Πξεζβεία ηεο Διιάδνο ζην Βέιγην Γξαθείν Οηθνλνκηθώλ & Δκπνξηθώλ Τπνζέζεωλ Ζ ΑΓΟΡΑ ΣΤΡΗΩΝ ΣΟ ΒΔΛΓΗΟ Βξπμέιιεο, Οθηώβξηνο 2013 1
ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ 1. Σν βειγηθό εμωηεξηθό εκπόξην ηπξηώλ, ε ζέζε ηνπ Βειγίνπ ζηελ παγθόζκηα παξαγωγή θαη ην εκπόξην ηπξηώλ, νη εηζαγωγέο θαη ηα ειιεληθά ηπξηα ζηε βειγηθή αγνξά..3 1(α) Οη βειγηθέο εηζαγσγέο ηπξηψλ...3 1(β) Οη βειγηθέο εμαγσγέο ηπξηψλ...4 1(γ) Ζ ζέζε ηνπ Βειγίνπ ζηελ παγθφζκηα παξαγσγή, ην εκπφξην θαη θαηαλάισζε ηπξηνχ...4 1(δ) Σν δηκεξέο εκπφξην κε Διιάδα...7 2. Σηκέο ζηε βειγηθή αγνξά....11 3. Δζηηάδνληαο ζηελ βειγηθή παξαγωγή θαη αγνξά ηπξηνύ....12 3(α) Ζ βειγηθή παξαγσγή γαιαθηνθνκηθψλ θαη ηπξηνχ 12 3(β) Ζ θαηαλάισζε ηπξηνχ ζην Βέιγην θαη νη ηάζεηο ηεο αγνξάο.15 3(γ) Σα θαλάιηα δηαλνκήο..25 4. πκπεξάζκαηα θαη πξννπηηθέο ηωλ ειιεληθώλ ηπξηώλ ζηελ βειγηθή αγνξά..27 5. Πίλαθεο βειγηθώλ εηζαγωγώλ & εμαγωγώλ ηπξηώλ πεξηόδνπ 2007-2012 θαη θαηάζηαζεο αληαγωληζκνύ ζηε βειγηθή αγνξά ην έηνο 2012 (βειγηθά ζηαηηζηηθά ζηνηρεία)... 30 Πίλαθαο βειγηθψλ εηζαγσγψλ ηπξηψλ πεξηφδνπ 2007-2012 30 Πίλαθαο βειγηθψλ εμαγσγψλ ηπξηψλ πεξηφδνπ 2007-2012..31 Καηαλνκή βειγηθψλ εμαγσγψλ ηπξηψλ ην έηνο 2012 ζεκαληηθφηεξεο ρψξεο πξννξηζκνχ.33 Βειγηθέο εηζαγσγέο ηπξηψλ 2012 Αληαγσληζκφο..34 Βειγηθέο εηζαγσγέο ηπξηψλ 2012 Αληαγσληζκφο Γηαγξάκκαηα γηα επηιεγκέλεο θαηεγνξίεο ηπξηψλ.42 1. ΣΟ ΒΔΛΓΗΚΟ ΔΞΩΣΔΡΗΚΟ ΔΜΠΟΡΗΟ ΣΤΡΗΩΝ, Ζ ΘΔΖ ΣΟΤ ΒΔΛΓΗΟΤ ΣΖΝ ΠΑΓΚΟΜΗΑ ΠΑΡΑΓΩΓΖ ΚΑΗ ΣΟ ΔΜΠΟΡΗΟ ΣΤΡΗΩΝ, ΟΗ ΔΗΑΓΩΓΔ ΚΑΗ ΣΑ ΔΛΛΖΝΗΚΑ ΣΤΡΗΑ ΣΖ ΒΔΛΓΗΚΖ ΑΓΟΡΑ... 3 ΒΔΛΓΗΚΔ ΔΗΑΓΩΓΔ ΣΤΡΗΩΝ ΑΠΟ ΣΖΝ ΔΛΛΑΓΑ (2007-2012)... 8 ΒΔΛΓΗΚΔ ΔΞΑΓΩΓΔ ΣΤΡΗΩΝ ΣΖΝ ΔΛΛΑΓΑ (2012)... 10 2. ΣΗΜΔ ΣΖ ΒΔΛΓΗΚΖ ΑΓΟΡΑ... 12 3. ΔΣΗΑΕΟΝΣΑ ΣΖΝ ΒΔΛΓΗΚΖ ΠΑΡΑΓΩΓΖ ΚΑΗ ΑΓΟΡΑ ΣΤΡΗΟΤ... 16 4. ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ ΚΑΗ ΠΡΟΟΠΣΗΚΔ ΣΩΝ ΔΛΛΖΝΗΚΩΝ ΣΤΡΗΩΝ ΣΖΝ ΒΔΛΓΗΚΖ ΑΓΟΡΑ... 31 2
5. ΠΗΝΑΚΔ ΒΔΛΓΗΚΩΝ ΔΗΑΓΩΓΩΝ & ΔΞΑΓΩΓΩΝ ΣΤΡΗΩΝ ΠΔΡΗΟΓΟΤ 2007-2012 ΚΑΗ ΚΑΣΑΣΑΖ ΑΝΣΑΓΩΝΗΜΟΤ ΣΖ ΒΔΛΓΗΚΖ ΑΓΟΡΑ ΣΟ ΔΣΟ 2012 (ΒΔΛΓΗΚΑ ΣΑΣΗΣΗΚΑ ΣΟΗΥΔΗΑ)... 34 ΠΗΝΑΚΑ ΒΔΛΓΗΚΩΝ ΔΗΑΓΩΓΩΝ ΣΤΡΗΩΝ ΠΔΡΗΟΓΟΤ 2007-2012... 34 ΠΗΝΑΚΑ ΒΔΛΓΗΚΩΝ ΔΞΑΓΩΓΩΝ ΣΤΡΗΩΝ ΠΔΡΗΟΓΟΤ 2007-2012... 35 ΚΑΣΑΝΟΜΖ ΒΔΛΓΗΚΩΝ ΔΞΑΓΩΓΩΝ ΣΤΡΗΩΝ ΣΟ ΔΣΟ 2012 ΖΜΑΝΣΗΚΟΣΔΡΔ ΥΩΡΔ ΠΡΟΟΡΗΜΟΤ... 37 ΒΔΛΓΗΚΔ ΔΗΑΓΩΓΔ ΣΤΡΗΩΝ 2012 ΑΝΣΑΓΩΝΗΜΟ... 38 ΒΔΛΓΗΚΔ ΔΗΑΓΩΓΔ ΣΤΡΗΩΝ 2012 ΑΝΣΑΓΩΝΗΜΟ ΓΗΑΓΡΑΜΜΑΣΑ ΓΗΑ ΔΠΗΛΔΓΜΔΝΔ ΚΑΣΖΓΟΡΗΔ ΣΤΡΗΩΝ... 46 1. ΣΟ ΒΔΛΓΗΚΟ ΔΞΩΣΔΡΗΚΟ ΔΜΠΟΡΗΟ ΣΤΡΗΩΝ, Ζ ΘΔΖ ΣΟΤ ΒΔΛΓΗΟΤ ΣΖΝ ΠΑΓΚΟΜΗΑ ΠΑΡΑΓΩΓΖ ΚΑΗ ΣΟ ΔΜΠΟΡΗΟ ΣΤΡΗΩΝ, ΟΗ ΔΗΑΓΩΓΔ ΚΑΗ ΣΑ ΔΛΛΖΝΗΚΑ ΣΤΡΗΑ ΣΖ ΒΔΛΓΗΚΖ ΑΓΟΡΑ 1(α) Οη βειγηθέο εηζαγωγέο ηπξηώλ Σν Βέιγην εηζάγεη ζεκαληηθέο πνζφηεηεο ηπξηψλ δηαθφξσλ θαηεγνξηψλ θαη απφ δηάθνξεο πξνειεχζεηο, βαζηθά επξσπατθέο. Οη ζπλνιηθέο εηζαγσγέο θπκαίλνληαη πιεζίνλ ηνπ 1 δηο. εηεζίσο, θαη ην 2012 εηζήγαγε ηπξηά αμίαο 1,068 δηο.. Σν κεγαιχηεξν κέξνο ησλ εηζαγσγψλ απηψλ αθνξνχζε ηπξί Gouda (αμία 185,73 εθαη., κεξίδην 17,4% ησλ ζπλνιηθψλ εηζαγσγψλ), ελψ ε δεχηεξε ζεκαληηθφηεξε θαηεγνξία ήηαλ ηα λσπά κε σξηκαζκέλα ηπξηά πεξηεθηηθφηεηαο ζε ιηπαξά θάησ ηνπ 40% (αμία 124,37 εθαη., κεξίδην 11,6% ησλ ζπλνιηθψλ εηζαγσγψλ), ηξίηε ην ηπξί Έκεληαι (αμία 93,18 εθαη., κεξίδην 8,7% ησλ ζπλνιηθψλ εηζαγσγψλ), αθνινπζνχκελεο απφ ηα ηξηκκέλα ή ζε ζθφλε ηπξηά (αμία 82,7 εθαη., κεξίδην 7,7% ησλ ζπλνιηθψλ εηζαγσγψλ) θαη ηα ηπξηά πεξηεθηηθφηεηαο ζε ιηπαξά θάησ ηνπ 40% θαη λεξνχ κεηαμχ 52% θαη 62% (αμία 76,68 εθαη., κεξίδην 7,2% ησλ ζπλνιηθψλ εηζαγσγψλ). Δίλαη ραξαθηεξηζηηθφ φηη νη 5 πξψηεο απηέο θαηεγνξίεο εηζαγνκέλσλ ηπξηψλ απνηεινχλ ην 52,6% ηνπ ζπλφινπ ησλ εηζαγσγψλ ην 2012. Απφ πιεπξάο ρσξψλ πξνέιεπζεο ησλ βειγηθψλ εηζαγσγψλ ηπξηψλ, ην κεξίδην ηνπ ιένληνο απνιακβάλεη ε Γαιιία κε 37,9% ησλ ζπλνιηθψλ 3
εηζαγσγψλ (αμία 405,21 εθαη. ην 2012), αθνινπζνχκελε απφ ηελ Οιιαλδία κε κεξίδην 28,7% (αμία 306,28 εθαη. ην 2012), ηελ Γεξκαλία κε κεξίδην 15,9% (αμία 170,03 εθαη. ην 2012) θαη ηελ Ηηαιία κε κεξίδην 7,87% (αμία 84,06 εθαη. ην 2012). Με κηθξφηεξα κεξίδηα αθνινπζνχλ νη Γαλία (2,32%), Ηξιαλδία (1,98%), Βξεηαλία (1,58%) θαη Φηλιαλδία (1,03%), πάληνηε κε βάζε ηα βειγηθά ζηαηηζηηθά ζηνηρεία ηνπ 2012. Υαξαθηεξηζηηθφ είλαη φηη νη 4 θχξηεο ρψξεο πξνέιεπζεο ησλ ηπξηψλ πνπ εηζήρζεζαλ ζην Βέιγην ην 2012 θαηέρνπλ κεξίδην ιίγν παξαπάλσ απφ ην 90% ησλ ζπλνιηθψλ εηζαγσγψλ. Ζ ρψξα καο ην 2012 πξαγκαηνπνίεζε εμαγσγέο ηπξηψλ χςνπο 4,03 εθαη. πξνο ην Βέιγην, θαηέρνληαο κεξίδην 0,38% ηεο αγνξάο. ηηο θπξηφηεξεο θαηεγνξίεο εηζαγνκέλσλ ηπξηψλ ζην Βέιγην, ε θαηάζηαζε ηνπ αληαγσληζκνχ ην 2012 είρε σο εμήο: Σπξί Gouda: Οιιαλδία κεξίδην 87,4% (αμία 162,24 εθαη. ), Γεξκαλία κεξίδην 10,5% (αμία 19,48 εθαη. ) Σπξηά λωπά κε ωξηκαζκέλα, πεξηεθηηθόηεηαο ζε ιηπαξά θάηω ηνπ 40%: Γαιιία κεξίδην 45,1% (αμία 56,1 εθαη. ), Γεξκαλία κεξίδην 25,2% (αμία 31,33 εθαη. ), Ηηαιία κεξίδην 14,7% (αμία 18,32 εθαη. ), Οιιαλδία κεξίδην 9,3% (αμία 11,6 εθαη. ) Σπξί Emmentaler: Γεξκαλία κεξίδην 57,6% (αμία 53,63 εθαη. ), Γαιιία κεξίδην 21,4% (αμία 19,98 εθαη. ), Οιιαλδία κεξίδην 14,1% (αμία 13,11 εθαη. ) Σπξί ηξηκκέλν ή ζε ζθόλε: Γαιιία κεξίδην 40,7% (αμία 33,62 εθαη. ), Οιιαλδία κεξίδην 24,3% (αμία 20,06 εθαη. ), Ηηαιία κεξίδην 13% (αμία 10,78 εθαη. ), Γεξκαλία κεξίδην 10% (αμία 8,23 εθαη. ) Σπξηά πεξηεθηηθόηεηαο ζε ιηπαξά θάηω ηνπ 40% θαη ζε λεξό κεηαμύ 52% θαη 62%: Οιιαλδία κεξίδην 54,1% (αμία 41,45 εθαη. ), Γαιιία κεξίδην 33,1% (αμία 25,38 εθαη. ) 1(β): Οη βειγηθέο εμαγωγέο ηπξηώλ Οη βειγηθέο εμαγσγέο ηπξηψλ βξίζθνληαη ζε θαηψηεξα επίπεδα απφ ηηο εηζαγσγέο, σζηφζν είλαη ηδηαίηεξα αμηφινγεο θαη ηελ ηειεπηαία πεληαεηία θπκαίλνληαη ζηαζεξά πάλσ απφ ηα 500 εθαη.. Σν 2012 νη βειγηθέο εμαγσγέο ηπξηψλ αλήιζαλ ζε 667,4 εθαη., κε ζεκαληηθφηεξεο θαηεγνξίεο εμαγφκελσλ πξντφλησλ αθ ελφο ηα θαηεξγαζκέλα ηπξηά πεξηεθηηθφηεηαο ζε ιηπαξά ρακειφηεξεο απφ 36% (αμία εμαγσγψλ 135,47 εθαη. ) θαη αθ εηέξνπ ηα ηπξηά πεξηεθηηθφηεηαο ζε ιηπαξά ρακειφηεξεο ηνπ 40% θαη ζε λεξφ κεηαμχ 52% θαη 62% (αμία εμαγσγψλ 101,88 εθαη. ). Άιιεο 4
