Ikerketa Zientifiko eta Garapen Tekonologikoko Jarduerei Buruzko Estatistika (I+G) Emaitzen analisia

Ikerketa Zientifiko eta Garapen Tekonologikoko Jarduerei Buruzko Estatistika (I+G) Emaitzen analisia u 2005

Aurkibidea 1. SARRERA 2 2. 2005. URTEKO EMAITZAK 3 3. I+G GASTUAREN BANAKETA LURRALDEKA 8 4. ZENTRO TEKNOLOGIKOAK 10 4.1. Zientzia, Teknologia eta Berrikuntzako Euskal Sarea (SARETEK) 10 4.2. Zentro teknologikoak. 2005. urteko emaitzak. 12 5. I+G EUROPAKO BATASUNEAN, ELGA-N ETA AUTONOMI ERKIDEGOETAN. 13 5.1. Finantzaketa eta betearazpena 17 5.2. Patenteak eta erabilgarritasun ereduak 17 5.3. Zientzi ekoizpena 20 1

Ikerketa Zientifiko eta Garapen Teknologikoko Jarduerei Buruzko Estatistika (I+G) 1. SARRERA 2005. urtean, Euskal Autonomia Erkidegoko ekonomiak BPGaren hazkunde-tasak %7,3koak izan zituen; balio errealetan %3,9koak. 2001 eta 2002. urteetan ekonomiaren hazkunde-erritmoa mantsotu egin zen, lau urtetan zehar izan zen hazteko joera apurtuz: urteko hazkunde-tasak BPGaren %4,8 eta %5,9 artekoak izan ziren balio errealetan. 2003. urtea beherako joera horretan inflexio-puntua izan zen; ekonomia pixka bat suspertzen hasi zen eta 2004. eta 2005. urteetako emaitzek joera hori berretsi zuten. Testuinguru ekonomiko honetan, EUSTATek urtero egiten duen I+G estatistikan lortutako emaitzen arabera, ikerketarako finantza eta giza baliabideak gehitu egin ziren. 1. grafikoan ikusten den bezala, 1995 eta 2005 urteen artean barne-gastua 500 milioi eurotan gehitu da; beraz, %155eko gehikuntza metatua izan da. Era berean, ahalegin ekonomikoa laburtzen duen adierazlea, gastua BPGarekin erkatuta, 1,12 izatetik 1,44 izatera igaro da. 1. GRAFIKOA. I+Gko barne-gastua. Euskal Autonomia Erkidegoa. 1995-2005. (milioi eurotan) 900 800 700 769 823 600 500 594 619 672 700 400 499 300 200 323 356 381 396 100 0 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 Iturria: EUSTAT Dedikazio Osoko Baliokidetzan (DOB) I+Gko jardueretan lan egin duen pertsona kopurua nabarmen gehitu da: 1995. urtean 5.645 pertsona egon ziren DOBen eta 2005ean 12.506 izan ziren. Interesgarria da aipatzea, bestalde, I+G jardueretan lan egiten duen emakume kopurua pixkanaka gehitzen doala, 2. grafikoan ikus daitekeenez. Horrela, 1995. urtean %22,5 emakumeak ziren, eta 2005. urtean %31,7. 2

2. GRAFIKOA. Dedikazio osoko baliokidetzan I+Gn lan egiten duten langileak, sexuaren arabera. Euskal Autonomia Erkidegoa. 1995-2005. 100% 90% 80% 77,5% 76,6% 75,9% 74,1% 74,3% 73,4% 72,5% 70% 70,5% 69,5% 69,3% 68,3% 60% 50% 40% 30% 22,5% 23,4% 24,1% 25,9% 25,7% 26,6% 27,5% 29,5% 30,5% 30,7% 31,7% 20% 10% 0% 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 Gizonezkoak Emakumezkoak Iturria: EUSTAT 2. 2005. URTEKO EMAITZAK 2005. urtean, Euskal Autonomi Erkidegoan 823 milioi euro inbertitu ziren ikerketa zientifikoetan eta garapen teknologikoan. Gastu hau BPGaren %1,43 izan zen eta aurreko urteko 769 milioi euroekin alderatuta, beraz, %7,1eko igoera izan zen. BPGak izan zuen gehikuntza baino apur bat txikiagoa izan da gastuaren gehikuntza, BPGaren hazkuntza, 2004 eta 2005. urteen artean, %7,3koa izan baitzen. Aurreko urteetako joerarekin jarraituz, ikerketan egindako gastu gehiena ingeniaritza eta teknologiaren esparruan egin da (guztirakoaren %75, hau da, 621 milioi euro). Kopuru horietatik oso urrun geratzen dira gainerako diziplina zientifikoei emandako finantza-baliabideak: zientzia zehatzetan 74 milioi euro, medikuntza-zientzietan 65 milioi, gizarte-zientzietan 34 milioi eta nekazaritzazientzietan 29 milioi. Besteengandik nabarmenduz, gehien hazi diren diziplina zientifikoak honakoak izan dira: nekazaritzazientziak eta medikuntza-zientziak (aurreko urtearen aldean gastua %60an eta %27an gehituz, hurrenez hurren). Ingeniaritza eta teknologiak %5eko gehikuntza izan du. Gizarte zientziek eta zientzia zehatzek, berriz, 2004ko mailen antzekoak izan dituzte. Sektoreka, enpresak 654 milioi euro izan ditu (BPGaren %1,14), Euskal Autonomia Erkidegoko I+Gko sektore nagusiena bihurtuz (%79). Gero goi mailako irakaskuntza dago 142 milioi eurorekin eta azkenik Herri Administrazioaren sektorea 28 milioi eurorekin. 3

3. GRAFIKOA. I+Gko barneko gastuaren banaketa. Euskal Autonomia Erkidegoa. 2005. (%) Zientzia-eremua edo -arloa Egikaritze-sektorea 4% 9% 8% 4% 3,4% 17,2% 75% 79,4% Ingeniaritza eta teknologia Giza eta gizarte-zientziak Enpresak Goi-mailako ikasketa Zientzia zahatzak eta naturalak Medikuntza-zientziak Administrazio publikoa Nekazaritza-zientziak Iturria: EUSTAT Sektore bakoitzak aurreko urtearen aldean izan dituen gehikuntzak alderatzen baditugu, Herri Administrazioaren sektoreak izan du gehikuntzarik handiena (%12), gero enpresen sektoreak (%8) eta gero goi mailako irakaskuntzaren sektoreak (%4). Enpresen sektorearen barruan (EAEko sektore nagusiena) zerbitzuetako enpresek I+Gn egindako barne-gastua gehitu dute, industriako enpresek, aldiz, gastua gutxitu dute. 4. grafikoan ikusten denez, 2004. urtean, zerbitzuetako enpresak industri enpresen mailaraino iritsi ziren. 2005. urtean, berriz, zerbitzuetako enpresa horiek eginiko barne-gastuak industri enpresen gastua gainditu zuen (gainerako %0,8 nekazaritza eta abelazkuntza enpresetan gastatu zen). 4. GRAFIKOA. I+Gko barne-gastua enpresa sektorean, jarduera adarren arabera. Euskal Autonomia Erkidegoa, 1995-2005. (%) 70,0 68,4 60,0 50,0 40,0 30,0 31,0 56,9 42,6 54,5 44,4 56,8 41,7 59,1 57,8 39,6 40,4 56,5 42,8 53,8 44,6 50,2 48,3 49,5 49,0 53,3 45,8 20,0 10,0 0,0 0,6 0,6 1,1 1,5 1,3 1,7 0,7 1,6 1,5 1,5 0,8 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 Industriak Serbitzuak Nekazaritza eta abeltzaintza Iturria: EUSTAT 4

