ΕΘΝΙΚΗ ΣΡΑΠΕΖΑ ΣΗ ΕΛΛΑΔΟ Α.Ε. Δθμοςιοποίθςθ ςτοιχείων ςε ενοποιθμζνθ βάςθ υπό τον Πυλϊνα ΙΙΙ

Transcript

1 ΕΘΝΙΚΗ ΣΡΑΠΕΖΑ ΣΗ ΕΛΛΑΔΟ Α.Ε. Δθμοςιοποίθςθ ςτοιχείων ςε ενοποιθμζνθ βάςθ υπό τον Πυλϊνα ΙΙΙ 30 Ιουνίου 2016

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕ... 3 ΟΛΟΚΛΗΡΩΗ ΠΩΛΗΗ ΣΗ FINANSBANK A.S ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΚΑΙ ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑ Διάρκρωςθ των ιδίων κεφαλαίων Νόμοσ περί αναβαλλόμενων φορολογικϊν απαιτιςεων... 6 Κεφαλαιακι επάρκεια ΔΕΙΚΣΗ ΜΟΧΛΕΤΗ... 8 ΧΑΡΣΟΦΤΛΑΚΙΑ ΤΠΟΚΕΙΜΕΝΑ ΣΗΝ ΠΡΟΕΓΓΙΗ ΕΩΣΕΡΙΚΩΝ ΔΙΑΒΑΘΜΙΕΩΝ Διάρκρωςθ και χριςθ των ςυςτθμάτων εςωτερικισ διαβάκμιςθσ Διαδικαςία διαχείριςθσ και αναγνϊριςθσ τθσ μείωςθσ του πιςτωτικοφ κινδφνου... 9 Μθχανιςμοί ελζγχου και ανακεϊρθςθσ των ςυςτθμάτων διαβάκμιςθσ Τποδείγματα και διαδικαςία Εςωτερικισ Διαβάκμιςθσ Επιχειρθματικοφ Χαρτοφυλακίου Τποδείγματα και διαδικαςία Εςωτερικισ Διαβάκμιςθσ Μικρομεςαίων Επιχειριςεων Λιανικισ Επικφρωςθ υποδειγμάτων επιχειρθματικοφ χαρτοφυλακίου Εφαρμογζσ των εςωτερικϊν διαβακμίςεων επιχειρθματικοφ χαρτοφυλακίου Τποδείγματα και διαδικαςία Εςωτερικισ Διαβάκμιςθσ τεγαςτικοφ Χαρτοφυλακίου Επικφρωςθ Τποδειγμάτων τεγαςτικϊν Δανείων Εφαρμογζσ των εςωτερικϊν διαβακμίςεων τεγαςτικϊν Δανείων Ποςοτικά τοιχεία για τα χαρτοφυλάκια που υπόκεινται ςτθν Προςζγγιςθ Εςωτερικϊν Διαβακμίςεων

3 1. ΕΙΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕ Θ Εκνικι Σράπεηα τθσ Ελλάδοσ («θ Σράπεηα», «ΕΣΕ») είναι πιςτωτικό ίδρυμα υπαγόμενο ςτθν ελλθνικι και ευρωπαϊκι τραπεηικι νομοκεςία. Θ Σράπεηα ιδρφκθκε το 1841 ωσ εμπορικι τράπεηα και μζχρι τθν ίδρυςθ τθσ Σράπεηασ τθσ Ελλάδοσ, το 1928, είχε το εκδοτικό προνόμιο. Ειςιχκθ ςτο Χρθματιςτιριο Αξιϊν Ακθνϊν το Θ ςυμμόρφωςθ τθσ Σράπεηασ με τισ υποχρεϊςεισ τθσ, ςε όλεσ τισ χϊρεσ όπου αναπτφςςει τισ δραςτθριότθτζσ τθσ, αποτελεί αρχι που ακολουκείται χωρίσ καμία παρζκκλιςθ. Επιπλζον, λόγω του γεγονότοσ ότι θ Επιτροπι Κεφαλαιαγοράσ των ΘΠΑ («SEC») εποπτεφει τθν Σράπεηα ςτισ ΘΠΑ, θ Σράπεηα υποχρεοφται ςε ςυμμόρφωςθ προσ τισ διατάξεισ του νομικοφ και κανονιςτικοφ πλαιςίου που ςχετίηονται με τθ διαπραγμάτευςθ κινθτϊν αξιϊν ςτισ ΘΠΑ (Νόμοσ Sarbanes Oxley και κανονιςμοί SEC). Ο Όμιλοσ τθσ Εκνικισ Σράπεηασ τθσ Ελλάδοσ («ο Όμιλοσ») παρζχει ευρφ φάςμα χρθματοοικονομικϊν υπθρεςιϊν, το οποίο περιλαμβάνει λιανικι και επιχειρθματικι τραπεηικι, διαχείριςθ περιουςιακϊν ςτοιχείων, διαχείριςθ και εκμετάλλευςθ ακινιτων, χρθματιςτθριακζσ, επενδυτικζσ και αςφαλιςτικζσ υπθρεςίεσ. Ο Όμιλοσ δραςτθριοποιείται ςτθν Ελλάδα, ςτο Θνωμζνο Βαςίλειο, ςτθ Νοτιανατολικι Ευρϊπθ, ςτθν Κφπρο, ςτθ Μάλτα, ςτθν Αίγυπτο και ςτθ Νότια Αφρικι. Θ Σράπεηα, ωσ οργανιςμόσ που δραςτθριοποιείται ςε ζνα ταχφτατα αναπτυςςόμενο και μεταβαλλόμενο περιβάλλον, αναγνωρίηει τθν ζκκεςθ του Ομίλου τθσ ςε τραπεηικοφσ κινδφνουσ και τθν ανάγκθ αποτελεςματικισ διαχείριςισ τουσ. Θ διαχείριςθ και ο ζλεγχοσ των κινδφνων αυτϊν αποτελοφν αναπόςπαςτο μζροσ τθσ δζςμευςθσ του Ομίλου να επιδιϊκει ςτακερά υψθλζσ αποδόςεισ για τουσ μετόχουσ του, μζςω τθσ κατάλλθλθσ ιςορροπίασ μεταξφ κινδφνων και αποδόςεων, τόςο ςτισ κακθμερινζσ εργαςίεσ όςο και ςτθ ςτρατθγικι διαχείριςθ των ςτοιχείων του ιςολογιςμοφ και των κεφαλαίων του. 3

4 2. ΟΛΟΚΛΗΡΩΗ ΠΩΛΗΗ ΣΗ FINANSBANK A.S. τισ 3 Νοεμβρίου 2015, το Διοικθτικό υμβοφλιο τθσ Σράπεηασ ενζκρινε ςχζδιο διάκεςθσ ολόκλθρθσ τθσ ςυμμετοχισ τθσ Σράπεηασ ςτθν Finansbank. τισ 21 Δεκεμβρίου 2015, το Διοικθτικό υμβοφλιο τθσ Σράπεηασ ενζκρινε τθν μεταβίβαςθ ςτθν Qatar Natinal Bank («QNB») του 99,81% μεριδίου τθσ ςτθ Finansbank μαηί με το 29,87% μερίδιό τθσ ςτθ Finans Leasing. Επίςθσ, ςτισ 18 Ιανουαρίου 2016 θ Ζκτακτθ Γενικι υνζλευςθ των μετόχων τθσ Σράπεηασ ενζκρινε τθν ςυναλλαγι. Σο τίμθμα τθσ ςυναλλαγισ ςυμφωνικθκε ςτο ποςό των εκατ. Επιπλζον, με βάςθ τθν ςυμφωνία, θ QNB κα αποπλθρϊςει ςτθν Tράπεηα το δάνειο μειωμζνθσ εξαςφάλιςθσ USD 910 εκατ. που είχε χορθγιςει θ τελευταία ςτθν Finansbank. Θ διάκεςθ τθσ ςυμμετοχισ ςυνάδει με το ςχζδιο κεφαλαιακισ ενίςχυςθσ του Ομίλου για τθν κάλυψθ του κεφαλαιακοφ ελλείμματοσ, όπωσ αυτό προςδιορίςτθκε ςτθν Άςκθςθ υνολικισ Αξιολόγθςθσ για το 2015, που διεξιχκθ από τθν ΕΚΣ και ικανοποιεί τθ ςχετικι δζςμευςθ του χεδίου Αναδιάρκρωςθσ που εγκρίκθκε από τθν Ευρωπαϊκι Επιτροπι Ανταγωνιςμοφ τθν 4 Δεκεμβρίου Κατόπιν τθσ απόφαςθσ του Ομίλου να διακζςει το ςφνολο τθσ ςυμμετοχισ του ςτθ Finansbank, ο Όμιλοσ, βαςιηόμενοσ ςτο ςυμφωνθκζν τίμθμα, προζβθ ςτθν αξιολόγθςθ τθσ λογιςτικισ αξίασ τθσ Μονάδασ Δθμιουργίασ Σαμειακϊν Ροϊν και κατζλθξε ςτο ςυμπζραςμα ότι απαιτείται θ αναγνϊριςθ ηθμιάσ απομείωςθσ ποςοφ εκατ. κατά τθν χριςθ που ζλθξε τθν 31 Δεκεμβρίου 2015 εκ του οποίου ποςό εκατ. αφοροφςε απομείωςθ τθσ υπεραξίασ που είχε αναγνωριςτεί ςτισ χρθματοοικονομικζσ καταςτάςεισ του Ομίλου. ε επίπεδο Σράπεηασ θ αντίςτοιχθ πρόβλεψθ απομείωςθσ τθν 31 Δεκεμβρίου 2015, ανιλκε ςε εκατ. Θ πϊλθςθ ολοκλθρϊκθκε τθν 15 Ιουνίου 2016, θμερομθνία κατά τθν οποία ο ζλεγχοσ τθσ Finansbank πζραςε ςτθν QNB. Λεπτομζρειεσ ςχετικά με τα ςτοιχεία ενεργθτικοφ και πακθτικοφ που πωλικθκαν κακϊσ και τον υπολογιςμό του κζρδουσ ι τθσ ηθμίασ από τθν πϊλθςθ παρατίκενται ςτθ θμείωςθ 17 τθσ δθμοςιευμζνθσ Εξαμθνιαίασ Οικονομικισ Ζκκεςθσ για τθν περίοδο από 1 Ιανουαρίου ζωσ 30 Ιουνίου

