Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 1 Μαρτίου 2016 (OR. en) 6420/1/16 REV 1 FISC 28 ECOFIN 140 ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΣΗΜΕΙΟΥ «Ι/A» Αποστολέας: Αποδέκτης: αριθ. προηγ. εγγρ.: 15550/15 Θέμα: Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου Επιτροπή των Μονίμων Αντιπροσώπων (2ο Τμήμα)/Συμβούλιο Σχέδιο συμπερασμάτων του Συμβουλίου σχετικά με την έκθεση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο όσον αφορά την αξιολόγηση REFIT της οδηγίας 2011/64/ΕΕ και τη διάρθρωση και τους συντελεστές του ειδικού φόρου κατανάλωσης που εφαρμόζονται στα βιομηχανοποιημένα καπνά - Έγκριση 1. Στις 21 Δεκεμβρίου 2015, η Επιτροπή υπέβαλε στο Συμβούλιο έκθεση όσον αφορά την αξιολόγηση REFIT της οδηγίας 2011/64/ΕΕ και τη διάρθρωση και τους συντελεστές του ειδικού φόρου κατανάλωσης που εφαρμόζονται στα βιομηχανοποιημένα καπνά (εφεξής - «Έκθεση της Επιτροπής»). 2. Σύμφωνα με το άρθρο 19 παράγραφος 1 της οδηγίας 2011/64/ΕΕ 1, η Επιτροπή υποχρεούται να υποβάλει έκθεση σχετικά με τη διάρθρωση και τους συντελεστές του ειδικού φόρου κατανάλωσης που προβλέπονται στην εν λόγω οδηγία, ανά τετραετία. Επιπλέον, η οδηγία έχει επιλεγεί για αξιολόγηση στο πλαίσιο του προγράμματος βελτίωσης της καταλληλότητας και της αποδοτικότητας του κανονιστικού πλαισίου (REFIT) της Επιτροπής. 2 1 2 Οδηγία 2011/64/ΕΕ του Συμβουλίου, της 21ης Ιουνίου 2011, για τη διάρθρωση και τους συντελεστές του ειδικού φόρου κατανάλωσης που εφαρμόζονται στα βιομηχανοποιημένα καπνά (ΕΕ L 176, 5.7.2011). Το REFIT είναι ένα πρόγραμμα για την επανεξέταση του συνόλου της νομοθεσίας της ΕΕ, για τον εντοπισμό του φόρτου, των ανακολουθιών, των κενών ή των αναποτελεσματικών μέτρων, και για την υποβολή των αναγκαίων προτάσεων προκειμένου να ληφθούν υπόψη οι διαπιστώσεις της επανεξέτασης. 6420/1/16 REV 1 ΣΠΚ/μκ/ΚΚ 1 DG G 2B EL
3. Η έκθεση της Επιτροπής περιγράφει το ιστορικό που οδήγησε στην παραγωγή της, τη μεθοδολογία που χρησιμοποιήθηκε για την εξωτερική αξιολόγηση της οδηγίας 2011/64/ΕΕ, τα προβλήματα που προσδιορίστηκαν από την αξιολόγηση και τις συστάσεις που διατυπώθηκαν σε αυτή τη βάση. Στην έκθεσή της, η Επιτροπή, μεταξύ άλλων, αναφέρεται σε 16 συστάσεις που διατυπώθηκαν από τους εξωτερικούς αξιολογητές. Στη συνέχεια, η Επιτροπή προσδιορίζει τέσσερις τομείς εργασιών στους οποίους θα μπορούσαν να εφαρμοστούν συγκεκριμένες συστάσεις. 4. Στην έκθεσή της, η Επιτροπή υποδεικνύει επίσης ότι η παρούσα έκθεση δεν επικεντρώνεται στην αύξηση των ελάχιστων συντελεστών ειδικού φόρου κατανάλωσης που προβλέπεται από την οδηγία 2011/64/ΕΕ. Αρκετές αυξήσεις του ελάχιστου συνολικού ειδικού φόρου κατανάλωσης τέθηκαν σε ισχύ πρόσφατα σε ορισμένα κράτη μέλη χορηγήθηκε μεταβατική περίοδος και ορισμένες σταδιακές αυξήσεις δεν έχουν ακόμη τεθεί σε ισχύ. 3 5. Η έκθεση της Επιτροπής συζητήθηκε κατά τη συνεδρίαση της ομάδας υψηλού επιπέδου για φορολογικά θέματα (HLWP) στις 1 Φεβρουαρίου 2016, κατά την οποία οι αντιπροσωπίες συμφώνησαν να εργαστούν για την επίτευξη συμφωνίας επί συμπερασμάτων του Συμβουλίου, στο οποία θα εκτίθενται οι απόψεις της για την εν λόγω έκθεση και σχετικά με την πορεία που θα πρέπει να ακολουθηθεί. 