ζεκαληηθέο θαηεγνξίεο ησλ βειγηθψλ εμαγσγψλ ηπξηψλ ην 2012 ήηαλ ηα λσπά κε σξηκαζκέλα ηπξηά πεξηεθηηθφηεηαο ζε ιηπαξά ρακειφηεξεο ηνπ 40% (αμία 69,74 εθαη. ), ηα ηξηκκέλα ηπξηά (αμία 64,85 εθαη. ), ηα θαηεξγαζκέλα ηπξηά πεξηεθηηθφηεηαο ζε ιηπαξά ρακειφηεξεο ηνπ 36% θαη κεγαιχηεξεο ηνπ 48% θαηά βάξνο μεξήο χιεο (αμία 57,48 εθαη. ), θαη ηα ηπξηά πεξηεθηηθφηεηαο ζε ιηπαξά ρακειφηεξεο ηνπ 40% θαη ζε λεξφ κεηαμχ 62% θαη 72% (αμία 55,7 εθαη. ). Σν 25% ησλ βειγηθψλ εμαγσγψλ ηνπ 2012 θαηεπζχλζεθαλ πξνο Οιιαλδία, ην 15,8% πξνο Ηηαιία, ην 15,3% πξνο Βξεηαλία, ην 13,5% πξνο Γαιιία, ην 10,1% πξνο Γεξκαλία θαη ην 6,3% πξνο Ηζπαλία. Οη έμη απηέο ρψξεο απνξξφθεζαλ ην 86% ησλ βειγηθψλ εμαγσγψλ ηπξηψλ θαη απνηεινχλ ηηο βαζηθέο αγνξέο ηνπ βειγηθνχ ηπξηνχ, καδί κε ην γεηηνληθφ Λνπμεκβνχξγν πνπ απνξξφθεζε ην 2012 ην 5% ηεο αμίαο ησλ βειγηθψλ εμαγσγψλ ηπξηψλ. 1(γ) Ζ ζέζε ηνπ Βειγίνπ ζηελ παγθόζκηα παξαγωγή, ην εκπόξην θαη θαηαλάιωζε ηπξηνύ εκεηψλνπκε φηη ελψ ην Βέιγην δελ ζπκπεξηιακβάλεηαη κεηαμχ ησλ κεγαιχηεξσλ 10 παγθνζκίσο παξαγσγψλ ηπξηνχ κε βάζε ζηνηρεία ηνπ FAO έηνπο 2011 θαη 2011 (Οξγαληζκνχ ησλ Ζλ. Δζλψλ γηα ηελ γεσξγία θαη ηα ηξφθηκα Food and Agriculture Organization of the UN), νχηε ησλ θνξπθαίσλ ρσξψλ απφ πιεπξάο θαηά θεθαιήλ θαηαλάισζεο ηπξηνχ απφ ηνπο θαηνίθνπο ηνπ, σζηφζν ζπγθαηαιέγεηαη κεηαμχ ησλ θνξπθαίσλ εμαγσγέσλ θαη εηζαγσγέσλ ηπξηνχ. Παξαζέηνπκε θαησηέξσ ζπγθξηηηθνχο πίλαθεο κε βάζε ζηνηρεία απφ ηελ αλσηέξσ πεγή. ΚΟΡΤΦΑΗΟΗ ΠΑΡΑΓΩΓΟΗ ΣΤΡΗΟΤ ΣΟ 2011 (ζε κεηξηθνχο ηφλνπο) Δπξσπατθή Έλσζε 8.858.482 ΖΠΑ 5.162.730 Γεξκαλία 2.046.250 Γαιιία 1.941.750 Ηηαιία 1.132.010 Οιιαλδία 745.984 Πνισλία 650.055 Αίγππηνο 644.500 Ρσζία 604.000 Αξγεληηλή 580.300 Καλαδάο 408.520 ΠΖΓΖ: UN Food & Agriculture Organization, FAOSTAT χκθσλα κε ηα ζηνηρεία ηνπ FAO, ην 2011 παξήρζεζαλ θάηη πεξηζζφηεξν απφ 20 εθαη. κεηξηθνί ηφλνη ηπξηνχ παγθνζκίσο. Ο κεγαιχηεξνο παξαγσγφο είλαη ε Δπξσπατθή Έλσζε πνπ παξήγε ζπλνιηθά 8,86 εθαη. ηφλνπο, σζηφζν εάλ δελ ζεσξεζεί ε Δ.Δ. εληαίνο παξαγσγφο, ηφηε νη ΖΠΑ θαηέρνπλ ηα παγθφζκηα πξσηεία κε παξαγσγή 5,16 εθαη. ηφλσλ, αθνινπζνχκελεο απφ ηηο Γεξκαλία (2,05 εθαη. ηφλνη), Γαιιία (1,94 εθαη. ηφλνη) θαη Ηηαιία (1,13 εθαη. ηφλνη). ΚΟΡΤΦΑΙΟΙ ΕΞΑΓΩΓΕΙ ΣΤΡΙΟΤ ΣΟ 2010 (ζε μεηρικούς ηόνοσς και τιλ. δολ. ΗΠΑ) 5
Μεηξηθνί Υηι. δνι. ΖΠΑ ηφλνη Παγθνζκίωο 5.442.982 25.207.664 Δπξωπαϊθή Έλωζε 3.971.617 19.567.862 Γεξκαλία 1.008.991 3.995.010 Γαιιία 639.047 3.534.620 Οιιαλδία 681.522 3.239.085 Ηηαιία 272.281 2.201.038 Γαλία 262.989 1.350.514 Ν. Εειαλδία 277.758 1.041.534 Βέιγην 162.268 792.887 Ηξιαλδία 178.095 743.818 ΖΠΑ 175.216 701.854 Απζηξαιία - 682.834. Αξαβία 237.237 - ΠΖΓΖ: UN Food & Agriculture Organization, FAOSTAT Καηά ηα ζηνηρεία ηνπ FAO, ε Ηξιαλδία, ε Νέα Εειαλδία, ε Οιιαλδία θαη ε Απζηξαιία δηαζέηνπλ παξαγσγή ε νπνία βαζηθά θαηεπζχλεηαη ζε εμαγσγέο. πγθεθξηκέλα θαη κε βάζε ηα ζηνηρεία ηνπ 2010, ν ιφγνο εμαγσγψλ πξνο ηελ παξαγσγή ηπξηνχ ζηηο αλσηέξσ ρψξεο αλήιζε ζε 95%, 90%, 72% θαη 65% αληίζηνηρα. Ο ιφγνο κεηαμχ εμαγφκελσλ θαη παξαγφκελσλ πνζνηήησλ γαιιηθψλ ηπξηψλ αλέξρεηαη ζε πεξίπνπ 35%, ελψ νη ΖΠΑ, αλ θαη κεγάινο παξαγσγφο είλαη νξηαθά εμαγσγέαο ηπξηψλ, κε ηελ αλαινγία κεηαμχ εμαγσγψλ θαη παξαγσγήο λα αλέξρεηαη ζε πεξίπνπ 3,4%, θαζψο ε ακεξηθαληθή παξαγσγή πξννξίδεηαη βαζηθά γηα ηελ θάιπςε ησλ αλαγθψλ ηεο εγρψξηαο αγνξάο. ΚΟΡΤΦΑΙΟΙ ΕΙΑΓΩΓΕΙ ΣΤΡΙΟΤ ΣΟ 2010 (ζε μεηρικούς ηόνοσς και τιλ. δολ. ΗΠΑ) Μεηξηθνί ηφλνη Υηι. δνι. ΖΠΑ Παγθνζκίωο 5.084.705 24.281.661 Δπξωπαϊθή Έλωζε 3.370.167 15.875.471 Γεξκαλία 608.220 3.451.310 Ηηαιία 472.155 1.997.236 Ζλ. Βαζίιεην 439.497 1.909.123 Γαιιία 275.464 1.399.401 Ρωζία 294.183 1.319.892 Βέιγην 274.424 1.298.907 Ηζπαλία 242.652 1.101.922 ΖΠΑ 138.326 1.003.147 Ηαπωλία 199.080 935.562 Οιιαλδία 216.408 864.789 ΠΖΓΖ: UN Food & Agriculture Organization, FAOSTAT Σν Βέιγην θαηαηάζζεηαη 7 ν κε βάζε ηελ αμία ησλ παγθφζκησλ εμαγσγψλ ηπξηψλ ηνπ 2010 (εμαγσγέο 792,9 εθαη. δνι. κε βάζε ηα δηεζλή ζηαηηζηηθά ζηνηρεία θαη 594,46 εθαη. κε βάζε ηα βειγηθά ζηνηρεία ηνπ 2010), θαη 6 ν απφ πιεπξάο αμίαο εηζαγσγψλ ην 2010 (εηζαγσγέο 1,3 δηο. δνι. κε βάζε ηα δηεζλή ζηαηηζηηθά ζηνηρεία θαη 970,83 εθαη. κε βάζε ηα βειγηθά ζηνηρεία ηνπ 2010). Γελ θαηαηάζζεηαη εμάιινπ κεηαμχ ησλ θνξπθαίσλ ρσξψλ παγθνζκίσο φζνλ αθνξά ηελ θαηά θεθαιήλ θαηαλάισζε ηπξηψλ, πξάγκα πνπ ζεκαίλεη φηη ε βηνκεραλία ηνπ είλαη θαηά βάζε εμαγσγηθνχ πξνζαλαηνιηζκνχ. 6
ΚΟΡΤΦΑΗΟΗ ΚΑΣΑΝΑΛΩΣΔ ΣΤΡΗΟΤ ΣΟ 2011 (ζε θηιά θαηά θεθαιή) Γαιιία 26,3 Ηζιαλδία 24,1 Διιάδα 23,4 Γεξκαλία 22,9 Φηλιαλδία 22,5 Ηηαιία 21,8 Διβεηία 21,3 Απζηξία 19,9 Οιιαλδία 19,4 νπεδία 19,1 Ννξβεγία 17,4 Δ.Δ. 17,1 Σζερία 16,3 Ηζξαήι 16,1 ΖΠΑ 15,1 Καλαδάο 12,3 Απζηξαιία 11,7 Αξγεληηλή 11,5 Πνισλία 11,4 Οπγγαξία 11,0 Ζλ. Βαζίιεην 10,9 ινβαθία 10,3 ΠΖΓΖ: International Dairy Federation (IDF), Canadian Dairy Information Center Όπσο βιέπνπκε απφ ηνλ αλσηέξσ πίλαθα, ε ρψξα καο θαηαηάζζεηαη ηξίηε απφ πιεπξάο θαηά θεθαιήλ θαηαλάισζεο ηπξηψλ, θαηά 6,3 θηιά παξαπάλσ απφ ηνλ κέζν θνηλνηηθφ φξν, κε ην 75% ηεο θαηαλάισζεο λα εζηηάδεηαη ζηελ θέηα. ηελ Γαιιία, ηα πιένλ θαηαλαιψζηκα ηπξηά είλαη ην Έκεληαι θαη ην Camembert. Γηα ηηο ΖΠΑ ηα ζηνηρεία αλαθέξνπλ ηξηπιαζηαζκφ ηεο θαηά θεθαιήλ θαηαλάισζεο ηπξηνχ θαηά ηελ ηειεπηαία 25εηία, κε ην 1/3 ηεο ζπλνιηθήο θαηαλάισζεο λα απνηειείηαη απφ Mozzarella, πνπ απνηειεί θαη ην βαζηθφ ζπζηαηηθφ ηεο pizza. 1(δ)Σν δηκεξέο εκπόξην κε ηελ Διιάδα Σν δηκεξέο εκπφξην ηπξηνχ κεηαμχ ηεο ρψξαο καο θαη ηνπ Βειγίνπ είλαη ζηαζεξά ειιεηκκαηηθφ γηα ηα ειιεληθά ηπξηά, κε βάζε ηα βειγηθά ζηαηηζηηθά εηζαγσγψλ. Σν 2012 νη ειιεληθέο εμαγσγέο ηπξηψλ ζην Βέιγην αλήιζαλ ζε 4,03 εθαη., ελψ νη βειγηθέο εμαγσγέο πξνο Διιάδα ζε 11,17 εθαη.. Σα ειιεληθά ηπξηά θαηέρνπλ ζπλνιηθά κεξίδην 0,38% ζηηο βειγηθέο εηζαγσγέο ηνπ 2012, κε θχξην εμαγφκελν πξντφλ ηελ θέηα, νη εμαγσγέο ηεο νπνίαο αλήιζαλ ζε 2,25 εθαη. (κεξίδην 32,6% ζηηο βειγηθέο εηζαγσγέο), έλαληη 2,55 εθαη. ην 2011, 2,43 εθαη. ην 2010, 2,54 εθαη. ην 2009, 2,14 εθαη. ην 2008 θαη 1,61 εθαη. ην 2007. εκεησηένλ φηη ελψ κέρξη ην 2006 ε θαηάηαμε ησλ πξντφλησλ θέηαο γηλφηαλ ζηνπο θσδηθνχο 04069031 θαη 04069033, απφ ην 2007 θαη έπεηηα γίλεηαη ππφ ηνλ θσδηθφ 04069032. ηνλ θαησηέξσ πίλαθα βιέπνπκε ηελ εμέιημε ησλ ειιεληθψλ εμαγσγψλ ηπξηψλ πξνο Βέιγην θαηά ηελ εμαεηία 2007-2012 (βειγηθά ζηνηρεία, αμίεο ζε ). 7
ΒΔΛΓΗΚΔ ΔΗΑΓΩΓΔ ΣΤΡΗΩΝ ΑΠΟ ΣΖΝ ΔΛΛΑΓΑ (2007-2012) Κωδηθόο Πξνϊόλ 2007 2008 2009 2010 2011 2012 04069032 Φέηα 1.610.543 2.136.402 2.545.418 2.430.827 2.549.349 2.253.064 04061080 Νσπά ηπξηά κε σξηκαζκέλα, πεξ. ιηπ. >40% 1.059.408 1.080.844 1.117.322 1.328.635 1.441.547 1.635.122 04069086 Σπξηά κε ιηπαξά <=40% & πεξηεθη. λεξνχ κεηαμχ 47% θαη 52% - - 3.291 309 157.250-04069085 Κεθαινγξαβηέξα θαη θαζέξη 79.531 96.710 94.419 50.951 62.519 97.628 04069021 Σπξί Cheddar - - - - 32.235-04069099 Σπξηά κε ιηπαξά >40% 139.496 11.559 6.144 11.570 18.321 5.018 04069088 Σπξηά κε ιηπαξά <=40% & πεξηεθη. λεξνχ κεηαμχ 62% θαη 72% 6.357 443 7.175 4.408 9.604 19.684 04062090 Σπξί ηξηκκέλν ή ζε ζθφλε 17.370 31.186 15.243 8.398 8.381 6.310 04069035 Κεθαινηχξη 6.622 4.280 5.272 4.726 6.941 7.002 Κωδηθόο Πξνϊόλ 2007 2008 2009 2010 2011 2012 04069069 Σπξηά κε ιηπαξά θαηά βάξνο <=40% 04069050 Λνηπά ηπξηά απφ πξφβεην ή βνπβαιίζην γάια ζε άικε (εθηφο θέηαο) 04061020 Νσπά ηπξηά κε σξηκαζκέλα, πεξ. ιηπ. <=40% 3.262-6.617 3.291 3.832 5.052 9.756 13.032 4.155 2.021 1.642 3.296 30.007 14.107 13.413 5.316-778 04069079 Σπξηά Esrom, Italico, Kernhem, Saint-Nectaire, Saint-Paulin, Taleggio 04069087 Σπξηά κε ιηπαξά <=40% & πεξηεθη. λεξνχ κεηαμχ 52% θαη 62% - - - 11.622 - - 35.322 4.968 582 1.645 - - 04069078 Σπξί Gouda - - 34 - - - 04069093 Σπξηά κε ιηπαξά <=40% & πεξηεθη. λεξνχ >72% 04069001 Σπξί πξνο θαηεξγαζία (εθηφο λσπνχ ηπξηνχ) 3.456 168 3.354 - - - - 48.955 - - - - 04069029 Σπξί Kashkaval 2.250 2.269 - - - - 04069084 Σπξί Brie - 11.604 - - - - 04063031 Καηεξγαζκέλν ηπξί απφ άιια είδε, κε ιηπαξά <=36% 57.456 - - - - - 8