5 3. ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΚΑΙ ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑ Σον Ιοφνιο του 2013, το Ευρωπαϊκό Κοινοβοφλιο και το υμβοφλιο τθσ Ευρϊπθσ, εξζδωςαν τθν Οδθγία 2013/36/ΕΕ και τον Κανονιςμό (EU) 575/2013 (γνωςτά ωσ CRD IV), μζςω των οποίων ζγινε θ ενςωμάτωςθ και προςαρμογι ςε επίπεδο Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ, των αλλαγϊν εκείνων που ζχουν προτακεί από τθν Επιτροπι τθσ Βαςιλείασ (Basel III). Θ Οδθγία 2013/36/ΕΕ ενςωματϊκθκε ςτθν ελλθνικι νομοκεςία με τον Ν.4261/ , ενϊ ο Κανονιςμόσ (EU) 575/2013 είναι άμεςα εφαρμόςιμοσ ςε όλα τα κράτθ μζλθ από τθν 1 Ιανουαρίου 2014, λαμβάνοντασ υπόψθ ότι οριςμζνεσ διατάξεισ κα εφαρμοςτοφν ςταδιακά κυρίωσ μεταξφ 2014 με Θ CRD IV ανακεϊρθςε τον οριςμό των εποπτικϊν κεφαλαίων και των ςτοιχείων που τα ςυνκζτουν ςε κάκε επίπεδο Διάρκρωςθ των ιδίων κεφαλαίων Σα εποπτικά κεφάλαια, ςφμφωνα με το πλαίςιο CRD IV/CRR περιλαμβάνουν δφο κατθγορίεσ: Σα κεφάλαια Tier I και τα κεφάλαια Tier IΙ. Σα κεφάλαια Tier I χωρίηονται ςε Κεφάλαια Κοινϊν Μετοχϊν Κατθγορίασ 1 (Cmmn Equity Tier I (CET 1)) και ςε Πρόςκετα Tier I κεφάλαια. Σα κεφάλαια CET 1 περιλαμβάνουν τισ κοινζσ μετοχζσ τθσ Σράπεηασ, το υπζρ το άρτιο, τα κζρδθ εισ νζο, τισ υπό αίρεςθ μετατρζψιμεσ ομολογίεσ, κατά τα προβλεπόμενα ςτο Ν. 3864/2010, ςτθν υπ. αρικμ. 36/2015 ΠΤ και ςτο Ν.3156/2003, όπωσ ιςχφουν και τισ μθ ελζγχουςεσ ςυμμετοχζσ που επιτρζπεται να ςυνυπολογιςτοφν ςτα ενοποιθμζνο CET 1 κεφάλαια. Σα ςτοιχεία που ακολουκοφν αφαιροφνται από τα παραπάνω κεφάλαια: Κζρδθ ι ηθμίεσ από τθν προςαρμογι ςτθν εφλογθ αξία των υποχρεϊςεων, λόγω μεταβολϊν τθσ πιςτολθπτικισ διαβάκμιςθσ τθσ Σράπεηασ Κζρδθ και ηθμιζσ εφλογθσ αξίασ που προκφπτουν από ίδιο πιςτωτικό κίνδυνο ςε υποχρεϊςεισ από παράγωγα Προςαρμογι για ςκοποφσ ςυνετισ αποτίμθςθσ ςφμφωνα με το άρκρο 105 του Κανονιςμοφ 575/ % τθσ υπεραξίασ επιχειριςεων και των λοιπϊν άυλων περιουςιακϊν ςτοιχείων (Μεταβατικζσ Διατάξεισ 2016) 60% των αναβαλλόμενων φορολογικϊν απαιτιςεων μθ προκφπτουςεσ από προςωρινζσ διαφορζσ (Μεταβατικζσ Διατάξεισ 2016) 5 Αναβαλλόμενεσ φορολογικζσ απαιτιςεισ προκφπτουςεσ από προςωρινζσ διαφορζσ και οι επενδφςεισ που υπερβαίνουν το 10% του φίλτρου των CET 1 κεφαλαίων (Μεταβατικζσ Διατάξεισ 2016) Σα Tier ΙI κεφάλαια περιλαμβάνουν το υπερβάλλον μεταξφ των λογιςτικϊν ηθμιϊν απομείωςθσ των χρθματοοικονομικϊν ςτοιχείων ενεργθτικοφ και των αναμενόμενων ηθμιϊν, όπωσ υπολογίηονται από τθν εφαρμογι τθσ Προςζγγιςθσ Εςωτερικϊν Διαβακμίςεων (ΠΕΔ) για τον πιςτωτικό κίνδυνο και μζχρι ποςοςτοφ 0,6% των ςτακμιςμζνων ζναντι κινδφνου ποςϊν των χαρτοφυλακίων τθσ ΠΕΔ. Ανάλυςθ Εποπτικϊν Ιδίων Κεφαλαίων Ομίλου, 30 Ιουνίου 2016 εκατ. Κεφάλαια κοινϊν μετοχϊν Κατθγορίασ 1: Μζςα κεφαλαίου και αποκεματικά Εποπτικζσ προςαρμογζσ (398) Κεφάλαια κοινϊν μετοχϊν Κατθγορίασ 1 (CET1) Πρόςκετα Κεφάλαια Κατθγορίασ 1: μζςα κεφαλαίου - Εποπτικζσ προςαρμογζσ - Πρόςκετα Κεφάλαια κατθγορίασ 1 (AT1) - Κεφάλαια Κατθγορίασ 1 (T1 = CET1 + AT1 ) Κεφάλαια Κατθγορίασ 2: μζςα κεφαλαίου και προβλζψεισ 34 υνολικά Κεφάλαια (TC = T1 + T2) φνολο ςτακμιςμζνου ζναντι κινδφνων ενεργθτικοφ Δείκτεσ Κεφαλαιακισ Επάρκειασ % Δείκτθσ μζςων κεφαλαίου κοινϊν μετοχϊν Κατθγορίασ 1 (CET1) 21,4% Δείκτθσ μζςων κεφαλαίου Κατθγορίασ 1 (Σ1) 21,4% Δείκτθσ ςυνολικϊν μζςων κεφαλαίου 21,5%

6 3.2. Νόμοσ περί αναβαλλόμενων φορολογικϊν απαιτιςεων φμφωνα με το άρκρο 27Α του ν.4172/2013 περί αναβαλλόμενων φορολογικϊν απαιτιςεων («ΑΦΑ»), όπωσ ιςχφει, επιτρζπεται υπό προχποκζςεισ ςτα Πιςτωτικά Ιδρφματα από το 2017 και μετά, να μετατρζψουν τισ ΑΦΑ, προερχόμενεσ από τισ ηθμίεσ του Private Sectr Initiative ( PSI ) και από ςωρευμζνεσ προβλζψεισ ζναντι πιςτωτικοφ κινδφνου που ζχουν λογιςκεί ζωσ τισ 30 Ιουνίου 2015, ςε απαίτθςθ (Tax Credit) ζναντι του Ελλθνικοφ Δθμοςίου. Βαςικι προχπόκεςθ αποτελεί θ φπαρξθ λογιςτικισ ηθμίασ ξεκινϊντασ από τθν οικονομικι χριςθ 2016 και μετά. Θ απαίτθςθ κα ςυμψθφίηεται με τον φόρο ειςοδιματοσ. Σο μθ ςυμψθφιηόμενο μζροσ αναγνωρίηεται άμεςα ωσ απαίτθςθ από το Ελλθνικό Δθμόςιο. H Σράπεηα υποχρεοφται ςτθν ζκδοςθ παραςτατικϊν τίτλων δικαιωμάτων κτιςεωσ κοινϊν μετοχϊν (δικαιϊματα μετατροπισ) υπζρ του Ελλθνικοφ Δθμοςίου που αντιςτοιχοφν ςε κοινζσ μετοχζσ ςυνολικισ αγοραίασ αξίασ ίςθσ με το 100% του ποςοφ τθσ ειςπρακτζασ απαίτθςθσ και ςτο ςχθματιςμό ιςόποςου ειδικοφ αποκεματικοφ προοριηόμενο αποκλειςτικά για τθν αφξθςθ του μετοχικοφ τθσ κεφαλαίου. Οι κοινοί μζτοχοι κα ζχουν δικαίωμα προτίμθςθσ επί των ανωτζρω δικαιωμάτων. Σο εν λόγω αποκεματικό κα κεφαλαιοποιθκεί και κα εκδοκοφν κοινζσ μετοχζσ υπζρ του Ελλθνικοφ Δθμοςίου. Ο νζοσ νόμοσ επιτρζπει ςτα Πιςτωτικά Ιδρφματα να αντιμετωπίηουν τισ ςυγκεκριμζνεσ ΑΦΑ ωσ μθ «βαςιηόμενεσ ςτθ μελλοντικι κερδοφορία» ςφμφωνα με τισ διατάξεισ τθσ CRD IV, με αποτζλεςμα να μθν αφαιροφνται από τον δείκτθ κεφαλαίου κοινϊν μετοχϊν κατθγορίασ 1 (CET1) και ςυνεπϊσ να βελτιϊνουν τθν κεφαλαιακι τουσ κζςθ. τισ 7 Νοεμβρίου 2014 θ Ζκτακτθ Γενικι υνζλευςθ αποφάςιςε τθν ζνταξθ τθσ Σράπεηασ ςτισ διατάξεισ του ανωτζρω νόμου. Θ ζξοδοσ τθσ Σράπεηασ από τισ διατάξεισ του ανωτζρω νόμου προχποκζτει τθν ζγκριςθ των εποπτικϊν αρχϊν και απόφαςθ τθσ Γενικισ υνζλευςθσ των Μετόχων. τισ 30 Ιουνίου 2016, το ποςό τθσ ΑΦΑ που κα ιταν δυνατό να μετατραπεί ωσ απαίτθςθ από το Ελλθνικό Δθμόςιο ςφμφωνα με τισ διατάξεισ του ανωτζρω Νόμου ιταν 4,9 δισ Κεφαλαιακι επάρκεια Ο παρακάτω πίνακασ παρουςιάηει τισ κεφαλαιακζσ απαιτιςεισ ςε επίπεδο Ομίλου ςτισ Οι κεφαλαιακζσ απαιτιςεισ υπό τον Πυλϊνα Ι υπολογίηονται ωσ το 8% του ςτακμιςμζνου ζναντι κινδφνων ενεργθτικοφ. 6

7 Κεφαλαιακι Απαίτθςθ εκατ. Πιςτωτικόσ κίνδυνοσ & κίνδυνοσ αντιςυμβαλλομζνου (Συποποιθμζνθ Προςζγγιςθ) Κατθγορία ανοίγματοσ Κεντρικζσ κυβερνιςεισ ι κεντρικζσ τράπεηεσ 457 Περιφερειακζσ κυβερνιςεισ και τοπικζσ αρχζσ / Οντότθτεσ του Δθμοςίου τομζα 13 Ιδρφματα του χρθματοπιςτωτικοφ τομζα (Institutins) 68 Λιανικι τραπεηικι 241 Εξαςφαλιςμζνα με ακίνθτθ περιουςία 65 Επιχειριςεισ 153 ε ακζτθςθ* 250 Ανοίγματα υπό μορφι μεριδίων ι μετοχϊν ςε οργανιςμοφσ ςυλλογικϊν επενδφςεων (ΟΕ) 2 Ανοίγματα ςε Μετοχζσ 167 Λοιπά ανοίγματα 215 Ανοίγματα που ςχετίηονται με ιδιαίτερα υψθλοφσ κινδφνουσ 29 Πολυμερείσ τράπεηεσ ανάπτυξθσ - Διεκνείσ Οργανιςμοί - φνολο πιςτωτικοφ κινδφνου & κινδφνου αντιςυμβαλλομζνου (Συποποιθμζνθ Προςζγγιςθ) *Η αθέτηση ορίζεται σύμφωνα με τον Κανονισμό 575/2013 (CRR) Πιςτωτικόσ Κίνδυνοσ (Προςζγγιςθ Εςωτερικϊν Διαβακμίςεων) Κατθγορία ανοίγματοσ Λιανικι Σραπεηικι - Εξαςφαλιςμζνα με ακίνθτθ περιουςία - τεγαςτικό χαρτοφυλάκιο 220 Λιανικι Σραπεηικι - Εξαςφαλιςμζνα με ακίνθτθ περιουςία - Δάνεια ςε Μικρομεςαίεσ Επιχειριςεισ Λιανικισ 30 Λιανικι Σραπεηικι - Δάνεια ςε Μικρομεςαίεσ Επιχειριςεισ Λιανικισ 15 Μεγάλεσ επιχειριςεισ 411 Μικρομεςαίεσ επιχειριςεισ 271 Επιχειριςεισ - Ειδικόσ δανειςμόσ (Specialised Lending) 178 Θζςεισ ςε τιτλοποίθςθ - φνολο πιςτωτικοφ κινδφνου (Προςζγγιςθ Εςωτερικϊν Διαβακμίςεων) φνολο πιςτωτικοφ κινδφνου & κινδφνου αντιςυμβαλλομζνου (Συποποιθμζνθ και ΠΕΔ) Κίνδυνοσ Διακανονιςμοφ/Παράδοςθσ - Κίνδυνοσ κζςθσ, ςυναλλαγματικόσ κίνδυνοσ και κίνδυνοσ εμπορευμάτων (Συποποιθμζνθ Προςζγγιςθ) Εμπορεφςιμοι χρεωςτικοί τίτλοι 19 Μετοχζσ 4 υνάλλαγμα 79 Εμπορεφματα 0,1 Μζκοδοσ Εςωτερικϊν Τποδειγμάτων (Μζγιςτθ Δυνθτικι Ζθμία) 191 φνολο Κινδφνου Αγοράσ Κίνδυνοσ προςαρμογισ πιςτωτικισ αποτίμθςθσ (CVA) 13 Λειτουργικόσ Κίνδυνοσ 202 φνολο κεφαλαιακϊν απαιτιςεων 3.294

