ΑΠΟΦΑΣΗ ΡΑΕ ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 396/2008. «Καταγγελία της εταιρίας ΒΙΟΧΑΡΤΙΚΗ ΑΒΕΕ κατά της Εταιρίας Παροχής Αερίου (ΕΠΑ) Αττικής Α.Ε.»

Transcript

1 Πανεπιστημίου 69 & Αιόλου, Αθήνα Τηλ.: Fax: Web: ΑΠΟΦΑΣΗ ΡΑΕ ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 396/2008 «Καταγγελία της εταιρίας ΒΙΟΧΑΡΤΙΚΗ ΑΒΕΕ κατά της Εταιρίας Παροχής Αερίου (ΕΠΑ) Αττικής Α.Ε.» Η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κατά την τακτική συνεδρίασή της, στην έδρα της, την 21 η Απριλίου 2008 και Λαμβάνοντας υπόψη: 1. Τις διατάξεις του ν. 2773/1999 (ΦΕΚ Α 286/ ). 2. Τις διατάξεις του ν. 3428/2005 (ΦΕΚ Α 313/ ) και ιδίως τα άρθρα 3 και Τις διατάξεις του ν. 2364/1995 (ΦΕΚ Α 252/ ) και ιδίως την παράγραφο 3 του άρθρου 4, την παράγραφο 5 του άρθρου Την υπ αριθμ. Δ1/18887/2001/ΦΕΚ Β 1521/ απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης «Χορήγηση άδειας διανομής φυσικού αερίου στην Εταιρεία Παροχής Αερίου (Ε.Π.Α) Αττικής Ανώνυμη Εταιρεία» (εφεξής η Άδεια) και ιδίως τους όρους και 5.2 αυτής. 5. Την από καταγγελία της εταιρίας ΒΙΟΧΑΡΤΙΚΗ ΑΒΕΕ (αρ. πρωτ. ΡΑΕ Ι / ) σχετικά με το βιομηχανικό τιμολόγιο της ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. 6. Το υπ αριθμ. Ο-18657/ έγγραφο της ΡΑΕ με το οποίο ζήτησε από την ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. να εκθέσει της απόψεις της επί της καταγγελίας της ΒΙΟΧΑΡΤΙΚΗ ΑΒΕΕ. 7. Το υπ αριθμ. Ο-18658/ έγγραφο της ΡΑΕ με το οποίο ζήτησε από την ΔΕΠΑ Α.Ε. να εκθέσει της απόψεις της επί της καταγγελίας της ΒΙΟΧΑΡΤΙΚΗ ΑΒΕΕ. 8. Το υπ αριθμ. 924/ έγγραφο της ΔΕΠΑ Α.Ε. (αρ. πρωτ. ΡΑΕ Ι / ) σχετικά με την καταγγελία της ΒΙΟΧΑΡΤΙΚΗ ΑΒΕΕ. 9. Το υπ αριθμ. 907/Δ307/ έγγραφο της ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. (αρ. πρωτ. ΡΑΕ Ι / ) σχετικά με την καταγγελία της ΒΙΟΧΑΡΤΙΚΗ ΑΒΕΕ. 1. Ιστορικό: Σκέφθηκε ως εξής: 1. Η εταιρία ΒΙΟΧΑΡΤΙΚΗ ΑΒΕΕ (εφεξής η «καταγγέλλουσα») η οποία εδρεύει στον Αγ. Ι. Ρέντη, Πειραιά Αττικής στην οδό Θέμιδος 19 και η οποία σήμερα προμηθεύεται φυσικό

2 αέριο από την Εταιρία Παροχής Αερίου Αττικής Α.Ε. («ΕΠΑ Αττικής Α.Ε.»), υπέβαλε στη ΡΑΕ καταγγελία, βάσει των διατάξεων του άρθρου 3 του ν.3428/2005, με την οποία καταγγέλλει παράνομη συμπεριφορά της ΕΠΑ Αττικής Α.Ε., η οποία -κατά την καταγγέλλουσα- εκδηλώνεται με την ανοχή της Δημόσιας Επιχείρησης Αερίου Α.Ε. («ΔΕΠΑ Α.Ε.») της οποίας η ΕΠΑ Αττικής αποτελεί θυγατρική εταιρεία, σε σχέση με τα ζητήματα που τίθενται στο σχετικό υπ αριθμ. 5 και αναλύονται κατωτέρω. 2. Η ΒΙΟΧΑΡΤΙΚΗ ΑΒΕΕ το έτος 1995 σύναψε σύμβαση αγοράς φυσικού αερίου με την ΔΕΠΑ Α.Ε., προκειμένου να προμηθεύεται φυσικό αέριο για βιομηχανική χρήση. Στις 28/11/2001, σε εφαρμογή των διατάξεων του ν.2364/1995, η εν λόγω σύμβαση προμήθειας εκχωρήθηκε στην ΕΠΑ Αττικής Α.Ε., η οποία συνέχισε να προμηθεύει την καταγγέλλουσα με αέριο μέχρι την 31/12/2003, οπότε και έληξε η εν λόγω σύμβαση. Στις 15/01/2004 η καταγγέλλουσα υπέγραψε νέα σύμβαση προμήθειας φυσικού αερίου με την ΕΠΑ Αττικής Α.Ε., η οποία ανανεώθηκε στις 31/07/2006 και βρίσκεται εν ισχύ έως σήμερα. 3. Η ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. καθ όλο το χρονικό διάστημα ισχύος των ως άνω συμβάσεων, τιμολόγησε την καταγγέλλουσα με βάση τα εκάστοτε τιμολόγια που εφαρμόζει σε όλους τους βιομηχανικούς καταναλωτές στους οποίους έχει δικαίωμα πώλησης φυσικού αερίου. 2. Ανάλυση του ρυθμιστικού πλαισίου προμήθειας φυσικού αερίου στην περιοχή της Αττικής 2.1 Οργάνωση της αγοράς φυσικού αερίου στην περιοχή της Αττικής Πλαίσιο δραστηριότητας ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. Η ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. δραστηριοποιείται στην αγορά φυσικού αερίου της Αττικής υπό καθεστώς μονοπωλιακής παραχώρησης. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 5 του άρθρου 4 του ν. 2364/1995 έχει τα αποκλειστικά δικαιώματα του δικτύου διανομής και β. Πώλησης φυσικού αερίου σε καταναλωτές με ετήσια κατανάλωση μικρότερη των MWh Η δραστηριότητα της ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. διέπεται από τους όρους της Άδειας Διανομής Φυσικού Αερίου («Άδεια Διανομής») η οποία χορηγήθηκε στην ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. με την υπ αριθμ. Δ1/18887/2001/ΦΕΚ Β 1521/ απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης. Τα ως άνω αποκλειστικά δικαιώματα παραχωρούνται για όλο το διάστημα ισχύος της Άδειας και συγκεκριμένα έως το έτος Σύμφωνα με τη διάταξη της παραγράφου 1 του άρθρου 21 του ν. 3428/2005 η ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. εξακολουθεί να ασκεί τη δραστηριότητά της σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2364/1995 και της Άδειας Διανομής και έως τη λήξη αυτής, χωρίς δηλαδή να επηρεάζεται από την απελευθέρωση της αγοράς φυσικού αερίου. Δυνατότητα της καταγγέλλουσας να επιλέγει προμηθευτή φυσικού αερίου Σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 25 του ν. 3428/2005, από Επιλέγοντες Πελάτες καθίστανται μεταξύ άλλων και «οι μη οικιακοί πελάτες που είναι εγκατεστημένοι στις ανωτέρω περιοχές [εννοείται γεωγραφικές περιοχές που ανήκουν στην αρμοδιότητα των Ε.Π.Α.], εφόσον είναι Μεγάλοι Πελάτες ή προμηθεύονται Φυσικό Αέριο με σκοπό τη συμπίεσή του για τελική χρήση από κινητήρες οχημάτων.» Σύμφωνα με την παράγραφο 18 του άρθρου 2 του ν. 3428/2005, Μεγάλος Πελάτης νοείται «Πελάτης ο οποίος προμηθεύεται εντός χρονικού διαστήματος δώδεκα (12) μηνών, ποσότητα τουλάχιστον ΜWh Α.Θ.Δ., ανά θέση κατανάλωσης.». Σημειώνεται ότι ο ως άνω ορισμός τελεί σε απόλυτη συνέπεια με τον ορισμό του -2 -

3 Μεγάλου Καταναλωτή της περίπτωσης (στ) της παραγράφου 3 του άρθρου 2 του ν. 2364/1995. Περαιτέρω, με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 25 του ν. 3428/2005 καθορίζονται με ακρίβεια τα κριτήρια και η διαδικασία για την κατάταξη ή μη κάθε Πελάτη στην κατηγορία των Μεγάλων Πελατών. Σε σχέση με την συγκεκριμένη περίπτωση της καταγγέλουσας επισημαίνεται ότι: Η βιομηχανική εγκατάσταση της Βιοχαρτικής ΑΒΕΕ βρίσκεται σε γεωγραφική περιοχή που ανήκει στην αρμοδιότητα της ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. Με βάση τα όσα αναφέρονται στην 6η παράγραφο της καταγγελίας καθώς και τα στοιχεία που η ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. υπέβαλε στη ΡΑΕ με το σχετικό 9 για τα έτη 2005 και 2006, η ετήσια κατανάλωση φυσικού αερίου της εταιρίας είναι της τάξης των 74 GWh Α.Θ.Δ. (δηλαδή MWh Α.Θ.Δ.), συνεπώς υπολείπεται κατά περίπου 26% του ορίου που θέτει ο νόμος για τον χαρακτηρισμό της ως Μεγάλου Πελάτη. Από τα ανωτέρω, προκύπτει αναμφισβήτητα ότι η καταγγέλλουσα δεν αποτελεί Επιλέγοντα Πελάτη και κατά συνέπεια, εφόσον επιθυμεί να χρησιμοποιεί φυσικό αέριο στις εγκαταστάσεις της, υποχρεούται να προμηθεύεται το καύσιμο αποκλειστικά από την ΕΠΑ Αττικής Α.Ε., σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 21 του ν. 3428/ Ρύθμιση τιμολογίων παροχής φυσικού αερίου της ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. Σύμφωνα με την παράγραφο 5 του άρθρου 4 του ν. 2364/1995, η άδεια διανομής φυσικού αερίου περιλαμβάνει όρους, οι οποίοι μεταξύ άλλων αφορούν «γ. Τον καθορισμό ανακοινώσιμων και διαφανών τιμολογίων, σε συνάρτηση ιδίως με τις τιμές ανταγωνιστικών μορφών ενέργειας και των στοιχείων κόστους, απαγορευομένης σε κάθε περίπτωση της αναδρομικής αύξησής τους» Κατ εφαρμογή της ως άνω εξουσιοδότησης, τα τιμολόγια παροχής φυσικού αερίου της ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. ρυθμίζονται με τις διατάξεις των όρων 3.1 και 4.2 της υπ αριθμ. Δ1/18887/2001/ΦΕΚ Β 1521/ απόφασης του Υπουργού Ανάπτυξης («Άδεια Διανομής»), οι οποίες συνοψίζονται στα εξής: 1. Η ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. υποχρεούται: Να μην προβαίνει