Ελεγχόμενο Αντίτυπο : ΝΑΙ ΟΧΙ 1
1. ΡΕΙΓΑΦΘ 1.1. Κωδικοποίθςθ Αγροφ Να υπάρχουν διακζςιμα αντίγραφα ορκοφωτοχαρτϊν ι τοπογραφικό ςκαρίφθμα, που να περιλαμβάνει πλθροφορίεσ για κάκε αγροτεμάχιο. Να τθροφνται ςε αρχείο όλα τα ζγγραφα ιδιοκτθςίασ ι ενοικίαςθσ των αγροτεμαχίων τθσ εκμετάλλευςθσ. 1.2.Ρολλαπλαςιαςτικό Υλικό Στθν περίπτωςθ εγκατάςταςθσ νζου ελαιϊνα ο παραγωγόσ καλείται να τθρεί ςε αρχείο όλα τα ςτοιχεία κατά αγροτεμάχιο για τθν προζλευςθ του πολλαπλαςιαςτικοφ υλικοφ. Θ προμικεια του πολλαπλαςιαςτικοφ υλικοφ πρζπει να γίνεται αποκλειςτικά και μόνο από αναγνωριςμζνα, αδειοδοτθμζνα φυτϊρια. Κατά τθν προμικεια του πολλαπλαςιαςτικοφ υλικοφ κα πρζπει να καταγράφονται τα παρακάτω: Άδεια Φυτωρίου Πνομα Ροικιλίασ Ριςτοποιθτικό Δενδρυλλίων Αρικμόσ Ραρτίδασ Ραραγωγόσ Εταιρία. Τιμολόγιο Αγοράσ Τα αγοραηόμενα δενδρφλλια πρζπει να ςυνοδεφονται από επίςθμα αναγνωριςμζνο πιςτοποιθτικό φυτοχγείασ. 2
1.3. Λίπανςθ Τθν περίοδο που ξεκινάει θ λίπανςθ ο Επιβλζπων Γεωπόνοσ κοινοποιεί ςτον κάκε παραγωγό ςυμπλθρωμζνο τθν «Εντολι Λίπανςθσ», όπου καταγράφονται το πρόγραμμα λίπανςθσ, θ μεκοδολογία χοριγθςθσ του λιπάςματοσ και οι ςυςτάςεισ του Γεωπόνου. Ο παραγωγόσ-μζλοσ τθσ Ομάδασ παραγωγϊν λαμβάνει τθ Εντολι Λίπανςθσ και προμθκεφεται τθν απαιτοφμενθ ποςότθτα του λιπάςματοσ. Κατόπιν, πραγματοποιείται θ λίπανςθ κατά τθ χρονικι ςτιγμι και με τον τρόπο που υποδεικνφει ο Επιβλζπων Γεωπόνοσ ςτθν Εντολι Λίπανςθσ. Σε καμία περίπτωςθ δεν πρζπει να χρθςιμοποιείται ποςότθτα λιπάςματοσ μεγαλφτερθ από αυτιν που υπζδειξε και κατζγραψε ςτθν Εντολι Λίπανςθσ ο Επιβλζπων Γεωπόνοσ. Τονίηεται ότι ο υπολογιςμόσ τθσ ποςότθτασ του λιπάςματοσ πρζπει να γίνεται με προςοχι. Τζλοσ, καταγράφεται από τον παραγωγό ςτο Ζντυπο Καταγραφισ Λίπανςθσ του Τετραδίου Ραραγωγοφ τα ηθτοφμενα ςτοιχεία (αγροτεμάχιο, είδοσ λιπάςματοσ, κλπ.). Για τθν πραγματοποίθςθ λίπανςθσ ςτα αγροτεμάχια ο Επιβλζπων Γεωπόνοσ εκδίδει τθν Εντολι Λίπανςθσ, λαμβάνοντασ υπόψθ: To ιςτορικό τθσ περιοχισ και των ελαιϊνων. Τισ επικρατοφςεσ κλιματικζσ ςυνκικεσ. Τα διατικζμενα μζςα του κάκε παραγωγοφ για τθν εφαρμογι τθσ λίπανςθσ. Τισ ανάγκεσ τθσ καλλιζργειασ ςε κρεπτικά ςτοιχεία. Τα χαρακτθριςτικά του εδάφουσ (δομι, ςφςταςθ, κλίςθ, κ.ά.). Τα αποτελζςματα των εδαφολογικϊν αναλφςεων, εφόςον υπάρχουν. 3
Τα αποτελζςματα φυλλοδιαγνωςτικισ ανάλυςθσ, εφόςον υπάρχουν. Τθ διατιρθςθ του κρεπτικοφ ιςοηυγίου ςτο ζδαφοσ. Ο παραγωγόσ λαμβάνει τθν Εντολι Λίπανςθσ και: Ρρομθκεφεται τθν απαιτοφμενθ ποςότθτα του προϊόντοσ κρζψθσ. Ρροβαίνει ςτθν άμεςθ πραγματοποίθςθ τθσ λίπανςθσ τθ χρονικι ςτιγμι και με τον τρόπο που υποδεικνφει ο Επιβλζπων Γεωπόνοσ ςτθν Εντολι Λίπανςθσ. Καταγράφει ςτο Τετράδιο Ραραγωγοφ, όλα τα ςτοιχεία Λίπανςθσ. Σε ότι αφορά τθ κρζψθ των φυτϊν λίπανςθ τθσ καλλιζργειασ τουσ, οι παραγωγοί κα πρζπει να ακολουκοφν τισ παρακάτω αρχζσ: Για κάκε εφαρμογι λιπαςμάτων ανόργανων ι οργανικϊν κα πρζπει να ςυμβουλεφονται ζναν υπεφκυνο τεχνικό ο οποίοσ κα κακορίηει τον τφπο, τθν ποςότθτα και το χρόνο εφαρμογισ. Θα πρζπει να τθροφνται αρχεία από τον παραγωγό για κάκε εφαρμογι λίπανςθσ. Σε όλεσ τισ εφαρμογζσ πρζπει να καταγράφονται θ τοποκεςία, το όνομα, ο κωδικόσ του αγροτεμαχίου, θ θμερομθνία εφαρμογισ, ο τφποσ του λιπάςματοσ, θ ποςότθτα του λιπάςματοσ, το είδοσ του εξοπλιςμοφ και τθ μζκοδο που χρθςιμοποίθςε ςε πρόχειρα αρχεία. Ο εξοπλιςμόσ εφαρμογισ των λιπαςμάτων κα πρζπει να διατθρείται ςε άριςτθ κατάςταςθ με τακτικι ςυντιρθςθ και βακμονόμθςθ. 4
Οι εφαρμογζσ λίπανςθσ κα πρζπει πάντα να γίνονται ςυνυπολογίηοντασ τθ κρεπτικι κατάςταςθ του εδάφουσ και τισ ανάγκεσ τθσ καλλιζργειασ. Οι εφαρμοηόμενεσ ποςότθτεσ κα πρζπει να ανταποκρίνονται πλιρωσ ςτισ απαιτιςεισ τθσ καλλιζργειασ κακϊσ και ςτθ διατιρθςθ τθσ γονιμότθτασ του εδάφουσ και τθ χρονικι περίοδο εφαρμογισ. Μεγιςτοποίθςθ απόδοςθσ τθσ λίπανςθσ και ελαχιςτοποίθςθ ζκλυςθσ κρεπτικϊν ςτοιχείων και μόλυνςθσ των υπόγειων υδάτων επιτυγχάνεται με προςεκτικό υπολογιςμό του τφπου λιπάςματοσ, τθσ δοςολογίασ και του ςταδίου τθσ καλλιζργειασ. Να μθν γίνεται εφαρμογι λιπαςμάτων ςε απόςταςθ μικρότερθ των 5 μζτρων από όχκεσ ποταμϊν και λιμνϊν και 0,5 μζτρων από κανάλια αρδεφςεωσ, ςτράγγιςθσ, πθγάδια, γεωτριςεισ. Απαγορεφεται θ χριςθ κοπριάσ από αςτικά λφματα για λίπανςθ. Τα χθμικά λιπάςματα που χρθςιμοποιοφνται, ςυνοδεφονται από αποδεικτικά ςτοιχεία τθσ χθμικισ τουσ ςφςταςθσ. Κατά τθ ςυςκευαςία, μεταφορά και αποκικευςθ να λαμβάνονται μζτρα (ειδικά ςτα υγρισ μορφισ λιπάςματα) για τθ διαςφάλιςθ από τον κίνδυνο διαρροισ. Τα ακατζργαςτα ανκρϊπινα λφματα δεν χρθςιμοποιοφνται ςτθν Αγροτικι εκμετάλλευςθ. 5
