ΟΤΡΗΣΗΡΘΚΑ STENTS-ΟΔΗΓΘΕ ΠΡΟ ΑΘΕΝΕΘ

Transcript

1 ΟΤΡΗΣΗΡΘΚΑ STENTS-ΟΔΗΓΘΕ ΠΡΟ ΑΘΕΝΕΘ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Σηνπο αζζελείο πνπ έρνπλ ή πηζαλόλ λα έρνπλ απόθξαμε ηνπ λεθξνύ, ηνπνζεηείηαη έλαο εζσηεξηθόο ζσιήλαο παξνρέηεπζεο, ν νπνίνο νλνκάδεηαη stent, ζηνλ νπξεηήξα πνπ είλαη ην ζσιελάθη πνπ ελώλεη ην λεθξό κε ηελ νπξνδόρν θύζηε. Απηό ηνπνζεηείηαη πξνθεηκέλνπ λα πξνιάβεη ή λα αληηκεησπίζεη πξνζσξηλά ηελ απόθξαμε. Απηό ην θπιιάδην πεξηέρεη ελεκεξσηηθέο νδεγίεο γηα ηα νπξεηεξηθά stent, εμεγεί ηα πιενλεθηήκαηα ηεο ρξήζεο ηνπο θαη αλαθέξεη θάπνηα από ηα αλεπηζύκεηα ζπκβάληα πνπ κπνξεί νη αζζελείο λα βηώζνπλ. Τν θπιιάδην απηό ρσξίδεηαη ζε δύν κέξε: Τν πξώην κέξνο εμεγεί ηελ αλαηνκία θαη θπζηνινγία ηνπ νπξνπνηεηηθνύ ζπζηήκαηνο, ηη ζεκαίλεη απόθξαμε θαη πσο απηή αληηκεησπίδεηαη κε ηε ρξήζε ησλ νπξεηεξηθώλ stent Τν δεύηεξν κέξνο πεξηγξάθεη ηη πξέπεη λα αλακέλεηε θαηά ηε δηάξθεηα πνπ έρεηε ην stent θαη ηηο πηζαλέο αλεπηζύκεηεο ελέξγεηεο από απηό Μέρος 1 ο : Οσροποιητικό σύστημα και οσρητηρικά stent Σν νπξνπνηεηηθό ζύζηεκα θαη νη νπξεηήξεο Τα λεθξά παξάγνπλ ηα νύξα. Φπζηνινγηθά ππάξρνπλ δύν λεθξά, ηα νπνία βξίζθνληαη ζην άλσ κέξνο ηεο θνηιηάο πξνο ηα πίζσ. Τα νύξα πνπ παξάγνπλ ηα λεθξά κεηαθέξνληαη ζηελ νπξνδόρν θύζηε κε έλα ιεπηό κπώδεο ζσιήλα, πνπ νλνκάδεηαη νπξεηήξαο. Σηελ νπξνδόρν θύζηε ηα νύξα απνζεθεύνληαη κέρξη απηή λα γεκίζεη, νπόηε απηά απνβάιινληαη δηακέζνπ ηεο νπξήζξαο. Πωο έλα λεθξό απνθξάζζεηαησπρλέο αηηίεο απόθξαμεο ησλ λεθξώλ θαη ησλ νπξεηήξσλ είλαη: Λίζνο πνπ κεηαθηλήζεθε είηε απηόκαηα είηε κεηά από εμσζσκαηηθή ιηζνηξηςία Σηέλσκα ζηνλ νπξεηήξα ιόγσ δηάθνξσλ αηηηώλ Πξνζσξηλά κεηά από επέκβαζε ζηνλ νπξεηήξα ή κεηά από ηελ είζνδν θάπνηνπ εξγαιείνπ Μεξηθέο θνξέο ε απόθξαμε κπνξεί λα νθείιεηαη ζε παζήζεηο ηνπ πξνζηάηε ή θαη θαθνήζεηεο ηνπ νπξνπνηεηηθνύ ζπζηήκαηνο Πνηεο είλαη νη επηπηώζεηο ηεο απόθξαμεο Όπνηε ππάξρεη απόθξαμε, έρνπκε αύμεζε ηεο πίεζεο κέζα ζην λεθξό. Λόγσ ηεο πίεζεο επεξεάδεηαη ε θπζηνινγηθή ιεηηνπξγία ηνπ λεθξνύ ε νπνία ζε δηάξθεηα εβδνκάδσλ κπνξεί λα νδεγήζεη ζηελ πιήξε θαηαζηξνθή ηνπ.

