ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΣΒΕΣΤΟΠΟΙΗΣΗ: ΕΤΕΡΟΓΕΝΗΣ ΚΡΥΣΤΑΛΛΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΣΤΑΘΩΝ ΦΑΣΕΩΝ ΤΟΥ ΦΩΣΦΟΡΙΚΟΥ ΑΣΒΕΣΤΙΟΥ Ε. Μήλα, Π.Γ. Κουτσούκος Τμήμα Χημικών Μηχανικών,
|
|
- Βαλτάσαρ Αλεξιάδης
- 9 χρόνια πριν
- Προβολές:
Transcript
1 ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΣΒΕΣΤΟΠΟΙΗΣΗ: ΕΤΕΡΟΓΕΝΗΣ ΚΡΥΣΤΑΛΛΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΣΤΑΘΩΝ ΦΑΣΕΩΝ ΤΟΥ ΦΩΣΦΟΡΙΚΟΥ ΑΣΒΕΣΤΙΟΥ Ε. Μήλα, Π.Γ. Κουτσούκος Τμήμα Χημικών Μηχανικών, Πανεπιστήμιο Πατρών, Τ.Κ.26504, Πάτρα Ίδρυμα Τεχνολογίας & Έρευνας (ΙΤΕ)/Ινστιτούτο Επιστημών Χημικής Μηχανικής (ΙΕΧΜΗ), Σταδίου, Πλατάνι Αχαΐας, Τ.Κ.26504, Πάτρα ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στην παρούσα εργασία μελετήθηκε η κινητική της κρυστάλλωσης της πλέον ασταθούς κρυσταλλικής φάσης των αλάτων του φωσφορικού ασβεστίου, του μονοετίτη (CaHPO4, DCPA). Η μελέτη και οι μετρήσεις της κινητικής έγιναν με την υψηλής επαναληψιμότητας μέθοδο της εισαγωγής κρυσταλλικών φύτρων DCPA σε υπέρκορα διαλύματά του σε συνδυασμό με τη μεθοδολογία διατήρησης σταθερού υπερκορεσμού. Οι μετρήσεις των ρυθμών κρυσταλλικής ανάπτυξης έγιναν σε θερμοκρασία 37 C και ph 6.0. Οι μετρήσεις του ρυθμού κρυσταλλικής ανάπτυξης του DCPA έδειξαν ότι η εξάρτησή του από τον σχετικό υπερκορεσμό των διαλυμάτων ήταν δεύτερης τάξης, γεγονός το οποίο οδηγεί στο συμπέρασμα ότι το καθορίζον την ταχύτητα στάδιο για την κρυστάλλωση είναι η επιφανειακή διάχυση. Μελετήθηκε επίσης και η δυνατότητα κρυσταλλικής ανάπτυξης του μπρουσίτη (CaHPO 4 2H 2O, DCPD), σε κρυσταλλικά φύτρα DCPA σε υπέρκορα διαλύματά του και μετρήθηκε ο ρυθμός της ανάπτυξης των κρυστάλλων του DCPD στο υπόστρωμα αυτό, το οποίο από κρυσταλλογραφική άποψη παρουσιάζει συμβατότητα. Και στην περίπτωση αυτή βρέθηκε η αυτή εξάρτηση του ρυθμού από τον σχετικό υπερκορεσμό των διαλυμάτων ως προς DCPD, γεγονός το οποίο δηλώνει ότι ο μηχανισμός παρέμεινε αμετάβλητος, για την ανάπτυξη των δύο κρυσταλλικών στερεών στο υπόστρωμα του DCPA. Η εισαγωγή κολλαγόνου τύπου ΙΙ σε διαλύματα υπέρκορα ως προς DCPA και DCPD είχε ως αποτέλεσμα το σχηματισμό ψευδομορφικoύ μη στοιχειομετρικού απατίτη (CDHA) μετά την πάροδο μακρών χρόνων επαγωγής. Τα αποτελέσματα της παρούσας εργασίας έδειξαν τον σημαντικό ρόλο του υποστρώματος στην σταθεροποίηση των κρυσταλλικών φάσεων του φωσφορικού ασβεστίου οι οποίες σχηματίζονται σε υπέρκορα διαλύματά του. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το σύστημα του φωσφορικού ασβεστίου παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον εξ αιτίας της πολυπλοκότητάς του καθώς και της σημαντικότητάς του για τα διάφορα επιστημονικά πεδία, όπως είναι η Ιατρική, η Χημεία, η Βιολογία και η Γεωλογία, στα οποία μελετάται. Οι διάφοροι σχηματισμοί και οι λειτουργίες των κρυσταλλικών φάσεων του φωσφορικού ασβεστίου εξαρτώνται από τη δομή, τη σύνθεση, τη διαλυτότητα και τη σταθερότητά τους. Η πλειοψηφία των αλάτων αυτών διαλύονται εν μέρει στο νερό, είναι αδιάλυτα σε αλκαλικά διαλύματα, ενώ αντιθέτως είναι όλα ευδιάλυτα σε όξινα διαλύματα. Όλα τα χημικώς καθαρά άλατα του φωσφορικού ασβεστίου αποτελούνται από λευκούς κρυστάλλους, σε αντίθεση με αυτά που συναντώνται στη φύση, των οποίων οι κρύσταλλοι είναι πάντα ελαφρώς χρωματισμένοι λόγω των προσμίξεων, συνηθέστερα ιόντων Fe και Μn [1]. Στο τριαδικό σύστημα Ca(OH) 2-H 3PO 4-H 2O υπάρχουν έντεκα γνωστά άλατα του φωσφορικού ασβεστίου (πίνακας 1) με γραμμομοριακή αναλογία ασβεστίου/φωσφορικών μεταξύ 0.5 και 2.0. Όσο πιο χαμηλή είναι η τιμή της γραμμομοριακής αναλογίας ασβεστίου/φωσφορικών, τόσο πιο όξινο και ευδιάλυτο στο νερό είναι το άλας [2]. Το ΜCPM (μονοένυδρο δισόξινο φωσφορικό ασβέστιο, Ca(H 2PO 4) 2 H 2O) είναι το περισσότερο όξινο και ευδιάλυτο άλας της οικογένειας του φωσφορικού ασβεστίου. Κατακρημνίζεται σε διαλύματα ισχυρής οξύτητας τα οποία χρησιμοποιούνται κυρίως στη βιομηχανία παραγωγής λιπασμάτων με κύριο συστατικό το φωσφόρο [3]. Σε θερμοκρασίες άνω των 100 C, μετατρέπεται σε MCPA (άνυδρο δισόξινο φωσφορικό ασβέστιο, Ca(H 2PO 4) 2) χάνοντας το μόριο του νερού. Εξ αιτίας της οξύτητάς τους, τα δύο αυτά άλατα δεν εμφανίζονται στις βιολογικές ασβεστοποιήσεις. Το DCPA (άνυδρο όξινο φωσφορικό ασβέστιο, CaHPO 4), DCPD (διένυδρο όξινο φωσφορικό ασβέστιο, CaHPO 4 2H 2O), β-tcp (β- φωσφορικό τριασβέστιο, β-ca 3(PO 4) 2) και OCP (φωσφορικό οκτασβέστιο, Ca 8H 2(PO 4) 6 5H 2O) είναι πρόδρομες φάσεις του HAP (υδροξυαπατίτης, Ca 10(PO 4) 6 (ΟH) 2). Είναι φάσεις θερμοδυναμικά ασταθείς και υδρολύονται προς τον θερμοδυναμικά σταθερότερο HAP. Συναντώνται και στις φυσιολογικές αλλά και στις παθολογικές βιολογικές ασβεστοποιήσεις. Το ACP (άμορφο φωσφορικό ασβέστιο) είναι ασταθής φάση η οποία εμφανίζεται κατά το σχηματισμό των αλάτων του συστήματος του φωσφορικού ασβεστίου σε υδατικά διαλύματα. Συνήθως, το ACP είναι η πρώτη φάση που σχηματίζεται σε ένα υπέρκορο διάλυμα, όταν αναμειχθούν γρήγορα διαλύματα που περιέχουν ιόντα ασβεστίου και φωσφόρου σε πολύ υψηλές συγκεντρώσεις [3]. Χαρακτηριστικό
2 γνώρισμα του άλατος αυτού είναι η απουσία κρυσταλλικότητας ως προς τις ακτίνες Χ και η στοιχειομετρική αναλογία Ca:P = 3:2. Το ACP συναντάται κυρίως σε παθολογικές περιπτώσεις βιολογικής ασβεστοποίησης μαλακών ιστών. Το ΤΤCP (φωσφορικό τετρασβέστιο) είναι το πιο βασικό άλας, δεν μπορεί να κατακρημνιστεί σε υδατικά διαλύματα και δεν έχει βρεθεί σε βιολογικές ασβεστοποιήσεις [3]. ΠΙΝΑΚΑΣ 1: Κρυσταλλικές φάσεις των αλάτων του φωσφορικού ασβεστίου (γραμμομοριακός λόγος Ca/P- διαλυτότητα στους 25 C και στους 37 C)[1],[3]. Ονομασία Χημικός τύπος Γραμμομοριακός λόγος Ca:P Monocalcium phosphate monohydrate (MCPM) Monocalcium phosphate anhydrate (MCPA) Γινόμενο διαλυτότητας, pksp 25 C 37 C Ca(H 2PO 4) 2 H 2O ND Ca(H 2PO 4) ND Dicalcium phosphate dihydrate (DCPD, brushite ) Dicalcium phosphate anhydrous (DCPΑ, monetite) α-tricalcium phosphate (α-tcp) β-tricalcium phosphate (β-tcp) Octacalcium phosphate (OCP) CaHPO 4 2H 2O CaHPO a-ca 3(PO 4) β-ca 3(PO 4) Ca 8(HPO 4) 2(PO 4) 4 5H 2O Amorphous calcium phosphate (ACP) Ca xh y(po 4) z nh 2O, ND ND Calcium-deficient hydroxyapatite (CDHA) Ca 10-x(HPO 4) x(po4) 6-x (OH) 2-x, (0<x<1) Περίπου 85.1 Hydroxyapatite Ca 10(PO 4) 6 (ΟH) (HAP) Tetracalcium phosphate (TTCP) Ca 4(PO 4) 2O Σε ένα υπέρκορο διάλυμα φωσφορικού ασβεστίου μπορούν να καταβυθιστούν μία ή περισσότερες φάσεις, αναλόγως των συνθηκών του διαλύματος. Η θερμοκρασία, ο υπερκορεσμός, η ιοντική ισχύς, η παρουσία ξένων ιόντων και το ph του διαλύματος (πίνακας 2), είναι κρίσιμοι παράγοντες για τον καθορισμό της κατακρημνιζόμενης φάσης [4].