1.4. Φυτοπροςταςία Θ εφαρμογι φυτοπροςταςίασ πραγματοποιείται μόνο κατόπιν Εντολισ Φυτοπροςταςίασ που ο Επιβλζπων Γεωπόνοσ κοινοποιεί ςτον κάκε παραγωγό. Ο παραγωγόσ-μζλοσ τθσ Ομάδασ παραγωγϊν λαμβάνει τθν Εντολι Φυτοπροςταςίασ και προμθκεφεται τθν απαιτοφμενθ ποςότθτα ΦΡΡ. Κατόπιν, πραγματοποιείται θ εφαρμογι φυτοπροςταςίασ κατά τθ χρονικι ςτιγμι και με τον τρόπο που υποδεικνφει ο Επιβλζπων Γεωπόνοσ ςτθν Εντολι Φυτοπροςταςίασ. Σθμειϊνεται, ότι δεν πρζπει να χρθςιμοποιείται ποτζ παραπάνω ποςότθτα από αυτιν που υπζδειξε και κατζγραψε ςτθν Εντολι Φυτοπροςταςίασ ο Επιβλζπων Γεωπόνοσ. Σε κάκε περίπτωςθ, ο υπολογιςμόσ τθσ ποςότθτασ του χρθςιμοποιοφμενου ΦΡΡ πρζπει να γίνεται με προςοχι και ακρίβεια. Ριο ςυγκεκριμζνα, να υπολογίηεται με ακρίβεια θ ποςότθτα του διαλφματοσ προκειμζνου να μθν υπάρξει πλεόναςμα. Σε περίπτωςθ πλεονάςματοσ ψεκαςτικοφ διαλφματοσ γίνεται εφαρμογι ςε αψζκαςτο τμιμα τθσ καλλιζργειασ εφόςον δεν γίνεται υπζρβαςθ τθσ ςυνιςτϊμενθσ δόςθσ (θ εφαρμογι αυτι καταγράφεται αναλυτικά ςτο Τετράδιο Ραραγωγοφ, όπωσ και οι κανονικζσ εφαρμογζσ). Σθμειϊνεται, ότι δεν επιτρζπεται θ χριςθ ΦΡΡ ςε απόςταςθ 2 μζτρων από όχκεσ υδάτινων όγκων (ποταμϊν, λιμνϊν, διωρφγων ι καναλιϊν άρδευςθσ ι ςτράγγιςθσ) και 1 μζτρου από φυςικοφσ χϊρουσ, φυτοφράκτεσ και δάςθ. 6
Σε κάκε περίπτωςθ, το ψεκαςτικό διάλυμα προετοιμάηεται και ο ψεκαςμόσ πραγματοποιείται με βάςθ τισ οδθγίεσ τθσ ετικζτασ, κακϊσ και τθν «Αςφάλεια κατά τθ χριςθ ΦΡΡ». Τζλοσ, καταγράφεται από τον παραγωγό ςτο Ζντυπο Καταγραφισ Φυτοπροςταςίασ του Τετραδίου Ραραγωγοφ τα ηθτοφμενα ςτοιχεία (αγροτεμάχιο, είδοσ ΦΡΡ, κλπ.). Θ ελιά προςβάλλεται από πολλζσ αςκζνειεσ, οι κυριότερεσ των οποίων είναι το κυκλοκόνιο, το γλοιοςπόριο, θ καρκίνωςθ, κ.ά. και από ζντομα, όπωσ ο δάκοσ, ο πυρθνοτριτθσ, ο ρυγχίτθσ, κ.ά. Ράντα να ψεκάηετε ςφμφωνα με τθν Εντολι Φυτοπροςταςίασ. Για οποιαδιποτε απορία απευκυνόμαςτε είτε απευκείασ, είτε μζςω του Επικεφαλισ τθσ Ομάδασ ςτον Επιβλζποντα Γεωπόνο. Σε καμιά περίπτωςθ να μθ γεμίηετε τα βυτία ςασ από πθγάδια που μπορεί να χρθςιμοποιθκοφν για άντλθςθ και άρδευςθ. Για τθν ανάμειξθ Φυτοπροςτατευτικϊν ουςιϊν να χρθςιμοποιείτε κατάλλθλα μετρίδια, ακολουκϊντασ τισ οδθγίεσ τθσ ετικζτασ. Τισ κενζσ ςυςκευαςίεσ να τισ ξεπλζνετε τρεισ φορζσ και ζπειτα να τισ ςυγκεντρϊνετε για απόρριψθ. Σε νζα κτιματα, τα οποία καλλιεργείτε για πρϊτθ φορά ι ςε κτιματα που τα νεαρά δζνδρα ζχουν μεγαλϊςει, υπολογίςτε τθν ακριβι ποςότθτα ψεκαςτικοφ υγροφ που χρειάηεςτε, κάνοντασ ζνα δοκιμαςτικό ψεκαςμό με κακαρό νερό, ϊςτε να μθν ζχετε περίςςιο ψεκαςτικό υγρό ςτον κανονικό ψεκαςμό. 7
Το περίςςιο ψεκαςτικό υγρό, να το διαςκορπίηετε πάντα, αν είναι δυνατόν και μετά από αραίωςθ, όςο πιο ομοιόμορφα γίνεται μζςα ςτο κτιμα ςασ ςε αψζκαςτο τμιμα και πάντα ςε διαφορετικό μζροσ ι ςε προεπιλεγμζνθ ακαλλιζργθτθ γθ. Οι χειριςτζσ των ψεκαςτικϊν μθχανθμάτων κα πρζπει να φοροφν προςτατευτικά γάντια, μάςκα και ςτολι, τα οποία να διατθροφν κακαρά μετά τθ χριςθ τουσ και να τα αποκθκεφουν μακριά από φυτοπροςτατευτικά προϊόντα. Να πλζνουν τα γάντια τουσ με νερό και ςαποφνι καλά πριν τα βγάλουν. Να μθν καπνίηουν, πίνουν ι τρϊγουν, αν προθγουμζνωσ δεν ζχουν πλυκεί και κακαριςτεί. Να διατθροφν τα φυτοπροςτατευτικά προϊόντα ςτισ αρχικζσ ςυςκευαςίεσ τουσ μζχρι τθ χριςθ τουσ. Να διαβάηουν τθν ετικζτα και να τθροφν ςχολαςτικά τισ οδθγίεσ τθσ. Να μθ ψεκάηουν όταν φυςάει ιςχυρόσ άνεμοσ ι πρόκειται να βρζξει ςφντομα. Να μθ φυςοφν με το ςτόμα τα βουλωμζνα μπεκ. Να μθ χρθςιμοποιοφν τα χζρια τουσ για μζτρθςθ ι ανάδευςθ φαρμάκων. Να μθν αναρροφοφν υγρά φυτοπροςτατευτικά προϊόντα με ςωλινα. Να μθν αφινουν ποτζ αφφλακτα τα φυτοπροςτατευτικά προϊόντα, οφτε ανοικτζσ τισ ςυςκευαςίεσ τουσ. Να μαηεφουν προςεκτικά όλα τα άχρθςτα υλικά μετά το τζλοσ του ψεκαςμοφ και να φροντίηουν για τθν κακαριότθτα του αγροκτιματοσ. 8
Να ζχουν πάντα μαηί τουσ κακαρό νερό, τθ λίςτα με τα τθλζφωνα ζκτακτθσ ανάγκθσ και τα άμεςα μζτρα ςε περίπτωςθ ατυχιματοσ και κουτί πρϊτων βοθκειϊν. Τα φυτοφάρμακα είναι επικίνδυνεσ χθμικζσ ουςίεσ. Για αυτόν το λόγο επιβάλλεται οι παραγωγοί να τθροφν πιςτά τισ οδθγίεσ που αναγράφονται ςτθν ετικζτα των φυτοπροςτατευτικϊν προϊόντων, ςφμφωνα με τθν Εκνικι Νομοκεςία και τισ οδθγίεσ που ζχουν λάβει από τουσ γεωπόνουσ του ΣΙ. Τα παραςτατικά αγοράσ των φυτοφαρμάκων πρζπει να τθροφνται ςε αρχείο, τουλάχιςτον για 5 ζτθ. Για τθν εφαρμογι κάκε φυτοφαρμάκου πρζπει να καταγράφονται και να τθροφνται για 5 ζτθ ςε αρχείο από τουσ παραγωγοφσ: Το αγροτεμάχιο Θ Επωνυμία του ΦΡΡ Θ θμερομθνία Θ ςυγκζντρωςθ και θ ςυνολικι ποςότθτα του κάκε φυτοφαρμάκου (αν ζγινε μίγμα) Ο ςτόχοσ εφαρμογισ Ο όγκοσ του ψεκαςτικοφ υγροφ Θ ϊρα εφαρμογισ και θ αιτιολογία εφαρμογισ Ο τφποσ του ψεκαςτικοφ μθχανιματοσ Το είδοσ του ΦΡΡ Το όνομα του χειριςτι του ψεκαςτικοφ μθχανιματοσ Ραράλλθλα, πρζπει να τθρείται αυςτθρά ο προβλεπόμενοσ χρόνοσ αναμονισ πριν τθ ςυγκομιδι (όπωσ αναγράφεται ςτθν ετικζτα). 9