ΤΝΟΛΟ ΔΛΛΖΝΗΚΩΝ ΔΞΑΓΩΓΩΝ ΣΤΡΗΩΝ ΠΡΟ ΒΔΛΓΗΟ 3.060.836 3.456.527 3.822.439 3.863.718 4.291.622 4.032.954 Παξαηεξνχκε φηη νη ειιεληθέο εμαγσγέο ηπξηψλ πξνο ην Βέιγην, νη νπνίεο θαηά ηελ ππφ εμέηαζε εμαεηία αθνινχζεζαλ ζρεδφλ ζηαζεξά αλνδηθή πνξεία, κε εμαίξεζε ην 2012, απμαλφκελεο ζπλνιηθά σζηφζν θαηά πιεζίνλ ηνπ 1 εθαη. κεηαμχ ηνπ 2007 θαη ηνπ 2012 θαη έρνληαο μεπεξάζεη ην 2011 ηα 4 εθαη., απαξηίδνληαη βαζηθά απφ ηελ θέηα (55,9% ησλ ζπλνιηθψλ εμαγσγψλ ην 2012), κε δεχηεξε ζεκαληηθφηεξε θαηεγνξία ηελ ηειεπηαία πεληαεηία ηα λσπά κε σξηκαζκέλα ηπξηά κε πςειή πεξηεθηηθφηεηα ζε ιηπαξά (>40%, 40,5% ησλ ζπλνιηθψλ εμαγσγψλ ην 2012). Αθνινπζνχλ κε ζαθψο κηθξφηεξεο αμίεο, ζε ζπζηεκαηηθή σζηφζν βάζε, νη εμαγσγέο θεθαινγξαβηέξαο θαη θαζεξηνχ, θαζψο θαη άιισλ ηπξηψλ κε έσο θαη ακειεηέεο αμίεο εμαγσγψλ, αιιά θαη θαηεγνξηψλ πνπ εκθαλίδνληαη δπλακηθά αιιά επθαηξηαθά θαη έπεηηα «ζβήλνπλ» απφ ηα ζηαηηζηηθά ζηνηρεία. Ζ ειιεληθή θέηα θαηείρε ην 2012 κεξίδην 32,6% ζηηο βειγηθέο εηζαγσγέο ζπλνιηθνχ χςνπο 6,91 εθαη., κε ην κεγαιχηεξν κεξίδην λα θαηέρεη ε Γαιιία (33,6%) θαη κηθξφηεξα νη Γεξκαλία (17,5%) θαη Γαλία (13,1%). Ζ ειιεληθή θεθαινγξαβηέξα θαη ην θαζέξη θαηέρνπλ κεξίδην 23,2% επί ζπλνιηθήο αμίαο βειγηθψλ εηζαγσγψλ κφιηο 421,47 ρηι. ην 2012, κε ην κεγαιχηεξν κεξίδην λα θαηέρεη ε Οιιαλδία (71%), ελψ κηθξφ κεξίδην 2,7% θαηείρε ην ειιεληθφ θεθαινηχξη (θαη εδψ επίζεο ρακειέο νη βειγηθέο εηζαγσγέο, κφιηο 255,73 ρηι. ), ελψ θχξηνη πξνκεζεπηέο ηνπ Βειγίνπ ήηαλ νη Γαλία (32,2%), Βξεηαλία (27,8%), Γεξκαλία (19,4%) θαη Ηηαιία (11,5%). Μεξίδην 5,6% είρε ην 2012 ε ρψξα καο ζηηο βειγηθέο εηζαγσγέο λσπψλ κε σξηκαζκέλσλ ηπξηψλ πεξηεθηηθφηεηαο ζε ιηπαξά άλσ ηνπ 40% - πξφθεηηαη γηα θαηεγνξία πνπ εκθαλίδεηαη ζηαζεξά ηελ ηειεπηαία εμαεηία σο δεχηεξε ζηηο εμαγσγέο καο ηπξηψλ πξνο Βέιγην- κε βαζηθνχο αληαγσληζηέο ηελ Γαιιία (48,2%), ηελ Ηηαιία (21,3%), ηελ Γεξκαλία (10,7%) θαη ηελ Οιιαλδία (10,2%). Πνιχ κηθξά κεξίδηα ησλ βειγηθψλ εηζαγσγψλ ηνπ 2012 είραλ θαηεγνξίεο ειιεληθψλ εμαγφκελσλ ηπξηψλ φπσο ηα ινηπά ηπξηά απφ πξφβεην ή βνπβαιίζην γάια ζε άικε, εθηφο θέηαο (0,1%), ηα ηπξηά κε ιηπαξά θαηψηεξα ηνπ 40% θαη πεξηεθηηθφηεηα λεξνχ κεηαμχ 62% θαη 72% (0,04%), ηα ηπξηά κε ιηπαξά θαηά βάξνο θαηψηεξα ηνπ 40% (επίζεο κεξίδην 0,04%), ηα ηπξηά κε ιηπαξά άλσ ηνπ 40% (0,02%) θαη ην ηπξί ηξηκκέλν ή ζε ζθφλε (0,01%). Απφ πιεπξάο βειγηθψλ εμαγσγψλ πξνο ηελ Διιάδα, ζηνλ θαησηέξσ πίλαθα παξνπζηάδνπκε ηελ ζχλζεζή ηνπο ην 2012, επηζεκαίλνληαο φηη ν θχξηνο φγθνο ηνπο αθνξά 5 δαζκνινγηθνχο θσδηθνχο, νη νπνίνη αληηπξνζσπεχνπλ ην 79% ησλ βειγηθψλ εμαγσγψλ ηπξηψλ πξνο Διιάδα ην 2012. Πξφθεηηαη γηα ηνπο θσδηθνχο 04069078 (ηπξί Gouda, κεξίδην 23,1%), 04062090 (ηξηκκέλν ηπξί, κεξίδην 20,2%), 04069023 (ηπξί Έληακ, κεξίδην 15,6%), 04069087 (κεξίδην 10,6%) θαη 04069037 (ηπξί Finlandia, κεξίδην 9,4%). 9
ΒΔΛΓΗΚΔ ΔΞΑΓΩΓΔ ΣΤΡΗΩΝ ΣΖΝ ΔΛΛΑΓΑ (2012) ΚΩΓΗΚΟ ΠΔΡΗΓΡΑΦΖ ΑΞΗΑ 2012 ( ) 04061020 Νσπφ ηπξί κε σξηκαζκέλν, ζπκπ. ηπξφγαινπ κε ιηπαξά <=40% 358.927 04061080 Νσπφ ηπξί κε σξηκαζκέλν, ζπκπ. ηπξφγαινπ κε ιηπαξά >40% 27.896 04062090 Σπξί ηξηκκέλν ή ζε ζθφλε 2.258.236 04063010 Καηεξγαζκέλν ηπξί απφ έκεληαι / γξαβηέξα 13.082 04063031 Καηεξγαζκέλν ηπξί απφ άιια είδε, κε ιηπαξά <=36% 137.784 04063039 Καηεξγαζκέλν ηπξί απφ άιια είδε, κε ιηπαξά <=36% (>48% θ.β.μ.π.)* 19.421 04064010 Σπξί Ρνθθφξ 5.092 04069001 Σπξί πξνο θαηεξγαζία (εθηφο λσπνχ ηπξηνχ) 163.732 04069013 Σπξί Έκεληαι 7.217 04069021 Σπξί Σζέληαξ 83.168 04069023 Σπξί Έληακ 1.745.626 04069035 Κεθαινηχξη (εθηφο πξννξηδφκελνπ γηα θαηεξγαζία ή ηξηκκέλνπ) 591.303 04069037 Σπξί Finlandia 1.053.483 04069076 Σπξηά Danbo, fontal, fontina, fynbo, havarti, maribo θαη sams 715.487 04069078 Σπξί Gouda 2.580.029 04069082 Σπξί Camembert 75.769 04069084 Σπξί Brie 50.759 04069086 Σπξηά κε ιηπαξά <=40% & πεξηεθη. λεξνχ κεηαμχ 47% θαη 52% 5.185 04069087 Σπξηά κε ιηπαξά <=40% & πεξηεθη. λεξνχ κεηαμχ 52% θαη 62% 1.183.271 04069088 Σπξηά κε ιηπαξά <=40% & πεξηεθη. λεξνχ κεηαμχ 62% θαη 72% 12.351 04069093 Σπξηά κε ιηπαξά <=40% & πεξηεθη. λεξνχ >72% 8.810 04069099 Σπξηά κε ιηπαξά >40% 73.291 ΤΝΟΛΙΚΕ ΕΞΑΓΩΓΕ 11.174.466 * Καηά βάξνο μεξήο χιεο. Πξφθεηηαη γηα βειγηθά ζηνηρεία. Εήηεκα όζνλ αθνξά ηελ ηαμηλόκεζε ηεο θέηαο ζηα βειγηθά ζηαηηζηηθά Απφ ηελ επεμεξγαζία ησλ βειγηθψλ ζηαηηζηηθψλ ζηνηρείσλ δηαπηζηψζακε φηη αλαθέξνληαη ηφζν ζε εηζαγσγέο, αιιά θαη ζε εμαγσγέο ηνπ Βειγίνπ ππφ δαζκνινγηθφ θσδηθφ 04069032 πνπ αληηζηνηρεί ζηελ θέηα. Γηα ην δήηεκα απηφ, ην Γξαθείν καο απεχζπλε εξψηεκα ζηε βειγηθή ζηαηηζηηθή ππεξεζία ρσξίο λα ιάβεη ηθαλνπνηεηηθή απάληεζε, θαζψο καο δηεπθξηλίζηεθε φηη πξφθεηηαη πεξί επαλεμαγσγψλ θέηαο ειιεληθήο πξνέιεπζεο ζηηο πεξηζζφηεξεο πεξηπηψζεηο (πξάγκα πνπ δχζθνια είλαη πηζηεπηφ πάλησο ζηελ πεξίπησζε πξντφλησλ πνπ πξνέξρνληαη απφ ρψξεο φπσο ε Γαλία). Σν 2012 ηα βειγηθά ζηαηηζηηθά εκθαλίδνπλ εηζαγσγέο θέηαο χςνπο 1,2 εθαη. απφ Γεξκαλία, 906 ρηι. απφ Γαλία, 2,32 εθαη. απφ Γαιιία, θαζψο θαη κηθξφηεξεο αμίεο απφ Ηηαιία (122 ρηι. ), Οιιαλδία (77 ρηι. ) θαη Πνξηνγαιία (6 ρηι. ). Δκθαλίδνπλ επίζεο εμαγσγέο ηνπ Βειγίνπ ζε θέηα ζπλνιηθνχ χςνπο 1,19 εθαη. (έλαληη 1,65 εθαη. ην 2011, 2,58 εθαη. ην 2010, 2,56 εθαη. ην 2009, 1,18 εθαη. ην 2008 θαη 972 ρηι. ην 2007). Οη εμαγσγέο απηέο θαηεπζχλνληαη θαηά θχξην ιφγν πξνο Γεξκαλία (616 ρηι. ην 2012), Λνπμεκβνχξγν (157 ρηι. ), Γαιιία (173 ρηι. ), Οιιαλδία (8 ρηι. ), Βξεηαλία (72 ρηι. ) θαη Απζηξία (60 ρηι. ). Πεξηπηώζεηο ζθεηεξηζκνύ ηεο ειιεληθήο ΠΟΠ «Φέηα» ζην Βέιγην εκεηψλνπκε φηη ην Γξαθείν καο δηαπηζηψλεη θαηά θαηξνχο θαη ζε πεξίπνπ ζπζηεκαηηθή βάζε ηελ εκθάληζε πξντφλησλ πνπ παξαβηάδνπλ ηελ επξσπατθή λνκνζεζία θάλνληαο θαηάρξεζε ειιεληθψλ νλνκαζηψλ ΠΟΠ θαη ΠΓΔ. Ζ πιένλ ζπλήζεο κνξθή θαηάρξεζεο αθνξά ην πξντφλ «θέηα», ην νπνίν εκθαλίδεηαη ζε κεγάιεο αιπζίδεο ηνπ ιηαλεκπνξίνπ, αιιά θαη ζε 10
