Ειδικής Προστασίας διαμορφώθηκε έτσι ώστε να περιλάβει τα κρίσιμα ενδιαιτήματα των ειδών χαρακτηρισμού για όλες τις εποχές που αυτά χρησιμοποιούν την περιοχή, καθώς και τα αντίστοιχα ενδιαιτήματα των ειδών, σύμφωνα με τις προδιαγραφές ΖΕΠ (βλ. Δημαλέξης κ.ά. 2004). Από την προτεινόμενη οριοθέτηση εξαιρούνται οι οικισμοί που βρίσκονται εντός της περιοχής με βάση τα νόμιμα όρια τους. Πιο αναλυτικά το είδος χαρακτηρισμού, ο Αιγαιοτσιροβάκος, έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην επιλογή του γενικού πλαισίου της προτεινόμενης, περιλαμβάνοντας τις γνωστές θέσεις όπου έχουν καταγραφεί ως τώρα και αναγωγή των δεδομένων στα υπάρχοντα ενδιαιτήματα βλάστησης στην περιοχή. Επίσης η Αετογερακίνα. Επιπλέον αυτών λήφθηκαν υπόψη τα κρίσιμα ενδιαιτήματα των ειδών και συγκεκριμένα της Βουνοσταχτάρας και του Φρυγανοτσίχλονου. Τα προτεινόμενα όρια της ΖΕΠ προτείνεται να επεκταθούν ώστε να περιλάβουν το σύνολο της χερσαίας έκτασης προς τα δυτικά και νότια μέχρι την ακτή και επίσης ανατολικά σε σύγκριση με τα όρια της περιοχής μελέτης (δηλαδή της Σημαντικής Περιοχής για τα Πουλιά) καθώς τα κρίσιμα ενδιαιτήματα τόσο για τον Αιγαιοτσιροβάκο όσο και για την Αετογερακίνα εκτείνονται σε περιοχές με παρόμοια ενδιαιτήματα βλάστησης που γειτνιάζουν άμεσα με τα όρια των παλιότερα προτεινόμενων ορίων της περιοχής ενδιαφέροντος. Επιπρόσθετα το Φρυγανοτσίχλονο ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 15

απαντάται σε γειτονικές εκτάσεις εκτός των παλιότερων ορίων. Η περιοχές αναπαραγωγής της Βουνοσταχτάρας εντοπίζονται εντός των ορίων της περιοχής όπως προτείνονταν στην παλιότερη οριοθέτηση. Η προτεινόμενη περιοχή έχει ενιαίο οικολογικό χαρακτήρα καθώς περιλαμβάνει τον ορεινό όγκο του Όρους Κέρκης με τα βραχώδη ενδιαιτήματα και τις εκτάσεις με μακκία βλάστηση και γεωργικών εκτάσεων με φυσική βλάστηση που τον περιβάλλουν μέχρι τα όρια του πευκοδάσους στα ανατολικά της περιοχής (προς τον ορεινό όγκο της Αμπέλου) και τις τουριστικά αναπτυγμένες και καλλιεργούμενες περιοχές που δεν αποτελούν κρίσιμο ενδιαίτημα για τα είδη ενδιαφέροντος στα νότιο ανατολικά παράλιά της. Παράλληλα επιδιώχθηκε τα προτεινόμενα όρια της ΖΕΠ, στο μέτρο της ακρίβειας που παρέχουν οι ασπρόμαυροι χάρτες της ΓΥΣ, να είναι εύκολα αναγνωρίσιμα από τους υπεύθυνους για τη διαχείριση της περιοχής, με βάση φυσιογραφικά (θαλάσσια ακτογραμμή, ρέματα, κορυφογραμμές) και άλλα γνωρίσματα (π.χ. εθνικό οδικό δίκτυο, μονοπάτια) της περιοχής (βλ. Δημαλέξης κ.ά. 2004). Αναλυτικότερα, ξεκινώντας από τον οικισμό Μαραθόκαμπος, το όριο της περιοχής ακολουθεί την επαρχιακή οδό προς Αγίους Θεοδώρους, κατόπιν προς Σουρήδες για να στραφεί στη συνέχεια προς τον οικισμό Λέκα. Από εκεί ακολουθεί την επαρχιακή οδό προς Ποτάμι, έως ότου συναντήσει την ακτογραμμή την οποία ακολουθεί αρχικά με δυτική νοτιοδυτική κατεύθυνση ως το Ακρωτήρι Κατάβαση, κατόπιν με νότια, ως το Ακρωτήρι Αγ. Ιωάννης, μετά με ανατολική διερχόμενο από το Ακρωτήρι Μακριά Πούντα και στη συνέχεια βορειοανατολική μέχρι τη θέση Ισώματα. Στο σημείο αυτό αφήνει την ακτογραμμή και με κατεύθυνση βορειοανατολική φθάνει στις παρυφές του οικισμού Μαραθόκαμπος. ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 16