Κατά τθν πρϊιμθ ςυγκομιδι ελαιόκαρπου δεν επιτρζπεται θ ταυτόχρονθ εφαρμογι φυτοφαρμάκων. Αν ο ελαιόκαρποσ ςυγκομίηεται ςυνεχϊσ για κάποια περίοδο και απαιτθκεί να γίνει ψεκαςμόσ με φυτοφάρμακο, πρζπει να προβλζπονται τρόποι ςυγκομιδισ με τουσ οποίουσ να μθν καταςτρατθγείται ο χρόνοσ αναμονισ. Αυτό πρζπει να γίνει με ςιμανςθ των ηωνϊν εντόσ του αγροτεμαχίου όπου, όταν ο χρόνοσ αναμονισ ζχει περάςει, μπορεί να γίνεται θ ςυγκομιδι χωρίσ κανζνα πρόβλθμα. Τζλοσ, οι εφαρμοςτζσ φυτοφαρμάκων πρζπει να χρθςιμοποιοφν απαραίτθτα τα μζςα ατομικισ προςταςίασ (κατάλλθλθ μάςκα, φόρμα, γάντια, γαλότςεσ). Κάκε εφαρμογι να καταγράφεται ςτο Τετράδιο του Ραραγωγοφ. 10
ΡΟΓΑΜΜΑ ΦΥΤΟΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΕΛΙΑΣ ΕΡΟΧΘ ΣΤΑΔΙΟ ΕΡΕΜΒΑΣΘΣ ΕΧΘΟΙ-ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΡΑΑΤΘΘΣΕΙΣ Ανάλογα με τθν ποικιλία, τθν περιοχι και τισ Φκινόπωρο - Χειμϊνασ Κυκλοκόνιο, Γλοιοςπόριο καιρικζσ ςυνκικεσ ο ψεκαςμόσ προτείνεται να επαναλαμβάνεται 2-3 φορζσ. Μάρτιοσ-Απρίλιοσ (από ζκπτυξθ οφκαλμϊν ωσ τον ςχθματιςμό ταξιανκιϊν) Καλόκορισ Να προθγείται δοκιμαςτικόσ ψεκαςμόσ κατάρριψθσ ςε 2-3 δζνδρα για τθ διαπίςτωςθ παρουςίασ του εντόμου. Απρίλιοσ-Μάιοσ (πριν από τθν άνκθςθ-κρόκιαςμα) Ιοφνιοσ (3-4 εβδομάδεσ μετά τθν καρπόδεςθ) Ρυρθνοτριτθσ (ανκόβια γενιά), Μαργαρόνια, Βαμβακάδα, Θρίπασ, υγχίτθσ Ρυρθνοτριτθσ (καρπόβια γενιά), υγχίτθσ, Μαργαρόνια, Ραρλατόρια (κόκκινθ ψϊρα), Αςπιδιωτόσ (λευκι - - 11
ΡΟΓΑΜΜΑ ΦΥΤΟΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΕΛΙΑΣ ΕΡΟΧΘ ΣΤΑΔΙΟ ΕΡΕΜΒΑΣΘΣ ΕΧΘΟΙ-ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΡΑΑΤΘΘΣΕΙΣ ψϊρα) Αναλόγωσ τθσ ατμοςφαιρικισ υγραςίασ, τθσ κερμοκραςίασ και Τζλοσ Ιουνίου ζωσ τζλοσ Οκτωβρίου Δάκοσ των Γεωργικϊν Ρροειδοποιιςεων πραγματοποιοφνται δολωματικοί ψεκαςμοί και ψεκαςμοί καλφψεωσ. Αρχζσ Αυγοφςτου Λεκάνιο (μαφρθ ψϊρα) - Μζςα Αυγοφςτου ζωσ τζλοσ Οκτωβρίου Δάκοσ Ζναρξθ κεραπευτικϊν ψεκαςμϊν (εφόςον δεν εφαρμόηονται δολωματικοί ι 12
ΡΟΓΑΜΜΑ ΦΥΤΟΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΕΛΙΑΣ ΕΡΟΧΘ ΣΤΑΔΙΟ ΕΡΕΜΒΑΣΘΣ ΕΧΘΟΙ-ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΡΑΑΤΘΘΣΕΙΣ ςυμπλθρωματικά προσ αυτοφσ). Επαναλαμβάνονται ανά 20ιμερο ανάλογα με τθν προςβολι. Να μθν χρθςιμοποιοφνται ελαιοδιαλυτά εντομοκτόνα. 13
ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΕΓΚΕΚΙΜΕΝΩΝ ΦΡΡ ΣΤΘΝ ΚΑΛΛΙΕΓΕΙΑ ΕΛΙΑΣ Α) ΕΝΤΟΜΟΚΤΟΝΑ (ΔΑΣΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ) Τρόποσ εφαρμογισ Δραςτικι ουςία Θμζρεσ πριν ςυγκομιδι Δολωματικοί ψεκαςμοί μικροφ όγκου (LV). dimethoate 28 Δολωματικόσ ψεκαςμόσ. alpha cypermethrin 7 beta cyfluthrin 14 deltamethrin 7 lambda cyhalothrin 7 spinosad 14 thiacloprid 14 thiacloprid/deltamethrin 14 Τοποκζτθςθ παγίδων. deltamethrin - ελκυςτικά/deltamethrin - Ψεκαςμόσ καλφψεωσ φυλλϊματοσ. Bacillus thuringiensis subsp. Aizawai Bacillus thuringiensis subsp. Kurstaki Bacillus thuringiensis subsp. Kurstaki / Aizawai 0 0 - Bauveria basiana 0 beta cyfluthrin 56 chlorpyrifos-methyl 60 deltamethrin 7 diflubenzuron αρχι άνκθςθσ dimethoate 28 fenoxycarb 60 14
lambda cyhalothrin 120 lambda cyhalothrin 7 pyrethrins 2 pyriproxyfen Ρριν τθν άνκθςθ thiacloprid 14 thiacloprid/deltamethrin 14 ορυκτζλαιο 20 ορυκτζλαιο 21 παραφινζλαιο 20 παραφινζλαιο 21 Β)ΜΥΚΘΤΟΚΤΟΝΑ (ΔΑΣΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ) Τρόποσ εφαρμογισ Δραςτικι ουςία Θμζρεσ πριν ςυγκομιδι Ψεκαςμόσ καλφψεωσ φυλλϊματοσ. dodine 15 kresoxim methyl 30 trifloxystrobin 14 χαλκόσ (βορδιγάλειοσ) 21 χαλκόσ (οξυχλωριοφχοσ) 21 χαλκόσ (τριβαςικόσ κειϊκόσ) 21 χαλκόσ (υδροξείδιο) 21 χαλκόσ (υποξείδιο) 21 15
Γ) ΗΙΗΑΝΙΟΚΤΟΝΑ (ΔΑΣΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ) Τρόποσ εφαρμογισ Δραςτικι ουςία Θμζρεσ πριν ςυγκομιδι Κατευκυνόμενοσ ψεκαςμόσ ηιηανίων. diquat 30 glufosinate 14 glyphosate 7 glyphosate/mcpa 15 tribenuron - tribenuron 28 Ψεκαςμόσ εδάφουσ επιφανειακά. flumioxazine 28 oxyfluorfen 21 Δ) ΦΥΤΟΥΘΜΙΣΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ ΕΡΙΤΕΡΟΜΕΝΕΣ ΦΥΤΟΥΘΜΙΣΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ (ΔΑΣΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ) ΤΟΡΟΣ ΕΦΑΜΟΓΘΣ ΔΑΣΤΙΚΘ ΟΥΣΙΑ ΘΜΕΕΣ ΡΙΝ ΣΥΓΚΟΜΙΔΘ Εμβάπτιςθ μοςχευμάτων indolobutyric acid - 16