6. Κατά τη συνεδρίαση της ομάδας HLWP στις 23 Φεβρουαρίου, όλες οι αντιπροσωπίες ήταν σε θέση να υποστηρίξουν ομόφωνα το σχέδιο συμπερασμάτων του Συμβουλίου για την έκθεση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο σχετικά με την αξιολόγηση REFIT της οδηγίας 2011/64/ΕΕ και τη διάρθρωση και τους συντελεστές του ειδικού φόρου κατανάλωσης που εφαρμόζονται στα βιομηχανοποιημένα καπνά, που παρατίθεται στο παράρτημα Ι του παρόντος σημειώματος. 7. Η Αυστρία, η Ιρλανδία, η Φινλανδία, η Γαλλία και η Σουηδία δήλωσαν την επιθυμία τους να καταχωρηθεί δήλωση στα πρακτικά του Συμβουλίου, η οποία περιέχεται στο παράρτημα ΙΙ του παρόντος σημειώματος. 8. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή των Μόνιμων Αντιπροσώπων καλείται να εισηγηθεί στο Συμβούλιο να εγκρίνει το προαναφερόμενο σχέδιο συμπερασμάτων του Συμβουλίου, ως έχει στο παράρτημα Ι του παρόντος σημειώματος, ως σημείο «Α» της ημερήσιας διάταξης προσεχούς του συνόδου. 3 Άρθρο 10 και άρθρο 14 της οδηγίας 2011/64/ΕΕ. 6420/1/16 REV 1 ΣΠΚ/μκ/ΚΚ 2 DG G 2B EL
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I ΣΧΕΔΙΟ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ REFIT ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 2011/64/ΕΕ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΤΟΥ ΕΙΔΙΚΟΥ ΦΟΡΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΠΟΥ ΕΦΑΡΜΟΖΟΝΤΑΙ ΣΤΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΚΑΠΝΑ Το Συμβούλιο (ECOFIN): 1. ΧΑΙΡΕΤΙΖΕΙ την έκθεση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο όσον αφορά την αξιολόγηση REFIT της οδηγίας 2011/64/ΕΕ και τη διάρθρωση και τους συντελεστές του ειδικού φόρου κατανάλωσης που εφαρμόζονται στα βιομηχανοποιημένα καπνά. 2. ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΕΙ ότι η φορολογική νομοθεσία της Ένωσης για τα προϊόντα καπνού πρέπει να εξασφαλίζει την ορθή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και, ταυτόχρονα, υψηλό επίπεδο προστασίας της υγείας, όπως απαιτείται από το άρθρο 168 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατανάλωση προϊόντων καπνού προκαλεί σοβαρή βλάβη της υγείας. 3. ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΕΙ ότι η ΕΕ είναι συμβαλλόμενο μέρος της σύμβασης πλαισίου του ΠΟΥ για τον έλεγχο του καπνού και ότι τα προϊόντα καπνού θα πρέπει να θεωρούνται, στην ΕΕ, κίνδυνος για την υγεία που μπορούν να αποφευχθεί και, σε αυτό το πλαίσιο, η οδηγία 2011/64/ΕΕ αποτελεί το κατάλληλο εργαλείο για την καταπολέμηση αυτής της απειλής. 4. ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΝΕΙ ότι ένας από τους σκοπούς της συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι η διατήρηση μιας οικονομικής ένωσης, της οποίας τα χαρακτηριστικά θα είναι ανάλογα με εκείνα μιας εγχώριας αγοράς, εντός της οποίας υπάρχει υγιής ανταγωνισμός. Όσον αφορά τον τομέα των βιομηχανοποιημένων καπνών, η πραγματοποίηση του σκοπού αυτού προϋποθέτει ότι η εφαρμογή στα κράτη μέλη φόρων που επιβαρύνουν την κατανάλωση προϊόντων αυτού του τομέα δεν νοθεύει τους όρους ανταγωνισμού και δεν εμποδίζει την ελεύθερη κυκλοφορία τους εντός της Ένωσης. 5. ΛΑΜΒΑΝΕΙ ΥΠΟ ΣΗΜΕΙΩΣΗ τα συμπεράσματα και τις συστάσεις που περιέχονται στην έκθεση της Επιτροπής που αναφέρεται ανωτέρω. 6420/1/16 REV 1 ΣΠΚ/μκ/ΚΚ 3
6. ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ την ανάγκη δημιουργίας, όπου χρειάζεται, ορισμών με μεγαλύτερη ακρίβεια στην οδηγία 2011/64/ΕΕ, προκειμένου να περιοριστεί η ανασφάλεια δικαίου, να παρεμποδιστεί η υποκατάσταση με οριακά προϊόντα και να αποφευχθούν πιθανές διαφορετικές προσεγγίσεις στα κράτη μέλη και πιθανές στρεβλώσεις της εσωτερικής αγοράς. 7. ΤΟΝΙΖΕΙ ότι θα πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες με στόχο την απλούστευση και τη διασαφήνιση της δομής των ειδικών φόρων κατανάλωσης για τα βιομηχανοποιημένα καπνά με την προσαρμογή, ανάλογα με την περίπτωση, των κατηγοριών ή των ορισμών των βιομηχανοποιημένων καπνών στη νομοθεσία για τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης, ώστε να αποφευχθούν οι ανακολουθίες και να λαμβάνονται υπόψη, κατά περίπτωση, η κατάταξη για τελωνειακούς σκοπούς και οι αντίστοιχες επεξηγηματικές σημειώσεις της συνδυασμένης ονοματολογίας. 8. ΣΗΜΕΙΩΝΕΙ ότι η οδηγία 2011/64/ΕΕ περιέχει ειδικές διατάξεις που επιτρέπουν ορισμένες μεταβατικές περιόδους και μειωμένους συντελεστές των ειδικών φόρων κατανάλωσης για τα τσιγάρα σε ορισμένα κράτη μέλη. 9. ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΕΙ ότι η Επιτροπή πρέπει, σύμφωνα με το άρθρο 19 της οδηγίας 2011/64/ΕΕ, να παρακολουθεί συνεχώς τους συντελεστές και τη δομή των ειδικών φόρων κατανάλωσης που θεσπίζονται στην εν λόγω οδηγία, έτσι ώστε να επιτυγχάνονται συνεχώς οι στόχοι που επιδιώκονται από την νομοθεσία της ΕΕ στον τομέα αυτόν. 10. ΠΑΡΑΤΗΡΕΙ ότι ορισμένα προϊόντα, όπως τα ηλεκτρονικά τσιγάρα, που ορίζονται στην οδηγία 2014/40/ΕΕ για την προσέγγιση των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών σχετικά με την κατασκευή, την παρουσίαση και την πώληση καπνού και συναφών προϊόντων, δεν εμπίπτουν σε καμία από τις κατηγορίες προϊόντων που υπόκεινται σε ειδικούς φόρους κατανάλωσης σύμφωνα με την οδηγία 2011/64/ΕΕ. 11. ΣΗΜΕΙΩΝΕΙ ότι στα περισσότερα κράτη μέλη, ορισμένα από τα εν λόγω προϊόντα που δεν ανήκουν σε καμία κατηγορία, επειδή συχνά είναι προϊόντα με περιορισμένο αγοραστικό κοινό, δεν υπόκεινται σε ειδικό φόρο κατανάλωσης ή κάποιο άλλο φόρο ειδικά σχεδιασμένο, και ΣΥΜΦΩΝΕΙ ότι η κατάσταση στην αγορά θα πρέπει να παρακολουθείται συνεχώς και, εάν το μερίδιο αγοράς των προϊόντων αυτών δείξει αυξητική τάση, θα πρέπει να ενταθούν οι τρέχουσες προσπάθειες διαμόρφωσης μιας αποτελεσματικής μεθόδου για τη φορολόγηση των προϊόντων αυτών. 6420/1/16 REV 1 ΣΠΚ/μκ/ΚΚ 4
12. ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΕΙ ότι, στο πλαίσιο αυτό, η λύση για τη φορολόγηση των ηλεκτρονικών τσιγάρων, του αεριοποιημένου καπνού, άλλων νέων προϊόντων καπνού και, ανάλογα με την περίπτωση, προϊόντων συναφών με τα προϊόντα καπνού με ειδικό φόρο κατανάλωσης πρέπει να είναι πρακτική και διορατική και να πετυχαίνει την κατάλληλη ισορροπία μεταξύ εσόδων, εξόδων για την επιβολή του φόρου και στόχων για τη δημόσια υγεία. 13. ΚΑΛΕΙ, στο πλαίσιο αυτό, την Επιτροπή να εξετάσει πιθανούς τρόπους για την εισαγωγή νέων κατηγοριών προϊόντων ή ορισμών στην οδηγία 2011/64/ΕΕ προκειμένου να διευκολυνθεί η κατάλληλη, ίση φορολογική μεταχείριση των νέων προϊόντων εντός της εσωτερικής αγοράς και να εξαλειφθούν ενδεχόμενες ασυνέπειες και ανασφάλεια δικαίου, πράγμα που θα οδηγήσει σε ακόμη πιο ενοποιημένη προσέγγιση σε επίπεδο ενωσιακής νομοθεσίας. 