5. SUMMARY OF ORNITHOLOGICAL EVALUATION AND PROPOSED DELIMITATION 5.1. Concise Evaluation Present fieldwork and concentration of all available reliable data have reconfirmed the importance of the Mount Kerkis for the avifauna. The international importance of the study area is supported by the presence of an important breeding population of Longlegged Buzzard (Buteo rufinus) and Ruppell s Warbler (Sylvia rueppelli). Additionally, the area is important at a national level hording more than of the national breeding population of Alpine Swift (Apus melba) and Cretzschmar s Bunting (Emberiza caesia). From the data that was collected during this study, the area does not fulfill criteria 4 and 5 as they are prescribed in Phase B of this work (Dimalexis A., S. Bourdakis and E. Chatzicharalampous 2004). A firm conclusion, especially regarding criterion 5 (for passerines and raptors) can be reached after more specific field work during the migratory periods. The latter was not feasible in the framework of the present study 5.2. Delimitation Proposal The attached map (scale 1:100.000) depicts the boundaries of the proposed Special Protection Area. The boundaries of the proposed SPA have been designed so as to include all critical habitats of the selection species during all seasons that they are using the area, and the relevant habitats of demarcation species, in accordance with the boundaries prescription for the SPA (Dimalexis A., S. Bourdakis and E. Chatzicharalampous 2004). Particularly Ruppell s Warbler and Long-legged Buzzard were was the key species that shaped the proposed boundaries, which include all known localities where it has been observed so far at the area. Aditionally habitats of Cretzschmar s Bunting and Alpine Swift were taken into account The proposed boundaries of the SPA were expanded on the west and south part towards the sea and additionally on the east part of the formally proposed IBA - see relevant maps. ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 17

The boundaries of the proposed SPA were drawn at the closest possible precision based on the only available black and white topographic maps (dated from 1971), using natural landmarks (streams, ridges) or other landscape characteristics (roads, paths, etc.) of the area (Dimalexis A., S. Bourdakis and E. Chatzicharalampous 2004). Villages, inhabited and agricultural areas were not included within the boundaries of the SPA, as long as they didn't form part of any critical habitat for priority species. ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 18

6. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ BirdLife International, 2004. Birds in Europe: population estimates, trends and conservation status. BirdLife Conservation series No. 12. BirdLife International. Cambridge. Bourdakis S. & Vareltzidou, S. 2000. Greece pp 261-333. In Heath, M. F. and Evans, M. I., eds. 2000. Important Bird Areas in Europe: Priority sites for conservation. 2: Southern Europe. Cambridge, UK: BirdLife International. BirdLife Conservation Series No. 8 Cramp, S. (1998) The Complete Birds of the Western Palearctic on CD-ROM. Oxford: Oxford University Press Forsman, D., 1999. The raptors of Europe and the Middle East. Helm. London. Handrinos, G. & Akriotis, T. 1997. The Birds of Greece. Helm Publishers. London Tucker, G.M. & Heath, M.F. 1994. Birds in Europe: their conservation status. BirdLife Conservation Series no 3. BirdLife International. Cambridge Γαληνού, Ε., Γραμματικάκη, Μ., Γκαλογιάννης, Κ., Κουτσίδου,Ε., Μάργαρης, Ν. (2006). Η ορνιθοπανίδα σε αγρό-οικοσυστήματα και φυσικά οικοσυστήματα στα νησιά του Β. Α. Αιγαίου (Λέσβο, Χίο, Σάμο). Πανελλήνιο Συνέδριο Ένωσης Ελλήνων Οικολόγων και Ελληνικής Ζωολογικής Εταιρίας: "Οικολογία και διατήρηση της βιοποικιλότητας", Ιωάννινα. Γαληνού, Ε.(2009). Αδημοσίευτα δεδομένα 2004-2009 Γραμματικάκη, Μ., Γαληνού, Ε., Μάργαρης, Ν. (2007). Φυσικό περιβάλλον, γεωργία και βιοποικιλότητα στα νησιά του Βορείου Αιγαίου. Αθήνα, Τμήμα Περιβάλλοντος- Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Δημάκη Μ., Σογκόλεφ Ι. & Ιωαννίδης Γ. 1996. Συστηματικές Παρατηρήσεις Πουλιών στη Σάμο. Σαμιακές Μελέτες, Τόμος Δεύτερος 1995-1996. Πνευματικό Ίδρυμα Σάμου "Νικόλαος Δημητρίου". Αθήνα. ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 19

