ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ. Χρήστος Παππάς Επίκουρος Καθηγητής

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ. Χρήστος Παππάς Επίκουρος Καθηγητής"

Transcript

1 Χρήστος Παππάς Επίκουρος Καθηγητής 1

2 ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 1. Γραμμομοριακή μάζα (γραμμομόριο) (M) Γραμμομόριο (M) = Μ r ή ΜΒ σε g ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ M r,h2o =18 M H2O =18 g 2. Αριθμός mol ενός χημικού στοιχείου ή μιας χημικής ένωσης m n M ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Πόσα mol είναι τα 9 g Η 2 Ο; n= ο αριθμός των mol m= η μάζα σε g Μ= η γραμμομοριακή μάζα m 9g n n 0,5mol M g 18 mol 2

3 ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ Διάλυμα λέγεται ένα ομογενές μίγμα δύο ή περισσοτέρων συστατικών. Διάλυμα = Διαλύτης + διαλυμένη(-ες) ουσία (-ες) Διαλύτης είναι το συστατικό του διαλύματος που έχει την ίδια φυσική κατάσταση με το διάλυμα και βρίσκεται συνήθως σε μεγαλύτερη αναλογία. 3

4 ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ Συγκέντρωση λέγεται η ποσότητα της διαλυμένης ουσίας που περιέχεται σε ορισμένη ποσότητα διαλύματος ή διαλύεται σε ορισμένη ποσότητα διαλύτη. Τρόποι έκφρασης συγκέντρωσης 1. Συγκέντρωση ή περιεκτικότητα στα εκατό κατά βάρος (%w/w). Εκφράζει τα g της διαλυμένης ουσίας στα 100 g διαλύματος. π. χ. Διάλυμα ΝαΟΗ 5 % (w/w) σημαίνει ότι στα 100 g διαλύματος περιέχονται 5 g ΝαΟΗ. 2. Συγκέντρωση ή περιεκτικότητα στα εκατό κατ όγκο (%w/v) ή (% v/v). (% w/v): Εκφράζει τα g της διαλυμένης ουσίας στα 100 ml διαλύματος. π. χ. Διάλυμα HCl 10 % (w/v) σημαίνει ότι στα 100 ml διαλύματος περιέχονται 10 g HCl. 4

5 ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ Τρόποι έκφρασης συγκέντρωσης (% v/v): Εκφράζει τα ml της διαλυμένης ουσίας στα 100 ml διαλύματος. π.χ. Κρασί περιέχει 9 % (v/v) οινόπνευμα, σημαίνει ότι στα 100 ml κρασιού περιέχονται 9 ml οινόπνευμα. 3. Μοριακή κατ όγκο συγκέντρωση (Molarity, M). Εκφράζει τα mol της διαλυμένης ουσίας στo 1L (1000 ml ) διαλύματος. π. χ. Διάλυμα HBr 0,2 M σημαίνει ότι στo 1L (1000 ml ) διαλύματος περιέχονται 0,2 mol HBr. 4. Μοριακή κατά βάρος συγκέντρωση (Molality, m). Εκφράζει τα mol της διαλυμένης ουσίας στα 1000 g διαλύτη. π. χ. Διάλυμα C 6 H 12 O 6 0,1 m σημαίνει ότι στα 1000 g διαλύτη περιέχονται 0,1 mol HBr. 5

6 ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ Τρόποι έκφρασης συγκέντρωσης 6. Γραμμομοριακό κλάσμα (Χ) Εκφράζει τα mol ενός συστατικού προς το συνολικό αριθμό mol όλων των συστατικών του διαλύματος. π. χ. Διάλυμα που περιέχει 1 mol CH 3 OH και 3 mol Η 2 Ο, το γραμμομοριακό κλάσμα της μεθανόλης είναι: X CH OH 3 nch OH 1mol n n 1mol 3mol 3 CH OH H O 3 2 0,25 6

7 ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΑΣΚΗΣΗ Σε κωνική φιάλη περιέχεται υδατικό διάλυμα ΝαΟΗ 10% (w/v) και πυκνότητας 1,1 g/ml. Ζητούνται: 1) Η συγκέντρωση % w/w, 2) η molarity, 3) η molality 4) το γραμμομοριακό κλάσμα του ΝαΟΗ. (M r ΝαΟΗ=40, M r Η 2 Ο =18 ) ΛΥΣΗ 1) 10 % w/v: Στα 100 ml διαλύματος περιέχονται 10 g ΝαΟΗ. Μετατρέπουμε τα ml του διαλύματος σε g με τη βοήθεια της πυκνότητας. m g d m d. V 1,1.100g 110g ύ V ml Επομένως: Στα 110 g διαλύματος περιέχονται 10 g ΝαΟΗ >> 100 g >> >> X g ΝαΟΗ X=9,09 % w/w 7

8 ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΑΣΚΗΣΗ 2) 10 % w/v: Στα 100 ml διαλύματος περιέχονται 10 g ΝαΟΗ. Μετατρέπουμε 10 g ΝαΟΗ σε mol. m 10g n n 0, 25mol g 40 mol Επομένως: Στα 100 ml διαλύματος περιέχονται 0,25 mol ΝαΟΗ >> 1000 ml >> >> X mol ΝαΟΗ X=2,5 mol/l ή 2,5 Μ 8

9 ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΑΣΚΗΣΗ 3) Για να υπολογίσουμε τη molality του διαλύματος πρέπει να γνωρίζουμε τα mol του ΝαΟΗ που είναι διαλυμένα σε ορισμένη ποσότητα διαλύτη (g). Από το 1 ο ερώτημα γνωρίζουμε ότι στα 110 ΝαΟΗ. g διαλύματος περιέχονται 10 g Επομένως στα (110 g διαλύματος - 10 g ΝαΟΗ) = 100 g διαλύτη περιέχονται 10 g ΝαΟΗ. Από το 2 ο ερώτημα γνωρίζουμε ότι τα 10 g ΝαΟΗ είναι 0,25 mol. Επομένως: Στα 100 g διαλύτη περιέχονται 0,25 mol NaOH >> 1000 g >> >> Χ mol NaOH X=2,5 mol. Άρα η molality είναι 2,5 m 9

10 ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΑΣΚΗΣΗ 4) Για να υπολογίσουμε το γραμμομοριακό κλάσμα του ΝαΟΗ πρέπει να γνωρίζουμε τα mol του ΝαΟΗ καθώς και τα mol του νερού. Από το 4 ο ερώτημα γνωρίζουμε ότι στα 100 g διαλύτη (νερού) περιέχονται 0,25 mol ΝαΟΗ. Μετατρέπουμε τα g του νερού σε mol. X m 100g n 5,55mol M g 18 mol NaOH Επομένως: nnaoh 0, 25mol n n 0, 25mol 5,55mol NaOH H O 2 0,04 10

11 ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑ Έστω ότι σε ένα ποτήρι ζέσης τοποθετούμε 38 g NaCl και 100 g H 2 O. Ένα μέρος του NaCl διαλύεται δίνοντας ενυδατωμένα ιόντα ενώ ένα άλλο μέρος παραμένει αδιάλυτο. Τα ενυδατωμένα ιόντα κινούνται ελεύθερα και συγκρούονται με τους κρυστάλλους του αδιάλυτου NaCl. Κατά τη σύγκρουση κάποια ιόντα προσκολλώνται στο αδιάλυτο NaCl ενώ κάποια άλλα ιόντα αποκολλώνται από τον κρύσταλλο και ενυδατώνονται. 11

12 ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑ Τελικά αποκαθίσταται δυναμική ισορροπία μεταξύ του διαλυτού και του αδιάλυτου NaCl. Η ισορροπία παρίσταται με τη χημική εξίσωση: Αδιάλυτο NaCl Διαλυμένο NaCl Ένα διάλυμα το οποίο, ως προς μια συγκεκριμένη ουσία, βρίσκεται σε ισορροπία ονομάζεται κορεσμένο. Αν δεν έχει αποκατασταθεί ισορροπία και μπορεί να διαλυθεί επιπλέον ουσία λέγεται ακόρεστο. 12

13 ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑ Επομένως διαλυτότητα μιας ουσίας λέγεται η ποσότητα της ουσίας που πρέπει να διαλυθεί σε ορισμένη ποσότητα διαλύτη για να προκύψει κορεσμένο διάλυμα. Συνήθως εκφράζεται σε g ή mol διαλυμένης ουσίας/100 g διαλύτη ή 1 L διαλύματος. Όσο μεγαλύτερη είναι η διαλυτότητα τόσο ευδιάλυτη είναι η ουσία ενώ όσο μικρότερη είναι η διαλυτότητα τόσο δυσδιάλυτη είναι η ουσία. ΥΠΕΡΚΟΡΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ Αν διαλύσουμε ποσότητα ουσίας σε διαλύτη σε υψηλή θερμοκρασία και ψύξουμε το διάλυμα σιγά-σιγά είναι δυνατόν το διάλυμα να περιέχει περισσότερη διαλυμένη ουσία από αυτή που προβλέπεται από τη διαλυτότητα. Το διάλυμα αυτό λέγεται υπέρκορο. Στα υπέρκορα διαλύματα δεν υπάρχει ισορροπία. Αν προσθέσουμε έστω Κρυστάλλωση υπέρκορου και έναν κρύσταλλο η περίσσεια 13 της διαλύματος CH 3 COONa. ουσίας κρυσταλλώνεται αμέσως.

