Τα ςχόλια που παρατίκενται παρακάτω (Γενικά και Ειδικά ανά Άρκρο) ζχουν προζλκει από τα μζλθ μασ, τισ Ομάδεσ Εργαςίασ και το ΔΣ τθσ Εταιρείασ.

Transcript

1 ΤΝΕΔΡΙΑΗ ΣΗ ΔΙΑΡΚΟΤ ΕΠΙΣΡΟΠΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΟΤ Σρίτη 17/01/12 Παρατηρήςεισ επί του χεδίου Νόμου «ΠΛΑΙΙΟ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΗ ΑΠΟΒΛΗΣΩΝ ΕΝΑΡΜΟΝΙΗ ΜΕ ΣΗΝ ΟΔΗΓΙΑ 2008/98» Δρ. Κ. Αραβϊςθσ, Ρρόεδροσ ΕΕΔΣΑ, Λζκτορασ ΕΜΡ H Ελληνική Εταιρεία Διαχείριςησ τερεών Αποβλήτων (ΕΕΔΑ), ωσ επιςτθμονικόσ, μθ κερδοςκοπικόσ Οργανιςμόσ που ςιμερα αρικμεί πάνω από 500 μζλθ από όλουσ τουσ φορείσ που αςχολοφνται αποκλειςτικά με κζματα διαχείριςθσ ςτερεϊν αποβλιτων (ΑΕΙ/ΤΕΙ, ςτελζχθ Υπουργείων και ΟΤΑ, μελετθτζσ, καταςκευαςτικζσ εταιρίεσ, Οικολογικζσ Οργανϊςεισ κ.α) ςυμμετζχει ςτθ διαδικαςία τθσ ανοιχτισ διαβοφλευςθσ ςε μια προςπάκεια να ςυμβάλλει με τθν εμπειρία των μελϊν τθσ ςτθν ςυηιτθςθ ςχετικά με τθν ενςωμάτωςθ τθσ Οδθγίασ 2008/98/ΕΚ ςτο εκνικό δίκαιο. Τα ςχόλια που παρατίκενται παρακάτω (Γενικά και Ειδικά ανά Άρκρο) ζχουν προζλκει από τα μζλθ μασ, τισ Ομάδεσ Εργαςίασ και το ΔΣ τθσ Εταιρείασ. Επαναλαμβάνουμε ότι ςκοπόσ τθσ εταιρείασ είναι θ προαγωγι τθσ χριςθσ αποδεκτϊν μεκόδων και ςυςτθμάτων Δ.Σ.Α., θ καλλιζργεια των ςχετικϊν επιςτθμονικϊν μεκόδων και εφαρμογϊν με απϊτερο ςτόχο τθ ςυμβολι ςτθ βιϊςιμθ ανάπτυξθ, τθν προςταςία τθσ ποιότθτασ του περιβάλλοντοσ και τθν προςταςία και εξοικονόμθςθ φυςικϊν πόρων και ενζργειασ. Γενικόσ ςχολιαςμόσ: Η Οδθγία 98/2008 κα αλλάξει τον τρόπο που διαχειριηόμαςτε τα απόβλθτα για τα επόμενα 20 ζτθ. Ρρόκειται ςτθν ουςία για καταστατική συμμόρφωση της χώρας μας και αποτελεί ομπρζλα για τα αςτικά επικίνδυνα απόβλθτα και χρθςιμοποιθμζνα λάδια. Θετικό κεωρείται, ότι για πρϊτθ φορά ακόμθ και μζςω του τίτλου του, κακίςταται ςαφζσ ότι ο Νόμοσ πλαίςιο δεν αφορά μόνο τα «Στερεά Απόβλθτα» αλλά τα «απόβλητα», όπωσ ιταν και το πνεφμα του μζχρι τϊρα κοινοτικοφ κεςμικοφ πλαιςίου μθ επικινδφνων αποβλιτων. Αυτό ιταν πολφ πιο απαραίτθτο τϊρα, που Δρ. Κ. Αραβϊςθσ, Πρόεδροσ ΕΕΔΣΑ 1

2 αντιμετωπίηονται με ζνα νομοκζτθμα τα μθ επικίνδυνα απόβλθτα, τα επικίνδυνα απόβλθτα και τα ορυκτζλαια, πλθν των ρθτά εξαιρουμζνων από το νόμο αποβλιτων. Θετικό κεωρείται ότι επιτζλουσ το νομοκζτθμα-πλαίςιο για τα απόβλθτα ζχει τθν ιςχφ νόμου, που αποκακιςτά τθ νομοκετικι ιεραρχία ςτθν ορκι τθσ διάςταςθ. Η μζχρι τϊρα κζςπιςθ πλαιςίου μζςω ΚΥΑ (π.χ. ΚΥΑ 50910/2002) «κάτω» από τθν οποία ιεραρχικά ρυκμίηονταν κζματα ακόμθ και Νόμο (Ν. 2939/2001) ιταν προβλθματικι. Θετικό κεωρείται ότι επιτζλουσ καταργοφνται κάποιεσ πεπαλαιωμζνεσ και αναχρονιςτικζσ διατάξεισ, του ευρφτερου νομοκετικοφ πλαιςίου (Ν. 1650/86, Υ.