σε διακρίσεις μεταξύ των καταναλωτών όσον αφορά στη σύνδεσή τους με το σύστημα διανομής ή στους όρους σύμφωνα με τους οποίους πραγματοποιεί τη σύνδεση ή παρέχει φυσικό αέριο. Να ορίζει για κάθε ημερολογιακό έτος, Τιμολόγια Παροχής για διαφορετικές κατηγορίες παροχής. Να καταρτίζει και να υποβάλλει στη ΡΑΕ, το αργότερο την 1η Νοεμβρίου του προηγουμένου ημερολογιακού έτους, δήλωση που να περιλαμβάνει τα Τιμολόγια Παροχής και τις κατηγορίες παροχής που έχουν καθορισθεί και να δημοσιοποιεί, τα Τιμολόγια Παροχής και τις κατηγορίες παροχής. Να μη μεταβάλλει τη δήλωση αυτή κατά τη διάρκεια του τρέχοντος ημερολογιακού έτους, παρά μόνον μετά από έγκριση της ΡΑΕ ή για μία φορά κατά τη διάρκεια του ημερολογιακού έτους, μετά από προηγούμενη δίμηνη γνωστοποίηση προς την ΡΑΕ. Nα τιμολογεί ανά ημερολογιακό έτος την παροχή και διανομή φυσικού αερίου μόνον με τις τιμές που περιέχονται στη δήλωση Τιμολογίου Παροχής, που ισχύει για το συγκεκριμένο ημερολογιακό έτος. 2. Για παροχή σε εγκαταστάσεις στις οποίες η ετήσια κατανάλωση του φυσικού αερίου αναμένεται να υπερβεί τις 0,1 GWh, η ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. δύναται να συμφωνήσει -3 -

4 Τιμολόγια Παροχής τα οποία διαφέρουν από εκείνα που περιλαμβάνονται στη δήλωση Τιμολογίου Παροχής. 3. Για την αποφυγή κατάχρησης της μονοπωλιακής θέσης που κατέχει η εταιρία στη διανομή φυσικού αερίου στην περιοχή της Αττικής, τίθεται ανώτατο όριο στα ετήσια έσοδα της εταιρίας από την δραστηριότητα αυτή (Μέγιστο Επιτρεπόμενο Έσοδο). Η κατάρτιση των τιμολογίων πραγματοποιείται από την εταιρία κατά τρόπο ώστε τα ετήσια έσοδά της να μην υπερβαίνουν το Μέγιστο Επιτρεπόμενο Έσοδο, χωρίς ωστόσο περιορισμό στη δομή των τιμολογίων ή στον καθορισμό των κατηγοριών παροχής. Συγκεκριμένες διατάξεις (ιδίως όρος της Άδειας) επιβάλλουν ex-ante ρύθμιση των τιμολογίων από τη ΡΑΕ σε περίπτωση υπέρβασης του ανώτατου αυτού ορίου από την ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. 2.3 Τιμολογιακή πολιτική ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. στο βιομηχανικό τομέα Σύμφωνα με τις δηλώσεις Τιμολογίων Παροχής που υποβάλει ετησίως στη ΡΑΕ η ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. και δημοσιεύονται στην εταιρική ιστοσελίδα, το βιομηχανικό τιμολόγιο της ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. διαμορφώνεται με βάσει την τιμή των ανταγωνιστικών του φυσικού αερίου καυσίμων στην περιοχή της Αττικής, αναπροσαρμόζεται δε περιοδικά με βάση τις μεταβολές των τιμών των εν λόγω καυσίμων. Σε ό,τι αφορά τη δομή του τιμολογίου, το τιμολόγιο είναι διωνυμικό και συνίσταται από: Χρέωση ισχύος (σταθερή χρέωση, ανεξάρτητη της ποσότητας φυσικού αερίου που καταναλώνεται). Χρέωση ενέργειας (αναλογική χρέωση, εφαρμοζόμενη στην εκάστοτε καταναλισκόμενη ποσότητα φυσικού αερίου), η οποία διαμορφώνεται με βάσει την τιμή των ανταγωνιστικών του φυσικού αερίου καυσίμων στην περιοχή της Αττικής και διαρθρώνεται περαιτέρω σε διακριτά κλιμάκια αναλογικής χρέωσης ( /MWh), η οποία βαίνει μειούμενη ανάλογα με το ύψος της μηνιαίας κατανάλωσης. Βασικό δομικό χαρακτηριστικό των διωνυμικών τιμολογίων είναι ότι η μέση χρέωση καταναλωτή μεταβάλλεται αντιστρόφως ανάλογα με την συνολική κατανάλωσή του. Έτσι, δύο καταναλωτές με ίδια χρέωση ισχύος θα είχαν διαφορετική μέση χρέωση εφόσον κατανάλωναν διαφορετική ποσότητα φυσικού αερίου κατά τη διάρκεια συγκεκριμένης χρονικής περιόδου, με μικρότερη μέση χρέωση αυτή του καταναλωτή με την μεγαλύτερη συνολική κατανάλωση. Το χαρακτηριστικό αυτό των διωνυμικών τιμολογίων ενισχύεται περαιτέρω με την εισαγωγή των διακριτών κλιμακίων μειούμενης αναλογικής χρέωσης που προαναφέρθηκαν. Η συγκεκριμένη τιμολογιακή πολιτική ευνοεί τους μεγαλύτερους πελάτες, παρέχοντας εμμέσως μία «έκπτωση λόγω όγκου πωλήσεων» (volume discount), η οποία αντικατοπτρίζει την οικονομία κλίμακας που συνεπάγεται για την εταιρία η αυξημένη μέση κατανάλωση αερίου ανά καταναλωτή. Τονίζεται δε ιδιαίτερα ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία που υποβάλλονται στην Αρχή, η «έκπτωση» αυτή παρέχεται κατά τρόπο διαφανή και αντικειμενικό σε όλους τους καταναλωτές της ίδιας κατηγορίας παροχής. 