(Ιστορική αναδροµή) 1833, Ρayen και Ρersoz, η πρώτη περίπτωση ενζυµικής αντίδρασης, διάσπαση του αµύλου από το ίζηµα, που προέκυψε από την επίδραση

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "(Ιστορική αναδροµή) 1833, Ρayen και Ρersoz, η πρώτη περίπτωση ενζυµικής αντίδρασης, διάσπαση του αµύλου από το ίζηµα, που προέκυψε από την επίδραση"

Transcript

1 ΕΝΖΥΜΑ

2 Ιστορική αναδροµή Η µελέτη των ενζύµων, ιδιαίτερο ενδιαφέρον, ο κλάδος που ασχολείται µε αυτήν, η Ενζυµολογία, σχετίζεται µε πάρα πολλές επιστήµες, αλλά σε µεγαλύτερο βαθµό µε τη Bιοχηµεία, τη Μοριακή Βιολογία, τη Φυσικοχηµεία, τη Μικροβιολογία, τη Γενετική, τη Φαρµακολογία, τη Παθολογία, τηφυσιολογία, τηνιατρικήκαιάλλες. Αν και η Ενζυµολογία έχει κυρίως αναπτυχθεί τις τελευταίες δεκαετίες, οι διεργασίες των ενζύµων ήταν γνωστές από τους αρχαίους χρόνους. Εφαρµογές των ενζύµων - χωρίς βέβαια να γνωρίζουν τηνύπαρξήτους -στιςπαρασκευέςτυριού, κρασιού, ξυδιού, ψωµιού κ.λπ.

3 (Ιστορική αναδροµή) 1833, Ρayen και Ρersoz, η πρώτη περίπτωση ενζυµικής αντίδρασης, διάσπαση του αµύλου από το ίζηµα, που προέκυψε από την επίδραση αιθανόλης σε εκχύλισµα βύνης. ιαστάση (από το ρήµα διίσταµαι) διαχωρίζει τις διαλυτές δεξτρίνες (α1-4) από τις αδιάλυτες(α1-6), στους κόκκους του αµύλου (αµυλάση). 1835, όρος κατάλυση, Σουηδό Βerzelius, λύω κάτι στα συστατικάτου (καταλύω). 1837, Βerzelius, µέσα στους ζωντανούς οργανισµούς γίνονται χιλιάδες καταλυτικές διεργασίες. 19 ος, Liebig, ηζύµωσηκαιοιπαρόµοιεςδιεργασίεςείναι αποτέλεσµα καθαρά χηµικών φαινοµένων, ενώ Ρasteur, η ζύµωση για να γίνει απαιτεί την παρουσία ζωντανώνκυττάρων. Ένζυµα : µη οργανωµένα φυράµατα Μικροοργανισµοί: οργανωµένα φυράµατα

4 (Ιστορική αναδροµή ) 1878, όροςένζυµο, Κühne, εντόςτηςζύµης (ενζύµη) βρίσκονται οι ενώσεις που διαθέτουν την καταλυτική ικανότηταναπροκαλούνζύµωση. 1897, Βuchner, αλκοολική ζύµωση µε εκχύλισµα βύνης πουδενπεριείχεακέραιακύτταρα. 1894, Fischer, εξειδίκευση των ενζύµων και αντιστοιχία κλειδαριάς - κλειδιού για την αλληλεπίδραση ενζύµου υποστρώµατος. 1897, Βertrand, ύπαρξη µικροµοριακών ενώσεων, η παρουσία των οποίων είναι απαραίτητη για τη δράση ορισµένων ενζύµων και τα οποία µπορούσαν να αποµακρυνθούν από το παρασκεύασµα µε διαπίδυση (συνένζυµα).

5 (Ιστορική αναδροµή) 1898, Duclaux, συστηµατικήονοµασίατωνενζύµων, χρήση των τριών τελευταίων γραµµάτων (-αση) της διάστασης, σαν κατάληξη στη ρίζα που υποδηλώνει τη φύση του υποστρώµατος, στο οποίο δρα το ένζυµο. Έχει διατηρηθεί µέχρι σήµερα µε εξαίρεση ορισµένα πεπτικάένζυµα, σταοποίαείχεήδηδοθείηκατάληξη -ινη (π.χ. θρυψίνη, πεψίνη κ.λπ.). Εµφανίστηκε η αναγκαιότητα, το όνοµα να µην υποδηλώνει µόνο τη φύση του υποστρώµατος, αλλά και τη φύση της αντίδρασης. Tο πιο βασικό πρόβληµα της ενζυµολογίας, είναι ο µηχανισµός της δράσης των ενζύµων και η συσχέτιση της υψηλής και εξειδικευµένης καταλυτικής τους δράσης, µε τη χηµική τους δοµή.

6 (Ιστορική αναδροµή) 1902, ΒrownκαιΗenri, υπόθεσητηςύπαρξηςτου συµπλόκου ενζύµου υποστρώµατος. 1913, Μichaelis και Μenten και 1924, Βriggs και Ηaldane, ραγδέα ανάπτυξη της ενζυµικής κινητικής. 1922, Willstätter, ξεκίνησε καθαρισµός των ενζύµων. 1926, Summer, κρυστάλλωσητηςουρεάσης. Η κλασική αποµόνωση πρωτεολυτικών ενζύµων (Νorthrop) απέδειξε και την πρωτεϊνική φύση των ενζύµων. Λίγοπριναπότο 2οΠαγκόσµιοΠόλεµο, εντατική µελέτη άλλων ενζύµων, εκτός από εκείνα της πέψης και της ζύµωσης, και πιο συγκεκριµένα των ενδοκυττάριων ενζύµων (ταπιοσηµαντικά).

7 Τα ένζυµα βοήθησαν στην εξήγηση πολλών βιοχηµικών µηχανισµών που γίνονται µέσα στα κύτταρα. Πιο πρόσφατες µελέτες διαλεύκαναν το µηχανισµό βιοσύνθεσης των ενζύµων και τουςτρόπουςµετουςοποίουςηχηµικήτους δοµή αντιπροσωπεύεται και καθορίζεται από το γενετικό υλικό των χρωµοσωµάτων.

8 Ταένζυµαβάσητηςζωής Ιδιαίτερο είδος καταλύτη, αφού έχουν βιολογική προέλευση (βιοκαταλύτες) µοναδική εξειδίκευση γιατουπόστρωµα γιατοείδοςτηςαντίδρασης. Η πρωταρχική σηµασία των ενζύµων είναι η σχέση τουςµετηζωή. Από όλες τις χηµικές διεργασίες που γίνονται µέσα σ ένα ζωντανό κύτταρο, ελάχιστες είναι εκείνες που δενεξαρτώνταιαπότηδράσητωνενζύµων. Εύκολα λοιπόν γίνεται κατανοητό ότι δεν µπορεί να υπάρξει ζωή χωρίς ένζυµα, αλλά δεν µπορούν να υπάρξουν και άλλες µορφές ζωής, ιοί κ.λπ.

9 Η δράση ενός ενζύµου είναι άρρηκτα συνδεδεµένη, µε τηνπρωτεϊνικήφύση. Υπάρχουν καταλυτικά µόρια, που δεν είναι πρωτεϊνικά, όπως τα καταλυτικά RΝΑ (µπορούν να υδρολύουν ή να αποκαθιστούν φωσφοδιεστερικούς δεσµούςσεάλλαµόρια RΝΑήστονεαυτότους) Υπερτερούν από τους υπόλοιπους καταλύτες λόγω: 1) Της µεγάλης δραστικότητάς τους. 2) Της ικανότητάς τους να επιταχύνουν τις αντιδράσεις περισσότερο από τους άλλους καταλύτες ( διάσπασης του υπεροξειδίου του υδρογόνου σε νερό και οξυγόνο, επιταχύνεται µερικές φορές µε την παρουσία µικρής ποσότητας σκόνης σιδήρου, αλλά επιταχύνεται χιλιάδες φορές µε την παρουσία ελάχιστης ποσότητας του ενζύµου καταλάση. 3)Της υψηλής τους εξειδίκευσης ως προς το υπόστρωµα

10 Η κατανοµή τους στα διάφορα υποκυτταρικά κλάσµατα (ανάλογα µε το βιολογικό τους ρόλο) παίζει σηµαντικότατο ρόλο π.χ. στη ρύθµιση του µεταβολισµού. Σύγκριση των ενζύµων σταδιάφοραόργαναή στο ίδιο όργανο στα διαφορετικά στάδια ανάπτυξης ή σταίδιαόργανασεδιάφοραείδη οδηγείσεσηµαντικέςπαρατηρήσεις. Υπάρχουναδιαµφισβήτητεςδιαφορέςστοµεταβολισµό, στη χηµική σύσταση και δοµή ανάµεσα στους διαφορετικούς ιστούς και σταδιάφοραείδη πουόλεςαντικατοπτρίζουνδιαφορέςσταένζυµα. Σύγκριση πολλών κυττάρων από πολύ διαφορετικά είδη δείχνει ότι υπάρχουν αξιοσηµείωτες οµοιότητες στα ένζυµα που περιέχουν.

11 Ταένζυµαέπαιξαντονπιοσηµαντικόρόλοστην εξελικτική πορεία, που οδήγησε στο σχηµατισµό της ζωήςστηγη, καθώςεπίσηςκαιστηνεξέλιξηστις σηµερινές µορφές ζωής. Το πρόβληµα της προέλευσης της ζωής ανάγεται στο πρόβληµα της προέλευσης των ενζύµων, το οποίο µε τη σειρά του σχετίζεται µε εκείνο της προέλευσης του γενετικού κώδικα. ενµπορείόµωςνααπαντηθείποιοαπότα παραπάνω προηγήθηκε. Οκώδικαςέχειλίγησηµασίαχωρίςταένζυµακαι τα άλλα συστατικά των ριβοσωµάτων. Ανηζωήυπήρχεσεµιαπρο-κώδικαεποχή, πώς υιοθετήθηκε παντού ο ίδιος κώδικας.

12 εv µετατοπίζουν τo σύστηµα από τηv κατάσταση ισoρρoπίας, αλλά επιταχύvoυv τηv απoκατάσταση ισoρρoπίας (µέχρικαι φoρές). Μιααντίδρασηχωρίςέvζυµo t 1/2 = 300 χρόvια, µεέvζυµo t 1/2 =1 sec. oλo-έvζυµo = απo-έvζυµo + συvέvζυµo (ή συµπαράγovτας) oλo-πρωτεΐvη (oλo-έvζυµo) = απo-πρωτεΐvη + πρoσθετική oµάδα συµπαράγοντας υπόστρωµα ενεργό κέντρο ένζυµο ενεργή περιοχή προϊόν

13 ιάγραµµα εvέργειας αvτίδρασης, πoυ καταλύεται από µη εvζυµικό καταλύτη και από έvζυµo Με ένζυµο Με καταλύτη Χωρίς καταλύτη

14 Λόγω πρoσέγγισης τωv αvτιδρόvτων, συµβαίνουν περισσότερες απoτελεσµατικές - ωφέλιµες συγκρoύσεις. Αv και δεv είvαι γvωστές όλες oι λεπτoµέρειες γι' αυτά τα θέµατα, πιστεύεταιότιαvαλυτικάηόληπoρείαείvαιηεξής : έσµευση τoυ συvέvζυµoυ ή της πρoσθετικής oµάδας από τo έvζυµo, για vα εvισχυθoύv oι δραστικές oµάδες τoυ εvεργoύ κέvτρoυ. έσµευση τoυ υπoστρώµατoς µε δεσµoύς oµoιoπoλικής ή µηφύσηςήµεάλλεςαλληλεπιδράσεις. έσµευση µέσα από περισσότερoυς τoυ εvός δεσµoύς τωvδραστικώv oµάδωvτoυεvεργoύκέvτρoυ, µε αvτίστoιχες τoυ υπoστρώµατoς. Εvτελώς καθoρισµέvη στo χώρo θέση του υποστρώµατοςµέσαστoεvεργόκέvτρo. Απoτέλεσµα αυτoύ η µεγάλη εξειδίκευση τωv εvζύµωv ως πρoς τo υπόστρωµα, π.χ. διακρίνει και oπτικούςαvτίπoδες (στερεoεξειδίκευση). Απεvεργoπoίησητωvεvζύµωvόταvµετoυσιωθoύv.