Δημαλέξης Α., Μπουρδάκης, E., Χατζηχαραλάμπους, Ε. 2004. Προδιαγραφές Ζωνών Ειδικής Προστασίας. ΥΠΕΧΩΔΕ, Αθήνα και Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων Υγροτόπων (ΕΚΒΥ), Θέρμη. Παπαθεοδώρου Φ. (Συντ.). 1999. "Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη Περιοχής Μικρού και Μεγάλου Σεϊτανίου, Νήσου Σάμου" Β' Φάση - Τεύχος Παραρτημάτων. Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Σάμου. ΥΠΕΧΩΔΕ, Δ/νση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού, ΤΔΦΠ. ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 20

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ ANNEXES ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 21

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1: ΠΙΝΑΚΕΣ Πίνακας Ι. Αξιολόγηση των ειδών χαρακτηρισμού και ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 22

Πίνακας Ι. Αξιολόγηση των ειδών χαρακτηρισμού και για την περιοχή «GR145 Σάμος: Όρος Κέρκης» AA Πιν. Ι Επιστημονική ονομασία Καθεστώς παρουσίας στην περιοχή μελέτης παγκος. απειλ. ειδ. αναπαραγ. πληθ. Ε.Ε Ε.Ε. 25 αναπαρ. πληθ. 20 000 άτ υδροβια ή 10 000 ζ Θαλασσοπ 5 000 πελαργ 3 000 αρπακτ 3 000 γεραν 500 000 στρ 5 σημ περ γεωγ περ > εθ πλ ή >0,1 βιογ πληθ αναπ. πληθ. Ελλάδας Ελλάδας Res (p) Br (p) W in Sta ge Κριτ. 1 (C1) (αναπαραγω γή) (διαχείμαση) (αναπαραγωγή) 2 Gavia arctica 140 10.000 83 Υ 1 4 Tachybaptus ruficollis 990 3.400 720 Υ 15 5 Podiceps cristatus 3.000 10.000 2.400 Υ 8 6 Podiceps grisegena 320 1.000 44 Υ 8 Podiceps nigricollis 530 2.800 700 Υ 1 9 Calonectris diomedea 2.600 Θ 50 50 10 Puffinus yelkouan 20/60 ind 120 950 Θ 13 40 11 Hydrobates pelagicus 1.300 350 Θ 1 1 13 Phalacrocorax carbo 3.100 1.450 4.200 Υ 43 14 Phalacrocorax aristotelis 460 300 30 Υ 10 10 15 15 Phalacrocorax pygmeus 14 400 350 Υ 8 8 345 16 Pelecanus onocrotalus 1 270 1 Υ 3 3 1 17 Pelecanus crispus 10/30 ind 5 30 9 Υ 12 12 9 18 Botaurus stellaris 79 900 Υ 1 1 19 Ixobrychus minutus 94 2.200 Υ 6 6 20 Nycticorax nycticorax 230 1.200 Υ 15 15 21 Ardeolla ralloides 22 600 Υ 5 5 24 Egretta garzetta 390 580 Υ 21 21 100 25 Casmerodius albus 25 470 Υ 1 1 13 26 Ardea cinerea 2.100 2.200 860 Υ 6 27 Ardea purpurea 78 2.200 Υ 1 1 28 Ciconia nigra 42 250 Υ Π 1 1 Κριτ. 4 (C4) Κριτ. 5 (C5) Κριτ. 6 (C6) ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 23