Industriako enpresak bakarrik kontuan hartuta, inbertsio osoa egin duten azpisektoreak hauek izan dira: garraiorako materiala, gai metalikoak eta makineria. Zerbitzuetako enpresetan jardueren azpisektorean I+Gn egindako gastua azpimarratu behar da (239 milioi euro). Azpisektore honetan, Eusko Jaurlaritzak babesten dituen zentro teknologikoak eta ikerketa jarduera nagusitzat duten beste enpresa batzuk sartzen dira. Jarduera informatikoak ere garrantzitsuak izan dira, 32 milioi euroko gastuarekin. Bioteknologiaren sektorea kemen handiz sartu da euskal enpresen panoraman. Zientzia eta teknologiaren bidez Izaki bizidunak erabiltzean datza, sendagaiak, elikagaiak edo bestelako ondasun, zerbitzu eta prozesuak sortzeko asmoz. 2005. urtean 21 milioi euro inguru inbertitu ziren ikerketa bioteknologikoa egiteko. Dedikazio osoko baliokidetzan 261 pertsonari eman zitzaien lana. Kontuan hartu beharreko beste alderdi interesgarri bat sektoreen maila teknologikoa da; izan ere, teknologia produktu eta prozesu berriak ekoizteko ezagutzen batura da eta goi-teknologian ezagutzak azkar berritzen dira, beste teknologia batzuetan baino askoz azkarrago, eta zailtasun horren ondorioz ikerketa etengabe aritzea eta oinarri teknologiko oso finkoa edukitzea eskatzen du. Teknologiak manufaktura-industrian (Ekonomi Jardueren Sailkapen Nazionaleko EJSN-93 D atala) duen garrantzia I+Gn egindako barne-gastuaren bidez ezartzeko ELGEren sailkapenaren arabera, behe-mailako teknologia, behe-erdi mailakoa, goi-erdi mailakoa eta goi-teknologia bereiztu behar dira. 5. GRAFIKOA. Manufaktura-industriako I+Gko barne-gastua, maila teknologikoaren arabera. Euskal Autonomia Erkidegoa. 1995-2005. (Mila eurotan) 180.000 160.000 140.000 120.000 100.000 80.000 60.000 40.000 20.000 0 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 Goi-teknologia Behe-erdi mailako teknologia Goi-erdi mailako teknologia Behe-mailako teknologia Iturria: EUSTAT 5. grafikoan barne-gastuaren balio absolutuak denboran izan duen bilakaera ikusten da, Euskal Autonomia Erkidegoak azken urteetan izan duen maila teknologikoaren arabera. Ikusten denez, goierdi mailako teknologia duten sektoreek gero eta indar handiagoa dute eta horietan egiten da finantza-baliabideen esleipen handiena. Langileak lanaren arabera sailkatuz gero hiru multzo ageri dira: ikertzaileak, teknikariak eta laguntzaileak. Ikertzaileek ezagutza, produktu, prozesu eta sistema berriak sortzen dituzte; teknikariak kontzeptu eta metodo eragileak aplikatzea behar duten lanetan dihardute eta euren lana ikertzaileek 5

ikuskatu behar dute; azkenik, laguntzaileak, I+G proiektuetan parte hartzen duten gainerako laguntzalangileak dira. Dedikazio Osoko Baliokidetzan (DOB) I+Gn lan egiten duten langileen artean, ikertzaile eta teknikarien kategoriak gehitu egin dira; aitzitik, laguntzaileen kopurua apur bat jaitsi da. 2005. urtean I+Gn lanean aritu ziren (lansaio osoan edo zati batean) 19.331 pertsonen artean 12.506 DOBekoak ziren. Horien artean, gainera, 7.820 (%62,5) ikertzaileak ziren, 3.413 (%27,3) teknikariak eta 1.273 (%10,2) laguntzaileak. 6. GRAFIKOA. Dedikazio osoko baliokidetzako langileen banaketa. Euskal Autonomia Erkidegoa. 2005. (%) Zientzia-eremua edo -arloa Egikaritze-sektorea 8,4% 3,0% 10,7% 22,8% 3,6% 6,3% 71,6% 73,6% Ingeniaritza eta teknologia Giza eta gizarte-zientziak Enpresak Goi-mailako ikasketa Zientzia zahatzak eta naturalak Nekazaritza-zientziak Medikuntza-zientziak Administrazio publikoa Iturria: EUSTAT Langileak diziplina zientifikoaren eta egikaritze-sektorearen arabera banatuz gero (6. grafikoa) Ingeniaritza eta teknologia eta Enpresen sektoreak dira nagusi, langileen %72 eta %74 hurrenez hurren sektore horretan dabilelako lanean. Ikerketa lanetan dagoen emakume eta gizon kopurua kontuan hartuta, kopuruak parekatzeko joera eskasa duela esan daiteke: 2005. urtean emakumeak %31,7 ziren eta aurreko urtean %30,7. 7. grafikoan ikusten denez, eta ikerketa lanetan aritzen den emakume kopurua gizonena baino askoz txikiagoa dela aintzat hartuta, oso emakume gutxi da teknikari. Alderaketa egitean, ikertzaile eta laguntzaile gehiago dira emakume. Sektoreka, enpresetan %27 baino ez dira, herri administrazioan %50 eta goi mailako irakaskuntzan %45. 6

7. GRAFIKOA. Dedikazio osoko baliokidetzan ari diren langileak, okupazioaren eta sexuaren arabera. Euskal Autonomia Erkidegoa. 2005. (%) GIZONEZKOAK EMAKUMEZKOAK 9,0% 12,7 % 30,7% 19,9 % 60,3% 67,4% Ikertzaileak Teknikariak Laguntzaileak Iturria: EUSTAT Funtsen jatorriari dagokionez, I+G jarduerak burutzeko iturri nagusienak enpresak (%63,8) eta Herri Administrazioa (%32,4) izan dira; iturrien %3,5 atzerriko funtsetatik lortu dira eta %0,3 irabazteko asmorik gabeko erakunde pribatuetatik. Enpresek, aurreko urteetan bezala, finantzaketan ahalegin handia egin dute; urte honetan ia %4 gehiago finantzatu dute, beraz, finantzaketa osoan 526 milioi euroko ekarpena egiten dute. Herri Administraziotik datorren finantzaketa %17 gehitu da, (267 milioi euro). Atzerritik datorren finantzaketa %11 urritu da; ikerketan erabilitako funts guztien %3,5 izan da. 2005. urteko barne-gastuaren izaera kontuan hartuta, baliabideen %14 I+G programetan erabilitako kapital finkodun elementuetan inbertitu zen (kapital-gastua). Gainerako %86 gastu arrunta izan zen, gehienak langileen ordainsariak (525 milioi baino gehiago; guztirakoaren %59). Kapital-gastuaren barruan sartzen ez diren materialak, hornidurak eta laguntza-tresnak erosteko gastuak guztira 221 milioi eurokoak izan ziren. 7

1. taula. I+Garen magnitude nagusiak. Euskal Autonomia Erkidegoa. 2004-2005. 2004 2005 Δ% 05/04 BARNE GASTUA (milaka) 768.884 823.459 7,1 Gastu motaren arabera Gastu arrunta 662.988 710.038 7,1 Kapital gastua 105.896 113.421 7,1 Diziplina zientifiko edo arloka Zientzia zehatzak 73.618 73.540-0,1 Ingeniaritza 591.397 621.099 5,0 Medikuntza zientziak 51.684 65.482 26,7 Nekazaritza zientziak 18.309 29.325 60,2 Gizarte zientziak 33.876 34.013 0,4 Fondoen jatorriaren arabera Administrazio publikoa 228.478 266.910 16,8 Enpresak 507.534 525.745 3,6 IPSFL 942 2.384 153,1 Atzerria 31.930 28.420-11,0 Egikaritza arloaren arabera Administrazio publikoa 24.734 27.632 11,7 Enpresak 608.401 654.227 7,5 Goi irakaskuntza 135.748 141.600 4,3 DEDIKAZIO OSOKO BALIOKIDETZAKO LANGILEAK (DOB) 11.925 12.506 4,9 Lanbidearen arabera Ikertzaileak 7.414 7.820 5,5 Teknikariak 3.222 3.413 5,9 Laguntzaileak 1.289 1.273-1,2 Sexuaren arabera Emakumezkoak 3.655 3.967 8,5 Gizonezkoak 8.270 8.539 3,3 BPG-REN GAINEKO BARNE GASTUA (%) 1,43 1,43 0,0 PATENTEAK 157 133-15,3 EREDU ERABILGARRIAK 151 159 5,3 BPG (milaka) 53.631.771 57.548.541 7,3 Iturria: EUSTAT 3. I+G GASTUAREN BANAKETA LURRALDEKA 2005. urtean 823 milioi euro inbertitu ziren Euskal Autonomia Erkidegoko I+Gn. Kopuru horrek honako banaketa izan zuen herrialde bakoitzean: Bizkaian 390 milioi (%47), Gipuzkoan 318 (%39) eta Araban 115 (%14). I+Gko barne-gastua aurreko urteko datuekin alderatuz gero, lurralde historiko bakoitzaren joera batez besteko hazkunde-tasatik (%7,1) ezberdinak izan dira. Gipuzkoak eta Bizkaiak batezbesteko hori gainditzen dute, %10eko eta %9ko gehikuntzarekin, hurrenez hurren, Araban izan den %6ko jaitsierarekin alderatuta. 8

8. GRAFIKOA. I+Gn egindako barne-gastua (mila eurotan). Sektore guztiak. Lurralde historikoak, 2001-2005. 400.000 350.000 300.000 250.000 200.000 150.000 100.000 50.000 0 turria: EUSTAT ARABA BIZKAIA GIPUZKOA 2001 2002 2003 2004 2005 I Datu horiexek ematen dira BPGaren ehuneko gisa I+Gn egindako gastuaren alderaketan (%1,43 Euskal Autonomia Erkidegoan). Gipuzkoaren ahalegina nabarmentzekoa da, %1,71ko gastuarekin; Bizkaiak %1,34ko gastua egin zuen eta Arabak %1,18koa. Hau da, hiru lurraldeetako gastua Espainiako batez bestekoa (%1,13) baino handiagoa izan zen. Egikaritze-sektoreari dagokionez, lurralde historiko bakoitzak berezitasun ezberdinak izan zituen. Araban herri administrazioko gastua oso garrantzitsua da, hiru lurraldeetako gastuaren %27,7 izanik. Sektore hau Euskal Autonomia Erkidegoko batezbestekoa baino sei puntu gehiago hazi zen (%7,1). Arabako enpresek oso jokabide ezberdina izan dute. Aurreko urtean baino 9 milioi euro gutxiago inbertitu dira, eta sektore hori izan da lurralde honetako barne-gastuaren atzerakadaren arduraduna. Gipuzkoan, aldiz, herri administrazioarena izan zen gastu txikiena izan zuen sektorea, baina lurraldeko enpresa-egitura bereziaren ondorioz enpresen sektoreak nabarmen egin zuen gora. Goi mailako irakaskuntzaren sektoreak maila ona mantendu zuen, fakultate teknologikoen kopuruak eta urte honetan I+Gra bideratutako baliabideen %7,3ko gehikuntza garrantzitsuak bultzatuta. Bizkaian, sektore guztietan egindako gastua izan zen handia. Goi mailako irakaskuntzaren sektorea izan zen nagusi, batez ere Euskal Herriko Unibertsitateko zientzia-fakultateak Leioako campusean bilduta daudelako. Aitzitik, nabarmendu behar da 2005. urtean enpresen sektoreko gastua 292 milioi eurotara iritsi zela, hau da, 2004an baino %11 gehiago. I+Gn gastu gehien egin duten enpresetako jarduera sektoreak aztertuko ditugu orain. Arabakoak hauek dira: I+Gko jarduerak (%43), garraiorako materiala (%8), enpresako beste jarduera batzuk (%7), zehaztasun handiko materiala (%7) eta metalezko gaiak (%6). Bizkaikoak: I+Gko jarduerak (%32), garraiorako materiala (%13), enpresako beste jarduera batzuk (%11) eta jarduera informatikoak (%8). Gipuzkoakoak: I+Gko jarduerak (%39), garraiorako materiala (%9), makineria (%7) eta metalezko gaiak (%6). Hiru lurralde historikoetan dira nagusi I+Gko jardueren eta garraiorako materialen sektoreak; baina Araba eta Gipuzkoan ikerketan dabiltzan enpresen %43 eta %39 dira hurrenez hurren. Bizkaiak dibertsifikazio handiagoa du, ez baitu bere gastua sektore jakin batean pilatzen. 9

