Tο λέμφωμα αποτελεί μια νεοπλασματική νόσο του λεμφικού ιστού, η οποία αναπτύσσεται. Εισαγωγή

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Tο λέμφωμα αποτελεί μια νεοπλασματική νόσο του λεμφικού ιστού, η οποία αναπτύσσεται. Εισαγωγή"

Transcript

1 Ο ρόλος της τομογραφίας εκπομπής ποζιτρονίων στη διάγνωση και θεραπεία των λεμφωμάτων Δημήτρης Γ. Παπαμιχαήλ 1 MD, Νικολέττα Κ. Πιάνου 2 MD, Βασιλική Χατζηπαυλίδου 3 MD 1. Ειδικευόμενος Πυρηνικής Ιατρικής, Α' Εργαστήριο Ακτινολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών, Αρεταίειο Νοσοκομείο. 2. Πυρηνικός Ιατρός, Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών Ακαδημίας Αθηνών (Ι.ΙΒ.Ε.Α.Α.), Μονάδα PET/CT. 3. Διευθύντρια τμήματος Πυρηνικής Ιατρικής, Αντικαρκινικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, «Θεαγένειο». Περίληψη Σκοπός: Η θεραπευτική προσέγγιση του λεμφώματος έχει προσανατολιστεί στην εξατομικευμένη θεραπεία, με σκοπό την εφαρμογή λιγότερο τοξικών θεραπευτικών σχημάτων σε περιπτώσεις ιάσιμης νόσου και την επιλογή επιθετικότερης θεραπείας σε ασθενείς με φτωχότερη πρόγνωση. Η υπεροχή της τομογραφίας εκπομπής ποζιτρονίων με ταυτόχρονη υπολογιστική τομογραφία (PET/CT) έναντι της κλασικής ακτινογραφίας θώρακος, του σπινθηρογραφήματος με κιτρικό γάλλιο-67 και της CT στην επιλογή της θεραπείας των περισσότερων υποτύπων λεμφώματος και στην αξιολόγηση του θεραπευτικού αποτελέσματος είναι πλέον αποδεδειγμένη και διεθνώς αποδεκτή. Σκοπός της παρούσας ανασκόπησης είναι η ανάλυση των εφαρμογών της PET στη διάγνωση και αντιμετώπιση των διαφόρων μορφών λεμφώματος, σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία.η αρχική σταδιοποίηση με βάση την PET/CT και το σύστημα Lugano έχει πλέον ένδειξη σε όλους τους υπότυπους λεμφώματος, εκτός αυτών που δεν προσλαμβάνουν σημαντικά το ραδιοφάρμακο, όπως είναι το εξωλεμφαδενικό Β-λέμφωμα οριακής ζώνης, το λέμφωμα εκ μικρών Β-κυττάρων και η σπογγοειδής μυκητίαση του δέρματος. Τα ευρήματα της απεικόνισης PET/CT κατά τη διάρκεια της θεραπείας συνεκτιμούνται για τον περαιτέρω σχεδιασμό της θεραπείας, κυρίως στην εκτεταμένη νόσο του λεμφώματος Hodgkin. Ο έλεγχος για την ύφεση της νόσου μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας προτείνεται πλέον να γίνεται με PET/CT σε όλα τα λεμφώματα που προσλαμβάνουν σημαντικά τη 18-φθόριο δεοξυγλυκόζη ( 18 F-FDG). Επιπλέον, σε ανθεκτικές μορφές λεμφώματος, συστήνεται η επίτευξη αρνητικής ΡΕΤ προτού γίνει η μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρων. Συμπέρασμα: η απεικόνιση με ΡΕΤ/CT προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες για την αρχική σταδιοποίηση του λεμφώματος και την αξιολόγηση της ακόλουθης θεραπευτικής αποτελεσματικότητας. Hell J Nucl Med 2015; 18(2): Epub ahead of print: 19 Iουλίου 2015 Published online: 5 Αυγούστου 2015 Εισαγωγή Λέξεις ευρετηρίου: Hodgkin's λέμφωμα Μη Hodgkin's λέμφωμα 18 F-FDG PET/CT Διεύθυνση αλληλογραφίας: Βασιλική Χατζηπαυλίδου, Διευθύντρια Τμήματος Πυρηνικής Ιατρικής, ΑΝΘ «Θεαγένειο», Θεσσαλονίκη, Αλεξάνδρου Συμεωνίδη 2, Τ.Κ.: 54007, Τηλέφωνο: hpavlidou@gmail.com Ελήφθη: 25 Μαΐου 2015 Έγινε δεκτή με διορθώσεις 25 Ιουνίου 2015 Tο λέμφωμα αποτελεί μια νεοπλασματική νόσο του λεμφικού ιστού, η οποία αναπτύσσεται με τη μορφή συμπαγών μορφωμάτων. Η νόσος του λεμφώματος προσβάλει συχνότερα λεμφαδένες, σπανιότερα δε άλλα όργανα που περιέχουν λεμφικό ιστό. Η ταξινόμηση των λεμφωμάτων γίνεται σύμφωνα με τη μορφολογία, την εντόπιση και τον ιστολογικό φαινότυπο της νεοπλασίας, όπως περιγράφεται στην πιο πρόσφατη αναφορά του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας [1]. Το λέμφωμα Hodgkin (Hodgkin s Lymphoma-HL) συναντάται σε ποσοστό 10%-20% των ασθενών που πάσχουν από λέμφωμα, συχνότερα με διογκωμένους λεμφαδένες κατά μήκος του κεντρικού άξονα του σώματος ή ως ενδοθωρακική μάζα, κυρίως του πρόσθιου μεσοθωρακίου [2-3] και περιέχει ώριμα νεοπλασματικά κύτταρα (κύτταρα Hodgkin και Reed Sternberg). Το μη-hodgkin s λέμφωμα (Non-Hodgkin s Lymphoma- NHL) έχει μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης και παρουσιάζει μεγαλύτερη επέκταση κατά τη διάγνωσή του συγκριτικά με το HL [4]. Περίπου οι μισοί ασθενείς με NHL παρουσιάζουν πρωτοπαθή εξωλεμφαδενική εντόπιση, κυρίως στο γαστρεντερικό σύστημα και στο δέρμα [5-6]. Παρά το ευρύ φάσμα υποτύπων του NHL, το διάχυτο λέμφωμα από μεγάλα κύτταρα (diffuse large B-cell lymphoma-dlbcl) και το οζώδες λέμφωμα (follicular lymphoma-fl) ταυτοποιούνται σε περισσότερους από τους μισούς ασθενείς [7]. Το NHL χαμηλής κακοήθειας ξεχωρίζει ως βραδέως αναπτυσσόμενο νόσημα. Το οζώδες λέμφωμα (βαθμός Ι και ΙΙ) είναι ο συχνότερος τύπος χαμηλής κακοήθειας, όμως υφίσταται ιστολογική μετατροπή σε επιθετικότερο λέμφωμα, στο 20% των περιπτώσεων [8]. Λόγω της πληθώρας των υποτύπων του λεμφώματος και της διαφορετικής κλινικής πορείας τους, η θεραπευτική προσέγγιση των HL και NHL έχει προσανατολιστεί στην εξατομικευμένη θεραπεία, με σκοπό την εφαρμογή λιγότερο τοξικών θεραπευτικών σχημάτων σε περιπτώσεις ιάσιμης νόσου και την επιλογή επιθετικότερης και ενδεχο- 173

2 μένως περισσότερο τοξικής θεραπείας σε ασθενείς με φτωχότερη πρόγνωση. Η επιτυχία μιας εξατομικευμένης θεραπείας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις διαγνωστικές εξετάσεις τόσο κατά τη διάγνωση, όσο και κατά τη διάρκεια της θεραπείας της νόσου. Πλέον, έχει αποδειχθεί η υπεροχή της υβριδικής μεθόδου απεικόνισης τομογραφίας εκπομπής ποζιτρονίων και υπολογιστικής τομογραφίας (PET/CT), χρησιμοποιώντας 18-φθόριο δεοξυ-γλυκόζη ( 18 F-fluorodeoxyglucose- 18 F-FDG) για την επιλογή της θεραπείας του λεμφώματος και την αξιολόγηση του θεραπευτικού αποτελέσματος έναντι συμβατικών απεικονιστικών μεθόδων, όπως είναι η CT, το σπινθηρογράφημα με κιτρικό γάλλιο-67 και η κλασική ακτινογραφία θώρακος [9]. Αρχική σταδιοποίηση Η αναθεώρηση του συστήματος σταδιοποίησης Ann Arbor κατά Cotswold το 1989, ενσωμάτωσε την CT για την εντόπιση της νόσου HL [10], ενώ στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκε και για τη νόσο NHL [11]. Στο Διεθνές Συνέδριο Λεμφώματος (ICML) του 2013 προτάθηκε η αναθεώρηση του συστήματος Ann Arbor κατά Lugano (Πίνακας 1), ώστε το στάδιο της νόσου να βασίζεται στα ευρήματα της PET/CT [12]. Η ευαισθησία της PET αγγίζει το 98% σε ασθενείς με HL, το 97% με DLBCL, το 95% με FL (ανεξάρτητα του βαθμού κακοήθειας) και το 85% με λέμφωμα Τ-κυττάρων [13, 14]. Το σύστημα κατά Lugano χρησιμοποιείται πλέον διεθνώς για την αρχική σταδιοποίηση όλων των λεμφωμάτων, εκτός των υποτύπων που δεν προσλαμβάνουν σημαντικά το ραδιοφάρμακο, όπως είναι το εξωλεμφαδενικό Β-λέμφωμα οριακής ζώνης, το λέμφωμα εκ μικρών Β-κυττάρων και η σπογγοειδής μυκητίαση του δέρματος [15, 16]. Η αρχική σταδιοποίηση της νόσου γίνεται, όπως και παλαιότερα, με βάση τη διασπορά των εστιών σε σχέση με το επίπεδο του διαφράγματος. Η κλασική ακτινογραφία θώρακος και το σπινθηρογράφημα με κιτρικό γάλλιο-67 δε θεωρούνται πλέον απαραίτητα [15]. Η εφαρμογή της PET/CT κατά την αρχική σταδιοποίηση θα μπορούσε να συνεισφέρει στην εκτίμηση της πιθανότητας ιστολογικής μετατροπής των λεμφωμάτων χαμηλής κακοήθειας σε επιθετικότερη νόσο. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη αναδείχθηκε ο συσχετισμός μεταξύ της μέγιστης τιμής του ημιποσοτικού δείκτη πρόσληψης του ραδιοφαρμάκου (standardized uptake value - SUV) και της πιθανότητας ιστολογικής μετατροπής [17]. Σε υποψία ιστολογικής μετατροπής, ο ασθενής δικαιούται να υποβληθεί σε έλεγχο με PET/CT για την ανεύρεση του κατάλληλου σημείου βιοψίας [12, 18]. Είναι γνωστό ότι το στάδιο της νόσου αποτελεί έναν από τους προγνωστικούς παράγοντες που συνεκτιμούνται για το σχεδιασμό του θεραπευτικού πλάνου [12]. Η χρήση της PET/CT, κατά την αρχική σταδιοποίηση, προσφέρει περισσότερες διαγνωστικές πληροφορίες σε σύγκριση με την αποκλειστική εφαρμογή της CT και αυξάνει το στάδιο της Πίνακας 1. Σύγκριση μεταξύ των τροποποιήσεων του συστήματος Ann Arbor κατά Lugano και κατά Cotswolds Στάδιο I II III IV Α Β Χ Τροποποίηση Cotswolds (1989) Προσβολή μίας λεμφαδενικής ομάδας, λεμφικού οργάνου, ή εξωλεμφαδενική περιοχής (-Ε) Προσβολή δύο ή περισσότερων λεμφαδενικών ομάδων ή εντοπισμένη προσβολή μιας εξωλεμφαδενικής περιοχής με ή χωρίς προσβολή λεμφαδένων στην ίδια πλευρά του διαφράγματος (-Ε) Προσβολή λεμφαδενικών περιοχών ή λεμφικών οργάνων σε αμφότερες τις πλευρές του διαφράγματος, με ή χωρίς εντοπισμένη προσβολή μιας εξωλεμφαδενικής περιοχής (-Ε) Εκτεταμένη προσβολή ενός ή περισσότερων εξωλεμφαδενικών ιστών ή οργάνων, με ή χωρίς συνοδό λεμφαδενική προσβολή Χωρίς συμπτώματα Εμπύρετο ή/και έντονη εφίδρωση ή/και απώλεια βάρους Ογκώδης νόσος (μάζα μεσοθωρακίου>1/3 της εγκάρσιας διαμέτρου του θωρακικού κλωβού ή λεμφαδενική μάζα 10cm) Tροποποίηση Lugano (2015) Προσβολή μίας λεμφαδενικής ομάδας, λεμφικού οργάνου, ή εξωλεμφαδενικής περιοχής (-Ε) Προσβολή δύο ή περισσότερων λεμφαδενικών ομάδων, ή εντοπισμένη προσβολή μιας εξωλεμφαδενικής περιοχής με ή χωρίς προσβολή λεμφαδένων στην ίδια πλευρά του διαφράγματος (-Ε), ή ογκώδης νόσος (-bulky) Προσβολή λεμφαδένων σε αμφότερες τις πλευρές του διαφράγματος ή λεμφαδένων πάνω από το διάφραγμα με συμμετοχή του σπληνός. Εκτεταμένη προσβολή ενός ή περισσότερων εξωλεμφαδενικών ιστών ή οργάνων Χωρίς συμπτώματα (μόνο σε στάδιο I, και II HL) Εμπύρετο ή/και έντονη εφίδρωση ή/και απώλεια βάρους (μόνο σε στάδιο I και II HL) Ε Παρουσία εξωλεμφαδενικής εστίας. Οι εστίες στο δακτύλιο του Waldeyer και το σπλήνα θεωρούνται λεμφαδενικές εντοπίσεις. 174

