Όροι Χρήςησ. 2 Μετακανάτια Νοςθλευτικι Φροντίδα

Transcript

1 Μεταθανάτια Νοσηλευτική Φροντίδα 4θ Υγειιονομιικι Περιιφζρειια Μακεδονίίασ Θράκθσ

2 2 Μετακανάτια Νοςθλευτικι Φροντίδα Όροι Χρήςησ Το πρωτόκολλο νοςθλευτικισ πρακτικισ, που ακολουκεί, αναπτφχκθκε από κλινικοφσ νοςθλευτζσ τθσ 4 θσ ΥΠΕ, πρωταρχικά για εφαρμογι ςτα νοςθλευτικά τμιματα τθσ οικείασ περιφζρειασ. Περιγράφει τον τρόπο προςζγγιςθσ και διαχείριςθσ κάποιων κοινϊν ι περιςςότερο πολφπλοκων καταςτάςεων, που μπορεί να προκφψουν κατά τθν παροχι νοςθλευτικισ φροντίδασ. Η ανάπτυξι του βαςίςτθκε, όπου ιταν δυνατόν, ςτα ςτάδια τθσ νοςθλευτικισ διεργαςίασ (νοςθλευτικι εκτίμθςθ, διάγνωςθ, ςκοποί, παρεμβάςεισ-αιτιολόγθςθ και εκτίμθςθ αποτελζςματοσ). Παρζχει ςχετικά περιοριςμζνεσ πλθροφορίεσ, αναφορικά με τθν αιτιολογία και το κεωρθτικό υπόβακρο των καταςτάςεων που περιγράφει, κακϊσ ο πρωταρχικόσ ςκοπόσ ανάπτυξισ του δεν υπιρξε θ κεωρθτικι κατάρτιςθ, αλλά θ υποςτιριξθ και τεκμθρίωςθ τθσ νοςθλευτικισ πρακτικισ. Κάκε πρωτόκολλο νοςθλευτικισ πρακτικισ εκπορεφεται από τα επαγγελματικά δικαιϊματα των νοςθλευτϊν (ΠΔ 351/89), αλλά και των δικαιωμάτων των αςκενϊν όπωσ αυτά ορίηονται από τισ διατάξεισ του νόμου 2071/92. Για τθν ανάπτυξι του ςυνεργάςτθκαν κλινικοί νοςθλευτζσ από διάφορα τμιματα και ειδικότθτεσ. Σε κάκε περίπτωςθ, υπιρξε προςπάκεια για επίτευξθ ομοφωνίασ μεταξφ των ςυμμετεχόντων και τθσ επιτροπισ νοςθλευτικϊν πρωτοκόλλων. Ωςτόςο, οι κατευκυντιριεσ οδθγίεσ που παρζχονται δεν αντιπροςωπεφουν απαραίτθτα όλουσ τουσ εμπλεκόμενουσ ςτθ διαδικαςία. Το πρωτόκολλο που ακολουκεί δεν υποδεικνφει τον αποκλειςτικό τρόπο παροχισ νοςθλευτικισ φροντίδασ, χαράςςει όμωσ, οπωςδιποτε, το γενικό πλαίςιο. Μικρζσ διαφοροποιιςεισ που λαμβάνουν υπόψθ τισ ιδιαιτερότθτεσ του κάκε αςκενοφσ, μπορεί να είναι αποδεκτζσ ι και απαραίτθτεσ. Ανάλογεσ διαφοροποιιςεισ μπορεί να προκφψουν και από καταςτάςεισ ι ςυνκικεσ που δεν μποροφν να προβλεφκοφν από τθν παροφςα ζκδοςθ. Το πρωτόκολλο υπόκειται ςε ανακεϊρθςθ κάκε δφο χρόνια, εκτόσ αν νεότερα επιςτθμονικά δεδομζνα ι τα αποτελζςματα από τθν αξιολόγθςθ τθσ εφαρμογισ του, ορίηουν διαφορετικά. Με δεδομζνο τον περιοριςμό των ανκρϊπινων πόρων, θ ομάδα ελζγχου και αξιολόγθςθσ δεςμεφεται να καταβάλει κάκε δυνατι προςπάκεια για ςυςτθματικι αξιολόγθςθ και περιοδικι επικαιροποίθςθ του πρωτοκόλλου.