Euskal Autonomia Erkidegoko enpresen artean I+Gko jarduerak nagusi direnak aintzat hartuta, Gipuzkoan enpresa guztien %44 dabiltza jarduera horietan lanean, Bizkaian %40 eta Araban %16. Manufakturetako enpresetan aplikatzeko moduko teknologia kontuan hartuta ere ezberdintasun handiak ematen dira lurralde historiko batetik bestera. Araban, goi-teknologia edo goi-erdi mailako teknologia duten enpresen barne-gastua manufaktura-industriak egindako gastu osoaren %62 da; Bizkaian eta Gipuzkoan gastu hori %75 da. 2. TAULA. I+Garen adierazle nagusiak. Sektore guztiak. Lurralde historikoak, 2005. Araba Bizkaia Gipuzkoa Euskal AE Espainia Europako Batasuna 25 2005 2005 2005 2005 2005 2004 I+Gko GASTUA (%) BPGren gainean 1,18 1,34 1,71 1,43 1,13 1,86 Finantzaketaren arabera Enpresak 70,8 59,1 67,1 63,8 46,3 54,3 Administrazioa 27,5 37 28,6 32,4 43 34,9 Bestelako iturriak 0,1 0,2 0,5 0,3 5 2,3 Atzerria 1,6 3,7 3,8 3,5 5,7 8,5 LANGILEAK I+G (DOB)* Langileak guztira 1.826 5.624 5.056 12.506 174.773 2.040.667 Ikertzaileak 872 3.832 3.116 7.820 109.720 1.217.524 * : dedikazio osoko baliokidetza Iturria: EUROSTAT, INE, EUSTAT Hiru lurralde historikoetan, ingeniaritza eta teknologia arloaren diziplina zientifikoan eman ziren gastu handiena eta langile kopuru handiena. Dena den, Gipuzkoan eman ziren kopuru handienak: I+Gn egindako gastu osoaren %83. Kopuru txikiena Bizkaian eman zen (%70) eta Araba tartean geratu zen (%73). Enpresek ikerketarako erabiltzen dituzten baliabide pribatuei dagokienez (%64), finantzaketa pribatua garrantzitsua izan zen hiru lurralde historikoetan; hirurek gainditzen zuten Estatuko batez bestekoa (%46) eta Alemania, AEB, Suitza eta Belgika herrialdeen parean zeuden. Emakumeek I+G jardueretan izan zuten partaidetzari dagokionez, Arabako langile guztien %32 eta Gipuzkoakoen %29 soilik izan ziren emakumeak; Bizkaian, aldiz, %35 izan ziren emakumeak. Ehuneko horiek guztiak, dena den, Estatuko batez bestekoaren (%38) azpitik zeuden. Enpresen sektorean emakume gutxi egoteak eragin du hori, hain zuzen ere. 4. ZENTRO TEKNOLOGIKOAK 4.1. Zientzia, Teknologia eta Berrikuntzako Euskal Sarea (SARETEK) Zientzia, Teknologia eta Berrikuntzako Euskal Sarea (SARETEK) 1997. urtean sortu zen, Eusko Jaurlaritzak bultzatuta. Helburua hauxe izan zen: Euskal Herriko enpresen lehiakortasuna hobetzeko eta garapen ekonomiko eta soziala sustatzeko zientzia, teknologia eta berrikuntza erabilera bultzatzen duten erakunde publiko eta pribatu guztien ahaleginak biltzea. SARETEK osatzen duten erakundeak euron izaeraren, jardueren eta antolaketaren arabera sailkatzen dira kategoria ezberdinetan: 10

Zentro teknologikoak (sektore anitzekoak edo sektorialak). Enpresetan I+Gn lan egiten duten unitateak. Ikerketa kooperatiborako zentroak. Teknologia garatzeko eta transferitzeko nazioarteko zentroak. Unibertsitateak. Ziurtatzeko erakundeak eta entsegu-laborategiak. Ikerketarako erakunde publikoak. Berrikuntzako tarteko erakundeak. Teknologi elkartegiak eta enpresa eta berrikuntza zentroak. Zentro teknologikoak enpresa-erakundeak dira eta, berez, enpresen eta oro har gizartearen berrikuntza eta garapen teknologikoa bultzatzen dute. Prozesu guztiak sustatu nahi dituzte, enpresek industria-lehiakortasun gero eta handiagoa izan dezaten. Forma juridiko ezberdinak izan ditzakete. Enpresekin zuzeneko harremana dute eta herri administrazioekin lankidetzan aritzen dira berrikuntza teknologikoaren esparruari lotutako jarduerak burutzen. Estatistika honetan, enpresen sektorean sartu ditugu; halere kontuan izan behar da haien funtsak batez ere administraziotik datozela. 9. grafikoak enpresen eta zentro teknologikoen sektorearen bilakaera erakusten du. 9. GRAFIKOA. I+Gko barne-gastua. Enpresa sektorea. Euskal Autonomia Erkidegoa, 1997-2005. (Mila eurotan) 700.000 600.000 500.000 400.000 300.000 200.000 100.000 0 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 Arlo askotako zentro teknologikoak Arlokako zentro teknologikoak Gainerako enpresak Iturria: EUSTAT Zentro teknologikoek azken urteetan I+Gn egin duten barne-gastuaren bilakaera aztertuz gero honako datuak lortzen ditugu: 1997. urtetik (SARETEK jardunean hasi zen urtea) 2005. urtera barnegastua 120 milioi euro inguru gehitu da, enpresen sektoreko guztiaren %15 izatetik %24 izatera helduz 2005. urtean. 3. taula. I+Gn egindako barne-gastua (mila eurotan). Enpresa sektorea. 11

