Matrix. Γ.Κ. Τσέγκου «Ὁ Ψυχιατρικός. Νέα ἀπὸ τὸ Ἐκδοτικὸ Τμῆμα 2. Ἐνημέρωση γιὰ τὶς Ἐκπαιδεύσεις 4. Νέα ἀπὸ τὶς Ἑταιρεῖες 5

Transcript

1 Matrix Τ Ε Υ Χ Ο Σ 1 4 N O Ε Μ Β Ρ Ι Ο Σ Ἑξαμηνιαῖο Ἐνημερωτικό Ἔντυπο Διανέμεται δωρεὰν στὰ μέλη καὶ τοὺς σπουδαστὲς τοῦ Α.Ψ.Κ. καὶ τοῦ Ι.Ο.Α.Α. Συντακτικὴ ὁμάδα: Ἑλένη Μοράρου, Νατάσα Καραποστόλη, Ἀγγελικὴ Κοσμόγιαννη Ἐπιμέλεια ὕλης: Μαρούλα Μητρούτσικου, Γιούλα Πάντου Ἀγαπητοί συνάδελφοι, καλή σχολική χρονιά καί καλό χειμώνα. Ἡ ἔκδοση τοῦ 14 ου τεύχους τοῦ MATRIX καθυστέρησε, γιά νά σᾶς μεταφέρουμε τά νέα τῆς ΕΕΨΕ, μέ ἀφορμή τήν 7 η Ἡμερίδα τήν ὁποία διοργάνωσε μέ θέμα: «Ἡ Ἔννοια τοῦ Συλλογικοῦ καί Ἀτομικοῦ Φόβου στήν Ψυχοθεραπεία» (βλ. σημείωμα τοῦ Προέδρου τῆς Ἑταιρείας). Ἐμεῖς, ἐδῶ στό Κέντρο, εἴμαστε ἀκόμη σέ εὐφρόσυνο διάθεση λόγῳ τῆς γιορτῆς τῶν 30 χρόνων τοῦ Ι.Ο.Α.Α., πού μᾶς ἔ δωσε τήν εὐκαιρία νά δοῦμε παλιούς καί νέους φίλους, συνεργάτες, ἀποφοίτους καί τῶν τεσσάρων ἐκπαιδεύσεων, παλιούς καί τωρινούς θεραπευόμενους, μικρά παιδιά, πού γίνανε πλέον ὡραῖα κορίτσια καί γοητευτικά ἀγόρια. Ἀκούσαμε καλά λόγια Συντακτικὸ Σημείωμα τοῦ τύπου «βρέ παιδί μου, πόσα χρόνια περάσανε καί δέν λέτε νά μεγαλώσετε;» ἤ «κοίτα τήν Ἄθα, ἴδια εἶναι τριάντα χρόνια τώρα»...! «ὁ Θαλῆς ἄλλαξε μόνον τό χρῶμα τῆς βαφῆς...» «ὁ Γιάννης εἶναι ἀγέραστος...» κ.τ.λ. Ἐπικράτησε συγκίνηση, κέφι καί χαρά, σέ πεῖσμα τῶν μίζερων καιρῶν καί τῆς περιρρέουσας γκρίνιας. Ἡ ὀργανωτική ἐπιτροπή, διακριτικά, δραστήρια καί ἀκούραστα φρόντισε γιά τήν κάθε λεπτομέρεια ὑπό τήν ἄγρυπνη καί χιουμοριστική καθοδήγηση τῆς Προέδρου, Χαρᾶς Χαριτάκη. Tόν Ἰούνιο ἐπιτέλους κυκλοφόρησε τό πολυαναμενόμενο βιβλίο τοῦ Γ.Κ. Τσέγκου «Ὁ Ψυχιατρικός Κοινοτισμός», ἀπό τίς ἐκδόσεις «Ἁρμός». Τά μέχρι τώρα σχόλια εἶναι πραγματικά διθυραμβικά. Στό παρόν τεῦχος, ἐκτός τῆς τρέχουσας ὕλης θά βρεῖτε ἀνταπόκριση τῶν συναδέλφων Μπέσσυς Καραγιάννη καί Ἑλένης Μανουσογιαννάκη, πού συμμετεῖχαν στήν Foulkes Lecture καί τὰ Study Days τῆς GAS Λονδίνου. Ἐπίσης, γίνεται παρουσίαση τῶν Διπλωματικῶν Διατριβῶν τῆς Πίας Κοίλια, ἀπό τόν ἐπόπτη της Εὐθύμιο Μαρκεζίνη, τοῦ Γιώργου Καπούλα, ἀπό τήν ἐπόπτριά του Ντίνα Λατσώνα, καί τῆς Κλέλιας Γαλάνη, ἀπό τήν ἐπόπτριά της Γιάννα Κατσούρη. Τέλος, ἡ Ἀγγελική Κοσμόγιαννη προσπαθεῖ νά ἀνακαλύπτει τίς προσωπικές καί ἐπαγγελματικές ἐξελίξεις τῶν ἀποφοίτων καί συνεργατῶν, γιατί ἀπό... σεμνότητα δέν τήν ἐνημερώνετε. Μέ φιλικούς χαιρετισμούς, Ἑλένη Μοράρου Νέα ἀπὸ τὸ Ἐκδοτικὸ Τμῆμα 2 Ἐνημέρωση γιὰ τὶς Ἐκπαιδεύσεις 4 Νέα ἀπὸ τὶς Ἑταιρεῖες 5 Συμμετοχὴ σὲ ἐπιστημονικὲς ἐκδηλώσεις 9 Ἐνημέρωση γιὰ τὶς δραστηριότητες τοῦ E.G.A.T.I.N 10 Ἐνημέρωση γιὰ τὶς δραστηριότητες τῆς Ε.Ε.Ψ.Ε. 11 Τὰ νέα τοῦ Ι.Ο.Α.Α. Σχόλια γιὰ τῆν γιορτὴ τῶν 30 χρόνων τοῦ Ι.Ο.Α.Α. Ἐνημέρωση γιὰ τὶς δραστηριότητες τοῦ Ι.Ο.Α.Α th Foulkes Study Day 2012 Λονδίνο, Σχόλια 14 Νέες Διπλωματικὲς Διατριβὲς 17 Προσωπικὰ καὶ Ἐπαγγελματικὰ Γεγονότα 27

2 Σελίδα 2 Σελίδα 2 Νέα ἀπὸ τὸ Ἐκδοτικὸ Τμῆμα τῆς Νατάσας Καραποστόλη Δὲν θὰ τὸ πιστέψετε, ἀλλὰ ὁ Ψυχιατρικὸς Κοινοτισμὸς κυκλοφορεῖ πλέον στὰ βιβλιοπωλεῖα...! Μὲ μεγάλη ἱκανοποίηση τὸ Ἐκδοτικό Τμῆμα ὁλοκλήρωσε καί παρέδωσε στὴν δημοσιότητα τὸ νέο βιβλίο τῆς Σειρᾶς Σύγχρονη Ψυχοθεραπεία, Ὁ Ψυχιατρικὸς Κοινοτισμός, τοῦ Ἰ. Κ. Τσέγκου. Τὸ βιβλίο κυκλοφόρησε τὸν Ἰούνιο τοῦ 2012 ἀπὸ τὶς Ἐκδόσεις ΑΡΜΟΣ, σὲ ἕνα φωτεινό, ἔντονο κόκκινο ἐξώφυλλο, ὅπως τοῦ ταιριάζει. Ὅπως ἔχουμε ἀναφέρει καὶ σὲ παλαιότερα τεύχη τοῦ MATRIX, τὸ ἐν λόγῳ βιβλίο κυοφοροῦνταν ἐπὶ σειρὰ ἐτῶν (22!!!) καὶ συνιστᾶ τὸ ἀπαύγασμα τῶν σκέψεων, προβληματισμῶν, ἰδιοτροπιῶν καὶ νεωτερισμῶν, σὲ θεωρητικὸ ἀλλὰ καὶ κλινικὸ ἐπίπεδο, τῆς καθ ἡμᾶς κοινοτικῆς θεραπείας, ἀποτυπωμένο μὲ τὸ ἀπαράμιλλο ὕφος καὶ τὴν ἐμβρίθεια τοῦ συγγραφέως. Γιὰ νὰ μὴν «εὐλογοῦμε μόνοι μας τὰ γένια μας», παραθέτουμε μία ἀπὸ τὶς πρῶτες βιβλιοκριτικές, τοῦ συγγραφέα Σπύρου Κουτρούλη (Ρήξη, φ. 87). «Ὁ Ἰ. Τσέγκος εἶναι εὐρύτερα γνωστὸς γιὰ τὶς προσπάθειες ποὺ κάνει γιὰ τὴ διάσωση τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας, μὲ τὴν ἀνάδειξη τῆς καίριας σημασίας ποὺ ἔχει ἡ προσήλωση στὴν ἱστορικὴ ὀρθογραφία καὶ τὸ πολυτονικό. Στὰ κοινὰ εἶναι ἀπὸ παλαιὰ δραστήριος καὶ δεῖγμα αὐτοῦ εἶναι ὅτι ἕνας ἄλλος ψυχίατρος καὶ συγγραφέας, ὁ Μ. Μαρκίδης, τὸν μνημονεύει ὡς αὐτὸν ποὺ γνώρισε τὸν Π. Κονδύλη στὴν παρέα ποὺ παλαιότερα ἐξέδιδε τὸ περιοδικὸ «Μαρτυρίες» καὶ στὴν συνέχεια τὸ περιοδικὸ «Σημειώσεις». Τὸ παρὸν ἔργο, γραμμένο μὲ ἐπιστημονικό, ἀλλὰ καὶ γλαφυρὸ ὕφος, εἶναι καρπός τῶν

3 Σελίδα 3 σημαντικῶν γνώσεων καὶ τῆς πλούσιας ἐμπειρίας ποὺ διαθέτει ὁ συγγραφέας, ἀπὸ τὸν χῶρο τῆς ψυχιατρικῆς καὶ τῆς κοινωνικῆς δράσης ὡς πολίτης. Τὸν κοινοτισμό, ποὺ τὸν διακρίνει ἀπὸ τὸν ἀτομικισμὸ καὶ τὸν κολεκτιβισμό, τὸν ἀξιολογεῖ ὡς ἕνα μέρος τῆς ἑλληνικῆς παράδοσης ποὺ μπορεῖ νὰ δώσει ἀπαντήσεις στὰ σημερινὰ ἐρωτήματα. Κατ ἀρχὴν καταλήγει σὲ ἕνα συμπέρασμα, γιὰ τὸν χαρακτήρα καὶ τὶς δυνατότητες τῆς «θεραπευτικῆς κοινότητας», μᾶλλον ἀπαισιόδοξο, καθὼς τὴν χαρακτηρίζει ἀντίγραφο τῶν προτεσταντικῶν σεκτῶν (σελ. 89), ποὺ ἀντὶ νὰ «ἐμβαθύνει στὴν μελέτη καὶ τὴν χρήση τῆς κοινωνικῆς διαστάσεως, μὲ τὴν ἔννοια τοῦ κοινωνεῖν, τὴν ὁποία θὰ μποροῦσε νὰ καλλιεργήσει μὲ τὶς μικρὲς ὁμάδες καὶ ἰδιαίτερα τὶς λεγόμενες ἀναλυτικές, προτιμᾶ τὴν ἐπίδοση σὲ ἀκτιβισμούς, τὴν ἐξιδανίκευση τοῦ αὐθορμητισμοῦ καί, κυρίως, τὴν ὑποτίμηση ἤ καὶ τὴν ἀπόρριψη, γιὰ πολλοὺς καὶ διάφορους λόγους, τῆς ἀναγκαιότητας ἐκπαιδευμένων κοινοτικῶν θεραπευτῶν» (σελ. 89). Ἡ ἀναφορὰ ποὺ κάνει στὸν ἑλληνικὸ κοινοτισμό ὡς σύστημα πολιτικὸ καὶ κοινωνικό ἐξαντλεῖ μὲ μεθοδικότητα τὴν ὑπάρχουσα βιβλιογραφία. Τελικὰ τὸν τοποθετεῖ ὡς μιὰ σημαντικὴ προϋπόθεση, ὥστε νὰ ἐπιτύχουν τὸ ἐπιδιωκόμενο ἀποτέλεσμα οἱ δραστηριότητες τῶν θεραπευτικῶν κοινοτήτων. Κλείνοντας μάλιστα, στὰ συμπεράσματα τοῦ ἔργου του, ἐπισημαίνει: «Ἡ κοινοτικὴ ἤ προσωπική, ἀκριβέστερα, θεραπεία πρέπει νὰ λαμβάνει σοβαρῶς ὑπ ὄψιν τὸν ἑκάστοτε κοινωνικὸ παράγοντα, τὴν κουλτούρα καὶ τὴν παράδοση κάθε τόπου καὶ περιοχῆς καὶ νὰ ἀποφεύγει ἤ νὰ δυσπιστεῖ σὲ σχήματα εἰσαγόμενα ἀπὸ ἄλλους τόπους, πολιτισμοὺς καὶ παραδόσεις. Ἐὰν θέλουμε νὰ ἰσχύσουν πραγματικὲς κοινοτικὲς ἀρχὲς στὴν ψυχιατρική, τοὐλάχιστον γιὰ ἐδῶ, στὴν Ἑλλάδα, οἱ προϋποθέσεις εἶναι ἐξαιρετικὰ εὐνοϊκές, ἀρκεῖ νὰ ἀποφασίσουμε νὰ χρησιμοποιήσουμε τὴν πλούσια, μακραίωνη, ἀλλὰ δυστυχῶς ἀγνοημένη καὶ ἀπὸ ἐμᾶς ἑλληνικὴ κοινοτικὴ παράδοση» (σελ. 275). Μιὰ ἄλλη πρόταση γιὰ τὴν προώθηση τοῦ βιβλίου!