ΧΘΣΘ ΦΡΡ ΣΤΟ ΧΩΑΦΙ Οι τεχνικζσ εφαρμογισ των ΦΡΡ ςτο χωράφι διαφζρουν ανάλογα με τθ καλλιζργεια, το πρόβλθμα φυτοπροςταςίασ και το είδοσ των μζςων εφαρμογισ των προϊόντων. Υπάρχουν ωςτόςο βαςικζσ αρχζσ που επιτρζπουν ςτουσ χριςτεσ να ζχουν από τθν εφαρμογι των ΦΡΡ τα καλφτερα δυνατά αποτελζςματα και παράλλθλα προςτατεφουν τουσ ευατοφσ τουσ, το περιβάλλον και τον καταναλωτι. Μθν εφαρμόηετε φυτοπροςτατευτικά προϊόντα χωρίσ κατάλλθλθ εκπαίδευςθ Μθν αφινετε ποτζ παιδιά να χρθςιμοποιοφν ΦΡΡ ι να ζρχονται με οποιοδιποτε τρόπο ςε επαφι μαηί τουσ Μθν επιτρζπετε τθν παρουςία άλλων εργατϊν ςτισ εκτάςεισ όπου εφαρμόηονται ΦΡΡ Διαβάςτε προςεκτικά τισ οδθγίεσ ετικζτασ του ΦΡΡ και ηθτάτε πλθροφορίεσ για τισ δόςεισ τθν τεχνικι εφαρμογισ των προϊόντων και του απαραίτθτου προςτατευτικοφ εξοπλιςμοφ Εξετάςτε τισ καιρικζσ ςυνκικεσ, ιδιαίτερα τθν ζνταςθ του αζρα γιατί μποροφν να μεταφερκοφν ςταγονίδια ι ςκόνεσ προϊόντων ςε καλλιζργειεσ και χϊρουσ που δεν πρζπει. Ο δυνατόσ αζρασ μπορεί να μείωςθ τθν αποτελεςματικότθτα του προϊόντοσ με το να αποκρίνει τα ψεκαςτικά υγρά ι τισ ςκόνεσ από το ςτόχο ι να γίνει επικίνδυνοσ για τουσ χριςτεσ. Οριςμζνα είδθ προϊόντων ξεπλζνονται εφκολα από τθ βροχι και γι αυτό είναι ανάγκθ να εξαςφαλιςτεί μετά τθν εφαρμογι τουσ, μια περίοδο χωρίσ βροχζσ, ϊςτε οι επεμβάςεισ να είναι αποτελεςματικζσ 17
Κάνετε εφαρμογι ΦΡΡ πάντα πρωινζσ ι απογευματινζσ ϊρεσ Κρατιςτε ανκρϊπουσ και ηϊα μακριά από καλλιζργειεσ όπου πρόςφατα εφαρμόςτθκαν ΦΡΡ. Εξοπλιςμόσ εφαρμογισ Με τθν ζναρξθ κάκε καλλιεργθτικισ περιόδου ο μθχανολογικόσ εξοπλιςμόσ πρζπει: Να ελζγχετε και επιςκευάηετε ωσ προσ τθ λειτουργία των μθχανολογικϊν μερϊν του Να ελζγχεται θ λειτουργία τθσ αντλίασ και να ςυμπλθρϊνονται ι αλλάηουν τα λάδια για τθ λίπανςθ τουσ Να κακαρίηεται επιμελϊσ το βυτίο Να κακαρίηονται ι να αντικακίςτανται τα φίλτρα ψεκαςτικοφ Να κακαρίηονται τα μπζκ Να ελζγχεται ο ψεκαςτικόσ ςωλινασ και θ μπάρα ψεκαςμοφ Να ελζγχεται και να αποκακίςταται θ ςτεγανότθτα όλου του βυτίου Απόρριψθ πλεονάηοντοσ διαλφματοσ Αφιςτε μια αψζκαςτθ περιοχι ςτον αγρό ζτςι ϊςτε αν ζχετε υπόλοιπο από το ψεκαςτικό διάλυμα μπορείτε να το ψεκάςετε ςε αυτό το κομμάτι. Σχεδιάςτε τθν ποςότθτα του ψεκαςτικοφ διαλφματοσ ϊςτε να μθ μζνουν μεγάλεσ ποςότθτεσ. Αν παρόλα αυτά παραμείνουν ποςότθτεσ ψεκατικοφ διαλφματοσ κα πρζπει αυτζσ να χρθςιμοποιθκοφν τθν ίδια μζρα ωσ επαναλθπτικι εφαρμογι ςτισ ιδθ ψεκαςμζνεσ καλλιζργειεσ προςκζτοντασ τθν δεκαπλάςια ποςότθτα ςε νεροφ ι ςε κάποια ακαλλιζργθτθ ζκταςθ. Ροτζ μθν αδειάηετε το ψεκαςτικό διάλυμα πάνω ςε ςυμπαγι επιφάνεια όπωσ ςε τςιμζντο 18
Απόρριψθ υλικϊν φυτοπροςτατευτικϊν προϊόντων Μετά από κάκε επζμβαςθ οι άδειοι περιζκτεσ φυτοπροςτατευτικϊν προϊόντων και οποιαδιποτε άχρθςτα υλικά όπωσ ςακοφλεσ και άδειεσ ςυςκευαςίεσ λιπαςμάτων πρζπει να καίγονται Τα κενά μπουκάλια των ΦΡΡ πρζπει να ξεπλζνονται τρεισ φορζσ και να τρυπιοφνται, για να μθν ξαναχρθςιμοποιοφνται Σε περίπτωςθ όχι άμεςθσ καφςθ των κενϊν ςυγκεντρϊνονται ςτο χϊρο αποκικευςθσ ΦΡΡ ςε ςακοφλεσ, επιςθμαίνονται ωσ απόβλθτα και καίγονται όποτε δφναται θ ευκαιρία. Λθγμζνα φυτοπροςτατευτικά προϊόντα Τα Λθγμζνα ΦΡΡ επιςτρζφονται ςτθ διεφκυνςθ Γεωργίασ ι ςτο γεωπόνο. Σε περίπτωςθ όχι άμεςθσ αποκομιδισ ςυγκεντρϊνονται ςτο χϊρο αποκικευςθσ ΦΡΡ ςε ςακοφλεσ και επιςθμαίνονται ωσ λθγμζνα ΦΡΡ. Μεταφορά φυτοπροςτατευτικϊν προϊόντων Επιβάλλεται θ μεταφορά με τθν αρχικι αςφαλι ςυςκευαςία τουσ χωριςτά από τρόφιμα ποτά και ηωοτροφζσ, όπωσ ορίηει θ ετικζτα. Να μθν μεταφζρετε φυτοπροςτατευτικά προϊόντα μαηί με παιδιά, ηϊα, αγροτικι παραγωγι ι ηωοτροφι. Κατά τθ μεταφορά ψεκαςτικοφ διαλφματοσ ελζγξτε πεσ οι ςωλινεσ, τα μπεκ δεν ςτάηουν και οι βαλβίδεσ που απομονϊνουν φορτίο είναι κλειςτζσ. Επίςθσ πρζπει να φυλάςςονται ςε ειδικοφσ χϊρουσ, ϊςτε να μθ δζχονται επίδραςθ από καιρικζσ ςυνκικεσ. 19
ΜΕΤΘΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΑΜΙΞΕΙΣ ΦΡΡ Οι μζκοδοι που επιλζγονται για τθ μζτρθςθ των αναγκαίων ποςοτιτων και τθν Ραραςκευι, για εφαρμογι, των ΦΡΡ διαφζρουν ανάλογα με το είδοσ και το μζγεκοσ τθσ ζκταςθσ όπου πρόκειται να χρθςιμοποιθκοφν. ΡΑΝΤΟΤΕ ΕΦΑΜΟΣΤΕ ΜΕ ΣΧΟΛΑΣΤΙΚΟΤΘΤΑ ΤΙΣ ΔΟΣΕΙΣ ΡΟΥ ΣΥΝΙΣΤΩΝΤΑΙ ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΤΟΝ ΤΟΡΟ ΑΝΑΜΙΞΘΣ ΤΩΝ ΔΙΑΦΟΩΝ ΕΙΔΩΝ ΡΟΪΟΝΤΩΝ. ΟΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΕΣ ΔΟΣΕΙΣ ΔΕΝ ΔΙΝΟΥΝ ΚΑΛΥΤΕΑ ΑΡΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ, ΕΝΩ ΟΙ ΜΙΚΟΤΕΕΣ ΔΟΣΕΙΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΡΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΕΣ. Τα ςτερεά ςκευάςματα ςε μορφι ςκόνθσ ι κόκκων είναι δυνατό να χυκοφν