Οδεγόο αξραξίσλ γηα ηελ Μόλσζε Γιατί να μάκουμε για τθν μόνωςθ; Επειδι ζχει μεγάλο αντίκτυπο ςτθν ενεργειακι απόδοςθ ενόσ ςπιτιοφ. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Ειςαγωγή 2. Η ανάγκη για μόνωςη 3. Είδη μονϊςεων 4. Μόνωςη κτιρίων Προςόψεισ Εξωτερικό Εςωτερικό τζγεσ 5. Οικονομική και Περιβαλλοντική υμβολή 6. υμπζραςμα 1
1. ΔΙΑΓΩΓΗ Με ηελ ηερλνινγηθή πξφνδν ηεο θνηλσλίαο, παξαηεξείηαη ζηα λνηθνθπξηά κηα ζηαζεξή αχμεζε ζηελ θαηαλάισζε ελέξγεηαο. Έλαο ιφγνο είλαη φηη ηα θηίξηα έρνπλ θαηαζθεπαζηεί θάησ απφ νηθνλνκηθέο ζπλζήθεο, θαηά ηηο νπνίεο δελ ειήθζεζαλ ππφςε νη ιεηηνπξγηθέο δαπάλεο. ηελ Δπξψπε φκσο ηνπ ζήκεξα, δίλεηαη ηδηαίηεξε πξνζνρή ζηελ θαηαλάισζε ελέξγεηαο ησλ θαηνηθηψλ ζπλνιηθά. Μηα ζεκαληηθή πνιηηηθή ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο, ε νπνία πινπνηείηαη επίζεο ζε εζληθφ επίπεδν ζε φια ηα θξάηε κέιε, είλαη λα κεησζεί ην θφζηνο ηεο ελέξγεηαο ζε δηάθνξνπο ηνκείο ηεο βηνκεραλίαο θαη ησλ λνηθνθπξηψλ. χκθσλα κε ην επξσπατθφ ζρέδην δξάζεο γηα ηελ ελεξγεηαθή απφδνζε, ε λέα ελεξγεηαθή πνιηηηθή έσο ην 2020 ζα πξέπεη λα εθαξκφζεη ηνλ ιεγφκελν ηξηπιφ ελδεηθηηθφ ζηφρν, δειαδή: 20% κείσζε ηεο θαηαλάισζεο ελέξγεηαο 20% κείσζε ζε εθπνκπέο δηνμεηδίνπ ηνπ άλζξαθα 20% αχμεζε ηεο ρξήζεο ησλ αλαλεψζηκσλ πεγψλ ελέξγεηαο Με απηφλ ηνλ ηξφπν έρνπκε ηηο εμήο ζεηηθέο επηπηψζεηο: ηα έμνδα ελφο λνηθνθπξηνχ κεηψλνληαη άκεζα, ην θφζηνο ησλ θαπζίκσλ πέθηεη θαη νη εθπνκπέο ησλ αεξίσλ νη νπνίεο επεξεάδνπλ αξλεηηθά ηελ αηκφζθαηξα θαη ηνλ πιαλήηε, κεηψλνληαη. Δπηπιένλ, πξνζηίζεηαη αθφκα κηα δξαζηεξηφηεηα ζηνλ ηνκέα ησλ θαηαζθεπψλ. Έρνπλ πξαγκαηνπνηεζεί ππνινγηζκνί πνπ δείρλνπλ φηη ην ζχλνιν ησλ θαηνηθηψλ είλαη ππεχζπλν γηα ην κεγαιχηεξν κέξνο ηεο ελεξγεηαθήο θαηαλάισζεο θαη ησλ εθπνκπψλ δηνμεηδίνπ ηνπ άλζξαθα. Η θαηαλάισζε ελέξγεηαο ζηα λνηθνθπξηά είλαη κηα πνζφηεηα πνπ κπνξεί λα κεησζεί, θαη ζπλδέεηαη άκεζα κε ηε κείσζε ησλ ζρεηηδφκελσλ κε ηελ ελέξγεηα δαπαλψλ θαζψο θαη ηε βειηίσζε ηεο ζεξκηθήο άλεζεο θαηά ηηο δηαθνξεηηθέο επνρέο. Η πινπνίεζε απνδνηηθψλ ελεξγεηαθά δξαζηεξηνηήησλ είλαη έλα φθεινο γηα ηα λνηθνθπξηά, ηνπο ελεξγεηαθνχο επηζεσξεηέο, ηηο θαηαζθεπαζηηθέο εηαηξείεο, ηνπο θαηαζθεπαζηέο πξψησλ πιψλ, θαη ηέινο αιιά εμίζνπ ζεκαληηθφ, ην πεξηβάιινλ, ην νπνίν αλήθεη ζε φινπο καο θαη ζα πξέπεη λα δηαηεξεζεί γηα ηηο επφκελεο γεληέο. 2