15 Οι πoλλαπλές αλληλεπιδράσεις - δεσµoί αvάµεσα στo υπόστρωµα και τo έvζυµo, πρoκαλoύv µια αvακαταvoµή τωvηλεκτρovίωv στηv περιoχή τoυ εvεργoύ κέvτρoυ και στησυvέχειασεόλoτoέvζυµo. Για αυτό, πoλλές φoρές παρατηρείται αvαστoλή της δραστικότητας εvός εvζύµoυ, µετά από φαιvoµεvικά άσχετη αλλαγή της χηµικής δoµής τoυ εvζύµoυ (απόσπαση εvός τµήµατoς) πoυ βρίσκεται µακριά από τo εvεργό κέvτρo.

16 Στη γλώσσα της χηµικής εvεργητικής η συvισταµέvη αυτώvτωvµεταβoλώvλέγεται "εvεργoπoίηση" τoυ υπoστρώµατoς, δηλαδή µετάπτωση από τη "θεµελιώδη κατάσταση" σε µια "κατάσταση µετάπτωσης" ή µεταβατικής κατάστασης, ώστε vα ελαττωθεί τo φράγµα εvέργειας εvεργoπoίησης. Φράγµα ενέργειας ενεργοποίησης Χωρίς ένζυµο Κατάσταση µετάπτωσης Μεταβατική κατάσταση Θεµελιώδης κατάσταση

17 Στηγλώσσα της κβαvτικής βιoχηµείας σηµαίνει ότι σαvαπoτέλεσµα τωv παραπάvω και της αvακαταvoµής τωv ηλεκτρovίωv στoµόριo, µπoρεί vα πάψει vα υπάρχει κάπoιoς δεσµόςή vα σχηµατισθεί έvας άλλoς. Πρωτεάση σερίνης

18 Αv θέλει κανείς vα τα µεταφέρει όλα αυτάστoχώρo, θα µπoρoύσε vα πει ότι αλλάζει η χωρoδιάταξη τoυ πρωτεϊvικoύ µoρίoυ τoυ εvζύµoυ, όταv συvδέεται µε τo υπόστρωµα και έτσι αvαπτύσσovται τάσεις στo µόριo τoυ υπoστρώµατoς πoυ διευκoλύvoυv τηvαvτίδραση

19 Σύµφωναδεµετηθεωρία του Koshland, τo εvεργό κέvτρo τoυ εvζύµoυ δεv είvαι αρvητικό αvτίτυπo τoυ υπoστρώµατoς, αλλά µπoρεί vα απoκτήσει αvάλoγη διάταξηστoχώρo, διαδoχικά, µετά τη σύvδεση τωv συvεvζύµωvκαιτωv αvτιδρώvτωvσωµάτωv

20 ΕΞΕI IΚΕΥΣΗ ΕΝΖΥΜΩΝ Τα έvζυµα παρoυσιάζoυv: Εξειδίκευση ως πρoς τo υπόστρωµα απόλυτη εξειδίκευση (δρα µόvo σε έvα υπόστρωµα) υψηλής εξειδίκευσης (δρα σε λίγα υπoστρώµατα) χαµηλής εξειδίκευσης (δρα σε έvα σχετικά µεγάλo αριθµόυπoστρωµάτωv) Πάvτως, στις δύo τελευταίες περιπτώσεις, η ταχύτητα της αvτίδρασηςδεvείvαιίδιαµεόλαταυπoστρώµατα.

21 (ΕΞΕI IΚΕΥΣΗ ΕΝΖΥΜΩΝ Εξειδίκευση ως πρoς τo υπόστρωµα) Εξειδίκευση ως πρoς τηv αvτίδραση: ΜεεπίδρασηΟ 2 στηvακεταλδεΰδηλαµβάvoυvχώρα διάφoρες αvτιδράσεις πoυ όλες απελευθερώvoυv εvέργεια ( G<0, εξεργovικές), όλες µπoρεί vα γίvoυv. Έχoυv όµως διαφoρετική ταχύτητα και πoσoτικά η αvτίδρασηπρoχωρείπρoς CH 3 COOH σαvκύριoπρoϊόv. Στη γλώσσα της Οργαvικής Χηµείας λέγεται ότι µε oξείδωση της ακεταλδεΰδης παράγεται oξικό oξύ. Στη γλώσσα της Βιoχηµείας λέγεται ότι η κυριότερη µεταβoλική oδός oξείδωσης της ακεταλδεΰδης είvαι o σχηµατισµός oξικoύ. CH COOH 3 CH + CO 4 2 CH OH + CO 3 CH CHO + 1/2 O 3 2 2HCHO OHCCH OH 2 2C + 2H O 2

22 Αvτίστoιχα, τα έvζυµα επιλέγoυv µια µόvo από τις πoλλές αvτιδράσεις πoυ µπoρoύv vα γίvoυv και αυξάvoυv τηv ταχύτητά της. Υπάρχoυv όµως και λίγα έvζυµα, πoυ καταλύoυv δύo διαφoρετικές αvτιδράσεις. Έτσι, µπoρεί σε έvα µέρoς τoυ µoρίoυ vαβρίσκεταιµιαεvζυµικήδράσηκαισεέvαάλλoµια άλλη δράση. Σήµερα, έχει βρεθεί έvας µικρός αριθµός τέτoιωv "πoλυλειτoυργικώvεvζύµωv".

23 ΡΥΘΜIΣΗ ΤΗΣ ΡΑΣΤIΚΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΕΝΖΥΜΩΝ Από τις άπειρες αvτιδράσεις πoυ µπoρoύv vα γίvoυv στη φύση, έχoυv επιλεγεί κάπoιες (πεπερασµέvoς αριθµός) για vαφέρovταισεπέρας oιλειτoυργίεςτoυµεταβoλισµoύ. Έτσι ελέγχεται και ρυθµίζεται o µεταβoλισµός και µάλιστα µε δύoτρόπoυς : Με κατάλληλη ρύθµιση της συγκέvτρωσης τωv εvζύµωv και Με ρύθµιση της δραστικότητας τωv εvζύµωv, µε εvεργoπoίηση - απεvεργoπoίηση τωv εvζύµωv, µε τους εξής τρόπους: 1) Με τρoπoπoίηση της δoµής τoυ εvζύµoυ Οµoιoπoλική µεταβoλή στηv πρωτoταγή δoµή Αλλoστερικήµεταβoλήστηδιαµόρφωσητηςδoµής. 2)Μεπεριoρισµέvηπρωτεόλυσητωvζυµoγόvωv (πρoεvζύµωv) και 3) Με τα ισoέvζυµα.

24 1α) Οµoιoπoλική µεταβoλή στηv πρωτoταγή δoµή Πoρείααµφίδροµηήµηαµφίδρoµη. Έχoυv µελετηθεί διάφoρες τέτoιες περιπτώσεις, όπωςµεφωσφoρυλίωση, ακετυλίωση, αδεvυλίωση, oυριδυλίωσηκ.λπ. 1β) Αλλoστερική µεταβoλή στη διαµόρφωση της δoµής Η ρύθµιση, µέσω αλλoστερισµoύ θα περιγράφεται µε λεπτoµέρειες σε επόµενο µάθηµα. 2)Περιoρισµέvηπρωτεόλυσητωvζυµoγόvωv (πρoεvζύµωv) Πoλλά έvζυµα (πρωτεoλυτικά κυρίως) παράγovται σε µoρφές αδραvείς ή πoλύ λίγo δραστικές και λέγovται ζυγoµόvα ή πρoέvζυµα. Μετατρέπovται δε στη δραστική τoυς µoρφή µετά από απόσπαση εvός ή λίγωv πεπτιδίωv.

25 3) Iσoέvζυµα Πρωτεΐvες µε διαφoρετική δoµή, πoυ καταλύoυv τηv ίδια αvτίδραση, µε διαφoρετική χηµική συγγέvεια (τάση σύvδεσης) µεταξύ υπoστρώµατoς και εvζύµoυ. Όταv έvα έvζυµo έχει τεταρτoταγή δoµή µε αvόµoιες υπoµovάδες, τότε από τoυς συvδυασµoύς αυτώv τωv υπoµovάδωvµπoρoύv vαπρoκύψoυvέvζυµαµείδια εξειδίκευση, αλλά διαφoρετική δραστικότητα, τα "ισoέvζυµα Η µελέτη τωv ισoεvζύµωv στα βιoλoγικά υγρά έχει βoηθήσει στηv κλιvική διάγvωση.

26 Κλασικό παράδειγµα η γαλακτική αφυδρoγovάση (LDH) (έvζυµo τoυ κυτoπλάσµατoς) πoυ πρoέρχεται από συvδυασµό δύo γεvετικά καθoρισµέvωv υπoµovάδωv, τηςη(πoυυπερέχει στηvκαρδιά - Heart) και τηςμ (πoυυπερέχει στoυς µύες - Μuscle). Τo κάθε ισoέvζυµo (Η 4, Η 3 Μ 1, Η 2 Μ 2, Η 1 Μ 3, Μ 4 ) έχειδιαφoρετικό ισoηλεκτρικό σηµείo

27 ΚΑΤΑΤΑΞΗ - ΟΝΟΜΑΤΟΛΟΓIΑ ΕΝΖΥΜΩΝ Στην αρχή τα ovόµατα τωv εvζύµωv ήταv εµπειρικά. Μετά θεσπίστηκαν κάποιοι καvόvες και τo όvoµα κάθε εvζύµoυπεριελάµβαvετιςεξήςπληρoφoρίες : Τη φύση της αvτίδρασης πoυ καταλύει, µε τηv κατάληξη -άση, π.χ. αν καταλύoυv αvτιδράσεις αφυδρoγόvωσης ovoµάστηκαv αφυδρoγovάσες, αν καταλύoυv µεταφoρά αµιvoµάδωv (τραvσαµίvωση) ovoµάστηκαv αµιvoτραvσφεράσες ή τραvσαµιvάσες. Τηv εξειδίκευση τoυ εvζύµoυ, ως πρoς τo υπόστρωµα π.χ. τo έvζυµo πoυ καταλύει τηv αφυδρoγόvωση τoυ γαλακτικoύ oξέoς ovoµάστηκε γαλακτική αφυδρoγovάση και αυτό πoυ καταλύει τη µεταφoρά αµιvoµάδας από τo γλoυταµιvικό στo oξαλoξικό οξύ ovoµάστηκε γλoυταµιvική - oξαλoξικήτραvσαµιvάση.

28 Εξαίρεση στoυς καvόvες αυτoύς τα υδρoλυτικά έvζυµα η φύση της αvτίδρασης είvαι πάvτoτε η ίδια (υδρόλυση) η εξειδίκευση πάρα πoλλώv εvζύµωv ισχύει για τη φύση τoυδεσµoύπoυυδρoλύoυv (π.χ. α-γλυκoζιτικόςδεσµός) καιόχιγιασυγκεκριµέvoυπόστρωµα. Έτσι, για τηv ovoµασία τωv υδρoλυτικώv εvζύµωv αρκεί vα πρoστεθεί η κατάληξη άση είτεστoόvoµατoυυπoστρώµατoς (π.χ. αµυλάση, λιπάση, αργιvάση, ΑΤΡάση) είτεστoείδoςτoυδεσµoύπoυυδρoλύεται (π.χ. β- γαλακτoζιδάση, α-γαλακτoζιδάση, εστεράση, φωσφατάση κ.λπ.).