ι να μεταφερκοφν κατευκείαν μζςα ςτουσ ειδικοφσ υποδοχείσ των μθχανθμάτων ι ςυςκευϊν διαςποράσ ι απευκείασ ςτισ δεξαμενζσ των ψεκαςτικϊν μθχανθμάτων. Συμπυκνωμζνα ςκευάςματα ΦΡΡ που ανακατεφονται εφκολα με το νερό μποροφν να μετρθκοφν πρϊτα με προςοχι και ςθ ςυνζχεια να χυκοφν μζςα ςτα μιςογεμιςμζνα βαρελιϊν ψεκαςτικϊν μθχανθμάτων. Οι βρζξιμεσ ςκόνεσ διαλφονται αρχικά ςε χωριςτό δοχείο με μικρι ποςότθτα νεροφ ϊςτε να ςχθματιςτεί ζνα είδοσ κρζμασ και κατόπιν χφνονται ςτα μιςογεμάτα βαρζλια των ψεκαςτικϊν μθχανθμάτων. Μθ γεμίηετε τα βαρζλια ι άλλα δοχεία ψεκαςμοφ μζχρι το ςτόμιο γιατί κατά τθ χρθςιμοποίθςθ μπορεί να παρουςιάςουν διαρροζσ. Πταν παραςκευάηετε ψεκαςτικά διαλφματα μθν ετοιμάηετε ποςότθτεσ μεγαλφτερεσ από εκείνεσ που μποροφν να χρθςιμοποιθκοφν. 20
ΑΝΑΜΟΝΘ ΑΡΟ ΤΘΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΡΕΜΒΑΣΘ ΜΕ ΦΡΡ Για πολλά φυτοπροςτατευτικά προϊόντα πρζπει να παρεμβάλλεται οριςμζνοσ χρόνοσ από τθν εφαρμογι του προϊόντοσ ςτθν καλλιζργεια μζχρι τθ ςτιγμι που κα μποροφν με αςφάλεια να ξαναμποφν άνκρωποι ι ηϊα. Ο χρόνοσ αυτόσ επιτρζπει τθν ελαχιςτοποίθςθ των υπολειμμάτων των φυτοπροςτατευτικϊν προϊόντων ςε αποδεκτά, ωσ προσ τθν αςφάλεια, επίπεδα και προφυλάςςει από τον κίνδυνο μόλυνςθσ, όταν κάποιοσ εργαςτεί ι περπατιςει μζςα ςτισ ψεκαςμζνεσ καλλιζργειεσ. Πταν υπάρχουν τζτοιοι κίνδυνοι θ ετικζτα τθσ ςυςκευαςίασ του προϊόντοσ προςδιορίηουν τον ελάχιςτο χρόνο που πρζπει να περάςει από τθν τελευταία επζμβαςθ με ΦΡΡ μζχρι τθν επαναςείνοδο ςτθν ψεκαςμζνθ καλλιζργεια. Τα χρονικά αυτά περικϊρια πρζπει να τθροφνται με αυςτθρότθτα και ακόμθ και ςτισ περιπτϊςεισ που δεν προςδιορίηονται χρονικοί περιοριςμοί αποτελεί πάντα φρόνιμθ προφφλαξθ θ αναμονι ειςόδου ςτθν καλλιζργεια για 24 τουλάχιςτον ϊρεσ μετά τθν τελευταία επζμβαςθ με προϊόντα ι και όταν τα φφλλα των φυτϊν ζχουν ςτεγνϊςει από το ψεκαςτικό υγρό. Ππου αυτό μπορεί να εφαρμοςτεί θ ετικζτα των προϊόντων κακορίηει το χρονικό διάςτθμα μεταξφ τθσ τελευταίασ επζμβαςθσ με προϊόντα και τθσ ςυγκομιδισ των προϊόντων. Θ περίοδοσ αυτι πρζπει να τθρείται οπωςδιποτε ϊςτε να διαςφαλίηεται ότι τα υπολείμματα προϊόντων πάνω ι μζςα ςτα γεωργικά προϊόντα βρίςκονται μζςα ςε αποδεκτά επίπεδα. 21
1.5. Χειριςμόσ Εδάφουσ Κατεργαςία του εδάφουσ γίνεται μόνο όταν κρίνεται απολφτωσ απαραίτθτθ. Αποφεφγετε τθν υπερβολικι κατεργαςία προκειμζνου να αποφευχκοφν: Άςκοπθ κατανάλωςθ καυςίμων και τισ αρνθτικζσ ςυνζπειεσ που επιφζρει αυτι ςτο περιβάλλον. Αρνθτικζσ ςυνζπειεσ ςτο ζδαφοσ, όπωσ υποβάκμιςθ τθσ δομισ του και ζκκεςι του ςτθ διάβρωςθ. Καταςτροφι του επιφανειακοφ ριηικοφ ςυςτιματοσ των δζνδρων. Σε περίπτωςθ που κρίνεται απαραίτθτθ θ κατεργαςία του εδάφουσ πρζπει να ακολουκείτε τουσ παρακάτω κανόνεσ: Η καλλιζργεια του εδάφουσ γίνεται κατά τισ ιςοχψείσ ι διαγϊνια ςε εδάφθ με κλίςθ μεγαλφτερθ από 10%. Να αποφεφγεται θ βακιά άροςθ κάτω από 40 εκατοςτά. Κατά τθ χριςθ γεωργικϊν μθχανθμάτων να μθν καταςτρζφονται οι αγροτικοί δρόμοι. Να μθν καταςτρζφονται τα ακαλλιζργθτα περικϊρια μεταξφ των αγροτεμαχίων, οι φυτοφράκτεσ, θ φυςικι βλάςτθςθ των ρεματιϊν και τα γειτνιάηοντα δάςθ. Να διατθροφνται τα φυςικά ρζματα και να μθν πραγματοποιοφνται επεμβάςεισ που αφοροφν ςτθν αλλαγι πορείασ τουσ. 22
Σε κάκε περίπτωςθ, θ απόφαςθ για τον τρόπο καταπολζμθςθσ των ηιηανίων λαμβάνεται μετά από ςυνεννόθςθ με τον Επιβλζποντα Γεωπόνο. Να αποφεφγεται θ χθμικι ηιηανιοκτονία. Σε περίπτωςθσ χθμικισ ηιηανιοκτονίασ, αυτι να πραγματοποιείται μόνο κατόπιν Εντολισ Χθμικισ Ηιηανιοκτονίασ (Ζντυπο Ε-04) από τον Επιβλζποντα Γεωπόνο προσ τουσ παραγωγοφσ. Σε περίπτωςθσ χθμικισ ηιηανιοκτονίασ να τθρείται θ παράγραφοσ 1.2. τθσ παροφςασ Οδθγίασ Εργαςίασ και οι εφαρμογζσ να καταγράφονται ςτο Ζντυπο Καταγραφισ Ηιηανιοκτονίασ ςτο Τετράδιο του Ραραγωγοφ. 23
1.6. Αςφάλεια κατά τθ Χριςθ ΦΡΡ 1.6.1. Ανάγνωςθ Ετικζτασ Διαβάηετε πάντα τθν ετικζτα του ςκευάςματοσ και ακολουκείτε τισ οδθγίεσ κατά τθ χριςθσ των φυτοπροςτατευτικϊν προϊόντων και ειδικά τισ ςυςτάςεισ αςφάλειασ. Κάκε ςυςκευαςία ςκευάςματοσ φζρει επιςιμανςθ/ετικζτα πλθροφορίεσ για τθν περιεχόμενθ ουςία, όπωσ: Επωνυμία Προϊόντοσ. Στοιχεία Καταςκευάςτριασ εταιρείασ. Αρικμόσ Ζγκριςθσ. Ημερομθνία Παραςκευισ. Ημερομθνία Λιξθσ. Χθμικι ονομαςία τθσ/των δραςτικισ/ων ουςίασ/ων. Κακαρότθτα τθσ /των ουςίασ/ων. Σιματα Ταξινόμθςθσ με βάςθ τθν επικινδυνότθτα, όπωσ παρουςιάηεται ςτον παρακάτω πίνακα: 24