4 Σελίδα 4 Ἐνημέρωση γιὰ τὶς Ἐκπαιδεύσεις Στὰ τέλη Ἰουνίου πραγματοποιήθηκε ἡ καθιερωμένη Διεκπαιδευτικὴ Ἑορτή, ἐπὶ τῇ λήξει τοῦ ἀκαδημαϊκοῦ ἔτους , κατὰ τὴν ὁποία διεκρίθησαν οἱ κάτωθι: Ἔπαινοι: Στὴν κατηγορία αὐτὴ διεκρίθησαν: ἡ Δήμητρα Κάρκου (δευτεροετὴς στὴν Ἐκπ. Ψυχοδραματιστῶν Κοινωνικοθεραπευτῶν) ἡ Βασιλικὴ Καραγιάννη (δευτεροετὴς στὴν Ἐκπ. στὴν Ψυχολογικὴ Ἀξιολόγηση) ἡ Πελαγία Οἰκονομοπούλου (δευτεροετὴς στὴν Ἐκπ. Ψυχαναλυτῶν Ὁμάδας Σεβαστὴ Οἰκονόμου (ἐπὶ πτυχίῳ σπουδάστρια τῆς Ἐκπ. Θεραπευτῶν Οἰκογένειας) καὶ ἡ Μάρθα Σαργέντη (ἐπὶ πτυχίῳ σπουδάστρια τῆς Ἐκπ. στὴν Ψυχολογικὴ Ἀξιολόγηση). τῆς Νατάσας Καραποστόλη Βραβεῖα: Στὴν κατηγορία αὐτὴ διεκρίθησαν οἱ κ.κ. Νικολέττα Γιαννακοπούλου (Προεδρεῦον Ἔτος τῆς Ἐκπ. Θεραπευτῶν Οἰκογένειας). Μαρία Κουμουτσίδη (Προεδρεῦον Ἔτος τῆς Ἐκπ. Θεραπευτῶν Οἰκογένειας). Χρυσούλα Νικολάου (Προεδρεῦον Ἔτος τῆς Ἐκπ. Θεραπευτῶν Οἰκογένειας). Ἑλένη Παπαμικρουλέα (Προεδρεῦον Ἔτος τῆς Ἐκπ. Θεραπευτῶν Οἰκογένειας). Ἀθανασία Καρύδη (Προεδρεῦον Ἔτος τῆς Ἐκπ. Ψυχοδραματιστῶν Κοινωνικοθεραπευ τῶν). Δέσποινα Χατζηχριστοδούλου (τριτοετὴς τῆς Ἐκπ. Ψυχοδραματιστῶν Κοινωνικοθεραπευτῶν). Σταυρίτσα Φιρίγγου (τριτοετὴς τῆς Ἐκπ. στὴν Ψυχολογικὴ Ἀξιολόγηση). Ἐπίσης διεκρίθησαν (ἐκ τῶν ἐκπαιδευτῶν) οἱ: Ἀντώνης Κελάκης (Προεδρεῦον Ἔτος τῆς Ἐκπ. Θεραπευτῶν Οἰκογένειας) καὶ Κωνσταντῖνος Καλλιγιάννης. Βραβεῖα «Ἀγκινάρες» ἀπέσπασαν ἡ κ. Μαρία Δάφνη Χρυσικοπούλου (δευτεροετὴς στὴν Ἐκπ. Θεραπευτῶν Οἰκογένειας) καὶ ὁ κ. Χαρίλαος Ζάραγκας (δευτεροετὴς στὴν Ἐκπ. Ψυχοδραματιστῶν Κοινωνικοθεραπευτῶν). Τὸ βραβεῖο Συγγραφικοῦ Ἔργου ἀπέσπασε ὁ κ. Ἰωάννης Κ. Τσέγκος, γιὰ τὸ βιβλίο του «Ὁ Ψυχιατρικὸς Κοινοτισμός». Συμποσιονίκης ἀνεκηρύχθη ὁ κ. Ἀντώνης Κελάκης (Προεδρεῦον Ἔτος τῆς Ἐκπ. Θεραπευτῶν Οἰκογένειας). Ὑπότροφοι ἀνεδείχθησαν οἱ κ.κ. Βασιλικὴ Τσατσανύφου (τριτοετὴς τῆς Ἐκπ. Θεραπευτῶν Οἰκογένειας) καὶ Φαίη Λυσσαίου (τριτοετὴς τῆς Ἐκπ. Ψυχαναλυτῶν Ὁμάδας). Συγχαρητήρια σὲ ὅλους!!! Τὸν Ὀκτώβριο ὁλοκληρώθηκε τὸ Προκαταρκτικὸ Στάδιο τῶν Ἐκπαιδεύσεων. Οἱ νέοι σπουδαστὲς κατὰ ἐκπαίδευση εἶναι: Ἐκπ. Ψυχαναλυτῶν Ὁμάδας: Νικόλας Κασιμάτης, Ἑλισάβετ Ντάκουλα, Μάρθα Σαργέντη, Πωλίνα Σκουλαρίκου, Σταυρίτσα Φιρίγγου. Ἐκπ. στὴν Ψυχολογικὴ Ἀξιολόγηση: Μάρθα Βερδήλου, Χρυσάνθη Μεγγρέλη, Στέλα Τουρβάτσιου. Ἐκπ. Ψυχοδραματιστῶν Κοινωνικοθεραπευτῶν: Κατερίνα Κονταρίνη, Λευτέρης Παπαδημητρίου, Μαρία Ταννῆ. Ἐκπ. Θεραπευτῶν Οἰκογένειας: Γιώτα Θεοδώρου, Βάσω Μπουλντούμη, Ἐλμίνα Παντελάκη. Ὅσον ἀφορᾶ τὴν σύνθεση τῶν Ἐκπαιδευτικῶν Ἐπιτροπῶν καὶ Τμημάτων, φέτος ἔχουμε μικρὲς ἀλλαγές. Στὴν Ἐκπ. στὴν Ψυχολογικὴ Ἀξιολόγηση ἀποχαιρετᾶ ὁ κ. Κωνσταντῖνος Βερβενιώτης καὶ ἐπανακάμπτει, δριμύτερη, ἡ κ. Δήμητρα Βεκιάρη. Στὸ Τμῆμα Σεμιναρίων ἀποχαιρετᾶ ἡ κ. Μαριλίζα Πετροπούλου καὶ ἔρχεται ἡ κ. Ἀμαλία Δελῆ.

5 Σελίδα 5 Νέα ἀπὸ τὶς Ἑταιρεῖες Ἑλληνική Ἑταιρεία Θεραπευτῶν Κοινότητας, Κοινωνικοθεραπείας καί Ψυχοδράματος τῆς Νατάσας Καραποστόλη Ἡ Ἑλληνική Ἑταιρεία Θεραπευτῶν Κοινότητας, Κοινωνικοθεραπείας καί Ψυχοδράματος πραγματοποίησε, στίς 28 Ἰουνίου 2012, τὴν ἐτήσια Γενικὴ Συνέλευση. Ἀκολουθεῖ τὸ ἀπόσπασμα τῶν πρακτικῶν, τὸ ὁποῖο ἔχει ἤδη ἀποσταλεῖ στὰ μέλη της. Διαπίστωση ἀπαρτίας καὶ ἐκλογή Προεδρείου τῆς Γ.Σ. Προτείνονται καὶ ἐκλέγονται παμψηφεί ἡ κ. Στέλα Καρανίκα, στὴν θέση τῆς Προέδρου τῆς Γ.Σ., καὶ ἡ κ. Ὄλγα Βασιλείου, στὴν θέση τῆς Γραμματέως. Θέμα 1 ον Ἀπολογισμός Δραστηριοτήτων, (ἡ Πρόεδρος τῆς Ἑταιρείας, κ. Γιάννα Κατσούρη) Καλωσόρισμα, γνωριμία καὶ ὑπενθύμιση τῆς ἀναγκαι ότητας τῶν συναντήσεων τῆς Ἑταιρείας: ἀποτελεῖ τὸ μοναδικό πλαίσιο ὅπου μποροῦν νὰ συναντηθοῦν ὅλοι, παλαιότεροι καὶ νεώτεροι, οἱ Ψυχοδραματιστὲς Κοινωνικοθεραπευτές. Εὐτυχής συγκυρία τὸ ὅτι ἡ σύγκληση τῆς Γ.Σ. συμπίπτει μὲ τὴν πρὸ ὁλίγων ἡμερῶν κυκλοφορία τοῦ τελευταίου βιβλίου, τῆς σειρᾶς ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ, τοῦ Ἰωάννη Κ. Τσέγκου, μὲ τίτλο «Ὁ Ψυχιατρικός Κοινοτισμός», τὸ ὁποῖο μᾶλλον θὰ ἀποτελέσει τὴν Κόκκινη Βίβλο τῆς Ἐκπαίδευσής μας. Στὶς σελίδες του συμπυκνώνεται τόσον ἡ ἱστορία καὶ ἡ ἰδεολογία τῶν ἀπανταχοῦ Θ.Κ., ὅσον καὶ τὸ καθ ἡμᾶς ἐμπρόσωπο κοινοτικό μοντέλο καὶ ἡ Ἐκπαίδευση, ἡ ὁποία, καὶ μετά ἀπὸ 27 χρόνια, εἶναι ἡ μόνη στὸ εἶδος της. Ἐνημέρωση τῶν νέων μελῶν καὶ περευρισκομένων περὶ τῆς Ἑταιρείας Πολλοί νέοι ἀπόφοιτοι ἔχουν ὑποβάλει αἴτηση γιά νά γίνουν τακτικά μέλη τῆς ἑταιρείας, καθώς ἐπίσης καί σπουδαστές τοῦ Ἰνστιτούτου Ψυχοδράματος Κοινωνικοθεραπείας γιά νά γίνουν πρόσεδρα μέλη. Ἀναφορά στοὺς σκοπούς καὶ τὴν ἱστορία τῆς Ἑταιρείας. Νέα ἀπὸ τὶς κλινικές δραστηριότητες Οἱ κλινικές δραστηριότητες μὲ τὰ χρόνια αὐξάνονται καὶ ἐμπλουτίζονται. Ἤδη λειτουργοῦν στὸ Κέντρο, ἐκτός ἀπὸ τὶς τρεῖς Κοινότητες, 4 Ψυχοδράματα στὸ Θεραπευτικό Τμῆμα Ἐνηλίκων καὶ μία Ὁμάδα μεικτή, Ὁμαδικοαναλυτική καὶ Ψυχόδραμα. Στά πλαίσια τῶν Σεμιναρίων, λειτουργοῦν κοινωνικοδυναμικές ὁμάδες, ψυχοδράματα καὶ Κοινωνιόδραμα. Ἐπίσης λειτουργοῦν ὁμάδες, τόσον στὸ Α.Ψ.Κ. ὅσον καὶ σὲ ἰδιωτικὰ γραφεῖα, συντονιζόμενες ἀπὸ Ψυχαναλυτὲς Ὁμάδας καί Ψυχοδραματιστές. Θά ἦταν ἐνδιαφέρον νά καταγραφοῦν ὅλες οἱ δραστηριότητες τῶν μελῶν τῆς ἑταιρείας. Νέα ἀπὸ τὶς συναφεῖς Ἑταιρεῖες Οἱ ἀπόφοιτοι τοῦ Ἰνστιτούτου Ψυχοδράματος Κοινωνικοθεραπείας μποροῦν νά γίνουν μέλη τῆς Ἑταιρείας Θεραπευτικῶν Κοινοτήτων (Association of Therapeutic Communities), ἡ ὁποία ἀποτελεῖ τόν εὐρωπαϊκό ὀργανισμό προώθησης καί διάδοσης τῶν ἀρχῶν τῆς Θεραπευτικῆς Κοινότητας. Κατὰ παράδοσιν, κάθε Σεπτέμβριο συμμετέχουμε, μὲ ἀνακοινώσεις ἤ καὶ workshop, στὴ Συνδιάσκεψη τῶν Θ.Κ. Ἐφέτος συμμετεῖχε ἡ κ, Ἰωάννα Φικιώρη. Ἐπὶ πλέον, στὸ περιοδικό International Journal of Therapeutic Communities, ἔχουν δημοσιευθεῖ πολλά ἄρθρα μας. Τό τελευταῖο διάστημα εἶναι στά σκαριά καὶ ἕνα νέο Διεθνές Δίκτυο Θ.Κ., πού δραστηριοποιεῖται εἰδικά στίς