14 ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑ ΕΝΘΑΛΠΙΑ ΔΙΑΛΥΣΗΣ (ΔΗ διαλ ) Διάλυση μη κρυσταλλικής ουσίας Κατά τη διάλυση μιας μη κρυσταλλικής ουσίας σε ένα διαλύτη <<σπάζουν>> οι διαμοριακές δυνάμεις στη διαλυμένη ουσία και σε κάποια ποσότητα διαλύτη (ενδόθερμη διαδικασία) και δημιουργούνται διαμοριακές δυνάμεις μεταξύ ουσίας διαλύτη ( εξώθερμη διαδικασία). Η μεταβολή της ενθαλπίας κατά τη παραπάνω διαδικασία λέγεται ενθαλπία διάλυσης (Δη διαλ ). Διάλυση κρυσταλλικής ουσίας Έστω η διάλυση του άλατος ΑΒ 1. Καταστρέφεται το κρυσταλλικό πλέγμα ΑΒ (s) A + (g) + B - (g) ΔΗ 1 >0 ΔΗ διαλ = ΔΗ 1 + ΔΗ 2 2. Ενυδατώνονται τα ιόντα Η 2 Ο A + (g) + B - (g) A + (aq) + B - (aq) ΔΗ 2 <0 14

15 ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑ ΕΝΘΑΛΠΙΑ ΔΙΑΛΥΣΗΣ (ΔΗ διαλ ) 1. Αν ΔΗ διαλ <0 η διάλυση είναι εξώθερμη 2. Αν ΔΗ διαλ >0 η διάλυση είναι ενδόθερμη 15

16 ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗ ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑ Θερμοκρασία 1. Αν η διαλυμένη ουσία είναι ιοντική ένωση συνήθως η διαλυτότητα αυξάνει αυξανομένης της θερμοκρασία. Το φαινόμενο είναι αρκετά πολύπλοκο και καλό είναι η εξάρτηση της διαλυτότητας από τη θερμοκρασία να ελέγχεται πειραματικά. 2. Αν η διαλυμένη ουσία είναι αέρια η διαλυτότητα μειώνεται αυξανομένης της θερμοκρασίας. Ο λόγος είναι ότι αυξανομένης της θερμοκρασίας σπάζουν οι ασθενείς διαμοριακές δυνάμεις μεταξύ διαλύτη και αέριας διαλυμένης ουσίας. 16

17 ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗ ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑ Πίεση Η πίεση επηρεάζει τη διαλυτότητα μόνον των αερίων. Αυξανομένης της πίεσης αυξάνει η διαλυτότητα. 17

18 ΓΙΝΟΜΕΝΟ ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑΣ (K sp ) Έστω ότι σε ένα διαλύτη διαλύεται μια στερεά ουσία Α Χ Β Ψ ενώ μέρος της παραμένει αδιάλυτο. Τότε προκύπτει κορεσμένο διάλυμα και θα επικρατεί ισορροπία. Α Χ Β Ψ (s) χα ψ+ (aq) + ψβ χ- (aq) [ ].[ ] ( aq) ( aq) [ ] ( s) ( aq) ( aq) ( s).[ ] [ ].[ ] Γινόμενο διαλυτότητας [ ].[ ] sp ( aq) ( aq) Γινόμενο ιόντων (Γ.Ι.) 18

19 ΓΙΝΟΜΕΝΟ ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑΣ (K sp ) ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Κ sp = [Bi 3+ (aq)] 2. [S 2- (aq)] 3 ΣΥΝΘΗΚΗ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΥ ΙΖΗΜΑΤΟΣ Αν σε ένα διάλυμα ισχύει: 1. Γ.Ι. < Κ sp το διάλυμα είναι ακόρεστο (δεν σχηματίζεται ίζημα). 2. Γ.Ι. = Κ sp το διάλυμα είναι κορεσμένο (δεν σχηματίζεται ίζημα). 3. Γ.Ι. > Κ sp σχηματίζεται ίζημα. 19

20 ΓΙΝΟΜΕΝΟ ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑΣ (K sp ) ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1. Να υπολογιστεί η διαλυτότητα του Ni(OH) 2 σε διάλυμα που περιέχει [Ni]=0,01M. K sp Ni(OH) 2 =1, , M r Ni(OH) 2 =93. ΛΥΣΗ Έστω S η διαλυτότητα. Τότε στην ισορροπία θα έχουμε. K sp =[Ni 2+ (aq)].[oh - (aq)] 2 1, = (0,01+S).(2S) 2 S<<0,01 1, = 0,01.4S 2 S=0, mol/l S=0, mol/l. 93 g/mol = 5, g/l 20

21 ΓΙΝΟΜΕΝΟ ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑΣ (K sp ) ΑΣΚΗΣΕΙΣ 2. Κατά την ανάμιξη 20 ml διαλύματος AgNO M και 30 ml διαλύματος NaCl 10-4 M θα σχηματισθεί ίζημα AgCl; K sp AgCl=1, ΛΥΣΗ Όταν αναμιχθούν τα δύο διαλύματα προκύπτει όγκος 50 ml. Επομένως και τα δύο διαλύματα αραιώνονται. Άρα πρέπει να υπολογίσουμε τις νέες συγκεντρώσεις. 3 ' ' M1. V1 ' 10 M.20mL 4 ( AgNO3 ) : M1V 1 M1. V M1 M M V 50mL 4 ' ' M 2. V2 ' 10 M.30mL 5 ( NaCl) : M 2V2 M 2. V M 2 M M V 50mL 21

22 ΓΙΝΟΜΕΝΟ ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑΣ (K sp ) ΑΣΚΗΣΕΙΣ Τόσο ο AgNO 3 όσο και το NaCl διίστανται. Γ.Ι. = [Αg + (aq)].[cl - (aq)] = = 2, > K sp = 1, Επομένως καταβυθίζεται ίζημα AgCl 22

23 ΚΟΛΛΟΕΙΔΗ Κολλοειδές λέγεται το διάλυμα στο οποίο η διαλυμένη (διασπαρμένη) ουσία βρίσκεται υπό μορφή συγκροτημάτων μορίων ή ιόντων διαμέτρου 10-7 έως 10-4 cm στο διαλύτη (μέσο διασποράς). Τα συγκροτήματα της διασπαρμένης ουσίας είναι ομώνυμα φορτισμένα και κινούνται άτακτα (κίνηση Brown). Κολλοειδές Fe 2 O 3 Εδώδιμα κολλοειδή 23

24 ΚΟΛΛΟΕΙΔΗ Φαινόμενο Faraday - Tyndall Αν από ένα κολλοειδές διάλυμα διέλθει φωτεινή δέσμη, τότε λόγω σκεδασμού της φωτεινής δέσμης στα σωματίδια, το διάλυμα παρατηρούμενο κάθετα προς την κατεύθυνση της δέσμης εμφανίζεται θολό. Πηγή φωτός Πραγματικό διάλυμα Κολλοειδές διάλυμα

25 ΚΟΛΛΟΕΙΔΗ Φαινόμενο Faraday - Tyndall Αν από ένα κολλοειδές διάλυμα διέλθει φωτεινή δέσμη, τότε λόγω σκεδασμού της φωτεινής δέσμης στα σωματίδια, το διάλυμα παρατηρούμενο κάθετα προς την κατεύθυνση της δέσμης εμφανίζεται θολό. θόλωμα Πηγή φωτός Πραγματικό διάλυμα Κολλοειδές διάλυμα

26 ΚΟΛΛΟΕΙΔΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΚΟΛΛΟΕΙΔΩΝ ΔΙΕΣΠΑΡΜΕΝΗ ΦΑΣΗ ΜΕΣΟ ΔΙΑΣΠΟΡΑΣ ΤΥΠΟΣ ΚΟΛΛΟΕΙΔΟΥΣ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ στερεό υγρό sol (λύμα) sol πηλού στερεό στερεό στερεό sol πολύτιμοι λίθοι στερεό αέριο στερεό aerosol καπνός υγρό υγρό γαλάκτωμα (gel) γάλα υγρό στερεό στερεό γαλάκτωμα μαργαριτάρι υγρό αέριο Υγρό aerosol ομίχλη αέριο υγρό αφρός αφρός σαπουνιού αέριο στερεό στερεός αφρός λάβα 26

27 ΚΟΛΛΟΕΙΔΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΚΟΛΛΟΕΙΔΩΝ Λυόφιλα (υδρόφιλα αν το μέσο διασποράς είναι νερό) λέγονται τα κολλοειδή τα οποία μπορούν να προσροφήσουν μόρια από το μέσο διασποράς. Στα διαλύματα αυτά οι δυνάμεις μεταξύ των μορίων του μέσου διασποράς και των σωματιδίων της διασπαρμένης φάσης είναι ισχυρές. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: Διασπορά πρωτεϊνών σε νερό. Λυόφοβα (υδρόφοβα αν το μέσο διασποράς είναι νερό) λέγονται τα κολλοειδή τα οποία δεν μπορούν να προσροφήσουν μόρια από το μέσο διασποράς. Στα διαλύματα αυτά οι δυνάμεις μεταξύ των μορίων του μέσου διασποράς και των σωματιδίων της διασπαρμένης φάσης είναι ασθενείς. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: Διασπορά Fe(OH) 3 σε νερό. 27

28 ΚΟΛΛΟΕΙΔΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΚΟΛΛΟΕΙΔΩΝ Κολλοειδή σύζευξης λέγονται τα κολλοειδή τα οποία αποτελούνται από μικύλλια. Μικύλλια λέγονται τα σωματίδια του κολλοειδούς που φέρουν ταυτόχρονα μια υδρόφιλη και μια υδρόφοβη ομάδα. Το υδρόφοβο τμήμα προσανατολίζεται προς το εσωτερικό του μικυλλίου ενώ το υδρόφιλο προς το νερό. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: Διασπορά σαπουνιού ή απορρυπαντικού σε νερό, η οδοντόκρεμα κ.α. 28

29 ΚΟΛΛΟΕΙΔΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΚΟΛΛΟΕΙΔΩΝ Η καταστροφή των κολλοειδών (καθίζηση) λέγεται θρόμβωση ή κροκίδωση. Η κροκίδωση επιτυγχάνεται με: 1. Αύξηση της θερμοκρασίας 2. Φυγοκέντριση 3. Με προσθήκη ισχυρού ηλεκτρολύτη 4. Διαβίβαση ηλεκτρικού ρεύματος (συνήθως εφαρμόζεται στα λυόφοβα) 29

30 ΑΘΡΟΙΣΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ Μια ιδιότητα λέγεται αθροιστική όταν η τιμή της εξαρτάται από τη συγκέντρωση της διαλυμένης ή των διαλυμένων ουσιών και όχι από την ταυτότητά τους (το είδος τους). ΤΑΠΕΙΝΩΣΗ ΤΟΥ ΣΗΜΕΙΟΥ ΠΗΞΗΣ ΑΝΥΨΩΣΗ ΤΟΥ ΣΗΜΕΙΟΥ ΒΡΑΣΜΟΥ Αν σε ένα διαλύτη προστεθεί μια ή περισσότερες διαλυμένες ουσίες τότε το μεν σημείο πήξης μειώνεται ενώ το σημείο βρασμού (ζέσης) αυξάνεται. Δθ f = K f. molality Δθ b = K b. molality Οι τύποι ισχύουν για μοριακά διαλύματα. Δθ f = ταπείνωση του σημείου πήξης Δθ b = ανύψωση του σημείου βρασμού K f = κρυοσκοπική σταθερά ( εξαρτάται από τον διαλύτη) K b = ζεσεοσκοπκή σταθερά ( εξαρτάται από τον διαλύτη) Molality = η μοριακότητα κατά βάρος 30

31 ΑΘΡΟΙΣΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΑΣΚΗΣΗ Υδατικό διάλυμα ασκορβικού οξέος περιεκτικότητας 18 % w/w πήζει στους -2,33 0 C. Ποιο το Μ r (MB) του ασκορβικού οξέος; Για το νερό: Κ f =1,86 0 C/m. Δθ f = 0 0 C (-2,33) 0 C = 2,33 0 C ΛΥΣΗ 0 f 2,33 C f K f. molality molality molality 1, 253m 0 K f 1,86 C m 18 % w/w : Στα 100 g διαλύματος περιέχονται 18 g ασκορβικού οξέος Στα (100-18)=82 g νερού περιέχονται 18 g ή 18/Μ mol ασκορβικού οξέος >> 1000 g >> >> 1,253 mol >> >> Άρα Μ=175,2 g/mol M r =175,2 31

32 ΑΘΡΟΙΣΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΩΣΜΩΣΗ Ημιπερατή λέγεται η μεμβράνη η οποία επιτρέπει τη διέλευση, από μέσα τους, μορίων διαλύτη όχι όμως και διαλυμένων ουσιών (ιδιαίτερα μεγάλου μοριακού βάρους). Ημιπερατή μεμβράνη 4%άμυλο 10% άμυλο H 2 O 7% άμυλο H 2 O 7% άμυλο Μόρια νερού διέρχονται και προς τις δύο κατευθύνσεις αλλά τα περισσότερα μεταφέρονται από το διάλυμα χαμηλής συγκέντρωσης προς το διάλυμα υψηλής συγκέντρωσης έως ότου οι συγκεντρώσεις εξισωθούν (ώσμωση). Όταν εξισωθούν οι συγκεντρώσεις επικρατεί δυναμική ισορροπία στη μεταφορά μορίων νερού.

33 ΑΘΡΟΙΣΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΩΣΜΩΣΗ Π 6% άμυλο H 2 O 8% άμυλο Είναι όμως πιθανόν η υδροστατική πίεση που θα παρουσιαστεί λόγω εξύψωσης της στάθμης στο δοχείο υψηλής συγκέντρωσης, να σταματήσει το φαινόμενο της ώσμωσης. Η ελάχιστη πίεση που απαιτείται να εφαρμοστεί σε ένα διάλυμα ώστε να σταματήσει η ώσμωση λέγεται. ωσμωτική πίεση (Π).

34 ΑΘΡΟΙΣΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΩΣΜΩΤΙΚΗ ΠΙΕΣΗ Π=ΜRT Π= η ωσμωτική πίεση Μ= η molarity του διαλύματος R= η παγκόσμια σταθερά των αερίων Τ= η απόλυτη θερμοκρασία

35 ΑΘΡΟΙΣΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΩΣΜΩΤΙΚΗ ΠΙΕΣΗ ΥΠΕΡΤΟΝΙΚΑ ΥΠΟΤΟΝΙΚΑ- ΙΣΟΤΟΝΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ Η ωσμωτική πίεση είναι σημαντική σε πλήθος βιολογικών διεργασιών. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Τα τοιχώματα ενός ερυθρού αιμοσφαιρίου μπορούν, προσεγγιστικά, να θεωρηθούν ως ημιπερατή μεμβράνη η οποία επιτρέπει τη διέλευση μορίων νερού. Η ωσμωτική πίεση του αιμοσφαιρίου είναι περίπου 8 atm. Επομένως το διάλυμα που περιβάλλει τα αιμοσφαίρια πρέπει να έχουν ίδια πίεση (ισοτονικό). Αν η πίεσή του είναι μεγαλύτερη (υπερτονικό) τότε μόρια νερού θα μετακινηθούν από το εσωτερικό του αιμοσφαιρίου προς τα έξω (συρρίκνωση του αιμοσφαρίου). Αντίθετα αν πίεσή του είναι μικρότερη (υποτονικό) τότε μόρια νερού θα μετακινηθούν από το διάλυμα προς το εσωτερικό του αιμοσφαιρίου (διόγκωση με πιθανή διάρηξη του αιμοσφαρίου). Για αυτούς τους λόγους ο χορηγούμενος ορός είναι ισοτονικός (0,9 % w/w).

36 ΑΘΡΟΙΣΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ ΩΣΜΩΣΗ Αν στο πυκνότερο διάλυμα εφαρμόσουμε πίεση μεγαλύτερη της ωσμωτικής τότε μόρια διαλύτη ρέουν προς το αραιότερο διάλυμα. Αυτό εφαρμόζεται στην αφαλάτωση του νερού. Η αντίστροφη ώσμωση είναι μια ενεργοβόρα διαδικασία και μπορεί να εφαρμοστεί κάνοντας χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

37 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1. Σε σφαιρική φιάλη περιέχεται υδατικό διάλυμα HCl 0,1 M και πυκνότητας 1,08 g/ml. Ζητούνται: 1) Η συγκέντρωση % w/v, 2) Η συγκέντρωση % w/w, 3) η κανονικότητα, 4) η molality 5) το γραμμομοριακό κλάσμα του HCl. (M r HCl=36,5, M r Η 2 Ο =18 ). 2. Θα έχετε παρατηρήσει ότι, αν αφήσετε σαλάτα μαρούλι με ξύδι και αλάτι για αρκετό διάστημα μαραίνεται. Εξηγείστε το φαινόμενο. 3. Ένα υδατικό διάλυμα περιέχει 19,617 g μιας μη πτητικής ουσίας με τύπο C v H 2v O v σε 90 g νερό. Το διάλυμα βράζει στους 101,24 0 C. Ποιος ο μοριακός τύπος της ένωσης; Δίνεται για το νερό K b =0,512 0 C/m. Επίσης δίνονται τα A r (ΑΒ): C=12, H=1, O=16. 37

38 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Γ. Πνευματικάκης, Χ. Μητσοπούλου, Κ. Μεθενίτης Εκδόσεις «Αθ. Σταμούλης», Αθήνα Βασική Ανόργανη Χημεία, 6 η έκδοση Ν. Δ. Κλούρας Εκδόσεις «Π.Τραυλός», Αθήνα Γενική Χημεία, τόμος Ι Ν. Κ. Ανδρικόπουλος Εκδόσεις «Μπιστικέα», Αθήνα

ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΓΙΝΟΜΕΝΟ ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑΣ

ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΓΙΝΟΜΕΝΟ ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑΣ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΓΙΝΟΜΕΝΟ ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑΣ (K sp ) Έστω ότι σε ένα διαλύτη διαλύεται µια στερεά ουσία Α Χ Β Ψ ενώ µέρος της παραµένει αδιάλυτο. Τότε προκύπτει ένα κορεσµένο διάλυµα και επικρατεί η ισορροπία: Α Χ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΜΟΡΙΑΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΙΟΝΤΩΝ

ΔΙΑΜΟΡΙΑΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΙΟΝΤΩΝ ΔΙΑΜΟΡΙΑΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΙΟΝΤΩΝ ΠΟΛΙΚΕΣ ΑΠΟΛΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ ΔΙΠΟΛΙΚΗ ΡΟΠΗ Α------------Β δ+ δ- μ Εάν µ ΟΛ 0 πολική Εάν µ ΟΛ =0 άπολη ΠΟΛΙΚΕΣ ΑΠΟΛΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ ΔΙΑΤΟΜΙΚΑ ΜΟΡΙΑ Εάν τα άτοµα είναι ίδια

Διαβάστε περισσότερα

Διάλυμα καλείται κάθε ομογενές σύστημα, το οποίο αποτελείται από δύο ή περισσότερες χημικές ουσίες, και έχει την ίδια σύσταση σε όλη του τη μάζα.

Διάλυμα καλείται κάθε ομογενές σύστημα, το οποίο αποτελείται από δύο ή περισσότερες χημικές ουσίες, και έχει την ίδια σύσταση σε όλη του τη μάζα. 1. ΔΙΑΛΥΜΑ Διάλυμα καλείται κάθε ομογενές σύστημα, το οποίο αποτελείται από δύο ή περισσότερες χημικές ουσίες, και έχει την ίδια σύσταση σε όλη του τη μάζα. Ετερογενές σύστημα καλείται αυτό, το οποίο αποτελείται

Διαβάστε περισσότερα

Γενική Χημεία. Νίκος Ξεκουκουλωτάκης Επίκουρος Καθηγητής

Γενική Χημεία. Νίκος Ξεκουκουλωτάκης Επίκουρος Καθηγητής Γενική Χημεία Νίκος Ξεκουκουλωτάκης Επίκουρος Καθηγητής Πολυτεχνείο Κρήτης Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος Γραφείο Κ2.125, τηλ.: 28210-37772 e-mail:nikosxek@gmail.com Περιεχόμενα Διαλύματα Γραμμομοριακή

Διαβάστε περισσότερα

Χημεία Α Λυκείου. Διαλύματα

Χημεία Α Λυκείου. Διαλύματα Διαλύματα Διάλυμα είναι ένα ομογενές μίγμα δύο ή περισσοτέρων ουσιών, οι οποίες αποούν τα συστατικά του διαλύματος. Από τα συστατικά αυτά, εκείνο που έχει την ίδια φυσική κατάσταση με αυτή του διαλύματος

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών. Χημεία. Ενότητα 15: Διαλύματα

Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών. Χημεία. Ενότητα 15: Διαλύματα Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών Χημεία Ενότητα 15: Διαλύματα Αν. Καθηγητής Γεώργιος Μαρνέλλος e-mail: gmarnellos@uowm.gr Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Σε ένα δάλ διάλυμα, η διαλυμένη ουσία διασπείρεται ομοιόμορφα σε όλη τη μάζα του διαλύτη

Σε ένα δάλ διάλυμα, η διαλυμένη ουσία διασπείρεται ομοιόμορφα σε όλη τη μάζα του διαλύτη Διαλύματα 1 Διαδικασία διάλυσης Σε ένα δάλ διάλυμα, η διαλυμένη ουσία διασπείρεται ομοιόμορφα σε όλη τη μάζα του διαλύτη 1. Τα μόρια του διαλύτη έλκονται από τα επιφανειακά ιόντα 2. Κάθε ιόν περιβάλλεται

Διαβάστε περισσότερα

1 Η ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΡΔΙΤΣΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ

1 Η ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΡΔΙΤΣΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ 1 Η ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΡΔΙΤΣΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΗΛΙΑΣ ΝΟΛΗΣ-ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ 2012 Διαλύματα Διάλυμα ονομάζεται κάθε ομογενές μείγμα δύο ή περισσοτέρων συστατικών. Κάθε

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Διαλύματα Παρασκευή Διαλυμάτων

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Διαλύματα Παρασκευή Διαλυμάτων ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Διαλύματα Παρασκευή Διαλυμάτων Ιωάννης Πούλιος Ιωάννης Ζιώγας Αθανάσιος Κούρας Ευαγγελία Μανώλη ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Διαλύματα - Περιεκτικότητες διαλυμάτων Γενικά για διαλύματα

Διαλύματα - Περιεκτικότητες διαλυμάτων Γενικά για διαλύματα Διαλύματα - Περιεκτικότητες διαλυμάτων Γενικά για διαλύματα Μάθημα 6 6.1. SOS: Τι ονομάζεται διάλυμα, Διάλυμα είναι ένα ομογενές μίγμα δύο ή περισσοτέρων καθαρών ουσιών. Παράδειγμα: Ο ατμοσφαιρικός αέρας

Διαβάστε περισσότερα

Ατομική μονάδα μάζας (amu) ορίζεται ως το 1/12 της μάζας του ατόμου του άνθρακα 12 6 C.