3 ΠΙΝΑΚΑΣ 2: Κρυσταλλικές φάσεις του φωσφορικού ασβεστίου και εύρος τιμών ph στις οποίες εμφανίζουν σταθερότητα σε υδατικά διαλύματα στους 25 C. Κρυσταλλική φάση Περιοχή τιμών ph σχηματισμού της φάσης DCPD OCP ACP ~ CDHA HAP Η μελέτη του σχηματισμού των κρυσταλλικών φάσεων του φωσφορικού ασβεστίου έχει ιδιαίτερη σημασία επειδή τα άλατα αυτά αποτελούν τους δομικούς λίθους σχεδόν για όλους τους σκληρούς ιστούς του ανθρώπινου σώματος, ενώ ταυτόχρονα συναποτελούν τις παθολογικές εναποθέσεις αλάτων σε οστά, αρτηρίες, δόντια και βαλβίδες καρδιάς. Η κατανόηση των μηχανισμών της κατακρήμνισης και της διάλυσης των αλάτων του φωσφορικού ασβεστίου είναι εξαιρετικής σημασίας για την αντιμετώπιση συναφών προβλημάτων [6]. Ταυτόχρονα, η γνώση του μηχανισμού των διεργασιών αυτών έχει μεγάλη σημασία για το σχεδιασμό και την αξιολόγηση βιοϋλικών και κυρίως των βιολογικών κονιαμάτων, έχοντας ως στόχο την αποκατάσταση βλαβών σε οστά και δόντια. Μάλιστα, πρόσφατα μελετάται η χρήση των αλάτων του φωσφορικού ασβεστίου ως μεταφορέων στοχευμένων φαρμάκων [5]. Στην παρούσα εργασία, διερευνήθηκε ο σχηματισμός των ευδιάλυτων αλάτων του φωσφορικού ασβεστίου, η παρουσία των οποίων έχει αναφερθεί στις βιολογικές ασβεστοποιήσεις, [6], το διένυδρο φωσφορικό διασβέστιο, DCPD, και την άνυδρη μορφή του το DCPA. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ α. Παρaσκευή και προτυποποίηση διαλυμάτων Στοκ διαλύματα ασβεστίου και φωσφορικών παρασκευάσθηκαν από κρυσταλλικά τετραένυδρο νιτρικό ασβέστιο (Ca(NO 3) 2 4H 2O ) και δισόξινο φωσφορικό κάλιο ( ΚΗ 2PO 4 ) (Μerck, Pro Analisi) με ζύγιση της απαιτούμενης ποσότητας στερεού και διάλυσή του σε απομεταλλωμένο και τριπλά απεσταγμένο νερό. Τα διαλύματα διηθήθηκαν από ηθμούς μεμβράνης (Sartorius 0.2μm) και προτυποποιήθηκαν. Το μεν διάλυμα ασβεστίου προτυποποιήθηκε με τιτλοδότηση με πρότυπο διάλυμα EDTA και με φασματομετρία ατομικής απορρόφησης (Perkin Elmer AAnalyst 300). Τα διαλύματα των φωσφορικών προτυποποιήθηκαν με ποτενσιομετρικές τιτλοδοτήσεις και φασματοφωτομετρία UV-VIS (Perkin Elmer lambda 35) [6]. Για τη ρύθμιση της ιοντικής ισχύος χρησιμοποιήθηκε στοκ διάλυμα νιτρικού καλίου το οποίο παρασκευαζόταν από το αντίστοιχο κρυσταλλικό στερεό. Τα στοκ διαλύματα διηθούντο και πάλι μέσω ηθμών μεμβράνης. Τέλος, για τη ρύθμιση του ph χρησιμοποιήθηκε πρότυπο πυκνό διάλυμα καυστικού καλίου, ΚΟΗ 1Μ (Merck, Titripak). β. Σύνθεση και χαρακτηρισμός κρυστάλλων μονοετίτη (CaHPO4, DCPA) Kρύσταλλοι μονετίτη παρασκευάστηκαν με ανάμειξη διαλυμάτων Ca(NO 3) 2 και ΚΗ 2PO 4 συγκεντρώσεως 1Μ. Σε 1.5 L διαλύματος ΚΗ 2PO 4 υπο ανάδευση, και σε θερμοκρασία 37 C γίνοταν βραδεία προσθήκη διαλύματος Ca(NO 3) 2 με ρυθμό ml/s ενώ το ph του διαλύματος διετηρείτο σταθερό στην τιμή 4.0 με την προσθήκη διαλύματος 1Μ ΚΟΗ. Το αιώρημα αφέθηκε προς ωρίμανση υπό συνεχή ανάδευση στους 37 C επί 30 ημέρες. Μετά την πάροδο του χρόνου ωρίμανσης το αιώρημα διαχωρίσθηκε από το μητρικό υγρό με διήθηση από ηθμό μεμβράνης, εκπλύθηκε, ξηράνθηκε στους 40 C για 24 ώρες και στη συνέχεια χαρακτηρίσθηκε με περίθλαση ακτίνων Χ (XRD), ηλεκτρονιακή μικροσκοπία σάρωσης (SEM), μέτρηση ειδικής επιφανείας (SSA) με τη μέθοδο ΒΕΤ (Gemini, Micromeritics), θερμοσταθμική ανάλυση (ΤΓΑ) (ΤΑ Q50) και με φασματομετρία υπερύθρου (FTIR, Bruker). γ. Διεξαγωγή πειραμάτων μέτρησης ρυθμών κρυσταλλικής ανάπτυξης Η πειραματική διάταξη η οποία χρησιμοποιήθηκε απεικονίζεται στο Σχ.1:
4 Σχήμα1: Πειραματική διάταξη για μετρήσεις της κινητικής της κρυσταλλικής ανάπτυξης φωσφορικού ασβεστίου σε συνθήκες σταθερού υπερκορεσμού. Τα υπέρκορα διαλύματα παρασκευάζοντας μέσα στον γυάλινο θερμοστατούμενο αντιδραστήρα, συνολικού όγκου 0.6 L, ο οποίος είχε διπλό τοίχωμα, το οποίο επέτρεπε την μεταξύ των δύο τοιχωμάτων κυκλοφορία θερμοστατούμενου υγρού από κυκλοφορικό θερμοστάτη, έτσι ώστε η θερμοκρασία να διατηρείται σταθερή στους 37.0 C±0.2 C. Η Παρασκευή των υπέρκορων διαλυμάτων γινόταν με ταυτόχρονη ανάμιξη ίσων όγκων διαλυμάτων νιτρικού ασβεστίου και δισόξινου φωσφορικού καλίου. To ph ρυθμιζόταν στην επιθυμητή τιμή με την προσθήκη της κατάλληλης ποσότητας από το πρότυπο διάλυμα του ΚΟΗ. Μετά την επαλήθευση της σταθερότητας των διαλυμάτων για χρονική περίοδο μεταξύ 2-24 ωρών, εισήγετο στα υπέρκορα διαλύματα, ακριβώς ζυγισμένη ποσότητα κρυσταλλικών φύτρων DCPA. Η εισαγωγή των φύτρων είχε ως αποτέλεσμα την εκκίνηση της κρυστάλλωσης, η οποία συνοδεύοταν από την μείωση του ph των διαλυμάτων λόγω της παραγωγής ιόντων Η + : Ca 2+ (aq) + xh 2PO 4 - (aq)+yhpo 4 2- (aq)+zpo 4 3- (aq) CaHPO 4(s) +mh + (aq) Με m= 2x + y Διαφορές της τάξης των μονάδων ph ενεργοποιούσαν τον κινητήρα και γίνονταν προσθήκες των διαλυμάτων από δύο μηχανικά συζευγμένες σύριγγες (Σχ.1), οι οποίες περιείχαν διαλύματα ασβεστίου, φωσφορικών και υδροξειδίου του καλίου με στοιχειομετρία ίση προς την αντίστοιχη του καταβυθιζόμενου στερεού (Ca:P=1:1). Κατά τη διάρκεια της κρυσταλλικής ανάπτυξης και σε χρονικά διαστήματα ανάλογα των προσθηκών, συλλέγονταν δείγματα από το πείραμα τα οποία διηθούνταν από ηθμούς μεμβράνης (0.2μm, Sartorius). Ακολουθούσε ποσοτική ανάλυση των διηθημάτων για την περιεκτικότητά τους σε ασβέστιο (φασματομετρία ατομικής απορρόφησης) και σε φωσφορικά φασματοφωτομετρικά [7]. Από την κλίση των καμπυλών προσθήκης των αντιδραστηρίων για τη διατήρηση σταθερού υπερκορεσμού, υπολογίσθηκαν οι ρυθμοί κρυσταλλικής ανάπτυξης σε διάφορες τιμές υπερκορεσμού ως προς DCPA. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΥΖΗΤΗΣΗ Η κινούσα δύναμη για την κρυστάλλωση του DCPA είναι η μεταβολή της ελεύθερης ενέργειας Gibbs,ΔG, για τη μετάβαση από το υπέρκορο διάλυμα στην κατάσταση ισορροπίας, η οποία είναι ίση με: G -RTln (1) Στην εξ. (1) R είναι η σταθερά των αερίων, Τ η απόλυτη θερμοκρασία και Ω ο υπερκορεσμός ως προς DCPA: : Ο σχετικός υπερκορεσμός, σ, ως προς DCPA ορίζεται ως: Ω= a Ca 2+ a HPO4 2 K s 0 (2) σ= Ω 1/2-1 (3)
5 Στον πίνακα 2 συνοψίζονται οι πειραματικές συνθήκες της μελέτης της κρυσταλλικής ανάπτυξης DCPA σε φύτρα DCPA, ο σχετικός υπερκορεσμός ως προς DCPD και DCPA και οι αντίστοιχες ταχύτητες κρυσταλλικής ανάπτυξης οι οποίες μετρήθηκαν σε συνθήκες σταθερού υπερκορεσμού. Όπως φαίνεται, όλα τα διαλύματα στις πειραματικές συνθήκες της παρούσας εργασίας ήταν υπέρκορα μόνο ως προς DCPA. ΠΙΝΑΚΑΣ 2 : Πειραματικές Συνθήκες, υπερκορεσμός και ρυθμοί κρυσταλλικής ανάπτυξης DCPA σε φύτρα DCPA με τη μέθοδο σταθερής σύστασης σε ph 6.0 και T=37±0.01 C, 0.30Μ KNO 3. ΠΕΙΡΑΜΑ/Αρ. C Ca/x10-3 M C P/x10-3 M σ DCPA σ DCPD R p/x10-8 mol m -2 min Η γραφική παράσταση των ρυθμών κρυσταλλικής ανάπτυξης οι οποίοι μετρήθηκαν συναρτήσει του υπερκορεσμού ως προς DCPA φαίνονται στο διάγραμμα του σχήματος 2. Σχήμα 2 : Ρυθμός κρυσταλλικής ανάπτυξης του DCPA σε φύτρα DCPA συναρτήσει του σχετικού υπερκορεσμού για διαλύματα υπέρκορα σε DCPA, ph 6.0, 37 C. Η παραβολική εξάρτηση του ρυθμού κρυσταλλικής ανάπτυξης από τον υπερκορεσμό, η οποία φαίνεται στο Σχ.2, υποδηλώνει ότι ο μηχανισμός καθορίζεται από την επιφανειακή διάχυση των δομικών μονάδων στην επιφάνεια των κρυστάλλων των κρυσταλλικών φύτρων. Στις εικόνες του Σχ.3, φαίνεται η μορφολογία των κρυσταλλικών φύτρων και των κρυστάλλων μετά την ανάπτυξη. Σχήμα 3: Φωτογραφίες SEM: Αριστερά:Φύτρα DCPA. Δεξιά: Κρύσταλλοι DCPA μετά την ανάπτυξή τους σε φύτρα σε υπέρκορα διαλύματα. ph 6.0, 37 C.
