ΧΑΡΟΚΟΠΔΙΟ ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ ΣΜΗΜΑ ΟΙΚΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΜΟΡΦΔ ΑΞΙΟΛΟΓΗΗ ΣΗ ΔΠΙΓΟΗ ΣΟΤ ΜΑΘΗΣΗ Δ ΥΟΛΔΙΑ ΣΗ ΓΔΤΣΔΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ ΣΟΤ ΝΟΜΟΤ ΛΑΡΙΑ

Transcript

1 ΧΑΡΟΚΟΠΔΙΟ ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ ΣΜΗΜΑ ΟΙΚΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΜΟΡΦΔ ΑΞΙΟΛΟΓΗΗ ΣΗ ΔΠΙΓΟΗ ΣΟΤ ΜΑΘΗΣΗ Δ ΥΟΛΔΙΑ ΣΗ ΓΔΤΣΔΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ ΣΟΤ ΝΟΜΟΤ ΛΑΡΙΑ Φνηηήηξηα: Εηψγα Βάηα Α. Μ.: ΔΠΗΒΛΔΠΟΤΑ ΚΑΘΖΓΖΣΡΗΑ: Κσλζηαληίλα Κνπηξνχκπα, Δπίθνπξε Καζεγήηξηα ΜΔΛΖ ΔΠΗΣΡΟΠΖ: Μαιβίλα Βακβαθάξε, Λέθηνξαο Αηθαηεξίλε Μαξηδάθε-Καζζσηάθε, Αλαπιεξψηξηα Καζεγήηξηα ΑΘΖΝΑ 2007

2 ΠΔΡΙΔΥΟΜΔΝΑ Πξφινγνο 4 Δηζαγσγή 5 1. Δλλνηνινγηθή πξνζέγγηζε 7 2. Μνξθέο αμηνιφγεζεο 10 Αμηνιφγεζε εθπαηδεπηηθνχ πιηθνχ 11 Αμηνιφγεζε εθπαηδεπηηθνχ έξγνπ 11 Αμηνιφγεζε ηεο επίδνζεο ηνπ καζεηή 12 θνπφο ηεο αμηνιφγεζεο 14 Σα ραξαθηεξηζηηθά ηεο ζσζηήο αμηνιφγεζεο 15 Κξηηήξηα αμηνιφγεζεο 16 Πιενλεθηήκαηα θαη κεηνλεθηήκαηα ηεο αμηνιφγεζεο Δίδε αμηνιφγεζεο ηεο καζεηηθήο επίδνζεο 23 Ζ αξρηθή ή δηαγλσζηηθή αμηνιφγεζε 23 Ζ δηακνξθσηηθή ή ελδηάκεζε αμηνιφγεζε 24 Ζ ηειηθή ή αζξνηζηηθή αμηνιφγεζε Μέζνδνη αμηνιφγεζεο ηεο επίδνζεο ηνπ καζεηή Σχπνη εξσηήζεσλ Αλνηθηνχ ηχπνπ 33 Δξσηήζεηο αλαπηχμεσο 34 Δξσηήζεηο ζχληνκεο απάληεζεο 35 Δξσηήζεηο νκαδηθέο ή ζπλζεηηθέο εξγαζίεο Κιεηζηνχ ηχπνπ Δξσηήζεηο ζπκπιήξσζεο θελνχ Δξσηήζεηο ηχπνπ ζσζηφ-ιάζνο Δξσηήζεηο πνιιαπιήο επηινγήο Δξσηήζεηο ζχδεπμεο ή αληηζηνίρεζεο Δξσηήζεηο ηεξάξρεζεο Αζθήζεηο ηχπνπ αθξνζηηρίδαο ή ζηαπξφιεμνπ πκπιήξσζε εξσηεκαηνινγίσλ θνπφο, εξεπλεηηθή ππνζέζεσλ θαη κέζνδνο εξγαζίαο Σν δείγκα, ηα εξεπλεηηθά εξγαιεία θαη ε δηεμαγσγή ηεο 2

3 έξεπλαο Παξνπζίαζε θαη ζρνιηαζκφο ησλ απνηειεζκάησλ ηεο έξεπλαο Μέξνο πξψην: δεκνγξαθηθά ζηνηρεία Μέξνο δεχηεξν: εηδηθέο εξσηήζεηο Μέξνο ηξίην: ζπζρεηίζεηο 66 πκπεξάζκαηα 111 Παξάξηεκα Α 114 Παξάξηεκα Β 121 Βηβιηνγξαθία 144 3

4 ΠΡΟΛΟΓΟ Με ηελ έξεπλα απηή γίλεηαη πξνζπάζεηα δηεξεχλεζεο ηεο αμηνιφγεζεο ηεο επίδνζεο ηνπ καζεηή θαζψο θαη ην πψο αληηκεησπίδνπλ νη θαζεγεηέο ηεο δεπηεξνβάζκηαο εθπαίδεπζεο ηελ αμηνιφγεζε. πγθεθξηκέλα ε ελ ιφγσ έξεπλα έρεη ζθνπφ λα θαηαγξάςεη θαη λα αλαιχζεη ηηο κεζφδνπο θαη ηα είδε αμηνιφγεζεο θαζψο θαη κέζσ ηεο ζηαηηζηηθήο αλάιπζεο ησλ δεδνκέλσλ πνπ ζπιιέρηεθαλ λα εμάγεη ζπκπεξάζκαηα γηα ηηο απφςεηο θαη ζπκπεξηθνξέο θαζεγεηψλ πάλσ ζε ζέκαηα αμηνιφγεζεο ηεο επίδνζεο ησλ καζεηψλ. Ζ έξεπλα απηή εθπνλήζεθε ζην ηκήκα Οηθηαθήο Οηθνλνκίαο θαη Οηθνινγίαο ηνπ Υαξνθφπεηνπ Παλεπηζηεκίνπ, ζηα πιαίζηα ηεο πηπρηαθήο κειέηεο κε ζέκα <<κνξθέο αμηνιφγεζεο ηεο επίδνζεο ησλ καζεηψλ ζε ζρνιεία δεπηεξνβάζκηαο εθπαίδεπζεο ηνπ λφκνπ Λάξηζαο>>, κε επηβιέπνπζα θαζεγήηξηα ηελ Κ. Κνπηξνχκπα, θαηά ην αθαδεκατθφ έηνο Γηα ηελ εθπφλεζε ηεο κειέηεο έγηλε επηζθφπεζε ηεο ππάξρνπζαο βηβιηνγξαθίαο ειιεληθήο θαη μέλεο, θαζψο θαη δηαλεκήζεθαλ εξσηεκαηνιφγηα ζε θαζεγεηέο δεπηεξνβάζκηαο εθπαίδεπζεο ζρνιείσλ ηνπ λνκνχ Λάξηζαο θαη αθνινχζεζε ζηαηηζηηθή αλάιπζε γηα ηελ εμαγσγή ζπκπεξαζκάησλ. Καηά ηελ πνξεία ηεο κειέηεο παξνπζηάζηεθαλ αξθεηέο δπζθνιίεο θαη έπ επθαηξία ληψζσ ηελ αλάγθε λα επραξηζηήζσ φινπο φζνπο ζπλέβαιαλ ζηελ νινθιήξσζε ηεο παξνχζαο κειέηεο. Βαζχηαηεο επραξηζηίεο νθείισ πξνο ηνπο θαζεγεηέο κνπ γηα ηελ ελζάξξπλζε θαη ηελ ζπκπαξάζηαζε ηνπο θαηά ηε δηεμαγσγή ηεο κειέηεο. πγθεθξηκέλα επραξηζηψ ζεξκά ηε Κ. Κνπηξνχκπα, Δπίθνπξε Καζεγήηξηα θαη επηβιέπνπζα ηεο πηπρηαθήο κειέηεο κνπ, γηα ηε δηαξθή θαη κε φινπο ηνπο ηξφπνπο ζηήξημε πνπ κνπ πξνζέθεξε, γηα ηελ νπζηαζηηθή θαζνδήγεζε θαζψο θαη γηα φιε ηελ ππνκνλή θαη αλεθηηθφηεηά ηεο ζε φιε ηελ πεξίνδν ηεο ζπλεξγαζίαο καο. Σα κέιε ηεο ηξηκειήο επηηξνπήο Μαιβίλα Βακβαθάξε, Λέθηνξαο θαη Αηθαηεξίλε Μαξηδάθε-Καζζσηάθε, Αλαπιεξψηξηα Καζεγήηξηα, γηα ηηο ρξήζηκεο παξαηεξήζεηο θαη ππνδείμεηο ηνπο. Ηδηαίηεξεο επραξηζηίεο νθείισ ζηνπο δηεπζπληέο θαη ηνπο εθπαηδεπηηθνχο ησλ ζρνιείσλ πνπ ζπκκεηείραλ ζηελ έξεπλα, δηφηη ρσξίο ηε ζπκκεηνρή ηνπο ε δηεμαγσγή ηεο έξεπλαο θαη ε εθπφλεζε ηεο παξνχζαο κειέηεο ζα ήηαλ ζρεδφλ αδχλαηε. Σέινο έλα κεγάιν επραξηζηψ νθείισ ζην νηθνγελεηαθφ θαη θηιηθφ κνπ πεξηβάιινλ γηα ηε βνήζεηα θαη ππνζηήξημή ηνπο. 4