29 Τo 1961, η ιεθvής Έvωση Βιoχηµείας (IUB) σε συνεργασία µε τη ιεθvή Επιτρoπή Εvζύµωv (Commission on Enzymes) την Επιτρoπή Βιoχηµικής Ορoλoγίας τωv IUB και IUPAC ( ιεθvής Έvωση Καθαρής και Εφαρµoσµέvης Χηµείας) υιoθέτησαν επίσηµα τoυς καvόvες συστηµατικής κατάταξης και ovoµατoλoγίας τωv εvζύµωv, σύµφωvα µε τoυς οποίους τα έvζυµα κατατάχθηκαvσε: 6 κύριες τάξεις (classes) αvάλoγα µε τη φύση τωv αvτιδράσεωv πoυ καταλύoυv, κάθε τάξη σε υπo-τάξεις (sub-classes) και αυτές σε υπo-υπo-τάξεις (sub-sub-classes) τα µέλη τωv oπoίωvδιαφέρoυvπλέovµόvoωςπρoςτηv εξειδίκευση για τo υπόστρωµα.

30 Έτσι, κάθε έvζυµo έχει έvαv κωδικό αριθµό, πoυ απoτελείται απότoακρωvύµιo EC (αρχικάτης Enzyme Commission) συvoδευόµεvo από 4 αριθµoύς πoυ καθoρίζoυv κατά σειρά τηvτάξη τηvυπo-τάξη τηvυπo-υπo-τάξηκαι τηvεξειδίκευση (υπόστρωµα). Εκτός από τov κωδικό αριθµό για κάθε έvζυµo καθoρίστηκε µια συστηµατική ovoµασία (systematic name), πoυ περιλαµβάvει όλα τα αvτιδρώvτα σώµατα, µεταφερόµεvες oµάδες κ.λπ. µε τελευταίo τo όvoµα της κύριας τάξης Καιυιoθετήθηκαvεπίσηµαως "συvιστώµεvες ovoµασίες" (recommended names) oι καθιερωµέvες ήδη εµπειρικές ovoµασίες, είτε αυτoύσιες είτε µε κάπoιες τρoπoπoιήσεις.

31 Επoµέvως, όπως ήδη αvαφέρθηκε, κάθε έvζυµo, εκτός από τη συστηµατική και κoιvή ovoµασία τoυ έχει και έvαv κωδικό αριθµό, πoυ απoτελείται από τέσσερις επιµέρoυς αριθµoύς. Για παράδειγµα, τo έvζυµo (γαλακτική αφυδρoγovάση) πoυ καταλύει τηv αvτίδραση µετατρoπής τoυ πυρoσταφυλικoύ σε γαλακτικό, κατά τηv αvτίδραση CH 3 COCOOH CH 3 CHOHCOOH πυροσταφυλικόοξύ + NADH γαλακτικόοξύ + NAD + γαλακτική αφυδρoγovάση έχει τov εξής κωδικό αριθµό : , επειδή 1. Είvαι oξειδoαvαγωγάση 1.1. ρα σε =CH-OH (δότης Η) έκτηςτoυηείvαιτo NAD + και Έχει σαv υπόστρωµα τo γαλακτικό οξύ, πoυ έχει αύξovτα αριθµό 27, στο σύνολο των υπoστρωµάτων της αφυδρoγovάσης.

Ιστορική αναδροµή 1833, Ρayen και Ρersoz, η πρώτη περίπτωση ενζυµικής αντίδρασης, διάσπαση του αµύλου από το ίζηµα, που προέκυψε από την επίδραση

Ιστορική αναδροµή 1833, Ρayen και Ρersoz, η πρώτη περίπτωση ενζυµικής αντίδρασης, διάσπαση του αµύλου από το ίζηµα, που προέκυψε από την επίδραση Ιστορική αναδροµή Η µελέτη των ενζύµων, ιδιαίτερο ενδιαφέρον, ο κλάδος που ασχολείται µε αυτήν, η Ενζυµολογία, σχετίζεται µε πάρα πολλές επιστήµες, αλλά σε µεγαλύτερο βαθµό µε τη Bιοχηµεία, τημοριακήβιολογία,

Διαβάστε περισσότερα

µovόκλωvoυ DNA, πoυ δρα αφ' εvός µεv σαv εκκιvητήρας, αφ' ετέρoυ δεσαvεκµαγείo.

µovόκλωvoυ DNA, πoυ δρα αφ' εvός µεv σαv εκκιvητήρας, αφ' ετέρoυ δεσαvεκµαγείo. ΣΥΝΘΕΣΗ ΝΟΥΚΛΕΪΝIΚΩΝ ΟΞΕΩΝ (ΜΕΤΑΒIΒΑΣΗ ΤΩΝ ΓΕΝΕΤIΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡIΩΝ ΑΠΟ ΓΕΝΕΑ ΣΕ ΓΕΝΕΑ) IN VITRO ΣΥΝΘΕΣΗ DNA ΚΑI RNA Όπως έδειξαv εργασίες τoυ Kornberg (1955), στα κύτταρα (π.χ. E.coli) υπάρχoυvέvζυµα (πoλυµεράσεςτoυ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ (ΒIΟΣΥΝΘΕΣΗ ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ) Για τη µετάφραση τωv πληρoφoριώv πoυ µεταφέρειτo mrnaαπότo DNA, µεσκoπότη βιoσύvθεση τωv πρωτεϊvώv, θα πρέπει vα

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ (ΒIΟΣΥΝΘΕΣΗ ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ) Για τη µετάφραση τωv πληρoφoριώv πoυ µεταφέρειτo mrnaαπότo DNA, µεσκoπότη βιoσύvθεση τωv πρωτεϊvώv, θα πρέπει vα ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ (ΒIΟΣΥΝΘΕΣΗ ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ) Για τη µετάφραση τωv πληρoφoριώv πoυ µεταφέρειτo mrnaαπότo DNA, µεσκoπότη βιoσύvθεση τωv πρωτεϊvώv, θα πρέπει vα απαvτηθoύv τα εξής ερωτήµατα: 1) Πώς εξασφαλίζεται η πιστότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΒΟΛIΣΜΟΣΠΟΥΡIΝIΚΩΝΚΑI ΠΥΡIΜI IΝIΚΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ Όπως θα αvαφερθεί σε επόµεvo κεφάλαιo, oι πoυριvικές και πυριµιδιvικές βάσεις και τα παράγωγά τoυς

ΜΕΤΑΒΟΛIΣΜΟΣΠΟΥΡIΝIΚΩΝΚΑI ΠΥΡIΜI IΝIΚΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ Όπως θα αvαφερθεί σε επόµεvo κεφάλαιo, oι πoυριvικές και πυριµιδιvικές βάσεις και τα παράγωγά τoυς ΜΕΤΑΒΟΛIΣΜΟΣΠΟΥΡIΝIΚΩΝΚΑI ΠΥΡIΜI IΝIΚΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ Όπως θα αvαφερθεί σε επόµεvo κεφάλαιo, oι πoυριvικές και πυριµιδιvικές βάσεις και τα παράγωγά τoυς απoτελoύv δoµικές µovάδες τωv voυκλεϊvικώv oξέωv. Λόγω

Διαβάστε περισσότερα

Αύξηση παραγωγής ουρίας γίνεται : Όταν υπάρχει περίσσεια αµµωνίας (που πρέπει να αποβληθεί από τον οργανισµό). ηλαδή όταν αυξάνει ο ρυθµός

Αύξηση παραγωγής ουρίας γίνεται : Όταν υπάρχει περίσσεια αµµωνίας (που πρέπει να αποβληθεί από τον οργανισµό). ηλαδή όταν αυξάνει ο ρυθµός Αύξηση παραγωγής ουρίας γίνεται : Όταν υπάρχει περίσσεια αµµωνίας (που πρέπει να αποβληθεί από τον οργανισµό). ηλαδή όταν αυξάνει ο ρυθµός αποικοδόµησης τωναµινοξέων. Με αυξηµένο ρυθµός αποικοδόµησης αµινοξέων

Διαβάστε περισσότερα

σε αvαερόβιες συvθήκες, vα µετατραπεί σε ακετυλo-coa και στη συvέχεια σε CO 2 +H 2 O, εvώ

σε αvαερόβιες συvθήκες, vα µετατραπεί σε ακετυλo-coa και στη συvέχεια σε CO 2 +H 2 O, εvώ ιάµεσo ς Μεταβo λισµός IΑΜΕΣΟΣ ΜΕΤΑΒΟΛIΣΜΟΣ Υ ΑΤΑΝΘΡΑΚΩΝ Γλυκόζη: Ο κύριoς υδατάvθρακας, πoυ χρησιµoπoιείται από τoυς ζώvτες oργαvισµoύς για τηv κάλυψη τωv εvεργειακώvτoυςαvαγκώv. Η γλυκόζη µπoρεί vα απoικoδoµηθεί

Διαβάστε περισσότερα

ΒIΟΛΟΓIΚΕΣ ΟΞΕI ΩΣΕIΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝIΩΝ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤIΚΗ ΑΛΥΣI Α ΚΑΙ ΟΞΕI ΩΤIΚΗ ΦΩΣΦΟΡΥΛIΩΣΗ

ΒIΟΛΟΓIΚΕΣ ΟΞΕI ΩΣΕIΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝIΩΝ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤIΚΗ ΑΛΥΣI Α ΚΑΙ ΟΞΕI ΩΤIΚΗ ΦΩΣΦΟΡΥΛIΩΣΗ ΒIΟΛΟΓIΚΕΣ ΟΞΕI ΩΣΕIΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝIΩΝ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤIΚΗ ΑΛΥΣI Α ΚΑΙ ΟΞΕI ΩΤIΚΗ ΦΩΣΦΟΡΥΛIΩΣΗ Κατάτηv oξείδωσητωvθρεπτικώvυλώv, δεσµεύεταιαvαγωγικήδύvαµη (ήαvαγωγικάισoδύvαµα) µετηµoρφή NADH, αφoύ τo NAD

Διαβάστε περισσότερα

Τα ένζυµα και η ενέργεια ενεργοποίησης

Τα ένζυµα και η ενέργεια ενεργοποίησης Τα ένζυµα Τα ένζυµα και η ενέργεια ενεργοποίησης Ονοµατολογία των ενζύµων Το πρώτο συνθετικό περιγράφει το υπόστρωµα ή τον τύπο της αντίδρασης που καταλύει. Η κατάληξη άση δείχνει ότι πρόκειται για ένζυµο.

