ΜΔΛΔΣΗ ΣΗ ΤΜΒΟΛΗ ΣΧΝ ΚΙΝΟΤΜΔΝΧΝ ΥΔΓΙΧΝ ΣΗ ΓΙΓΑΚΑΛΙΑ ΣΗ ΥΗΜΔΙΑ

Transcript

1 ΜΔΛΔΣΗ ΣΗ ΤΜΒΟΛΗ ΣΧΝ ΚΙΝΟΤΜΔΝΧΝ ΥΔΓΙΧΝ ΣΗ ΓΙΓΑΚΑΛΙΑ ΣΗ ΥΗΜΔΙΑ Μ. Υιώτη, Δ.Α. Παυλάτου Εξγαζηήξην Γεληθήο Υεκείαο, ρνιή Υεκηθώλ Μεραληθώλ, Εζληθό Μεηζόβην Πνιπηερλείν, Ηξώσλ Πνιπηερλείνπ 9, Πνιπηερλεηνύπνιε Ζσγξάθνπ, Αζήλα ΠΔΡΙΛΗΦΗ Σα θηλνύκελα ζρέδηα είλαη κηα κνξθή ηέρλεο ε νπνία κεηαδίδεη κελύκαηα ρξεζηκνπνηώληαο ζύκβνια, εηθόλεο θαη αληηθείκελα από ηελ θαζεκεξηλή δσή. Απνηεινύλ έλα ελδηαθέξνλ θαη επράξηζην δηδαθηηθό εξγαιείν γηαηί εθζέηνπλ ηελ επηζηεκνληθή γλώζε, ζε κηα δεκνθηιή κνξθή πνπ απνιακβάλεηαη από ηνπο πεξηζζόηεξνπο καζεηέο. ηελ παξνύζα εξγαζία κειεηήζεθε ε ζπκβνιή ησλ θηλνπκέλσλ ζρεδίσλ ζηε δηδαζθαιία ησλ Φπζηθώλ επηζηεκώλ θαη ζπγθεθξηκέλα ηεο Υεκείαο ζε καζεηέο ηεο Γ γπκλαζίνπ. Σα θηλνύκελα ζρέδηα εμππεξέηεζαλ ζπγθεθξηκέλνπο δηδαθηηθνύο ζηόρνπο. Η παξάγξαθνο πνπ επηιέρζεθε αθνξνύζε ζην ππξίηην θαη ζηηο ρξήζεηο ηνπ θαη ζπγθεθξηκέλα ζηελ παξαγσγή ηνπ γπαιηνύ θαη ησλ νπηηθώλ ηλώλ. Γηα ην ζθνπό απηό θαηαζθεπάζηεθαλ θηλνύκελα ζρέδηα ζε κνξθή ηαηλίαο ηα νπνία ζρεδηάζηεθαλ εμνινθιήξνπ από ηελ αξρή, ρξεζηκνπνηώληαο θαηάιιεια πξνγξάκκαηα. Κάζε έλα από ηα βίληεν πεξηιάκβαλε θείκελα θαη αθεγήζεηο, ερνγξαθεκέλνπο δηαιόγνπο, ζρεδηνθίλεζε-animation θαη ζηαηηθέο εηθόλεο. ηε ζπλέρεηα πξαγκαηνπνηήζεθε πνηνηηθή έξεπλα ζε ζρνιεία δεπηεξνβάζκηαο εθπαίδεπζεο γηα λα αμηνινγεζεί ε απόδνζε ησλ καζεηώλ, νη νπνίνη ρσξίζηεθαλ ζε δύν νκάδεο ζε θάζε ζρνιείν. Υξεζηκνπνηήζεθαλ δύν δηαθνξεηηθνί κέζνδνη δηδαζθαιίαο, ε πξνζαξκνζκέλε ζηε ρξήζε ησλ εθπαηδεπηηθώλ βίληεν θαη ε θιαζζηθή. Καη ζηηο δύν πεξηπηώζεηο ε αμηνιόγεζε ησλ καζεηώλ έγηλε κέζσ ηεζη πνπ είραλ ηνλ ίδην αξηζκό θαη ηύπν εξσηήζεσλ. Επίζεο, δηαλεκήζεθε εξσηεκαηνιόγην ζηνπο καζεηέο γηα λα εθηηκεζεί θαηά πόζν ζεώξεζαλ ηα βίληεν πνηνηηθά, ελδηαθέξνληα, επράξηζηα αιιά θαη σθέιηκα ζηε καζεζηαθή δηαδηθαζία. ηε ζπλέρεηα αθνινύζεζε ζηαηηζηηθή επεμεξγαζία ησλ απνηειεζκάησλ θαη εμάρζεθαλ ζπκπεξάζκαηα ζρεηηθά κε ηε ζπλεηζθνξά ησλ θηλνπκέλσλ ζρεδίσλ ζηε δηδαζθαιία ηεο ρεκείαο θαη ζηελ απόδνζε ησλ καζεηώλ ηνπ γπκλαζίνπ. ΔΙΑΓΧΓΗ Σα θηλνύκελα ζρέδηα-cartoons απνηεινύλ κηα ζεηξά δηαδνρηθώλ ζρεδίσλ πνπ αθεγνύληαη κηα ηζηνξία, δηαπξαγκαηεύνληαη έλα θεληξηθό