5 ΔΙΑΓΩΓΗ Πξφζθαηα ζε πνιιέο ρψξεο νη εθπαηδεπηηθνί κειεηεηέο δείρλνπλ απμαλφκελν ελδηαθέξνλ γηα ην δηακνξθσηηθφ ξφιν ηεο αμηνιφγεζεο ζηελ ηάμε (Μαπξνκκάηεο,1997: Stiggins & Bridgeford,1985.Gipps,1990. Airasian,1991. Torrance,1993.Nitko,1995). Βέβαηα πιεξνθνξίεο πνπ ζεκειηψλνπλ ηελ χπαξμε δηαδηθαζηψλ θαη κέζσλ αμηνιφγεζεο ρξνλνινγνχληαη ηνπιάρηζηνλ απφ ηελ ηξίηε ρηιηεηεξίδα πξν Υξηζηνχ. (Γεκεηξφπνπινο,1991:9. Dubois,1970. Σζηκπνχθεο,1979. Guba & Linkoln,1983. Θενθηιίδεο,1989). ε φιν ηνλ θφζκν γίλεηαη πνιχ ζπρλά ιφγνο ηηο ηειεπηαίεο δεθαεηίεο γηα ηελ αμηνιφγεζε ηνπ καζεηή θαη ηελ επίδξαζε ηεο ζηελ πξφνδν ηνπ(μαπξνκκάηεο,1997:61-68), θαη έρεη απαζρνιήζεη ηδηαίηεξα ηνπο ςπρνπαηδαγσγνχο θπξίσο απφ 1930 θαη κεηά. Ζ αμηνιφγεζε κε ηε ζεκεξηλή επηζηεκνληθή ηεο έλλνηα, σο απηνηειήο επηζηεκνληθή πεξηνρή, έρεη δσή κφιηο κεξηθψλ δεθαεηηψλ φπσο εηπψζεθε πξνεγνπκέλσο. ηε ρψξα καο ην ελδηαθέξνλ γηα ηελ αμηνιφγεζε αλαπηχρζεθε πξφζθαηα, απφ ην 1980 θαη έκθαζε δφζεθε νπζηαζηηθά ηηο ηειεπηαίεο δεθαεηίεο. Οπσζδήπνηε ην αληηθείκελν ηεο αμηνιφγεζεο βξίζθεηαη αθφκε πνιχ καθξηά απφ ην λα ζεσξεζεί αχηαξθεο ζε ζεσξεηηθή θαη επηζηεκνληθή ζηήξημε, ψζηε λα απνηειέζεη μερσξηζηή επηζηήκε. ίγνπξα φκσο ε αμηνιφγεζε ηνπ καζεηή παξφηη δαλείδεηαη ζεσξία θαη κεζνδνινγία απφ δηάθνξεο επηζηήκεο ηφζνο θνηλσληθέο φζν θαη ζεηηθέο ήδε ζπληζηά κηα επδηάθξηηε, ζαθψο νξνζεηεκέλε θαη μερσξηζηή επηζηεκνληθή πεξηνρή. Αλ θαη κέρξη ζήκεξα ηαπηίδνληαη ε έλλνηα ηεο αμηνιφγεζεο κε ηελ εμέηαζε θαη βαζκνιφγεζε ησλ καζεηψλ, ηηο ηειεπηαίεο δεθαεηίεο έρεη δνζεί έκθαζε ζηελ αμηνιφγεζε θαη άιισλ φςεσλ ηεο δηδαθηηθήο δηαδηθαζίαο. ηε ρψξα καο, φκσο ην εθπαηδεπηηθφ ζχζηεκα αθνινπζεί κηκεηηθά αιιά επηιεθηηθά ηηο πξαθηηθέο ησλ άιισλ πξνεγκέλσλ εθπαηδεπηηθά ρσξψλ. (Γεκεηξφπνπινο,1991:30). ηα πιαίζηα απηήο ηεο κειέηεο γίλεηαη αλαθνξά ζηελ αμηνιφγεζε ηεο επίδνζεο ηνπ καζεηή, ηηο κνξθέο θαη ηα είδε ηεο. πγθεθξηκέλα ην πξψην κέξνο ηεο εξγαζίαο απνηειεί ε βηβιηνγξαθηθή αλαζθφπεζε κε μελφγισζζε θαη ειιεληθή βηβιηνγξαθία πάλσ ζε ζέκαηα αμηνιφγεζεο ζηελ εθπαίδεπζεο γεληθά αιιά θαη πην ζπγθεθξηκέλα ζηελ αμηνιφγεζε ηεο επίδνζεο ηνπ καζεηή πνπ είλαη θαη ην ζέκα ηεο εξγαζίαο. Γίλεηαη κηα αλαθνξά ζηνπο φξνπο πνπ θαζνξίδνπλ ηελ αμηνιφγεζε θαη 5

6 αλαιχνληαη νη κνξθέο ηεο, ν ζθνπφο ηεο, ηα ραξαθηεξηζηηθά, ηα θξηηήξηα αμηνιφγεζεο ηα πιενλεθηήκαηα θαη ηα κεηνλεθηήκαηα ηεο. ηε ζπλέρεηα αλαιχνληαη ηα είδε ηεο αμηνιφγεζεο, ε αξρηθή, ε ελδηάκεζε θαη ε ηειηθή αμηνιφγεζε θαζψο θαη νη δηάθνξνη κέζνδνη αμηνιφγεζεο. Ζ πξνθνξηθή θαη ε γξαπηή αμηνιφγεζε είλαη ηα δχν γεληθφηεξα είδε ηεο αμηνιφγεζεο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη απφ ηνπο θαζεγεηέο ζηα ζρνιεία γηα ηελ αμηνιφγεζε ησλ καζεηψλ. Ζ επφκελε ελφηεηα αθνξά ηνπο ηχπνπο εξσηήζεσλ νη νπνίνη ππάξρνπλ γηα ηελ αμηνιφγεζε ηεο επίδνζεο ησλ καζεηψλ θαη ζπλήζσο ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηελ γξαπηή αμηνιφγεζε. Οη εξσηήζεηο θαηεγνξηνπνηνχληαη ζε δχν κεγάιεο θαηεγνξίεο ηηο εξσηήζεηο αλνηθηνχ ηχπνπ θαη ηηο εξσηήζεηο θιεηζηνχ ηχπνπ. Μεηά ηελ βηβιηνγξαθηθή αλαζθφπεζε αθνινπζεί ην δεχηεξν κέξνο ηεο εξγαζίαο, ε ζηαηηζηηθή αλάιπζε. ην πξψην κέξνο ηεο αλάιπζεο παξνπζηάδνληαη κε δηαγξάκκαηα νη απαληήζεηο ησλ θαζεγεηψλ ζην εξσηεκαηνιφγην θαη γίλεηαη αλάινγνο ζρνιηαζκφο. Οη εξσηήζεηο ρσξίδνληαη ζε γεληθέο εξσηήζεηο, δειαδή ηα δεκνγξαθηθά ζηνηρεία θαη ζε εηδηθέο εξσηήζεηο νη νπνίεο αθνξνχλ ζηηο απφςεηο ησλ θαζεγεηψλ ζε εξσηήκαηα ζρεηηθά κε ηελ αμηνιφγεζε ηεο επίδνζεο ηνπ καζεηή. ην δεχηεξν κέξνο ηεο ζηαηηζηηθήο αλάιπζεο παξνπζηάδνληαη νη εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο πνπ δηαπηζηψζεθαλ κεηά απφ ηελ αλάιπζε ησλ δεδνκέλσλ ζε αλάινγν ζηαηηζηηθφ πξφγξακκα. Δπίζεο νη έιεγρνη ησλ ππνζέζεσλ παξνπζηάδνληαη κε ηε κνξθή δηαγξακκάησλ θαη γίλνληαη νη απαξαίηεηεο δηεπθξηλήζεηο. Σν πξνηειεπηαίν κέξνο ηεο εξγαζίαο απνηεινχλ ηα ζπκπεξάζκαηα ζηα νπνία αλαιχνληαη ε βηβιηνγξαθηθή αλαζθφπεζε θαη ε ζηαηηζηηθή αλάιπζε. Με βάζε φια φζα θαηαγξάθεθαλ ζηελ εξγαζία ηα ζπκπεξάζκαηα απνηεινχλ ην πφξηζκα ηεο εξγαζίαο θαη κία ζπγθεληξσηηθή αλαθνξά ησλ ζεκαληηθφηεξσλ θαη αμηνζεκείσησλ πηπρψλ ηεο κειέηεο. ην ηέινο ηεο εξγαζίαο παξαηίζεηαη ε αληίζηνηρε βηβιηνγξαθία ηεο κειέηεο, μελφγισζζε θαη ειιεληθή, θαζψο θαη ηα δηεπθξηληζηηθά παξαξηήκαηα. 6