Δ. Ε1β/221/1965 κ. ά.) που είτε ιταν πλζον ανεδαφικζσ ιταν λειτουργοφςαν ωσ παράλλθλο κεςμικό πλαίςιο, με πλθκϊρα προβλθμάτων. Αρνθτικό κεωρείται ότι ςτο μεγαλφτερο μζροσ του το ςχζδιο Νόμου αναλίςκεται ςε απλή μετάφραςη των άρθρων τησ οδηγίασ 2008/98. Αυτό παρ ότι αποτελεί ςυνικθ ελλθνικι πρακτικι, αφίςταται ςθμαντικά από τισ ανάγκεσ λειτουργικισ ενςωμάτωςθσ τθσ οδθγίασ ςε επίπεδο εφαρμογισ, και ςίγουρα είναι κατϊτερο των προςδοκιϊν, για μία ενςωμάτωςθ που γίνεται περίπου 2,5 ζτθ μετά τθ κζςπιςθ τθσ οδθγίασ και με χρονικι υςτζρθςθ ςε ςχζςθ με το τικζμενο ςτθν οδθγία άνω χρονικό όριο. Γενικά, θ απλι μετάφραςθ οδθγιϊν και θ παραπομπι για πλιρθ ενςωμάτωςθ ςε μελλοντικά κεςμικά εργαλεία (Υ.Α., Κ.Υ.Α., κ.ά) δεν είναι θ καλφτερθ λφςθ. Αυτό οδθγεί ςε φαινόμενα παράλλθλθσ ιςχφοσ αντικρουόμενων νομοκετθμάτων. Ενδεικτικά αναφζρεται, ότι κεςπίηεται μεν νζοσ νόμοσ πλαίςιο αλλά παράλλθλα ςυνεχίηει να ιςχφει μεταβατικά θ ΚΥΑ 50910/2002 κ.ά (βλ. ςχετ. άρκρο 41 νομοςχεδίου). Ειδικότερα ανά Άρθρο οι παρατηρήςεισ μασ είναι οι εξήσ: 1. Άρθρο 11: Στον οριςμό του Φορζα Διαχείριςησ Αποβλήτων περιλαμβάνεται «ο παραγωγόσ ι ο κάτοχοσ ι ο μεςίτθσ ι ο ζμποροσ», δθλ. όλοι όςοι αςχολοφνται με οποιοδιποτε ςτάδιο τθσ Διαχείριςθσ. Ρρζπει με κάποιο ορκό νομοτεχνικά τρόπο να γίνει ςαφισ θ διάκριςθ μεταξφ αυτισ τθσ ζννοιασ και των ΦοΔΣΑ κατά τισ πρόνοιεσ τθσ ΚΥΑ 50910/2002, όπωσ αυτζσ ζχουν περαιτζρω εξειδικευτεί με τισ διατάξεισ περί τθσ αυτοδιοίκθςθσ. Ρεραιτζρω, θ μόνθ πρόβλεψθ για τουσ ΦΟΔΣΑ είναι τελικά αυτι ςτο άρκρο 104 του Καλλικράτθ Ν.3852/10 Δρ. Κ. Αραβϊςθσ, Πρόεδροσ ΕΕΔΣΑ 2

3 που προβλζπει τθν μετατροπι τουσ ςε ςυνδζςμουσ των διμων κάκε περιφζρειασ, αλλαγι που κα δθμιουργιςει πολλά προβλιματα ακόμα και ςε αυτοφσ τουσ ΦΟΔΣΑ που κα είχαν τθν δυνατότθτα να κρατιςουν ζνα πρωταγωνιςτικό ρόλο ςτθν ανάγκθ εφαρμογισ ων απαιτιςεων τθσ κοινοτικισ οδθγίασ και μετά από μερικζσ θμζρεσ του αντίςτοιχου νόμου. Επίςθσ, ο προαναφερκείσ οριςμόσ του Φορζα Διαχείριςησ Αποβλήτων ωσ «ο παραγωγόσ ι ο κάτοχοσ ι ο μεςίτθσ ι ο ζμποροσ» δεν είναι ςε πλιρθ ακολουκία και ςυνζπεια με όςα αναφζρονται ςε άλλα ςθμεία του νομοςχεδίου, όπωσ ενδεικτικά ςτο άρκρο 10 (και αλλοφ) που αναφζρεται «Ο παραγωγόσ ι ο κάτοχοσ ι ο φορζασ διαχείριςθσ των αποβλιτων υποχρεοφται». Αυτό φαντάηει ςε πολλά ςθμεία οξφμωρο και μπορεί να προκαλζςει ςφγχυςθ, δεδομζνου ότι θ τρίτθ ζννοια που τίκεται διαηευκτικά των δφο πρϊτων, περιλαμβάνει και τισ δφο πρϊτεσ ζννοιεσ. 