8 4. ΔΕΙΚΣΗ ΜΟΧΛΕΤΗ Ο δείκτθσ μόχλευςθσ υπολογίηεται ςφμφωνα με το άρκρο 429 του κανονιςμοφ (ΕΕ) αρικ. 575/2013 του Ευρωπαϊκοφ Κοινοβουλίου και του υμβουλίου τθσ 26θσ Ιουνίου 2013, όπωσ τροποποιικθκε από τον κατ εξουςιοδότθςθ Κανονιςμό 62/2015 τθσ 10θσ Οκτωβρίου 2014 τθσ Ευρωπαϊκισ Επιτροπισ. Ορίηεται ωσ το πθλίκο των κεφαλαίων ενόσ ιδρφματοσ προσ το ςυνολικό άνοιγμα του ιδρφματοσ αυτοφ και εκφράηεται ωσ ποςοςτό. O Όμιλοσ υποβάλει ςτθν αρμόδια εποπτικι αρχι το δείκτθ μόχλευςθσ ςε τριμθνιαία βάςθ. Με θμερομθνία αναφοράσ τθν ο δείκτθσ μόχλευςθσ του Ομίλου, ςφμφωνα με τουσ οριςμοφσ τθσ μεταβατικισ περιόδου των ςτοιχείων Κεφαλαίου τθσ Κατθγορίασ 1 και του Ευρωπαϊκοφ Κανονιςμοφ 62/2015, διαμορφϊκθκε ςτο 11,05%, ενϊ το ελάχιςτο όριο, όπωσ ζχει οριςτεί από τισ αρμόδιεσ εποπτικζσ αρχζσ, τίκεται ςτο 3%. εκατ. Κεφάλαιο κατθγορίασ Ι (Tier I) υνολικό Άνοιγμα Δείκτθσ Μόχλευςθσ 11,05% 8

9 5. ΧΑΡΣΟΦΤΛΑΚΙΑ ΤΠΟΚΕΙΜΕΝΑ ΣΗΝ ΠΡΟΕΓΓΙΗ ΕΩΣΕΡΙΚΩΝ ΔΙΑΒΑΘΜΙΕΩΝ Θ Σράπεηα κάνει χριςθ: Σθσ Θεμελιϊδουσ Προςζγγιςθσ Εςωτερικϊν Διαβακμίςεων για τα ανοίγματα ζναντι επιχειριςεων, ςυμπεριλαμβανομζνων των ανοιγμάτων Ειδικοφ Δανειςμοφ. Σθσ Προςζγγιςθσ Εςωτερικϊν Διαβακμίςεων για το τεγαςτικό χαρτοφυλάκιο, κακϊσ και για το χαρτοφυλάκιο Μικρομεςαίων Επιχειριςεων Λιανικισ Σραπεηικισ. ε επίπεδο Ομίλου ζχει αναπτυχκεί λεπτομερζσ και τεκμθριωμζνο πρόγραμμα που προβλζπει τθ ςταδιακι εφαρμογι τθσ ΠΕΔ ςτο ςφνολο των δανειακϊν ανοιγμάτων του τραπεηικοφ χαρτοφυλακίου, κακϊσ και τθν ευχζρεια για μόνιμθ εξαίρεςθ από τθν ΠΕΔ οριςμζνων κατθγοριϊν ανοιγμάτων. Κατά τθν ζναρξθ τθσ ςταδιακισ εφαρμογισ εντάχκθκε ςτθν ΠΕΔ ποςοςτό μεγαλφτερο του 50% του ονομαςτικοφ ποςοφ των δανειακϊν ανοιγμάτων, το οποίο βαίνει αυξανόμενο Διάρκρωςθ και χριςθ των ςυςτθμάτων εςωτερικισ διαβάκμιςθσ Θ Σράπεηα ζχει αναπτφξει ςυςτιματα εςωτερικισ διαβάκμιςθσ για τα Ανοίγματα ζναντι Επιχειριςεων, ςυμπεριλαμβανομζνων των ανοιγμάτων Ειδικοφ Δανειςμοφ, για τισ Απαιτιςεισ ζναντι φυςικϊν προςϊπων που είναι πλιρωσ καλυμμζνεσ με ακίνθτα που χρθςιμοποιοφνται ωσ κατοικίεσ (εφεξισ «τεγαςτικά Δάνεια») και για τα ανοίγματα ζναντι Μ.Μ.Ε. λιανικισ. Σο φςτθμα Διαβάκμιςθσ Επιχειρθματικϊν Πιςτοδοτιςεων λαμβάνει υπόψθ ξεχωριςτά τα χαρακτθριςτικά κινδφνου του πιςτοφχου από τα χαρακτθριςτικά κινδφνου τθσ πιςτοδότθςθσ και κατατάςςει όλουσ τουσ πιςτοφχουσ ςε αντίςτοιχεσ κλίμακεσ διαβάκμιςθσ. Συχόν φπαρξθ διαβακμίςεων από Εξωτερικό Οργανιςμό Πιςτολθπτικισ Αξιολόγθςθσ (ΕΟΠΑ) δεν λαμβάνεται υπόψθ για τθν κατάταξθ ενόσ πιςτοφχου ςτθν εςωτερικι κλίμακα διαβάκμιςθσ. Οι κανόνεσ ταξινόμθςθσ των επιχειρθματικϊν πιςτοφχων ςε βακμίδεσ παρουςιάηονται με λεπτομζρεια ςτθν Πιςτωτικι Πολιτικι για το Επιχειρθματικό Χαρτοφυλάκιο. Βάςει του ςυςτιματοσ αυτοφ, θ Σράπεηα εκτιμά τθν πικανότθτα ακζτθςθσ (εφεξισ «ΠΑ») για τα Ανοίγματα ζναντι Επιχειριςεων. Οι πιςτοδοτιςεισ μεγάλων και ςφνκετων ζργων υποδομισ μεγάλθσ αξίασ (χρθματοδότθςθ ζργων prject finance) και οι πιςτοδοτιςεισ τθσ ποντοπόρου ναυτιλίασ (χρθματοδότθςθ για αγορά περιουςιακοφ ςτοιχείου bject finance), που εντάςςονται ςτα ανοίγματα Ειδικοφ Δανειςμοφ, ταξινομοφνται ςε μία από τισ κατθγορίεσ κινδφνου που ορίηονται από τον Ευρωπαϊκό Κανονιςμό 575/2013 και χρθςιμοποιοφνται οι εκεί οριηόμενοι ειδικοί ςυντελεςτζσ ςτάκμιςθσ κινδφνου. Για τα τεγαςτικά Δάνεια θ Σράπεηα χρθςιμοποιεί δφο (2) ςυςτιματα διαβάκμιςθσ που απεικονίηουν τον κίνδυνο τόςο του πιςτοφχου όςο και τθσ πιςτοδότθςθσ. Σα ςυςτιματα αυτά οδθγοφν ςτθν εκτίμθςθ τθσ πικανότθτασ ακζτθςθσ (ΠΑ) και τθσ ποςοςτιαίασ ηθμίασ ςε περίπτωςθ ακζτθςθσ (εφεξισ «ΗΠΑ») για τα ςτεγαςτικά δάνεια. Κάκε ςφςτθμα κατατάςςει τα δάνεια ςε ομάδεσ με ομοειδι χαρακτθριςτικά κινδφνου, και αποφεφγει τθν υπερβολικι ςυγκζντρωςθ ςε μία ομάδα. Για τθν ταξινόμθςθ ςε ομάδεσ, χρθςιμοποιοφνται χαρακτθριςτικά κινδφνου του πιςτοφχου και τθσ πιςτοδότθςθσ, κακϊσ και ςτοιχεία τθσ λθξιπροκεςμίασ που αυτι πικανϊσ κα παρουςιάηει κατά τθ ςτιγμι τθσ ταξινόμθςθσ ι ςτο πρόςφατο παρελκόν. Θ ταξινόμθςθ είναι ςυνεπισ με τθν Πιςτωτικι Πολιτικι για το χαρτοφυλάκιο Κτθματικισ Πίςτθσ και λαμβάνει υπόψθ τισ διακζςιμεσ πλθροφορίεσ τθ ςτιγμι τθσ ταξινόμθςθσ των δανείων ςε ομάδεσ. Οι εςωτερικζσ διαβακμίςεισ και οι εκτιμιςεισ ακζτθςθσ υποχρζωςθσ (των παραμζτρων ΠΑ και ΗΠΑ) χρθςιμοποιοφνται ςτθν εγκριτικι διαδικαςία των παραπάνω ανοιγμάτων, ςτθν εκτίμθςθ των απαιτοφμενων προβλζψεων και ςτθ γενικότερθ διαχείριςθ των κινδφνων που αναλαμβάνονται Διαδικαςία διαχείριςθσ και αναγνϊριςθσ τθσ μείωςθσ του πιςτωτικοφ κινδφνου Θ Σράπεηα ζχει αναπτφξει φςτθμα Διαχείριςθσ Εξαςφαλίςεων ςτο οποίο καταγράφονται, παρακολουκοφνται και αξιολογοφνται όλεσ οι προςφερόμενεσ εξαςφαλίςεισ, τόςο οι εμπράγματεσ (ενεχυριάςεισ κινθτϊν αξιϊν, βάρθ επί ακινιτων) όςο και οι ενοχικζσ τρίτων (εγγυιςεισ φυςικϊν και νομικϊν προςϊπων, ΝΠΔΔ, Ελλθνικοφ Δθμοςίου, Ε.Σ.Ε.Α.Ν, κ.λπ.). Οι αποδεκτζσ για τθν Σράπεηα κετικζσ εξαςφαλίςεισ ανά κατθγορία ανοίγματοσ, ο τρόποσ διαχείριςισ τουσ και θ αναγνϊριςθ των επιπτϊςεων που ζχουν ςτθν άμβλυνςθ του αναλαμβανομζνου πιςτωτικοφ κινδφνου περιγράφονται αναλυτικά ςτθν Πιςτωτικι Πολιτικι για το Επιχειρθματικό Χαρτοφυλάκιο και ςε αυτιν τθσ Κτθματικισ Πίςτθσ. Σόςο για το Επιχειρθματικό Χαρτοφυλάκιο όςο και για το χαρτοφυλάκιο Κτθματικισ Πίςτθσ, οι τρζχουςεσ αξίεσ των εξαςφαλίςεων και οι ςχετικζσ τάςεισ ςτθν Ελλάδα παρακολουκοφνται και ενθμερϊνονται με βάςθ ανεξάρτθτεσ εκτιμιςεισ από πιςτοποιθμζνουσ εκτιμθτζσ μθχανικοφσ, τον δείκτθ ακίνθτθσ περιουςίασ που δθμοςιεφεται για τθν ελλθνικι αγορά από ανεξάρτθτουσ φορείσ, κακϊσ και τισ επίςθμεσ εκκζςεισ που εκπονοφνται από τθν Σράπεηα τθσ Ελλάδοσ. φμφωνα με τισ ιςχφουςεσ εςωτερικζσ διαδικαςίεσ τθσ Σράπεηασ, θ αποτίμθςθ των εξαςφαλίςεων παρακολουκείται ςτενά. Θ ςυχνότθτα και το εφροσ των εκτιμιςεων κακορίηονται από τα αρμόδια εγκριτικά όργανα και ςυνικωσ πραγματοποιοφνται εντόσ περιόδου δφο ετϊν ι νωρίτερα ςτθν περίπτωςθ που επικρατοφν ειδικζσ ςυνκικεσ ςτθν κτθματαγορά ι κρίνεται απαραίτθτο από τθν αρμόδια Μονάδα. Θ βαςικι μορφι εμπράγματθσ εξαςφάλιςθσ των επιχειρθματικϊν δανείων και των δανείων Κτθματικισ Πίςτθσ είναι θ προςθμείωςθ υποκικθσ. υμπλθρωματικά είναι δυνατόν να γίνουν αποδεκτζσ και άλλεσ μορφζσ εξαςφάλιςθσ όπωσ θ ενεχυρίαςθ κατακζςεων ι κινθτϊν αξιϊν. Ειδικότερα για το ςτεγαςτικό χαρτοφυλάκιο 9