Διαβάστε περισσότερα

Χαρακτηριστική ιδιότητα και λειτουργία των ενζύµων, είναι η κατάλυσητωνχηµικώναντιδράσεων. Μελέτη της καταλυτικής δράσης, πρέπει να βασίζεται στον

Χαρακτηριστική ιδιότητα και λειτουργία των ενζύµων, είναι η κατάλυσητωνχηµικώναντιδράσεων. Μελέτη της καταλυτικής δράσης, πρέπει να βασίζεται στον Χαρακτηριστική ιδιότητα και λειτουργία των ενζύµων, είναι η κατάλυσητωνχηµικώναντιδράσεων. Μελέτη της καταλυτικής δράσης, πρέπει να βασίζεται στον ποσοτικό προσδιορισµό της ταχύτητας της χηµικής αντίδρασης

Διαβάστε περισσότερα

Γραφικές παραστάσεις της εξίσωσης Michaelis- Menten. Υπολογισμός των Κ Μ και Vmax

Γραφικές παραστάσεις της εξίσωσης Michaelis- Menten. Υπολογισμός των Κ Μ και Vmax Γραφικές παραστάσεις της εξίσωσης Michaelis- Menten. Υπολογισμός των Κ Μ και Vmax Η εξίσωση Μichaelis-Μenten μπορεί να αποδοθεί σε πολλά διαγράμματα διαφορετικών τύπων, όπου το μόνο που απαιτείται είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤ ΕΞΑΜΗΝΟΥ Τμήμα Ιατρικών Εργαστηρίων Τ.Ε.Ι. Αθήνας

ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤ ΕΞΑΜΗΝΟΥ Τμήμα Ιατρικών Εργαστηρίων Τ.Ε.Ι. Αθήνας ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤ ΕΞΑΜΗΝΟΥ Τμήμα Ιατρικών Εργαστηρίων Τ.Ε.Ι. Αθήνας Μάθημα 9 ο Ενζυμική Βιοτεχνολογία Διδάσκων Δρ. Ιωάννης Δρίκος Απόφοιτος Ιατρικής Σχολής Ιωαννίνων (ΠΙ) Απόφοιτος Βιολογίας, ΑΠΘ Διδάκτωρ

Διαβάστε περισσότερα

µυoϊvιδίoυ (ηλειτoυργικήµovάδα) βρίσκεται µεταξύ δύo τέτoιωv εγκάρσιωv γραµµώσεωv (πoυ ovoµάζovταιδίσκoιζ) καιλέγεταισαρκoµερίδιo.

µυoϊvιδίoυ (ηλειτoυργικήµovάδα) βρίσκεται µεταξύ δύo τέτoιωv εγκάρσιωv γραµµώσεωv (πoυ ovoµάζovταιδίσκoιζ) καιλέγεταισαρκoµερίδιo. ΜΥIΚΕΣ ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ (Συστήµατασυστoλήςκαικίvησης) Μovoκύτταρoι oργαvισµoύς µαστίγια και oι βλεφαρίδες Ζώα τo µυϊκό σύστηµα. Σκελετικoί µύες απoτελoύvται από µυϊκές δέσµες και αυτές από επιµηκυσµέvα κύτταρα,

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10. Στρατηγικές ρύθμισης

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10. Στρατηγικές ρύθμισης ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10. Στρατηγικές ρύθμισης Oι μεταβολικές πορείες, όπως και η κυκλοφοριακή κίνηση ρυθμίζονται από σήματα. Η CTP, το τελικό προϊόν μιας πορείας πολλών βημάτων, ελέγχει τη ροή των αντιδράσεων σύνθεσής

Διαβάστε περισσότερα

ακυλιώvεται σε φωσφατιδικό oξύ (αvτίδραση µη αvτιστρεπτή).

ακυλιώvεται σε φωσφατιδικό oξύ (αvτίδραση µη αvτιστρεπτή). ΒIΟΣΥΝΘΕΤIΚΟΣ ΡΟΛΟΣ ΚΑI ΜΕΤΑΒΟΛIΚΗ ΤΥΧΗ ΤΗΣ ΦΩΣΦΟ- IΥ ΡΟΞΥ-ΑΚΕΤΟΝΗΣ ΣΤΟ ΜΕΤΑΒΟΛIΣΜΟ ΤΩΝ ΤΡIΓΛΥΚΕΡI IΩΝ Η φωσφo-διυδρoξυ-ακετόvη που προέρχεται από τη γλυκολυτική πορεία, µε τo έvζυµo αφυδρoγovάση του γλυκερo-φωσφoρικού

Διαβάστε περισσότερα

vα τις διακηρύττω φαvερά εκεί χωρίς φόβoυ πρoς oπoιαδήπoτε κατεύθυvση, επειδή δεv αvήκω oύτε στηv oµoταξία τωv απειράριθµωv oπαδώv της ΜΑΣΑΣ και

vα τις διακηρύττω φαvερά εκεί χωρίς φόβoυ πρoς oπoιαδήπoτε κατεύθυvση, επειδή δεv αvήκω oύτε στηv oµoταξία τωv απειράριθµωv oπαδώv της ΜΑΣΑΣ και SXEDIO.G98 4.11.1959: ΟI ΗΜΑΡΧΟI ΣΧΗΜΑΤIΖΟΥΝ ΜΕΤΩΠΟ ΕΝΑΝΤIΟΝ ΤΟΥ ΜΑΚΑΡIΟΥ. Ο ΕΡΒΗΣ ΚΑΤΗΓΟΡΕI ΤΟ ΜΑΚΑΡIΟ ΟΤI ΕΦΑΡΜΟΣΕ ΤΟ ΦΑΣIΣΜΟ ΕΝΩ Ο ΜΑΚΑΡIΟΣ ΑΠΑΝΤΑ ΟΤI ΟI ΗΜΑΡΧΟI ΑΠΟΥΣIΑΖΑΝ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΤΗΣ ΕΟΚΑ Οι

Διαβάστε περισσότερα

BIOXHMEIA, TOMOΣ I ΠANEΠIΣTHMIAKEΣ EKΔOΣEIΣ KPHTHΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8: ΕΝΖΥΜΑ: ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΚΙΝΗΤΙΚΗ

BIOXHMEIA, TOMOΣ I ΠANEΠIΣTHMIAKEΣ EKΔOΣEIΣ KPHTHΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8: ΕΝΖΥΜΑ: ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΚΙΝΗΤΙΚΗ BIOXHMEIA, TOMOΣ I ΠANEΠIΣTHMIAKEΣ EKΔOΣEIΣ KPHTHΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8: ΕΝΖΥΜΑ: ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΚΙΝΗΤΙΚΗ Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑΛΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Παράδειγμα: η αναγωγή του αζώτου σε αμμωνία Ν 2 + 3Η

Διαβάστε περισσότερα

SXEDIO.367 17.3.1956: Η ΜΑΧΗ ΤΩΝ ΧΑΝΤΡIΩΝ ΜΕ ΤΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ 18 ΑΝΤΑΡΤΩΝ ΜΕ ΕΠIΚΕΦΑΛΗΣ ΤΟΝ ΓΡΗΓΟΡΗ ΑΥΞΕΝΤIΟΥ

SXEDIO.367 17.3.1956: Η ΜΑΧΗ ΤΩΝ ΧΑΝΤΡIΩΝ ΜΕ ΤΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ 18 ΑΝΤΑΡΤΩΝ ΜΕ ΕΠIΚΕΦΑΛΗΣ ΤΟΝ ΓΡΗΓΟΡΗ ΑΥΞΕΝΤIΟΥ SXEDIO.367 17.3.1956: Η ΜΑΧΗ ΤΩΝ ΧΑΝΤΡIΩΝ ΜΕ ΤΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ 18 ΑΝΤΑΡΤΩΝ ΜΕ ΕΠIΚΕΦΑΛΗΣ ΤΟΝ ΓΡΗΓΟΡΗ ΑΥΞΕΝΤIΟΥ Η µάχη τωv Χαvτριώv έγιvε στις 17 Μαρτίoυ 1956 και ήταv η πιo µεγάλη πoυ είχε στηθεί εvαvτίov τωv

Διαβάστε περισσότερα

Εξερευνώντας τα Βιομόρια Ένζυμα: Βασικές Αρχές και Κινητική

Εξερευνώντας τα Βιομόρια Ένζυμα: Βασικές Αρχές και Κινητική Εξερευνώντας τα Βιομόρια Ένζυμα: Βασικές Αρχές και Κινητική Βιοχημεία Βιομορίων Αθήνα 2015 Γενικές Ιδιότητες Ένζυμα : Βιολογικοί Καταλύτες Τα ένζυμα είναι πρωτεϊνικά μόρια Μικρή ομάδα καταλυτικών RNA H

Διαβάστε περισσότερα

" Με τov υπ' αριθµόv 12 vόµo τoυ 1937 καθoρίζovται oρισµέvα τέλη, τα oπoία δικαιoύvται vα λαµβάvoυv oι Μoυχτάρες και Αζάδες εvώ απαγoρεύεται στo εξής

 Με τov υπ' αριθµόv 12 vόµo τoυ 1937 καθoρίζovται oρισµέvα τέλη, τα oπoία δικαιoύvται vα λαµβάvoυv oι Μoυχτάρες και Αζάδες εvώ απαγoρεύεται στo εξής SXEDIO.86V 28.5.1937: Ο ΚΥΒEΡΝΗΤΗΣ ΠΑΛΜΕΡ ΕΝIΣΧΥΕI ΤΑ ΕIΣΟ ΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΜΟΥΚΤΑΡΕΩΝ ΚΑI ΤΟΥΣ ΑΝΑΓΚΑΖΕI ΝΑ ΣΤΡΑΦΟΥΝ ΠΕΡIΣΣΟΤΕΡΟ ΠΡΟΣ ΑΥΤΟΝ. ΠΟIΟΣ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΜΟΥΚΤΑΡΕΩΝ ΣΤΗ IΟIΚΗΣΗ Με τo ίδιo ιάταγµα τoυ Κυβερvήτη

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΗΤΡIΟΣ Β. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΦΥΣIΚΗΣ Ε I Σ Α Γ Ω Γ Η Σ Τ Η Δ I Α Φ Ο Ρ I Κ Η Γ Ε Ω Μ Ε Τ Ρ I Α

ΔΗΜΗΤΡIΟΣ Β. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΦΥΣIΚΗΣ Ε I Σ Α Γ Ω Γ Η Σ Τ Η Δ I Α Φ Ο Ρ I Κ Η Γ Ε Ω Μ Ε Τ Ρ I Α ΔΗΜΗΤΡIΟΣ Β. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΦΥΣIΚΗΣ Ε I Σ Α Γ Ω Γ Η Σ Τ Η Δ I Α Φ Ο Ρ I Κ Η Γ Ε Ω Μ Ε Τ Ρ I Α Μ Ε Ε Φ Α Ρ Μ Ο Γ Ε Σ Σ Τ Η Φ Υ Σ I Κ Η ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 0 Π Ε Ρ I Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α KΕΦ.. ΒΑΣIΚΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ. Ένζυµα

ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ. Ένζυµα ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ Ένζυµα Τα ένζυµα είναι πρωτεϊνικά µόρια που έχουν την ικανότητα να καταλύουν αντιδράσεις. Οι αντιδράσεις αυτές µπορούν να πραγµατοποιηθούν και χωρίς την παρουσία των ενζύµων. Όµως µε την

Διαβάστε περισσότερα

Χημική Κινητική. Κωδ. Μαθήματος 718 Τομέας Φυσικοχημείας, Τμήμα Χημείας, ΕΚΠΑ. Μάθημα 12. Βίκη Νουσίου

Χημική Κινητική. Κωδ. Μαθήματος 718 Τομέας Φυσικοχημείας, Τμήμα Χημείας, ΕΚΠΑ. Μάθημα 12. Βίκη Νουσίου Χημική Κινητική Κωδ. Μαθήματος 718 Τομέας Φυσικοχημείας, Τμήμα Χημείας, ΕΚΠΑ Μάθημα 12 Βίκη Νουσίου Εαρινό εξάμηνο 2019 Ένζυμα 2 3 4 Ένζυμα Ένζυμα: Βιολογικοί καταλύτες Μακρομόρια ΜΒ 10 4-10 6 Πρωτεΐνες

Διαβάστε περισσότερα

Ηγνώσητηςενζυµικήςκινητικήςβοηθάει: στηνκατανόησητωνβιολογικώνφαινοµένωνταοποία, είναι πολύ ευαίσθητα σε αλλαγές θερµοκρασίας, pη κ.λπ.

Ηγνώσητηςενζυµικήςκινητικήςβοηθάει: στηνκατανόησητωνβιολογικώνφαινοµένωνταοποία, είναι πολύ ευαίσθητα σε αλλαγές θερµοκρασίας, pη κ.λπ. Κιv ητικήε v ζυµικώ v Α v τιδράσεωv Χαρακτηριστική ιδιότητα και λειτουργία των ενζύµων, είναι ηκατάλυσητωνχηµικώναντιδράσεων. Μελέτη της καταλυτικής δράσης, πρέπει να βασίζεται στον ποσοτικό προσδιορισµό

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ Καταβολισμός Αναβολισμός

ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ Καταβολισμός Αναβολισμός Η Βιοενεργητική έχει ως αντικείμενο της τη μελέτη του τρόπου με τον οποίο οι οργανισμοί χρησιμοποιούν την ενέργεια, για να υλοποιούν τις δραστηριότητες της ζωής. ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ Το σύνολο των φυσικοχημικών

Διαβάστε περισσότερα

+ ^ + + Ε + Υ-ΕΥ-Π + Π + Ε. 8. Σημειώστε σωστό ή λάθος σε καθεμιά από τις απαντήσεις που ακολουθούν.

+ ^ + + Ε + Υ-ΕΥ-Π + Π + Ε. 8. Σημειώστε σωστό ή λάθος σε καθεμιά από τις απαντήσεις που ακολουθούν. Υποενότητα 3.2 1. Τι είναι ενέργεια ενεργοποίησης και ποια η σχέση ενός ενζύμου με αυτήν. Η απάντηση βρίσκεται στην παράγραφο του σχολικού βιβλίου «Μηχανισμός δράσης των ενζύμων». 2.0 τρόπος δράσης των

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑ:ΤΑ ΚΟΤΟΠΟΥΛΑ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΚΟΥΤΡΑΣ ΜΟΥΡΑΤΙΔΗΣ ΣΤΕΛΙΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΠΕΣΙΡΗΣ ΜΥΡΙΤΗ ΚΑΤΕΡΙΝΑ

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑ:ΤΑ ΚΟΤΟΠΟΥΛΑ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΚΟΥΤΡΑΣ ΜΟΥΡΑΤΙΔΗΣ ΣΤΕΛΙΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΠΕΣΙΡΗΣ ΜΥΡΙΤΗ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑ:ΤΑ ΚΟΤΟΠΟΥΛΑ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΚΟΥΤΡΑΣ ΜΟΥΡΑΤΙΔΗΣ ΣΤΕΛΙΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΠΕΣΙΡΗΣ ΜΥΡΙΤΗ ΚΑΤΕΡΙΝΑ Ένζυμα Με την ελληνική ονομασία ένζυμα εννοούμε ειδικές πρωτείνες η πρωτεινικης βάσης πολύπλοκες

Διαβάστε περισσότερα

Κατανοµή τωνστοιχείωνσταεκρηξιγενήπετρώµατα και ορυκτά Αν δεχθούµε την υπόθεση ότι τα περισσότερα εκρηξιγενή πετρώµατα σχηµατίστηκαν από ένα φαινόµενο διαφοροποίησης, είναι δυνατόν να γράψουµε "πρώιµασχηµατισθέντα

Διαβάστε περισσότερα

Ένζυμα: Βασικές αρχές και κινητική

Ένζυμα: Βασικές αρχές και κινητική ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 Ένζυμα: Βασικές αρχές και κινητική Χημική ισορροπία μέσα από την ταχύτητα των αντιδράσεων A+B k 1 C+D και C+D k 2 A+B U 1 = k 1 [A] [B] U 2 = k 2 [C] [D] Σταθερά ισορροπίας K c =k 1 /k 2 Αρχικά

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ

ΕΡΓΑΣΙΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΕΡΓΑΣΙΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ Οι οργανισμοί εξασφαλίζουν ενέργεια, για τις διάφορες λειτουργίες τους, διασπώντας θρεπτικές ουσίες που περιέχονται στην τροφή τους. Όμως οι φωτοσυνθετικοί

Διαβάστε περισσότερα

[ Απ. V 1 = 3,67 m/sec, V 2 = 5,67 m/sec ] = m/sec, V1 3. [ Απ. V1. [ Απ. = ] m 10

[ Απ. V 1 = 3,67 m/sec, V 2 = 5,67 m/sec ] = m/sec, V1 3. [ Απ. V1. [ Απ. = ] m 10 ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΚΡΟΥΣΕΙΣ. ύo σώµατα Α και Β, µε µάζες m = g και m 2 = 0,5 g, κιvoύvται πάvω σε λείo oριζόvτιo επίπεδo και στηv ίδια ευθεία, µε ταχύτητες υ = 5 m/sec και υ 2 = m/sec, αvτίστoιχα, µε τo Β vα

Διαβάστε περισσότερα

Στις 6 εκεµβρίoυ oρίστηκε η ηµέρα της δίκης τoυ για συµµετoχή στις oχλαγωγίες. Αυτός αvτί στo σχoλείo πήρε τo δρόµo για τo

Στις 6 εκεµβρίoυ oρίστηκε η ηµέρα της δίκης τoυ για συµµετoχή στις oχλαγωγίες. Αυτός αvτί στo σχoλείo πήρε τo δρόµo για τo SXEDIO.332 13.8.1857: Ο 18ΧΡΟΝΟΣ ΕΥΑΓΟΡΑΣ ΠΑΛΛΗΚΑΡI ΗΣ ΗΛΩΝΕI ΟΤI Ο,ΤI ΕΚΑNΕ, ΤΟ ΕΚΑNΕ ΣΑΝ ΚΥΠΡIΟΣ ΠΟΥ ΖΗΤΕI ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡIΑ ΤΟΥ ΚΑI ΑΝΤIΜΕΤΩΠIΖΕI ΜΕ ΘΑΡΡΟΣ ΤΗΝ ΑΓΧΟΝΗ Ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης, αvέβηκε στo

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΣ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΛΙΠΟΕΙΔΩΝ Οι μεταβολικές πορείες της βιοσύνθεσης και αποικοδόμησης των λιποειδών, μπορούν να διακριθούν στις ακόλουθες

ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΣ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΛΙΠΟΕΙΔΩΝ Οι μεταβολικές πορείες της βιοσύνθεσης και αποικοδόμησης των λιποειδών, μπορούν να διακριθούν στις ακόλουθες ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΣ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΛΙΠΟΕΙΔΩΝ Οι μεταβολικές πορείες της βιοσύνθεσης και αποικοδόμησης των λιποειδών, μπορούν να διακριθούν στις ακόλουθες τέσσερις βασικές πορείες: Μεταβολισμός λιπαρών οξέων Μεταβολισμός

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 4. Copyright The McGraw-Hill Companies, Inc Utopia Publishing, All rights reserved

Κεφάλαιο 4. Copyright The McGraw-Hill Companies, Inc Utopia Publishing, All rights reserved Κεφάλαιο 4 Copyright The McGraw-Hill Companies, Inc. Οι νόμοι της Θερμοδυναμικής 1 ος Νόμος της θερμοδυναμικής (αρχή διατήρησης της ενέργειας) Η ενέργεια δεν δημιουργείται ούτε καταστρέφεται Αλλάζει μορφή

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΗ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ. Μαντώ Κυριακού 2015

ΓΕΝΙΚΗ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ. Μαντώ Κυριακού 2015 ΓΕΝΙΚΗ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ Μαντώ Κυριακού 2015 Ενεργειακό Στα βιολογικά συστήματα η διατήρηση της ενέργειας συμπεριλαμβάνει οξειδοαναγωγικές αντιδράσεις παραγωγή ATP Οξείδωση: απομάκρυνση e από ένα υπόστρωμα

Διαβάστε περισσότερα

ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΛΙΠΟΕΙ ΩΝ

ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΛΙΠΟΕΙ ΩΝ ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΛΙΠΟΕΙ ΩΝ Η επιβίωση των ζώντων οργανισµών οφείλεται εκτός των άλλων και στην ικανότητά τους να ρυθµίζουν την αποθήκευση και την κινητοποίηση της ενέργειας για το µεταβολισµότους.

Διαβάστε περισσότερα

Κεφαλαίο 3 ο. Μεταβολισμός. Ενέργεια και οργανισμοί

Κεφαλαίο 3 ο. Μεταβολισμός. Ενέργεια και οργανισμοί Κεφαλαίο 3 ο Μεταβολισμός Ενέργεια και οργανισμοί Η ενέργεια είναι απαρέτητη σε όλους τους οργανισμούς και την εξασφαλίζουν από το περιβάλλον τους.παρόλα αυτά, συνήθως δεν μπορούν να την χρησιμοποιήσουν

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΦΥΤΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Θερινό εξάμηνο ΔΠΘ - Τμήμα Δασολογίας & Διαχείρισης Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΦΥΤΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Θερινό εξάμηνο ΔΠΘ - Τμήμα Δασολογίας & Διαχείρισης Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων ΔΠΘ - Τμήμα Δασολογίας & Διαχείρισης Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΦΥΤΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Θερινό εξάμηνο 2015 Αριστοτέλης Χ. Παπαγεωργίου Τμήμα Δασολογίας & Διαχείρισης Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων

Διαβάστε περισσότερα

υπoστήριζε κι αυτή, όπως συvέβη από τηv αρχή τo Μακάριo Κυκκώτη, τηv υπoψηφιότητα τoυ oπoίoυ είχε υπoστηρίξει επί Αρχιεπισκόπoυ Λεovτίoυ, όταv είχαv

υπoστήριζε κι αυτή, όπως συvέβη από τηv αρχή τo Μακάριo Κυκκώτη, τηv υπoψηφιότητα τoυ oπoίoυ είχε υπoστηρίξει επί Αρχιεπισκόπoυ Λεovτίoυ, όταv είχαv SXEDIO.FH4 8.2.1948: ΝΕΕΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛIΤIΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ ΜΕ ΥΠΟΨΗΦIΟΥΣ ΤΗΣ ΕΞIΑΣ ΑΥΤΗ ΤΗ ΦΟΡΑ ΤΟΝ ΜΑΚΑΡIΟ ΚΥΚΚΩΤΗ ΓIΑ ΤΟ ΘΡΟΝΟ ΚIΤIΟΥ, ΤΟΝ ΚΥΠΡIΑΝΟ ΚΥΡIΑΚI Η ΓIΑ ΤΗ ΚΕΡΥΝΕIΑ ΚΑI ΤΟΝ ΚΛΕΟΠΑ ΓIΑ ΤΟ ΘΡΟΝΟ ΤΗΣ ΠΑΦΟΥ.

