Νόσος ALZHEΪMER Η νόσος Alzheϊmer είναι η συνηθέστερη & περισσότερο σημαντική εκφυλιστική πάθηση του εγκεφάλου. Μπορεί να εμφανισθεί σε οποιαδήποτε περίοδο της ενήλικης ζωής & κυρίως σε άτομα άνω των 50 ετών με αύξουσα συχνότητα όσο προχωρεί η ηλικία
Αιτιοπαθογένεια της νόσου Υποθέσεις για την αιτιολογία της νόσου: Λοιμώδης παράγων (ιός, τοξικές ουσίες-αργίλιο και τα άλατά του) Ανεπαρκή αιμάτωση του εγκεφάλου ή έλλειψη ακετυλοχολίνης Γενετικοί παράγοντες (ελαττωματικό γονίδιο που εντοπίζεται στο χρωμόσωμα 21)
Παράγοντες κινδύνου Η μεγάλη ηλικία Το οικογενειακό αναμνηστικό ανοιών Σύνδρομο Down σε συγγενείς Κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις με απώλεια συνειδήσεως Χειρωνακτική εργασία Χαμηλό μορφωτικό επίπεδο Συνδυασμός από γενετικούς, περιβαντολλογικούς & μορφωτικούς παράγοντες
Διαγνωστικά κριτήρια Ιστολογική εικόνα με γεροντικές πλάκες & νευροϊνιδικές αλλοιώσεις. Μακροσκοπικά ο εγκέφαλος παρουσιάζει διάχυτη φλοιϊκή ατροφία, εμφανή στις βρεγματικές περιοχές Οι έλικες στενεύουν & οι αύλακες διευρύνονται, ενώ η Τρίτη & η Τετάρτη κοιλία διατείνονται συμμετρικά
Ιστολογικά παρατηρείται διάσπαρτη απώλεια νευρικών κυττάρων, κυρίως από το φλοιό, ελάττωση των νευρώνων του βασικού πυρήνα του Meynert, του υποκάμπου & του εγκεφαλικού φλοιού
Στην αξονική τομογραφία διακρίνεται: Διάταση των πλαγίων κοιλιών, συμμετρική φλοιϊκή ατροφία & μεγέθυνση των αυλάκων του εγκεφάλου Σπινθηρογραφικοί μέθοδοι παρουσιάζουν σημαντική ελάττωση της αιματικής διάχυσης στις παραπάνω περιοχές Για την διάγνωση απαιτείται ευρεία κλινική, νευρολογική, ψυχιατρική, νευροφυσιολογική αξιολόγηση του ατόμου
Κλινικές εκδηλώσεις Κυριότερες : αλλαγές της προσωπικότητας, βλάβη της εκτελεστικής λειτουργίας & χαλάρωση αναστολών στη συμπεριφορά Πρώιμες εκδηλώσεις: εκρηκτικότητα, ευερεθιστότητα & επιθετικότητα Ακολουθεί: προοδευτική απώλεια της μνήμης, ελάττωση της ικανότητας εκτελέσεως καθημερινών ασχολιών, διαταραχή της κρίσεως & του προσανατολισμού, δυσκολία μαθήσεως, απώλεια λεκτικών ικανοτήτων & έκπτωση της νοητικής λειτουργίας
Αργότερα αναπτύσσεται: κινητική δυσλειτουργία, βραδύτητα των κινήσεων & ακαμψία, οι οποίες οδηγούν σε πτώσεις Η αμνησία, η αφασία & η απραξία πολύ συχνά αναπτύσσονται μέσα σε μερικά χρόνια Διαταραχές στη ψυχική σφαίρα (παραισθήσεις & ψευδαισθήσεις) Η κλινική πορεία της νόσου ολοκληρώνεται μέσα σε μια πενταετία. Τελικά ο άρρωστος εξαρτάται πλήρως από τους άλλους
Νοσηλευτική αξιολόγηση Νοητικές αλλαγές: δυσκολία να επικοινωνεί & να καταλαβαίνει τον προφορικό & τον γραπτό λόγο, δυσκολία να βρίσκει τις κατάλληλες λέξεις, σύγχυση ή δυσκολία προσανατολισμού Αλλαγή προσωπικότητας: ακατάλληλη φιλικότητα, κοινωνική απόσυρση, εύκολη απογοήτευση, κρίση εκρηκτικότητας Προβλήματα σχετικά με την καθημερινή λειτουργικότητα: παραμελεί τις δουλειές του σπιτιού, αδιαφορεί για την ατομική του φροντίδα
Προβληματική συμπεριφοράς: ανησυχία, περιπλανάται ή χάνεται, βρίσκεται εκτός κρεβατιού κατά τη διάρκεια της νύκτας Ψυχιατρικά προβλήματα: άγχος, αϋπνία, φόβος, κατάθλιψη, ψευδαισθήσεις ή παραισθήσεις
Σχεδιασμός φροντίδας Το σχέδιο Νοσηλευτικής φροντίδας στρέφεται στους παρακάτω τομείς: Την εξασφάλιση ήρεμου & άνετου περιβάλλοντος Την κοινωνική δραστηριότητα του ατόμου Τη φυσική του άσκηση Την κατάλληλη διατροφή Τη χορήγηση φαρμάκων για τη μείωση της επιθετικότητας & του άγχους
Την ανακούφιση ή την ύφεση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης Την εξασφάλιση του ύπνου Τη βελτίωση της συμπεριφοράς & των γνωσιακών λειτουργιών Ειδικότερη μέριμνα για την επικοινωνία
Αξιολόγηση αναγκών της οικογένειας Η οικογένεια πρέπει να αξιολογηθεί & να ενημερωθεί για: Το είδος των σχέσεων & τον τρόπο επικοινωνίας με τον ασθενή Τα προβλήματα του αρρώστου Την ασφάλεια του περιβάλλοντος Τα υποστηρικτικά κέντρα, συμβουλευτικές υπηρεσίες & προγράμματα ψυχικής αγωγής