3 νόσου σε ποσοστό 20%-30% [19, 20]. Σημειώνεται πως τα στάδια ΙΙΙ και ΙV θεραπεύονται συνήθως με τον ίδιο τρόπο, καθώς θεωρούνται εκτεταμένη νόσος [21]. Παρά το γεγονός ότι η θεραπευτική προσέγγιση δε μεταβάλλεται σε όλους τους ασθενείς όταν αλλάζει η σταδιοποίηση, υπογραμμίζεται η σημασία της PET/CT κατά την αρχική σταδιοποίηση ως εξέταση αναφοράς (baseline) για την περαιτέρω αξιολόγηση της ανταπόκρισης στη θεραπεία [22]. Επί του παρόντος, η ογκώδης νόσος (bulk disease) δεν προϋποθέτει τα ίδια στοιχεία για να οριστεί σε όλους τους υπότυπους λεμφώματος, ωστόσο παραμένει επιβαρυντικός προγνωστικός παράγοντας στους περισσότερους εξ αυτών, όπως στην περιορισμένη νόσο HL και DLBCL, καθώς και στην εκτεταμένη νόσο FL [23, 24]. Το στάδιο II με εικόνα bulk, ενδεχομένως αντιμετωπίζεται ως προχωρημένη νόσος, ιδιαίτερα εάν συνυπάρχουν άλλοι επιβαρυντικοί παράγοντες [15]. Ο υπολογισμός του μεταβολικού όγκου της νόσου (metabolic tumor volume-mtv) με βάση την PET/CT δίνει σημαντικές πληροφορίες για την έκβασή της [25, 26] και διακρίνει τους ασθενείς πτωχότερης πρόγνωσης με μεγαλύτερη ακρίβεια συγκριτικά με την CT [27]. Eικόνα 1. Ευρήματα ενδεικτικά ενεργού νόσου στη μεγαλύτερη έκταση του μυελού των οστών, κατά την αρχική σταδιοποίηση NHL. Από το Ιατροβιολογικό Τμήμα της Ακαδημίας Αθηνών, Μονάδα PET/CT. Εξωλεμφαδενική εντόπιση Η επέκταση της λεμφαδενικής νόσου σε εξωλεμφαδενικές εστίες αποτελεί ένα σημαντικό επιβαρυντικό προγνωστικό παράγοντα. Οι συχνότερες εξωλεμφαδενικές εντοπίσεις αφορούν το πνευμονικό παρέγχυμα σε ποσοστό 38%, το μυελό των οστών, το γαστρεντερικό σύστημα (έως 30% σε NHL), τα επινεφρίδια σε ποσοστό 25%, τα οστά (έως 25% σε HL) και το κεντρικό νευρικό σύστημα (ΚΝΣ) σε ποσοστό 20% [28, 29].Το ήπαρ νοσεί σπανιότερα, μάλιστα έχει παρατηρηθεί ότι στη νόσο HL προσβάλλεται μόνον όταν συμμετέχει στη νόσο και ο σπλήνας [30]. Η PET/CT αποδεικνύει την υπεροχή της στην ανάδειξη εξωλεμφαδενικών εντοπίσεων έναντι της CT με σκιαγραφική ενίσχυση, παρουσιάζοντας ευαισθησία και ειδικότητα 88% και 100% αντίστοιχα, σε αντίθεση με 50% και 90% της CT [5]. H PET υπερισχύει επίσης του σπινθηρογραφήματος οστών για την ανάδειξη της επέκτασης στα οστά [31], ενώ σε υποψία προσβολής του ΚΝΣ, ενδείκνυται η διερεύνηση της νόσου με την απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού (magnetic resonance imaging - MRI) [32]. Η επινέμηση του μυελού των οστών λογίζεται ως στάδιο ΙV, ως εκ τούτου η διάγνωσή της έχει μεγάλη κλινική σημασία [33]. Η συμμετοχή του μυελού των οστών συναντάται συχνά κατά τη διάγνωση του NHL (έως 40% σε ασθενείς με νόσο χαμηλής κακοήθειας και έως 80% σε ασθενείς με νόσο υψηλής κακοήθειας) και σπανιότερα κατά τη διάγνωση του HL (έως 14%) [5, 34]. Η οστεομυελική βιοψία (ΟΜΒ) χρησιμοποιείται για το δειγματοληπτικό έλεγχο στην περιοχή των λαγόνιων οστών, αλλά παρουσιάζει συχνά ψευδώς αρνητικά αποτελέσματα, εξαιτίας του υπό εξέταση περιορισμένου δείγματος μυελού των οστών. Η PET/CT μελετά το μυελό των οστών σε ολόκληρη την έκταση του αιμοποιητικού ιστού (Εικόνα 1) και παρουσιάζει μεγαλύτερη αρνητική διαγνωστική αξία σε ασθενείς με νόσο HL και σε εκτεταμένη νόσο NHL [35, 36]. Η ΟΜΒ δεν αναδεικνύει νόσο σε ασθενείς HLσταδίου I και ΙΙ και η θεραπευτική προσέγγιση δεν μεταβάλλεται επί θετικής ΟΜΒ σε ασθενείς HL σταδίου III και IV [34]. Βάσει αυτών των δεδομένων, δεν κρίνεται απαραίτητη η ΟΜΒ κατά την αρχική Eικόνα 2. Υποτροπιάζον HL σε πυλαιοκοιλικό block λεμφαδένων και σπλήνα (πρώτη σειρά εικόνων). Πλήρης ύφεση της νόσου μετά από μεγαθεραπεία και αυτόλογη μεταμόσχευση μυελού (δεύτερη σειρά εικόνων). Ιατροβιολογικό Τμήμα της Ακαδημίας Αθηνών, Μονάδα PET/CT. σταδιοποίηση του HL [12]. Η PET/CT δεν αντικαθιστά την ΟΜΒ στο NHL, αλλά συνιστάται να προηγείται της ΟΜΒ και επί αρνητικού αποτελέσματος να εκτελείται ΟΜΒ για επιβεβαίωση [16]. Η εστιακή αυξημένη πρόσληψη του ραδιοφαρμάκου μεταφράζεται σαν συμμετοχή του μυελού στη νόσο και η ΟΜΒ δεν κρίνεται σκόπιμη [37]. Ασφαλώς, μια τέτοια προσέγγιση δεν έχει θέση στα λεμφώματα χαμηλής κακοήθειας, εξαιτίας της χαμηλότερης ευαισθησίας της PET σε αυτά. Η ανταπόκριση στη θεραπεία Οι διεθνώς αποδεκτές οδηγίες για την αξιολόγηση της ανταπόκρισης της πάθησης στη θεραπεία αναθεωρήθηκαν το 2007, εξαιτίας της καθιέρωσης νεότερων απεικονιστικών, ανοσοϊστοχηµικών και κυτταρομετρικών μεθόδων [38]. Η PET/CT έχει καθιερωθεί ως το πλέον αξιόπιστο απεικονιστικό 175

4 Πίνακας 2. Κλίμακα αξιολόγησης των ευρημάτων PET/CT κατά Deauville Βαθμός Χ Κριτήρια Απουσία αυξημένης πρόσληψης Πρόσληψη των αγγειακών δομών του μεσοθωρακίου Πρόσληψη > των αγγειακών δομών του μεσοθωρακίου, αλλά του ήπατος Πρόσληψη > του ήπατος (ηπίως αυξημένη) Πρόσληψη > του ήπατος (σημαντικά αυξημένη) Νέες εστίες πρόσληψης, το πιθανότερο δεν σχετίζονται με ενεργό νόσο Απεικόνιση κατά τη διάρκεια της θεραπείας Ο σκοπός της απεικόνισης PET πριν την ολοκλήρωση της θεραπείας (interim PET-iPET) είναι να κατευθύνει τον θεράποντα ιατρό να προσαρμόσει τη θεραπεία, σύμφωνα με την πρώιμη μεταβολική συμπεριφορά της νόσου. Πληθώρα μελετών περιγράφουν την απεικόνιση ipet σαν έναν ισχυρό προγνωστικό παράγοντα στο HL [46-48] και στην εκτεταμένη νόσο NHL [49, 50] με καλύτερα αποτελέσματα, συγκριτικά με το διεθνές προγνωστικό σύστημα ταξινόμησης (international prognostic score-ips) και το διεθνή προγνωστικό δείκτη (international prognostic index-ipi) [51]. Η διαγνωστική αξία της ipet/ct έχει μελετηθεί κυρίως μετά από 2 κύκλους χημειοθεραπείας και συστήνεται η διενέργεια της απεικόνισης σε όσο το δυνατόν μικρότερη χρονική απόσταση από τον επόμενο κύκλο [47, 48, 52]. Πληθώρα βιβλιογραφικών αναφορών υποστηρίζουν την προγνωστική αξία της PET/CT κατά τη διάρκεια της θεραπείας της νόσου HL [40, 56-58]. Ειδικότερα σε ασθενείς με HL αρχικού σταδίου μελετάται η αξιοποίηση της ipet για τη δυνατότητα παράλειψης της ακτινοθεραπείας σε επιλεγμένους ασθενείς, με σκοπό την ελάττωση του κινδύνου εμφάνισης μακροχρόνιων επιπλοκών [53, 54]. Προς το παρόν δε συνιστάται η αποφυγή ακτινοθεραπείας με μοναδικό κριτήριο την αρνητική ipet, λόγω της σχετικά χαμηλής ευαισθησίας της μεθόδου (65.5%) [55]. H προγνωστική αξία της ipet στην εκτεταμένη νόσο HL αποδεικνύεται σημαντικότερη και επιπρόσθετα προκύπτει πως η θετική PET αποτελεί τον ισχυρότερο δυσμενή προγνωστικό παράγοντα [56, 57]. Έτσι, υπάρχουν πλέον ενδείξεις για τη συνέχιση της θεραπείας με το σχήμα ABVD σε ασθενείς εκτεταμένης νόσου με αρνητική PET και την κλιμάκωση της θεραπείας με το σχήμα esc BEACOPP σε ασθενείς με θετική PET [58, 59]. Η προγνωστική αξία της PET στη θεραπευτική προσέγγιση των ασθενών με NHL χαμηλής κακοήθειας είναι αμφίβολη, καθώς παραμένει ασαφές αν η αλλαγή της θεραπευτικής προσέγγισης προσφέρει καλύτερη πρόγνωση στους ασθενείς [60]. Αντίθετα οι ασθενείς με εκτεταμένη NHLνόσο θα ωφελούνταν εάν η πιθανή αποτυχία της θεραπείας γινόταν έγκαιρα γνωστή [59]. Παρά τα αρχικά ενθαρρυντικά στοιχεία για το ρόλο της PET [51-61], νεότερες μελέτες αποδίδουν μειωμένη προγνωστική αξία στην ipet σε ασθενείς με εκτεταμένη πάθηση NHL, ενδεχομένως λόγω της αύξησης των ψευδώς θετικών αποτελεσμάτων από τη νεοεισαχθείσα ανοσοχημειοθεραπεία [62, 63]. Συνεπώς δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία για την αλλαγή της θεραπευτικής στρατηγικής με βάση τα αποτελέσματα της ipet, εκτός εάν υπάρχει σαφής ένδειξη για εξέλιξη της νόσου [59]. Πολλές μελέτες βρίσκονται επί του παρόντος σε εξέλιξη με αντικείμενο την αξιολόγηση διαφορετικών θεραπευτικών προσεγγίσεων, βασιζόμενων στα αποτελέσματα της ipet [64-67] και την αξιοποίηση της διαφοράς της μέγιστης μεταβολικής δραστηριότητας της νόσου (ΔSUVmax) μεταξύ της baseline PET και της ipet [68, 69]. Πρόσφατα στοιχεία δείχνουν σημαντική αύξηση της θετικής προγνωστικής αξίας (PPV) της ipet, χρησιμοποιώντας ως κατώφλι ΔSUVmax το ποσοστό 66% για την ερμηνεία των αποτελεσμάτων [70]. Ειδικότερα, οι υπεύθυνοι της προοπτικής μελέτης PETAL 757 ασθενών DLBCL προτείνουν την ερμηνεία των ευρημάτων με βάση το κατώφλι ΔSUVmax, αντί τα κριτήρια Deauville, εφόσον η αρχική μεταβολική δραστηριόεργαλείο για τον έλεγχο των τύπων λεμφώματος που προσλαμβάνουν επαρκώς το ραδιοφάρμακο [15]. Η κλινική αξία της PET/CT στην αξιολόγηση της ανταπόκρισης της πάθησης στη θεραπεία βασίζεται στην πρωιμότερη μεταβολική απάντησή της συγκριτικά με την ανατομική αλλαγή [36]. Η ΡΕΤ βρίσκει εφαρμογή κατά τη διάρκεια της θεραπείας, πριν από τη μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρων και μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας (Εικόνα 2). Εάν κατά την αρχική σταδιοποίηση δεν προκύπτουν επιπρόσθετα ευρήματα από την CT με σκιαγραφική ενίσχυση, ο επακόλουθος έλεγχος με PET/CT χαμηλής δόσης ακτινοβολίας, χωρίς σκιαγραφική ενίσχυση, κρίνεται επαρκής [12], Ερμηνεία PET/CT ευρημάτων Η ανάγκη δημιουργίας ενός κοινώς αποδεκτού συστήματος βαθμονόμησης των αποτελεσμάτων PET,όσον αφορά την ανταπόκριση της νόσου στη θεραπεία, οδήγησε στη συναίνεση για την ποιοτική αξιολόγηση των ευρημάτων, σύμφωνα με την κλίμακα Deauville [39]. Η πρόσληψη του ραδιοφαρμάκου στις εστίες της νόσου συγκρίνεται με την πρόσληψη στις αγγειακές δομές του μεσοθωρακίου και του ήπατος (Πίνακας 2). Η εφαρμογή της κλίμακας Deauville έχει αξιολογηθεί κατά τη διάρκεια και μετά το πέρας της θεραπείας με επιτυχία [40-42], συστήνεται όμως η συνεκτίμησή της με την αρχική PET για την ελαχιστοποίηση των ψευδώς θετικών αποτελεσμάτων [27]. Πλέον απαιτείται αρνητική PET για τον ορισμό της πλήρους ύφεσης της πάθησης, ανεξάρτητα από την τυχόν παρουσία υπολειμματικής βλάβης [43]. Οι βαθμοί 1 και 2 της κλίμακας αντιστοιχούν σε πλήρη μεταβολική ανταπόκριση στη θεραπεία. Ο βαθμός 3 αντιστοιχεί σε αρνητική PET κατά τη διάρκεια της θεραπείας σύμφωνα με πρόσφατες βιβλιογραφικές [44, 45] ενώ μετά το πέρας της θεραπείας ερμηνεύεται ως καλή πρόγνωση [41, 42]. Οι βαθμοί 4 και 5 μεταφράζονται σε μερική ανταπόκριση κατά τη διάρκεια της θεραπείας, αλλά μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας αντιστοιχούν σε υπολειπόμενη νόσο. Αποτυχία της θεραπείας ή/και εξέλιξη της νόσου θεωρείται η παραμονή ή η αύξηση της μεταβολικής ενεργότητας βαθμού 5 και η ανεύρεση νέων εστιών, σχετιζόμενων με τη νόσο [37]. 176