3 Μετακανάτια Νοςθλευτικι Φροντίδα 3 Μεταθανάτια Νοσηλευτική Φροντίδα Πρωτόκολλο της 4 ης Τγειονομικής Περιφέρειας Μακεδονίας & Θράκης Ημερομηνία ζγκριςησ: 1/10/2012 Ημερομηνία αναθεϊρηςησ: 1/10/2014 Οκτϊβριοσ θ ΥΠΕ. Με επιφφλαξη παντόσ δικαιϊματοσ. Απαγορεφεται αναδθμοςίευςθ τθσ ζκδοςθσ ςε οποιαδιποτε μορφι, ολόκλθρθσ ι μζρουσ αυτισ, χωρίσ τθν ζγγραφθ εξουςιοδότθςθ του εκδότθ All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted in any form or by any means electronic, mechanical, photocopying, recording or otherwise, without prior permission of the Publishers

4 4 Μετακανάτια Νοςθλευτικι Φροντίδα Μεταθανάτια Νοσηλευτική Φροντίδα Ειςαγωγι Θ φπαρξθ του παρόντοσ πρωτοκόλλου ζχει ωσ ςκοπό να βοθκιςει τουσ νοςθλευτζσ κακϊσ και το εμπλεκόμενο προςωπικό ζτςι ϊςτε να προςφζρουν τθν κατάλλθλθ μετακανάτια φροντίδα ςε νεκρό ςϊμα, λαμβάνοντασ υπόψθ και ςεβόμενοι τισ πικανζσ ιδιαιτερότθτεσ ςχετικά με τθ κρθςκεία, τθν κουλτοφρα και τισ πεποικιςεισ του αποκανόντα και του ςυγγενικοφ του περιβάλλοντοσ. Οριςμοί Θ «μετακανάτια» αναφζρεται ςτθ νοςθλευτικι φροντίδα του ανκρϊπου που μόλισ ζχει πεκάνει, κακϊσ και ςτθν προετοιμαςία του νεκροφ ςϊματοσ για τθν παράδοςι του προσ ταφι ι νεκροψία με διαδικαςίεσ, οι οποίεσ γίνονται μζςα ςε αποδεκτά νομικά και πολιτιςμικά πλαίςια. Νοςθλευτικι εκτίμθςθ Θ νοςθλευτικι εκτίμθςθ κα πρζπει να εςτιάηει ςτα παρακάτω: Θρθςκευτικζσ πεποικιςεισ-παραδόςεισ του εκλιπόντοσ. Ανάγκθ για νεκροτομι (πχ. κάνατοσ από άγνωςτα αίτια, αίτθμα τθσ οικογζνειασ κα.) Παρουςία μολυςματικϊν νοςθμάτων (πχ. ΘΒV, HCV, HIV, Τb) για τα οποία λαμβάνονται προφυλάξεισ επαφισ ι απαιτείται απομόνωςθ του αςκενοφσ. Νοςθλευτικι Διάγνωςθ Θ νοςθλευτικι διάγνωςθ κα μποροφςε να περιλαμβάνει τα παρακάτω: Κίνδυνοσ διαςποράσ λοιμϊξεων που οφείλεται ςε επαφι με μολυςματικά βιολογικά υγρά Μθ αποτελεςματικι διαχείριςθ του κανάτου από τθν οικογζνεια Κακοριςμόσ ςκοπϊν και ςχεδιαςμόσ παρζμβαςθσ Τα επικυμθτά αποτελζςματα τθσ παρζμβαςθσ επικεντρϊνονται ςτα παρακάτω: Πρόλθψθ δυςχρωμίασ και