άιια, κηθξφηεξα ζεκεία δηάζεζεο. Σν Γξαθείν καο παξεκβαίλεη ζε φιεο ηηο πεξηπηψζεηο πνπ έρεη δηαπηζηψζεη ή ηνπ έρνπλ θαηαγγειζεί, ελεκεξψλνληαο ηηο βειγηθέο αξρέο, νη νπνίεο αληαπνθξίλνληαη θαη δηελεξγνχλ ζρεηηθνχο ειέγρνπο. Σν απνηέιεζκα είλαη ηα πξντφληα πνπ θάλνπλ θαηάρξεζε ηεο νλνκαζίαο «θέηα» λα απνζχξνληαη ζε ζπκκφξθσζε κε ηηο επηηαγέο θαη ππνδείμεηο ηεο δηνίθεζεο, σζηφζν αξθεηέο θνξέο αξγφηεξα επαλεκθαλίδνληαη θαη επαλαιακβάλνπκε ηελ δηαδηθαζία. Σν Γξαθείν καο έρεη, ηφζν πξφζθαηα, φζν θαη θαηά ηα πξνεγνχκελα ρξφληα, εθηεηακέλε ελ ζέκαηη αιιεινγξαθία κε ηηο βειγηθέο αξρέο θαη ελεκεξψλεη πιήξσο ηηο ειιεληθέο ππεξεζίεο (Τπ. Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο θαη Σξνθίκσλ / Γηεχζπλζε Βηνινγηθήο Γεσξγίαο, Τπ. Δμσηεξηθψλ, ΜΑ Δ.Δ.), ηηο νπνίεο θαη ζπκβνπιεχεηαη αλαθνξηθά κε ηηο αθνινπζεηέεο δηαδηθαζίεο εάλ ππάξρεη αλάγθε. Οη παξεκβάζεηο καο πξνο ηηο βειγηθέο αξρέο είλαη θαηά θαλφλα επηηπρεκέλεο, ππφ ηελ έλλνηα φηη απηέο δηελεξγνχλ έζησ θαη κε θάπνηα ρξνληθή θαζπζηέξεζε- ειέγρνπο, πξνο ηα απνηειέζκαηα θαη ηηο ππνδείμεηο ησλ νπνίσλ ζπκκνξθψλνληαη νη βειγηθέο επηρεηξήζεηο πνπ δηαζέηνπλ ηα πξντφληα κε παξαπιαλεηηθέο ελδείμεηο. Σαπηφρξνλα, παξαθνινπζνχκε δηαξθψο ηελ θαηάζηαζε ζε φια ηα πξντφληα ειιεληθνχ ελδηαθέξνληνο ηνπιάρηζηνλ ζηηο κεγάιεο ιηαλεκπνξηθέο αιπζίδεο, ελψ αμηνπνηνχκε θαη πιεξνθνξίεο πνπ καο πεξηέξρνληαη απφ ηδηψηεο θαηαγγέιινληεο. 11
2. ΣΗΜΔ ΣΖ ΒΔΛΓΗΚΖ ΑΓΟΡΑ 12
Delhaize Cora Carrefour Lidl Babybel (45%) 200g 2,45 2,39 2,49 2,35 Minibabybel rouge 12x22g 4,55 4,59 4,69 4,33 Boursin ail & fines herbes 150g 2,12 2,06 1,69 / Brie coeur de lion 200g 2,05 2,06 1,98 / Brique de vache président 200g 2,36 2,41 2,36 2,29 Camembert cœur de lion 250g 1,83 1,79 1,90 1,79 Camembert le rustique 250g 2,49 2,61 2,28 / Caprice des dieux 200g 2,99 2,59 2,59 2,55 Maredsous Double crème 200g 2,42 2,47 2,34 2,34 Galbani Μοηζαρέλα 125g 1,25 1,30 1,25 / Chavroux 150g 2,85 2,55 2,23 / Entremont - Raclette Saveur d'antan 5,49 5,69 5,99 / (15 θέηες) - 350g Passendale délice (θέηες) 175g 3,29 3,58 3,09 3,09 Leerdammer original 200g 3,25 3,49 3,30 3,35 Entremont Emmenthal 250G 4,05 3,69 4,09 / Chaumes ηο Kg 19,65 19,89 19,90 / Brugge νέο (θέηες) 200g 2,69 3,00 2,79 / Arla Apetina Κύβοσς ζε λάδι 300g 2,49 2,63 2,49 / Salakis Κύβοσς ησριού ζε λάδι 300g 4,62 4,99 4,39 / Salakis 220g 3,47 3,66 3,59 / Μάρκα καταστήματος : Κύβοσς ησριού ζε λάδι 300g 2,29 2,49 2,29 1,79 Gouda νέο 300g 2,85 3,28 2,59 1,27 Μοηζαρέλα 125g 0,55 0,89 0,85 0,79 Parmigiano reggiano 100g 2,89 2,59 1,39 Φέηα 200g Δωδώνη 2,49 Cora 2,39 Carrefour 2,99 Eridanous 1,49 Cora SIMOS Eridanous Κύβοσς Φέηας ζε λάδι 300g 2,99 3,49 2,45 1,79 Emmentale 200g (θέηες) 2,59 2,99 2,35 1,85 13
Delhaize Cora Carrefour Lidl Babybel (45%) 200g 2,45 2,39 2,49 2,35 Minibabybel rouge 12x22g 4,55 4,59 4,69 4,33 Boursin ail & fines herbes 150g 2,12 2,06 1,69 / Brie coeur de lion 200g 2,05 2,06 1,98 / Brique de vache président 200g 2,36 2,41 2,36 2,29 Camembert cœur de lion 250g 1,83 1,79 1,90 1,79 Camembert le rustique 250g 2,49 2,61 2,28 / Caprice des dieux 200g 2,99 2,59 2,59 2,55 Maredsous Double crème 200g 2,42 2,47 2,34 2,34 Galbani Μοηζαρέλα 125g 1,25 1,30 1,25 / Chavroux 150g 2,85 2,55 2,23 / Entremont - Raclette Saveur d'antan 5,49 5,69 5,99 / (15 θέηες) - 350g Passendale délice (θέηες) 175g 3,29 3,58 3,09 3,09 Leerdammer original 200g 3,25 3,49 3,30 3,35 Entremont Emmenthal 250G 4,05 3,69 4,09 / Chaumes ηο Kg 19,65 19,89 19,90 / Brugge νέο (θέηες) 200g 2,69 3,00 2,79 / Arla Apetina Κύβοσς ζε λάδι 300g 2,49 2,63 2,49 / Salakis Κύβοσς ησριού ζε λάδι 300g 4,62 4,99 4,39 / Salakis 220g 3,47 3,66 3,59 / Μάρκα καταστήματος : Κύβοσς ησριού ζε λάδι 300g 2,29 2,49 2,29 1,79 Gouda νέο 300g 2,85 3,28 2,59 1,27 Μοηζαρέλα 125g 0,55 0,89 0,85 0,79 Parmigiano reggiano 100g 2,89 2,59 1,39 Φέηα 200g Δωδώνη 2,49 Cora 2,39 Carrefour 2,99 Eridanous 1,49 Cora SIMOS Eridanous Κύβοσς Φέηας ζε λάδι 300g 2,99 3,49 2,45 1,79 Emmentale 200g (θέηες) 2,59 2,99 2,35 1,85 14
Delhaize Cora Carrefour Lidl Babybel (45%) 200g 2,45 2,39 2,49 2,35 Minibabybel rouge 12x22g 4,55 4,59 4,69 4,33 Boursin ail & fines herbes 150g 2,12 2,06 1,69 / Brie coeur de lion 200g 2,05 2,06 1,98 / Brique de vache président 200g 2,36 2,41 2,36 2,29 Camembert cœur de lion 250g 1,83 1,79 1,90 1,79 Camembert le rustique 250g 2,49 2,61 2,28 / Caprice des dieux 200g 2,99 2,59 2,59 2,55 Maredsous Double crème 200g 2,42 2,47 2,34 2,34 Galbani Μοηζαρέλα 125g 1,25 1,30 1,25 / Chavroux 150g 2,85 2,55 2,23 / Entremont - Raclette Saveur d'antan 5,49 5,69 5,99 / (15 θέηες) - 350g Passendale délice (θέηες) 175g 3,29 3,58 3,09 3,09 Leerdammer original 200g 3,25 3,49 3,30 3,35 Entremont Emmenthal 250G 4,05 3,69 4,09 / Chaumes ηο Kg 19,65 19,89 19,90 / Brugge νέο (θέηες) 200g 2,69 3,00 2,79 / Arla Apetina Κύβοσς ζε λάδι 300g 2,49 2,63 2,49 / Salakis Κύβοσς ησριού ζε λάδι 300g 4,62 4,99 4,39 / Salakis 220g 3,47 3,66 3,59 / Μάρκα καταστήματος : Κύβοσς ησριού ζε λάδι 300g 2,29 2,49 2,29 1,79 Gouda νέο 300g 2,85 3,28 2,59 1,27 Μοηζαρέλα 125g 0,55 0,89 0,85 0,79 Parmigiano reggiano 100g 2,89 2,59 1,39 Φέηα 200g Δωδώνη 2,49 Cora 2,39 Carrefour 2,99 Eridanous 1,49 Cora SIMOS Eridanous Κύβοσς Φέηας ζε λάδι 300g 2,99 3,49 2,45 1,79 Emmentale 200g (θέηες) 2,59 2,99 2,35 1,85 Bottom of Form 15
3. ΔΣΗΑΕΟΝΣΑ ΣΖΝ ΒΔΛΓΗΚΖ ΠΑΡΑΓΩΓΖ ΚΑΗ ΑΓΟΡΑ ΣΤΡΗΟΤ 3(α) Ζ βειγηθή παξαγωγή γαιαθηνθνκηθώλ θαη ηπξηνύ Σα θπξίαξρα πξντφληα ηεο βειγηθήο γαιαθηνβηνκεραλίαο είλαη παξαδνζηαθά ην θξέζθν γάια πξνο θαηαλάισζε θαη ηα πξντφληα λσπνχ γάιαθηνο. Σν έηνο 2011, ην Βέιγην παξήγαγε 752,5 εθαη. ιίηξα γάιαθηνο γηα θαηαλάισζε, ελψ ε παξαγσγή λσπψλ γαιαθηνθνκηθψλ φπσο ην γηανχξηη, ηα πνηά κε βάζε ην μηλφγαια, νη θξέκεο θαη ηα επηδφξπηα αλήιζε ζε 531,4 ρηι. ηφλνπο. Με βάζε ηα ζηνηρεία ηνπ 2011, απφ ηα γαιαθηνθνκηθά πξντφληα (γάια πξνο θαηαλάισζε + λσπά γαιαθηνθνκηθά), ην 32% ηεο παξαγσγήο αθνξά ην εκη-απνβνπηπξσκέλν γάια, ελψ αθνινπζεί ην μηλφγαια κε 17% ηεο παξαγσγήο θαη πην πίζσ νη θξέκεο πξνο θαηαλάισζε κε 13% θαη ην πιήξεο γάια κε 12% ηεο παξαγσγήο. Ζ βειγηθή παξαγσγή γηανπξηηνχ, ζνθνιαηνχρνπ γάιαθηνο θαη επηδφξπησλ είλαη κάιινλ πεξηνξηζκέλε. Μέξνο ηνπ γάιαθηνο πνπ ζπγθεληξψλεηαη γηα ηηο αλάγθεο ηεο γαιαθηνβηνκεραλίαο κεηαπνηείηαη ζε ηπξηά, γάια ζθφλε θαη βνχηπξν. Σν έηνο 2011, ε παξαγσγή ηπξηψλ ζην Βέιγην ζεκείσζε άλνδν 7,3%, έλαληη αλφδνπ 13% εθείλεο βνπηχξνπ, 25% εθείλεο απνβνπηπξσκέλνπ γάιαθηνο ζε ζθφλε, 11,5% ηεο παξαγσγήο γηανπξηηνχ, 9% εθείλεο θξεκψλ πξνο θαηαλάισζε