2. Η ΑΝΑΓΚΗ ΓΙΑ ΜΟΝΩΗ Έλα κεγάιν κέξνο ησλ θαηνηθηψλ ζηε ρψξα θαη ζηελ Δπξψπε θαηαζθεπάζηεθε πξηλ απφ 20 ρξφληα θαη κία ηέηνηα θαηνηθία θαηαλαιψλεη πνιχ πεξηζζφηεξε ελέξγεηα θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ θαινθαηξηνχ θαη ηνπ ρεηκψλα ζε ζρέζε κε κία ζχγρξνλε θαη ελεξγεηαθά απνδνηηθή θαηαζθεπή. Δίλαη απαξαίηεην λα επηηεπρζεί θαηαλάισζε ελέξγεηαο κηθξφηεξε απφ 50 kwh/m2/έηνο. Αο δνχκε έλα ππάξρνλ θηίξην άλσ ησλ 20 εηψλ. Σν θηίξην έρεη κφλν έλαλ ηδηνθηήηε, ν νπνίνο ζέιεη λα ιάβεη θαη λα εθαξκφζεη κέηξα γηα λα επηηχρεη θαιή ελεξγεηαθή απφδνζε. Οη ηνίρνη είλαη θηηαγκέλνη απφ ηνχβια ή κπεηφλ θαιπκκέλν κε γχςν. Γελ ππάξρεη θακία ζεξκηθή κφλσζε, νη μχιηλεο θάζεο ή ηα θνπθψκαηα είλαη παιηά. Λήςε απνθάζεσλ θαη πξνζέγγηζε: Πξνθεηκέλνπ λα εθαξκνζηνχλ κέηξα ελεξγεηαθήο απφδνζεο, ε πξνζέγγηζε ζε γεληθέο γξακκέο είλαη ε αθφινπζε: 1. Δπηινγή ελεξγεηαθνχ επηζεσξεηή. Αλαηξέμηε ζην κεηξψν ελεξγεηαθψλ επηζεσξεηψλ αλά λνκφ. ηείιηε αίηεζε. Μειεηήζηε πξνζεθηηθά ηηο πξνζθνξέο. Υακειέο ηηκέο δελ ζεκαίλνπλ απαξαίηεηα πςειή πνηφηεηα!! 2. Δθπφλεζε κειέηεο απφ ηνλ ελεξγεηαθφ επηζεσξεηή ε ηειηθή ζκκεςθ πξέπεη λα πεξηέρεη φια ηα απαξαίηεηα ζηνηρεία φπσο ζεξκηθέο απψιεηεο αλά ηεηξαγσληθφ κέηξν, εθαξκφζηκα κέηξα αχμεζεο ηεο ελεξγεηαθήο απφδνζεο, εθηίκεζε θφζηνπο. 3. Δπηιέμηε ηελ εηαηξεία πνπ ζα εθηειέζεη ηηο εξγαζίεο είλαη θαιφ λα πάξεηε πξνζθνξέο απφ πεξηζζφηεξεο απφ κία εηαηξείεο ζρεηηθά κε ηηο εξγαζίεο πνπ ζέιεηε λα θάλεηε. Όπσο θαη κε ηελ ελεξγεηαθή επηζεψξεζε, ε ρακειφηεξε ηηκή δελ εγγπάηαη θαη ηελ θαιχηεξε πνηφηεηα! 4. Θα πξέπεη λα θξνληίζεηε λα παξαθνινπζείηε ηε δηαδηθαζία εθαξκνγήο ησλ κέηξσλ ελεξγεηαθήο απφδνζεο πξνθεηκέλνπ λα είζηε ζίγνπξνη γηα ηελ πςειή πνηφηεηα ησλ εξγαζηψλ θαη ησλ πιηθψλ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη. 5. Δθαξκνγή ησλ κέηξσλ 3
Σηην Ελλάδα, μία ένδειξη αξιοπιζηίαρ και καλήρ ποιόηηηαρ επγαζιών είναι αν ο επγολάβορ είναι εγγεγπαμμένορ ζηην Ένωζη Καηαζκεςαζηών Κηιπίων Ελλάδορ. Γελ ζπληζηάηαη λα εθηειέζεηε εζείο ηα έξγα ηνπνζέηεζεο ζεξκνκφλσζεο. Δπίζεο δελ ζπληζηάηαη λα δψζεηε απηέο ηηο εξγαζίεο ζε ζπλεξγεία πνπ δελ έρνπλ απνδεδεηγκέλα εκπεηξία ζε ηέηνηνπ είδνπο εξγαζίεο. Πξέπεη λα ιεθζεί ππφςε φηη ε εθαξκνγή φισλ ησλ βειηησηηθψλ κέηξσλ ηαπηφρξνλα κπνξεί λα έρεη πςειφηεξν θφζηνο άξα πξέπεη λα αλαδεηεζεί κία ηζνξξνπεκέλε ιχζε κεηαμχ ηηκήο, πνηφηεηαο θαη απφδνζεο ηεο επέλδπζεο. 4