2 Η απόθξαμε επίζεο νδεγεί ζε θαηαθξάηεζε ησλ νύξσλ, ε νπνία κπνξεί λα νδεγήζεη ζε ινίκσμε. Η ινίκσμε επηηαρύλεη ηελ θαηαζηξνθή ησλ λεθξώλ θαη ζε παξακειεκέλεο θαηαζηάζεηο κπνξεί λα νδεγήζεη ζε ζήςε θαη ζάλαην. Σε απηέο ηηο πεξηπηώζεηο είλαη επηβεβιεκέλε ε αληηκεηώπηζε ηεο απόθξαμεο. Πξνζωξηλή αληηκεηώπηζε ηεο απόθξαμεο Δελ είλαη πάληα εθηθηό λα αλαθαιύςνπκε ηελ αηηία πνπ πξνθαιεί ηελ απόθξαμε θαη λα ηελ αληηκεησπίζνπκε ακέζσο. Έηζη είλαη απαξαίηεην πξνζσξηλά λα ιπζεί ε απόθξαμε, κέρξη λα δνζεί ε ηειηθή δηάγλσζε θαη ε εθαξκνγή ηεο θαηάιιειεο ζεξαπείαο. Επίζεο ζε επεκβάζεηο ησλ νπξεηήξσλ, απαηηείηαη ρξόλνο κέρξη ηελ πιήξε επνύισζε ηνπο, έηζη ώζηε ε πξνζσξηλή πξνζηαζία από απόθξαμε είλαη επηηαθηηθή. Απηό επηηπγράλεηαη από ηελ ηνπνζέηεζε ελόο νπξεηεξηθνύ stent, έηζη ώζηε λα δηαηεξεζεί ε αθώιπηε κεηαθνξά ησλ νύξσλ από ηνλ λεθξό ζηελ νπξνδόρν θύζηε. Ση είλαη ην νπξεηεξηθό stent?τν νπξεηεξηθό stent είλαη έλαο εηδηθά ζρεδηαζκέλνο ζσιήλαο, θηηαγκέλνο από εύθακπην πιαζηηθό πιηθό, ην νπνίν ηνπνζεηείηαη ζηνλ νπξεηήξα. Τν κήθνο ηνπ ζε ελήιηθεο αζζελείο θπκαίλεηαη από 24 έσο 30εθ. Αλ θαη ππάξρνπλ δηάθνξνη ηύπνη, όινη ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηνπο ίδηνπο ιόγνπο. Είδε νπξεηεξηθώλ stent Πώο έλα stent παξακέλεη ζηε ζέζε ηνπ? Τα stent παξακέλνπλ ζηε ζέζε ηνπο επεηδή ηα ηειηθά ηνπο ηκήκαηα είλαη θεθακκέλα δεκηνπξγώληαο έλα δαθηύιην. Τν έλα άθξν βξίζθεηαη ζην λεθξό θαη ην άιιν ζηελ νπξνδόρν θύζηε, δηαηεξώληαο έηζη ηε ζσζηή ζέζε ηνπο. Τα stent είλαη εύθακπηα έηζη ώζηε λα αληέρνπλ κεγάιεο αιιαγέο ηεο ζέζεο ηνπ ζώκαηνο. Πωο ηνπνζεηείηαη? Σπλήζσο έλα stent ηνπνζεηείηαη, ππό γεληθή αλαηζζεζία, κε ηε ρξήζε ελόο εηδηθνύ ηειεζθνπίνπ( θπζηενζθόπην), ην νπνίν εηζέξρεηαη δηακέζνπ ηεο νπξήζξαο ζηελ νπξνδόρν θύζηε. Τν