6 Σελίδα 6 Θεραπευτικές Κοινότητες τῶν ψυχιατρικῶν ἀσθενῶν. Εἴχαμε μάλιστα, πρὸ μηνός, μία ἐπίσκεψη ἀπὸ ἐκπρόσωπό τους, ἐνῶ ὁ κ. Δημήτρης Μοσχονᾶς συμμετεῖχε σὲ συνάντηση στὴν Ἀγγλία. Συζητᾶμε τό θέμα συμμετοχῆς μας καί σέ αὐτήν τήν ἑταιρεία. Οἱ κ. κ. Χριστίνα Τερλίδου καὶ Ἰωάννα Φυκιώρη, μαζί μὲ τὸν κ. Μοσχονᾶ, ἐκπροσωποῦν τὸ Ἰνστιτοῦτο καὶ τὴν Ἑταιρεία σ αὐτὸ τὸ δίκτυο (ἐνημέρωση ἀπὸ τὴν κ. Χριστίνα Τερλίδου). Τό Ἰνστιτοῦτο Ψυχοδράματος Κοινωνικοθεραπείας εἶναι ἱδρυτικό μέλος τῆς Ἐθνικῆς Ἑταιρείας Ψυχοθεραπείας Ἑλλάδος καὶ ἡ Ἑταιρεία μας εἶναι μέλος ἐπὶ σειρὰ ἐτῶν. Μέλη τῆς Ἑταιρείας μας, συνεχίζοντας τήν παράδοση τῶν κ.κ. Νατάσας Καραποστόλη καί Δημητρίου Λίβα, συμμετέχουν ἐνεργά στό Δ.Σ τῆς ΕΕ ΨΕ, πρόεδρος τοῦ ὁποίου εἶναι ὁ κ. Μιχάλης Ἀθητάκης καί στήν θέση τοῦ Ταμία ἡ κ. Γιάννα Κατσούρη. Τά μέλη τῆς Ἑταιρείας μας πληροῦν, ἐπίσης, τίς προϋποθέσεις γιά τήν ἀπόκτηση τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Πιστοποιητικοῦ Ψυχοθεραπείας (Ε.Α.Ρ.), ἡ ὁποία ἀντιπροσωπεύεται στή χώρα μας ἀπό τήν Ἐθνική Ἑταιρεία Ψυχοθεραπείας Ἑλλάδος. Ἤδη, ὡρισμένοι έξ ἡμῶν ἔχουμε παραλάβει τό Εὐρωπαϊκό Πιστοποιητικό. Χρειάζεται, ὅμως, καὶ οἱ ὑπόλοιποι, ὅσοι ἐνδιαφέρονται φυσικά, νὰ ὑποβάλουν τὰ χαρτιά τους. Ἐπὶ πλέον, τὸ Ἰνστιτοῦτο μας εἶναι καί τακτικό μέλος στήν Ὁμοσπονδία Εὐρωπαϊκῶν Ἐκπαιδευτικῶν Ὀργανισμῶν Ψυχοδράματος (Federation of European Psychodrama Training Organisation, F.E.P.T.O.), ἡ ὁποία ἔχει ἐπιστημονικούς καί ἐκπαιδευτικούς σκοπούς ἤτοι τήν προώθηση τῆς ἀναγνώρισης τοῦ Ψυχοδράματος στήν Εὐρώπη καί τίς Μεσογειακές χῶρες, μέσῳ τῆς ἐνίσχυσης καί ἀνάπτυξης ἐκπαιδευτικῶν προγραμμάτων, τήν ἀνταλλαγή μεταξύ τῶν μελῶν, τήν τήρηση τῶν κανόνων δεοντολογίας, τήν προώθηση τῆς ἔρευνας καί τῆς ποιοτικῆς ἀξιολόγησης τῆς μεθόδου. Ἤδη συμμετέχουμε 10 χρόνια, ἀνελλιπῶς, στὶς συναντήσεις τῆς F.E.P.T.O., οἱ ὁποῖες ἀποτελοῦν ἕνα πολύτιμο πεδίο ἀνταλλαγῆς ἐμπειριῶν καὶ ἐρεθισμάτων. Ὁ κ. Κώστας Καλλιγιάννης μόλις επέστρεψε ἀπό τό Ὄσλο τῆς Νορβηγίας μέ ἐνδιαφέροντα νέα ἀπό τήν συνάντηση τῶν ἐκπαιδευτῶν τῆς F.E.P.T.O. Ἐπίσης, σύντομα θά ἐκδοθεῖ ὁ Β τόμος τῆς FEPTO, μέ θέμα «Psychodrama and Supervision», στό ὁποῖο ὑπάρχει ἐκτενές κεφάλαιο ἀπό τούς Ἰ.Κ. Τσέγκο καί Ν. Καραποστόλη γιά τό Ἑλληνικό μοντέλο Ἐποπτείας. Προτάσεις καὶ σκέψεις γιὰ τὶς δραστηριότητες τῆς Ἑταιρείας Σέ προηγούμενη Γενική Συνέλευση εἴχαμε προτείνει τήν δημιουργία ἑνός ἐντύπου ἐνημέρωσης τῶν μελῶν μας. Τελικά, αὐτὸ πραγματοποιεῖται μέσῳ τοῦ Μatrix μέ τήν συμμετοχή στήν ἐπιτροπή, ἐκτός τῆς ὑπεύθυνης ἔκδοσης κ. Ἑλένης Μοράρου, καί τῶν κ.κ. Νατάσας Καραποστόλη καί Ἀγγελικῆς Κοσμόγιαννη, μελῶν τῆς Ἑταιρείας μας. Θά θέλαμε νὰ ὑπενθυμίσουμε καὶ σήμερα ὅτι τό Μatrix φιλοδοξεῖ νὰ ἀποτελέσει καὶ ἕνα Forum, μέσῳ τοῦ ὁποίου θὰ ἐνημερωνόμαστε γιὰ τὶς δραστηριότητες, ἐπαγγελματικές καὶ ἐπιστημονικές, ὅλων τῶν μελῶν τῆς Ἑταιρείας. Σ αὐτό χρειάζεται ἡ βοήθεια ὅλων, μὲ τὸ νά μᾶς ἐνημερώνετε, γιὰ τὰ νέα καὶ τὶς δραστηριότητες, μὲ τὸ ἠλεκτρονικὸ ταχυδρομεῖο. Ἐκτὸς τῆς ἐνημέρωσης μέσῳ τοῦ ἐντύπου τοῦ Matrix, εἶναι πολύ σημαντική ἡ ἐμπρόσωπη συνάντηση, δύο φορές τόν χρόνο τοὐλάχιστον, ἐκτός, βεβαίως, ἀπὸ τὶς ἑορταστικὲς ἐκδηλώσεις καί τὰ συνέδρια. Χρειάζεται ἕνας κοινός χῶρος συνάντησης καί ἀναφορᾶς γιά νά συζητᾶμε τά νέα, νά ἐνημερωνόμαστε γιά τίς νέες συνεργασίες τῶν μελῶν μας στά ἰδιωτικά μας γραφεῖα, τίς ἐφαρμογές τῆς Κοινωνικοθεραπείας στούς χώρους ἐργασίας καί τήν ἐξέλιξη τῶν ἀποφοίτων μας. Ἐπίσης, στίς συναντήσεις τῶν Γενικῶν Συνελεύσεων, προτείνουμε νά πραγματοποιεῖ

7 Σελίδα 7 ται παρουσίαση τῶν νέων διπλωματικῶν ἐργασιῶν τῶν ἀποφοίτων μας, νά δημιουργοῦνται ὁμάδες ἐργασίας πού νά συζητᾶμε διάφορα θέματα, ὅπως ἡ ἔρευνα καί οἱ ἐφαρμογές τῶν ἀρχῶν τῆς Θεραπευτικῆς Κοινότητας σέ διάφορα πλαίσια, καθώς καί νά παρουσιάζονται τεχνικές ὅπως τό Κοινωνιόδραμα. Ὡς πρός τήν ἔρευνα, ὑπάρχουν διάφορες ἰδέες, γιὰ τὶς ὁποῖες θά μᾶς ἐνημερώσει ὁ κ. Κώστας Καλλιγιάννης. Ἐπίσης, πολλοί ἀπόφοιτοι μᾶς ἔχουν ζητήσει ἐποπτεία γιὰ τούς χώρους πού δραστηριοποιοῦνται ἐπαγγελματικά (ἰδιωτικά γραφεῖα, νοσοκομεῖα κ.ἄ). Στήν ἑπόμενη Γενική Συνέλευση (Νοέμβριος 2012) θά ἔχουμε νέες ἀρχαιρεσίες καί καλόν εἶναι οἱ καινούργιοι ὑποψήφιοι νά ἀρχίσουν νά τό σκέπτονται καί νά τό δηλώσουν ἐγκαίρως. Πρόταση γιὰ συναντήσεις ἀνά ἑξάμηνο (ἐπιστημονικῆς κατάρτισης). Πρόταση γιά Κοινωνιόδραμα τήν ἑπόμενη φορά. Θέμα 2 ον Οἰκονομικὲς ὑποχρεώσεις μελῶν (ἡ Ταμίας κ. Νατάσα Καραποστόλη) Τό Δ.Σ ἀποφάσισε νὰ προτείνει στὴν Γ.Σ. τὰ κάτωθι, ὅσον ἀφορᾶ τὶς οἰκονομικές ὑποχρέωσεις τῶν μελῶν πρός στὴν Ἑταιρεία: Τὸ ποσό τῶν 40 εὐρώ νὰ ὁρισθεῖ ὡς ἡ ἐτήσια συνδρομή γιὰ τὴν Ἑταιρεία, ἀντί τοῦ ποσοῦ τῶν 65 εὐρώ, ποὺ ἴσχυε μέχρι σήμερα ἥτοι γιὰ τά Πλήρη μέλη: 40, γιὰ τὰ Πρόσεδρα μέλη: 20. Νὰ διαγραφοῦν τὰ προηγούμενα χρέη τῶν μελῶν τῆς Ἑταιρείας ὥς τὸ Οἱ ἐγγεγραμμένοι ὑποχρεοῦνται στὴν καταβολή τοῦ ποσοῦ τῶν 40 εὐρώ γιά τά δύο τελευταῖα ἔτη (2011 καί 2012), προκειμένου νὰ ἀνήκουν στὸ Μητρῶο τῶν Μελῶν τῆς Ἑταιρείας. Ὅσοι ἐκ τῶν μελῶν συμμετέχουν σέ περισσότερες τῆς μιᾶς Ὁμαδικοαναλυτικές ἑταιρεῖες, κατόπιν δήλωσής τους, μποροῦν νά ἐπιλέξουν σέ ποιά ἑταιρεία θά δραστηριοποιοῦνται κυρίως. Αὐτοί θά καταβάλλουν τήν συνδρομή τους μέ ἐκπτωση 80%, δηλαδή 5 ἐτησίως. (Κυκλοφόρησε κατάλογος, στὸν ὁποῖο σημειώθηκαν τὰ ὀνόματα ὅσων ἐπιθυμοῦν νά ἀνήκουν σ αὐτὴν τὴν κατηγορία ἀπὸ τὸ 2012 καὶ μετά). Ἡ Γ.Σ. ἐγκρίνει παμφηφεί τὶς ἀνωτέρω προτάσεις. Θέμα 3 Ον Ἔγκριση Ἐγγραφῆς Νέων Μελῶν στὴν Ἑταιρεία (ἡ Γραμματέας κ. Χριστίνα Τερλίδου) Ἡ Γενική συνέλευση, ὡς ἀνώτατο ὄργανο τῆς ἑταιρείας, θά ἐγκρίνει ἤ θά ἀπορρίψει τίς προτάσεις τοῦ Δ.Σ. γιά τήν εἴσοδο τῶν νέων, τακτικῶν ἤ προσέδρων, μελῶν. Γιὰ Πλήρη Μέλη προτείνονται οἱ: Μαρία Ἀποστολίδου, Κώστας Καλλιγιάννης, Στυλιανή Καρανίκα, Μπίργκιτ Λίβερ, Ξανθή Μαντέλα, Ἑλισάβετ Παύλου, Ἕλλη Μητρούτσικου, Μαρία Ἑλισάβετ Πετροπούλου, Χαράλαμπος Σιδηρόπουλος, Ἱωάννα Φικιώρη, Μαρία Δάφνη Χρυσικοπούλου. Γιὰ Πρόσεδρα Μέλη προτείνονται οἱ: Σοφία Βάϊλα, Σταμάτης Βλάχος, Χαρίλαος Ζάραγκας, Δήμητρα Κάρκου, Ἀθανασία Kαρύδη, Ἀλίκη Μπαλτατζίδου, Χριστίνα Συριοπούλου, Δέσποινα Χατζηχριστοδούλου, Εὐαγγελία Χουλιάρα Ἡ Γ.Σ. ἐγκρίνει παμφηφεί τὴν εἴσοδο τῶν ἀνωτέρω νέων μελῶν. Θέμα 4 ον Ἄλλα Θέματα Ἡ συζήτηση ἐπί τοῦ ἀπολογισμοῦ κατέληξε σέ ὡρισμένες προτάσεις: Νά γίνουν πιό γνωστές οἱ δραστηριότητες τοῦ κάθε μέλους. Νά συμμετέχουν καὶ ἄλλοι πού ἐνδιαφέρονται νά γίνουν μέλη. Νά δημοσιεύονται οἱ δραστηριότητες στό Matrix. Νά γίνονται πιό συχνές συναντήσεις τῆς Ἑταιρείας (Γιάννης Κ. Τσέγκος)