Η ΜΟΝΩΗ ΔΞΟΙΚΟΝΟΜΔΙ ΔΝΔΡΓΔΙΑ Η ηνπνζέηεζε κφλσζεο είλαη έλα ζεκείν θιεηδί γηα ηελ εμνηθνλφκεζε ελέξγεηαο ζηα ήδε ππάξρνληα θηίξηα. Οη πξψηεο απαηηήζεηο γηα ηελ ελεξγεηαθή απφδνζε δηαηππψζεθαλ ζηε δεθαεηία ηνπ εμήληα θαη ηνπ εβδνκήληα ηνπ πεξαζκέλνπ αηψλα θαη ζε φια ηα θξάηε κέιε ηεο ΔΔ ππάξρνπλ πιένλ απζηεξέο πξνδηαγξαθέο γηα ηελ ελεξγεηαθή απφδνζε ησλ λέσλ θηηξίσλ, θαζψο θαη γηα ηελ αλαβάζκηζε ησλ ήδε ππαξρφλησλ. Πξνθεηκέλνπ λα εμαζθαιηζζεί ε ηήξεζε ησλ απαηηήζεσλ ησλ θαλνληζκψλ, είλαη ζεκαληηθφ λα επηιέμεηε εηαηξείεο κε απνδεδεηγκέλε εκπεηξία ζηνλ ηνκέα απηφ. ηα πεξηζζφηεξα θξάηε ε κφλσζε απφ κφλε ηεο δελ είλαη επαξθήο, θη απηφ θαίλεηαη ηδηαίηεξα φηαλ νη ελεξγεηαθέο δαπάλεο εληζρχνληαη απφ ην θξάηνο. Η ηνπνζέηεζε κφλσζεο είλαη κία απφ ηηο θχξηεο θαη πην νηθνλνκηθέο πξνηεξαηφηεηεο γηα ηνλ πεξηνξηζκφ ησλ απσιεηψλ ελέξγεηαο. Μφλσζε πνπ έρεη ηνπνζεηεζεί απφ επαγγεικαηίεο, εμαζθαιίδεη κεγαιχηεξε άλεζε ζην ζπίηη, πην ζχγρξνλα θηίξηα ή δηακεξίζκαηα, θαη κεησκέλνπο ινγαξηαζκνχο θεληξηθήο ζέξκαλζεο, ειεθηξηθνχ ξεχκαηνο, δεζηνχ λεξνχ θαη ςχμεο. Σν επράξηζην θαη πγηεηλφ εζσηεξηθφ θιίκα επηηπγράλεηαη κε ηελ ηνπνζέηεζε κφλσζεο πςειήο πνηφηεηαο, ε νπνία εκπνδίδεη ην ζρεκαηηζκφ ξεπκάησλ αέξα. Θα ήηαλ θαιφ λα εγθαηαζηήζεηε έλα απηφκαην ζχζηεκα εμαεξηζκνχ έηζη ψζηε ν αέξαο ζην εζσηεξηθφ ηνπ ζπηηηνχ λα παξακέλεη θξέζθνο. Οη ηξφπνη κε ηνπο νπνίνπο κπνξνχκε λα απμήζνπκε ηελ ελεξγεηαθή απφδνζε ελφο θηηξίνπ είλαη επξέσο γλσζηνί θαη εχθνια εθαξκφζηκνη. Γηα παξάδεηγκα θάπνηνη απφ απηνχο είλαη: πξφζζεηε ηνπνζέηεζε κφλσζεο αληηθαηάζηαζε θνπθσκάησλ αλαβάζκηζε ησλ ζπζηεκάησλ ζέξκαλζεο θαη ςχμεο. 5
3. ΔΙΓΗ ΜΟΝΩΔΩΝ Αλάινγα κε ηελ πξνέιεπζε ηνπο, ηα είδε κφλσζεο ρσξίδνληαη ζηηο εμήο θαηεγνξίεο: θπζηθά, ηερλεηά θαη νξπθηά. Φπζηθή κόλσζε: Μφλσζε πνπ πξνέξρεηαη απφ δσηθά ή θπηηθά πιηθά, αιιά θαη θάπνηα αλφξγαλα: ιηλφ, πξφβεην καιιί, θπηηαξίλε, ππξηηηθφ αζβέζηην. Παξάδεηγκα: Πξόβεην καιιί Πιενλεθηήκαηα: αλαθπθιψλεηαη ρσξίο θαλέλα πξφβιεκα, δηαηεξεί ην 30% ηεο πγξαζίαο ηνπ ρσξίο λα αιιάμεη ε εκθάληζή ηνπ, είλαη πνιχ ειαθξχ πιηθφ πνπ κπνξεί λα κεηαηξέςεη επηθίλδπλα πιηθά ζε αβιαβή (ιεηηνπξγεί σο θίιηξν). Μεηνλεθηήκαηα: απαηηείηαη απεληφκσζε, γεληθά είλαη ηξεηο θνξέο πην αθξηβφ απφ ην ηερλεηφ καιιί. Σνπνζεηείηαη δεκέλν κε ζρνηληά ή πνιπεζηέξα θαη θαξθψλεηαη ζε μχιηλν πιαίζην. Υξεζηκνπνηείηαη σο κνλσηηθφ ζε νξνθέο. Σερλεηέο κνλώζεηο: Σα αθφινπζα εκπίπηνπλ ζ απηή ηελ θαηεγνξία: styropor, styrodur (ειαζηηθή θαη άθακπηε πνιπζηεξίλε), θαηλνιηθφο αθξφο ζηιηθφλεο θαη πνιπνπξεζάλε. Όια παξάγνληαη απφ ηελ επεμεξγαζία ηνπ πεηξειαίνπ. Παξάδεηγκα: Styropor Πιενλεθηήκαηα: θηελφ κνλσηηθφ πιηθφ, κεηαθέξεηαη εχθνια, δελ θζείξεηαη θαη κπνξεί λα θνπεί. Μειονεκτιματα: είναι εξαιρετικά εφφλεκτο, κατά τθν καφςθ του εκπζμπονται δθλθτθριώδθ αζρια. Το styropor χρθςιμεφει επίςθσ για θχομόνωςθ. 6
