ΜΕΘΟΔΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΩΝ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ

Transcript

1 ΜΕΘΟΔΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΩΝ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ Εξάρχου Αγγελική Ειδική καρδιολόγος ΜΒΑ-executive

2 Aξίωμα στενότητας : οι διαθέσιμοι πόροι πεπερασμένοι και άρα πρέπει να έχουν εναλλακτική χρήση

3 Οι οικονομικές μελέτες εργαλεία καθορισμού πολιτικής στον χώρο της υγείας

4 Νόμος μειουμένων επιστροφών (law of diminishing returns)

5

6 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΑΡΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ( βέλτιστοςσυνδυασμός πόρων άριστοπαραγωγικό αποτέλεσμα).

7 ΟΡΘΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΛΟΓΗ ΔΡΑΣΗΣ (rational choice) Προς όφελος λειτουργία

8 ΟΡΘΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΛΟΓΗ (ατομικό επίπεδο) Γνωρίζει τι θέλει Γνωρίζει όλες τις εναλλακτικέςδυνατότητες Έχει πλήρη ενημέρωση των συνεπειών Υφιστάμενοι περιορισμοί Σταθμίζει κόστος

9 Ορθολογική δράση σε συνθήκες αβεβαιότητας Δίλημμα φυλακισμένων

10

11 Άτομο Α Δεν ομολογεί Ομολογεί Άτομο Β Δεν ομολογεί Ομολογεί

12 Κρατικός παρεμβατισμός (πατερναλισμός)

13 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ Ανάλυση κόστους-αποτελεσματικότητας (cost-effectiveness analysis) Ανάλυση ελαχιστοποίησης κόστους (cost minimization) Aνάλυση κόστους-οφέλους (cost-benefit analysis) Aνάλυση κόστους-χρησιμότητας (costutility analysis)

14 ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ- ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Η ανάλυση αυτή υπολογίζει τα οφέλη των προγραμμάτων πάντα σε σχέση με το κόστος που δημιουργούν.

15 ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ- ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Παράδειγμα: οικονομική αξιολόγηση της εκρίζωσης του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού (Ματσαγγάνης και συν.,1995)

16 ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ ΣΧΗΜΑΤΑ 1 ο σχήμα εκρίζωσης ομεπραζόλη+αμοξυκιλλίνη+κλαριθομυκίνη (1 εβδομάδα) 2 ο σχήμα εκρίζωσης ομεπραζόλη+μετρονιδαζόλη+κλαριθομυκίνη (1 εβδομάδα)

17 Μέτρο κόστους μιας ημέρας υγείας= συνολικό κόστος θεραπείας/αριθμός ημερών υγείας

18 ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΛΑΧΙΣΤΠΟΙΗΣΗΣ ΚΟΣΤΟΥΣ Τα συγκρινόμενα προγράμματα κρίνονται ισοδύναμα ως προς τα οφέλη τους και κατά συνέπεια επιλέγεται αυτό που κοστίζει λιγώτερο.

19 Mελέτη κοστολόγησης εναλλακτικών ακτινοθεραπειών καρκίνου κεφαλής-αυχένα (Drummond-Torrance 1997) Συμβατική αγωγή: Ακτινοβολία 1 φορά την ημέρα, 5 φορές την εβδομάδα, 6 συνεχείς εβδομάδες. (εξωτερικοί ασθενείς) Επιταχυνόμενη ακτινοθεραπεία: Ακτινοβολία 3 φορές την ημέρα για 12 συνεχείς ημέρες. (νοσηλευόμενοι)

20 ΟΜΑΔΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Νοσοκομειακοί πόροι (ακτινοθεραπεία, ημέρες νοσηλείας, θεραπεία στα εξωτερικά ιατρεία) Πόροι εξωνοσοκομειακής φροντίδας (χρήση ασθενοφόρου, κατ οίκον επισκέψεις) Πόροι ασθενούς και οικογένειας (ίδιες δαπάνες για μετακίνηση με αυτοκίνητο, ταξί, τρένο, χρόνος ασθενούς ή συγγενών ) Χρήση πόρων σε άλλους τομείς (επισκέψεις κοινωνικού λειτουργού στο σπίτι, ανάγκη οικιακής βοηθού )

21 Κόστος ελεύθερου χρόνου του ασθενούς ή της οικογένειας Κόστος χρόνου που διαθέτουν συνοδοί-εθελοντές

22 Αγοραία αξία ελεύθερου χρόνου Μηδενική ασθενούς Ίση με μέσες κανονικές αποδοχές Ίση με μέσες υπερωριακές αποδοχές