2. Άρθρο 25: φμφωνα με το άρκρο 8, θ διευρυμζνθ ευκφνθ του παραγωγοφ (ΔΕΡ) είναι μία περιβαλλοντικι προςζγγιςθ κατά τθν οποία θ ευκφνθ του παραγωγοφ για το προϊόν εκτείνεται πζραν τθσ καταναλωτικισ διαδρομισ τθσ ηωισ του προϊόντοσ. Μζςα από τθν διευρυμζνθ ευκφνθ του παραγωγοφ καταβάλλεται προςπάκεια πρόλθψθσ δθμιουργίασ αποβλιτων πριν παραχκοφν από το να διερευνοφν με ποιο τρόπο να τα διαχειριςτοφν αφοφ ιδθ ζχουν παραχκεί. Ραρακάτω παρακζτονται ενδεικτικά και όχι κατ ανάγκθ, τα ρεφματα αποβλιτων που κα μποροφςαν μελλοντικά να αποτελζςουν διευρυμζνθ ευκφνθ του παραγωγοφ. Ογκϊδθ αντικείμενα (ζπιπλα, χαλιά ) Μικρϊν Ροςοτιτων Επικίνδυνα Απόβλθτα (π.χ. χρϊματα, ςπρζι κ.λπ.) Ξφλο Σωλινεσ φδρευςθσ/αποχζτευςθσ από PVC Ιματιςμόσ, textiles Ζντυπο Χαρτί Εφθμερίδεσ Ξυραφάκια ξυρίςματοσ Σωλθνάρια οδοντόπαςτασ - Οδοντόβουρτςεσ Άλλα Τυπικά, τα προτεινόμενα ρεφματα αποβλιτων είναι δφςκολο να ανακυκλωκοφν ι να ζχουν αυξθκεί δραματικά τθν τελευταία δεκαετία. Για τα παραπάνω ρεφματα αποβλιτων κα Δρ. Κ. Αραβϊςθσ, Πρόεδροσ ΕΕΔΣΑ 3

4 μποροφςε να προτακεί να αναλθφκοφν εκτιμιςεισ κφκλου ηωισ για να εξακριβωκοφν τα οικονομικά, περιβαλλοντικά και λοιπά κόςτθ και οφζλθ. Επίςθσ, τα προϊόντα κα πρζπει να ςχεδιάηονται και επαναςχεδιάηονται κατά τζτοιο τρόπο, ϊςτε να είναι ευκολότερο να ανακυκλωκοφν και να αποτελζςουν ςχιματα ευκφνθσ του παραγωγοφ. Για τα υπάρχοντα εν λειτουργία ςχιματα (π.χ ΑΗΗΕ Συςκευαςίεσ κ.α) κα μποροφςε να προτακεί ότι πρζπει να καταβλθκεί πρϊτα προςπάκεια βελτίωςθσ τουσ. Επιπροςκζτωσ, το κράτοσ κα πρζπει να κζςει προοδευτικά υψθλότερουσ ςτόχουσ ςαν μζροσ των κανονιςμϊν ζτςι ϊςτε π.χ θ πλαςτικι ςυςκευαςία να ςχεδιαςκεί κατά τζτοιο τρόπο για να είναι ευκολότερα ανακυκλϊςιμθ. Το καλφτερο εργαλείο για να εκτιμθκοφν οι περιβαλλοντικζσ και οικονομικζσ ςυνζπειεσ τζτοιων ςχθμάτων κα ιταν θ εκτίμθςθ κφκλου ηωισ. Με τθν εκτίμθςθ αυτι κα μποροφςαν να διαπιςτωκοφν οι επιπτϊςεισ τθσ βιομθχανίασ των υλικϊν ςε ςχζςθ με το κόςτοσ διάκεςθσ. Το όφελοσ τθσ εκτίμθςθσ κφκλου ηωισ κα ςυνζβαλε ςτισ βιομθχανίεσ παραγωγισ των προϊόντων να περιορίςουν ευκολότερα τθν παραγόμενθ ποςότθτα αποβλιτων. Ακόμα, κατά τθν είςοδο νζων ςχθμάτων κα πρζπει να μθν ενςωματωκοφν τα προβλιματα που υπιρξαν από τα ιδθ λειτουργοφντα ςχιματα, τα οποία κα πρζπει να βελτιωκοφν. Ριςτεφουμε ότι οι παραγωγοί προωκοφν τθν ανακφκλωςθ, αλλά κα πρζπει να ςκζπτονται και με ποιο τρόπο να επθρεάςουν τον ςχεδιαςμό, ελαχιςτοποίθςθ και επαναχρθςιμοποίθςθ. Ραραδείγματοσ χάριν, χριςιμθ κα ιταν θ βελτιςτοποίθςθ των ςθμείων ςυλλογισ των προϊόντων που εμπίπτουν ςτισ διατάξεισ περί εναλλακτικισ διαχείριςθσ.. Τζλοσ κα ιταν φρονιμότερο να βελτιωκοφν τα ιδθ υπάρχοντα και λειτουργοφντα ςυςτιματα εναλλακτικισ διαχείριςθσ πριν να εφαρμοςκοφν νζα ςυςτιματα. Το κράτοσ κα πρζπει να