Ατομική μονάδα μάζας (amu) ορίζεται ως το 1/12 της μάζας του ατόμου του άνθρακα 12 6 C. 4.1 Βασικές έννοιες Ατομική μονάδα μάζας (amu) ορίζεται ως το 1/12 της μάζας του ατόμου του άνθρακα 12 6 C. Σχετική ατομική μάζα ή ατομικό βάρος λέγεται ο αριθμός που δείχνει πόσες φορές είναι μεγαλύτερη

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων. Ανόργανη Χημεία. Ενότητα 9 η : Διαλύματα & οι ιδιότητές τους. Δρ. Δημήτρης Π. Μακρής Αναπληρωτής Καθηγητής.

Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων. Ανόργανη Χημεία. Ενότητα 9 η : Διαλύματα & οι ιδιότητές τους. Δρ. Δημήτρης Π. Μακρής Αναπληρωτής Καθηγητής. Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων Ανόργανη Χημεία Ενότητα 9 η : Διαλύματα & οι ιδιότητές τους Οκτώβριος 2018 Δρ. Δημήτρης Π. Μακρής Αναπληρωτής Καθηγητής Διαλύματα 2 Τα ομοιογενή μίγματα μπορούν να ταξινομηθούν

Διαβάστε περισσότερα

1 ΦΥΣΙΚΟ ΦΥΣΙΚ ΧΗΜΕΙΑ Ο ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ

1 ΦΥΣΙΚΟ ΦΥΣΙΚ ΧΗΜΕΙΑ Ο ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ 1 ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΕΙΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Φυσικοχημεία συστημάτων 2 «Όμοιος Ό αρέσει όμοιο» Όσο συγγενέστερες από χημική άποψη είναι δύο ουσίες τόσο μεγαλύτερη είναι η αμοιβαία διαλυτότητά τους. Οι ανόργανες ενώσεις διαλύονται

Διαβάστε περισσότερα

Διαλυτότητα. Μάθημα 7

Διαλυτότητα. Μάθημα 7 Διαλυτότητα 7.1. SOS: Τι ονομάζουμε διαλυτότητα μιας χημικής ουσίας σε ορισμένο διαλύτη; Διαλυτότητα είναι η μέγιστη ποσότητα της χημικής ουσίας που μπορεί να διαλυθεί σε ορισμένη ποσότητα του διαλύτη,

Διαβάστε περισσότερα

Τρόποι έκφρασης της συγκέντρωσης

Τρόποι έκφρασης της συγκέντρωσης Τρόποι έκφρασης της συγκέντρωσης Συγκέντρωση διαλύματος: η ποσότητα της ουσίας (g ή moles) που έχει διαλυθεί σε δεδομένη ποσότητα διαλύτη ή διαλύματος (όγκο ή μάζα). Δημιουργούνται έτσι διάφοροι τρόποι

Διαβάστε περισσότερα

1 o ΓΕΛ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΚΟΡΔΕΛΙΟΥ ΧΗΜΕΙΑ A ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1- ΒΑΣΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ-ΣΩΜΑΤΙΔΙΑ - Τι πρέπει να γνωρίζουμε

1 o ΓΕΛ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΚΟΡΔΕΛΙΟΥ ΧΗΜΕΙΑ A ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1- ΒΑΣΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ-ΣΩΜΑΤΙΔΙΑ - Τι πρέπει να γνωρίζουμε 1 o ΓΕΛ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΚΟΡΔΕΛΙΟΥ ΧΗΜΕΙΑ A ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1- ΒΑΣΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ-ΣΩΜΑΤΙΔΙΑ - Τι πρέπει να γνωρίζουμε 1. Βασικά μεγέθη και μονάδες αυτών που θα χρησιμοποιηθούν

Διαβάστε περισσότερα

Σε ένα διάλυμα η διαλυμένη ουσία διασπείρεται ομοιόμορφα σε όλη τη μάζα του διαλύτη

Σε ένα διάλυμα η διαλυμένη ουσία διασπείρεται ομοιόμορφα σε όλη τη μάζα του διαλύτη Διαλύματα 1 Διαδικασία διάλυσης Σε ένα διάλυμα η διαλυμένη ουσία διασπείρεται ομοιόμορφα σε όλη τη μάζα του διαλύτη 1. Τα μόρια του διαλύτη έλκονται από τα επιφανειακά ιόντα 2. Κάθε ιόν περιβάλλεται από

Διαβάστε περισσότερα

Ανάλυση Τροφίμων. Ενότητα 6: Διαλύματα & οι ιδιότητές τους Τ.Ε.Ι. ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ. Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων. Ακαδημαϊκό Έτος

Ανάλυση Τροφίμων. Ενότητα 6: Διαλύματα & οι ιδιότητές τους Τ.Ε.Ι. ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ. Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων. Ακαδημαϊκό Έτος Ανάλυση Τροφίμων Ενότητα 6: Διαλύματα & οι ιδιότητές τους Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων Τ.Ε.Ι. ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Ακαδημαϊκό Έτος 2018-2019 Δημήτρης Π. Μακρής PhD DIC Αναπληρωτής Καθηγητής Διαλύματα Τα ομοιογενή μίγματα

Διαβάστε περισσότερα

Ομογενή μίγματα χημικών ουσιών τα οποία έχουν την ίδια χημική σύσταση και τις ίδιες ιδιότητες (χημικές και φυσικές) σε οποιοδήποτε σημείο τους.

Ομογενή μίγματα χημικών ουσιών τα οποία έχουν την ίδια χημική σύσταση και τις ίδιες ιδιότητες (χημικές και φυσικές) σε οποιοδήποτε σημείο τους. ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ Ομογενή μίγματα χημικών ουσιών τα οποία έχουν την ίδια χημική σύσταση και τις ίδιες ιδιότητες (χημικές και φυσικές) σε οποιοδήποτε σημείο τους. Διαλύτης: η ουσία που βρίσκεται σε μεγαλύτερη αναλογία

Διαβάστε περισσότερα

Ταξινόμηση της ύλης Διαλύματα Περιεκτικότητες διαλυμάτων. Χημεία Α Λυκείου Διδ. Εν. 1.5 π. Ευάγγελος Μαρκαντώνης 2 ο ΓΕΛ Αργυρούπολης

Ταξινόμηση της ύλης Διαλύματα Περιεκτικότητες διαλυμάτων. Χημεία Α Λυκείου Διδ. Εν. 1.5 π. Ευάγγελος Μαρκαντώνης 2 ο ΓΕΛ Αργυρούπολης Ταξινόμηση της ύλης Διαλύματα Περιεκτικότητες διαλυμάτων Χημεία Α Λυκείου Διδ. Εν. 1.5 π. Ευάγγελος Μαρκαντώνης 2 ο ΓΕΛ Αργυρούπολης Μακροσκοπική ταξινόμηση της ύλης ΥΛΗ Καθορισµένη (καθαρή) ουσία όχι

Διαβάστε περισσότερα

Σε ένα δάλ διάλυμα, η διαλυμένη ουσία διασπείρεται ομοιόμορφα σε όλη τη μάζα του διαλύτη

Σε ένα δάλ διάλυμα, η διαλυμένη ουσία διασπείρεται ομοιόμορφα σε όλη τη μάζα του διαλύτη Διαλύματα 1 Διαδικασία διάλυσης Σε ένα δάλ διάλυμα, η διαλυμένη ουσία διασπείρεται ομοιόμορφα σε όλη τη μάζα του διαλύτη 1. Τα μόρια του διαλύτη έλκονται από τα επιφανειακά ιόντα 2. Κάθε ιόν περιβάλλεται

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΜΟΡΙΑΚΕΣ ΥΝΑΜΕΙΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΥΛΗΣ ΠΡΟΣΘΕΤΙΚΕΣ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ

ΙΑΜΟΡΙΑΚΕΣ ΥΝΑΜΕΙΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΥΛΗΣ ΠΡΟΣΘΕΤΙΚΕΣ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ ΙΑΜΟΡΙΑΚΕΣ ΥΝΑΜΕΙΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΥΛΗΣ ΠΡΟΣΘΕΤΙΚΕΣ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ εσµός Υδρογόνου 1) Τι ονοµάζεται δεσµός υδρογόνου; εσµός ή γέφυρα υδρογόνου : είναι µια ειδική περίπτωση διαµοριακού δεσµού διπόλου-διπόλου,

Διαβάστε περισσότερα

Ποσοτική και Ποιoτική Ανάλυση

Ποσοτική και Ποιoτική Ανάλυση Ποσοτική και Ποιoτική Ανάλυση ιδάσκων: Σπύρος Περγαντής Γραφείο: Α206 Τηλ. 2810 545084 E-mail: spergantis@chemistry.uoc.gr ΙΑΛΥΜΑΤΑ (Γενική Χημεία, Ebbing and Gammon κεφ. 12) Εισαγωγή: Γιατί διαλύματα;

Διαβάστε περισσότερα

Προσδιορισμός της Γραμμομοριακής Μάζας ουσίας με την μέθοδο της Κρυοσκοπίας

Προσδιορισμός της Γραμμομοριακής Μάζας ουσίας με την μέθοδο της Κρυοσκοπίας Προσδιορισμός της Γραμμομοριακής Μάζας ουσίας με την μέθοδο της Κρυοσκοπίας ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΙ ΙΔΑΝΙΚΟΥ ΔΙΑΛΥΜΑΤΟΣ ΜΕΘ ΕΤΕΡΑΣ ΦΑΣΕΩΣ ΕΚ ΚΑΘΑΡΟΥ ΔΙΑΛΥΤΟΥ Προσδιορισμός μοριακού βάρους κρυοσκοπικώς Γραμμομοριακή

Διαβάστε περισσότερα

Διάλυμα, είναι κάθε ομογενές μίγμα δύο ή περισσότερων ουσιών.