5 Eικόνα 3. Η αρχική σταδιοποίηση ασθενή με HL αναδεικνύει block λεμφαδένων στο ανώτερο και στο πρόσθιο μεσοθωράκιο (πρώτη σειρά εικόνων). Πλήρης ύφεση της νόσου, μετά από 4 κύκλους ΧΜΘ, παρά την ύπαρξη υπολειπόμενου ιστού στις αρχικές εστίες στην CT. Ιατροβιολογικό Τμήμα της Ακαδημίας Αθηνών, Μονάδα PET/CT. τητα στην baseline PET είναι σημαντικά αυξημένη [71]. Αναφέρεται ότι το ποσοστό 66% αποτελεί το ιδανικό κατώφλι ΔSUVmax για την ερμηνεία των ευρημάτων μετά από δύο θεραπείες, ενώ το ποσοστό 70% χρησιμοποιείται συνήθως για την ερμηνεία των ευρημάτων μετά από τέσσερις θεραπείες [72]. Απεικόνιση μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας Ποσοστό 80% των ασθενών με HL και 40% των ασθενών με NHL παρουσιάζει, μετά το πέρας της θεραπείας, υπολειπόμενη ανατομική βλάβη στη CT [73, 74]. Εντούτοις μονάχα το ένα τέταρτο αυτών υποτροπιάζει. Ο έλεγχος για την ύφεση της νόσου με PET/CT έχει αποδειχθεί ακριβέστερος στους ασθενείς με HL [75], DLBCL [61, 62] και FL [76] υψηλής κακοήθειας, συγκριτικά με τη μεμονωμένη εφαρμογή της CT, καταγράφοντας ευαισθησία 79%-100% και ειδικότητα 69%-100% [77]. O ορισμός της πλήρους ύφεσης της πάθησηςhl και NHL έχει τροποποιηθεί, ώστε να απαιτείται πλέον αρνητική PET, ανεξάρτητα από την τυχόν παρουσία υπολειμματικής βλάβης (Εικόνα 3) [38]. Σύμφωνα με το πρόσφατο Διεθνές Συνέδριο Λεμφώματος (ICML, 2014), ο έλεγχος για την ύφεση της πάθησης προτείνεται να γίνεται πλέον με PET/CT σε όλα τα λεμφώματα [37], εκτός των υποτύπων που δεν προσλαμβάνουν σημαντικά το ραδιοφάρμακο, όπως είναι το εξωλεμφαδενικό Β- λέμφωμα οριακής ζώνης, το λέμφωμα εκ μικρών Β-κυττάρων και τη σπογγοειδή μυκητίαση του δέρματος. Συστήνεται η ελάχιστη μεσολάβηση 3 εβδομάδων, μετά τον τελευταίο κύκλο χημειοθεραπείας, (ιδανικά 6-8 εβδομάδες) και 3 μηνών, μετά την τελευταία συνεδρία ακτινοθεραπείας, για την ελαχιστοποίηση των ψευδώς θετικών αποτελεσμάτων [78, 79]. Αναλυτικότερα, στην πάθηση HL, o έλεγχος για την ύφεσή της γίνεται συνήθως μεταξύ της χημειοθεραπείας και της ακτινοθεραπείας. Κοινώς αποδεκτή είναι πλέον η ανάγκη ακτινοθεραπείας των ασθενών με εντοπισμένη πάθηση HL και θετική PET μετά το πέρας της χημειοθεραπείας [80]. Αν και προτείνεται η αποφυγή της ακτινοθεραπείας επί αρνητικής PET μετά τη χημειοθεραπεία, ωστόσο υπάρχουν ενστάσεις, ιδίως για την ογκώδη μορφή [81]. Αντιθέτως, είναι πλέον αποδεκτό να μην υποβάλλονται οι ασθενείς με εκτεταμένη πάθηση HL και αρνητική μεταθεραπευτική PET σε ακτινοθεραπεία [79, 82]. Η PET/CT εμφανίζει μεγαλύτερη ειδικότητα στον έλεγχο για την ύφεση του NHL και ειδικότερα η αρνητική προγνωστική αξία της κυμαίνεται μεταξύ 80% και 100% [61, 62, 83]. Εξαιτίας του μεγαλύτερου εύρους θετικής προγνωστικής αξίας στις μελέτες, συνίσταται η ιστολογική επιβεβαίωση των θετικών ευρημάτων, όταν εξετάζεται η διενέργεια μεταμόσχευσης αιμοποιητικών κυττάρων [37]. Παρά την εξέλιξη των θεραπευτικών σχημάτων, οι ασθενείς με νόσο υψηλού κινδύνου HL και NHLμετά την ολοκλήρωση της θεραπείας πρώτης γραμμής δεν έχουν επιτυχή έκβαση σε ποσοστό 30%-50% [84, 85]. Συνήθως οι ασθενείς με ανθεκτική μορφή λεμφώματος υποβάλλονται σε αλλεπάλληλα σχήματα διάσωσης, στην προσπάθεια να μειωθεί το φορτίο της πάθησης, προκειμένου να υποβληθούν σε αυτόλογη ή αλλογενή μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρων. Σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία συστήνεται η επίτευξη αρνητικής ΡΕΤ μετά τη θεραπεία διάσωσης προτού γίνει η μεταμόσχευση των κυττάρων [16, 86], ενώ σε περίπτωση θετικής PET συστήνεται η κλιμάκωση ή η αλλαγή του θεραπευτικού σχήματος [87]. Σύμφωνα με το ισοζύγιο όφελος/κόστος, δεν συστήνεται η παρακολούθηση των ασθενών μετά την ύφεση της νόσου με PET/CT [16], ενδεχομένως όμως, ο θεράπων ιατρός να επιλέξει τη διενέργεια PET/CT σε ασθενείς με υψηλό κίνδυνο υποτροπής ή σε παρουσία υπολειπόμενης μάζας [88]. Συμπερασματικά, η PET/CT έχει αναδειχθεί ως το σημαντικότερο απεικονιστικό εργαλείο για τη διάγνωση και αντιμετώπιση των περισσότερων υπότυπων λεμφώματος. Η κλινική υπεροχή της PET/CT έναντι της CT έγκειται στην αποκόμιση διαγνωστικών πληροφοριών σχετικά με τη μεταβολική ενεργότητα του λεμφώματος πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας. Η αρχική σταδιοποίηση και ο επανέλεγχος μετά το πέρας της θεραπείας με βάση την PET/CT και το σύστημα Lugano έχει πλέον ένδειξη σε όλους τους υπότυπους λεμφώματος, εκτός αυτών που δεν προσλαμβάνουν σημαντικά το ραδιοφάρμακο, όπως αναφέρεται παραπάνω. Ερωτήματα σχετικά με την αλλαγή της θεραπευτικής στρατηγικής με βάση τα αποτελέσματα της ipet παραμένουν. Επίσης, μένει να απαντηθεί εάν η ερμηνεία των ευρημάτων PET/CT με βάση το κατώφλι ΔSUVmax ή με άλλα κριτήρια προσφέρει μεγαλύτερη διαγνωστική ακρίβεια σε σχέση με τα κριτήρια Deauville. Νέα στοιχεία αναμένονται τόσο από νεότερες κλινικές μελέτες σε εξέλιξη, όσο και από την ενσωμάτωση νέων ραδιοφαρμάκων, όπως είναι η 18-φθόριο θυμιδίνη ( 18 F-fluorothymidine), στην κλινική πράξη. Οι συγγραφείς δηλώνουν ότι δεν έχουν αλληλοσυγκρουόμενα συμφέροντα. Bιβλιογραφία 1. Swerdlow SH, Campo E, Harris NL et al. WHO Classification of Tumours of Haematopoietic and Lymphoid Tissues. Geneva, Switzerland, WHO Press, Hare SS, Souza CA, Bain G et al. The radiological spectrum of pulmonary lymphoproliferative disease. Br J Radiol. 2012; 85 (1015): Ko PJ, Kramer LE. PET/CT in Evaluating Lymphoma. In: Kramer LE, Ko PJ, Ponzo F et al. Eds. Positron emission tomography-computed 177

6 tomography: a disease-oriented approach. Informa Healthcare New York, 2008; Grulich AE, Vajdic CM. The epidemiology of non- Hodgkin lymphoma. Pathology 2005; 37(6): Ilica AT, Kocacelebi K, Savas R, Ayan A. Imaging of extranodal lym phoma with PET/CT. Clin Nucl Med. 2011; 36(10): e Ferreri AJ. Risk of CNS dissemination in extranodal lymphomas. Lancet Oncol. 2014; 15(4): e Ellis D, Eaton M, Fox R et al. Diagnostic pathology of lymphoproliferative disorders Pathology 2005; 37(6): Montoto S, Fitzgibbon J. Transformation of indolent B-cell lymphomas. J Clin Oncol. 2011; 29(14): Gallamini A, Borra A. Role of PET in lymphoma. Curr Treat Options Oncol. 2014; 15(2): Lister TA, Crowther D, Sutcliffe SB et al. Report of a committee con vened to discuss the evaluation and staging of patients with Hodgkin's disease: Cotswolds meeting. J Clin Oncol Nov; 7(11): Armitage JO, Bierman PJ, Bociek RG et al. Lymphoma 2006: classifi cation and treatment. Oncology. 2006; 20(3): Cheson BD, Fisher RI, Barrington SF et al. Recommendations for initial evaluation, staging, and response assessment of Hodgkin and non- Hodgkin lymphoma: the Lugano classification. J Clin Oncol. 2014; 32(27): Weiler-Sagie M, Bushelev O, Epelbaum R et al. 18 F-FDG avidity in lymphoma readdressed: a study of 766 patients. J Nucl Med. 2010; 51(1): Elstrom R, Guan L, Baker G et al. Utility of FDG-PET scanning in lym phoma by WHO classification. Blood. 2003; 101(10): Cheson BD. Staging and response assessment in lymphomas: the new Lugano classification. Chin Clin Oncol Mar; 4(1): Kostakoglu L, Cheson BD. Current role of FDG PET/CT in lymphoma. Eur J Nucl Med Mol Imaging. 2014; 41(5): Blasé PE, Pasker-de Jong PC, Hagenbeek A et al. Predictive Potential of FDG-PET/CT for Histological Transformation in Patients with In dolent Lymphoma. Advances in Molecular Imaging. 2014; 4(1): Schöder H, Noy A, Gönen M et al. Intensity of (18)fluorodeoxyglucose uptake in positron emission tomography distinguishes between indolent and aggressive non-hodgkin's lymphoma. J Clin Oncol. 2005; 23(21): Granov A, Tiutin L, Schwarz T. Lymphoproliferative Diseases. In: Granov A, Tiutin L, Schwarz T. Eds. Positron Emission Tomography. Springer-Verlag Berlin Heidelberg 2013; Isasi CR, Lu P, Blaufox MD. A meta analysis of 18 F-2-deoxy-2-fluoro- D-glucose positron emission tomography in the staging and restaging of patients with lymphoma. Cancer. 2005; 104(5): Diehl V, Franklin J, Pfreundschuh M et al. Standard and increaseddose BEACOPP chemotherapy compared with COPP-ABVD for advanced Hodgkin's disease. N Engl J Med. 2003; 348(24): Ufford Q H, Hoekstra O, de Haas M et al. On the added value of base line FDG-PET in malignant lymphoma. Mol Imaging Biol. 2010; 12(2): Ghielmini M, Vitolo U, Kimby E et al. ESMO Guidelines consensus conference on malignant lymphoma 2011 part 1: diffuse large B-cell lymphoma (DLBCL), follicular lymphoma (FL) and chronic lymphocytic leukemia (CLL). Ann Oncol. 2013; 24(3): Eichenauer DA, Engert A, André M et al. Hodgkin's lymphoma: ESMO Clinical Practice Guidelines for diagnosis, treatment and follow-up. Ann Oncol. 2014; 25(Suppl 3): iii Kanoun S, Rossi C, Berriolo-Riedinger A et al. Baseline metabolic tumour volume is an independent prognostic factor in Hodgkin lym phoma. Eur J Nucl Med Mol Imaging. 2014; 41(9): Sasanelli M, Meignan M, Haioun C et al. Pretherapy metabolic tumour volume is an independent predictor of outcome in patients with diffuse large B-cell lymphoma. Eur J Nucl Med Mol Imaging. 2014; 41(11): Meignan M, Itti E, Gallamini A et al. FDG PET/CT imaging as a biomarker in lymphoma. Eur J Nucl Med Mol Imaging Apr; 42(4): Even-Sapir E, Lievshitz G, Perry C et al. Fluorine-18 fluorodeoxyglu cose PET/CT patterns of extranodal involvement in patients with Non-Hodgkin lymphoma and Hodgkin's disease. Radiol Clin North Am. 2007; 45(4): Berkman N, Breuer R, Kramer MR et al. Pulmonary involvement in lymphoma. Leuk Lymphoma 1996; 20(3-4): Paes FM, Kalkanis DG, Sideras PA et al. FDG PET/CT of extranodal in volvement in non-hodgkin lymphoma and Hodgkin disease. Radiographics. 2010; 30(1): Moog F, Kotzerke J, Reske SN. FDG PET can replace bone scintigraphy in primary staging of malignant lymphoma. J Nucl Med. 1999; 40(9): Galán L, Sánchez AC, Cantos B, Provencio M. Central nervous system involvement in Hodgkin's lymphoma. Med Oncol. 2011; 28(Suppl 1): S Brepoels L, Stroobants S, De Wever W et al. Positron emission to mography in mantle cell lymphoma. Leuk Lymphoma. 2008; 49(9): El-Galaly TC, d Amore F, Mylam KJ et al. Routine bone marrow biopsy has little or no therapeutic consequence for positron emission to mography/computed tomography-staged treatment-naive patients with Hodgkin lymphoma. J Clin Oncol. 2012; 30(36): Cho SF, Chang CC, Liu YC et al. Utilization of (18)F-FDG PET/CT as a staging tool in patients with newly diagnosed lymphoma. Kaohsiung J Med Sci. 2015; 31(3): Pakos EE, Fotopoulos AD, Ioannidis JP. 18 F-FDG PET for evaluation of bone marrow infiltration in staging of lymphoma: a meta-analysis. J Nucl Med. 2005; 46(6): Barrington SF, Mikhaeel NG, Kostakoglu L et al. Role of imaging in the staging and response assessment of lymphoma: consensus of the International Conference on Malignant Lymphomas Imaging Working Group. J Clin Oncol. 2014; 32(27): Cheson BD, Pfistner B, Juweid ME et al. Revised response criteria for malignant lymphoma. J Clin Oncol. 2007; 25(5): Meignan M, Gallamini A, Haioun C et al. Report on the First Interna tional Workshop on Interim-PET-Scan in Lymphoma. Leuk Lymphoma. 2009; 50(8): Biggi A, Gallamini A, Chauvie S et al. International validation study for interim PET in ABVD-treated, advanced-stage hodgkin lymphoma: interpretation criteria and concordance rate among reviewers. J Nucl Med. 2013; 54(5): Dupuis J, Berriolo-Riedinger A, Julian A et al. Impact of [(18)F]fluorodeoxyglucose positron emission tomography response evaluation in patients with high-tumor burden follicular lymphoma treated with immunochemotherapy: a prospective study from the Grouped 'Etudes des Lymphomes de l'adulte and GOELAMS. J Clin Oncol. 2012; 30(35): Martelli M, Ceriani L, Zucca E et al. [18F]fluorodeoxyglucose positron emission tomography predicts survival after chemoimmunotherapy for primary mediastinal large B-cell lymphoma: results of the International Extranodal Lymphoma Study Group IELSG-26 Study. J Clin Oncol Jun 10; 32(17): Cheson BD, Pfistner B, Juweid ME et al. Revised response criteria for malignant lymphoma. J Clin Oncol. 2007; 25(5): Hutchings M, Kostakoglu L, Zaucha JM et al. In vivo treatment sen sitivity testing with positron emission tomography/computed tomography after one cycle of chemotherapy for Hodgkin lymphoma. J Clin Oncol. 2014; 32(25): Mamot CK, Renner C, Pabst T et al. Final results of a prospective eval uation of the predictive value of interim PET in patients with DLBCL under R-CHOP14 (SAKK 38/07). Hematol Oncol. 2013; 31(suppl 1): Zinzani PL, Rigacci L, Stefoni V et al. Early interim 18 F-FDG PET in Hodgkin's lymphoma: evaluation on 304 patients. Eur J Nucl Med Mol Imaging. 2012; 39(1): Cerci JJ, Pracchia LF, Linardi CC et al. 18 F-FDG PET after 2 cycles of ABVD predicts event-free survival in early and advanced Hodgkin lymphoma. J Nucl Med. 2010; 51(9): Hutchings M, Loft A, Hansen M et al. FDG-PET after two cycles of chemotherapy predicts treatment failure and progression-free sur vival in Hodgkin lymphoma. Blood. 2006; 107(1): Zinzani PL, Gandolfi L, Broccoli A et al. Midtreatment 18 F-fluorodeoxyglucose positron-emission tomography in aggressive non- Hodgkin lymphoma. Cancer. 2011; 117(5): Safar V, Dupuis J, Itti E et al. Interim [18F]fluorodeoxyglucose positron emission tomography scan in diffuse large B-cell lymphoma treated with anthracycline-based chemotherapy plus ritux imab. J Clin Oncol. 2012; 30(2): Mikhaeel NG, Hutchings M, Fields PA et al. FDG-PET after two to 178