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαια 8 ο Ένζυμα και κατάλυση

Κεφάλαια 8 ο Ένζυμα και κατάλυση Κεφάλαια 8 ο Ένζυμα και κατάλυση Τα ένζυμα είναι βιομόρια που μεσολαβούν στους χημικούς μετασχηματισμούς και στη μετατροπή της ενέργειας Κύρια χαρακτηριστικά τους η ισχύς και η εξειδίκευση Πλέον θα τα

Διαβάστε περισσότερα

3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ

3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ Όλοι οι οργανισμοί προκειμένου να επιβιώσουν και να επιτελέσουν τις λειτουργίες τους χρειάζονται ενέργεια. Οι φυτικοί οργανισμοί μετατρέπουν την ηλιακή ενέργεια με τη διαδικασία

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤΗΓΟΡIΑ F3A GR B ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΣΚΗΣΕΩΝ K - FACTOR

ΚΑΤΗΓΟΡIΑ F3A GR B ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΣΚΗΣΕΩΝ K - FACTOR ΚΑΤΗΓΟΡIΑ F3A GR B - 2008 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΣΚΗΣΕΩΝ K - FACTOR Take Off Sequence Reverse Cuban Eight 3 Stall Turn, ½ Roll 2 Slow Roll 3 Half Square Loop, ½ Roll 2 45 ο Down Positive Snap Roll 3 Humpty Bump w/options

Διαβάστε περισσότερα

Η διατύπωση oρισµoύ για τα λιπoειδή (lipids) είvαι δύσκoλη γιατί, σε αvτίθεση µε τις πρωτεΐvες ή τoυς υδατάvθρακες, πoυ απoτελoύvται από παρόµoιες

Η διατύπωση oρισµoύ για τα λιπoειδή (lipids) είvαι δύσκoλη γιατί, σε αvτίθεση µε τις πρωτεΐvες ή τoυς υδατάvθρακες, πoυ απoτελoύvται από παρόµoιες ΔΟΜΗ ΛΙΠΑΡΩΝ ΥΛΩΝ Λιπo ειδή Η διατύπωση oρισµoύ για τα λιπoειδή (lipids) είvαι δύσκoλη γιατί, σε αvτίθεση µε τις πρωτεΐvες ή τoυς υδατάvθρακες, πoυ απoτελoύvται από παρόµoιες δoµικές µovάδες (αµιvoξέα

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 3 ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ

Κεφάλαιο 3 ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ Κεφάλαιο 3 ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ 3.1 Ενέργεια και οργανισμοί Όλοι οι οργανισμοί, εκτός από αυτούς από αυτούς που έχουν την ικανότητα να φωτοσυνθέτουν, εξασφαλίζουν ενέργεια διασπώντας τις θρεπτικές ουσιές που περιέχονται

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΑΝΑΠΝΟΗ. π. Αναστάσιος Ισαάκ Λύκειο Παραλιμνίου Δεκέμβριος 2013 www.biomathia.webnode.gr

ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΑΝΑΠΝΟΗ. π. Αναστάσιος Ισαάκ Λύκειο Παραλιμνίου Δεκέμβριος 2013 www.biomathia.webnode.gr π. Αναστάσιος Ισαάκ Λύκειο Παραλιμνίου Δεκέμβριος 2013 www.biomathia.webnode.gr EΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ: ΕΝΟΤΗΤΑ 8: Η ελευθέρωση της ενέργειας, σελ. 155-168 ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΑΝΑΠΝΟΗ Η κυτταρική αναπνοή είναι η διαδικασία

Διαβάστε περισσότερα

και χρειάζεται μέσα στο ρύθμιση εναρμόνιση των διαφόρων ενζυμικών δραστηριοτήτων. ενζύμων κύτταρο τρόπους

και χρειάζεται μέσα στο ρύθμιση εναρμόνιση των διαφόρων ενζυμικών δραστηριοτήτων. ενζύμων κύτταρο τρόπους Για να εξασφαλιστεί η σωστή και αρμονική έκφραση των ενζύμων μέσα στο κύτταρο χρειάζεται ρύθμιση εναρμόνιση των διαφόρων ενζυμικών δραστηριοτήτων. και Η εναρμόνιση αυτή επιτυγχάνεται με διάφορους τρόπους

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΟΤΗΤΑ 8: Η ΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ 8.2 AΕΡΟΒΙΑ ΑΝΑΠNOH

ΕΝΟΤΗΤΑ 8: Η ΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ 8.2 AΕΡΟΒΙΑ ΑΝΑΠNOH 1 ΕΝΟΤΗΤΑ 8: Η ΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ 8.2 AΕΡΟΒΙΑ ΑΝΑΠNOH Οι οργανισμοί για να επιβιώσουν χρειάζονται ενέργεια η οποία παράγεται μέσω μιας διαδικασίας που ονομάζεται κυτταρική αναπνοή. Οι ουσίες που

Διαβάστε περισσότερα

BΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ

BΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ BΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ 1. ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ 2. BΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ Ι. ΑΤΟΜΑ ΚΑΙ ΜΟΡΙΑ ΙΙ. ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ ΙΙΙ. ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ ΣΤΑ ΚΥΤΤΑΡΑ

Διαβάστε περισσότερα

SXEDIO.J18 30.5.1958: ΤΡΑΜΠΟΥΚΟI- ΡΟΠΑΛΟΦΟΡΟI ΒΑΣΑΝIΖΟΥΝ ΜΕΧΡI ΘΑΝΑΤΟΥ ΤΟΝ ΑΡIΣΤΕΡΟ ΒΟΣΚΟ ΠΑΝΑΓΗ ΣΤΥΛIΑΝΟΥ ΑΡΚΟΠΑΝΑΟ ΣΤΗΝ ΑΧΕΡIΤΟΥ

SXEDIO.J18 30.5.1958: ΤΡΑΜΠΟΥΚΟI- ΡΟΠΑΛΟΦΟΡΟI ΒΑΣΑΝIΖΟΥΝ ΜΕΧΡI ΘΑΝΑΤΟΥ ΤΟΝ ΑΡIΣΤΕΡΟ ΒΟΣΚΟ ΠΑΝΑΓΗ ΣΤΥΛIΑΝΟΥ ΑΡΚΟΠΑΝΑΟ ΣΤΗΝ ΑΧΕΡIΤΟΥ SXEDIO.J18 30.5.1958: ΤΡΑΜΠΟΥΚΟI- ΡΟΠΑΛΟΦΟΡΟI ΒΑΣΑΝIΖΟΥΝ ΜΕΧΡI ΘΑΝΑΤΟΥ ΤΟΝ ΑΡIΣΤΕΡΟ ΒΟΣΚΟ ΠΑΝΑΓΗ ΣΤΥΛIΑΝΟΥ ΑΡΚΟΠΑΝΑΟ ΣΤΗΝ ΑΧΕΡIΤΟΥ Στις 4 Μαϊoυ 1958, τραµπoύκoι, µιµoύµεvoι τoυς δoλoφόvoυς τoυ Σάββα Μεvoίκoυ,

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 3

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 3 ΒΙΟΛΟΓΙΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 3 Το θέμα που απασχολεί το κεφάλαιο σε όλη του την έκταση είναι ο μεταβολισμός και χωρίζεται σε τέσσερις υποκατηγορίες: 3.1)Ενέργεια και οργανισμοί,

Διαβάστε περισσότερα

-H 2 H2 O R C COOH. α- κετοξύ

-H 2 H2 O R C COOH. α- κετοξύ Παραπροϊόντα αλκοολικής ζύµωσης Τα παραπροϊόντα της αλκοολικής ζύµωσης είναι χηµικές ενώσεις που προέρχονται είτε από τον ίδιο το µηχανισµό της αλκοολικής ζύµωσης, είτε από το µεταβολισµό της ζύµης, είτε

Διαβάστε περισσότερα

Θέµατα Χηµείας - Βιοχηµείας Τεχνoλογικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου 2000

Θέµατα Χηµείας - Βιοχηµείας Τεχνoλογικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου 2000 Θέµατα Χηµείας Βιοχηµείας Τεχνoλογικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου 000 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Ζήτηµα 1ο Να γράψετε στο τετράδιό σας το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση: 1.1. Ένα υδατικό διάλυµα χαρακτηρίζεται ουδέτερο

Διαβάστε περισσότερα

Θέµατα Χηµείας - Βιοχηµείας Τεχνoλογικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου 2000. Να γράψετε στο τετράδιό σας το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση:

Θέµατα Χηµείας - Βιοχηµείας Τεχνoλογικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου 2000. Να γράψετε στο τετράδιό σας το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση: Ζήτηµα 1ο Θέµατα Χηµείας - Βιοχηµείας Τεχνoλογικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου 000 Να γράψετε στο τετράδιό σας το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση: 1.1. Ένα υδατικό διάλυµα χαρακτηρίζεται ουδέτερο στους

Διαβάστε περισσότερα

(Στάδια τεχνολογίας rdna)

(Στάδια τεχνολογίας rdna) (Στάδια τεχνολογίας rdna) Έτσιτακοσµίδια (σανπλασµίδια): Αφ ενόςµενπεριέχουνµιαθέσηγιατηδράση περιοριστικής ενδονουκλεάσης και συνεπώς εισαγωγής ξένου DNA (και µάλιστα µεγάλου µεγέθους), Αφ ετέρου δε,

Διαβάστε περισσότερα

Διαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες η μερικώς αποχαρακτηρισμένη έκδοση του προαναφερόμενου εγγράφου.

Διαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες η μερικώς αποχαρακτηρισμένη έκδοση του προαναφερόμενου εγγράφου. Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 1η Αυγούστου 2017 (OR. en) 5927/95 EXT 1 INST 15 JUR 58 ΜΕΡΙΚΟΣ AΠΟΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ του εγγράφου: 5927/95 RESTREINT UE της: 21ης Μαρτίου 1995 νέος χαρακτηρισμός:

Διαβάστε περισσότερα

Η Ορθολογική Κοσμοθεώρηση

Η Ορθολογική Κοσμοθεώρηση Χαμπής Κιατίπης Η Ορθολογική Κοσμοθεώρηση Τόμος Τέταρτος Η Αβιόσφαιρα Ειδικά Η Φάση Δημιουργίας και η Φάση Εξέλιξης του Ηλιακού-Πλανητικού μας Συστήματος και ιδιαίτερα η Φ.Δ. και η Φ.Ε. της Γης, ως στερεού

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2013 ÁÍÅËÉÎÇ

ΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2013 ÁÍÅËÉÎÇ ΤΑΞΗ: ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΜΑΘΗΜΑ: ΘΕΜΑ Α Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ (1ος Κύκλος) ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ Ηµεροµηνία: Κυριακή 14 Απριλίου 2013 ιάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Για τις ερωτήσεις Α1 και Α2 να γράψετε

Διαβάστε περισσότερα

ΗΝΟ 3 ΝΗ 3 Η 2 Ο Μονάδες 3 β) Ποιο από τα παραπάνω ζεύγη, στο ίδιο υδατικό διάλυµα, µπορεί να αποτελέσει ρυθµιστικό διάλυµα; Μονάδες 2 ΑΠ.

ΗΝΟ 3 ΝΗ 3 Η 2 Ο Μονάδες 3 β) Ποιο από τα παραπάνω ζεύγη, στο ίδιο υδατικό διάλυµα, µπορεί να αποτελέσει ρυθµιστικό διάλυµα; Μονάδες 2 ΑΠ. ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΥΤΕΡΑ 12 ΙΟΥΝΙΟΥ 2000 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΕΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ): ΧΗΜΕΙΑ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΘΕΜΑ 1 ο Να γράψετε στο τετράδιό σας

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΕΝΖΥΜΑ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΠΑΤΗΡ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΙΣΑΑΚ 1. Να εξηγήσετε γιατί πολλές βιταμίνες, παρά τη μικρή συγκέντρωσή τους στον οργανισμό, είναι πολύ σημαντικές για

Διαβάστε περισσότερα

Φ ΣΙ Σ Ο Ι Λ Ο Ο Λ Γ Ο Ι Γ Α

Φ ΣΙ Σ Ο Ι Λ Ο Ο Λ Γ Ο Ι Γ Α Δηµοκρίτειο Πανεπιστήµιο Θράκης Τµήµα Αγροτικής Ανάπτυξης Οξείδωση της γλυκόζης ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΦΥΤΩΝ «Καταβολισµός ή ανοµοίωση» C 6 H 12 O+6O 2 +6H 2 O 12H 2 O+6CO 2 +686 Kcal/mol Πηγές ενέργειας κατά την

Διαβάστε περισσότερα

Οργανική Χημεία. Χημεία καρβονυλικών ενώσεων & Κεφάλαιο 19: Αλδεϋδες και κετόνες

Οργανική Χημεία. Χημεία καρβονυλικών ενώσεων & Κεφάλαιο 19: Αλδεϋδες και κετόνες Οργανική Χημεία Χημεία καρβονυλικών ενώσεων & Κεφάλαιο 19: Αλδεϋδες και κετόνες 1. Καρβονυλικές ενώσεις Καρβονυλική ομάδα C=O σημαντικότερη λειτουργική ομάδα οργανικής χημείας Καρβονυλικές ομάδες βρίσκονται

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ & ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΕΞΕΤΑΣΗΣ: 22/05/2015 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: XHMEIA-BIOXHMEIA ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΘΕΜΑ Α A1. δ A2. β A3. Λάθος

Διαβάστε περισσότερα

Ενέργεια. Τι είναι η ενέργεια; Ενέργεια είναι η ικανότητα επιτέλεσης έργου ή η αιτία της εµφάνισης των φυσικών, χηµικών και βιολογικών φαινοµένων.

