ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΙΦΝΕ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΥΜΕΡΟΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΟΣ
ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΙΦΝΕ Δραστηριότητα της νόσου Παρενέργειες φαρμάκων Λοιμώξεις Διαταραχές θρέψης Εξωεντερικά προβλήματα Δυσπλασία καρκίνος Εμβολιασμοί Γονιμότητα κύηση Ψυχολογικά προβλήματα
ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΙΦΝΕ Κλινική Εργαστηριακή Απεικονιστική Ενδοσκοπική
Κλινικοί δείκτες ενεργότητας Ελκώδης Κολίτιδα Truelove Witts St Μark s s (Powell Tuck) Σφαιρική κλινική αξιολόγηση (Physician Global Assessment) Απλός δείκτης ενεργότητας της κολίτιδας (simple clinical colitis activity index) Mayo score Νόσος Crohn Crohn s s Disease Activity Index (CDAI) Harvey Bradshaw Fistula drainage assessment Αριθμός κενώσεων, αίμα, κοιλιακό άλγος, μάζα Πυρετός, ταχυκαρδία, γενική κατάσταση Σωματικό βάρος Επιπλοκές Εξωεντερικές εκδηλώσεις ΤΚΕ,Hb Σιγμοειδοσκόπηση
Εργαστηριακή παρακολούθηση ενεργότητας
Ταχύτητα Καθίζησης Ερυθρών Βραδεία ανταπόκριση Συσχέτιση με κλινική και ενδοσκοπική βαρύτητα στην ΕΚ Φυσιολογική σε πρωκτίτιδα
C reactive protein Βραχύς χρόνος ημιζωής Συσχέτιση με κλινική ενεργότητα (CD) Συσχέτιση με ενδοσκοπική βαρύτητα Προγνωστικός δείκτης υποτροπής;; Προγνωστικός δείκτης κολεκτομής σε κεραυνοβόλο ΕΚ Ψευδώς χαμηλή (ειλεΐτιδα με χαμηλό BMI) Consigny, IBD, 2006 Desai, APT, 2007 Cacheux, Am J Gastro, 2008 ECCO, 2009 Florin, Scand J Gastro, 2006
Πρωτεΐνες κοπράνων Καλπροτεκτίνη ELISA (cut off: 50 μg/g) Συσχέτιση με κλινική και ενδοσκοπική δραστηριότητα Φυσιολογική σε ενδοσκοπική επούλωση (Tibble, Gut, 2000) Προγνωστικός δείκτης υποτροπής; ; (Tibble,( Gastro, 2000 D Inca, Am J Gastro, 2008)
Καλπροτεκτίνη πρόγνωση υποτροπής CD UC Ευαισθησία: : 87% Ειδικότητα:43% Ευαισθησία: : 89% Ειδικότητα:82% Costa, Gut, 2005
Αναιμία 6 74% σε ΙΦΝΕ 68% των ενδονοσοκομειακών ασθενών Σιδηροπενία (36 90%) Αναιμία χρονίας νόσου Kulnig, APT, 2006
φεριτίνη, κορεσμός τρανσφερίνης σιδηροδεσμευτική ικανότητα MCV Σιδηροπενία φυσιολογική φεριτίνη χαμηλός Fe χαμηλή τρανσφερίνη φυσιολογικό MCV Σιδηροπενία και ΙΦΝΕ
Διάγνωση σιδηροπενίας Φερριτίνη 30 μg/l (χωρίς( ενεργό φλεγμονή) 100 μg/l (παρουσία φλεγμονής) Θεραπευτική δοκιμή Fe και εκτίμηση Hb σε 4 εβδομάδες Σιδηροπενία χωρίς αναιμία
Hb>13 g/l άνδρες Στόχος σιδηροθεραπείας Hb>12 g/l γυναίκες Φυσιολογική φερριτίνη Kulnigg, Am J Gastroenterol, 2008
Παρακολούθηση φαρμακευτικής τοξικότητας Σουλφασαλαζίνη, μεσαλαζίνη Νεφροτοξικότητα (0,26% /p/y) Κρεατινίνη (αρχικά, ανά 3 4 μ., ετήσια) Θειοπουρίνες TPMT (0,5% χαμηλή) Γενική αίματος Ανά 7 15 ημέρες 1 ος μήνας Ανά 3 μηνο Ηπατική βιοχημεία, PLT Ανά 3 μηνο Παγκρεατικά ένζυμα Κοιλιακό άλγος AGA, 2006 Gisbert, IBD, 2007 ECCO, 2010 Gisbert, Am J Gastro, 2007
