Η Σφγχρονη Μουςική μζςα ςτην Εκκληςία του Θεοφ Κϊςτασ Παναγιωτίδθσ Βιβλικι Μελζτθ για τθ κζςθ τθσ Σφγχρονθσ Χριςτιανικισ Μουςικισ ςτθ ηωι των Χριςτιανϊν Ακινα 2010
Περιεχόμενα Σελίδα Πρόλογοσ.. 4 Ειςαγωγι 5 Είναι η μουςική ουδζτερη; 7 - Η επίδραςθ ςτον ανκρϊπινο οργανιςμό 8 - Η επίδραςθ ςε ψυχικό και νοθτικό επίπεδο 9 - Η πνευματικι επίδραςθ. 12 Τα δυο ψευτοδιλήμματα - Η χριςθ τθσ ΣΧΜ μζςα ςτθν Εκκλθςία του Θεοφ. 21 o Η μουςικι μζςα ςτθν Αγία Γραφι. 21 o Η ΣΧΜ είναι μια ανκρωποκεντρικι μουςικι. 26 o «Αλλά ζκεςαν τα βδελφγματα αυτϊν εν τω οίκω». 29 o «Και ο Λοφκθροσ χρθςιμοποίθςε κοςμικι μουςικι!» 31 o Η ΣΧΜ διχάηει αντί να ενϊνει 32 o Κάποιοι αντιδροφν 33 - Η ςφγχρονθ μουςικι ςαν μζςο ευαγγελιςμοφ o Άγια μζςα για ζναν άγιο ςκοπό.. 34 o Το δόλωμα τθσ ΣΧΜ. 35 o Ο ευαγγελιςμόσ: επικάλυμμα για τισ επικυμίεσ. 36 Συμβουλζσ για μια ςωςτή χριςτιανική μουςική 37 - Ζλεγχοσ τθσ μουςικισ με βάςθ το είδοσ τθσ 38 - Ζλεγχοσ τθσ μουςικισ με βάςθ τθ ςφνκεςι τθσ 38 - Ζλεγχοσ τθσ μουςικισ με βάςθ τα όργανα 39 - Ζλεγχοσ τθσ μουςικισ με βάςθ τουσ καρποφσ τθσ.. 40 Συμπζραςμα. 42 Παράρτθμα 43 2
Πρόλογοσ Εάν κάνετε μια αναςκόπθςθ τθσ ξζνθσ ωσ επί το πλείςτον βιβλιογραφίασ που ςχετίηεται με το κζμα τθσ ςφγχρονθσ μουςικισ μζςα ςτθν Εκκλθςία, κα εκπλαγείτε από τον μεγάλο αρικμό των ςυγγραμμάτων. Το ίδιο ςυμβαίνει με τισ ραδιοφωνικζσ ι τθλεοπτικζσ εκπομπζσ, τισ ομιλίεσ ςε ςυνζδρια, τα κθρφγματα ςε εκκλθςίεσ και άλλα. Η μεγάλθ πλειοψθφία των ανκρϊπων που μπαίνουν ςτον κόπο να παρουςιάςουν τεκμθριωμζνεσ αναλφςεισ, ανικει ςτθν κατθγορία εκείνων που αντιςτζκονται ςτθν ειςβολι τθσ ςφγχρονθσ μουςικισ ςτουσ κόλπουσ τθσ εκκλθςίασ. Άραγε γιατί; Επειδι οι άνκρωποι αυτοί διακρίνουν (ι ζχουν ιδθ βιϊςει) ότι θ Σφγχρονθ Χριςτιανικι Μουςικι είναι ο Δοφρειοσ Ίπποσ του διαβόλου ςτισ καρδιζσ των νεότερων αδελφϊν μασ και ζπειτα ςτθν Εκκλθςία του Ιθςοφ Χριςτοφ. Γιατί διακρίνουν ότι ο εωςφόροσ ςατάν κινείται ανάμεςά μασ ενϊ ςαν ωρυόμενο λιοντάρι ηθτάει ποιον κα καταπιεί και για να πετφχει το ςκοπό του δεν χρθςιμοποιεί βακυςτόχαςτα ηθτιματα τθσ ςυςτθματικισ κεολογίασ, τθσ Χριςτολογίασ ι τθσ ςωτθριολογίασ, αλλά θκικά ηθτιματα τθσ κακθμερινισ ηωισ. Σκοπόσ του παραμζνει θ ακφρωςθ του ςχεδίου του Θεοφ για τον κακζνα από μασ, δθλαδι τθν μεταμόρφωςι μασ ςτθν εικόνα του Ιθςοφ Χριςτοφ. Παραςφροντασ τουσ χριςτιανοφσ ςε ζναν ςαρκικό τρόπο ηωισ όπου το «τάδε λζγει Κφριοσ» απουςιάηει, ο διάβολοσ ζχει