7 1. Δλλνηνινγηθή πξνζέγγηζε Κάζε αλζξψπηλε δξαζηεξηφηεηα, είηε απηή απνηειεί κηα θνηλή πξνζπάζεηα απφ ηελ θαζεκεξηλή δσή είηε απηή παίξλεη νξγαλσκέλε θαη ζπζηεκαηηθή κνξθή, ελέρεη ην ζηνηρείν ηεο αμηνιφγεζεο, ε νπνία κπνξεί λα απνηειεί κηα απιή θξηηηθή ή λα αθνινπζεί ηε κεζνδνινγηθά ηππηθή δηαδηθαζία ηεο απνηίκεζεο- έθβαζεο ηνπ απνηειέζκαηνο(κσλζηαληίλνπ,2002:13). Σν ζηνηρείν ηεο αμηνιφγεζεο ππάξρεη ζε πνηθίινπο ηδησηηθνχο θαη δεκφζηνπο θνξείο θαη κπνξεί λα πάξεη ηε κνξθή ηεο αμηνιφγεζεο ηνπ πξνζσπηθνχ κηαο επηρείξεζεο ή ελφο ζρνιείνπ, ηεο αμηνιφγεζεο δηάθνξσλ πινπνηεκέλσλ θαη κε έξγσλ, πξνγξακκάησλ, δηαδηθαζηψλ θ.ι.π. Έρνπλ δνζεί πνηθίινη νξηζκνί γηα ηνλ πξνζδηνξηζκφ ηεο έλλνηαο ηεο αμηνιφγεζεο, κεξηθνί απφ ηνπο νπνίνπο θαηαγξάθνληαη παξαθάησ. Ζ απφδνζε ινηπφλ κίαο νξηζκέλεο αμίαο ζε θάπνην πξφζσπν, αληηθείκελν ή πξάγκα κε βάζε ζπγθεθξηκέλα ζαθή θαη πξνθαζνξηζκέλα θξηηήξηα θαη κέζνδν εθηηκήζεσο κπνξεί λα νξηζηεί σο αμηνιόγεζε(καζζσηάθεο,1998:17-24). Ζ αμηνιφγεζε, ε απνηίκεζε δειαδή ηεο αμίαο ελφο πξάγκαηνο, επηηπγράλεηαη κε ηελ αμηνπνίεζε πνζνηηθψλ ζηνηρείσλ (αξηζκεηηθψλ δεδνκέλσλ) πνπ πξνέξρνληαη απφ δηάθνξεο κεηξήζεηο, αιιά θαη κε ηελ αμηνπνίεζε πνηνηηθψλ ραξαθηεξηζκψλ πνπ πξνθχπηνπλ απφ πεξηγξαθηθέο εθηηκήζεηο(βεξηζέηεο,2003:273). Ζ αμηνιφγεζε ζπρλά, ζπγρέεηαη κε ηελ έλλνηα ηεο κέηξεζεο, φκσο νη δχν έλλνηεο είλαη αιιειέλδεηεο θαη φρη ηαπηφζεκεο. Ζ αμηνιφγεζε εμαξηάηαη απφ ηε κέηξεζε, αιιά αλαθέξεηαη γεληθφηεξα ζε ραξαθηεξηζηηθά θαη επηδφζεηο( Taba:312. Παπαλανχκ-Σδίθα,1985). Μέηξεζε ινηπφλ κπνξνχκε λα πνχκε φηη είλαη ε απφδνζε ελφο αξηζκνχ ζ έλα αληηθείκελν ή ζ έλα γεγνλφο ζχκθσλα κε θάπνηνλ θαλφλα ινγηθά απνδεθηφ(guilford:19). Ζ κέηξεζε θαηαγξάθεη πνζνηηθά δεδνκέλα, φπσο έρεη πξναλαθεξζεί, ελψ ε αμηνιφγεζε είλαη ε πνηνηηθή έθθξαζε ησλ πνζνηηθψλ ζηνηρείσλ ηεο κέηξεζεο. χκθσλα κε ηνλ (Pophan,1975) κέηξεζε είλαη ν θαζνξηζκφο ηεο ζέζεο ελψ αληίζεηα αμηνιφγεζε είλαη ν θαζνξηζκφο ηεο αμίαο. Μεξηθνί ζπγγξαθείο αληί ηνπ φξνπ κέηξεζε ρξεζηκνπνηνχλ ηνλ φξν εθηίκεζε φηαλ αλαθέξνληαη ζε ςπρηθά θαηλφκελα, θνηλσληθέο ζηάζεηο θιπ. δηφηη ηζρπξίδνληαη φηη απηά ηα θαηλφκελα δελ είλαη άκεζα κεηξήζηκα(καζζσηάθεο,1998:21. Μαξθαληψλεο,1967: ). Ζ κέηξεζε ινηπφλ ζηελ πεξηγξαθηθή ηεο κνξθή ιέγεηαη εθηίκεζε θαη απηή δελ ηαπηίδεηαη κε ηελ αμηνιφγεζε, αιιά πξνεγείηαη απηήο. Ο φξνο εθηίκεζε 7

8 εηπκνινγηθά ζεκαίλεη ηνλ ππνινγηζκφ ηεο ηηκήο θαη ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα απνδψζεη ηε δηαδηθαζία δηαπίζησζεο χπαξμεο θάπνηνπ ραξαθηεξηζηηθνχ θαη ηε δηαδηθαζία δηαπίζησζεο ηνπ βαζκνχ, ηεο έθηαζεο ζηελ νπνία απηφ ην ραξαθηεξηζηηθφ ππάξρεη ζην άηνκν(γεκεηξφπνπινο,1991:13). Ζ εθηίκεζε ινηπφλ αθνξά ζηελ πξνζπάζεηα πνπ γίλεηαη απφ κέξνπο ησλ καζεηψλ λα γλσξίζνπλ ηνλ δάζθαιν θαη ηελ πξνζσπηθφηεηά ηνπ θαη ην αληίζηξνθν, δειαδή ν δάζθαινο λα εθηηκήζεη ηηο δπλαηφηεηεο, ηθαλφηεηεο θαη δεμηφηεηεο ησλ καζεηψλ. Δπίζεο κέζσ ηεο εθηίκεζεο γίλεηαη ηαπηφρξνλε γλσξηκία κεηαμχ ησλ καζεηψλ. ηνλ ηνκέα ηεο Δπηζηήκεο ηεο Αγσγήο, κέηξεζε, είλαη ε απφδνζε ζηα αληηθείκελα, ζηα πξάγκαηα θαη ζηα πξφζσπα αξηζκεηηθψλ ηηκψλ θαηά ηέηνην ηξφπν, ψζηε νη ζρέζεηο πνπ ππάξρνπλ αλάκεζα ζηηο ηηκέο απηέο λα αληηζηνηρνχλ ζηηο ζρέζεηο πνπ ππάξρνπλ κεηαμχ εθείλσλ, ζηα νπνία απνδίδνληαη(καζζσηάθεο,1998:17-24). Ζ δηαδηθαζία ηεο κέηξεζεο είλαη ζηελ νπζία πεξηγξαθηθή, γηαηί πξνζδηνξίδεη πνζνηηθά ζε πνην βαζκφ έρεη θαηαθηεζεί έλα ραξαθηεξηζηηθφ. Ζ κέηξεζε, ζηελ παηδαγσγηθή γεληθά, αλαθέξεηαη ζε ραξαθηεξηζηηθά ζηελά θαη θαιά θαζνξηζκέλα(taba:312. Παπαλανχκ-Σδίθα,1985). Παηδαγσγηθή κέηξεζε ινηπφλ είλαη ε δηαδηθαζία πνπ δίλεη κηα πνζνηηθή απφδνζε ηνπ θαηά πφζν έλαο καζεηήο έρεη έλα ραξαθηεξηζηηθφ θαη ρξεζηκνπνηεί αξηζκνχο παξά ιέμεηο(παπαλανχκ-σδίθα,1985:15. PidgeonYatew,1974). Ζ ζρνιηθή βαζκνινγία είλαη νπσζδήπνηε κέηξεζε θαη θαηά ζπλέπεηα δελ απνηειεί αμηνιφγεζε, ε νπνία κφλν ζηνπο πνηνηηθνχο ραξαθηεξηζκνχο <<θαιφο>>, <<άξηζηνο>>,<<κέηξηνο>> θιπ. πξαγκαηψλεηαη. ηε ζρνιηθή πξάμε νη δχν απηέο έλλνηεο απνδίδνληαη κε ην γεληθφ φξν εμεηάζεηο(βεξηζέηεο,2003:274). Δμέηαζε δελ είλαη ηίπνηα άιιν παξά έλαο ζπζηεκαηηθφο ηξφπνο ζπιινγήο ζηνηρείσλ φπνπ ζα ζηεξηρζεί ε αμηνιφγεζε, είλαη δειαδή <<κέηξεζε>>. Δπνκέλσο κε ηε κέηξεζε ηεο ζρνιηθήο επίδνζεο πξνζεγγίδεηαη ν βαζκφο ζηνλ νπνίν έρεη ζπληειεζηεί ε κάζεζε (Παπαλανχκ-Σδίθα,1985:16). Σα κέζα ηεο εμέηαζεο είλαη εξσηήζεηο, πξνβιήκαηα ή θαη ζέκαηα πάλσ ζηα νπνία νη καζεηέο θαινχληαη λα απαληήζνπλ θαη πνιιέο θνξέο λα ζηεξίμνπλ κε επηρεηξήκαηα ηελ. πλεπψο, Αμηνιφγεζε είλαη ε έθθξαζε ηνπ απνηειέζκαηνο ηεο ζπγθξίζεσο ησλ κεηξήζεσλ κεηαμχ ηνπο ή πξνο θάπνην θαζνξηζκέλν ππφδεηγκα. Δίλαη δειαδή ε ινγηθή αμηνπνίεζε ηεο ζπιινγήο θαη θαηαηάμεσο ησλ δεδνκέλσλ ησλ κεηξήζεσλ γηα ηελ εμππεξέηεζε ζπγθεθξηκέλνπ ζθνπνχ(καζζσηάθεο,1998:17-24). Δηδηθφηεξα κε ηνλ φξν αμηνιφγεζε ζηελ εθπαίδεπζε ελλννχκε ηε δηαδηθαζία πνπ απνβιέπεη λα 8

