Πόροι και Διεθνές Εµπόριο. Το Υπόδειγµα των Heckscher Ohlin

Transcript

1 Πόροι και Διεθνές Εµπόριο Το Υπόδειγµα των Heckscher Ohlin 1

2 Το Υπόδειγµα Heckscher Ohlin η θεωρία των Heckscher Ohlin υποθέτει ότι όλοι οι συντελεστές παραγωγής µπορούν να µετακινηθούν µεταξύ των διαφόρων κλάδων δεν βασίζεται στην ύπαρξη εξειδικευµένων συντελεστών έµφαση στην σχέση µεταξύ των αναλογιών στις οποίες είναι διαθέσιµοι οι συντελεστές παραγωγής στις διάφορες χώρες, και των αναλογιών µε τις οποίες χρησιµοποιούνται στην παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών διαφόρων κλάδων. 2

3 Υποθέσεις του Υποδείγµατος 1. Σε κάθε χώρα, και οι δύο συντελεστές παραγωγής µετακινούνται ελεύθερα µεταξύ των κλάδων. 2. Ο κλάδος των υφασµάτων είναι κλάδος εντάσεως εργασίας. Αυτό σηµαίνει ότι πάντοτε χρησιµοποιείται περισσότερη εργασία ανά µονάδα κεφαλαίου για να παραχθεί ένα µέτρο υφάσµατος παρά ένα κιλό τροφίµων. 3. Η Ηµεδαπή είναι σχετικά προικισµένη σε κεφάλαιο και η Αλλοδαπή είναι σχετικά προικισµένη σε εργατικό δυναµικό. 3

4 Υποθέσεις (συνέχεια) 4. Υπάρχει δυνατότητα ελεύθερης ανταλλαγής των προϊόντων των δύο χωρών, αλλά όχι δυνατότητα µετακίνησης των συντελεστών παραγωγής µεταξύ των χωρών. 5. Η τεχνολογία παραγωγής του καθενός εκ των δύο προϊόντων είναι ταυτόσηµη µεταξύ των χωρών. 6. Οι προτιµήσεις των καταναλωτών είναι παρόµοιες µεταξύ των χωρών, και είναι οµοθετικές. 4

5 Ποιος Κλάδος είναι Έντασης Εργασίας; Λόγος Μισθού προς Πρόσοδο Κεφαλαίου W/R Σχετική Ζήτηση Εργασίας στα Υφάσματα L Y /K Y Σχετική Ζήτηση Εργασίας στα Τρόφιμα L T /K T Λόγος Εργασίας Κεφαλαίου L/K 5

6 Ισορροπία Χωρίς Εµπόριο στην Ηµεδαπή Υφάσματα Q Y κλίση=-p T /P Y Q Y =Q Y (K,L) Q A Y A κλίση dq Y /dq T Q T =Q T (K,L) Q A T Τρόφιμα Q T 6

7 Ισορροπία Χωρίς Εµπόριο στην Αλλοδαπή Υφάσματα Q* Y Q* Y =Q* Y (K*,L*) Q* Y A* A* κλίση=-p T /P Y κλίση dq* Y /dq* T Q* T =Q* T (K*,L*) Q* T A* Τρόφιμα Q* T 7

8 Ισορροπία µε Εµπόριο στην Ηµεδαπή Υφάσματα Q Y Q C Y C A Εισαγωγές κλίση=-p T /P Y Q B Y B Εξαγωγές Q C T Q B T Τρόφιμα Q T 8

9 Ισορροπία µε Εµπόριο στην Αλλοδαπή Υφάσματα Q* Y Q* Y B* B* Q* Y C* Εξαγωγές A* C* κλίση=-p T /P Y Εισαγωγές Q* T B* Q* T C* Τρόφιμα Q* T 9

10 Ο Προσδιορισµός των Παγκόσµιων Σχετικών Τιµων των Τροφίµων Σχετική Τιμή των Τροφίμων P T /P Y (P* T /P* Y ) A* Ζήτηση Εισαγωγών Τροφίμων Αλλοδαπής Προσφορά Εξαγωγών Τροφίμων Ημεδαπής (P T /P Y ) W W (P T /P Y ) A (Q T ) W Ποσότητα Τροφίμων Q T 10

11 Ο Προσδιορισµός των Σχετικών Αµοιβών των Συντελεστών Λόγος Μισθού προς Πρόσοδο Κεφαλαίου W/R (L/K) S (W/R) E E L Y /K Y (L/K) D L T /K T Λόγος Εργασίας Κεφαλαίου L/K 11

12 Σχετικές Τιµές των Αγαθών και Σχετικές Τιµές των Συντελεστών Σχετική Τιμή των Τροφίμων P T /P Y Λόγος Μισθού προς Πρόσοδο Κεφαλαίου W/R 12

