Τίτλος Μαθήματος ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΕ ΑΝΑΛΥΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ Δρ. ΑΘΙΑΝΟΣ Καθηγητής ΣΕΡΡΕΣ, ΙΟΥΝΙΟΣ 2015
Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς. Το έργο αυτό αδειοδοτείται από την Creative Commons Αναφορά Δημιουργού - Παρόμοια Διανομή 4.0 Διεθνές Άδεια. Για να δείτε ένα αντίγραφο της άδειας αυτής, επισκεφτείτε http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.el. Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Κεντρικής Μακεδονίας» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.
ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 1. Πάγια - Το σύνολο των αναπόσβεστων Παγίων :Οφειλόµενο Κεφ., Έξοδα εγκαταστάσεως, ασώµατες και ενσώµατες ακινητοποιήσεις, συµµετοχές και Μακροπρόθεσµες απαιτήσεις. 2. Κυκλοφορούν Ενεργητικό - Το σύνολο του Κυκ. Ενεργητικού :Αποθέµατα, Απαιτήσεις και χρεόγραφα. 2.1 Στο Κυκλοφορούν Ενεργητικό πιο αναλυτικά * έχουµε : 3. ιαθέσιµα Ταµείο, Καταθέσεις Όψεως και προθεσµίας. Μόνο τα Αποθέµατα. -------------------- Μόνο οι Απαιτήσεις. 1. Ίδια Κεφάλαια - Τα Συνολικά Ίδια Κεφάλαια : Μετοχικό Κεφάλαιο, Μετοχές υπέρ το άρτιο, Αναπροσαρµογές - Επιχορηγήσεις, Αποθεµατικά Κεφάλαια, "αποτέλεσµα εις νέο", ποσά για αύξηση Μ.Κ. 2. Προβλέψεις - Οι προβλέψεις της χρήσης για έξοδα και κινδύνους. 3. Μακροπρόθεσµες Υποχρεώσεις - Το σύνολο των Μακροπρόθεσµων Υποχρεώσεων : άνεια Τραπεζών ή οµολογιακά, µακρ/µες υποχρεώσεις προς "συνδεδεµένες" επιχειρήσεις, επιταγές - γραµµάτια πληρωτέα µακροχρόνια κ.λ.π 4. Βραχυπρόθεσµες Υποχρεώσεις - Το σύνολο των Βραχυπρόθεσµων Υποχρεώσεων : Τράπεζες, Προµηθευτές - Ασφαλ. Οργανισµοί, Πιστωτές, προκαταβολές πελατών και γενικά Υποχρεώσεις ΒΡΑΧΥΧΡΟΝΙΕΣ. ΣΥΝΟΛΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ ΣΥΝΟΛΟ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ 0 ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗΣΗΣ ΚΟΣΤΟΣ ΠΩΛΗΣΕΩΝ ΜΙΚΤΑ ΚΕΡ Η (= µε Πωλήσεις - Κόστος Πωλήσεων) ΤΟΚΟΙ & ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΕΞΟ Α ME MEΣΟ ΕΠΙΤΟΚΙΟ ΑΝΕΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΡΗΣΗ 0.09 (εκτίµηση) ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ ΧΡΗΣΗΣ ** ΚΑΘΑΡΑ ΚΕΡ Η ΑΝΑΛΥΣΗ 1. ΑΡΙΘΜΟ ΕΙΚΤΕΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ (Κυκλοφορούν Ενεργητικό + ιαθέσιµα) / Βραχυπρόθεσµες Υποχρεώσεις ΣΧΟΛΙΑ - ΑΥΤΟΜΑΤΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ Συντοµογραφίες : 1. Αξ.Επ. = Αξιολογούµενη επιχείρηση. 2. Ληκτικότητα = η συσχέτιση χρονικά της λήξης µίας υποχρέωσης που πρέπει να πληρωθεί και της λήξης µίας απαίτησης που θέλουµε να εισπραχθεί. Τυχόν διαφορές χρονικές ανάλογα και µε τα ποσά δηµιουργούν ταµειακό πλεόνασµα ή έλλειµµα κατά την λήξη. 3. ν.µ = Νοµισµατική µονάδα Την Ισορροπία µεταξύ "ΒΡΑΧΥΧΡΟΝΙΩΝ" στοιχείων του συνθέτουν τον Ισολογισµό. ηλ. σε τι οι βραχυχρόνιες απαιτήσεις που έχει µία Επιχείρηση µπορούν να καλύψουν τις Βραχυπρόθεσµες Υποχρεώσεις της (για αυτό καλείται ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ). Όσο µεγαλύτερος του 100 τόσο το καλύτερο... λογικό?
2. ΑΜΕΣΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ ιαθέσιµα / Βραχυπρόθεσµες Υποχρεώσεις 3. 4. 5. 6. 7. 8. ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ (Αποθέµατα / Πωλήσεις ) Χ 365 ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΕΙΣΠΡΑΞΗΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ (Απαιτήσεις / Πωλήσεις ) Χ 365 ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΠΛΗΡΩΜΗΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ (Βραχυπρόθεσµες Υποχρεώσεις / Πωλήσεις) Χ 365 ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ 365 Ηµέρες / ((Πωλήσεις) / (Σύνολο Ενεργητικού) ) ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ ΜΙΚΤΟΥ ΚΕΡ ΟΥΣ (Μικτά Κέρδη / Πωλήσεις ) Χ 100 ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ ΚΑΘΑΡΟΥ ΚΕΡ ΟΥΣ (Καθαρά Κέρδη / Πωλήσεις ) Χ 100 Ρευστότητα ασφαλείας. Σε τι µπορεί να αντεπεξέλθει - επαρκεί η Επιχείρηση Α Μ Ε Σ Α στις Βραχυπρόθεσµες Υποχρεώσεις της. ΑΜΕΣΑ σηµαίνει σε τι το Ταµείο, Οι Λογαριασµοί Όψεως και όποιο άλλο στοιχείο του Ενεργητικού ΑΜΕΣΑ ρευστοποιήσιµο (επιταγές ολίγων ηµερών) µπορούν να καλύψουν το σύνολο των Βραχ. Υποχρεώσεων. Όσο µεγαλύτερος ο δείκτης τόσο καλύτερος... Β. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Σε πόσες µέσο όρο τα Αποθέµατα µετατρέπονται σε Πωλήσεις. είχνει αφενός την "φύση - είδος της Επιχείρησης" και αφετέρου την ικανότητα της να µεγιστοποιεί την "παραγωγική διαδικασία - κύκλωµα" = πρώτες ύλες ---> εµπόρευµα ---> αποθήκη --> πώληση. Όσο µικρότερος ο δείκτης τόσο καλύτερος... Σε πόσες κατά µέσο όρο οι Απαιτήσεις της επιχείρησης από τους πελάτης της παραµένουν ΑΝΕΙΣΠΡΑΚΤΕΣ (πίστωση). είχνει δηλαδή την εικόνα της "ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ" που ακολουθεί η επιχείρηση προς τους ΠΕΛΑΤΕΣ της. Όσο µικρότερος ο δείκτης τόσο καλύτερος (συνήθως)... Σε πόσες κατά µέσο όρο οι Βραχυπρόθεσµες Υποχρεώσεις παραµένουν ΑΠΛΗΡΩΤΕΣ. είχνει δηλαδή την εικόνα της "ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΛΗΡΩΜΩΝ" που ακολουθεί η επιχείρηση προς τους ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΣ της (ή το αντίστροφο, την "Τιµολογιακή Πολιτική" των Προµηθευτών προς την συγκεκριµένη επιχείρηση). Ο δείκτης κρίνεται σε σχέση µε τον δείκτη ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΕΙΣΠΡΑΞΗΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ και σε σχέση µε την φύση της επιχείρησης. Σε πόσες η επιχείρηση "ανακυκλώνει" - "αξιοποιεί" και "µετατρέπει" το Σύνολο του ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ σε πωλήσεις. είχνει, δηλαδή την ικανότητα της επιχείρησης (επιχειρηµατία) να αξιοποιεί στην µάχη της αγοράς όλα τα εφόδια που διαθέτει..δηλαδή τα στοιχεία του Ενεργητικού (πάγια - εγκαταστάσεις κ.λ.π). Όσο µικρότερος ο δείκτης τόσο "καλύτερος" σε σύγκριση πάντα µε την φύση της επιχείρησης. Γ. ΑΠΟ ΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ είχνει σε το Μικτό περιθώριο Κέρδους µε το οποίο πωλεί η επιχείρηση το παραγόµενο προϊόν, την αποτελεσµατικότητα της εκµετάλλευσης και τον τρόπο που καθορίζεται την τιµή του προϊόντος η επιχείρηση. Καταδεικνύει και έµµεσα την ένταση του ανταγωνισµού στην "αγορά" του προϊόντος... Όσο µεγαλύτερο το ποσοστό τόσο καλύτερα... είχνει σε το ΚΑΘΑΡΟ περιθώριο Κέρδους µε το οποίο πωλεί η επιχείρηση το παραγόµενο προϊόν (άρα δείχνει την καλή και συνετή διαχείριση και οργάνωση της επιχείρησης). Καταδεικνύει (ιδιαίτερα) και την ένταση του ανταγωνισµού στην "αγορά" του προϊόντος... Όσο µεγαλύτερο το