Euskal Autonomia Erkidegoa, 1997-2005. 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 Arlo askotako zentro teknologikoak 39.381 58.530 70.565 79.144 86.722 101.710 111.122 122.109 136.643 Arlokako zentro teknologikoak 2.457 6.269 8.836 11.705 10.807 9.283 14.901 15.914 23.075 Gainerako enpresak 228.789 220.355 305.309 387.333 397.255 419.937 427.505 470.379 494.509 TOTAL 270.627 285.153 384.710 478.181 494.783 530.930 553.528 608.401 654.227 Iturria: EUSTAT 4.2. Zentro teknologikoak. 2005. urteko emaitzak. 2005. urtean EAEko zentro teknologikoek 160 milioi euroko inbertsioa egin zuten, hau da, EAEn I+Gn egindako inbertsio osoaren %19. Gastu hau BPGaren %0,28 izan zen eta aurreko urteko 138 milioi euroekin alderatuta, beraz, %15,7ko igoera izan zen. Gehikuntza horrek BPGarena (%7,3) bikoiztu du. Aurreko urteetako joerarekin jarraituz, eta sektore horretan gertatu bezalaxe, ikerketan egindako gastu gehiena ingeniaritza eta teknologiaren esparruan egin da (guztirakoaren %81, 129 milioi euro). Kopuru horietatik oso urrun geratzen dira gainerako diziplina zientifikoei emandako finantzabaliabideak: nekazaritza-zientzietan 16 milioi euro, medikuntza-zientzietan 9 milioi euro eta zientzia zehatzetan 6 milioi euro. Alde handiarekin, inbertsio kopurua gehitu duten esparruak hauek izan dira: nekazaritza-zientziak (11 milioi euro gehiagoko inbertsioarekin) eta medikuntza-zientziak (4,6 milioi gehiagorekin). Zientzia zehatzen inbertsioak, aldiz, aurreko urtearen aldean %29 gutxitu dira, baliabideak galdu dituen diziplina bakarra izanik. Ingeniaritza eta teknologiaren esparrua %7 gehitu da. Zentro teknologiko guztiak sartzen diren jarduera-sektoreak jarduera informatikoenak dira; hain zuzen ere, zentroek baliabideen %1,8 jarduera horietarako erabiltzen dituzte eta gainerako %98,2 I+Gko jardueretarako. Ikertutako produktuen artean hauek dira garrantzitsuenak: elikagaiak eta edariak; makinak eta ekipo mekanikoa; eraikuntza; motoredun ibilgailuak; ordenadore programak; produktu kimikoak; elektrizitate, gas eta ur ekoizpen eta banaketa; kautxua eta plastikoa; eta garraio-ekipoa. Ikerketa motaren arabera jarduteko hiru esparru bereiz daitezke: oinarrizko ikerketa, ikerketa aplikatua eta garapen teknologikoa. Euskal Autonomia Erkidegoko zentro teknologikoetako ikerketaren %48 aplikatua da, %36 garapen teknologikoa eta gainerako %16 oinarrizko ikerketa. Langileak euren lanbide-kategoriaren arabera banatuz gero, eta horien Dedikazio Osoko Baliokidetza (DOB) kontuan hartuta, datu hauek ematen dira: teknikarien kopurua gehitu egin da (aurreko urtearen aldean %29 gehiago daude) eta ikertzaile kopurua ere bai (%4,5). Laguntzaileen kopurua, aldiz, gutxitu egin da. Zentro teknologikoetan, ikerketaren alorrean lan egiten duten ia langile gehienek arduraldi osoan dabiltza; guztira 2.287 pertsona daude ikerketaren inguruan lanean eta 2.217 DOBn, horietatik 1.639 (%74) ikertzaileak, 366 (%16) teknikariak eta 212 (%10) laguntzaileak. Enpresen gainerako sektorean baino emakume gehiagok egiten du lan zentro hauetan; izan ere, 2005. urtean %39,5 emakumeak ziren eta 2005. urtean %41. Ikertzaileak bakarrik kontuan hartuta, emakumeak %38 izatetik %40 izatera igaro dira. Bestalde, langileen prestakuntza maila altua da. Langileen %83ak unibertsitateko ikasketak ditu, %14 doktoreak dira, %59 lizentziatuak eta %10 diplomatuak. Gainerako langileek batxilergoko edo lanbideheziketako titulu bat dute (%14) edo beste ikasketa batzuk egin dituzte (%2). 4. taula. I+Garen magnitude nagusiak. Zentro teknologikoak. 12

Euskal Autonomia Erkidegoa, 2004-2005. 2004 2005 Δ% 05/04 BARNE GASTUA (milaka) 138.023 159.718 15,7 Gastu motaren arabera Gastu arrunta 117.495 133.192 13,4 Kapital gastua 20.528 26.526 29,2 Diziplina zientifiko edo arloka Zientzia zehatzak 8.519 6.051-29,0 Ingeniaritza 120.396 128.649 6,9 Medikuntza zientziak 4.642 9.248 99,2 Nekazaritza zientziak 4.465 15.771 253,2 Gizarte zientziak 0 0 0,0 Fondoen jatorriaren arabera Administrazio publikoa 57.352 57.173-0,3 Enpresak 61.780 84.803 37,3 IPSFL 78 1294 1559,0 Atzerria 18.812 16.447-12,6 DEDIKAZIO OSOKO BALIOKIDETZAKO LANGILEAK (DOB) 2.081 2.217 6,5 Lanbidearen arabera Ikertzaileak 1.568 1.639 4,5 Teknikariak 283 366 29,3 Laguntzaileak 230 212-7,8 Sexuaren arabera Emakumezkoak 822 909 10,6 Gizonezkoak 1.259 1.308 3,9 LANGILEAK 2.159 2.287 5,9 Titulazioaren arabera Doktoreak 281 319 13,5 Lizentziatuak 1.245 1.351 8,5 Diplomatuak 265 234-11,7 Batxilerra, Lanbide Heziketa 353 329-6,8 Bestelako ikasketak 15 54 260,0 BPG-REN GAINEKO BARNE GASTUA (%) 0,26 0,28 8,8 BPG (milaka) 53.631.771 57.548.541 7,3 Iturria: EUSTAT Funtsen jatorriari dagokionez, I+G jarduerak burutzeko iturri nagusienak enpresak (%53) eta Herri Administrazioa (%36) izan dira; iturrien %10 atzerriko funtsetatik lortu dira eta %1 irabazteko asmorik gabeko erakunde pribatuetatik. Bestalde, enpresatan jatorria duen finantzaketa 23 milioi eurotan gehitu da. Atzerritik datozen funtsak 2 milioi euro baino gehiago jaitsi dira. Finantzaketa publikoa 2004. urteko maila bertsuan mantentzen da. 5. I+G EUROPAKO BATASUNEAN, ELGA-N ETA AUTONOMI ERKIDEGOETAN. Biztanleko BPGaren mailaren eta I+Grako BPGaren ehunekoaren artean korrelazio positiboa dago, herrialde bakoitzak egin beharreko ahalegin ekonomikoa adierazten duena. 13