διατιρθςθ ακεραιότθτασ του δζρματοσ Διατιρθςθ καλισ εμφάνιςθσ ςϊματοσ Εξαςφάλιςθ ταυτότθτασ του νεκροφ. Χρόνοσ ςτουσ οικείουσ για να αποχαιρετιςουν τον άνκρωπο τουσ. Πρόλθψθ διαςποράσ λοιμϊξεων. Ειδικζσ οδθγίεσ - Φροντίδα τθσ οικογζνειασ / ςυγγενϊν Μετά τθν επίςθμθ κλινικι διαπίςτωςθ και ανακοίνωςθ του κανάτου μπορείτε να παρζχετε πλθροφορίεσ ςτουσ οικείουσ του για: το κάνατο και τισ ςυνκικεσ του (όχι ιατρικζσ λεπτομζρειεσ). τον τρόπο που κα δουν το νεκρό κακϊσ και τισ απαραίτθτεσ προφυλάξεισ για τθν πρόλθψθ οριηόντιασ μετάδοςθσ λοιμϊξεων τθν περίπτωςθ όπου ςυνίςταται θ επαφι με ειδικό προςωπικό (ψυχολόγο, κοινωνικό λειτουργό κ.λ.π).

5 Μετακανάτια Νοςθλευτικι Φροντίδα 5 ςχετικά με τα προςωπικά αντικείμενα του κανόντοσ και τθ διαδικαςία παραλαβισ τουσ. Οι νοςθλευτζσ κα πρζπει να ενθμερϊνονται (εφόςον είναι εφικτό) για τισ κρθςκευτικζσ ι πολιτιςτικζσ/πολιτιςμικζσ πεποικιςεισ αλλά και τισ επικυμίεσ ι τισ προτιμιςεισ των ςυγγενϊν για τθ μετακανάτια φροντίδα. Απαραίτθτο υλικό Προςωπικόσ Προςτατευτικόσ Εξοπλιςμόσ (ΠΠΕ = γάντια ελαςτικά μθ αποςτειρωμζνα, μάςκα προςϊπου, πλαςτικι ποδιά μιασ χριςθσ) Κακαρά ςεντόνια (2) Λεκάνθ με νερό και πανάκι ι ςφουγγάρι Βραχιόλι αναγνϊριςθσ νεκροφ (πιςτοποιθτικό ταυτότθτασ νεκροφ) Σάκουσ απόρριψθσ υλικοφ (κίτρινεσ ςακοφλεσ). Σάκουσ υδατοδιαλυτοφσ για τον ιματιςμό (εφόςον κρίνεται αναγκαίο) Πετςζτα Αυτοκόλλθτα επικζματα (μζγεκοσ και αρικμόσ κατά περίπτωςθ). Αυτοκόλλθτθ ταινία Ψαλίδι. Εφαρμογι πρωτοκόλλου Μεταθανάτια Νοσηλευτική Φροντίδα Ενζργεια Αιτιολόγηςη 1. Εξακριβϊςτε το κάνατο και ειδοποιιςτε το Κλινικι διαπίςτωςθ του κανάτου γιατρό 2. Επιβεβαιϊςτε τθν ταυτότθτα του κανόντοσ Πρόλθψθ λάκουσ 3. Ειδοποιιςτε τθν οικογζνεια του αςκενοφσ ότι θ κατάςταςι του ζχει «επιβαρυνκεί» και οδθγιςτε τθ ςε χϊρο, όπου είναι δυνατι θ ενθμζρωςθ από το κεράποντα ιατρό Εξαςφάλιςθ χρόνου για ειςαγωγι ςτο πζνκοσ και χϊρου για τθν αναγγελία του κανάτου 4. Εξθγιςτε τθ διαδικαςία ςτουσ ςυγγενείσ και εξαςφαλίςτε πλθροφορθμζνθ ςυναίνεςθ για τθ φροντίδα Αφξθςθ τθσ ςυνεργαςίασ, εναρμόνιςθ με τισ κρθςκευτικζσ ι πολιτιςτικζσ/πολιτιςμικζσ πεποικιςεισ αλλά και τισ επικυμίεσ ι τισ προτιμιςεισ των ςυγγενϊν για τθ μετακανάτια φροντίδα. Εξαςφάλιςθ μοναχικότθτασ - ιδιωτικότθτασ 5. Κλείςτε τθν πόρτα του καλάμου και τοποκετείςτε παραβάν ι τραβιξτε τισ κουρτίνεσ 6. Πραγματοποιιςτε υγιεινι των χεριϊν. Πρόλθψθ οριηόντιασ μετάδοςθσ λοιμϊξεων 7. Οργανϊςτε το υλικό Προαγωγι τθσ αποτελεςματικότθτασ 8. Εφαρμόςτε τον ΠΠΕ 9. Αφαιρζςτε κουβζρτεσ και πανωςζντονα, και τοποκετείςτε τα ςε ςάκο (απλό ι υδατοδιαλυτό ανάλογα) 10. Τοποκετιςτε το ςϊμα ςε φπτια κζςθ Αφιςτε ζνα μαξιλάρι για να υποςτθρίηει το κεφάλι. 11. Σφαλίςτε τα μάτια εφαρμόηοντασ ελαφριά πίεςθ για 30. Εάν αυτό δεν είναι αρκετό τοποκετείςτε γάηα με ιπια αυτοκόλλθτθ ταινία 12. Επανατοποκετιςτε τθν τεχνθτι οδοντοςτοιχία (εάν υπάρχει) Πρόλθψθ διαςποράσ λοιμϊξεων Αποφυγι ςυςςϊρευςθσ αίματοσ ςτο πρόςωπο και αλλαγι χρϊματόσ του Προςδίδει ςτο πρόςωπο μια πιο φυςιολογικι εικόνα

6 6 Μετακανάτια Νοςθλευτικι Φροντίδα 13. Κλείςτε το ςτόμα και ςτακεροποιιςτε τθν κάτω γνάκο τοποκετϊντασ ζνα μαξιλάρι κάτω από αυτιν. 14. Αφαιρζςτε κακετιρεσ, παροχετεφςεισ και ο- ποιοδιποτε ξζνο ςϊμα από το νεκρό. 15. Επιπωματίςτε φυςικά ι τεχνθτά ανοίγματα ι καλφψτε τα με γάηα εμποτιςμζνθ με απολυμαντικι ουςία ςτερεϊνοντάσ τισ με επιδζςμουσ ι αυτοκόλλθτα επικζματα. 16. Σε περίπτωςθ που ο κακετιρασ κφςτεωσ δεν μπορεί να αφαιρεκεί, κλείςτε με πϊμα και καλφψτε τον με αυτοκόλλθτο επίκεμα ι γάηα. 17. Αφαιρζςτε δαχτυλίδια, τιμαλφι κλπ και φυλάξτε τα ϊςτε να τα παραδϊςετε αργότερα ςτουσ ςυγγενείσ (εκτόσ εάν αυτοί επικυμοφν να παραμείνει κάτι από αυτά ςτο νεκρό). 18. Αφαιρζςτε τα ενδφματα και πλφνετε το ςϊμα με νερό και ςαποφνι. 19. Εφόςον γνωρίηετε ότι ο νεκρόσ ιταν χριςτιανόσ ορκόδοξοσ κρατιςτε το δεξί χζρι του εκλιπόντοσ και κάνετε το «ςταυρό» τρεισ φορζσ. 20. Τοποκετιςτε τα χζρια του νεκροφ ςταυροειδϊσ ςτθ κοιλιά του και ςτερεϊςτε τα δεμζνα με γάηα. 21. Τοποκετιςτε ςτα χζρια κάρτα με το ονοματεπϊνυμο, τθν θλικία, τθν κλινικι και τθν θμερομθνία κανάτου. 