επιφζρει τθν πνευματικι πτϊςθ των εκκλθςιϊν, για τθν οποία δεν κα πρζπει να αναηθτθκεί αλλοφ θ αιτία. Πριν γνωρίςω προςωπικά τον Ιθςοφ Χριςτό και γίνει Σωτιρασ και Κφριοσ μου ςτθν θλικία των δεκαεπτά ετϊν, ιμουν φανατικόσ οπαδόσ τθσ hard-rock και heavy metal μουςικισ θ οποία είχε γίνει το όπιό μου. Ο χαρακτιρασ, θ ςυμπεριφορά και οι ςχολικζσ μου επιδόςεισ ακόμα είχαν επθρεαςτεί πολφ αρνθτικά από το πάκοσ μου. Πολλζσ φορζσ οι γονείσ μου βρζκθκαν ςε πολφ δυςάρεςτθ κζςθ εξ αιτίασ τθσ διαγωγισ μου ςτο λφκειο. Στθ Γαλλία, όπου γεννικθκα και μεγάλωςα, και παρότι πιγαινα ςτθν ευαγγελικι εκκλθςία από τθν θλικία των ζξι ετϊν, δεν είχα ακοφςει ποτζ ομιλία για τθν δαιμονικι επιρροι τθσ μουςικισ ροκ. Στισ 16 Ιανουαρίου 1983, όταν δζχκθκα τον Ιθςοφ Χριςτό Σωτιρα μου, το πρϊτο πράγμα που ζκανα μόλισ γφριςα ςτο ςπίτι μου από τθν εκκλθςία, ιταν να πετάξω όλουσ τουσ δίςκουσ μου και τα περιοδικά τθσ ροκ μουςικισ. Παρά τθν εμπειρία μου, θ μελζτθ που κα διαβάςετε δεν βαςίηεται ςτθν «προςωπικι μου άποψθ» που ίςωσ για κάποιουσ να κεωρθκεί ατεκμθρίωτθ και αυκαίρετθ. Τα ςυμπεράςματα βγαίνουν αβίαςτα απ όλα τα ςτοιχεία που παρακζτονται. Είναι όμωσ και θ προςωπικι κραυγι αγωνίασ μπροςτά ςτθν ολοζνα και χαλαρότερθ αντιμετϊπιςθ εκ μζρουσ μεγάλου αρικμοφ πνευματικϊν ανκρϊπων απζναντι ςτα κοςμικά φαινόμενα που ειςβάλλουν ςτθν εκκλθςία. Εφχομαι να μθ ςυμβεί με τθ μελζτθ αυτι εκείνο που περιγράφει ο Προφιτθσ Ιερεμίασ ςτο ζκτο κεφάλαιο και εδάφιο δεκαεπτά: «Και έβαλα σκοπούς επάνω σας, λέγοντας: Ακούστε τον ήχο της σάλπιγγας. Αλλά, είπαν: Δεν θα ακούσουμε». Μακάρι να είναι ζνα εργαλείο αναχαίτιςθσ του Δοφρειου Κππου για τθ Δόξα του Θεοφ. Περιςτζρι Σεπτζμβριοσ 2010 Κϊςτασ Παναγιωτίδθσ 3
Ειςαγωγή «Η μουςικι είναι ουδζτερθ» «Η ροκ μουςικι και γενικότερα θ ςφγχρονθ μουςικι είναι όπωσ οι άλλεσ μουςικζσ, αρκεί να είναι τα λόγια ςωςτά, χριςτιανικά» «Η μουςικι είναι ζνα δώρο του Θεοφ και μποροφμε να το χρθςιμοποιιςουμε όπωσ το κζλουμε» «Πουκενά ςτθ Γραφι δεν μασ λζει για τθν καταλλθλότθτα ι όχι ενόσ ςυγκεκριμζνου είδουσ μουςικισ» «Πώσ να πλθςιάςουμε τουσ ανκρώπουσ του κόςμου αν δεν τουσ μιλιςουμε ςτθ γλώςςα που καταλαβαίνουν; Η μουςικι είναι ζνα εργαλείο ευαγγελιςμοφ» Τα επιχειριματα αυτά ςχετικά με τθ μουςικι, ακοφγονται και φαίνονται εκ πρϊτθσ όψεωσ ορκά. Είναι όμωσ τα πράγματα τόςο απλά; Επειδι μερικοί πιςτεφουν ότι θ Αγία Γραφι δεν αποφαίνεται για το κζμα αυτό, είναι επιςφαλζσ να βγάηουμε το ςυμπζραςμα ότι ζνα μουςικό είδοσ είναι ουδζτερο, και ςυγκεκριμζνα εδϊ ότι θ ροκ μουςικι δεν είναι κακι. Αγνοοφνται ςκοπίμωσ μερικζσ φορζσοι ζρευνεσ που ζχουν γίνει και αποδεικνφουν τθν ακαταλλθλότθτα για τον χριςτιανό τθσ μουςικισ αυτισ, θ οποία προκφπτει αβίαςτα όπωσ κα το δοφμε. Και για το κάπνιςμα δεν διαβάηουμε ξεκάκαρα ότι είναι αμαρτία. Εντοφτοισ, από τα αποτελζςματα που επιφζρει ςτον οργανιςμό όπωσ μασ πλθροφοροφν οι επιςτιμονεσ, ςυμπεραίνουμε ότι το κάπνιςμα είναι αφενόσ φαρμακεία 1 (είναι μια από τισ πιο εξαρτθςιογόνεσ ουςίεσ, περιςςότερο από τθν θρωίνθ) αφετζρου βλάπτει ςοβαρά το ςϊμα μασ που είναι ναόσ του Αγίου Πνεφματοσ 2 (το κάπνιςμα ευκφνεται για πολλζσ ςοβαρζσ αςκζνειεσ καρκίνοσ, ςτεφανιαία νόςοσ, κλπ). Αντί να δείχνουμε μια παιδικι αφζλεια απζναντι ςε ότι προςφζρει ο κόςμοσ, κα πρζπει να είμαςτε «υποψιαςμζνοι». Αυτό ςθμαίνει, αντίκετα με το τι ςυμβαίνει ςε ζνα δικαςτιριο, να κεωροφμε ζνοχο και κακό ότι προζρχεται από το ςφςτθμα του κόςμου, και μόνον αφοφ αποδειχκεί θ ακωότθτά του, να το αποδεχόμαςτε. Η Αγία Γραφι μασ προειδοποιεί: (Α Ιωάν. 5:19) Γνωρίηουμε ότι είμαςτε από τον Θεό και ολόκλθροσ ο κόςμοσ είναι ςτθν κυριαρχία τοφ πονθροφ. (Α Ιωάν. 2:15-16) Μθ αγαπάτε τον κόςμο, οφτε αυτά που υπάρχουν μζςα ςτον κόςμο. Αν κάποιοσ αγαπάει τον κόςμο, θ αγάπθ τοφ Πατζρα δεν υπάρχει μζςα ς' αυτόν επειδι, κάκε τι που υπάρχει ςτον κόςμο: Η επικυμία τθσ ςάρκασ και θ επικυμία των ματιών και θ αλαηονεία τοφ βίου, δεν είναι από τον Πατζρα, αλλά είναι από τον κόςμο. 1 Φαρμακεία: χριςθ ουςιϊν με ςκοπό τθν αλλαγι του επιπζδου ςυνείδθςθσ, τθν ευφορία, όπωσ π.χ. το αλκοόλ, τα ναρκωτικά κλπ: (Γαλάτεσ 5:19-20) Είναι δε φανερά τα ζργα τισ ςάρκασ τα οποία είναι: Μοιχεία, πορνεία, ακακαρςία, αςζλγεια, ειδωλολατρεία, φαρμακεία, ζχκρεσ, φιλονικίεσ, ηθλοτυπίεσ, κυμοί, διαπλθκτιςμοί, διχοςταςίεσ, αιρζςεισ, 2 (Α Κορινκίουσ 6:19) Ή, δεν ξζρετε ότι το ςώμα ςασ είναι ναόσ τοφ Αγίου Πνεφματοσ, που είναι μζςα ςασ, το οποίο ζχετε από τον Θεό, και δεν είςτε κφριοι του εαυτοφ ςασ; (Α Κορινκίουσ 3:16-17) Δεν ξζρετε ότι είςτε ναόσ τοφ Θεοφ, και το Πνεφμα τοφ Θεοφ κατοικεί μζςα ςασ; Αν κάποιοσ φκείρει τον ναό τοφ Θεοφ, τοφτον κα τον φκείρει ο Θεόσ επειδι, ο ναόσ τοφ Θεοφ είναι άγιοσ, ο οποίοσ είςτε εςείσ. 4