Διάλυμα, είναι κάθε ομογενές μίγμα δύο ή περισσότερων ουσιών. Διάλυμα, είναι κάθε ομογενές μίγμα δύο ή περισσότερων ουσιών. Διαλύτης: Είναι το συστατικό του διαλύματος που έχει την ίδια φυσική κατάσταση με το διάλυμα. Όταν περισσότερα από ένα συστατικά έχουν την

Διαβάστε περισσότερα

2. ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

2. ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 2. ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Τύποι διαλυμάτων Διαλυτότητα και η διαδικασία διάλυσης Επιδράσεις θερμοκρασίας και πίεσης πάνω στη διαλυτότητα Τρόποι έκφρασης της συγκέντρωσης Τάση ατμών διαλύματος Ανύψωση σημείου

Διαβάστε περισσότερα

ΓΙΝΟΜΕΝΟ ΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑΣ (3) ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΙΖΗΜΑΤΩΝ. ΕΡΗ ΜΠΙΖΑΝΗ 4 ΟΣ ΟΡΟΦΟΣ, ΓΡΑΦΕΙΟ

ΓΙΝΟΜΕΝΟ ΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑΣ (3) ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΙΖΗΜΑΤΩΝ. ΕΡΗ ΜΠΙΖΑΝΗ 4 ΟΣ ΟΡΟΦΟΣ, ΓΡΑΦΕΙΟ ΓΙΝΟΜΕΝΟ ΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑΣ (3) ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΙΖΗΜΑΤΩΝ ΕΡΗ ΜΠΙΖΑΝΗ 4 ΟΣ ΟΡΟΦΟΣ, ΓΡΑΦΕΙΟ 2 eribizani@chem.uoa.gr 2107274573 1 ΙΑΛΥΤΟΠΟΙΗΣΗ ΙΖΗΜΑΤΟΣ (1) I.P = [M α+ ] m [X β- ] x < K sp (M m X x ) 1. Σχηµατισµός

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 5 Διαλύματα

Κεφάλαιο 5 Διαλύματα Κεφάλαιο 5 Διαλύματα Σύνοψη Τα διαλύματα είναι ομογενή μείγματα τα οποία βρίσκουν σημαντικές εφαρμογές σχεδόν σε όλους τους τομείς της ζωής. Κάθε διάλυμα περιέχει μία ή περισσότερες διαλυμένες ουσίες σε

Διαβάστε περισσότερα

Συγκέντρωση διαλύματος

Συγκέντρωση διαλύματος Συγκέντρωση διαλύματος Συγκέντρωση διαλύματος: η ποσότητα της ουσίας που έχει διαλυθεί σε δεδομένη ποσότητα διαλύτη ή διαλύματος. Αραιό διάλυμα: όταν η συγκέντρωση της διαλυμένης ουσίας είναι χαμηλή Πυκνό

Διαβάστε περισσότερα

5. Εξώθερμο φαινόμενο είναι: α. ο βρασμός. β. η τήξη. γ. η εξάτμιση. δ. η εξουδετέρωση.

5. Εξώθερμο φαινόμενο είναι: α. ο βρασμός. β. η τήξη. γ. η εξάτμιση. δ. η εξουδετέρωση. ΔΙΑΓΩΝΙΜΑ: Μ Α Θ Η Μ Α : Β ΣΑΞΗ ΛΤΚΕΙΟΤ ΦΗΜΕΙΑ ΚΑΣΕΤΘΤΝΗ Ε Π Ω Ν Τ Μ Ο : < < < < < <

Διαβάστε περισσότερα

1. Ο ατμοσφαιρικός αέρας, ως αέριο μίγμα, είναι ομογενές. Άρα, είναι διάλυμα.

1. Ο ατμοσφαιρικός αέρας, ως αέριο μίγμα, είναι ομογενές. Άρα, είναι διάλυμα. 2.8 Διαλύματα Υπόδειξη: Στα αριθμητικά προβλήματα, τα πειραματικά μεγέθη που δίνονται με ένα ή δύο σημαντικά ψηφία θεωρούνται ότι πρακτικά έχουν 3 ή 4 σημαντικά ψηφία. 1. Ο ατμοσφαιρικός αέρας, ως αέριο

Διαβάστε περισσότερα

Παππάς Χρήστος. Επίκουρος καθηγητής

Παππάς Χρήστος. Επίκουρος καθηγητής Παππάς Χρήστος Επίκουρος καθηγητής 1 ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΧΗΜΙΚΗΣ ΘΕΡΜΟ ΥΝΑΜΙΚΗΣ Η χημική θερμοδυναμική ασχολείται με τις ενεργειακές μεταβολές που συνοδεύουν μια χημική αντίδραση. Προβλέπει: ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ

ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ Η συγκέντρωση συμβολίζεται γενικά με το σύμβολο C ή γράφοντας τον μοριακό τύπο της διαλυμένης ουσίας ανάμεσα σε αγκύλες, π.χ. [ΝΗ 3 ] ή [Η 2 SO 4 ]. Σε κάθε περίπτωση,

Διαβάστε περισσότερα

Για την επίλυση αυτής της άσκησης, αλλά και όλων των παρόμοιων χρησιμοποιούμε ιδιότητες των αναλογιών (χιαστί)

Για την επίλυση αυτής της άσκησης, αλλά και όλων των παρόμοιων χρησιμοποιούμε ιδιότητες των αναλογιών (χιαστί) ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΛΥΣΗ ΑΣΚΗΣΕΩΝ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ Οι ασκήσεις διαλυμάτων που αφορούν τις περιεκτικότητες % w/w, % w/v και % v/v χωρίζονται σε 3 κατηγορίες: α) Ασκήσεις όπου πρέπει να βρούμε ή

Διαβάστε περισσότερα

Σημειώσεις Χημείας Α Λυκείου - Κεφάλαιο 1 ο

Σημειώσεις Χημείας Α Λυκείου - Κεφάλαιο 1 ο ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΕΣ ΔΙΑΛΥΜΑΤΩΝ ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑ - ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΑΣΚΗΣΕΩΝ Γενικά για τα διαλύματα Διάλυμα είναι ένα ομογενές μίγμα δύο ή περισσοτέρων ουσιών, οι οποίες αποτελούν τα συστατικά του διαλύματος.

Διαβάστε περισσότερα

13. ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΣΥΜΠΛΟΚΩΝ

13. ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΣΥΜΠΛΟΚΩΝ 13. ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΣΥΜΠΛΟΚΩΝ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Η σταθερά γινομένου διαλυτότητας Διαλυτότητα και επίδραση κοινού ιόντος Υπολογισμοί καθίζησης Επίδραση του ph στη διαλυτότητα Σχηματισμός συμπλόκων

Διαβάστε περισσότερα

1. ΔΙΑΜΟΡΙΑΚΕΣ ΔΥΝΑ- ΜΕΙΣ - ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΥΛΗΣ - ΠΡΟΣΘΕ- ΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ

1. ΔΙΑΜΟΡΙΑΚΕΣ ΔΥΝΑ- ΜΕΙΣ - ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΥΛΗΣ - ΠΡΟΣΘΕ- ΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ 27 1. ΔΙΑΜΟΡΙΑΚΕΣ ΔΥΝΑ- ΜΕΙΣ - ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΥΛΗΣ - ΠΡΟΣΘΕ- ΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ 28 29 ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΩΡΑ: 1 ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Διαμοριακές δυνάμεις - Καταστάσεις της ύλης - Προσθετικές ιδιότητες 1.1α Διαμοριακές

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΔΙΑΛΥΜΑΤΟΣ (Μolarity)

ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΔΙΑΛΥΜΑΤΟΣ (Μolarity) ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΔΙΑΛΥΜΑΤΟΣ (Μolarity) ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ 1. Σημειώστε με Σωστό ή Λάθος. i) Η συγκέντρωση ενός διαλύματος είναι ίδια για ολόκληρο το διάλυμα ή για ένα μέρος αυτού. ii) Σε 50 ml διαλύματος

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: Διαμοριακές Δυνάμεις-Καταστάσεις της ύλης-προσθετικές ιδιότητες

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: Διαμοριακές Δυνάμεις-Καταστάσεις της ύλης-προσθετικές ιδιότητες ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: Διαμοριακές Δυνάμεις-Καταστάσεις της ύλης-προσθετικές ιδιότητες 1. Η τάση ατμών ενός υγρού εξαρτάται: i. Από την ποσότητα του υγρού ii. Τη θερμοκρασία iii. Τον όγκο του δοχείου iv. Την εξωτερική

Διαβάστε περισσότερα

Α = Ζ + Ν ΑΤΟΜΟ. ΙΣΟΤΟΠΑ είναι. ΝΕΤΡΟΝΙΑ (n) ΠΥΡΗΝΑΣ

Α = Ζ + Ν ΑΤΟΜΟ. ΙΣΟΤΟΠΑ είναι. ΝΕΤΡΟΝΙΑ (n) ΠΥΡΗΝΑΣ ΚΕΦ.1: 3. ΔΟΜΗ ΑΤΟΜΟΥ ΑΤΟΜΟ ΠΥΡΗΝΑΣ ΠΡΩΤΟΝΙΑ (p + ) ΝΕΤΡΟΝΙΑ (n) 1.3.1 Να βρείτε τον αριθμό πρωτονίων νετρονίων και ηλεκτρονίων που υπάρχουν στα παρακάτω άτομα ή ιόντα: ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΑ (e - ) ΠΡΟΣΟΧΗ 1) Στα

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΙΚΟΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ I (Ar, Mr, mol, N A, V m, νόμοι αερίων)

ΧΗΜΙΚΟΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ I (Ar, Mr, mol, N A, V m, νόμοι αερίων) ΧΗΜΙΚΟΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ I (Ar, Mr, mol, N A, V m, νόμοι αερίων) 1. Να εξηγήσετε ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές. i. H σχετική ατομική μάζα μετριέται σε γραμμάρια. ii. H σχετική ατομική μάζα είναι

Διαβάστε περισσότερα

1 η Εργαστηριακή άσκηση. Παρασκευή Αραίωση. διαλύματος. Δρ. Άρης Γιαννακάς - Ε.ΔΙ.Π.