22. Τοποκετιςτε τα πόδια ςε ευκεία κζςθ και δζςτε τα ελαφρά ςτισ ποδοκνθμικζσ αρκρϊςεισ με επίδεςμο. 23. Σκεπάςτε το νεκρό με κακαρό λευκό ςεντόνι, αφινοντασ το κεφάλι ακάλυπτο. 24. Εξαςφαλίςτε το περιβάλλον, ςε περίπτωςθ που κάποιο από τα μζλθ τθσ οικογζνειασ επικυμεί τθ κζα του νεκροφ. Τοποθετήςτε καρζκλα ςτο πλάι τησ κλίνησ. 25. Όταν ολοκλθρωκεί θ κζα του νεκροφ από τθν οικογζνεια, ςκεπάςτε το κεφάλι του νεκροφ. Στερεϊςτε πάνω ςτο ςεντόνι ειδικι κάρτα με τα ςτοιχεία του νεκροφ. Διευκζτθςθ ςϊματοσ ςε μια φυςιολογικι ςτάςθ πριν επζλκει νεκρικι ακαμψία Διατιρθςθ φυςιολογικισ εμφάνιςθσ του ςϊματοσ Αποφυγι εκροισ υγρϊν ι αίματοσ του ςϊματοσ. Πρόλθψθ διαςποράσ βιολογικϊν υγρϊν Πρόλθψθ απϊλειασ προςωπικϊν αντικειμζνων Εξωραϊςμόσ εικόνασ ςϊματοσ Απομάκρυνςθ ρφπων και οςμϊν Σεβαςμόσ κρθςκευτικϊν πεποικιςεων Αποφυγι λάκουσ Διατιρθςθ φυςιολογικισ εμφάνιςθσ του ςϊματοσ Επιτρζπει τθ κζα του νεκροφ, καλφπτοντασ παροχετεφςεισ ι γραμμζσ που δε μπόρεςαν να αφαιρεκοφν Δθμιουργία αςφαλοφσ περιβάλλοντοσ, ςε περίπτωςθ που κάποιο από τα μζλθ τθσ οικογζνειασ αιςκανκεί αδυναμία ι τάςθ για λιποκυμία 26. Αφαιρζςτε και απορρίψτε τον ΠΠΕ. Πρόλθψθ μετάδοςθσ λοιμϊξεων 27. Απομακρφνετε το νεκρό με ιρεμο και ακόρυβο Ψυχοπροφφλαξθ για τουσ υπόλοιπουσ τρόπο (ειδοποιείςτε το εντεταλμζνο αςκενείσ προςωπικό για τθν μεταφορά του ςτο νεκροκάλαμο. Θ μεταφορά του νεκροφ πρζπει να γίνεται το αργότερο εντόσ δφο ωρϊν από τθν ζλευςθ του κανάτου). 28. Φροντίςτε για τθν αςφαλι μεταφορά του Καταμεριςμόσ ευκφνθσ νεκροφ ςτο νεκροκάλαμο. Ηθτιςτε από το μεταφορζα να υπογράψει τθ μεταφορά ι τθν παράδοςθ τθσ ςοροφ. 29. Συγκεντρϊςτε τα προςωπικά είδθ του εκλιπόντοσ και παραδϊςτε τα ςτουσ ςυγγενείσ Πρόλθψθ απϊλειασ προςωπικϊν αντικειμζνων