9 πξνζδηνξίζεη, φζν πην ζπζηεκαηηθά, έγθπξα, αμηφπηζηα θαη αληηθεηκεληθά γίλεηαη, ηελ θαηαιιειφηεηα, ηελ ιεηηνπξγηθφηεηα θαη ην απνηέιεζκα κηαο δηδαθηηθήο θαη παηδαγσγηθήο δξαζηεξηφηεηαο ζε ζρέζε κε ηνπο ζηφρνπο ηεο αιιά θαη ηε ζπγθεθξηκέλε κεζνδνινγία(κσλζηαληίλνπ,2002:15. Ζιίνπ,1991:58-59). Τπάξρεη βέβαηα θαη ε άπνςε, πσο ε αμηνιφγεζε δελ ζπληειεί ζηελ δηαδηθαζία κάζεζεο παξά αξθείηαη ζην λα κεηξά ηα απνηειέζκαηα ηεο (Παπαλανχκ-Σδίθα,1985). ήκεξα ηα πξάγκαηα ζε απηφλ ηνλ ηνκέα έρνπλ αιιάμεη αξθεηά θαη ε αμηνιφγεζε θαηέρεη ζεκαληηθφ ξφιν ζηελ φιε εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία, απφ ην καζεηή κέρξη ηνλ δάζθαιν, ηνλ δηεπζπληή ηεο ζρνιηθήο κνλάδαο θαη φινπο φζνπο εκπιέθνληαη ζην εθπαηδεπηηθφ ζχζηεκα. ηελ εθπαίδεπζε, ινηπφλ ην πεξηερφκελν ηεο έλλνηαο ηεο αμηνιφγεζεο, πνπ έρεη ζρέζε κε ην εθπαηδεπηηθφ ζχζηεκα θαη ηνπο καζεηέο νλνκάδεηαη εθπαηδεπηηθή αμηνιόγεζε. χκθσλα κε ηνπο Gage θαη Berliner ε εθπαηδεπηηθή αμηνιφγεζε πξφθεηηαη γηα κηα δηαδηθαζία θαηά ηελ νπνία απνθαζίδνπκε θαηά πφζν: πξψηνλ έλαο καζεηήο πξέπεη λα θξηζεί φηη πέηπρε ηθαλνπνηεηηθά, δεχηεξνλ φηη κηα ηάμε ή κηα νκάδα παηδηψλ έρεη θησρή απφδνζε, ηξίηνλ φηη έλα ζρνιείν πεηπραίλεη ζε εμαηξεηηθφ επίπεδν θαη ηέηαξηνλ φηη ε εθπαίδεπζε είλαη πεηπρεκέλε(λενληίνπ,1978). Δίλαη ε δηαδηθαζία δειαδή εθείλε, θαηά ηελ νπνία δάζθαινο θαη καζεηήο θξίλνπλ αλ νη ζθνπνί ησλ πξνζπαζεηψλ ηνπ ζρνιείνπ επηηπγράλνληαη(cronbach,1945) θαη κε πνην ηξφπν απηνί επηηεχρζεθαλ, θαζψο θαη λα πξνζδηνξίζνπκε αλ ε ζπκπεξηθνξά ησλ καζεηψλ έρεη ηξνπνπνηεζεί θαη θαηά πφζν έρεη ηξνπνπνηεζεί. Αλαθέξεηαη ινηπφλ ζηηο κεζφδνπο, ζ εθείλνπο πνπ εθαξκφδνπλ ηελ αμηνιφγεζε, ζηα απνηειέζκαηά πνπ επηηπγράλνληαη θαη ζ φινπο γεληθά ηνπο παξάγνληεο πνπ ππεηζέξρνληαη ζηελ ζπγθεθξηκέλε εμέιημε ηεο φιεο εθπαηδεπηηθήο δηαδηθαζίαο(leon,1977). Χο έλα πνιχπινθν ζχλνιν ηερληθψλ, ε εθπαηδεπηηθή αμηνιφγεζε, πεξηιακβάλεη ηελ αληηθεηκεληθή αμηνιφγεζε ηεο ιεηηνπξγίαο θαη απνδνηηθφηεηαο νιφθιεξνπ ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ζπζηήκαηνο, φρη κφλν ηνλ έιεγρν πξνφδνπ ησλ καζεηψλ(καζζσηάθεο,1998). Γη απηφ ινηπφλ έρεη δχν δηαζηάζεηο, ηε γεληθή αμηνιφγεζε φισλ ησλ ζπληειεζηψλ ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ζπζηήκαηνο θαη ηελ εηδηθή αμηνιφγεζε ησλ εθπαηδεπκέλσλ απφ ην δηδαθηηθφ πξνζσπηθφ, πνπ είλαη γλσζηή θαη σο αμηνιφγεζε ησλ καζεηψλ(βεξηζέηεο,2003:276). Μπνξεί βέβαηα λα γίλεη αθφκα κηα δηάθξηζε ηεο εθπαηδεπηηθήο αμηνιφγεζεο σο πξνο ηνπο ηνκείο πνπ απηή αζθείηαη θαη λα θαηεγνξηνπνηεζεί ζηηο εμήο ηξεηο κνξθέο: αμηνιφγεζε ηνπ εθπαηδεπηηθνχ πιηθνχ, 9

10 αμηνιφγεζε ηνπ εθπαηδεπηηθνχ έξγνπ θαη αμηνιφγεζε ηεο επίδνζεο ηνπ καζεηή. Κάζε κνξθή ηεο εθπαηδεπηηθήο αμηνιφγεζεο πξέπεη λα νδεγεί ζε βειηίσζε ηνπ αμηνινγνχκελνπ αληηθεηκέλνπ αιιηψο είλαη πεξηηηή(γεκεηξφπνπινο,1991:19-21). Άκεζε αμηνιφγεζε έρνπκε φηαλ ν θνξέαο αμηνιφγεζεο απεπζχλεηαη θαη επζείαλ ζην ππφ αμηνιφγεζε ππνθείκελν, ελψ έκκεζε είλαη ε αμηνιφγεζε πνπ δελ ηεθκεξηψλεηαη κε ηελ απ επζείαο επαθή ησλ δχν θνξέσλ(γεκεηξφπνπινο,1991:19-21). πγθεθξηκέλα, ζα κπνξνχζακε λα πνχκε πσο άκεζε αμηνιφγεζε είλαη ε πξνθνξηθή εμέηαζε ηνπ καζεηή απφ ην δάζθαιν εθφζνλ ζπλδηαιέγνληαη, ελψ έκκεζε αμηνιφγεζε είλαη ε γξαπηή εμέηαζε. Μηα άιιε θαηεγνξηνπνίεζε ηεο αμηνιφγεζεο κε βάζε ην ξφιν ηνπ αμηνινγνχκελνπ πξνζψπνπ είλαη ε απηναμηνιόγεζε θαη ε εηεξναμηνιόγεζε(γεκεηξφπνπινο,1991: ). Ζ απηναμηνιφγεζε βαζίδεηαη ζηελ θαηαγξαθή ηεο πξνζσπηθήο αμηνινγηθήο θξίζεο ησλ δηδαζθνκέλσλ, νη νπνίνη απνηηκνχλ ην ζχλνιν ηεο καζεζηαθήο ηνπο πνξείαο θαη επηζεκαίλνπλ ελδερφκελεο αδπλακίεο ηνπο ή δηαηππψλνπλ βειηησηηθέο πξνηάζεηο(κνπηξνχκπα,2004:245). Γειαδή ν αμηνινγνχκελνο θξίλεη ν ίδηνο ηνλ εαπηφ ηνπ ή ηα απνηειέζκαηα ησλ πξνζπαζεηψλ ηνπ ελψ κε ηελ εηεξναμηνιφγεζε ην αληηθείκελν αμηνινγείηαη απφ άιινλ, είηε κε ηε ζέιεζε ηνπ είηε φρη (Γεκεηξφπνπινο,1991: ). Οπφηε ε εηεξναμηνιφγεζε βαζίδεηαη ζηνλ θπξίαξρν έιεγρν ηεο πξνφδνπ ησλ καζεηψλ απφ ηνλ δάζθαιν, ν νπνίνο είλαη ππεχζπλνο γηα ηελ αμηνπνίεζε ηερληθψλ βειηίσζεο ηεο γλσζηηθήο ηξνθνδφηεζεο, ζηηο πεξηπηψζεηο πνπ απηφ θξίλεηαη αλαγθαίν (Κνπηξνχκπα,2004:245). 2. Μνξθέο αμηνιόγεζεο Ζ εθαξκνγή, φπσο πξναλαθέξζεθε, ηεο αμηνιφγεζεο ζην πιαίζην ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ζπζηήκαηνο καο δίλεη ηελ εθπαηδεπηηθή αμηνιφγεζε(γεκεηξφπνπινο,1991:7) ε νπνία δηαθξίλεηαη ζε ηξεηο κνξθέο. Έρνπκε ηελ αμηνιφγεζε ηνπ εθπαηδεπηηθνχ πιηθνχ, ηελ αμηνιφγεζε ηνπ εθπαηδεπηηθνχ έξγνπ θαη ηελ αμηνιφγεζε ηεο επίδνζεο ηνπ καζεηή. Παξαθάησ γίλεηαη κία αλαθνξά θαη ζηηο ηξεηο κνξθέο αμηνιφγεζεο φκσο ζηα πιαίζηα απηήο ηεο εξγαζίαο δχλεηαη ηδηαίηεξε βαξχηεηα ζηελ αμηνιφγεζε ηεο επίδνζεο ηνπ καζεηή. 10