7 three cycles of chemotherapy predicts progression-free and over all survival in high-grade non-hodgkin lymphoma. Ann Oncol. 2005;16(9): Gallamini A, Hutchings M, Rigacci L et al. Early interim 2-[ 18 F]fluoro-2-deoxy-D-glucose positron emission tomography is prognos tically superior to international prognostic score in advanced-stage Hodgkin's lymphoma: a report from a joint Italian-Danish study. J Clin Oncol. 2007; 25(24): Rigacci L, Puccini B, Zinzani PL et al. The prognostic value of positron emission tomography performed after two courses (in terim-pet) of standard therapy on treatment outcome in early stage Hodgkin lymphoma. A multicentric study by the fondazione italiana linfomi (FIL). Am J Hematol Feb 26. [Epub ahead of print]. 54. Fermé C, Eghbali H, Meerwaldt JH et al. Chemotherapy plus in volved-field radiation in early-stage Hodgkin s disease. N Engl J Med. 2007; 357(19): Crump M, Herst J, Baldassarre F et al. Evidence-based focused review of the role of radiation therapy in the treatment of early-stage Hodgkin lymphoma. Blood. 2015; 125(11): Le Roux PY, Gastinne T, Le Gouill S et al. Prognostic value of interim FDG PET/CT in Hodgkin's lymphoma patients treated with interim response-adapted strategy: comparison of International Harmonization Project (IHP), Gallamini and London criteria. Eur J Nucl Med Mol Imaging. 2011; 38(6): Avigdor A, Bulvik S, Levi I et al. Two cycles of escalated BEACOPP followed by four cycles of ABVD utilizing early-interim PET/CT scan is an effective regimen for advanced high-risk Hodgkin's lymphoma. Ann Oncol. 2010; 21(1): Ganesan P, Rajendranath R, Kannan K et al. Phase II study of Interim PET-CT guided response adapted therapy in advanced Hodgkin's lymphoma. Ann Oncol Feb 20.pii: mdv077. [Epub ahead of print]. 59. Gallamini A, Patti C, Viviani S et al. Early chemotherapy intensification with BEACOPP in advanced-stage Hodgkin lymphoma patients with an interim-pet positive after two ABVD courses.br J Haematol. 2011; 152(5): El-Galaly TC, Hutchings M. Imaging of non-hodgkin lymphomas: diagnosis and response-adapted strategies. Cancer Treat Res. 2015; 165: Haioun C, Itti E, Rahmouni A et al. [18F]fluoro-2-deoxy-D-glucose positron emission tomography (FDG-PET) inaggressive lymphoma: an early prognostic tool forpredicting patient outcome. Blood 2005; 106(4): Pregno P, Chiappella A, Bellò M et al. Interim 18 FDG-PET/CT failed to predict the outcome in diffuse large B-cell lymphoma patients treated at the diagnosis with rituximab-chop. Blood. 2012; 119(9): Micallef IN, Maurer MJ, Wiseman GA et al. Epratuzumab with rituximab, cyclophosphamide, doxorubicin, vincristine, and prednisone chemotherapy in patients with previously untreated diffuse large B-cell lymphoma. Blood. 2011; 118(15): Fludeoxyglucose F-18 positron emission tomography in predicting risk of relapse in patients with non-hodgkin s lymphoma who are undergoing combination chemotherapy with or without autolo gous stem cell or bone marrow transplant. URL: Accessed: (Archived by WebCite at Study evaluating the non-inferiority of a treatment adapted to the early response evaluated with 18 F-FDG PET compared to a standard treatment, for patients aged from 18 to 80 years with low risk (aa IPI = 0) diffuse large B-cells non-hodgkin s lymphoma CD20+. URL: Accessed: (Archived by WebCite at org/6xxwq9bod). 66. Tailoring treatment for B cell non-hodgkin s lymphoma based on PET scan results mid treatment. URL: gov/ct2/show/nct Accessed: (Archived by WebCite at FDG-PET-stratified R-DICEP and R-beam/ASCT for diffuse large B- cell lymphoma (PET CHOP). URL: gov/ct2/ show/nct Accessed: (Archived by WebCite at Dührsen U, Hüttmann A, Jöckel KH, Müller S. Positron emission to mography guided therapy of aggressive non-hodgkin lymphomas- -the PETAL trial. Leuk Lymphoma. 2009; 50(11): Casasnovas RO, Meignan M, Berriolo-Riedinger A et al; Grouped'é tude des lymphomes de l'adulte (GELA).SUVmax reduction improves early prognosis value of interim positron emission tomography scans in diffuse large B-cell lymphoma. Blood. 2011; 118(1): Itti E, Meignan M, Berriolo-Riedinger A et al. An international con firmatory study of the prognostic value of early PET/CT in diffuse large B-cell lymphoma: comparison between Deauville criteria and ΔSUVmax. Eur J Nucl Med Mol Imaging. 2013; 40(9): Duehrsen U, Hüttmann A, Müller S et al. Positron emission tomog raphy (PET) guided therapy of aggressive lymphomas a randomized controlled trial comparing different treatment approaches based on interim PET results (PETAL Trial). Proceedings of the 56th ASH Annual Meeting, San Francisco, 6-9 December Abstract Gallamini A, Zwarthoed C, Borra A. Positron Emission Tomography (PET) in Oncology. Cancers (Basel). 2014; 6(4): Juweid ME, Wiseman GA, Vose JM et al. Response assessment of ag gressive non-hodgkin s lymphoma by integrated International Workshop Criteria and fluorine-18-fluorodeoxyglucose positron emission tomography. J Clin Oncol 2005; 23(21): Meyer RM, Ambinder RF, Stroobants S. Hodgkin s lymphoma: evolving concepts with implications for practice. Hematology Am Soc Hematol Educ Program 2004; (1): Erci JJ, Trindade E, Pracchia LF et al. Cost effectiveness of positron emission tomography in patients with Hodgkin's lymphoma in un confirmed complete remission or partial remission after first-line therapy. J Clin Oncol. 2010; 28(8): Trotman J, Fournier M, Lamy T et al. Positron emission tomographycomputed tomography (PET-CT) after induction therapy is highly predictive of patient outcome in follicular lymphoma: analysis of PET-CT in a subset of PRIMA trial participants. J Clin Oncol. 2011; 29(23): Reske S. PET and restaging of malignant lymphoma including residual masses and relapse. Eur J Nucl Med 2003; 30(suppl 1): S89 S Kostakoglu L, Cheson BD. State-of-the-Art Research on "Lymphomas: Role of Molecular Imaging for Staging, Prognostic Evaluation, and Treatment Response". Front Oncol. 2013; (3): Boellaard R, O'Doherty MJ, Weber WA et al. FDG PET and PET/CT: EANM procedure guidelines for tumour PET imaging: version 1.0. Eur J Nucl Med Mol Imaging. 2010; 37(1): Follows GA, Ardeshna KM, Barrington SF et al. Guidelines for the first line management of classical Hodgkin lymphoma. Br J Haema tol. 2014; 166(1): Vassilakopoulos TP, Boutsikas G, Sarris A et al. Hodgkin Lymphoma: First line treatment and prognostic factors. Haema 2012; 3(3): Engert A, Haverkamp H, Kobe C et al. Reduced-intensity chemotherapy and PET-guided radiotherapy in patients with advanced stage Hodgkin's lymphoma (HD15 trial): a randomised, open-label, phase 3 non-inferiority trial. Lancet. 2012; 379(9828): Zijlstra JM, Lindauer-van der Werf G, Hoekstra OS et al. 18F-fluorodeoxyglucose positron emission tomography for post-treatment evaluation of malignant lymphoma: a systematic review. Haema tologica. 2006; 91(4): Quddus F, Armitage JO. Salvage therapy for Hodgkin's lymphoma. Cancer J. 2009; 15(2): Engert A, Eichenauer DA, Dreyling M; ESMO Guidelines Working Group.Hodgkin's lymphoma: ESMO clinical recommendations for diagnosis, treatment and follow-up. Ann Oncol. 2009; 20(Suppl 4): Svoboda J, Andreadis C, Elstrom R et al. Prognostic value of FDG- PET scan imaging in lymphoma patients undergoing autologous stem cell transplantation. Bone Marrow Transplant 2006; 38(3): Gisselbrecht C, Vose J, Nademannee A et al. Radioimmunotherapy for stem cell transplantation in non-hodgkin s lymphoma: in pursuit of a complete response. Oncologist. 2009; 14(Suppl 2): El-Galaly T, Mylam KJ, Brown P et al. Positron emission tomography/ computed tomography surveillance in patients with Hodgkin lym phoma in first remission has a low positive predictive value and high costs. Haematologica. 2012; 97(6): α 179

H PET/CT στην αξιολόγηση της ελάχιστης υπολειπόμενης νόσου στο λέμφωμα Φ.ΡΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗ

H PET/CT στην αξιολόγηση της ελάχιστης υπολειπόμενης νόσου στο λέμφωμα Φ.ΡΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗ H PET/CT στην αξιολόγηση της ελάχιστης υπολειπόμενης νόσου στο λέμφωμα Φ.ΡΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗ Πυρ.Ιατρός Τμήμα Πυρ.Ιατρικής PET/CT Γ.Ν.Α «Ο Ευαγγελισμός» Από την Βαβέλ της ιστολογικής ταξινόμησης στη Βαβέλ των

Διαβάστε περισσότερα

ΛΕΜΦΩΜΑ ΗΟDGKIN. Αλεξάνδρα Κουράκλη-Συμεωνίδου Απαρτιωμένη διδασκαλία 2015

ΛΕΜΦΩΜΑ ΗΟDGKIN. Αλεξάνδρα Κουράκλη-Συμεωνίδου Απαρτιωμένη διδασκαλία 2015 ΛΕΜΦΩΜΑ ΗΟDGKIN Αλεξάνδρα Κουράκλη-Συμεωνίδου Απαρτιωμένη διδασκαλία 2015 ΛΕΜΦΩΜΑ ΗΟDGKIN Επιδημιολογία - Αιτιοπαθογένεια Δικόρυφη καμπύλη εμφάνισης κορυφές: 15-40 έτη, >60 έτη : = Μικρή υπεροχή (1.5-2.0/1)

Διαβάστε περισσότερα

Λέµφωµα Hodgkin. Βλαχάκη Ευθυµία Επίκουρη Καθηγήτρια Αιµατολογίας-Αιµοσφαιρινοπαθειών ΑΠΘ

Λέµφωµα Hodgkin. Βλαχάκη Ευθυµία Επίκουρη Καθηγήτρια Αιµατολογίας-Αιµοσφαιρινοπαθειών ΑΠΘ Λέµφωµα Hodgkin Βλαχάκη Ευθυµία Επίκουρη Καθηγήτρια Αιµατολογίας-Αιµοσφαιρινοπαθειών ΑΠΘ Λεµφώµατα Κακοήθη νεοπλάσµατα του λεµφικού ιστού. Προσβάλλουν κυρίως τους λεµφαδένες, το σπλήνα και το µυελό των

Διαβάστε περισσότερα

Δ.Ν.Έξαρχος Τμήμα CT-MRI&PET/CT Γ.N.Α «Ο Ευαγγελισμός»

Δ.Ν.Έξαρχος Τμήμα CT-MRI&PET/CT Γ.N.Α «Ο Ευαγγελισμός» Δ.Ν.Έξαρχος Τμήμα CT-MRI&PET/CT Γ.N.Α «Ο Ευαγγελισμός» H μέθοδος εφαρμόζεται ευρέος τα τελευταία χρόνια στη σταδιοποίηση του καρκίνου του πνεύμονα και ιδιαίτερα στην επιλογή μεταξύ χειρουργήσιμου ή δυνητικά

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥ PET SCAN ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΛΕΜΦΩΜΑΤΩΝ

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥ PET SCAN ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΛΕΜΦΩΜΑΤΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥ PET SCAN ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΛΕΜΦΩΜΑΤΩΝ ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN ΚΑΙ ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ ΥΨΗΛΗΣ ΚΑΚΟΗΘΕΙΑΣ Θεόδωρος Π. Βασιλακόπουλος Αναπληρωτής Καθηγητής Αιματολογίας Αιματολογική Κλινική Εθνικό και Καποδιστριακό

Διαβάστε περισσότερα

PET/CT versus DWI-MRI στην ογκολογία του θώρακος. Ευθυμιάδου Ρωξάνη Τμήμα Αξονικής, Μαγνητικής Τομογραφίας & PET-CT ΔΘΚΑ «Υγεία»

PET/CT versus DWI-MRI στην ογκολογία του θώρακος. Ευθυμιάδου Ρωξάνη Τμήμα Αξονικής, Μαγνητικής Τομογραφίας & PET-CT ΔΘΚΑ «Υγεία» PET/CT versus DWI-MRI στην ογκολογία του θώρακος. Ευθυμιάδου Ρωξάνη Τμήμα Αξονικής, Μαγνητικής Τομογραφίας & PET-CT ΔΘΚΑ «Υγεία» Ca πνεύμονος Η πρώτη αιτία θανάτου από καρκίνο στο δ υτικό κόσμο. 3.000.000

Διαβάστε περισσότερα

Blood May 16;121(20): ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΓΝΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ Θ. ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ

Blood May 16;121(20): ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΓΝΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ Θ. ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ MYC/BCL2 protein co-expression contributes to the inferior survival of activated B-cell subtype of diffuse large B-cell lymphoma and demonstrates high-risk gene expression signatures: a report from The

Διαβάστε περισσότερα

Ιδιαίτερες νοσολογικές οντότητες στα λεμφώματα υψηλού βαθμού κακοηθείας

Ιδιαίτερες νοσολογικές οντότητες στα λεμφώματα υψηλού βαθμού κακοηθείας Ιδιαίτερες νοσολογικές οντότητες στα λεμφώματα υψηλού βαθμού κακοηθείας Απαρτιωμένη διδασκαλία στην Αιματολογία 2015 Αργύρης Σ. Συμεωνίδης Οντότητες μη Hodgkin λεμφωμάτων που θα αναφερθούν Πρωτοπαθές Β-λέμφωμα

Διαβάστε περισσότερα

Aνασκόπηση. Ο ρόλος της τομογραφίας εκπομπής ποζιτρονίων στο λέμφωμα Hodgkin. Φοίβη Ροντογιάννη 1 και Ιωάννης Αποστολίδης 2.