7 Μετακανάτια Νοςθλευτικι Φροντίδα Ενημερώςτε τουσ ςυγγενείσ: α) ότι πρζπει να πάρουν από τον ιατρό το πιςτοποιητικό θανάτου (για τθ ςφνταξι του από το γιατρό κα χρειαςτεί απαραίτθτα θ ταυτότθτα του εκλιπόντοσ). β) ότι κα πρζπει να προςκομίςουν το βιβλιάριο νοςηλείασ ςτο λογιςτήριο για τθν εκκακάριςθ του λογαριαςμοφ γ) για τθ ςυμπλιρωςθ του ςχετικοφ εντφπου ςε περίπτωςθ νεκροτομισ 31. Ηθτιςτε από τουσ ςυγγενείσ να ςασ ενθμερϊςουν για τον τρόπο παραλαβισ τθσ ςοροφ (με δικό τουσ μζςο ι με γραφείο τελετϊν) 32. Ενημερώςτε και υπογράψτε το «βιβλίο νεκρϊν» του τμιματοσ με τα ςτοιχεία του εκλιπόντοσ και τθν εφθμερεφουςα νοςθλεφτρια 33. Μετά τθν απομάκρυνςθ του νεκροφ, μεριμνιςτε για τον κακαριςμό και απολφμανςθ τθσ κλίνθσ και του δωματίου. Τιρθςθ αρχείου Ενθμζρωςθ προϊςταμζνθσ αρχισ Προετοιμαςία καλάμου και κλίνθσ για υποδοχι νζου αςκενοφσ ΙΔΙΑΙΣΕΡΟΣΗΣΕ Νεκροτομή Εάν υπάρχει περίπτωςθ να γίνει νεκροτομι, δεν αφαιρείτε τίποτα από τον αςκενι βάςει νομοκεςίασ ιατροδικαςτικισ υπθρεςίασ. Φροντίςτε ϊςτε οι ςυγγενείσ να ςυμπλθρϊςουν το τριπλότυπο ζντυπο ςυναίνεςθσ για νεκροτομι. Δωρεά οργάνων Αν υπάρχει ςυναίνεςθ των ςυγγενϊν ι εκ των προτζρων επικυμία του αποκανόντα για δωρεά οργάνων, φροντίςτε για τθν ενθμζρωςθ τθσ διαδικαςίασ που ακολουκείται. Παιδιά - Βρζφη Ετοιμάςτε δφο κάρτεσ με τα πλιρθ ςτοιχεία του βρζφουσ. Θ μια κάρτα τοποκετείται ςτο ςϊμα του βρζφουσ. Θ δεφτερθ κάρτα τοποκετείται πάνω από το ςεντόνι ι τθ βρεφικι πάνα. Αφαιρζςτε προςεκτικά όλεσ οι περιφερικζσ ι κεντρικζσ γραμμζσ που υπάρχουν. Πλφνετε το βρζφοσ και τοποκετείςτε το ςε βρεφικι πάνα και ςεντόνι. Διαθζςτε ιδιαίτερο χώρο και χρόνο ςτουσ γονείσ για να «αποχαιρετιςουν» το παιδί τουσ. Εγκληματική ενζργεια Αν υπάρχει πικανότθτα ο κάνατοσ του κανόντα να οφείλεται ςε εγκλθματικι ενζργεια, τότε: Αντικείμενα, τα οποία κεωροφνται από τθν ιατροδικαςτικι υπθρεςία ωσ πειςτήρια εγκλήματοσ (π.χ. μαχαίρια, ςφαίρεσ, προςωπικά αντικείμενα) πρζπει να κρατθκοφν, ζτςι ϊςτε να διατθρθκεί και να περιφρουρθκεί θ ακεραιότθτα τθσ μαρτυρίασ τουσ. Το ςϊμα δεν πρζπει να κακαριςτεί ι να πλυκεί πριν από τθ μεταφορά του ςτο νεκροτομείο. Φροντίςτε ϊςτε ζνα τουλάχιςτον μζλοσ από το προςωπικό να είναι παρόν όταν μζλθ τθσ οικογζνειασ ι άλλα οικεία πρόςωπα προςζρχονται να δουν τον εκλιπόντα.