AA Πιν. Ι Επιστημονική ονομασία Καθεστώς παρουσίας στην περιοχή μελέτης παγκος. απειλ. ειδ. αναπαραγ. πληθ. Ε.Ε Ε.Ε. 25 αναπαρ. πληθ. 20 000 άτ υδροβια ή 10 000 ζ Θαλασσοπ 5 000 πελαργ 3 000 αρπακτ 3 000 γεραν 500 000 στρ 5 σημ περ γεωγ περ > εθ πλ ή >0,1 βιογ πληθ αναπ. πληθ. Ελλάδας Ελλάδας Res (p) Br (p) W in Sta ge Κριτ. 1 (C1) (αναπαραγω γή) (διαχείμαση) (αναπαραγωγή) 29 Ciconia ciconia 1.000 4.000 Υ Π 22 22 30 Plegadis falcinellus 6 530 Υ 1 1 31 Platalea leucorodia 34 120 Υ 2 2 3 32 Phoenicopterus ruber 410 2.900 660 Υ 58 33 Cygnus olor 860 450 2.600 Υ 1 37 Anser albifrons 620 5300 / 250 Κριτ. 4 (C4) Κριτ. 5 (C5) Κριτ. 6 (C6) 11.000 Υ 33 38 Anser erythropus 15 ind 110 1 Υ 1 39 Anser anser 1.200 250/ 850 3.900 Υ 1 41 Branta ruficollis 60 ind. / regular presence 880 23 Υ 23 42 Tadorna ferruginea 1 200 2 Υ 1 1 2 43 Tadorna tadorna 420 750 1.800 Υ 1 44 Anas penelope 3.000 3.000 17.000 Υ 500 45 Anas strepera 600 1.100 900 Υ 1 46 Anas crecca 9.200 10.600 7.300 Υ 47 Anas platyrhynchos 33.000 20.000 37.000 Υ 1 48 Anas acuta 3.200 10.000 1.200 Υ 49 Anas querquedula 3.900 20.000 Υ 0 51 Anas clypeata 1.700 4.500 2.000 Υ 53 Netta rufina 270 320 840 Υ 0 54 Aythya ferina 2.100 10.000 7.900 Υ 0 55 Aythya nyroca 20/60 ind 9 530 2 Υ 1 1 56 Aythya fuligula 7.300 7.000 12.000 Υ 57 Aythya marila 1.800 1.500 1.200 Υ 1 61 Melanitta fusca 850 10.000 / 1.400 Υ ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 24

AA Πιν. Ι Επιστημονική ονομασία Καθεστώς παρουσίας στην περιοχή μελέτης παγκος. απειλ. ειδ. αναπαραγ. πληθ. Ε.Ε Ε.Ε. 25 αναπαρ. πληθ. 20 000 άτ υδροβια ή 10 000 ζ Θαλασσοπ 5 000 πελαργ 3 000 αρπακτ 3 000 γεραν 500 000 στρ 5 σημ περ γεωγ περ > εθ πλ ή >0,1 βιογ πληθ αναπ. πληθ. Ελλάδας Ελλάδας Res (p) Br (p) W in Sta ge Κριτ. 1 (C1) (αναπαραγω γή) (διαχείμαση) (αναπαραγωγή) 15 Κριτ. 4 (C4) Κριτ. 5 (C5) Κριτ. 6 (C6) 62 Bucephala clangula 4.900 750 3.100 Υ 63 Mergelus albellus 13 350 110 Υ 1 64 Mergus serrator 590 500 890 Υ 3 65 Mergus merganser 470 1 1.500 Υ 1 66 Oxyura leucocephala ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία regular presence 3 75 7 Υ 3 67 Pernis apivorus non br 1-2 P 1.100 Α 10 69 Milvus migrans 300 Α 1 1 71 Haliaeetus albicilla 15 35 Α 1 1 72 Gypaetus barbatus 1 Α 1 1 73 Neophron percnopterus regular presence 16 Α 1 1 74 Gyps fulvus 180 Α 2 2 75 Aegypius monachus 5/15 ind 14 Α 1 1 76 Circaetus gallicus 1-2 P 54 Α 3 3 77 Circus aeruginosus P 290 Α 1 1 78 Circus cyaneus 110 Α 79 Circus macrourus 15 ind Α 80 Circus pygargus 94 Α 1 1 83 Accipiter brevipes non br P 10 Α 10 84 Buteo buteo P P 7.100 Α 30 85 Buteo rufinus 2 P 2 Α 2 2 87 Aquila pomarina 70 Α 1 1 88 Aquila clanga 6 ind 1 Α 89 Aquila nipalensis 50 Α 90 Aquila heliaca 2/ 6 ind 1 Α 0 0 25

