Φάκελος Τροποποίησης ΑΕΠΟ Ελλάδας - Σταθμός Συμπίεσης GCS00

Transcript

1 - Σταθμός Συμπίεσης GCS00

2 Έργου: Σελίδα 2 από 92 Πίνακας Περιεχομένων 1 Εισαγωγή 6 11 του Έργου 6 12 Είδος και Μέγεθος του Έργου 6 13 Θέση του Έργου 7 14 Ταξινόμηση του Έργου 9 15 Κύριος του Έργου 9 16 Ομάδα Μελέτης 9 2 Περιγραφή του Εγκεκριμένου Έργου Επισκόπηση του Έργου ΤΑΡ Αιτιολόγηση Συνοπτική Τεχνική Περιγραφή υναμικότητα του Συστήματος TAP Χρονοδιάγραμμα του Έργου Φιλοσοφία Σχεδιασμού του TAP Ισχύοντες Κώδικες και Πρότυπα Κύρια Στοιχεία του Έργου στην Ελλάδα Αγωγός Βαλβιδοστάσια (BVS) Σταθμοί Συμπίεσης (CS) ιάταξη ιάταξη και Σχεδιασμός Προσωρινές Εγκαταστάσεις Αποθήκευση και Φύλαξη Σωλήνων Εργοτάξια Πρόοδος του Έργου μετά την αδειοδότηση 15 3 Τροποποιήσεις Έργου Επισκόπηση Τροποποιήσεων Έργου TAP ικαιολόγηση Τροποποιήσεων του Έργου Νέα θέση του GCS ιάταξη και τεχνικά χαρακτηριστικά του GCS Προετοιμασία οικοπέδου και εξομάλυνση εδάφους ρόμοι Πρόσβασης Υδροδότηση του GCS Γενικές Απαιτήσεις Κατασκευής και Λειτουργίας Εναλλακτικές λύσεις προμήθειας νερού Παροχή Ηλεκτρικής Ενέργειας στον GCS Νομοθετικό και Κανονιστικό Πλαίσιο 31

3 Έργου: Σελίδα 3 από Εισαγωγή Θεσμικό Πλαίσιο για τη Μελέτη Τροποποίησης ΑΕΠΟ Αλλαγές στο Θεσμικό Πλαίσιο μετά την Υποβολή της ΜΠΚΕ 32 5 Περιγραφή Υφιστάμενης Κατάστασης Φυσικού, Κοινωνικοοικονομικού Περιβάλλοντος και Πολιτιστικής Κληρονομιάς Εισαγωγή Φυσικό Περιβάλλον Ποιότητα της Ατμόσφαιρας Ακουστικό Περιβάλλον Γεωλογία, Σεισμικότητα και Γεωμορφολογία Επιφανειακά και υπόγεια ύδατα Έδαφος και Υπέδαφος Τοπίο και Οπτικές Επιπτώσεις Βιοτικό Περιβάλλον Βλάστηση και Χλωρίδα Βιότοποι και Πανίδα Προστατευόμενες Περιοχές Κοινωνικοοικονομικό Περιβάλλον ημογραφικά Στοιχεία και Οικισμοί Οικονομία, Εργασία και Εισόδημα Ιδιοκτησία γης και χρήσεις γης Υποδομές και ημόσιες Υπηρεσίες Εγκαταλελειμένα λατομεία Άλλα έργα υποδομής/ προγραμματισμένα έργα Πολιτιστική Κληρονομιά 56 6 ιαβούλευση με Ενδιαφερόμενα Μέρη Εισαγωγή Κύριες ραστηριότητες ιαβούλευσης στην μελέτη τροποποίησης ΑΕΠΟ Στόχοι Προσδιορισμός Ενδιαφερόμενων Μερών ραστηριότητες ιαβούλευσης ιαφημιστική εκστρατεία Αποτελέσματα της ιαβούλευσης Βασικά θέματα που τέθηκαν Συμμετοχή ενδιαφερόντων Αξιολόγηση της Αποτελεσματικότητας των ιαβουλεύσεων Μηχανισμός ιατύπωσης Παραπόνων Παρακολούθηση και Πληροφόρηση Επόμενα Στάδια ιαβούλευσης 65 7 Αποτελέσματα περιβαλλοντικής παρακολούθησης 67

4 Έργου: Σελίδα 4 από 92 8 Εκτίμηση και Αξιολόγηση Επιπτώσεων και Μέτρα Αντιμετώπισης Εισαγωγή Φυσικό Περιβάλλον Ποιότητα Ατμοσφαιρικού Αέρα Ακουστικό Περιβάλλον Υδατικοί Πόροι Έδαφος και Υπέδαφος Τοπίο και Οπτικές Επιπτώσεις Βιολογικό Περιβάλλον Βλάστηση και Χλωρίδα Οικότοποι και Πανίδα Κοινωνικοοικονομικό Περιβάλλον Πολιτιστική Κληρονομιά 90 9 Συμπεράσματα 92 Λίστα Πινάκων Πίνακας 1-1 ιοικητική ιάρθρωση του Έργου ΤΑΡ στην Ελλάδα 8 Πίνακας 2-1 Σύνοψη της Εγκατεστημένης υναμικότητας των Σταθμών Συμπίεσης Εγκεκριμένο Έργο 14 Πίνακας 3-1 Ενδεικτική Προσμέτρηση Ποσοτήτων Χωματουργικών 27 Πίνακας 3-2 Απαιτήσεις Παροχής Νερού για τον GCS00 στη Φάση Λειτουργίας 28 Πίνακας 5-1 Μετρήσεις Θορύβου Υποβάθρου στην Περιοχή του GCS00 37 Πίνακας 5-2 Ευαισθησία των οπτικών αποδεκτών του GCS00 46 Πίνακας 5-3 Συγκεντρωτική Πληροφορία για την Ορνιθοπανίδα στη Θέση του GCS00 48 Πίνακας 5-4 Συγκεντρωτική Πληροφορία για τα Αμφίβια Είδη Ενδιαφέροντος που Καταγράφηκαν κατά Μήκος των ρόμων Πρόσβασης και της Αλλαγής της Όδευσης 51 Πίνακας 5-5 Θέσεις Πολιτιστικής Κληρονομιάς στην Περιοχή του GCS00 57 Πίνακας 8-1 Ενδεχόμενες Βασικές Επιπτώσεις Ποιότητα Ατμοσφαιρικού Αέρα 69 Πίνακας 8-2 Μέση Ετήσια Συγκέντρωση NOx σε Αποδέκτες Κοντά στον GCS00, Βάσει Μετεωρολογικών εδομένων του 2012 και του bcm/ έτος 71 Πίνακας 8-3 Μέγιστη Ωριαία Συγκέντρωση NO 2 και Ημερομηνία Εμφάνισης στους Αποδέκτες Κοντά στον GCS00, Βάσει Μετεωρολογικών εδομένων του 2012 και bcm/ έτος 72 Πίνακας 8-4 Μέση Ετήσια Συγκέντρωση NOx σε Αποδέκτες Κοντά στον GCS00, Βάσει Μετεωρολογικών εδομένων του 2012 και του bcm/ έτος 73 Πίνακας 8-5 Μέγιστη Ωριαία Συγκέντρωση NO 2 και Ημερομηνία Εμφάνισης στους Αποδέκτες Κοντά στον GCS00, Βάσει Μετεωρολογικών εδομένων του 2012 και bcm/ έτος 73 Πίνακας 8-6 Ενδεχόμενες Βασικές Επιπτώσεις Ακουστικό Περιβάλλον 75 Πίνακας 8-7 Θόρυβος κατά τη Λειτουργία του Σταθμού Συμπίεσης σε Ευαίσθητους Αποδέκτες - 10 bcm/έτος) 77 Πίνακας 8-8 Θόρυβος κατά τη Λειτουργία του Σταθμού Συμπίεσης σε Ευαίσθητους Αποδέκτες - 20 bcm/έτος) 78 Πίνακας 8-9 Ενδεχόμενες Βασικές Επιπτώσεις Υδατικοί πόροι 80

5 Έργου: Σελίδα 5 από 92 Πίνακας 8-10 Ενδεχόμενες Βασικές Επιπτώσεις Τοπίο και Οπτικές Επιπτώσεις 83 Πίνακας 8-11 Ενδεχόμενες Βασικές Επιπτώσεις Οικολογία 87 Πίνακας 8-12 Ενδεχόμενες Βασικές Επιπτώσεις Πολιτιστική Κληρονομιά 90 Λίστα Εικόνων Εικόνα 1-1 Η ιαδρομή του Αγωγού ΤΑΡ στην Ελλάδα 7 Εικόνα 2-1 Νότιος ιάδρομος Φυσικού Αερίου 10 Εικόνα 3-1 Θέση του GCS00 σε σχέση με το υδρολογικό δίκτυο στην περιοχή του Έβρου 18 Εικόνα 3-2 Λεκάνη απορροής ρέματος 18 Εικόνα 3-3 Νέα Θέση GCS00 20 Εικόνα 3-4 Προκαταρκτική Χάραξη του ρόμου A-B-Γ- -E που Συνδέει με τη Νέα Θέση του Σταθμού Συμπίεσης 23 Εικόνα 3-5 Τυπική Εγκάρσια Τομή του Κυρίως ρόμου Πρόσβασης στο GCS00 25 Εικόνα 3-6 Τυπική Εγκάρσια Τομή των Βοηθητικών ρόμων Πρόσβασης ρόμος 2A Εικόνα 3-7 και ρόμος 2B 26 ίκτυο ιανομής Ηλεκτρισμού στην Περιοχή της Προτεινόμενης Θέσης του GCS00 30 Εικόνα 5-1 Θέσεις Μέτρησης Ατμοσφαιρικής Ποιότητας 36 Εικόνα 5-2 Θέσεις μέτρησης θορύβου στην περιοχή του σταθμού συμπίεσης GCS00 38 Εικόνα 5-3 Επιφανειακά ύδατα στην περιοχή του GCS00 39 Εικόνα 5-4 Υπόγεια υδατικά συστήματα στην ευρύτερη περιοχή του GCS00 40 Εικόνα 5-5 Συλλογή εδαφικών δειγμάτων 42 Εικόνα 5-6 Συγκρίματα σιδήρου (κίτρινο-πορτοκαλί χρώμα) παρατηρήθηκαν σε βάθος 0-25 εκ 43 Εικόνα 5-7 Εικόνα 5-8 Εικόνα 5-9 Άποψη προς την Κατεύθυνση του Προτεινόμενου GCS00 από τον Οικισμό των Κήπων (VP-6) 45 Άποψη προς την Κατεύθυνση του Προτεινόμενου GCS00 από τον Οικισμό της Γεμιστής (VP-7) 45 Άποψη προς την Κατεύθυνση του Προτεινόμενου GCS00 από τον Οικισμό του Πέπλου (VP-8) 46 Εικόνα 5-10 Testudo Graeca (Μάιος 2015) 50 Εικόνα 5-11 Testudo Hermanni (Μάιος 2015) 50 Εικόνα 5-12 Ποτίστρα Ζώων στο Σημείο EVR Εικόνα 5-13 Lissotriton Vulgaris που Κολυμπά στην Ποτίστρα του Σημείου EVR Εικόνα 5-14 Εγκαταλελειμμένα λατομεία στην ευρύτερη περιοχή του GCS00 55 Εικόνα 6-1 Φάσεις ιαβούλευσης 60 Εικόνα 8-1 Χάρτης ιάδοσης Θορύβου για τον GCS00 και Γειτονικές Κοινότητες 10 bcm/year 76 Εικόνα 8-2 Χάρτης ιάδοσης Θορύβου για τον GCS00 και Γειτονικές Κοινότητες 20 bcm/έτος 78 Εικόνα 8-3 Άποψη του Σταθμού Συμπίεσης GCS00 από τους Κήπους 84 Εικόνα 8-4 Άποψη του Σταθμού Συμπίεσης GCS00 από τη Γεμιστή 85 Εικόνα 8-5 Άποψη του Σταθμού Συμπίεσης GCS00 από τον Πέπλο 85 Εικόνα 8-6 Ζώνες Οπτικής Όχλησης για τον Σταθμό Συμπίεσης GCS00 86

6 Έργου: Σελίδα 6 από 92 1 Εισαγωγή 11 του Έργου Η παρούσα μελέτη αποτελεί το φάκελο τροποποίησης Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ) του ελληνικού τμήματος του Έργου του ιαδριατικού Αγωγού Φυσικού Αερίου (TAP), το οποίο εκτείνεται από τους Κήπους στα ελληνοτουρκικά σύνορα, μέσω Κομοτηνής, Νέας Μεσημβρίας (βορειοδυτικά της Θεσσαλονίκης), έως τα ελληνοαλβανικά σύνορα κοντά στην κοινότητα της Ιεροπηγής Η ΜΠΚΕ του Έργου (ΤΑΡ) στην Ελλάδα κατατέθηκε στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ) τον Ιούνιο 2013 και η Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων εκδόθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου 2014 (Αρ Πρωτ ) Μία μελέτη τροποποίησης (ΑΕΠΟ) του Ελληνικού Τμήματος του Έργου του ιαδριατικού Αγωγού (TAP), υποβλήθηκε στο Υπουργείο Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού (πρώην Υπουργείο Ανάπτυξης) το εκέμβριο του 2014 με στόχο την αντιμετώπιση μιας σειράς αλλαγών που προέκυψαν στην όδευση του αγωγού καθώς και στις θέσεις και τις σχεδιαστικές παραμέτρους των μόνιμων ή προσωρινών εγκαταστάσεων του Έργου ΤΑΡ από την υποβολή της πλήρους ΜΠΚΕ τον Ιούνιο του 2013 Επιπρόσθετα, ένα Συμπληρωματικό Τεύχος επί της μελέτης τροποποίησης ΑΕΠΟ υποβλήθηκε τον Απρίλιο 2015 στο Υπουργείο Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού Κατόπιν αυτών, τροποποιήθηκε η Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων το Νοέμβριο του 2015 Στο μεταξύ, προέκυψε μία σειρά αλλαγών που αφορούν στον σχεδιασμό και τη χωροθέτηση του Σταθμού Συμπίεσης GCS00 στην περιοχή των Κήπων Η παρούσα μελέτη τροποποίησης ΑΕΠΟ περιγράφει τις αλλαγές αυτές και αξιολογεί τις επιπτώσεις τους στο βιολογικό, φυσικό, πολιτιστικό και κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον 12 Είδος και Μέγεθος του Έργου Το Έργο ΤΑΡ περιλαμβάνει τον ίδιο τον αγωγό φυσικού αερίου, τις προσωρινές υποδομές που απαιτούνται κατά τη φάση της κατασκευής, καθώς και τις υποστηρικτικές εγκαταστάσεις που απαιτούνται για την λειτουργία του αγωγού, όπως τα βαλβιδοστάσια και δύο σταθμούς συμπίεσης στο ελληνικό τμήμα (έναν στους Κήπους και δυνητικά έναν δεύτερο στην ευρύτερη περιοχή των Σερρών) Περισσότερες λεπτομέρειες δίνονται στο Κεφάλαιο 2

7 Έργου: Σελίδα 7 από 92 Στην ολότητά του το Έργο ΤΑΡ είναι ένα προτεινόμενο σύστημα μεταφοράς φυσικού αερίου από την περιοχή της Κασπίας προς τη Νότια και Κεντρική Ευρώπη Ο TAP θα συμβάλλει στην ενεργειακή ασφάλεια και διαφοροποίηση των πηγών αερίου των ευρωπαϊκών αγορών Ο TAP θα διαθέτει αρχικά δυναμικότητα 10 δις κυβικών μέτρων το χρόνο (bcm/έτος) Με την αύξηση της διαθεσιμότητας του φυσικού αερίου, ο TAP θα διαθέτει την ικανότητα να διακινεί επιπλέον 10 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm) αερίου το χρόνο, φτάνοντας τα 20 bcm εφόσον απαιτείται Αντικείμενο της παρούσας μελέτης τροποποίησης ΑΕΠΟ αποτελεί ο σταθμός συμπίεσης GCS00 στους Κήπους του Έβρου, στο ανατολικό τμήμα του Έργου ΤΑΡ στην Ελλάδα 13 Θέση του Έργου Ο TAP θα ξεκινήσει από την Ελλάδα, κοντά στα ελληνοτουρκικά σύνορα, και έπειτα θα διασχίζει την Αλβανία και μέσω της Αδριατικής θα τερματίσει στη Νότια Ιταλία, επιτρέποντας την ροή φυσικού αερίου κατευθείαν από την Κασπία θάλασσα στις ευρωπαϊκές αγορές Η Εικόνα 1-1 παρουσιάζει την διαδρομή του αγωγού Εικόνα 1-1 Η ιαδρομή του Αγωγού ΤΑΡ στην Ελλάδα Πηγή: TAP AG (2014) Στην Ελλάδα, το Έργο εκτείνεται από τους Κήπους της Περιφερειακής Ενότητας Έβρου έως τα ελληνοαλβανικά σύνορα στην Περιφερειακή Ενότητα Καστοριάς, για συνολικό μήκος περίπου 550 χλμ Από τους Κήπους μέχρι τη Νέα Μεσημβρία, σε ένα μήκος περίπου 365 χλμ, η όδευση του αγωγού ακολουθεί σε μεγάλο μήκος τον υφιστάμενο αγωγό αερίου του ΕΣΦΑ Από τη Νέα Μεσημβρία και προς τα δυτικά μέχρι τα ελληνοαλβανικά σύνορα η όδευση έχει μήκος περίπου 185 χλμ και δεν ακολουθεί καμία υφιστάμενη υποδομή

8 Έργου: Σελίδα 8 από 92 Η όδευση του Έργου TAP στη Βόρεια Ελλάδα διέρχεται από 3 Περιφέρειες, 13 Περιφερειακές Ενότητες και 30 ήμους Η διοικητική διάρθρωση της όδευσης του Έργου δίνεται στον παρακάτω πίνακα (Πίνακας 1-1) Πίνακας 1-1 ιοικητική ιάρθρωση του Έργου ΤΑΡ στην Ελλάδα Περιφέρειες Περιφερειακές Ενότητες ήμοι Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης Κεντρικής Μακεδονίας υτικής Μακεδονίας Πηγή: EXERGIA (2014) Έβρου Ροδόπης Ξάνθης Καβάλας ράμας Σερρών Κιλκίς Θεσσαλονίκης Πέλλας Ημαθίας Πέλλας Κοζάνης Φλώρινας Καστοριάς Αλεξανδρούπολης Αρριανών Μαρώνειας - Σαπών Κομοτηνής Ιάσμου Αβδήρων Ξάνθης Τοπείρου Νέστου Καβάλας οξάτου Προσοτσάνης Αμφίπολης Νέας Ζίχνης Εμμανουήλ Παππά Σερρών Ηράκλειας Κιλκίς Λαγκαδά Ωραιοκάστρου Χαλκηδόνας Πέλλας Σκύδρας Νάουσας Έδεσσας Εορδαίας Αμυνταίου Καστοριάς Ορεστίδας Νεστορίου

9 Έργου: Σελίδα 9 από Ταξινόμηση του Έργου Σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση 1958/2012, όπως αυτή τροποποιήθηκε από την ΥΑ 20741/ , το Έργο ΤΑΡ κατατάσσεται στην κατηγορία Α1 (Ομάδα 11 η Μεταφορά ενέργειας, καυσίμων και χημικών ουσιών α/α 1 Αγωγοί καυσίμων εθνικής σημασίας ή ενταγμένοι στα ευρωπαϊκά ή διεθνή δίκτυα και υποστηρικτικές τους εγκαταστάσεις ) 15 Κύριος του Έργου Κύριος του έργου είναι η Trans Adriatic Pipeline AG Greece (Υποκατάστημα Ελλάδος) Χατζηγιάννη Μέξη Αθήνα, Ελλάδα Υπεύθυνος επικοινωνίας: Κώστας Τσιρίκης, Επικεφαλής Αδειοδοτήσεων Ελλάδας Τηλ: Fax: KostasTsirikis@tap-agcom Η μετοχική σύνθεση του TAP περιλαμβάνει τις εξής εταιρείες: BP (20%), SOCAR (20%), Statoil (20%), Fluxys (19%), Enagás (16%) και Axpo (5%) 16 Ομάδα Μελέτης Η παρούσα μελέτη Τροποποίησης ΑΕΠΟ εκπονήθηκε από την EXERGIA, Σύμβουλοι Ενέργειας και Περιβάλλοντος ΑΕ Ομήρου & Βησσαρίωνος 1, , Αθήνα Υπεύθυνος επικοινωνίας: Κώστας Μπάτος, /ντής Τμήματος Περιβάλλοντος Τηλ: Fax: kbatos@exergiagr Η μελέτη τροποποίησης ΑΕΠΟ είναι αποτέλεσμα της εργασίας εμπειρογνωμόνων διαφόρων ειδικοτήτων Αναφορά σε αυτούς τους εμπειρογνώμονες γίνεται στο Κεφάλαιο 6 του Οδηγού Εγγράφων (GAL00-EXG-642-Y-TAE-5001-trGR)

10 Έργου: Σελίδα 10 από 92 2 Περιγραφή του Εγκεκριμένου Έργου 21 Επισκόπηση του Έργου ΤΑΡ 211 Αιτιολόγηση O σκοπός του έργου του TAP είναι να φέρει φυσικό αέριο από νέες πηγές στην Κασπία Θάλασσα προς την Ευρώπη μέσω του αποκαλούμενου Νότιου ιαδρόμου Φυσικού Αερίου Το έργο του TAP θα συμβάλει στην ασφάλεια και στη διαφοροποίηση του ενεργειακού εφοδιασμού της Ευρώπης παρέχοντας την απαραίτητη υποδομή μεταφοράς φυσικού αερίου από τo πεδίο Shah Deniz II στο Αζερμπαϊτζάν μέσω του συστήματος αγωγού, στη Νότια Ευρώπη από τον πιο σύντομο δρόμο Στο πλαίσιο αυτού του σχεδίου, ο TAP θα είναι ο πρώτος αγωγός που θα ανοίξει το Νότιο ιάδρομο Φυσικού Αερίου Εικόνα 2-1 Νότιος ιάδρομος Φυσικού Αερίου Πηγή: TAP AG Εταιρική παρουσίαση (Οκτώβριος '14) 212 Συνοπτική Τεχνική Περιγραφή Το σύστημα του αγωγού στη Ελλάδα, όπως περιγράφεται στη ΜΠΚΕ και στο Κεφάλαιο 3 της προηγούμενης μελέτης τροποποίησης της ΑΕΠΟ (GPL00-EXG-642-Y-TAE-1004_00-trGR), αποτελείται από τις ακόλουθες κύριες εγκαταστάσεις : Υπόγειος αγωγός (48 ιντσών) μήκους περίπου 550 χλμ, από τα ελληνοτουρκικά μέχρι τα ελληνοαλβανικά σύνορα ύο Σταθμοί Συμπίεσης ένας στους Κήπους του Έβρου (που περιλαμβάνει μετρητικές διατάξεις) για την αρχική δυναμικότητα των 10 bcm/έτος, και πιθανόν ένας δεύτερος στην περιοχή των Σερρών αν αυξηθεί η δυναμικότητα σε 20 bcm/έτος

11 Έργου: Σελίδα 11 από 92 Βαλβιδοστάσια (BVS) σε μεταξύ τους απόσταση περίπου 30 χλμ κατά μήκος του αγωγού, και Σχετικές εγκαταστάσεις που απαιτούνται κατά τη διάρκεια της κατασκευής (δρόμοι πρόσβασης, εργοτάξια κατασκευής, χώροι αποθήκευσης σωλήνων κλπ) Η πρόοδος του τεχνικού σχεδιασμού του έργου και διάφοροι περιβαλλοντικοί παράγοντες οδήγησαν σε αλλαγές στη θέση και στο σχεδιασμό του Σταθμού Συμπίεσης GCS00 στους Κήπους Οι αλλαγές αυτές περιγράφονται λεπτομερώς στις επόμενες ενότητες της παρούσας μελέτης τροποποίησης της ΑΕΠΟ 213 υναμικότητα του Συστήματος TAP Η δυναμικότητα μεταφοράς του αγωγού από 10 bcm/έτος (μέγιστη τιμή περίπου κανονικά κυβικά μέτρα ανά ώρα, ενώ σαν μέση τιμή περίπου κανονικά κυβικά μέτρα ανά ώρα) μπορεί να αυξηθεί σε 20 bcm/έτος φυσικού αερίου Η παρούσα μελέτη τροποποίησης της ΑΕΠΟ δεν περιλαμβάνει αλλαγές στη δυναμικότητα του Συστήματος ΤΑΡ, όπως αυτή περιγράφεται στην ΜΠΚΕ για το έργο TAP 214 Χρονοδιάγραμμα του Έργου Ο τρέχων σχεδιασμός του έργου προβλέπει ότι η έναρξη της κατασκευής του έργου θα πραγματοποιηθεί στα μέσα του 2016, ενώ η ροή φυσικού αερίου αναμένεται στις αρχές του Φιλοσοφία Σχεδιασμού του TAP Οι εγκαταστάσεις του TAP (πχ συμπιεστές και αεριοστρόβιλοι) σχεδιάζονται για διάρκεια ζωής 25 χρόνων Ο ίδιος ο αγωγός θα σχεδιαστεί για ενεργή διάρκεια ζωής 50 ετών Η φιλοσοφία σχεδιασμού διασφαλίζει ότι το σύστημα μεταφοράς φυσικού αερίου ικανοποιεί όλους τους Ελληνικούς και Ευρωπαϊκούς Κανονισμούς (κώδικες και πρότυπα) και ότι οι επιπτώσεις στο φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον έχουν περιοριστεί στο ελάχιστο Ο αγωγός και οι σταθμοί θα σχεδιαστούν σύμφωνα με τις απαιτήσεις των ακόλουθων: Εθνικοί και τοπικοί κανονισμοί, Ασφάλεια του πληθυσμού που ζει και/ή εργάζεται κοντά στον αγωγό, Προστασία περιβάλλοντος,