8 Σελίδα 8 Νά μποροῦν νὰ εἶναι μέλη τῆς Ἑταιρείας καί ἄτομα πού ἐργάζονται σέ Κοινότητες, καί ἄς μήν ἔχουν τελειώσει τήν ἐκπαίδευση (Χριστίνα Τερλίδου). Δημιουργία ἱστοσελίδας γιά τήν ἑταιρεία (Μιχάλης Ἀθητάκης). Καταγραφὴ τῶν δραστηριοτήτων τῶν μελῶν τῆς Ἑταιρείας καὶ δημοσίευση στὸ Matrix καὶ στὴν ἱστοσελίδα τῆς Ἑταιρείας. Ἀνάρτηση καταλόγου τῶν ἐγκεκριμένων μελῶν, στὴν ἱστοσελίδα (Θαλῆς Παπαδάκης). Κάθε δύο χρόνια νά ἀποστέλλεται, σ ὅλους τούς ἀπόφοιτους, ἕνα ἔντυπο, ὅπου να συμπληρώνουν τίς ὅποιες ἀλλαγές ἔχουν κάνει σέ ἐπαγγελματικό ἤ προσωπικό ἐπίπεδο (Μαρία Δάφνη Χρυσικοπούλου). Νά γίνουν μία ἤ δύο ἐπιτροπές πού νά ὑλοποιήσουν αὐτές τίς προτάσεις (Γιάννης Κ. Τσέγκος). Επιτροπή ἱστοσελίδας: Ξανθή Μαντέλα, Μπίργκιτ Λίβερ, Μαριλίζα Πετροπούλου, Σταμάτης Βλάχος. Ἡ Γ.Σ. ὁλοκληρώθηκε μέ τήν ὑπερψήφιση τοῦ ἀπολογισμοῦ τοῦ Δ.Σ. καί τῶν προτάσεων. Ἡ ἑπόμενη Γενικὴ Συνέλευση τῆς Ἑταιρείας ἔχει ὁρισθεῖ γιὰ τὴν Πέμπτη, 29 Νοεμβρίου 2012, μέ τά ἑξῆς θέματα: Ἀπολογισμός τοῦ Ἔργου τῶν Ἐπιτροπῶν (Δημιουργία ἱστοσελίδας τῆς Ἑταιρείας) Oἰκονομικός Ἀπολογισμός καί Προϋπολογισμός Στιγμιότυπα ἀπὸ τὴν ταινία «Τὸ Ξύλο Βγῆκε ἀπὸ Ἡ ταινία ἔγινε μὲ ἀφορμὴ τὸν ἀποχαιρετισμό τῶν συντονιστριῶν, τοῦ Θεραπευτικοῦ Τμήματος Ἐνηλίκων καὶ τοῦ Τμήματος Θεραπείας Οἰκογένειας καὶ Παιδιῶν, Τίνας Παναγοπούλου καὶ Σοφίας Βάϊλα, μετὰ ἀπὸ δύο χρόνια εὐδόκιμης θητείας. Τὶς εὐχαριστοῦμε καὶ πάλι...

9 Σελίδα 9 Συμμετοχὴ σέ, παρελθοῦσες καὶ προσεχεῖς, Ἐπιστημονικὲς Ἐκδηλώσεις, ἐντὸς καὶ ἐκτὸς Ἑλλάδος Σεπτέμβριος 2012 Στίς 22 Σεπτεμβρίου τό ΙΟΑΑ καί τό ΑΨΚ διοργάνωσαν τήν 5 η Μετεκπαιδευτική Συνάντηση Συνεχιζόμενης Ἐκπαίδευσης, τῆς Ἐθνικῆς Ἐταιρείας Ψυχοθεραπείας Ἑλλάδος, στά πλαίσια τῆς συνεχιζόμενης Ἐκπαίδευσης τῶν ψυχοθεραπευτῶν. Στήν Συνάντηση, ἡ ὁποία εἶχε ὡς θέμα τήν «Πολυπαραγοντική Ψυχοθεραπευτική Προσέγγιση στήν Ἀντιμετώπιση τῶν Μειζόνων Ψυχιατρικῶν Διατα ραχῶν», συμμετεῖχαν 52 ἄτομα ἀπό διάφορες προσεγγίσεις (βλ. περισσότερα σελ. 13). Ὀκτώβριος 2012 Στίς 6 Ὀκτωβρίου τό Α.Ψ.Κ. διοργάνωσε Ἡμερίδα στά Ἰωάννινα μέ θέμα «Ἡ Ὁμάδα στήν Ἐκπαίδευση: Σχολική Διαμεσολάση». Τό πρόγραμμα περιελάμβανε θεωρητικό καί ἐμπειρικό μέρος, παρουσιάσθηκαν δέ οἱ ἑξῆς ἐργασίες: Ἀμαλία Δελῆ: Ἡ Διαμεσολάβηση στὴν Ἐκπαίδευση Κατερίνα Καλιακάτσου: Ἡ Διαχείριση τοῦ Ἐκφοβισμοῦ καὶ τῆς Σχολικῆς Βίας Ὄλγα Βασιλείου: Οἱ Ἐφαρμογὲς τῆς Σχολικῆς Διαμεσολάβησης Ἡ Ἐπιστημονική Ὀργανωτική Ἐπιτροπή τῆς Ἡμερίδας ἀποτελεῖτο ἀπό τούς: Ὄλγα Βασιλείου, Ἀμαλία Δελῆ, Μελίνα Ζάκκα, Χαρίλαο Ζάραγκα, Κατερίνα Καλιακάτσου, Γεωργία Μοιροπούλου, Μαριλίζα Πετροπούλου καί Τζένη Τόλη. Στίς 12 Ὀκτώβριου γιορτάσαμε τά 30 χρόνια τοῦ Ἰνστιτούτου Ὁμαδικῆς Ἀνάλυσης Ἀθηνῶν, μαζί μέ πολλούς προσκεκλημένους φίλους, καλό φαγητό καί πολύ χορό (βλ. περισσότερα στήν σελ..12). Ἀπό τίς 29 Νοεμβρίου ἕως τίς 2 Δεκεμβρίου, θά διοργανωθοῦν στήν Ἀθήνα τρία παράλληλα συνέδρια, ἀπό τήν Παγκόσμια Ψυχιατρική Ἑταιρεία, τήν Διεθνῆ Νευροψυχιατρική Ἑταιρεία καί τήν Ἑλληνική Ἑταιρεία γιά τήν Προαγωγή τῆς Ψυχιατρικῆς καί τῶν Συναφῶν Ἐπιστημῶν. Θά λάβουμε μέρος διοργανώνοντας Στρογγυλή Τράπεζα μέ τίς κάτωθι παρουσιάσεις: Multidisciplinary Activities in a Psychotherapeutic Day Centre Chair: Ioannis K. Tsegos Α. Karapostoli: The Cost of Psychotherapy in a Psychotherapeutic Day Centre Kakouri: A Multifactorial Approach for Severely Disturbed Patients K. Kaliakatsou: Evaluation of the Therapeutic Outcome through Psychological Assessment T. N. Papadakis: Psychoeducational Development and Greek Tonal Systems Φεβρουάριος 2013 Τὸν ἑπόμενο Φεβρουάριο θά διοργανώσουμε στήν Λάρισα τό σεμινάριο «Εἰσαγωγή στίς Ψυχοθεραπευτικές καί Ψυχοδιαγνωστικές Μεθόδους», τό ὁποῖο θά πραγματοποιηθεῖ στό Γαλλικό Ἰνστιτοῦτο τῆς Λάρισας καί θά περιλαμβάνει τέσσερεις συναντήσεις (16/2/2013 & 2, 16, 30/3/2013). Ἐπίσης τόν Ἀπρίλιο τοῦ 2013 θά διοργανώσουμε στόν ἴδιο χῶρο Ἡμερίδα μέ θέμα «Τό Στρές καί ἡ Διαχείρισή του σέ Ἀτομικό καί Ὁμαδικό Ἐπίπεδο». Ἡ ὀργανωτική ἐπιτροπή τοῦ σεμιναρίου καί τῆς Ἡμερίδας ἀποτελεῖται ἀπό τούς: Ἄννα Τζιότζιου, Στέλα Λαμπρούλη, Νικολέττα Γραμματοπούλου καί Χαράλαμπο Σιδηρόπουλο. Nοέμβριος Δεκέμβριος 2012 Στὶς 4 Νοεμβρίου διοργανώνεται στήν Ἀθήνα ἡ 7η Ἡμερίδα τῆς Ἐθνικῆς Ἑταιρείας Ψυχοθεραπείας Ἑλλάδος μέ θέμα «Ἡ Ἔννοια τοῦ Συλλογικοῦ καὶ Ἀτομικοῦ Φόβου στὴν Ψυχοθεραπεία» (βλ. περισσότερα σελ. 11). Στίς 8 10 Νοεμβρίου πραγματοποιεῖται στήν Ἀθήνα τό 2ο Πανελλήνιο Συνέδριο «Σχολές Γονέων» στό ὁποῖο θά διοργανώσουμε Συμπόσιο μέ θέμα: «Οἰκογένεια: Σύμμαχος ἤ Ἀντίπαλος στήν Θεραπεία;». Στό Συμπόσιο θά παρουσιασθοῦν οἱ κάτωθι ἐργασίες: Α. «Οἰκογένεια καί Πολυπαραγοντική Προσέγγιση», Θ. Παπαδάκης, Ἀ. Κακούρη, Ἑ. Μοράρου, Ἰ.Κ. Τσέγκος Β.«Μία Οἰκογένεια μέ Διαταρακτική Συμπεριφορά τοῦ Παιδιοῦ», Χ. Σιδηρόπουλος, Ἕ. Κουνέλη, Εἰρ. Χαζτζηγιάννη

10 Σελίδα 10 Ἐνημέρωση γιά τίς δραστηριότητες τοῦ E.G.A.T.I.N. Τῆς Ζωῆς Βογιατζάκη, Προέδρου τοῦ Δ.Σ. Τόν Ἰούλιο πραγματοποιήθηκε, στήν Καρθαγένη τῆς Κολομβίας, ἡ δεύτερη συνάντηση τῆς Διεθνοῦς Ἐπιτροπῆς γιά τά κριτήρια ἐπάρκειας στήν Ἐκπροσώπηση γιά τήν Ὁμαδική Ψυχοθεραπεία. Κατά τή διάρκεια τοῦ Συνεδρίου τοῦ International Association of Group Psychotherapy (IAGP). Τό EGATIN ἐκπροσώπησε ἡ πρόεδρος τοῦ Δ. Σ. καί μέλος τοῦ προεδρείου τῆς Διεθνοῦς Ἐπιτροπῆς. Τῆς συνάντησης προηγήθηκε ἐκτεταμένη προετοιμασία ἐκ μέρους μας γιά τήν καλύτερη διευθέτηση πολλῶν ἐκκρεμῶν θεμάτων, τά ὁποία ἔχρηζαν καί χρήζουν ὁριοθέτησης. Ἡ ἐκπροσώπηση τῶν ὀργανισμῶν πού συμμετεῖχαν ἐπαυξήθηκε ἀπό τή συμμετοχή συναδέλφων καί ἀπό τήν Αὐστραλία, ἀλλά χαρακτηρίστηκε καί ἀπό ἀρκετή κινητικότητα καί ἀλλαγές στούς ἐκπροσώπους τῶν ὑπολοίπων ὀργανισμῶν, μέ ἀποτέλεσμα μιά ὄχι καί τόσο σταθερή σύνθεση. Πρόκειται γιά μιά προσπάθεια ἡ ὁποία ἔχει νά ὑπερνικήσει ἀρκετές δυσκολίες, ὅμως εἶναι ἐμφανές ὅτι ἡ θέση τοῦ EGATIN, ὡς ἐνός σημαντικοῦ ὀργανισμοῦ στή διεθνῆ ψυχοθεραπευτική σκηνή, ἑδραιώνεται ὅλο καί περισσότερο, καί ὅτι ἡ συνεργασία καί ἡ ἐπικοινωνία μεταξύ τῶν διαφόρων χωρῶν καί ὀργανισμῶν εἶναι, ἀφ ἐαυτῆς, θετική. Κατά τήν τρέχουσα περίοδο, τό Δ.Σ. ἀσχολήθηκε μέ τήν προετοιμασία τῆς ἐπερχόμενης χειμερινῆς συνεδρίασής του, ἡ ὁποία θά λάβει χώρα στή Μόσχα, στίς Ὀκτωβρίου 2012.

11 Σελίδα 11 Ἐνημέρωση γιὰ τὶς δραστηριότητες τῆς Ε.Ε.Ψ.Ε. Τοῦ Μιχάλη Ἀθητάκη, Προέδρου τοῦ Δ.Σ. Στίς 4 Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκε, μέ ἰδιαίτερη ἐπιτυχία, ἡ 7 η Ἡμερίδα τῆς Ε.Ε.Ψ.Ε., μέ θέμα «Ἡ Ἔννοια τοῦ Συλλογικοῦ καί Ἀτομικοῦ Φόβου στήν Ψυχοθεραπεία». Ἡ Ἡμερίδα διοργανώθηκε στό ξενοδοχεῖο «Ἀμαλία», ἀπό τίς 10 τό πρωΐ ἕως τίς 7.00 τό ἀπόγευμα. Ὁ ἀριθμός τῶν συμμετεχόντων ξεπέρασε κάθε προσδοκία, φθάνοντας τελικῶς τά 162 ἄτομα! Ἐξ ἴσου πολυάριθμες καί ποικίλες ἦταν οἱ εἰσηγήσεις καί τά ἐργαστήρια τά ὁποῖα διοργανώθηκαν ἀπό ὅλες σχεδόν τίς ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις. Οἱ συναντήσεις ἦταν γόνιμες καί, τελικῶς, ἡ ἀξιολόγηση πού ἔγινε ἀπό τούς συμμετέχοντες ἦταν πολύ θετική τόσο γιά τήν ὀργάνωση τῆς ἡμερίδας, ὅσο καί γιά τίς παρεχόμενες ὑπηρεσίες τοῦ ξενοδοχείου. Κατά τή διάρκεια τῆς Ἡμερίδας πραγματοποιήθηκε καί ἔκτακτη Γενική Συνέλευση τῶν μελῶν τῆς Ἑταιρείας. Στήν συνέλευση ἦταν προσκεκλημένος ὁ κ. Ἀλέξιος Παπασταύρου, νομικός, ἐργατολόγος, ὁ ὁποῖος μᾶς ἐνημέρωσε γιά θέματα πού ἀφοροῦν τό ἰσχῦον θεσμικό πλαίσιο γιά τήν ψυχοθεραπεία στήν Ἑλλάδα.