Hain zuzen ere, 10. grafikoan ikusten denez, herrialdeek I+Gn egindako inbertsioak oso ezberdinak dira: BPGaren %2,5 baino gehiago I+Grako gordetzen duten herrialdeak daude (Suedia, Suitza, AEB eta Alemania); tartean, 1,5 eta 2,5 artean gordetzen dutenak daude (Danimarka, Frantzia, Holanda, Erresuma Batua eta Norvegia) eta gero kopuru txikia gordetzen dutenak daude (Txekiar Errepublika, Irlanda, Espainia, Italia, Portugal eta Grezia). 10. GRAFIKOA. BPG per capita-ren eta I+Gko ahaleginaren arteko erlazioa (EAP unitateak). ELGAko herrialdeak eta autonomi erkidegoak, 2005. 4,0 Suedia 3,5 I+Gko gastua/bpg (%) 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 Txekiar Errepublika Portugal Grezia Andaluzia Alemania Frantzia Erresuma Batua Danimarka Euskal AE Espainia Italia Katalunia Gaztela eta Leon Errioxa Kantabria Suitza Madril Herbehereak Ameriketako Estatu Batuak Irlanda Norvegia 0,0 13.000 18.000 23.000 28.000 33.000 38.000 43.000 BPG/biztanle Iturria: EUROSTAT, INE, EUSTAT Espainian, Madril tarteko maila batean dago eskualdeko BPGaren aldean %1,81eko gastuarekin. Euskal Autonomia Erkidegoa ere tarteko maila horretan dago (%1,43), batez ere enpresen sektoreari esker; horrela, Estatuko batez bestekoaren (%1,13) gainetik dago baina Europar Batasuneko-25 batez bestekotik (%1,85) eta ehuneko handienak dituzten herrialdeetatik urrun. Hain zuzen, ehuneko handienak dituzten herrialdeak dira: Suedia %3,86, Finlandia %3,48, Japonia %3,20, Suitza %2,93, Islandia %2,83, AEB %2,67 eta Alemania %2,51. Era berean, konparazio-ahalegina ere kontuan hartu da, hau da, herrialde bakoitzak I+Gri ematen dion edo eman dakiokeen garrantzia. Erregresio-zuzenak erakusten duenaren arabera, konparazioan gehiegizko ahalegina egiten duten herrialdeak daude (Suedia, Suitza, Frantzia, Danimarka, AEB eta Txekiar Errepublika) baina baita ahalegin gutxiago egiten dutenak ere (Italia, Grezia, Portugal edo Espainia). Irizpide horren arabera, 2005. urtean Euskal Autonomia Erkidegoak bere maila ekonomikoari dagokiona baino baliabide gutxiago erabili zuen I+Grako; aitzitik, Norvegiak edo Irlandak eta Kataluniak edo Gaztela eta Leonek baino baliabide gehiago erabili zuen. Madril beste guztien gainetik dago eta ahalegin ertaina egiten duten herrialdeen artean geratu da (BOGaren %1,81). Erkidego hau maila horretan dago ikerketarako zentro publiko ugari duelako (adibidez, Consejo Superior de Investigaciones Científicas CSIC) Andaluzia dagokion batez bestekotik hurbil dago; Errioxa, Kantabria edo Gaztela eta Leon ahalegin erlatibo gutxiko mailan 14

geratzen dira (I+Grako baliabideak dituzten autonomia-erkidego esanguratsuenetako batzuk aipatzearren). Autonomia-erkidego bakoitzak I+Gn egindako gastuaren balio absolutuak aurreko urtearen aldean ez zuen aldaketa handirik izan. Nafarroako Foru Erkidegoak ahalegin azpimarragarria egin du, BPGarekiko %1,67ko gastua egin baitu. Madril eta Katalunian baliabide ugari daude oraindik sektore guztietan, eta bien artean Estatu osoko gastuaren erdia baino gehiago egiten dute. Barne-gastu osoa eta enpresen sektorea kontuan hartuta, EAE hirugarren postuan dago. Sektore publikoaren barruan Andaluziak, Valentziak eta Galiziak egin duten ahalegina azpimarratu behar da. Goi mailako irakaskuntzaren sektorean, Andaluzia eta Valentziarekin batera, Galizia eta Gaztela eta Leon nabarmentzen dira. Gainerako autonomiaerkidegoak oso urrun gelditzen dira, finantza-baliabideen ahaleginari dagokionez. Biztanleko barne-gastua erosteko ahalmenaren parekotasunaren arabera (EAP) neurtuz gero nazioartean konparazioak egin ahal izango ditugu. Euskal Autonomia Erkidegoan adierazle hori 408 EAP izan zen 2005. urtean (11. grafikoa), hau da, Estatuko batez bestekoa (258 EAP) baino askoz handiagoa. Nafarroa, Madril eta EAE Europako Batasuneko 27 herrialdeen batez bestekoa gainditzen duten erkidego bakarrak dira; beste erkidego guztiak batez besteko horretatik urrun gelditzen dira. Katalunia, aldiz, salbuespen gisa, batez besteko horretatik nahiko hurbil dago. Azpimarratzekoa da Suediako biztanleko gastua, 1.000 EAP baino gehiagokoa. Puntako beste herrialde batzuk Finlandia, Luxemburg, AEB, Suitza eta Islandia dira; hauek biztanleko 800 EAPko gastua izan dute eta denek 27 kideko Europar Batasuneko batez bestekoa (394 EAP) bikoizten dute. 15

11. GRAFIKOA. I+Gko barne-gastua per capita. Europako Batasuna, ELGA eta autonomi erkidegoak, 2005. (EAP unitateak) Turkia Ceuta eta Melilla Errumania Bulgaria Extremadura Balear Uharteak Letonia Eslovakia Polonia Gazt ela-m ant xa Txipre Kant abria Lit uania Malta Kanariak Murtzia Grezia Asturias Andaluzia Kroazia Estonia Portugal Hungaria Galizia Errioxa Aragoi Valentzia Gaztela eta Leon Eslovenia Txekiar Errepublika Espainia Italia Kat alunia Europar Batasuna 27 Irlanda Euskal AE Europar Batasuna 25 Erresuma Batua Madril Europar Batasuna 15 Nafarroa Belgika Herbehereak Frantzia Norvegia Alemania Austria Danimarka Japonia Islandia Suit za Ameriketako Estatu Batuak Luxenburgo Finlandia Suedia 3 19 28 37 59 62 63 66 66 69 79 92 93 99 114 116 118 121 126 129 132 135 136 149 153 159 175 189 231 246 258 261 338 394 404 408 416 457 460 475 486 502 503 543 584 645 679 712 754 803 869 900 904 924 1.035 0 200 400 600 800 1000 1200 Iturria: EUROSTAT, INE, EUSTAT 16