1 η Εργαστηριακή άσκηση. Παρασκευή Αραίωση. διαλύματος. Δρ. Άρης Γιαννακάς - Ε.ΔΙ.Π. 1 η Εργαστηριακή άσκηση Παρασκευή Αραίωση διαλύματος 1 Θεωρητικό Μέρος Εισαγωγικές έννοιες Όπως είναι γνωστό η ύλη διαχωρίζεται σε δύο βασικές κατηγορίες: Τις καθαρές ουσίες (στοιχεία, χημικές ενώσεις)

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΕΙΑ Ι Ενότητα 12: Διαλύματα

ΧΗΜΕΙΑ Ι Ενότητα 12: Διαλύματα ΧΗΜΕΙΑ Ι Ενότητα 12: Διαλύματα Χρυσή Κ. Καραπαναγιώτη Τμήμα Χημείας Ορολογία Ε Δημοτικού, σελ. 23 Μίγματα Διαλύματα Διαλύτης Διαλυμένες ουσίες Ετερογενή Ίζημα Κατηγορίες της ύλης σύμφωνα με τα συστατικά

Διαβάστε περισσότερα

Σύντομη περιγραφή του πειράματος

Σύντομη περιγραφή του πειράματος Σύντομη περιγραφή του πειράματος Παρασκευή διαλυμάτων ορισμένης περιεκτικότητας και συγκέντρωσης, καθώς επίσης και παρασκευή διαλυμάτων συγκεκριμένης συγκέντρωσης από διαλύματα μεγαλύτερης συγκέντρωσης

Διαβάστε περισσότερα

7. ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΣΥΜΠΛΟΚΩΝ ΙΟΝΤΩΝ

7. ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΣΥΜΠΛΟΚΩΝ ΙΟΝΤΩΝ 7. ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΣΥΜΠΛΟΚΩΝ ΙΟΝΤΩΝ Σχηματισμός ιζήματος χρωμικού μολύβδου(ιι) ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Η σταθερά γινομένου διαλυτότητας Διαλυτότητα και επίδραση κοινού ιόντος Υπολογισμοί καθίζησης Επίδραση

Διαβάστε περισσότερα

Συντάκτης: Τζαμτζής Αθανάσιος Σελίδα 1

Συντάκτης: Τζαμτζής Αθανάσιος Σελίδα 1 ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ ΟΜΑΔΑΣ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 4 η ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΧΗΜΕΙΑΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ Παρασκευή διαλύματος ορισμένης συγκέντρωσης Αραίωση διαλυμάτων ΣΧΟΛΕΙΟ 1 ο ΓΕΛ ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ 1 2

Διαβάστε περισσότερα

Ασκήσεις διαλυμάτων. Επαναληπτικές ασκήσεις Α' Λυκείου 1

Ασκήσεις διαλυμάτων. Επαναληπτικές ασκήσεις Α' Λυκείου 1 Επαναληπτικές ασκήσεις Α' Λυκείου 1 Ασκήσεις διαλυμάτων. 1. Διαλύουμε πλήρως 20 g σε 20 g H 2 O και προκύπτει διάλυμα Α. Να υπολογιστεί η % w/w περιεκτικότητα του διαλύματος. μάζα Δ/τος = 1 + 2 20 + 20

Διαβάστε περισσότερα

Συντάκτης: Τζαμτζής Αθανάσιος Σελίδα 1

Συντάκτης: Τζαμτζής Αθανάσιος Σελίδα 1 ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ ΟΜΑΔΑΣ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 4 η ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΧΗΜΕΙΑΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ Παρασκευή διαλύματος ορισμένης συγκέντρωσης Αραίωση διαλυμάτων ΣΧΟΛΕΙΟ 1 ο ΓΕΛ ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ 1 2

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΔΙΑΜΟΡΙΑΚΕΣ ΑΥΝΑΜΕΙΣ-ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΥΑΗΣ -ΠΡΟΣΘΕΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΔΙΑΜΟΡΙΑΚΕΣ ΑΥΝΑΜΕΙΣ-ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΥΑΗΣ -ΠΡΟΣΘΕΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΔΙΑΜΟΡΙΑΚΕΣ ΑΥΝΑΜΕΙΣ-ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΥΑΗΣ -ΠΡΟΣΘΕΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ 1-15. βλέπε θεωρία. Ασκήσεις - προβλήματα α. Διαμοριακές δυνάμεις 16. Βλέπε θεωρία για τη συμπλήρωση των κενών. 17. To NaCl

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΟΓΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΟΓΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΟΓΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ογκομετρήσεις καταβύθισης ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΜΕ ΔΥΣΔΙΑΛΥΤΟΥΣ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΕΣ Eτερογενείς ισορροπίες μεταξύ δυσδιάλυτων ηλεκτρολυτών και των

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΜΟΡΙΑΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΥΛΗΣ ΠΡΟΣΘΕΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ

ΔΙΑΜΟΡΙΑΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΥΛΗΣ ΠΡΟΣΘΕΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ Χημικός Διδάκτωρ Παν. Πατρών. ΔΙΑΜΟΡΙΑΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΥΛΗΣ ΠΡΟΣΘΕΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ Δεσμός υδρογόνου Κεφάλαιο 1ο 3 Χημικός Διδάκτωρ Παν. Πατρών 4 Δεσμο ς η γε φυρα υδρογο νου Παναγιώτης Αθανασόπουλος

Διαβάστε περισσότερα

Ιοντική ισορροπία Προσδιορισμός του ph υδατικών διαλυμάτων οξέων βάσεων και αλάτων

Ιοντική ισορροπία Προσδιορισμός του ph υδατικών διαλυμάτων οξέων βάσεων και αλάτων Άσκηση 8η Ιοντική ισορροπία Προσδιορισμός του ph υδατικών διαλυμάτων οξέων βάσεων και αλάτων Πανεπιστήμιο Πατρών - Τμήμα ΔΕΑΠΤ - Εργαστήριο Γενικής Χημείας - Ακαδ. έτος 2016-17 Διάσταση 2 ετεροπολικών

Διαβάστε περισσότερα

Συγκέντρωση διαλύματος

Συγκέντρωση διαλύματος Συγκέντρωση διαλύματος 22-1. SOS Ερώτηση: τι ονομάζουμε μοριακότητα κατ όγκο ή Molarity (Μολάριτι); Η μοριακότητα κατ' όγκο ή συγκέντρωση ή Molarity, εκφράζει τα mol διαλυμένης ουσίας που περιέχονται σε

Διαβάστε περισσότερα

Καθηγητής : ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΑΝΙΗΛ ΠΛΑΪΝΑΚΗΣ. Χημεία ΒΑΣΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΑΣΠΡΟΠΥΡΓΟΣ

Καθηγητής : ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΑΝΙΗΛ ΠΛΑΪΝΑΚΗΣ. Χημεία ΒΑΣΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΑΣΠΡΟΠΥΡΓΟΣ ΑΕΝ / ΑΣΠΡΟΠΥΡΓΟΥ ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Καθηγητής : ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΑΝΙΗΛ ΠΛΑΪΝΑΚΗΣ Χημεία ΒΑΣΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΑΣΠΡΟΠΥΡΓΟΣ 2 Ογκομέτρηση προχοϊδα διάλυμα HCl ΕΔΩ ακριβώς μετράμε τον όγκο ( στην εφαπτομένη της καμπύλης

Διαβάστε περισσότερα

ΓΙΝΟΜΕΝΟ ΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑΣ (2) ΕΡΗ ΜΠΙΖΑΝΗ 4 ΟΣ ΟΡΟΦΟΣ, ΓΡΑΦΕΙΟ

ΓΙΝΟΜΕΝΟ ΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑΣ (2) ΕΡΗ ΜΠΙΖΑΝΗ 4 ΟΣ ΟΡΟΦΟΣ, ΓΡΑΦΕΙΟ ΓΙΝΟΜΕΝΟ ΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑΣ (2) ΕΡΗ ΜΠΙΖΑΝΗ 4 ΟΣ ΟΡΟΦΟΣ, ΓΡΑΦΕΙΟ 2 eribizani@chem.uoa.gr 2107274573 1 ΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑΣ (1) Επίδραση κοινού ιόντος Εάν σε κορεσµένο διάλυµα δυσδιάλυτου ηλεκτρολύτη (π.χ. AgCl) προστεθεί

Διαβάστε περισσότερα

2.3 Περιεκτικότητα διαλύματος Εκφράσεις περιεκτικότητας

2.3 Περιεκτικότητα διαλύματος Εκφράσεις περιεκτικότητας 1 Η θεωρία του μαθήματος με ερωτήσεις. 2.3 Περιεκτικότητα διαλύματος Εκφράσεις περιεκτικότητας Ερωτήσεις θεωρίας με απάντηση 3-1. Τι ονομάζεται περιεκτικότητα ενός διαλύματος; Είναι μία έκφραση που δείχνει

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2019 A ΦΑΣΗ

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2019 A ΦΑΣΗ ΤΑΞΗ: Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ: ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ Ημερομηνία: Πέμπτη 3 Ιανουαρίου 2019 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΘΕΜΑ Α ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Για τις προτάσεις Α1 έως και Α4 να γράψετε στο τετράδιό

Διαβάστε περισσότερα

Καταστάσεις της ύλης. αέρια υγρή στερεά

Καταστάσεις της ύλης. αέρια υγρή στερεά Καταστάσεις της ύλης αέρια υγρή στερεά Ύλη Καθαρή ουσία Μίγμα Στοιχείο Ένωση Ομογενές Ετερογενές Παράδειγμα: νάτριο, υδρογόνο Παράδειγμα: Αλάτι, νερό Παράδειγμα: αέρας, Αλάτι σε νερό Παράδειγμα: λάδι και

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΕΙΑ A ΛΥΚΕΙΟΥ. ΑΣΚΗΣΗ 1 Ο παρακάτω πίνακας δίνει µερικές πληροφορίες που αφορούν την δοµή τεσσάρων ατόµων Q, X, Ψ, R: Ζ Α p + n

ΧΗΜΕΙΑ A ΛΥΚΕΙΟΥ. ΑΣΚΗΣΗ 1 Ο παρακάτω πίνακας δίνει µερικές πληροφορίες που αφορούν την δοµή τεσσάρων ατόµων Q, X, Ψ, R: Ζ Α p + n ΧΗΜΕΙΑ A ΛΥΚΕΙΟΥ ΑΣΚΗΣΗ 1 Ο παρακάτω πίνακας δίνει µερικές πληροφορίες που αφορούν την δοµή τεσσάρων ατόµων Q, X, Ψ, R: Ζ Α p + n Ηλεκτρονιακή διαµόρφωση κατά στιβάδες Q 19 39 X 20 10 Ψ 6 6 R 8 Κ(2) L(4)

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση 5η. Οξέα Βάσεις - Προσδιορισμός του ph διαλυμάτων. Πανεπιστήμιο Πατρών - Τμήμα ΔΕΑΠΤ - Εργαστήριο Γενικής Χημείας - Ακαδ.