ζέκα θαη εκπεξηέρνπλ ηα ζηνηρεία ηεο αθήγεζεο θαη ηεο ζρεδηνθίλεζεο [1]. Σξία από ηα ραξαθηεξηζηηθά ησλ θηλνπκέλσλ ζρεδίσλ πνπ ζπλαληώληαη ζπρλά είλαη ε ππεξβνιή, ην ρηνύκνξ θαη ν αλζξσπνκνξθηζκόο. Σα θηλνύκελα ζρέδηα απνηεινύλ έλα ελδηαθέξνλ θαη επράξηζην δηδαθηηθό εξγαιείν γηα ηε δηδαζθαιία ησλ Θεηηθώλ Επηζηεκώλ. Έλαο από ηνπο ιόγνπο γηα ηνπο νπνίνπο νη θπζηθέο επηζηήκεο ζεσξνύληαη δπζλόεηεο θαη ζπρλά "θνβίδνπλ" ηνπο καζεηέο είλαη όηη νη ίδηνη νη καζεηέο έρνπλ ηελ πεπνίζεζε όηη εμεηάδνπλ θαη αλαιύνπλ έλλνηεο, θαηλόκελα θαη θαηαζηάζεηο, πνπ δύζθνια κπνξνύλ λα εμεγήζνπλ θαη λα θαηαλνήζνπλ [1]. Με ηα θηλνύκελα ζρέδηα νη καζεηέο δηεπθνιύλνληαη, ην κάζεκα γίλεηαη πην θαηαλνεηό θαη ην θείκελν πην ζαθέο αθνύ ρξεζηκνπνηνύληαη νπηηθέο αλαπαξαζηάζεηο. Οη νπηηθέο αλαπαξαζηάζεηο πξνζειθύνπλ ηελ πξνζνρή ησλ καζεηώλ, δηαηεξνύλ ην θίλεηξό ηνπο γηα κάζεζε, δεκηνπξγνύλ ζπλεηξκνύο, ζπζρεηίδνπλ ην άγλσζην θείκελν κε πξνγελέζηεξε γλώζε ηνπο θαη εληζρύνπλ ηε κλεκνληθή ιεηηνπξγία ηνπ κεηαζρεκαηηζκνύ θαη ηεο αλαδόκεζεο ηεο γλώζεο [1]. Οη δηάθνξεο έλλνηεο θαη πιεξνθνξίεο ζπλδένληαη κε εηθόλεο νη νπνίεο εληππώλνληαη ζην κπαιό ησλ καζεηώλ θαη αλαθαινύληαη πην εύθνια. Είλαη γλσζηό όηη ην θύξην κέιεκα ηνπ εθπαηδεπηηθνύ είλαη αξρηθά λα θεληξίζεη ην ελδηαθέξνλ θαη θαηά ζπλέπεηα λα απνζπάζεη ηελ πξνζνρή ησλ καζεηώλ ηνπ ώζηε λα κπνξέζεη λα επηθνηλσλήζεη καδί ηνπο θαη λα κεηαθέξεη αιιά θαη λα αλαζθεπάζεη ηε γλώζε [2,3]. Σα θηλνύκελα ζρέδηα παξέρνπλ ζηνπο εθπαηδεπηηθνύο ην κέζν κε ην νπνίν κπνξνύλ λα πξνζεγγίζνπλ ηνπο καζεηέο ηνπο [4,5]. Η ρξεζηκνπνίεζε ησλ θηλνπκέλσλ ζρεδίσλ είλαη απνηειεζκαηηθή επεηδή είλαη νηθεία ζηνπο καζεηέο θαη ην ζεκαληηθόηεξν είλαη όηη κπνξνύλ λα απνθαιύςνπλ πνιιά γεγνλόηα κε κία κόλν καηηά [6]. Οη καζεηέο απνιακβάλνπλ ηα θηλνύκελα ζρεδία αθόκε θαη όηαλ απηά ζπλδένληαη κε ζέκαηα Θεηηθώλ Επηζηεκώλ [7]. Σα θηλνύκελα ζρέδηα ιόγσ ηνπ ραιαξνύ θαη κε επίζεκνπ ύθνπο ηνπο, νη καζεηέο δελ ηα αληηιακβάλνληαη σο απεηιή ή σο πιηθό εθκάζεζεο πνπ ηνπο επηβάιιεηαη από ηνλ εθπαηδεπηηθό [8]. Η ηζηνξία παξνπζηάδεηαη κέζα από ηνπο δηαιόγνπο, ηελ αθήγεζε ή ηα ακηγώο νπηηθά ζύκβνια [1]. Θδηαηηέξσο ιόγσ ηεο νπηηθήο ειθπζηηθήο θαη ζπρλά ρηνπκνξηζηηθήο πξννπηηθήο αιιά θπξίσο ιόγσ ηεο γεληθήο απήρεζεο, ηα θηλνύκελα ζρέδηα είλαη ζπλήζσο απιά, πεξηγξάθνπλ έλα εληαίν κήλπκα θαη είλαη νξγαλσκέλα θαηά ηέηνην ηξόπν ώζηε λα είλαη εύθνιν λα ηα αλαθαιέζεη ν ζεαηήο ζηελ κλήκε ηνπ. Έρνπλ ζρεδηαζηεί ρσξίο