θαη 8% ηεο παξαγσγήο βηηακηλνχρσλ πνηψλ κε βάζε ην γάια. Αληηζέησο, θαη πάληνηε ζε ζχγθξηζε κε ην 2010, ε παξαγσγή γάιαθηνο πξνο θαηαλάισζε κεηψζεθε θαηά 3,4%, κε ηελ παξαγσγή απνβνπηπξσκέλνπ λα ζεκεηψλεη κείσζε πιεζίνλ ηνπ 10% θαη εθείλελ πιήξνπο γάιαθηνο κείσζε ηεο ηάμεο ηνπ 6%. Σν 2012, ε παξαγσγή γάιαθηνο γηα θαηαλάισζε αλήιζε ζε 832,8 εθαη. ιίηξα (αχμεζε 10,7% ζε ζχγθξηζε κε ην 2011) θαη εθείλε λσπψλ γαιαθηνθνκηθψλ πξντφλησλ ζε 581,6 ρηι. ηφλνπο (αχμεζε 9,4% ζε ζχγθξηζε κε ην 2011). Ζ παξαγσγή ηπξηψλ απμήζεθε θαηά 1,1% αλεξρφκελε ζηνπο 73,89 ρηι. ηφλνπο, εθ ησλ νπνίσλ νη 63,4 ρηι. ηφλνη αθνξνχζαλ θπζηθά ηπξηά (αχμεζε 2,1% ζε ζχγθξηζε κε ην 2011) θαη νη 10,5 ρηι. ηφλνη λσπά ηπξηά (κείσζε 4,7% έλαληη ηνπ 2011). Θεακαηηθή άλνδν ζεκείσζε ην 2012 ε παξαγσγή επηδφξπησλ κε βάζε ην γάια (+71,8%), ζνθνιαηνχρνπ γάιαθηνο (+55,2%) θαη πιήξνπο γάιαθηνο (+21,2%). Ζ παξαγσγή βνπηχξνπ ζεκείσζε άλνδν 1,8%, ελψ πηψζε ζεκείσζε ε παξαγσγή γηανπξηηνχ (-10,4%), γάιαθηνο ζε ζθφλε (-3,6%), θαη ηδηαίηεξα κε απνβνπηπξσκέλνπ (-7,8%). Με βάζε ηα ζηνηρεία ηνπ πεξαζκέλνπ έηνπο, ην εκη-απνβνπηπξσκέλν γάια απνηειεί ην 30% ηεο βειγηθήο παξαγσγήο γαιαθηνθνκηθψλ πξντφλησλ, αθνινπζνχκελν απφ ην μηλφγαια πνπ έρεη κεξίδην 14%, θαη πην πίζσ ην πιήξεο γάια κε κεξίδην 13%, ηηο θξέκεο πξνο θαηαλάισζε κε κεξίδην 12%, ηα επηδφξπηα κε κεξίδην 11% θαη ην ζνθνιαηνχρν γάια κε κεξίδην 8% ηεο παξαγσγήο. 16
ηνπο παξαθάησ πίλαθεο, θαζψο θαη ζην γξάθεκα πνπ ηνπο αθνινπζεί, παξαθνινπζνχκε ηελ εμέιημε ηεο βειγηθήο παξαγσγήο θχξησλ θαηεγνξηψλ γαιαθηνθνκηθψλ πξντφλησλ θαη ηπξηψλ θαηά ηελ εμαεηία 2007-2012. Παραγωγή γαλακηοκομικών ζηο Βέλγιο (2007-2012) ε ρηι. ιίηξα ή ηόλνπο 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Μεηαβνιή 2011/2012 Γάια πξνο θαηαλάισζε * 776.845 788.035 771.661 778.754 752.529 832.816 +10,7% Νσπά γαιαθηνθνκηθά ** 523.107 524.715 523.469 530.598 531.430 581.633 +9,4% Βνχηπξν 72.522 66.555 77.042 75.043 78.080 79.477 +1,8% Γάια ζε ζθφλε 150.016 155.029 144.418 147.246 153.991 148.410-3,6% Σσριά 61.397 60.792 64.126 68.147 73.096 73.892 +1,1% Φσζικά ησριά 52.032 51.233 54.252 56.905 62.049 63.361 +2,1% Νωπά ησριά 9.365 9.559 9.875 11.242 11.046 10.531-4,7% Οξξφο γάιαθηνο 74.713 90.267 86.851 - - - Παγσηά 119.976 109.391 89.395 84.994 74.184 74.196 +0,02% ΠΖΓΖ: Οκνζπνλδηαθφ Τπ. Οηθνλνκίαο, Γελ. Γ/λζε ηαηηζηηθήο θαη Οηθνλνκηθήο Πιεξνθφξεζεο * Πεξηιακβάλεη ην πιήξεο, ην εκη-απνβνπηπξσκέλν, ην απνβνπηπξσκέλν γάια, ην βνπηπξφγαια, ην ζνθνιαηνχρν θαη ην βηηακηλνχρν γάια. ** Πεξηιακβάλνπλ γηανχξηη, μηλφγαια, θξέκεο πξνο θαηαλάισζε, επηδφξπηα. Ζ παξαγωγή νξηζκέλωλ θύξηωλ θαηεγνξηώλ ηπξηώλ ζην Βέιγην, 2006-2012 ε θηιά 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Π. ΑΠ. Π. ΑΠ. Π. ΑΠ. Π. ΑΠ. Π. ΑΠ. Π. ΑΠ. Π. ΑΠ. Νσπά θπζηθά ιεπθά 8.219.523 443 6.510.244 6.009.893 6.030.757 6.770.132 6.665.187 6.225.219 Νσπά αξσκ., θξνχη. 1.812.658 2.676.262 3.400.624 3.695.990 4.330.327 4.203.336 Ricotta 157.491 178.145 148.455 147.905 141.701 177.681 161.679 Λνηπά λσπά ηπξηά 4.144.280 Πεγκέλν γάια γηα ηπξί 11.995 270 Cheddar Gouda 3.738.415 4.047.763 4.382.462 4.297.527 5.253.784 5.090.974 4.752.082 Herve 305.690 Mozzarella 19.393.523 25.509.780 24.991.386 25.617.038 27.175.597 32.928.020 36.347.947 Pecorino 17.418 17.154 Λνηπά ηπξηά ηη. ηχπνπ 1.355.290 Λνηπά ηπξηά 20.916.230 36.687.256 22.474.846 29.392.956 21.841.718 30.444.170 24.337.157 29.199.155 24.475.673 24.030.318 20.905.830 36.066.747 Λησκέλα ηπξηά (fondu) 44.879.612 11.472.473 42.693.226 13.228.733 40.439.631 12.424.252 36.662.136 9.939.997 30.427.281 44.003.152 ΤΝΟΛΟ 99.440.560 48.160.172 104.090.266 42.621.689 101.231.323 42.868.422 100.800.505 39.139.422 68.147.214 30.427.281 73.095.516 44.003.152 73.892.327 36.066.747 ΠΖΓΖ: Οκνζπνλδηαθφ Τπ. Οηθνλνκίαο, Γελ. Γ/λζε ηαηηζηηθήο θαη Οηθνλνκηθήο Πιεξνθφξεζεο εκεηώζεηο: Ζ έλδεημε (Π) ζηηο ζηήιεο αλαθέξεηαη ζε πνζφηεηεο παξαγσγήο. Ζ έλδεημε (ΑΠ) αλαθέξεηαη ζε πνζφηεηεο απνζεκάησλ ζην ηέινο ηνπ έηνπο. ηνπο ππνινγηζκνχο ησλ παξαγφκελσλ πνζνηήησλ ζε απηφλ ηνλ πίλαθα πεξηιακβάλνληαη ηα ιησκέλα ηπξηά (fondu) ελψ ζηνλ πην πάλσ πίλαθα πνπ απεηθνλίδεη ηελ παξαγσγή γαιαθηνθνκηθψλ ζην Βέιγην ζηελ πεξίνδν 2007-2012, ε παξαγσγή ιησκέλσλ ηπξηψλ δελ ζπκπεξηιακβάλεηαη ζην ζχλνιν ηεο παξαγσγήο ηπξηψλ. 17
ΥΙΛ. ΛΙΣΡΑ Ή ΣΟΝΟΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΑΛΑΚΣΟΚΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΣΩΝ ΣΟ ΒΔΛΓΙΟ (2007-2012) 900.000 800.000 700.000 600.000 500.000 400.000 300.000 2007 2008 2009 2010 2011 2012 200.000 100.000 0 Γάλα ππορ καηανάλωζε Νωπά γαλακηοκομικά Βούηςπο Γάλα ζε ζκόνε Τςπιά Οππόρ γάλακηορ Παγωηά Απφ ηνλ αλσηέξσ πίλαθα πνπ εκθαλίδεη ηελ παξαγσγή ησλ θπξηφηεξσλ θαηεγνξηψλ ηπξηψλ ζην Βέιγην ηελ ηειεπηαία επηαεηία, δηαπηζηψλνπκε θαη αξράο ηελ ζεκαληηθή θαη δηαξθψο απμαλφκελε παξαγσγή ηπξηνχ ηχπνπ Mozzarella, πνπ ην 2012 αλήιζε ζε 36.348 ηφλνπο, έρνληαο ζεκεηψζεη άλνδν ηεο ηάμεο ηνπ 10,4% ζε ζχγθξηζε κε ην 2011 θαη ηνπ 87,4% ζε ζχγθξηζε κε ηελ παξαγσγή ην έηνο 2006. εκεηψλνπκε φηη, ζχκθσλα κε απηά πνπ δηαβάδνπκε ζηνλ βειγηθφ νηθνλνκηθφ Σχπν, ην ηπξί ηχπνπ Mozzarella παξάγεηαη θπξίσο απφ ηελ κεγάιε εηαηξεία παξαγσγήο γαιαθηνθνκηθψλ Belgomilk. Γηαπηζηψλνπκε επίζεο ζεκαληηθέο παξαγφκελεο πνζφηεηεο ιησκέλσλ ηπξηψλ (fondu) κέρξη ην 2009 (36.662 ηφλνη, ελψ παιαηφηεξα αθφκε κεγαιχηεξεο πνζφηεηεο), ελψ ζηε ζπλέρεηα βιέπνπκε χπαξμε κφλνλ απνζεκάησλ. Ζ παξαγσγή ινηπψλ ηπξηψλ, ηα νπνία δελ θαηνλνκάδνληαη ζηα ζηαηηζηηθά ηνπ νκνζπνλδηαθνχ Τπ. Οηθνλνκίαο, αλήιζε ην 2012 ζε 20.906 ηφλνπο, ζεκεηψλνληαο κείσζε 13% έλαληη ηνπ 2011 θαη πησηηθή ηάζε απφ ην 2010 θαη κεηά. Ληγφηεξν ζεκαληηθή είλαη ε παξαγσγή λσπψλ ηπξηψλ (ζηνπο 10.531 ηφλνπο ην 2012), θαζψο θαη ηπξηνχ ηχπνπ Gouda (4.752 ηφλνη ην 2012). ην θαησηέξσ γξάθεκα δηαθξίλνπκε ηα κεξίδηα ησλ θχξησλ θαηεγνξηψλ παξαγφκελσλ ηπξηψλ ζην Βέιγην, επί ηνπ ζπλφινπ ηεο παξαγσγήο ηνπ 2012. 18