6 Όπως είναι φανερό, η κρυσταλλική ανάπτυξη είχε ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη των φύτρων σε δισδιάστατους κρυσταλλίτες με αρκετά στενή κατανομή μεγεθών, σε αντίθεση με τα φύτρα τα οποία χρησιμοποιήθηκαν για την εκκίνηση της κρυστάλλωσης σε σταθερά υπέρκορα διαλύματα. Προκειμένου να διερευνηθεί περαιτέρω η φύση της καταβυθιζόμενης κρυσταλλικής φάσης του φωσφορικού ασβεστίου σε υπέρκορα διαλύματα του, στην τιμή ph 6.0 αλλά σε υψηλότερο βαθμό υπερκορεσμού, αρκετό ώστε τα διαλύματα να είναι υπέρκορα ως προς DCPD, πραγματοποιήθηκε νέα σειρά πειραμάτων, οι συνθήκες των οποίων συνοψίζονται στον πίνακα 3. Στα πειράματα αυτά, η ταυτοποίηση των κρυστάλλων κατά τη διάρκεια αλλά και μετά την ολοκλήρωση της κρυστάλλωσης έδειξε το σχηματισμό DCPD. Η γραφική παράσταση του ρυθμού κρυσταλλικής ανάπτυξης DCPD συναρτήσει του αντίστοιχου υπερκορεσμού, φαίνεται στο Σχήμα 4. Και η σειρά αυτή των πειραμάτων έγινε σε συνθήκες σταθερού υπερκορεσμού. Χωρίς την μεσολάβηση χρόνου επαγωγής, η κρυστάλλωση DCPD ξεκίνησε αμέσως με την εισαγωγή των κρυσταλλικών φύτρων του DCPA ΠΙΝΑΚΑΣ 3 : Πειραματικές συνθήκες, υπερκορεσμός και ρυθμοί κρυστάλλωσης DCPD σε φύτρα DCPA σε συνθήκες σταθερού υπερκορεσμού, ph 6.0, θ=37±0.01 C, 0.30Μ ΚΝΟ 3. ΠΕΙΡΑΜΑ/Αρ. CCa/x10-3 M CP/x10-3 M σdcpa σdcpd Rp/x10-7 mol m -2 min ι στο Η γραφική παράσταση των ρυθμών της κρυσταλλικής ανάπτυξης του DCPD συναρτήσει του αντίστοιχου υπερκορεσμού, ήταν και πάλι παραβολική, όπως φαίνεται στο διάγραμμα του Σχ.3: Σχήμα 4: Ρυθμός κρυσταλλικής ανάπτυξης DCPD σε φύτρα DCPA συναρτήσει του σχετικού υπερκορεσμού. ph 6.0, 37 C. Η παραβολική εξάρτηση του ρυθμού κρυσταλλικής ανάπτυξης του DCPD είναι σε συμφωνία με βιβλιογραφικές αναφορές για την κρυστάλλωση DCPD σε φύτρα DCPD [8,9]. Επίσης, πρέπει να σημειωθεί πως η συμπεριφορά του ρυθμού κρυστάλλωσης των δύο αλάτων (DCPA και DCPD) σε φύτρα DCPA συναρτήσει του σχετικού υπερκορεσμού, είναι ανάλογη με τη διαφορά ότι στη δεύτερη περίπτωση πιθανώς ο ρυθμός κρυστάλλωσης ήταν μικρότερος λόγω του σχηματισμού διαφορετικής κρυσταλλικής φάσης (DCPD) σε σύγκριση με το υπόστρωμα (DCPA). Η διαφορά στην κινητική οφείλεται στη μερική ασυμβατότητα των κρυσταλλικών πλεγμάτων DCPD-DCPA. Στην περίπτωση
7 κρυστάλλωσης DCPA σε DCPA η τιμή του παράγοντα φ, ο οποίος συνδέει την ομογενή με την ετερογενή πυρηνογένεση είναι 0, ενώ για DCPD σε DCPA είναι 0<φ<1 Ακόμη, μπορεί να τονιστεί ότι μέσω των πειραμάτων κρυστάλλωσης DCPD σε DCPA φαίνεται πως το DCPD είναι κινητικά περισσότερο ευνοούμενη φάση. Παρόλο ότι, ο σχετικός υπερκορεσμός των διαλυμάτων ήταν μεγαλύτερος ως προς το DCPA, επιβεβαιώθηκε πως το στερεό που κρυσταλλώθηκε στα φύτρα ήταν DCPD και ο ρυθμός κρυσταλλικής ανάπτυξης ήταν μεγαλύτερος. Και σε αυτή την περίπτωση λοιπόν, οι κρύσταλλοι αναπτύσσονται με το μοντέλο της ελικοειδούς ανάπτυξης Burton, Cabrera,Frank (BCF). Η φαινόμενη σταθερά ταχύτητας υπολογίστηκε ίση με Κ R = 2.14 x 10-5 mol m -2 min -1. Η χαρακτηριστική μορφολογία των κατά πολύ μεγαλύτερων σε μέγεθος κρυστάλλων DCPD φαίνεται στο Σχήμα 5: Σχήμα 5: Φωτογραφίες SEM κρυστάλλων DCPD οι οποίοι σχηματίσθηκαν σε κρυσταλλικά φύτρα DCPA σε διαλύματα υπέρκορα ως προς DCPD. ph 6.0, 37 C. Χαρακτηριστικά είναι επίσης και τα αποτελέσματα της θερμοσταθμικής ανάλυσης, τα οποία έδειξαν τις κορυφές που αντιστοιχούν στην απώλεια των δύο μορίων του κρυσταλλικού νερού του DCPD σε θερμοκρασία περίπου 200 C.
8 Σχήμα 6: Ανάλυση TGA/DTG του στερεού το οποίο ελήφθη κατά την κρυστάλλωση DCPD σε φύτρα DCPA σε υπέρκορα διαλύματα, σε συνθήκες σταθερού υπερκορεσμού. ph 6.0, 37 C. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Σε ph 6.0 και θερμοκρασία 37 C, είναι δυνατή η κρυσταλλική ανάπτυξη DCPA σε σταθερά υπέρκορα διαλύματα με την εισαγωγή κρυσταλλικών φύτρων DCPA. Επίσης, στην αυτή τιμή ph είναι δυνατή η κρυστάλλωση DCPD σε φύτρα DCPA σε διαλύματα υπέρκορα ως προς τη φάση αυτή. Και στις δύο περιπτώσεις η κρυσταλλική ανάπτυξη γίνεται με μηχανισμό επιφανειακής διάχυσης, σύμφωνα με το μοντέλο ανάπτυξης σε ελικοειδείς εξαρθρώσεις, BCF. Η ετερογενής ανάπτυξη DCPD σε κρυστάλλους DCPA γίνεται με βραδύτερους ρυθμούς λόγω τηε πλεγματικής ασυμβατότητας των δύο κρυσταλλικών στερεών. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ [1] Dorozhkin S.V., Materials 2: 399 (2009) [2] M.S., Tung, Calcium Phosphates in Biological and Industrial Systems. Kluwer Acad. Publishers 1998 [3] Dorozhkin S.V., Epple M., Angew. Chem. Int. Ed.,41: 3130 (2002). [4] G.H.Nancollas, Phase Transformation During Precipitation of Calcium Salts, In Biological Mineralization and Demineralization, G.H.Nancollas, Ed. Springer-Verlag, New York,79, [5] Jun W., Lin L.,Yurong C.,Juming Y, Mini Rev. Med. Chem.,13:1501(2013). [6]Suguna K, Sekar C., Journal of Minerals & Materials Characterization & Engineering, 10:625 (2011). [7] Abbott D.C., Emsden G.E., Harris J.R., Analyst, 88: 814(1963). [8] Marshall R.W., Nancollas G.H., J. Phys.Chem., 73: 3838 (1969). [9] Hohl H., Koutsoukos P., Nancollas G.H.,J.Crystal Growth 57: 325(1982). ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Η παρούσα εργασία χρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο-ESF) και από Ελληνικούς Εθνικούς Πόρους μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος 'Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση', Δράση ΑΡΙΣΤΕΙΑ ΙΙ, (κωδικός Έργου 4420).
ΚΑΤΑΒΥΘΙΣΗ ΑΝΘΡΑΚΙΚΟΥ ΑΣΒΕΣΤΙΟΥ ΣΕ ΥΔΑΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΑΙΘΥΛΕΝΟΓΛΥΚΟΛΗΣ ΚΑΙ ΔΩΔΕΚΑΝΙΟΥ. Π.Δ. Νάτση, Σ. Ροκίδη, Π.Γ.
1ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΧΗΜΙΚΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ, ΠΑΤΡΑ, 4-6 ΙΟΥΝΙΟΥ, 215 ΚΑΤΑΒΥΘΙΣΗ ΑΝΘΡΑΚΙΚΟΥ ΑΣΒΕΣΤΙΟΥ ΣΕ ΥΔΑΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΑΙΘΥΛΕΝΟΓΛΥΚΟΛΗΣ ΚΑΙ ΔΩΔΕΚΑΝΙΟΥ ΠΔ Νάτση, Σ Ροκίδη, ΠΓ Κουτσούκος
Διαβάστε περισσότεραΧαρακτηρισμός των στερεών ιζημάτων ανάκτησης φωσφόρου Μελέτη βιοδιαθεσιμότητας του παραγόμενου προϊόντος
ΠΡΑΞΗ ΕΘΝΙΚΗΣ ΕΜΒΕΛΕΙΑΣ «Πρόγραμμα Ανάπτυξης Βιομηχανικής Έρευνας και Τεχνολογίας (ΠΑΒΕΤ) 2013» Δευτέρα 25 Μαΐου, 2015 Ημερίδα - Κ.Ε.Δ.Ε.Α. Θεσσαλονίκη Χαρακτηρισμός των στερεών ιζημάτων ανάκτησης φωσφόρου
Διαβάστε περισσότεραΒΙΟΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΑ ΒΙΟΫΛΙΚΩΝ: Η ΑΣΒΕΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΙΣΤΩΝ ΚΑΙ ΒΙΟΫΛΙΚΩΝ
ΒΙΟΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΑ ΒΙΟΫΛΙΚΩΝ: Η ΑΣΒΕΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΙΣΤΩΝ ΚΑΙ ΒΙΟΫΛΙΚΩΝ Στ. Ροκίδη, Π.Κουτσούκος Πανεπιστήμιο Πατρών, Τμήμα Χημικών Μηχανικών και ΙΤΕ/ΙΕΧΜΗ, Πάτρα Δημ. Μαυρίλας Πανεπιστήμιο Πατρών, Τμήμα Μηχανολόγων
Διαβάστε περισσότεραΚΑΤΑΒΥΘΙΣΗ ΔΥΣΔΙΑΛΥΤΩΝ ΑΛΑΤΩΝ ΣΕ ΚΛΙΝΕΣ ΑΜΜΟΥ
ΚΑΤΑΒΥΘΙΣΗ ΔΥΣΔΙΑΛΥΤΩΝ ΑΛΑΤΩΝ ΣΕ ΚΛΙΝΕΣ ΑΜΜΟΥ Ε. Παυλάκου, Β. Συγγούνη, Χ. Παρασκευά Τμήμα Χημικών Μηχανικών, Πανεπιστήμιο Πατρών, Τ.Κ 26504, Πάτρα ΙΤΕ/ΙΕΧΜΗ, Σταδίου, Πλατάνι, Τ.Κ 26504, Πάτρα ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Διαβάστε περισσότεραΜΟΝΤΕΛΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ ΡΟΗΣ, ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΗΣ ΚΑΤΑΒΥΘΙΣΗΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΝΑΜΕΙΞΗ ΑΛΑΤΟΥΧΩΝ ΔΙΑΛΥΜΑΤΩΝ ΣΕ ΔΙΚΤΥΑ ΠΟΡΩΝ ΣΥΝΘΕΤΗΣ ΓΕΩΜΕΤΡΙΑΣ
10 ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΧΗΜΙΚΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ, ΠΑΤΡΑ, 4-6 ΙΟΥΝΙΟΥ, 2015. ΜΟΝΤΕΛΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ ΡΟΗΣ, ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΗΣ ΚΑΤΑΒΥΘΙΣΗΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΝΑΜΕΙΞΗ ΑΛΑΤΟΥΧΩΝ ΔΙΑΛΥΜΑΤΩΝ ΣΕ ΔΙΚΤΥΑ
Διαβάστε περισσότεραΕΝΟΤΗΤΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (Ε.Ε.) 5
ΕΝΟΤΗΤΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (Ε.Ε.) 5 Μοντελοποίηση της ροής σε ένα πόρο μεταβλητής γεωμετρίας και σε τρισδιάστατα δίκτυα παρουσία νερού ή οργανικής φάσης Ε.Ε. 5.1. : Μοντελοποίηση της ροής σε ένα πόρο απλής και μεταβλητής
Διαβάστε περισσότεραΓΙΝΟΜΕΝΟ ΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑΣ (1) ΕΡΗ ΜΠΙΖΑΝΗ 4 ΟΣ ΟΡΟΦΟΣ, ΓΡΑΦΕΙΟ
ΓΙΝΟΜΕΝΟ ΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑΣ (1) ΕΡΗ ΜΠΙΖΑΝΗ 4 ΟΣ ΟΡΟΦΟΣ, ΓΡΑΦΕΙΟ 2 eribizani@chem.uoa.gr 2107274573 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ (1) Αφορά ετερογενείς ισορροπίες µεταξύ δυσδιάλυτων ηλεκτρολυτών και των ιόντων τους σε κορεσµένα
Διαβάστε περισσότεραΠΡΟΛΗΨΗ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΥ ΕΝΑΠΟΘΕΣΕΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΙΚΟΥ ΑΣΒΕΣΤΙΟΥ ΣΕ ΕΝΑΛΛΑΚΤΕΣ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ
ΠΡΟΛΗΨΗ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΥ ΕΝΑΠΟΘΕΣΕΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΙΚΟΥ ΑΣΒΕΣΤΙΟΥ ΣΕ ΕΝΑΛΛΑΚΤΕΣ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ Π. Κλεπετσάνης 1,2, I. Xh. Malollari 3, M. Bakalli 3, E. Shehu 3, Π. Κουτσούκος 1,4 1. ΙΤΕ/ΕΙΧΗΜΥΘ, Τ.Θ. 1414, 26500 ΠΑΤΡΑ
Διαβάστε περισσότεραΦΥΣΙΚΟΧΗΜΙΚΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΚΟΝΙΑΜΑΤΩΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΑΠΟ ΜΝΗΜΕΙΑ
ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΙΚΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΚΟΝΙΑΜΑΤΩΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΑΠΟ ΜΝΗΜΕΙΑ Σ. Ροκίδη, Π. Γ. Κουτσούκος Τµήµα Χηµικών Μηχανικών, Πανεπιστήµιο Πατρών & Ινστιτούτο Επιστηµών Χηµικής Μηχανικής ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στην
Διαβάστε περισσότεραΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΚΑΤΑΛΛΗΛΩΝ ΓΙΑ ΑΚΙΝΗΤΕΣ ΠΡΟΣΘΕΤΙΚΕΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ, ΜΕ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΞΑΝΘΙΠΠΗ ΧΑΤΖΗΣΤΑΥΡΟΥ ΦΥΣΙΚΟΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΚΑΤΑΛΛΗΛΩΝ ΓΙΑ ΑΚΙΝΗΤΕΣ ΠΡΟΣΘΕΤΙΚΕΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ, ΜΕ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΥΝΘΕΤΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΔΟΜΩΝ. Σκοπός της παρούσας έρευνας
Διαβάστε περισσότεραΜπούντας Ιωάννης Πανεπιστήμιο Πατρών Τμήμα Χημικών Μηχανικών και ITE/IΕXΜΗ jmpountas@chemeng.upatras.gr
Ανάκτηση φωσφορικών από αστικά λύματα με τη μορφή MgNH 4 PO 4.6H 2 O (στρουβίτη) Μπούντας Ιωάννης Πανεπιστήμιο Πατρών Τμήμα Χημικών Μηχανικών και ITE/IΕXΜΗ jmpountas@chemeng.upatras.gr Πανεπιστήμιο Πατρών
Διαβάστε περισσότεραΕργαστηριακή άσκηση 1: ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΔΙΑΛΥΣΗΣ
ΧΗΜΕΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΤΟΧΟΙ Εργαστηριακή άσκηση 1: ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΔΙΑΛΥΣΗΣ Στο τέλος του πειράματος αυτού θα πρέπει να μπορείς : 1. Να αναγνωρίζεις ότι το φαινόμενο της διάλυσης είναι
Διαβάστε περισσότεραE.E.4 Πειράματα σε κλίνες με κοκκώδες υλικό Διάρκεια: 12 μήνες Έναρξη: 4 ος μήνας- Λήξη 15 ος μήνας
E.E.4 Πειράματα σε κλίνες με κοκκώδες υλικό Διάρκεια: 12 μήνες Έναρξη: 4 ος μήνας- Λήξη 15 ος μήνας Τίτλος Παραδοτέου: Πειράματα σε κλίνες άμμου Κατάσταση Παραδοτέου: Σε εξέλιξη 1 ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στην Ε.Ε.4 πραγματοποιήθηκαν
Διαβάστε περισσότεραΑΝΑΚΤΗΣΗ ΦΩΣΦΟΡΟΥ ΑΠΟ ΑΣΤΙΚΑ ΥΔΑΤΙΚΑ ΛΥΜΑΤΑ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΞΙΚΩΝ ΒΑΡΕΩΝ ΜΕΤΑΛΛΩΝ. Ι. Μπούντας, Π.Γ. Κουτσούκος
ΑΝΑΚΤΗΣΗ ΦΩΣΦΟΡΟΥ ΑΠΟ ΑΣΤΙΚΑ ΥΔΑΤΙΚΑ ΛΥΜΑΤΑ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΞΙΚΩΝ ΒΑΡΕΩΝ ΜΕΤΑΛΛΩΝ Ι. Μπούντας, Π.Γ. Κουτσούκος Τμήμα Χημικών Μηχανικών, Πανεπιστήμιο Πατρών, Τ.Κ.2654, Πάτρα Ίδρυμα Τεχνολογίας & Έρευνας (ΙΤΕ)/Ινστιτούτο
Διαβάστε περισσότερα13. ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΣΥΜΠΛΟΚΩΝ
13. ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΣΥΜΠΛΟΚΩΝ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Η σταθερά γινομένου διαλυτότητας Διαλυτότητα και επίδραση κοινού ιόντος Υπολογισμοί καθίζησης Επίδραση του ph στη διαλυτότητα Σχηματισμός συμπλόκων
Διαβάστε περισσότεραΜΑΓΔΑΛΗΝΗ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΧΗΜΕΙΑΣ
ΜΑΘΗΜΑ: «ΧΗΜΕΙΑ ΙΙ» Β ΕΞΑΜΗΝΟ (ΕΑΡΙΝΟ) Διδάσκουσα: ΣΟΥΠΙΩΝΗ ΜΑΓΔΑΛΗΝΗ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό
Διαβάστε περισσότερα7. ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΣΥΜΠΛΟΚΩΝ ΙΟΝΤΩΝ
7. ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΣΥΜΠΛΟΚΩΝ ΙΟΝΤΩΝ Σχηματισμός ιζήματος χρωμικού μολύβδου(ιι) ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Η σταθερά γινομένου διαλυτότητας Διαλυτότητα και επίδραση κοινού ιόντος Υπολογισμοί καθίζησης Επίδραση
Διαβάστε περισσότεραΚΑΘΑΛΑΤΩΣΕΙΣ ΘΕΙΪΚΟΥ ΒΑΡΙΟΥ:ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΝΑΣΤΟΛΗ. Ε. Αθανασόπουλος και Π. Γ. Κουτσούκος
ΚΑΘΑΛΑΤΩΣΕΙΣ ΘΕΙΪΚΟΥ ΒΑΡΙΟΥ:ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΝΑΣΤΟΛΗ Ε. Αθανασόπουλος και Π. Γ. Κουτσούκος Τμήμα Χημικών Μηχανικών, Πανεπιστήμιο Πατρών, Τ.Κ.26504, Πάτρα Ίδρυμα Τεχνολογίας & Έρευνας (ΙΤΕ)/Ινστιτούτο Επιστημών
Διαβάστε περισσότεραΦυσικοχημεία 2 Εργαστηριακές Ασκήσεις
Φυσικοχημεία Εργαστηριακές Ασκήσεις Άσκηση 3: Προσδιορισμός συντελεστή ενεργότητας μέσω μετρήσεων διαλυτότητας Αθανάσιος Τσεκούρας Τμήμα Χημείας 1. Θεωρία... 3. Μετρήσεις... 4 3. Επεξεργασία Μετρήσεων...