11 2.1 Αμηνιόγεζε εθπαηδεπηηθνύ πιηθνύ Ζ αμηνιφγεζε ηνπ εθπαηδεπηηθνχ πιηθνχ αλαθέξεηαη ζηελ αμηνιφγεζε ηεο πιηθνηερληθήο ππνδνκήο, ησλ αλαιπηηθψλ πξνγξακκάησλ, ηνπ επνπηηθνχ πιηθνχ, ησλ δηδαθηηθψλ βηβιίσλ, θ.ι.π. δειαδή ησλ κε έκςπρσλ ζπληειεζηψλ ηεο εθπαίδεπζεο(γεκεηξφπνπινο,1991:117). Σν εθπαηδεπηηθφ πιηθφ έρεη κεγάιε ζεκαζία γηα ηε ζσζηή δηεθπεξαίσζε ησλ δηαδηθαζηψλ ηεο εθπαίδεπζεο θαζψο απνηειεί ηε βάζε ηεο. Υσξίο ηα θαηάιιεια κέζα ε δηαδηθαζία ηεο κάζεζεο θαζίζηαηαη πνιχ δχζθνιε γη απηφ θαη θξίλεηαη απαξαίηεηε ε αμηνιφγεζε ζε απηφλ ηνλ ηνκέα. Δθφζνλ απηνί νη παξάγνληεο επεξεάδνπλ ηελ πνηφηεηα θαη απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο εθπαηδεπηηθήο ιεηηνπξγίαο ζχκθσλα κε ηνλ(γεκεηξφπνπιν,1991:117) πξέπεη λα αμηνινγνχληαη αζπδεηεηί. Ζ αμηνιφγεζε ηνπ εθπαηδεπηηθνχ πιηθνχ γίλεηαη κε βάζε ηέζζεξηο γεληθνχο άμνλεο αλαθνξάο(γεκεηξφπνπινο,1991: ). Απηνί είλαη: πξψηνλ ε χπαξμε ηνπ πιηθνχ, δεχηεξνλ ε επάξθεηα, πνηφηεηα, θαηαιιειφηεηα θ.ν.θ. ηνπ πιηθνχ, ηξίηνλ ε αμηνπνίεζε ηνπ πιηθνχ θαη ηέηαξηνλ ε απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο ρξήζεο ηνπ εθπαηδεπηηθνχ πιηθνχ. Τπάξρνπλ δηάθνξνη θνξείο πνπ εκπιέθνληαη ζηε δηαδηθαζία ηεο αμηνιφγεζεο φπσο ην ΤΠΔΠΘ, ν δηεπζπληήο ελφο ζρνιείνπ, ν θαζεγεηήο θ.ι.π. θαη θξίλνπλ ην εθπαηδεπηηθφ πιηθφ ζχκθσλα κε ηνπο παξαπάλσ άμνλεο. 2.2 Αμηνιόγεζε εθπαηδεπηηθνύ έξγνπ Αμηνιφγεζε ηνπ εθπαηδεπηηθνχ έξγνπ, είλαη ε δηαδηθαζία κέζα απφ ηελ νπνία ε εθπαηδεπηηθή εγεζία ελφο ζρνιηθνχ ζπζηήκαηνο ή κίαο ζρνιηθήο κνλάδαο ζπγθεληξψλεη πιεξνθνξίεο, ζε φηη αθνξά ηε δηδαζθαιία θαη ηνλ εθπαηδεπηηθφ εηδηθφηεξα, κε ζθνπφ ηε βειηίσζε ηνπο(παζηαξδήο,1996:9). Αμηνινγείηαη ινηπφλ ν ζεκαληηθφηεξνο ζπληειεζηήο επηηπρίαο ηεο εθπαηδεπηηθήο ιεηηνπξγίαο πνπ είλαη ην πξνζσπηθφ πνπ ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηελ πινπνίεζε ησλ ζθνπψλ ηεο. Αμηνινγείηαη δειαδή ην εθπαηδεπηηθφ δηδαθηηθφ πξνζσπηθφ θαη ην κε δηδαθηηθφ πξνζσπηθφ ην νπνίν κπνξεί λα είλαη άηνκα πνπ θαηέρνπλ ζέζεηο δηνηθεηηθήο θχζεσο ζηελ εθπαίδεπζε πνπ είηε αζθνχλ είηε φρη εθπαηδεπηηθφ έξγν(γεκεηξφπνπινο,1991:85-86). 11

12 Τπάξρνπλ δηάθνξεο δηαδηθαζίεο αμηνιφγεζεο ηνπ εθπαηδεπηηθνχ φπσο είλαη ε ζπζηεκαηηθή παξαηήξεζε, ηεζη δηδαθηηθήο πξάμεο, ηεζη επηζηεκνληθήο θαηάξηηζεο, αμηνιφγεζε κέζσ ηξίησλ, απηναμηνιφγεζε, αιιειναμηνιφγεζε θαζψο θαη κέζσ ηεο επίδνζεο ησλ καζεηψλ(γεκεηξφπνπινο,1991:94-99). Ο ίδηνο ν καζεηήο κέζα απφ ηελ επίδνζε ηνπ κπνξεί λα ππνδείμεη ζηνλ δηδάζθνληα ή θαη ζηνλ αμηνινγεηή ηνπ δηδάζθνληα θαηά πφζν ην δηδαθηηθφ έξγν ηνλ επεξέαζε θαη ζε πνην βαζκφ. Ζ αμηνιφγεζε δειαδή ηνπ καζεηή κπνξεί λα απνηειέζεη θαη ηελ (απηφ)αμηνιφγεζε ηνπ δαζθάινπ. Απηή ε κνξθή ηεο εθπαηδεπηηθήο αμηνιφγεζεο είλαη πνιχ ζεκαληηθή θαζψο αμηνινγείηαη θαη ε δηδαζθαιία, δηφηη νη κέζνδνη αμηνιφγεζεο ηνπ δαζθάινπ είλαη ζπγρξφλσο θαη κέζνδνη αμηνιφγεζεο ηεο δηδαζθαιίαο. 2.3 Αμηνιόγεζε ηεο επίδνζεο ηνπ καζεηή Ζ ζπγθεθξηκέλε εξγαζία αζρνιείηαη κε ηελ πην ζεκαληηθή, θαηά γεληθή νκνινγία, κνξθή αμηνιφγεζεο πνπ είλαη ε αμηνιφγεζε ηεο επίδνζεο ηνπ καζεηή. Οη πνηθίινη νξηζκνί ηεο αμηνιφγεζεο ηεο ζρνιηθήο επίδνζεο δηαθέξνπλ, αιιά φινη αλαθέξνληαη ζε δχν βαζηθέο πηπρέο ηεο, α)φηη πξφθεηηαη γηα κηα δηαδηθαζία θαη β)φηη αλαθέξεηαη ζηε ζρέζε κεηαμχ ησλ ζηφρσλ ηεο δηδαζθαιίαο θαη ηεο επίδνζεο ησλ καζεηψλ. Γειαδή ε αμηνιφγεζε απνηειεί βαζηθφ ζηνηρείν ηεο δηδαζθαιίαο θαη ζπλίζηαηαη ζε κία δηαδηθαζία θξίζεσλ θαη απνθάζεσλ ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ζρεηηθά κε ηε κάζεζε πνπ έρεη σο ζηφρν ηεο ηνπο καζεηέο(σξηιηαλφο,1992: ). Αληηπξνζσπεπηηθφο νξηζκφο ηεο αμηνιφγεζεο ηεο ζρνιηθήο επίδνζεο είλαη ε ζπζηεκαηηθή δηαδηθαζία πνπ θαζνξίδεη ηελ έθηαζε θαηά ηελ νπνία νη ζηφρνη δηδαζθαιίαο έρνπλ επηηεπρζεί απφ ηνπο καζεηέο(παπαλανχκ-ηδίθα,1985). Γχν ζεκαληηθά ζεκεία ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ νξηζκνχ είλαη: α)φηη ε αμηνιφγεζε ηεο ζρνιηθήο επίδνζεο ζπλεπάγεηαη κηα ζπζηεκαηηθή δηαδηθαζία, πνπ απνθιείεη ηελ ηπραία θαη αλεμέιεγθηε έθθξαζε θξίζεσλ γηα ηνπο καζεηέο θαη β) πξνυπνζέηεη φηη νη ζηφρνη δηδαζθαιίαο έρνπλ απφ πξηλ θαζνξηζηεί(gronlund,1985:4). ε θάζε αμηνιφγεζε ζα πξέπεη λα πξνζδηνξηζηεί ν γεληθφο θαη εηδηθφο ζθνπφο ηεο αμηνιφγεζεο, ην αληηθείκελν αμηνιφγεζεο θαζψο θαη ην ππνθείκελν πνπ ζα θάλεη ηελ αμηνιφγεζε(κσλζηαληίλνπ,2002:48-50). χκθσλα κε ηνλ Κσλζηαληίλνπ ινηπφλ, ππάξρνπλ πέληε ζηάδηα αμηνιφγεζεο ηα νπνία είλαη: 12

13 α) ν πξνζδηνξηζκφο ηνπ θεληξηθνχ δηδαθηηθνχ ζηφρνπ, ησλ θξηηεξίσλ θαη ησλ πξνυπνζέζεσλ αμηνιφγεζεο, β) ε επηινγή ηεο ηερληθήο ηεο αμηνιφγεζεο, γ) ε αλάιπζε θαη εξκελεία ησλ πιεξνθνξηψλ, δ) ε έθθξαζε απνηχπσζε ηνπ απνηειέζκαηνο ηεο αμηνιφγεζεο θαη ε) ε αλαηξνθνδφηεζε- ιήςε εληζρπηηθψλ θαη δηνξζσηηθψλ δηδαθηηθψλπαηδαγσγηθψλ κέηξσλ. Μέζσ ινηπφλ ηεο αμηνιφγεζεο, ειέγρεηαη ε επίηεπμε ησλ παηδαγσγηθψλδηδαθηηθψλ ζηφρσλ ηνπ ζρνιείνπ φπνπ είλαη :ε αλάπηπμε αηνκηθψλ θαη θνηλσληθψλ ηθαλνηήησλ ηνπ καζεηή, φπσο ηεο επίδνζεο, ηεο αληίιεςεο, ηεο αθξίβεηαο, ηεο ππεπζπλφηεηαο, ηεο απηελέξγεηαο, ηεο θξηηηθήο, ηεο δεκηνπξγηθφηεηαο, ηεο ζχγθξηζεο, ηεο ζπλεξγαζίαο, ηεο ζπιινγηθφηεηαο, ηεο απηναληίιεςεο, ηεο θνηλσληθήο αιιειεγγχεο θιπ. πγρξφλσο ν ίδηνο ν εθπαηδεπηηθφο αμηνινγεί ηηο παηδαγσγηθέο δηδαθηηθέο ηνπ δξαζηεξηφηεηεο κε ζθνπφ ηελ βειηίσζε ηνπο θαη ίζσο ηελ αλαζεψξεζε νξηζκέλσλ πηπρψλ ηνπο. Γεληθφηεξα ινηπφλ ζα κπνξνχζακε λα πνχκε φηη ε αμηνιφγεζε ελδηαθέξεη δηάθνξνπο θνξείο θαη έρεη πνιιέο εθαξκνγέο. Ζ απνδνηηθφηεηα ηνπ ζρεδηαζκνχ ηεο δηδαθηηθήο πξάμεο ζε ζρέζε κε ηνπο ζπγθεθξηκέλνπο θάζε θνξά καζεηέο θαζψο θαη ε απήρεζε, ιεηηνπξγηθφηεηα θαη απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο είλαη ζηνηρεία ηεο εθπαίδεπζεο ηα νπνία ρξεηάδνληαη ηελ αμηνιφγεζε γηα λα γίλνπλ αληηιεπηά. Ζ αμηνιφγεζε ειέγρεη ην θαηά πφζν νη καζεηέο είλαη έηνηκνη γηα λα πξνζιάβνπλ θαη λα αθνκνηψζνπλ ηελ θαηλνχξγηα γλψζε θαη λα ππνδείμεη ηηο απαηηνχκελεο αιιαγέο γηα κεγαιχηεξε απνδνηηθφηεηα ηεο δηδαζθαιίαο. Μέζσ ηεο ζσζηήο πάληα αμηνιφγεζεο κπνξεί ν δηδάζθνλ λα εληνπίζεη ηηο εηδηθφηεξεο αδπλακίεο ησλ καζεηψλ ηνπ, αλά ηκήκα, θαζψο θαη εθείλνπο ηνπο καζεηέο πνπ ρξήδνπλ ηδηαίηεξεο βνήζεηαο θαη ελίζρπζεο κέζα ζηελ ηάμε, λα δηαπηζηψζεη ηηο δεμηφηεηεο θαη θιήζεηο ησλ καζεηψλ κε ζηφρν ηελ ελεκέξσζε ησλ γνληψλ θαη ηνλ κειινληηθφ επαγγεικαηηθφ θαη επηζηεκνληθφ πξνζαλαηνιηζκφ ησλ παηδηψλ ηνπο, αιιά θαη ηε γεληθφηεξε ελεκέξσζε ησλ αξκφδησλ θνξέσλ ζρεηηθά κε ηελ επίδνζε ησλ καζεηψλ, φπσο ηνπο γνλείο, ην θξάηνο θιπ. Γηαπηζηψλνληαο ινηπφλ θάπνηνο φια ηα παξαπάλσ κπνξεί λα πξνβεί ζε αλαδηακφξθσζε ηεο ζηνρνζεζίαο θαη ηεο δηδαθηηθήο κεζνδνινγίαο, ρξεζηκνπνηψληαο ίζσο θάπνηεο ελαιιαθηηθέο κνξθέο δηδαζθαιίαο, ζχκθσλα πάληα κε ηηο επηδφζεηο ηνπ κέζνπ φξνπ ησλ καζεηψλ κηαο ηάμεο. 13