12 Σελίδα 12 Τά νέα τοῦ Ι.Ο.Α.Α. Στίς 9 Ἰουλίου, ἔγινε ἡ ἐτήσια Γενική Συνέλευση τοῦ Ι.Ο.Α.Α. μέ θέματα ἐπιστημονικοῦ, ἐκπαιδευτικοῦ καί οἰκονομικοῦ ἀπολογισμοῦ. Τά περισσότερα τῶν θεμάτων αὐτῶν συπεριλαμβάνονται στήν ὕλη κάθε ἑξαμηνιαίας ἔκδοσης τοῦ MATRIX. Τό Δ.Σ. τοῦ Ι.Ο.Α.Α., διαπιστώνοντας τήν αὔξηση τῶν δραστηριοτήτων του, ἀποφάσισε νά συστήσει μία Ἐπιστημονική Ἐπιτροπή, ὅπως αὐτό προβλέπεται καί ἀπό τό καταστατικό τοῦ Ι.Ο.Α.Α. Σκοπός τῆς Ἐπιστημονικῆς ἐπιτροπῆς εἶναι νά παρακολουθεῖ, νά ὀργανώνει καί νά προβάλλει τό θεωρητικό καί ἐπιστημονικό ἔργο τοῦ Ι.Ο.Α.Α. σέ συνεργασία μέ τήν Ἐκπαιδευτική Ἐπιτροπή, ἡ ὁποία εἶναι ὑπεύθυνη γιά τό ἀμιγῶς ἐκπαιδευτικό ἔργο τοῦ Ι.Ο.Α.Α. Ἡ ἐπιτροπή εἶναι τριμελής καί ἀποτελεῖται ἀπό τούς ἑξῆς: Δημήτρη Λίβα, ψυχίατρο, ἀπόφοιτο τοῦ 1996, Ἀμαλία Δελῆ, ψυχολόγο, Τῆς Ἑλένης Μοράρου ἀπόφοιτο τοῦ 2007 καί Κυριακή Δημητρακοπούλου, ψυχολόγο, ἀπόφοιτο τοῦ Ἐπίσης, ἀπό τόν περασμένο Ὀκτώβριο τό Ι.Ο.Α.Α. πιστοποιήθηκε ἀπό τήν Εὐρωπαϊκή Ἑταιρεία Ψυχοθεραπείας (E.A.P.) καί φέρει πλέον τόν τίτλο τοῦ Εὐρωπαϊκῶς Πιστοποιημένου Ψυχοθεραπευτικοῦ Ἐκπαιδευτικοῦ Ἰνστιτούτου ((European Accredited Psychotherapy Training Institute-EAPTI). Σχόλια γιά τήν γιορτή τῶν 30 χρόνων τοῦ Ι.Ο.Α.Α. Τῆς Χαρᾶς Χαριτάκη Προέδρου τῆς Ἐπιτροπῆς Στίς 12 Ὀκτωβρίου γιορτάσαμε, σε κλῖμα βαθιᾶς συγκίνησης, την συμπλήρωση τῶν 30 χρόνων ἀπό τήν ἵδρυση τοῦ Ἰνστιτούτου Ὁμαδικῆς Ἀνάλυσης Ἀθηνῶν. Ἡ ἐπιτροπή, ἡ ὁποία ἔφερε εἰς πέρας μέ ἐπιτυχία τήν ὀργάνωση τῆς γιορτῆς, ἀποτελοῦνταν ἀπό τούς κ.κ. Ἀμαλία Δελῆ, Βίκη Κάρκου, Μαρίνα Μανθούλη, Μάκη Μαρκεζίνη, Βαγγέλη Τριανταφυλλόπουλο, Μπίλη Τσιλιμιγκάκη, Λιάνα Χατζημπαλῆ καί Χαρά Χαριτάκη. Ἐκτός ὅμως τῆς ἐπιτροπῆς, πρέπει νά σημειώσουμε ὅτι, ὅλοι, συνάδελφοι καί φίλοι τοῦ Κέντρου, βοήθησαν στή δημιουργία ἑνός εὐχάριστου κλίματος, καί τούς εὐχαριστοῦμε. Ἕνας μεγάλος ἀριθμός φίλων, συναδέλφων, θεραπευομένων καί παλαιῶν ἀποφοίτων μᾶς τίμησαν ἰδιαίτερα μέ τήν παρουσία τους. Τήν χαρούμενη καί εὐχάριστη ἀτμόσφαιρα καθώς καί τό κέφι ὅλων ἐνίσχυσε ἡ ζωντανή μουσική ἀλλά καί τά... ζεϊμπέκικα πρός το τέλος τῆς βραδιᾶς. Μεγάλοι χορευτές τῆς βραδιᾶς ἀνεδείχθησαν ὁ Στέργιος, ἡ Κυριακή, ὁ Μάκης, ἀλλά καί ὁ Πρόεδρος τοῦ Ἰνστιτούτου!

13 Σελίδα 13 Ἐνημέρωση γιὰ τὶς δραστηριότητες τοῦ Ι.Ο.Α.Α. Τοῦ Κωνσταντίνου Λιανοῦ «Ἡ Πολυπαραγοντική Ψυχοθεραπευτική Προσέγγιση στήν Ἀντιμετώπιση τῶν Μειζόνων Ψυχιατρικῶν Διαταραχῶν» 5η Μετεκπαιδευτική Συνάντηση Συνεχιζόμενης Ἐκπαίδευσης Σάββατο, 22 Σεπτεμβρίου 2012, 10:00 π.μ. 14:00μ.μ. Tό Ἰνστιτοῦτο Ὁμαδικῆς Ἀνάλυσης Ἀθηνῶν σέ συνεργασία μέ τό Ἀνοικτό Ψυχοθεραπευτικό Κέντρο διοργάνωσαν τήν 5 η Μετεκπαιδευτική Συνάντηση Συνεχιζόμενης Ἐκπαίδευσης, τῆς Ἐθνικῆς Ἐταιρείας Ψυχοθεραπείας Ἑλλάδος. Ἡ Ἡμερίδα πραγματοποιήθηκε τό Σάββατο 22 Σεπτεμβρίου 2012, φιλοξενήθηκε στό Α.Ψ.Κ. καί εἶχε ὡς θέμα: «Ἡ Πολυπαραγοντική Ψυχοθεραπευτική Προσέγγιση στήν Ἀντιμετώπιση τῶν Μειζόνων Ψυχιατρικῶν Διαταραχῶν». Τήν παρακολούθησαν 52 ἄτομα. Τά θέματα τῆς Ἡμερίδας, τήν ὁποία συντόνισε ὁ κ. Μάκης Μαρκεζίνης, ἦταν τά ἑξῆς: α) «Ἡ Ἀναγκαιότητα καί οἱ Προϋποθέσεις ἑνός Πολυπαραγοντικοῦ, Ὁμαδικοῦ Θεραπευτικοῦ Σχήματος», μέ εἰσηγήτρια τήν κ. Ἄθα Κακούρη. β) «Ἡ Ἐφαρμογή τῆς Ὁμαδικοαναλυτικῆς Προσέγγισης στή Θεραπεία Οἰκογένειας Κλινικό Παράδειγμα», μέ εἰσηγητή τόν κ. Ἀντώνη Κελάκη. γ) «Ἡ Ἀποτελεσματικότητα τῆς Ὁμαδικοαναλυτικῆς Προσέγγισης, μέσῳ Ἀξιολογήσεων Ἐπαναξιολογήσεων», μέ εἰσηγητή τόν κ. Κωνσταντῖνο Βερβενιώτη. δ) «Ἐποπτεία Ὁμαδικοαναλυτικῆς Συνεδρίας» μέ εἰσηγητές τίς κ.κ. Ἕρση Κουνέλη καί Μπέσσυ Καραγιάννη. Ἡ Ἡμερίδα ἐπικεντρώθηκε στήν περιγραφή τῆς δομῆς καί τῆς λειτουργίας ἑνός πρωτότυπου, πολυπαραγοντικοῦ ψυχοθεραπευτικοῦ σχήματος, τό ὁποῖο ἐφαρμόζεται στό Ἀνοικτό Ψυχοθεραπευτικό Κέντρο. Ἡ συγκεκριμένη προσέγγιση ἀπευθύνεται σέ ὅλο τό φάσμα τῶν διαγνωστικῶν κατηγοριῶν, καί κυρίως στίς σοβαρές ψυχικές διαταραχές, συνίσταται δέ στόν συνδυασμό Δυαδικῆς ψυχοθεραπείας, Ὁμαδικῆς Ἀνάλυσης, Κοινοτικῆς θεραπείας, Οἰκογενειακῆς θεραπείας καί Φαρμακοθεραπείας. Στήν κλινική πράξη ἡ πολυπαραγοντική προσέγγιση λαμβάνει τήν μορφή μιᾶς ἑνιαίας θεραπευτικῆς διαδικασίας, κατά τήν ὁποία ἕνας θεραπευόμενος συμμετέχει, ἐκ παραλλήλου, σέ διαφόρων εἰδῶν δραστηριότητες, σύμφωνα μέ τίς ἑκάστοτε θεραπευτικές του ἀνάγκες καί ἀναλόγως τῆς θεραπευτικῆς του πορείας. Παρουσιάσθηκαν, ἐπίσης, ὡρισμένοι θεραπευτικοί παράγοντες, τούς ὁποίους ἀξιοποιεῖ τό συγκεκριμένο σχῆμα, ὅπως ἡ διάκριση μεταξύ σθένους καί ἰσχύος, ἡ ἀξιοποίηση τῶν μεσοδιαστημάτων μεταξύ τῶν θεραπευτικῶν συναντήσεων, ἡ ἔμφαση στό σχετίζεσθαι καί τίς ὑγιεῖς λειτουργίες τοῦ Ἐγώ, ἡ ἀπενοχοποιητική προσέγγιση τοῦ οἰκογενειακοῦ δικτύου κ.ἄ. Ἐπιπροσθέτως, παρουσιάσθηκαν τά κυριώτερα συμπεράσματα ἀπό μιά σειρά προσφάτων ἐρευνητικῶν μελετῶν, πού ἀναφέρονται στήν ἀποτελεσματικότητα τῆς πολυπαραγοντικῆς θεραπείας, ἐνῶ σχολιάσθηκαν θέματα πού ἀφοροῦν τά χαρακτηριστικά τοῦ εὐρύτερου πλαισίου, τά ὁποῖα δροῦν εὐοδωτικά στήν πορεία καί τήν ἔκβαση τῆς θεραπείας, ἀλλά καί θέματα σχετικά μέ τή σημασία τῆς εἰδικῆς ἐκπαίδευσης ὅσων ἐμπλέκονται στό συγκεκριμένο σχῆμα. Ἡ Ἡμερίδα ὁλοκληρώθηκε μέ τήν παρουσίαση τῆς Ὁμαδικοαναλυτικῆς Ἐποπτείας, καί μέσῳ ἑνός κλινικοῦ παραδείγματος, ἡ ὁποία προκάλεσε ἰδιαίτερα θετικά σχόλια ἀπό τούς συμμετέχοντες, ὅσον ἀφορᾶ τήν ἀποτελεσματικότητά της, τόσο στήν ἐκπαιδευτική ὅσο καί τήν θεραπευτική διαδικασία.