(Αποκ. 12:9) Και ρίχτθκε ο μεγάλοσ δράκοντασ, το αρχαίο φίδι, που αποκαλείται ο διάβολοσ, και ο ςατανάσ, που πλανάει ολόκλθρθ τθν οικουμζνθ, ρίχτθκε ςτθ γθ και οι άγγελοί του ρίχτθκαν μαηί του. (Εφεςίουσ 6:11-12) ντυκείτε τθν πανοπλία τοφ Θεοφ, για να μπορζςετε να ςτακείτε ενάντια ςτισ μεκοδείεσ τοφ διαβόλου επειδι, θ πάλθ μασ δεν είναι ενάντια ςε αίμα και ςάρκα, αλλά ενάντια ςτισ αρχζσ, ενάντια ςτισ εξουςίεσ, ενάντια ςτουσ κοςμοκράτορεσ του ςκότουσ τοφτου τοφ αιώνα, ενάντια ςτα πνεφματα τθσ πονθρίασ ςτα επουράνια. (Ιάκωβοσ 4:4) Μοιχοί και μοιχαλίδεσ, δεν ξζρετε ότι θ φιλία τοφ κόςμου είναι ζχκρα προσ τον Θεό; Όποιοσ, λοιπόν, κελιςει να είναι φίλοσ τοφ κόςμου, γίνεται εχκρόσ τοφ Θεοφ. Ο πνευματικόσ άνκρωποσ, δθλαδι εκείνοσ που διοικείται από το Άγιο Πνεφμα, ακτινοβολεί τθ ηωι του Πνεφματοσ και ςτισ πιο απλζσ κακθμερινζσ πράξεισ όπωσ είναι το φαγθτό, το ντφςιμο, κ.α.: «Είτε, λοιπόν, τρώτε είτε πίνετε είτε κάνετε κάτι, τα πάντα να τα κάνετε προσ δόξαν του Θεοφ». 3 Αυτό ςθμαίνει ότι ςε όλα τα ηθτιματα θ παρουςία του Αγίου Πνεφματοσ οδθγεί τον πιςτό να φζρεται με ζναν τρόπο που τιμάει το Θεό και υψϊνει το όνομά Του. Αν αυτό ιςχφει για το φαγθτό και το ποτό, πόςο μάλλον ιςχφει για το τι κα χρθςιμοποιιςω για να ζρκω ςτθν παρουςία Του, είτε προςωπικά είτε ςαν εκκλθςία! Τι εννοοφμε με Σφγχρονη Μουςική (ΣΜ): ο όροσ αυτόσ περιλαμβάνει διάφορα είδθ μουςικισ που εμφανίςτθκαν παράλλθλα ι διαδοχικά αλλά που ζχουν ςαν κοινι ρίηα το «rock and roll». Αυτά τα είδθ είναι θ pop/rock, θ jazz-rock, θ hard rock, θ acid rock, θ punk rock, θ heavy metal rock, θ death metal rock, θ thrash metal, θ psychedelic rock, θ disco, θ funk, θ rave, θ reggae, θ techno, θ trance, θ hip-hop, θ rap και πολλά άλλα (για πλθρζςτερθ λίςτα δείτε το παράρτθμα ςτο τζλοσ τθσ μελζτθσ). Όλεσ περιζχουν επαναληπτικό και ζντονο παλμό (beat). Όπωσ αναφζρει ο Bob Larson 4, οι μουςικζσ αυτζσ γράφτθκαν περιςςότερο για να τισ «αιςκάνονται παρά να τισ ακοφνε». Για τθν ιςτορία και πολφ επιγραμματικά 5 να ποφμε ότι θ ροκ μουςικι προζρχεται από το ςυνδυαςμό των negro-spiritual, τθσ blues, τθσ country και τθσ jazz. Η φράςθ «rock n roll», με τθν οποία βαπτίςτθκε θ νεογζννθτθ αυτι μουςικι από τον Alan Freed το 1954, «προζρχεται από τουσ ςτίχουσ μπλουη τραγουδιών τθσ δεκαετίασ του 30 και υπονοοφςε τθ ςεξουαλικι πράξθ.» 6 Διευκρινιςτικά να ποφμε ότι: - Για τα negro-spiritual «θ πιο επικρατοφςα κεωρία, είναι ίςωσ εκείνθ που υποςτθρίηει ότι οι μαφροι ζφεραν μαηί τουσ από τθν Αφρικι τθν δικι τουσ μουςικι παράδοςθ και 3 Α' Κορινκίουσ 10:31 4 Αμερικανόσ τθλε-ευαγγελιςτισ πρϊθν μουςικόσ τθσ ροκ 5 Η ιςτορία τθσ προζλευςθσ τθσ ροκ μουςικισ δεν είναι τόςο απλι γιατί εμπλζκονται αρκετοί παράγοντεσ, εκνικά, κοινωνικά, πολιτικά, κρθςκευτικά, πολιτιςτικά κ.