Διαβάστε περισσότεραΔιαλυτότητα. Μάθημα 7
Διαλυτότητα 7.1. SOS: Τι ονομάζουμε διαλυτότητα μιας χημικής ουσίας σε ορισμένο διαλύτη; Διαλυτότητα είναι η μέγιστη ποσότητα της χημικής ουσίας που μπορεί να διαλυθεί σε ορισμένη ποσότητα του διαλύτη,
Διαβάστε περισσότεραΑΡΧΗ LE CHATELIER - ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑ
ΑΡΧΗ LE CHATELIER - ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑ Σκοπός Εργαστηριακής Άσκησης Η παρατήρηση και η κατανόηση της Αρχής Le Chatelier και η μελέτη της διαλυτότητας των ιοντικών ενώσεων Θεωρητικό Μέρος Αρχή Le Chatelier Οι
Διαβάστε περισσότεραΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΠΡΟΣΡΟΦΗΣΕΩΣ ΠΡΟΣΡΟΦΗΣΗ ΟΥΣΙΑΣ ΑΠΟ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ
ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΠΡΟΣΡΟΦΗΣΕΩΣ ΠΡΟΣΡΟΦΗΣΗ ΟΥΣΙΑΣ ΑΠΟ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ Έννοιες που πρέπει να γνωρίζετε Ισορροπία φάσεων, εξίσωση Clauiu-Clapeyron Θέμα ασκήσεως Προσρόφηση ουσίας από αραιά διαλύματα. Προσδιορισμός ισόθερμων
Διαβάστε περισσότεραΜΑΓΔΑΛΗΝΗ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΧΗΜΕΙΑΣ
ΜΑΘΗΜΑ: «ΓΕΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ» Α ΕΞΑΜΗΝΟ (ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ) Διδάσκουσα: ΣΟΥΠΙΩΝΗ ΜΑΓΔΑΛΗΝΗ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons.
Διαβάστε περισσότεραΠανεπιστήμιο Πατρών Τμήμα Χημικών Μηχανικών. Aνάπτυξη σύνθετων εναποθέσεων για την βελτίωση μηχανικών ιδιοτήτων κοκκωδών υλικών.
Πανεπιστήμιο Πατρών Τμήμα Χημικών Μηχανικών Aνάπτυξη σύνθετων εναποθέσεων για την βελτίωση μηχανικών ιδιοτήτων κοκκωδών υλικών του Ιωσήφ Χάφεζ ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ ΠΑΤΡΑ, 2006 ΕYXAΡΙΣΤΙΕΣ Η εκπόνηση αυτής
Διαβάστε περισσότεραΠανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών. Χημεία. Ενότητα 15: Διαλύματα
Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών Χημεία Ενότητα 15: Διαλύματα Αν. Καθηγητής Γεώργιος Μαρνέλλος e-mail: gmarnellos@uowm.gr Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες
Διαβάστε περισσότερα9. Προσδιορισμός της σταθεράς του γινομένου διαλυτότητας του ιωδικού ασβεστίου, Ca(IO 3 ) 2
9. Προσδιορισμός της σταθεράς του γινομένου διαλυτότητας του ιωδικού ασβεστίου, Ca(IO 3 ) 2 Σκοπός Σκοπός αυτής της εργαστηριακής άσκησης είναι να μάθουμε να προσδιορίζουμε τη γραμμομοριακή διαλυτότητα
Διαβάστε περισσότεραΑυτoϊοντισμός του νερού ph
Αυτoϊοντισμός του νερού ph Το καθαρό νερό είναι ηλεκτρολύτης; Το καθαρό νερό είναι ομοιοπολική ένωση και θα περιμέναμε να είναι μην εμφανίζει ηλεκτρική αγωγιμότητα. Μετρήσεις μεγάλης ακρίβειας όμως έδειξαν
Διαβάστε περισσότεραΣΥΝΘΕΣΗ ΝΑΝΟΣΩΛΗΝΩΝ ΑΝΘΡΑΚΑ ΜΕΣΩ ΘΕΡΜΟΛΥΣΗΣ ΟΡΓΑΜΟΜΕΤΑΛΛΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΣΕ ΣΤΕΡΕΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
ΣΥΝΘΕΣΗ ΝΑΝΟΣΩΛΗΝΩΝ ΑΝΘΡΑΚΑ ΜΕΣΩ ΘΕΡΜΟΛΥΣΗΣ ΟΡΓΑΜΟΜΕΤΑΛΛΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΣΕ ΣΤΕΡΕΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Α.Μ. Νέτσου 1, Ε. Χουντουλέση 1, Μ.Περράκη 2, Α.Ντζιούνη 1, Κ. Κορδάτος 1 1 Σχολή Χημικών Μηχανικών, ΕΜΠ 2 Σχολή
Διαβάστε περισσότεραΓενική Χημεία. Νίκος Ξεκουκουλωτάκης Επίκουρος Καθηγητής
Γενική Χημεία Νίκος Ξεκουκουλωτάκης Επίκουρος Καθηγητής Πολυτεχνείο Κρήτης Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος Γραφείο Κ2.125, τηλ.: 28210-37772 e-mail:nikosxek@gmail.com Περιεχόμενα Διαλύματα Γραμμομοριακή
Διαβάστε περισσότεραΥΔΡΟΧΗΜΕΙΑ. Ενότητα 5 : Διάλυση ορυκτών. Ζαγγανά Ελένη Σχολή : Θετικών Επιστημών Τμήμα : Γεωλογίας
ΥΔΡΟΧΗΜΕΙΑ Ενότητα 5 : Διάλυση ορυκτών Ζαγγανά Ελένη Σχολή : Θετικών Επιστημών Τμήμα : Γεωλογίας Σκοποί ενότητας Κατανόηση της διαλυτότητας των ορυκτών και του γινομένου διαλυτότητας Αντιδράσεις οξέως
Διαβάστε περισσότεραΜΕΡΟΣ Ι: ΘΕΩΡΗΤΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 11 ΜΕΡΟΣ Ι: ΘΕΩΡΗΤΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΓΕΝΙΚΑ... 15 1.1. ΠΟΙΟΤΙΚΗ και ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ... 15 1.2. ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ των ΑΝΑΛΥΤΙΚΩΝ ΜΕΘΟΔΩΝ... 16 1.3. ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΑ
Διαβάστε περισσότεραΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΕΙΓΜΑΤΑ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΙΓΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΑΝΑΛΥΣΗ. ΕΡΗ ΜΠΙΖΑΝΗ 4 ΟΣ ΟΡΟΦΟΣ, ΓΡΑΦΕΙΟ
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΕΙΓΜΑΤΑ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΙΓΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΡΗ ΜΠΙΖΑΝΗ 4 ΟΣ ΟΡΟΦΟΣ, ΓΡΑΦΕΙΟ 2 eribizani@chem.uoa.gr 2107274573 1 ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΕΙΓΜΑΤΑ (1) - Οι χηµικοί σε ακαδηµαϊκά ιδρύµατα και βιοµηχανία
Διαβάστε περισσότεραΦΥΣΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΙΙΙ ΤΜΗΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ: ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑΣ ΣΤΗ ΣΤΑΘΕΡΑ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗΣ
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΕΙΑΣ Γραφείο 211 Επίκουρος Καθηγητής: Δ. Τσιπλακίδης Τηλ.: 2310 997766 e mail: dtsiplak@chem.auth.gr url:
Διαβάστε περισσότεραΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ - ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ - ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΘΕΜΑ 1ο Για τις παρακάτω ερωτήσεις Α1-Α3 να μεταφέρετε στο φύλλο απαντήσεων τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα μόνο το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.