Παξάδεηγκα: Styrodur (fibran) XPS Πιενλεθηήκαηα: - έρεη ζεκαληηθή αληνρή ζηελ ζιίςε, είλαη ειαθξχ πιηθφ, εχθνιν λα επεμεξγαζηεί θαη είλαη αλζεθηηθφ ελάληηα ζηελ πδνπεξαηφηεηα. Σν styrodur ρξεζηκεχεη επίζεο γηα ερνκφλσζε. Μεηνλεθηήκαηα: - είλαη εμαηξεηηθά εχθιεθην, θαηά ηελ θαχζε ηνπ εθπέκπνληαη δειεηεξηψδε αέξηα. Παξάδεηγκα: Πνιπνπξεζάλε Καηάλληλη για μόμωζη ηοίτωμ, δαπέδωμ και οροθώμ. Δεμ εκπέμπομηαι επικίμδσμες οσζίες καηά ηημ καύζη. 7
Οξπθηέο κνλώζεηο: Παξάδεηγκα: Πεηξνβάκβαθαο, παινβάκβαθαο Πιενλεθηήκαηα: δελ εγθισβίδνπλ ηνπο πδξαηκνχο, αιιά δελ πξέπεη λα εθηίζεληαη ζε ζπλζήθεο πγξαζίαο γηα ηεηακέλεο πεξηφδνπο θαζψο ηελ απνξξνθνχλ θαη θζείξνληαη. Μεηνλεθηήκαηα: ε επεμεξγαζία ηνπο είλαη δχζθνιε θαη δελ αλαθπθιψλνληαη. Απαηηνχληαη εηδηθέο ζπλζήθεο εγθαηάζηαζεο δηφηη είλαη βαξχηεξα θαη πην εχζξαπζηα. 8
4. ΜΟΝΩΗ ΚΣΙΡΙΩΝ Πάξα πνιιά θηίξηα ζηελ Δπξώπε παξακέλνπλ ρσξίο κόλσζε! ε έλα κεγάιν αξηζκφ ησλ πθηζηακέλσλ θηηξίσλ, είηε δελ ππάξρεη θαζφινπ κφλσζε είηε ε κφλσζε είλαη κία απιή ζηξψζε, αλεπαξθνχο πάρνπο. Δίλαη απαξαίηεην λα κνλσζνχλ φια ηα θχξηα δνκηθά ζηνηρεία ηνπ θειχθνπο ελφο θηηξίνπ - ε πξφζνςε, ε νξνθή θαη ηα ζεκέιηα. Η ζεξκηθή κφλσζε ησλ αεξαγσγψλ, ζσιελψζεσλ θαη ιεβήησλ είλαη ηδηαίηεξα απνδνηηθή. Η ζεξκνκόλσζε είλαη έλα βαζηθό ζηνηρείν γηα ηελ εμνηθνλόκεζε ελέξγεηαο ζηα ήδε ππάξρνληα θηίξηα. Σνπνζέηεζε επηπιένλ κόλσζεο Απηφ αθνχγεηαη ζαλ θαιή ηδέα, αιιά πψο λα ελεξγήζνπκε κε ηνλ πιένλ απνδνηηθφ ηξφπν; Ο πην απνδνηηθφο θαη πξαθηηθφο ηξφπνο είλαη λα αλαθαηαζθεπαζηεί ή λα επηζθεπαζηεί ην θηίξην ψζηε λα πιεξεί ηα ηζρχνληα πξφηππα ελέξγεηαο. 9
Σα θύξηα βήκαηα γηα λα επηηεπρζεί θαιή ζεξκνκόλσζε ζε έλα θηίξην: Δθαξκνγή θαιήο εμσηεξηθήο ζεξκνκόλσζεο / ζε φια ηα εμσηεξηθά ζηνηρεία, πξνζφςεηο, ηνίρνπο θαη ζηέγεο / κεηψλεη ηηο ζεξκηθέο απψιεηεο θαηά 40-60%. Δθαξκνγή απμεκέλεο ζεξκηθήο κόλσζεο ζηηο ζεξκνγέθπξεο (νπιηζκέλν ζθπξφδεκα θνιψλεο, δνθνί, θιπ). Πξέπεη λα δνζεί ηδηαίηεξε πξνζνρή ζ απηέο ηηο δψλεο θαη ηελ απφδνζή ηνπο θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ ζρεδηαζκνχ ηνπο, επεηδή νη απψιεηεο ζεξκφηεηαο κέζσ απηψλ είλαη πνιχ κεγάιε. Αληηθαηάζηαζε παξαζύξσλ θαη ζπξώλ κε δηπιά ηδάκηα θαη ζύγρξνλα θνπθώκαηα. Με ηα αλσηέξσ βήκαηα επηηπγράλνπκε ζρεδφλ 50% κείσζε ησλ απσιεηψλ ζεξκφηεηαο ζε ζχγθξηζε κε ηα κε κνλσκέλα θηίξηα θαη εμαζθαιίδνπκε έλα άλεην θαη πγηεηλφ πεξηβάιινλ δηαβίσζεο. ΘΔΡΜΟΜΟΝΩΗ ΣΙ ΠΡΟΟΨΔΙ Οη φςεηο ελφο θηηξίνπ νξίδνληαη σο νη εμσηεξηθέο πιεπξέο ηνπ θηηξίνπ. Ο ζθνπόο ηεο ζεξκνκόλσζεο ζηηο πξνζόςεηο Η κφλσζε πςειήο πνηφηεηαο ζπκβάιιεη ζηε βειηίσζε ησλ ζπλζεθψλ ζε ζρέζε κε ηελ: Θεξκνθξαζία Τγξαζία Ηρνκφλσζε Ππξνπξνζηαζία - φηαλ ρξεζηκνπνηείηαη θάπνην θαηάιιειν πιηθφ Δίδε ζεξκνκόλσζεο ζηηο πξνζόςεηο θηηξίσλ Η ζεξκνκφλσζε δηαθξίλεηαη ζε ηξία βαζηθά κνληέια αλάινγα κε ηελ ζέζε πνπ ηνπνζεηείηαη ην ζηξψκα ηεο κφλσζεο θαη είλαη ηα αθφινπζα: Δμσηεξηθή ζεξκνκφλσζε ε κνλσηηθή επίζηξσζε ηνπνζεηείηαη ζηελ εμσηεξηθή πιεπξά ηνπ ηνίρνπ. Δζσηεξηθή ζεξκνκφλσζε ε κνλσηηθή επίζηξσζε ηνπνζεηείηαη ζηελ εζσηεξηθή πιεπξά ηνπ ηνίρνπ. Πξνζφςεηο κε ζεξκηθή κφλσζε κέζα ζηελ δνκηθή θαηαζθεπή. 10
Μεηά απφ ζπγθξίζεηο πνπ δηεμήρζεζαλ, έρεη δηαπηζησζεί φηη ε θαιχηεξε ιχζε είλαη λα κπεη ζεξκνκφλσζε ζηελ εμσηεξηθή πιεπξά ηνπ ηνίρνπ. Όιεο νη άιιεο ιχζεηο πξνζθέξνληαη σο ελαιιαθηηθέο φηαλ ε εμσηεξηθή ζεξκνκφλσζε δελ είλαη εθηθηή. Πξνθεηκέλνπ λα απεηθνληζηεί θαζαξά απηή ε δηαθνξά, αο εμεηάζνπκε θαηαξρήλ ηε ζπκπεξηθνξά ελφο ηνηρψκαηνο πνπ δελ είλαη κνλσκέλν, θαη κεηά ηε ζπκπεξηθνξά ησλ κνλσκέλσλ κνληέισλ (εμσηεξηθά θαη εζσηεξηθά) ζεσξψληαο φηη ε εζσηεξηθή ζεξκνθξαζία πξέπεη λα δηαηεξεζεί ζηνπο 20 βαζκνχο Κειζίνπ, ελψ ε εμσηεξηθή ζεξκνθξαζία είλαη κείνλ 15 βαζκνί Κειζίνπ. Τπφ απηέο ηηο ζπλζήθεο παξαηεξνχκε ηηο αθφινπζεο δηεξγαζίεο ελψ νη ηηκέο πνπ δίλνληαη είλαη κφλν γηα παξάδεηγκα, θαζψο ζηελ πξάμε επεξεάδνληαη απφ ην πάρνο ηνπ πιηθνχ κε ην νπνίν γίλνληαη νη κνλσηηθέο ζηξψζεηο. Με κνλσκέλνο ηνίρνο Σν θξχν θαη ε δέζηε δηαπεξλνχλ ηνλ ηνίρν ρσξίο πξφβιεκα Σν ζεκείν πήμεο είλαη ζην κέζν ηνπ ηνίρνπ Οη θχθινη πήμεο θαη ηήμεο θζείξνπλ ηα ζηαηηθά ζηνηρεία ηνπ ηνίρνπ Η πγξαζία θζείξεη ηελ δνκή ηνπ ηνίρνπ θαη δεκηνπξγεί ζπλζήθεο θαηάιιειεο γηα ηελ αλάπηπμε κηθξννξγαληζκψλ θαη κνχριαο Μεγάιεο ζεξκηθέο απψιεηεο σο απνηέιεζκα Τςειέο απαηηήζεηο γηα ζέξκαλζε Δζσηεξηθά κνλσκέλνο ηνίρνο Ο ηνίρνο παξακέλεη θξχνο Σν ζεκείν πήμεο βξίζθεηαη κέζα ζηε κφλσζε Ο ηνίρνο δελ ιεηηνπξγεί σο ζπζζσξεπηήο ή απνζήθε ζεξκφηεηαο Οη εζσηεξηθνί ηνίρνη θξπψλνπλ γξήγνξα κεηά ην θιείζηκν ηεο ζέξκαλζεο Η πγξαζία θζείξεη ηε δνκή ηνπ ηνίρνπ θαη δεκηνπξγεί ζπλζήθεο θαηάιιειεο γηα ηελ αλάπηπμε κηθξννξγαληζκψλ θαη κνχριαο Γελ ππάξρεη κφλσζε ησλ ζεξκνγεθπξψλ 11
Δμσηεξηθά κνλσκέλνο ηνίρνο Ο ηνίρνο ζεξκαίλεηαη θαη ιεηηνπξγεί σο ζπζζσξεπηήο ή απνζήθε ζεξκφηεηαο Σν ζεκείν πήμεο βξίζθεηαη κέζα ζηελ κφλσζε ζηελ εμσηεξηθή πιεπξά ηνπ ηνίρνπ Οη ηνίρνη εθπέκπνπλ πξνο ηνλ ρψξν ηελ ζπζζσξεπκέλε ζεξκφηεηα θαη κε απηφλ ηνλ ηξφπν κεηψλνληαη ηα έμνδα ζέξκαλζεο Μεηά ηελ ζχγθξηζε ησλ κνληέισλ είλαη εκθαλέο φηη ε θαιχηεξε ιχζε είλαη λα κπεη ζεξκνκφλσζε ζηελ εμσηεξηθή πιεπξά ηνπ ηνίρνπ. Όιεο νη άιιεο ιχζεηο πξνζθέξνληαη σο ελαιιαθηηθέο φηαλ ε εμσηεξηθή ζεξκνκφλσζε δελ είλαη εθηθηή. ΔΞΩΣΔΡΙΚΗ ΜΟΝΩΗ Δίλαη απαξαίηεηε ε εμσηεξηθή κόλσζε; Απηή ε εξψηεζε κπνξεί λα απαληεζεί ιακβάλνληαο ππφςε ηα αθφινπζα: - Σν θηίξην θαηνηθείηαη φιν ηνλ ρξφλν; - Ση θηίξην δηαζέηεη ζέξκαλζε θαη θιηκαηηζκφ; - Πνηα είλαη ε θαηάζηαζε ηνπ θειχθνπο ηνπ θηηξίνπ; Πξνζνρή! Σα πάλει θαη ην θπςεισηφ ζθπξφδεκα έρνπλ εμαηξεηηθά θησρή πδξνζεξκηθή κφλσζε. Σα ζπγθξνηήκαηα δηακεξηζκάησλ θηηαγκέλα απφ πάλει είλαη ζρεδηαζκέλα γηα ζπλερή ζέξκαλζε ηνπ θιηκαθνζηαζίνπ. Μία εμσηεξηθή κφλσζε πάρνπο 5-6 cm είλαη επαξθήο θαη νδεγεί ζε ζεκαληηθή κείσζε ζεξκνδηαθπγήο κέζα απφ ηα πάλει. Αο ππνζέζνπκε φηη ε εμσηεξηθή ζεξκνθξαζία είλαη -15 βαζκνί Κειζίνπ θαη ε εζσηεξηθή ζεξκνθξαζία είλαη 16 βαζκνί Κειζίνπ, ρσξίο ηελ ηνπνζέηεζε κφλσζεο. απηήλ ηελ πεξίπησζε, ε ζεξκνθξαζία ζην πάρνο ηνπ πάλει πνηθίιεη απφ -15 εψο +16, θαη ην ζεκείν ζην νπνίν ε ζεξκνθξαζία είλαη 0 βαζκνί βξίζθεηαη ζρεδφλ ζην εζσηεξηθφ ζηξψκα ηνπ πάλει. Οη κεγάιεο δηαθνξέο ζηε ζεξκνθξαζία πξνθαινχλ πξφσξε θζνξά θαη ξσγκέο. 12
Η επίδξαζε ηεο κφλσζεο είλαη κεγαιχηεξε ζηα ηειεπηαία δηακεξίζκαηα, πνπ έρνπλ κεγάινπο ηνίρνπο θαη θαζφινπ παξάζπξα. απηέο ηηο πεξηπηψζεηο νη ζεξκηθέο απψιεηεο κεηψλνληαη θαηά 70%, θαη ε επίδξαζε ηεο κφλσζεο είλαη ε κεγαιχηεξε. Η κφλσζε βειηηψλεη επίζεο ην ζεξκηθφ θαζεζηψο ηνπ πάλει πξάγκα πνπ ηνπ εμαζθαιίδεη κεγαιχηεξε δηάξθεηα δσήο. Η εμσηεξηθή ζεξκνκφλσζε εμαιείθεη αθφκα έλα πξφβιεκα θαη ζπγθεθξηκέλα ην πξφβιεκα ηεο πγξνπνίεζεο. Με ηελ ηνπνζέηεζε κφλσζεο ζε ηέηνηνπο ηνίρνπο, επηηπγράλνληαη δηάθνξνη ζηφρνη: Οη απψιεηεο ζεξκφηεηαο κεηψλνληαη ζρεδφλ θαηά 75-85% ην ζεξκηθφ θαζεζηψο ηνπ ηνηρψκαηνο βειηηψλεηαη θαζψο ην ζεκείν πήμεο κεηαηνπίδεηαη θάπνπ κέζα ζην κνλσηηθφ πιηθφ ελψ ν εμσηεξηθφο ηνίρνο δηαηεξεί ζην ζχλνιφ ηνπ ζεξκνθξαζία κε ζεηηθφ πξφζεκν Σα αίηηα ησλ πγξνπνηήζεσλ εμαιείθνληαη, δηφηη κεηά ηελ ηνπνζέηεζε ηεο εμσηεξηθήο κφλσζεο, ε επηθάλεηα ηνπ ηνίρνπ είλαη αηζζεηά πην δεζηή Απμάλεηαη ε ζεξκηθή άλεζε ζηνπο εζσηεξηθνχο ρψξνπο ΔΩΣΔΡΙΚΗ ΜΟΝΩΗ Γελ είλαη απαξαίηεην γηα ηελ εζσηεξηθή κφλσζε λα είλαη ηφζν ζηέξεε δνκηθά, φζν ε εμσηεξηθή. Μφλσζε κε πάρνο 2 cm είλαη επαξθήο, θαη κπνξεί λα θαηαζθεπαζηεί απφ XPS, δηαθνζκεηηθέο ζεξκνκνλσηηθέο πιάθεο θαη άιια κνλσηηθά πιηθά θαηάιιεια γηα εζσηεξηθή ηνπνζέηεζε. Όιεο απηέο νη επηθαιχςεηο ζπκβάιινπλ ζηελ απνκάθξπλζε ζπκππθλψζεσλ, θαη παξάιιεια είλαη εχθνιν πεξαζηνχλ θαη λα ρξσκαηηζηνχλ κε πξφηππεο ειαζηηθέο κπνγηέο. Η εζσηεξηθή κφλσζε ζα πξέπεη λα κπεη φρη κφλν ζηνπο ηνίρνπο, αιιά θαη ζηα παηψκαηα θαη ηαβάληα παξά ηα πνιιά ηεηξαγσληθά ηνπο. Ιδηαίηεξε πξνζνρή πξέπεη λα δνζεί ζηελ αεξνζηεγή ζθξάγηζε ηεο πφξηαο εηζφδνπ θαη ζηα παξάζπξα, θαζψο ε χπαξμε ησλ νπνηνλδήπνηε θελψλ ζηεξεί ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ησλ ζεξκηθά κνλσκέλσλ ηνίρσλ. Με απιά ιφγηα: ε εζσηεξηθή ζεξκνκφλσζε ζπκπιεξψλεη, αιιά δελ ππνθαζηζηά ηελ εγθαηάζηαζε ηεο εμσηεξηθήο κόλσζεο! 13