9. 10. 11. 12. 13. 14. ΑΠΟ ΟΤΙΚΟΤΗΤΑ Ι ΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ (Καθαρά Κέρδη ) / (Ίδια Κεφάλαια) Χ 100 ΑΠΟ ΟΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΥΝΟΛΙΚΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ (Καθαρά Κέρδη +Τόκοι & Έξοδα ανείων) / (Παθητικό) Χ 100 και.. ΑΠΟ ΟΤΙΚΟΤΗΤΑ ΞΕΝΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ (Καθαρά Κέρδη +Τόκοι & Έξοδα ανείων) / (Ξένα Κεφάλαια) Χ 100 ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΗΣ ΙΑΡΘΡΩΣΗΣ (Ίδια Κεφάλαια / Ξένα Κεφάλαια) Χ 100 ΑΝΕΙΑΚΗΣ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΗΣ (Ξένα Κεφάλαια / Συν. Παθητικού) Χ 100 ΠΑΓΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ ("Καθαρά" Πάγια ) / (Σύνολο Ενεργητικού) Χ 100 ΚΑΛΥΨΗ ΠΑΓΙΩΝ ΜΕ ΙΑΡΚΗ ΚΕΦΑΛΑΙΑ (Ίδια Κεφάλαια + Μέσο Μακροπρόθεσµα ποσοστό τόσο καλύτερα... είχνει σε τον βαθµό αξιοποίησης των Ιδίων Κεφαλαίων, την ικανότητα δηλαδή του επιχειρηµατία να αξιοποιεί τα Ίδια Κεφάλαια (λεφτά των Συνεταίρων) και να παράγει από αυτά ΚΑΘΑΡΑ ΚΕΡ Η. Συγκρίνεται µε το κόστος ευκαιρίας (πχ επιτόκιο καταθέσεων + µία προσαύξηση λόγω επιχ/κου ρίσκου) και συνεκτιµάται µε την φύση της επιχείρησης (Παγιοποίηση του Ενεργητικού) κ.λ.π. Όσο µεγαλύτερο το ποσοστό τόσο καλύτερα... είχνει σε τον βαθµό αξιοποίησης των Συνολικών ( Ιδίων και Ξένων/ ανεικών) Κεφαλαίων, την ικανότητα δηλαδή του επιχειρηµατία να αξιοποιεί τα Συνολικά Κεφάλαια (λεφτά των Συνεταίρων, άνεια από Τράπεζες, Πίστωση από Προµηθευτές κ.λ.π ) και να παράγει από αυτά ΚΑΘΑΡΑ ΚΕΡ Η. Όσο µεγαλύτερο το ποσοστό τόσο καλύτερα... Eάν στον Παρανοµαστή θέσουµε τα ΞΕΝΑ µόνο ΚΕΦΑΛΑΙΑ... είχνει (το σπουδαιότερο!) το κατά πόσο συµφέρει την επιχείρηση να συνάψει ένα νέο άνειο.. ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ Αξ.Επ. χρησιµοποιεί δικά της Ι ΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ σε ποσοστό NaN των Ξένων και ανειακών Κεφαλαίων (υπερισχύουν συντριπτικά τα Ξένα Κεφάλαια.. µε διαφορά > 70 µεταξύ τους).(αρα) Η επιχείρηση πρέπει να επικεντρώσει ΟΛΗ την προσοχή της στο Κόστος και ιδιαίτερα στην απόδοση (= ) των σηµαντικών σε ύψος ΞΕΝΩΝ ΑΝΕΙΑΚΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ (σε σχέση πάντα µε το πόσο της κοστίζουν...). Η Αξ.Επ. χρησιµοποιεί ΞΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ( άνεια - Προµηθευτές - Πιστωτές κ.λ.π Υποχρεώσεις...) σε (0 < πολύ χαµηλό <25) ποσοστό των Συνολικών Κεφαλαίων που χρησιµοποιεί (Ι ΙΑ+ΞΕΝΑ κ.λ.π).(αρα) Σηµαντική θα πρέπει να είναι η προσοχή και η βαρύτητα που θα πρέπει να δώσει(εκτός των άλλων), στην απόδοση των Ιδίων Κεφαλαίων (=ευχαριστηµένοι µέτοχοι), στην αξιοποίηση των σηµαντικών (µάλλον...) Πάγιων στοιχείων, στην αύξηση της παραγωγής, στην ανανέωση των Παγίων κ.λ.π...κ.λ.π Η Αξ.Επ. χρησιµοποιεί ΠΑΓΙΑ (Κτίρια, Μηχανήµατα, εξοπλισµός κ.λ.π..) σε (1 < χαµηλό < 20) ποσοστό του συνόλου του Ενεργητικού (Η επιχείρηση είναι ΕΝΤΑΣΕΩΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, π.χ µεγάλο super market, πώληση υπηρεσιών κ.λ.π ).Θα έχει χαµηλές ετήσιες ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ, η αύξηση των ΚΕΡ ΩΝ θα έρθει µε την αύξηση της Τιµής (σε µεγάλη βάση) και ίσως και της Παραγωγής, να προσέξει Ι ΙΑΙΤΕΡΑ το κατά µονάδα κόστος παραγωγής, την ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΕΙΣΠΡΑΞΗΣ των ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ της, την Ρευστότητα...κ.λ.π..κ.λ.π Η Αξ.Επ. διαχειρίζεται ΜΕΣΟΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ σε ποσοστό NaN των ΠΑΓΙΩΝ