διερευνιςει πωσ θ διευρυμζνθ ευκφνθ του παραγωγοφ από τισ περιβαλλοντικζσ επιπτϊςεισ ςτο ςυνολικό χρόνο ηωισ των προϊόντων κα μποροφςε να ολοκλθρωκεί, εντάςςοντασ τθν ςτθν ςυνολικι ςτρατθγικι του κράτουσ, μαηί με άλλεσ πολιτικζσ, όπωσ οικονομικά ι κανονιςτικά μζτρα όπωσ φορολόγθςθ και διακοπι τουσ. 3. Άρθρο 27: παρ. 3: «κακιερϊνεται ως το 2015 η χωριστή συλλογή τουλάχιστον για το χαρτί, το μζταλλο, το πλαςτικό και το γυαλί γενικά». Η Κοινοτικι Οδθγία 2008/98/ΕΚ, ςτθν οποία υπάρχει εναρμόνιςθ, αναφζρει ότι πρζπει να υπάρξει υποχρζωςη και όχι Δρ. Κ. Αραβϊςθσ, Πρόεδροσ ΕΕΔΣΑ 4

5 ενθάρρυνςη (δθλαδι εκελοντικι προςπάκεια) για χωριςτι ςυλλογι ςε τζςςερα ρεφματα. Δθλαδι, δεν αλλάηει και το πνεφμα και θ ουςία τθσ ςυγκεκριμζνθσ απαίτθςθσ τθσ κοινοτικισ οδθγίασ, που ζχει ωσ ςτόχο τθ χωριςτι ςυλλογι ςε τουλάχιςτον τζςςερα υλικά (χαρτί, μζταλλο, πλαςτικό και γυαλί). Ρρζπει να ςυμπλθρωκεί με τθ διευκρίνιςθ «είτε από κοινοφ είτε χωριςτά είτε ςυνδυαςμϊν τουσ είτε επιμζρουσ κλαςμάτων τουσ». Επιπλζον, είναι ςθμαντικό το ότι υπάρχει ο όροσ «τουλάχιςτον», μια που ζτςι κα μπορεί να γίνεται χωριςτι ςυλλογι και άλλων υλικϊν. παρ. 4 (α). Κακορίηεται ο ςτόχοσ ανακφκλωςησ ποςοςτοφ 50% ωσ το 2020, αλλά είναι αςαφζσ επί ποίασ βάςθσ. Ππωσ είναι γνωςτό, λόγω τθσ αςάφειασ τθσ διατφπωςθσ τθσ ίδιασ τθσ οδθγίασ 2008/98, ζχει υπάρξει επεξεργαςία ςε επίπεδο Ε.Ε. και ζχει ςυνταχκεί ζνα ςχζδιο απόφαςθσ, που κακορίηει τζςςερισ εναλλακτικοφσ τρόπουσ υπολογιςμοφ του ςτόχου, και αφινει ςτα κράτθ-μζλθ τθσ ευχζρεια να αποφαςίςουν ποιον από αυτοφσ κα υιοκετιςουν. Θα πρζπει να κακοριςτεί μονοςιμαντα μζςω του παρόντοσ ςχεδίου νόμου, ποια από τισ τζςςερισ λφςεισ υιοκετείται για τθν ελλθνικι επικράτεια, και να αφεκεί θ εξουςιοδοτικι ευχζρεια αυτό να τροποποιείται με Υ.Α. ι Κ.Υ.Α., για να παρακολουκεί ευχερϊσ τθν πρόοδο ςε επίπεδο Ε.Ε.. παρ. 4 (β). Κακορίηεται ο ςτόχοσ ανακφκλωςησ ποςοςτοφ 70% ωσ το 2020, για μθ επικίνδυνα απόβλθτα από καταςκευζσ και κατεδαφίςεισ, αλλά είναι αςαφζσ επί ποίασ βάςθσ. Να διευκρινιςτεί ςτο νόμο, αντίςτοιχα με τθν προθγοφμενθ παρατιρθςθ. 4. Άρθρο 29: Στθ νομοκεςία (άρκρο 4 τθσ οδ. 2008/98) και τθν πολιτικι για τθν πρόλθψθ και τθ διαχείριςθ των αποβλιτων ιςχφει ωσ τάξθ προτεραιότθτασ θ ακόλουκθ ιεράρχθςθ όςον αφορά τισ δράςεισ και τισ εργαςίεσ διαχείριςθσ των αποβλιτων: Α) πρόλθψθ Β) προετοιμαςία για επαναχρθςιμοποίθςθ Γ) ανακφκλωςθ Δ) άλλου είδουσ ανάκτθςθ, π.χ. ανάκτθςθ ενζργειασ, και Ε) διάκεςθ. Ωσ προσ αυτά, διατυπϊνονται οι ακόλουκεσ παρατθριςεισ: Δρ. Κ. Αραβϊςθσ, Πρόεδροσ ΕΕΔΣΑ 5

6 Η ανωτζρω ιεράρχθςθ δεν κα πρζπει να εφαρμοςτεί αναδρομικά και, ωσ εκ τοφτου, οι υφιςτάμενεσ εγκαταςτάςεισ δεν υποχρεοφνται να ευκυγραμμιςτοφν με τθν ιεράρχθςθ των αποβλιτων κατά τθν διάρκεια τθσ αδειοδότθςισ τουσ. Εάν κάποιοσ διαχειριςτισ (Φορζασ Διαχείριςθσ κατά τουσ οριςμοφσ του νομοςχεδίου) πρόκειται να ανανεϊςει ι να τροποποιιςει τθν άδεια, τότε είναι ο κατάλλθλοσ χρόνοσ για να εκτιμιςει κάκε κζμα που προκφπτει από τθν ιεράρχθςθ διαχείριςθσ των αποβλιτων. Ακόμθ και ςε αυτι τθν περίπτωςθ κα μποροφςε να υπάρξει μία ςυμφωνία με τθν αδειοδοτοφςα αρχι και τον κάτοχο τθσ αδείασ να διαπραγματευκεί για μία μεταβατικι περίοδο για πιο κατάλλθλθ λειτουργία τθσ εγκατάςταςθσ. Εναλλακτικι πρόταςθ κα ιταν ότι θ ιεράρχθςθ διαχείριςθσ των αποβλιτων κα μποροφςε να αποτελζςει κζμα ςτθν κατάρτιςθ του περιφερειακοφ ςχεδιαςμοφ ΔΑ (ΡΕΣΔΑ), κάτι που πράγματι ιςχφει. Τότε λογικά κάκε αδειοδότθςθ εγκαταςτάςεων ΔΑ κα ζπρεπε να είναι ςυμβατι με το ΡΕΣΔΑ, άρα καενζπιπτε ςτθν εφαρμογι των διατάξεων του άρκρου 4 ςχετικά με τθν ιεράρχθςθ διαχείριςθσ των αποβλιτων με τισ προτεραιότθτεσ που προβλζπει. Επίςθσ κα μποροφςε να τεκεί ζνα κατϊφλι απαιτιςεων ςτισ μικρζσ επιχειριςεισ ζτςι ϊςτε οι απαιτιςεισ από τθν εφαρμογι τθσ ιεράρχθςθσ να μθν κακίςτανται τόςο επαχκείσ. Θα μποροφςε επιπλζον να λεχκεί, ότι θ υφιςτάμενθ νομοκεςία και ο εκνικόσ περιφερειακόσ ςχεδιαςμόσ επαρκοφν ςτθν εφαρμογι τθσ ιεράρχθςθσ διαχείριςθσ των αποβλιτων, εν αντικζςει με τθν ίδια τθν ιεράρχθςθ των αποβλιτων που φαίνεται εξαιρετικά άκαμπτθ. Η αδειοδοτικι διαδικαςία κα μποροφςε να παραμείνει ςαν γενικι περιβαλλοντικι εκτίμθςθ, που ςθμαίνει ότι εφόςον το ΡΕΣΔΑ διεκπεραιϊνεται ορκά, τότε θ αδειοδοτικι διαδικαςία δεν κα χρειάηεται τθν ιεράρχθςθ διαχείριςθσ των αποβλιτων, δεδομζνου ότι αυτι ζχει ελεγχκεί κατά τθν κατάρτιςθ και ζγκριςθ του οικείου ΡΕΣΔΑ. Θα πρζπει με αυτό το νομοςχζδιο ι με μελλοντικά νομοκετιματα, να τεκεί ςοβαρά ςε εφαρμογι θ φπαρξθ κινιτρων και αντικινιτρων. Ενδεικτικά, κα μποροφςε να τεκεί τεχνθτι φορολόγθςθ ςτουσ ΧΥΤΥ κακϊσ και άλλα οικονομικά εργαλεία που να αντανακλοφν τθν ιεράρχθςθ διαχείριςθσ των αποβλιτων, ίςωσ μζςω μεταβλθτισ φορολόγθςθσ για οριςμζνα υλικά κακϊσ επίςθσ μζςω μίασ ςυνεχοφσ κλιμάκωςθσ που να οδθγεί ςε εκτροπι Δρ. Κ. Αραβϊςθσ, Πρόεδροσ ΕΕΔΣΑ 6

7 αποβλιτων από τουσ ΧΥΤΥ και ςε προϊκθςθ εφαρμογισ τθσ ιεράρχθςθσ διαχείριςθσ των αποβλιτων. Θα μποροφςε επίςθσ να λθφκεί υπόψθ ςτθν ευκφνθ του παραγωγοφ να επεκτακεί ςτθν ςχεδιαςμό των προϊόντων και να λαμβάνονται αποφάςεισ που απαιτοφν τθν χριςθ υψθλότερων προτεραιοτιτων ιεράρχθςθσ όπου κακίςταται δυνατόν. Οι περιφερειακζσ ςτρατθγικζσ κα πρζπει να υιοκετοφν τζτοιεσ πολιτικζσ που να υποςτθρίηουν τθν ιεράρχθςθ διαχίριςθσ των αποβλιτωνκαι μία πολιτικι τθσ ΤΑ που κα ενκαρρφνει καινοτομικζσ πολιτικζσ, πρακτικζσ και τεχνολογίεσ που κα παραδίδον βιϊςιμθ ΔΣΑ θ οποία κα επικεντρϊνεται ςτθν ιεράρχθςθ διαχείριςθσ των αποβλιτων. 