14 2.3.1 θνπόο ηεο αμηνιόγεζεο Με βάζε ηνπο παξαπάλσ νξηζκνχο, γίλεηαη αληηιεπηφ, πσο ε αμηνιφγεζε απνζθνπεί ζε θάηη. Ζ αμηνιφγεζε επηδξά ζηηο εθπαηδεπηηθέο δηαδηθαζίεο κε ζθνπφ ηε βειηίσζε ησλ πξνυπνζέζεσλ πνπ νδεγνχλ ζηελ επηηπρία ηεο κάζεζεο(ingenkamp,1991). θνπφο ινηπφλ ηεο αμηνιφγεζεο ηεο επίδνζεο ηνπ καζεηή κε βάζε ην ΤΠΔΠΘ είλαη : Α) ε παξψζεζε, ε ελζάξξπλζε θαη ε ζσζηή απηναληίιεςε ηνπ παηδηνχ, Β) ε δηάγλσζε ησλ θιίζεσλ θαη ησλ ηθαλνηήησλ ηνπ απφ ην δάζθαιν θαζψο θαη ησλ καζεζηαθψλ δπζθνιηψλ πνπ ηπρφλ απηφ αληηκεησπίδεη θαη Γ) ε αλαηξνθνδφηεζε ηεο δηδαζθαιίαο θαη ηεο κάζεζεο γηα ηελ πξναγσγή ηνπ εθπαηδεπηηθνχ έξγνπ. Βέβαηα ππάξρνπλ αθφκε πνιιά ζηνηρεία πνπ κπνξνχλ λα απνηειέζνπλ ην ζθνπφ ηεο αμηνιφγεζεο(αζαλαζίνπ,2000:123. Ingenkamp,1991). πγθεθξηκέλα απφ παηδαγσγηθήο άπνςεο ε αμηνιφγεζε βνεζάεη ζηε δηάγλσζε ηεο αηνκηθήο θαη ζπιινγηθήο πξνφδνπ ησλ καζεηψλ, ησλ ηθαλνηήησλ, ησλ ελδηαθεξφλησλ, ησλ ηδηαηηεξνηήησλ αιιά θαη ησλ αδπλακηψλ ηνπο. Δπηηξέπεη ηελ δηάγλσζε επίηεπμεο ησλ καζεζηαθψλ ζηφρσλ θαη ηελ αλαηξνθνδφηεζε ηεο δηαδηθαζίαο ηελ κάζεζεο εθφζνλ θαζνδεγεί πξνο ηε ζσζηή θαηεχζπλζε γηα ηνλ εληνπηζκφ θαη ηελ εμάιεηςε ησλ ειιείςεσλ θαηά ηηο δηαδηθαζίεο κάζεζεο ηφζν ησλ καζεηψλ φζν θαη ησλ θαζεγεηψλ. Βνεζάεη ζηελ ιήςε δηδαθηηθψλ απνθάζεσλ, ζην ζρεδηαζκφ ησλ επφκελσλ ζηαδίσλ ηεο κάζεζεο, αιιά θαη ζηε βειηίσζε ησλ πξνγξακκάησλ. Ζ αμηνιφγεζε εμππεξεηεί θαη ςπρνινγηθνχο ζθνπνχο. Δίλαη ελδεδεηγκέλε ε θηλεηνπνίεζε ησλ καζεηψλ σο επίδξαζε ηεο αμηνιφγεζεο, δηφηη κπνξεί λα εληζρχζεη, λα ελζαξξχλεη θαη λα ζπκβάιιεη ζεκαληηθά ζηελ απφθηεζε απηνπεπνίζεζεο θαη απηνεθηίκεζεο απφ ην καζεηή. θνπφο ηεο αμηνιφγεζεο πξέπεη λα είλαη ε δεκηνπξγία θηλήηξσλ γηα κάζεζε, ε αλάπηπμε ηεο ππεπζπλφηεηαο θαη άιισλ επηζπκεηψλ κνξθψλ ζπκπεξηθνξάο θαζψο θαη ε δηαηήξεζε κίαο ζπλερνχο εηνηκφηεηαο γηα κάζεζε. Μέζσ ηεο αμηνιφγεζεο ελεκεξψλνληαη άκεζα φινη νη ελδηαθεξφκελνη θνξείο ηεο θνηλσλίαο, δειαδή νη γνλείο, νη δηεπζπληέο ζρνιείσλ, νη ζρνιηθνί ζχκβνπινη, ην ΤΠΔΠΘ θαζψο θαη νη <<επελδπηέο >> ηεο εθπαίδεπζεο νη θνξνινγνχκελνη δειαδή πνιίηεο. Ζ επηινγή αηφκσλ κε εηδηθέο ηθαλφηεηεο θαη 14

15 δεμηφηεηεο ζε ζπγθεθξηκέλνπο ηνκείο θαη ν πξνγξακκαηηζκφο ησλ εθπαηδεπηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ γεληθά απνηεινχλ επίζεο ζθνπφ ηεο αμηνιφγεζεο. Σέινο επηηξέπεη ηελ θαιχηεξε νξγάλσζε ησλ ηάμεσλ αλάινγα κε ηηο επηδφζεηο ησλ καζεηψλ, βνεζάεη ζηελ ηζφξξνπε αλάπηπμε ηνπ εθπαηδεπηηθνχ δπλακηθνχ θαη επηηξέπεη ζπγθξίζεηο επηδφζεσλ αλάκεζα ζε ηάμεηο, ζρνιεία, πεξηνρέο θηι., κε απνηέιεζκα ηε ζπλερή βειηίσζή ηνπο. Απηνί ζα κπνξνχζακε λα πνχκε πσο είλαη νη δηνηθεηηθνί ζθνπνί ηεο αμηνιφγεζεο Σα ραξαθηεξηζηηθά ηεο ζσζηήο αμηνιόγεζεο Γηα λα είλαη ε αμηνιφγεζε ζσζηή ζα πξέπεη λα ηεξεί θάπνηεο πξνυπνζέζεηο, λα δηαζέηεη δειαδή θάπνηα ραξαθηεξηζηηθά(βεξζηέηεο,2003: Κνπηξνχκπα,2004: Βαιζακάθε-Ράιιε,1978. Καζζσηάθεο,1990: Μάλνπ,1976. Σξηιηαλφο,1992: ). Απηά είλαη ηα εμήο: 1. Αληηθεηκεληθόηεηα. Ζ αμηνιφγεζε ζα πξέπεη λα είλαη αλεπεξέαζηε απφ παξάγνληεο θαη φξνπο άζρεηνπο κε απηή θαη λα γίλεηαη κε βάζε ηελ επάξθεηα θαη ηελ νξζφηεηα ησλ απφςεσλ ηνπ καζεηή θαη φρη κε ηελ ππνθεηκεληθή αληίιεςε ηεο νξζφηεηαο ηεο απάληεζεο ή ηεο ςπρηθήο θαηάζηαζεο ηνπ θξηηή. πλεπψο αληηθεηκεληθή αμηνιφγεζε επηηπγράλεηαη κφλν φηαλ πξνζδηνξίδνληαη κε αθξίβεηα ηα θξηηήξηα ηεο βαζκνιφγεζεο θαη δελ εθδειψλεηαη θακία κνξθή ζπκπάζεηαο ή αληηπάζεηαο πξνο ηνπο καζεηέο απφ κέξνπο ηνπ θαζεγεηή ν νπνίνο θξίλεη κε αληηθεηκεληθφηεηα. 2. Δγθπξόηεηα. Όηαλ έρεη κεηξεζεί ην αθξηβέο αληηθείκελν ηεο αμηνιφγεζεο θαη ε εμέηαζε έγηλε αλαινγηθά πξνο ην ρξφλν πνπ έρεη δηαηεζεί ζηηο δηάθνξεο ελφηεηεο θαηά ηελ δηδαθηηθή δηαδηθαζία ηφηε κπνξνχκε λα πνχκε φηη ε αμηνιφγεζε είλαη έγθπξε. Ζ αμηνιφγεζε ραξαθηεξίδεηαη απφ εγθπξφηεηα θαη φηαλ γίλεηαη ζαθήο ε γλψζε ησλ ζηφρσλ εμέηαζεο θαη επηηπγράλεηαη ε ελαξκφληζε ηνπο κε ηνπο ζηφρνπο ηεο δηδαθηηθήο δηαδηθαζίαο. Έηζη επηιέγεηαη ε θαηάιιειε δηαδηθαζία αμηνιφγεζεο θαη ηα θξηηήξηα κε ηα νπνία ζα πξαγκαηνπνηεζεί. Δπίζεο ε εγθπξφηεηα εμαξηάηαη θαη απφ ην αλ ν εμεηαζηήο ειέγρεη απηφ πνπ είρε ηελ πξφζεζε λα ειέγμεη θαη απφ ην πεξηερνκέλνπ, πνπ ζρεηίδεηαη κε ην θξηηήξην πνηφηεηαο. 15