5.1. Finantzaketa eta betearazpena Funtsen jatorri (publikoak edo enpresenak) ezberdinak daude; hain zuzen ere, Greziako enpresek ehuneko txikia erabiltzen dute (%29,4) baina Japoniak (%75,7) eta Finlandiak (%70,2) enpresafinantzaketa handiena erabiltzen dute (12. grafikoa). Herrialde gehienek maila berean hartzen dituzte iturri publiko eta pribatuetako funtsak, denak %45 - %75 bitartean betiere. Euskal Autonomia Erkidegoa finantzaketa pribatu handia duten herrialdeen artean sartzen da (%63,8), Alemania, Danimarka edo AEBen parean eta Estatu osoa baino askoz gorago. 12. GRAFIKOA. Finantzaketa publikoa eta pribatua. Europar Batasuna 2005. (%) 65 Finantzaketa publikoaren% 60 55 50 45 40 35 30 25 Portugal Espainia Austria Norvegia Frantzia Herbehereak Erresuma Batua Euskal AE Irlanda Alemania Ameriketako Estatu Batuak Danimarka Finlandia Belgika Suedia 20 Japonia 15 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 Finantzaketa pribatuaren% Iturria: EUROSTAT, INE, EUSTAT Egikaritzearen ikuspegitik, aztertu diren herrialde guztiek (salbuespena Italia, Grezia eta Portugal) I+Gn egindako barne-gastuaren %50 baino gehiago erabiltzen dute enpresen sektorean. Gorengo mailan Japonia (%77) Suedia (%76) eta Finlandia (%71) daude. Euskal Autonomia Erkidegoak gutxi gorabehera %79 erabiltzen du eta Espainiak %54 enpresen sektorean. Nazioarteko alderaketa honen bidez agerian gelditzen da Euskal Autonomia Erkidegoko enpresek egindako ikerketa garrantzitsua dela; izan ere, gure erkidegoan ikerketa horiek I+Gn oro har egindako ahaleginaren motorea dira. 5.2. Patenteak eta erabilgarritasun ereduak I+Gn oinarritzen diren adierazleak, batez ere barne-gastua eta DOB langileak, berrikuntza teknologikoak ekar ditzaketen jardueren inputetako bati buruzkoak baino ez dira. Ikerketarako baliabideak (hau da, outputak) erabiltzean eragileen eraginkortasuna baloratzeko adierazle ohikoenak patenteak, erabilgarritasun ereduak eta ekoizpen zientifikoa dira. 17

Bai patentea bai erabilgarritasun eredua estatuek ematen dituzten tituluak dira, eta horien bidez beste batzuek aldi batean ezin izango dituzte fabrikatu, merkatuan saldu edo erabili babestu den asmakuntzarik. Titulu horiek eskuratzeko ondoko ezaugarriak bete behar dira: asmakuntza berria izan behar da, jarduera sortzailearen ondorioz egina (gai horretako teknikari batentzat agerikoa ez dena) eta industriarako aplikazioren bat izan behar du. Zehaztasun horiek kontuan hartuta, bada, Jabetza Intelektualaren Mundu Erakundearen (WIPO) Patenteen inguruan Lankidetzan aritzeko Itunaren (PCT) arabera nazioartean 134.000 patenteeskabide baino gehiago aurkeztu ziren 2005. urtean, hau da, 2004an baino %94, gehiago. Itun horren bidez, sistemari atxiki zaizkion 128 herrialdeetako asmakuntzak babes daitezke. Zerrendaren hasieran agertu ziren herrialdeak aurreko urteko berak izan ziren. AEB (aurkeztutako eskabide guztien %33,6arekin), Japonia (%18,8), Alemania (%11,8), Frantzia (%4,1) eta Erresuma Batua (%3,8). Espainiak 1.109 eskabide bakarrik egin zituen, hau da, soilik eskabide guztien %0,8 izan zen berea. Mundu mailan puntako diren enpresen artean, nazioartean patente-eskabide gehien egin zutenak hauek izan ziren: Philips Electronics (Herbehereak), Matsushita (Japonia), Siemens (Alemania), Nokia (Finlandia), Bosch (Alemania), Intel (AEB), BASF (Alemania), 3M (AEB), Motorola (AEB) eta DaimlerChrysler (Alemania). PCT eskabideak batez ere hurrengo esparru teknologikoetan atera ziren: Medikuntza, hortz edo garbitasunerako prestaketak. Diagnostikoa emateko eta kirurgiarako gailuak. Datu digital elektrikoen tratamendua eta igorpena. Kimika organikoa. Konposatu heteroziklikoak, aziklikoak edo karboziklikoak. Gailu erdieroaleak. Mikroorganismoak eta entzimak. Irudien transmisioa (telebista). Ortopedia, protesiak. Sistemak eta aparatu optikoak. Europa kontuan izanik, 2001-2004 denboraldian Espainiak 3.477 patente izan zituen Europako Patente Bulegoaren (EPB) datu-basean. Horietatik 284 (%8,1) Euskal Autonomia Erkidegotik datoz; horri esker, autonomi erkidegoen artetik hirugarrena da. Katalunia ekoizpen handiena duen erkidegoa da, %30, eta Madrilgoa bigarrena, %13rekin. Datu horiek 13. grafikoak islatzen dira, eta erkidego horietan teknologi jarduera handia dagoela erakusten dute. Enpresa sektore sendoa horretarako oso lagungarria da. 18

13. GRAFIKOA. Teknologi ekoizpena autonomi erkidegoetan. Patente kopurua EPBn 2001-2004. Nº patentes EPO Cataluña M adrid (Comunidad de) C.A. de Euskadi Comunidad Valenciana Aragón Navarra (Comunidad Foral de) Andalucía Castilla y León Galicia Castilla-La Mancha Asturias (Principado de) M urcia (Región de) Balears (Illes) Canarias Cantabria Rioja (La) Extremadura Ceuta M elilla Solicitudes en el extranjero 0 200 400 600 800 1000 1200 Iturria: Europako Patente Bulegoa. CSIC-en Informazio eta Dokumentazio Zientifikoko Zentroa (CINDOC). Nazioko patenteen eta erabilgarritasun ereduen eskaerak (hau da, espainiar estatuko bizilagunek aurkeztuak eta nazio-bidean 2005. urtean aurkeztutakoak) kontuan izanik, autonomi erkidego ezberdinen artean konparazioa egin daiteke. Aurkeztu den eskabide kopurua autonomia-erkidego bakoitzeko biztanle kopuruarekin lotzen duen ratioaren arabera, Euskal Autonomia Erkidegoa Estatuan seigarren postuan dago. Asmakizun gehien egin dituen autonomia-erkidegoa Nafarroa izan da, gero Aragoi, Katalunia eta Errioxa. Espainian, batez beste, milioi bat biztanleko 130 eskabide aurkeztu dira. 5. TAULA. Asmakizunen eskaerak (patenteak eta erabilgarritasun ereduak), biztanle kopuruari dagokionez. 2005eko asmakizun-jarduera. Autonomia Erkidegoak ESKABIDEAK BIZTANLEAK ASMAKIZUNEN JARDUERA Asmakizun guztien gainean % Biztanle guztien gainean % Eskabide ratioa/biztanle milioiko Batez bestekoaren gaineko gorabehera % Kopurura Urteko aldaketa % Kopurura Nafarroa (Foru Erkidegoa) 160-4,19 2,78 593.472 1,34 270 107 Aragoi 283 15,98 4,92 1.269.027 2,88 223 71 Katalunia 1.517-2,00 26,37 6.995.206 15,85 217 66 Errioxa 59 18,00 1,03 301.084 0,68 196 50 Euskal AE 395 13,83 6,87 2.140.908 4,85 185 42 Valentziako Erkidegoa 831 6,54 14,45 4.692.449 10,63 177 36 Madril (Erkidegoa) 871-9,65 15,14 5.964.143 13,52 146 12 Galizia 255 14,86 4,43 2.762.198 6,26 92-29 Murtzia (Erregioa) 120-6,25 2,09 1.335.792 3,03 90-31 Asturias (Printzerria) 95-6,86 1,65 1.076.635 2,44 88-32 Gaztela eta Leon 219 12,89 3,81 2.510.849 5,69 87-33 Kantabria 47 0,00 0,82 562.309 1,27 84-36 Gaztela-Mantxa 138 15,00 2,40 1.894.667 4,29 73-44 Balear Uharteak 69-18,82 1,20 983.131 2,23 70-46 Andaluzia 531 11,32 9,23 7.849.799 17,79 68-48 Kanariak 99-16,81 1,72 1.968.280 4,46 50-61 Extremadura 51-1,92 0,89 1.083.879 2,46 47-64 Ceuta eta Melilla 3 200,00 0,05 140.764 0,32 21-84 Ez da agertzen 9 800,00 0,16 Espainia 5.752 0,63 100,00 44.124.592 100,00 130 Iturria: Patente eta Marken Espainiar Bulegoa. Industria, Turismo eta Merkataritza Ministerioa. 19