5. Άρθρο 35 : παρ. 1«το ΕΔΑ αποτυπϊνονται όλα τα απαραίτθτα δίκτυα. Τα δίκτυα ςχεδιάηονται κατά τζτοιο τρόπο, που να επιτρζπει ςτθν Κοινότητα, ωσ ςφνολο, να καταςτεί αυτάρκησ ςτον τομζα τθσ διάκεςθσ των αποβλιτων». Δεν είναι δυνατόν μζςω του ΕΔΣΑ να ελζγχεται θ αυτάρκεια ςε επίπεδο Ε.Ε.. Η ςχετικι πρόβλεψθ τθσ οδθγίασ είχε το ςκοπό τθσ γενικότερθσ παρακολοφκθςθσ και ςυντονιςμοφ των οργάνων τθσ Ε.Ε., και όχι τθν άκριτθ υιοκζτθςθ από τα Κράτθ-Μζλθ, πράγμα ανεδαφικό. Επιπλζον, ςφμφωνα με τθν οδθγία μπορεί να εκπονοφνται επιμζρουσ ςχζδια που ςυναποτελοφν το εκνικό ςχζδιο, πράγμα που δεν υπάρχει ςτο παρόν Εκνικό Ρλαίςιο. παρ. 2: Μεταφζρεται θ ευκφνθ για τον ΡΕΣΔΑ από τθν Ρεριφζρεια ςτο περιφερειακό ΦοΔΣΑ. Με τθν προτεινόμενθ ρφκμιςθ κα υπάρχει το ενδεχόμενο κακυςτεριςεων, επειδι κα ειςθγείται ο ΦοΔΣΑ και κα αποφαςίηει ο Ρεριφερειάρχθσ. Θα πρζπει επίςθσ να διερευνθκεί τι κα ςυμβαίνει ςτισ περιπτϊςεισ διαφωνίασ μεταξφ ΦΟΔΣΑ και Ρεριφερειάρχθ.Θα πρζπει να διερευνθκεί επίςθσ τι κα γίνεται ςε περίπτωςθ ολιγωρίασ των ΦΟΔΣΑ ςτθν ανάλθψθ των ευκυνϊν τουσ και ςε μθ εφαρμογι των ΡΕΣΔΑ. Το ότι το ΡΕΣΔΑ αφορά το ςφνολο των αποβλιτων, επικινδφνων ι μθ, ςτερεϊν ι μθ, αςτικϊν ι μθ ακοφγεται κατ αρχιν κετικό. Πμωσ θ ευρωπαϊκι εμπειρία ζχει καταδείξει ότι τα ΡΕΣΔΑ υλοποιοφνται για ομοιογενείσ κατθγορίεσ αποβλιτων. Η ςυμπερίλθψθ ςτο ίδιο ΡΕΣΔΑ των ΑΣΑ με τα υγρά βιομθχανικά απόβλθτα (πολυάρικμων ανεξάρτθτων ιδιωτικϊν Δρ. Κ. Αραβϊςθσ, Πρόεδροσ ΕΕΔΣΑ 7

8 μονάδων, πολλζσ από τισ οποίεσ ενδεχομζνωσ είναι μελλοντικζσ, άρα άγνωςτεσ τθ ςτιγμι εκπόνθςθσ του ΡΕΣΔΑ) νομίηουμε ότι κα επιφζρει πολλζσ δυςχζρειεσ. Ρροτείνουμε ωσ προςφορότερθ τθν εκπόνθςθ επί μζρουσ ΡΕΣΔΑ κατθγοριϊν αποβλιτων που ςχετίηονται μεταξφ τουσ. Αν το προαναφερκζν δεν γίνει δεκτό, και εξακολουκιςουν τα ΡΕΣΔΑ να πρζπει να καλφπτουν το ςφνολο των αποβλιτων κάκε δραςτθριότθτασ και προζλευςθσ, τότε επιςθμαίνουμε το ακόλουκο: Ο ιςχφων κϊδικασ αμοιβϊν (Κανονιςμόσ Ρροεκτιμϊμενων Αμοιβϊν Μελετϊν και Ραροχισ Υπθρεςιϊν, Υ.Α. ΔΜΕΟ/α/ο/1257/ , άρκρο ΡΕ-10) ζχει προςανατολίςει τον υπολογιςμό αμοιβισ, ςε ΡΕΣΔΑ που αφοροφν κυρίωσ Αςτικά Στερεά Απόβλθτα και παρεμφερι. Αυτό αποδεικνφεται μεταξφ άλλων αφενόσ από τον ίδιο τον τίτλο του οικείου άρκρου ( ςτερεϊν αποβλιτων) και αφετζρου από το ότι θ μόνθ παράμετροσ που χρθςιμοποιεί ο εν λόγω αλγόρικμοσ είναι ο πλθκυςμόσ τθσ Ρεριφζρειασ, κάτι που π.χ. ελάχιςτθ ςχζςθ ζχει με τα βιομθχανικά απόβλθτα τθσ Βοιωτίασ ι τα γεωργικά απόβλθτα τθσ Θεςςαλίασ κ.