ΜΔΡΙΓΙΑ ΣΤΠΩΝ ΣΤΡΙΩΝ ΣΗΝ ΤΝΟΛΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΤΡΙΩΝ ΣΟΤ ΒΔΛΓΙΟΤ Gouda 6,4% Τςπιά ιηαλικού ηύπος 1,8% Νωπά ηςπιά 14,3% Λοιπά ηςπιά 28,3% Mozzarella 49,2% 3(β) Ζ θαηαλάιωζε ηπξηνύ ζην Βέιγην θαη νη ηάζεηο ηεο αγνξάο Ζ θαηαλάισζε ηπξηψλ ζην Βέιγην απμάλεηαη ρξφλν κε ηνλ ρξφλν. χκθσλα κε ζηνηρεία ηεο εηαηξείαο εκπνξηθψλ πιεξνθνξηψλ θαη εξεπλψλ αγνξάο GfK, ην 2012 ν κέζνο Βέιγνο αγφξαζε 12,1 θηιά ηπξηψλ (ρσξίο λα ζπλππνινγίδνληαη ηα ιεπθά ηπξηά), ελψ ε αγνξά ηπξηψλ ζεκείσζε κεγέζπλζε ηεο ηάμεσο ηνπ 2,4% ζε φγθν θαη θαηά θεθαιήλ δαπάλε. Ο κέζνο Βέιγνο μφδεςε 112,3 γηα αγνξά ηπξηψλ. Σν 2012 ε κέζε ζπρλφηεηα αγνξάο ηπξηνχ αλήιζε ζε 48,1 θνξέο εηεζίσο, ελψ ε κέζε ηηκή ησλ αγνξαδφκελσλ ηπξηψλ παξέκεηλε ζε ζηαζεξά επίπεδα, ζηα 9,28 αλά θηιφ. Σν 2012, ην 99,6% ησλ Βέιγσλ αγφξαζε ηπξηά ζηελ δηάξθεηα ηνπ έηνπο (έλαληη 100% ην 2011). Δπηζεκαίλνπκε φηη ην 2011 ππήξμε δχζθνιε ρξνληά γηα ηηο πσιήζεηο ηπξηνχ ζην Βέιγην, θαζψο νη πσιήζεηο (κε ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ ιεπθψλ λσπψλ ηπξηψλ) ππνρψξεζαλ θαηά πεξίπνπ 4% ζε φγθν θαη 2% ζε αμία, ζε εηήζηα βάζε έλαληη ηνπ 2010. Παξ φιε ηελ πηψζε απηή, εθηηκάηαη φηη θαηά ηελ ηειεπηαία δεθαεηία ν κέζνο Βέιγνο αχμεζε ηελ θαηαλάισζε ηπξηνχ θαηά 1 κε 1,5 θηιά. χκθσλα κε ζηνηρεία ηνπ 2011, ελψ ν αξηζκφο ησλ αγνξαζηψλ ηπξηνχ ζην Βέιγην παξακέλεη ζρεηηθά ζηαζεξφο, απμάλεηαη ε ζπρλφηεηα αγνξψλ ζε εηήζηα βάζε, πνπ αλήιζε ζε 48,4 θνξέο ην 2011 έλαληη 47,4 θνξψλ ην 2010. Σν 2011 ν κέζνο Βέιγνο αγφξαζε ιίγν ιηγφηεξν απφ 12 θηιά ηπξηψλ, μνδεχνληαο 109. ην θαησηέξσ γξάθεκα παξνπζηάδνπκε ηελ εμέιημε ηεο κέζεο θαηά θεθαιήλ θαηαλάισζεο ηπξηψλ ζην Βέιγην θαηά ηελ πεξίνδν 2000-2012 (πιελ λσπψλ ηπξηψλ). 19
Ποσότητερ (τόνοι) ΚΙΛΑ Κατά κευαλήν κατανάλωση τςπιών στο Βέλγιο (εκτόρ νωπών τςπιών) 12,5 12 11,5 11 Κιλά καηά κεθαλήν (εκηόρ νωπών ηςπιών) 10,5 10 9,5 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 ΔΣΗ ηα θαησηέξσ δηαγξάκκαηα βιέπνπκε ηελ εμέιημε ηεο θαηαλάισζεο ηπξηψλ απφ ηα λνηθνθπξηά ζην Βέιγην ζε πνζφηεηεο θαη αμία, θαηά ηελ πεξίνδν 2004-2010. ΚΑΣΑΝΑΛΩΗ ΣΤΡΙΩΝ ΑΠΟ ΣΑ ΒΔΛΓΙΚΑ ΝΟΙΚΟΚΤΡΙΑ, 2004-2010 132.000 130.947 130.000 128.000 126.000 124.000 124.239 124.907 126.195 122.000 120.000 118.774 120.004 120.927 Ποζόηεηερ (ηόνοι) 118.000 116.000 114.000 112.000 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Έτη 20
Αξία (εκατ. ) ΚΑΣΑΝΑΛΩΗ ΣΤΡΙΩΝ ΑΠΟ ΣΑ ΒΔΛΓΙΚΑ ΝΟΙΚΟΚΤΡΙΑ, 2004-2010 1.400 1.200 1.133 1.146 1.180 1.000 976 971 975 1.022 800 Αξία (εκαη. ) 600 400 200 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Έτη Οη πξνηηκήζεηο ηνπ βειγηθνύ θαηαλαιωηηθνύ θνηλνύ ζε δηαθνξεηηθνύο ηύπνπο ηπξηώλ Καηά ηα ζηνηρεία έξεπλαο αγνξάο ηεο GfK, πιένλ ηνπ εκίζεσο ηεο αγνξάο ζην Βέιγην απαξηίδεηαη απφ ηα ζθιεξά ηπξηά, ελψ ηδηαίηεξε πξφνδν παξνπζηάδνπλ νη πσιήζεηο ησλ λσπψλ θαη ησλ εκίζθιεξσλ ηπξηψλ, ελψ ην 2012 ζπλερίζηεθε ε άλνδνο θαη ησλ θαηεγνξηψλ ηπξηψλ πην πεξηνξηζκέλεο θαηαλάισζεο, απφ αηγνπξφβεην γάια. Σάζε πνπ δηαπηζηψλεηαη απφ δηάθνξεο θιαδηθέο έξεπλεο αγνξάο είλαη ε ελίζρπζε ησλ ηπξηψλ απφ θαηζηθίζην γάια, ε νπνία πξνθαλψο πξνθαιεί ηελ βαζκηαία άλνδν ηεο θαηεγνξίαο ηπξηψλ απφ αηγνπξφβεην γάια, φπνπ πεξηιακβάλεηαη θαη ε θέηα. Ο βαζκφο δηείζδπζεο ηνπ θαηζηθίζηνπ ηπξηνχ ζηηο βειγηθέο θαηαλαισηηθέο ζπλήζεηεο αλέξρεηαη ζε 45% (έλαληη 78% ησλ γαιιηθψλ λνηθνθπξηψλ πνπ αγνξάδνπλ θαηζηθίζην ηπξί), κε κεγαιχηεξε δηείζδπζε ζηελ πεξηθέξεηα ηεο Βαιινλίαο, ε νπνία είλαη εγγχηεξα ζηα γαιιηθά θαηαλαισηηθά πξφηππα. Οη κεγάιεο γαιαθηνθνκηθέο εηαηξείεο πνπ δηαζέηνπλ θαηζηθίζην ηπξί ζηελ βειγηθή αγνξά ζπρλά ζπζρεηίδνπλ ηελ ρξήζε ηνπ κε ην ςσκί, ελψ απφ ηελ πιεπξά ηνπο νη θαηαλαισηέο απνθηνχλ αληίιεςε φηη πξφθεηηαη γηα ηπξί κε ιηγφηεξα ιηπαξά απφ εθείλν απφ αγειαδηλφ γάια, γεγνλφο ηδηαίηεξα ζεκαληηθφ αθνχ ν κέζνο θαηαλαισηήο επαηζζεηνπνηείηαη νινέλα θαη πεξηζζφηεξν ζηα δεηήκαηα πγηεηλήο δηαηξνθήο. Γεληθά πάλησο, ζηελ βειγηθή αγνξά θπξηαξρνχλ ηα ζθιεξά, αθνινπζνχκελα απφ ηα καιαθά θαη ηα ιησκέλα ηπξηά (fromages fondus). Σν 2012, ζχκθσλα κε ηα ζηνηρεία ηεο GfK, ην κεξίδην αγνξάο ησλ ζθιεξψλ ηπξηψλ αλεξρφηαλ ζε 52,5%, αθνινπζνχκελν απφ εθείλα ησλ καιαθψλ ηπξηψλ (18,3%), ησλ ιησκέλσλ ηπξηψλ (9,4%) θαη ησλ εκίζθιεξσλ ηπξηψλ (9,4%, πνπ εκθαλίδεη αλνδηθή ηάζε). Πην κηθξά 21
κεξίδηα θαηέρνπλ ηα λσπά ηπξηά (κεξίδην 6,9% ην 2012, πνπ εκθαλίδεη δηαρξνληθά ζρεηηθή ζηαζεξφηεηα), θαζψο θαη ηα ηπξηά απφ αηγνπξφβεην γάια (κεξίδην 3,2% ην 2012, πνπ εκθαλίδεη δηαρξνληθά κηθξή αιιά ζηαζεξά αλνδηθή ηάζε). Δμαηξεηηθά κηθξφ αιιά εμειηζζφκελν ηκήκα ηεο αγνξάο (0,3% ην 2012) θαιχπηνπλ ηα ζπζθεπαζκέλα κείγκαηα δηαθνξεηηθψλ ηχπσλ ηπξηψλ, ελψ ηα ζηνηρεία ηεο GfK επηζεκαίλνπλ φηη ε αλνδηθή ηάζε ησλ κεξηδίσλ ησλ εκίζθιεξσλ θαη αηγνπξφβεησλ ηπξηψλ γίλεηαη εηο βάξνο ηεο θαηαλάισζεο ησλ ζθιεξψλ ηπξηψλ. Γεληθή ηάζε πνπ δηαπηζηψλεηαη απφ θιαδηθέο έξεπλεο πνπ γίλνληαη ζε εηήζηα βάζε, είλαη φηη δελ ππάξρνπλ ξηδηθέο κεηαβνιέο ζηηο πξνηηκήζεηο ηνπ βειγηθνχ θαηαλαισηηθνχ θνηλνχ φζνλ αθνξά ηνπο δηαθνξεηηθνχο αλσηέξσ ηχπνπο ηπξηψλ, εθείλν ην νπνίν σζηφζν θαίλεηαη είλαη κία αμηφινγε ελίζρπζε ηνπ κεξηδίνπ ησλ εκίζθιεξσλ ηπξηψλ απφ ην 2000 κέρξη ην 2012 (ζπλνιηθά θαηά 2,3 πνζνζηηαίεο κνλάδεο), θαη δεπηεξεπφλησο ησλ ηπξηψλ απφ αηγνπξφβεην γάια θαηά ηελ ίδηα πεξίνδν (ζπλνιηθά θαηά 1,2 πνζνζηηαίεο κνλάδεο). Αληηζέησο, επηζεκαίλεηαη φηη ην κεξίδην ησλ λσπψλ ηπξηψλ, πνπ έθζαζε ζε αξθεηά πςειφ επίπεδν ην 2003 (7,6%), έρεη αθνινπζήζεη ζηε ζπλέρεηα πησηηθή πνξεία κε απμνκεηψζεηοθαη ζεσξείηαη απφ ηνπο εηδηθνχο ηνπ θιάδνπ σο κε επηδερφκελν ζεκαληηθήο βειηίσζεο ζηα πξνζερή ρξφληα, παξά κφλνλ ζηνλ βαζκφ πνπ δηάθνξνη παξαγσγνί εηζάγνπλ θαηλνηφκα πξντφληα ή ρξήζεηο ησλ λσπψλ ηπξηψλ ζηελ αγνξά. Μία πξφζζεηε ηάζε πνπ δηαπηζηψλνπλ νη θιαδηθέο έξεπλεο είλαη φηη, αξρήο γελνκέλεο απφ ηελ ηξηεηία 2008-2010, ηα κεξίδηα ησλ ιησκέλσλ ηπξηψλ, ησλ ηπξηψλ ζε θέηεο, ζε θνκκάηηα θαη ζε ζπζθεπαζίεο πνηθηιηψλ ηπξηψλ ( plats fromagers ) κεηψζεθαλ, πξνο φθεινο ησλ κεξηδίσλ ηξηκκέλσλ ηπξηψλ, ηπξηψλ ζε ζπζθεπαζίεο ζλαθ ή κηθξψλ νξεθηηθψλ. Γεληθά, ηξεηο αλαθέξνληαη σο νη θαζνξηζηηθνί παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηελ αγνξά ηπξηνχ ζην Βέιγην: ε ζπρλφηεηα αγνξάο, νη θαηλνηνκίεο ζηα πξντφληα θαη ηελ παξνπζίαζή ηνπο θαη ε παξνπζία ηνπηθψλ ηπξηψλ (ζπεζηαιηηέ). Δπίζεο, ε ηάζε πνπ θαίλεηαη απφ ηηο έξεπλεο φηη ηζρχεη ζηελ βειγηθή αγνξά είλαη φηη νη κεγαιχηεξνη θαηαλαισηέο ηπξηνχ είλαη νη εχπνξεο νηθνγέλεηεο κε παηδηά, πνπ αγνξάδνπλ ην 31% πεξίπνπ ηνπ φγθνπ πσιήζεσλ, ελψ αληηπξνζσπεχνπλ ην 23% ησλ θαηαλαισηψλ. Απμαλφκελε ζεκαζία ζηελ αγνξά απνθηνχλ αξθεηά γξήγνξα νη εχπνξνη ζπληαμηνχρνη, ηα δεπγάξηα ρσξίο παηδηά θαη νη αλχπαληξνη λένη, ελψ, φπσο είλαη αλακελφκελν, νη νηθνγέλεηεο θαη νη ζπληαμηνχρνη κε ρακειά εηζνδήκαηα αγνξάδνπλ ιηγφηεξν ηπξί. Σα καιαθά ηπξηά αγνξάδνληαη πεξηζζφηεξν απφ αλχπαληξνπο λένπο θαη δεπγάξηα ρσξίο παηδηά, ελψ ηα ιησκέλα ηπξηά ηπγράλνπλ παξαδνζηαθά ηεο πξνηίκεζεο ησλ ρακεινζπληαμηνχρσλ. ην θαησηέξσ δηάγξακκα παξνπζηάδεηαη ε εμέιημε ησλ κεξηδίσλ αγνξάο δηαθφξσλ ηχπσλ ηπξηψλ ζηε βειγηθή αγνξά θαηά ηελ πεξίνδν 2000-2012, ζε φγθν πσιήζεψλ ηνπο, κε βάζε ζηνηρεία ηεο GfK. 22