8 8 Μετακανάτια Νοςθλευτικι Φροντίδα Αςθενείσ με HIV ή άλλεσ μεταδοτικζσ αςθζνειεσ υψηλοφ κινδφνου Εκτόσ από τον ΠΠΕ, φορζςτε διπλά γάντια, ποδονάρια, ςκοφφο και προςτατευτικά γυαλιά. Ο νεκρόσ τυλίγεται με ςεντόνι και δεν ντφνεται. Τα αντικείμενα που χρθςιμοποιοφνται είναι μιασ χριςθσ. Τοποκετείςτε τον ειδικό ςάκο πάνω ςτο φορείο και μεταφζρετε το νεκρό ςε αυτόν. Οι χϊροι νοςθλείασ κεωροφνται μολυςματικοί, οπότε λάβετε αυςτθρά προφυλακτικά μζτρα μετάδοςθσ λοιμϊξεων Τα απορρίμματα ςυλλζγονται ςε ειδικοφσ ςάκουσ. Μεριμνιςτε για καλό κακαριςμό και απολφμανςθ του ςτρϊματοσ, των μαξιλαριϊν και του κρεβατιοφ κακϊσ και όλων των επιφανειϊν του δωματίου. ΘΡΗΚΕΤΣΙΚΕ ΙΔΙΑΙΣΕΡΟΣΗΣΕ Γενικά Εφόςον είναι δυνατό, ρωτιςτε τθν οικογζνεια του νεκροφ ςχετικά με τισ εκιμοτυπικζσ και κρθςκευτικζσ διαδικαςίεσ γφρω από τον κάνατο του οικείου τουσ. Μουςουλμάνοι Θ ςορόσ δεν αγγίηεται για 30 περίπου μετά τον κάνατο Εφόςον θ οικογζνεια επικυμεί να ςυμμετζχει ςτθ διαδικαςία περιποίθςθσ του νεκροφ βοθκάμε δίνοντασ ςχετικζσ οδθγίεσ. Δεν είναι απαγορευτικό να ςυμμετζχει μθ μουςουλμάνοσ, αρκεί να φορά προςτατευτικά γάντια. Με τθν ζγκριςθ τθσ οικογζνειασ ο νοςθλευτισ: Κλείνει μάτια και ςτόμα Τεντϊνει τα άκρα και τοποκετεί τα χζρια παράλλθλα με το ςϊμα Αφαιρεί κακετιρεσ παροχετεφςεισ κλπ. Στρζφει το κεφάλι προσ τα δεξιά για να «κοιτάηει» ςφμφωνα με τθν παράδοςθ τθ Μζκκα Τυλίγει το ςϊμα με ζνα ςεντόνι και φροντίηει να μεταφερκεί ςτο νεκροκάλαμο. Αυτό γίνεται γιατί ςφμφωνα με τουσ κανόνεσ τθσ κρθςκείασ τουσ, το ςϊμα πρζπει να πλυκεί και να ντυκεί από μουςουλμάνο του ιδίου φφλου Στο καρτελάκι με τα ςτοιχεία του νεκροφ, επιςθμαίνεται διακριτικά το κριςκευμα. Νοςθλευτικι αξιολόγθςθ Βακμόσ κατά τον οποίο επιτεφχκθκαν τα αναμενόμενα αποτελζςματα που διατυπϊκθκαν ςτθ φάςθ του ςχεδιαςμοφ. Νοςθλευτικι τεκμθρίωςθ Στο φάκελο νοςθλείασ του αςκενοφσ ςθμειϊνονται τα παρακάτω: Ώρα και αιτία του κανάτου, όπωσ αυτι αναγράφεται ςτο πιςτοποιθτικό Όνομα του γιατροφ που πιςτοποίθςε τον κάνατο Αν ο νεκρόσ μετεφζρκθ για νεκροψία - νεκροτομι. Γραμμζσ και παροχετεφςεισ που αφαιρζκθκαν Χριματα, τιμαλφι και προςωπικά αντικείμενα που παραδόκθκαν ςτουσ ςυγγενείσ. Ώρα που μεταφζρκθκε θ ςορόσ ςτο νεκροκάλαμο.