13 Βασικά Συµπεράσµατα Θεώρηµα Hechscher Ohlin: Στην ισορροπία µε εµπόριο, η κάθε οικονοµία θα εξάγει το αγαθό η παραγωγή του οποίου είναι εντάσεως του συντελεστή εκείνου µε τον οποίο είναι σχετικά προικισµένη, και θα εισάγει το άλλο αγαθό. Θεώρηµα Stopler-Samuelson: Μακροχρόνια, όταν όλοι οι συντελεστές παραγωγής µπορούν να µετακινούνται από κλάδο σε κλάδο, η αύξηση της σχετικής τιµής ενός αγαθού θα οδηγήσει σε αύξηση της πραγµατικής αµοιβής του συντελεστή που χρησιµοποιείται εντατικά στην παραγωγή αυτού του αγαθού, και σε µείωση της πραγµατικής αµοιβής του άλλου συντελεστή παραγωγής. Εξίσωση Αµοιβών Συντελεστών Παραγωγής µεταξύ Χωρών 13

14 Προβλέψεις του Υποδείγµατος των Heckscher Ohlin Θεώρηµα Hechscher Ohlin: Στην ισορροπία µε εµπόριο, η κάθε οικονοµία θα εξάγει το αγαθό η παραγωγή του οποίου είναι εντάσεως του συντελεστή εκείνου µε τον οποίο είναι σχετικά προικισµένη, και θα εισάγει το άλλο αγαθό. Η εξειδίκευση που προβλέπεται δεν είναι πλήρης, όπως στο Ρικαρδιανό υπόδειγµα, αλλά σχετική. Η σχετική εξειδίκευση στην παραγωγή προϊόντων έντασης του συντελεστή στον οποίο έχουν σχετική επάρκεια, επιτρέπει στις οικονοµίες που µετέχουν στο διεθνές εµπόριο να διευρύνουν τις καταναλωτικές δυνατότητές τους πέραν των παραγωγικών δυνατοτήτων τους. 14

15 Προβλέψεις του Υποδείγµατος των Heckscher Ohlin (συνέχεια) Στο βαθµό που οι προτιµήσεις των καταναλωτών των διαφόρων χωρών δεν έχουν µεγάλες διαφορές, τα καταναλωτικά πρότυπα των χωρών που µετέχουν στο διεθνές εµπόριο συγκλίνουν, καθώς, µε ελεύθερο διεθνές εµπόριο, οι καταναλωτές σε όλες τις χώρες αντιµετωπίζουν τις ίδιες σχετικές τιµές των αγαθών. Η διεύρυνση των καταναλωτικών δυνατοτήτων οδηγεί σε αύξηση της ευηµερίας όλων των χωρών που συµµετέχουν στο διεθνές εµπόριο. 15

16 Προβλέψεις του Υποδείγµατος των Heckscher Ohlin (συνέχεια) Στο υπόδειγµα Heckscher Ohlin υπάρχουν κερδισµένοι και χαµένοι. Αναµφίβολα κερδισµένοι είναι οι κάτοχοι των συντελεστών στους εξαγωγικούς κλάδους, και αναµφίβολα χαµένοι είναι οι κάτοχοι των συντελεστών στους κλάδους που ανταγωνίζονται τις εισαγωγές. Οι αντιδράσεις αυτών που θίγονται µπορούν να οδηγήσουν σε περιορισµούς στο εµπόριο. Αν οι κυβερνήσεις µπορούσαν να αναδιανείµουν µέρος των ωφελειών από τους κερδισµένους στους χαµένους µέσω µιας αναδιανεµητικής πολιτικής, οι αντιδράσεις θα µπορούσαν να καµφθούν χωρίς περιορισµούς του εµπορίου. Ωστόσο στην πράξη αυτό είναι εξαιρετικά δύσκολο. 16

17 Αδυναµίες του Υποδείγµατος των Heckscher Ohlin Η βασική αδυναµία του είναι η ίδια η υπόθεση της ύπαρξης πλήρους κινητικότητας των συντελεστών. Αυτή η υπόθεση είναι ρεαλιστική µόνο µακροχρόνια. Δεύτερη αδυναµία του η πρόβλεψη για πλήρη εξίσωση των αµοιβών των συντελεστών µεταξύ των χωρών. Αυτή δεν φαίνεται να ισχύει εµπειρικά. Το υπόδειγµα έχει και άλλες εµπειρικές αδυναµίες που υποδεικνύουν ότι οι διαφορές στη σχετική διαθεσιµότητα των συντελεστών παραγωγής µεταξύ των χωρών δεν επαρκούν για να εξηγήσουν τη διάρθρωση του διεθνούς εµπορίου ή τις σχετικές αµοιβές των συντελεστών παραγωγής. Αποδεικνύεται ότι χρειάζεται να επιτρέψουµε σηµαντικές διαφορές στην τεχνολογία της παραγωγής µεταξύ των χωρών. 17

18 Αδυναµίες του Υποδείγµατος των Heckscher Ohlin (συνέχεια) Στη βασική του µορφή το υπόδειγµα αυτό δεν λαµβάνει υπόψη τις επιπτώσεις του κόστους µεταφοράς και της απόστασης στη διάρθρωση του διεθνούς εµπορίου. Όπως και το υπόδειγµα του Ricardo, το υπόδειγµα αυτό αγνοεί τον πιθανό ρόλο των οικονοµιών κλίµακος ως προσδιοριστικού παράγοντα για το διεθνές εµπόριο, µε αποτέλεσµα να µην µπορεί να εξηγήσει ένα µεγάλο µέρος του διεθνούς εµπορίου µεταξύ χωρών που παράγουν παρόµοια αγαθά και έχουν παρόµοια οικονοµική διάρθρωση. 18