λπ. Άρα, ςτθν περίπτωςθ αυτι απαιτείται άμεςθ και δραςτικι αφξθςθ των προεκτιμϊμενων αμοιβϊν για τθν εκπόνθςθ ΡΕΣΔΑ, κάτι που αποτελεί αντικείμενο του ΥΡΟΜΕΔΙ. Ρζραν αυτϊν, καλό κα ιταν να υπιρχαν περιφερειακά ςχζδια βάςθσ για τθν ανακφκλωςθ. 4. Άρθρο 36: Κρίνεται ωσ πάρα πολφ κετικό, το γεγονόσ ότι καταργείται η πληθώρα παράλληλων και επάλληλων αδειών και αντικακίςταται μόνο από δφο, τθν ΑΕΡΟ και τθν άδεια λειτουργίασ. παρ εδάφιο (δ): Η ζκδοςθ βεβαίωςθσ τθσ τιρθςθσ των Ρ.Ο. αντιλαμβανόμαςτε ότι προχποκζτει αυτοψία και ενδεχομζνωσ και γενικότερο ζλεγχο (εγγράφων, ςχεδίων κ.λπ.). Επειδι αυτό δεν προκφπτει άμεςα, εφόςον είναι ζτςι, να διευκρινιςτεί. παρ. 7: «Όταν θ αρμόδια υπθρεςία κεωρεί ότι θ προβλεπόμενθ μζκοδοσ επεξεργαςίασ είναι απαράδεκτθ από απόψεωσ προςταςίασ του περιβάλλοντοσ, ιδίωσ εαν θ μζκοδοσ δεν είναι ςφμφωνθ προσ το άρθρο 14 αρνείται τθν ζκδοςθ αδείασ». Ραράλλθλα όμωσ διαπιςτϊνεται ότι οι διατυπϊςεισ του άρκρου 14 είναι «απόλυτεσ» και μθ ορκζσ από τεχνικισ επιςτθμονικισ πλευράσ. Εκφράςεισ όπωσ «χωρίσ να δθμιουργείται κίνδυνοσ», «χωρίσ να προκαλείται όχλθςθ», «χωρίσ να επθρεάηεται δυςμενϊσ» πάςχουν από πάςθσ πλευράσ, αφοφ είναι γνωςτό ότι κάκε ανκρωπογενισ δραςτθριότθτα ζχει κάποιεσ αρνθτικζσ επιπτϊςεισ και ο Δρ. Κ. Αραβϊςθσ, Πρόεδροσ ΕΕΔΣΑ 8

9 ςκοπόσ του κεςμοφ των ΜΡΕ και τθσ ΑΕΡΟ είναι θ υπόδειξθ των προςφορότερων λφςεων για τθν άρςθ ι τθν ελαχιςτοποίηςη των αρνητικών επιπτώςεων ςτο πλαίςιο του τεχνικοοικονομικά εφικτοφ. Άρα θ ςφνδεςθ τθσ ζκδοςθσ ΑΕΡΟ με τισ απόλυτεσ διατυπϊςεισ του άρκρου 14 εγκυμονεί κινδφνουσ και αυκαιρεςίασ και κατάχρθςθσ και τθν ερμθνεία να καλοφνται εντζλει ςυχνά να δίνουν τα δικαςτιρια. Ρροτείνεται θ ακόλουκθ διατφπωςθ ι κάποια ανάλογθ: «Όταν θ αρμόδια υπθρεςία κεωρεί βάςιμα και τεκμθριωμζνα, ότι θ προβλεπόμενθ μζκοδοσ επεξεργαςίασ είναι μθ αποδεκτι από απόψεωσ προςταςίασ του περιβάλλοντοσ, αρνείται τθν ζκδοςθ αδείασ». 5. Άρθρο 38 Εδϊ αναφζρονται εξουςιοδοτικζσ διατάξεισ (ΚΥΑ, Υ. Α.) και ςτθν ουςία παραπζμπεται ςε αυτζσ, και ςτο μζλλον ο κακοριςμόσ των αναλυτικϊν μζτρων και όρων για τθν διαχείριςθ των αποβλιτων και κυρίωσ θ ζκδοςθ ΚΥΑ προκειμζνου να προωκθκεί ο ςχεδιαςμόσ των προϊόντων με βάςθ τισ αρχζσ τθσ «πρόλθψθσ» κακϊσ και εφαρμογισ τθσ εκπόνθςθσ προγραμμάτων για τθν επαναχρθςιμοποίθςθ των προϊόντων και γενικότερα τθν προϊκθςθ του όρου τθσ «επαναχρθςιμοποίθςθσ». Επίςθσ προβλζπεται ζκδοςθ Υ.Α. για τθν διαςφάλιςθ τθσ παραγωγισ και διαχείριςθσ επικινδφνων αποβλιτων για τθν προςταςία του περιβάλλοντοσ και τθσ ανκρϊπινθσ υγείασ. Ραραπζμπονται ςυνεπϊσ ςτο μζλλον οριςμζνεσ από τισ ςθμαντικότερεσ διατάξεισ εφαρμογισ του νόμου που, ενϊ οι ςτόχοι του περιγράφονται επαρκϊσ και αναλυτικά ςτθν αιτιολογικι ζκκεςθ, με το παρόν νομοςχζδιο δεν υλοποιοφνται άμεςα. 