12 Έργου: Σελίδα 12 από 92 Προστασία ιδιοκτησίας και εγκαταστάσεων, Γεωτεχνικές, διαβρωτικές κι υδραυλικές συνθήκες, Απαιτήσεις κατασκευής, λειτουργίας και συντήρησης, ραστηριότητες τρίτων Ο αγωγός έχει πίεση σχεδιασμού 95 barg (bar πάνω από την ατμοσφαιρική πίεση), η οποία είναι ικανοποιητική για την δυναμικότητα του TAP στην φάση των 10 bcm/έτος, καθώς επίσης και για την πιθανή μελλοντική επέκταση της δυναμικότητας του συστήματος σε 20 bcm/έτος Η παρούσα μελέτη τροποποίησης ΑΕΠΟ δεν περιλαμβάνει αλλαγές στη φιλοσοφία σχεδιασμού του ΤΑΡ, όπως αυτή περιγράφεται στη ΜΠΚΕ 216 Ισχύοντες Κώδικες και Πρότυπα Όλες οι εγκαταστάσεις του Έργου θα σχεδιαστούν σύμφωνα με τους Ευρωπαϊκούς Κώδικες (EN) και τα Ελληνικά Πρότυπα Εκτός των Ευρωπαϊκών και Ελληνικών Πρότυπων, θα ακολουθηθούν επικουρικά και άλλα πρότυπα όπου αυτό κριθεί απαραίτητο Για το Έργο TAP στην Ελλάδα οι κύριοι κώδικες που θα χρησιμοποιηθούν φαίνονται στο Πλαίσιο 2-1 Πλαίσιο 2-1 Κύριοι Κώδικες Σχεδιασμού του Αγωγού Αριθμ 3/A/οικ 4303 ΠΕ /3/2012 Τεχνικός Κανονισμός : Συστήματα μεταφοράς Φυσικού Αερίου με μέγιστη πίεση Λειτουργίας μεγαλύτερη των 16 bar, όπως τροποποιήθηκε με την υπ αριθμ 3/Α/ /0/2012 EN1594:2009 Gas supply systems Pipelines for maximum operating pressure over 16 bar Functional requirements Μια σειρά από άλλους Κώδικες και Πρότυπα θα εφαρμοστούν για τον σχεδιασμό υποσυστημάτων του Έργου ή μεμονωμένων στοιχείων του Αυτοί οι Κώδικες και τα Πρότυπα παρουσιάζονται λεπτομερώς στην Ενότητα 418 (GPL00-ASP-642-Y-TAE-0052-trGR) της ΜΠΚΕ Η παρούσα μελέτη τροποποίησης ΑΕΠΟ δεν περιλαμβάνει αλλαγές στους Κώδικες και τα Πρότυπα που εφαρμόζονται στο Έργο, όπως αυτά περιγράφονται στη ΜΠΚΕ

13 Έργου: Σελίδα 13 από Κύρια Στοιχεία του Έργου στην Ελλάδα 221 Αγωγός Ο αγωγός διασχίζει τη χώρα από τα ελληνοτουρκικά έως τα ελληνοαλβανικά σύνορα και έχει μήκος περίπου 550 χλμ και διάμετρο 48 Η πίεση σχεδιασμού του αγωγού είναι 95 barg Ο αγωγός είναι υπόγειος σε όλο το μήκος του Η ελάχιστη κάλυψη του αγωγού είναι κατά κανόνα 1 m, η οποία μπορεί να αυξηθεί, αν κριθεί απαραίτητο, προκειμένου να εξασφαλιστεί μεγαλύτερη προστασία Για παράδειγμα σε διασταυρώσεις του αγωγού με δρόμους ή σιδηροδρομικές γραμμές η ελάχιστη κάλυψη αυξάνεται σε 1,2 m και 1,5 m αντίστοιχα Το πλάτος της κατασκευαστικής ζώνης εργασίας σε κανονικές συνθήκες στο έργο ΤΑΡ είναι 38 m, και μπορεί να μειωθεί στα 28 m όπου το επιβάλουν φυσικοί περιορισμοί Για κατασκευή σε περιοχές με υψόμετρο ή/και δασικές το πλάτος της ζώνης εργασίας ενδεχομένως να μειωθεί περαιτέρω στα 18 m Όλες οι παραπάνω τεχνικές πληροφορίες σχετικά με τον αγωγό παραμένουν όπως παρουσιάστηκαν στην εγκεκριμένη ΜΠΚΕ και στο Κεφάλαιο 3 της τροποποίησης της ΑΕΠΟ (GPL00-EXG-642-Y-TAE-1004_00-trGR) για το έργο TAP 222 Βαλβιδοστάσια (BVS) Όπως περιγράφηκε στην Τροποποίηση της ΑΕΠΟ, ο σχεδιασμός του έργου TAP προβλέπει 22 βαλβιδοστάσια κατά μήκος της διαδρομής του αγωγού, ενώ ένα πρόσθετο βαλβιδοστάσιο θα εγκατασταθεί στο χώρο μελλοντικής εγκατάστασης του Σταθμού Συμπίεσης στην περιοχή των Σερρών Το συγκεκριμένο βαλβιδοστάσιο θα αναβαθμιστεί σε Σταθμό Συμπίεσης όταν η δυναμικότητα του Συστήματος ΤΑΡ αυξηθεί σε 20 bcm/έτος από την αρχική των 10 bcm/έτος H παρούσα μελέτη τροποποίησης ΑΕΠΟ δεν παρουσιάζει αλλαγές στα βαλβιδοστάσια σε σύγκριση με αυτά που παρουσιάζονται στο Κεφάλαιο 3 της προηγούμενης μελέτης τροποποίησης της ΑΕΠΟ (GPL00-EXG-642-Y-TAE-1004-trGR) και στο Συμπληρωματικό Τεύχος (GPL00-EXG-642-Y-TAE-5000-trGR) 223 Σταθμοί Συμπίεσης (CS) 2231 ιάταξη Η αρχική δυναμικότητα του αγωγού είναι 10 bcm/έτος και μπορεί να αυξηθεί στα 20 bcm/έτος

14 Έργου: Σελίδα 14 από 92 Σύμφωνα με τη ΜΠΚΕ, για την αρχική φάση των 10 bcm/έτος προβλέπεται ένας Σταθμός Συμπίεσης στην ευρύτερη περιοχή των Κήπων (GCS00) με δυναμικότητα περίπου MW (2 συμπιεστές των 15 MW σε λειτουργία και 1 εφεδρικός) Για τη φάση των 20 bcm/έτος προβλέπεται η αναβάθμιση του Σταθμού Συμπίεσης GCS00 σε δυναμικότητα περίπου MW με την προσθήκη τριών συμπιεστών των 15 MW (συνολικά 5 συμπιεστές των 15 MW σε λειτουργία και 1 εφεδρικός) με τον σχετικό εξοπλισμό Επιπλέον για τη φάση των 20 bcm/έτος θα απαιτηθεί ένας πρόσθετος Σταθμός Συμπίεσης, που προβλέπεται να εγκατασταθεί στην ευρύτερη περιοχή των Σερρών (GCS01) με δυναμικότητα περίπου MW (4 συμπιεστές των 25 MW σε λειτουργία και 1 εφεδρικός) Η δυναμικότητα MW που εμφανίζεται αναφέρεται στη σχετική κλάση ISO 1 Συνοπτικά, η διαμόρφωση των Σταθμών Συμπίεσης όπως παρουσιάστηκε στη ΜΠΚΕ δίνεται στον ακόλουθο πίνακα (Πίνακας 2-1) Πίνακας 2-1 Σύνοψη της Εγκατεστημένης υναμικότητας των Σταθμών Συμπίεσης Εγκεκριμένο Έργο υναμικότητα Αγωγού 10 bcm/έτος 20 bcm/έτος Πηγή: ETG 2012 GCS00 και GCS01 GCS00 (Κήποι) MW (2 συμπιεστές σε λειτουργία και 1 εφεδρικός των 15 MW έκαστος) στα σύνορα στους Κήπους κοντά στον υφιστάμενο Σταθμό Μέτρησης και Ρύθμισης του ΕΣΦΑ GCS00 (Κήποι): περίπου MW (5 συμπιεστές σε λειτουργία και 1 εφεδρικός των 15 MW έκαστος), GCS01 (Σέρρες): περίπου MW (4 συμπιεστές σε λειτουργία και 1 εφεδρικός των 15 MW έκαστος), στη ευρύτερη περιοχή νοτίως των Σερρών Η παρούσα μελέτη τροποποίησης ΑΕΠΟ δεν εισάγει αλλαγές στη διαμόρφωση του GCS00 ή του GCS01 όπως αυτές παρουσιάζονται στη ΜΠΚΕ για το έργο TAP 2232 ιάταξη και Σχεδιασμός Όπως αναφέρθηκε στη ΜΠΚΕ, ο ΤΑΡ έχει ορίσει μια έκταση 360 στρεμμάτων για τη διερεύνηση της χωροθέτησης σε κάθε Σταθμό Συμπίεσης κατά τη διάρκεια του σχεδιασμού Η επιφάνεια του χώρου που απαιτείται για της εγκαταστάσεις του Σταθμού Συμπίεσης υπολογίζεται σε 167 στρέμματα για τον GCS00 και 163 στρέμματα για τον GCS01 Η έκταση αυτή θα περιφραχτεί Μέσα σε αυτή τη περιοχή περίπου 100 στρέμματα θα καλυφθούν από τις σχετικές εγκαταστάσεις, τα κτίρια και τους δρόμους Σε κάθε Σταθμό Συμπίεσης θα εγκατασταθεί ξεστροπαγίδα 1 ISO: κανονικές συνθήκες λειτουργίας, δηλ θερμοκρασία περιβάλλοντος 15 0 C, σχετική υγρασία 60% και πίεση περιβάλλοντος στο επίπεδο της θάλασσας

15 Έργου: Σελίδα 15 από 92 Η διάταξη για τους σταθμούς συμπίεσης που προβλέπεται στη ΜΠΚΕ για το Έργο TAP είναι η τυπική διάταξη των εν λόγω εγκαταστάσεων Ωστόσο, έκτοτε, ο μηχανολογικός σχεδιασμός έχει προχωρήσει σημαντικά, ιδιαίτερα για τον GCS00 Επιπλέον, οι περιβαλλοντικοί παράγοντες έχουν οδηγήσει σε επανεξέταση της θέσης του GCS00 Η νέα θέση του GCS00 θα απαιτήσει περαιτέρω οδική σύνδεση με το υφιστάμενο ασφαλτοστρωμένο τοπικό δίκτυο Στην παρούσα μελέτη τροποποίησης ΑΕΠΟ, παρουσιάζεται η νέα θέση, η λεπτομερής διάταξη καθώς και στοιχεία του σχεδιασμού για τον σταθμό συμπίεσης GCS00 Λεπτομέρειες δίνονται στο Κεφάλαιο Προσωρινές Εγκαταστάσεις 2241 Αποθήκευση και Φύλαξη Σωλήνων Το τρέχον στάδιο σχεδιασμού του έργου προβλέπει την κατασκευή 17 χώρων αποθήκευσης και φύλαξης σωλήνων κατά μήκος του αγωγού Η τοποθεσία και τα χαρακτηριστικά αυτών των εγκαταστάσεων παραμένουν ίδια με αυτά που παρουσιάστηκαν στο Κεφάλαιο 3 της προηγούμενης μελέτης τροποποίησης της ΑΕΠΟ (GPL00-EXG-642-Y-TAE-1004-trGR) και στο Συμπληρωματικό Τεύχος (GPL00-EXG-642-Y-TAE-5000-trGR) 2242 Εργοτάξια Με βάση το τρέχον επίπεδο σχεδιασμού του Έργου, θα υπάρχουν 8 κύρια εργοτάξια κατά μήκος της όδευσης του αγωγού Η θέση και τα χαρακτηριστικά αυτών των εγκαταστάσεων παραμένουν τα ίδια, όπως παρουσιάστηκαν στο Κεφάλαιο 3 της προηγούμενης μελέτης τροποποίησης της ΑΕΠΟ (GPL00-EXG-642-Y-TAE-1004-trGR) και στο Συμπληρωματικό Τεύχος (GPL00-EXG-642- Y-TAE-5000-trGR) 23 Πρόοδος του Έργου μετά την αδειοδότηση Η κατάθεση της ΜΠΚΕ πραγματοποιήθηκε τον Ιούνιο 2013 και συμπληρώθηκε από έναν Συμπληρωματικό Φάκελο στις αρχές Σεπτεμβρίου 2014 Η Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων για το Έργο εκδόθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου 2014 Ο φάκελος Τροποποίησης της ΑΕΠΟ υποβλήθηκε το εκέμβριο 2014 και τον Νοέμβριο του 2015 εκδόθηκε η Τροποποίηση της Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων

16 Έργου: Σελίδα 16 από 92 Παράλληλα, έχουν υλοποιηθεί τα παρακάτω βήματα: Στις 10 εκεμβρίου 2013 το Ελληνικό Κοινοβούλιο επικύρωσε τη Συμφωνία Φιλοξενούσας Χώρας (Host Government Agreement) Τον Ιούλιο 2014 η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας εξέδωσε Άδεια Ανεξάρτητου Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΑΣΦΑ) για τον ΤΑΡ Ο τεχνικός σχεδιασμός του Έργου ΤΑΡ είναι ακόμα σε εξέλιξη, ενώ έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες για την επιλογή του αναδόχου κατασκευής Καμία εργασία κατασκευής για κανένα μέρος του Έργου δεν έχει λάβει χώρα

17 Έργου: Σελίδα 17 από 92 3 Τροποποιήσεις Έργου 31 Επισκόπηση Τροποποιήσεων Έργου TAP Η παρούσα μελέτη τροποποίησης ΑΕΠΟ εισάγει αλλαγές στη θέση και στη σχεδίαση του σταθμού συμπίεσης GCS00 στους Κήπους Συγκεκριμένα, εξετάζονται οι παρακάτω αλλαγές: Νέα θέση του GCS00, νοτιοανατολικά της εγκεκριμένης θέσης που αναφέρεται στην ΑΕΠΟ Τροποποίηση της όδευσης του αγωγού προς τη νέα θέση του GCS00 ρόμοι πρόσβασης προς τη νέα θέση του GCS00 Υδροδότηση του GCS00 Σύνδεση της νέας θέσης του GCS00 με το δίκτυο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας Οι προτεινόμενες αλλαγές υπόκεινται σε επίπεδο εξέτασης παρόμοιο με αυτό της ΜΠΚΕ, έτσι ώστε να διασφαλιστεί ότι οι ενδεχόμενες επιπτώσεις - περιβαλλοντικές, κοινωνικοοικονομικές ή πολιτιστικής κληρονομιάς - που σχετίζονται με τις αλλαγές αυτές, θα εντοπιστούν και θα προβλεφθούν όλα τα αναγκαία μέτρα αντιμετώπισής τους 32 ικαιολόγηση Τροποποιήσεων του Έργου Η ανάγκη για αλλαγή της θέσης του GCS00 προέκυψε από απαιτήσεις σχεδιασμού και περιβαλλοντικής προστασίας Η παρουσία ενός ρέματος (αναφέρεται ως 'κοινό ρέμα'), το οποίο διασχίζει το οικόπεδο που είχε επιλεγεί για την κατασκευή του GCS00, εισάγει περιορισμούς στο σχεδιασμό και την κατασκευή της εγκατάστασης Τα κύρια προβλήματα προκύπτουν από τον κίνδυνο πρόκλησης βλάβης και διάβρωσης στις όχθες του ρέματος, κάτι που θα είχε ως αποτέλεσμα να πλημμυρίζει το οικόπεδο Οι αναγκαίες εργασίες για την αντιμετώπιση των κινδύνων θα είχαν ως αποτέλεσμα αλλαγές στις τοπικές υδρολογικές συνθήκες της περιοχής, η οποία συνιστά τμήμα των ευρύτερων πλημμυρικών περιοχών του Έβρου (Εικόνα 3-1) Το ρέμα έχει λεκάνη απορροής μεγέθους 040 χλμ² (Εικόνα 3-2) Μέρος του ρέματος χαρακτηρίστηκε ως δασική έκταση σύμφωνα με την Πράξη χαρακτηρισμού του ασαρχείου Σουφλίου (Αριθμός απόφασης 20705/120913) Η παραποτάμια δασική βλάστηση στο συγκεκριμένο τμήμα περιλαμβάνει είδη όπως λεύκα, βελανιδιά και παλιούρη

18 Έργου: Σελίδα 18 από 92 Εικόνα 3-1 Θέση του GCS00 σε σχέση με το υδρολογικό δίκτυο στην περιοχή του Έβρου Πηγή: ECOMED, 2014 Εικόνα 3-2 Λεκάνη απορροής ρέματος Πηγή: ECOMED, 2014

19 Έργου: Σελίδα 19 από 92 Εξετάστηκαν διάφορες επιλογές για την αντιμετώπιση του προβλήματος, συμπεριλαμβανομένων των ακόλουθων: Εκτροπή των νερών του ρέματος χωρίς διατήρηση της υφιστάμενης κοίτης, μέσω περιφερειακών τάφρων Υπογειοποίηση (κάλυψη) του ρέματος στην περιοχή του GCS00 Μετακίνηση του GCS00 Η μετακίνηση του GCS00 παρουσίαζε τη μικρότερη περιβαλλοντική επίδραση στο ρέμα και την παραποτάμια βλάστηση και ήταν η λύση που επιλέχθηκε 33 Νέα θέση του GCS00 Η νέα θέση του GCS00 βρίσκεται στο ήμο Αλεξανδρούπολης της Περιφερειακής Ενότητας Έβρου, περίπου 1200 μ ανατολικά-νοτιοανατολικά της εγκεκριμένης θέσης του GCS00 Ο χάρτης της νέας θέσης δίνεται στο Παράρτημα 41 (-at07-trgr) Οι εναλλακτικές τοποθεσίες GCS00-A και GCS00-C που εξετάζονται και περιγράφονται στην ΜΠΚΕ παρουσιάζουν υψηλό κίνδυνο πλημμύρας, κάτι που θα δημιουργήσει την ανάγκη αντιπλημμυρικών κατασκευαστικών έργων εκτεταμένου εύρους Η μεταφορά του σταθμού συμπίεσης σε θέση αυξημένου υψόμετρου μειώνει τον κίνδυνο πλημμύρας και προσφέρει καλύτερη διασπορά των αέριων εκπομπών ρύπων Η νέα θέση που προτείνεται για την κατασκευή του GCS00 βρίσκεται σε περιοχή που περιλαμβάνει χαμηλούς λόφους, βοσκοτόπια και εγκαταλελειμμένες εκτάσεις, καθώς και μερικές φυτείες Το σημείο στο οποίο θα τοποθετηθεί ο σταθμός συμπίεσης είναι ένα εγκαταλελειμμένο βοσκοτόπι που πιθανότατα χρησιμοποιούνταν παλιότερα για αγροτικούς σκοπούς Οι κοντινότεροι οικισμοί είναι οι Κήποι (1,9 χλμ νότια), ο Πέπλος (2,8 χλμ νοτιοδυτικά), και η Γεμιστή (1,9 χλμ ανατολικά) Το παρακάτω σχήμα (Εικόνα 3-3) παρουσιάζει τη νέα θέση του GCS00, συμπεριλαμβανομένης της αναγκαίας αλλαγής όδευσης του αγωγού και των αναβαθμίσεων στους δρόμους πρόσβασης

20 Έργου: Σελίδα 20 από 92 Εικόνα 3-3 Νέα Θέση GCS00 Εγκεκριμένη Θέση GCS00 Κύριος ρόμος Πρόσβασής ευτερεύων ρόμος Πρόσβασης Προτεινόμενη Θέση GCS00 Εγκεκριμένη όδευση Τροποποίηση Όδευσης για τον GCS00 ρόμοι Πρόσβασης Πηγή: EXERGIA, ιάταξη και τεχνικά χαρακτηριστικά του GCS00 Τα κύρια τεχνικά χαρακτηριστικά του σταθμού συμπίεσης GCS00 στους Κήπους έχουν ήδη παρουσιαστεί στην ΜΠΚΕ Τα χαρακτηριστικά αυτά δεν έχουν αλλάξει, πλην του ύψους της καμινάδας εξαέρωσης, που έχει μειωθεί από τα 70 μ στα 50 μ από το έδαφος Ωστόσο, καθώς προχωράει η διαδικασία τεχνικού σχεδιασμού, γίνονται διαθέσιμες περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τις διάφορες παραμέτρους της κατασκευής του GCS00, ειδικότερα σε σχέση με την εσωτερική διάταξη των κτιρίων και της σωληνώσεων Η προτεινόμενη διάταξη του GCS00 απεικονίζεται στο Παράρτημα 42 (-at08-trgr) Σημειώνεται ότι, βάσει της ακριβούς διατύπωσης της Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων ( 542 της Απόφασης), «Στις εγκαταστάσεις του Σταθμού Συμπίεσης (GCS00) στην περιοχή των Κήπων, να υπάρχει δυνατότητα διάθεσης ζεστού νερού χρήσης, μέσω εναλλάκτη θερμότητας, στα όρια της εγκατάστασης, προς τον οικείο ήμο Αλεξανδρούπολης Η έναρξη υλοποίησης της μονάδας παροχής ζεστού νερού, γίνεται μετά από έγγραφο αίτημα του εν λόγω ήμου προς το φορέα του έργου, αφού έχει εξασφαλιστεί η διάθεση τουλάχιστον του 50% του παραγόμενου ζεστού νερού»

21 Έργου: Σελίδα 21 από 92 Η έκταση που απαιτείται για την κατασκευή της συγκεκριμένης εγκατάστασης απεικονίζεται στο σχέδιο διάταξης του GCS00 Πριν την υλοποίηση της εγκατάστασης της μονάδας παροχής ζεστού νερού, θα υποβληθεί η σχετική ΜΠΕ στις αρχές 35 Προετοιμασία οικοπέδου και εξομάλυνση εδάφους Το οικόπεδο βρίσκεται στη λοφώδη περιοχή της κοιλάδας του ποταμού Έβρου Ένας χαμηλός λόφος με υψόμετρο περίπου 120 μ διατρέχει με κατεύθυνση από τα δυτικά προς τα ανατολικά το βόρειο τμήμα του αγροτεμαχίου Η φυσική κλίση των πρανών του τεμαχίου προς τα νότια δίνει τη δυνατότητα εκσκαφών στην ανωφέρεια του λόφου (βόρειο και κεντρικό τμήμα), καθώς και χρήσης του αδρανούς υλικού που προκύπτει από την εκσκαφή (με την προϋπόθεση ότι αυτό είναι κατάλληλο για επίχωση) για τη δημιουργία αναχώματος στην κατωφέρεια (νότιο και δυτικό τμήμα), κάτι που μειώνει τις ανάγκες μετακίνησης φυσικών αδρανών υλικών κατά μήκος του άξονα του σταθμού στο μέγιστο δυνατό Το υψόμετρο του εδάφους που σημειώνεται στην περιοχή είναι μεταξύ 88 και 107 μ Λόγω της φυσικής διαρρύθμισης του οικοπέδου και των προδιαγραφών των εγκαταστάσεων, το οικόπεδο θα υποστεί εργασίες εξομάλυνσης του εδάφους Το καθορισμένο επίπεδο εδάφους θα είναι 99,10 μ Με χρήση δεδομένων που προέκυψαν από επιτόπια τοπογραφική αποτύπωση δημιουργήθηκε ένα τρισδιάστατο μοντέλο, το οποίο με τη σειρά του χρησιμοποιήθηκε για τη σύνθεση ενδεικτικού σχήματος διαχείρισης γαιωδών υλικών (εκσκαφής και επίχωσης) Τα αποτελέσματα που προκύπτουν από το συγκεκριμένο υπολογισμό είναι οι ποσότητες υλικού εκσκαφής και οι αναγκαίες ποσότητες υλικού επίχωσης Υλικό εκσκαφής: περίπου μ³ Υλικό επίχωσης: περίπου μ³ Σε περίπτωση που το υλικό εκσκαφής αποδειχθεί αξιοποιήσιμο ως υλικό επίχωσης, μία ποσότητα κατά προσέγγιση μ³ πλεονάζοντος υλικού θα πρέπει να απορριφθεί κατά τη διαδικασία προετοιμασίας του οικοπέδου που θα χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή του GCS00 Η καταλληλότητα του αδρανούς υλικού θα προσδιοριστεί με βάση λεπτομερείς γεωτεχνικές αναλύσεις Αναλόγως των χαρακτηριστικών του αδρανούς υλικού και του εξοπλισμού κατασκευής/μεταφοράς που θα χρησιμοποιηθεί, η πλεονάζουσα ποσότητα αδρανούς υλικού θα απαιτήσει κατά προσέγγιση δρομολόγια φορτηγών για τη μεταφορά της εκτός του