3. Επί των συγκεκριμένων ισχυρισμών της καταγγέλλουσας 3.1 Σχετικά με τον ισχυρισμό της καταγγέλλουσας ότι δικαιούται καλύτερους τιμολογιακούς όρους παροχής φυσικού αερίου σε σχέση με άλλους καταναλωτές της ΕΠΑ Αττικής Α.Ε., παρόμοιους με αυτούς που η ΔΕΠΑ Α.Ε. εφαρμόζει στους εκ του νόμου οριζόμενους ως Μεγάλους Πελάτες, δεδομένου ότι πρόκειται για μεγάλο καταναλωτή Σχετικά με τους ισχυρισμούς της καταγγέλλουσας, όπως διατυπώνονται στις παραγράφους 6, 7 και 11 της καταγγελίας και συγκεκριμένα σχετικά με το εάν η καταγγέλλουσα δικαιούται καλύτερους τιμολογιακούς όρους προμήθειας φυσικού αερίου σε σχέση με άλλους καταναλωτές της ΕΠΑ -4 -

5 Αττικής Α.Ε., δεδομένου ότι -κατά τους ισχυρισμούς της- πρόκειται για μεγάλο πελάτη, και μάλιστα όρους παρόμοιους με αυτούς που η ΔΕΠΑ Α.Ε. εφαρμόζει στους εκ του νόμου οριζόμενους ως Μεγάλους Πελάτες, επισημαίνονται τα εξής: 1. Από την ανάλυση που παρουσιάστηκε στην παράγραφο 2.1 ανωτέρω, καθίσταται αδιαμφισβήτητο ότι η καταγγέλλουσα δεν εμπίπτει στην κατηγορία των Μεγάλων Πελατών, όπως αυτοί ορίζονται στην παράγραφο 18 του άρθρου 2 του ν. 3428/ Όπως επίσης αναλύθηκε ανωτέρω, η κατάρτιση της τιμολογιακής πολιτικής της ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. (δομή, ύψος και περιοδική αναπροσαρμογή των τιμολογίων) αποτελεί αποκλειστική ευθύνη και αρμοδιότητα της εταιρίας, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις της Άδειας Διανομής Φυσικού Αερίου που της έχει χορηγηθεί, χωρίς την υποχρέωση exante ρύθμισης των τιμολογίων από τη ΡΑΕ εκτός των ειδικών περιπτώσεων υπέρβασης του Μέγιστου Επιτρεπόμενου Εσόδου. Τα τιμολόγια παροχής φυσικού αερίου της ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. υπόκεινται σε ex-post έλεγχο από τη ΡΑΕ ως προς τη συμμόρφωση με τις σχετικές διατάξεις των νόμων 2364/1995, 3428/2005 καθώς και της Άδειας Διανομής Φυσικού Αερίου. Επισημαίνεται ότι πανομοιότυπες ρυθμίσεις ισχύουν και για τις υπόλοιπες Εταιρίες Παροχής Αερίου. Από τις διατάξεις του ν. 2364/1995 και της Άδειας Διανομής δεν προκύπτει υποχρέωση της ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. περί κατάρτισης τιμολογίων όμοιων, ούτε ως προς το ύψος ούτε ως προς τη δομή, με αυτά της ΔΕΠΑ Α.Ε. ή των άλλων ΕΠΑ για τις ίδιες κατηγορίες παροχής και εν προκειμένω για βιομηχανικούς καταναλωτές. Δεδομένου αυτού και υπό την πάγια υποχρέωση συμμόρφωσης με τους όρους της Άδειας Διανομής που έχει χορηγηθεί σε κάθε ΕΠΑ και του νόμου, το ύψος και η δομή των τιμολογίων σε κάθε γεωγραφική περιοχή δραστηριοποίησης ΕΠΑ και για κάθε κατηγορία παροχής διαμορφώνεται βάσει: Την εμπορική πρακτική και το μίγμα καταναλωτών κάθε εταιρίας. Τη διάρθρωση του κόστους σε κάθε περιοχή, όπως για παράδειγμα το κόστος διανομής (κεφαλαιουχικό και λειτουργικό κόστος) καθώς και το κόστος προμήθειας φυσικού αερίου της κάθε ΕΠΑ από τη ΔΕΠΑ Α.Ε. Το μίγμα ανταγωνιστικών καυσίμων του φυσικού αερίου σε κάθε περιοχή, δεδομένου ότι τα βιομηχανικά τιμολόγια όλων των ΕΠΑ αλλά και της ΔΕΠΑ Α.Ε. διαμορφώνονται με βάσει την τιμή των ανταγωνιστικών του φυσικού αερίου καυσίμων, αναπροσαρμόζονται δε περιοδικά με βάση τις μεταβολές των τιμών αυτών. 