14 Σελίδα th S.H. Foulkes Annual Lecture 2012 «Specialists without Spirit, Sensualists without Heart, Psychotherapy as a Moral Endeavour» Λονδίνο Μαΐου 2012 Στίς 11 καί 12 Μαΐου 2012 πραγματοποιήθηκε στό Λονδίνο, ὅπως κάθε χρόνο, τό ἐπιστημονικό διήμερο τῆς Group Analytic Society, ἡ Annual Foulkes Lecture, πού ἀκολουθεῖται ἀπό τήν Study Day μέ τό ἀντίστοιχο θέμα. Τό παρακολουθήσαμε μαζί μέ τήν συνάδελφο καί σπουδάστρια τοῦ Ι.Ο.Α.Α., Ἑλένη Μανουσογιαννάκη. Φετινός ὁμιλητής, ὁ γνωστός συγγραφέας Farhad Dalal πού μίλησε γιά ἕνα πολύ ἐνδιαφέρον θέμα: «Specialists without Spirit, Sensualists without Heart Psychotherapy as a Μoral Εndeavour». Τό ἀμφιθέατρο ἦταν κατάμεστο. Συνάδελφοι, ἀπόφοιτοι διαφόρων Ἰνστιτούτων Ὁμαδικῆς Ἀνάλυσης, ἀλλά κυρίως Ἄγγλοι, παρακολουθήσαμε μέ ἀμείωτο ἐνδιαφέρον τήν παρουσίαση τοῦ Dalal. Ἦταν μία ἄκρως ἐνδιαφέρουσα καί θά ἔλεγα ἀνατρεπτική ὁμιλία. Ὁ ὁμιλητής ἀναφέρθηκε, μεταξύ ἄλλων, στή σημασία τῆς προσωπικῆς ἐμπλοκῆς τοῦ θεραπευτοῦ μέ τόν θεραπευόμενο, τονίζοντας πώς ὅταν ἡ ἀπρόσωπη συμπεριφορά μπαίνει στό κλινικό ἔργο, τότε ἡ στάση παύει νά εἶναι ἐπιστημονική καί γίνεται ἐπιστημονικίστικη. Μίλησε γιά τή σημασία τοῦ νά ἐμπιστεύεται ὁ θεραπευτής τό συναίσθημά του καί νά τό ἀφήνει νά τόν ὁδηγεῖ, γιά τό πόσο σημαντικό εἶναι νά μή διστάζει. Ἐπίσης, γιά τήν ἀντιμετώπιση τῶν θεραπευομένων ὡς πρόσωπα καί ὄχι ὡς σύνολο συμπτωμάτων καί γιά τό ρίσκο πού καλούμαστε νά πάρουμε λέγοντας ἀνοιχτά τήν προσωπική μας ἄποψη. Μέ τή λήξη τῆς ὁμιλίας, οἱ συνήθως συγκρατημένοι συνάδελφοι τῆς Γηραιᾶς Ἀλβιῶνος, ξέσπασαν σέ ἕνα θερμό χειροκρότημα, πού κράτησε σχεδόν 4 ὁλόκληρα λεπτά! Γιά ἑμᾶς εἶναι γνωστές ἔννοιες καί θεραπευτικές στάσεις. Εἶναι τά πράγματα πού ὑπερασπιζόμαστε καί κάνουμε στό ΑΨΚ χρόνια τώρα. Ἔτσι, μοῦ φάνηκαν πάρα πολύ οἰκεῖα τά ὅσα ἔλεγε ὁ ὁμιλητής παρ ὅτι ἡ αἴσθηση ἦταν πώς ἀκούστηκαν σάν φοβερή καινοτομία καί χάρηκα μέ τήν ἀντίδραση τοῦ κοινοῦ. Δυστυχῶς, ἡ χαρά μου δέν κράτησε πολύ. Τήν ἑπόμενη μέρα, εἶχα τήν τύχη νά βρεθῶ στή ἴδια μικρή ὁμάδα μέ τόν Farhad Dalal, γιά δύο συνεδρίες μιάμισης ὥρας. Ἡ ὁμάδα ξεκίνησε μέ ἀρκετή ἀμηχανία καί τελικῶς δέν ἀξιοποιήθηκε ἡ εὐκαιρία νά ξανασυζητήσουμε τά ζητήματα τῆς αὐθεντικότητας, τῆς Τῆς Μπέσσυς Καραγιάννη προσωπικῆς ἐμπλοκῆς κλ.π., τουλάχιστον στό βαθμό πού θά μπορούσαμε. Γενικές συζητήσεις, πλούσιες μέν, ἐκτός τοῦ θέματος τῆς κεντρικῆς εἰσήγησης, δέ. Νομίζω πώς ἀκόμη κάποια στερεότυπα εἶναι δύσκολο νά σπάσουν. Δέ θά μπῶ σέ περισσότερες λεπτομέρειες. Συνολικά, γιά ἀκόμη μιά φορά ἦταν μία πολύ ὡραία συνάντηση. Μιά εὐκαιρία νά ξανασυναντηθοῦμε μέ τούς συναδέλφους ἀπό ἄλλες χῶρες, νά γνωρίσουμε καινούργιους καί νά διαπιστώσουμε τίς ὁμοιότητες καί τίς ὅποιες διαφορές μας στόν τρόπο πού ἀσκοῦμε ἤ ἀντιλαμβανόμαστε τήν Ὁμαδική Ἀνάλυση. Βεβαίως ἀπό τό ταξίδι, δέ θά μποροῦσε νά λείπει τό... μή ἐπιστημονικό μέρος, μέ βόλτα στό Λονδίνο, φαγητό, τσάϊ, κλπ... Καί αὐτά πραγματοποιήθηκαν μέ καλή διάθεση καί χαρά, ὅσο μᾶς ἐπέτρεψε ὁ χρόνος πού εἴχαμε. Υ.Γ. Γιά ὅσους θά ἤθελαν νά ἀκούσουν τήν ὁμιλία, ὑπάρχει στό διαδίκτυο, στήν ἐπίσημη ἱστοσελίδα τῆς Group Analytic Society International, στή σελίδα μέ τίς ὁμιλίες Foulkes Lectures.

15 Σελίδα 15 Specialists without Spirit, Sensualists without Heart, Psychotherapy as a Moral Endeavour (Εἰδικοί χωρίς Ψυχή, Ἡδυπάθεια χωρίς Καρδιά, ἡ Ψυχοθεραπεία ὡς Ἠθική Προσπάθεια ) Λονδίνο Μαΐου Ἀπάντηση στὴν 36 η Foulkes Study Day 2012, Ἀπό τήν Ἑλένη Μανουσογιαννάκη Ἒφτασα στο ἡλιόλουστο (!) Λονδίνο νωρίς στις ἒντεκα τοῦ μηνός, μετά ἀπό περίπου δέκα χρόνια. Χάζεψα τήν πολυεθνῆ πρωτεύουσα, κουβέντιασα εὐχάριστα μέ τούς φιλικούς ἰδιοκτήτες τῆς πάμπ τῆς περιοχῆς, ἐκτιμώντας βαθιά τήν ἀλλαγή πού τό ταξίδι αὐτό ἀντιπροσώπευε γιά ἑμένα. Ἡ διάλεξη ξεκινοῦσε στίς ὀκτώ καί μέ τήν συνάδελφό μου εὒκολα βρήκαμε τό ἀμφιθέατρο. Καθήσαμε πολύ κοντά στήν πρώτη σειρά, ὁπότε οἱ ὁμιλητές ἦταν ἀκριβῶς μπροστά μας. Βρήκα τήν διάλεξη ἐξαιρετικά ἐνδιαφέρουσα καί μοῦ ἂρεσε ἰδιαίτερα ὁ τρόπος πού παρουσιάζονταν οἱ ἰδεές τοῦ ὁμιλητή, σέ στενή ἀλληλουχία καί σέ λογική σειρά μέ ὃ,τι εἶχε εἰπωθεῖ προηγουμένως. Ἀργότερα, τό στοιχεῖο αὐτό ἐπισημάνθηκε καί ἀπό ἂλλους καί ἀποδόθηκε στίς «ρίζες» τοῦ κ. Νταλάλ, ὁ ὁποῖος ἒχει ἐκπαιδευτεῖ στή Φυσική. Σέ γενικά πλαίσια αἰσθάνθηκα τήν ἀνάγκη νά ξαναεπισκεφθῶ τά ἒργα τῶν Winicott καί Bowlby, γιά νά ξεκαθαρίσω τίς ἒννοιες τῆς ἠθικῆς στίς ὁποῖες ἀναφέρθηκε ὁ ὁμιλητής. Ἡ διάλεξη προκάλεσε ἱκανό ἐνδιαφέρον γιά τά θέματα πού θίχτηκαν, ἀλλά καί μέ ἒκανε νά συνειδητοποιήσω πόσο δρόμο ἒχω ἀκόμα μπροστά μου. Ἡ προσέγγιση πού προωθοῦσε ὁ κ. Νταλάλ δέν μοῦ φάνηκε ἰδιαίτερα περίεργη οὖτε ἀντιπροσωπεύει κάποια μεγάλη ἀλλαγή ἀπό τόν τρόπο πού προσπαθῶ νά βλέπω τήν θεραπευτική σχέση, συνήθως. Ὡστόσο, ἦταν, τουλάχιστον, ἀνακουφιστικό νά ἀκούω νά προωθεῖται μία τέτοια στάση ἐπισήμως, νά ἐξηγεῖται καί νά ὑποστηρίζεται ἀπό τήν θεωρἰα τῆς ἡθικῆς ἀνάπτυξης, καί ταυτόχρονα νά συγκεκριμενοποεῖται ὁ ρόλος τῆς ἠθικῆς στήν σύσταση καί τήν ἀνάπτυξη (καί τήν θεραπεία) τῆς ψυχῆς, ἀλλά καί νά ἀντιπαραβάλλεται ἡ ἀνωτέρω προσέγγιση μέ ἂλλες ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις. Ἐπίσης, ἐντυπωσιάστηκα μέ τό σχόλιο τῆς κ. Hudgkinson, πού ἒγινε μετά τήν παρουσίαση, καί τά σχόλιά της γιά τίς ἀλλαγές πού ἐπέρχονται στήν ἐπικοινωνία μας μέσῳ τῆς τεχνολογικῆς ἀνάπτυξης καί τίς συνέπειες αὐτῶν. Ἡ αἲθουσα ζωντάνεψε ὃταν ἦρθε ἡ ὥρα γιά ἐρωτήσεις. Ἡ συνάδελφός μου μέ πληροφόρησε ὃτι σπάνια εἶναι τόσο ζωηρή ἡ συζήτηση πού ἀκολουθεῖ κάποια ὁμιλία. Ἂκουσα τά περισσότερα σχόλια μέ ἐνδιαφέρον καί ἐκτίμησα τίς ἂμεσες, χωρίς περιστροφές, ἀπαντήσεις τοῦ κ. Dalal. Τήν ἐπομένη, μέ ἀμείωτο ἐνδιαφέρον ἐνημερώθηκα γιά τήν δράση τῶν ψυχαναλυτῶν ὁμάδας σέ διάφορες χώρες. Ἡ ἐμπειρία στήν ὁμάδα ἦταν εὐχάριστη ἀλλά καί στρεσσογόνος, τουλάχιστον γιά ἑμένα. Πάντως, σύμφωνα μέ τήν δική μου ἐμπειρία, ἡ στάση πού πρότεινε ὁ κ. Dalal στήν διάλεξή του πραγματοποιήθηκε στήν ὁμάδα καί ἒφυγα ἀπό τό κτήριο νοιώθοντας ἀναζωογονημένη καί ἕτοιμη νά μάθω καί να βελτιωθώ. Ἀπό τήν Philippa Marx, Τό ἂρθρο τοῦ Farhad Dalal γιά τήν ἠθική διάσταση τῆς ψυχοθεραπείας ἦταν μια πολυαναμενόμενη καί εὐπρόσδεκτη ἀλλαγή, στίς ὁλοένα αὐξανόμενες μηχανιστικές και τιμωρητικές προσεγγίσεις/στάσεις πού μᾶς περικυκλώνουν μέσα στά κοινωνικά καί τά συστήματα ὑγείας, καί ἀκόμα καί στίς κυβερνητικές προσταγές. Ἀμφισβήτησε τούς μυριάδες τρόπους πού συλλογικά χρησιμοποιοῦνται γιά νά ἀποφευχθεῖ μία ἀληθινή συνάντηση ἀνάμεσα στούς ἀνθρώπους μέ «ψυχή». Κι αὐτό συμβαίνει ὃταν ἐρχόμαστε ἀντιμέτωποι μέ ἐπίπονα καί, μερικές φορές, ἀνεξήγητα συναισθήματα, στό λειτούργημα τοῦ νά βοηθᾶμε τούς ἂλλους.