Aνασκόπηση. Ο ρόλος της τομογραφίας εκπομπής ποζιτρονίων στο λέμφωμα Hodgkin. Φοίβη Ροντογιάννη 1 και Ιωάννης Αποστολίδης 2. Aνασκόπηση Ο ρόλος της τομογραφίας εκπομπής ποζιτρονίων στο λέμφωμα Hodgkin Φοίβη Ροντογιάννη 1 και Ιωάννης Αποστολίδης 2 ΠΕΡΙΛΗΨΗ: Η 18 FDG PET-CT είναι μια καινούργια αναίμακτη απεικονιστική μέθοδος

Διαβάστε περισσότερα

Η PET-CT στη σταδιοποίηση και επανασταδιοποίηση των λεμφωμάτων

Η PET-CT στη σταδιοποίηση και επανασταδιοποίηση των λεμφωμάτων Η PET-CT στη σταδιοποίηση και επανασταδιοποίηση των λεμφωμάτων DBLCNHL Δρ Φ.Ροντογιάννη Πυρ.Ιατρός FEBNM ΓΝΑ «Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ» ΛΕΜΦΩΜΑ: η πραγματικότητα Τα λεμφώματα προσλαμβάνουν έντονα 18 FDG Υψηλή προγνωστική

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΛΕΜΦΩΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΚΥΗΣΗ. Βιβλιογραφική ενημέρωση, ΓΝΑ Ευαγγελισμός Θ. ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ

ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΛΕΜΦΩΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΚΥΗΣΗ. Βιβλιογραφική ενημέρωση, ΓΝΑ Ευαγγελισμός Θ. ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΛΕΜΦΩΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΚΥΗΣΗ Βιβλιογραφική ενημέρωση, ΓΝΑ Ευαγγελισμός Θ. ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ 17-10-2013 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1:6000 περιπτώσεις κακοήθειας κατά την κύηση / έτος στις ΗΠΑ 1:1000 κυήσεις Λέμφωμα 4 ο σε

Διαβάστε περισσότερα

MRD ΠΜ ΧΛΛ. Σωσάνα Δελήμπαση ΓΝ<<Ο Ευαγγελισμός>>

MRD ΠΜ ΧΛΛ. Σωσάνα Δελήμπαση ΓΝ<<Ο Ευαγγελισμός>> MRD ΠΜ ΧΛΛ Σωσάνα Δελήμπαση ΓΝ ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ MRD Κάθε προσέγγιση που έχει σαν στόχο την ανίχνευση και αν είναι εφικτό τη μέτρηση των υπολειμματικών καρκινικών κυττάρων πέρα από την ευαισθησία

Διαβάστε περισσότερα

Μη Hodgkin λέμφωμα όρχεως Σύγχρονη προσέγγιση. Ευδοξία Χατζηχαρίση Αιματολόγος Α.Ν.Θ. «Θεαγένειο»

Μη Hodgkin λέμφωμα όρχεως Σύγχρονη προσέγγιση. Ευδοξία Χατζηχαρίση Αιματολόγος Α.Ν.Θ. «Θεαγένειο» Μη Hodgkin λέμφωμα όρχεως Σύγχρονη προσέγγιση Ευδοξία Χατζηχαρίση Αιματολόγος Α.Ν.Θ. «Θεαγένειο» Σπάνια 5% νεοπλάσματα όρχεως 1-2% Μη Ηodgkin Λέμφωμα (ΜΗΛ) επίπτωση 0.09-0,69/100.000 Εξωλεμφαδενικά Εξωλεμφαδενικός

Διαβάστε περισσότερα

15/1/2018. Δρ. Σάββας Παρασκευόπουλος Χειρουργός Ουρολόγος Θεσσαλονίκη 2-5 /11/ ο Μακεδονικό Ουρολογικό Συμπόσιο

15/1/2018. Δρ. Σάββας Παρασκευόπουλος Χειρουργός Ουρολόγος Θεσσαλονίκη 2-5 /11/ ο Μακεδονικό Ουρολογικό Συμπόσιο Η χρήση του PET CT στην Ογκολογία και όχι μόνο Δρ. Σάββας Παρασκευόπουλος Χειρουργός Ουρολόγος Θεσσαλονίκη 2-5 /11/2017 11ο Μακεδονικό Ουρολογικό Συμπόσιο 1 Τι είναι το PET SCAN; Η Pet scan (pozitron emission

Διαβάστε περισσότερα

ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΟΥ - ΠΟΤΕ?

ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΟΥ - ΠΟΤΕ? ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΟΥ - ΠΟΤΕ? ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΑΡΡΗΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Α ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΥ ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΜΕΤΑΞΑ Η ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ κατέχει ένα ιδιαίτερα

Διαβάστε περισσότερα

Καρκίνος ορθού Προεγχειρητική ακτινοθεραπεία. Λουίζα Βίνη Ογκολόγος Ακτινοθεραπεύτρια Τμήμα Ακτινοθεραπείας Ιατρικό Αθηνών

Καρκίνος ορθού Προεγχειρητική ακτινοθεραπεία. Λουίζα Βίνη Ογκολόγος Ακτινοθεραπεύτρια Τμήμα Ακτινοθεραπείας Ιατρικό Αθηνών Καρκίνος ορθού Προεγχειρητική ακτινοθεραπεία Λουίζα Βίνη Ογκολόγος Ακτινοθεραπεύτρια Τμήμα Ακτινοθεραπείας Ιατρικό Αθηνών Prognostic groups in 1676 patients with T3 rectal cancer treated without preoperative

Διαβάστε περισσότερα

Προγνωστικοί βιοδείκτες στην παιδική λευχαιμία

Προγνωστικοί βιοδείκτες στην παιδική λευχαιμία 27o Πανελλήνιο Συνέδριο Ελληνικής Εταιρίας Κοινωνικής Παιδιατρικής και Προαγωγής της Υγείας Προγνωστικοί βιοδείκτες στην παιδική λευχαιμία Παπαμικρούλης Γ.Α., Θωμόπουλος Θ., Πετρίδου Ε. Εργαστήριο Υγιεινής,

Διαβάστε περισσότερα

Ιδιαίτερες νοσολογικές οντότητες στα λεμφώματα υψηλού βαθμού κακοηθείας

Ιδιαίτερες νοσολογικές οντότητες στα λεμφώματα υψηλού βαθμού κακοηθείας Ιδιαίτερες νοσολογικές οντότητες στα λεμφώματα υψηλού βαθμού κακοηθείας Απαρτιωμένη διδασκαλία στην Αιματολογία 2013 Αργύρης Σ. Συμεωνίδης Οντότητες μη Hodgkin λεμφωμάτων που θα αναφερθούν Πρωτοπαθές Β-λέμφωμα

Διαβάστε περισσότερα

¹ Ά Προπαιδευτική Χειρουργική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, Γ.Ν.Α. Ιπποκράτειο ²Μονάδα Μικροχειρουργικής, Νοσοκομείο Κ.Α.Τ Αθηνών

¹ Ά Προπαιδευτική Χειρουργική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, Γ.Ν.Α. Ιπποκράτειο ²Μονάδα Μικροχειρουργικής, Νοσοκομείο Κ.Α.Τ Αθηνών ΔΙΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΑΝΕΓΧΕΙΡΗΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΟΙΣΟΦΑΓΟΥ. ΜΙΑ ΚΑΙΝΟΥΡΙΑ ΤΕΧΝΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΗ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΑΥΤΟ ΙΑΤΕΙΝΟΜΕΝΗΣ ΜΕΤΑΛΛΙΚΗΣ ΕΝΔΟΠΡΟΘΕΣΗΣ Βρακοπούλου Γαβριέλλα- Ζωή ¹, Δουλάμη Γεωργία¹,Λαρεντζάκης

Διαβάστε περισσότερα

Πρέπει όλοι οι ασθενείς με Ν2 νόσο να υποβάλλονται σε χειρουργική θεραπεία?

Πρέπει όλοι οι ασθενείς με Ν2 νόσο να υποβάλλονται σε χειρουργική θεραπεία? Θέσεις διαφωνίας: Πρέπει όλοι οι ασθενείς με Ν2 νόσο να υποβάλλονται σε χειρουργική θεραπεία? ΚΩΣΤΟΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ MD,PhD Χειρουργός Θώρακος Πανεπιστημιακή Θωρακοχειρουργική Κλινική Π.Γ.Ν. Αττικόν,

Διαβάστε περισσότερα

Κλέωντας Αθανάσιος Ειδικευόμενος Ιατρός Θωρακοχειρουργικής Κλινικής (Επιστημονικός Συνεργάτης Πνευμονολογικής Ογκολογικής Κλινικής)

Κλέωντας Αθανάσιος Ειδικευόμενος Ιατρός Θωρακοχειρουργικής Κλινικής (Επιστημονικός Συνεργάτης Πνευμονολογικής Ογκολογικής Κλινικής) Κλέωντας Αθανάσιος Ειδικευόμενος Ιατρός Θωρακοχειρουργικής Κλινικής (Επιστημονικός Συνεργάτης Πνευμονολογικής Ογκολογικής Κλινικής) ΘΕΑΓΕΝΕΙΟ Αντικαρκινικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκη Copyright Ατομικό Ιστορικό

Διαβάστε περισσότερα

Κατσαρού Όλγα Παθολόγος Νοέμβριος 2014

Κατσαρού Όλγα Παθολόγος Νοέμβριος 2014 Κατσαρού Όλγα Παθολόγος Νοέμβριος 2014 1985:(CDC). Το NHL περιλαμβάνεται στα νοσήματα που καθορίζουν το AIDS. 1987-1992: Αυξάνεται ο ρυθμός των θανάτων από HIV NHL από 3.9% σε 5.7%. 60-250 φορές υψηλότερος

Διαβάστε περισσότερα

SHOOT THE EXPERT: ΝΕT παγκρέατος

SHOOT THE EXPERT: ΝΕT παγκρέατος ΣΥΝΕΔΡΙΑ 4 SHOOT THE EXPERT: ΝΕT παγκρέατος Ilias Athanasiadis, MD Medical Oncologist Director of the Oncology Department MITERA Hospital, HYGEIA Athens, November 11, 2017 Presenter: Nikolaos Pistamaltzian,

Διαβάστε περισσότερα

ΣΗΜΑΙΑΚΗΣ Γ.

ΣΗΜΑΙΑΚΗΣ Γ. Διάρθρωση Παρουσίασης Ιστορική Αναδρομή Παθοφυσιολογικοί μηχανισμοί Ρόλος της Πυρηνικής Ιατρικής στο DTC Ρόλος της Υβριδικής Απεικόνισης στο Ca θυρεοειδούς Theranostics (Theragnostics) Therapeuein - Θεραπεύειν

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗΣ ΕΚΤΑΣΗΣ ΝΟΣΟΥ

ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗΣ ΕΚΤΑΣΗΣ ΝΟΣΟΥ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚAΡKINOY ΠΝΕΥΜΟΝΑ 15 Μαρτίου 2014 Ιωάννης Χ. Γκιόζος Πνευµονολόγος MD,FCCP Επ.Συνεργάτης Πανεπιστηµίου Αθηνών Ογκολογική Μονάδα Γ ΠΠ ΓΝΝΘΑ Η Σωτηρία ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN. Τριανταφυλλιά Κολέτσα Λέκτορας Εργαστήριο Γενικής Παθολογίας και Παθολογικής Ανατομικής, ΑΠΘ

ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN. Τριανταφυλλιά Κολέτσα Λέκτορας Εργαστήριο Γενικής Παθολογίας και Παθολογικής Ανατομικής, ΑΠΘ ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN Τριανταφυλλιά Κολέτσα Λέκτορας Εργαστήριο Γενικής Παθολογίας και Παθολογικής Ανατομικής, ΑΠΘ Ταξινόμηση λεμφωμάτων- Βασικές αρχές Στην ταξινόμηση WHO: Λαμβάνονται υπόψη μορφολογικά, ανοσοϊστοχημικά,

Διαβάστε περισσότερα

BEST OF URO ONCOLOGY Penile Testicular Cancer 2016 ΦΡΑΓΚΟΥΛΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΟΣ ΟΥΡΟΛΟΓΟΣ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Γ.Ν.Α. Γ.

BEST OF URO ONCOLOGY Penile Testicular Cancer 2016 ΦΡΑΓΚΟΥΛΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΟΣ ΟΥΡΟΛΟΓΟΣ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Γ.Ν.Α. Γ. BEST OF URO ONCOLOGY Penile Testicular Cancer 2016 ΦΡΑΓΚΟΥΛΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΟΣ ΟΥΡΟΛΟΓΟΣ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Γ.Ν.Α. Γ. ΓΕΝΝΗΜΑΤΑΣ Σκοπός της μελέτης η αξιολόγηση των επιπλοκών σε ασθενείς

Διαβάστε περισσότερα

Πρόοδοι στην Απεικόνιση με PET/CT Σε ποιές παθήσεις? Πότε?

Πρόοδοι στην Απεικόνιση με PET/CT Σε ποιές παθήσεις? Πότε? Πρόοδοι στην Απεικόνιση με PET/CT Σε ποιές παθήσεις? Πότε? Σοφία Χατζηιωάννου Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Πυρηνικής Ιατρικής ΕΚΠΑ Υπεύθυνη Ποζιτρονικής Τομογραφίας- ΙΙΒΕΑΑ Sarcoidosis PET/CT Πνευμονική νόσος

Διαβάστε περισσότερα

Σοφία Λουκά 3 ο Έτος Τμήμα Νοσηλευτικής Σχολή Επιστημών Υγείας Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου

Σοφία Λουκά 3 ο Έτος Τμήμα Νοσηλευτικής Σχολή Επιστημών Υγείας Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου Νευροβλάστωμα Σοφία Λουκά 3 ο Έτος Τμήμα Νοσηλευτικής Σχολή Επιστημών Υγείας Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου Ορισμός: Κακοήθες νεόπλασμα το οποίο προέρχεται από αρχέγονα εξωδερμικά κύτταρα (νευροβλάστες)

Διαβάστε περισσότερα

Επαναιμάτωση σε Ισχαιμική Μυοκαρδιοπάθεια

Επαναιμάτωση σε Ισχαιμική Μυοκαρδιοπάθεια 3η ΔΙΗΜΕΡΙΔΑ ΚΑΡΔΙΟ-ΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ / ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ 11-12 ΜΑΪΟΥ 2018, ΖΑΠΠΕΙΟ Επαναιμάτωση σε Ισχαιμική Μυοκαρδιοπάθεια Ι. Κανακάκης MD, PhD Διευθυντής Αιμοδυναμικού Τμήματος Θεραπευτική Κλινική Πανεπιστημίου

Διαβάστε περισσότερα

Διάγνωση ΣΝ. Ανίχνευση βιωσιμότητας Διαστρωμάτωση κινδύνου. Εκτίμηση οξέος θωρακικού πόνου. Μετεμφραγματικά Προεγχειρητικά Γενικά

Διάγνωση ΣΝ. Ανίχνευση βιωσιμότητας Διαστρωμάτωση κινδύνου. Εκτίμηση οξέος θωρακικού πόνου. Μετεμφραγματικά Προεγχειρητικά Γενικά Διάγνωση ΣΝ Εκτίμηση της έκτασης και της βαρύτητας της ΣΝ Ανίχνευση βιωσιμότητας Διαστρωμάτωση κινδύνου Μετεμφραγματικά Προεγχειρητικά Γενικά Εκτίμηση οξέος θωρακικού πόνου Καλύτερη ποιότητα