Άσκηση 5η. Οξέα Βάσεις - Προσδιορισμός του ph διαλυμάτων. Πανεπιστήμιο Πατρών - Τμήμα ΔΕΑΠΤ - Εργαστήριο Γενικής Χημείας - Ακαδ. Άσκηση 5η Οξέα Βάσεις - Προσδιορισμός του ph διαλυμάτων Πανεπιστήμιο Πατρών - Τμήμα ΔΕΑΠΤ - Εργαστήριο Γενικής Χημείας - Ακαδ. έτος 2016-17 Ιοντικά διαλύματα- 2 Διάσταση Οι ιοντικές ενώσεις γενικώς διαλύονται

Διαβάστε περισσότερα

τα βιβλία των επιτυχιών

τα βιβλία των επιτυχιών Τα βιβλία των Εκδόσεων Πουκαμισάς συμπυκνώνουν την πολύχρονη διδακτική εμπειρία των συγγραφέων μας και αποτελούν το βασικό εκπαιδευτικό υλικό που χρησιμοποιούν οι μαθητές των φροντιστηρίων μας. Μέσα από

Διαβάστε περισσότερα

ΓΙΝΟΜΕΝΟ ΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑΣ (1) ΕΡΗ ΜΠΙΖΑΝΗ 4 ΟΣ ΟΡΟΦΟΣ, ΓΡΑΦΕΙΟ

ΓΙΝΟΜΕΝΟ ΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑΣ (1) ΕΡΗ ΜΠΙΖΑΝΗ 4 ΟΣ ΟΡΟΦΟΣ, ΓΡΑΦΕΙΟ ΓΙΝΟΜΕΝΟ ΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑΣ (1) ΕΡΗ ΜΠΙΖΑΝΗ 4 ΟΣ ΟΡΟΦΟΣ, ΓΡΑΦΕΙΟ 2 eribizani@chem.uoa.gr 2107274573 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ (1) Αφορά ετερογενείς ισορροπίες µεταξύ δυσδιάλυτων ηλεκτρολυτών και των ιόντων τους σε κορεσµένα

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΕΙΑ. Δημήτριος Τσιπλακίδης e-mail: dtsiplak@chem.auth.gr url: users.auth.gr/~dtsiplak. Φυσικοχημεία συστημάτων

ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΕΙΑ. Δημήτριος Τσιπλακίδης e-mail: dtsiplak@chem.auth.gr url: users.auth.gr/~dtsiplak. Φυσικοχημεία συστημάτων 1 ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΕΙΑ Δημήτριος Τσιπλακίδης e-mail: dtsiplak@chem.auth.gr url: users.auth.gr/~dtsiplak Φυσικοχημεία συστημάτων Φυσικοχημεία συστημάτων 2 «Όμοιος αρέσει όμοιο» Όσο συγγενέστερες από χημική άποψη

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΚΟΣΜΗΤΟΛΟΓΙΑ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ:ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗΣ Α ΕΞΑΜΗΝΟ

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΚΟΣΜΗΤΟΛΟΓΙΑ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ:ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗΣ Α ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΚΟΣΜΗΤΟΛΟΓΙΑ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ:ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗΣ Α ΕΞΑΜΗΝΟ ΙΕΚ ΒΑΡΗΣ ΦΙΩΤΑΚΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΗΣ ΥΛΗΣ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ Καθορισμένα ή καθαρά σώματα λέγονται εκείνα που έχουν την ίδια

Διαβάστε περισσότερα

Ανάλυση Τροφίμων. Ενότητα 10: Εφαρμογές υδατική ισορροπίας Τ.Ε.Ι. ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ. Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων. Ακαδημαϊκό Έτος

Ανάλυση Τροφίμων. Ενότητα 10: Εφαρμογές υδατική ισορροπίας Τ.Ε.Ι. ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ. Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων. Ακαδημαϊκό Έτος Ανάλυση Τροφίμων Ενότητα 10: Εφαρμογές υδατική ισορροπίας Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων Τ.Ε.Ι. ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Ακαδημαϊκό Έτος 2018-2019 Δημήτρης Π. Μακρής PhD DIC Αναπληρωτής Καθηγητής Αντιδράσεις Εξουδετέρωσης

Διαβάστε περισσότερα

Τράπεζα Χημεία Α Λυκείου

Τράπεζα Χημεία Α Λυκείου Τράπεζα Χημεία Α Λυκείου 1 ο Κεφάλαιο Όλα τα θέματα του 1 ου Κεφαλαίου από τη Τράπεζα Θεμάτων 25 ερωτήσεις Σωστού Λάθους 30 ερωτήσεις ανάπτυξης Επιμέλεια: Γιάννης Καλαμαράς, Διδάκτωρ Χημικός Ερωτήσεις

Διαβάστε περισσότερα

Χημεία (Τμήμα Φυσικής) ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ

Χημεία (Τμήμα Φυσικής) ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ Χημεία (Τμήμα Φυσικής) ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ 3/11/2015 2 μίγματα και διαλύματα μίγματα και διαχωρισμός μιγμάτων διαλύματα ουσίες και μίγματα 3 Ι. μίγματα και διαλύματα Α. μίγματα και διαχωρισμός μιγμάτων 1. τα υλικά

Διαβάστε περισσότερα

Όνομα :... Ημερομηνία:... /... /...

Όνομα :... Ημερομηνία:... /... /... Όνομα :... Ημερομηνία:... /... /... Επαναληπτικό Διαγώνισμα Χημείας Γ Λυκείου Ομάδας Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών (1 ο + 2 ο + 3 ο + 4 ο + 5 ο ΚΕΦ.) Διάρκεια 180 min ΘΕΜΑ Α Στις ερωτήσεις Α1 εως Α4

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 12. Διαλύματα

Κεφάλαιο 12. Διαλύματα Κεφάλαιο 12 Διαλύματα 1 Διαλύματα ονομάζονται τα ομογενή συστήματα διασποράς στα οποία η εν διασπορά ουσία έχει διαστάσεις μικρότερες από 10-7 cm. Διαλύματα ονομάζονται και ομογενή μίγματα δύο ή περισσότερων

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΜΟΡΙΑΚΕΣ ΥΝΑΜΕΙΣ ΥΝΑΜΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΙΟΝΤΩΝ

ΙΑΜΟΡΙΑΚΕΣ ΥΝΑΜΕΙΣ ΥΝΑΜΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΙΟΝΤΩΝ ΥΝΑΜΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΙΟΝΤΩΝ Χρήστος Παππάς Επίκουρος Καθηγητής 1 ΠΟΛΙΚΕΣ ΑΠΟΛΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ ΙΠΟΛΙΚΗ ΡΟΠΗ δ+ δ- Α------------Β μ Aν μ ΟΛ 0 πολική Aν μ ΟΛ =0 άπολη 2 ΠΟΛΙΚΕΣ ΑΠΟΛΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ ΙΑΤΟΜΙΚΑ ΜΟΡΙΑ Αν τα άτομα

Διαβάστε περισσότερα

Χημεία: Μεταθετικές αντιδράσεις - Σχετική ατομική μάζα - Σχετική μοριακή μάζα - mole

Χημεία: Μεταθετικές αντιδράσεις - Σχετική ατομική μάζα - Σχετική μοριακή μάζα - mole Χημικές αντιδράσεις - Σχετική ατομική μάζα - Σχετική μοριακή μάζα - mole 46 Να γραφούν οι αντιδράσεις διπλής αντικατάστασης με τις οποίες μπορούν να παρασκευαστούν: α ΗΒr β Pb(OH) γ KNO α Το HBr είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ - ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ - ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ - ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΘΕΜΑ 1ο Για τις παρακάτω ερωτήσεις Α1-Α3 να μεταφέρετε στο φύλλο απαντήσεων τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα μόνο το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

Διαβάστε περισσότερα

Παράγοντες που εξηγούν τη διαλυτότητα. Είδη διαλυμάτων

Παράγοντες που εξηγούν τη διαλυτότητα. Είδη διαλυμάτων Παράγοντες που εξηγούν τη διαλυτότητα 1. Η φυσική τάση των ουσιών να αναμιγνύονται μεταξύ τους. 2. Οι σχετικές ελκτικές δυνάμεις μεταξύ των χημικών οντοτήτων του διαλύματος Είδη διαλυμάτων Στα διαλύματα

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ. Οι φυσικές καταστάσεις της ύλης είναι η στερεή, η υγρή και η αέρια.

ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ. Οι φυσικές καταστάσεις της ύλης είναι η στερεή, η υγρή και η αέρια. ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ Οι φυσικές καταστάσεις της ύλης είναι η στερεή, η υγρή και η αέρια. Οι μεταξύ τους μεταβολές εξαρτώνται από τη θερμοκρασία και την πίεση και είναι οι παρακάτω: ΣΗΜΕΙΟ ΤΗΞΗΣ ΚΑΙ ΣΗΜΕΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Για τη Β τάξη Λυκείων ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ

ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Για τη Β τάξη Λυκείων ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΧΗΜΕΙΑΣ 00 Για τη Β τάξη Λυκείων ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΘΕΜΑ (Μονάδες 7) -δ, -γ, -α, 4-β 4x= Αύξηση σημείου ζέσεως: H < PH < AsH < NH Χαμηλότερο σ.ζ. έχει το Η διότι το μόριό του είναι

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση 3η. Μέθοδοι Διαχωρισμού. Τμήμα ΔΕΑΠΤ - Εργαστήριο Γενικής Χημείας

Άσκηση 3η. Μέθοδοι Διαχωρισμού. Τμήμα ΔΕΑΠΤ - Εργαστήριο Γενικής Χημείας Άσκηση 3η Μέθοδοι Διαχωρισμού 1 2 Θεωρητικό μέρος Χρήση των μεταβολών των φάσεων στην ανάλυση Οι ουσίες λειώνουν και βράζουν σε ορισμένες θερμοκρασίες, αλλάζοντας έτσι μορφή από στερεή σε υγρή ή από υγρή

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Φυσιολογίας Ι Εργαστηριακός Συνεργάτης: Ρήγας Παύλος. Ωσμωτικότητα

Εργαστήριο Φυσιολογίας Ι Εργαστηριακός Συνεργάτης: Ρήγας Παύλος. Ωσμωτικότητα Ωσμωτικότητα Στόχοι κατανόησης: Τί είναι ωσμωτικότητα, ωσμωτική πίεση και ώσμωση; Σε τι διαφέρει η συγκέντρωση από την ωσμωτικότητα ενός διαλύματος και πώς υπολογίζουμε την κάθε μία; Ωσμωτική πίεση: Το

Διαβάστε περισσότερα

Στοιχειμετρικοί υπολογισμοί σε διαλύματα

Στοιχειμετρικοί υπολογισμοί σε διαλύματα Στοιχειμετρικοί υπολογισμοί σε διαλύματα 23-1. Τι εκφράζουν οι συντελεστές μιας χημικής αντίδρασης; Οι συντελεστές σε μία χημική εξίσωση καθορίζουν την αναλογία mol των αντιδρώντων και προϊόντων στην αντίδραση.