16 Σελίδα 16 Νωρίτερα εἶχα παρευρεθεῖ σέ ἓνα συνέδριο πού ἒδινε τήν εὐκαιρία νά ἀναλογιστεῖ κανείς πῶς, μέσα στά ἱδρύματα, ἒχουν διαμορφωθεῖ στόχοι ἐπίδοσης, κανόνες καί ἒχουν δημιουργήσει κλίμα φόβου, ἀντί νά εἶναι ἓνα μέρος γιά νά συζητηθεῖ κάτι καί νά γίνει κατανοητό. Οἱ δομές αὐτές ἒχουν καλλιεργήσει ἓνα κλίμα ψυχρότητας, στό προσωπικό καί τούς ἀσθενεῖς πού πρέπει να ἀνατραπεῖ ὑπέρ τῆς δημιουργίας ἑνός τόπου καλοσύνης. Οἱ ἐναλλαγές (ψυχρότητα / καλοσύνη) τῶν δύο, ἁπλά δέν μποροῦν νά γίνουν ἀνεκτές. Μέ τούς προβληματισμούς αὐτούς ὑπ ὂψιν φαινόταν ὃτι ἡ ὁμιλία καί ἡ ἡμερίδα ἀντανακλοῦσαν τό ἲδιο αὐτό θέμα: πῶς ἡ ἂκαμπτη προσκόλληση στόν «σωστό» τρόπο μπορεῖ να ἀναπαράγει τό ἲδιο σενάριο, εἶτε πρόκειται γιά τήν δουλειά τοῦ θεραπευτῆ, εἴτε τοῦ διευθυντῆ, εἴτε τοῦ μέλους τῆς κοινότητας, εἴτε τοῦ ὀργανισμοῦ. Ἡ πρόκληση γιά ὃλους μας ἦταν ἀν ἡ καρδιά μέ τήν ἀγάπη γίνεται συνώνυμο μέ τή Νάρνια, και ἒτσι καθιστᾶ τό κοινό προαίσθημα καί τήν ἐμπιστοσύνη ὡς κάτι πρός ἀποφυγήν καί ὁ ἀνθρώπινος νοῦς ἀνίκανος νά ἐμπιστευτεῖ τόν ἑαυτό του γιά νά ἀποφύγει τό λάθος. Τέθηκαν ἐρωτήματα γιά τόν βαθμό, στόν ὁποῖο οἱ ψυχαναλυτές ὁμάδας θέτουν ἢδη σέ λειτουργία τά πλαίσια αὐτά τοῦ σχετίζεσθαι, στά ὁποία ἀναφέρθηκε ὁ Farhad Dalal. Ἄν καί, γενικά, πιστεύω ὃτι τά θέματα αὐτά ἒχουν νά κάνουν περισσότερο μέ τίς σχέσεις μεταξύ μας σέ μία στιγμή καί σέ ἓνα πλαίσιο πού ἐπικρατεῖ μία γενική τάση πρός τήν ἀσφάλεια καί τήν σιγουριά. Τό νά σκεφτεῖ κανείς ὃτι αὐτή ἡ παιδιάστικη ἀντίληψη θά μποροῦσε νά δημιουργηθεῖ μέσω ἂκαμπτων ἐμποδίων εἶναι σχεδόν τοξικό. Ὃταν ἒχουμε ἀπέναντί μας κάποιον μορφωμένο πελάτη, φοβόμαστε ὃτι θά ποῦμε κάτι λάθος καί πιθανῶς αὐτό νά ἀποτελεῖ ἓνα πάγιο ρίσκο στό ἐπάγγελμά μας. Ὁ τρόπος, μέ τόν ὁποῖο ὀργανισμοί ἀπαντοῦν στήν ἀποτυχία ἢ στά λάθη, μπορεῖ νά ἐπηρεάσει σημαντικά ὃσους ἐμπλέκονται σέ αὐτούς ὣστε νά αἰσθάνονται παραλυμένη τήν σκέψη τους καί ταυτόχρονα τήν ἀνάγκη νά ἀποδείξουν τήν ἀξία τους, μέσῳ ἀπαγορεύσεων καί τιμωρίας. Καί αὐτό πού χάνεται μέσα σέ ὃλο αὐτό τόν ἠθικό πανικό εἶναι ἡ ἱκανότητα νά σκεφθεῖ κανείς τό πρόβλημα τοῦ συστήματος καί νά ἀναπτύξει μία διαλεκτική γιά νά ἀντιμετωπίσει τούς πρωταγωνιστές μέ τίς δυσβάστακτες ἀλήθειες γιά τίς ἀτέλειες τῆς ζωῆς. Ἡ ἀνεκτικότητα στό βάθος τοῦ πόνου τότε εἶναι αὐτό πού ἀποφεύγεται. Οὕτως ἢ ἂλλως, στήν καρδιά, ἡ «ἀγάπη» εἶναι τό νόημα ὃλων. Ἀπό τόν Alfred Garwood, Οἱ Ψυχαναλυτές Ὁμάδας καί ἡ Ἱκανότητα τοῦ νά Ἀγαπήσεις. Κατά τήν διάρκεια τῆς ἐκπαίδευσής μου στήν Ὁμαδική Θεραπεία, ἀντιμετώπισα πολλές δυσκολίες μέ μία δύσκολη ἐκπαιδευτική σχέση πού μέ κατέκλυσε καί παρ ὀλίγον νά τερματίσει τήν κατάρτισή μου. Ἐπέλεξα τήν Ὁμαδική Ἀνάλυση ἀντί τῆς Ψυχανάλυσης, διότι οἱ Ψυχαναλυτές Ὁμάδας μοῦ φαίνονταν πιό ζεστοί καί πιό ἀνοικτοί ἂνθρωποι. Εἲχα «σωθεῖ» πολύ περισσότερο ἀπό διάφορα μέλη τῆς κοινότητας παρά ἀπό τούς πάμπολους ψυχαναλυτές πού εἶχα γνωρίσει. Ἓνας ἀπό τούς πιό σημαντικούς διασῶστες ἦταν καί ὁ Farhad Dalal, πού ὑπῆρξε ἓνας ἀπό τούς ἐπόπτες μου. Βρῆκα ὃτι διέθετε μιά ζεστασιά καί καλοσύνη καί ἀποτελοῦσε παράδειγμα τοῦ εἲδους τοῦ ἀνθρώπου πού ἢθελα νά γίνω, μέσῳ τῆς ἐκπαίδευσης καί τῆς δουλειᾶς μου ὡς Ἀναλυτοῦ Ὁμάδας. Τά χαρίσματά του αὐτά συνοδεύονταν καί ἀπό ἓνα ἀπό τά πιό εὐαίσθητα μυαλά πού ὑπάρχουν στήν κοινότητά μας. Θά εἶμαι γιά πάντα εὐγνώμων γιά τήν ὑποστήριξή του. Καθώς προχώρησα μέ τήν ἐκπαίδευσή μου, κατάλαβα ὃτι ὑπάρχουν ὑπο ὁμάδες καί φατρίες στήν κοινότητά μας. Μία ἀπό τίς φατρίες αὐτές ἒβλεπε τήν Ψυχανάλυση ὡς τόν πρόγονο τῆς Ὁμαδικῆς Ἀνάλυσης καί τήν θεωροῦσε ἀπαραίτητη γιά τήν δουλειά μας. Πίστευα ὃτι κάποιοι ἀπό τούς ὑποστηρικτές τῆς Ψυχανάλυσης θύμιζαν ὁπαδούς θρησκειῶν κατά τήν ἀκόλουθη ἒννοια, πού τήν θεωρῶ σημαντική: κάποιοι δέν συμπεριφέρονταν στούς συναδέλφους κατά τρόπο καθοδηγούμενο ἀπό τίς βασικές ἀρχές τους, ἀλλά «φύλαγαν την καλύτερη συμπεριφορά τους γιά τούς ἀσθενεῖς τους» (Ντ. Βίνσεντ, προσωπική ἐπικοινωνία). Αὐτό μπορεῖ νά σχετίζεται μέ τό γεγονός ὃτι, στό παρελθόν ἡ Ψυχανάλυση ἀπαιτοῦσε μία καλά ὁρισμένη τεχνική. Χρειάστηκα εἲκοσι χρόνια πρακτικῆς γιά νά καταλάβω ὃτι, ὃταν πᾶς σέ ψυχαναλυτή, αὐτό πού θά πάρεις εἶναι ψυχανάλυση. Ὁ τρέχων ὁρισμός τῆς Ὁμαδικῆς Ἀνάλυσης ὡς «θεραπεία τῆς ὁμάδας ἀπό τήν ὁμάδα συμπεριλαμβανομένου καί τοῦ Συντονιστῆ» ἒχει με

17 Σελίδα 17 γάλη ἐπίδραση στήν ἀνάπτυξη τῆς προσωπικότητας τοῦ ἀναλυτοῦ ὁμάδας, ὁ ὁποῖος πρέπει να συμμετέχει στήν ὁμάδα κατά τρόπο αὐθεντικό καί νά μήν κρύβεται πίσω ἀπό τήν ψυχαναλυτική τακτική τῆς ἀδιαφάνειας καί τῆς ἀντανάκλασης τῆς ἐπικοινωνίας. Καθώς εἲχα συμπληρώσει πολλά χρόνια ψυχανάλυσης καί ἀρχικά δούλευα ἀποκλειστικά ὡς ψυχαναλυτής, εἶχα φτάσει να ἐκτιμῶ τήν κατανόηση τῆς διάδρασης στήν θεραπεία πού προσέφερε, πού φαινόταν ἀπαραίτητη ὣστε νά εἲμαστε σέ θέση νά καταλάβουμε πολλά ἀπό ὃσα συμβαίνουν σέ μιά ὁμάδα. Μέ τήν ἐκπαίδευση καί τήν πρακτική ἒμαθα πολύ περισσότερα γιά τίς διαδικασίες πού ἅπτονται συγκεκριμένα στήν ὁμάδα καί στίς ὁποῖες ἐμπλεκόμουν. Οἱ διαδικασίες αὐτές δέν ἀρνοῦνταν οὔτε ὑποβάθμιζαν τήν ἀξία τῆς ἐνσυναίσθησης πού πήγαζε ἀπό τήν ψυχανάλυση κατά ὁποιονδήποτε τρόπο. Στήν δική μου περίπτωση ἡ ψυχανάλυση ἒκανε τίς διαδικασίες τῆς ὁμάδας ἀνομολόγητα πιό ἐμφανεῖς καί κατανοήσιμες. Συνεπῶς διάβασα μέ κάποια ἀμηχανία τό βιβλίο τοῦ Farhad «Taking the Group Seriously». Διέκρινα μία ἄτυπη ἒνταση μέ τήν συνεισφορά τῆς Ψυχανάλυσης στήν Ὁμαδική Ἀνάλυση. Στίς ἐπαφές πού εἲχα μέ τόν Farhad δέν εἶχα καταλάβει κάτι τέτοιο στό παρελθόν. Ἡ ἀμηχανία αὐτή μεγάλωσε, ὃταν ἂκουσα τόν Farhad νά δίνει τήν διάλεξή του γιά τόν Foulkes. Βασικά συμφωνοῦσα μέ τήν θέση καί τά ἐπιχειρήματά του. Ἡ ἐμπειρία μου, ἡ δουλειά μου καί ἡ μακρά θεραπεία μου εἶχαν μει ώσει τήν ἀνάγκη νά εἶμαι ἀδιαφανής καί νά προστατεύω τόν ἑαυτό μου. Εἶχα, σύμφωνα με τήν ἂποψή μου, βελτιώσει τήν ἱκανότητά μου νά κατανοῶ καί ἒτσι να συγκρατῶ τούς ἀσθενεῖς μου. Οἱ ἂλλοι παρατηροῦσαν ὃτι εἶχα γίνει πιό ζεστός καί ὃτι ἡ ζεστασιά αὐτή μοῦ προσέδιδε καί μία προσβασιμότητα. Αὐτό εἶχα ἐντοπίσει καί αὐτό ἐκτιμοῦσα καί χρειαζόμουν ἀπό τόν Farhad κατά τήν ἐκπαίδευσή μου. Ἒπιασα τόν ἑαυτό μου να σκέπτεται τίς θεωρίες σέ σχέση μέ τήν ὁμάδα, τήν ἀρνητική μεταβίβαση, τό κακόηθες καθρέφτισμα καί τίς διαμάχες ἐντός τῆς ὁμάδας. Ποῦ ἦταν ἡ θέση τῶν φαινομένων αὐτῶν ἐντός τῆς θεωρίας του; Ἡ θέση του εἶχε συγκροτηθεῖ κατά τρόπο ἰδιοφυῆ καί παρουσιάστηκε εὒγλωττα. Ἄλλα εἶχαν παρουσιαστεῖ τόσο στενά πού ἒπιασα τόν ἑαυτό μου νά πασχίζει νά διατυπώσει τήν ἂτολμη ἐρώτηση, ἄν θά μποροῦσε νά ὑπάρξει ἀγάπη χωρίς μίσος, ζήλεια καί ἐπιθετικότητα. Ὁ Φάραντ συνεχίζει νά ἒχει τόν βαθύ σεβασμό μου καί τήν εὐγνωμοσύνη μου. Ἄν δέν εἶχα συστηθεῖ στήν θεραπεία ὡς φοιτητής τῆς ἱατρικῆς, ἀπό ἕναν σημαντικό καί καλό ψυχαναλυτή, καί ἄν μέ τά χρόνια δέν εἶχα γνωρίσει καί ἂλλους ψυχαναλυτές πού ἐνίσχυσαν τήν κατανόησή μου καί τόν σεβασμό μου γιά τίς θεωρίες, μπορεῖ να παρέμενα γιά πάντα πληγωμένος ἀπό τίς ἐμπειρίες αὐτές, καί ἰδιαίτερα τήν ἐκπαιδευτική μου ἐμπειρία. Ὁπότε ὁ θαυμασμός καί ὁ σεβασμός πού τρέφω γιά τόν Farhad ἒχει μεγαλώσει καί μπορῶ νά ἐλέγξω τήν ἀβεβαιότητά μου γιά τήν δυναμική τῆς ὁμάδας καί τίς ἐντάσεις μέ τήν ψυχανάλυση, ξέροντας ὃτι ἡ κοινότητα τῶν ψυχαναλυτῶν ὁμάδας θά συνεχίσει νά συζητᾶ τά θέματα αὐτά ἀνοικτά καί θά εὐχαριστεῖται ξέροντας ὃτι ἒχουμε ἓνα ἀστέρι στήν κοινότητά μας πού ἐξακολουθεῖ νά λάμπει.