15. 16. 17. Κεφάλαια ) / (Πάγια Καθαρά) Χ 100 "ΕΠΙΠΛΕΟΝ" ΑΝΩΤΑΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΚΙΝΗΣΗΣ (ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΟ) Κυκλοφορούν Ενεργητικό - Βραχυπρόθεσµες Υποχρεώσεις ΑΝΩΤΑΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΚΙΝΗΣΗΣ Καθαρά Κέρδη + Τόκοι & Έξοδα ανείων + Αποσβέσεις Χρήσης / Μέσο Επιτόκιο ανεισµού Χρήσης ΚΑΘΑΡΗ ΘΕΣΗ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ ("αξία" επιχείρησης) Πάγια - Μακροπρόθεσµες Υποχρεώσεις + "Επιπλέον" απαραίτητο Κεφάλαιο κίνησης (Κτίρια, Μηχανήµατα, εξοπλισµός κ.λ.π..).(αρα) Τα ΠΑΓΙΑ ΕΝ έχουν χρηµατοδοτηθεί 100 µε ΜΕΣΟΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ το ποσοστό της χρηµατοδότησης τους που υπολείπεται είναι και χρηµατοδοτήθηκε µε σηµαντικό ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΟ δανεισµό (=ΕΓΚΛΗΜΑ...!), τα τραγικά προβλήµατα ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ που έχει η επιχείρηση (..τι δεν έχει?) µπορούν να λυθούν µε µετατροπή του ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΟΥ δανεισµού σε ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΟ ή µε αύξηση των Ι ΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ... (εγώ..δεν δάνειζα...ούτε τον αναπτήρα µου)...!!! Ε. ΛΟΙΠΟΙ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ν.µ ν.µ ν.µ Η Αξ.Επ. έχει χρηµατοδοτήσει τα στοιχεία του ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ κατά 100 µε ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ / ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ, οι οποίες ΟΜΩΣ!! Βραχυπρόθεσµες Υποχρεώσεις (όντως µεγαλύτερες - πλεονάζουσες κατά 0 ν.µ του Κυκλοφορούν Ενεργητικού) έχουν χρηµατοδοτήσει (χρησιµοποιήθηκαν δηλαδή) για την ΧΡΗΜΑΤΟ ΟΤΗΣΗ των ΠΑΓΙΩΝ µε εξαιρετικά δυσµενείς συνέπειες στην ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ και όχι µόνο...λάθη...λάθη..αχχχ Η Αξ.Επ. ΕΝ ΜΠΟΡΕΙ να διατηρεί κανένα δανειακό υπόλοιπο ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΩΝ ΑΝΕΙΩΝ στις Τράπεζες, γιατί οι τόκοι των δανειών δεν θα πληρώνονται κανονικά και έγκαιρα (ΛΗΞΙΠΡΟΘΕΣΜΟΙ). (Ασφαλή συµπεράσµατα...αφού συνεκτιµήσουµε όµως τις υποδείξεις και την ανάλυση που κάναµε για τους αριθµοδείκτες) Η Αξ.Επ. αποτιµάται ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ (χωρίς να συµπεριλάβουµε άλλες έννοιες όπως, φήµη, πελατολόγιο, σήµατα κ.λ.π στοιχεία που δεν αποτυπώνονται στον Ισολογισµό) στο ποσό των 0 ν.µ (ζηµιά-έλλειµα). Είναι δηλαδή το ποσό εκείνο που εάν κλείσει η επιχείρηση (θεωρητικά)... θα εισπράξει τις ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ της, θα πληρώσει τις ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ της, θα συµψηφιστούν (λογιστικά) ΠΑΓΙΑ µε Ι ΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ και θα παραµείνει και ένα υπόλοιπο (αρνητικό - ζηµιά) ίσο µε 0 ν.µ.αρα...κάποιοι ΠΙΣΤΩΤΕΣ - ΤΡΑΠΕΖΕΣ - ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΣ...δεν θα ικανοποιήσουν το σύνολο των απαιτήσεων τους και συγκεκριµένα κατά το ποσό των 0 ν.µ (το νου σας...!!! ).