10 θ Σράπεηα απαιτεί για κάκε ςφμβαςθ δανείου τθν εγγραφι Αϋ ςειράσ προςθμείωςθσ ςτο χρθματοδοτοφμενο ακίνθτο ι ςε άλλο ακίνθτο που κα κρικεί ικανό ωσ εξαςφαλιςτικό ςτοιχείο. Θ Σράπεηα χρθςιμοποιεί ζνα εςωτερικά αναπτυγμζνο κεντρικό μθχανογραφικό ςφςτθμα, το οποίο εξυπθρετεί τθ διαδικαςία αποτίμθςθσ των τρεχουςϊν εμπορικϊν αξιϊν κάκε μορφισ εξαςφάλιςθσ και μια δικτυακι πλατφόρμα που παρζχει μία ευζλικτθ και εφκολα προςαρμόςιμθ ροι εργαςίασ ςφμφωνα με τισ επιχειρθματικζσ απαιτιςεισ τθσ Σράπεηασ, θ οποία κακιςτά δυνατι τθ ςυγχρονιςμζνθ ςυνεργαςία όλων των εμπλεκόμενων μονάδων και οντοτιτων (εξωτερικϊν εκτιμθτϊν, εςωτερικϊν ελεγκτϊν, επιχειρθματικϊν μονάδων, δικτφου Καταςτθμάτων, κεντροποιθμζνων υπθρεςιϊν) κακϊσ και τθ διαχείριςθ τθσ ανάκεςθσ αιτθμάτων επανεκτίμθςθσ υπεγγφων ακινιτων, τα οποία ζχουν λθφκεί ςε εξαςφάλιςθ τόςο επιχειρθματικϊν όςο και δανείων λιανικισ τραπεηικισ. Κατά τον τρόπο αυτό, επιτυγχάνεται το καλφτερο δυνατό αποτζλεςμα αναφορικά με τθν παραγωγι και τθ λιψθ τθσ πλζον επίκαιρθσ πλθροφόρθςθσ που ςχετίηεται με τθν παρεχόμενθ διαςφαλιςτικι κάλυψθ κάκε μορφισ ανοίγματοσ και τον βζλτιςτο ςυντονιςμό του ζργου των εκτιμθτϊν, υπό τθν άμεςθ εποπτεία τθσ Διεφκυνςθσ Σεχνικϊν Τπθρεςιϊν και τθ ςυνδρομι τθσ τελευταίασ όπου αυτό απαιτείται. Όςεσ από τισ τεχνικζσ μείωςθσ πιςτωτικοφ κινδφνου (χρθματοδοτοφμενεσ και μθ) αναγνωρίηονται ωσ πιςτωτικι προςταςία από τον Ευρωπαϊκό Κανονιςμό 575/2013 επιςθμαίνονται με ιδιαίτερο πεδίο ςτο ςφςτθμα, ϊςτε να υπολογιςτεί ςωςτά θ επίπτωςι τουσ ςτθν αναμενόμενθ ηθμία και ςτισ κεφαλαιακζσ απαιτιςεισ του ανοίγματοσ Μθχανιςμοί ελζγχου και ανακεϊρθςθσ των ςυςτθμάτων διαβάκμιςθσ Θ Πολιτικι Ανάπτυξθσ και Σεκμθρίωςθσ Τποδειγμάτων Διαχείριςθσ Πιςτωτικοφ Κινδφνου του Ομίλου τθσ ΕΣΕ κεςπίηει κανόνεσ για τον ζλεγχο και τθν ανακεϊρθςθ των ςυςτθμάτων και υποδειγμάτων διαβάκμιςθσ κακϊσ και για τθ διαφάνεια ςτουσ εςωτερικοφσ ρόλουσ και τισ αρμοδιότθτεσ των τμθμάτων τθσ Σράπεηασ που αναλαμβάνουν να τα αναπτφξουν και να τα τεκμθριϊςουν. Σα ςυςτιματα και υποδείγματα που αφοροφν εν γζνει τθ διαχείριςθ του πιςτωτικοφ κινδφνου που αναλαμβάνει θ Σράπεηα και τα πιςτωτικά ιδρφματα του Ομίλου αποτελοφν αντικείμενο και αρμοδιότθτα τθσ Διεφκυνςθσ Ελζγχου και Δομισ Κινδφνων τθσ Σράπεηασ και του Ομίλου (Δ.Ε.Δο.Κ.Σ.&Ο), θ οποία ζχει πρόςβαςθ ςτα ςτοιχεία και πλθροφορίεσ των εταιρειϊν του, που είναι απαραίτθτα για τθν εκπλιρωςθ του ζργου τθσ. 10 Σα ςυςτιματα διαβάκμιςθσ που αναφζρκθκαν παραπάνω είναι εγκεκριμζνα από τθν ΣτΕ προσ χριςθ ςτθ διαδικαςία υπολογιςμοφ των Εποπτικϊν Ιδίων Κεφαλαίων. Ελζγχονται ςε μθνιαία βάςθ, μζςω των αναφορϊν ποιότθτασ του επιχειρθματικοφ χαρτοφυλακίου και χαρτοφυλακίου λιανικισ, και επικυρϊνονται ςε ετιςια βάςθ. Θ ανακεϊρθςι τουσ μπορεί να γίνει όποτε διαπιςτωκεί ουςιϊδθσ παρζκκλιςθ είτε ςτισ παρατθρθκείςεσ τιμζσ των μετρικϊν κινδφνου (ςυχνότθτα ακζτθςθσ, πραγματοποιθκείςεσ ηθμιζσ) ζναντι των προβλεπόμενων παραμζτρων είτε ςτισ διαφαινόμενεσ τάςεισ κακυςτζρθςθσ. Οι ςυγκεκριμζνεσ αυτζσ ενζργειεσ ελζγχου και ανακεϊρθςθσ αςκοφνται από ειδικό ανεξάρτθτο Σμιμα Επικφρωςθσ Τποδειγμάτων ςτο εςωτερικό τθσ Δ.Ε.Δο.Κ.Σ.&Ο που υποβάλλει αναφορζσ ςτθ Διοίκθςθ και τθν Επιτροπι Διαχείριςθσ Κινδφνων του Δ.. και ςυντονίηει τισ ενζργειεσ των επιμζρουσ ομάδων ανάλυςθσ ςτα υπόλοιπα κυγατρικά πιςτωτικά ιδρφματα του Ομίλου Τποδείγματα και διαδικαςία Εςωτερικισ Διαβάκμιςθσ Επιχειρθματικοφ Χαρτοφυλακίου Οι κανόνεσ ταξινόμθςθσ των επιχειρθματικϊν πιςτοφχων ςε βακμίδεσ παρουςιάηονται με λεπτομζρεια ςτθν Πιςτωτικι Πολιτικι για το Επιχειρθματικό Χαρτοφυλάκιο. Θ κλίμακα διαβάκμιςθσ ςχετίηεται με τθν Πικανότθτα Ακζτθςθσ και αποτελείται ςυνολικά από 21 βακμίδεσ, από τισ οποίεσ 19 βακμίδεσ αντιςτοιχοφν ςε πιςτοφχουσ οι οποίοι δεν ζχουν παρουςιάςει ακζτθςθ υποχρζωςθσ και 2 βακμίδεσ ςε πιςτοφχουσ οι οποίοι ζχουν περιζλκει ςε κατάςταςθ ακζτθςθσ (όπωσ αυτι ορίηεται τόςο εποπτικά όςο και ςτθν αντίςτοιχθ Πιςτωτικι Πολιτικι). Κάκε βακμίδα τθσ κλίμακασ διαβάκμιςθσ αντιςτοιχίηεται ςε μία πικανότθτα ακζτθςθσ. Κάκε πιςτοφχοσ με τθν εφαρμογι τθσ κεςπιςμζνθσ εγκριτικισ διαδικαςίασ ταξινομείται από τθν αρμόδια Πιςτοδοτικι Διεφκυνςθ ςτθ βακμίδα που απεικονίηει το ςχετικό κίνδυνο ακζτθςθσ υποχρζωςθσ και θ κατάταξι του εγκρίνεται από το αρμόδιο Εγκριτικό Όργανο ι τον Προϊςτάμενο τθσ Διεφκυνςθσ Πίςτθσ και τον επικεφαλισ τθσ αρμόδιασ Εγκριτικισ Διεφκυνςθσ, όταν δεν αφορά τθν ζγκριςθ Πιςτοδοτικοφ Πλαιςίου (διαδικαςία κατθγοριοποίθςθσ). Διαφορετικά χρθματοδοτικά ανοίγματα ζναντι του ιδίου πιςτοφχου ταξινομοφνται ςτθν ίδια βακμίδα, ανεξάρτθτα από τισ τυχόν διαφορζσ μεταξφ των ςχετικϊν χαρακτθριςτικϊν τουσ (λ.χ. όςον αφορά ςτισ προςφερόμενεσ εξαςφαλίςεισ, το είδοσ πιςτοδοτικοφ προϊόντοσ κ.λ.π.). Θ διαδικαςία πραγματοποιείται ςε ετιςια βάςθ, αλλά και όταν προκφπτουν νζεσ πλθροφορίεσ ςχετικά µε τον πιςτοφχο ι δθμοςιεφονται οικονομικά του ςτοιχεία. Σο Δεκζμβριο του 2012, θ Διεφκυνςθ Ελζγχου & Δομισ Κινδφνων τθσ Σράπεηασ και του Ομίλου (ΔΕΔοΚΣ&Ο) επαναβακμονόμθςε τθ 19βάκμια Κλίμακα Διαβάκμιςθσ για το Επιχειρθματικό Χαρτοφυλάκιο, αντιςτοιχίηοντασ υψθλότερεσ ΠΑ ςε κάκε βακμίδα. Κατά τθν περιοδικι διαδικαςία ελζγχου του υςτιματοσ Διαβάκμιςθσ (Δ), εξετάςτθκε θ ςχζςθ μεταξφ των ποςοςτϊν ακζτθςθσ και των παραγόμενων από το Δ κεωρθτικϊν ΠΑ. Θ άςκθςθ κάλυψε τθν περίοδο και βαςίςτθκε ςε πάνω από αξιολογικά ςτιγμιότυπα πιςτοφχων, για τουσ λογαριαςμοφσ των οποίων εξετάςτθκε θ τακτικι εξυπθρζτθςθ των απορρεουςϊν δανειακϊν υποχρεϊςεων για ζνα δωδεκάμθνο μετά τθν εκάςτοτε αξιολόγθςθ, θ παρουςίαςθ λθξιπροκεςμίασ ςτο ίδιο διάςτθμα και θ ενδεχόμενθ ρφκμιςι τουσ. Όπωσ ιταν αναμενόμενο, εξαιτίασ τθσ βακιάσ φφεςθσ και τθσ μακροοικονομικισ κρίςθσ τθσ ελλθνικισ οικονομίασ, τα παρατθρθκζντα ποςοςτά «εποπτικισ ακζτθςθσ» ιταν υψθλότερα των κεωρθτικϊν ΠΑ. Για τον λόγο αυτό, χρειάςτθκε να πραγματοποιθκεί θ νζα βακμονόμθςθ τθσ 19βάκμιασ κφριασ Κλίμακασ Διαβάκμιςθσ. Πζραν τθσ προαναφερόμενθσ αναπροςαρμογισ των ΠΑ ςτθν κφρια Κλίμακα Διαβάκμιςθσ για το Επιχειρθματικό Χαρτοφυλάκιο, θ βακφτατθ οικονομικι κρίςθ επθρζαςε τθν Σράπεηα τόςο ωσ προσ τα ποςοςτά κακυςτεριςεων, όςο και ωσ προσ τα εργαλεία που ανζπτυξε για να αντιμετωπίςει τα ςυμπτϊματά τθσ. Θ οικονομικι κρίςθ οδιγθςε ςτον τετραπλαςιαςμό των προβλζψεων ζναντι