Διαβάστε περισσότεραΑΝΑΚΤΗΣΗ ΦΩΣΦΟΡΟΥ ΑΠΟ ΤΑ ΣΤΡΑΓΓΙΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΑΦΥΔΑΤΩΣΗΣ ΙΛΥΟΣ ΜΕΣΩ ΚΑΤΑΚΡΗΜΝΙΣΗΣ ΣΤΡΟΥΒΙΤΗ
ΑΝΑΚΤΗΣΗ ΦΩΣΦΟΡΟΥ ΑΠΟ ΤΑ ΣΤΡΑΓΓΙΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΑΦΥΔΑΤΩΣΗΣ ΙΛΥΟΣ ΜΕΣΩ ΚΑΤΑΚΡΗΜΝΙΣΗΣ ΣΤΡΟΥΒΙΤΗ Αλίκη Κόκκα και Ευάγγελος Διαμαντόπουλος Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος Πολυτεχνείο Κρήτης PhoReSe: Ανάκτηση Φωσφόρου
Διαβάστε περισσότεραΕισαγωγή. 13 η ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΕΚΦΕ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ & ΕΚΦΕ ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ Τοπικός διαγωνισμός στη Χημεία 13 Δεκεμβρίου2014 Ονοματεπώνυμο μαθητών
α. β. γ. 13 η ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΕΚΦΕ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ & ΕΚΦΕ ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ Τοπικός διαγωνισμός στη Χημεία 13 Δεκεμβρίου2014 Ονοματεπώνυμο μαθητών Σχολείο Εισαγωγή Το χλωρικό κάλιο είναι ένα λευκό κρυσταλλικό
Διαβάστε περισσότεραΧηµεία Α Γενικού Λυκείου
Χηµεία Α Γενικού Λυκείου Απαντήσεις στα θέματα της Τράπεζας Θεμάτων Συγγραφή απαντήσεων: 'Αρης Ασλανίδης Χρησιμοποιήστε τους σελιδοδείκτες (bookmarks) στο αριστερό μέρος της οθόνης για την πλοήγηση μέσα
Διαβάστε περισσότεραΦυσικοχημεία 2 Εργαστηριακές Ασκήσεις
Φυσικοχημεία Εργαστηριακές Ασκήσεις Άσκηση 4: Μερικός γραμμομοριακός όγκος Αθανάσιος Τσεκούρας Τμήμα Χημείας . Θεωρία... 3. Μετρήσεις... 4 3. Επεξεργασία Μετρήσεων... 5 4. Τελικά αποτελέσματα... 7 Σελίδα
Διαβάστε περισσότεραΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΧΗΜΕΙΑΣ 2014 Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ
ΜΕΡΟΣ Α ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΧΗΜΕΙΑΣ 2014 Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ Ερώτηση 1 (3 μονάδες) +7-1 +1 0 α) NaClO 4 HCl HClO Cl 2 (4 x 0,5= μ. 2) β) Το HClO. O αριθμός οξείδωσης του χλωρίου μειώνεται από
Διαβάστε περισσότεραΧημεία: Μεταθετικές αντιδράσεις - Σχετική ατομική μάζα - Σχετική μοριακή μάζα - mole
Χημικές αντιδράσεις - Σχετική ατομική μάζα - Σχετική μοριακή μάζα - mole 46 Να γραφούν οι αντιδράσεις διπλής αντικατάστασης με τις οποίες μπορούν να παρασκευαστούν: α ΗΒr β Pb(OH) γ KNO α Το HBr είναι
Διαβάστε περισσότεραΧημεία και Τεχνολογία Υλικών
Χημεία και Τεχνολογία Υλικών Σύνθεση στερεών καταλυτών Χρήστος Κορδούλης Καταλύτες Σώματα που επιταχύνουν επιθυμητές χημικές αντιδράσεις χωρίς τα ίδια να καταναλώνονται Καταλυτικός Μετατροπέας 2 CO + O
Διαβάστε περισσότεραΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΓΙΑ ΥΠΟΒΟΛΗ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΣΥΝΑΨΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΜΙΣΘΩΣΗΣ ΕΡΓΟΥ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ
ΕΛΛΗΝΙΚΗΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ&ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΕΡΕΥΝΑΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΓΙΑ ΥΠΟΒΟΛΗ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΣΥΝΑΨΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΜΙΣΘΩΣΗΣ ΕΡΓΟΥ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ Πάτρα,
Διαβάστε περισσότεραΑντιδράσεις σε υδατικά διαλύματα. Κατερίνα Σάλτα 2ο Πρότυπο Πειραματικό Γενικό Λύκειο Αθηνών 2014
Αντιδράσεις σε υδατικά διαλύματα Κατερίνα Σάλτα 2ο Πρότυπο Πειραματικό Γενικό Λύκειο Αθηνών 2014 Διαλύματα Διαλύματα είναι τα ομογενή μείγματα δύο ή περισσοτέρων χημικών ουσιών. Διαλύτης θεωρείται η ουσία
Διαβάστε περισσότεραΓαλακτοκομία. Ενότητα 2: Κύρια Συστατικά του Γάλακτος - Λακτόζη (2/4), 1ΔΩ. Τμήμα: Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής Του Ανθρώπου
Γαλακτοκομία Ενότητα 2: Κύρια Συστατικά του Γάλακτος - Λακτόζη (2/4), 1ΔΩ Τμήμα: Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής Του Ανθρώπου Διδάσκοντες: Καμιναρίδης Στέλιος, Καθηγητής Μοάτσου Γκόλφω, Eπ. Καθηγήτρια
Διαβάστε περισσότεραΑνάλυση Τροφίμων. Ενότητα 10: Εφαρμογές υδατική ισορροπίας Τ.Ε.Ι. ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ. Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων. Ακαδημαϊκό Έτος
Ανάλυση Τροφίμων Ενότητα 10: Εφαρμογές υδατική ισορροπίας Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων Τ.Ε.Ι. ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Ακαδημαϊκό Έτος 2018-2019 Δημήτρης Π. Μακρής PhD DIC Αναπληρωτής Καθηγητής Αντιδράσεις Εξουδετέρωσης
Διαβάστε περισσότεραΠεριοριστικό αντιδρών
Περιοριστικό αντιδρών Όταν αντιδρώντα προστίθενται σε ποσότητες διαφορετικές από τις γραμμομοριακές αναλογίες που δείχνει η χημική εξίσωση, μόνο το ένα από τα αντιδρώντα πιθανόν να καταναλωθεί πλήρως,
Διαβάστε περισσότεραΑ = Ζ + Ν ΑΤΟΜΟ. ΙΣΟΤΟΠΑ είναι. ΝΕΤΡΟΝΙΑ (n) ΠΥΡΗΝΑΣ
ΚΕΦ.1: 3. ΔΟΜΗ ΑΤΟΜΟΥ ΑΤΟΜΟ ΠΥΡΗΝΑΣ ΠΡΩΤΟΝΙΑ (p + ) ΝΕΤΡΟΝΙΑ (n) 1.3.1 Να βρείτε τον αριθμό πρωτονίων νετρονίων και ηλεκτρονίων που υπάρχουν στα παρακάτω άτομα ή ιόντα: ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΑ (e - ) ΠΡΟΣΟΧΗ 1) Στα
Διαβάστε περισσότεραΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΠΑΛΑΙΟΤΕΡΩΝ ΕΤΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΠΑΛΑΙΟΤΕΡΩΝ ΕΤΩΝ 1.1. Ένα υδατικό διάλυμα αλατιού (NaCl) έχει περιεκτικότητα 15%w/v. Αυτό σημαίνει : α) Σε 100g διαλύματος περιέχονται 15g NaCl β) Σε 100mL διαλύματος περιέχονται
Διαβάστε περισσότεραΜΕΡΟΣ Α : Ερωτήσεις 1-6 Να απαντήσετε σε όλες τις ερωτήσεις 1-6. Κάθε ορθή απάντηση βαθμολογείται με πέντε (5) μονάδες.
ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2008-2009 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΔΕΙΓΜΑΤΙΚΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΤΑΞΗ: Β ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΧΡΟΝΟΣ: 2 ώρες και 30 λεπτά Το εξεταστικό δοκίμιο αποτελείται από
Διαβάστε περισσότεραΕπιστήμη των Υλικών. Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Τμήμα Φυσικής
Επιστήμη των Υλικών Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Τμήμα Φυσικής 2017 Α. Δούβαλης Διαγράμματα Φάσεων Δημιουργία κραμάτων: διάχυση στοιχείων που έρχονται σε άμεση επαφή Πως συμπεριφέρονται τα επιμέρους άτομα των
Διαβάστε περισσότεραΔιάλυμα καλείται κάθε ομογενές σύστημα, το οποίο αποτελείται από δύο ή περισσότερες χημικές ουσίες, και έχει την ίδια σύσταση σε όλη του τη μάζα.
1. ΔΙΑΛΥΜΑ Διάλυμα καλείται κάθε ομογενές σύστημα, το οποίο αποτελείται από δύο ή περισσότερες χημικές ουσίες, και έχει την ίδια σύσταση σε όλη του τη μάζα. Ετερογενές σύστημα καλείται αυτό, το οποίο αποτελείται
Διαβάστε περισσότεραΧΗΜΙΚΟΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ I (Ar, Mr, mol, N A, V m, νόμοι αερίων)
ΧΗΜΙΚΟΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ I (Ar, Mr, mol, N A, V m, νόμοι αερίων) 1. Να εξηγήσετε ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές. i. H σχετική ατομική μάζα μετριέται σε γραμμάρια. ii. H σχετική ατομική μάζα είναι
Διαβάστε περισσότεραΆσκηση 5η. Οξέα Βάσεις - Προσδιορισμός του ph διαλυμάτων. Πανεπιστήμιο Πατρών - Τμήμα ΔΕΑΠΤ - Εργαστήριο Γενικής Χημείας - Ακαδ.
Άσκηση 5η Οξέα Βάσεις - Προσδιορισμός του ph διαλυμάτων Πανεπιστήμιο Πατρών - Τμήμα ΔΕΑΠΤ - Εργαστήριο Γενικής Χημείας - Ακαδ. έτος 2016-17 Ιοντικά διαλύματα- 2 Διάσταση Οι ιοντικές ενώσεις γενικώς διαλύονται
Διαβάστε περισσότερα1. Ο ατμοσφαιρικός αέρας, ως αέριο μίγμα, είναι ομογενές. Άρα, είναι διάλυμα.