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΕΛΑΧΙΣΤΗΣ ΥΠΟΛΕΙΠΟΜΕΝΗΣ ΝΟΣΟΥ ΣΤΗΝ ΟΛΛ ΤΩΝ ΕΝΗΛΙΚΩΝ. Μ.Μπακίρη Αιματολόγος Αιματολογική και Λεμφωμάτων Κλινική Γ.Ν.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΕΛΑΧΙΣΤΗΣ ΥΠΟΛΕΙΠΟΜΕΝΗΣ ΝΟΣΟΥ ΣΤΗΝ ΟΛΛ ΤΩΝ ΕΝΗΛΙΚΩΝ. Μ.Μπακίρη Αιματολόγος Αιματολογική και Λεμφωμάτων Κλινική Γ.Ν. Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΕΛΑΧΙΣΤΗΣ ΥΠΟΛΕΙΠΟΜΕΝΗΣ ΝΟΣΟΥ ΣΤΗΝ ΟΛΛ ΤΩΝ ΕΝΗΛΙΚΩΝ Μ.Μπακίρη Αιματολόγος Αιματολογική και Λεμφωμάτων Κλινική Γ.Ν.Α Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ ANALYSIS OF THE GRAALL-05 STUDY F.HUGUET ASH 2016 t1 The myth

Διαβάστε περισσότερα

PET/CT σε CA Πνεύμονα Σταδιοποίηση, Ανταπόκριση, Επανασταδιοποίηση

PET/CT σε CA Πνεύμονα Σταδιοποίηση, Ανταπόκριση, Επανασταδιοποίηση PET/CT σε CA Πνεύμονα Σταδιοποίηση, Ανταπόκριση, Επανασταδιοποίηση Σοφία Χατζηιωάννου Υπεύθυνη PET/CT Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών Επίκουρος Καθηγήτρια Β Εργαστήριο Ακτινολογίας-

Διαβάστε περισσότερα

Καρκίνος προστάτη σε ασθενείς ενδιάμεσου κινδύνου. Ριζική προστατεκτομή vs. Ακτινοθεραπεία

Καρκίνος προστάτη σε ασθενείς ενδιάμεσου κινδύνου. Ριζική προστατεκτομή vs. Ακτινοθεραπεία Καρκίνος προστάτη σε ασθενείς ενδιάμεσου κινδύνου. Ριζική προστατεκτομή vs. Ακτινοθεραπεία Καμπέρης Ευστάθιος Ακτινοθεραπευτής - Ογκολόγος 13 Ιουνίου 2015 Δηλώνω ότι δεν έχω καμία διένεξη συμφέροντος.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΟΥΣΑ ΝΟΣΟΣ Νόσος Hodgkin

ΠΑΡΟΥΣΑ ΝΟΣΟΣ Νόσος Hodgkin ΝΟΣΟΣ HODGKIN ΠΑΡΟΥΣΑ ΝΟΣΟΣ Άνδρας 22 ετών προσέρχεται αιτιώμενος ξηρό βήχα από μηνός Δεν αναφέρεται εμπύρετο ή άλλα στοιχεία λοιμώδους συνδρομής Αλλεργίες : Ø Μη καπνιστής Ατομικό αναμνηστικό: Νόσος Hodgkin

Διαβάστε περισσότερα

ΔΡ. Γ. Ι. ΠΙΣΣΑΚΑΣ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΛΗΝ. ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ. ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ ΔΝΤΗΣ ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΥ ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΝΟΣ.

ΔΡ. Γ. Ι. ΠΙΣΣΑΚΑΣ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΛΗΝ. ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ. ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ ΔΝΤΗΣ ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΥ ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΝΟΣ. Η ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΔΡ. Γ. Ι. ΠΙΣΣΑΚΑΣ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΛΗΝ. ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ. ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ ΔΝΤΗΣ ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΥ ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΝΟΣ.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ ΠΟΥΛΙΑΝΙΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΟΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗΣ ΓΝΑ Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟ Βιοψίες κατά χρονολογική σειρά παραλαβής: 1. Βιοψία 2 ης μοίρας δωδεκαδακτύλου με αριθμό πρωτοκόλλου

Διαβάστε περισσότερα

Γαστρεντερο-Παγκρεατικά Νευροενδοκρινή Νεοπλάσματα grade 3 (GEP NEN G3) Νεότερα Παθολογοανατομικά Δεδομένα

Γαστρεντερο-Παγκρεατικά Νευροενδοκρινή Νεοπλάσματα grade 3 (GEP NEN G3) Νεότερα Παθολογοανατομικά Δεδομένα Γαστρεντερο-Παγκρεατικά Νευροενδοκρινή Νεοπλάσματα grade 3 (GEP NEN G3) Νεότερα Παθολογοανατομικά Δεδομένα Δημήτριος Παπαϊωάννου, MD, MSc Παθολογοανατομικό Τμήμα Νοσ. ΥΓΕΙΑ - ΜΗΤΕΡΑ NET MASTERCLASS 2017

Διαβάστε περισσότερα

Χειρουργική αντιμετώπιση μη μικροκυτταρικού Ca πνεύμονα. Μαδέσης Αθανάσιος Επιμελητής Α Καρδιοθωρακοχειρουργικής

Χειρουργική αντιμετώπιση μη μικροκυτταρικού Ca πνεύμονα. Μαδέσης Αθανάσιος Επιμελητής Α Καρδιοθωρακοχειρουργικής Χειρουργική αντιμετώπιση μη μικροκυτταρικού Ca πνεύμονα Μαδέσης Αθανάσιος Επιμελητής Α Καρδιοθωρακοχειρουργικής Κλινικής Γ.Ν.Ν.Γ.Παπανικολάου Καρκίνος Πνεύμονα Πρώτη αιτία θανάτου από καρκίνο στις ΗΠΑ

Διαβάστε περισσότερα

Παθολογοανατομική προσέγγιση διάγνωση. Σχολιασμός Δημ. Σαμπαζιώτης, Ειδικευόμενος

Παθολογοανατομική προσέγγιση διάγνωση. Σχολιασμός Δημ. Σαμπαζιώτης, Ειδικευόμενος Παθολογοανατομική προσέγγιση διάγνωση Σχολιασμός Δημ. Σαμπαζιώτης, Ειδικευόμενος Παρασκευή Οστεομυελικής βιοψίας (ΟΜΒ) Επαρκής διαγνωστική ΟΜΒ πρέπει να είναι τουλάχιστον 1.5εκ, με απουσία crush artifact

Διαβάστε περισσότερα

Edinburgh dataset; unsupervised hierarchical

Edinburgh dataset; unsupervised hierarchical Κατά τον έλεγχο με βιοψία δια βελόνης (FNB) θυρεοειδούς διαπιστώθηκε διήθηση θυρεοειδικού ιστού από υψηλής κακοήθειας ορώδες καρκίνωμα ωοθηκών. Όλοι οι δείκτες θυρεοειδικής διαφοροποίησης (TTF-1, CK 19,

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τμήμα Ιατρικής Εργαστήριο Ακτινολογίας Ιατρικής Απεικόνισης

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τμήμα Ιατρικής Εργαστήριο Ακτινολογίας Ιατρικής Απεικόνισης Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τμήμα Ιατρικής Εργαστήριο Ακτινολογίας Ιατρικής Απεικόνισης Διδάσκοντες Ιωάννης Β. Φεζουλίδης Καθηγητής Μαριάννα Βλυχού Αναπλ. Καθηγήτρια Έφη Καψαλάκη Αναπλ. Καθηγήτρια Αικατερίνη

Διαβάστε περισσότερα

Δυσμενείς παράγοντες μετά ριζική προστατεκτομή. Μετεγχειρητική ακτινοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία διάσωσης;

Δυσμενείς παράγοντες μετά ριζική προστατεκτομή. Μετεγχειρητική ακτινοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία διάσωσης; Δυσμενείς παράγοντες μετά ριζική προστατεκτομή. Μετεγχειρητική ακτινοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία διάσωσης; Καμπέρης Ευστάθιος Ακτινοθεραπευτής - Ογκολόγος Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης 6 Νοεμβρίου 2015

Διαβάστε περισσότερα

Κλινικές ενδείξεις της ποζιτρονικής τομογραφίας (PET-CT)

Κλινικές ενδείξεις της ποζιτρονικής τομογραφίας (PET-CT) Κλινικές ενδείξεις της ποζιτρονικής τομογραφίας (PET-CT) Ευαγγελία Σκούρα, MSc, PhD Πυρηνικός Ιατρός, Βιοϊατρική, Επ. Συνεργάτης τμήματος Πυρηνικής Ιατρικής-PET/CT ΓΝΑ Ο Ευαγγελισμός PET (ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ ΕΚΠΟΜΠΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Ριζική προστατεκτομή

Ριζική προστατεκτομή Ριζική προστατεκτομή Ηρακλής Χ. Μητσογιάννης Επίκ. Καθηγητής Ουρολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών Σισμανόγλειο Γ.Ν.Α. Σύγκρουση συμφερόντων Ερευνητής, Ομιλητής, Σύμβουλος (κατά την τελευταία 5ετία) για τις

Διαβάστε περισσότερα

Αγγειΐτιδες μεγάλων αγγείων Απεικόνιση και Διάγνωση

Αγγειΐτιδες μεγάλων αγγείων Απεικόνιση και Διάγνωση Αγγειΐτιδες μεγάλων αγγείων Απεικόνιση και Διάγνωση Tσαλαπάκη Χριστίνα Ρευματολόγος, Επιμελήτρια Β Κοινό Πρόγραμμα Ρευματολογίας Mονάδα Κλινικής Ανοσολογίας-Ρευματολογίας B Παθολογική Κλινική και Ομώνυμο

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση της βιοχημικής υποτροπής στον καρκίνο του προστάτη

Διαχείριση της βιοχημικής υποτροπής στον καρκίνο του προστάτη Μωυσίδης Κυριάκος Λέκτορας Ουρoλογίας Β ουρολογική κλινική του Α.Π.Θ. Διευθυντής Καθηγητής Ε. Ιωαννίδης Διαχείριση της βιοχημικής υποτροπής στον καρκίνο του προστάτη Καρκίνος του προστάτη Yπάρχει κάποια

Διαβάστε περισσότερα

ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΕΣ ΜΕΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΕΣ ΜΕΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΕΣ ΜΕΤΑΣΤΑΣΕΙΣ Κριτήρια επιλογής ασθενούς Κλινικές ενδείξεις Καρκίνος πνεύµονα Χαρακτηριστικά ασθενούς Υψηλού κινδύνου Περιορισµένη υποτροπή Κυτταροµειωτική θεραπεία Έλεγχος τοπικής νόσου Ανθεκτική

Διαβάστε περισσότερα

Journal of Experimental Hematology

Journal of Experimental Hematology 912 Journal of Experimental Hematology 2012 20 4 912-916 Article ID 1009-2137 2012 04-0912 - 05 MALT * 100730 B MALT 8 MALT 3 ⅠE COP /CHOP 5 Ⅳ COP /CHOP CR PR 100% 3 ⅠE PR 5 Ⅳ CR 21 3 ⅠE PR 5 Ⅳ CR MALT

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση Περιστατικού ΚΟΛΛAΡΗ ΕΡΙEΤΑ ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕNΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ

Παρουσίαση Περιστατικού ΚΟΛΛAΡΗ ΕΡΙEΤΑ ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕNΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ Παρουσίαση Περιστατικού ΚΟΛΛAΡΗ ΕΡΙEΤΑ ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕNΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ Αιτία Προσέλευσης Ασθενής, 72 ετών, προσέρχεται στα ΕΙ του Αιματολογικού προγραμματισμένα για επανέλεγχο Ηt: 25,6%: εισαγωγή για περαιτέρω

Διαβάστε περισσότερα

Αντικατοπτρισμοί: Μικρές ιατρικές ιστορίες Mεγάλα μαθήματα. Μαρία Παπαϊωάννου Αιματολόγος. Α Παθολογική Κλινική Α.Π.Θ. ΠΓΝ ΑΧΕΠΑ, Θεσσαλονίκη

Αντικατοπτρισμοί: Μικρές ιατρικές ιστορίες Mεγάλα μαθήματα. Μαρία Παπαϊωάννου Αιματολόγος. Α Παθολογική Κλινική Α.Π.Θ. ΠΓΝ ΑΧΕΠΑ, Θεσσαλονίκη Αντικατοπτρισμοί: Μικρές ιατρικές ιστορίες Mεγάλα μαθήματα. 9 Ιανουαρίου 2016, Ιωάννινα Μαρία Παπαϊωάννου Αιματολόγος Α Παθολογική Κλινική Α.Π.Θ. ΠΓΝ ΑΧΕΠΑ, Θεσσαλονίκη Η ιστορία της HIV νόσου συμπλήρωσε

Διαβάστε περισσότερα

1ο Εκπαιδευτικό Σεμινάριο ΕΜ-ΚΑΠΕΣ Θεσσαλονίκη, 22-24/11/2013. Χ. Τριαντοπούλου Δ/ντρια Ακτινολογικού τμήματος «Κωνσταντοπούλειο» Νοσοκομείο

1ο Εκπαιδευτικό Σεμινάριο ΕΜ-ΚΑΠΕΣ Θεσσαλονίκη, 22-24/11/2013. Χ. Τριαντοπούλου Δ/ντρια Ακτινολογικού τμήματος «Κωνσταντοπούλειο» Νοσοκομείο 1ο Εκπαιδευτικό Σεμινάριο ΕΜ-ΚΑΠΕΣ Θεσσαλονίκη, 22-24/11/2013 Χ. Τριαντοπούλου Δ/ντρια Ακτινολογικού τμήματος «Κωνσταντοπούλειο» Νοσοκομείο Μερικά δεδομένα 50-60% των ασθενών αναπτύσσουν ηπατικές μεταστάσεις

Διαβάστε περισσότερα

Ακτινολογική Εκτίμηση Ανταπόκρισης Νόσου στη Θεραπεία: RECIST Κριτήρια

Ακτινολογική Εκτίμηση Ανταπόκρισης Νόσου στη Θεραπεία: RECIST Κριτήρια Ακτινολογική Εκτίμηση Ανταπόκρισης Νόσου στη Θεραπεία: RECIST Κριτήρια Η απεικόνιση αποτελεί σημαντικό βιολογικό δείκτη ανταπόκρισης στη θεραπεία, είτε στα πλαίσια της καθημερινής κλινικής πράξης είτε

Διαβάστε περισσότερα

Ενδείξεις PET/CT στον Καρκίνο του Πνεύμονα. Δ. Ν. Έξαρχος, Τμήμα CT-MRI &PET/CT Θεραπευτήριο «Ο Ευαγγελισμός»

Ενδείξεις PET/CT στον Καρκίνο του Πνεύμονα. Δ. Ν. Έξαρχος, Τμήμα CT-MRI &PET/CT Θεραπευτήριο «Ο Ευαγγελισμός» Ενδείξεις PET/CT στον Καρκίνο του Πνεύμονα Δ. Ν. Έξαρχος, Τμήμα CT-MRI &PET/CT Θεραπευτήριο «Ο Ευαγγελισμός» PET/CT Σταδιοποίηση ΤΝΜ Αξιολογεί το θεραπευτικό αποτέλεσμα (πλήρη ανταπόκριση, μερική ανταπόκριση,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΔΑ: Β4ΛΨΟΞ7Μ-8Δ4 ΑΝΑΡΤΗΤΕΟ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ. Αθήνα, 05/06/2012. Αρ. Πρωτ.: 26688