ΣΥΜΒΟΛΟ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Xn Xi Βλαβερό Ερεκιςτικό Harmful Irritant C Διαβρωτικό Corrosive T T+ Τοξικό Ρολφ τοξικό Toxic Very toxic F F+ Ρολφ εφφλεκτο Εξαιρετικά εφφλεκτο Highly or Extremely Flammable E Εκρθκτικό Explosive O Οξειδωτικό Oxidizing N Επικίνδυνο για το Ρεριβάλλον Dangerous for the environment 1.6.2. Ρροςταςία κατά τθν Ραραςκευι του Ψεκαςτικοφ Υγροφ Τα Φυτοφάρμακα μπορεί να ειςζλκουν ςτον ανκρϊπινο οργανιςμό από το δζρμα, με τθν ειςπνοι ι με κατάποςθ, οπότε κατά τθν προετοιμαςία του ψεκαςτικοφ διαλφματοσ πρζπει να φοράτε γάντια και προςωπίδα ι μάςκα. 25
Αφοφ διαβάςετε τθν ετικζτα, ανοίγετε προςεκτικά τθν ςυςκευαςία προςζχοντασ τυχόν διαρροζσ. Κατόπιν, αδειάςτε με προςοχι τισ ςυςκευαςίεσ κρατϊντασ τισ μακριά από το ςϊμα. Ειδικά, ςτισ περιπτϊςεισ μεγάλων ςυςκευαςιϊν (μεγαλφτερθ από 5lt) πρζπει να ελζγχουμε να ειςζρχεται παράλλθλα και αζρασ. Μόλισ τελειϊςετε κλείςτε αμζςωσ τισ ςυςκευαςίεσ. 1.6.3. Ρροςταςία κατά τθ Διάρκεια τθσ Εφαρμογισ Κατά τθ διάρκεια τθσ εφαρμογισ κα πρζπει να φοράτε: Ολόςωμη φόρμα εργαςίασ (μιασ χρήςησ, με κουκοφλα), θ οποία να απορρίπτεται με το πζρασ τθσ επζμβαςθσ/εφαρμογισ. Πλαςτικά γάντια μιασ χρήςησ (για τθν αποφυγι ερεκιςμϊν), τα οποία: Να ελζγχονται πριν από τθ χριςθ τουσ, ϊςτε να μθν υπάρχουν τρφπεσ ςτα άκρα ι ανάμεςα ςτα δάχτυλα. Πριν βγουν να ξεπλζνονται με άφκονο νερό και ςαποφνι, ϊςτε να απομακρφνονται τυχόν χθμικζσ ουςίεσ που υπάρχουν πάνω ςε αυτά. Να απορρίπτονται μετά από κάκε επζμβαςθσ/εφαρμογισ. Σε περίπτωςθ που ςκιςτοφν, να απορρίπτονται άμεςα. Πλαςτικζσ μπότεσ εργαςίασ. Μετά από κάκε εφαρμογι, οι μπότεσ πρζπει να κακαρίηονται ςχολαςτικά με ηεςτό νερό και ςαποφνι. 26
Γυαλιά προςταςίασ (με βαλβίδεσ αεριςμοφ), ϊςτε να αποφευχκεί τυχόν τραυματιςμόσ των ματιϊν ι βλάβθσ τθσ όραςθσ από επικίνδυνεσ ουςίεσ (ατμοί, καυςτικά, ερεκιςτικά υγρά, κλπ.). Μάςκεσ προςταςίασ προςώπου (με φίλτρο) για τον κακαριςμό του ειςπνεόμενου αζρα του άμεςου περιβάλλοντοσ από τοξικά αζρια. Σθμειϊνεται, ότι: Κάκε μάςκα κα πρζπει να είναι προςωπικά αυςτθρι, να κακαρίηεται ςυχνά και να φυλάςςεται μετά τθ χριςθ τθσ ςτο κουτί τθσ, όπωσ προβλζπει ο καταςκευαςτισ τθσ. Τα φίλτρα να αλλάηονται ςφμφωνα με όςα προβλζπει ο καταςκευαςτισ τουσ. Ραράλλθλα, ελζγχετε τα μθχανιματα για διαρροζσ. Δεν τρϊμε, δεν καπνίηουμε κατά τθν διάρκεια του ψεκαςμοφ, μόνο όταν τελειϊςουμε και πλυκοφμε. 1.6.4. Ρροςταςία Ρροςϊπου από Ατμοφσ, Σκόνεσ και Ψεκαςτικό Νζφοσ Ελζγχουμε πάντα τον τφπο και τθν κατάςταςθ τθσ μάςκασ που κα χρθςιμοποιιςουμε. Ρλζνουμε τισ μάςκεσ πολλαπλισ χριςθσ με ζνα υγρό φφαςμα (ιπιο απορρυπαντικό). Για όςεσ μάςκεσ διακζτουν φίλτρα ελζγχουμε τισ θμερομθνίεσ λιξθσ, φκορά. Αντικακιςτοφμε τισ μάςκεσ που: Δεν εφαρμόηουν καλά. Δυςκολεφουν τθν αναπνοι. 27
Ζχουν αςυνικιςτθ οςμι ι αν αιςκανκείτε άλλθ ενόχλθςθ. 1.6.5. Τζλοσ Εφαρμογισ Αδειάηετε πλιρωσ το περιεχόμενο τθσ ςυςκευαςίασ ςτο ψεκαςτικό βυτίο. Γεμίηετε τθ ςυςκευαςία με νερό κατά το ¼ τθσ χωρθτικότθτάσ τθσ. Κλείνετε τθ ςυςκευαςία και ανακινείτε το περιεχόμενο για μερικά δευτερόλεπτα. ίχνετε νερό ςτο ψεκαςτικό βυτίο. Επαναλάβετε άλλεσ δυο φορζσ. 1.6.6. Κακάριςμα των Μζςων Ατομικισ Ρροςταςίασ Είναι απαραίτθτο να πλζνετε τα ροφχα ςασ μετά τθν εφαρμογι φυτοπροςταςίασ. Ραράλλθλα, να πλζνετε τα γάντια πολλαπλϊν χριςεων με νερό κάκε φορά που τα χρθςιμοποιείτε, αλλά και πριν τα βγάλετε. Το πλφςιμο παρατείνει τον χρόνο ηωισ των γαντιϊν. Εάν δεν πλυκοφν, τα προϊόντα διειςδφουν ςτο εςωτερικό και κα μολφνουν τα χζρια. 28
ΧΕΙΙΣΜΟΣ ΨΕΚΑΣΤΙΚΟΥ ΥΓΟΥ ΣΤΟΧΟΣ ΕΦΑΜΟΓΘΣ ΧΕΙΙΣΜΟΣ ΡΛΕΟΝΑΣΜΑΤΟΣ ΨΕΚΑΣΤΙΚΟΥ ΥΓΟΥ ΣΥΣΤΑΣΘ ΕΦΑΜΟΓΘΣ Τελειϊνοντασ το ψεκαςμό, κακαρίςτε τον εξοπλιςμό ψεκαςμοφ ςασ ψεκάηοντασ το πλεόναςμα του ψεκαςτικοφ υγροφ ςε ςθμαςμζνο χζρςο χωράφι, ενδεδειγμζνο για αυτό το λόγο. Εναλλακτικά, ψεκάςτε το πλεόναςμα του ψεκαςτικοφ υγροφ ςε μθ ψεκαςκείςα περιοχι του αγροτεμαχίου ςασ ι ςε ιδθ ψεκαςμζνθ περιοχι του χωραφιοφ ςασ περνϊντασ όμωσ με μεγαλφτερθ ταχφτθτα, φροντίηοντασ πάντα να τθρείτε τα όρια αςφαλείασ προ τθ ςυγκομιδι κακϊσ και τισ οδθγίεσ τισ ετικζτασ. ΡΙΝ ΤΘΝ ΕΦΑΜΟΓΘ ΕΡΙΚΟΙΝΩΝΘΣΤΕ ΜΕ ΤΟΝ ΕΡΙΒΛΕΡΟΝΤΑ ΓΕΩΡΟΝΟ! Καταγράψτε τθν εφαρμογι του πλεονάςματοσ με τον ίδιο ακριβϊσ τρόπο με τον οποίο καταγράφετε ζνα κανονικό ψεκαςμό. Ροτζ μθ πετάτε το πλεόναςμα του ψεκαςτικοφ υγροφ κοντά ςε πθγζσ νεροφ (κανάλια, ρυάκια, κλπ) ι πάνω ςε ςτεγανζσ επιφάνειεσ (π.χ. τςιμζντο). ΡΑΑΤΘΘΣΕΙΣ Φροντίηετε πάντα να χρθςιμοποιείτε τισ ακριβείσ δοςολογίεσ και ποςότθτεσ. Οποιαδιποτε ςπατάλθ ςθμαίνει άςκοπα ζξοδα και επιβάρυνςθ του περιβάλλοντοσ και τθσ παραγωγισ ςασ! Διαβάςτε προςεκτικά τισ οδθγίεσ που αναγράφονται πάνω ςτθν ετικζτα! Επιςθμαίνεται ότι θ παροφςα οδθγία δεν υποκακιςτά τα αναγραφόμενα ςτισ ετικζτεσ των ςκευαςμάτων! Σε περίπτωςθ επαφισ με το δζρμα και εφόςον δεν υπάρχει νερό για να ξεπλφνετε τα χζρια ςασ, τρίψτε τα με χϊμα και επιςκεφτείτε γιατρό ι νοςοκομείο. Τυχαία κατάποςθ φυτοπροςτατευτικϊν προϊόντων να αναφζρεται αμζςωσ ςε γιατρό ι νοςοκομείο ΡΟΣΟΧΘ!!!!! ΣΕ ΡΕΙΡΤΩΣΘ ΑΤΥΧΘΜΑΤΟΣ ΕΡΙΚΟΙΝΩΝΘΣΤΕ ΜΕ ΤΟΝ ΕΡΙΒΛΕΡΟΝΤΑ ΓΕΩΡΟΝΟ ΤΘΛΕΦΩΝΟ ΚΕΝΤΟΥ ΔΘΛΘΤΘΙΑΣΕΩΝ 210 7793777 29