11 επιςφαλϊν επιχειρθματικϊν απαιτιςεων ςτθν τετραετία ενϊ παράλλθλα το Δ παριγαγε χειρότερεσ διαβακμίςεισ, άρα και υψθλότερεσ κεφαλαιακζσ απαιτιςεισ. Παράλλθλα, θ Σράπεηα ςυνζχιςε τθν προςφορά με εντατικοφσ ρυκμοφσ προϊόντων ρφκμιςθσ και αναδιάρκρωςθσ ςε μικρζσ και μεγάλεσ επιχειριςεισ, με ςτόχο να τισ βοθκιςει να ξεπεράςουν τα προςωρινά προβλιματα που ζφερε θ εξαετισ μακροοικονομικι κρίςθ. Προςαρμόηοντασ κατάλλθλα τα πλαίςια πιςτοδοτιςεων και τισ απαιτοφμενεσ από τουσ πιςτοφχουσ χρθματορροζσ για το ενδεδειγμζνο χρονικό διάςτθμα ςφμφωνα με τον παραγωγικό και ςυναλλακτικό τουσ κφκλο, αυξάνοντασ τα καλφμματα από εμπράγματεσ εξαςφαλίςεισ αλλά και τισ προβλζψεισ για τουσ πελάτεσ εκείνουσ που δεν εμφανίηουν ςθμεία ανάκαμψθσ, θ Σράπεηα μεγιςτοποιεί τθ δυνατότθτα των πιςτοφχων με προςωρινά προβλιματα να ανταποκρικοφν ςτισ υποχρεϊςεισ τουσ, ενιςχφει τθν επιχειρθματικότθτα και κωρακίηει τθν κεφαλαιακι τθσ κζςθ. Με ςτόχο τθν επίτευξθ των καλφτερων δυνατϊν αποτελεςμάτων από τθν εφαρμογι τθσ δζςμθσ των ενεργειϊν τθσ προθγοφμενθσ παραγράφου, θ Σράπεηα τον Απρίλιο του 2014, προζβθ ςτθ ςφςταςθ Μονάδων Εταιρικϊν Πιςτοδοτιςεων Ειδικισ Διαχείριςθσ. Κφριο αντικείμενο των Μονάδων αυτϊν αποτελεί θ κατά το δυνατόν αποτελεςματικότερθ διαχείριςθ των πιςτοφχων για τουσ οποίουσ διαφαίνεται θ αδυναμία ανταπόκριςισ ςτισ δανειακζσ τουσ υποχρεϊςεισ, εξετάηοντασ με εξειδικευμζνα υποδείγματα τθ βιωςιμότθτά τουσ και τθ βζλτιςτθ επιλογι αναδιάρκρωςθσ/ρφκμιςθσ του ςυνολικοφ τουσ δανειςμοφ, με ςτόχο τθ διαςφάλιςθ αφενόσ τθσ προοπτικισ εξυπθρζτθςθσ του χρζουσ τουσ και αφετζρου του καλφτερου δυνατοφ οικονομικοφ αποτελζςματοσ ςε όρουσ Κακαρισ Παροφςασ Αξίασ για τθν Σράπεηα. Για τθν ταξινόμθςθ ςε αξιολογικζσ διαβακμίςεισ, θ Σράπεηα χρθςιμοποιεί τζςςερα (4) επικυρωμζνα υποδείγματα τα οποία ζχουν αναπτυχκεί από τθ Δ.Ε.Δο.Κ.Σ.&Ο.: Όλεσ οι επιχειριςεισ με πλιρθ οικονομικά ςτοιχεία ταξινομοφνται με τθ χριςθ του Μοντζλου Αξιολόγθςθσ Επιχειρθματικϊν Πιςτοδοτιςεων (ΜΑΕΠ), ενϊ τυχόν φπαρξθ βακμολόγθςθσ από διεκνείσ αξιολογικοφσ οίκουσ (ΕΟΠΑ) δεν λαμβάνεται υπ όψιν. Για τισ επιχειριςεισ που ανικουν ςτο Επιχειρθματικό Χαρτοφυλάκιο, αλλά τθροφν Βιβλία Β Κατθγορίασ του Κϊδικα Βιβλίων και τοιχείων, χρθςιμοποιείται θ κοροκάρτα Αξιολόγθςθσ Επιχειριςεων με Περιοριςμζνα Οικονομικά τοιχεία. Για τισ πιςτοδοτιςεισ ζργων υποδομισ και τισ πιςτοδοτιςεισ τθσ ποντοπόρου ναυτιλίασ, χρθςιμοποιοφνται δφο (2) υποδείγματα με μορφι ερωτθματολογίου (Specialized Lending sltting criteria screcards). Πιςτοφχοι που αποτελοφν ειδικζσ περιπτϊςεισ (λ.χ. νεοςφςτατεσ επιχειριςεισ χωρίσ πλιρθ οικονομικά ςτοιχεία, αςφαλιςτικζσ εταιρείεσ, ςφλλογοι, μικρομεςαίεσ επιχειριςεισ που πρόςφατα κατατάχκθκαν ςτο επιχειρθματικό χαρτοφυλάκιο λόγω αφξθςθσ του Κφκλου Εργαςιϊν τουσ) ταξινομοφνται με το Εμπειρικό Τπόδειγμα Σαξινόμθςθσ (expert judgment mdel). Ακολουκεί περαιτζρω ανάλυςθ των υποδειγμάτων του Επιχειρθματικοφ Χαρτοφυλακίου. Βαςικά τοιχεία Τποδειγμάτων ΠΕΔ Επιχειρθματικοφ Χαρτοφυλακίου: 11 Παράμετροσ κινδφνου Πικανότθτα Ακζτθςθσ Πικανότθτα Ακζτθςθσ Πικανότθτα Ακζτθςθσ Πικανότθτα Ακζτθςθσ Επιχειρθματικι Μονάδα Διευκφνςεισ Επιχειρθματικϊν Πιςτοδοτιςεων Διευκφνςεισ Επιχειρθματικϊν Πιςτοδοτιςεων Διευκφνςεισ Επιχειρθματικϊν Πιςτοδοτιςεων Διευκφνςεισ Επιχειρθματικϊν Πιςτοδοτιςεων Χαρτοφυλάκιο Επιχειριςεισ με πλιρθ οικονομικά ςτοιχεία Επιχειριςεισ που δε δθμοςιοποιοφν πλιρθ οικονομικά Πιςτοφχοι που αποτελοφν ειδικζσ περιπτϊςεισ δανειςμοφ (λ.χ. νεοςφςτατεσ επιχειριςεισ χωρίσ πλιρθ οικονομικά ςτοιχεία) Πιςτοδοτιςεισ ζργων υποδομισ και ποντοπόρου ναυτιλίασ Περιγραφι Μοντζλου και Μεκοδολογία Μοντζλο Αξιολόγθςθσ Επιχειρθματικϊν Πιςτοδοτιςεων (ΜΑΕΠ) Μικτό ςφςτθμα διαβάκμιςθσ που ςυνδυάηει αντικειμενικά ποςοτικά δεδομζνα με ποιοτικά κριτιρια κορόκαρτα αξιολόγθςθσ επιχειριςεων με περιοριςμζνα οικονομικά ςτοιχεία τατιςτικό υπόδειγμα που ςυνδυάηει κατά κφριο λόγο ποιοτικά και περιοριςμζνο αρικμό ποςοτικϊν ςτοιχείων Εμπειρικό Τπόδειγμα τατιςτικό υπόδειγμα με το οποίο οι πιςτοφχοι αξιολογοφνται βάςει ποιοτικϊν και μόνο κριτθρίων Τποδείγματα απλουςτευμζνθσ μεκοδολογίασ ειδικϊν ςυντελεςτϊν ςτάκμιςθσ (sltting criteria mdels) Τποδείγματα όπου αξιολογείται κάκε άνοιγμα βάςει ςυγκεκριμζνων ποιοτικϊν κυρίωσ κριτθρίων Πλικοσ ετϊν άντλθςθσ δεδομζνων 8-10 ζτθ 8-10 ζτθ 8-10 ζτθ 8-10 ζτθ Κατθγορία ανοίγματοσ Μεγάλεσ & Μεςαίεσ επιχειριςεισ Μεγάλεσ & Μεςαίεσ επιχειριςεισ Μεγάλεσ & Μεςαίεσ επιχειριςεισ Ειδικόσ δανειςμόσ

12 I. Μοντζλο Αξιολόγθςθσ Επιχειρθματικϊν Πιςτοδοτιςεων (ΜΑΕΠ) Σο ΜΑΕΠ είναι ζνα μικτό ςφςτθμα διαβάκμιςθσ, θ δομι του οποίου ικανοποιεί τισ προχποκζςεισ που υπαγορεφονται από τον Κανονιςμό 575/2013. υνδυάηει αντικειμενικά ποςοτικά δεδομζνα με ποιοτικά κριτιρια που αξιοποιοφν τθν κρίςθ του αναλυτι, καταλιγοντασ ςτον ακριβζςτερο υπολογιςμό τθσ αξιολογικισ διαβάκμιςθσ των πιςτοφχων. Σο ΜΑΕΠ υλοποιείται μζςω του μθχανογραφικοφ ςυςτιματοσ Risk Analyst (RA), θ βαςικι υπολογιςτικι δομι του οποίου αναπτφχκθκε από τθν εταιρεία Mdy s KMV και χρθςιμοποιείται ςτθν Σράπεηα από τισ αρχζσ του Περιλαμβάνει δφο ξεχωριςτά εργαλεία ανάλυςθσ, που αφοροφν τθ Χρθματοοικονομικι και τθν Ποιοτικι ανάλυςθ. το πρϊτο, γίνεται ειςαγωγι των χρθματοοικονομικϊν ςτοιχείων τθσ αντιςυμβαλλόμενθσ επιχείρθςθσ (ιςολογιςμόσ, αποτελζςματα χριςεωσ, διάκεςθ αποτελεςμάτων) και εκτελείται πλικοσ ιςτορικϊν αναλφςεων, βραχυπρόκεςμων και μακροπρόκεςμων προβολϊν, ςυγκρίςεων με ομοειδείσ εταιρείεσ κακϊσ και υπολογιςμϊν μιασ ςειράσ αρικμοδεικτϊν. τθν Ποιοτικι Ανάλυςθ ειςάγονται ποιοτικά κριτιρια για τθν επιχείρθςθ και εξετάηεται το περιβάλλον ςτο οποίο δραςτθριοποιείται, ςφμφωνα με τθ ςθμαντικι και εξειδικευμζνθ γνϊςθ των αξιολογθτϊν. το πρϊτο ποςοτικό επίπεδο ανάλυςθσ, υπολογίηονται από το ΜΑΕΠ ςυγκεκριμζνεσ χρθματοοικονομικζσ μεταβλθτζσ οι οποίεσ εξετάηονται (α) ςε απόλυτεσ τιμζσ, (β) ςε διαχρονικι τάςθ και μεταβλθτότθτα και (γ) ςε ςφγκριςθ με τθν Ομοειδι Ομάδα Επιχειριςεων. το δεφτερο ποιοτικό επίπεδο ανάλυςθσ, εξετάηονται τόςο ποιοτικζσ πλθροφορίεσ που ςυνδζονται με τουσ αρικμοδείκτεσ του προθγοφμενου μζρουσ, όςο και κριτιρια τα οποία ςχετίηονται με τον κίνδυνο του γενικότερου κλάδου οικονομικισ δραςτθριότθτασ, τθν ποιότθτα τθσ διοίκθςθσ τθσ εταιρείασ και τθν υπόςταςθ τθσ εταιρείασ ςτο κοινωνικό ςφνολο. Όλα τα προαναφερκζντα κριτιρια ςτακμίηονται για τον υπολογιςμό τθσ τελικισ αξιολογικισ διαβάκμιςθσ του πιςτοφχου. Σο υπόδειγμα ελζγχει τθν εςωτερικι ςυνζπεια των επιλογϊν του χορθγθτι χριςτθ και παράγει ςθμεία ςυναγερμοφ, τόςο ςτουσ ποςοτικοφσ δείκτεσ όςο και ςτθ ςυμμόρφωςθ των ποιοτικϊν κριτθρίων με τα δεδομζνα των δθμοςιευμζνων λογιςτικϊν καταςτάςεων. Παράγει επίςθσ αναφορζσ αξιολόγθςθσ ςε αρκετά επίπεδα (ςυνολικά για τθν επιχείρθςθ, αλλά και επιμζρουσ, για τθν κερδοφορία και τθν κεφαλαιακι τθσ διάρκρωςθ) και επιτρζπει τθν εξζταςθ τθσ διαχείριςθσ των ταμειακϊν ροϊν και τθσ κάλυψθσ οφειλϊν από τα λειτουργικά κζρδθ τθσ επιχείρθςθσ. Σα δφο τελευταία ςθμεία λαμβάνουν ιδιαίτερα αυξθμζνθ βαρφτθτα ςτθν τελικι εκτίμθςθ τθσ φερεγγυότθτασ τθσ εξεταηόμενθσ επιχείρθςθσ. 12 Θ χριςθ τθσ εφαρμογισ του ςυςτιματοσ αξιολόγθςθσ (Mdy s Risk Advisr MRA v.4) ξεκίνθςε ςτθν Σράπεηα από τισ αρχζσ του 2004, με ειςαγωγι μεγάλου αρικμοφ ιςολογιςμϊν και χριςθ τθσ εξαγόμενθσ βακμολογίασ, υποςτθρικτικά ςτθν εγκριτικι διαδικαςία. τα τζλθ του 2005, ςε ςυνεργαςία με τθν εταιρεία Mdy s Risk Services και με χριςθ όλων των πλθροφοριϊν που είχαν ςυλλεχκεί ςτο μεςοδιάςτθμα, θ Διεφκυνςθ Διαχείριςθσ Κινδφνων τθσ Σράπεηασ, βελτιςτοποίθςε το ΜΑΕΠ και πραγματοποίθςε τθν επικφρωςθ και τθ βακμονόμθςι του, ϊςτε να παράγει αξιόπιςτεσ εκτιμιςεισ των ΠΑ των επιχειρθματικϊν πελατϊν τθσ Σράπεηασ. Από τον Οκτϊβριο 2010, το ΜΑΕΠ λειτουργεί πάνω ςε νζα διαδικτυακι πλατφόρμα, προςφζροντασ ευελιξία ςτον τρόπο πρόςβαςθσ και διαχείριςισ του. Αν και το ΜΑΕΠ είναι ζνα μικτό υπόδειγμα, δθλαδι ζνασ ςυνδυαςμόσ ςτατιςτικισ ανάλυςθσ και ςυςςωρευμζνθσ εμπειρίασ, ο ςχεδιαςμόσ του ελζγχκθκε κυρίωσ ςτατιςτικά μζςω μονομεταβλθτισ (για τον υπολογιςμό τθσ προβλεπτικισ ικανότθτασ κάκε ανεξάρτθτθσ μεταβλθτισ ξεχωριςτά) και πολυμεταβλθτισ (για τον προςδιοριςμό τθσ φπαρξθσ πολυςυγγραμμικότθτασ μεταξφ των μεταβλθτϊν) ανάλυςθσ. Ο τελικόσ ςυνδυαςμόσ ποςοτικϊν και ποιοτικϊν κριτθρίων πραγματοποιικθκε εμπειρικά, με τθν αφξθςθ τθσ βαρφτθτασ που λαμβάνουν τα πρϊτα ςτθν παραγόμενθ αξιολογικι διαβάκμιςθ που αποτελεί μία προςζγγιςθ τθσ Πιςτολθπτικισ Ικανότθτασ του Πιςτοφχου, δεδομζνου ότι τα ποςοτικά δεδομζνα γενικότερα κεωροφνται ωσ πιο αξιόπιςτα. Θ ποςοτικι επικφρωςθ επιτυγχάνεται, αφενόσ με τθν ικανότθτα διάκριςθσ των «καλϊν» από τουσ «κακοφσ» πιςτοφχουσ και αφετζρου με τθ ςτακερότθτα των παραγόμενων αποτελεςμάτων. Θ ικανότθτα αυτι μετρικθκε με τθ χριςθ ςτατιςτικϊν μετρικϊν (δείκτεσ ακρίβειασ, ζλεγχοι αξιοπιςτίασ), με ςφγκριςθ των αποτελεςμάτων με αυτά εξωτερικϊν οίκων αξιολόγθςθσ και ευρζωσ αναγνωριςμζνων άλλων υποδειγμάτων, κακϊσ και με τθ χριςθ δοκιμαςτικϊν και εκ των υςτζρων ελζγχων (back testing). Θ βακμονόμθςθ του ΜΑΕΠ είχε ωσ ςτόχο θ εκτιμϊμενθ μζςθ ΠΑ από το μοντζλο (βάςει των κακοριςμζνων Βακμίδων) να προςεγγίηει ςε ικανοποιθτικό βακμό τθν μακροχρόνια παρατθροφμενθ ςυχνότθτα ακζτθςθσ (ςφμφωνα με τα ςτοιχεία των βάςεων των ιςτορικϊν δεδομζνων τθσ Σράπεηασ). Με τθ μζκοδο αυτι, αρχικά αντιςτοιχικθκε θ ποςοτικι βακμολογία του πιςτοφχου (Χρθματοοικονομικόσ Δείκτθσ) με μία ΠΑ και ςτθ ςυνζχεια, με τθν προςκικθ τθσ ποιοτικισ αξιολόγθςθσ, πραγματοποιικθκε θ προςαρμογι του Δείκτθ αυτοφ ϊςτε να αποδίδει ςυνολικά τθν Πιςτολθπτικι Ικανότθτα κάκε Πιςτοφχου. II. Εμπειρικό Τπόδειγμα Σαξινόμθςθσ Σο Εμπειρικό Τπόδειγμα χρθςιμοποιείται για τθν ταξινόμθςθ ειδικϊν περιπτϊςεων πιςτοφχων, οι οποίοι δε δφνανται να αξιολογθκοφν με το ΜΑΕΠ. Οι πιςτοφχοι αυτοί, είναι μθ κερδοςκοπικοί οργανιςμοί (π.χ. ςφλλογοι, ςυνεταιριςμοί), αςφαλιςτικζσ εταιρείεσ, καταςκευαςτικζσ κοινοπραξίεσ που ςχθματίηονται για τθν περάτωςθ ςυγκεκριμζνων ζργων υποδομισ, εταιρείεσ που εντάςςονται ςτο επιχειρθματικό χαρτοφυλάκιο χωρίσ να διακζτουν μζχρι τθν αξιολόγθςι τουσ οικονομικά ςτοιχεία και εταιρείεσ που δραςτθριοποιοφνται εκτόσ Ελλάδοσ για τισ οποίεσ θ πλθροφόρθςθ για τθν εξζταςι τουσ αντλείται κατά περίπτωςθ. υνεπϊσ, αξιολογοφνται βάςει ποιοτικϊν κριτθρίων που ςυμπλθρϊνονται από τουσ αρμόδιουσ αξιολογθτζσ. Ενδεικτικά αναφζρονται: Ο κίνδυνοσ κλάδου Ο ανταγωνιςμόσ Σα ζτθ δραςτθριοποίθςθσ Θ ςτακερότθτα τθσ διοίκθςθσ Οι ενδείξεισ κινδφνων