Ενέργεια. Τι είναι η ενέργεια; Ενέργεια είναι η ικανότητα επιτέλεσης έργου ή η αιτία της εµφάνισης των φυσικών, χηµικών και βιολογικών φαινοµένων. Ενέργεια Τι είναι η ενέργεια; Ενέργεια είναι η ικανότητα επιτέλεσης έργου ή η αιτία της εµφάνισης των φυσικών, χηµικών και βιολογικών φαινοµένων. Είναι απαραίτητη; Η ενέργεια είναι απαραίτητη για τους

Διαβάστε περισσότερα

1.2. Να γράψετε στο τετράδιό σας την παρακάτω πρόταση. Από τα παρακάτω ζεύγη ουσιών ρυθµιστικό διάλυµα είναι το α. HF / NaF.

1.2. Να γράψετε στο τετράδιό σας την παρακάτω πρόταση. Από τα παρακάτω ζεύγη ουσιών ρυθµιστικό διάλυµα είναι το α. HF / NaF. ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΤΑΞΗ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΥΤΕΡΑ 10 ΙΟΥΝΙΟΥ 2002 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ): ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΣΥΝΟΛΟ

Διαβάστε περισσότερα

mrna mrna). mrna mrna mrna)

mrna mrna). mrna mrna mrna) ΡΥΘΜIΣΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΓΡΑΦΗΣ ΚΑI ΚΑΤ' ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΗΣ ΠΡΩΤΕΪΝIΚΗΣ ΣΥΝΘΕΣΗΣ ΓΟΝΙ ΙΑΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ Στo DNA κάθε κυττάρoυ περιέχovται oι πληρoφoρίες για τη σύvθεση όλωv τωv πρωτεϊvώv πoυ µπoρεί vα παράγει. Κάθε στιγµή

Διαβάστε περισσότερα

Σαµάρας. Η έξoδoς όµως δεv κράτησε παρά µερικά λεπτά γιατί oι άγγλoι επικέvτρωσαv τα πυρά τoυς σ αυτoύς µε απoτέλεσµα vα τoυς εξoυδετερώσoυv.

Σαµάρας. Η έξoδoς όµως δεv κράτησε παρά µερικά λεπτά γιατί oι άγγλoι επικέvτρωσαv τα πυρά τoυς σ αυτoύς µε απoτέλεσµα vα τoυς εξoυδετερώσoυv. SXEDIO.327 2.9.1958: Η ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΑΧΥΡΩΝΑ. ΟI ΦΩΤΗΣ ΠIΤΤΑΣ, ΑΝΡΕΑΣ ΚΑΡΥΟΣ, ΗΛIΑΣ ΠΑΠΑΚΥΡIΑΚΟΥ ΚΑI ΧΡIΣΤΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ ΣΚΟΤΩΝΟΝΤΑI ΚΑΘΩΣ ΕΠIΧΕIΡΟΥΝ ΕΞΟ Ο ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΧΥΡΩΝΑ ΥΣΤΕΡΑ ΑΠΟ ΤΕΤΡΑΩΡΗ ΜΑΧΗ Στις αρχές τoυ

Διαβάστε περισσότερα

ÔÏÕËÁ ÓÁÑÑÇ ÊÏÌÏÔÇÍÇ

ÔÏÕËÁ ÓÁÑÑÇ ÊÏÌÏÔÇÍÇ ΤΑΞΗ: ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΜΑΘΗΜΑ: ΘΕΜΑ Α Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ (1ος Κύκλος) ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ Ηµεροµηνία: Τετάρτη 16 Απριλίου 2014 ιάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Στις ερωτήσεις Α1 και Α2 να γράψετε

Διαβάστε περισσότερα

Κωνσταντίνος Π. (Β 2 ) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ

Κωνσταντίνος Π. (Β 2 ) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ Κωνσταντίνος Π. (Β 2 ) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ Βιοενεργητική είναι ο κλάδος της Βιολογίας που μελετά τον τρόπο με τον οποίο οι οργανισμοί χρησιμοποιούν ενέργεια για να επιβιώσουν και να υλοποιήσουν τις

Διαβάστε περισσότερα

Χαμπής Κιατίπης Η ΟΡΘΟΛΟΓΙΚΗ ΚΟΣΜΟΘΕΩΡΗΣΗ ΤΟΜΟΣ ΠΕΜΠΤΟΣ. Η Ζωή ΣΕ ΤΡΙΑ ΜΕΡΗ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: Η ΓΗΙΝΗ ΒΙΟΣΦΑΙΡΑ

Χαμπής Κιατίπης Η ΟΡΘΟΛΟΓΙΚΗ ΚΟΣΜΟΘΕΩΡΗΣΗ ΤΟΜΟΣ ΠΕΜΠΤΟΣ. Η Ζωή ΣΕ ΤΡΙΑ ΜΕΡΗ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: Η ΓΗΙΝΗ ΒΙΟΣΦΑΙΡΑ 1 Χαμπής Κιατίπης Η ΟΡΘΟΛΟΓΙΚΗ ΚΟΣΜΟΘΕΩΡΗΣΗ ΤΟΜΟΣ ΠΕΜΠΤΟΣ Η Ζωή ΣΕ ΤΡΙΑ ΜΕΡΗ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: Η ΓΗΙΝΗ ΒΙΟΣΦΑΙΡΑ ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: Η ΠΟΡΕΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΤΟ Ε.Ο. ΤΩΝ ΜΟΝΟΚΥΤΤΑΡΩΝ ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ: Η ΑΝΟΔΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ονοµάζεται 1-βουτανόλη. δ. Κατά την προσθήκη HCl σε CH 3 - CH = CH 2 παράγεται ως κύριο προϊόν η ένωση

ονοµάζεται 1-βουτανόλη. δ. Κατά την προσθήκη HCl σε CH 3 - CH = CH 2 παράγεται ως κύριο προϊόν η ένωση ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ʹ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 1 ΙΟΥΝΙΟΥ 2001 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ): ΣΥΝΟΛΟ

Διαβάστε περισσότερα

(Μεταγλώττιση) Παρόµoιoι έραvoι έγιvαv σε όλη τηv Κύπρo.

(Μεταγλώττιση) Παρόµoιoι έραvoι έγιvαv σε όλη τηv Κύπρo. SXEDIO.22A 1.1.1897: ΕΛΛΗΝIΚΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ ΑΠΟΒIΒΑΖΕΤΑI ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ. Ο ΚΥΠΡIΑΚΟΣ ΛΑΟΣ IΕΝΕΡΓΕI ΕΡΑΝΟΥΣ ΓIΑ ΕΝIΣΧΥΣΗ ΤΩΝ ΚΡΗΤΩΝ (ΠΑΡΑ ΤΑ IΚΑ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΣΕIΣΜΟΥΣ) ΕΝΩ ΠΡΟΕΤΟIΜΑΖΕΤΑI ΝΑ ΑΠΟΣΤΕIΛΕI

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνικές διεργασίες. Βιομάζα Βιομόρια Οργ. μόρια Ανοργ. μόρια

Τεχνικές διεργασίες. Βιομάζα Βιομόρια Οργ. μόρια Ανοργ. μόρια Τεχνικές διεργασίες Βιομάζα Βιομόρια Οργ. μόρια Ανοργ. μόρια ΓΕΩΡΓΙΑ Γενετική βελτίωση ποικιλιών φυτών για αντοχή στις ασθένειες, ξηρασία, αφιλόξενα εδάφη Μαζική παραγωγή κλώνων Ανάπτυξη βιο-εντομοκτόνων

Διαβάστε περισσότερα

KΕΦΑΛΑΙΟ 3ο Μεταβολισμός. Ενότητα 3.1: Ενέργεια και Οργανισμοί Ενότητα 3.2: Ένζυμα - Βιολογικοί Καταλύτες

KΕΦΑΛΑΙΟ 3ο Μεταβολισμός. Ενότητα 3.1: Ενέργεια και Οργανισμοί Ενότητα 3.2: Ένζυμα - Βιολογικοί Καταλύτες KΕΦΑΛΑΙΟ 3ο Μεταβολισμός Ενότητα 3.1: Ενέργεια και Οργανισμοί Ενότητα 3.2: Ένζυμα - Βιολογικοί Καταλύτες Να συμπληρώσετε με τους κατάλληλους όρους τα κενά στις παρακάτω προτάσεις: 1. Ο καταβολισμός περιλαμβάνει

Διαβάστε περισσότερα

Ανακεφαλαιώνοντας, οι διάφορες ρυθµίσεις ώστε να µη γίνεται ταυτόχρονα και βιοσύνθεση και β-οξείδωση είναι οι ακόλουθες: Ηγλυκαγόνηκαιηεπινεφρίνη

Ανακεφαλαιώνοντας, οι διάφορες ρυθµίσεις ώστε να µη γίνεται ταυτόχρονα και βιοσύνθεση και β-οξείδωση είναι οι ακόλουθες: Ηγλυκαγόνηκαιηεπινεφρίνη Ανακεφαλαιώνοντας, οι διάφορες ρυθµίσεις ώστε να µη γίνεται ταυτόχρονα και βιοσύνθεση και β-οξείδωση είναι οι ακόλουθες: Ηγλυκαγόνηκαιηεπινεφρίνη (αδρεναλίνη) ευνοούν τη β-οξείδωση και την κινητοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

Στις Φυλακές της Αγγλίας µεταφέρθηκαv συvoλικά 30 αγωvιστές, κυρίως βαρυπoιvίτες πoυ θεωρoύvταv επικίvδυvoι από τov Αϊρovς: Ρέvoς Κυριακίδης, Γιώργoς

Στις Φυλακές της Αγγλίας µεταφέρθηκαv συvoλικά 30 αγωvιστές, κυρίως βαρυπoιvίτες πoυ θεωρoύvταv επικίvδυvoι από τov Αϊρovς: Ρέvoς Κυριακίδης, Γιώργoς SXEDIO.7P 13.9.1957: Ο ΝIΚΟΣ ΣΑΜΨΩΝ ΜΕΤΑΦΕΡΕΤΑI ΜΑΖI ΜΕ ΤΟΝ ΝIΚΟ ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ ΣΤIΣ ΒΡΕΤΤΑΝIΚΕΣ ΦΥΛΑΚΕΣ WOORMWOOD SCRUBS ΟΠΟΥ ΡIΧΝΕI ΤΗΝ I ΕΑ ΑΠΟ ΡΑΣΗΣ ΩΣΤΕ ΝΑ ΚΤΥΠΗΣΟΥΝ ΑΚΟΜΑ ΚΑI ΤΗ ΒΑΣIΛIΣΣΑ ΤΗΣ ΑΓΓΛIΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Μεταβολισμός μικροοργανισμών

Μεταβολισμός μικροοργανισμών Μεταβολισμός μικροοργανισμών Ο μεταβολισμός είναι το σύνολο των βιοχημικών αντιδράσεων που πραγματοποιούνται στα κύτταρα των ζωντανών οργανισμών. Συνεπώς ο μεταβολισμός περιλαμβάνει όλες εκείνες τις βιοχημικές

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ & ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) 2009 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ & ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) 2009 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1ο ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ & ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) 2009 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Για τις ερωτήσεις 1.1 και 1.2 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα το γράµµα

Διαβάστε περισσότερα

Κατηγορία F5J-GR (με timer)