2.8 Διαλύματα Υπόδειξη: Στα αριθμητικά προβλήματα, τα πειραματικά μεγέθη που δίνονται με ένα ή δύο σημαντικά ψηφία θεωρούνται ότι πρακτικά έχουν 3 ή 4 σημαντικά ψηφία. 1. Ο ατμοσφαιρικός αέρας, ως αέριο
Διαβάστε περισσότεραΙοντική ισορροπία Προσδιορισμός του ph υδατικών διαλυμάτων οξέων βάσεων και αλάτων
Άσκηση 8η Ιοντική ισορροπία Προσδιορισμός του ph υδατικών διαλυμάτων οξέων βάσεων και αλάτων Πανεπιστήμιο Πατρών - Τμήμα ΔΕΑΠΤ - Εργαστήριο Γενικής Χημείας - Ακαδ. έτος 2016-17 Διάσταση 2 ετεροπολικών
Διαβάστε περισσότεραΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΕΛΕΝΗ ΧΗΜΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Α.Μ. 109
ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΙΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: «ΚΡΥΣΤΑΛΛΩΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΣΤΟΛΗ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΥ ΑΛΑΤΩΝ ΘΕΙΙΚΟΥ ΝΑΤΡΙΟΥ.» ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΕΛΕΝΗ ΧΗΜΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ
Διαβάστε περισσότεραΜάθημα 10. ΧΗΜΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΣΕ ΥΔΑΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ Ο ρόλος που μπορεί να παίζει το νερό στις χημικές αντιδράσεις
Μάθημα 10 ΧΗΜΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΣΕ ΥΔΑΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ Ο ρόλος που μπορεί να παίζει το νερό στις χημικές αντιδράσεις Στο προηγούμενο μάθημα είδαμε τη χημική αντίδραση ανάμεσα σε δύο στερεά που είχε ως αποτέλεσμα
Διαβάστε περισσότεραΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Ηµεροµηνία: Τετάρτη 23 Απριλίου 2014 ιάρκεια Εξέτασης: 2 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ
ΤΑΞΗ: ΜΑΘΗΜΑ: Α ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΜΑ Α Ηµεροµηνία: Τετάρτη 23 Απριλίου 2014 ιάρκεια Εξέτασης: 2 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθµό κάθε µίας από τις ερωτήσεις A1 έως A4 και δίπλα
Διαβάστε περισσότεραΧημεία Α ΓΕΛ 15 / 04 / 2018
Α ΓΕΛ 15 / 04 / 2018 Χημεία ΘΕΜΑ Α Για τις ερωτήσεις Α1 έως Α4 να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση: A1. Το χημικό στοιχείο Χ ανήκει
Διαβάστε περισσότεραΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ. Περιληπτική θεωρητική εισαγωγή
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Περιληπτική θεωρητική εισαγωγή α) Τεχνική zchralski Η πιο συχνά χρησιμοποιούμενη τεχνική ανάπτυξης μονοκρυστάλλων πυριτίου (i), αρίστης ποιότητας,
Διαβάστε περισσότεραΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2018 Β ΦΑΣΗ ΧΗΜΕΙΑ
ΤΑΞΗ: Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ: ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ Ημερομηνία: Τετάρτη 11 Απριλίου 2018 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΘΕΜΑ Α ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Α1. Η σωστή τετράδα κβαντικών αριθμών για το μονήρες
Διαβάστε περισσότεραΔομικά σωματίδια - Καταστάσεις και ιδιότητες της ύλης
Δομικά σωματίδια - Καταστάσεις και ιδιότητες της ύλης 1. Πόσα πρωτόνια, νετρόνια και ηλεκτρόνια περιέχει καθένα από τα επόμενα άτομα: 7 26 112 3 12 47 Li, Mg, Ag. 7 3Li : Ο ατομικός αριθμός (Ζ) είναι 3
Διαβάστε περισσότεραΓΙΝΟΜΕΝΟ ΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑΣ (2) ΕΡΗ ΜΠΙΖΑΝΗ 4 ΟΣ ΟΡΟΦΟΣ, ΓΡΑΦΕΙΟ
ΓΙΝΟΜΕΝΟ ΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑΣ (2) ΕΡΗ ΜΠΙΖΑΝΗ 4 ΟΣ ΟΡΟΦΟΣ, ΓΡΑΦΕΙΟ 2 eribizani@chem.uoa.gr 2107274573 1 ΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑΣ (1) Επίδραση κοινού ιόντος Εάν σε κορεσµένο διάλυµα δυσδιάλυτου ηλεκτρολύτη (π.χ. AgCl) προστεθεί
Διαβάστε περισσότεραΔιαδικασίες Υψηλών Θερμοκρασιών
Διαδικασίες Υψηλών Θερμοκρασιών Ενότητα: Εργαστηριακή Άσκηση 4 Τίτλος: Μελέτη της συμπεριφοράς δομικού υλικού σε θερμοκρασιακή περιοχή πέραν της θερμοκρασίας παραγωγής του Ονόματα Καθηγητών: Κακάλη Γ.,
Διαβάστε περισσότεραΚαλλιέργειες Εκτός Εδάφους
Θρεπτικά Διαλύματα Για Διδάσκοντες: Καλλιέργειες Εκτός Εδάφους Δ. ΣΑΒΒΑΣ, Χ. ΠΑΣΣΑΜ Είναι ένα αραιό υδατικό διάλυμα όλων των θρεπτικών στοιχείων που είναι απαραίτητα για τα φυτά, τα οποία βρίσκονται διαλυμένα
Διαβάστε περισσότεραI (aq) κι έτσι σχηματίζεται το ευδιάλυτο σύμπλοκο ιόν
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΕΙΑΣ ΠΕΙΡΑΜΑ 3 ΧΗΜΙΚΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΗΣ (ΧΚ3) ΜΑΘΗΜΑ: ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΕΙΑΣ ΙΙ ΑΚΑΔ. ΕΤΟΣ: 203-4 ΤΜΗΜAΤΑ TΡΙΤΗΣ ΚΑΙ ΤΕΤΑΡΤΗΣ Τίτλος Πειράματος: ΚΙΝΗΤΙΚΗ
Διαβάστε περισσότεραΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑ 6-ΧΗΜΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ
ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑ 6-ΧΗΜΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ 1. Σε δοχείο σταθερού όγκου και σε σταθερή θερμοκρασία, εισάγονται κάποιες ποσότητες των αερίων Η 2(g) και Ι 2(g) τα οποία αντιδρούν σύμφωνα με
Διαβάστε περισσότεραΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ & Δ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ
ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ & Δ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΘΕΜΑ Α ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ & Δ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΕΥΤΕΡΑ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2017 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ:
Διαβάστε περισσότεραΝΟΕΜΒΡΙΟΣ πρωτονίων. ηλεκτρονίω Γ
Αµυραδάκη 20, Νίκαια (210-4903576) ΘΕΜΑ 1 Ο : 1. Ποια είναι η δοµή του ατόµου; ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2012 2. Ποιος αριθµός ονοµάζεται ατοµικός και ποιος µαζικός; Ποιος από τους δύο αποτελεί την ταυτότητα του χηµικού
Διαβάστε περισσότεραΟγκομέτρηση ή τιτλοδότηση (titration) είναι η διεργασία του προσδιορισμού της συγκεντρωσης μιας ουσίας με μέτρηση της
Ογκομέτρηση ή τιτλοδότηση (titration) είναι η διεργασία του προσδιορισμού της συγκεντρωσης μιας ουσίας με μέτρηση της ποσότητας ενός αντιδραστηρίου (τιτλοδότης, titrant), η οποία απαιτείται για ποσοτική
Διαβάστε περισσότεραΧΗΜΕΙΑ. Ενότητα 14: Άλατα. Χρυσή Κ. Καραπαναγιώτη Τμήμα Χημείας. Άλατα
ΧΗΜΕΙΑ Ενότητα 14: Άλατα Χρυσή Κ. Καραπαναγιώτη Τμήμα Χημείας Άλατα Tαάλατα είναι ιοντικές ενώσεις που περιέχουν κατιόν Μ(μέταλλο ήθετικό πολυατομικό ιόν, π.χ. ΝΗ 4+ ) και ανιόν Α(αμέταλλο εκτός Οήαρνητικό
Διαβάστε περισσότεραΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 6 ΣΕΛΙΔΕΣ
ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΠΟΥ ΥΠΗΡΕΤΟΥΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2017 - ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΣΥΝΟΛΟ
Διαβάστε περισσότεραΟΜΑΔΑ: ΤΟΠΙΚΟΣ ΜΑΘΗΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΦΕ Αιγίου ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ. Σάββατο 29 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2014
ΠΑΝΕΚΦΕ European Union Science Olympiad 13 η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ EUSO 2015 ΤΟΠΙΚΟΣ ΜΑΘΗΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΦΕ Αιγίου ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ Σάββατο 29 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2014 ΕΚΦΕ ΑΧΑΪΑΣ (ΑΙΓΙΟΥ)
Διαβάστε περισσότεραΌνομα :... Ημερομηνία:... /... /...