22 Έργου: Σελίδα 22 από 92 οικοπέδου, για μια συνολική περίοδο προετοιμασίας του οικοπέδου του GCS μηνών, δηλαδή περίπου 10 φορτηγά την ημέρα ιάφορες εναλλακτικές λύσεις για την επαναχρησιμοποίηση της πλεονάζουσας ποσότητας αδρανούς υλικού είναι υπό εξέταση, έχοντας ως στόχο τη χρήση του αδρανούς υλικού που θα προκαλέσει την ελάχιστη επίδραση στο έδαφος και το περιβάλλον, όπως ενδεικτικά, σε αντιπλημμυρικά έργα, επίχωση εξαντλημένων λατομείων, σε έργα οδικών επιχωματώσεων, κοκ Η πλεονάζουσα ποσότητα αδρανούς υλικού θα απορριφθεί βάση των νομικών και περιβαλλοντικών απαιτήσεων, των προτύπων έργου, της περιβαλλοντικής πολιτικής και των δεσμεύσεων που ανέλαβε ο TAP, όπως περιγράφονται στο Σύστημα Περιβαλλοντικής και Κοινωνικής ιαχείρισης (ESMS), πάντοτε σε συνεργασία με την Περιφερειακή Ενότητα Έβρου Ως ένα πρώτο αποτέλεσμα της εξέτασης εναλλακτικών απόρριψης, το τεχνικό Τμήμα Περιβάλλοντος και ιαχείρισης Υδάτων της Περιφερειακής Ενότητας Έβρου επιβεβαίωσε σε συνάντηση που διεξήχθη το Μάιο του 2015 ότι μικρός αριθμός εξαντλημένων λατομείων σε κοντινή απόσταση θα μπορούσε να απορροφήσει την πλεονάζουσα ποσότητα αδρανούς υλικού, για σκοπούς επίχωσης και αποκατάστασης 36 ρόμοι Πρόσβασης Η πρόσβαση στην προτεινόμενη θέση εγκατάστασης του σταθμού συμπίεσης GCS00 θα γίνει μέσω υφιστάμενων δασικών οδών Γ κατηγορίας, οι οποίοι θα συνδέονται με την κύρια είσοδο και την έξοδο κινδύνου του Σταθμού Συμπίεσης Οι δρόμοι αυτοί έχουν μέσο πλάτος 4 μ και θα αναβαθμιστούν σε δασικές οδούς Α κατηγορίας, δηλαδή θα διαπλατυνθούν σε 6 ή 7 μέτρα και θα διαστρωθούν με άσφαλτο ή διαβαθμισμένο υλικό 3A Ο κύριος δρόμος Α-Β-Γ θα φτιαχτεί μέσω διαπλάτυνσης (σε περίπου 7 μ) και ασφαλτόστρωσης του υφιστάμενου χωματόδρομου, μέσου πλάτους 4 μ, στο σημείο σύνδεσης του υφιστάμενου ασφαλτόδρομου (αγροτικός δημοτικός δρόμος προς τον οικισμό του Πέπλου) με την περιοχή του σταθμού συμπίεσης (βλ Εικόνα 3-4 παρακάτω) Θα υπάρχουν δύο δευτερεύοντες δρόμοι, ο δρόμος B- -E και ο δρόμος Β-ΣΤ, οι οποίοι θα έχουν πλάτος 6 μ και θα διαστρωθούν με διαβαθμισμένο υλικό «3Α» Τα έργα ξεκινούν στη διασταύρωση του υφιστάμενου χωματόδρομου με τον ασφαλτόδρομο (σημείο A στην Εικόνα 3-4) που συνδέει τον Πέπλο με το σταθμό συντήρησης και μετρήσεων του ΕΣΦΑ, και καταλήγει (σημείο E) στη διασταύρωση με τον υφιστάμενο χαλικωτό δρόμο πλάτους 7 μ που οδηγεί στη Γεμιστή Οι δρόμοι πρόσβασης μεταξύ των σημείων A και ΣΤ είναι συνολικού μήκους 2902,33 μ Το σημείο E βρίσκεται σε απόσταση περίπου 900 μ από τη Γεμιστή

23 Έργου: Σελίδα 23 από 92 Εικόνα 3-4 Προτεινόμενοι ρόμοι Πρόσβασης στη Νέα Θέση του Σταθμού Συμπίεσης GCS00 Πηγή: AFCM, 2015 Αναλυτικότερα, ο νέος δρόμος αποτελείται από τα παρακάτω τέσσερα διακριτά τμήματα: Τον κύριο δρόμο πρόσβασης (Α-Β-Γ), μήκους 676,06 μ - ασφαλτοστρωμένος Το βοηθητικό δρόμο πρόσβασης 2A (Β- ), μήκους 602,06 μ - χαλικόστρωτος Το βοηθητικό δρόμο πρόσβασης 2B ( -Ε), μήκους 1431,48 μ χαλικόστρωτος Το βοηθητικό δρόμο πρόσβασης 3 (Β-ΣΤ), μήκους 192,73 μ - χαλικόστρωτος Η αναβάθμιση του δρόμου θα απαιτήσει τις παρακάτω κατασκευαστικές δραστηριότητες: Εκσκαφή του υφιστάμενου χωματόδρομου για επίτευξη των επιθυμητών ανυψώσεων/αναχωμάτων του νέου δρόμου Επίχωση με κατάλληλο υλικό εκσκαφής ή με επιλεγμένο δομικό υλικό, βάση των προδιαγραφών του έργου

24 Έργου: Σελίδα 24 από 92 ιαδοχική επίστρωση ασφάλτου, τοποθέτηση υδρορροών (εφόσον προβλέπονται) και καναλιών αποστράγγισης, καθώς και λήψη όλων των αναγκαίων μέτρων για την σωστή λειτουργία του νέου δρόμου βάση των σχεδίων και προδιαγραφών του έργου Μια τυπική εγκάρσια τομή του κύριου δρόμου πρόσβασης παρέχεται στην Εικόνα 3-5 ενώ η εγκάρσια τομή των βοηθητικών δρόμων πρόσβασης στην Εικόνα 3-6 παρακάτω Αναλόγως των συνθηκών, ορισμένες από τις στρώσεις υποβάσης μπορεί να μην χρειάζονται στον τελικό σχεδιασμό

25 Έργου: Σελίδα 25 από 92 Εικόνα 3-5 Τυπική Εγκάρσια Τομή του Κυρίως ρόμου Πρόσβασης στο GCS00 Πηγή: AFCM, 2015

26 Έργου: Σελίδα 26 από 92 Εικόνα 3-6 Τυπική Εγκάρσια Τομή των Βοηθητικών ρόμων Πρόσβασης ρόμος 2A, ρόμος 2B και ρόμος 3 Πηγή: AFCM, 2015

27 Έργου: Σελίδα 27 από 92 Μετά την ολοκλήρωση της κατασκευαστικής φάσης για το σταθμό συμπίεσης, ο δρόμος πρόσβασης θα επιστραφεί στη δικαιοδοσία του ήμου για τη περίοδο λειτουργίας του έργου TAP και θα υπόκειται στις σχετικές κανονιστικές διατάξεις Μία εκτίμηση των ποσοτήτων υλικών που απαιτούνται για την αναβάθμιση δρόμων πρόσβασης παρέχεται στον παρακάτω πίνακα: Οι σχετικοί υπολογισμοί έχουν γίνει με βάση τις παρακάτω υποθέσεις: Συντελεστής αύξησης του όγκου εδάφους (χαλάρωση του εδάφους) στη διάρκεια εκσκαφών: 15% Συντελεστής μείωσης του όγκου εδάφους (συμπίεση του εδάφους) κατά τη διάρκεια των επιχώσεων: 10% Πίνακας 3-1 Ενδεικτική Προμέτρηση Ποσοτήτων Χωματουργικών Καθαρός όγκος εδάφους [m 3 ] Υλικό στρώσης κυκλοφορίας [m 3 ] Υλικό ασφαλτικής στρώσης βάσης [m 3 ] Υλικό στρώσης βάσης [m 3 ] Υλικό στρώσης υπόβασης 3Α [m 3 ] Πηγή: AFCM, ,24 250,89 256, , ,43 Οι ποσότητες υλικών που παρουσιάζονται παραπάνω είναι μία ένδειξη ότι το έργο βελτίωσης των δρόμων πρόσβασης θα απαιτήσει όγκο πλεονάζοντος υλικού εκσκαφής, που υπολογίζεται σε περίπου μ³ Η διαχείριση του υλικού εκσκαφής που δε μπορεί να χρησιμοποιηθεί για επιχώσεις (πχ φυτική γη που έχει αφαιρεθεί) θα γίνει βάσει των όσων περιγράφηκαν προηγουμένως για τον σταθμό συμπίεσης (πχ απόθεση σε λατομεία στην περιοχή της Αλεξανδρούπολης) Η μέση απόσταση μεταφοράς των υλικών είναι 30 χλμ Οι ποσότητες υλικού επίχωσης και χαλικιού που χρησιμοποιούνται για διαβαθμισμένο υλικό 3Α στα στρώματα βάσης και υπόβασης των δρόμων θα παρασχεθούν από τα υφιστάμενα λατομεία στην Αλεξανδρούπολη σύμφωνα με τις απαιτήσεις της ελληνικής νομοθεσίας και του Συστήματος Περιβαλλοντικής και Κοινωνικής ιαχείρισης του ΤΑΡ Οι ακριβείς ποσότητες υλικών και οι τεχνικές λεπτομέρειες της κατασκευής των δρόμων πρόσβασης ανά τμήμα παρατίθενται στο Παράρτημα 63

28 Έργου: Σελίδα 28 από Υδροδότηση του GCS Γενικές Απαιτήσεις Κατασκευής και Λειτουργίας Η απαίτηση σε νερό του GCS00 κατά τη Φάση Κατασκευής υπολογίζεται ως εξής: Μέση απαίτηση πόσιμου νερού: 50 μ 3 /ημ Μέγιστη απαίτηση πόσιμου νερού: 29 μ 3 /ω - για 15λ Μέγιστη παροχή από τοπική εταιρία ύδρευσης: 083 μ 3 /ω - 20 μ 3 /ημ Η παροχή πόσιμου νερού θα εξασφαλίζεται μέσω της εγκατάστασης δεξαμενής αποθήκευσης χωρητικότητας 50 μ³ περίπου Ο σχεδιασμός για την προμήθεια επιπρόσθετων ποσοτήτων νερού για κάλυψη της ζήτησης κατά τη διάρκεια της κατασκευαστικής φάσης θα είναι υποχρέωση του εργολάβου κατασκευής Για τη φάση λειτουργίας, οι απαιτήσεις σε νερό υπολογίζονται όπως παρακάτω: Πίνακας 3-2 Απαιτήσεις Παροχής Νερού για τον GCS00 στη Φάση Λειτουργίας Τύπος νερού Μέση ημερήσια κατανάλωση ιάρκεια κατανάλωσης Ετήσια κατανάλωση Μέγιστη κατανάλωση Πυρασφάλειας (ΠΥ) 96,0 μ 3 /ημ Μία φορά το μήνα 1152,0 μ 3 /έτος 12,5 μ 3 /ω (8 ω) Λειτουργίας (Λ) 7,5 μ 3 /ημ 365 ημέρες 2737,5 μ 3 /έτος 2,5 μ 3 /ω (3 ω) Αυστηρά πόσιμο (Π) 1,7 μ 3 /ημ 365 ημέρες 620,5 μ 3 /έτος 10,5 μ 3 /ω* (10 λ) ΣΥΝΟΛΟ Πηγή: ETG, ,0 μ 3 /έτος Εξετάστηκαν εναλλακτικές λύσεις παροχής νερού, λαμβάνοντας υπόψη ότι η μέγιστη ποσότητα 10,5 μ 3 /ώρα είναι αναγκαία μόνο κατά τη διάρκεια του διαλείμματος ή όταν το προσωπικό κατασκευής ολοκληρώνει τη βάρδια του (πχ, ντους) 372 Εναλλακτικές λύσεις προμήθειας νερού Ένας αριθμός εναλλακτικών εξετάστηκε για την κάλυψη των αναγκών τροφοδοσίας νερού για τον GCS00 Οι συγκεκριμένες λύσεις είναι: Κατασκευή υδρογεώτρησης; Αγωγός νερού σε συνδυασμό με άντληση ύδατος από επιφανειακές πηγές

29 Έργου: Σελίδα 29 από 92 Τροφοδοσία μέσω υδροφόρας και αποθήκευση σε επιτόπια δεξαμενή Με βάση τεχνοοικονομικές και περιβαλλοντικές αναλύσεις, η εγκατάσταση ενός ή περισσότερων υδρογεωτρήσεων αποδείχτηκε ότι είναι η πλέον κατάλληλη και βιώσιμη από όλες τις μεθόδους που εξετάστηκαν Η συγκεκριμένη μέθοδος είναι σύμφωνη με το σχέδιο διαχείρισης λεκάνης απορροής της Περιφέρειας Θράκης, δεδομένου ότι αυτό δεν εισάγει οποιονδήποτε ποσοτικό περιορισμό για άντληση υπόγειων υδάτων στις συγκεκριμένες περιοχές, και η υπολογιζόμενη ζήτηση νερού του σταθμού συμπίεσης είναι συμβατή με τη γενική κατάσταση του υδροφόρου ορίζοντα, όπως αυτή περιγράφεται στο σχέδιο διαχείρισης Βάσει επίσημων δεδομένων του Εθνικού Ινστιτούτου Γεωλογικών & Μεταλλευτικών Ερευνών, η επιφάνεια του υδροφόρου ορίζοντα αναμένεται σε μικρό βάθος (περίπου 2-4 μέτρα από το επίπεδο της επιφάνειας) Αυτό θα εξεταστεί περαιτέρω σε γεωτεχνική μελέτη που ο TAP προγραμματίζει για τις αρχές του 2016 Ωστόσο, υπάρχει η ανάγκη εξέτασης των υδραυλικών και χημικών παραμέτρων των βαθύτερων τμημάτων του υδροφόρου ορίζονται (σε βάθος τουλάχιστον μ), για να διαπιστωθεί το ποιοτικό και ποσοτικό δυναμικό του κατώτερου διερρηγμένου υδροφόρου ορίζοντα Για το λόγο αυτό, χορηγήθηκε πρόσφατα στην εταιρεία TAP AG άδεια υδρογεώτρησης από τη ιεύθυνση Υδάτων Αν Μακεδονίας Θράκης για τις ανάγκες λειτουργίας του Σταθμού 38 Παροχή Ηλεκτρικής Ενέργειας στον GCS00 Οι απαιτήσεις ηλεκτρικής ενέργειας του σταθμού συμπίεσης περιγράφονται στο Κεφάλαιο 4 της ΜΠΚΕ (GPL00-ASP-642-Y-TAE-0052-trGR) Η περιοχή του GCS00 εξυπηρετείται από τη γραμμή Προβατώνας - Αλεξανδρούπολη του δικτύου μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας (150 kv, απλού κυκλώματος), το οποίο βρίσκεται σε απόσταση περίπου 5 χλμ δυτικά της προτεινόμενης θέσης του GCS00 Από τον υποσταθμό Προβατώνα (σε απόσταση περίπου 8 9 χλμ στα νοτιοδυτικά της προτεινόμενης θέσης του GCS00), δύο γραμμές μεταφοράς μέσης τάσης (οι R21 και R31 και οι δύο των 20 kv) παρέχουν εναλλακτικές λύσεις τροφοδοσίας ηλεκτρικής ενέργειας κοντά στο φράκτη του σταθμού (ελάχιστη απόσταση 400 μ) Οι ακριβείς προδιαγραφές διασύνδεσης θα προσδιοριστούν από τον ιαχειριστή Εθνικού ικτύου ιανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας ( Ε ΗΕ), ο οποίος θα είναι επίσης υπεύθυνος για τη δρομολόγηση και κατασκευή των έργων διασύνδεσης Η Εικόνα 3-7 παρέχει μία απεικόνιση του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας στην περιοχή του προτεινόμενου σταθμού GCS00

30 Έργου: Σελίδα 30 από 92 Εικόνα 3-7 ίκτυο ιανομής Ηλεκτρισμού στην Περιοχή της Προτεινόμενης Θέσης του GCS00 R21 R31 Πηγή: EXERGIA, 2015

31 Έργου: Σελίδα 31 από 92 4 Νομοθετικό και Κανονιστικό Πλαίσιο 41 Εισαγωγή Όπως αναφέρθηκε εκτενώς στο Κεφάλαιο 3 (GPL00-ASP-642-Y-TAE-0051-trGR) της ΜΠΚΕ για το έργο ΤΑΡ στην Ελλάδα, η ΜΠΚΕ διαμορφώθηκε έτσι ώστε να είναι σύμφωνη με την ελληνική νομοθεσία, τις διεθνείς περιβαλλοντικές και κοινωνικοοικονομικές απαιτήσεις και ιδιαίτερα το θεσμικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και σε συμμόρφωση με τις απαιτήσεις επίδοσης της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (ΕΤΑΑ) Η ίδια λογική ακολουθήθηκε και στην παρούσα μελέτη τροποποίησης ΑΕΠΟ, αφού κατά την προετοιμασία της ελήφθησαν υπόψη οι ισχύουσες διατάξεις της ελληνικής περιβαλλοντικής νομοθεσίας καθώς και διεθνή πρότυπα και βέλτιστες πρακτικές στην εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων Στις επόμενες παραγράφους περιλαμβάνεται περιγραφή του θεσμικού πλαισίου για την προετοιμασία της μελέτης τροποποίησης της ΑΕΠΟ και γίνεται αναφορά στις νομοθετικές εξελίξεις σχετικά με την περιβαλλοντική αδειοδότηση από την υποβολή της ΜΠΚΕ, εστιάζοντας σε πιθανές αλλαγές στο συνολικό πλαίσιο αδειοδότησης 42 Θεσμικό Πλαίσιο για τη Μελέτη Τροποποίησης ΑΕΠΟ Η παρούσα μελέτη τροποποίησης ΑΕΠΟ διαμορφώθηκε σε συμμόρφωση με τον Νόμο 4014/2011 το νόμο πλαίσιο για την περιβαλλοντική αδειοδότηση Το Άρθρο 6 του Νόμου 4014/2011 αναφέρει ότι ο φάκελος τροποποίησης ΑΕΠΟ υποβάλλεται στις αρμόδιες περιβαλλοντικές αρχές σε περίπτωση εκσυγχρονισμού, επέκτασης, βελτίωσης ή τροποποίησης του έργου για το οποίο έχει ήδη χορηγηθεί Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ) Ανάλογα με τις πληροφορίες που θα κατατεθούν με το φάκελο τροποποίησης ΑΕΠΟ, οι αρμόδιες αρχές αποφασίζουν αν απαιτείται νέα ΜΠΚΕ για να αντιμετωπίσει τις αλλαγές στο έργο ή αν η πληροφορία που κατατέθηκε είναι επαρκής για την έκδοση τροποποιημένης ΑΕΠΟ Το Άρθρο 11 του Νόμου 4014/2011 καθορίζει τα περιεχόμενα της μελέτης τροποποίησης ΑΕΠΟ Σύμφωνα με αυτές τις προδιαγραφές, η μελέτη θα πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον τα ακόλουθα:

32 Έργου: Σελίδα 32 από 92 Την τεχνική περιγραφή του έργου, πριν και μετά τις προτεινόμενες αλλαγές, εστιάζοντας στις προτεινόμενες αλλαγές και συνοδευόμενη από σχετικά τεχνικά σχέδια και τοπογραφικά διαγράμματα όπου απαιτούνται Περιγραφή της υφιστάμενης κατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος, μόνο σε σχέση με τις προτεινόμενες αλλαγές του έργου Συνοπτική περιγραφή των στοιχείων που έχουν προκύψει από την εφαρμογή του προγράμματος περιβαλλοντικών ελέγχων του έργου Την εκτίμηση και αξιολόγηση των ενδεχόμενων περιβαλλοντικών επιπτώσεων των προτεινόμενων αλλαγών Όρους και μέτρα για την αντιμετώπιση ενδεχόμενων επιπτώσεων στο περιβάλλον από τις προτεινόμενες αλλαγές, καθώς και το αντίστοιχο πρόγραμμα παρακολούθησης Το Άρθρο 11 του Νόμου 4014/2011 προβλέπει επίσης ότι πιο λεπτομερείς προδιαγραφές των περιεχομένων της μελέτης τροποποίησης ΑΕΠΟ πρόκειται να εκδοθούν από το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ) Οι προδιαγραφές αυτές τελικά εκδόθηκαν με την: Υπουργική Απόφαση /2014 Εξειδίκευση των περιεχομένων των φακέλων περιβαλλοντικής αδειοδότησης έργων και δραστηριοτήτων της Κατηγορίας Α Η ΥΑ αυτή παρέχει έναν λεπτομερή πίνακα περιεχομένων για όσους προετοιμάζουν ΜΠΚΕ και μελέτες Επικαιροποίησης Περιβαλλοντικών Όρων ή μελέτες Τροποποίησης Η παρούσα μελέτη τροποποίησης της ΑΕΠΟ είναι σύμφωνη με τις προδιαγραφές της ΥΑ 43 Αλλαγές στο Θεσμικό Πλαίσιο μετά την Υποβολή της ΜΠΚΕ ιάφορες αλλαγές σχετικά με το πλαίσιο περιβαλλοντικής αδειοδότησης έχουν γίνει μετά την υποβολή της ΜΠΚΕ Οι πιο σχετικές από αυτές τις αλλαγές όπως και οι επιπτώσεις τους στην αδειοδότηση του Έργου ΤΑΡ αναλύονται παρακάτω: Υπουργική Απόφαση /2013 Εξειδίκευση των διαδικασιών και των ειδικότερων κριτηρίων περιβαλλοντικής αδειοδότησης των έργων και δραστηριοτήτων των άρθρων 3, 4, 5, 6 και 7 του Νόμου 4014/2011, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 2 παρ 13 αυτού,

33 Έργου: Σελίδα 33 από 92 των ειδικών εντύπων των ανωτέρω διαδικασιών, καθώς και κάθε άλλου σχετικού με τις διαδικασίες αυτές θέματος Η Υπουργική Απόφαση (ΥΑ) περιγράφει τις διαδικασίες που πρέπει να ακολουθηθούν από τον Κύριο του έργου και την αρμόδια αρχή κατά την υποβολή και την αξιολόγηση της Εκτίμησης των Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και εισάγει μια σειρά από ειδικά έντυπα που πρέπει να χρησιμοποιηθούν για την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των δύο μερών Η υπουργική απόφαση εκδόθηκε τον Απρίλιο του 2013 και τέθηκε σε ισχύ τρεις μήνες αργότερα Ως εκ τούτου, η υπουργική απόφαση εφαρμόζεται για την παρούσα μελέτη τροποποίησης ΑΕΠΟ Ν 4217/2013 Κύρωση Συμφωνίας Φιλοξενούσας Χώρας μεταξύ της Ελληνικής ημοκρατίας και της Trans Adriatic Pipeline AG H Συμφωνία Φιλοξενούσας Χώρας θέτει το πλαίσιο, μέσα στο οποίο θα υλοποιηθεί και θα λειτουργήσει το Έργο στην Ελληνική επικράτεια Αυτό περιλαμβάνει διαδικασίες που σχετίζονται με την δουλεία και απόκτηση γης, την εφαρμογή τεχνικών προτύπων και προτύπων σχετικά με την ασφάλεια, τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις και την αδειοδότηση Νόμος 4280/2014 Περιβαλλοντική αναβάθμιση και ιδιωτική πολεοδόμηση Στο κεφάλαιο Γ, ο Νόμος εισάγει μια σειρά αλλαγών στον υφιστάμενο ασικό Νόμο, στην κατεύθυνση της διευκόλυνσης εγκατάστασης ορισμένων έργων υποδομής, μεταξύ των οποίων και οι αγωγοί φυσικού αερίου, σε δασικές εκτάσεις Υπουργική Απόφαση 1649/45/2014 Εξειδίκευση των διαδικασιών γνωμοδοτήσεων και τρόπου ενημέρωσης του κοινού και συμμετοχής στη δημόσια διαβούλευση κατά την περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων της Κατηγορίας Α Η ΥΑ περιλαμβάνει λεπτομέρειες για την επίσημη γνωμοδότηση από τις αρμόδιες αρχές και τις διαδικασίες συμμετοχής των ενδιαφερομένων μερών Κοινή Υπουργική Απόφαση 36060/1155/2013 Καθορισμός πλαισίου κανόνων, μέτρων και διαδικασιών για την ολοκληρωμένη πρόληψη και τον έλεγχο της ρύπανσης του περιβάλλοντος από βιομηχανικές δραστηριότητες, σε συμμόρφωση προς τις διατάξεις της οδηγίας 2010/75/ΕΕ

34 Έργου: Σελίδα 34 από 92 Σύμφωνα με το άρθρο 2 και το Παράρτημα I, η ΚΥΑ έχει εφαρμογή στις εγκαταστάσεις καύσης δυναμικότητας μεγαλύτερης των 50 MW Για τις εγκαταστάσεις αυτές, το άρθρο 9 της ΚΥΑ προβλέπει μία σειρά αρχών λειτουργίας υπό την ευθύνη του κύριου του έργου: Λήψη όλων των απαραίτητων αντι-ρυπαντικών μέτρων Εφαρμογή Βέλτιστων ιαθέσιμων Τεχνικών Αποφυγή σημαντικής περιβαλλοντικής ρύπανσης Αποφυγή παραγωγής αποβλήτων, σύμφωνα με την ιεραρχία διαχείρισης αποβλήτων βάσει του Νόμου 4042/2012 Σε περίπτωση παραγωγής αποβλήτων, διαχείριση αυτών σύμφωνα με την ιεραρχία του Νόμου 4042/2012 (δηλ επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση, ανάκτηση υλικών ή ενέργειας, ή εναλλακτικά διάθεση με τρόπο που να ελαχιστοποιούνται οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις) Ορθολογική χρήση ενέργειας Λήψη απαραίτητων μέτρων για την αποφυγή ατυχημάτων και επιπτώσεων αυτών Λήψη απαραίτητων μέτρων κατά τον τερματισμό λειτουργίας προκειμένου να εξασφαλιστεί η πρόληψη της ρύπανσης και η κατάλληλη αποκατάσταση Το Παράρτημα Ε της ΚΥΑ παρέχει οριακές τιμές εκπομπής για ρύπους που σχετίζονται με τις εγκαταστάσεις αυτές Όσον αφορά στους αεριοστρόβιλους που καταναλώνουν φυσικό αέριο ως καύσιμο (όπως συμβαίνει στην περίπτωση των αεριοστρόβιλων του GCS00), η οριακή τιμή εκπομπής NOx στην καμινάδα είναι 50 mg NO X/Nm 3