ΜΔΡΙΓΙΟ (%) ΜΔΡΙΓΙΑ ΒΔΛΓΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΣΤΡΙΩΝ 2000-2012 Δ ΟΓΚΟ ΠΩΛΗΔΩΝ 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% Σςζκεςαζμένα μείγμαηα ηςπιών Τςπιά ζε λιωμένε μοπθή (fondu) Τςπιά από αιγοππόβειο γάλα Νωπά ηςπιά Μαλακά ηςπιά Ημίζκλεπα ηςπιά Σκλεπά ηςπιά 10% 0% 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 ΔΣΗ χκθσλα κε ηα ζηνηρεία ηεο έξεπλαο ηεο GfK, ηα εκίζθιεξα ηπξηά νινέλα θεξδίδνπλ δεκνηηθφηεηα ζηελ βειγηθή αγνξά, κε θπξηφηεξν εθπξφζσπφ ηνπο ηα «κνλαζηηθά» ηπξηά ( fromages d abbaye ). Αξθεηά δεκνθηιή είλαη θαη ηα ηξηκκέλα ηπξηά, ηα νπνία θαηά ηελ έξεπλα παξνπζηάδνπλ αξθεηά θαιέο πξννπηηθέο κεγέζπλζεο ησλ πσιήζεψλ ηνπο, ηδηαίηεξα εθ φζνλ πξνσζνχληαη ζηελ αγνξά κε λέεο, θαηλνηφκεο θαη πξαθηηθέο ζπζθεπαζίεο θαη ρξήζεηο γηα ηνπο θαηαλαισηέο. Καηά ηελ έξεπλα, νη πσιήζεηο ηξηκκέλσλ ηπξηψλ βξίζθνληαη ζε άλνδν, ηφζν ζε αμίεο φζν θαη ζε φγθν, γεγνλφο πνπ επηβεβαηψλεηαη θαη απφ ηηο ξαγδαία εμειηζζφκελεο εηζαγσγέο. Σν 2012, νη πσιήζεηο κεηγκάησλ ηξηκκέλσλ ηπξηψλ παξνπζίαζαλ άλνδν θαηά 9,4% ζε φγθν θαη θαηά 9,3% ζε αμία. Δπίζεο, θαηά ηα ηειεπηαία ρξφληα παξαηεξείηαη κία ηάζε εηζφδνπ ζηελ αγνξά θχκαηνο λέσλ, εηδηθεπκέλσλ ηπξνθνκηθψλ πξντφλησλ κε ραξαθηήξα gourmet, πνπ έρνπλ θαηαζηήζεη ην εκπφξην ηπξηψλ αξθεηά εμεηδηθεπκέλν, κε ζεκαληηθή παξνπζία θαη εμεηδηθεπκέλσλ θαηαζηεκάησλ. Παξαηεξείηαη επίζεο ηάζε εηζφδνπ θαη επηθξάηεζεο αξθεηψλ ηπξηψλ «νηθνινγηθψλ» κεζφδσλ παξαγσγήο, πνπ αληαπνθξίλνληαη ζηηο πξνηηκήζεηο ησλ θαηαλαισηψλ γηα πεξηζζφηεξν πγηεηλά θαη παξαδνζηαθά παξαγφκελα ηξφθηκα. Έκθαζε δίλεηαη απφ ηνπο Βέιγνπο θαηαλαισηέο, παξά ηελ νηθνλνκηθή θξίζε, ζηελ πςειή πνηφηεηα θαη ηελ απζεληηθφηεηα ησλ ηπξηψλ, ζηα ζπζηαηηθά ηνπο, ηηο κεζφδνπο παξαγσγήο θαη ηελ πξνέιεπζή ηνπο. Τςειή δήηεζε ππάξρεη επίζεο παξαδνζηαθά ζην Βέιγην γηα ιησκέλα ηπξηά θαη ηπξηά πνπ κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ γηα επάιεηςε, αξθεηά ζπρλά κε πξνζζήθε γεχζεσλ θαη θπζηθψλ ζπζηαηηθψλ. Δπίζεο, αξθεηά ζπλεζηζκέλε είλαη ε πξνζθνξά ζην ιηαλεκπφξην ζπιινγψλ ηπξηψλ δηαθνξεηηθψλ ηχπσλ ζε εληαία ζπζθεπαζία, πνπ πξνζειθχνπλ ην ελδηαθέξνλ ησλ Βέιγσλ θαηαλαισηψλ ππφ ηελ πξνυπφζεζε φηη ζηελ ζπζθεπαζία δίλνληαη νη απαξαίηεηεο πιεξνθνξίεο αλαθνξηθά κε ηα 23
δηαθνξεηηθά είδε ηπξηψλ πνπ πεξηιακβάλνληαη ζε απηήλ θαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπο. Ωο γεληθέο ηάζεηο ζηελ βειγηθή αγνξά ηπξηνχ θαηαγξάθνληαη αθ ελφο ε νινέλα θαη κεγαιχηεξε θαηαλάισζε εγρψξηα παξαγφκελσλ ηπξηψλ θαη ηπξηψλ κε εηδηθά ραξαθηεξηζηηθά θαη θπζηθέο κεζφδνπο παξαγσγήο, θαη αθ εηέξνπ ε πξνηίκεζε ησλ θαηαλαισηψλ γηα ηπξηά ζε κνξθή θαη ζπζθεπαζίεο πνπ είλαη εχθνιν λα ρξεζηκνπνηεζνχλ. Οη θιαδηθέο έξεπλεο δείρλνπλ δηαρξνληθή ηάζε κείσζεο ησλ κεξηδίσλ αγνξάο ησλ light ηπξηψλ, δειαδή εθείλσλ κε κεησκέλα ιηπαξά θαη άιιεο βιαβεξέο γηα ηελ πγεία νπζίεο, ελψ δηαγηγλψζθνπλ κία ζαθή πξνηίκεζε ησλ Βέιγσλ θαηαλαισηψλ γηα γεπζηηθά ηπξηά. Ζ δηαρξνληθή ηάζε πνπ εκθαλίδεηαη ζηε βειγηθή αγνξά επλνεί ζαθψο ηα ζπζθεπαζκέλα ηπξηά, εηο βάξνο ησλ ηπξηψλ πνπ δηαηίζεληαη ζε εηδηθά ηκήκαηα ησλ ιηαλεκπνξηθψλ αιπζίδσλ ή θαηαζηεκάησλ, θφβνληαη θαη δηαηίζεληαη απφ εηδηθεπκέλν πξνζσπηθφ. Σα ζπζθεπαζκέλα ηπξηά αληηπξνζσπεχνπλ ην 86% κε 90% ηνπ ζπλνιηθνχ φγθνπ πσιήζεσλ, έλαληη κεξηδίνπ κφιηο 10% κε 14% πνπ θαηέρνπλ ηα λσπά, ρχδελ ηπξηά, ηα νπνία κάιηζηα εκθαλίδνπλ έληνλε πησηηθή ηάζε (8% ην 2011). Σνχην σζηφζν δελ ζεκαίλεη φηη νη ιηαλεκπνξηθέο αιπζίδεο θαη ηα θαλάιηα δηαλνκήο ακεινχλ ηα εηδηθά ηκήκαηα ρχδελ ηπξηψλ, θαζψο απηά δίλνπλ ζηνλ θαηαλαισηή κία αίζζεζε θαιχηεξεο πνηφηεηαο θαη βεβαίσο ελαζρφιεζεο ηνπ εηδηθεπκέλνπ πξνζσπηθνχ καδί ηνπ, παξνρήο βνήζεηαο θαηά ηελ επηινγή θιπ. Κάηη άιιν πνπ επηζεκαίλεηαη ζηηο θιαδηθέο έξεπλεο είλαη ε ζεκαληηθφηεηα ηεο θαιήο ζήκαλζεο ησλ ζπζθεπαζκέλσλ ηπξηψλ, φπνπ ζα πξέπεη λα ηνλίδεηαη ε απζεληηθφηεηα, ελδερφκελεο πγηεηλέο ηδηφηεηεο ή νηθνινγηθέο κέζνδνη παξαγσγήο θιπ. Αξθεηά ζεκαληηθή ηάζε πνπ έρεη θαηαγξαθεί απφ ηνλ θιαδηθφ Σχπν είλαη επίζεο ε ζηαδηαθή εγθαηάιεηςε νξηζκέλσλ ηχπσλ πνιχ εηδηθψλ gourmet ηπξηψλ, φπσο ηα καιαθά ηπξηά κε θξνχζηα, ηα νπνία βάδνπλ ηνλ θαηαλαισηή ζε κία δηαδηθαζία αθαίξεζεο ηεο θξνχζηαο (παξά ην γεγνλφο φηη απηή είλαη ζπλήζσο πιπκέλε), γεγνλφο πνπ πξνθαλψο δελ αξέζεη ζε θάπνηνπο θαηαλαισηέο κε πεξηνξηζκέλν ρξφλν, ελψ επίζεο απμάλεη εκκέζσο ηελ ηηκή αλά θηιφ ηνπ βξψζηκνπ ηειηθά ηπξηνχ. Ο θιαδηθφο Σχπνο δηαπηζηψλεη επίζεο κία δηαρξνληθή εληππσζηαθή θαηά ηελ εθηίκεζή ηνπάλνδν ησλ ηπξηψλ απφ θαηζηθίζην γάια, ελψ ηα ζθιεξά ηπξηά, παξά ην γεγνλφο φηη ην κεξίδηφ ηνπο έρεη κεησζεί ειαθξψο ηελ ηειεπηαία δσδεθαεηία, παξακέλνπλ καθξάλ ε πξψηε θαηεγνξία ζηηο πξνηηκήζεηο ησλ Βέιγσλ θαηαλαισηψλ, θαη ηδηαίηεξα ηα ζθιεξά ηπξηά θνκκέλα ζε θέηεο. χκθσλα κε άιιε θαηεγνξηνπνίεζε πνπ έρεη δεκνζηεχζεη ν θιαδηθφο Σχπνο, κε βάζε ζηνηρεία ηνπ 2011 (επηέκβξηνο), ηα ζθιεξά ηπξηά εκθαλίδνληαη λα θαηέρνπλ κεξίδην 61,1% ηνπ φγθνπ πσιήζεσλ, αθνινπζνχκελα απφ ηα λσπά (κε κεξίδην 15%), ηα ιησκέλα (κε κεξίδην 10,15%), ηα καιαθά (κε κεξίδην 9,1%), ηα ηπξηά απφ θαηζηθίζην γάια (κε κεξίδην 2,6%), ηα «κπιε» ηπξηά (κε κεξίδην 0,1%) θαη ηα «δεζηά» ηπξηά (κε κεξίδην 0,07%). Οη κεγαιχηεξεο απμήζεηο κεξηδίσλ κε βάζε απηήλ ηελ θαηεγνξηνπνίεζε πνπ ζεκεηψζεθαλ κεηαμχ 2010 θαη 2011 αθνξνχζαλ ηα 24
λσπά ηπξηά (+7,7%), ηα «δεζηά» ηπξηά (+7,3%), ηα ηπξηά απφ θαηζηθίζην γάια (+6,2%), ιηγφηεξν ηα ζθιεξά ηπξηά (+2,5%), ελψ κεηψζεηο είραλ ηα κεξίδηα ησλ ιησκέλσλ θαη ησλ καιαθψλ ηπξηψλ (-0,7%), θαζψο θαη ησλ «κπιε» ηπξηψλ (-2,1%). Δπίζεο, ζχκθσλα κε θαηεγνξηνπνίεζε ησλ ηπξηψλ πνπ αγνξάδνληαη ζηελ βειγηθή αγνξά αλάινγα κε ηελ ρξήζε ηνπο (ζηνηρεία αξρψλ ηνπ 2011 γηα ην 2010), ηα ηπξηά πνπ ζεξβίξνληαη ζε πηαηέια θαηέρνπλ κεξίδην 13,8% (έλαληη 13,9% ην 2006), εθείλα πνπ ζεξβίξνληαη σο δεζηά γεχκαηα κεξίδην 2,5% (έλαληη 2,3% ην 2006), ηα ηπξηά πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη ζηελ καγεηξηθή κεξίδην 21,2% (έλαληη 18,5% ην 2006), ηα ηπξηά ζε κεγάια θνκκάηηα κεξίδην 13,9% (έλαληη 16,9% ην 2006), ηα νξεθηηθά ηπξηά κεξίδην 1,3% (έλαληη 1,1% ην 2006), ηα ζλαθ κεξίδην 1,6% (έλαληη 1,2% ην 2006), ηα ηπξηά πνπ ζεξβίξνληαη σο ζπλνδεπηηθά γεπκάησλ κεξίδην 13,7% (έλαληη 14% ην 2006), θαη ηέινο ηα ηπξηά πξνο επάιεηςε κεξίδην 32% (έλαληη 32,1% ην 2006). ηνηρεία ηεο εηαηξείαο δεκνζθνπήζεσλ θαη εξεπλψλ αγνξάο Nielsen ηνπ πξψηνπ ηξηκήλνπ ηνπ 2011 εκθαλίδνπλ ηελ αθφινπζε εηθφλα φζνλ αθνξά ηηο πσιήζεηο ηπξηψλ αλάινγα κε ηελ ρξήζε ηνπο: ηπξηά πξνο επάιεηςε κεξίδην 31,5% (+6,5% έλαληη πξψηνπ ηξηκήλνπ 2010), καγεηξηθά ηπξηά κεξίδην 25,8% (+7,2%), ηπξηά