2 πνιιέο ιεπηνκέξεηεο, αθνύ απηό πνπ ελδηαθέξεη είλαη ε παξνπζίαζε θαη ε θαηαλόεζε κηαο ηδέαο, έλλνηαο ή θαηάζηαζεο. Καηά ηε ρξήζε ηνπο ζηε δηδαθηηθή πξάμε αηρκαισηίδνπλ αξρηθά ην βιέκκα ησλ καζεηώλ θαη ζηε ζπλέρεηα ηνπο επηηξέπνπλ λα ηαμηδέςνπλ κε ην κπαιό ηνπο ζε έλα θόζκν θαληαζίαο θαη δηαζθέδαζεο [1]. Σα ρξώκαηα,νη ζπζηάζεηο θαη ηα ζρέδηα είλαη ηδηαίηεξα ειθπζηηθά ζηνπο πεξηζζόηεξνπο καζεηέο. Η ρξήζε ησλ εηθόλσλ ζηελ εθπαίδεπζε έρεη δηάθνξεο ζεκαληηθέο ιεηηνπξγίεο, ζπκπεξηιακβαλνκέλνπ ηνπ θηλήηξνπ, ηεο πξνζνρήο, ηεο εμεξεύλεζεο, ηεο παξνπζίαζεο ηνπ πεξηερνκέλνπ, ηεο νξγάλσζεο ηεο εμήγεζεο, ηεο επηβεβαίσζεο, ηεο έκθαζεο, ηεο αηζζεηηθήο θαη ηεο δηαζθέδαζεο [9]. Σα θηλνύκελα ζρέδηα κπνξνύλ λα εληζρύζνπλ ηε δηαδηθαζία ελζσκάησζεο γλσζηηθώλ δηαδηθαζηώλ ζηελ ςπρνθηλεηηθή πεξηνρή ιόγσ ηεο αλαβάζκηζεο ησλ νπηηθώλ, αθνπζηηθώλ θαη θηλαηζζεηηθώλ κνξθώλ κάζεζεο []. Σα θηλνύκελα ζρέδηα κπνξνύλ λα απνηειέζνπλ έλα πνιύηηκν εξγαιείν αμηνιόγεζεο ζηνλ ηνκέα ησλ θπζηθώλ επηζηεκώλ γηα πνιινύο ιόγνπο. Καηαξράο είλαη ζρεηηθά κε ηα ελδηαθέξνληα ησλ καζεηώλ. Δεύηεξνλ πξνσζνύλ ηηο δεμηόηεηεο ηεο παξαηήξεζεο, ηεο θαζηέξσζεο ησλ ππνζέζεσλ θαη ηεο επαγσγηθήο ηνπο ζθέςεο. Σξίηνλ, εληζρύνπλ ηηο δπλαηόηεηεο ηνπο ζηελ πξνζπάζεηα ηνπο λα εθαξκόζνπλ ηελ επηζηεκνληθή γλώζε ζηελ θαζεκεξηλή ηνπο δσή αθνύ απνηεινύλ αλαπόζπαζην θνκκάηη ηεο δσήο ησλ πεξηζζόηεξσλ καζεηώλ. Σέηαξηνλ, ππνθηλνύλ ηελ πεξηέξγεηα, ηελ δεκηνπξγηθόηεηα θαη ηελ επηζπκία ησλ καζεηώλ λα εθθξαζηνύλ κέζσ ηεο αληηπξνζώπεπζεο αθόκα θαη δηθώλ ηνπο ηδεώλ ππό κνξθή ελδηαθεξόλησλ ζρεδίσλ θαη θσκηθώλ ηζηνξηώλ [1]. Αθόκε θαη ζην παλεπηζηήκην ηα θηλνύκελα ζρέδηα ζην ρώξν ησλ θπζηθώλ επηζηεκώλ κπνξνύλ λα ζπάζνπλ ηε κνλνηνλία κηαο δηάιεμεο θαη λα θξαηήζνπλ όρη κόλν ην ελδηαθέξνλ ησλ θνηηεηώλ δσληαλό αιιά θαη λα επηηύρνπλ ηελ θαηαλόεζε ηνπ ζέκαηνο πνπ ηνπο παξνπζηάδεηαη [11]. Ο Medina[9] πξόηεηλε κηα ζεηξά βεκάησλ, ηα νπνία νη εθπαηδεπηηθνί πξέπεη λα αθνινπζήζνπλ πξνθεηκέλνπ λα κεγηζηνπνηεζεί ε απνηειεζκαηηθόηεηα ηεο ρξήζεο ησλ θηλνπκέλσλ ζρεδίσλ. Σν πξώην βήκα πεξηιακβάλεη ηελ αξρηθή αμηνιόγεζε πνπ πξέπεη νη εθπαηδεπηηθνί λα θάλνπλ, όζνλ αθνξά ζηηο αλάγθεο ησλ καζεηώλ ηνπο, ζηελ πξνεγνύκελε γλώζε ηνπο θαη εκπεηξίαο ηνπο, γηα λα θαζνξίζνπλ ηειηθά εάλ ηα θηλνύκελα ζρέδηα πνπ έρνπλ επηιέμεη λα δηδάμνπλ, είλαη θαηάιιεια γηα ηελ ειηθία, ην γλσζηηθό επίπεδν ή ηε δπλαηόηεηα αλάγλσζεο. Σν δεύηεξν βήκα απνζθνπεί ζην λα εμεηάζεη αλ ε αμηνιόγεζε κε ην δηαζέζηκν κέζν ησλ θηλνύκελσλ ζρεδίσλ είλαη νπζηαζηηθή, αλ νη αξλεηηθέο πηπρέο ηνπ ρξεζηκνπνηνύκελνπ πιηθνύ ειαρηζηνπνηνύληαη, θαη αλ ηα κελύκαηα πνπ κεηαθέξνπλ είλαη ζαθή θαη απιά. Σν ηξίην βήκα πεξηιακβάλεη ην ζηάδην πνπ νη εθπαηδεπηηθνί πξέπεη λα πξνγξακκαηίζνπλ ιεπηνκεξώο ην κάζεκα, ππνγξακκίδνληαο ηνπο ζηόρνπο ηνπ καζήκαηνο θαη ζπγθεθξηκέλα πώο νη νπηηθέο αλαπαξαζηάζεηο ζα βνεζήζνπλ ζηελ επίηεπμή ηνπο. Σν ηέηαξην βήκα είλαη ε δηδαζθαιία ηνπ πιηθνύ πνπ ρξεζηκνπνηεί ηα θηλνύκελα ζρέδηα. Ο ξόινο ησλ δαζθάισλ πεξηιακβάλεη ηελ αμηνιόγεζε ηεο παξνπζίαζεο ηνπο, ηελ απάληεζε ησλ καζεηώλ θαη ηε δηαδηθαζία ηεο κάζεζεο πνπ πξαγκαηνπνηείηαη ζηελ ηάμε. Οη εξσηήζεηο αλαηξνθνδόηεζεο ή έλα κηθξό ηεζη γλώζεσλ είλαη αθξηβώο δύν παξαδείγκαηα, γηα ην πώο νη δάζθαινη κπνξνύλ λα νινθιεξώζνπλ ην κάζεκα αθνύ πξνεγνπκέλσο έρνπλ ζηγνπξεπηεί όηη ε ρξήζε ησλ νπηηθώλ αλαπαξαζηάζεσλ ήηαλ παηδαγσγηθά επηηπρείο. Σν πέκπην βήκα πνπ νπζηαζηηθά ιακβάλεη ρώξα κεηά ηελ πεξάησζε ηνπ καζήκαηνο είλαη όηη νη εθπαηδεπηηθνί πξέπεη λα αλαιύζνπλ κέρξη πνην ζεκείν νη ζηόρνη ηνπ καζήκαηνο επηηεύρζεθαλ, δειαδή αλ ε καζεζηαθή δηαδηθαζία ήηαλ απνηειεζκαηηθή θαη ζε πνην βαζκό, θαη πσο ε ζπγθεθξηκέλε δξαζηεξηόηεηα κπνξεί λα βειηησζεί γηα κειινληηθέο πεξηπηώζεηο. Σν έθην θαη ηειεπηαίν βήκα πνπ ζπζηήλεηαη από ηνλ Medina είλαη λα αξρεηνζεηνύλ ηα θηλνύκελα ζρέδηα καδί κε ρξήζηκεο ζεκεηώζεηο ηνπ εθπαηδεπηηθνύ γηα ηε δξαζηεξηόηεηα θαη ηνπο ηξόπνπο πνπ κπνξεί λα βειηησζεί. Αλ θαη είλαη πξνθαλέο, είλαη πνιύ ζεκαληηθό λα θξαηεζεί ην πιηθό επαξθώο ελεκεξσκέλν γηα κειινληηθή ρξήζε από ζπλαδέιθνπο. ΠΑΡΟΤΙΑΗ ΚΙΝΟΤΜΔΝΧΝ ΥΔΓΙΧΝ Δ ΠΟΛΤΜΔΙΚΗ ΔΦΑΡΜΟΓΗ ηελ εξγαζία απηή ιακβάλνληαο ππόςε θαη ηα βήκαηα ηνπ Medina γηα ηε δεκηνπξγία ησλ βίληεν αθνινπζήζεθε ε παξαθάησ δηαδηθαζία. Αξρηθά επηιέρζεθε ε ζεκαηηθή ελόηεηα «Σν ππξίηην» ηνπ βηβιίνπ Υεκείαο ηεο Γ Γπκλαζίνπ θαη κειεηήζεθαλ νη δηδαθηηθνί ζηόρνη κε βάζε ην βηβιίν ηνπ θαζεγεηή θαη ην αλαιπηηθό πξόγξακκα ζπνπδώλ. πγθεθξηκέλα νξηζκέλνη από ηνπο δηδαθηηθνύο ζηόρνπο είλαη νη εμήο: λα είλαη ζε ζέζε νη καζεηέο λα εληνπίδνπλ ηε ζέζε ηνπ ππξηηίνπ ζηνλ πεξηνδηθό πίλαθα, λα είλαη ζε ζέζε νη καζεηέο λα πεξηγξάθνπλ ζπλνπηηθά ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο γπαιηνύ θαη λα γλσξίδνπλ ηα πιενλεθηήκαηα ησλ νπηηθώλ ηλώλ έλαληη ησλ ράιθηλσλ θαισδίσλ. ηε ζπλέρεηα επηλνήζεθαλ νη ραξαθηήξεο-πξσηαγσληζηέο ησλ βίληεν, δειαδή ζηελ πεξίπησζε ηνπ πξώηνπ βίληεν δύν αλζξσπόκνξθα ςάξηα, έλα πνξηνθαιί αξζεληθό αθειέο θαη έλα κπιε ζειπθό επθπέζηεξν θαη κειεηεξό κε ηπραία ηελ επηινγή ησλ θύισλ, όπσο θαίλνληαη ζηηο Εηθόλεο 1 θαη 2. Ο ιόγνο πνπ επηιέρζεθαλ ςάξηα θαη όρη θάπνην άιιν δών ή άλζξσπνη ήηαλ γηα λα κπνξέζεη λα γίλεη ζηε ζπλέρεηα ν ζπζρεηηζκόο αλάκεζα

3 ζηελ ππξηηηνύρν άκκν θαη ην γπαιί ηνπ ελπδξείνπ, κηαο θαη όπσο είλαη γλσζηό ην δεύηεξν πξνέξρεηαη από ην πξώην. Ο ιόγνο ύπαξμεο ηνπ αθεινύο ςαξηνύ είλαη ε δηαηύπσζε απνξηώλ θαη εξσηήζεσλ κέζα από ηηο νπνίεο "μεηπιίγεηαη" ην κάζεκα ζηα πιαίζηα ηνπ δηαιόγνπ θαη ηεο αλαηξνθνδόηεζεο. Απνθεύρζεθε έηζη ν κνλόινγνο ηνπ κειεηεξνύ ςαξηνύ θαηά ηελ παξνπζίαζε ησλ πιεξνθνξηώλ, ν νπνίνο ζα ήηαλ κνλόηνλνο. ηε ζπλέρεηα βέβαηα ρξεζηκνπνηείηαη κνλόινγνο ζηα πιαίζηα ηεο πεξίιεςεο θαη ηεο επαλάιεςεο, αθνύ έρεη πξνεγεζεί ν δηάινγνο ησλ δύν εξώσλ. ην δεύηεξν βίληεν νη πξσηαγσληζηέο είλαη έλα αλζξσπόκνξθν ράιθηλν θαιώδην θαη κηα αλζξσπόκνξθε νπηηθή ίλα, όπσο απεηθνλίδνληαη ζηελ Εηθόλα 3. Σν θαιώδην δεηάεη από ηελ ίλα ηνπο ιόγνπο πνπ ηα ηειεπηαία ρξόληα αληηθαζίζηαηαη ζηαδηαθά από ηελ ίλα θη εθείλε ηνπ απαληάεη κε πέληε επηρεηξήκαηα. Κάζε επηρείξεκα ζπλνδεύεηαη θαη από ηηο αληίζηνηρεο εηθόλεο-θιεηδηά, πρ όηαλ ε ίλα αλαθέξεη πσο είλαη θζελόηεξε από ην θαιώδην εκθαλίδνληαη ραξηνλνκίζκαηα. Όπσο ππνδεηθλύεη θαη ν Medina oη παξαπάλσ ραξαθηήξεο θαη νη κεηαμύ ηνπο δηάινγνη δεκηνπξγήζεθαλ κε θξηηήξην ηελ ειηθία ησλ καζεηώλ θαη ην γλσζηηθό ηνπο επίπεδν, ηα κελύκαηα πνπ κεηαθέξνπλ ηα βίληεν είλαη ζαθή θαη απιά θαη ην πεξηερόκελν ηνπο θαιύπηεη ηνπο ζηόρνπο ηνπ καζήκαηνο. Αθνινύζεζε ν ζρεδηαζκόο ησλ ραξαθηήξσλ ζην Adobe Photoshop κε ηε ρξήζε graphic pen (ειεθηξνληθήο γξαθίδαο) θαη ε δεκηνπξγία ησλ δηαδνρηθώλ θαξέ. Υξεηάζηεθαλ πεξίπνπ εμήληα θαξέ θηλνπκέλσλ ζρεδίσλ γηα ην πξώην θαη ηξηάληα θαξέ γηα ην δεύηεξν βίληεν. Φπζηθά θάζε θαξέ δελ ζρεδηαδόηαλ εμαξρήο, απιώο άιιαδε θάπνην ραξαθηεξηζηηθό από θαξέ ζε θαξέ, π.