35 Έργου: Σελίδα 35 από 92 5 Περιγραφή Υφιστάμενης Κατάστασης Φυσικού, Κοινωνικοοικονομικού Περιβάλλοντος και Πολιτιστικής Κληρονομιάς 51 Εισαγωγή Στην παρούσα Ενότητα περιγράφεται η υφιστάμενη κατάσταση του φυσικού, κοινωνικοοικονομικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος της περιοχής του σταθμού συμπίεσης GCS00 Η περιγραφή αυτή, δομείται ως εξής: Αβιοτικό περιβάλλον - συμπεριλαμβανομένης της γεωλογίας και των εδαφών, της υδρολογίας, των επιφανειακών και υπόγειων υδάτινων πόρων, του ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος, του ακουστικού περιβάλλοντος κλπ Βιοτικό περιβάλλον - συμπεριλαμβανομένων των υδάτινων και χερσαίων βιοτόπων, της χλωρίδας και πανίδας, της βιοποικιλότητας και των προστατευόμενων περιοχών Κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον - συμπεριλαμβανομένων των χρήσεων γης, της δημογραφίας, της απασχόλησης, της εκπαίδευσης, των υποδομών, των δημοσίων υπηρεσιών και της δημόσιας υγείας, κλπ Πολιτιστική κληρονομιά - συμπεριλαμβανομένων των χαρακτηρισμένων και δυνητικά χαρακτηρισμένων αρχαιολογικών χώρων, των μνημείων και της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς Οι χάρτες που συνοδεύουν αυτή την ενότητα και παρουσιάζουν τις πληροφορίες για την υφιστάμενη κατάσταση στην περιοχή, περιλαμβάνονται στο Παράρτημα 5 του Φακέλου τροποποίησης ΑΕΠΟ (_at11-trgr) Η χαρτογράφηση απεικονίζει δεδομένα για τα παρακάτω θέματα υφιστάμενης κατάστασης: Παράρτημα 51 - Οικότοποι και προστατευόμενες περιοχές Παράρτημα 52 - Τοπίο Παράρτημα 53 - Χρήση γης και κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον Παράρτημα 54 - Πολιτιστική κληρονομιά Παράρτημα 55 - Γεωλογία

36 Έργου: Σελίδα 36 από 92 Οι πληροφορίες που παρουσιάζονται σε αυτή την ενότητα βασίζονται σε βιβλιογραφική εργασία, καθώς και σε έρευνες πεδίου Η περιοχή μελέτης καλύπτει τουλάχιστον 2 χλμ από τα όρια του σταθμού συμπίεσης 52 Φυσικό Περιβάλλον 521 Ποιότητα της Ατμόσφαιρας Μετρήσεις ποιότητας της ατμόσφαιρας στην περιοχή του σταθμού συμπίεσης GCS00 έγιναν από προσωπικό του Εργαστηρίου Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης του ημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, ώστε να καθοριστούν τιμές βάσης για την ατμοσφαιρική ποιότητα Οι μετρήσεις έγιναν χρησιμοποιώντας ειδικούς δειγματολήπτες ( Radiello diffusion tubes) οι οποίοι εγκαταστάθηκαν σε 6 θέσεις στην ευρύτερη περιοχή του έργου για διάστημα 2 εβδομάδων Οι παράμετροι που μετρήθηκαν είναι οι συγκεντρώσεις O 3, NO 2 και SO 2 Οι θέσεις μέτρησης δίνονται στην Εικόνα 5-1 Εικόνα 5-1 Θέσεις Μέτρησης Ατμοσφαιρικής Ποιότητας GCS00 Πηγή: EXERGIA, 2015 Οι δειγματολήπτες αναλύθηκαν από την κατασκευάστρια εταιρεία στην Ιταλία, σύμφωνα με πρότυπη μεθοδολογία κατά ISO Τα προκαταρκτικά αποτελέσματα της ανάλυσης έδειξαν

37 Έργου: Σελίδα 37 από 92 συγκεντρώσεις μg O 3 /m 3 και 1,1 2 μg NO 2 /m 3 Οι συγκεντρώσεις αυτές είναι τυπικές αγροτικών περιοχών Περισσότερες λεπτομέρειες για τις μετρήσεις ατμοσφαιρικής ποιότητας δίνονται στο Παράρτημα 62 (GCS00-EXG-642-Y-TAE-0002_at19-trGR) 522 Ακουστικό Περιβάλλον Οι μετρήσεις υποβάθρου για τον θόρυβο έγιναν από την εταιρεία Genest und Partner Ingenieurgesellschaft GmbH, με αντικειμενικό σκοπό τον υπολογισμό των υφιστάμενων επιπέδων θορύβου στους πλησιέστερους ευαίσθητους αποδέκτες Οι μετρήσεις περιελάμβαναν τις ακόλουθες τεχνικές: υο μετρητές επιπέδων θορύβου εγκαταστάθηκαν σε απόσταση περίπου 1600 και 1800 μέτρων αντίστοιχα από τον σταθμό συμπίεσης GCS00 για περίοδο περίπου δύο ημερών Για την χρονική αυτή περίοδο έγιναν καταγραφές θορύβου ώστε να εντοπιστούν οι κύριες πηγές θορύβου Οι θέσεις μέτρησης παρουσιάζονται στην Εικόνα 5-2 Οι μετρήσεις έγιναν την περίοδο 6 και 7 Απριλίου 2015, από τις 22:00 έως 06:00 Το μέσο και ελάχιστο επίπεδο θορύβου που καταγράφηκε δίνεται στον παρακάτω πίνακα (Πίνακας 5-1) Πίνακας 5-1 Μετρήσεις Θορύβου Υποβάθρου στην Περιοχή του GCS00 Θέση Μέσο επίπεδο θορύβου (LAeq σε db(a)) κατά τη διάρκεια της νύχτας Ελάχιστο ωριαίο επίπεδο θορύβου (LAeq σε db(a)) Κήποι 46,4 29,6 Γεμιστή 34,6 24,0 Πηγή: Werner Genest und Partner Ingenieurgesellschaft mbh, 2015 Οι ελάχιστες ωριαίες τιμές των 29,6 και 24,0 db(a) μετρήθηκαν κατά τη διάρκεια της νύχτας μεταξύ 01:00 και 02:00, όταν ενοχλητικοί θόρυβοι όπως ο θόρυβος από κίνηση οχημάτων ήταν ελάχιστοι Περισσότερες λεπτομέρειες για τη μεθοδολογία και τα αποτελέσματα των μετρήσεων θορύβου υποβάθρου δίνονται στο Παράρτημα 56 (GCS00-WGP-000-S-TRS-0005-trGR)

38 Έργου: Σελίδα 38 από 92 Εικόνα 5-2 Θέσεις μέτρησης θορύβου στην περιοχή του σταθμού συμπίεσης GCS00 Πηγή: Werner Genest und Partner Ingenieurgesellschaft GmbH, Γεωλογία, Σεισμικότητα και Γεωμορφολογία Η περιοχή περιλαμβάνει δελτογενείς αποθέσεις της Ολόκαινου του Έβρου και μολασσικές αποθέσεις της Ολιγόκαινου και Ηώκαινου περιόδου Οι δελτογενείς αποθέσεις κατά βάση αποτελούνται από λεπτές και ανάμεικτες φάσεις με αμμώδεις αργίλους, ιλυώδεις άμμους, κοκ Οι μολασσικοί σχηματισμοί αποτελούνται από εναλλαγές αργίλων, μαργών και λεπτών ψαμμιτών με βιοκλαστικά τοιχώματα, λιγνιτικούς ορίζοντες και τόφφους οξέως, τόφφους που συνδυάζουν πυροκλαστικά και τρίμματα, άμμους, κοκ Γενικά, οι σχηματισμοί χαρακτηρίζονται ως χαλαροί ή ασθενείς βράχοι Σε σχέση με πιθανούς γεωκινδύνους στην περιοχή, υπάρχουν 12 νεοτεκτονικές ρηγματώσεις στις περιοχές Πέπλος και Αρδάνι, οι οποίες δεν αποτελούν ενδείξεις πρόσφατης δραστηριότητας Αναφορά γίνεται στο Κεφάλαιο 6222 της ΜΠΚΕ (GPL00-ASP-642-Y-TAE-0054_00-trGR), στο οποίο γίνεται λεπτομερής παρουσίαση των γεωκινδύνων για την ευρύτερη περιοχή

39 Έργου: Σελίδα 39 από Επιφανειακά και υπόγεια ύδατα Το υδρογραφικό δίκτυο στην υπό μελέτη περιοχή είναι μέρος του δικτύου του ποταμού Έβρου (βλ Εικόνα 5-3) εν υφίστανται ρέματα ή ποταμοί στην περιοχή την οποία καταλαμβάνει ο GCS00 Το κοντινότερο ποτάμι ή ρέμα μπορεί να εντοπιστεί σε απόσταση 750 μ στα νότια της θέσης του σταθμού συμπίεσης Εικόνα 5-3 Επιφανειακά ύδατα στην περιοχή του GCS00 Πηγή: ECOMED, 2014 Σε σχέση με τα υπόγεια ύδατα, όπως προκύπτει από το σχέδιο διαχείρισης για την λεκάνη απορροής της Περιφέρειας Θράκης (ΦΕΚ 2290/Β/130913), η περιοχή του σταθμού συμπίεσης GCS00 αποτελεί τμήμα της περιοχής υδάτων της Θράκης (αριθμός κώδικα RBD12), και συγκεκριμένα της λεκάνης απορροής του ποταμού Έβρου (GR 10) Σε σχέση με τα υπόγεια υδατικά συστήματα της λεκάνης απορροής του ποταμού Έβρου (GR 10), η περιοχή του GCS00 ανήκει στο υπόγειο υδατικό σύστημα του Έβρου (αριθμός κωδικού GR )

40 Έργου: Σελίδα 40 από 92 Εικόνα 5-4 Υπόγεια υδατικά συστήματα στην ευρύτερη περιοχή του GCS00 GCS00 Πηγή: Σχέδιο διαχείρισης της λεκάνης απορροής της Περιφέρειας Θράκης Τα υπόγεια υδατικά συστήματα του RBD 12 διαιρούνται βάση της σημασίας και παραγωγικότητάς τους σε πρωτεύοντα υδατικά συστήματα υψηλής παραγωγικότητας και σε δευτερεύοντα υδατικά συστήματα χαμηλής παραγωγικότητας Στην υπό εξέταση περιοχή, το GR ταξινομείται ως δευτερεύων υδατικό σύστημα τοπικής σημασίας και χαμηλής παραγωγικότητας Όπως αναφέρεται στην εγκεκριμένη ΜΠΚΕ, τα υπόγεια υδατικά συστήματα στην ευρύτερη περιοχή του GCS00 χαρακτηρίζονται ως διερρηγμένα, κάτι που σημαίνει ότι τα υπόγεια ύδατα κινούνται μέσω των ασυνεχειών του διερρηγμένου υποστρώματος Σχηματίζεται σε τοπικούς υδροφόρους ορίζοντες μικρότερης έκτασης λόγω της εκτεταμένης ρηγμάτωσης και συνένωσης, και αποθηκεύεται εντός ενός σύμπλοκου ηφαιστειακού-ιζηματογενούς σχηματισμού της Ολιγόκαινου-Μειόκαινου περιόδου Τοπικά, μη-περιγεγραμμένοι υδροφόροι ορίζοντες μπορούν να εντοπιστούν στις πρόσφατες αλλουβιακές και αναβαθμιδικές επιχώσεις ρεμάτων και της πλημμυρικής περιοχής του ποταμού Έβρου στα ανατολικά Οι σχηματισμοί στρώματος βράχου εμφανίζουν μεγάλη ποικιλία μαργών, ψαμμιτών, κροκαλών, σχιστόλιθων, μαζί με συνεκτικές πυροκλαστικές αποθέσεις και ανδεσίτες/δασίτες Το διερρηγμένο υπόγειο υδατικό σύστημα του Έβρου (GR ) καλύπτει μια έκταση 376,57 χλμ 2 Τα ετήσια ανανεώσιμα αποθέματα του υπόγειου υδατικού συστήματος

41 Έργου: Σελίδα 41 από 92 ανέρχονται σε περίπου 10 7 μ 3 Οι διαθέσιμες ποσότητες ύδατος, για κάλυψη της ζήτησης νερού προς άρδευση υπολογίζονται σε 2x10 6 μ 3 εν εντοπίζονται λιμναία συστήματα κοντά στον GCS00 Βάση του σχεδίου διαχείρισης της λεκάνης απορροής της Περιφέρειας Θράκης, η ποσοτική και ποιοτική (μόνο φυσικές-χημικές παράμετροι) κατάσταση των υπόγειων υδάτων θεωρείται 'Καλή', και δεν έχουν αναφερθεί ενδείξεις ρύπανσης Αντίστοιχα, η ποιότητα των υπόγειων υδάτων του GR θεωρείται 'Καλή' Σε σχέση με τις ποιοτικές παραμέτρους των υπογείων υδάτων που γειτνιάζουν με το GCS00 (GR ), και πάλι σύμφωνα με το σχέδιο διαχείρισης της λεκάνης απορροής της Περιφέρειας Θράκης, φαινόμενα υφαλμύρωσης καταγράφηκαν ακόμη και σε απόσταση μεγαλύτερη των 5χλμ από την ακτή 525 Έδαφος και Υπέδαφος Οι φυσικές και χημικές ιδιότητες του εδάφους στην περιοχή του σταθμού συμπίεσης διερευνήθηκαν μέσω επιτόπου δειγματοληψίας και ανάλυσης μέσω πιστοποιημένου εργαστηρίου Η δειγματοληψία έγινε με τη χρήση δειγματολήπτη εδάφους χειρός (Εικόνα 5-5

42 Έργου: Σελίδα 42 από 92 Εικόνα 5-5) ύο δείγματα εδάφους λήφθηκαν από τυχαία σημεία εντός της περιοχής του σταθμού συμπίεσης και προωθήθηκαν στο εργαστήριο για ανάλυση Τα αποτελέσματα της ανάλυσης παρουσιάζονται στο Παράρτημα 57 (GCS00-EXG-642-Y-TAE-0002_at17-trGR)

43 Έργου: Σελίδα 43 από 92 Εικόνα 5-5 Συλλογή εδαφικών δειγμάτων Πηγή: EXERGIA, 2015 Τα εδαφικά προφίλ που συλλέχθηκαν κατά την έρευνα πεδίου σε βάθη 0-25 εκ και εκ κάτω από την επιφάνεια εξετάστηκαν ως προς τις εξής παραμέτρους: Μηχανική σύσταση Οξύτητα (χημική αντίδραση αναβρασμός των ανθρακικών αλάτων του εδάφους με HCl) Στράγγιση, και ομή εδάφους Τα εδάφη κατηγοριοποιήθηκαν σύμφωνα με το σύστημα Ταξινόμησης Εδαφών της Παγκόσμιας Βάσης Αναφοράς για Εδαφικούς Πόρους (FAO, 2006) Στη συνέχεια χαρτογραφήθηκαν, βάσει των αποτελεσμάτων των ερευνών πεδίου που έγιναν στη περιοχή και των εργαστηριακών αναλύσεων Τα εδάφη στην περιοχή του GCS00 είναι αργιλώδη σε βάθη 0-25 εκ και πηλώδη σε βάθη εκ εν παρατηρήθηκε αντίδραση του υδροχλωρικού οξέος με τα ανθρακικά άλατα του εδάφους, γεγονός που αποδεικνύει τον όξινο χαρακτήρα των εδαφών της περιοχής Συγκρίματα σιδήρου

44 Έργου: Σελίδα 44 από 92 και μαγγανίου βρέθηκαν στα βάθη 0-25 εκ καταδεικνύοντας την κακή στράγγιση σε αυτά τα βάθη (Εικόνα 5-6) Η δομή του εδάφους είναι ισχυρή Εικόνα 5-6 Συγκρίματα σιδήρου (κίτρινο-πορτοκαλί χρώμα) παρατηρήθηκαν σε βάθος 0-25 εκ Πηγή: EXERGIA, 2015 Βάσει της Παγκόσμιας Βάσης Αναφοράς για τους Εδαφικούς Πόρους (FAO, 2006), η κύρια εδαφική κατηγορία στην περιοχή, είναι τα Cambisols Στα Cambisols, ο μετασχηματισμός του μητρικού υλικού είναι εμφανής λόγω του σχηματισμού δομής και συγκεκριμένα από τον καφετί αποχρωματισμό, την αύξηση των ποσοστών αργίλου και / ή την έκπλυση των αδιάλυτων ανθρακικών αλάτων Γενικά, τα Cambisols είναι εδάφη στην απαρχή της διαφοροποίησης των οριζόντων λόγω αλλαγής της δομής, του χρώματος, περιεκτικότητας της αργίλου και των αδιάλυτων ανθρακικών αλάτων Τα Cambisols χαρακτηρίζονται από την μικρή έως μέτρια αποσάθρωση του μητρικού πετρώματος και την απουσία μεγάλων ποσοτήτων αργιλικών αποθέσεων, οργανικής ουσίας, οξειδίων αργιλίου ή / και σιδήρου Όσον αφορά στην τυπολογική μονάδα εδάφους, το έδαφος στην περιοχή του GCS00 μπορεί να κατηγοριοποιηθεί ως εξής:

45 Έργου: Σελίδα 45 από 92 Επικρατούσα τυπολογική μονάδα εδάφους: Dystric Cambisol (CMdy): Τα εδάφη είναι αργιλώδη σε βάθη 0-25 εκ και πηλώδη σε βαθύτερες στρωματώσεις Η δομή είναι ισχυρή Το τμήμα χαρακτηρίζεται από εδάφη πολύ χαμηλής στράγγισης Κατά την δειγματοληψία εντοπίστηκαν συγκρίματα σιδήρου και μαγγανίου σε βάθη 0-25 εκ, τα οποία σχηματίζονται υπό συνθήκες χαμηλής στράγγισης Η ποιότητα του εδάφους είναι μέτρια Οι κλίσεις είναι ήπιες και ο κίνδυνος διάβρωσης μέτριος Σύμφωνα με τις εδαφολογικές αναλύσεις, διαθέσιμες μορφές των Zn, Fe, Mn, Cu, Pb, Ni εντοπίζονται σε μεγαλύτερες συγκεντρώσεις στον ανώτερο ορίζοντα, γεγονός που καταδεικνύει την ύπαρξη ανθρωπογενούς δραστηριότητας στην περιοχή 526 Τοπίο και Οπτικές Επιπτώσεις Η προτεινόμενη θέση του σταθμού συμπίεσης GCS00 στους Κήπους εντοπίζεται μεταξύ των IP και IP στον χαρακτηριστικό τύπο τοπίου Λοφώδεις θαμνώδεις και χορτολιβαδικές εκτάσεις Για την προτεινόμενη θέση επιλέχθηκαν διαφορετικά σημεία θέασης (VP) από τους γειτονικούς οικισμούς Κήποι, Πέπλος και Γεμιστή προκειμένου να αξιολογηθούν οι οπτικές επιπτώσεις κατά τη διάρκεια της κατασκευής και της λειτουργίας στους πλησιέστερους ευαίσθητους αποδέκτες Τα αποτελέσματα του φωτομοντάζ όπου παρουσιάζεται η οπτική προβολή τμημάτων της εγκατάστασης προς θεατές που βρίσκονται στους οικισμούς αυτούς, καθώς και χάρτης με τα αποτελέσματα της ανάλυσης Ζωνών Οπτικής Όχλησης (ZVI) παρουσιάζονται στο Κεφάλαιο 825

46 Έργου: Σελίδα 46 από 92 Εικόνα 5-7 Άποψη προς την Κατεύθυνση του Προτεινόμενου GCS00 από τον Οικισμό των Κήπων (VP-6) Πηγή: EXERGIA έρευνα πεδίου (Μάρτιος 2015) Εικόνα 5-8 Άποψη προς την Κατεύθυνση του Προτεινόμενου GCS00 από τον Οικισμό της Γεμιστής (VP-7) Πηγή: EXERGIA έρευνα πεδίου (Μάρτιος 2015)

47 Έργου: Σελίδα 47 από 92 Εικόνα 5-9 Άποψη προς την Κατεύθυνση του Προτεινόμενου GCS00 από τον Οικισμό του Πέπλου (VP-8) Πηγή: EXERGIA έρευνα πεδίου (Μάρτιος 2015) Η ευαισθησία των οπτικών αποδεκτών του σταθμού συμπίεσης GCS00, βάσει του χαρακτηριστικού τύπου τοπίου, παρουσιάζεται στον παρακάτω πίνακα Πίνακας 5-2 Ευαισθησία των οπτικών αποδεκτών του GCS00 Θέση Απόσταση σε χλμ από το πλησιέστερο όριο της θέσης (κατά προσέγγιση) Κατεύθυνση θέασης του σταθμού συμπίεσης Είδος αποδέκτη Ευαισθησία VP-6 17 Νότια άποψη της θέσης του GCS00 Κοινότητα Χαμηλή VP-7 14 Ανατολική άποψη της θέσης του GCS00 Κοινότητα Χαμηλή VP-8 31 Νοτιοδυτική άποψη της θέσης του GCS00 Κοινότητα Χαμηλή Πηγή: EXERGIA (Μάρτιος 2015) 53 Βιοτικό Περιβάλλον Σχετική έρευνα πεδίου πραγματοποιήθηκε από ομάδα δύο εμπειρογνωμόνων στις 7 Μαΐου 2015, κατά μήκος της περιφέρειας του γηπέδου του σταθμού συμπίεσης (700 x 300 μ κατά προσέγγιση) με σκοπό να αξιολογηθεί η κατάσταση και η αφθονία αναπαραγόμενων ειδών πουλιών καθώς και άλλων ειδών σπονδυλωτών, και να καταγραφεί η βλάστηση Έγιναν επίσης διαδρομές μήκους περίπου 760 μ διαγωνίως εντός του γηπέδου του σταθμού συμπίεσης με σκοπό τον εντοπισμό Ορχιδοειδών (Orchidaceae)

48 Έργου: Σελίδα 48 από 92 Ερευνήθηκαν επίσης οι οδοί πρόσβασης Η τροποποίηση της όδευσης ήταν μόνο εν μέρει προσβάσιμη κατά τη χρονική στιγμή της έρευνας πεδίου, λόγω της βαλτώδους κατάστασης των λιβαδιών και των πλαγιών πλησίον του γηπέδου του σταθμού συμπίεσης Η θέση των σημείων παρατήρησης που αναφέρονται στις παραγράφους που ακολουθούν παρουσιάζεται στο Παράρτημα 51 Βιότοποι και Προστατευόμενες Περιοχές (GAL00-EXG-642-Y- TAE-5002-at12-trGR) 531 Βλάστηση και Χλωρίδα Η περιοχή γύρω από την προτεινόμενη θέση χαρακτηρίζεται από χαμηλούς, κυματοειδείς λόφους και αποτελείται από βοσκότοπους και εγκαταλελειμμένα χωράφια, καθώς και λίγες καλλιέργειες Το ίδιο το γήπεδο του συμπιεστή αποτελεί βοσκότοπο (πιθανότατα παρελθούσας γεωργικής χρήσης) και στο κέντρο του εντοπίζεται μια μικρή φυτεία ψευδοακακίας (Robinia pseudoacacia) ( EVR 8, βλέπε Παράρτημα 51) Η νοτιοανατολική γωνία ( EVR 4 & EVR 5 ) του γηπέδου φιλοξενεί μία συστάδα δέντρων ίδιου είδους Το βόρειο όριο του γηπέδου ( EVR 3 EVR 9 ) αποτελείται από νεαρές δρυς (Quercus), παλιούρια (Paliurus spina-cristi) και μελιές ή φράξους (Fraxinus) καθώς και άλλα είδη δέντρων εν είναι εμφανές εάν κάποια από τα δέντρα αυτά φυτεύτηκαν από τον ιδιοκτήτη της γης ή εάν προϋπήρχαν και μετατράπηκαν σε φυσικό «φράχτη» Ενδεχομένως να ήταν τμήμα ενός μεγαλύτερου δάσους που εκτεινόταν προς τα βόρεια και στη συνέπεια κατακερματίστηκε λόγω της διάνοιξης χωματόδρομων Κατά μήκος της διαδρομής εντός του γηπέδου του σταθμού συμπίεσης δεν παρατηρήθηκαν είδη Orchidaceae Κατά μήκος και των δύο δρόμων πρόσβασης υπάρχουν τμήματα δασών Quercus και παρόχθιες συστάδες ιτιών (Salix) και Fraxinus οι οποίες αναπτύσσονται γύρω από εποχικές λίμνες ή δασικά ρυάκια εν είναι γνωστό εάν τα ρυάκια αυτά διατηρούν νερό κατά τις περιόδους ξηρασίας, ωστόσο η βλάστηση είναι αρκετά ανεπτυγμένη, κάτι που αποτελεί ισχυρή ένδειξη ότι συνθήκες υγρασίας επικρατούν καθ όλη τη διάρκεια του έτους Αυτές οι μικρές λίμνες νερού και τα ρυάκια παρατηρήθηκαν στις θέσεις EVR 1, EVR 2 και EVR 10 και παρόλο που φαίνονται φυσικά ενδέχεται να έχουν τροποποιηθεί στο παρελθόν λόγω διάνοιξης δρόμων για τη διευκόλυνση των αγροτικών δραστηριοτήτων Ποτίστρες ζώων, όπως αυτές που παρατηρούνται στα "EVR 12" και "EVR 16" μπορεί επίσης να χρησιμεύουν τοπικά ως μικροί υγρότοποι Το αρχικό τμήμα της τροποποίησης της όδευσης του αγωγού (IP έως IP0002) διασχίζει καλλιέργειες, οι οποίες πλημμυρίζουν κατά την μεταφορά μεγάλων ποσοτήτων νερού από το