Κατηγορία F5J-GR (με timer) Κατηγορία (με timer) Ηλεκτροκίνητα ανεμόπτερα (Electric Powered Gliders) 1. Σκοπός κατηγορίας 1. Είναι ο συναγωνισμός των αθλητών στην κατηγορία των τηλεκατευθυνόμενων ηλεκτροκίνητων ανεμόπτερων, που πετούν

Διαβάστε περισσότερα

www.cyprusbiology.com ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΑΝΑΠΝΟΗ

www.cyprusbiology.com ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΑΝΑΠΝΟΗ www.cyprusbiology.com ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΑΝΑΠΝΟΗ 2011 ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΑΝΑΠΝΟΗ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ κύτταρο Το αυτοκίνητο καίει βενζίνη για να πάρει ενέργεια. Ποιο είναι το καύσιμο του κυττάρου;.. Με ποια αντίδραση

Διαβάστε περισσότερα

Διδάσκων: Καθηγητής Εμμανουήλ Μ. Παπαμιχαήλ

Διδάσκων: Καθηγητής Εμμανουήλ Μ. Παπαμιχαήλ Τίτλος Μαθήματος: Ενζυμολογία Ενότητα: Ονοματολογία Διδάσκων: Καθηγητής Εμμανουήλ Μ. Παπαμιχαήλ Τμήμα: Χημείας 14 2. KATATAΞH ONOMATOΛOΓIA H ευρεία και διαρκώς επιταχυνόμενη αύξηση του αριθμού των γνωστών

Διαβάστε περισσότερα

2H 2 (g) + O 2 (g) 2H 2 O(l) Η = -572 kj,

2H 2 (g) + O 2 (g) 2H 2 O(l) Η = -572 kj, ΧΗΜΙΚΗ ΚΙΝΗΤΙΚΗ 3.1 Γενικά για τη χηµική κινητική και τη χηµική αντίδραση - Ταχύτητα αντίδρασης 1. Τι µελετά η χηµική κινητική; Η χηµική κινητική µελετά - Την ταχύτητα (ή το ρυθµό) που εξελίσσεται µια

Διαβάστε περισσότερα

Εργασία για το μάθημα της Βιολογίας Περίληψη πάνω στο κεφάλαιο 3 του σχολικού βιβλίου

Εργασία για το μάθημα της Βιολογίας Περίληψη πάνω στο κεφάλαιο 3 του σχολικού βιβλίου Εργασία για το μάθημα της Βιολογίας Περίληψη πάνω στο κεφάλαιο 3 του σχολικού βιβλίου Τ. ΘΕΟΔΩΡΑ ΤΜΗΜΑ Β3 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ Ο όρος ενέργεια σημαίνει δυνατότητα παραγωγής έργου.

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ

ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ. ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΠΛΑΤΟΥΣ ΑΜ DSB-SC (DOUBLE SIDEBAND-SUPPRESSED CARRIER) Στη διαμόρφωση πλάτους, το πλάτος ενός συνημιτονικού σήματος, του οποίου η συχνότητα και φάσης είναι καθορισμένες,

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΧΗΜΙΚΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗ. Γ.Λυμπεράτος και Δ.Κέκος

ΒΙΟΧΗΜΙΚΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗ. Γ.Λυμπεράτος και Δ.Κέκος ΒΙΟΧΗΜΙΚΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗ Γ.Λυμπεράτος και Δ.Κέκος Βιοτεχνολογία 1981: European Federation of Biotechnology όρισε την Βιοτεχνολογία ως: "την ολοκληρωμένη χρήση της Βιοχημείας, της Μικροβιολογίας και της Χημικής

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2013

ΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2013 ΤΑΞΗ: ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΜΑΘΗΜΑ: ΘΕΜΑ Α Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ (1ος Κύκλος) ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ Ηµεροµηνία: Κυριακή 14 Απριλίου 2013 ιάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Για τις ερωτήσεις Α1 και Α2 να γράψετε

Διαβάστε περισσότερα

σελ 1 από 8 Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων ΤΕΙ Αθήνας Εαρινό Εξάμηνο a 2 η Εξέταση στην Βιοχημεία

σελ 1 από 8 Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων ΤΕΙ Αθήνας Εαρινό Εξάμηνο a 2 η Εξέταση στην Βιοχημεία Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων ΤΕΙ Αθήνας Εαρινό Εξάμηνο 2006 2007 a 2 η Εξέταση στην Βιοχημεία σελ 1 από 8 Ονοματεπώνυμο : Τυπικό εξάμηνο : Αριθμός Μητρώου : Σε κάθε ερώτηση αντιστοιχούν πέντε απαντήσεις

Διαβάστε περισσότερα

Εργασία Βιολογίας. Β. Γιώργος. Εισαγωγή 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ. Μεταφορά ενέργειας στα κύτταρα

Εργασία Βιολογίας. Β. Γιώργος. Εισαγωγή 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ. Μεταφορά ενέργειας στα κύτταρα Εργασία Βιολογίας Β. Γιώργος Εισαγωγή Η ενεργεια εχει πολυ μεγαλη σημασια για εναν οργανισμο, γιατι για να κανει οτιδηποτε ενας οργανισμος ειναι απαραιτητη. Ειναι απαραιτητη ακομη και οταν δεν κανουμε

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ 1 ο. 1.2 To αντιδραστήριο Tollens (αμμωνιακό διάλυμα AgNO 3 ) οξειδώνει την ένωση α. CH 3 CH 2 ΟΗ. β. γ. CH 3 COOH. δ. CH 3 CH=O.

ΘΕΜΑ 1 ο. 1.2 To αντιδραστήριο Tollens (αμμωνιακό διάλυμα AgNO 3 ) οξειδώνει την ένωση α. CH 3 CH 2 ΟΗ. β. γ. CH 3 COOH. δ. CH 3 CH=O. ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΤΑΞΗ ΘΕΜΑ 1 ο ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 1 ΙΟΥΝΙΟΥ 2007 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ): ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) 2006 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) 2006 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) 006 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1ο Για τις ερωτήσεις 1.1 και 1. να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ 3 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ «ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ» ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ Α. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ. 1. Να ορίσετε την έννοια της Βιοενεργητικής.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ 3 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ «ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ» ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ Α. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ. 1. Να ορίσετε την έννοια της Βιοενεργητικής. ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ 3 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ «ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ» Α. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ 1. Να ορίσετε την έννοια της Βιοενεργητικής. 2. Πώς οι αυτότροφοι οργανισμοί εξασφαλίζουν την τροφή

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2015 Β ΦΑΣΗ. Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ (1ος Κύκλος) ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2015 Β ΦΑΣΗ. Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ (1ος Κύκλος) ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΑΞΗ: ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΜΑΘΗΜΑ: ΘΕΜΑ Α Α. δ Α2 Α3 Α4 Α5 α Σ Λ Σ Λ Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ (ος Κύκλος) ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ Ηµεροµηνία: Τετάρτη 5 Απριλίου 205 ιάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες Α: CH3CH2COOCH2CH3 Β:

Διαβάστε περισσότερα

κυτταρικού τοιχώµατος των βακτηρίων. σηµείο δράσης λυσοζύµης

κυτταρικού τοιχώµατος των βακτηρίων. σηµείο δράσης λυσοζύµης 3. Υδρολάσες Από τα ένζυµα που υδρολύουν γλυκοζιτικούς δεσµούς, το πιο µελετηµένο ένζυµο είναι η λυσοζύµη, της οποίας η τριτοταγήςδοµήείναιγνωστή. Ηλυσοζύµη διασπά τις αλυσίδες των υδατανθράκων τηςµουρεΐνης,

Διαβάστε περισσότερα

Κανονισμοί Φαρμακοδιέγερσης

Κανονισμοί Φαρμακοδιέγερσης ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΣΚΑΚΙΣΤΙΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ CYPRUS CHESS FEDERATION Κανονισμοί Φαρμακοδιέγερσης Η Κυπριακή Σκακιστική Ομοσπονδία εφαρμόζει τα όσα αναγράφονται στους κανονισμούς της Κυπριακής Αρχής Αντι-ντόπινγκ, της

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΑΝΑΠΝΟΗ. (i) Τι είδους αναερόβια αναπνοή κάνει ο αθλητής;

ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΑΝΑΠΝΟΗ. (i) Τι είδους αναερόβια αναπνοή κάνει ο αθλητής; ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΑΝΑΠΝΟΗ 1. (α) Για την παραγωγή 1 mol ATP από την ADP και Pi απαιτείται ενέργεια 30 KJ. Η πλήρης οξείδωση 1 mol γλυκόζης σε CO 2 και H 2 O αποδίδει 38 mol ATP. Γνωρίζοντας ότι η πλήρης οξείδωση

Διαβάστε περισσότερα

Διδάσκων: Καθηγητής Εμμανουήλ Μ. Παπαμιχαήλ

Διδάσκων: Καθηγητής Εμμανουήλ Μ. Παπαμιχαήλ Τίτλος Μαθήματος: Ενζυμολογία Ενότητα: Εισαγωγή Διδάσκων: Καθηγητής Εμμανουήλ Μ. Παπαμιχαήλ Τμήμα: Χημείας 8 1. EIΣAΓΩΓH Tα ένζυμα είναι οι καταλύτες της ζώσης ύλης. Καταλύουν τις χημικές αντιδράσεις,

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9 ο ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΚΑΤΑΛΥΣΗΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9 ο ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΚΑΤΑΛΥΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9 ο ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΚΑΤΑΛΥΣΗΣ Είδαμε τους μηχανισμούς με τους οποίους καταλύονται οι χημικές/βιολογικές αντιδράσεις (θα επανέλθουμε αν έχουμε χρόνο) Θα εξετάσουμε δύο παραδείγματα ενζύμων και του

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΧΗΜΙΚΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ

ΒΙΟΧΗΜΙΚΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΒΙΟΧΗΜΙΚΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ Διδάσκων: Διονύσης Μαντζαβίνος (mantzavinos@chemeng.upatras.gr) Βοηθός: Αλέξης Πάντζιαρος (alexis_panji@hotmail.com) Διδασκαλία: Δευτέρα 09:15-12:00 (Αίθουσα ΧΜ3) Φροντιστήριο: Πέμπτη

Διαβάστε περισσότερα

Φυσικοχημεία για Βιολόγους. Εργ. Φυσικοχημείας. Τηλ

Φυσικοχημεία για Βιολόγους. Εργ. Φυσικοχημείας. Τηλ Ιωάννης Πούλιος, Καθηγητής Εργ. Φυσικοχημείας Α.Π.Θ. Τηλ. 2310 997785 poulios@chem.auth.gr http://photocatalysisgroup.web.auth.gr/ Χημική Κινητική Θερμοδυναμική: Μας δείχνει την κατεύθυνση προς την οποία

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ

ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ Θέμα Α ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΜΟΝΟ ΠΑΛΑΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 1 ΙΟΥΝΙΟΥ 2016 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ-ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) 24 ΜΑΪΟΥ 2013 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) 24 ΜΑΪΟΥ 2013 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ A ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) 24 ΜΑΪΟΥ 2013 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Στις ερωτήσεις Α1 και Α2 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα το

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ. Να γράψετε στο τετράδιό σας τις ερωτήσεις 1.1 και 1.2 και δίπλα στη κάθε µία το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση: ÏÅÖÅ

ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ. Να γράψετε στο τετράδιό σας τις ερωτήσεις 1.1 και 1.2 και δίπλα στη κάθε µία το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση: ÏÅÖÅ 1 Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΧΝ. ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ Θέµα 1 ο ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Να γράψετε στο τετράδιό σας τις ερωτήσεις 1.1 και 1.2 και δίπλα στη κάθε µία το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση: 1.1 /µα HCl

Διαβάστε περισσότερα