16 3. Αμηνπηζηία. Ζ αμηνιφγεζε ε νπνία δίλεη θάησ απφ ηηο ίδηεο ζπλζήθεο ηα ίδηα πεξίπνπ απνηειέζκαηα θάζε θνξά πνπ επαλαιακβάλεηε ζεσξείηαη αμηφπηζηε. Ζ αμηνπηζηία κπνξεί λα θαζνξηζηεί απφ ηελ επαλάιεςε ηνπ ίδηνπ ηεζη, απφ ηζνδχλακνπο ηχπνπο ελφο ηεζη, απφ ηε δηαίξεζε ηνπ ηεζη ζε δπν κηζά θαη ηε ζχγθξηζε ησλ απνηειεζκάησλ ηνπο θαη απφ ηελ μερσξηζηή εθηίκεζε ελφο ηεζη. 4. Πξαθηηθόηεηα ή νηθνλνκία, έρνπκε φηαλ ε αμηνιφγεζε πξαγκαηνπνηείηαη ζην κηθξφηεξν δπλαηφ ρξφλν, κε ηα ιηγφηεξα δπλαηά κέζα θαη δπλαηέο ζπλέπεηεο θαη κε απιφ,γξήγνξν, νηθνλνκηθφ θαη απνηειεζκαηηθφ ηξφπν. Ζ πξαθηηθφηεηα ηεο αμηνιφγεζεο ππάξρεη εθφζνλ είλαη εχθνιε ζηελ πινπνίεζε ηεο ηφζν απφ πιεπξάο εμεηαζηψλ φζν θαη εμεηαδφκελσλ. 5. Γηαθξηηηθόηεηα. Γηα λα ραξαθηεξηζηεί ε αμηνιφγεζε σο δηαθξηηηθή πξέπεη ε εμεηαζηηθή δηαδηθαζία λα έρεη ηελ ηθαλφηεηα λα θαηαηάζζεη ηνπο καζεηέο ζε δηαθνξεηηθέο θαηεγνξίεο αμηνινγήζεσο αλάινγα κε ηελ αμία ηνπ θαζελφο(δηαθξηηηθή ηθαλφηεηα)(καζζσηάθεο,1990:50-52) Κξηηήξηα αμηνιόγεζεο Μηα νξζή αμηνιφγεζε πξέπεη λα γίλεηαη κε βάζε νξηζκέλσλ θξηηεξίσλ. εκεία ινηπφλ αλαθνξάο ηεο αμηνιφγεζεο ζα πξέπεη λα είλαη ζχκθσλα κε ηνλ Κσλζηαληίλνπ(2002:50-51) ε αηνκηθφηεηα ηνπ θάζε καζεηή, δειαδή, ε αηνκηθή δηαδηθαζία κάζεζεο θαζψο θαη ε εμέιημε ηνπ καζεηή κέζα ζηε πνξεία ησλ καζεκάησλ, ε θνηλσληθή νκάδα ή ππννκάδα ησλ καζεζηαθψλ δηαδηθαζηψλ ζηηο νπνίεο ζπκκεηέρεη ν καζεηήο, θαζψο θαη νη πξνδηαγξαθέο θαη νη ζηφρνη(γεληθνί θαη εηδηθνί) ηεο κάζεζεο πνπ έρνπλ ηεζεί απφ ηνλ δηδάζθνληα κε βάζε ην εθάζηνηε αλαιπηηθφ πξφγξακκα. ηελ αμηνιφγεζε γίλεηαη κηα ζχγθξηζε αλάκεζα ζηηο απαηηήζεηο ηνπ αλαιπηηθνχ πξνγξάκκαηνο θαη ηηο επηηεχμεηο ηεο δηδαζθαιίαο απφ ηελ άπνςε ησλ γλψζεσλ, ησλ δεμηνηήησλ θαη ηεο ζπκπεξηθνξάο. Ο έιεγρνο ινηπφλ θαη ε αμηνιφγεζε ηεο επίδνζεο ησλ καζεηψλ ζηα δηάθνξα καζήκαηα είλαη εζσηεξηθά ζηνηρεία ηνπ θαηλνκέλνπ ηεο δηδαζθαιίαο(γηαλλνχιεο,1993:218). χκθσλα κε ηε Joint Committee on Standards for Educational Evaluation (Βεξηζέηεο,2003: )ηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο νξζήο αμηνιφγεζεο κε ηε κνξθή θξηηεξίσλ θαη θαλφλσλ είλαη ηα εμήο: 1. Kαλφλεο ρξεζηκφηεηαο 16

17 πξνζδηνξηζκφο αθξναηεξίνπ αμηνπηζηία αμηνινγεηή πεδίν πιεξνθνξηψλ θαη επηινγήο εθηηκεηηθή εξκελεία θαζαξφηεηα αλαθνξάο επηθαηξφηεηα αλαθνξάο δηαζπνξά αλαθνξάο επίδξαζε αμηνιφγεζεο 2. Kαλφλεο επηηπρνχο έθβαζεο πξαθηηθέο δηαδηθαζίεο πνιηηηθή βησζηκφηεηα απνηειεζκαηηθφηεηα δαπαλψλ 3. Kαλφλεο θαηαιιειφηεηαο ηππηθή ππνρξέσζε ζχγθξνπζε δηαθεξφλησλ πιήξεο θαη εηιηθξηλείο απνθάιπςε ην δηθαίσκα ηεο θνηλσλίαο λα γλσξίδεη ηα δηθαηψκαηα ησλ αλζξψπσλ αλζξψπηλεο αιιειεπηδξάζεηο ζηαζκηζκέλεο αλαθνξέο δεκνζηνλνκηθή ππεπζπλφηεηα 4. Kαλφλεο αθξίβεηαο πξνζδηνξηζκφο αληηθεηκέλνπ αλάιπζε πεξηερνκέλνπ πεξηγεγξακκέλνη ζθνπνί θαη δηαδηθαζίεο πεγέο ππνζηεξηθηψλ πιεξνθνξηψλ έγθπξε κέηξεζε ππεχζπλε κέηξεζε έιεγρνο ζπζηεκαηηθψλ δεδνκέλσλ αλάιπζε πνζνηηθψλ πιεξνθνξηψλ αλάιπζε πνηνηηθψλ πιεξνθνξηψλ αηηηνινγεκέλα απνηειέζκαηα 17

18 αληηθεηκεληθή αλαθνξά Ζ δηαζθάιηζε ινηπφλ ηεο αμηνινγηθήο δηαδηθαζίαο βαζίδεηαη ζηελ χπαξμε αληηθεηκεληθά κεηξήζηκσλ ραξαθηεξηζηηθψλ θαη ζηαζεξψλ θξηηεξίσλ (Kνπηξνχκπα,2004: Xησηάθεο,1993. Mαηζαγγνχξαο,2000). Τπάξρνπλ: ην θξηηήξην ηνπ αλαιπηηθνχ πξνγξάκκαηνο, δειαδή κε βάζε ηνπο πξνθαζνξηζκέλνπο ζηφρνπο ηνπ καζήκαηνο πνπ πεξηέρνληαη ζε απηφ, γίλεηαη αληηιεπηφ ζε πνην βαζκφ έρνπλ επηηεπρζεί νη γεληθνί ζθνπνί θαη ζηφρνη, νη εηδηθφηεξνη ζθνπνί θαη ζε πνην βαζκφ νη καζεηέο εθδειψλνπλ ζπκπεξηθνξέο πνπ πεξηγξάθνληαη απφ έλα επηζηεκνληθά απνδεθηφ ζχζηεκα ηαμηλνκίαο δηδαθηηθψλ ζηφρσλ. ην θξηηήξην ηνπ κέζνπ φξνπ φπνπ ν θαζεγεηήο κε δηαγλσζηηθέο εμεηάζεηο δηεξεπλά ην επίπεδν ηεο απφδνζεο ηνπ κέζνπ καζεηή ψζηε λα πξνζαξκφζεη ηε κεζνδνινγία δηδαζθαιίαο αιιά θαη ην ζχζηεκα αμηνιφγεζεο ζην αληίζηνηρν επίπεδν. Σν θξηηήξην απηνβειηίσζεο πνπ θαζνξίδεη ζε πνην βαζκφ ν καζεηήο έρεη βειηησζεί γλσζηηθά θαη ςπρνζπλαηζζεκαηηθά ζε ζρέζε κε ην παξειζφλ θαη πξνυπνζέηεη ηνλ έιεγρν ηνπ ζεκείνπ γλσζηηθήο εθθίλεζεο ησλ καζεηψλ, ησλ ηδηαίηεξσλ πξνζσπηθψλ ραξαθηεξηζηηθψλ ηνπο θαζψο θαη ηεο θαηαβαιινκέλεο πξνζπάζεηαο εθ κέξνπο ηνπ καζεηή γηα ηελ πεξαηηέξσ βειηίσζή ηνπ Πιενλεθηήκαηα θαη κεηνλεθηήκαηα ηεο αμηνιόγεζεο Ζ αμηνιφγεζε κπνξεί λα είλαη νπζηψδεο πεγή πιεξνθφξεζεο ηνπ εθπαηδεπηηθνχ γηα ην βαζκφ θαη ηνλ ηξφπν πνπ ε δηαδηθαζία δηδαζθαιίαο- κάζεζεο επηδξά ζην καζεηή, αιιά κπνξεί λα είλαη ζηνηρείν αληαγσληζηηθψλ ζρέζεσλ πνπ θαηαξξαθψλεη θαίξηα ηε δηδαθηηθή θαη καζεζηαθή πξάμε. Γηα απνηειέζεη ζεηηθή εθηίκεζε ε αμηνιφγεζε σο καζεζηαθή δηαδηθαζία (Πεγηάθε,2002: ) πξέπεη: Ζ αμηνιφγεζε ησλ καζεηψλ λα πξνσζεί ηε κάζεζε θαη ηε δηδαζθαιία ζηελ πξάμε θαη φρη κφλν ζεσξεηηθά. Ζ αμηνιφγεζε λα είλαη θαηαγξαθή θαη πεξηγξαθή θπξίσο ηεο ζεηηθήο πξνφδνπ ησλ καζεηψλ θαη ησλ ζπγθεθξηκέλσλ ζεκείσλ ηεο πνξείαο ηνπο 18