6. Άρθρο 40 Υφίςτατο ιδθ αντίςτοιχθ γνωμοδοτικι επιτροπι καταλόγου αποβλιτων, αλλά εξ όςων γνωρίηουμε δεν είχε ςυγκλθκεί ποτζ. 7. Άρθρο 41 Εδϊ τίκεται ςτόχοσ χωριςτισ διαλογισ των βιολογικϊν αποβλιτων κατ ελάχιςτο ςτο 5% του ςυνολικοφ τουσ βάρουσ ζωσ το 2015, και 10% ζωσ το Ρωσ κα εφαρμοςτεί ο ςτόχοσ αυτόσ ςτθν πράξθ και πωσ κα ςυγκεκριμενοποιθκεί κα πρζπει να διευκρινιςτεί. Ππωσ όμωσ διακρίνεται από άλλα άρκρα, ο τρόποσ εφαρμογισ παραπζμπεται ςε ΚΥΑ του μζλλοντοσ. Δρ. Κ. Αραβϊςθσ, Πρόεδροσ ΕΕΔΣΑ 9

10 Δρ. Κ. Αραβϊςθσ, Πρόεδροσ ΕΕΔΣΑ 10

11 8. Άρθρο 42 Κακιερϊνει θλεκτρονικό ςφςτθμα ςυλλογισ και επεξεργαςίασ ςτοιχείων παραγωγισ και διαχείριςθσ των αποβλιτων. Είναι μζτρο κετικό, και, εφόςον λειτουργιςει άμεςα, κα μποροφςε να ςυμβάλει ιδιαίτερα ςτον πλιρθ ζλεγχο του κφκλου παραγωγισ και διάκεςθσ των αποβλιτων, όμωσ παραπζμπεται ςτο μζλλον (άρκρο 45). 9. Άρθρο 43 Επίςθσ κετικι κρίνεται, ωσ προσ τθν ςτόχευςθ, θ εφαρμογι του φόρου ταφισ, ςτο άρκρο αυτό. Το πρόβλθμα είναι, πωσ τα ζργα εκτροπισ που προβλζπονται ςτουσ ΡΕΣΔΑ δεν υπάρχουν ακόμθ. Το μζτρο είναι πικανόν, ότι κα λειτουργεί για ζνα μεγάλο διάςτθμα ωσ ειςπρακτικό (κακϊσ δεν υπάρχουν εναλλακτικζσ ςτουσ ΧΥΤΑ) και κα επιβαρφνει εν τζλει, εκ νζου, επιπλζον ςτα λοιπά χαράτςια, τα δθμοτικά τζλθ και τουσ δθμότεσ. Επίςθσ προβλζπεται ςυνεχισ ετιςια αφξθςθ του τζλουσ, κατά 5,00 χωρίσ όριο, πράγμα που πρζπει οπωςδιποτε να αλλάξει. 10. Άρθρο 45 Θα πρζπει να υπάρξει μεταβατικι περίοδοσ «παφςθσ λειτουργίασ του ΧΑΔΑ». Είναι κετικό το ότι κεςπίηει μζτρα που κα προωκιςουν τθν παφςθ λειτουργίασ των ΧΑΔΑ. Πμωσ, παρόλα τα προωκοφμενα μζτρα, είναι δεδομζνο ότι κα ςυναντιςουμε περιπτϊςεισ ςτθν πράξθ, από ΧΑΔΑ που κα κλείνουν και μετά κα ξανανοίγουν, ςτο ίδιο ςθμείο, ι αλλοφ λόγω τθσ ζλλειψθσ των εναλλακτικϊν υποδομϊν διάκεςθσ, ωσ μοναδικι εναπομείναςα διζξοδοσ διάκεςθσ. Το άρκρο αυτό παραπζμπει ςτο μζλλον μζςω ΚΥΑ τθν εφαρμογι τθσ οδθγίασ πλαίςιο ςτο ςκζλοσ, που αφορά τθν χωριςτι ςυλλογι των βιολογικϊν αποβλιτων. Ζχουμε και ςτο ςθμείο αυτό, τυπικι ενςωμάτωςθ τθσ Ευρωπαϊκισ Νομοκεςίασ ςτο εκνικό δίκαιο χωρίσ ουςιαςτικι εφαρμογι. Αυτό βζβαια, ιςχφει ωσ γενικι παρατιρθςθ για όλεσ τισ καίριεσ διατάξεισ του Νομοςχεδίου που δυςτυχϊσ υπάρχει φόβοσ, για άλλθ μια φορά να αποβεί ζνασ Νόμοσ με καλζσ προκζςεισ, αλλά χωρίσ ουςιαςτικι εφαρμογι και χωρίσ να αλλάηει τίποτα ςτθν ςθμερινι απόςταςθ μασ ςε κζματα ΔΣΑ, από τισ περιςςότερεσ χϊρεσ τθσ Ε.Ε. Δρ. Κ. Αραβϊςθσ, Πρόεδροσ ΕΕΔΣΑ 11