3. Σύμφωνα με τα στοιχεία που υπέβαλε στη ΡΑΕ η ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. (σχετικό 9), στη Βιοχαρτική ΑΒΕΕ εφαρμόζεται έως και σήμερα το κοινοποιηθέν στη ΡΑΕ και εφαρμοζόμενο σε όλους τους βιομηχανικούς καταναλωτές τιμολόγιο, τα χαρακτηριστικά του οποίου αναλύθηκαν ανωτέρω. Ήδη μέσω της δομής των δημοσιευμένων και εφαρμοζόμενων σε όλους τους καταναλωτές τιμολογίων της ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. προκύπτουν μικρότερες μέσες χρεώσεις για τους μεγαλύτερους καταναλωτές σε σχέση με μικρότερους καταναλωτές της ίδιας κατηγορίας παροχής και μάλιστα με διαφανή και αντικειμενικό τρόπο. Συνεπώς, ήδη η καταγγέλλουσα, λόγω υψηλής κατανάλωσης, απολαμβάνει χαμηλότερης μέσης χρέωσης σε σχέση με μικρότερους βιομηχανικούς καταναλωτές οι οποίοι εξυπηρετούνται από την ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. Αντιθέτως, χορήγηση περαιτέρω εκπτώσεων εκ μέρους της ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. αποκλειστικά προς την καταγγέλλουσα βάσει κριτηρίων τα οποία δεν σχετίζονται με τα χαρακτηριστικά κατανάλωσης και την χρήση του φυσικού αερίου, θα μπορούσαν να συνιστούν διακριτική μεταχείριση εις βάρος των υπολοίπων βιομηχανικών καταναλωτών της ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. Εν κατακλείδι, (α) Δεν υφίσταται εκ του νόμου υποχρέωση της ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. περί κατάρτισης όμοιων τιμολογίων με την ΔΕΠΑ Α.Ε. και τις λοιπές ΕΠΑ για τις ίδιες κατηγορίες -5 -

6 παροχής. Η δομή και το ύψος των τιμολογίων κάθε εταιρίας υπαγορεύονται από την εμπορική πολιτική κάθε εταιρίας, τη διάρθρωση του κόστους διανομής και τις συνθήκες που διαμορφώνονται σε κάθε περιοχή σχετικά με τα ανταγωνιστικά καύσιμα του φυσικού αερίου. (β) Δεν προκύπτει διακριτική μεταχείριση εις βάρος της καταγγέλλουσας σε σχέση με άλλους βιομηχανικούς πελάτες της ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. (γ) Δεν τεκμηριώνονται αντικειμενικοί λόγοι για τους οποίους η καταγγέλλουσα θα δικαιολογείτο να τύχει ευνοϊκότερης τιμολόγησης από την ΕΠΑ Αττικής Α.Ε., κατά τρόπο ώστε αυτό να μην συνιστά διακριτική μεταχείριση εις βάρος άλλων καταναλωτών της ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. οι οποίοι ανήκουν στην ίδια κατηγορία. Συνεπώς, βάσει όλων των ανωτέρω, ο ισχυρισμός της καταγγέλλουσας δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός. 3.2 Σχετικά με τον ισχυρισμό της καταγγέλλουσας περί μη ανταπόκρισης της ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. στο αίτημα περί καλύτερων τιμολογιακών όρων παροχής Αναφορικά με τους ισχυρισμούς της καταγγέλλουσας στην 11η παράγραφο της καταγγελίας, σχετικά με την μη απάντηση της ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. στο αίτημα της καταγγέλλουσας για καλύτερους όρους τιμολόγησης, η ΡΑΕ επισημαίνει καταρχήν την υποχρέωση της ΕΠΑ Αττικής Α.Ε., σύμφωνα με τον όρο της Άδειας Διανομής, να παρέχει αιτιολογημένη απάντηση σε τυχόν παράπονο καταναλωτή, εντός διαστήματος τριάντα (30) ημερών από την λήψη του παραπόνου. Όμως, η καταγγέλλουσα δεν έχει καταθέσει στοιχεία από τα οποία να προκύπτει ότι η ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. δεν απάντησε καθόλου ή απάντησε εκπρόθεσμα σε σχετικά παράπονα της καταγγέλλουσας, υποβληθέντα κατά τα ως άνω προβλεπόμενα στην Άδεια Διανομής. Περαιτέρω, η ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. ισχυρίζεται ότι η καταγγέλλουσα από την 15/01/2004, ημερομηνία κατά την οποία υπογράφηκε η μεταξύ τους σύμβαση και μέχρι την ημερομηνία υποβολής της εν λόγω καταγγελίας ουδέποτε προέβαλλε κάποια αντίρρηση ή διαφωνία για τις χρεώσεις που είχαν συμφωνηθεί μεταξύ των δυο μερών και κατά τούτο, η ΡΑΕ δεν μπορεί να υπεισέλθει σε περαιτέρω εξέταση του εν λόγω ισχυρισμού. 3.3 Σχετικά με τον ισχυρισμό της καταγγέλλουσας περί ανοχής της ΔΕΠΑ Α.Ε. ως προς την φερόμενη ως παράνομη συμπεριφορά της ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. Σχετικά με τον ισχυρισμό της καταγγέλλουσας περί ανοχής της ΔΕΠΑ Α.