α. τα οποία διαμόρφωςαν τθν κουλτοφρα μζςα από τθν οποία βγικε θ ροκ. Όλα τα λεξικά και οι εγκυκλοπαίδειεσ ςυμφωνοφν ςτο ότι είναι το αποτζλεςμα τθσ επιρροισ πολλϊν ομάδων μεταναςτϊν, (με πρωταρχικι των Αφρο-αμερικανϊν), με διαφορετικζσ κουλτοφρεσ, διαφορετικζσ οικονομίεσ, και διαφορετικζσ αρχζσ που ζςμιξαν ςτθν εποχι τθσ Αμερικάνικθσ αποικιοκρατίασ. Στισ νότιεσ πολιτείεσ των ΗΠΑ γεννικθκαν τα negro-spiritual, τα blues (από το ποταμό Μιςιςίπι από το Σαν Λοφισ, το Μζμφισ μζχρι το δζλτα τθσ Νζασ Ορλεάνθσ, το Τζξασ και το Τεννεςί.) Οι φτωχοί μαφροι και λευκοί που μετανάςτευςαν ςτισ βόρειεσ πολιτείεσ των ΗΠΑ τθ δεκαετία του 30 με τθν μεγάλθ κρίςθ, κουβάλθςαν τθν μουςικι τουσ κουλτοφρα. (Robynn Stilwell - Assistant Professor at Georgetown University, Washington: The Cambridge History of Twentieth-Century Music, Nicholas Cook - Professor of Music at Royal Holloway, University of London, and Director of the AHRB Research Centre for the History and Analysis of Recorded Music, Anthony Pople - Professor of Music at the University of Nottingham, Cambridge University Press 2004. Ch.16 p.418-421) 6 Pr. Robert Walser, The New Grove Dictionary of Music & Musicians, (Grove's Dictionaries of Music Inc. -January 2, 1995) 5
θ ςφνδεςθ με τουσ λευκοφσ κακώσ και θ ζκκεςι τουσ ςτα ζκιμα και ςτθν μουςικι τουσ μετρίαςε και διαμόρφωςε τισ αφρικανικζσ ιδιαιτερότθτεσ ςε κάτι που εκπροςωποφςε το ςυνδυαςμό των δφο» 7. Οι ρίηεσ των negro-spiritual και αργότερα των gospels των μαφρων (υπιρχαν και gospels των λευκϊν), βρίςκονται ςτθν παραδοςιακι παγανιςτικι μουςικι των Αφρικανϊν των δυτικϊν ακτϊν τθσ Αφρικισ θ οποία ιταν πλοφςια ςε ςυγκοπτόμενο ρυκμό από τφμπανα. 8 - H blues: Είναι το ίδιο ςτυλ μουςικισ όπωσ ςτα negro-spiritual με τθ διαφορά ότι τα λόγια δεν ζχουν χριςτιανικό περιεχόμενο. Πολλά negro-spiritual τραγουδικθκαν ςε καμπαρζ με αλλαγμζνα τα λόγια. ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ... 7 Harvard Dictionary of Music, The Belknap Press of Harvard University Press Cambridge, Massachusetts p.568 8 Monica Gordon Pershey, Cleveland State University, African American spiritual music: A historical perspective The Dragon Lode Vol. 18 No. 2 Spring, 2000 6