ρ. ζην έλα θαξέ ην ζηόκα ηνπ πνξηνθαιί ςαξηνύ ήηαλ θιεηζηό θαη ζην επόκελν αλνηρηό ή αληίζηνηρα ηα κάηηα ηνπ (βιέπε Εηθόλα 1). Έηζη, ε ελαιιαγή απ ην έλα θαξέ ζην άιιν γηλόηαλ κε κηα κηθξή δηόξζσζε ζηελ επηθάλεηα εξγαζίαο ηνπ Photoshop θαηεπζείαλ κε ρξήζε ηεο γξαθίδαο. ηε ζπλέρεηα ηα θαξέ εηζήρζεζαλ δηαδνρηθά ζην Movie Maker θαη ξπζκίζηεθαλ ε δηάξθεηά ηνπο θαζώο θαη ηα εθέ ελαιιαγήο από θαξέ ζε θαξέ. Πξνζηέζεθαλ επίζεο ζρεηηθέο εηθόλεο θαη θσηνγξαθίεο. Αθνινύζεζε ε ζπγγξαθή ησλ δηαιόγσλ θαη ηεο αθήγεζεο ζην Word θαη ε ερνγξάθεζή ηνπο ζην Movie Maker. Έγηλαλ αξθεηέο επαλαιήςεηο κέρξη λα επηηεπρζεί ην επηζπκεηό απνηέιεζκα θαη ν απαξαίηεηνο ζπγρξνληζκόο ήρνπ θαη εηθόλαο. Επίζεο, πξνζηέζεθαλ κνπζηθή αιιά θαη δηάθνξνη θπζηθνί ήρνη όπσο ήρνη ελπδξείνπ ή γπαιηνύ πνπ ζπάεη πξνζδίδνληαο κηα αίζζεζε ξεαιηζκνύ. Σέινο, ρξεζηκνπνηήζεθε ην Adobe Captivate γηα ηε κεηαηξνπή ησλ βίληεν ζε δηαδξαζηηθά,έηζη ώζηε ν καζεηήο ή ν θαζεγεηήο λα κπνξεί λα κεηαθεξζεί ζε έλαλ ζπγθεθξηκέλν ηζηόηνπν θαη ζε έλα δεύηεξν βίληεν. Δικόνα 1. Δηαδνρηθά θαξέ από ην πξώην εθπαηδεπηηθό βίληεν

4 Δικόνα 2. Καξέ από ην πξώην εθπαηδεπηηθό βίληεν Δικόνα 3. Καξέ από ην δεύηεξν εθπαηδεπηηθό βίληεν ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΗ ΠΟΙΟΣΙΚΗ ΔΡΔΤΝΑ ηε ζπλέρεηα πξαγκαηνπνηήζεθε έξεπλα ζε ζρνιεία δεπηεξνβάζκηαο εθπαίδεπζεο γηα λα αμηνινγεζεί ε απόδνζε ησλ καζεηώλ, νη νπνίνη ρσξίζηεθαλ ζε δύν νκάδεο ζε θάζε ζρνιείν. Υξεζηκνπνηήζεθαλ δύν δηαθνξεηηθνί κέζνδνη δηδαζθαιίαο, ε πξνζαξκνζκέλε ζηε ρξήζε ησλ εθπαηδεπηηθώλ βίληεν θαη ε θιαζζηθή. Καη ζηηο δύν πεξηπηώζεηο ε αμηνιόγεζε ησλ καζεηώλ έγηλε κέζσ ηεζη πνπ είραλ ηνλ ίδην αξηζκό θαη ηύπν εξσηήζεσλ. Πην αλαιπηηθά θάζε νκάδα αθηέξσζε κηα δηδαθηηθή ώξα ζηε δηαδηθαζία. Η πξώηε νκάδα, δει. ε νκάδα ειέγρνπ, παξαθνινύζεζε ην κάζεκα θαη εμέθξαζε απνξίεο ζηνλ εξεπλεηή γηα 15 ιεπηά θαη έπεηηα θιήζεθε λα απαληήζεη ζην ηεζη πνπ ηεο δόζεθε. Η