Διαβάστε περισσότερα

(Θεωρία-Λυμένες Ασκήσεις) Σπουδές στις Φυσικές Επιστήμες Σχολή Θετικών Επιστημών και Τεχνολογίας

(Θεωρία-Λυμένες Ασκήσεις) Σπουδές στις Φυσικές Επιστήμες Σχολή Θετικών Επιστημών και Τεχνολογίας ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ (Θεωρία-Λυμένες Ασκήσεις) Εργαστηριακές Ασκήσεις Βιολογίας I Σπουδές στις Φυσικές Επιστήμες Σχολή Θετικών Επιστημών και Τεχνολογίας Παξινού Ευγενία 1o ΜΕΡΟΣ ΘΕΩΡΙΑ Η ύλη μπορεί να

Διαβάστε περισσότερα

Αντιδράσεις σε υδατικά διαλύματα. Κατερίνα Σάλτα 2ο Πρότυπο Πειραματικό Γενικό Λύκειο Αθηνών 2014

Αντιδράσεις σε υδατικά διαλύματα. Κατερίνα Σάλτα 2ο Πρότυπο Πειραματικό Γενικό Λύκειο Αθηνών 2014 Αντιδράσεις σε υδατικά διαλύματα Κατερίνα Σάλτα 2ο Πρότυπο Πειραματικό Γενικό Λύκειο Αθηνών 2014 Διαλύματα Διαλύματα είναι τα ομογενή μείγματα δύο ή περισσοτέρων χημικών ουσιών. Διαλύτης θεωρείται η ουσία

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΛΥΣΗ ΑΣΚΗΣΕΩΝ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΙΑΛΥΜΑΤΑ

ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΛΥΣΗ ΑΣΚΗΣΕΩΝ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΙΑΛΥΜΑΤΑ ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΛΥΣΗ ΑΣΚΗΣΕΩΝ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΙΑΛΥΜΑΤΑ Οι ασκήσεις διαλυµάτων που αφορούν τις περιεκτικότητες % w/w, % w/v και % v/v χωρίζονται σε 3 κατηγορίες: α) Ασκήσεις όπου πρέπει να βρούµε ή να

Διαβάστε περισσότερα

1.1 Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής Στις παρακάτω ερωτήσεις (1-24) να βάλετε σε κύκλο το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

1.1 Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής Στις παρακάτω ερωτήσεις (1-24) να βάλετε σε κύκλο το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1o ΕΙΣΑΓΩΓΗ - ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 1.1 Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής Στις παρακάτω ερωτήσεις (1-24) να βάλετε σε κύκλο το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. 6. Τα ιόντα είναι: α. ηλεκτρικά φορτισμένα

Διαβάστε περισσότερα

Δομικά σωματίδια - Καταστάσεις και ιδιότητες της ύλης

Δομικά σωματίδια - Καταστάσεις και ιδιότητες της ύλης Δομικά σωματίδια - Καταστάσεις και ιδιότητες της ύλης 1. Πόσα πρωτόνια, νετρόνια και ηλεκτρόνια περιέχει καθένα από τα επόμενα άτομα: 7 26 112 3 12 47 Li, Mg, Ag. 7 3Li : Ο ατομικός αριθμός (Ζ) είναι 3

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 7 Κολλοειδή

Κεφάλαιο 7 Κολλοειδή Κεφάλαιο 7 Κολλοειδή Σύνοψη Τα κολλοειδή είναι μορφή μείγματος με διεσπαρμένα σωματίδια, τα οποία έχουν διαστάσεις από 1 ως 1000 nm. Τα σωματίδια αυτά παραμένουν διεσπαρμένα στον διαλύτη και δεν καταβυθίζονται.

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΓΔΑΛΗΝΗ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΧΗΜΕΙΑΣ

ΜΑΓΔΑΛΗΝΗ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ: «ΧΗΜΕΙΑ ΙΙ» Β ΕΞΑΜΗΝΟ (ΕΑΡΙΝΟ) Διδάσκουσα: ΣΟΥΠΙΩΝΗ ΜΑΓΔΑΛΗΝΗ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΕΙΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

ΧΗΜΕΙΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Θέματα Πανελλ. Εξετάσεων Χημείας Προσανατολισμού Β Λυκείου 1 ΧΗΜΕΙΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 1984 2004 (Περιέχει όσα από τα θέματα αναφέρονται στην ύλη της

Διαβάστε περισσότερα

Περιεκτικότητα διαλύματος ονομάζουμε την ποσότητα της διαλυμένης ουσίας που περιέχεται σε ορισμένη μάζα ή όγκο διαλύματος.

Περιεκτικότητα διαλύματος ονομάζουμε την ποσότητα της διαλυμένης ουσίας που περιέχεται σε ορισμένη μάζα ή όγκο διαλύματος. Διαλύματα Περιεκτικότητες 11 Αν ο καθηγητής Χημείας έδινε στους μαθητές του τη δυνατότητα να παρασκευάσουν στο Εργαστήριο Χημείας, ο καθένας χωριστά, ένα υδατικό διάλυμα ζάχαρης, είναι προφανές ότι το

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΦΕ Τρικάλων. Πειραματική Δοκιμασία στη Χημεία. Τοπικός Μαθητικός Διαγωνισμός. Τρίκαλα, Σάββατο, 8 Δεκεμβρίου 2012

ΕΚΦΕ Τρικάλων. Πειραματική Δοκιμασία στη Χημεία. Τοπικός Μαθητικός Διαγωνισμός. Τρίκαλα, Σάββατο, 8 Δεκεμβρίου 2012 1 Τοπικός Μαθητικός Διαγωνισμός 11η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Επιστημών EUSO 2013 11Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ EUSO 2013 ΕΚΦΕ Τρικάλων Πειραματική Δοκιμασία στη Χημεία Τοπικός Μαθητικός Διαγωνισμός Τρίκαλα,

Διαβάστε περισσότερα

2.8 ιαλύματα Τύποι διαλυμάτων

2.8 ιαλύματα Τύποι διαλυμάτων 2.8 ιαλύματα Τύποι διαλυμάτων Γιατί παρασκευάζουμε διαλύματα; Τι ονομάζουμε διαλυμένη ουσία και τι διαλύτη (ή διαλυτικό μέσο); Παραδείγματα διαλυμάτων ιάλυμα Περιγραφή Αέρας (αέριο) Ομογενές μίγμα αερίων

Διαβάστε περισσότερα

Σωματίδιο (σύμβολο) Θέση Σχετικό φορτίο

Σωματίδιο (σύμβολο) Θέση Σχετικό φορτίο XHMEIA-NOTES Μάζα: είναι το μέτρο της αντίστασης που παρουσιάζει ένα σώμα ως προς την μεταβολή της ταχύτητάς του και εκφράζεται το ποσό της ύλης που περιέχεται σε μια ουσία. Όργανο μέτρησης: Ζυγός Όγκος:

Διαβάστε περισσότερα

Συγκέντρωση ή μοριακότητα κατά όγκο ή Molarity διαλύματος

Συγκέντρωση ή μοριακότητα κατά όγκο ή Molarity διαλύματος 79 Συγκέντρωση ή μοριακότητα κατά όγκο ή Molarity διαλύματος Molarity ( Μ ) ή μοριακότητα κατ όγκο: μας δίνει τα mol της διαλυμένης ουσίας που περιέχονται σε 1000 ml ( = 1 L ) διαλύματος. Π.χ. υδατικό

Διαβάστε περισσότερα

Μετά το τέλος της µελέτης του 1ου κεφαλαίου, ο µαθητής θα πρέπει να είναι σε θέση: Να γνωρίζει τα δοµικά σωµατίδια της ύλης (άτοµο - µόριο - ιόν).

Μετά το τέλος της µελέτης του 1ου κεφαλαίου, ο µαθητής θα πρέπει να είναι σε θέση: Να γνωρίζει τα δοµικά σωµατίδια της ύλης (άτοµο - µόριο - ιόν). Μετά το τέλος της µελέτης του 1ου κεφαλαίου, ο µαθητής θα πρέπει να είναι σε θέση: Να γνωρίζει τι είναι η µάζα, το βάρος, ο όγκος και η πυκνότητα ενός σώµατος και τις µονάδες µέτρησής τους. Να γνωρίζει

Διαβάστε περισσότερα

Μετά το τέλος της μελέτης του 4ου κεφαλαίου, ο μαθητής θα πρέπει να είναι σε θέση:

Μετά το τέλος της μελέτης του 4ου κεφαλαίου, ο μαθητής θα πρέπει να είναι σε θέση: Μετά το τέλος της μελέτης του 4ου κεφαλαίου, ο μαθητής θα πρέπει να είναι σε θέση: Να γνωρίζει το πως ορίζονται η ατομική μονάδα μάζας, η σχετική ατομική μάζα (Αr) και η σχετική μοριακή μάζα (Μr). Να υπολογίζει

Διαβάστε περισσότερα

CH 3 CH 2 NH 3 + OH ΔΗ > 0

CH 3 CH 2 NH 3 + OH ΔΗ > 0 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ της 5/10/015 ΘΕΜΑ Α Α1. γ (το CO 3 δέχεται πρωτόνιο απ το CH 3 COOH και το CH 3 COO απ το HCO 3 ) Α. γ (ασθενές οξύ ΗΑ 10 - Μ άρα [Η 3 Ο + ] -και, βέβαια,

Διαβάστε περισσότερα

Γεωργική Χημεία Εργαστηριακές ασκήσεις

Γεωργική Χημεία Εργαστηριακές ασκήσεις Γεωργική Χημεία Εργαστηριακές ασκήσεις Γεώργιος Παπαδόπουλος, Καθηγητής Τμ. Τεχνολόγων Γεωπόνων Τ.Ε. Άρτα, 2015 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ / Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: Θεοδοσία Τσαβλίδου, Μαρίνος Ιωάννου ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ / Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: Θεοδοσία Τσαβλίδου, Μαρίνος Ιωάννου ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ / Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 26 04 2015 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: Θεοδοσία Τσαβλίδου, Μαρίνος Ιωάννου ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1 1.1 Στον επόμενο πίνακα δίνονται τα σημεία τήξης και τα

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΓΔΑΛΗΝΗ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΧΗΜΕΙΑΣ

ΜΑΓΔΑΛΗΝΗ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ: «ΓΕΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ» Α ΕΞΑΜΗΝΟ (ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ) Διδάσκουσα: ΣΟΥΠΙΩΝΗ ΜΑΓΔΑΛΗΝΗ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons.

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ΣΤΟΧΟΙ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ΣΤΟΧΟΙ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ B ΤΑΞΗ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΓΡΑΦΕΙΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2007-2008 ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ΣΤΟΧΟΙ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 1. Ταξινόμηση

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2018 Β ΦΑΣΗ ΧΗΜΕΙΑ

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2018 Β ΦΑΣΗ ΧΗΜΕΙΑ ΤΑΞΗ: Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ: ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ Ημερομηνία: Τετάρτη 11 Απριλίου 2018 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΘΕΜΑ Α ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Α1. Η σωστή τετράδα κβαντικών αριθμών για το μονήρες

Διαβάστε περισσότερα

Ημερομηνία: Τρίτη 18 Απριλίου 2017 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

Ημερομηνία: Τρίτη 18 Απριλίου 2017 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΑΠΟ 10/04/017 ΕΩΣ /04/017 ΤΑΞΗ: ΜΑΘΗΜΑ: A ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ XHMEIA Ημερομηνία: Τρίτη 18 Απριλίου 017 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Στις παρακάτω προτάσεις Α1 Α5 να επιλέξετε τη σωστή απάντηση.

Διαβάστε περισσότερα