49 Έργου: Σελίδα 49 από 92 ποτάμι, όπως συνέβη και τον Μάιο του 2015 Στη συνέχεια, η τροποποιημένη όδευση διασχίζει βοσκότοπους και νεαρά δάση Quercus Συναντάει την όδευση της ΜΠΚΕ κατά προσέγγιση στη θέση IP Βιότοποι και Πανίδα Ορνιθοπανίδα Τριάντα έξι (36) είδη πτηνών παρατηρήθηκαν εντός ακτίνας 2 χλμ από το γήπεδο του σταθμού συμπίεσης ώδεκα (12) είδη αποτελούν υδρόβια και αρπακτικά πτηνά που είτε πετούσαν πάνω από το γήπεδο, είτε αναζητούσαν τροφή στα παρόχθια ενδιαιτήματα γύρω από τους Κήπους και τη Γεμιστή Είκοσι ένα (21) είδη, κυρίως στρουθιόμορφα, επιδεικνύουν σαφείς χωρικές ή αναπαραγωγικές συμπεριφορές Σε τρία (3) είδη άγνωστης ταυτότητας ταξινομικά, καθώς και στην περίπτωση του καστανολαίμη (Saxicola rubetra) δεν ήταν εφικτό να προσδιοριστεί το καθεστώς διαμονής Τα περισσότερα από τα είδη αυτά είναι τυπικά είδη των αγρών και πολλά επίσης είναι ανθρωπόφιλα ή προτιμούν να φωλιάζουν εντός ανθρώπινων οικισμών (πχ Ciconia ciconia) Ο Πίνακας 5-3 στη συνέχεια παρέχει συνολική πληροφόρηση σχετικά με την ορνιθοπανίδα Εντός και γύρω από το γήπεδο του σταθμού συμπίεσης, τα είδη σε μεγαλύτερη αφθονία (ή αυτά με τη μεγαλύτερη δραστηριότητα) είναι τα Miliaria calandra και ακολοθούν τα Sylvia communis, Luscinia megarhynchos, Lanius collurio και Emberiza melanocephala Εξ αυτών, μόνο τα Miliaria calandra ενδέχεται να αναπαράγονται εντός των ορίων του γηπέδου του σταθμού συμπίεσης, ενώ όλα αναπαράγονται σίγουρα στην περιφέρεια του γηπέδου του σταθμού συμπίεσης και στις γύρω περιοχές: είδη όπως τα Falco tinnunculus και Coracias garrulous αναμένεται να αναπαράγονται σε ακόμη μεγαλύτερη απόσταση και όχι στην περιοχή γύρω από το σταθμό συμπίεσης Πίνακας 5-3 Κοινή ονομασία Συγκεντρωτική Πληροφορία για την Ορνιθοπανίδα στη Θέση του GCS00 Επιστημονική ονομασία Κατάσταση στην περιοχή (σε ακτίνα 2 χλμ από το γήπεδο του σταθμού συμπίεσης) Παράρτημα της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για τα Πουλιά 1 Κορμοράνος Phalacrocorax carbo P 2 Κρυπτοτσικνιάς Ardeola ralloides F I 3 Λευκοτσικνιάς Egretta garzetta F I 4 Σταχτοτσικνιάς Ardea cinerea F 5 Λευκοπελαργός Ciconia ciconia F I 6 Μαυροπελαργός Ciconia nigra F I 7 Φιδαετός Circaetus gallicus F I

50 Έργου: Σελίδα 50 από 92 Κοινή ονομασία Επιστημονική ονομασία Κατάσταση στην περιοχή (σε ακτίνα 2 χλμ από το γήπεδο του σταθμού συμπίεσης) Παράρτημα της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για τα Πουλιά 8 Σταυραετός Hieraaetus pennatus P I 9 Καλαμόκιρκος Circus aeruginosus F I 10 Αετογερακίνα Buteo rufinus P I 11 (Κοινή) Γερακίνα Buteo buteo P 12 (Κοινό) Σαΐνι Accipiter brevipes P I 13 Βραχοκιρκίνεζο Falco tinnunculus B 14 εκαοχτούρα Streptopelia decaocto B 15 Τρυγόνι Streptopelia turtur B 16 Τσαλαπετεινός Upupa epops B 17 Χαλκοκουρούνα Coracias garrulus B I 18 Κατσουλιέρης Galerida cristata B 19 Σταυλοχελίδονο Hirundo rustica B 20 Μιλτοχελίδονο Cecropis daurica B 21 Κιτρινοσουσουράδα? Motacilla flava B 22 (Κοινό) Αηδόνι Luscinia megarhynchos B 23 Καστανολαίμης Saxicola rubetra B? 24 Θαμνοτσιροβάκος Sylvia communis B 25 Ωχροστριτσίδα Hippolais pallida B 26 Αετομάχος ο Lanius collurio B I ερυθρόνωτος 27 Παρδαλοκεφαλάς? Lanius nubicus B I 28 Γαιδουροκεφαλάς Lanius minor B I 29 (Κοινή) Καρακάξα Pica pica B 30 Χαβαρόνι Corvus monedula B 31 Ψαρόνι Sturnus vulgaris B 32 Συκοφάγος Oriolus oriolus B 33 Σπιτοσπουργίτης Passer domesticus B 34 Χωραφοσπουργίτης Passer hispaniolensis B 35 Αμπελουργός Emberiza B melanocephala 36 Τσιφτάς Miliaria calandra B Σημείωση: B: Σε αναπαραγωγή (Breeding), F: Σε αναζήτηση τροφής (Foraging), P: Περαστικά [Passing Fly-over)] Πηγή: EXERGIA έρευνα πεδίου, 2015 Λοιπά σπονδυλωτά είδη ενδιαφέροντος 2 Όσον αφορά στα ερπετά, το γήπεδο φιλοξενεί 3 και τα δύο είδη Testudo που είναι αναμενόμενα για τη συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή, δηλαδή τα Testudo graeca 4 και Testudo hermanni 5 Στο σημείο EVR 1 παρατηρήθηκε η Ευρωπαϊκή βαλτοχελώνα Emys orbicularis 6 2 Κοινά είδη ή taxa που δεν βρίσκονται υπό καθστώς απειλής όπως τα Rana spp, Lacerta trilineata, Natrix natrix κλπ παρατηρήθηκαν αλλά δεν αναφέρονται στην μελέτη αυτή 3 Παρατηρήθηκαν 3-4 φορές στην περιοχή 4 Τρωτό (V) στην Κόκκινη Λίστα του IUCN 5 Σχεδόν Απειλούμενα στην Κόκκινη Λίστα του IUCN (χρειάζεται επικαιροποίηση)

51 Έργου: Σελίδα 51 από 92 Εικόνα 5-10 Testudo Graeca (Μάιος 2015) Πηγή: EXERGIA έρευνα πεδίου, 2015 Εικόνα 5-11 Testudo Hermanni (Μάιος 2015) Πηγή: EXERGIA έρευνα πεδίου, Σχεδόν Απειλούμενα στην Κόκκινη Λίστα του IUCN (χρειάζεται επικαιροποίηση)

52 Έργου: Σελίδα 52 από 92 Αναφορικά με τα αμφίβια, παρατηρήθηκαν δύο είδη Salamandridae στις λίμνες και τα ρυάκια κατά μήκος των δρόμων πρόσβασης, καθώς και στις ποτίστρες ζώων πλησίον της τροποποίησης της όδευσης Σχετικές πληροφορίες παρέχονται στη συνέχεια (Πίνακας 5-4) Πίνακας 5-4 Συγκεντρωτική Πληροφορία για τα Αμφίβια Είδη Ενδιαφέροντος που Καταγράφηκαν κατά Μήκος των ρόμων Πρόσβασης και της Αλλαγής της Όδευσης Επιστημονική Σημεία Σχόλια ονομασία 7 παρατήρησης Triturus karelinii 8 EVR 1 Πιθανή παρουσία και στο EVR 2", που αποτελεί μια πολύ μεγάλη λίμνη ή ρυάκι, πιθανή τροφή στο "EVR 1" Τα άτομα στο EVR 1" είναι συμπάτρια με τα Lissotriton vulgaris και Emys orbicularis Lissotriton vulgaris EVR 1, EVR 12 Το είδος δεν βρίσκεται υπό καθεστώς απειλής αλλά αναφέρεται στην παρούσα μελέτη λόγω του ενδιαφέροντος συμπάτριού του Triturus karelinni και της σχετικά κοινής παρουσίας του στην περιοχή καθώς βρέθηκε σε 2 από τις 4 περιοχές 9 που ερευνήθηκαν Στο EVR 12, περίπου πενήντα (50) άτομα καταμετρήθηκαν στη θέση της ποτίστρας ( Εικόνα 5-12 και Εικόνα 5-13) Triturus? Lissotriton? EVR 16 Παρατηρήθηκαν νεαρά αλλά όχι ενήλικα άτομα, επομένως το είδος δεν αποσαφηνίστηκε Πηγή: EXERGIA έρευνα πεδίου, εν υπάρχει συσχέτιση με τις λατινικές ονομασίες αυτών των taxa 8 Σχεδόν Απειλούμενα στο Κόκκινο Βιβλίο της Ελλάδας Όλοι οι πληθυσμοί των νοτιοανατολικών Βαλκανίων και της βορειοανατολικής Τουρκίας πρόσφατα αποδόθηκαν στο νέο είδος Τriturus ivanbureschi (Wielstra & al 2013) 9 Τα σημεία αυτά ήταν τα EVR 1, EVR 10 και EVR 12

53 Έργου: Σελίδα 53 από 92 Εικόνα 5-12 Ποτίστρα Ζώων στο Σημείο EVR 12 Πηγή: EXERGIA έρευνα πεδίου, 2015 Εικόνα 5-13 Lissotriton Vulgaris που Κολυμπά στην Ποτίστρα του Σημείου EVR 12 Πηγή: EXERGIA έρευνα πεδίου, 2015

54 Έργου: Σελίδα 54 από 92 Μεγάλα θηλαστικά Όσον αφορά στα μεγάλα σαρκοφάγα, η περιοχή μεταξύ Γεμιστής και Κήπων είναι γνωστή ως σημαντική περιοχή για το τσακάλι (Canis aureus) με έξι (6) καταγεγραμμένες επικράτειες 10 Η νέα θέση του σταθμού συμπίεσης GCS00 παραμένει στην ίδια περιοχή η οποία, βάσει των δεδομένων του έτους 2013, εξακολουθεί να φιλοξενεί έναν τοπικό πληθυσμό τσακαλιών Παρόλο που το ίδιο το γήπεδο του συμπιεστή είναι απίθανο να χρησιμεύει ως βιότοπος αναζήτησης τροφής για τα τσακάλια (είναι ευρέως εκτεθειμένο και έχει χαμηλή βλάστηση θάμνων), τα ζώα ενδέχεται να συχνάζουν στις ρεματιές και τις συστάδες δάσους γύρω από αυτό 533 Προστατευόμενες Περιοχές εν υπάρχουν προστατευόμενες περιοχές/ περιοχές ενδιαφέροντος διατήρησης πλησίον της προτεινόμενης θέσης του σταθμού συμπίεσης στους Κήπους 54 Κοινωνικοοικονομικό Περιβάλλον 541 ημογραφικά Στοιχεία και Οικισμοί Λεπτομερής και σε βάθος ανάλυση των κοινωνικοοικονομικών δεδομένων ανά ήμο, συμπεριλαμβανομένου του ήμου Αλεξανδρούπολης, παρουσιάζεται στο Κεφάλαιο 6 της ΜΠΚΕ Υφιστάμενη Κατάσταση Φυσικού, Κοινωνικοοικονομικού Περιβάλλοντος και Πολιτιστικής Κληρονομιάς (GPL00-ASP-642-Y-TAE-0054_00-trGR), όπου αναλύονται εκτενώς σημαντικά δεδομένα του υφιστάμενου κοινωνικοοικονομικού περιβάλλοντος όπως δημογραφικά (πληθυσμός, ηλικιακή κατανομή, θρησκεία και εθνικότητες), οικονομία, απασχόληση και εισόδημα, χρήσεις γης και ιδιοκτησία, υποδομές του δήμου, δημόσιες υπηρεσίες και υπηρεσίες υγείας και εκπαίδευσης Οι πλησιέστεροι οικισμοί στην προτεινόμενη θέση του σταθμού συμπίεσης GCS00 είναι οι Κήποι (πληθυσμός 193 κάτοικοι, περίπου 1,9 χλμ νότια του GCS00), ο Πέπλος (πληθυσμός 1000 κάτοικοι, περίπου 2,8 χλμ νοτιοδυτικά του GCS00) και η Γεμιστή (πληθυσμός 230 κάτοικοι, περίπου 1,9 χλμ ανατολικά του GCS00) 10 εδομένα ΜΠΚΕ όπως παρατέθηκαν στην τεχνική έκθεση "ESIA_Greece_Annex_659_East_Jackal_ Baseline_Study_Greek στο (πρόσβαση: 13 Μαΐου 2015)

55 Έργου: Σελίδα 55 από Οικονομία, Εργασία και Εισόδημα Ο ήμος Αλεξανδρούπολης παρουσιάζει μεικτές οικονομικές δραστηριότητες Περίπου το 27% απασχολείται στην γεωργία και χαμηλότερα ποσοστά απασχολούνται σε τομείς όπως ο δημόσιος τομέας, οι κατασκευές και το εμπόριο, και ως υπάλληλοι σε μικρές επιχειρήσεις Ωστόσο, κατά μήκος του διαδρόμου της όδευσης του αγωγού, η αγροτική δραστηριότητα αποτελεί την κύρια οικονομική δραστηριότητα, αποτελώντας παράλληλα και την κύρια πηγή εργασίας Οι κυριότερες καλλιέργειες είναι το σιτάρι και το βαμβάκι και η κύρια κτηνοτροφική δραστηριότητα αφορά πρόβατα και κατσίκια εν υπάρχουν πολυετείς καλλιέργειες στην περιοχή Η πλειοψηφία των νοικοκυριών διατηρεί παράλληλες οικονομικές δραστηριότητες, αν και η κύρια πηγή εισοδήματος προέρχεται από τις αγροτικές δραστηριότητες, με τις συντάξεις να αποτελούν και αυτές ένα συμπληρωματικό εισόδημα Τα νοικοκυριά στην περιοχή γενικώς έχουν χαμηλά εισοδήματα (κάτω από 700 /μήνα) Η ανεργία στο ήμο φτάνει το 9% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού, με το 54% των ανέργων να προέρχονται από τον νέο πληθυσμό 543 Ιδιοκτησία γης και χρήσεις γης Η ιδιοκτησία γης στον ήμο Αλεξανδρούπολης φτάνει το 40% Οι κύριες χρήσεις γης του ήμου είναι οι παρακάτω: Μη αρδεύσιμη, αρόσιμη γη (κυρίως ετήσιες καλλιέργειες - σιτάρι και τριφύλλι) ασική περιοχή που χρησιμοποιείται για ξυλεία Μελισσοκομία 544 Υποδομές και ημόσιες Υπηρεσίες 5441 Εγκαταλελειμένα λατομεία Όπως αναφέρθηκε από το Τεχνικό Τμήμα Περιβάλλοντος και ιαχείρισης Υδάτων της Περιφερειακής Ενότητας Έβρου, σε συνάντηση που πραγματοποιήθηκε το Μάιο του 2015, η ευρύτερη περιοχή του GCS00 φιλοξενεί αρκετά εγκαταλελειμμένα λατομεία τα οποία απαιτούν αποκατάσταση και θα μπορούσαν να δεχθούν την περίσσεια χώματος από τις εργασίες επιχωμάτωσης και αποκατάστασης τοπίου (βλέπε Ενότητα 35) Αυτά τα εγκαταλελειμμένα λατομεία βρίσκονται πολύ κοντά σε δύο κόμβους της Εγνατίας Οδού:

56 Έργου: Σελίδα 56 από 92 ύο εγκαταλελειμμένα λατομεία πλησίον της Βιομηχανικής Περιοχής Αλεξανδρούπολης και Τρία εγκαταλελειμμένα λατομεία πλησίον του κόμβου Μάκρης Εικόνα 5-14 Εγκαταλελειμμένα λατομεία στην ευρύτερη περιοχή του GCS00 Εγκαταλελειμμένα λατομεία Πηγή: EXERGIA, 2015 Οι ανάγκες των λατομείων αυτών σε πληρωτικό υλικό για αποκατάσταση αναφέρονται σημαντικά μεγαλύτερες από την πιθανή περίσσεια ποσοτήτων από τα αναμενόμενα έργα εξομάλυνσης του γηπέδου του GCS00 και της αναβάθμισης των δρόμων πρόσβασης, ενώ το γεγονός ότι είναι προσβάσιμα μέσω τη Εγνατίας Οδού διευκολύνει την πιθανή μεταφορά υλικών Το θέμα θα συζητηθεί περαιτέρω με την Περιφερειακή Ενότητα Έβρου πριν την επιλογή της τελικής θέσης απόθεσης του πλεονάζοντος εκσκαφικού υλικού του Έργου ΤΑΡ 5442 Άλλα έργα υποδομής/ προγραμματισμένα έργα Η κυριότερη υποδομή στην περιοχή είναι ο αγωγός του ΕΣΦΑ και ο Μετρητικός Σταθμός βόρεια της προτεινόμενης θέσης του GCS00 σε απόσταση περίπου 1200 μ, ακριβώς δίπλα στην εγκεκριμένη θέση του Σταθμού Συμπίεσης Σε απόσταση περίπου 1000 μ νότια της νέας θέσης του γηπέδου του σταθμού συμπίεσης εντοπίζονται δυο πύργοι τηλεπικοινωνιών Όσον αφορά στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), υπάρχουν ορισμένες μικρές μονάδες φωτοβολταϊκών στην ευρύτερη περιοχή Επιπλέον, έχει υποβληθεί αίτημα για ένα αιολικό πάρκο πλησίον της προτεινόμενης θέσης, η αξιολόγηση του οποίου όμως εκκρεμεί από το 2009 και φαίνεται ανενεργό Σε κάθε περίπτωση, το προτεινόμενο αυτό έργο δεν δημιουργεί καμία επιπλοκή για το Έργο ΤΑΡ

57 Έργου: Σελίδα 57 από Πολιτιστική Κληρονομιά Στην περιοχή της προτεινόμενης θέσης του GCS00 εντοπίστηκαν συνολικά εννέα (9) θέσεις πολιτιστικής κληρονομιάς, που αποτελούνται από έξι (6) αρχαιολογικές θέσεις, δύο (2) θέσης Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς (ICH), και μία θέση υψηλού αρχαιολογικού δυναμικού Η περιοχή διερευνήθηκε πλήρως με εξαίρεση ορισμένα σημεία δύσκολα προσβάσιμα κατά τη χρονική στιγμή της έρευνας πεδίου λόγω πλημμύρων Εκ των εννέα (9) θέσεων που εντοπίστηκαν, έξι είναι χαμηλής σημασίας και/ή ποιότητας, μία είναι μέτριας και δύο υψηλής σημασίας και/ή ποιότητας Οι πιο σημαντικές θέσεις σε αυτή τη περιοχή περιλαμβάνουν: Οικοδομικά υπολείμματα και κιονόκρανο Κορινθιακού ρυθμού σε μη εντοπισμένη θέση στην περιοχή των Κήπων (AM 145) Αρχαίοι τάφοι (CH 355-E) Στρατιωτική κατασκευή πιθανά σχετιζόμενη με πολιτιστικό ανάχωμα (CH 356-E) Κεραμικά κτερίσματα (AM 141, AM 142, AM 143) Ο Πίνακας 5-5 παρακάτω παρουσιάζει την απογραφή των θέσεων πολιτιστικής κληρονομιάς στην περιοχή του προτεινόμενου GCS00 Οι θέσεις αυτές παρουσιάζονται στο Παράρτημα 54 Πολιτιστική Κληρονομιά (GCS00-EXG-642-Y-TAE-0002_at15-trGR) Από τις θέσεις που εντοπίστηκαν, τρείς μόνο βρίσκονται σε απόσταση μικρότερη από μ, από το γήπεδο του σταθμού συμπίεσης, τους δρόμους πρόσβασης ή την τροποποίηση της όδευσης του αγωγού

58 Σελίδα 58 από 92 Έργου: Πίνακας 5-5 Θέσεις Πολιτιστικής Κληρονομιάς στην Περιοχή του GCS00 IP Κωδικός θέσης Όνομα θέσης Πηγή Απόσταση από στοιχεία του Έργου (μ) Τύπος θέσης Περιγραφή Ημερομηνία CH-328-E Πέπλος3 15 η EBA >50-60 μ από το δρόμο πρόσβασης 145 μ από αγωγό ICH Απολιθωμένα υπολείμματα ξύλου Αβέβαιη 2-03 έως 2-04 AM141 Κήποι1 Αυτοψία Φεβρουάριος 2015 Εντός του γηπέδου του GCS00 A ιάσπαρτα κεραμικά κτερίσματα 2-03 έως 2-14 AM142 Κήποι2 Αυτοψία Φεβρουάριος 2015 Εντός του γηπέδου του GCS00 A ιάσπαρτα κεραμικά κτερίσματα και πιθανώς προϊστορικό εργαλείο Αβέβαιη Πιθανώς στην αρχή του 20 ου αιώνα 2-14 έως 2-15 AM145 Κήποι4 Βιβλιογραφική έρευνα >50-60 μ από δρόμο πρόσβασης A Οικοδομικά υπολείμματα (τυχαία ευρήματα) Πιθανώς από τον 3 ο αιώνα μχ 2-16 έως 2-17 CH-357-E Πέπλος6 Αυτοψία Νοέμβριος 2012 >50-60 μ από δρόμο πρόσβασης AHAP Μια περιοχή με μια συστάδα δέντρων κοντά στο Πέπλος5 Πιθανά περιοχή με θέση πολιτιστικού αναχώματος Τμήμα στήλης πιθανά με ενεπίγραφη επιφάνεια Πληροφορίες για αρχαίους τύμβους στην περιοχή αυτή Αβέβαιη 2-16 έως 2-17 CH-356-E Πέπλος5 Αυτοψία Νοέμβριος 2013 >50-60 μ από δρόμο πρόσβασης ICH Ανάχωμα καλυμμένο με θάμνους εν μέσω καλλιεργημένων χωραφιών Η κατάθλιψη στην κορυφή πιθανότατα αποδεικνύει πρόσφατα λεηλατημένο τύμβο Μία δεύτερη τρύπα πιθανά να ανήκει σε στρατιωτικό πυροβολείο Ένα κυλινδρικό χερούλι στα γύρω χωράφια Αβέβαιη 2-17 έως 2-19 AM143 Κήποι3 Αυτοψία Φεβρουάριος μ από αγωγό A Εκτενή διάσπαρτα κεραμικά κτερίσματα Αβέβαιη

59 Έργου: Σελίδα 59 από 92 IP Κωδικός θέσης Όνομα θέσης Πηγή Απόσταση από στοιχεία του Έργου (μ) Τύπος θέσης Περιγραφή Ημερομηνία 2-17 έως 2-18 CH-327-E Πέπλος1 15 η EBA >50-60 μ από δρόμο πρόσβασης A Τυχαία ευρήματα καταγεγραμμένα κατά μήκος του ποταμού Αβέβαιη 2-18 έως 2-19 CH-355-E Πέπλος4 Αυτοψία Νοέμβριος 2012 >50-60 μ από δρόμο πρόσβασης A Καταγεγραμμένος αρχαίος τάφος Αβέβαιη Πηγή: EXERGIA, έρευνες πεδίου, Μάρτιος 2015