δεύηεξε νκάδα, δει. ε πεηξακαηηθή νκάδα παξαθνινύζεζε ηα δύν εθπαηδεπηηθά βίληεν γηα 15 ιεπηά θαη απάληεζε ζην ίδην ηεζη. Με ηηο παξαπάλσ ελέξγεηεο νινθιεξώζεθε θαη ην ηέηαξην βήκα ηνπ Medina. Επίζεο, δηαλεκήζεθε εξσηεκαηνιόγην ζηνπο καζεηέο γηα λα εθηηκεζεί θαηά πόζν ζεώξεζαλ ηα βίληεν πνηνηηθά, ελδηαθέξνληα, επράξηζηα αιιά θαη σθέιηκα ζηε καζεζηαθή δηαδηθαζία. Σν εξσηεκαηνιόγην πεξηιάκβαλε πέληε εξσηήζεηο θαη απαληήζεθε από 48 καζεηέο ησλ δύν ηκεκάησλ ηεο Γ Γπκλαζίνπ (πεηξακαηηθά ηκήκαηα) πνπ παξαθνινύζεζαλ ηα βίληεν. Οη εξσηήζεηο ήηαλ νη εμήο:

5 1. Πώρ αξιολογείηε ηην ποιόηηηα ηων εκπαιδεςηικών βίνηεο; 2. Σε ποιο βαθμό πιζηεύεηε όηι έσοςν ζςνειζθέπει ηα εκπαιδεςηικά βίνηεο ζηην ανάπηςξη ηος ενδιαθέπονηόρ ζαρ για ηο μάθημα; 3.Σε ποιο βαθμό πιζηεύεηε όηι έσοςν ζςνειζθέπει ηα εκπαιδεςηικά βίνηεο ζηην καλύηεπη καηανόηζη ηος μαθήμαηορ; 4. Σε πιο βαθμό πιζηεύεηε όηι ήηαν εςσάπιζηα ηα εκπαιδεςηικά βίνηεο; ηε ζπλέρεηα αθνινύζεζε ζηαηηζηηθή επεμεξγαζία ησλ απνηειεζκάησλ θαη εμάρζεθαλ ζπκπεξάζκαηα ζρεηηθά κε ηε ζπλεηζθνξά ησλ θηλνπκέλσλ ζρεδίσλ ζηε δηδαζθαιία ηεο ρεκείαο θαη ζηελ απόδνζε ησλ καζεηώλ ηνπ γπκλαζίνπ. Με απηόλ ηνλ ηξόπν έιαβε ρώξα θαη ην πέκπην βήκα πνπ πξνηείλεη ν Medina. ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΑ Αλαιπηηθά γηα θάζε εξώηεζε ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ πξνέθπςαλ δηαγξάκκαηα θαηαλνκήο ζπρλνηήησλ ηα νπνία απεηθνλίδνληαη ζηα ρήκαηα 1 έσο 4. χήμα 1: Καηαλνκή πνζνζηηαίσλ ζπρλνηήησλ ησλ απαληήζεσλ ζηελ εξώηεζε 1 Αξιολόγηςη τησ ποιότητασ των βίντεο ,8% 31,3% 2,8% 2,1% κακή ικανοποιητική καλή πολφ καλή εξαιρετική χήμα 2: Καηαλνκή πνζνζηηαίσλ ζπρλνηήησλ ησλ απαληήζεσλ ζηελ εξώηεζε Συνειςφορά των βίντεο ςτην ανάπτυξη του ενδιαφζροντοσ για το μάθημα 2 5% 39,6% 2,1% 8,3% καθόλου πολφ λίγο λίγο πολφ πάρα πολφ

6 χήμα 3: Καηαλνκή πνζνζηηαίσλ ζπρλνηήησλ ησλ απαληήζεσλ ζηελ εξώηεζε Συνειςφορά των βίντεο ςτην κατανόηςη του μαθήματοσ 2 47,9% 45,8% 6.3% καθόλου πολφ λίγο λίγο πολφ πάρα πολφ χήμα 4: Καηαλνκή πνζνζηηαίσλ ζπρλνηήησλ ησλ απαληήζεσλ ζηελ εξώηεζε Σε ποιο βαθμό ήταν ευχάριςτα τα βίντεο 2 39,6% 52,1% 8,3% καθόλου πολφ λίγο λίγο πολφ πάρα πολφ Παξαηεξνύκε όηη νη καζεηέο πνπ παξαθνινύζεζαλ ηηο ςεθηαθέο αθεγήζεηο «δηαζθέδαζαλ» ην κάζεκα κέζσ απηώλ θαη θάλεθαλ λα εληππσζηάδνληαη από ηελ πνηόηεηά ηνπο. Επίζεο, όπσο πξνέθπςε από ηηο απαληήζεηο ησλ καζεηώλ ζην εξσηεκαηνιόγην εθπιεξώζεθαλ νη ζηόρνη πνπ είραλ ηεζεί γηα ηελ θαιύηεξε θαηαλόεζε ηνπ καζήκαηνο θαη ηελ αλάπηπμε ηνπ ελδηαθέξνληνο ησλ καζεηώλ γηα ην κάζεκα. Σέινο, αθνινύζεζε ε ζηαηηζηηθή επεμεξγαζία ησλ απαληήζεσλ ησλ ηεζη αμηνιόγεζεο θαη εμήρζεζαλ ζεηηθά ζπκπεξάζκαηα γηα ηελ επίδξαζε ησλ ςεθηαθώλ αθεγήζεσλ ζηελ επίδνζε ησλ καζεηώλ. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ [1].Dalakosta K., PhD thesis "Pedagogic and instructive use of animated cartoons for teaching science" (p.21,5,52, 74-84), NTUA, (29) [2]. Di Raddo, P. (26) Teaching Chemistry Lab Safety through Comics, Journal of Chemical Education, 83, 4, [3]. Roesky, H.W. & Kennepohl, D. (28). Drawing Attention with Chemistry Cartoons. Journal of Chemical Education, 85,,

7 [4]. Brocka, B. (1982). Comic books: In case you haven t noticed they ve changed. in J.L. Thomas (Ed.), Cartoon and comic in the classroom A reference for teachers and librarians (p ). Littleton, CO: Libraries Unlimited [5]. Urbani, E. C. (1982). Word study: Comic strip style. In J. L. Thomas (Ed.), Cartoon and comic in the classroom: A reference for teachers and librarians (p ). Littleton. CO: Libraries Unlimited [6]. Philippe, R. (198). Political graphics: Art as a weapon. New York: Abbeville. [7]. Schiffman. M. (1982). Science cartoons. In J. L. Thomas (Ed.), Cartoon and comic in the classroom: A reference for teachers and librarians (p 72-78). Littleton, CO: Libraries Unlimited [8]. Richie, J.R. (1979). The funnies aren t just funny: Using cartoons and comic strips to teach. in J.L. Thomas, Cartoons and Comics in the Classroom: A reference for Teachers and Librarians (p 34-39). Littleton, CO: Libraries Unlimited [9]. Medina, L. E. (1992). Comunicacion, humor e imagen: Funciones didacticas del dibujo humoristico. Mexico, D.F.: Editorial Trillas. []. Wright, G., & Sherman, R. (1999). Let s create a comic strip. Reading improvement, 36, [11]. Flannery, M.C. (1993). Making science a laughing matter: Lightening up in the science class. Journal of College Science Teaching, 22,