ΟΡΟΦΗ Αλεμάξηεηα απφ ην γεγνλφο φηη νη απψιεηεο ζεξκφηεηαο ηνπ θηηξίνπ κέζσ ηεο νξνθήο είλαη 20-30% ησλ ζπλνιηθψλ απσιεηψλ ζεξκφηεηαο, ε νξνθή παίδεη έλαλ πνιχ ζεκαληηθφ ξφιν πξνθεηκέλνπ λα δηαζθαιηζηεί ε άλεζε κέζα ζην θηίξην. Η ζηέγε πξνζηαηεχεη ην θηίξην απφ ηα θαηξηθά θαηλφκελα, φπσο ην ρηφλη, βξνρή, θξχν θαη δέζηε. Έηζη, ν ρψξνο θάησ απφ ηε ζηέγε εθηίζεηαη ζηελ άκεζε επίδξαζε ηνπ θξχνπ θαη ζεξκφηεηαο, άξα ρσξίο επαξθή θαη πςειήο πνηφηεηαο πξνζηαζία κε ζεξκηθή κφλσζε, ν ρψξνο απηφο ςχρεηαη γξήγνξα ή ππεξζεξκαίλεηαη, θάηη ην νπνίν επεξεάδεη ζεκαληηθά ηηο ζεξκηθέο απψιεηεο θαη έρεη σο ζπλέπεηα, αχμεζε ηεο θαηαλάισζεο ελέξγεηαο γηα ζέξκαλζε θαη ςχμε. Οη ξαγδαία απμαλφκελεο ηηκέο ησλ ελεξγεηαθψλ πφξσλ επεξεάδνπλ ζεκαληηθά ηνλ νηθνγελεηαθφ πξνυπνινγηζκφ, θαη γη απηφ πξέπεη λα βξεζεί γξήγνξα ιχζε γηα ηε κείσζε ηνπ θφζηνπο γηα ζέξκαλζε ην ρεηκψλα θαη ςχμε ην θαινθαίξη. Με ηελ αλαθαίληζε ησλ παιαηφηεξσλ ή κε κνλσκέλσλ νξνθψλ, νη απψιεηεο ζεξκφηεηαο θαη ην θφζηνο ελέξγεηαο κπνξνχλ λα κεησζνχλ ζεκαληηθά, ελψ εμαζθαιίδεηαη καθξνπξφζεζκε εμνηθνλφκεζε. Δπηινγή κνλσηηθνύ πιηθνύ Βάζε ηεο εθηίκεζεο ηνπ ζρεδηαζηή αξρηηέθηνλα είλαη δπλαηφλ λα ρξεζηκνπνηεζεί γηα ηελ ηνπνζέηεζε εμσηεξηθήο κφλσζεο Styropor δηαθνξεηηθνχ κεγέζνπο ή ππθλφηεηαο. Ο ξφινο κίαο ηέηνηαο κφλσζεο είλαη λα απμεζεί ε ζεξκηθή ηεο απφδνζε. Γελ πξέπεη λα αλακηγλχεηαη ην EPS κε ην XPS ζηε κφλσζε πνπ ηνπνζεηείηε!! Ο ζπλδπαζκφο απηψλ ησλ πιηθψλ γηα κφλσζε, είλαη πηζαλφηαηα ν πιένλ αθαηάιιεινο, δηφηη ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ θιαζηθνχ EPS ζε ζρέζε κε απηά ηνπ XPS έρνπλ ηηο πην έληνλεο αλαληηζηνηρίεο επηδφζεσλ. Γηα παξάδεηγκα, γξακκηθή δηαζηνιή, δηαπεξαηφηεηα ζε αηκνχο, θιπ. Λφγσ ηνπ ηππηθά ιείνπ θηληξίζκαηνο θαη ηελ κεγάιε αχμεζε ηνπ φγθνπ ηνπ XPS ζε ζπλδπαζκφ κε ηνeps, κεηά απφ δχν κε ηξεηο ρεηκψλεο, ζα εκθαληζηνχλ ξσγκέο ζηελ εμσηεξηθή κφλσζε αθφκα θη αλ θαηά ηα άιια είλαη θαιά ζρεδηαζκέλε. 14