AA Πιν. Ι Επιστημονική ονομασία Καθεστώς παρουσίας στην περιοχή μελέτης παγκος. απειλ. ειδ. αναπαραγ. πληθ. Ε.Ε Ε.Ε. 25 αναπαρ. πληθ. 20 000 άτ υδροβια ή 10 000 ζ Θαλασσοπ 5 000 πελαργ 3 000 αρπακτ 3 000 γεραν 500 000 στρ 5 σημ περ γεωγ περ > εθ πλ ή >0,1 βιογ πληθ αναπ. πληθ. Ελλάδας Ελλάδας Res (p) Br (p) W in Sta ge Κριτ. 1 (C1) (αναπαραγω γή) (διαχείμαση) (αναπαραγωγή) 91 Aquila chrysaetos 41 Α 1 1 92 Hieraaetus pennatus P 27 Α 1 1 93 Hieraaetus fasciatus 9 Α 1 1 94 Pandion haliaetus 53 Α 95 Falco naumanni P 20/60 ind 180 Α 26 26 97 Falco vespertinus P 30 ind 9 Α 98 Falco columbarius 76 Α 1 100 Falco eleonorae P 140 Α 124 124 101 Falco biarmicus 1 Α 1 1 102 Falco cherrug regular presence Κριτ. 4 (C4) 2 Α 103 Falco peregrinus 1 P 74 Α 2 2 105 Bonasa bonasia 4.700 1 1 107 Tetrao urogallus 3.000 2 2 109 Alectoris graeca P 200 70 70 113 Coturnix coturnix 28.000 20 116 Porzana porzana 84 10.000 Υ 0 0 117 Porzana parva 170 10.000 Υ 1 1 119 Crex crex 20/60 ind 1.100 Υ 122 Fulica atra 13.000 20.000 25.000 Υ 20 127 Otis tarda 30 ind 25.000 ind 1 128 Haematopus ostralegus 3.000 10.200 8.400 Υ 1 129 Himantopus himantopus 200 340 Υ 10 10 130 Recurvirostra avosetta 300 470 410 Υ 3 3 20 131 Burhinus oedicnemus 390 380 Υ 7 7 133 Glareola pratincola 55 240 Υ 6 6 Κριτ. 5 (C5) Κριτ. 6 (C6) ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 26