18 Σελίδα 18 Νέες Διπλωματικὲς Διατριβές «Ὁμαδική Ψυχοθεραπεία καί Ἐξάρτηση» B. Reading καί Μ. Weegmann Ἀπόδοση Μετάφραση: Πία Κοίλια Ἰνστιτοῦτο Ὁμαδικῆς Ἀνάλυσης Ἀθηνῶν, Ἰούνιος Ἡ παροῦσα ἐργασία ἀποσκοπεῖ στήν ἀπόδοση μετάφραση στήν ἑλληνική γλῶσσα τοῦ βιβλίου, τῶν B. Reading καί Μ. Weegmann, μέ τίτλο «Ὁμαδική Ψυχοθεραπεία καί Ἐξάρτηση». Ἀξίζει νά σημειωθεῖ ὅτι ἀποτελεῖ μία ἀπό τίς σπανίζουσες διεθνῶς καταγραφές, ἰδίως στήν εὐρωπαϊκή καί ἀκόμη περισσότερο στήν ἡμεδαπή βιβλιογραφία, σχετικά μέ τήν ἀξιοποίηση τῶν ὁμαδικῶν ἐφαρμογῶν στήν ἀντιμετώπιση τῶν ἐξαρτήσεων ἀπό τό ἀλκοόλ καί τίς ναρκωτικές οὐσίες. Συνιστᾶ, πράγματι, παράδοξο τό γεγονός ὅτι, παρά τήν εὐρύτατη διάδοση καί ἐφαρμογή τῶν προγραμμάτων ἀπεξάρτησης καί παρά τήν ἐπίσης εὐρεία χρήση τῶν ὁμάδων, εἶναι συχνά περιωρισμένη, ἀποσπασματική καί ἀσαφής ἡ καταγραφή τῶν προσεγγίσεων αὐτῶν. Τουναντίον, στό παρουσιαζόμενο βιβλίο ἐπιχειρεῖται, ἀπό ἕνα εὐρύ φάσμα συγγραφέων, ἡ περιγραφή καί ἀνάδειξη τῶν σημαντικότερων καί συχνότερα ἀκολουθούμενων ὁμαδικῶν προσεγγίσεων, καθώς καί τῶν θεωρητικῶν προβληματισμῶν σχετικά μέ τήν πορεία τῆς ἀντιμετώπισης τῶν ἐξαρτήσεων (P. Flores, E. Khantzian). Πιό συγκεκριμένα, οἱ ἐπιμέρους συγγραφεῖς, ἀνάλογα μέ τήν ἐκπαίδευσή τους ἤ τόν ἐμπειρικό χαρακτήρα τῆς προσέγγισής τους, ἐπικεντρώνονται στήν παρουσίαση τῆς κλινικῆς τους ἐφαρμογῆς. Φαίνεται νά υἱοθετοῦνται καί συχνότερα νά συνδυάζονται ἀρχές τῆς ὁμαδικοαναλυτικῆς ψυχοθεραπείας (M. Bush, S. Sandahl, E. Skarbrandt, M. Weegmann), τῆς γνωσιακῆς συμπεριφορικῆς θεραπείας (T. Leighton, P. Priestley) καί σέ μεγάλο βαθμό ἐμπειρικά σχήματα, τά ὁποῖα προέρχονται ἀπό τήν μακρά παράδοση τῶν λεγομένων ὁμάδων αὐτοβοήθειας, ὅπως π.χ. οἱ ἀνώνυμοι ἀλκοολικοί (ΑΑ). Ἐπίσης, παρουσιάζονται ἐκτενέστερα διάφορες προοδευτικά ἀναπτυχθεῖσες καί ἐφαρμοζόμενες τεχνικές, ἀνεξαρτήτως θεραπευτικῆς προσέγγισης, ὅπως ἡ τεχνική τῶν 12 βημάτων, ψυχοδραματικές τεχνικές (G. Woodword), ἀξιοποίηση τῆς θεατρικῆς δράσης καί τῶν καλλιτεχνικῶν δραστηριοτήτων (L. Vickers) καθώς καί τεχνικές ἐνίσχυσης τῆς κινητοποίησης (P. Jackson). Σειρὰ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ Διεύθυνση Σειρᾶς Ἰ.Κ.Τσέγκος

19 Σελίδα 19 Συνήθη ζητήματα πού συγκεντρώνουν τόν προβληματισμό τῶν ἐνασχολουμένων μέ τήν ἀπεξάρτηση ἀποτελοῦν ἡ πρόληψη τῶν ὑποτροπῶν (B. Reading), μετά τόν περιορισμό ἤ τή διακοπή τῆς χρήσης, καί τά χαρακτηριστικά τῶν οἰκογενειῶν τῶν ἐξαρτημένων καί ἡ ἀναγκαία συμβολή τους, μέσῳ τοῦ ἐπαναπροσδιορισμοῦ καί τῆς προσαρμογῆς τους στή νέα κατάσταση τῆς ἀπεξάρτησης (M. Weegmann). Ἐπίσης, κατά τά τελευταῖα χρόνια, φαίνεται νά ἀναπτύσσεται τό ἐνδιαφέρον γιά εἰδικές ὁμάδες ἐξαρτημένων ἀτόμων, ὅπως οἱ ὁμοφυλόφιλοι (C. Macrae) καί οἱ παραβατικοί χρῆστες (M. McMurran, P. Priestley). Ἰδιαίτερη ἔμφαση ἀποδίδεται στόν σύνθετο ρόλο καί τίς συνθῆκες ἀπασχόλησης τῶν ἐργαζομένων στούς χώρους ἀπεξάρτησης (M. Weegmann). Εἰδικώτερα, μελετῶνται τά χαρακτηριστικά τῶν ἐπαγγελματιῶν πού ἀσχολοῦνται μέ τήν κατάχρηση οὐσιῶν. Ἀναγνωρίζεται ἡ πολυπλοκότητα καί οἱ ἔντονες ἀπαιτήσεις πού ἀπορρέουν ἀπό τόν συγκεκριμένο ρόλο τους καθώς καί οἱ συχνές δυσκολίες τους νά ἀνταποκριθοῦν μέ ἐπάρκεια. Οἱ συνήθως ὑψηλές προσδοκίες τῶν χρηστῶν καί τῶν οἰκογενειῶν τους, τά ἔντονα συναισθήματα, οἱ συχνές ματαιώσεις καί, κυρίως, οἱ δυνατότητες ἀποδοχῆς καί ἀντιμετώπισης τῆς «χρονιότητας» τῶν ἀτόμων αὐτῶν συμβάλλουν ὥστε οἱ ἐπαγγελματίες νά αἰσθάνονται συχνά εὐάλωτοι ἤ ἀναποτελεσματικοί. Καθίστανται, λοιπόν, πρωταρχικῆς σημασίας ἡ ὑποστήριξη καί ἡ ἐποπτεία τῶν ἀσχολουμένων μέ τήν ἐξάρτηση, καταλληλότερος δέ τρόπος νά παρασχεθοῦν αὐτά θεωρεῖται ἡ θέσπιση καί λειτουργία τῶν λεγομένων «Ὁμάδων Συζήτησης» (Haigh, 2000, Weegmann, 2003). Ἐν κατακλεῖδι, ἡ παράθεση, στό παρουσιαζόμενο βιβλίο, ἑνός εὐρέως φάσματος θεωρητικῶν προσεγγίσεων καί κλινικῶν ἐφαρμογῶν ἀπό τό χῶρο τῶν ἐξαρτήσεων φαίνεται νά συνοδεύεται ἀπό μία ἐξαιρετική ἀνομοιογένεια στή χρήση τῶν ὅρων, στήν ποιότητα τῆς δομῆς καί τοῦ περιεχομένου τῆς γλώσσας, καθώς καθίσταται συχνά ἐμφανής ὁ ἐμπειρικός χαρακτήρας πολλῶν προσεγγίσεων καί ἡ ὄχι ἀσυνήθης ἀσάφεια τῆς ταυτότητας τῆς ἐκπαίδευσης τῶν περισσοτέρων εἰδικῶν συγγραφέων. Ἐπόπτης: Εὐθύμιος Μαρκεζίνης

20 Σελίδα 20 «Ἡ Τεχνική τοῦ Γενεογράμματος: Βιβλιογραφική Ἀνασκόπηση καί Μελέτη μιᾶς Περίπτωσης». Κλεάνθη Γαλάνη, Ψυχολόγος, Ἱνστιτοῦτο Θεραπείας Οἰκογένειας, Ἰούλιος 2012 Ἡ παροῦσα Διπλωματικὴ Διατριβή ἀποτελεῖ βιβλιογραφικὴ ἀνασκόπηση καί μελέτη μιᾶς περίπτωσης, σχετικά μέ τήν τεχνική τοῦ Γενεογράμματος. Ἡ χρήση τῶν Γενεογραμμάτων ἀνα πτύχθηκε ἀρχικὰ ἀπὸ τοὺς οἰκογενειακοὺς γιατρούς, οἱ ὁποῖοι προσπάθησαν νὰ παρακολουθήσουν καὶ νὰ καταγράψουν ἀποτελεσματικὰ καὶ ἀξιόπιστα τὴν ἰατρικὴ ἱστορία τῆς οἰκογένειας (Jolly et al, 1980; Medalie, 1978; Mullins & Seely, 1984; Rakel, 1977). Ἦταν ἐκεῖνοι δέ οἱ ὁποῖοι πρότειναν καί σταθεροποίησαν τά γενεογραμματικά σύμβολα. Τὸ Γενεόγραμμα στὴν Θεραπεία οἰκογένειας εἰσήχθη καί ἀναπτύχθηκε ἀπὸ τόν Bowen (1978) καί τὴ συστημικὴ θεώρησή του γιὰ τὴν οἰκογένεια. Στὶς δικές του δέ ἔννοιες βασίστηκε τὸ ἐννοιολογικὸ πλαίσιο γιὰ τὴν ἀνάλυση τῶν Γενεογραμματικῶν τύπων. Ἡ βασικὴ ὑπόθεση, στὴν ὁποία στηρίζεται ἡ λειτουργία τοῦ Γενεογράμματος, εἶναι ὅτι τὰ συμπτώματα ἀντανακλοῦν τὴν προσπάθεια προσαρμογῆς ἑνός συστήματος στὸ συνολικὸ πλαίσιο, κατά τήν διάρκεια μιᾶς συγκεκριμένης χρονικῆς περιόδου (Bowen, 1978). Συγκεκριμένα, γεγονότα πού ἐμφανίζονται στὸ ἐδῶ καὶ τώρα συνδέονται μὲ σημεῖα στὸν κύκλο ζωῆς τῆς οἰκογένειας. Ἡ σύνδεση αὐτή δὲν εἶναι ὁρατή. Ὡστόσο, τὰ γεγονότα συμπτώματα ἐμφανίστηκαν εἴτε γιὰ νὰ διατηρήσουν ἢ νὰ ἀλλάξουν ἕνα πρότυπο σχετίζεσθαι τοῦ παρελθόντος, εἴτε γιὰ νὰ προστατέψουν τὴν κληρονομιὰ πού προέρχεται ἀπὸ προηγούμενες γενεές. Οἱ προσπάθειες αὐτὲς προσαρμογῆς ἑδράζονται στὸ βιολογικὸ, τὸ διαμεσοψυχικό καὶ τὸ διαπροσωπικό ἐπίπεδο. Πρόκειται γιὰ μία πολυγενεολογικὴ μεταβίβαση στὰ πρότυπα τῶν οἰκογενειῶν. Ἡ δημιουργία ἑνὸς Γενεογράμματος περιλαμβάνει τρία στάδια: 1) τὴν χαρτογράφηση τῆς οἰκογενειακῆς δομῆς, 2) τὴν καταγραφὴ τῶν πληροφοριῶν γύρω ἀπὸ τὴν οἰκογένεια καὶ 3) τὴν γραμμικὴ ἀπεικόνιση τῶν οἰκογενειακῶν σχέσεων (McGoldrick & Gerson, 2008). Ἀφοῦ χαρτογραφηθεῖ ἡ δομὴ τῆς οἰκογένειας τότε ἀρχίζει ἡ προσθήκη πληροφοριῶν, σχετικῶν μὲ τὴν οἰκογένεια, ὅπως δημογραφικὲς πληροφορίες, πληροφορίες γιὰ τὰ πρότυπα τοῦ σχετίζεσθαι, γιὰ τὰ πρότυπα τῆς οἰκογενειακῆς λειτουργικότητας ἤ δυσλειτουργίας, γιὰ τοὺς δεσμοὺς τῆς οἰκογένειας μὲ τὴν κοινότητα, γιὰ κρίσιμα οἰκογενειακὰ γεγονότα, ὅπως σημαντικὲς μεταβατικὲς περίοδοι, μεταβολὲς στὶς σχέσεις, μεταναστεύσεις, ἀπώλειες καὶ ἐπιτυχίες. Σὲ αὐτὴν τὴ φάση τοῦ Γενεογράμματος ἐνδείκνυται νὰ κατασκευαστεῖ καί ἕνας πίνακας μὲ τὶς σημαντικότερες γιὰ τὴν οἰκογένεια ἡμερομηνίες καὶ χρονολογίες. Ἡ ἑρμηνεία τοῦ Γενεόγραμματος βασίζεται στίς ἀρχές τῆς συστημικῆς οἰκογενειακῆς θεραπείας. Μελετᾶται: ἡ βασική οἰκογενειακή δομή, ἡ σειρά τῶν ἀδελφῶν, ἡ λειτουργία τῆς οἰκογένειας, τά τρίγωνα καί ὁ κύκλος ζωῆς. Ὁ Bowen (1978) ὑπέθετε ὅτι τά οἰκογενειακά πρότυπα τῆς λειτουργικότητας, τῶν σχέσεων, τῆς δομῆς συνεχίζουν ἤ ἀλλάζουν ἀπό τή μία γενεά στήν ἄλλη. Οἱ οἰκογένειες ὀργανώνονται ἐπάνω σὲ βιολογικές, νομικές καί συναισθηματικὲς δομές, καθώς καὶ μὲ βάση τὴ γενεά, τὴν ἡλικία, τὸ φύλο καὶ ἄλλους παράγοντες. Τὸ σημεῖο στὸ ὁποῖο κάποιος βρίσκει τὴ θέση του στὴν οἰκογενειακὴ δομή μπορεῖ νὰ ἐπηρεάσει τὴ λειτουργικότητα, τὰ πρότυπα τοῦ σχετίζεσθαι καὶ τὸν τύπο τῆς οἰκογένειας. Ἡ