60 Έργου: Σελίδα 60 από 92 6 ιαβούλευση με Ενδιαφερόμενα Μέρη 61 Εισαγωγή Η διαβούλευση με ενδιαφερόμενα μέρη αποτελεί βασικό στοιχείο της διαδικασίας του έργου ΤΑΡ, και ως τέτοιο έχει σημαντικό ρόλο κατά την διαδικασία της ΜΠΚΕ Σκοπός της διαβούλευσης με ενδιαφερόμενα μέρη είναι να επιτραπεί σε αυτά να αλληλεπιδρούν με τη διαδικασία λήψης αποφάσεων, να εκφράζουν τις απόψεις τους και να επηρεάζουν τον τρόπο αντιμετώπισης και τις τεχνικές λύσεις που προτείνονται σχετικά με τις ανησυχίες που εκφράζονται κατά τη διάρκεια της διαδικασίας Η διαβούλευση με ενδιαφερόμενα μέρη για τον φάκελο τροποποίησης ΑΕΠΟ Ελλάδας ακολούθησε τις ίδιες αρχές Οι βασικοί στόχοι της διαβούλευσης με τα ενδιαφερόμενα μέρη είναι: να διασφαλιστεί το ότι παρέχονται επαρκείς και έγκαιρες πληροφορίες σε αυτούς που επηρεάζονται από το έργο να δοθεί σε αυτές τις ομάδες επαρκής δυνατότητα να εκφράσουν τις απόψεις και τις ανησυχίες τους και να διασφαλιστεί το ότι τα σχόλια λαμβάνονται εγκαίρως ώστε να μπορούν να ληφθούν υπόψη στις αποφάσεις που αφορούν το έργο Η εταιρεία TAP AG διαβουλεύεται με τα ενδιαφερόμενα μέρη στην Ελλάδα από το 2008 κατά την διάρκεια των διαφόρων φάσεων του Έργου, οι οποίες παρουσιάζονται στην παρακάτω Εικόνα Η διαδικασία της διαβούλευσης με ενδιαφερόμενα μέρη για την υποστήριξη της ΜΠΚΕ του TAP και της τροποποίησης ΑΕΠΟ περιλαμβάνει 6 φάσεις ώστε να διασφαλίσει ότι μία συνεχής, κατανοητή, και πολιτισμικά κατάλληλη προσέγγιση ακολουθείται για τη διαβούλευση και τη δημοσιοποίηση του έργου βλ Εικόνα 6-1 Όπως φαίνεται στην Εικόνα, οι Φάσεις έχουν ολοκληρωθεί και οι Φάσεις έχουν προγραμματιστεί Η εταιρεία TAP AG έχει αναπτύξει ένα πλήρες Σχέδιο ιαβούλευσης με Ενδιαφερόμενα Μέρη (Σ ΕΜ) το οποίο επικαιροποιείται και προσαρμόζεται κατά την εξέλιξη του Έργου Περαιτέρω λεπτομέρειες για τις λεπτομερείς δραστηριότητες και τα αποτελέσματα των Φάσεων 1 έως 5 παρουσιάζονται στο Κεφάλαιο 72 (GPL00-ASP-642-Y-TAE-0055-trGR) της ΜΠΚΕ

61 Έργου: Σελίδα 61 από 92 Εικόνα 6-1 Φάσεις ιαβούλευσης TAP υτικό Τμήμα TAP Ανατολικό Τμήμα Φάση 1 Προκαταρκτική Οριοθέτηση Στρατηγική διαβούλευση με την κυβέρνηση και με ανθρώπους κλειδιά προκειμένου να παρασχεθούν πληροφορίες σχετικά με το έργο, να εκτιμηθεί η βιωσιμότητά του και να εντοπιστούν τυχόν βασικά θέματα σε αρχικό στάδιο Φάση 1&2 Επαλήθευση της Όδευσης Στρατηγική διαβούλευση με την κυβέρνηση και με ανθρώπους κλειδιά προκειμένου να παρασχεθούν πληροφορίες σχετικά με το έργο, να εκτιμηθεί η βιωσιμότητά του και να εντοπιστούν τυχόν βασικά θέματα σε αρχικό στάδιο Φάση 2 Βελτιστοποίηση Όδευσης Κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης, το έργο παρουσιάζεται στις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές και στις ενδεχομένως επηρεαζόμενες κοινότητες, προκειμένου να εντοπιστούν τυχόν βασικά θέματα και ευαίσθητα σημεία, όπως τοποθεσίες ενδιαφέροντος, που πρέπει να ληφθούν υπόψη κατά την επιλογή της όδευσης παρουσία ευπαθών ομάδων καθώς επίσης και με σκοπό τη συλλογή πληροφοριών σχετικά με την υφιστάμενη κατάσταση Φάση 3 Οριοθέτηση του περιεχομένου της ΜΠΚΕ Νέα επαφή με τα ενδιαφερόμενα μέρη με τα οποία υπήρξε επικοινωνία κατά τη φάση βελτιστοποίησης όδευσης σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο και επίσης με τα ενδιαφερόμενα μέρη που βρίσκονται κατά μήκος της όδευσης που επιλέχθηκε Σκοπός της παρούσας φάσης είναι η παροχή περαιτέρω λεπτομερειών αναφορικά με το έργο και η συλλογή πληροφοριών σχετικά με το πεδίο, την προσέγγιση, τα βασικά θέματα και τα βασικά ενδιαφερόμενα μέρη με τα οποία πρέπει να πραγματοποιηθούν διαβουλεύσεις Φάση 3 Οριοθέτηση του περιεχομένου της ΜΠΚΕ ιαβούλευση με τους βασικούς ενδιαφερόμενους, όπως οι εθνικές, περιφερειακές και δημοτικές αρχές, καθώς και μη κυβερνητικές οργανώσεις και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη, προκειμένου να ενημερωθούν για την επιλογή της όδευσης και το σχεδιασμό του έργου και να κατανοήσουν τυχόν ζητήματα που μπορεί να διαμορφώσουν το περιεχόμενο της ΜΠΚΕ και την ανάπτυξη μέτρων αντιμετώπισης για το έργο Ολοκληρώθηκαν Φάση 4 Κύρια Φάση Προετοιμασίας της ΜΠΚΕ ιατήρηση των σχέσεων που αναπτύχθηκαν κατά τις προηγούμενες φάσεις και διασφάλιση του εντοπισμού όλων των θεμάτων που αφορούν τα ενδιαφερόμενα μέρη Εκ νέου επαφή με τις εθνικές και τοπικές αρχές και τις επηρεαζόμενες κοινότητες κατά μήκος της διαδρομής του αγωγού που έχει επιλεγεί, με στόχο την ενημέρωση για την εξέλιξη του έργου και τη δυνατότητα να σχολιάσουν, να εκφράσουν τυχόν ανησυχίες και να συζητήσουν θέματα Εξοικείωση των ενδιαφερομένων μερών με τον μηχανισμό διατύπωσης παραπόνων και ενημέρωση σχετικά με τις επόμενες φάσεις του έργου Φάση 5 Οριστικοποίηση & ημοσιοποίηση Παρουσίαση της τελικής έκθεσης ΜΠΚΕ στα ενδιαφερόμενα μέρη στο τέλος της διαδικασίας ΜΠΚΕ Θα παρουσιαστούν πληροφορίες για τις επιπτώσεις του έργου, καθώς επίσης και τα μέτρα αντιμετώπισης που έχουν σχεδιαστεί για την ελαχιστοποίησή τους, ή, εφόσον οι επιπτώσεις είναι θετικές, για τη ενίσχυσή τους Φάση 5-1 ιαβούλευση της Τροποποίησης ΑΕΠΟ: Παρουσίαση στα ενδιαφερόμενα μέρη των αλλαγών της όδευσης και των υπόλοιπων τροποποιήσεων που ενσωματώθηκαν στο έργο, σαν αποτέλεσμα της δημόσιας διαβούλευσης της ΜΠΚΕ και της εξέλιξης του τεχνικού σχεδιασμού Φάση 5-2 ημοσιοποίηση της Τροποποίησης ΑΕΠΟ: Παρουσίαση της τελικής έκθεσης Τροποποίησης ΑΕΠΟ στα ενδιαφερόμενα μέρη, παράλληλα με παροχή πληροφόρησης για το έργο και για τα μέτρα αντιμετώπισης επιπτώσεων Φάση 6 Συνεχής ιαβούλευση Συνεχής διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη καθ όλη τη διάρκεια ζωής του έργου, με στόχο τη διατήρηση της σχέσης μεταξύ της εταιρείας ΤΑΡ AG και των ενδιαφερομένων μερών Προγραμματίστηκαν Πηγή: ETG (2015)

62 Έργου: Σελίδα 62 από 92 Κατά τις Φάσεις της ιαδικασίας της ιαβούλευσης με τα ενδιαφερόμενα μέρη στην πορεία του Έργου, ενεπλάκησαν όλα τα επίπεδα αρχών, μη κυβερνητικών οργανισμών, τοπικών κοινοτήτων και άλλων ενδιαφερομένων μερών όπου παρουσιάστηκε το Έργο, συλλέχθηκαν πληροφορίες σχετικές με τη διαδικασία επιλογής όδευσης, διευκρινίστηκαν συγκεκριμένες απαιτήσεις, προσδοκίες και προτιμήσεις βασικών ενδιαφερόμενων μερών περιλαμβανομένων προτάσεων σχετικών με οποιαδήποτε συμπληρωματικά ή βελτιωτικά μέτρα Η παρούσα ενότητα της μελέτης τροποποίησης ΑΕΠΟ συνοψίζει τη διαβούλευση που πραγματοποιήθηκε με ενδιαφερόμενα μέρη, ως υποστηρικτική ενέργεια κατά τη φάση της μελέτης τροποποίησης ΑΕΠΟ ιαιρείται στις παρακάτω ενότητες: ραστηριότητες διαβούλευσης με ενδιαφερόμενα μέρη στα πλαίσια της μελέτης τροποποίησης ΑΕΠΟ Αποτελέσματα της μελέτης τροποποίησης ΑΕΠΟ Αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της διαβούλευσης που πραγματοποιήθηκε στη φάση της μελέτης τροποποίησης ΑΕΠΟ Μηχανισμός διατύπωσης παραπόνων Παρακολούθηση και Πληροφόρηση, και Επόμενα στάδια 62 Κύριες ραστηριότητες ιαβούλευσης στην μελέτη τροποποίησης ΑΕΠΟ 621 Στόχοι Ο στόχος της διαβούλευσης στην μελέτη τροποποίησης ΑΕΠΟ ήταν να ενημερωθούν επαρκώς τα εμπλεκόμενα μέρη για τις αλλαγές στην τοποθεσία και το σχεδιασμό του Σταθμού Συμπίεσης GCS00, να παρουσιαστεί η νέα θέση του GCS00, οι αλλαγές στην όδευση του αγωγού και των δρόμων πρόσβασης που συνδέονται με αυτόν, να διασφαλιστεί ότι τα ενδιαφερόμενα μέρη είχαν την ευκαιρία να υποβάλουν ερωτήσεις και να εκφράσουν τις απόψεις και τις ανησυχίες τους και να διασφαλιστεί ότι τα ενδιαφερόμενα μέρη είναι εξοικειωμένα με το Μηχανισμό ιατύπωσης Παραπόνων και έχουν πληροφόρηση αναφορικά με τα επόμενα στάδια του Έργου

63 Έργου: Σελίδα 63 από 92 Αυτή η φάση διαβούλευσης επικεντρώθηκε μόνο στο τοπικό επίπεδο, σε διαβουλεύσεις με εκπροσώπους στους δήμους, επικεφαλής κοινοτήτων και το κοινό των οικισμών που ενδέχεται να επηρεάζονται από τις αλλαγές στην όδευση 622 Προσδιορισμός Ενδιαφερόμενων Μερών Το Σ ΕΜ ορίζει τα ενδιαφερόμενα μέρη ως άτομα ή ομάδες που επηρεάζονται ή είναι πιθανό να επηρεαστούν (άμεσα ή έμμεσα) από το έργο (τα επονομαζόμενα «επηρεαζόμενα μέρη») ή ενδέχεται να έχουν κάποιο συμφέρον σε σχέση με το έργο («λοιπά ενδιαφερόμενα μέρη») 11 Η διαδικασία αποσκοπεί επίσης στον προσδιορισμό του ποιοι εμπλεκόμενοι φορείς ενδέχεται να έχουν θετική ή αρνητική επίπτωση ή επιρροή στο έργο Για την μελέτη τροποποίησης ΑΕΠΟ, τα ενδιαφερόμενα μέρη που εντοπίστηκαν ως συναφή για την διαβούλευση ήταν ο ήμος Αλεξανδρούπολης, όπου τοποθετείται ο νέος GCS00 και οι κοινότητες Πέπλος, Κήποι και Γεμιστή, οι οποίες βρίσκονται σε σχετικά κοντινή απόσταση από τη θέση του νέου GCS ραστηριότητες ιαβούλευσης ιοργανώθηκε μία κατά πρόσωπο συνάντηση στο ήμο Αλεξανδρούπολης Στόχος της συνάντησης με τον ήμαρχο ήταν να διευκολυνθεί η διαδικασία της μελέτης τροποποίησης ΑΕΠΟ, να παρουσιαστούν οι αλλαγές του έργου, η λογική και οι αιτίες που οδήγησαν σε αυτές τις αλλαγές, να ληφθεί παρατηρήσεις και σχόλια από το ήμαρχο, να ενημερωθεί ο ήμαρχος για τις επικείμενες συναντήσεις με τις τοπικές κοινότητες του ήμου του καθώς και να συζητηθούν τα επόμενα στάδια του έργου Μία ανοιχτή παρουσίαση διοργανώθηκε στην κοινότητα Πέπλου με την επιπλέον συμμετοχή ανθρώπων από τους γειτονικούς οικισμούς των Κήπων και της Γεμιστής Η οργάνωση της παρουσίασης στον Πέπλο έγινε σε συνεννόηση με την Κοινοτάρχη Πέπλου (επίσης επικεφαλής των οικισμών Κήποι και Γεμιστή), λόγω του γεγονότος ότι οι οικισμοί Κήποι και Γεμιστή φέρεται να έχουν πολύ λίγους κατοίκους Κατά τη διάρκεια της παρουσίασης, δόθηκαν πληροφορίες σχετικά με τις αλλαγές του έργου, τους λόγους που οδήγησαν σε αυτές και τις πιθανές επιπτώσεις που σχετίζονται με αυτές, ενώ παρουσιάστηκαν και τα προτεινόμενα μέτρα αντιμετώπισης που αποσκοπούν στην αποφυγή ή την ελαχιστοποίηση των όποιων επιπτώσεων 11 Ορισμός σύμφωνα με τις Απαιτήσεις Επίδοσης (PR) 10 της ΕΤΑΑ (EBRD) ημοσιοποίηση πληροφοριών και συμμετοχή ενδιαφερόμενων μερών (σημείο 8)

64 Έργου: Σελίδα 64 από ιαφημιστική εκστρατεία Εκτός από τα παραπάνω, συντονίστηκε από το έργο μια εκστρατεία στα μέσα ενημέρωσης, η οποία περιελάμβανε τη δημοσίευση ανακοίνωσης σε τοπική εφημερίδα πριν τις συναντήσεις δημόσιας διαβούλευσης Επιπλέον, έγινε διανομή επικοινωνιακού υλικού με πληροφορίες για το έργο όπως είναι το φυλλάδιο του έργου και το φυλλάδιο με τις Ερωτήσεις/Απαντήσεις με πληροφορίες για το έργο (συμπεριλαμβανομένου και του Μηχανισμού ιατύπωσης Παραπόνων) Παράλληλα, τοποθετήθηκαν αφίσες για την διαβούλευση σε δημόσια σημεία πριν από την παρουσίαση Η ανοιχτή παρουσίαση στον Πέπλο έλαβε χώρα απογευματινή ώρα, ύστερα από αίτημα της τοπικής κοινότητας, προκειμένου να διευκολυνθεί η προσέλευση του κόσμου 63 Αποτελέσματα της ιαβούλευσης 631 Βασικά θέματα που τέθηκαν Κατά την διάρκεια των διαβουλεύσεων, τέθηκαν κάποια θέματα που σχετίζονταν κυρίως με την απόκτηση γης και τις αποζημιώσεις Η ομάδα του έργου έδωσε έμφαση στη φύση της εγκατάστασης και τις πιθανές επιπτώσεις που σχετίζονται με την ποιότητα της ατμόσφαιρας, το θόρυβο και το τοπίο Παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα των μελετών που εκπονήθηκαν για την εκτίμηση αυτών των επιπτώσεων, ενώ συζητήθηκαν και τα σχετικά μέτρα αντιμετώπισης 632 Συμμετοχή ενδιαφερόντων Η προσέλευση ήταν χαμηλή, λόγω των παρακάτω αιτιών: Η αλλαγή της θέσης του GCS00 ήταν ήδη γνωστή στους ντόπιους, εδώ και αρκετό καιρό, λόγω της διαδικασίας δουλείας και απόκτησης γης που βρίσκεται σε εξέλιξη για αγροτεμάχια στη νέα θέση Μετά τη δραστηριοποίηση της ομάδας Απόκτήσης Γης στο πεδίο, το ενδιαφέρον για το έργο περιορίζεται μόνο σε εκείνους τους κατοίκους που επηρεάζονται άμεσα από το αποτύπωμα του έργου, δηλαδή οι ιδιοκτησίες τους διασχίζονται από τον αγωγό ή τις εγκαταστάσεις του έργου Η υπόλοιπη κοινότητα παρουσιάζει πολύ χαμηλό ενδιαφέρον για τις εξελίξεις του έργου

65 Έργου: Σελίδα 65 από 92 Άνθρωποι στην περιοχή είναι ήδη εξοικειωμένοι με εγκαταστάσεις έργων λόγω της ύπαρξης του σταθμού μέτρησης και ρύθμισης του ΕΣΦΑ και της διαδικασίας δημόσιας διαβούλευσης για την προγενέστερη θέση του GCS00 Αξίζει να σημειωθεί ότι ενημερωτικές συναντήσεις της ομάδας Κτήσης Γης είχαν ήδη πραγματοποιηθεί στην περιοχή μόλις μερικές εβδομάδες πριν από τις συναντήσεις της διαβούλευσης για την Τροποποίηση της ΑΕΠΟ 64 Αξιολόγηση της Αποτελεσματικότητας των ιαβουλεύσεων Σε γενικές γραμμές η διαβούλευση ήταν επιτυχής ως προς την επίτευξη των στόχων της, την παρουσίαση των αλλαγών της θέσης του GCS00 στα εμπλεκόμενα μέρη και την καταγραφή των σχολίων και των παρατηρήσεων τους Η διαβούλευση πραγματοποιήθηκε όπως είχε προγραμματιστεί Κατά τη διάρκεια, καθώς και στο τέλος της συνάντησης στον Πέπλο, πραγματοποιήθηκε αξιολόγηση προκειμένου να εκτιμηθεί εάν η συνάντηση ήταν: απαλλαγμένη από χειραγώγηση, παρεμβολές, και εκφοβισμό, και διεξήχθη με βάση έγκαιρες, αξιόπιστες, κατανοητές και προσβάσιμες πληροφορίες σε κατάλληλη μορφή για το κοινό Παρόλο που η ομάδα παρείχε την επιλογή να γίνει γραπτώς η αξιολόγηση, δεν συλλέχθηκαν φόρμες αξιολόγησης λόγω της χαμηλής συμμετοχής στη διαβούλευση και της έντονης προτίμησης των συμμετεχόντων να παρέχουν προφορική αξιολόγηση των συναντήσεων Τα βασικά αποτελέσματα των συζητήσεων με τους συμμετέχοντες είναι τα παρακάτω: Οι συμμετέχοντες θεώρησαν ότι είχαν την δυνατότητα να θέσουν όλες τις ερωτήσεις που ήθελαν και στην πλειοψηφία τους ήταν ικανοποιημένοι με τις απαντήσεις που δόθηκαν από την ομάδα έργου Συνολικά είχαν την αίσθηση ότι δόθηκε ικανοποιητικός χρόνος για τις ερωτήσεις / απαντήσεις Οι συμμετέχοντες συμφώνησαν με τη λογική που οδήγησε στην αλλαγή της θέσης του Σταθμού Συμπίεσης GCS00, δεν εκφράστηκε καμία ανησυχία σχετικά με τη νέα θέση, ενώ επιβεβαιώθηκε η χρησιμότητα της διαδικασίας διαβούλευσης

66 Έργου: Σελίδα 66 από Μηχανισμός ιατύπωσης Παραπόνων Η εταιρεία TAP AG έχει καθιερώσει Μηχανισμό ιατύπωσης Παραπόνων προκειμένου να είναι ενήμερη και να ανταποκρίνεται στις ανησυχίες των ενδιαφερόμενων μερών και να διευκολύνει την επίλυση παραπόνων που διατυπώνονται από τα ενδιαφερόμενα μέρη σύμφωνα με τις απαιτήσεις της ΕΤΑΑ και τις βέλτιστες πρακτικές του κλάδου Ο Μηχανισμός ιατύπωσης Παραπόνων παρουσιάζεται στην ΜΠΚΕ του έργου ενώ η διαδικασία διαχείρισης των παραπόνων παρουσιάζεται στο έγγραφο «Μηχανισμός παραπόνων τρίτων μερών Φάση προ κατασκευής (TAP-EXT-MA-0001) Ο παρών φάκελος τροποποίησης ΑΕΠΟ καλύπτεται επίσης από τον Μηχανισμό ιατύπωσης Παραπόνων 66 Παρακολούθηση και Πληροφόρηση Η εταιρεία ΤΑΡ AG έχει δημιουργήσει μια Βάση εδομένων Ενδιαφερομένων Μερών (Β ΕΜ) και ιαβουλεύσεων, η οποία θα χρησιμοποιηθεί ως το κυριότερο τεχνικό εργαλείο για τη διατήρηση αρχείων όλων των δραστηριοτήτων διαβούλευσης με τους εμπλεκόμενους φορείς για λογαριασμό του έργου ΤΑΡ Όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς και οι διαβουλεύσεις για το Έργο, καθώς και τα ζητήματα που τέθηκαν και οι δεσμεύσεις που έγιναν κατά τη διάρκεια των διαβουλεύσεων, θα καταχωρούνται στη βάση δεδομένων από το αντίστοιχο προσωπικό του ΤΑΡ και των αναδόχων Η Βάση εδομένων Ενδιαφερομένων Μερών περιλαμβάνει επίσης ένα αρχείο παραπόνων, το οποίο θα χρησιμοποιηθεί για την καταγραφή και παρακολούθηση των παραπόνων και καταγγελιών που λαμβάνονται από την ΤΑΡ Όλες οι δραστηριότητες στα πλαίσια του φακέλου τροποποίησης ΑΕΠΟ καταγράφονται σε αυτή την βάση 67 Επόμενα Στάδια ιαβούλευσης Η επόμενη φάση της ιαβούλευσης θα είναι η δημοσιοποίηση του φακέλου τροποποίησης ΑΕΠΟ μετά την κατάθεση του φακέλου στις αρχές Το στάδιο αυτό, συμπεριλαμβάνει παρουσίαση της μελέτης στα εμπλεκόμενα μέρη Οι δραστηριότητες διαβούλευσης θα διοργανωθούν προκειμένου να παρουσιαστούν τα αποτελέσματα της μελέτης και να ληφθούν σχόλια και παρατηρήσεις Οι διαβουλεύσεις θα οργανωθούν σε τοπικό επίπεδο Ηλεκτρονική έκδοση του φακέλου τροποποίησης ΑΕΠΟ θα είναι επίσης διαθέσιμη στην ιστοσελίδα της εταιρίας Σε συνέχεια της

67 Έργου: Σελίδα 67 από 92 κατάθεσης του φακέλου, η εταιρεία θα διοργανώσει τοπικές συναντήσεις για να παρουσιάσει την εξέλιξη Η διαδικασία δημοσιοποίησης θα επιτρέψει στην εταιρεία TAP AG να παρέχει πληροφορίες για τον φάκελο τροποποίησης ΑΕΠΟ και περισσότερες λεπτομέρειες για τις επιπτώσεις του Έργου και τα μέτρα αντιμετώπισης Θα δώσει επίσης την ευκαιρία για επιπλέον ερωτήσεις και απαντήσεις όσον αφορά το Έργο, διευκολύνοντας τη συνεχή συμμετοχή των ενδιαφερόμενων μερών στην διαδικασία λήψης αποφάσεων του Έργου

68 Έργου: Σελίδα 68 από 92 7 Αποτελέσματα περιβαλλοντικής παρακολούθησης Η ΜΠΚΕ για το έργο TAP υποβλήθηκε τον Ιούνιο του 2013, και συμπληρώθηκε με ένα συμπληρωματικό τεύχος στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2014 Η Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων για το έργο TAP εκδόθηκε την 12η Σεπτεμβρίου 2014 Μία μελέτη τροποποίησης της ΑΕΠΟ υποβλήθηκε στο Υπουργείο Ανάπτυξης (πλέον Υπουργείο Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού) το εκέμβριο του 2014 Επιπρόσθετα, ένα Συμπληρωματικό Τεύχος της Τροποποίησης ΑΕΠΟ υποβλήθηκε τον Απρίλιο του 2015 στο Υπουργείο Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού Ως αποτέλεσμα των προαναφερθέντων, η Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων τροποποιήθηκε το Νοέμβριο του 2015 Ο τεχνικός σχεδιασμός του έργου TAP είναι ακόμη σε εξέλιξη, ενώ διαδικασίες επιλογής του εργολάβου κατασκευής έχουν ξεκινήσει Καμία εργασία για κανένα μέρος του έργου δεν έχει ξεκινήσει, και κατά συνέπεια δεν υπάρχουν αποτελέσματα παρακολούθησης