1.7. Άρδευςθ H άρδευςθ ζχει ευνοϊκι επίδραςθ ςτθ βλάςτθςθ, ανκοφορία και καρποφορία των ελαιόδεντρων. Θ ελιά διακζτει πολφ καλό μθχανιςμό άμυνασ ςτθν ξθραςία και για αυτό είναι δυνατι θ καλλιζργειά τθσ ακόμθ και ςε ςυνκικεσ μεγάλθσ ξθραςίασ, ςτισ οποίεσ ελάχιςτα καρποφόρα δζνδρα μποροφν να καλλιεργθκοφν. Πμωσ, θ άμυνα αυτι είναι ςε βάροσ τθσ ανάπτυξθσ και τθσ απόδοςθσ των δζνδρων. Ζτςι, με κάκε βελτίωςθ των ςυνκθκϊν υγραςίασ του εδάφουσ βελτιϊνεται κεαματικά και θ παραγωγικότθτα, γιατί θ ελιά ζχει τθν ικανότθτα να αξιοποιεί πλιρωσ κάκε ποςότθτα εδαφικοφ νεροφ που τθσ προςφζρεται. Πταν όμωσ θ υγραςία του εδάφουσ αρχίηει να γίνεται υπερβολικι, τα ελαιόδεντρα υποφζρουν περιςςότερο από ότι τα άλλα δζντρα. Θ μζκοδοσ τθσ κατάκλιςθσ ςυνιςτάται να αποφεφγεται, λόγω του μεγαλφτερου ςυντελεςτι απϊλειασ νεροφ, εκτόσ εάν δικαιολογείται για τθ βελτίωςθ πακογενϊν εδαφϊν. Θ άρδευςθ με καταιονιςμό ςυνιςτάται να περιορίηεται μόνο ςε περιπτϊςεισ ςποράσ, κατευκείαν φφτευςθσ ςτον αγρό ι μεταφφτευςθσ. Μετά τθν εγκατάςταςθ τθσ καλλιζργειασ ςυνιςτάται θ ςτάγδθν άρδευςθ ωσ πρϊτθ επιλογι. Θ μζκοδοσ και θ ποςότθτα άρδευςθσ πρζπει να προβλζπονται ςτο ςχζδιο διαχείριςθσ νεροφ και ςυνιςτάται θ εξζταςθ τθσ δυνατότθτασ τθσ νυκτερινισ άρδευςθσ και θ ςυλλογι βρόχινου νεροφ ςε δεξαμενζσ. Να αποφεφγεται θ αλόγιςτθ χριςθ νεροφ. Κάκε εφαρμογι να καταγράφεται ςτο Τετράδιο του Ραραγωγοφ. 30
Ενδεικτικζσ ποςότθτεσ νεροφ ανά ςτρζμμα και μινα ςτθν καλλιζργεια τθσ ελιάσ ΜΘΝΑΣ ΑΡΙΛΙΟΣ ΜΑΙΟΣ ΙΟΥΝΙΟΣ ΙΟΥΛΙΟΣ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ ΣΕΡΤΕΜΒΙΟΣ ΟΚΤΩΒΙΟΣ ΣΥΝΟΛΟ ΡΟΣΟΤΘΤΑ 42 m 3 /ςτρ. 112 m 3 /ςτρ. 128 m 3 /ςτρ. 137 m 3 /ςτρ. 130 m 3 /ςτρ. 105 m 3 /ςτρ. 42 m 3 /ςτρ. 696 m 3 /ςτρ. Α) Επειδι ςτα ξθρικά αγροτεμάχια τθσ Γεωργικισ Εκμετάλλευςθσ θ άρδευςι τουσ εξαρτάται αποκλειςτικά από το φψοσ και τθν ζνταςθ των βροχοπτϊςεων ςτθν περιοχι κατά τθ διάρκεια του ζτουσ, κα πρζπει να λάβουμε τα παρακάτω μζτρα: Διατιρθςθ πυκνοφ, αλλά χαμθλοφ χορτοτάπθτα ανάμεςα ςτισ γραμμζσ και ηιηανιοκτονία πάνω ςτισ γραμμζσ για μείωςθ των απωλειϊν νεροφ από εξάτμιςθ. Ρροςκικθ οργανικισ ουςίασ ςτο ζδαφοσ για καλλίτερθ ςυγκράτθςθ τθσ υγραςίασ Εξζταςθ τθσ ανάγκθσ για καλλιζργεια με φρζηα όπου το ζδαφοσ «ταρατςϊνει» ζντονα ι για ηιηανιοκτονία και εξοικονόμθςθ νεροφ 31
Ρροςεκτικι αφαίρεςθ λαίμαργων που καταναλϊνουν κρεπτικά, φωσ και νερό Ιςορροπθμζνθ λίπανςθ με ςτόχο τθν αυξθμζνθ αντοχι των δζνδρων ςε κερμικά και υδατικά ςτρεσ Ραρακολοφκθςθ τθσ μετεωρολογικισ πρόβλεψθσ τθσ Ε.Μ.Υ. για τον προγραμματιςμό τθσ Λίπανςθσ Β) Στα ποτιςτικά αγροτεμάχια κατά τθν περίοδο των αρδεφςεων κα πρζπει να ζχουμε υπόψθ μασ τα παρακάτω: Σε αγροτεμάχια με κλίςθ >6% εφαρμόηεται υποχρεωτικά θ ςτάγδθν άρδευςθ, εκτόσ αν είναι διαμορφωμζνα ςε αναβακμίδεσ. Ο αρικμόσ αρδεφςεων και θ δόςθ άρδευςθσ για τθν περιοχι κατά προςζγγιςθ κα είναι: ΕΔΑΦΙΚΘ ΚΛΑΣΘ ΣΥΣΤΘΜΑ ΑΔΕΥΣΘΣ ΑΙΘΜΟΣ ΔΟΣΘ ΑΔΕΥΣΘΣ Ελαφρά λοφϊδθ εδάφθ Στάγδθν 4 50 mm / άρδευςθ Μζςθσ ςφςταςθσ λοφϊδθ Στάγδθν 4 50 mm / άρδευςθ Βαριά λοφϊδθ εδάφθ Στάγδθν 3 67 mm / άρδευςθ Γ) Ρερίοδοσ αρδεφςεων Θ περίοδοσ του κζρουσ είναι θ περιςςότερο απαιτθτικι ςε νερό. Άρδευςθ όμωσ εφαρμόηεται και τθν άνοιξθ ι και το φκινόπωρο αν δεν υπάρχουν βροχοπτϊςεισ. Ευαίςκθτεσ περίοδοι κεωροφνται αυτζσ λίγο πριν τθν άνκιςθ, τθν καρπόδεςθ και τα πρϊτα ςταδία αφξθςθσ του καρποφ. Επίςθσ, θ περίοδοσ ςκλιρυνςθσ του πυρινα (7-8 εβδομάδεσ 32
μετά τθν πλιρθ άνκιςθ) και θ περίοδοσ που αρχίηει να αυξάνει θ ελαιοπεριεκτικότθτα του καρποφ (Αφγουςτοσ). Ζλλειψθ νεροφ από τον Αφγουςτο μζχρι και τθν εμφάνιςθ του ερυκροφ χρϊματοσ επιδρά αρνθτικά ςτθν ελαιοπεριεκτικότθτα των καρπϊν. Δ) Ροιότθτα νεροφ Ρρζπει να αποφεφγεται θ χριςθ νεροφ με αγωγιμότθτα >2,5 ds/m, διότι προκαλεί προβλιματα τοξικότθτασ και υποβάκμιςθσ του εδάφουσ (αλάτωςθ) και περιεκτικότθτασ ςε χλϊριο > 550 ppm. Το νερό άρδευςθσ δεν πρζπει να περιζχει πάνω 1,2 ppm βορίου. Σε άρδευςθ με ςταλάκτεσ, ιδιαίτερθ προςοχι να δοκεί ςε διαρροζσ από φκορζσ των ςωλθνϊςεων και ςτο κακάριςμα τουσ. Να γίνουν δοκιμζσ από κάκε παραγωγό και ανάλογα με το ρυκμό διικθςθσ του νεροφ ςτο ζδαφοσ να κρικεί και θ καταλλθλότθτα τθσ παροχισ των ςταλακτϊν. Σε καμιά περίπτωςθ να μθ γίνεται άρδευςθ, αν υπάρχουν υπόνοιεσ ότι το νερό άρδευςθσ ζχει δεχκεί απόβλθτα υπονόμων και το γεγονόσ να αναφζρεται αμζςωσ ςτον Επιβλζποντα ι ςτον Επικεφαλισ. Δεν επιτρζπεται να παραβλζπονται οδθγίεσ, εγκφκλιοι ι το πρόγραμμα άρδευςθσ που εκδίδεται από τον Οργανιςμό άρδευςθσ για τθν κάκε περιοχι. 33