9 Μετακανάτια Νοςθλευτικι Φροντίδα 9 Βιβλιογραφικζσ Πθγζσ Altman, BG, Buchsel, P & Coxon, V 2000, Delmar s Fundamental & Advanced Nursing Skills, Thomson Learning, Stamford, Connecticut. DeLaune, S & Ladner, P 2002, Fundamentals of Nursing: Standards & Practice, 2 nd edn, Thomson Learning, Stamford, Connecticut. Dingwall, L 2010, Essential Clinical Skills for Nurses Personal Hygiene Care, John Wiley & Sons, New Jersey. Hills, M & Albarran, JW 2010, After death 1: caring for bereaved relatives and being aware of cultural differences, Nurs Times, vol. 106, no. 27, pp Hills, M & Albarran, JW 2010, After death 2: Exploring the procedures for laying out and preparing the body for viewing, Nurs Times, vol. 106, no. 28, pp Koenig, BA 1995, Gates-Williams J. Understanding cultural difference in caring for dying patients, West J Med, vol. 163, no. 3, pp Lynn-McHale Wiegand, DJ 2011, AACN Procedure manual for critical care. 6 th edn, Saunders Elsevier, Missouri. Pattison, N 2008, Caring for patients after death, Nursing Standard, vol. 22, no. 51, pp Quested, B & Rudge, T 2003, Nursing care of dead bodies: a discursive analysis of last offices, J Adv Nurs, vol. 41, no. 6, pp Sewell, P 2002, Respecting a patient's care needs after death, Nurs Times, vol. 98, no. 39, pp Smith-Temple, J & Johnson, JY 2002, Nurse s guide to clinical procedures, 4 th edn, Lippincott Williams & Wilkins, Philadelphia. Teno, ΜJ 2004, Family Perspectives on End-of-Life Care at the Last Place of Care, JAMA, vol. 291, no. 1, pp Ulrich, SP, Canale, SW & Wendell, SA 1997, Πακολογικι Χειρουργικι Νοςθλευτικι. Σχεδιαςμόσ νοςθλευτικισ φροντίδασ, 3 θ ζκδοςθ, Εκδόςεισ Λαγόσ, Ακινα. Valente, S 2004, End-of-life and ethnicity, J Nurs Staff Dev, vol 20(6), pp Wiegand, DL 2011, AACN Procedure manual for critical care, 6 th edn, Saunders Elsevier, Missouri. Ακανάτου, Ε 1996, Κλινικι Νοςθλευτικι-Βαςικζσ και Ειδικζσ Νοςθλείεσ, 6 θ Ζκδοςθ, Ιατρικζσ Εκδόςεισ Παριςιάνοσ, Ακινα. Γκοργοφλθ, Ε, Κιςςοφδθ, Α, Λυκοςτράτθ, Α &Πετροποφλου, Ε 1999, Νοςθλευτικι, Βϋ τάξθ 1ου κφκλου ΤΕΕ, Τομζασ Υγείασ και Πρόνοιασ, Οργανιςμόσ Εκδόςεων Διδακτικϊν Βιβλίων, Ακινα. Μόνοσ, Δ 1986, Θ αντιμετϊπιςθ του κανάτου από το ιατρονοςθλευτικό προςωπικό, Mater Med Greca, τομ. 4, ςελ Παϊκοποφλου, Δ & Γεραλι, Μ 2009, Νοςθλευτικι φροντίδα αςκενοφσ ςτο τελικό ςτάδιο τθσ ηωισ του, Πρωτόκολλο Μετακανάτιασ Φροντίδασ, Νοςθλευτικι, τομ. 48, τευχ. 1, ςελ