13 Θ οικονομικι κατάςταςθ των φορζων Θ ςυγκζντρωςθ πελατείασ Θ ςυχνότθτα υποβολισ αιτθμάτων Σο πιςτωτικό ιςτορικό επιχείρθςθσ, των φορζων και των ςυγγενικϊν τουσ προςϊπων Σο Τπόδειγμα κατατάςςει τελικά τουσ ενιμερουσ πιςτοφχουσ ςε τζςςερισ Βακμίδεσ Κινδφνου (Τψθλόσ, θμαντικόσ, Μζτριοσ και Μικρόσ). III. Τποδείγματα ταξινόμθςθσ Ειδικϊν Χρθματοδοτιςεων (sltting criteria mdels) Για τισ δφο υποκατθγορίεσ του Δανειςμοφ Ειδικισ Μορφισ, δθλαδι τθσ χρθματοδότθςθσ μεγάλων ζργων (Prject Finance) και τθσ χρθματοδότθςθσ για τθν απόκτθςθ περιουςιακοφ ςτοιχείου (Object Finance), θ Σράπεηα ακολουκϊντασ τισ εποπτικζσ οδθγίεσ, αξιολογεί κάκε άνοιγμα βάςει των κάτωκι κριτθρίων: Χρθματοοικονομικι ανάλυςθ ζργου Πολιτικό και νομικό περιβάλλον Χαρακτθριςτικά τθσ ςυναλλαγισ Οικονομικι ευρωςτία του κφριου αναδόχου Χαρακτθριςτικά χρθματοδοτοφμενου περιουςιακοφ ςτοιχείου Προςφερόμενεσ εγγυιςεισ και εξαςφαλίςεισ Περιβαλλοντικά κζματα. Και τα δφο υποδείγματα ζχουν τθ μορφι ερωτθματολογίου που ςυμπλθρϊνει ο αρμόδιοσ χορθγθτισ. Κάκε κριτιριο από τα ανικοντα ςτισ επτά ομάδεσ κριτθρίων που αναφζρονται παραπάνω, λαμβάνει μία βακμολογία, ανάλογα με τισ απαντιςεισ ςε ςειρά ερωτθμάτων (υποκατθγορίεσ). Σο ςτακμιςμζνο άκροιςμα των βακμϊν, ανάλογα με τθ βαρφτθτα του κάκε κριτθρίου, κακορίηει και τθν κατθγοριοποίθςθ τθσ πιςτοδότθςθσ ςε τζςςερισ ενιμερεσ βακμίδεσ / κατθγορίεσ (Ιςχυρι, Καλι, Ικανοποιθτικι, Αδφναμθ). Για τθ χρθματοδότθςθ ζργων υποδομισ, θ τελικι κατθγορία αναπροςαρμόηεται ςτισ περιπτϊςεισ ανεπιφφλακτθσ εγγφθςθσ από κάποιο κράτοσ και ςτθν περίπτωςθ εγγυθτικισ επιςτολισ από Κδρυμα Εγγφθςθσ Εξαγωγικϊν Πιςτϊςεων, ενϊ για τθ χρθματοδότθςθ καταςκευισ πλοίου και ειδικότερα κατά τθν καταςκευαςτικι περίοδο, θ προςαρμογι τθσ κατθγορίασ κακορίηεται από τθν αξιολογικι διαβάκμιςθ τθσ Σράπεηασ που ζχει εκδϊςει τθν εγγυθτικι επιςτολι καλισ εκτζλεςθσ υπζρ του ναυπθγείου καταςκευισ. Και τα δφο υποδείγματα ζχουν επικυρωκεί με βάςθ τθ ςυςςωρευμζνθ εμπειρία τθσ Σράπεηασ ςε τζτοιου είδουσ πιςτοδοτιςεισ. Σο υπόδειγμα Δανειςμοφ Ειδικισ Μορφισ που χρθςιμοποιείται για μεγάλα Αυτοχρθματοδοτοφμενα Ζργα (Prject Finance) λειτουργεί ιδθ πάνω ςτθν ενιαία πλατφόρμα Risk Analyst, ενϊ επίκειται θ ενςωμάτωςθ και του υποδείγματοσ που χρθςιμοποιείται για τθν Ποντοπόρο Ναυτιλία (Object Finance) ςτθν ίδια πλατφόρμα. IV. κορόκαρτα αξιολόγθςθσ επιχειριςεων με περιοριςμζνα οικονομικά ςτοιχεία Σο υπόδειγμα αυτό αναπτφχκθκε με βάςθ ιςτορικά ςτοιχεία από το 2003 και μετζπειτα και τζκθκε ςε εφαρμογι τον Ιοφνιο του Κατά το τελευταίο τρίμθνο του 2012 πραγματοποιικθκε θ διαδικαςία τθσ επικφρωςισ του, θ οποία επαναλαμβάνεται ετθςίωσ. Θ χριςθ του, αφορά νεοςφςτατεσ επιχειριςεισ και επιχειριςεισ που τθροφν Βιβλία Α και Β κατθγορίασ του Κ.Β.. που δεν μποροφν να αναλυκοφν με το πιο ςφνκετο ΜΑΕΠ. Θ διακριτικι ικανότθτα του υποδείγματοσ μετρικθκε με μία ςειρά από ςτατιςτικζσ μετρικζσ και δείκτεσ ευρείασ αποδοχισ τόςο ςτο δείγμα εκπαίδευςθσ (in - sample) όςο και ςε δείγμα πιςτοφχων εκτόσ αυτοφ (ut - f - sample). Θ ακρίβεια πρόβλεψθσ τθσ ακζτθςθσ που επιτεφχκθκε και καταγράφθκε κρίνεται πολφ ικανοποιθτικι. Σα κριτιρια αξιολόγθςθσ που χρθςιμοποιεί το υπόδειγμα, είναι τα παρακάτω: Κίνδυνοσ κλάδου Ανταγωνιςμόσ Ζτθ λειτουργίασ τακερότθτα διοίκθςθσ Πιςτολθπτικι ςυνζπεια επιχείρθςθσ και φορζων Δυςμενι ςτοιχεία από τθν ΣΕΙΡΕΙΑ ΑΕ κατά τα τελευταία 3 ζτθ / Πωλιςεισ Ενδείξεισ κινδφνων Περιουςία φορζων Μεταβολι πωλιςεων Δανειςμόσ / Πωλιςεισ Κακαρά κζρδθ / Δανειςμόσ υμπεριφορικι βακμολογία του πιςτοφχου (εφόςον υπάρχει). Θ ςυμμετοχι τθσ ςυμπεριφορικισ βακμολογίασ, ωσ μίασ από τισ ανεξάρτθτεσ μεταβλθτζσ, ενιςχφει ςθμαντικά τθν απόδοςθ του υποδείγματοσ ςε επίπεδο χαρτοφυλακίου και εξαςφαλίηει τθν αντικειμενικότερθ δυνατι εκμετάλλευςθ κάκε ποιοτικισ πλθροφορίασ που υπάρχει διακζςιμθ ςτα μθχανογραφικά ςυςτιματα τθσ Σράπεηασ. 13