Ε. ως προς την φερόμενη ως παράνομη συμπεριφορά της ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. (παράγραφος 1 της καταγγελίας), επισημαίνονται τα ακόλουθα: 1. Όπως αναλύθηκε ανωτέρω (παράγραφος 2.2), η κατάρτιση της τιμολογιακής πολιτικής της ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. αποτελεί αποκλειστική ευθύνη και αρμοδιότητα της εταιρίας, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις της Άδειας Διανομής Φυσικού Αερίου που της έχει χορηγηθεί. Τα τιμολόγια παροχής που καταρτίζει η εταιρία υπόκεινται σε ex-post έλεγχο από τη ΡΑΕ. 2. Η συμμετοχή, επιρροή ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο εμπλοκή της ΔΕΠΑ Α.Ε., ως μητρικής εταιρίας της ΕΠΑ Αττικής Α.Ε., στις αποφάσεις της τελευταίας σχετικά με την κατάρτιση των τιμολογίων παροχής, προφανώς δεν αποτελεί ρυθμιστικό ζήτημα αρμοδιότητας της ΡΑΕ, η οποία ασκεί την εποπτεία της διανομής φυσικού αερίου και τον έλεγχο συμμόρφωσης με τις διατάξεις της Άδειας αποκλειστικά σε σχέση με τις Εταιρίες Παροχής Αερίου. Θέματα σχετικά με τη διοικητική δομή, οργάνωση και εταιρική διακυβέρνηση της ΕΠΑ Αττικής Α.Ε., καθορίστηκαν στο πλαίσιο του διεθνούς διαγωνισμού που προηγήθηκε της σύστασης όλων των ΕΠΑ, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2364/2995 και έχει αποτυπωθεί στα σχετικά έγγραφα (Καταστατικό, Σύμβαση Μετόχων κλπ). -6 -

7 Συνεπώς, με βάση όλα τα ανωτέρω, δεν προκύπτει ζήτημα ανοχής ή ευθύνης της ΔΕΠΑ Α.Ε. σχετικά με την τιμολογιακή πολιτική ή εν γένει την επιχειρηματική πρακτική της ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. επί του οποίου η ΡΑΕ θα μπορούσε να έχει αρμοδιότητα ελέγχου και παρέμβασης κατά οποιονδήποτε τρόπο. 3.4 Σχετικά με τον ισχυρισμό της καταγγέλλουσας ότι δηλαδή η ΔΕΠΑ Α.Ε. αρνήθηκε να δημοσιοποιήσει στην καταγγέλλουσα τα τιμολόγια πώλησης φυσικού αερίου σε βιομηχανικούς καταναλωτές, παρά την περί αντιθέτου υποχρέωσή της Σχετικά με τον ισχυρισμό της καταγγέλλουσας, όπως διατυπώνεται στην παράγραφο 12 της καταγγελίας, ότι δηλαδή η ΔΕΠΑ Α.Ε. αρνήθηκε να δημοσιοποιήσει στην καταγγέλλουσα τα τιμολόγια πώλησης φυσικού αερίου σε βιομηχανικούς καταναλωτές, παρά την όπως ισχυρίζεταιπερί αντιθέτου υποχρέωσή της, επισημαίνονται τα εξής: 1. Από την αλληλογραφία μεταξύ της ΔΕΠΑ Α.Ε. και του εκπροσώπου της καταγγέλλουσας, η οποία κοινοποιήθηκε στη ΡΑΕ από τη ΔΕΠΑ Α.Ε. με το σχετικό 8, προκύπτει ότι η ΔΕΠΑ Α.Ε. κάλεσε την καταγγέλλουσα να ορίσει εκπρόσωπο μέσω του οποίου θα ξεκινούσαν διαπραγματεύσεις για τη σύναψη σύμβασης προμήθειας φυσικού αερίου, οι οποίες προφανώς θα είχαν ως αντικείμενο όλους τους όρους προμήθειας περιλαμβανομένων των τιμολογίων. Η ΔΕΠΑ Α.Ε. έθεσε ως προϋπόθεση για την έναρξη διαπραγματεύσεων την ύπαρξη νομικής δυνατότητας προμήθειας της καταγγέλλουσας από την εταιρία, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο κανονιστικό πλαίσιο που διέπει την προμήθεια φυσικού αερίου στη χώρα. Πλην όμως, εκ των ανωτέρω (παράγραφος 2.1) προκύπτει ότι η καταγγέλλουσα δεν έχει δικαίωμα επιλογής προμηθευτή, τουλάχιστον με το υφιστάμενο επίπεδο ετήσιας κατανάλωσης, για όλη τη διάρκεια ισχύος της Άδειας Διανομής της ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. Κατά τούτο, η ως άνω πρακτική της ΔΕΠΑ Α.Ε. κατά το στάδιο των διαπραγματεύσεων κρίνεται εύλογη και συμβατή με τις κείμενες διατάξεις. 2. Από τη θέση σε εφαρμογή του ν. 3428/2005, είναι δυνατή η δραστηριοποίηση στην ελληνική επικράτεια και άλλων προμηθευτών εκτός της ΔΕΠΑ Α.Ε. Συνέπεια της μεταβολής αυτής είναι ότι η ΔΕΠΑ Α.