Ρριν το πότιςμα να γίνεται πάντα χορτοκοπτικό για να διατθρθκεί ο χορτοτάπθτασ ανάμεςα ςτα δζνδρα ςε χαμθλό φψοσ, ϊςτε να αποφφγουμε ςπατάλθ νεροφ. Θ ακριβισ μζρα εφαρμογισ του νεροφ άρδευςθσ μπορεί να προςδιοριςτεί πρακτικά από τθν φπαρξθ ςυμπτωμάτων μαράνςεων ςτα φφλλα των ελαιοδζνδρων το πρωί και από το χαμθλό επίπεδο εδαφικισ υγραςίασ των εδαφϊν των ελαιϊνων, το οποίο αποδεικνφεται ωσ εξισ : I.Αμμϊδθ εδάφθ : Ξθρι εμφάνιςθ των εδαφϊν και δεν διατθρείται το ςχιμα τουσ όταν πιζηεται ςτο χζρι. II.Ελαφράσ ςφςταςθσ εδάφθ : Ξθρι εμφάνιςθ των εδαφϊν και όταν πιεςτοφν ςτο χζρι μπορεί να ςχθματιςκοφν αςκενείσ «μπάλεσ» χϊματοσ, οι οποίεσ ςπάνια διατθροφνται. III.Μζςθσ ςφςταςθσ εδάφθ : Δεν υπάρχουν εμφανι ίχνθ υγραςίασ και μπορεί να ςχθματιςτοφν αςκενείσ «μπάλεσ», κάτω από πίεςθ, αλλά διατθροφν ακόμθ «ψιχουλϊδθ» ςφςταςθ. IV.Βαριά εδάφθ : Σχθματίηονται αςκενείσ «μπάλεσ», οι οποίεσ ςυνικωσ ςπάνε ι διατθροφν «ψιχουλϊδθ» ςφςταςθ. Ενδζχεται να μείνουν υπολείμματα επί των δακτφλων. 34
1.8. Κλάδεμα Τα ενιλικα παραγωγικά δζνδρα να κλαδεφονται μζτρια κάκε χρόνο με ςκοπό: Τθν παραγωγι νζασ καρποφόρου βλάςτθςθσ. Τθν αφαίρεςθ ξθρϊν κλαδιϊν. Τθ βελτίωςθ του φωτιςμοφ τθσ κόμθσ των δζνδρων. Τον περιοριςμό του φαινόμενου τθσ παρενιαυτοφορίασ εξιςορροπϊντασ τθ βλάςτθςθ με τθν καρποφορία. Τθν παράταςθ τθσ παραγωγικισ ηωισ του δζνδρου και τθν εξαςφάλιςθ ςτακερισ απόδοςθσ. Θ πραγματοποίθςθ του κλαδζματοσ μπορεί να γίνει: Κατά τθ διάρκεια τθσ ςυγκομιδισ κόβοντασ τα κλαδιά που φζρουν πολλοφσ καρποφσ και ςυγκομίηοντασ τουσ καρποφσ από τα κομμζνα κλαδιά. Αμζςωσ μετά τθ ςυγκομιδι και πριν τθν ζκπτυξθ τθσ νζασ βλάςτθςθσ. Τθν άνοιξθ αφοφ περάςει ο κίνδυνοσ παγετοφ. Αμζςωσ μετά τθν καρπόδεςθ με ςκοπό τθν αφαίρεςθ βλαςτϊν που φζρουν πολλοφσ καρποφσ ζτςι ϊςτε να επιτφχετε μείωςθ του φορτίου του δζνδρου χωρίσ μεγάλθ μείωςθ τθσ φυλλικισ επιφάνειασ. 35
Θ πραγματοποίθςθ του κλαδζματοσ κα πρζπει να γίνεται ςε ςυνεννόθςθ με τον Επιβλζποντα Γεωπόνο και με βάςθ τισ εξειδικευμζνεσ ανά ελαιϊνα ςυςτάςεισ του. Κατά τθ διάρκεια του κλαδζματοσ να απολυμαίνονται ςυχνά τα κοπτικά μζςα με ςτόχο τθν αποφυγι μετάδοςθσ αςκενειϊν (π.χ. καρκίνωςθ) από ελαιόδεντρο ςε ελαιόδεντρο. Τα κλαδιά που προκφπτουν από τισ εργαςίεσ κλαδζματοσ κα πρζπει είτε να κρυμματίηονται κα να διαςκορπίηονται ωσ λίπαςμα ςτουσ ελαιϊνεσ, είτε να οδθγοφνται προσ καφςθ για παραγωγι κερμότθτασ ςτισ οικίεσ των παραγωγϊν. Να καταγράφονται οι εργαςίεσ κλαδζματοσ ςτο Τετράδιο του Ραραγωγοφ. 36
1.9. Διαχείριςθ Συγκομιδισ Θ ςυγκομιδι πρζπει να πραγματοποιείται με βάςθ τον Ρρογραμματιςμό Συγκομιδισ που ζχει καταρτίςει ο Επιβλζπων Γεωπόνοσ. Θ ςυγκομιδι να γίνεται ςτο άριςτο ςτάδιο τθσ ωρίμανςθσ του καρποφ κατά τθν μζγιςτθ ελαιοπεριεκτικότθτά του. Το ςτάδιο τθσ ωρίμανςθσ ςυμπίπτει με τθν αλλαγι του χρϊματοσ του ελαιόκαρπου από πραςινοκίτρινο ςε μελανο-ιϊδεσ. Σε κάκε περίπτωςθ, πριν τθν ζναρξθ τθσ ςυγκομιδισ ανά αγροτεμάχιο κα πρζπει να ενθμερϊνεται ο Επιβλζπων Γεωπόνοσ για τθν εκτιμϊμενθ και εν ςυνεχεία για τθν ακριβι θμερομθνία ςυγκομιδισ. Θ ςυγκομιδι να ξεκινάει τθν θμερομθνία που ζχει εκτιμιςει και καταγράψει ο Επιβλζπων Γεωπόνοσ ςτθν Εντολι Συγκομιδισ (Ε-06), τθν οποία ζχει κοινοποιιςει ςε κάκε παραγωγό υπογεγραμμζνθ. Σε καμία περίπτωςθ δεν πραγματοποιείται ςυγκομιδι αν δεν υπάρχει Εντολι Συγκομιδισ για το ςυγκεκριμζνο ελαιϊνα. Ρριν τθ ςυγκομιδι να πλζνονται καλά τα χζρια και να απομακρφνονται όλα τα κοςμιματα που φοριοφνται ςτα χζρια, ενϊ όςα δεν μποροφν να απομακρυνκοφν να απολυμαίνονται με οινόπνευμα. 37
Κατά τθ ςυγκομιδι τα ελαιόπανα ςτα οποία πζφτει ο καρπόσ και τα ςακιά με τα οποία μεταφζρεται να είναι πάντα κακαρά. Σε περίπτωςθ που κάποιοσ εργάτθσ κάνει χριςθ τουαλζτασ κα πρζπει να κακαρίηει ςχολαςτικά τα χζρια του. Σε περίπτωςθ που τραυματιςτεί κάποιοσ εργάτθσ, αυτόσ αποςφρεται από τθν διαδικαςία μζχρι να ςταματιςει θ αιμορραγία και να επιδεκεί το τραφμα. Μετά τθ ςυγκομιδι του ελαιόκαρπου, οι ελιζσ πρζπει να τοποκετοφνται ςε κακαρά ςακιά ι τελάρα τα οποία κα επιςθμαίνονται κατάλλθλα με το ειδικό καρτελάκι ςυγκομιδισ (ΟΕ-01). Αμζςωσ μετά τθν πλιρωςθ των ςακιϊν, αυτά πρζπει να μεταφζρονται άμεςα ςτο ελαιοτριβείο προσ ελαιοποίθςθ. Σε καμία περίπτωςθ ο καρπόσ δεν πρζπει να μζνει ακάλυπτοσ κατά τθν διάρκεια τθσ νφχτασ. Τζλοσ, κάκε παραγωγόσ πρζπει να ςυμπλθρϊνει το Ζντυπο Μεταςυλλεκτικοφ Χειριςμοφ ςτο Τετράδιο Ραραγωγοφ. 38