AA Πιν. Ι Επιστημονική ονομασία Καθεστώς παρουσίας στην περιοχή μελέτης παγκος. απειλ. ειδ. αναπαραγ. πληθ. Ε.Ε Ε.Ε. 25 αναπαρ. πληθ. 20 000 άτ υδροβια ή 10 000 ζ Θαλασσοπ 5 000 πελαργ 3 000 αρπακτ 3 000 γεραν 500 000 στρ 5 σημ περ γεωγ περ > εθ πλ ή >0,1 βιογ πληθ αναπ. πληθ. Ελλάδας Ελλάδας Res (p) ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία Br (p) W in Sta ge Κριτ. 1 (C1) (αναπαραγω γή) (διαχείμαση) (αναπαραγωγή) 135 Charadrius dubius 1.100 2.400 Υ 30 136 Charadrius hiaticula 1.200 730 620 Υ 1 137 Charadrius alexandrinus 110 410 Υ 10 10 17 138 Charadrius leschenaultii 10 Υ 142 Pluvialis apricaria 1.300 8.000 8.200 Υ 5 143 Pluvialis squatarola 21 2.500 1.200 Υ 5 144 Hoplopterus spinosus 1 1.000 Υ 1 1 147 Vanellus vanellus 17.000 20.000 28.000 Υ 1 148 Calidris canutus 150 3.400 4.700 Υ 1 149 Calidris alba 250 1400 / 1.200 Κριτ. 4 (C4) 470 Υ 150 Calidris minuta 460 2.000 91 Υ 8 151 Calidris temminckii 850 600 1 Υ 154 Calidris ferruginea 7.400 1 Υ 156 Calidris alpina 3.000 13.300 13.000 Υ 157 Limicola falcinellus 92 630 Υ 158 Philomachus pugnax 510 Υ 1 159 Lymnocryptes minimus 180 120 Υ 1 160 Gallinago gallinago P 9.300 20.000 3.100 Υ 163 Scolopax rusticola 18.000 20.000 4.900 Υ 0 164 Limosa limosa 30 ind 990 1.300 640 Υ 165 Limosa lapponica 1 1.200 1.200 Υ 1 166 Numenius phaeopus 1.600 2.300 Υ 167 Numenius tenuirostris regular presence 1 Υ 168 Numenius arquata 2.200 42.000 4.200 Υ 169 Tringa erythropus 190 1.000 14 Υ 1 Κριτ. 5 (C5) Κριτ. 6 (C6) 27

AA Πιν. Ι Επιστημονική ονομασία Καθεστώς παρουσίας στην περιοχή μελέτης παγκος. απειλ. ειδ. αναπαραγ. πληθ. Ε.Ε Ε.Ε. 25 αναπαρ. πληθ. 20 000 άτ υδροβια ή 10 000 ζ Θαλασσοπ 5 000 πελαργ 3 000 αρπακτ 3 000 γεραν 500 000 στρ 5 σημ περ γεωγ περ > εθ πλ ή >0,1 βιογ πληθ αναπ. πληθ. Ελλάδας Ελλάδας Res (p) Br (p) W in Sta ge Κριτ. 1 (C1) (αναπαραγω γή) (διαχείμαση) (αναπαραγωγή) 170 Tringa totanus 2.800 3.400 1.800 Υ 4 171 Tringa stagnatilis 120 370 Υ 172 Tringa nebularia 750 3.100 26 Υ 1 174 Tringa ochropus 3.300 14.500 37 Υ 5 175 Tringa glareola 2.500 20.000 Υ 177 Actitis hypoleucos 7.200 16 Υ 1 179 Arenaria interpres 340 1.000 800 Υ 1 187 Larus melanocephalus 75 8.400 Υ 7 7 10 189 Larus minutus 120 1.000 Υ 1 190 Larus ridibundus 23.000 15.000 32.000 Υ 191 Larus genei 55 1.800 Υ 1 1 17 192 Larus audouinii 20/60 ind 180 580 Υ 7 7 2 193 Larus canus 5.900 10.000 9.100 Υ 194 Larus fuscus 3.000 1.900 1.300 Υ 1 200 Gelochelidon nilotica 38 270 Υ 2 2 201 Sterna caspia 15 65 Υ 203 Sterna sadvicensis 550 590 Υ 1 1 10 204 Sterna hirundo 2.360 1.900 Υ 13 13 207 Sterna albifrons 170 960 Υ 15 15 208 Chlidonias hybridus 79 1.000 Υ 1 1 209 Chlidonias niger 130 4.000 Υ 1 1 210 Chlidonias leucopterus 740 20.000 Υ 214 Columba oenas 4.800 10 215 Columba palumbus C 90.000 50 217 Streptopelia turtur P P 35.000 100 Κριτ. 4 (C4) Κριτ. 5 (C5) Κριτ. 6 (C6) ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 28