Ε. θα λειτουργεί εφεξής σε ένα εν δυνάμει ανταγωνιστικό περιβάλλον. Οι όροι με τους οποίους πραγματοποιείται η προμήθεια φυσικού αερίου σε επιλέγοντες πελάτες καθώς και το πλαίσιο των διαπραγματεύσεων θα καθοριστεί από τον Κώδικα Προμήθειας αλλά και τους όρους των αδειών προμήθειας φυσικού αερίου σε επιλέγοντες πελάτες που θα χορηγηθούν. Η, σε στάδιο προ της έναρξης διαπραγματεύσεων για την κατάρτιση σύμβασης προμήθειας φυσικού αερίου, μη δημοσιοποίηση των τιμών προμήθειας, δεν φαίνεται να συνιστά παραβίαση των κείμενων διατάξεων, αφού το στοιχείο αυτό αποτελεί στοιχείο που εμπίπτει στα επιχειρηματικά και εμπορικά δεδομένα της επιχείρησης. Περαιτέρω, τυχόν ρητή υποχρέωση δημοσιοποίησης της δομής των τιμολογίων προμήθειας ή ακόμα και ρύθμισης των τιμολογίων προβλέπεται μόνο από τις διατάξεις του άρθρου 26 του ν. 3428/2005, εις βάρος προμηθευτών με υψηλό μερίδιο αγοράς εφόσον διαπιστώνονται προβλήματα στην ανάπτυξη ανταγωνισμού, μετά από την έκδοση σχετικής υπουργικής απόφασης, η οποία μέχρι στιγμής δεν έχει εκδοθεί. Κατά συνέπεια, με βάση τα ανωτέρω και τα στοιχεία του σχετικού 8, δεν φαίνεται να ευσταθεί ο ισχυρισμός της καταγγέλουσας περί άρνησης της ΔΕΠΑ Α.Ε. να συναλλαγεί με την καταγγέλλουσα και ούτε και αυτός περί άρνησης γνωστοποίησης των όρων προμήθειας, περιλαμβανομένων των τιμολογίων. 3.5 Σχετικά με τη μη κατάρτιση και δημοσιοποίηση των Γενικών Όρων Συναλλαγών Σχετικά με τους ισχυρισμούς της καταγγέλλουσας στην 10η παράγραφο της καταγγελίας, αναφορικά με τη μη κατάρτιση και δημοσιοποίηση των Γενικών Όρων Συναλλαγών (Γ.Ο.Σ.) και -7 -

8 κατά συνέπεια την άρση της δυνατότητας καταγγελίας της σύμβασης η οποία προβλέπεται στους Γ.Ο.Σ. στην περίπτωση αύξησης του τιμολογίου παροχής, επισημαίνονται τα ακόλουθα: 1. Η ΡΑΕ διαπιστώνει ότι η ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. σύμφωνα με τον όρο 3.3 της Άδειας Διανομής έχει καταρτίσει και δημοσιεύσει τους Γ.Ο.Σ. στην εταιρική της ιστοσελίδα ( Επίσης, διαπιστώνεται ότι στους Γ.Ο.Σ. έχει συμπεριληφθεί ουσιαστικά το άρθρο παρ. (β) της Άδειας Διανομής, το οποίο αποτελεί και το κρίσιμο σημείο των ισχυρισμών της καταγγέλλουσας. Συγκεκριμένα, στο άρθρο 17.1 αναφέρεται ότι «Η Σύμβαση λύεται: (β) Με έγγραφη καταγγελία του Καταναλωτή εντός τριάντα (30) ημερών, αφότου έλαβε γνώση από την Εταιρία της αύξησης του Τιμολογίου Παροχής ή της τροποποίησης των παρόντων όρων». 2. Πέραν αυτού, κατά κανόνα, οι συμβάσεις προμήθειας με βιομηχανικούς καταναλωτές είναι περισσότερο εκτενείς και λεπτομερείς σε σχέση με τις συμβάσεις προμήθειας σε μικρότερους καταναλωτές λόγω, ιδίως, του πολύ μεγαλύτερου οικονομικού αντικειμένου, του τρόπου τιμολόγησης, της τεχνικής πολυπλοκότητας στη σύνδεση με το δίκτυο και την πραγματοποίηση των μετρήσεων κατανάλωσης. Δεδομένου ότι οι βιομηχανικές συμβάσεις είναι συνήθως ορισμένου χρόνου, η δυνατότητα εξόδου από τη σύμβαση προμήθειας παρέχεται de facto με τη λήξη κάθε σύμβασης και πριν την ανανέωσή της, καθώς κατά τη διάρκεια ισχύος της σύμβασης δεν προβλέπεται μεταβολή του τιμολογίου παροχής, εκτός της περίπτωσης περιοδικής αναπροσαρμογής αυτού, η οποία όμως συνήθως γίνεται βάσει συγκεκριμένου μαθηματικού τύπου ο οποίος έχει συμφωνηθεί εκ των προτέρων μεταξύ των δύο αντισυμβαλλομένων. Σύμφωνα δε με τις δηλώσεις της καταγγέλουσας, η σύμβαση προμήθειας με την ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. έχει ανανεωθεί έως σήμερα δύο (2) φορές. 3. Από τα στοιχεία και τους ισχυρισμούς της καταγγέλλουσας δεν προκύπτει ότι υπήρξε θέμα μεταβολής και μάλιστα αύξησης της τιμολογιακής πολιτικής της ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. κατά τη διάρκεια ισχύος της σύμβασης με την καταγγέλλουσα, κατά συνέπεια δεν θεμελιώνεται η περίπτωση κατά την οποία θα εφαρμοζόταν η σχετική ως άνω διάταξη των Γ.Ο.Σ. Συνεπώς, από τα παραπάνω και με βάση όλα τα διαθέσιμα στοιχεία, δεν τίθεται θέμα παράβασης εκ μέρους της ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. των όρων της Άδειας Διανομής που της έχει χορηγηθεί. 