Όνομα :... Ημερομηνία:... /... /... Επαναληπτικό Διαγώνισμα Χημείας Γ Λυκείου Ομάδας Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών (1 ο + 2 ο + 3 ο + 4 ο + 5 ο ΚΕΦ.) Διάρκεια 180 min ΘΕΜΑ Α Στις ερωτήσεις Α1 εως Α4
Διαβάστε περισσότεραΘΕΜΑΤΑ: ΧΗΜΕΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΗ ΥΛΗ: ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 18/03/2018
ΘΕΜΑΤΑ: ΧΗΜΕΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΗ ΥΛΗ: ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 18/03/2018 ΘΕΜΑ 1 Ο Στις ερωτήσεις 1 5 να γράψετε στο φύλλο απαντήσεων τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί
Διαβάστε περισσότερα19ο Μάθημα ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ
19ο Μάθημα ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ Μια σπουδαία ικανότητα του νερού, η διαλυτική Ξέρουμε ότι το νερό κάνει έναν κύκλο στη φύση. Εξατμίζεται, γίνεται σύννεφο και πέφτει στη γη ως βροχή. Ένα μεγάλο μέρος από το βρόχινο
Διαβάστε περισσότεραΤαξινόμηση της ύλης Διαλύματα Περιεκτικότητες διαλυμάτων. Χημεία Α Λυκείου Διδ. Εν. 1.5 π. Ευάγγελος Μαρκαντώνης 2 ο ΓΕΛ Αργυρούπολης
Ταξινόμηση της ύλης Διαλύματα Περιεκτικότητες διαλυμάτων Χημεία Α Λυκείου Διδ. Εν. 1.5 π. Ευάγγελος Μαρκαντώνης 2 ο ΓΕΛ Αργυρούπολης Μακροσκοπική ταξινόμηση της ύλης ΥΛΗ Καθορισµένη (καθαρή) ουσία όχι
Διαβάστε περισσότεραΧΗΜΕΙΑ Ι Ενότητα 15: Άλατα
ΧΗΜΕΙΑ Ι Ενότητα 15: Άλατα Χρυσή Κ. Καραπαναγιώτη Τμήμα Χημείας Άλατα Tαάλατα είναι ιοντικές ενώσεις που περιέχουν κατιόν Μ(μέταλλο ήθετικό πολυατομικό ιόν, π.χ. ΝΗ 4+ ) και ανιόν Α(αμέταλλο εκτός Οήαρνητικό
Διαβάστε περισσότεραΦυσικοχημεία 2 Εργαστηριακές Ασκήσεις
Φυσικοχημεία 2 Εργαστηριακές Ασκήσεις Άσκηση 10: Φαινόμενα προσροφήσεως Προσρόφηση ουσίας από διαλύματα Βασιλική Χαβρεδάκη Τμήμα Χημείας 1. Θεωρία... 3 2. Μετρήσεις... 5 3. Επεξεργασία Μετρήσεων... 6 Σελίδα
Διαβάστε περισσότεραΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ΣΤΟΧΟΙ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ B ΤΑΞΗ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΓΡΑΦΕΙΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2007-2008 ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ΣΤΟΧΟΙ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 1. Ταξινόμηση
Διαβάστε περισσότεραΙσορροπία (γενικά) Ισορροπίες σε διαλύματα. Εισαγωγική Χημεία
Ισορροπία (γενικά) Ισορροπίες σε διαλύματα Εισαγωγική Χημεία 2013-14 1 Χημική Ισορροπία Εισαγωγική Χημεία 2013-14 2 Ισορροπία: Βαθμός συμπλήρωσης αντίδρασης Ν 2 (g) + 3H 2(g) 2NH 3 (g) Όταν αναφερόμαστε
Διαβάστε περισσότεραΣΧΟΛΕΙΟ: ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ. ΧΡΟΝΟΣ: 2 ώρες ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:
ΣΧΟΛΕΙΟ: ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2014 2015 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ-ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ : ΧΡΟΝΟΣ: 2 ώρες ΤΑΞΗ: Α Ενιαίου Λυκείου ΩΡΑ ΕΝΑΡΞΗΣ:. ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:
Διαβάστε περισσότεραΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2016 ΧΗΜΕΙΑ. 5 - Δεκεμβρίου Ερρίκος Γιακουμάκης
ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2016 ΧΗΜΕΙΑ 5 - Δεκεμβρίου - 2015 Ερρίκος Γιακουμάκης 1 ΕΚΦΕ ΑΛΙΜΟΥ ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2016 Εξεταζόμενο μάθημα: ΧΗΜΕΙΑ ΟΜΑΔΑ...... Εισαγωγικό σημείωμα Θεωρία Brőnsted- Lowry
Διαβάστε περισσότεραΜΕΛΕΤΗ ΤHΣ ΘΕΡΜΙΚΗΣ ΙΑΣΠΑΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΓΩΓΗΣ ΤΟΥ V 2 O 5 ΚΑΙ TΩΝ ΠΡΟ ΡΟΜΩΝ ΕΝΩΣΕΩΝ ΑΥΤΟΥ ΣΤΗΡΙΓΜΕΝΩΝ ΣΕ TiΟ 2
ΜΕΛΕΤΗ ΤHΣ ΘΕΡΜΙΚΗΣ ΙΑΣΠΑΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΓΩΓΗΣ ΤΟΥ V 2 O 5 ΚΑΙ TΩΝ ΠΡΟ ΡΟΜΩΝ ΕΝΩΣΕΩΝ ΑΥΤΟΥ ΣΤΗΡΙΓΜΕΝΩΝ ΣΕ TiΟ 2 Λ. Ναλµπαντιάν Ινστιτούτο Τεχνικής Χηµικών ιεργασιών, ΕΚΕΤΑ, Τ.Θ. 361, 57001, Θέρµη,Θεσσαλονίκη
Διαβάστε περισσότεραΣτοιχειμετρικοί υπολογισμοί σε διαλύματα
Στοιχειμετρικοί υπολογισμοί σε διαλύματα 23-1. Τι εκφράζουν οι συντελεστές μιας χημικής αντίδρασης; Οι συντελεστές σε μία χημική εξίσωση καθορίζουν την αναλογία mol των αντιδρώντων και προϊόντων στην αντίδραση.
Διαβάστε περισσότεραΠΕΡΙΛΗΨΗ ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗΣ ΔΙΑΤΡΙΒΗΣ ΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
~ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗΣ ΔΙΑΤΡΙΒΗΣ ΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ~ ΠΕΡΙΛΗΨΗ H παρούσα Διδακτορική Διατριβή περιλαμβάνει συστηματική μελέτη για την ανάπτυξη τριοδικού καταλυτικού μετατροπέα (TWC) που να επιδεικνύει
Διαβάστε περισσότερα1.ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ
1.ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Αναλυτική χημεία ορίζεται ως ο επιστημονικός κλάδος που αναπτύσσει και εφαρμόζει μεθόδους, όργανα και στρατηγικές για να δώσει πληροφορίες σχετικά με τη σύσταση
Διαβάστε περισσότεραΤ, Κ Η 2 Ο(g) CΟ(g) CO 2 (g) Λύση Για τη συγκεκριμένη αντίδραση στους 1300 Κ έχουμε:
ΘΕΜΑΤΑ ΤΕΛΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΕΙΑ - ΑΣΚΗΣΕΙΣ 5-6 (Α. Χημική Θερμοδυναμική) η Άσκηση Η αντίδραση CO(g) + H O(g) CO (g) + H (g) γίνεται σε θερμοκρασία 3 Κ. Να υπολογιστεί το κλάσμα των ατμών του
Διαβάστε περισσότεραΑΝΟΡΓΑΝΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΘΕΤΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ
ΑΝΟΡΓΑΝΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΘΕΤΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ Σκοπός Εργαστηριακής Άσκησης Η παρατήρηση και η συστηματική μελέτη διαφορετικών τύπων μεταθετικών αντιδράσεων. Θεωρητικό Μέρος Περιγραφή χημικών αντιδράσεων
Διαβάστε περισσότεραΒ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - IOYNIOY 2017 ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ
Β ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2016 2017 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - IOYNIOY 2017 ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΤΑΞΗ: Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΒΑΘΜΟΣ: /100 ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 120 λεπτά (2 ΩΡΕΣ) (ΒΙΟΛΟΓΙΑ + ΧΗΜΕΙΑ)
Διαβάστε περισσότεραΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΎΛΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΕΝΟΤΗΤEΣ
ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2016-2017 ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΎΛΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΕΝΟΤΗΤEΣ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΑΤΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ Δομικά σωματίδια (άτομα-μόρια-ιόντα) Δομή του ατόμου Ατομικός και μαζικός αριθμός Ισότοπα Ηλεκτρονική
Διαβάστε περισσότεραΘΕΡΜΙΚΕΣ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΕΣ
ΘΕΡΜΙΚΕΣ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΕΣ ΓENIKA Θερµική κατεργασία είναι σύνολο διεργασιών που περιλαµβάνει τη θέρµανση και ψύξη µεταλλικού προϊόντος σε στερεά κατάσταση και σε καθορισµένες θερµοκρασιακές και χρονικές συνθήκες.
Διαβάστε περισσότεραΤΕΣΤ 30 ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ΓΝΩΣΤΙΚΟΥ ΧΗΜΕΙΑΣ
ΤΕΣΤ 30 ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ΓΝΩΣΤΙΚΟΥ ΧΗΜΕΙΑΣ ο αριθμός Avogadro, N A, L = 6,022 10 23 mol -1 η σταθερά Faraday, F = 96 487 C mol -1 σταθερά αερίων R = 8,314 510 (70) J K -1 mol -1 = 0,082 L atm mol -1 K -1 μοριακός
Διαβάστε περισσότεραΑρχές Επεξεργασίας Τροφίμων
Αρχές Επεξεργασίας Τροφίμων Κατάψυξη τροφίμων Κατάψυξη Απομάκρυνση θερμότητας από ένα προϊόν με αποτέλεσμα την μείωση της θερμοκρασίας του κάτω από το σημείο πήξης. Ως μέθοδος συντήρησης βασίζεται: Στην
Διαβάστε περισσότεραΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΓΙΑ ΥΠΟΒΟΛΗ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΣΥΝΑΨΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΜΙΣΘΩΣΗΣ ΕΡΓΟΥ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ
ΕΛΛΗΝΙΚΗΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ&ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΕΡΕΥΝΑΣΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΓΙΑ ΥΠΟΒΟΛΗ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΣΥΝΑΨΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΜΙΣΘΩΣΗΣ ΕΡΓΟΥ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ Πάτρα,
Διαβάστε περισσότεραΧΗΜΙΚΗ ΑΠΟΣΑΘΡΩΣΗ Σ' όλα τα επίπεδα και σ' όλα τα περιβάλλοντα, η χηµική αποσάθρωση εξαρτάται οπό την παρουσία νερού καθώς και των στερεών και αερίων
ΑΠΟΣΑΘΡΩΣΗ Η αποσάθρωση ορίζεται σαν η διάσπαση και η εξαλλοίωση των υλικών κοντά στην επιφάνεια της Γης, µε τοσχηµατισµό προιόντων που είναι σχεδόν σε ισορροπία µε τηνατµόσφαιρα, την υδρόσφαιρα και τη
Διαβάστε περισσότεραΜη-κρυσταλλικάστερεάκαιύαλοι (non-crystalline solids and glasses)
Μη-κρυσταλλικάστερεάκαιύαλοι (non-crystalline solids and glasses) glass Ένα εύθραυστο και διαφανές υλικό Πολλά περισσότερα αλλά και δύσκολο να καθοριστεί ακριβώς Ύαλοι=μη κρυσταλλικά στερεά που παράγονται
Διαβάστε περισσότεραΑπαντήσεις Λύσεις σε Θέματα από την Τράπεζα Θεμάτων. Μάθημα: Χημεία Α Λυκείου
Απαντήσεις Λύσεις σε Θέματα από την Τράπεζα Θεμάτων Μάθημα: Χημεία Α Λυκείου Στο παρών παρουσιάζουμε απαντήσεις σε επιλεγμένα Θέματα της Τράπεζας θεμάτων. Το αρχείο αυτό τις επόμενες ημέρες σταδιακά θα
Διαβάστε περισσότεραΜεταλλικός δεσμός - Κρυσταλλικές δομές Ασκήσεις
Μεταλλικός δεσμός - Κρυσταλλικές δομές Ασκήσεις Ποια από τις ακόλουθες προτάσεις ισχύει για τους μεταλλικούς δεσμούς; α) Οι μεταλλικοί δεσμοί σχηματίζονται αποκλειστικά μεταξύ ατόμων του ίδιου είδους μετάλλου.
Διαβάστε περισσότεραΛυμένες ασκήσεις: 36. Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές και ποιες λανθασμένες;
ΧΗΜΕΙΑ: Εισαγωγή στην Χημεία - από το νερό στο άτομο- από το μακρόκοσμο στον μικρόκοσμο 41 Λυμένες ασκήσεις: 36. Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές και ποιες λανθασμένες; α. Το νερό χαρακτηρίζεται
Διαβάστε περισσότερα