ΑΔΑ: Β4ΛΨΟΞ7Μ-8Δ4 ΑΝΑΡΤΗΤΕΟ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ. Αθήνα, 05/06/2012. Αρ. Πρωτ.: 26688 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ & ΚΟΙΝ. ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝ. ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Εθνικός Οργανισμός Παροχής Υπηρεσιών Υγείας www.eopyy.gov.gr Γενική Δ/νση: Σχεδιασμού & Ανάπτυξης Υπηρεσιών

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλήνιο Συνέδριο Ακτινολογίας-Αθήνα 2000

Πανελλήνιο Συνέδριο Ακτινολογίας-Αθήνα 2000 ΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΤΗΣ ΣΠΙΝΘΗΡΟΜΑΣΤΟΓΡΑΦΙΑΣ ΜΕ ΤC99m-TETROFOSMIN Γεωργοσοπούλου Μ, Λύρα Σ, Χατζηλύρα Π Γεωργούντζος Β, Παππάς, Μανδάλου Α, Τσουρούλας Μ, Στριγγάρης Κ, Βλάχος Λ Εργ. Ακτινολογίας Παν/μίου

Διαβάστε περισσότερα

Αντιμετώπιση καρκίνου πνεύμονα με βάση τις Διεθνείς κατευθυντήριες Οδηγίες

Αντιμετώπιση καρκίνου πνεύμονα με βάση τις Διεθνείς κατευθυντήριες Οδηγίες Αντιμετώπιση καρκίνου πνεύμονα με βάση τις Διεθνείς κατευθυντήριες Οδηγίες Μη μικροκυτταρικός Καρκίνος Πνεύμονα Στάδιο ΙΙΙ (τοπικά εκτεταμένος) Βάσσος Δημήτριος MD MSc Πνευμονολόγος Επιστημονικός Συνεργάτης

Διαβάστε περισσότερα

Η κυτταρομετρία ροής στα Β λεμφοϋπερπλαστικά νοσήματα. Ελένη Καψάλη Επίκουρη Καθηγήτρια Αιματολογίας

Η κυτταρομετρία ροής στα Β λεμφοϋπερπλαστικά νοσήματα. Ελένη Καψάλη Επίκουρη Καθηγήτρια Αιματολογίας Η κυτταρομετρία ροής στα Β λεμφοϋπερπλαστικά νοσήματα Ελένη Καψάλη Επίκουρη Καθηγήτρια Αιματολογίας Κατάταξη λεμφικών νεοπλασμάτων Τα νεοπλάσματα των Β, Τ, ΝΚ λεμφοκυττάρων είναι όγκοι από ανώριμα και

Διαβάστε περισσότερα

ΙΕΡΟΛΑΓOΝΙΕΣ ΑΡΘΡΩΣΕΙΣ-ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗ ΣΤΗΛΗ ΠΟΤΕ Ο ΚΛΙΝΙΚΟΣ ΠΑΡΑΠΕΜΠΕΙ ΓΙΑ MRI ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΟΥΓΚΑΣ ΕΠΙΚ. ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΓΝΗ

ΙΕΡΟΛΑΓOΝΙΕΣ ΑΡΘΡΩΣΕΙΣ-ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗ ΣΤΗΛΗ ΠΟΤΕ Ο ΚΛΙΝΙΚΟΣ ΠΑΡΑΠΕΜΠΕΙ ΓΙΑ MRI ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΟΥΓΚΑΣ ΕΠΙΚ. ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΓΝΗ ΙΕΡΟΛΑΓOΝΙΕΣ ΑΡΘΡΩΣΕΙΣ-ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗ ΣΤΗΛΗ ΠΟΤΕ Ο ΚΛΙΝΙΚΟΣ ΠΑΡΑΠΕΜΠΕΙ ΓΙΑ MRI ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΟΥΓΚΑΣ ΕΠΙΚ. ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΓΝΗ Καμία σύγκρουση συμφερόντων Περίγραμμα Εισαγωγικά στοιχεία Η ανάγκη

Διαβάστε περισσότερα

Α ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ & ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ Γ.Ν.Α. «ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ» ΝΟΣΟΣ PAGET ΑΙΔΟΙΟΥ

Α ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ & ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ Γ.Ν.Α. «ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ» ΝΟΣΟΣ PAGET ΑΙΔΟΙΟΥ Α ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ & ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ Γ.Ν.Α. «ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ» ΝΟΣΟΣ PAGET ΑΙΔΟΙΟΥ Κουτρούµπα Ι, Χαϊδόπουλος Δ, Θωµάκος Ν, Σωτηροπούλου Μ, Καθοπούλης Ν, Βλάχος

Διαβάστε περισσότερα

ΙΩΑΝΝΗΣ Θ. ΝΑΤΣΙΟΠΟΥΛΟΣ Α ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ»

ΙΩΑΝΝΗΣ Θ. ΝΑΤΣΙΟΠΟΥΛΟΣ Α ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ» 8ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 18-21 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2007 ΙΩΑΝΝΗΣ Θ. ΝΑΤΣΙΟΠΟΥΛΟΣ Α ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ» ΠΙΘΑΝΗ ΚΑΚΟΗΘΕΙΑ ΚΛΙΝΙΚΗ Ψηλαφητή

Διαβάστε περισσότερα

Journal of Experimental Hematology ML AHSCT

Journal of Experimental Hematology ML AHSCT 598 Journal of Experimental Hematology 2012 20 3 598-602 Article ID 1009-2137 2012 03-0598 - 05 100 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2* 1 100853 2 307 100071 ML AHSCT 1992 9 2010 8 307 AHSCT 100 ML AHSCT 3 5 10

Διαβάστε περισσότερα

Ανατομία του προστάτη σε ζώνες κατά McNeal

Ανατομία του προστάτη σε ζώνες κατά McNeal 15/1/2018 Νέα απεικονιστική προσέγγιση του καρκίνου του προστάτη. Θέσεις και περιορισμοί του σύγχρονου ακτινολόγου. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ ΣΟΦΙΑ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α Ακτινολογικό Εργαστήριο Νοσ.Παπαγεωργίου ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Θεραπεία ασθενών με Ενδιαμέσου-2/Υψηλού κινδύνου ΜΔΣ. Ιωάννα Σακελλάρη Μονάδα Μεταμόσχευσης

Θεραπεία ασθενών με Ενδιαμέσου-2/Υψηλού κινδύνου ΜΔΣ. Ιωάννα Σακελλάρη Μονάδα Μεταμόσχευσης Θεραπεία ασθενών με Ενδιαμέσου-2/Υψηλού κινδύνου ΜΔΣ Ιωάννα Σακελλάρη Μονάδα Μεταμόσχευσης Ιωάννα Σακελλάρη Μονάδα Μεταμόσχευσης Γ.ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ Γ.ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ No conflicts of interest WHO 2008 περιορισμοί

Διαβάστε περισσότερα

ΛΕΜΦΑ ΕΝΙΚΟ ΛΕΜΦΩΜΑ ΟΡΙΑΚΗΣ ΖΩΝΗΣ ΙΣΤΟΛΟΓΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ

ΛΕΜΦΑ ΕΝΙΚΟ ΛΕΜΦΩΜΑ ΟΡΙΑΚΗΣ ΖΩΝΗΣ ΙΣΤΟΛΟΓΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ ΛΕΜΦΑ ΕΝΙΚΟ ΛΕΜΦΩΜΑ ΟΡΙΑΚΗΣ ΖΩΝΗΣ ΙΣΤΟΛΟΓΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ Μικρά ή µεσαίου µεγέθους λεµφοειδή κύτταρα Πυρήνες στρογγυλοί ή ανωµάλου σχήµατος (µονοκυτταροειδείς ή σαν κεντροκύτταρα) ιαυγές κυτταρόπλασµα ΛΕΜΦΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΚΟΗΘΗ ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ Λέμφωμα Hodgkin και Επιθετικά μη-hodgkin Λεμφώματα

ΚΑΚΟΗΘΗ ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ Λέμφωμα Hodgkin και Επιθετικά μη-hodgkin Λεμφώματα ΚΑΚΟΗΘΗ ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ Λέμφωμα Hodgkin και Επιθετικά μη-hodgkin Λεμφώματα Θεόδωρος Π. Βασιλακόπουλος Επ. Καθ. Αιματολογίας Αιματολογική Κλινική Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών ΑΔΡΗ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΚΑΚΟΗΘΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΧΡΗΖΟΥΝ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΡΜΗΝΕΙΑΣ. Σταυρούλα Μπουσμουκίλια Δ/ντρια Β Πνευμονολογικής κλινικής Γ.Ν.

ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΧΡΗΖΟΥΝ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΡΜΗΝΕΙΑΣ. Σταυρούλα Μπουσμουκίλια Δ/ντρια Β Πνευμονολογικής κλινικής Γ.Ν. ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΧΡΗΖΟΥΝ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΡΜΗΝΕΙΑΣ Σταυρούλα Μπουσμουκίλια Δ/ντρια Β Πνευμονολογικής κλινικής Γ.Ν. Καβάλας Ηαπλήα/α θώρακα Είναι το αρχικό απεικονιστικό εργαλείο του

Διαβάστε περισσότερα

Σας ενημερώνουμε πως η εγγραφή στην Ημερίδα είναι δωρεάν.

Σας ενημερώνουμε πως η εγγραφή στην Ημερίδα είναι δωρεάν. ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ Αγαπητοί κ.κ., Αποτελεί ιδιαίτερη τιμή και χαρά να σας προσκαλέσουμε στο 1 st One-day Course in Interventional Pulmonology EBUS-TBNA: Exploring the Mediastinum, με διεθνή συμμετοχή, που θα

Διαβάστε περισσότερα

Η Μαγνητική Τομογραφία της καρδιάς στην διάγνωση της αμυλοείδωσης

Η Μαγνητική Τομογραφία της καρδιάς στην διάγνωση της αμυλοείδωσης Η Μαγνητική Τομογραφία της καρδιάς στην διάγνωση της αμυλοείδωσης Νικόλαος Λ. Κελέκης Καθηγητής Ακτινοδιαγνωστικής Β Εργαστήριο Ακτινολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών Ρόλος της ΜΤ στις μυοκαρδιοπάθειες

Διαβάστε περισσότερα

Διλήμματα στον προστατικό καρκίνο. Γεράσιμος Αλιβιζάτος Διευθυντής Γ Ουρολογικής Κλινικής Νοσοκομείου ΥΓΕΙΑ

Διλήμματα στον προστατικό καρκίνο. Γεράσιμος Αλιβιζάτος Διευθυντής Γ Ουρολογικής Κλινικής Νοσοκομείου ΥΓΕΙΑ Διλήμματα στον προστατικό καρκίνο Γεράσιμος Αλιβιζάτος Διευθυντής Γ Ουρολογικής Κλινικής Νοσοκομείου ΥΓΕΙΑ Επιδημιολογικά στοιχεία Ο προστατικός καρκίνος είναι ο συχνότερος, από διαγνωστικής πλευράς καρκίνος,

Διαβάστε περισσότερα

Urogold III: Οι σημαντικότερες δημοσιεύσεις της χρονιάς (Προστάτης- όρχεις)

Urogold III: Οι σημαντικότερες δημοσιεύσεις της χρονιάς (Προστάτης- όρχεις) Urogold III: Οι σημαντικότερες δημοσιεύσεις της χρονιάς (Προστάτης- όρχεις) Μουρμούρης Παναγιώτης MD, MSc, PhD, FEBU Πανεπιστημιακός Υπότροφος ΕΚΠΑ Β Ουρολογική Κλινική Σισμανόγλειο ΓΝΑ Καμία σύγκρουση

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΤΟΜΗ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΟΥ ΠΑΡΕΓΧΥΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΧΗΜΕΙΟ-ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ. Χριστόφορος Ν. Φορούλης Επίκουρος Καθηγητής Θωρακοχειρουργικής Α.Π.Θ.

ΕΚΤΟΜΗ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΟΥ ΠΑΡΕΓΧΥΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΧΗΜΕΙΟ-ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ. Χριστόφορος Ν. Φορούλης Επίκουρος Καθηγητής Θωρακοχειρουργικής Α.Π.Θ. ΕΚΤΟΜΗ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΟΥ ΠΑΡΕΓΧΥΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΧΗΜΕΙΟ-ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ Χριστόφορος Ν. Φορούλης Επίκουρος Καθηγητής Θωρακοχειρουργικής Α.Π.Θ. Πρόληψη και Θεραπευτικές Προσεγγίσεις του Καρκίνου του Πνεύμονα

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΘΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΣΕ ΙΟΝΤΙΖΟΥΣΑ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ ΓΙΑ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΟΥΣ ΣΚΟΠΟΥΣ: ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΠΥΡΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

ΟΡΘΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΣΕ ΙΟΝΤΙΖΟΥΣΑ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ ΓΙΑ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΟΥΣ ΣΚΟΠΟΥΣ: ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΠΥΡΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ «Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ» ΟΡΘΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΣΕ ΙΟΝΤΙΖΟΥΣΑ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ ΓΙΑ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΟΥΣ ΣΚΟΠΟΥΣ: ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΠΥΡΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ Πριφτάκης Δημήτρης, Πυρηνικός

Διαβάστε περισσότερα

Ο ρόλος της αιμαφαίρεσης στην μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρων. Παναγιώτης Τσιριγώτης

Ο ρόλος της αιμαφαίρεσης στην μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρων. Παναγιώτης Τσιριγώτης Ο ρόλος της αιμαφαίρεσης στην μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρων Παναγιώτης Τσιριγώτης Αιμαφαίρεση και Μεταμόσχευση Λήψη του μοσχεύματος Αντιμετώπιση επιπλοκών Αντιμετώπιση νόσου του μοσχεύματος έναντι

Διαβάστε περισσότερα

Διαδερμική επεμβατική αντιμετώπιση ασθενών της τέταρτης ηλικίας

Διαδερμική επεμβατική αντιμετώπιση ασθενών της τέταρτης ηλικίας Διαδερμική επεμβατική αντιμετώπιση ασθενών της τέταρτης ηλικίας Ν. Τσιγαρίδας, Α. Ράμμος, Β. Μελαδίνης, Κ. Σταμάτης, Β. Τελάκη, Κ.Σιόγκας Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο Χατζηκώστα, Καρδιολογική Κλινική, Ιωάννινα

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγική Xηµειοθεραπεία (Neoadjuvant) στον Καρκίνο του Πνεύµονα

Εισαγωγική Xηµειοθεραπεία (Neoadjuvant) στον Καρκίνο του Πνεύµονα Εισαγωγική Xηµειοθεραπεία (Neoadjuvant) στον Καρκίνο του Πνεύµονα Άντζελ Ιακώβ Πνευµονολόγος Νεφρολόγος Παθολόγος Συντονιστής Διευθυντής Πνευµονολογικής Ογκολογικής Κλινικής Βρογχοσκοπικού Τµήµατος Αντικαπνιστικού

Διαβάστε περισσότερα

Πανθηλωμάτωση ουροδόχου κύστεως Πολλαπλές TUR η ριζική κυστεκτομή

Πανθηλωμάτωση ουροδόχου κύστεως Πολλαπλές TUR η ριζική κυστεκτομή Πανθηλωμάτωση ουροδόχου κύστεως Πολλαπλές TUR η ριζική κυστεκτομή ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ MD,MSc,FEBU ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ Β, ΟΥΡΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Α.Ο.Ν.Α Θεωρίες προέλευσης της πολλαπλότητας των όγκων