3.6 Ως προς τον ισχυρισμό της καταγγέλλουσας περί υπέρμετρου περιορισμού της οικονομικής και επαγγελματικής της ελευθερίας, ως συνέπεια της μονοπωλιακής θέσης που κατέχει η ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. στην προμήθεια φυσικού αερίου στην περιοχή της Αττικής: 1. Η ανάπτυξη δικτύων διανομής σε συγκεκριμένες περιοχές της χώρας υπό καθεστώς μονοπωλιακής παραχώρησης, αποτέλεσε βασική -μακροχρόνιου χαρακτήρα- επιλογή του ελληνικού κράτους ήδη από το 1995, με τη θέση σε εφαρμογή του ν. 2364/1995. Το συγκεκριμένο μοντέλο ανάπτυξης της διανομής φυσικού αερίου εφαρμόστηκε ευρύτατα στις περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά τα πρώτα στάδια διείσδυσης του φυσικού αερίου στο ενεργειακό ισοζύγιο, λόγω των ιδιαίτερων οικονομικών και τεχνικών απαιτήσεων της δραστηριότητας αυτής και ιδίως του περιορισμένου οικονομικού και γεωγραφικού αντικειμένου, το οποίο θα καθιστούσε αδύνατη την ανάπτυξη των σχετικών υποδομών υπό καθεστώς ελεύθερου ανταγωνισμού στην προμήθεια φυσικού αερίου. 2. Το γεγονός αυτό αναγνωρίζεται και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής έννομης τάξης. Συγκεκριμένα, με τις διατάξεις των παραγράφων 4, 5 και 7 του άρθρου 28 της Οδηγίας 2003/55/ΕΚ παρέχεται η δυνατότητα παρέκκλισης από βασικές διατάξεις της Οδηγίας και ιδίως αυτές περί πρόσβασης τρίτων και ελεύθερης επιλογής προμηθευτή, σε γεωγραφικά περιορισμένες περιοχές και για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, εφόσον αυτό είναι απαραίτητο για την ανάπτυξη κύριας υποδομής διανομής και με σκοπό την ενθάρρυνση των επενδύσεων. Δηλαδή, παρά το γεγονός ότι με την Οδηγία 2003/55/ΕΚ επιδιώχθηκε η επιτάχυνση της δημιουργίας εσωτερικής αγοράς φυσικού αερίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση -8 -

9 υπό καθεστώς απελευθέρωσης («δεύτερο πακέτο απελευθέρωσης»), εξακολουθεί να αναγνωρίζεται η οικονομική ιδιαιτερότητα της ανάπτυξης νέων υποδομών φυσικού αερίου, η οποία προφανώς προηγείται της ανάπτυξης ανταγωνισμού στις συγκεκριμένες περιοχές. 3. Περαιτέρω, σύμφωνα με την παράγραφο 8 του άρθρου 28 της ως άνω Οδηγίας, η ίδια δυνατότητα παρέχεται ειδικά στην Ελλάδα για τις άδειες διανομής που χορηγήθηκαν πριν τη θέση σε εφαρμογή της Οδηγίας και για όλο το χρονικό διάστημα διάρκειας αυτών. Η δυνατότητα αυτή αξιοποιήθηκε με τις διατάξεις του ν. 3428/2005 και ιδίως της παραγράφου 1 του άρθρου 21 αυτού. 4. Ο περιορισμός της οικονομικής και επιχειρηματικής ελευθερίας γίνεται αποδεκτός εφόσον επιδιώκεται η εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος όπως η προστασία του περιβάλλοντος, η οικονομική ανάπτυξη καθώς και η βελτίωση των όρων παροχής υπηρεσιών ενέργειας μέσω της ανάπτυξης ανταγωνισμού μεταξύ των καυσίμων, θέματα τα οποία συνδέονται με την ανάπτυξη δικτύων διανομής σε αστικά κέντρα, εφόσον τηρείται η αρχή της αναλογικότητας. Τα συγκεκριμένα αποκλειστικά δικαιώματα της ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. όπως εξάλλου και των υπολοίπων Εταιριών Παροχής Αερίου παραχωρήθηκαν για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, σε απόλυτα οριοθετημένη γεωγραφική περιοχή και κατηγορίες πελατών υπό όρους που ήταν γνωστοί εκ των προτέρων και καθορίζονται στους σχετικούς νόμους καθώς και στην Άδεια Διανομής Φυσικού Αερίου η οποία χορηγήθηκε σε κάθε ΕΠΑ με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης. 5. Τέλος, το καθεστώς διανομής και προμήθειας στην περιοχή της Αττικής ήταν γνωστό ήδη από το 1995, πριν ακόμα την έναρξη ροής φυσικού αερίου στην ελληνική επικράτεια. Συνεπώς, όπως παραδέχεται η καταγγέλλουσα στην παράγραφο 4 της καταγγελίας, γνώριζε εκ των προτέρων το ρυθμιστικό πλαίσιο προμήθειας φυσικού αερίου στην περιοχή της Αττικής τόσο κατά την σύναψη σύμβασης με τη ΔΕΠΑ Α.Ε. όσο και με την ΕΠΑ Αττικής Α.Ε. το 2004, καθώς και κατά την επαναδιαπραγμάτευση της σύμβασης το 2006, χρονικό σημείο μετά την θέσπιση του ν. 3428/2005 με τον οποίο ρητά επιβεβαιώθηκε η ισχύς του εν λόγω ρυθμιστικού πλαισίου μέχρι τη λήξη της Άδειας Διανομής. Αποφασίζει Την απόρριψη της από (αρ. πρωτ. ΡΑΕ Ι-59608/ ) καταγγελίας της εταιρίας ΒΙΟΧΑΡΤΙΚΗ ΑΒΕΕ για τους λόγους που αναλύονται ανωτέρω. Αθήνα, 21/04/2008 Για τη ΡΑΕ Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Μ. Καραμανής -9 -