stent ηνπνζεηείηαη ζηνλ νπξεηήξα κέζσ ηνπ αλνίγκαηνο πνπ απηόο εηζέξρεηαη ζηελ νπξνδόρν θύζηε. Σπάληα, κπνξεί λα ηνπνζεηεζεί από ην λεθξό ζηελ νπξνδόρν θύζηε, κε ηελ ρξήζε εηδηθώλ ηερληθώλ. Η ζσζηή ζέζε ηνπ stent ειέγρεηαη κε ηε ρξήζε αθηηλνγξαθίαο. Stent ηνπνζεηεκέλν ζην νπξνπνηεηηθό ζύζηεκα( νπξεηήξαο)

3 Πόζν θαηξό παξακέλεη ην stent ζην ζώκα? Δελ ππάξρεη ζηαζεξόο ρξόλνο γηα όιεο ηηο πεξηπηώζεηο. Παξακέλεη όζν ρξεηάδεηαη. Απηό εμαξηάηαη από ηελ αηηία ηεο απόθξαμεο θαη ηε θύζε ηεο ζεξαπείαο. Σηελ πιεηνλόηεηα ησλ αζζελώλ ηα stent παξακέλνπλ γηα ιίγν ρξόλν από κεξηθέο κέξεο έσο θαη κεξηθνύο κήλεο. Ωζηόζν, έλα stent κπνξεί λα παξακείλεη κέρξη θαη 3 κήλεο ρσξίο λα αληηθαηαζηαζεί. Όηαλ ε αηηία δελ είλαη ιηζίαζε, ηόηε κπνξεί λα κείλεη αθόκα πεξηζζόηεξν. Υπάξρνπλ εηδηθά stent Τα νπνία παξακέλνπλ γηα αθόκα κεγαιύηεξα δηαζηήκαηα. Ο Οσρολόγος αποθαζίζει ηη διάρκεια παραμονής ηοσ Πωο αθαηξείηαη? Είλαη κηα γξήγνξε δηαδηθαζία θαηά ηελ νπνία ην stent αθαηξείηαη ππό γεληθή αλαηζζεζία, κε ηε ρξήζε ηνπ θπζηενζθνπίνπ. Μεξηθέο θνξέο κπνξεί λα έρεη κηα ιεπηή θισζηή ζην έλα άθξν ηνπ, ε νπνία εμέξρεηαη από ηελ νπξήζξα θαη ε νπνία ρξεζηκεύεη γηα ηελ αθαίξεζε ηνπ. Τπάξρεη ελαιιαθηηθή ιύζε από ηα stent? Δελ ππάξρεη απιή ελαιιαθηηθή ιύζε. Σε κεξηθνύο αζζελείο κπνξεί λα ηνπνζεηεζεί ζην λεθξό έλαο ζσιήλαο, ν νπνίνο παξνρεηεύεη ηα νύξα θαη νλνκάδεηαη λεθξνζηνκία. Ωζηόζν, απηό απαηηεί ν αζζελήο λα θέξεη ζαθνύια ζπγθέληξσζεο νύξσλ, ε νπόηα βξίζθεηαη θνιιεκέλε ζηελ ξάρε ηνπ, ελώ ε όιε δηαδηθαζία είλαη πεξηζζόηεξν επεκβαηηθή. Εάν επιθσμείηαι ασηό ηον ηρόπο παροτέηεσζης μπορώ να ζας περιγράυφ με λεπηομέρειες ηη διαδικαζία και ηοσς πιθανούς κινδύνοσς ηης Μέξνο 2 ν : Ζώληαο κε έλα νπξεηεξηθό θαζεηήξα (stent) Εηζαγωγή Τα νπξεηεξηθά stent έρνπλ ζρεδηαζηεί έηζη ώζηε νη αζζελείο λα δνπλ κηα όζν ην δπλαηόλ θπζηνινγηθή δσή. Η ηνπνζέηεζε ηνπ απνθαζίδεηαη πξνθεηκέλνπ λα απνθεπρζεί ή λα ιπζεί κηα απόθξαμε, έρνληαο όκσο πηζαλόηεηεο εκθάληζεο αλεπηζύκεησλ ελεξγεηώλ από ηελ ύπαξμε ηνπ. Οη πεξηζζόηεξεο από απηέο δελ είλαη επηθίλδπλεο γηα ηελ πγεία ή ηνπο λεθξνύο ζαο, αλ θαη κπνξεί λα πξνθαινύλ ελόριεζε. Παξαθάησ πεξηγξάθνληαη όιεο νη πηζαλέο αλεπηζύκεηεο ελέξγεηεο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ ύπαξμε ελόο νπξεηεξηθνύ stent. Πνηεο είλαη νη πηζαλέο παξελέξγεηεο ελόο stent? Πνιινί αζζελείο δελ παξνπζηάδνπλ θαλέλα πξόβιεκα. Σηελ πιεηνλόηεηα ησλ αζζελώλ εκθαλίδνληαη πνιύ κηθξέο παξελέξγεηεο πνπ αληηκεησπίδνληαη εύθνια. Ωζηόζν, έρνπλ αλαθεξζεί θαη ζνβαξέο. πρλέο παξελέξγεηεο είλαη:

4 Σπλαίζζεζε ηεο ύπαξμεο ηνπο ζηε κεγαιύηεξε δηάξθεηα ηεο εκέξαο πκπηώκαηα από ηελ νύξεζε Σπρλνπξία Επηηαθηηθόηεηα ( αλάγθε γηα άκεζε θέλσζε ηεο θύζηεο) Μηθξή πνζόηεηα αίκαηνο ζηα νύξα. Απηό είλαη αξθεηά ζπρλό θαη απηηεί κεγάιε θαηαλάισζε πγξώλ Αίζζεκα αηεινύο θέλσζεο ηεο θύζηεο Πνιύ ζπάληα, εηδηθά ζε γπλαίθεο, εκθαλίδνληαη επεηζόδηα αθξάηεηαο νύξσλ Απηέο νη παξελέξγεηεο νθείινληαη ζηνλ κεραληθό εξεζηζκό πνπ πξνθαιεί ην stent ζην ηνίρσκα ηεο νπξνδόρνπ θύζηεσο. Η αθαίξεζε ηνπ νδεγεί ζηελ εμαθάληζε ησλ ζπκπησκάησλ. Δπζθνξία ή πόλνο Τα stent κπνξεί λα πξνθαιέζνπλ δπζθνξία ή πόλν, ζπλήζσο ζηελ πεξηνρή ηεο νπξνδόρνπ θύζηεσο θαη ηνπ λεθξνύ, όπσο επίζεο θαη ζε άιιεο πεξηνρέο ( βνπβσληθή ρώξα, νπξήζξα, γελλεηηθά όξγαλα). Τα ζπκπηώκαηα γίλνληαη πην αηζζεηά θαηά ηε δηάξθεηα θπζηθήο δξαζηεξηόηεηαο θαη κεηά ηελ νύξεζε. Η αθξηβήο αηηηνινγία απηώλ ησλ αλεπηζύκεησλ ελεξγεηώλ δελ είλαη γλσζηή πξνο ην παξόλ. Επίζεο δελ είλαη δπλαηό λα γλσξίδνπκε, πξηλ ηελ ηνπνζέηεζε ηνπ stent, πνηνη αζζελείο