14 5.5. Τποδείγματα και διαδικαςία Εςωτερικισ Διαβάκμιςθσ Μικρομεςαίων Επιχειριςεων Λιανικισ Θ πιςτολθπτικι ικανότθτα πιςτοφχων που δε βρίςκονται ςε ακζτθςθ και εμπίπτουν ςτθν αρμοδιότθτα τθσ Διεφκυνςθσ Πιςτοδοτιςεων Μικρομεςαίων Επιχειριςεων (Δ.Π.ΜΜ.Ε) διαβακμίηεται ωσ προσ τθν υπολογιηόμενθ ΠΑ ςε δεκατρείσ (13) βακμίδεσ, ενϊ οι πιςτοφχοι ςε ακζτθςθ επιςθμαίνονται με ςχετικι ζνδειξθ. Επιπρόςκετα οι πιςτοφχοι διαβακμίηονται ωσ προσ τθν πικανότθτα μεταφοράσ τουσ ςτθν Οριςτικι Κακυςτζρθςθ - καταγγελία υφιςτάμενων ςυμβάςεων και ζναρξθ ενεργειϊν είςπραξθσ - ςε κλίμακα 8 βακμίδων και βάςει τθσ πικανότθτασ αυτισ, προςδιορίηονται οι ςυντελεςτζσ ΗΠΑ που τουσ αντιςτοιχοφν. Οι παραπάνω διαδικαςίεσ υποςτθρίηονται από τρία (3) ςτατιςτικά υποδείγματα που παρουςιάηονται ςτθ ςυνζχεια. Σα αποτελζςματα των υποδειγμάτων Ι και ΙΙ ςυνδυάηονται για τον προςδιοριςμό τθσ ΠΑ των πιςτοφχων, ενϊ ο ςυντελεςτισ ΗΠΑ προκφπτει από τθν εφαρμογι του υποδείγματοσ ΙΙΙ. Βαςικά τοιχεία Τποδειγμάτων ΠΕΔ Χαρτοφυλακίου Μικρομεςαίων επιχειριςεων: Παράμετροσ κινδφνου Πικανότθτα Ακζτθςθσ Επιχειρθματικι Μονάδα Διεφκυνςθ Πιςτοδοτιςεων Μικρομεςαίων Επιχειριςεων (Δ.Π.ΜΜ.Ε) Χαρτοφυλάκιο Επιχειριςεισ με κφκλο εργαςιϊν μικρότερο των 2,5 εκατ. Περιγραφι Μοντζλου και Μεκοδολογία Τποδείγματα Αξιολόγθςθσ τθσ πιςτολθπτικισ ικανότθτασ Μικρομεςαίων Επιχειριςεων τατιςτικό υπόδειγμα που ςυνδυάηει κατά κφριο λόγο ποιοτικά και περιοριςμζνο αρικμό ποςοτικϊν ςτοιχείων Πλικοσ ετϊν άντλθςθσ δεδομζνων 8-10 ζτθ Κατθγορία ανοίγματοσ Μικρομεςαίεσ Επιχειριςεισ Λιανικισ Ποςοςτιαία Ηθμία ςε Περίπτωςθ Ακζτθςθσ Διεφκυνςθ Πιςτοδοτιςεων Μικρομεςαίων Επιχειριςεων (Δ.Π.ΜΜ.Ε) Επιχειριςεισ με κφκλο εργαςιϊν μικρότερο των 2,5 εκατ. Τπόδειγμα που διαβακμίηει τθν Ποςοςτιαία Ηθμία ςτθν περίπτωςθ που είτε επζλκει το ςυμβάν τθσ Ακζτθςθσ είτε οι τθροφμενεσ ςυμβάςεισ καταγγελκοφν μονομερϊσ από τθν Σράπεηα 8-10 ζτθ Μικρομεςαίεσ Επιχειριςεισ Λιανικισ 14 I. Τπόδειγμα αξιολόγθςθσ πιςτοφχου κατά τθν υποβολι αιτιματοσ χρθματοδότθςθσ (Applicatin Mdel) Ο ςχεδιαςμόσ και θ ανάπτυξθ του υποδείγματοσ πραγματοποιικθκε από τθ Δ.Ε.Δο.Κ.Σ.&Ο. και ενςωματϊκθκε ςτισ διαδικαςίεσ των αρμόδιων Εγκριτικϊν Οργάνων μζςω μθχανογραφικισ πλατφόρμασ που υλοποιικθκε υπό τθν εποπτεία των Διευκφνςεων Οργάνωςθσ και Πλθροφορικισ τθσ Σράπεηασ. Θ πλατφόρμα παρζχει τα απαραίτθτα εργαλεία για τθν καταχϊρθςθ ετιςιων ι ενδιάμεςων χρθματοοικονομικϊν καταςτάςεων, τθν καταχϊρθςθ ποιοτικϊν παραμζτρων, τθ διενζργεια χρθματοοικονομικϊν αναλφςεων και τθν πραγματοποίθςθ προβολϊν των οικονομικϊν καταςτάςεων με ςκοπό τον προςδιοριςμό των μεταβλθτϊν του υποδείγματοσ και τθν υποςτιριξθ τθσ εγκριτικισ διαδικαςίασ γενικότερα. Θ αξιολόγθςθ πραγματοποιείται από τα αρμόδια Εγκριτικά Όργανα, με τθν προςκόμιςθ χρθματοδοτικοφ αιτιματοσ για τθν ζγκριςθ νζου ι τθν αναπροςαρμογι υφιςτάμενου πλαιςίου πιςτοδότθςθσ, ενϊ θ παρεχόμενθ διαβάκμιςθ πιςτωτικοφ κινδφνου, εφαρμόηεται ςτο ςφνολο των κινδφνων που αυτό αντιπροςωπεφει (δάνεια τακτισ λιξθσ, όρια, εγγυθτικζσ επιςτολζσ κλπ). Αξιολογοφνται αποκλειςτικά πιςτοφχοι που δεν ζχουν περιζλκει ςε ακζτθςθ και κατατάςςονται ςε δϊδεκα αξιολογικζσ διαβακμίςεισ. II. υμπεριφορικό υπόδειγμα αξιολόγθςθσ πιςτοφχου (Behaviral Mdel) Ο ςχεδιαςμόσ, θ ανάπτυξθ και θ υλοποίθςθ του υποδείγματοσ πραγματοποιικθκε από τθ Δ.Ε.Δο.Κ.Σ.&Ο. Σα λειτουργικά του χαρακτθριςτικά ςυνοψίηονται ακολοφκωσ: Σροφοδοτείται με τισ απαιτοφμενεσ παραμζτρουσ από προκακοριςμζνθ δομι δεδομζνων, οι οποίεσ επικαιροποιοφνται με μθνιαία ςυχνότθτα με ευκφνθ των Διευκφνςεων Οργάνωςθσ και Πλθροφορικισ. Αξιολογεί και εξάγει αξιολογικι διαβάκμιςθ με μθνιαία ςυχνότθτα για το ςφνολο των πιςτοφχων τθσ Δ.Π.ΜΜ.Ε με ενεργζσ χρθματοδοτιςεισ για τουλάχιςτον ζνα εξάμθνο, κατά τθν θμερομθνία αξιολόγθςθσ. Θ αξιολόγθςθ γίνεται αυτόματα, μζςω μθχανογραφικισ διαδικαςίασ. Οι παραγόμενεσ αξιολογικζσ διαβακμίςεισ αποκθκεφονται ςε βάςεισ δεδομζνων τθσ Διεφκυνςθσ Πλθροφορικισ, ϊςτε να είναι διακζςιμεσ ςε όλεσ τισ ενδιαφερόμενεσ μονάδεσ τθσ Σράπεηασ. Θ αξιολογικι διαβάκμιςθ αφορά τον πιςτοφχο και χαρακτθρίηει τουσ ςυνολικοφσ εγκεκριμζνουσ κινδφνουσ από τθ Δ.Π.ΜΜ.Ε. ςε επίπεδο πιςτοφχου. Με τθν εφαρμογι τθσ περιγραφόμενθσ διαδικαςίασ ςτο τζλοσ κάκε μινα, το ςφνολο των πιςτοφχων κατατάςςεται ςε δεκατρείσ αξιολογικζσ διαβακμίςεισ. III. Τπόδειγμα προςδιοριςμοφ Ηθμίασ ςε Περίπτωςθ Ακζτθςθσ (LGD Mdel) Ο ςχεδιαςμόσ, θ ανάπτυξθ και θ υλοποίθςθ του υποδείγματοσ πραγματοποιικθκε από τθ Δ.Ε.Δο.Κ.Σ.&Ο. Σα λειτουργικά του χαρακτθριςτικά ςυνοψίηονται ακολοφκωσ:

15 Σροφοδοτείται με τισ απαιτοφμενεσ παραμζτρουσ από προκακοριςμζνθ δομι δεδομζνων, οι οποίεσ επικαιροποιοφνται με μθνιαία ςυχνότθτα με ευκφνθ των Διευκφνςεων Οργάνωςθσ και Πλθροφορικισ. Διαβακμίηει τθν πικανότθτα μεταφοράσ ςτθν Οριςτικι Κακυςτζρθςθ (θ οποία και αποτελεί το χρονικό ςθμείο που ςθματοδοτεί τθν ζναρξθ ενεργειϊν αναγκαςτικισ εκτζλεςθσ - ρευςτοποίθςθσ ςτοιχείων ενεργθτικοφ) κάκε πιςτοφχου ςε κλίμακα οκτϊ βακμίδων. Θ πικανότθτα αυτι, ςε ςυνδυαςμό με τον μζςο παρατθροφμενο ιςτορικό ρυκμό ανακτιςεων του χαρτοφυλακίου ςτθν προαναφερόμενθ περίοδο, κακορίηει για κάκε πιςτοφχο το αναμενόμενο ποςοςτό ΗΠΑ. Σα παραγόμενα ποςοςτά ΗΠΑ για κάκε πιςτοφχο, αποκθκεφονται ςε βάςεισ δεδομζνων τθσ Διεφκυνςθσ Πλθροφορικισ, ϊςτε να είναι διακζςιμα ςε όλεσ τισ ενδιαφερόμενεσ μονάδεσ τθσ Σράπεηασ. Σο υπόδειγμα εφαρμόηεται μζςω πλιρωσ αυτοματοποιθμζνθσ μθχανογραφικισ διαδικαςίασ ςτο τζλοσ κάκε μινα, για το ςφνολο των πιςτοφχων τθσ Δ.Π.ΜΜ.Ε Επικφρωςθ υποδειγμάτων επιχειρθματικοφ χαρτοφυλακίου Για τα υποδείγματα του επιχειρθματικοφ χαρτοφυλακίου, ακολουκείται ςυςτθματικά θ διαδικαςία επικφρωςισ τουσ με ετιςια ςυχνότθτα, προκειμζνου να διαςφαλίηεται ότι ςυνεχίηουν να ικανοποιοφν τουσ κανόνεσ και τεχνικοφσ περιοριςμοφσ που είχαν τεκεί κατά τθν ανάπτυξι τουσ. Βαςικοφσ ςτόχουσ τθσ ςυγκεκριμζνθσ διαδικαςίασ αποτελοφν: α) θ μζτρθςθ τθσ προβλεπτικισ ικανότθτασ των υποδειγμάτων θ οποία κα πρζπει να πλθροί ςυγκεκριμζνα ποςοτικά κριτιρια που αφοροφν βζλτιςτεσ χρθςιμοποιοφμενεσ πρακτικζσ και β) θ μζτρθςθ και θ ςτατιςτικι ςυςχζτιςθ των παρατθροφμενων ανά αξιολογικι βακμίδα ςυχνοτιτων ακζτθςθσ με τισ αντίςτοιχεσ κεωρθτικζσ πικανότθτεσ ακζτθςθσ. Για τα αποτελζςματα των αςκιςεων, ενθμερϊνονται οι αρμόδιεσ επιτροπζσ τθσ Σράπεηασ, ενϊ θ διαχείριςθ και θ αποδοχι τουσ, γίνεται ςφμφωνα με τισ κεςπιςμζνεσ εςωτερικζσ πολιτικζσ και διαδικαςίεσ τθσ Εφαρμογζσ των εςωτερικϊν διαβακμίςεων επιχειρθματικοφ χαρτοφυλακίου Οι εςωτερικζσ διαβακμίςεισ ΠΑ και ΗΠΑ είναι τα δομικά ςτοιχεία μζτρθςθσ του πιςτωτικοφ κινδφνου που χρθςιμοποιοφνται ςε ζνα πλικοσ εςωτερικϊν διαδικαςιϊν τθσ Σράπεηασ που αφοροφν τον πιςτωτικό κίνδυνο. υγκεκριμζνα θ χριςθ τουσ αφορά: Σισ εγκρίςεισ πιςτοδοτιςεων: Οι παράμετροι εκτίμθςθσ του πιςτωτικοφ κινδφνου χρθςιμοποιοφνται κατά τθν εγκριτικι διαδικαςία για τθν αποτίμθςθ τθσ πιςτολθπτικισ ικανότθτασ των πιςτοφχων και του προςδιοριςμοφ των ανϊτατων ορίων πιςτοδότθςθσ. Σθ διαβάκμιςθ πιςτοδοτιςεων: Οι παραγόμενεσ από κάκε υπόδειγμα διαβακμίςεισ, χρθςιμοποιοφνται για τθν αντιςτοίχιςθ των πιςτοφχων ςε μία ενιαία κλίμακα, παρζχοντασ ζνα κοινό μζτρο πιςτωτικοφ κινδφνου. Σθν κατά πιςτωτικό κίνδυνο τιμολόγθςθ: Οι παράμετροι κινδφνου χρθςιμοποιοφνται για τον κακοριςμό τιμολογιςεων, προςαρμοςμζνων ςτον κίνδυνο τθσ πιςτοδότθςθσ. Σθ διάκεςθ ανάλθψθσ κινδφνων: Θ αξιολογικι διαβάκμιςθ του πιςτοφχου χρθςιμοποιείται ςτο πλαίςιο τθσ διάκεςθσ ανάλθψθσ κινδφνου τθσ Σράπεηασ. Σισ λογιςτικζσ προβλζψεισ: Ο ςχθματιςμόσ των ςυλλογικϊν λογιςτικϊν προβλζψεων ενςωματϊνει τθ χριςθ των παραγόμενων παραμζτρων κινδφνου, κατάλλθλα προςαρμοςμζνων για τον ςκοπό αυτό. Σον υπολογιςμό του εςωτερικοφ κεφαλαίου : Ο υπολογιςμόσ του εςωτερικοφ κεφαλαίου / διαδικαςία αξιολόγθςθσ τθσ επάρκειασ του εςωτερικοφ κεφαλαίου (ΔΑΕΕΚ). Σισ εςωτερικζσ αναφορζσ: Οι παράμετροι κινδφνου χρθςιμοποιοφνται ωσ βαςικοί δείκτεσ ςτισ παραγόμενεσ αναφορζσ για τθν ενθμζρωςθ τθσ ανϊτατθσ διοίκθςθσ, ςε κζματα που ςχετίηονται με τθν ανάλυςθ και τθ διαχείριςθ του πιςτωτικοφ κινδφνου Τποδείγματα και διαδικαςία Εςωτερικισ Διαβάκμιςθσ τεγαςτικοφ Χαρτοφυλακίου ε μθνιαία βάςθ, όλα τα ςτεγαςτικά δάνεια (με εξαίρεςθ όςα εξαςφαλίηονται πλιρωσ με τθν ανεπιφφλακτθ εγγφθςθ του Ελλθνικοφ Δθμοςίου) ταξινομοφνται ςε ομάδεσ με ομοειδι χαρακτθριςτικά κινδφνου για τθν εκτίμθςθ των παραμζτρων κινδφνου. Σα υποδείγματα εκτίμθςθσ τόςο τθσ ΠΑ όςο και τθσ ΗΠΑ ςτθρίηονται ςε ιςτορικά εςωτερικά δεδομζνα τθσ Σράπεηασ από το 1990 και εντεφκεν. Οι εκτιμιςεισ είναι επομζνωσ ςυνεπείσ με τθ μακρόχρονθ εμπειρία τθσ Σράπεηασ ςε ςτεγαςτικζσ πιςτοδοτιςεισ, ζχοντασ ταυτόχρονα λάβει υπόψθ τόςο το ελλθνικό νομικό πλαίςιο, όςο και τθν ακολουκοφμενθ πρακτικι τθσ Σράπεηασ ςχετικά με τισ ρευςτοποιιςεισ υπεγγφων ακινιτων. Βαςικά τοιχεία Τποδειγμάτων ΠΕΔ Χαρτοφυλακίου τεγαςτικϊν Δανείων: 15

16 Παράμετροσ κινδφνου Πικανότθτα Ακζτθςθσ (ΠΑ) Εποπτικά ελάχιςτα όρια Κάτω όριο ΠΑ: 0,03% Χαρτοφυλάκιο Ανοίγματα λιανικισ τραπεηικισ, εξαςφαλιςμζνα με ακίνθτθ περιουςία Λοιπά εκτόσ ΜΜΕ Περιγραφι υποδείγματοσ και μεκοδολογία τατιςτικό υπόδειγμα που αναπτφχκθκε με τθ μζκοδο τθσ λογιςτικισ παλινδρόμθςθσ και τμθματοποιείται περαιτζρω με βάςθ τθν θλικία του δανείου. Λαμβάνει υπόψθ τον οικονομικό κφκλο και ζχει βακμονομθκεί με ςτοιχεία 5-ετίασ. Πλικοσ ετϊν άντλθςθσ δεδομζνων > 6 ζτθ Ποςοςτιαία Ηθμία ςε Περίπτωςθ Ακζτθςθσ (ΗΠΑ) Κάτω όριο ΗΠΑ: 10% Ανοίγματα λιανικισ τραπεηικισ, εξαςφαλιςμζνα με ακίνθτθ περιουςία Λοιπά εκτόσ ΜΜΕ Τπόδειγμα κατάταξθσ ςε βακμίδεσ με βάςθ τθν ζνδειξθ ακζτθςθσ, το χρόνο παραμονισ ςε κατάςταςθ ακζτθςθσ και το προϊόν. Θ ανάπτυξθ ςτθρίχτθκε ςε μακρά χρονοςειρά χρθματορροϊν ανακτιςεων. > 15 ζτθ Ι. Τπόδειγμα Εκτίμθςθσ Πικανότθτασ Ακζτθςθσ (ΠΑ) Για τθν ταξινόμθςθ κάκε μθ ακετθμζνου ςτεγαςτικοφ δανείου ςε ομάδα με κοινι ΠΑ ακολουκείται θ παρακάτω διαδικαςία: 1. Εξετάηεται θ φπαρξθ ι μθ τθσ ανεπιφφλακτθσ εγγφθςθσ πλθρωμϊν κεφαλαίου και τόκων του Ελλθνικοφ Δθμοςίου (ιδιαίτερεσ κατθγορίεσ πιςτοφχων, δάνεια μετά από φυςικζσ καταςτροφζσ, κ.λπ.). Όςεσ απαιτιςεισ εμπίπτουν ςτθν κατθγορία αυτι, αντιμετωπίηονται ξεχωριςτά. 2. υγκρίνεται θ θμερομθνία ταξινόμθςθσ με τθν θμερομθνία χοριγθςθσ του δανείου. Για τα δάνεια που δεν ζχουν ακόμα ςυμπλθρϊςει 14 μινεσ ηωισ, ακολουκείται το βιμα 3. Για όλα τα υπόλοιπα, ακολουκείται το βιμα Εφαρμόηεται ξεχωριςτό υπόδειγμα για ςτεγαςτικά δάνεια ηωισ μζχρι 13 μινεσ και εξάγεται το ςκορ. Σο υπόδειγμα χρθςιμοποιεί χαρακτθριςτικά πιςτοδότθςθσ (ωρίμανςθ δανείου, τφποσ προϊόντοσ), πιςτοφχου (εγκριτικό ςκορ) και λθξιπροκεςμίασ (τρζχον ποςό ςε κακυςτζρθςθ, εμφάνιςθ κακυςτεριςεων ςτο τελευταίο 12μθνο). τθ ςυνζχεια ακολουκείται το βιμα Εφαρμόηεται ςυμπεριφορικό υπόδειγμα για ςτεγαςτικά δάνεια με περιςςότερο από 13 μινεσ διάρκεια ηωισ και εξάγεται το ςκορ. Σο υπόδειγμα χρθςιμοποιεί χαρακτθριςτικά πιςτοδότθςθσ (ποςό δανείου, τφποσ προϊόντοσ) και λθξιπροκεςμίασ (μινεσ ςε κακυςτζρθςθ, εμφάνιςθ κακυςτεριςεων ςτο τελευταίο 12μθνο), όχι όμωσ το αρχικό εγκριτικό ςκορ. τθ ςυνζχεια ακολουκείται το βιμα Με βάςθ το υπολογιςμζνο από το εκάςτοτε υπόδειγμα ςκορ, το δάνειο εντάςςεται ςε μία από τισ δζκα (10) διακριτζσ ομάδεσ κινδφνου (risk pls) και του ανατίκεται θ ΠΑ τθσ ςυγκεκριμζνθσ ομάδασ. Για τθν εκτίμθςθ τθσ ΠΑ των ομάδων χρθςιμοποιικθκαν όλα τα ςτεγαςτικά δάνεια που ιταν ενεργά για κάκε μινα του διαςτιματοσ με παρατιρθςθ των γεγονότων ακζτθςθσ ζνα χρόνο μετά (ιτοι μεταξφ ). ΙΙ. Τπόδειγμα Εκτίμθςθσ Ποςοςτιαίασ Ηθμίασ ςε Περίπτωςθ Ακζτθςθσ (ΗΠΑ) Για τθν εκτίμθςθ τθσ Ηθμιάσ ςε Περίπτωςθ Ακζτθςθσ κάκε ςτεγαςτικοφ δανείου, ακόμα και όςων βρίςκονται ςε ακζτθςθ, ακολουκείται θ παρακάτω διαδικαςία: 1. Σο ςφνολο των πιςτοδοτιςεων χωρίηεται ςε «δάνεια ενιμερα» και «δάνεια ςε ακζτθςθ» ανάλογα με τθ λθξιπροκεςμία που παρουςιάηουν ςτθν θμερομθνία ταξινόμθςθσ. Για τα πρϊτα, ακολουκείται το βιμα 2, για τα δεφτερα το βιμα Σα ενιμερα δάνεια διαχωρίηονται ςε δφο ομάδεσ ανάλογα με τθν φπαρξθ ι όχι, επιδότθςθσ επιτοκίου από το Ελλθνικό Δθμόςιο. 3. Για τα δάνεια που βρίςκονται ιδθ ςε ακζτθςθ, εκτόσ από τθν φπαρξθ ι όχι επιδότθςθσ επιτοκίου από το Ελλθνικό Δθμόςιο, υπολογίηεται και θ χρονικι διάρκεια για τθν οποία βρίςκονται ςτθν κατάςταςθ αυτι. Θ ποςοςτιαία ΗΠΑ προκφπτει ωσ θ διαφορά του 100% από το μζςο ποςοςτό ανάκτθςθσ επί του υφιςταμζνου υπολοίπου κατά τθ χρονικι ςτιγμι τθσ ακζτθςθσ. Σο ποςοςτό ανάκτθςθσ υπολογίηεται ςωρευτικά για διαφορετικοφσ χρονικοφσ ορίηοντεσ ανάκτθςθσ από τθν θμερομθνία ακζτθςθσ δθλ. υπολογίηεται το ποςοςτό που ανακτάται ςε 1, 2 ζωσ και ν άρτια ζτθ μετά τθν ακζτθςθ μζχρι το χρονικό εκείνο διάςτθμα που θ μακροχρόνια εμπειρία τθσ Σράπεηασ καταδεικνφει ότι ελαχιςτοποιοφνται οι όποιεσ επιπρόςκετεσ ανακτιςεισ (επί τθσ ουςίασ δεν ανακτϊνται πλζον άλλα ποςά). Για τθν εκτίμθςθ τθσ ΗΠΑ χρθςιμοποιικθκαν περιπτϊςεισ δανείων που εμφάνιςαν ουςιϊδθ λθξιπροκεςμία άνω των 180 θμερϊν από το 1990 και ζχουν ςυμπλθρϊςει τουλάχιςτον ζνα ζτοσ ςε κατάςταςθ ακζτθςθσ, παραδοχι που αυξάνει ςθμαντικά τθν αξιοπιςτία του αποτελζςματοσ. Κατά τθ διαδικαςία εκτίμθςθσ του ποςοςτοφ ανάκτθςθσ ςυνυπολογίηονται όλεσ οι ειςπράξεισ και τα ζξοδα (ταμειακζσ ροζσ) ζναντι τθσ οφειλισ του αντιςυμβαλλομζνου που προζκυψαν μετά τθ χρονικι ςτιγμι τθσ ακζτθςθσ. Λόγω του χρονικοφ διαςτιματοσ που μεςολαβεί μεταξφ τθσ ακζτθςθσ και των μελλοντικϊν ταμειακϊν ροϊν, πρζπει να λθφκεί υπόψθ ςτουσ υπολογιςμοφσ και θ χρονικι αξία του χριματοσ. Ωσ εκ τοφτου, όλεσ οι ταμειακζσ ροζσ προεξοφλικθκαν μζχρι τθν θμερομθνία τθσ ακζτθςθσ, προκειμζνου θ παροφςα αξία τουσ να ςυγκρικεί με τθ ςυνολικι οφειλι τθ ςτιγμι τθσ ακζτθςθσ τθσ υποχρζωςθσ και να διαμορφωκεί το ποςοςτό ανάκτθςθσ. Θ εκτίμθςθ του ποςοςτοφ ανάκτθςθσ δεν ζγινε ςε επίπεδο αντιςυμβαλλομζνου (πελάτθ) αλλά ςε επίπεδο πιςτοδότθςθσ.