23 Αξία χρόνου που διαθέτει συνοδός Υπολογίζεται με βάση το ημερομίσθιο του ανειδίκευτου εργάτη

24 ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ-ΟΦΕΛΟΥΣ Τόσο τα κόστη όσο και τα οφέλη υπολογίζονται σε χρηματικές μονάδες

25 ΚΟΣΤΟΣ ΕΥΚΑΙΡΙΑΣ Η αξία του κερδισμένου χρόνου τουλάχιστον ίση με την αξία που θα αποκόμιζε από την αγορά εργασίας

26 ΚΟΣΤΟΣ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Η αξία του υγιούς χρόνου πρέπει να εκτιμηθεί με βάση το πόσο κοστίζει η αντικατάσταση του συνόλου της εργασίας της νοικοκυράς από οικιακή βοηθό.

27 ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ- ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑΣ Επιμήκυνση χρόνου Βελτίωση ποιότητας επιβίωσης ζωής Ποιοτικά προσαρμοσμένα έτη ζωής Q A L Y s (Quality-Adjusted Life Years)

28 Q ALY Μέτρο των επιπρόσθετων χρόνων ζωής που κερδίζει ένας ασθενής από μία θεραπευτική παρέμβαση, όταν τα χρόνια αυτά προσαρμόζονται στην ποιότητα ζωής που θα απολαύσει κατά την διάρκεια αυτών των χρόνων.

29 ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ- ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑΣ Χρήση εργαλείων εκτίμησης της ποιότητας ζωής της σχετιζομένης με την υγεία

30

31

32

33 ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ- ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑΣ Επιλογή προγραμμάτων υγείας με βάση το κόστος / κερδισμένο Qaly

34

35 ΔΕΙΚΤΗΣ ICER (incremental cost-effectiveness ratio) Μας δείχνει πόσο επιπλέον πληρώνουμε (διαφορά κόστους) για το επιπλέον όφελος (διαφορά αποτελεσματικότητας) που μας δίνει ένα φάρμακο σε σχέση με ένα άλλο. ICER =Ca -Cb / Ea Eb Όσο πιο μικρός είναι ο δείκτης ICER ενός φαρμάκου τόσο μεγαλύτερη είναι η οικονομική αποτελεσματικότητα του, έναντι του φαρμάκου, που χρησιμοποιείται ως βάση σύγκρισης.

36 Cost-effectiveness of Apixaban versus Warfarin or Aspirin for stroke prevention in patients with atrial fibrillation Kyriopoulos et all, Νοέμβριος Eliquis versus Sintrom ICER: /QALY 2. Eliquis versus Aspirin ICER: 7.104/QALY To αξιολογούμενο φάρμακο είναι costeffective αν ο ICER< ευρώ ή <2-3 φορές του ΑΕΠ

37 JOHN LOCΗ Χρονική προτίμηση

38 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ Ποσοστό προεξόφλησης (discount rate)

39

40 ΠΡΟΕΞΟΦΛΗΣΗ Αναγωγή τόσο του κόστους όσο και του οφέλους στην τωρινή τους αξία Σύνηθες ποσοστό προεξόφλησης 5%

41 Κάνοντας προεξόφληση με 5% ποσοστό προεξόφλησης, η τωρινή αξία του προγράμματος Α είναι 26,79 και του προγράμματος Β είναι 26,81

42

43 Cost-effectiveness of adult pneumococcal conjugate vaccination in the Netherlandes Marie-Josee J. Mangen, July 2015 Πραγματοποιήθηκε cost-utility ανάλυση σε άτομα ηλικίας ετών υψηλού κινδύνου. Η μία ομάδα της μελέτης αφορούσε άτομα που εμβολιάσθηκαν προληπτικά με το PREVENAR, ενώ στην δεύτερη ομάδα τα άτομα έμειναν ανεμβολίαστα. ICER: 2900 ευρώ/qaly Άρα ο εμβολιασμός είναι cost-effective

44 Economic evaluation of PCSK9 inhibitors in reducing cardiovascular risk from Health System and private payers Alejandro Arrieta 2016 Συκρίθηκαν άτομα που έλαβαν Repatha έναντι ατόμων που λάμβαναν συμβατική αγωγή με στατίνες ICER: ευρώ/qaly (μη αποδεκτός) Οι μελετητές έκαναν σύσταση να μειωθεί κατά 70% η τιμή του φαρμάκου, ώστε να καταστεί costeffective και άρα να αξίζει να αποζημιωθεί από το σύστημα υγείας των ΗΠΑ