Eskatu diren patenteen eta erabilgarritasun ereduen kopuruari dagokionez, erkidego sortzaileenak (hau da, asmakizun kopuru absolutu handiena eskatu dutenak) hauek izan dira: Katalunia, Madril, Valentzia, Andaluzia eta Euskal Autonomia Erkidegoa (bosgarren postuan). 2005. urtean EAEn 133 patente-eskabide aurkeztu ziren nazio mailan, eta ondokoak izan ziren horien esparru teknologiko garrantzitsuenak: Garraioak (%16,5): pneumatikoak, ardatzak, balbulak. Lan publikoak eta eraikinak (%16,5): errepideen, trenbideen eta zubien eraikuntza, hidraulika, zimendatzeak eta dragatzeak. Konformazioa (%13,5): galdaketa, metalurgia, engranajeak, torlojuak. Argiztapena eta beroa (%8,2). 5.3. Zientzi ekoizpena Azken hamarkadan, adierazle bibliometrikoak politika zientifikoa eta teknologikoa kudeatzen laguntzeko bitarteko bihurtu dira. Hain zuzen ere, jarduera zientifikoa ebaluatzeko azterketetan pixkanaka gero eta gehiago ageri dira eta garatuta dauden herrialdeek aldizka ateratzen dituzten Zientzia eta Teknologiari buruzko argitalpen gehienetan eta Europako Batzordearen txostenetan ere agertzen dira. Consejo Superior de Investigaciones Científicas delakoaren Centro de Información y Documentación Científica (CINDOC) izeneko zentroak Espainiako ekoizpen zientifikoari buruzko azterlan bat egin du, autonomia-erkidegoen araberako sailkapena eginez. Informazio-iturri gisa Thomson Scientific-en nazioarteko datu-base bibliografikoak erabili dituzte, Estatu Batuetako Web of Science (WoS) izenekoan jasoak. CSICek berak sortutakoak ere erabili dituzte: ICYT (Zientzia eta teknologia), ISOC (Gizarte eta giza zientziak) eta IME (Índice Médico Español). 6. TAULA. Zientzi ekoizpena 2001-2005 urteetan. Autonomia Erkidegoak 01-05 WoS % 01-04 ICYT % 01-04 IME % 01-04 ISOC % Batez bestekoa Madril (Erkidegoa) 44.203 28,4 4.939 29,3 6.965 26,1 12.217 28,5 28,2 Katalunia 38.180 24,5 2.618 15,5 5.411 20,2 5.567 13,0 21,4 Andaluzia 22.753 14,6 2.444 14,5 3.858 14,4 6.929 16,2 14,9 Valentziako Erkidegoa 17.570 11,3 1.807 10,7 2.951 11,0 3.667 8,6 10,7 Galizia 10.449 6,7 913 5,4 1.218 4,6 2.485 5,8 6,2 Gaztela eta Leon 7.388 4,7 1.025 6,1 1.520 5,7 2.489 5,8 5,1 Euskal AE 6.173 4,0 836 5,0 1.058 4,0 1.908 4,5 4,1 Aragoi 5.989 3,8 707 4,2 1.186 4,4 1.362 3,2 3,8 Kanariak 4.953 3,2 569 3,4 595 2,2 1.187 2,8 3,0 Asturias (Printzerria) 4.593 2,9 468 2,8 780 2,9 1.076 2,5 2,9 Murtzia (Erregioa) 4.141 2,7 615 3,6 692 2,6 1.258 2,9 2,8 Nafarroa (Foru Erkidegoa) 3.676 2,4 327 1,9 1.030 3,9 753 1,8 2,4 Gaztela-Mantxa 2.735 1,8 386 2,3 778 2,9 741 1,7 1,9 Kantabria 2.519 1,6 159 0,9 363 1,4 401 0,9 1,4 Extremadura 2.161 1,4 337 2,0 466 1,7 738 1,7 1,5 Balear Uharteak 2.151 1,4 211 1,3 320 1,2 396 0,9 1,3 Errioxa 508 0,3 90 0,5 142 0,5 287 0,7 0,4 Ceuta 14 0,0 16 0,1 13 0,0 8 0,0 0,0 Melilla 9 0,0 2 0,0 10 0,0 16 0,0 0,0 Ez da agertzen 24 0,0 684 4,1 112 0,4 986 2,3 0,7 Espainia 155.715 16.878 26.726 42.859 242.178 Iturria: CSIC. Industria, Turismo eta Merkataritza Ministerioa. 20

ICYT datu-basean, saiakuntza-zientziei eta teknologiari buruzko Espainiako 400 aldizkari zientifiko ingurutan argitaratu diren lanen gaineko informazio bibliografikoa jasotzen da; ISOC datu-basean, aldiz, gizarte eta giza zientzien gaineko 1.500 aldizkari ingurutan aztertutakoa jasotzen da. Datu horiek guztiak aztertzeko kontuan hartu behar da agiri batzuk beste batzuekin lankidetzan argitaratzen direla eta, beraz, autonomia-erkidego bat baino gehiagotan jasotzen direla. Espainian lantzen diren agiri zientifiko guztien %28,2 Madrilgo erkidegoan egiten dira; Katalunian %21,4, Andaluzian %14,9 eta Valentzian %10,7. Azken finean, lau autonomia-erkidego horiek Estatu osoko lanen %75 lantzen dute. Euskal Autonomia Erkidegoa zazpigarren postuan dago, batez beste agiri zientifiko guztien %4,1 lantzen baitu. Zientzia eta teknologikoari buruzko agirietan batez besteko hori %5,0era heltzen da baina Índice Médico Español datu-baserako eta nazioarteko datu-baseetarako agirietan %4,0 bakarrik lantzen du. * Por favor traducir también estas dos frases., gracias EPBko patente-kopurua Eskaerak estatutik kanpo 21