ζα παξνπζηάζνπλ παξελέξγεηεο θαη πνηεο ζα είλαη απηέο. Δηάξθεηα αλεπηζύκεηωλ ελεξγεηώλ πνπ ζρεηίδνληαη κε ηε ρξήζε stent- κπνξεί λα βειηηωζνύλ? Υπάξρεη πηζαλόηεηα ζπκπηώκαηα όπσο ν πόλνο θαη ε αηκαηνπξία λα βειηησζνύλ κε ηε πάξνδν ηνπ ρξόλνπ. Ωζηόζν, απηό δελ κπνξεί λα πξνβιεθζεί. Αλαθέξεηαη όηη πεξίπνπ 20-70% ησλ αζζελώλ πνπ θέξνπλ stent παξνπζηάδνπλ κία ε πεξηζζόηεξεο αλεπηζύκεηεο ελέξγεηεο. Η επηζηεκνληθή θνηλόηεηα θαη νη θαηαζθεπάζηξηεο εηαηξίεο εξγάδνληαη πξνο ηελ θαηεύζπλζε παξαγσγήο stent πνπ λα πξνθαινύλ όζν ην δπλαηόλ ιηγόηεξα ζπκπηώκαηα. Μπνξεί νη παξελέξγεηεο απηέο λα επεξεάζνπλ ηελ θαζεκεξηλή δωή? Δελ αλακέλεηαη λα επεξεάζνπλ δξακαηηθά ηελ θαζεκεξηλόηεηα ζαο. Ωζηόζν, κπνξεί λα έρεηε θάπνηα πξνβιήκαηα ζρεηηδόκελα κε ζπγθεθξηκέλεο δξαζηεξηόηεηεο. ρεηηθά κε δαζηεξηόηεηεο Φπζηθή άζθεζε θαη αζιήκαηα Μπνξείηε λα έρεηε πνηθίιεο θπζηθέο δξαζηεξηόηεηεο εθόζνλ ε θαηάζηαζή ζαο ην επηηξέπεη. Ωζηόζν, κπνξεί λα βηώζεηε θάπνην πόλν ή λα παξαηεξήζεηε ηελ ύπαξμε

5 αίκαηνο ζηα νύξα εηδηθά όηαλ αζιείζηε ή έρεηε έληνλε δξαζηεξηόηεηα. Επίζεο κπνξεί λα αηζζάλεζηε πεξηζζόηεξε θνύξαζε από όηη θπζηνινγηθά. Εξγαζία Μπνξείηε λα ζπλερίζεηε λα εξγάδεζηε θαλνληθά. Εάλ ε θύζε ηεο εξγαζίαο ζαο απαηηεί έληνλε δξαζηεξηόηεηα κπνξεί λα έρεηε πεξηζζόηεξε δπζθνξία. Κνηλωληθή δωή θαη ζρέζεηο Η ύπαξμε ηνπ stent δελ πξέπεη λα επεξεάζεη ηελ θνηλσληθόηεηα ζαο ζεκαληηθά Σαμίδηα- δηαθνπέο Μπνξείηε λα ηαμηδέςεηε εθόζνλ ην επηηξέπεη ε πγεία ζαο. Ωζηόζν, ε εκθάληζε παξελεξγεηώλ κπνξεί λα επεξεάζεη ηελ πνηόηεηα ησλ δηαθνπώλ ζαο, ελώ πάληα ππάξρεη ε πηζαλόηεηα λα ρξεηαζηείηε άκεζε ηαηξηθή βνήζεηα. εμνπαιηθή δωή Δελ ππάξρνπλ πεξηνξηζκνί ζρεηηθά κε ηελ ζεμνπαιηθή ζαο δξαζηεξηόηεηα θαη ηελ ύπαξμε ηνπ stent. Πνιινί ιίγνη αζζελείο εκθαλίδνπλ δπζθνξία