AA Πιν. Ι Επιστημονική ονομασία Καθεστώς παρουσίας στην περιοχή μελέτης παγκος. απειλ. ειδ. αναπαραγ. πληθ. Ε.Ε Ε.Ε. 25 αναπαρ. πληθ. 20 000 άτ υδροβια ή 10 000 ζ Θαλασσοπ 5 000 πελαργ 3 000 αρπακτ 3 000 γεραν 500 000 στρ 5 σημ περ γεωγ περ > εθ πλ ή >0,1 βιογ πληθ αναπ. πληθ. Ελλάδας Res (p) Br (p) W in Sta ge Κριτ. 1 (C1) (αναπαραγω γή) (διαχείμαση) (αναπαραγωγή) 220 Clamator glandarius 580 1 223 Otus scops P P 2.100 50 224 Bubo bubo P 91 2 2 229 Asio flammeus 52 0 0 231 Caprimulgus europaeus P P 1.900 100 100 232 Apus apus P P 69.000 500 234 Apus melba 10-30 P 1.400 10 237 Alcedo atthis 390 5 5 240 Merops apiaster P 4.800 20 241 Coracias garrulus 10 48 2 2 243 Jynx torquilla P 5.800 1 244 Picus canus 350 1 1 246 Dryocopus martius 1.300 10 10 248 Dendrocopos syriacus 300 100 100 249 Dendrocopos medius 780 100 100 250 Dendrocopos leucotos 77 5 5 252 Picoides tridactylus 260 1 1 254 Melanocorypha calandra 10.000 Σ 30 30 258 Calandrella brachydactyla 22.000 Σ 200 200 260 Lullula arborea P 8.600 Σ 50 50 261 Alauda arvensis P 400.000 Σ 20 263 Riparia riparia P 54.000 Σ 100 265 Hirundo rustica P 160.000 Σ 500 267 Delichon urbica P 99.000 Σ 500 269 Anthus campestris P 46.000 Σ 50 50 Κριτ. 4 (C4) Κριτ. 5 (C5) Κριτ. 6 (C6) ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία Ελλάδας 29

AA Πιν. Ι Επιστημονική ονομασία Καθεστώς παρουσίας στην περιοχή μελέτης παγκος. απειλ. ειδ. αναπαραγ. πληθ. Ε.Ε Ε.Ε. 25 αναπαρ. πληθ. 20 000 άτ υδροβια ή 10 000 ζ Θαλασσοπ 5 000 πελαργ 3 000 αρπακτ 3 000 γεραν 500 000 στρ 5 σημ περ γεωγ περ > εθ πλ ή >0,1 βιογ πληθ αναπ. πληθ. Ελλάδας Res (p) Br (p) W in Sta ge Κριτ. 1 (C1) (αναπαραγω γή) (διαχείμαση) (αναπαραγωγή) 274 Motacilla flava P 79.000 Σ 100 290 Phoenicurus phoenicurus P 68.000 Σ 20 294 Oenanthe isabellina P 21.000 Σ 1 297 Oenanthe hispanica P P 14.000 Σ 500 302 Monticola saxatilis P 1.000 Σ 100 305 Turdus torquatus 3.100 Σ 1 317 Acrocephalus melanopogon Κριτ. 4 (C4) Κριτ. 5 (C5) Κριτ. 6 (C6) 130 Σ 1 1 324 Hippolais pallida P P 33.000 Σ 500 326 Hippolais olivetorum P 30 Σ 11 30 334 Sylvia rueppelli 30-50 30 Σ 30 30 335 Sylvia hortensis P 1.700 Σ 50 336 Sylvia nisoria P 820 Σ 1 1 351 Muscicapa striata P P 140.000 Σ 100 352 Ficedula parva 1.200 Σ 1 1 353 Ficedula semitorquata 20 10 Σ 10 10 354 Ficedula albicollis 1.500 Σ 365 Sitta krueperi 20 1 Σ 5 5 372 Oriolus oriolus P 34.000 Σ 200 374 Lanius collurio P P 15.000 Σ 100 100 375 Lanius minor 65 Σ 20 20 376 Lanius excubitor 2.500 Σ 377 Lanius senator P P 4.800 Σ 100 378 Lanius nubicus P P 45 Σ 5 5 383 Pyrrhocorax pyrrhocorax 150 Σ 11 11 392 Passer hispaniolensis P P 28.000 Σ 2.000 ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία Ελλάδας 30

AA Πιν. Ι Επιστημονική ονομασία Καθεστώς παρουσίας στην περιοχή μελέτης παγκος. απειλ. ειδ. αναπαραγ. πληθ. Ε.Ε Ε.Ε. 25 αναπαρ. πληθ. 20 000 άτ υδροβια ή 10 000 ζ Θαλασσοπ 5 000 πελαργ 3 000 αρπακτ 3 000 γεραν 500 000 στρ 5 σημ περ γεωγ περ > εθ πλ ή >0,1 βιογ πληθ αναπ. πληθ. Ελλάδας Ελλάδας Res (p) Br (p) W in Sta ge Κριτ. 1 (C1) (αναπαραγω γή) (διαχείμαση) (αναπαραγωγή) 414 Emberiza cineracea P 10/30 ind 1 Σ 1 1 415 Emberiza hortulana P 4.300 Σ 200 200 416 Emberiza caesia 50-70 P 130 Σ 50 50 421 Emberiza melanocephala P P 28.000 Σ 300 Κριτ. 4 (C4) Κριτ. 5 (C5) Κριτ. 6 (C6) Υπόμνημα (Explanations): Ειδικότερες επεξηγήσεις σχετικά με τα πληθυσμιακά όρια και τα κριτήρια που αναφέρονται στον πίνακα, υπάρχουν στις Προδιαγραφές Ζωνών Ειδικής Προστασίας της Φάσης Β του έργου (βλ. Δημαλέξης Α., E. Μπουρδάκης και Έλενα Χατζηχαραλάμπους 2004). AA Πιν.Ι: Αύξων αριθμός του Πίνακα Ι. «Κατάλογος των ειδών που απαντούν στην Ελλάδα, καθεστώς παρουσίας τους και κατηγοριοποίηση με βάση την Οδηγία των πτηνών», σύμφωνα με τις Προδιαγραφές Ζωνών Ειδικής Προστασίας της Φάσης Β του έργου (βλ. Δημαλέξης Α., E. Μπουρδάκης και Έλενα Χατζηχαραλάμπους 2004). Επιστημονική ονομασία (Scientific name): Με έντονα στοιχεία (Bold) φαίνονται τα είδη που χρησιμοποιούνται για το χαρακτηρισμό ΖΕΠ ενώ με κανονικά στοιχεία φαίνονται τα είδη (Selection species are indicated in bold Delimitation species are indicated in normal). Καθεστώς παρουσίας στην περιοχή μελέτης: Όπως αναφέρονται στο Τυποποιημένο Δελτίο Δεδομένων (βλέπε European Commission 1995 Standard Data Form) Res: βρίσκεται στον τόπο καθ όλη τη διάρκεια του έτους Br: χρησιμοποιεί τον τόπο για να φωλιάζει και να ανατρέφει τους νεοσσούς Win: το είδος χρησιμοποιεί τον τόπο κατά τη διάρκεια του χειμώνα Stage: τόπος που χρησιμοποιείται στη μετανάστευση ή για την πτερόρροια εκτός των περιοχών αναπαραγωγής 4: Υ: είδος που περιλαμβάνεται στα μεταναστευτικά υδρόβια είδη (migratory water birds) Θ: είδος που περιλαμβάνεται στα αποδημητικά θαλασσοπούλια (migratory sea birds) 5: Π: Πελαργοί (Ciconiidae), Α: Aρπακτικά (Accipitridae), Γ: Γερανοί (Gruidae), Σ: Στρουθιόμορφα (Passeriformes) Κατά τον υπολογισμό του πληθυσμού λαμβάνονται υπόψη όλα τα είδη των μεταναστευτικών στρουθιόμορφων. Τα σκιασμένα κελιά δείχνουν το κριτήριο που πληροί κάθε είδος (Highlighted cells indicate the criteria fulfilled by a single species). ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 31

Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2. ΧΑΡΤΕΣ ΟΠΤΙΚΟΥ ΔΙΣΚΟΥ (CD-ROM) (Ψηφιακά αρχεία εικόνας τύπου tiff) Χ2. Χάρτης κρίσιμων ενδιαιτημάτων ειδών χαρακτηρισμού και (1:100.000) Χ3. Χάρτης προτεινόμενης (1:100.000) ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 32