Μεθοτρεξάτη Γενική άιματος, ηπατική βιοχημεία Ανά 7 15 ημέρες 1 ος μήνας Ανά μήνα για 6 μήνες Ανά 3 μηνο Ηπατική βιοψία; Αντι ΤΝF Παρακολούθηση φαρμακευτικής Γενική αίματος, ηπατική βιοχημεία Ανά 3 6 μήνες τοξικότητας ECCO, 2010 AGA, 2006
Παρακολούθηση φαρμακευτικής Κορτικοστεροειδή τοξικότητας Δεν υπάρχουν συγκεκριμένα πρωτόκολλα παρακολούθησης Μεταβολικό profile Αρτηριακή πίεση Οφθαλομολογική εξέταση (ετήσια;) Μεταβολική οστική νόσος AGA, 2006
Μεταβολική οστική νόσος & ΙΦΝΕ Χαμηλή οστική πυκνότητα (20 50%) Αυξημένη συχνότητα οστεοπορωτικών καταγμάτων σε ΙΦΝΕ Παράγοντες κινδύνου Χαμηλή οστική πυκνότητα Ηλικία Έκθεση σε κορτικοειδή Δυσαπορρόφηση Υποθρεψία Κάπνισμα Ιστορικό κατάγματος Καφές/ αλκοολ Reinshagen, JCC, 2008 Loftus, Gastro, 2002
Οστεοπόρωση σε ασθενείς με ΙΦΝΕ
Μέτρηση οστικής πυκνότητας Dual energy X ray X absorptiometry DEXA scan Προηγούμενο οστεοπορωτικό κάταταγμα > > 65 ετών Έκθεση σε κορτικοστεροειδή >3 μήνες >2,5 mg/d πρεδνιζολόνη AGA, Techn review, 2003 Lichtenstein, IBD, 2006 Ανά 2 3 χρόνια (Τ score >0) Ανά έτος (στεροειδή, Τ score <0)
Απεικονιστική παρακολούθηση Απλή ακτινογραφία κοιλίας Διάβαση λεπτού εντέρου εντερόκλυση CT / MRI εντερόκλυση
CT εντερογραφία εντερόκλυση Έκταση προσβολής λ.ε.,., πάχυνση τοιχώματος, μεσεντέρια λεμφαδενοπάθεια, επιπλοκές Ευαισθησία: 82% Ειδικότητα 89% Παρακολούθηση της δραστηριότητας της νόσου Hara, AJR, 2008
MRI εντερογραφία εντερόκλυση Καλύτερη αντίθεση (συριγγική διατιτραίνουσα νόσο) Παθολογική πρόσληψη σε ενεργό νόσο Διαφοροδιάγνωση ουλώδους από φλεγμονώδη στένωση Masselli, Abdom Imaging, 2004 Χωρίς ιονίζουσα ακτινοβολία (επαναληπτικές εξετάσεις) Rimolla, Gut, 2009
MRI & περιπρωκτική νόσος Διαγνωστική ακρίβεια >90% MRI, EUA, EAUS Διαγνωστική ακρίβεια: : 100% Buchanan, Radiology, 2004 Schwarz, Gastro, 2001
Ng, Am J Gastro, 2009
Θρέψη & ΙΦΝΕ Απώλεια βάρους: 70 80% των νοσοκομειακών ασθενών 20 40% των εξωνοσοκομειακών ασθενών Παθοφυσιολογία Μειωμένη πρόσληψη τροφής Δυσαπορρόφηση Εντερικές απώλειες Υπερμεταβολική κατάσταση Φάρμακα
ECCO consensus, 2010
Σωματικό βάρος, Body Mass Index Αξιολόγηση θρέψης Διατροφολογικό ιστορικό Πρόσληψη πρωτεϊνών Πρόσληψη υδατανθράκων Πρόσληψη Ca Πρόσληψη Fe Πρόσληψη φυλλικού Πρόσληψη βιταμινών Α, Β, C, D, E Ενεργός νόσος; Επιπλοκές; Οστεοπόρωση; Καθυστέρηση ανάπτυξης; Ανθρωπομετρία Πάχος δερματικής πτυχής τρικεφάλου Περίμετρος βραχίονα
Διατροφολογικές παρεμβάσεις Διόρθωση μεμονωμένων ελλειμάτων Fe, B12, vitd,, Ca, φυλλικό Συμπληρώματα διατροφής Αποκλειστική υγρή δίαιτα (πολυμερική)) (TGF( TGF β;) Εντερική διατροφή με σωλήνα Παρεντερική διατροφή