14. ΤΟΝΙΖΕΙ ότι ενδεχόμενες τροποποιήσεις του ισχύοντος κειμένου της οδηγίας 2011/64/ΕΕ πρέπει να είναι αναλογικές και, μεταξύ άλλων, όπου είναι δυνατόν, να έχουν ως στόχο τη μείωση του διοικητικού φόρτου των σχετικών επιχειρήσεων και αρμόδιων αρχών, καθώς και την απλούστευση των απαιτήσεων συμμόρφωσης, χωρίς να υπονομεύεται η λειτουργία του συστήματος ειδικών φόρων κατανάλωσης. Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η ιδιαίτερη κατάσταση των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων. 15. ΤΟΝΙΖΕΙ ότι πρωτοβουλίες για την προσαρμογή του νομικού πλαισίου της ΕΕ για τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης θα πρέπει να αποσκοπούν επίσης στη μείωση της φορολογικής απάτης, περιλαμβανομένων των πρωτοβουλιών για προϊόντα που δεν υπάγονται προς το παρόν σε έλεγχο στα πλαίσια εναρμονισμένου ενωσιακού πλαισίου, όπως ο ακατέργαστος καπνός. Στο πλαίσιο αυτό, θα μπορούσαν επίσης να διερευνηθούν λύσεις που θα οδηγήσουν σε μια πιο συστηματική παρακολούθηση της διακίνησης ακατέργαστου καπνού. 16. ΖΗΤΑ από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, λαμβάνοντας υπόψη τα παρόντα συμπεράσματα, καθώς και τους στόχους που καθορίζονται στην οδηγία 2011/64/ΕΕ, να αναλάβει όλες τις σχετικές μελέτες και, μετά τη διεξαγωγή των σχετικών τεχνικών αναλύσεων, δημόσιων διαβουλεύσεων και εκτίμησης αντικτύπου, να υποβάλει στο Συμβούλιο κατάλληλη νομοθετική πρόταση το 2017 ή, σε περίπτωση που αποφασίσει να μην υποβάλει πρόταση, να γνωστοποιήσει τους σχετικούς λόγους στο Συμβούλιο. 6420/1/16 REV 1 ΣΠΚ/μκ/ΚΚ 5
17. ΣΗΜΕΙΩΝΕΙ ότι ορισμένες από τις συστάσεις που περιλαμβάνονται στην έκθεση της Επιτροπής για την οδηγία 2011/64/ΕΕ έχουν σκοπό τη βελτίωση του συνολικού συστήματος είσπραξης των ειδικών φόρων κατανάλωσης στα κράτη μέλη και, ως εκ τούτου, ΑΝΑΜΕΝΕΙ ΜΕ ΑΝΥΠΟΜΟΝΗΣΙΑ να λάβει σε εύθετο χρόνο την έκθεση της Επιτροπής για την παράλληλη και εν εξελίξει αξιολόγηση της οδηγίας 2008/118/ΕΚ του Συμβουλίου. 6420/1/16 REV 1 ΣΠΚ/μκ/ΚΚ 6
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ II ΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΑΥΣΤΡΙΑΣ, ΤΗΣ ΙΡΛΑΝΔΙΑΣ, ΤΗΣ ΦΙΝΛΑΝΔΙΑΣ, ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΣΟΥΗΔΙΑΣ Η Αυστρία, η Ιρλανδία, η Φινλανδία, η Γαλλία και η Σουηδία υπενθυμίζουν ότι η φορολογική νομοθεσία της Ένωσης για τα προϊόντα καπνού πρέπει να διασφαλίζει την ορθή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και, ταυτόχρονα, υψηλό επίπεδο προστασίας της υγείας. Για το σκοπό αυτό, η Αυστρία, η Ιρλανδία, η Φινλανδία, η Γαλλία και η Σουηδία τονίζουν την ανάγκη να επιτευχθεί μεγαλύτερη σύγκλιση των ειδικών φόρων κατανάλωσης που εφαρμόζονται στα βιομηχανοποιημένα καπνά προς τον υψηλότερο κοινό παρονομαστή. Δεδομένου ότι η Επιτροπή θα πρέπει να εκπονήσει μελέτες, να διενεργήσει σχετική τεχνική ανάλυση, να προβεί σε δημόσιες διαβουλεύσεις και σε εκτίμηση επιπτώσεων πριν υποβάλει σχετική νομοθετική πρόταση στο Συμβούλιο, η Αυστρία, η Ιρλανδία, η Φινλανδία, η Γαλλία και η Σουηδία κρίνουν απαραίτητο να αρχίσουν οι εργασίες σχετικά με μελλοντική αναθεώρηση των ελάχιστων συντελεστών χωρίς καθυστέρηση. 6420/1/16 REV 1 ΣΠΚ/μκ/ΚΚ 7 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ II DG G 2B EL