λσπά θαη θαηζηθίζηα ζπλνδεπηηθά γεπκάησλ κεξίδην 8% (+6%), ηπξηά ιησκέλα ζπλνδεπηηθά γεπκάησλ κεξίδην 6,6% (- 3,5%), ηπξηά ζε κεγάια θνκκάηηα κεξίδην 10,6% (-2,9%), ηπξηά ζε πηαηέια κεξίδην 11,2% (+1,6%), ηπξηά δεζηψλ γεπκάησλ κεξίδην 2,8% (+3,1%), νξεθηηθά ηπξηά κεξίδην 2,3% (+4,8%) θαη ηπξηά ζλαθ κεξίδην 1,2% (-3,2%). ην Βέιγην, ε αγνξά πέξαλ ησλ βειγηθψλ ηπξηψλ- θαίλεηαη λα θπξηαξρείηαη ζε ζεκαληηθφ βαζκφ απφ ηα γαιιηθά ηπξηά, κε έληνλε σζηφζν ηάζε ελίζρπζεο ησλ ηηαιηθψλ θαη ησλ βξεηαληθψλ ηπξηψλ. Πξνηίκεζε γηα βειγηθά ηπξηά θαη δηαθνξνπνηήζεηο ηεο δήηεζεο γηα δηαθνξεηηθνύο ηύπνπο ηπξηώλ κεηαμύ ηωλ βειγηθώλ πεξηθεξεηώλ χκθσλα κε ηα ζηνηρεία, ηα εγρψξηα παξαγφκελα ηπξηά εμαθνινχζεζαλ ην 2012 ηελ αλνδηθή ηνπο ηάζε ζηε βειγηθή αγνξά κε κεξίδην αγνξάο ζην 18,2% θαη φγθν θαη 21,4% ζε αμία, θαη ηδηαίηεξα εληζρπκέλν κεξίδην ζην βφξεην ηκήκα ηεο ρψξαο. εκεηψλεηαη φηη κε βάζε ζηνηρεία ηεο GfK έηνπο 2010, ε κεγέζπλζε ηεο παξνπζίαο βειγηθψλ ηπξηψλ ζηελ αγνξά ήηαλ ηεο ηάμεσο ηνπ 13,8% ζε φγθν θαη 9,9% ζε αμία, ελψ ην κεξίδην αγνξάο ηνπο ζεκείσζε άλνδν θαηά 23% θαη φγθν θαη 25,4% ζε αμία. χκθσλα κε ηα ζηνηρεία ηεο GfK, νη αληίζηνηρεο απμήζεηο ησλ κεξηδίσλ ησλ βειγηθψλ ηπξηψλ ην 2007 είραλ αλέιζεη ζε 18,4% θαη 20,8%. Ο δε βαζκφο δηείζδπζεο ησλ βειγηθψλ ηπξηψλ ζηελ αγνξά αλεξρφηαλ κε βάζε ηα ζηνηρεία 2010- ζε 91%. Δπίζεο, ε κέζε ζπρλφηεηα αγνξάο ζεκείσζε ην 2010 άλνδν ζηηο 13,7, απφ 12,6 θνξέο ηνλ ρξφλν. Σν 2012, ην 87% ησλ Βέιγσλ θαηαλαισηψλ αγφξαζε ηπξηά βειγηθήο πξνέιεπζεο, κε ηελ ζπρλφηεηα αγνξψλ λα αλέξρεηαη ζε 11,5 θνξέο ζε εηήζηα βάζε. 25
χκθσλα κε ελδείμεηο ησλ θαηαλαισηηθψλ ηάζεσλ πνπ θαηέγξαςε ε GfK, ν κέζνο θάηνηθνο ηεο Βαιινλίαο αγνξάδεη θαη θαηαλαιψλεη πεξηζζφηεξν ηπξί απφ φηη ν Φιακαλδφο (κε βάζε ζηνηρεία ηνπ 2012, ν κέζνο Βαιιφλνο θαηαλάισζε ζπλνιηθά 3,4 θηιά θαη ν κέζνο θάηνηθνο Βξπμειιψλ 2,5 θηιά πεξηζζφηεξα απφ ηνλ κέζν Φιακαλδφ, ν νπνίνο θαηαλάισζε 10,8 θηιά ηπξηψλ), σζηφζν ν κέζνο Φιακαλδφο θαηαλαιψλεη πεξηζζφηεξν εγρψξηα ηπξηά. Σν 2012, ηα βειγηθά ηπξηά θαηείραλ κεξίδην ζε φγθν 21,3% ζηελ Φιάλδξα (έλαληη 21,2% ην 2011) θαη 25% ζε αμία, έλαληη κεξηδίνπ 15% ζε φγθν θαη 18% ζε αμία πνπ θαηείραλ ζηελ Βαιινλία. Σα βειγηθά ηπξηά θαηέρνπλ ην ζεκαληηθφηεξν κεξίδην αγνξάο ζηνλ ππνθιάδν ησλ εκίζθιεξσλ ηπξηψλ, κε ην 60% ησλ αγνξαδφκελσλ ηπξηψλ λα είλαη βειγηθήο πξνέιεπζεο. ηα καιαθά ηπξηά, ην κεξίδην ησλ εγρψξηα παξαγφκελσλ πέθηεη κφιηο ζην 5% ηεο αγνξάο. ηελ Φιάλδξα, ηα ζθιεξά ηπξηά θαηέρνπλ ην 58% ηνπ ζπλνιηθνχ φγθνπ πσιήζεσλ, ελψ ηα καιαθά ην 15%. ηηο Βξπμέιιεο θαη ζηελ Βαιινλία νη θαηαλαισηέο πξνηηκνχλ επίζεο ηα ζθιεξά ηπξηά (κεξίδην 48%) θαη ιηγφηεξν ηα καιαθά (κεξίδην 23%). χκθσλα κε ηηο θιαδηθέο έξεπλεο, ν κέζνο Φιακαλδφο θαηαλαισηήο πξνζαλαηνιίδεηαη ζηαζεξά πξνο ηα ηπξηά θνκκέλα ζε θέηεο, ηα νπνία ηα γεχεηαη ζπλήζσο καδί κε, ή ηα αιείθεη ζε θέηεο ςσκηνχ. ηελ Βαιινλία αιιά θαη ζηηο Βξπμέιιεο, ε θαηαλάισζε ηπξηψλ είλαη πεξηζζφηεξν δηαθνξνπνηεκέλε θαη ιηγφηεξν ζηεξεφηππε απφ φηη ζηελ Φιάλδξα. Ο κέζνο γαιιφθσλνο θαηαλαισηήο πξνηηκά ηηο πνηθηιίεο ηπξηψλ ζε πηάην, νη νπνίεο ζπλήζσο πεξηιακβάλνπλ Camembert, Brie, ηπξηά κε ζθιεξφ εμσηεξηθφ πεξίβιεκα, καιαθά ηπξηά απφ θαηζηθίζην γάια θ.α.). Σαπηφρξνλα, ν κέζνο θάηνηθνο ηνπ βειγηθνχ Νφηνπ είλαη πεξηζζφηεξν δεθηηθφο ζηα θαηλνχξηα, niche πξντφληα θαη ηάζεηο ηεο αγνξάο (ι.ρ. ζηα ηπξηά ζλαθ), ζηηο πνηθηιίεο ηπξηψλ θαη ζηηο ζπζθεπαζίεο καγεηξηθήο / γαζηξνλνκηθήο ρξήζεο, θαζψο θαη ζηα πξντφληα ζε ζπζθεπαζίεο επθνιίαο (ηξηκκέλα ηπξηά). Σν απνηέιεζκα είλαη ε κεγαιχηεξε θαηαλάισζε ηπξηψλ αλά λνηθνθπξηφ ζηνλ βειγηθφ Νφην (πεξίπνπ 31 θηιά), έλαληη εθείλεο ζηνλ Βνξξά (26 θηιά). ην θαησηέξσ δηάγξακκα δηαθξίλνπκε ηηο πξνηηκήζεηο ησλ Βέιγσλ θαηαλαισηψλ φζνλ αθνξά ηηο δηαθνξεηηθέο ρξήζεηο ηνπ ηπξηνχ θαηά πεξηθέξεηα θαη γηα ην ζχλνιν ηεο βειγηθήο αγνξάο, κε βάζε ζηνηρεία ηνπ 2010. εκεηψλνπκε φηη ν εμσηεξηθφο θχθινο αληηπξνζσπεχεη ηηο Βξπμέιιεο θαη ηελ Βαιινλία, ν ελδηάκεζνο ηελ Φιάλδξα θαη ν εζσηεξηθφο ηελ ζπλνιηθή βειγηθή αγνξά. 26
ΠΡΟΣΙΜΗΔΙ ΥΡΗΔΩΝ ΣΤΡΙΟΤ ΚΑΣΑ ΒΔΛΓΙΚΗ ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑ ΚΑΙ ΣΟ ΤΝΟΛΟ 7% 3% 8% 5,6% 16% 13,8% 15% 22,3% 11% 14% 14,8% 36% 29,9% 25% Για επάλειψε Σε θέηερ Σε μεγάλα κομμάηια Τπιμμένο Ποικιλία ζε πιάηο Για οπεκηικό, ζνακ 25% 13,5% 27% 13% ην θαησηέξσ γξάθεκα παξνπζηάδεηαη ε εμέιημε ησλ κεξηδίσλ αγνξάο ησλ ηπξηψλ βειγηθήο πξνέιεπζεο ζηελ βειγηθή αγνξά θαηά ηελ πεληαεηία 2008-2012. ΔΞΔΛΙΞΗ ΜΔΡΙΓΙΩΝ ΑΓΟΡΑ ΒΔΛΓΙΚΩΝ ΣΤΡΙΩΝ 2008-2012 25,0% 20,0% 17,2% 18,2% 17,7% 18,2% 18,2% 20,0% 21,5% 21,3% 21,5% 21,4% 15,0% 10,0% 2008 2009 2010 2011 2012 5,0% 0,0% Σε όγκο Σε αξία ην θαησηέξσ γξάθεκα παξνπζηάδεηαη ε εμέιημε ησλ κεξηδίσλ αγνξάο ησλ ηπξηψλ βειγηθήο πξνέιεπζεο ζην ζχλνιν ηεο βειγηθήο αγνξάο, αιιά θαη θαηά πεξηθέξεηα, θαηά ηελ πεληαεηία 2008-2012. 27
ΔΞΔΛΙΞΗ ΜΔΡΙΓΙΩΝ ΑΓΟΡΑ ΒΔΛΓΙΚΩΝ ΣΤΡΙΩΝ ΣΟ ΤΝΟΛΟ ΚΑΙ ΑΝΑ ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑ 30,0% 25,0% 20,0% 15,0% 10,0% 2008 2009 2010 2011 2012 5,0% 0,0% Σύνολο Φλάνδπα Βαλλονία Σύνολο Φλάνδπα Βαλλονία Σε όγκο Σε αξία Οη θαηαλαισηηθέο ηάζεηο ζην Βέιγην δείρλνπλ φηη ν κέζνο Βέιγνο θαηαλαισηήο πξνζαλαηνιίδεηαη πξνο ηπξηά θαη γεληθφηεξα αγξνηηθά πξντφληα- παξαγσγήο ηεο πεξηνρήο ηνπ, ηφζν ιφγσ «νηθνινγηθψλ» αλεζπρηψλ, φζν θαη ηάζεο ζηήξημεο ηεο ηνπηθήο παξαγσγήο θαη αγξνηηθήο νηθνλνκίαο. Έλαο πξφζζεηνο ιφγνο είλαη φηη ππάξρεη αξθεηά ηζρπξή εηθφλα πνηφηεηαο θαη αζθάιεηαο ησλ βειγηθψλ ηπξηψλ, σο απνηέιεζκα έληνλσλ δηαθεκηζηηθψλ εθζηξαηεηψλ ππέξ ησλ βειγηθψλ ηπξηψλ, ηδηαίηεξα ζηελ πεξηθέξεηα ηεο Φιάλδξαο. Οη θπξηόηεξεο ηάζεηο πνπ εκθαλίδεη ε βειγηθή αγνξά ηπξηώλ Καησηέξσ ζπλνςίδνπκε ηηο θχξηεο ηάζεηο πνπ θαηαγξάθνληαη ζηελ βειγηθή αγνξά ηπξηψλ, ππφ κνξθή ζεκείσλ: εκεηψλεηαη ππεξνρή ησλ ζπζθεπαζκέλσλ ηπξηψλ θαη ησλ ηπξηψλ πνπ δηαηίζεληαη κέζσ ησλ δηθηχσλ κεγάιεο δηαλνκήο Σν ηκήκα ηεο αγνξάο ηπξηψλ θνκκέλσλ ζε θέηεο παξνπζηάδεη αξθεηέο θαηλνηφκεο ηάζεηο θαη πξντφληα, θαζψο βειηηψλνληαη δηαξθψο νη ηερληθέο θνπήο Τπάξρεη απμαλφκελε επηηήδεπζε θαη εμεηδίθεπζε ησλ πξνζθεξφκελσλ ζπζθεπαζηψλ, κε ηδηαίηεξε έκθαζε ζηελ πξαθηηθή ρξεζηηθφηεηα Τπάξρεη δηαξθήο θαη δηαρξνληθή αχμεζε θαη ελίζρπζε ηνπ κεξηδίνπ ησλ ηπξηψλ βειγηθήο πξνέιεπζεο ζηελ αγνξά Τπάξρεη ελίζρπζε κεξηδίσλ ησλ ζπζθεπαζηψλ ηπξηψλ ρξήζεσλ ζλαθ θαη νξεθηηθψλ, θαζψο νη ρξήζεηο απηέο πνιιαπιαζηάδνπλ ηηο επθαηξίεο πξνζθνξάο θαη θαηαλάισζεο απηψλ ησλ ηπξηψλ ε δηαξθή άλνδν βξίζθνληαη ηα εκίζθιεξα ηπξηά Τπάξρεη ελίζρπζε ησλ κεξηδίσλ ησλ ηπξηψλ γηα καγεηξηθέο / γαζηξνλνκηθέο ρξήζεηο, θπξίσο πξνο φθεινο ησλ ηξηκκέλσλ 28