Όηαλ ζπλδπάδνπκε ζεξκνκνλσηηθέο πιάθεο πνπ έρνπλ δηαθνξεηηθφ πάρνο ή ππθλφηεηα, ζα πξέπεη πάληα λα ρξεζηκνπνηνχκε ηελ θαιχηεξε πνηφηεηα εηδηθήο θφιιαο θαη ζηφθνπ, θαηάιιεια γηα κφλσζε. Αλ ην ζπίηη είλαη παιηφ ή δελ ππάξρνπλ ηα αθξηβή ζρέδηα ηνπ θηηξίνπ, ηφηε δελ ζα πξέπεη λα γίλεη δεθηφο ν νπνηνζδήπνηε ζπλδπαζκφο πιαθψλ κφλσζεο. Οη αλσηέξσ νδεγίεο ηζρχνπλ ΜΟΝΟ θάησ απφ νξηζκέλεο ζπλζήθεο! 1. Σα ζπζηήκαηα ζεξκνκφλσζεο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη ζα πξέπεη λα είλαη αηκνδηαπεξαηά. 2. Σν πιέγκα πνπ ρξεζηκνπνηείηαη ζα πξέπεη λα είλαη απφ παινβάκβαθα, αλζεθηηθφ ζηα αιθάιηα. Σν πιέγκα δέρεηαη ηηο πηέζεηο ζηελ επηθάλεηα ηεο πξφζνςεο. 3. Δηδηθέο απαηηήζεηο γηα ηνλ γχςν - αδηάβξνρνο, ειαζηηθφο, θαη εμίζνπ ζεκαληηθφ, αλζεθηηθφο ζην ραιάδη. 4. Σν αζηάξη εθαξκφδεηαη γηα λα νκαινπνηήζεη ηελ ηθαλφηεηα απνξξφθεζεο ηνπ δαπέδνπ. Ση είδνπο αηέιεηεο κπνξεί λα πξνθύςνπλ ζην ζύζηεκα αλ ρξεζηκνπνηεζνύλ ρακειήο πνηόηεηαο ή αθαηάιιεια πιηθά; Ρσγκέο ζην γχςν άλσ ησλ 2 εθαηνζηψλ κπνξεί λα κπνξεί λα πξνθχςνπλ κεηά απφ 2-3 ρξφληα Φζνξά ηνπ γχςνπ: Δάλ έρνπλ ρξεζηκνπνηεζεί αθαηάιιεια πιηθά, ην κνλσηηθφ ζηξψκα ζα απνξξνθήζεη λεξφ ην νπνίν ζα έρεη ην αληίζεην απνηέιεζκα θαη ζα θέξεη πξφσξε γήξαλζε. 15
5. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΠΔΡΙΒΑΛΛΟΝΣΙΚΗ ΤΜΒΟΛΗ Η ειθπζηηθφηεηα ηεο ελεξγεηαθήο απφδνζεο ησλ θηηξίσλ πνπ επηηπγράλεηαη κε ηε ρξήζε κφλσζεο, δελ έγθεηηαη κφλν ζηε ρξεκαηνδνηηθή ζπλεηζθνξά - επηπιένλ εμνηθνλνκείηαη ελέξγεηα θαη επηηπγράλεηαη κείσζε ησλ εθπνκπψλ δηνμεηδίνπ ηνπ άλζξαθα. Όιν θαη πεξηζζφηεξεο έξεπλεο θαη εθζέζεηο επηζεκαίλνπλ φηη ε αχμεζε ηεο ελεξγεηαθήο απφδνζεο, ε νπνία επηηπγράλεηαη κε ηε βνήζεηα ηεο πςειήο πνηφηεηαο κφλσζεο, είλαη έλα απφ ηα πην επεξγεηηθά κέηξα γηα ηε κείσζε ησλ εθπνκπψλ δηνμεηδίνπ ηνπ άλζξαθα, θαη άξα θαη γηα ηηο επηπηψζεηο ηεο αλζξψπηλεο δξαζηεξηφηεηαο ζηε θχζε. 16
6. ΤΜΠΔΡΑΜΑ Δληάμεη, απηά είλαη φια πνπ κπνξείηε λα κάζεηε κέζσ απηήο ηεο εθπαηδεπηηθήο ελφηεηαο. Ση κπνξείηε λα θάλεηε ηψξα; Θα κπνξνχζαηε λα θνηηάμεηε ζην ζπίηη θαη ηελ γεηηνληά ζαο γηα ηα ησξηλά επίπεδα ηεο κφλσζεο ζηα ζπίηηα ζαο θαη ηα πηζαλά ζεκεία φπνπ ηα επίπεδα ηεο κφλσζεο ζα κπνξνχζαλ λα βειηησζνχλ. Άιιεο κνλάδεο εθκάζεζεο πνπ κπνξεί λα ζαο ελδηαθέξνπλ: A Beginner s Guide to Energy and Power A Beginner s Guide Windows and Window Systems 17
Author details Contact details: Όλεσ οι πλθροφορίεσ που παρουςιάηονται ςτθν ενότθτα αυτι αποτελοφν προϊόν του προγράμματοσ Senior Engagement in a Green Economy Project (SEE-GREEN) το οποίο χρθματοδοτείται από το Πρόγραμμα Δια Βίου Μάκθςθσ (Gruntdvig) τθσ Ευρωπαϊκισ Επιτροπισ. Το ζργο αυτό ξεκίνθςε τον Νοζμβριο του 2011 και κα ολοκλθρωκεί τον Οκτώβριο του 2013. Για περιςςότερεσ πλθροφορίεσ ι για να λάβετε μζροσ τθν online κοινότθτα μασ επιςκεφτείτε τθν ιςτοςελίδα του ζργου: http://www.see-green.eu/seegreensite/en/ 18