Διαβάστε περισσότερα

Θεόδωρος Π. Βασιλακόπουλος Λέκτορας Αιματολογίας. Α Παθολογική Κλινική Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Θεόδωρος Π. Βασιλακόπουλος Λέκτορας Αιματολογίας. Α Παθολογική Κλινική Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών ΚΑΚΟΗΘΗ ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ Θεόδωρος Π. Βασιλακόπουλος Λέκτορας Αιματολογίας Α Παθολογική Κλινική Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών ΑΔΡΗ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΚΑΚΟΗΘΩΝ ΛΕΜΦΩΜΑΤΩΝ ΚΑΤA WHO Λέμφωμα Hodgkin 85% Νεοπλάσματα

Διαβάστε περισσότερα

ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΑΝΑΚΛΙΣΕΩΣ. Π Φλεβάρη. Β Πανεπιστηµιακή Καρδιολογική Κλινική, Νοσοκοµείο Αττικόν, Αθήνα

ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΑΝΑΚΛΙΣΕΩΣ. Π Φλεβάρη. Β Πανεπιστηµιακή Καρδιολογική Κλινική, Νοσοκοµείο Αττικόν, Αθήνα ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΑΝΑΚΛΙΣΕΩΣ Π Φλεβάρη Β Πανεπιστηµιακή Καρδιολογική Κλινική, Νοσοκοµείο Αττικόν, Αθήνα Φυσιολογική βάση DIAGNOSTIC YIELD OF VARIOUS TESTS IN 308 PATIENTS WITH A FINAL DIAGNOSIS ACCORDING TO ESC

Διαβάστε περισσότερα

Αυτόλογη μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρων Λίγκα Μαρία

Αυτόλογη μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρων Λίγκα Μαρία Αυτόλογη μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρων Λίγκα Μαρία Αιματολόγος, Επιμελήτρια Β Αιματολογικό Τμήμα Παθολογικής Κλινικής Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Πατρών Μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρων (ΜΑΚ)

Διαβάστε περισσότερα

Ουρολοιμώξεις: Απεικονιστικός έλεγχος ποιος και πότε. Παπαχρήστου Φώτιος Καθηγητής Παιδιατρικής Νεφρολογίας Διευθυντής Α Παιδιατρικής Κλινικής Α.Π.Θ.

Ουρολοιμώξεις: Απεικονιστικός έλεγχος ποιος και πότε. Παπαχρήστου Φώτιος Καθηγητής Παιδιατρικής Νεφρολογίας Διευθυντής Α Παιδιατρικής Κλινικής Α.Π.Θ. Ουρολοιμώξεις: Απεικονιστικός έλεγχος ποιος και πότε Παπαχρήστου Φώτιος Καθηγητής Παιδιατρικής Νεφρολογίας Διευθυντής Α Παιδιατρικής Κλινικής Α.Π.Θ. Σημαντικό παιδιατρικό πρόβλημα Συχνότητα Έως τα 2 χρόνια

Διαβάστε περισσότερα

UroSwords I (ΚΥΠ) Μονοθεραπεία ή συνδυαστική φαρμακοθεραπεία; Η μονοθεραπεία είναι επαρκής. Χαράλαμπος Κ. Μαμουλάκης Λέκτορας Ουρολογίας

UroSwords I (ΚΥΠ) Μονοθεραπεία ή συνδυαστική φαρμακοθεραπεία; Η μονοθεραπεία είναι επαρκής. Χαράλαμπος Κ. Μαμουλάκης Λέκτορας Ουρολογίας UroSwords I (ΚΥΠ) Μονοθεραπεία ή συνδυαστική φαρμακοθεραπεία; Η μονοθεραπεία είναι επαρκής Χαράλαμπος Κ. Μαμουλάκης Λέκτορας Ουρολογίας Ουρολογική Κλινική Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου Πανεπιστήμιο

Διαβάστε περισσότερα

Επίπτωση και επιβίωση από παιδικό καρκίνο στην Μεσόγειο και τον Κόσμο

Επίπτωση και επιβίωση από παιδικό καρκίνο στην Μεσόγειο και τον Κόσμο Επίπτωση και επιβίωση από παιδικό καρκίνο στην Μεσόγειο και τον Κόσμο Μαρία Κούρτη, ΜSc,PhD Eπιμελ. Α Ε.Σ.Υ Παιδοογκολογική Κλινική Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης Παιδικός καρκίνος Ηλικία

Διαβάστε περισσότερα

Διάγνωση οστεομυελίτιδας διαβητικού ποδιού: Ερμηνεία σπινθηρογραφικών ευρημάτων

Διάγνωση οστεομυελίτιδας διαβητικού ποδιού: Ερμηνεία σπινθηρογραφικών ευρημάτων Κλινικό Φροντιστήριο: «Απεικονιστικές μέθοδοι» Διάγνωση οστεομυελίτιδας διαβητικού ποδιού: Ερμηνεία σπινθηρογραφικών ευρημάτων Σταματία Γεώργα Πυρηνικός ιατρός, Δρ. Α.Π.Θ, Επιμελήτρια A Γ Εργαστήριο Πυρηνικής

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτες Διαγνωστικής Ακρίβειας

Μελέτες Διαγνωστικής Ακρίβειας Clinical Research & Evidence-Based Medicine Unit Aristotle University of Thessaloniki Μελέτες Διαγνωστικής Ακρίβειας Πασχάλης Πάσχος MD, MSc Γαστρεντερολόγος Μονάδα Κλινικής Έρευνας και Τεκμηριωμένης Ιατρικής

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΩΤΕΡΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΣΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΗΣ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗΣ ΕΜΒΟΛΗΣ

ΝΕΩΤΕΡΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΣΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΗΣ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗΣ ΕΜΒΟΛΗΣ ΝΕΩΤΕΡΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΣΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΗΣ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗΣ ΕΜΒΟΛΗΣ ΠΕΤΡΟΣ ΜΠΑΚΑΚΟΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ - ΕΝΤΑΤΙΚΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΚ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΝ/ΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ Α ΠΑΝ/ΚΗ ΠΝΕΥΜ/ΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Ν.Ν.Θ.Α «ΣΩΤΗΡΙΑ» Κλινική Εικόνα

Διαβάστε περισσότερα

Βασικές αρχές χηµειοθεραπείας στην αντιµετώπιση του µικροκυτταρικού καρκίνου (SCLC)

Βασικές αρχές χηµειοθεραπείας στην αντιµετώπιση του µικροκυτταρικού καρκίνου (SCLC) Βασικές αρχές χηµειοθεραπείας στην αντιµετώπιση του µικροκυτταρικού καρκίνου (SCLC) Δηµήτρης Διονυσόπουλος MD, PhD Ειδικός Παθολόγος Ογκολόγος Επιµελητής Β Γ.Ν. Παπαγεωργίου Απρίλιος 2014 Progress in the

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ ΤΩΝ ΟΓΚΩΝ

ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ ΤΩΝ ΟΓΚΩΝ 2. ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ ΤΩΝ ΟΓΚΩΝ Οι όγκοι χαρακτηρίζονται από πολλαπλές αλλαγές του μεταβολισμού. Η χαρακτηριστική μεταβολική λειτουργία μπορεί να μετρηθεί in vivo με τη βοήθεια ενός ραδιοσημασμένου

Διαβάστε περισσότερα

Νέες Απεικονιστικές Μέθοδοι στην Απεικόνιση του Μυοσκελετικού Συστήματος PET/CT. F-NaF PET/CT imaging. Γεώργιος Ζ. Παπαδάκης, MD, MPH, PhD

Νέες Απεικονιστικές Μέθοδοι στην Απεικόνιση του Μυοσκελετικού Συστήματος PET/CT. F-NaF PET/CT imaging. Γεώργιος Ζ. Παπαδάκης, MD, MPH, PhD Νέες Απεικονιστικές Μέθοδοι στην Απεικόνιση του Μυοσκελετικού Συστήματος PET/CT F-NaF PET/CT imaging Γεώργιος Ζ. Παπαδάκης, MD, MPH, PhD Φαινόμενο εξαΰλωσης Αρχές Ποζιτρονικής Τομογραφίας (PET Physics)

Διαβάστε περισσότερα

Χαράλαμπος Κ Σταθόπουλος. Ογκολογικό Τμήμα - ιευθυντής ΕΣΥ

Χαράλαμπος Κ Σταθόπουλος. Ογκολογικό Τμήμα - ιευθυντής ΕΣΥ Γυναίκα 53 ετών με ιστορικό ca ωοθηκών, αυξανόμενη τιμή CA 125, και λεμφαδενοπάθεια τραχήλου - μεσοθωρακίου με μετρίου βαθμού ανοσολογική διέγερση. Χαράλαμπος Κ Σταθόπουλος Ογκολογικό Τμήμα - ιευθυντής

Διαβάστε περισσότερα

ΗΜΕΡΙΔΑ ΧΗΜΕΙΑΣ 2017 Ραδιενέργεια και εφαρμογές στην Ιατρική

ΗΜΕΡΙΔΑ ΧΗΜΕΙΑΣ 2017 Ραδιενέργεια και εφαρμογές στην Ιατρική ΗΜΕΡΙΔΑ ΧΗΜΕΙΑΣ 2017 Ραδιενέργεια και εφαρμογές στην Ιατρική Μαριάννα Κοκόλη Ραδιενέργεια: εκπομπή σωματιδίων ή ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας από ορισμένους ασταθείς πυρήνες ατόμων στοιχείων που ονομάζονται

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Γνώσεις, στάσεις και ποιότητα ζωής σε ασθενείς με λέμφωμα Οι ασθενείς που πάσχουν από λέμφωμα στην Ελλάδα εμφανίζονται ελλιπώς ενημερωμένοι σχετικά με ζητήματα που αφορούν στην

Διαβάστε περισσότερα

στη διάγνωση της Πνευμονικής Εμβολής

στη διάγνωση της Πνευμονικής Εμβολής Το σπινθηρογράφημα πνευμόνων στη διάγνωση της Πνευμονικής Εμβολής Χάρις Γιαννοπούλου Πυρηνικός ιατρός Αν. Διευθύντρια Τμήματος Πυρηνικής Ιατρικής ΓΝΑ «Ο Ευαγγελισμός» Πόσο επιτακτική είναι η ορθή διάγνωση

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗ ΜΙΚΡΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΗ ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ

ΜΗ ΜΙΚΡΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΗ ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ ΜΗ ΜΙΚΡΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΗ ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ Λ.ΘΑΝΟΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗΣ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΩΤΗΡΙΑ Είδη σταδιοποίησης Κλινική σταδιοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

So much time, so little to say

So much time, so little to say So much time, so little to say > 6 εκ ασθενείς επισκέπτονται τα ΤΕΠ στις ΗΠΑ για ΘΠ ~ 5% του συνόλου των περιστατικών στα ΤΕΠ Δυνητικά απειλητικές για τη ζωή καρδιαγγειακές αιτίες ΘΠ Οξέα στεφανιαία σύνδρομα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΤΣΟΑΝΟΗ ΠΑΓΚΡΕΑΣΙΣΙΔΑ. ηέξγηνο Γειαθίδεο Γαζηξεληεξνιόγνο

ΑΤΣΟΑΝΟΗ ΠΑΓΚΡΕΑΣΙΣΙΔΑ. ηέξγηνο Γειαθίδεο Γαζηξεληεξνιόγνο ΑΤΣΟΑΝΟΗ ΠΑΓΚΡΕΑΣΙΣΙΔΑ ηέξγηνο Γειαθίδεο Γαζηξεληεξνιόγνο Ο νκηιεηήο δελ έρεη νπνηαδήπνηε ζύγθξνπζε ζπκθεξόλησλ κε θαξκαθεπηηθέο εηαηξείεορνξεγνύο ηνπ ζπλεδξίνπ ΑΤΣΟΑΝΟΗ ΠΑΓΚΡΕΑΣΙΣΙΔΑ: νξηζκόο Η ΑΠ είλαη

Διαβάστε περισσότερα

YΠΟΤΡΟΠΙΑΖΟΥΣΕΣ ΘΡΟΜΒΩΣΕΙΣ ΩΣ ΠΡΩΤΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΟΣ. Μ.Γκάμπρα 1, Ε.Μεταξά 1. Δ.Παπαδοπούλου 1, Δ.Μιχαηλίδης 1,

YΠΟΤΡΟΠΙΑΖΟΥΣΕΣ ΘΡΟΜΒΩΣΕΙΣ ΩΣ ΠΡΩΤΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΟΣ. Μ.Γκάμπρα 1, Ε.Μεταξά 1. Δ.Παπαδοπούλου 1, Δ.Μιχαηλίδης 1, 1 Παθολογική Κλινική Νοσοκομείου Ξάνθης, 2 Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών Νοσοκομείου Ξάνθης, 3Ογκολογική Κλινική Νοσοκομείου Αλεξανδρούπολης ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση είναι μια συνήθης επιπλοκή

Διαβάστε περισσότερα

NETS ΤΟΠΙΚΟ-ΠΕΡΙΟΧΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΓΑΛΑΝΗΣ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΟΣ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΟΣ ΒΙΟΚΛΙΝΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

NETS ΤΟΠΙΚΟ-ΠΕΡΙΟΧΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΓΑΛΑΝΗΣ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΟΣ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΟΣ ΒΙΟΚΛΙΝΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ NETS ΤΟΠΙΚΟ-ΠΕΡΙΟΧΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΓΑΛΑΝΗΣ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΟΣ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΟΣ ΒΙΟΚΛΙΝΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Επιθηλιακά νεοπλάσματα με επικρατούσα νευροενδοκρινική διαφοροποίηση Συχνότητα εμφάνισης NET 1,9-5,76/100,000/

Διαβάστε περισσότερα

Μονήρης πνευμονικός όζος. Ζογλοπίτης Φ. Μονάδα Βρογχοσκοπήσεων Νοσοκομείο Παπανικολάου

Μονήρης πνευμονικός όζος. Ζογλοπίτης Φ. Μονάδα Βρογχοσκοπήσεων Νοσοκομείο Παπανικολάου Μονήρης πνευμονικός όζος Ζογλοπίτης Φ. Μονάδα Βρογχοσκοπήσεων Νοσοκομείο Παπανικολάου Το κλινικό πρόβλημα. 0,09-0,2% ΜΠΟ σε α/αήct, 3-6% κακοήθεις. Πρόσφατες, 7% των εθελοντών, 76%

Διαβάστε περισσότερα

Η φαρµακοκινητική και φαρµακοδυναµική του Rituximab. Αθηνά Θεοδωρίδου Ρευµατολόγος

Η φαρµακοκινητική και φαρµακοδυναµική του Rituximab. Αθηνά Θεοδωρίδου Ρευµατολόγος Η φαρµακοκινητική και φαρµακοδυναµική του Rituximab Αθηνά Θεοδωρίδου Ρευµατολόγος Ra: Διαρκής κίνηση αυτοδραστικών Β-κυττάρων από τον µυελό των οστών στα περιφερικά λεµφικά όργανα και τον προσβεβληµένο

Διαβάστε περισσότερα