69 Έργου: Σελίδα 69 από 92 8 Εκτίμηση και Αξιολόγηση Επιπτώσεων και Μέτρα Αντιμετώπισης 81 Εισαγωγή Στην παρούσα ενότητα αναγνωρίζονται και αξιολογούνται οι περιβαλλοντικές και κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις, οι επιπτώσεις στην πολιτιστική κληρονομιά και οι πιθανοί κίνδυνοι από τις αλλαγές στο έργο που παρουσιάζονται στον φάκελο τροποποίησης ΑΕΠΟ, και περιγράφονται τα προβλεπόμενα μέτρα για την αντιμετώπιση τους Η σημασία των υπολειμματικών επιπτώσεων και κινδύνων εκτιμάται λαμβάνοντας υπ όψιν την εφαρμογή μέτρων αντιμετώπισης Αυτά είναι, είτε ενσωματωμένα στη μελέτη του έργου, δηλ κυρίως μέσω της όδευσης και των προσπαθειών επιλογής χωροθέτησης για την αποφυγή ή την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων στο φυσικό και κοινωνικοοικονομικό (περιλαμβανομένης της πολιτιστικής κληρονομιάς) περιβάλλον και τη χρησιμοποίηση βέλτιστων διαθέσιμων τεχνικών ως αναφορά σχεδιασμού των εγκαταστάσεων ή προσδιορίζονται επιπρόσθετα ως μέρος αυτής της εκτίμησης Τα μέτρα της τελευταίας περίπτωσης θα πρέπει να αναλυθούν και να υλοποιηθούν κατά την τελική μελέτη του Έργου Γίνεται αναφορά στο Παράρτημα 5 της ΜΠΚΕ (GPL00-ASP-642-Y-TAE-0053-at01-trGR) όπου παρουσιάζονται οι λεπτομέρειες της μεθόδου για την αξιολόγηση των επιπτώσεων Ομοίως με την ΜΠΚΕ, το πεδίο εφαρμογής της αξιολόγησης του φακέλου τροποποίησης ΑΕΠΟ καλύπτει τις τρεις κύριες φάσεις του έργου: Κατασκευή και οκιμαστική Λειτουργία Λειτουργία και Συντήρηση, και Τερματισμός Λειτουργίας και Αποκατάσταση Η εκτίμηση και αξιολόγηση των επιπτώσεων θα πραγματοποιηθεί σε συνάρτηση με τους πόρους/αποδέκτες Η νέα θέση του GCS00 παρουσιάζεται με συστηματικό τρόπο αναλύοντας τα παρακάτω: Προβλεπόμενες επιπτώσεις την ευαισθησία των επηρεαζόμενων πόρων/αποδεκτών και το μέγεθος των πιθανών επιπτώσεων/κινδύνων, πριν την εφαρμογή οποιουδήποτε μέτρου αντιμετώπισης

70 Έργου: Σελίδα 70 από 92 Ενσωμάτωση μέτρων για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων / κινδύνων βασικά μέτρα που υιοθετούνται, καθώς επίσης και ανάλυση των διάφορων εναλλακτικών που εξετάζονται όπου είναι απαραίτητο, και Σημασία των υπολειμματικών επιπτώσεων σημασία των τυχόν υπολειμματικών επιπτώσεων μετά την ενσωμάτωση των μέτρων αντιμετώπισης, είτε είναι ασήμαντες, μικρές, μέτριες είτε μεγάλες (οι μεγάλες επιπτώσεις ενδέχεται να προκαλούν μεγάλη ανησυχία στους εμπλεκόμενους φορείς) Οι επιπτώσεις που αξιολογούνται στις παρακάτω ενότητες είναι επομένως εκείνες που δεν μπορούσαν να αποφευχθούν ή να αντιμετωπιστούν περαιτέρω μέσω της βελτιστοποίησης της όδευσης και απαιτούν συμπληρωματικά μέτρα αντιμετώπισης Θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι η βελτιστοποίηση της όδευσης είναι μια συνεχής διαδικασία βασισμένη σε διαθέσιμους περιορισμούς και στοιχεία Κατά τη διάρκεια της προκατασκευαστικής φάσεως, θα πραγματοποιηθεί επιπρόσθετη επιτόπου βελτιστοποίηση της όδευσης προκειμένου να ελαχιστοποιηθούν περαιτέρω οι επιπτώσεις του Έργου 82 Φυσικό Περιβάλλον 821 Ποιότητα Ατμοσφαιρικού Αέρα Οι πιθανές βασικές επιπτώσεις στο κλίμα και την ποιότητα της ατμόσφαιρας κατά τη διάρκεια της κατασκευής, της λειτουργίας και της φάσης τερματισμού της λειτουργίας του Σταθμού Συμπίεσης, παρουσιάζονται στον παρακάτω πίνακα Πίνακας 8-1 Ενδεχόμενες Βασικές Επιπτώσεις Ποιότητα Ατμοσφαιρικού Αέρα Φάση Κατασκευής Φάση Λειτουργίας Φάση Τερματισμού Λειτουργίας Προσωρινές επιπτώσεις στην ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα τοπικά λόγω ατμοσφαιρικών εκπομπών κατά τη διάρκεια της κατασκευής του Έργου από κατασκευαστικό εξοπλισμό και κυκλοφορία οχημάτων Οι κύριοι ρύποι που αναμένονται είναι αιωρούμενα σωματίδια (σκόνη) Πηγή: ERM (2013), EXERGIA (2015) Επιπτώσεις σχετιζόμενες με τη λειτουργία του Σταθμού Συμπίεσης Οι κύριοι ρύποι που εκλύονται είναι τα οξείδια του αζώτου (NOx) και το μονοξείδιο του άνθρακα (CO) Η κυκλοφορία των οχημάτων που σχετίζεται με την συντήρηση του σταθμού θα είναι περιορισμένη, ως εκ τούτου, δεν προβλέπονται ενδεχόμενες σημαντικές επιπτώσεις Προσωρινές επιπτώσεις στην ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα λόγω ατμοσφαιρικών εκπομπών κατά τη φάση τερματισμού της λειτουργίας του GCS00 και την κυκλοφορία οχημάτων Οι κύριοι ρύποι που αναμένονται είναι αιωρούμενα σωματίδια (σκόνη)

71 Έργου: Σελίδα 71 από 92 Στη Φάση Κατασκευής, οι πιθανές επιπτώσεις στην ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα τοπικά, σχετίζονται με τις ακόλουθες δραστηριότητες: Προσωρινές εκπομπές σκόνης από χωματουργικές εργασίες, εκσκαφές, κίνηση οχημάτων, συσσώρευση εκσκαφικού υλικού, μη ασφαλτοστρωμένες επιφάνειες, κλπ κατά μήκος του εργοταξίου, των δρόμων πρόσβασης και της όδευσης του αγωγού Προσωρινές εκπομπές καυσαερίων στην ατμόσφαιρα από οχήματα (πχ εκσκαφείς, μπουλντόζες, φορτηγά, αυτοκίνητα) Μεταξύ των δραστηριοτήτων που εκπέμπουν σκόνη, η φάση της κατασκευής του GCS00 είναι πιθανόν η πιο κρίσιμη λόγω της διάρκειάς της (άνω των 24 μηνών) και της καθορισμένης γεωγραφικά τοποθεσίας της Ωστόσο, οι πιο κοντινοί αποδέκτες βρίσκονται σε απόσταση περίπου 2 χλμ προς τα νότια και είναι απίθανο η σκόνη από το εργοτάξιο να γίνει αισθητή Σε κάθε περίπτωση, θα εφαρμόζονται συμβατικά μέτρα αντιμετώπισης των επιπτώσεων, όπως η καταστολή της σκόνης με ψεκασμό νερού Λεπτομέρειες σχετικά με την αξιολόγηση και τα μέτρα αντιμετώπισης των επιπτώσεων που σχετίζονται με την καταστολή της σκόνης παρουσιάζονται στο κεφάλαιο 8223 της ΜΠΚΕ (GPL00-ASP-642-Y-TAE-0056-trGR) Όσον αφορά τις εκπομπές καυσαερίων των οχημάτων, θα πρέπει να σημειωθεί ότι είναι διάσπαρτες και θα είναι περιορισμένες, τοπικές και προσωρινές Εκπομπές καυσαερίων από την κυκλοφορία οχημάτων κατά τη φάση της κατασκευής μπορούν να θεωρηθούν παρόμοιες με εκείνες από την κανονική κυκλοφορία οχημάτων σε δημοτικούς δρόμους και ως εκ τούτου, οι επιπτώσεις τους μπορούν να θεωρηθούν αμελητέες αν εφαρμοστούν συγκεκριμένα μέτρα αντιμετώπισής τους, όπως: Εκπαίδευση των οδηγών στην προσεκτική οδήγηση, με αποτέλεσμα τη μείωση εκπομπής καυσαερίων των οχημάτων Κατάλληλη συντήρηση του εξοπλισμού και των οχημάτων Στη Φάση Λειτουργίας, οι βασικές εκπομπές στην ατμόσφαιρα θα προέρχονται από την καύση του φυσικού αερίου στο Σταθμό Συμπίεσης GCS00 Για την περίπτωση των 20 bcm/έτος, ο θα είναι εξοπλισμένος με 5+1 αεριοστρόβιλους με συνολική εγκατεστημένη ισχύ MW (5 x 15 MW συν 1 x 15 MW ως εφεδρικό) Για την περίπτωση

72 Έργου: Σελίδα 72 από 92 των 10 bcm/έτος ο θα είναι εξοπλισμένος με 2+1 αεριοστρόβιλους με συνολική εγκατεστημένη ισχύ MW (2 x 15 MW συν 1 x 15 MW ως εφεδρικό) Πραγματοποιήθηκε μοντελοποίηση της διασποράς των εκπομπών αέριων ρύπων στην ατμόσφαιρα για τη νέα θέση του Σταθμού Συμπίεσης GCS00, λαμβάνοντας υπόψη λεπτομερή μετεωρολογική πληροφορία για τα έτη 2012 και 2013 Το μοντέλο και πρόσθετες πληροφορίες σχετικά με το σενάριο εκπομπών παρουσιάζονται στο Παράρτημα 62 Προκειμένου να αναλυθεί η συγκέντρωση εδάφους όπως προέκυψε από το μοντέλο στις περιοχές των αποδεκτών, εντοπίστηκαν πιθανοί ευαίσθητοι αποδέκτες, πχ κατοικημένες περιοχές ή προστατευόμενες φυσικές περιοχές στην ευρύτερη περιοχή του GSC00 Τα αποτελέσματα του μοντέλου διασποράς αέριων εκπομπών στην ατμόσφαιρα δείχνουν ότι η λειτουργία του GCS00 δεν προκαλεί σημαντικές επιπτώσεις στην ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα Πράγματι, για την πλήρη λειτουργία του σταθμού συμπίεσης (20 bcm/έτος) η μέση ετήσια συγκέντρωση οξειδίων του αζώτου (NOx) στο επίπεδο του εδάφους που οφείλεται στη λειτουργία του GCS00 δεν υπερβαίνει τα 1,2 μg/m 3, ενώ το όριο της νομοθεσίας είναι 30 μg/m 3 NOx για την προστασία των οικοσυστημάτων και 40 μg/m 3 NOx για την προστασία του ανθρώπου 12 Οι συγκεντρώσεις οξειδίων του αζώτου (NO x) στους πλησιέστερους οικισμούς ήταν ακόμη χαμηλότερες, όπως φαίνεται στον πίνακα που ακολουθεί Πίνακας 8-2 Μέση Ετήσια Συγκέντρωση NOx σε Αποδέκτες Κοντά στον GCS00, Βάσει Μετεωρολογικών εδομένων του 2012 και του bcm/ έτος Οικισμός Συγκέντρωση NOX (μg/m 3 ) Μετεωρολογικά δεδομένα του 2012 Συγκέντρωση NOX (μg/m 3 ) Μετεωρολογικά δεδομένα του 2013 Κήποι 0,182 0,145 Γεμιστή 0,041 0,051 Πέπλος 0,094 0,095 Θυμαριά 0,027 0,036 Τυχερό 0,022 0, Σύμφωνα με την Οδηγία 2008/50/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Επιτροπής της 21 Μαΐου 2008 για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα και καθαρότερο αέρα για την Ευρώπη, όπως ενσωματώθηκε με την ΚΥΑ 14122/2011

73 Έργου: Σελίδα 73 από 92 Οικισμός Συγκέντρωση NOX (μg/m 3 ) Μετεωρολογικά δεδομένα του 2012 Συγκέντρωση NOX (μg/m 3 ) Μετεωρολογικά δεδομένα του 2013 Προβατώνας 0,018 0,023 Πηγή: ημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, 2015 Παρομοίως, η μέγιστη ωριαία συγκέντρωση NO 2 (μg/m 3 ) υπολογισμένη βάσει των μετεωρολογικών δεδομένων του 2012 και του 2013 ήταν 46 μg/m 3 Σημειώνεται ότι η ωριαία οριακή τιμή (σύμφωνα με την Οδηγία 2008/50/ΕΕ) για το ΝΟ 2 είναι 200 μg/m 3 που δεν πρέπει να υπερβαίνεται περισσότερο από 18 φορές ανά ημερολογιακό έτος Οι υψηλότερες συγκεντρώσεις στους γειτονικούς οικισμούς μόλις δύο φορές ξεπέρασαν τα 10 μg/m 3 (Πίνακας 8-3) Πίνακας 8-3 Μέγιστη Ωριαία Συγκέντρωση NO2 και Ημερομηνία Εμφάνισης στους Αποδέκτες Κοντά στον GCS00, Βάσει Μετεωρολογικών εδομένων του 2012 και bcm/ έτος Οικισμός NO2 - Ωριαία Συγκέντρωση (μg/m 3 ) εδομένα 2012 Εμφάνιση (YYMMDD HH) NO2 - Ωριαία Συγκέντρωση (μg/m 3 ) εδομένα 2013 Εμφάνιση (YYMMDD HH) Κήποι 8, :00 10, :00 Γεμιστή 8, :00 3, :00 Πέπλος 10, :00 9, :00 Θυμαριά 5, :00 6, :00 Τυχερό 4, :00 5, :00 Προβατώνας 4, :00 3, :00 Πηγή: ημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, 2015 Όσον αφορά τις εκπομπές CO, η λειτουργία του Σταθμού Συμπίεσης GCS00 έχει αμελητέα επίδραση στην ποιότητα του τοπικού ατμοσφαιρικού αέρα Η μέση συγκέντρωση 8ώρου CO (μg/m 3 ), υπολογισμένη βάσει των μετεωρολογικών δεδομένων του 2012 και του 2013 ήταν χαμηλότερη από 24 μg/m 3, ενώ οι υψηλότερες συγκεντρώσεις στους γειτονικούς οικισμούς σπανίως ξεπέρασαν τα 7 μg/m 3 Σημειώνεται ότι η μέση οριακή τιμή 8ώρου για το CO είναι μg/m 3 Όπως αναμένεται, η υπολογιζόμενη συγκέντρωση αέριων ρύπων στο έδαφος κατά την πρώτη φάση λειτουργίας του σταθμού συμπίεσης (10 bcm/year) είναι ακόμα χαμηλότερη Η μέση ετήσια συγκέντρωση οξειδίων του αζώτου (NOx) στο επίπεδο του εδάφους που οφείλεται

74 Έργου: Σελίδα 74 από 92 στη λειτουργία του GCS00 δεν υπερβαίνει τα 0,5 μg/m 3, ενώ το όριο της νομοθεσίας είναι 30 μg/m 3 NOx για την προστασία των οικοσυστημάτων και 40 μg/m 3 NOx για την προστασία του ανθρώπου (Οδηγία 2008/50/ΕΕ) Οι συγκεντρώσεις οξειδίων του αζώτου (NO x) στους πλησιέστερους οικισμούς φαίνονται στον πίνακα που ακολουθεί Πίνακας 8-4 Μέση Ετήσια Συγκέντρωση NOx σε Αποδέκτες Κοντά στον GCS00, Βάσει Μετεωρολογικών εδομένων του 2012 και του bcm/ έτος Οικισμός Συγκέντρωση NOX (μg/m 3 ) Μετεωρολογικά δεδομένα του 2012 Συγκέντρωση NOX (μg/m 3 ) Μετεωρολογικά δεδομένα του 2013 Κήποι 0,058 0,047 Γεμιστή 0,014 0,017 Πέπλος 0,030 0,031 Θυμαριά 0,009 0,012 Τυχερό 0,007 0,010 Προβατώνας 0,006 0,008 Πηγή: ημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, 2015 Η μέγιστη ωριαία συγκέντρωση NO 2 (μg/m 3 ) υπολογισμένη βάσει των μετεωρολογικών δεδομένων του 2012 και του 2013 ήταν 18 μg/m 3 Σημειώνεται ότι η ωριαία οριακή τιμή (σύμφωνα με την Οδηγία 2008/50/ΕΕ) για το ΝΟ 2 είναι 200 μg/m 3 που δεν πρέπει να υπερβαίνεται περισσότερο από 18 φορές ανά ημερολογιακό έτος Οι υψηλότερες συγκεντρώσεις στους γειτονικούς οικισμούς μόλις δύο φορές ξεπέρασαν τα 3,5 μg/m 3 (Πίνακας 8-5) Πίνακας 8-5 Μέγιστη Ωριαία Συγκέντρωση NO2 και Ημερομηνία Εμφάνισης στους Αποδέκτες Κοντά στον GCS00, Βάσει Μετεωρολογικών εδομένων του 2012 και bcm/ έτος Οικισμός NO2 - Ωριαία Συγκέντρωση (μg/m 3 ) εδομένα 2012 Εμφάνιση (YYMMDD HH) NO2 - Ωριαία Συγκέντρωση (μg/m 3 ) εδομένα 2013 Εμφάνιση (YYMMDD HH) Κήποι 2, :00 3, :00 Γεμιστή 2, :00 1, :00 Πέπλος 3, :00 3, :00 Θυμαριά 1, :00 2, :00

75 Έργου: Σελίδα 75 από 92 Οικισμός NO2 - Ωριαία Συγκέντρωση (μg/m 3 ) εδομένα 2012 Εμφάνιση (YYMMDD HH) NO2 - Ωριαία Συγκέντρωση (μg/m 3 ) εδομένα 2013 Εμφάνιση (YYMMDD HH) Τυχερό 1, :00 1, :00 Προβατώνας 1, :00 1, :00 Πηγή: ημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, 2015 Όσον αφορά τις εκπομπές CO, η λειτουργία του Σταθμού Συμπίεσης GCS00 έχει αμελητέα επίδραση στην ποιότητα του τοπικού ατμοσφαιρικού αέρα Η μέση συγκέντρωση 8ώρου CO (μg/m 3 ), υπολογισμένη βάσει των μετεωρολογικών δεδομένων του 2012 και του 2013 ήταν χαμηλότερη από 10 μg/m 3, ενώ οι υψηλότερες συγκεντρώσεις στους γειτονικούς οικισμούς σπανίως ξεπέρασαν τα 2,5 μg/m 3 Σημειώνεται ότι η μέση οριακή τιμή 8ώρου για το CO είναι μg/m 3 Τα προαναφερθέντα αποτελέσματα του μοντέλου δείχνουν ότι δεν απαιτούνται πρόσθετα μέτρα αντιμετώπισης για τη λειτουργία του Σταθμού Συμπίεσης GCS00 Ωστόσο, τονίζεται ότι σύμφωνα με την ΚΥΑ 36060/2013 (που ενσωματώνει στο εθνικό δίκαιο την Οδηγία 2010/75/EC), ο σχεδιασμός του GCS00 ενσωματώνει τις Βέλτιστες ιαθέσιμες Τεχνικές (καυστήρες ξηρού τύπου, χαμηλών εκπομπών ΝΟx) ενώ οι λειτουργικές εκπομπές NOx, CO και CO 2 θα παρακολουθούνται και θα αναφέρονται στις αρμόδιες ελληνικές αρχές Κατά τη Φάση Τερματισμού Λειτουργίας, ο εξοπλισμός του Σταθμού Συμπίεσης θα αποσυναρμολογηθεί, όλα τα κτίρια θα κατεδαφιστούν και οι χώροι θα αποκατασταθούν Οι εκπομπές σκόνης κατά τη φάση τερματισμού λειτουργίας του GCS00 θα είναι πιθανόν χαμηλότερες συγκριτικά με τη φάση κατασκευής του σταθμού, δεδομένου ότι οι δραστηριότητες τερματισμού λειτουργίας του σταθμού θα διεξαχθούν σε επιστρωμένες επιφάνειες, κυρίως εσωτερικά του χώρου του GCS00, ενώ η παραγωγή σωματιδίων από την κατεδάφιση κτιρίων και επιφανειών μπορεί να μειωθεί με κατάλληλα μέτρα (πχ χρήση πετασμάτων και ψεκασμό νερού) Οι υπολειμματικές επιπτώσεις θα είναι παρόμοιας φύσης με εκείνες που προκύπτουν κατά τη διάρκεια της κατασκευής, αλλά σε χαμηλότερα μεγέθη Σχετικά με την παραγωγή σκόνης, θα εφαρμοστούν παρόμοια μέτρα αντιμετώπισης με αυτά της φάσης κατασκευής του σταθμού Όσον αφορά τις επιπτώσεις στην ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα για τους ευαίσθητους αποδέκτες της περιοχής, δεν αναμένεται να είναι σημαντικές και δυσμενείς Έτσι, οι επιπτώσεις στην ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα που προκύπτουν από τη φάση τερματισμού της λειτουργίας του σταθμού, θεωρούνται μη-σημαντικές

76 Έργου: Σελίδα 76 από Ακουστικό Περιβάλλον Οι ενδεχόμενες βασικές επιπτώσεις στο ακουστικό περιβάλλον κατά τη διάρκεια της φάσης της κατασκευής, της λειτουργίας και της φάσης τερματισμού της λειτουργίας του σταθμού συμπίεσης GCS00 παρουσιάζονται στον παρακάτω πίνακα Πίνακας 8-6 Ενδεχόμενες Βασικές Επιπτώσεις Ακουστικό Περιβάλλον Φάση Κατασκευής Φάση Λειτουργίας Φάση Τερματισμού Λειτουργίας Όχληση παρακείμενων οικισμών από το εργοτάξιο Ενδεχόμενη προσωρινή όχληση και/ή εκτόπιση πανίδας (πχ μείωση χρήσης οικοτόπου) από τον θόρυβο κατά την κατασκευή Πηγή: ERM (2013), EXERGIA (2015) Όχληση από τις εκπομπές θορύβου του Σταθμού Συμπίεσης (ενδεχόμενη διαταραχή ύπνου ή πρόκληση άγχους) Όχληση παρακείμενων οικισμών από το εργοτάξιο Ενδεχόμενη προσωρινή όχληση και/ή εκτόπιση πανίδας (πχ μείωση χρήσης οικοτόπου) από τον θόρυβο κατά τη φάση τερματισμού λειτουργίας Κατά τη διάρκεια της κατασκευής, εκπομπές θορύβου προέρχονται από τα εκσκαφικά και άλλα μηχανήματα που θα δουλεύουν στον χώρο του σταθμού συμπίεσης για την εξομάλυνση του εδάφους και την κατασκευή των κτιρίων και των λοιπών υποδομών Παρότι ο θόρυβος από τα μηχανήματα μπορεί να φτάσει τα 100 db(a), τα επίπεδα του θορύβου μειώνονται γρήγορα με την απόσταση από την πηγή Υπολογίζεται ότι οι επιπτώσεις σε αποδέκτες σε απόσταση μεγαλύτερη από 200 m από την πηγή του θορύβου είναι μη-σημαντικές Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πλησιέστεροι οικισμοί από τον σταθμό συμπίεσης GCS00 είναι περίπου 2 km στα νότια, θεωρείται ότι οι επιπτώσεις από τις εκπομπές θορύβου κατά την κατασκευή είναι αμελητέες Σε κάθε περίπτωση, στην Ενότητα 8322 της ΜΠΚΕ γίνεται αναφορά σε μέτρα καλής πρακτικής και αντιμετώπισης θορύβου σε εργοτάξια Κατά τη λειτουργία, θόρυβος εκπέμπεται από τους αεριοστρόβιλους και τον βοηθητικό τους εξοπλισμό Για την αξιολόγηση των επιπτώσεων από το θόρυβο κατά τη λειτουργία του GCS00, δημιουργήθηκε ένα εξειδικευμένο μοντέλο διάδοσης θορύβου από την εταιρεία Genest und Partner Ingenieurgesellschaft GmbH, τον Απρίλιο Μάιο 2015 (βλ Παράρτημα 61) Για την αρχική φάση ανάπτυξης του έργου ΤΑΡ, δηλαδή για δυναμικότητα 10 bcm/έτος, ο χάρτης διάδοσης θορύβου και οι ευαίσθητοι αποδέκτες του GCS00 παρουσιάζονται στην Εικόνα 8-1

77 Έργου: Σελίδα 77 από 92 Εικόνα 8-1 Χάρτης ιάδοσης Θορύβου για τον GCS00 και Γειτονικές Κοινότητες 10 bcm/year Πηγή: Genest and Partners (2015) Κατά τη λειτουργία του GCS00, υπολογίστηκε από το μοντέλο ότι ο επιπρόσθετος θόρυβος από τη λειτουργία του σταθμού συμπίεσης δεν θα ξεπεράσει τα 3 db(a) (όριο που θέτει ο IFC) σε κανέναν από τους πλησιέστερους ευαίσθητους αποδέκτες (βλ

78 Έργου: Σελίδα 78 από 92 Πίνακας 8-7, για την αρχική φάση ανάπτυξης του σταθμού συμπίεσης)