θαηά δηάξθεηα ηεο ζεμνπαιηθήο πξάμεο. Σπάληα κπνξεί λα ππάξμεη κία αιιαγή όζνλ αθνξά ηελ ζεμνπαιηθή επηζπκία. Μπνξεί έλα stent λα κεηαθηλεζεί? Ση άιιεο επηπινθέο κπνξεί λα ππάξμνπλ? Σπάληα κπνξεί ζηελ επηθάλεηα ηνπ stent λα ζρεκαηηζηεί έλα θξπζηαιιηθό ζηξώκα, ην νπνίν δελ απνηειεί ηδηαίηεξν πξόβιεκα. Πνιύ ζπάληα κπνξεί λα κεηαθηλεζεί θαη λα πέζεη κέζα ζηε νπξνδόρν θύζηε ή θαη λα εμέιζεη δηακέζνπ ηεο νπξήζξαο. Στην περίπτωση αστή πρέπει να επικοινωνήσετε με τον Οσρολόγο σας Τπάξρεη πηζαλόηεηα νπξνινίκωμεο Η ύπαξμε ηνπ stent, ην νπνίν απνηειεί μέλν ζώκα, ζε ζπλδπαζκό κε ηελ δπζιεηηνπξγία ησλ λεθξώλ, κπνξεί λα νδεγήζνπλ ζηελ εκθάληζε νπξνινίκσμεο. Μεξηθά από ηα ζπκπηώκαηα πνπ πηζαλόλ λα εκθαλίζεηε ζηελ πεξίπησζε απηή είλαη ππξεηόο, πόλνο θαη δπζθνξία πνπ επηδεηλώλεηαη ζηελ πεξηνρή ηνπ λεθξνύ ή ηεο νπξνδόρνπ θύζηεσο, θαύζνο θαηά ηελ νύξεζε θαη γεληθή αδηαζεζία. Σηελ πεξίπησζε απηή απαηηείηαη ζπλήζσο ε ιήςε αληηβηνηηθήο αγσγήο. Γεληθέο πξνιεπηηθέο νδεγίεο Είλαη απαξαίηεην λα πίλεηε 1 ½ κε 2 ιίηξα πγξώλ, θπξίσο λεξό, εκεξεζίσο Απηό ζα βνεζήζεη ζηε κείσζε ηεο πηζαλόηεηαο νπξνινίκσμεο θαη ζα κεηώζεη ηελ πνζόηεηα αίκαηνο ζηα νύξα

6 Εάλ λνηώζεηε πόλν κπνξείηε λα ρξεζηκνπνηήζεηε παπζίπνλα ή λα επηθνηλσλήζεηε κε ηνλ Οπξνιόγν ζαο Εάλ θέξεηε stent κε ηελ θισζηή λα εμέξρεηαη από ηελ νπξήζξα ζαο, ζα πξέπεη λα είζηε ηδηαίηεξα πξνζεθηηθνί ώζηε λα κελ αθαηξεζεί αθνύζηα Πόηε πξέπεη λα αλαδεηήζεηε ηαηξηθή βνήζεηα? Εάλ βηώλεηε έλα ζηαζεξό θαη έληνλν πόλν πνπ ζρεηίδεηαη κε ηελ ύπαξμε ηνπ stent Εάλ έρεηε ζπκπηώκαηα νπξνινίκσμεο Εάλ ην stent έρεη κεηαθηλεζεί ή έρεη εμέιζεη από ηελ νπξήζξα Εάλ παξαηεξήζεηε ζεκαληηθή αιιαγή ζηελ πνζόηεηα αίκαηνο πνπ εκθαλίδεηε ζηα νύξα ζαο Τύπνη νπξεηεξηθώλ stent Απόθξαμε νπξεηήξα από ιίζν - ηνπνζέηεζε stent