79 Έργου: Σελίδα 79 από 92 Πίνακας 8-7 Θόρυβος κατά τη Λειτουργία του Σταθμού Συμπίεσης σε Ευαίσθητους Αποδέκτες - 10 bcm/έτος) Σημείο Αποδέκτης Θόρυβος υποβάθρου τη νύχτα σε db(a) Επιπλέον θόρυβος τη νύχτα σε db(a) Συνολικός θόρυβος τη νύχτα σε db(a) Αύξηση του θορύβου υποβάθρου τη νύχτα σε db(a) 1 Γεμιστή 24,0 23,0 26,5 2,5 2 Κήποι 29,6 25,7 31,1 1,5 3 Πέπλος 29,4 18,6 29,6 0,2 4 Ταύρη 29,4 13,6 29,5 0,1 5 Θυμαριά 29,4 14,2 29,5 0,1 6 Όρια σταθμού, βόρεια 56,1 7 Όρια σταθμού, ανατολικά 49,9 8 Όρια σταθμού, νότια 51,6 9 Όρια σταθμού, δυτικά 43,9 Πηγή: Genest and Partners (2015) Μικρές διαφορές στη διάδοση του θορύβου υπολογίζονται για την περίπτωση λειτουργίας του σταθμού συμπίεσης σε πλήρες φορτίο, σε δυναμικότητα 20 bcm/έτος Ο χάρτης διάδοσης θορύβου και οι ευαίσθητοι αποδέκτες για λειτουργία του GCS00 με δυναμικότητα 20 bcm/έτος, δίνεται στην Εικόνα 8-2 Τα υπολογιζόμενα επίπεδα θορύβου παρουσιάζονται στον πίνακα που ακολουθεί (Πίνακας 8-8) Τα υπολογιζόμενα επίπεδα θορύβου από τη λειτουργία του GCS00 τόσο σε δυναμικότητα 10 bcm/έτος όσο και 20 bcm/έτος, δεν αναμένεται να ξεπεράσουν το όριο των 45 db(a) κατά τη διάρκεια της νύχτας στην πλησιέστερη κατοικία, όπως καθορίζεται στην ελληνική νομοθεσία (Π 1180/81) Επιπλέον, τα επίπεδα θορύβου στα όρια του σταθμού συμπίεσης δεν αναμένεται να ξεπεράσουν τα 65 db(a) Κατά συνέπεια, βάσει της ελληνικής νομοθεσίας, δεν απαιτούνται πρόσθετα μέτρα αντιμετώπισης του θορύβου Τα υπολογιζόμενα επίπεδα θορύβου στους αποδέκτες πλησιέστερα στον GCS00 δείχνουν ότι και τα δύο κριτήρια, της εθνικής νομοθεσίας (45 db(a) κατά τη διάρκεια της νύχτας) και του IFC (μέγιστη αύξηση 3 db(a) στα επίπεδα θορύβου υποβάθρου) ικανοποιούνται

80 Έργου: Σελίδα 80 από 92 Εικόνα 8-2 Χάρτης ιάδοσης Θορύβου για τον GCS00 και Γειτονικές Κοινότητες 20 bcm/έτος Πηγή: Genest and Partners (2015) Πίνακας 8-8 Θόρυβος κατά τη Λειτουργία του Σταθμού Συμπίεσης σε Ευαίσθητους Αποδέκτες - 20 bcm/έτος) Σημείο Αποδέκτης Θόρυβος υποβάθρου τη νύχτα σε db(a) Επιπλέον θόρυβος τη νύχτα σε db(a) Συνολικός θόρυβος τη νύχτα σε db(a) Αύξηση του θορύβου υποβάθρου τη νύχτα σε db(a) 1 Γεμιστή 26,5 21,5 27,7 1,2 2 Κήποι 31,1 23,1 31,7 0,6 3 Πέπλος 29,6 16,1 29,8 0,2 4 Ταύρη 29,5 12,5 29,6 0,1

81 Έργου: Σελίδα 81 από 92 Σημείο Αποδέκτης Θόρυβος υποβάθρου τη νύχτα σε db(a) Επιπλέον θόρυβος τη νύχτα σε db(a) Συνολικός θόρυβος τη νύχτα σε db(a) Αύξηση του θορύβου υποβάθρου τη νύχτα σε db(a) 5 Θυμαριά 29,5 13,0 29,6 0,1 6 Όρια σταθμού, βόρεια 56,1 59,4 61,1 7 Όρια σταθμού, ανατολικά 49,9 48,1 52,1 8 Όρια σταθμού, νότια 51,6 41,9 52,0 9 Όρια σταθμού, δυτικά 43,9 42,6 46,3 Πηγή: Genest and Partners (2015) Η κανονική λειτουργία του GCS00 δεν παράγει απότομες εκπομπές θορύβου Όμως, μια φορά το χρόνο, και για διάστημα περίπου μισής μέρας, θα λαμβάνει χώρα εκτόνωση του σταθμού η οποία θα παράγει διακοπτόμενες αιχμές εκπομπών θορύβου άνω των 100 db(a) στην πηγή, τη στιγμή που εκτονώνεται το αέριο (μέσα από την καμινάδα εκτόνωσης ύψους 50 m) Εκτόνωση του αερίου θα λαμβάνει επίσης χώρα σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης Όπως συζητήθηκε προηγουμένως, δεδομένου ότι ο πλησιέστερος ευαίσθητος αποδέκτης είναι σε απόσταση περίπου 2 χλμ στα νότια του σταθμού, η επίπτωση της εκτόνωσης του σταθμού θεωρείται μη σημαντική Μέτρα αντιμετώπισης των επιπτώσεων από το θόρυβο έχουν ενσωματωθεί στο σχεδιασμό του σταθμού συμπίεσης και επικεντρώνονται σε μέτρα ελέγχου του θορύβου εντός των κτιρίων του GCS00 και σχετίζονται με τον εξοπλισμό που παράγει υψηλά επίπεδα θορύβου Η φύτευση κατά μήκος της περίφραξης του σταθμού συμπίεσης μπορεί επίσης να λειτουργήσει ως μέτρο ελέγχου του θορύβου Παρακολούθηση των επιπέδων του θορύβου θα γίνεται στα όρια του σταθμού σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία αλλά και στους πλησιέστερους ευαίσθητους αποδέκτες, αν απαιτηθεί Αναφορικά με τα συμβάντα εκτόνωσης του σταθμού, και την όχληση που θα προκύψει για τον τοπικό πληθυσμό για διάστημα μισής περίπου μέρας ανά έτος, ο Υπεύθυνος Σύνδεσμος με τις Κοινότητες θα προβαίνει σε κατάλληλες ενέργειες πολύ πριν την πραγματοποίηση των συμβάντων αυτών με σκοπό να παράσχει πλήρη πληροφόρηση και ενημέρωση σχετικά με τα γεγονότα εξαέρωσης Κατά τη διάρκεια του τερματισμού λειτουργίας, αναμένεται ότι θα χρησιμοποιηθεί παρεμφερής εξοπλισμός, μηχανήματα και οχήματα με αυτά της φάσης κατασκευής του Έργου και ότι θα σημειωθούν παρεμφερείς επιπτώσεις θορύβου από τις σχετικές δραστηριότητες Λόγω του ότι ο τερματισμός λειτουργίας θα πραγματοποιηθεί μετά από δεκαετίες, προτείνεται χαρτογράφηση του υπάρχοντος ακουστικού περιβάλλοντος, πριν από τον προσδιορισμό

82 Έργου: Σελίδα 82 από 92 οποιουδήποτε μέτρου αντιμετώπισης Η χαρτογράφηση θα επισημάνει πιθανώς επηρεαζόμενους ευαίσθητους αποδέκτες Με αυτό τον τρόπο μπορούν να εφαρμοστούν ειδικά μέτρα αντιμετώπισης προσαρμοσμένα στις απαιτήσεις της μελλοντικής υφιστάμενης κατάστασης 823 Υδατικοί Πόροι Η λογική πίσω από την αλλαγή της τοποθεσίας του σταθμού συμπιεστή GCS00, που αποτελεί το θέμα της παρούσας μελέτης τροποποίησης ΑΕΠΟ, βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην αποφυγή των επιπτώσεων στο τοπικό υδρολογικό δίκτυο της περιοχής Η προτεινόμενη νέα θέση παρουσιάζει αυξημένο υψόμετρο, ενώ δεν υφίστανται υπόγεια υδατικά συστήματα σε άμεση γειτνίαση με αυτή Παρόλα αυτά, εξετάζεται αριθμός πιθανών επιπτώσεων που θα προκύψει από την κατασκευή, λειτουργία και τερματισμό λειτουργίας του GCS00, οι οποίες παρατίθενται στον παρακάτω πίνακα Πίνακας 8-9 Ενδεχόμενες Βασικές Επιπτώσεις Υδατικοί πόροι Φάση κατασκευής Φάση λειτουργίας Φάση τερματισμού λειτουργίας Ατυχηματική ρύπανση των πόρων πόσιμου ύδατος από στερεά ή υγρά απόβλητα και υδρογονάνθρακες / καύσιμα Πηγή: ERM (2013), EXERGIA (2015) Κατανάλωση πόσιμου νερού Ατυχηματική ρύπανση πόσιμου ύδατος από στερεά ή υγρά απόβλητα και υδρογονάνθρακες / καύσιμα Ατυχηματική ρύπανση πόσιμου ύδατος από στερεά ή υγρά απόβλητα και υδρογονάνθρακες / καύσιμα Κατά την κατασκευαστική φάση, τα εργοτάξια για μόνιμες και προσωρινές εγκαταστάσεις είναι τυπικά περιοχές στις οποίες αποθηκεύονται μηχανήματα, και στα οποία μπορεί να παράγονται κατάλοιπα πετρελαίου, λύματα και στερεά απόβλητα Τυχόν λανθασμένη διαχείριση αυτού του ρεύματος αποβλήτων μπορεί να έχει επιπτώσεις μείζονος σημασίας στα επιφανειακά ή υπόγεια ύδατα Η περιοχή του Έβρου αποτελεί περιοχή μεγάλης ευαισθησίας λόγω υψηλής στάθμης του υδροφόρου ορίζοντα και της εγγύτητας με προστατευόμενες περιοχές εθνικής σημασίας (πχ ο ποταμός Έβρος, 1,5 χλμ βορειοανατολικά της θέσης του σταθμού συμπίεσης) Τα τυπικά μέτρα αντιμετώπισης για αποφυγή ατυχηματικής ρύπανσης των υδατικών πόρων εξετάζονται στην Ενότητα (GPL00-ASP-642-Y-TAE-0056-trGR) της ΜΠΚΕ Ειδικότερα μέτρα αντιμετώπισης στα εργοτάξια περιλαμβάνουν τα παρακάτω: Όλες οι περιοχές στις οποίες υφίσταται κίνδυνος διαρροών κατά τη συντήρηση του εργοταξίου, τη συντήρηση, τον ανεφοδιασμό και την αποθήκευση μηχανημάτων και οχημάτων, καθώς και περιοχές στις οποίες θα αποθηκευτούν επικίνδυνα υλικά, θα περιφραχτούν έτσι ώστε να απομονωθούν από το υπόλοιπο εργοτάξιο Οι περιφραγμένες

83 Έργου: Σελίδα 83 από 92 περιοχές θα σχεδιαστούν με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορούν να συγκρατήσουν τουλάχιστον το 110 % της μεγαλύτερης δεξαμενής αποθήκευσης, συν 10% του συνολικού όγκου όλων των δεξαμενών αποθήκευσης εντός της περιφραγμένης περιοχής Οι επικίνδυνες ουσίες θα αποθηκευτούν εντός αδιαπέραστων περιφραγμένων περιοχών για προστασία των υπόγειων υδάτων από ρύπανση που μπορεί να προέλθει από τυχαίες διαρροές Σε περιοχές που περιλαμβάνουν ευαίσθητες πηγές υπόγειων υδάτων τα μέτρα προστασίας θα ενισχυθούν ακόμη περισσότερο, έτσι ώστε να προληφθεί τυχόν ρύπανση των υπόγειων υδάτων Η εφαρμογή των παραπάνω μέτρων αντιμετώπισης καθώς και η υιοθέτηση αξιόπιστων πρακτικών στα εργοτάξια, μέσω της εφαρμογής του Συστήματος περιβαλλοντικής και Κοινωνικής ιαχείρισης του ΤΑΡ με το οποίο θα πρέπει να συμμορφωθούν οι εργολάβοι, θα ελαχιστοποιήσει τη σημασία ενδεχόμενων επιπτώσεων Για τον σκοπό αυτό ο ΤΑΡ έχει αναπτύξει Σχέδιο ιαχείρισης του Εργολάβου για Αποφυγή Ρύπανσης καθώς και Σχέδιο ιαχείρισης του Εργολάβου για Πρόληψη και Αντιμετώπιση ιαρροών, τα οποία ο εργολάβος θα πρέπει να εφαρμόσει Κατά τη φάση λειτουργίας, ο σταθμός συμπίεσης θα απαιτεί κατανάλωση επεξεργασμένου και πόσιμου νερού, όπως περιγράφεται στο Κεφάλαιο 37 Μικρές ποσότητες της ζήτησης νερού θα παρέχονται από το δημοτικό δίκτυο, ενώ οι κύριες ποσότητες θα εξασφαλίζονται μέσω γεωτρήσεων Για το λόγο αυτό, χορηγήθηκε πρόσφατα στην εταιρεία TAP AG άδεια υδρογεώτρησης από τη ιεύθυνση Υδάτων Αν Μακεδονίας Θράκης για τις ανάγκες λειτουργίας του Σταθμού, για ποσότητα ίση με 3920 μ 3 /έτος (βλ Παράρτημα 43) Οι συνολικές ποσότητες νερού που θα απαιτούνται για τη λειτουργία του GCS00 δεν είναι σημαντικές σε σύγκριση με το δυναμικό του τοπικού υδροφόρου ορίζοντα, ενώ οι υδρογεωτρήσεις είναι συμβατές με το σχέδιο διαχείρισης υδάτων της περιοχής και θα υλοποιηθούν σε συνεργασία με τις αρχές Πιθανές επιπτώσεις λόγω της κατανάλωσης πόσιμου νερού κατά συνέπεια είναι μη-σημαντικές Στερεά και υγρά απόβλητα που παράγονται από το σταθμό συμπίεσης μπορεί ως αποτέλεσμα ατυχήματος να ρυπάνουν τους υδατικούς πόρους, κάτι που θα επηρεάσει την ποιότητα των συγκεκριμένων πόρων Οι κύριες αιτίες που πιθανόν να προκαλέσουν ρύπανση των υπόγειων υδατικών πόρων είναι οι:

84 Έργου: Σελίδα 84 από 92 Παραγωγή και απόρριψη στερεών και υγρών αποβλήτων λόγω δραστηριοτήτων συντήρησης στο σταθμό συμπίεσης Οι παρακάτω τύποι υγρών αποβλήτων εξετάστηκαν: όμβρια, υγειονομικά απόβλητα από εγκαταστάσεις εντός των κτιρίων, και ελαιώδη Τα ελαιώδη είναι επιφανειακό νερό το οποίο πιθανόν ρυπάνθηκε ερχόμενη σε επαφή με ατυχηματικές διαρροές Αποθήκευση και διαχείριση καυσίμων και χημικών Ως τυπικό μέτρο αντιμετώπισης προβλέπεται η επεξεργασία όλων των εκροών βάση εθνικών και διεθνών προτύπων, ενώ θα αναπτυχθεί σχέδιο διαχείρισης αποβλήτων, το οποίο θα περιγράφει τη διαχείριση όλων των ειδών αποβλήτων στα πλαίσια του Συστήματος Περιβαλλοντικής και Κοινωνικής ιαχείρισης του ΤΑΡ Ένα περίγραμμα του Σχεδίου ιαχείρισης Αποβλήτων παρέχεται στο Παράρτημα 7, ενώ το τελικό Σχέδιο θα συνταχθεί από τον εργολάβο σύμφωνα με τους τοπικούς κανονισμούς και της απαιτήσεις του Συστήματος Περιβαλλοντικής και Κοινωνικής ιαχείρισης του ΤΑΡ Κατά τη φάση τερματισμού λειτουργίας, αναμένεται ότι παρόμοιου είδους εξοπλισμός, μηχανήματα και οχήματα θα χρησιμοποιηθούν, όπως τα χρησιμοποιούμενα στη φάση κατασκευής του σταθμού συμπίεσης, κατά συνέπεια παρόμοιες πιθανές επιπτώσεις θα σημειωθούν από συναφείς δραστηριότητες Οι υδρογεωτρήσεις θα σφραγιστούν λαμβάνοντας υπόψη τις γεωλογικές συνθήκες και τις προδιαγραφές των αρχών, αποτρέποντας την ατυχηματική εισροή επικίνδυνων υλικών Οι σχετικές επιπτώσεις στους υδατικούς πόρους είναι μη-σημαντικές 824 Έδαφος και Υπέδαφος Κατά την κατασκευή, αναμένονται μόνιμες αλλαγές στην επιφάνεια και απώλεια εδάφους στη θέση του σταθμού συμπίεσης GCS00 η οποία στην παρούσα φάση έχει αγροτική χρήση Πιο συγκεκριμένα, ο GCS00 θα έχει ως αποτέλεσμα τη μόνιμη απώλεια περίπου 100 στρεμμάτων από τα 170 λόγω της χωροθέτησης κτιρίων και λοιπών εγκαταστάσεων (70 περίπου στρέμματα θα παραμείνουν ως χώρος πρασίνου) Επιπλέον έδαφος θα χαθεί λόγω αναβάθμισης των δρόμων πρόσβασης για τον GCS00 Η απώλεια αυτή εδάφους είναι αντίστοιχη της εκτιμώμενης για την ήδη εγκεκριμένη θέση του GCS00, δηλαδή δεν αναμένονται πρόσθετες επιπτώσεις στο έδαφος λόγω της αλλαγής της θέσης του GCS00 Σε σύγκριση με τη διαθέσιμη γη για αγροτική χρήση στην ευρύτερη περιοχή, η απώλεια εδάφους λόγω της κατασκευής του GCS00 δεν είναι σημαντική

85 Έργου: Σελίδα 85 από 92 Μεγάλα εργοτάξια, όπως αυτό του GCS00, ενέχουν κίνδυνο ρύπανσης του εδάφους λόγω ατυχηματικών διαρροών καυσίμων και λιπαντικών ή ακατάλληλης απόρριψης υγρών και στερεών αποβλήτων Πιθανές τέτοιες πηγές επιπτώσεων μπορούν ωστόσο να αποφευχθούν σε σημαντικό βαθμό μέσω κατάλληλης επεξεργασίας των υγρών αποβλήτων, διαχείρισης των στερεών αποβλήτων, ορθής αποθήκευσης των ρυπογόνων ουσιών, δηλαδή μέσω ορθών κατασκευαστικών πρακτικών από τον Ανάδοχο κατασκευής Θα εφαρμοστεί Σχέδιο Πρόληψης και Αντιμετώπισης ιαρροών για την πρόληψη και την αντιμετώπιση τυχόν διαρροών, όπως περιγράφεται στο Κεφάλαιο 8522 της ΜΠΚΕ Ρυπασμένο έδαφος λόγω ατυχηματικής διαρροής θα εκσκαφεί και θα διατεθεί ως απόβλητο, ανάλογα με το είδος της ρύπανσης, σύμφωνα με το Σχέδιο ιαχείρισης Αποβλήτων Κατά την λειτουργία, δεν αναμένονται σημαντικές επιπτώσεις για την επιφάνεια του εδάφους και το υπέδαφος Θα αναπτυχθεί κατάλληλο Σχέδιο ιαχείρισης Αποβλήτων για τη διαχείριση όλων των πηγών αποβλήτων που θα μπορούσαν ενδεχομένως να οδηγήσουν σε ρύπανση του εδάφους στο γήπεδο του GCS00 ή στην γύρω περιοχή Ένα περίγραμμα του Σχεδίου ιαχείρισης Αποβλήτων παρέχεται στο Παράρτημα 7, ενώ το τελικό Σχέδιο θα αναπτυχθεί από τον διαχειριστή της εγκατάστασης Κατά τη φάση τερματισμού λειτουργίας, τα εδάφη θα αποκατασταθούν στην πρότερη κατάστασή τους, κατά το μεγαλύτερο δυνατό βαθμό τεχνικά Με τον τρόπο αυτό, τα εδάφη θα είναι και πάλι διαθέσιμα για αγροτική χρήση Θα σχεδιαστούν κατάλληλα μέτρα αντιμετώπισης για την αποκατάσταση της παραγωγικότητας του εδάφους σύμφωνα με τις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές κατ τη χρονική στιγμή του τερματισμού λειτουργίας 825 Τοπίο και Οπτικές Επιπτώσεις Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει τις κύριες δυνητικές επιπτώσεις του Σταθμού Συμπίεσης GCS00 στο τοπίο και την οπτική του κατά τη διάρκεια όλων των φάσεων του Έργου Πίνακας 8-10 Ενδεχόμενες Βασικές Επιπτώσεις Τοπίο και Οπτικές Επιπτώσεις Φάση Κατασκευής Φάση Λειτουργίας Φάση Τερματισμού Λειτουργίας Επιπτώσεις στο τοπίο και οπτικές επιπτώσεις από τις κατασκευαστικές εργασίες, κυρίως τις χωματουργικές Παρουσία του σταθμού συμπίεσης στο τοπίο Επίπτωση στην ενότητα του τοπίου από τον παροπλισμό και την εγκατάλειψη των εγκαταστάσεων και των υποδομών Πηγή: ERM (2013), EXERGIA (2015) Κατά την κατασκευή, οι σχετικές εργασίες θα προκαλέσουν οπτικές επιπτώσεις στο περιβάλλον τοπίο και όχληση στους ευαίσθητους αποδέκτες Παρόλο που οι επιπτώσεις αυτές περιορίζονται

86 Έργου: Σελίδα 86 από 92 χρονικά στην περίοδο κατασκευής, στην περίπτωση του GCS00 η περίοδος αυτή θα διαρκέσει 2,5 3 χρόνια Ωστόσο, όπως περιγράφεται στο Κεφάλαιο 524, η ευρύτερη περιοχή ανήκει στον χαρακτηριστικό τύπο τοπίου Λοφώδεις θαμνώδεις και χορτολιβαδικές εκτάσεις, η ευαισθησία του οποίου είναι χαμηλή εδομένης της απόστασης από τους αποδέκτες της περιοχής (τους οικισμούς Πέπλος, Κήποι και Γεμιστή, σε απόσταση 2 χλμ και περισσότερο από τη θέση του GCS00), οι σχετικές επιπτώσεις κατά την κατασκευή δεν θεωρούνται σημαντικές Κατά την λειτουργία, η κτιριακή δομή και οι καμινάδες του σταθμού συμπίεσης GCS00 θα ξεχωρίζουν στο τοπίο και θα είναι εμφανείς από μεγαλύτερη απόσταση Προκειμένου να αξιολογηθεί το μέγεθος της επίπτωσης, προετοιμάστηκε κατάλληλη φωτορεαλιστική απεικόνιση όπου παρουσιάζεται η άποψη του σταθμού συμπίεσης από τους πλησιέστερους οικισμούς, του Πέπλου, των Κήπων και της Γεμιστής Όπως φαίνεται από την Εικόνα 8-3 και την Εικόνα 8-4, ο σταθμός συμπίεσης είναι ελάχιστη εμφανής από τους Κήπους και τη Γεμιστή, ενώ δεν φαίνεται καθόλου από τον Πέπλο (Εικόνα 8-5) καθώς η θέα βορειοανατολικά περιορίζεται από την κορυφογραμμή Εικόνα 8-3 Άποψη του Σταθμού Συμπίεσης GCS00 από τους Κήπους GCS00 Πηγή: EXERGIA (2015)

87 Έργου: Σελίδα 87 από 92 Εικόνα 8-4 Άποψη του Σταθμού Συμπίεσης GCS00 από τη Γεμιστή GCS00 Πηγή: EXERGIA (2015) Εικόνα 8-5 Άποψη του Σταθμού Συμπίεσης GCS00 από τον Πέπλο Πηγή: EXERGIA (2015)

88 Έργου: Σελίδα 88 από 92 Επιπλέον, υπολογίστηκε η Ζώνη Οπτικής Όχλησης (ZVI) για την εγκατάσταση (Εικόνα 8-6) Η ZVI υπολογίστηκε ψηφιακά βάσει της τοπικής τοπογραφίας και του ύψους των δομών και παρουσιάζεται σε μορφή χάρτη χωρίς να λαμβάνεται υπόψη τυχόν μείωση της θέασης από βλάστηση ή κτίρια Ο χάρτης ZVI έχει διαφοροποιηθεί για κάθε δομή με τρόπο ώστε να παρουσιάζει διαφορετική περιοχή ορατότητας για την καμινάδα εκτόνωσης, τις καμινάδες καυσαερίων και τα κτίρια του σταθμού Η καμινάδα εκτόνωσης (ροζ χρώμα) είναι ορατή (αν και αποτελεί μια πολύ λεπτή και απομονωμένη δομή) από μια ευρύτερη περιοχή που περιλαμβάνει τα περισσότερα από τα γύρω χωριά Η ορατότητα των καμινάδων καυσαερίων (πράσινο χρώμα) και των κτιρίων (μπλε χρώμα) διαφέρει και, λόγω της λοφώδους μορφολογίας της περιοχής, είναι πολύ πιο περιορισμένη Από τους γειτονικούς οικισμούς του Πέπλου και της Θυμαριάς μόνο η καμινάδα εκτόνωσης θα είναι ορατή Από τους οικισμούς της Ταύρης και των Κήπων θα είναι ορατές οι καμινάδες εκτόνωσης και καυσαερίων ενώ από τμήματα της Γεμιστής μπορεί να είναι ορατά και τα κτίρια του σταθμού Εικόνα 8-6 Ζώνες Οπτικής Όχλησης για τον Σταθμό Συμπίεσης GCS00 Πηγή: EXERGIA (2015) Συνοπτικά, το μέγεθος και η σημαντικότητα της επίπτωσης θεωρούνται χαμηλά Ωστόσο, θα εφαρμοστούν τα τυπικά μέτρα αντιμετώπισης, όπως αναφέρονται στο Κεφάλαιο 8632 της ΜΠΚΕ, συμπεριλαμβανομένου του σχεδιασμού των κτιρίων (πχ χρήση κατάλληλων υλικών και αποχρώσεων) που επιτρέπει την ενσωμάτωση του σταθμού συμπίεσης στο τοπίο στο μέγιστο δυνατό βαθμό Αυτό θα βελτιώσει την οπτική εμπειρία όσων διέρχονται πλησίον του σταθμού