19 πνπ ρξεηάδνληαη βειηίσζε. Οη βαζκνί απφ κφλνη ηνπο ή νη ραξαθηεξηζκνί θαιφο, κέηξηνο, θιπ δελ ζεκαίλνπλ ηίπνηα. Ζ αμηνιφγεζε λα ζπλνδεχεηαη απφ δηνξζσηηθέο ηερληθέο γηα ηε ζηήξημε θαη ηελ αηνκηθή βνήζεηα πξνο ηνλ καζεηή. Ζ αμηνιφγεζε λα ζηεξίδεηαη ζε ζαθή θξηηήξηα, ηα νπνία θνηλνπνηνχληαη θαη αλαγλσξίδνληαη απφ ηνπο εθπαηδεπηηθνχο, καζεηέο θαη γνλείο. Ζ αμηνιφγεζε λα απνηειεί ζέκα δηαιφγνπ κεηαμχ εθπαηδεπηηθνχ, καζεηή θαη ησλ γνληψλ ηνπ. Ζ αμηνιφγεζε λα ππφθεηηαη ζε επαλεθηίκεζε. Γελ απνηειεί ηειεζίδηθε θξίζε πνπ πξέπεη λα αθνινπζεί ηνλ καζεηή σο ηακπέια πνπ δελ αιιάδεη. Ζ αμηνιφγεζε λα αλαθέξεηαη ζε επξχηεηα δξαζηεξηνηήησλ γηα λα θαιχπηεη φιεο ηηο δπλαηφηεηεο θαη ηηο πξνζσπηθέο δηαθνξέο ησλ καζεηψλ. Ζ αμηνιφγεζε λα αλαθέξεηαη ζηε ζπλνιηθή εξγαζία ησλ καζεηψλ. Ζ αμηνιφγεζε λα δίλεη επθαηξίεο απηναμηνιφγεζεο, νκαδηθήο αμηνιφγεζεο θαη απηνθξηηηθήο. Ζ αμηνιφγεζε λα είλαη έλα κέζνλ αμηνιφγεζεο ηνπ αλαιπηηθνχ πξνγξάκκαηνο. Όηαλ ινηπφλ εθαξκνζηνχλ ηα παξαπάλσ ε αμηνιφγεζε κπνξεί λα απνηειέζεη έλα πνιχ ρξήζηκν εξγαιείν γηα ηε εθπαίδεπζε. ε πεξίπησζε φκσο, απνηπρίαο ηεο πξνζπάζεηαο επηηεχμεσο νξηζκέλνπ ζηφρνπ, δελ πξέπεη λα είλαη ν καζεηήο εθείλνο πνπ ζεσξείηαη ππεχζπλνο γη απηφ, φπσο ζπλήζσο γηλφηαλ παιηφηεξα. Δπζχλε θαηαινγίδεηαη θαη ζηελ νξγάλσζε θαη ζηε δηεμαγσγή ηεο δηδαζθαιίαο, ηεο νπνίαο δεηείηαη ε βειηίσζε, ζηα ζεκεία εθείλα, ζηα νπνία ε αμηνιφγεζε έδεημε φηη πάζρεη. Κάησ απφ ην πξίζκα απηφ, ε δηδαζθαιία ζα ζεσξεζεί επηηπρήο κφλν φηαλ ε πιεηνλφηεηα ησλ καζεηψλ, θαη φρη κφλν νη θαινί, θαηαθηήζνπλ ηνπο ζηφρνπο πνπ επηδηψθνληαη(πεγηάθε,2002:28). Με ηνλ έιεγρν θαη ηελ αμηνιφγεζε, πνπ κπνξεί λα πάξεη θαη ηε κνξθή απηνειέγρνπ θαη απηναμηνιφγεζεο, πξαγκαηνπνηνχληαη επξχηεξνη δηδαθηηθνί, ςπρνινγηθνί, παηδαγσγηθνί θαη θνηλσληθνί ζθνπνί(klingberger,1971:383. Γηαλλνχιεο,1993:218). Με ηελ εθπαηδεπηηθή αμηνιφγεζε ειέγρνληαη νη επηδφζεηο ησλ καζεηψλ αιιά θαη νη αδπλακίεο ηνπο ζε ζπγθεθξηκέλνπο ηνκείο ηεο καζεζηαθήο 19

20 δηαδηθαζίαο. Βαζηθά ζεκεία ηεο δηαδηθαζίαο ηεο αμηνιφγεζεο ηεο επίδνζεο ηνπ καζεηή είλαη: Ζ αλαθνίλσζε ησλ θξηηεξίσλ αμηνιφγεζεο, Ζ αηνκηθή γλψζε γηα θάζε καζεηή ηνπ απφ ηνλ εθπαηδεπηηθφ, Οη πξφζσπν κε πξφζσπν ζπδεηήζεηο γηα ηελ καζεζηαθή πνξεία ηνπ θάζε καζεηή κε ην δάζθαιν θαη Ζ παξνρή αηνκηθήο βνήζεηαο ζε καζεηέο πνπ ην έρνπλ αλάγθε Οπηνπηθή ραξαθηεξίδεηαη απφ ηνλ Καζζσηάθε(1990:38) ε θαηάξγεζε ηνπ ζεζκνχ ηεο αμηνιφγεζεο ηφζν γηα ιφγνπο θνηλσληθνχο φζν θαη γηα ιφγνπο παηδαγσγηθνχο. Δίλαη αλαγθαία ινηπφλ γηαηί παξέρεη έλα κέηξν εθηηκήζεσο ησλ ηθαλνηήησλ ησλ καζεηψλ, πξνζδηνξίδεη πνηνη απφ ηνπο επηδησθφκελνπο ζηφρνπο πξαγκαηνπνηήζεθαλ θαη πνηνη φρη θαη παξέρεη πιεξνθνξίεο ζηνλ εθπαηδεπηηθφ γηα ηελ θαηαιιειφηεηα θαη απνηειεζκαηηθφηεηα ηνπ ηξφπνπ δηδαζθαιίαο θαη ηνλ ελεκεξψλεη γηα ηηο δπλαηφηεηεο θαη αδπλακίεο ηνπ καζήκαηνο ηνπ, βνεζψληαο ηνλ έηζη λα ην βειηηψζεη(davies,1973:209). Μεξηθνχο απφ ηνπο παηδαγσγηθνχο ιφγνπο γηα ηνπο νπνίνπο ε αμηνιφγεζε ζεσξείηαη απαξαίηεηε αλαθέξνληαη ζην φηη ν καζεηήο γλσξίδεη ην γεληθφηεξν επίπεδν ηεο επίδνζεο ηνπ θάζε ζηηγκή θαζψο θαη ηηο γλσζηηθέο ηνπ ηθαλφηεηεο, κπνξεί λα θάλεη ζχγθξηζε κε ηνπο ππφινηπνπο καζεηέο, λα πάξεη απνθάζεηο ζρεηηθέο κε ην κέιινλ ηνπ θαη πνην επάγγεικα ηνπ ηαηξηάδεη ψζηε λα ην αθνινπζήζεη, λα πξνεηνηκαζηεί γηα ηελ θνηλσληθή δσή, λα γλσξίζεη ηηο πξνυπνζέζεηο έληαμεο ηνπ ζηελ θνηλσλία θαζψο κπνξεί λα απνηειέζεη θαη θίλεηξν γηα κεγαιχηεξε καζεζηαθή πξνζπάζεηα θαζψο αλαπηχζζεηαη άκηιια θαη πγηήο αληαγσληζκφο κεηαμχ ησλ καζεηψλ(κνπηξνχκπα,2004: ). Δπίζεο ε αμηνιφγεζε είλαη πνιχ ζεκαληηθή γηα ηνλ εθπαηδεπηηθφ δηφηη ηνλ θαζηζηά ελήκεξν γηα ην καζεζηαθφ επίπεδν ηεο ηάμεο ηνπ, ηε γλσζηηθή θαηάζηαζε ηνπ θάζε καζεηή μερσξηζηά, ηελ απνδνηηθφηεηα ηεο δηδαθηηθήο πνξείαο πνπ αθνινπζεί θαη ηελ θαηαιιειφηεηα ησλ κεζφδσλ ηεο δηδαζθαιίαο ηνπ(βεξηζέηεο,2003: ). Ο θαζεγεηήο εληνπίδεη έγθαηξα ηνπο δηδαθηηθνχο ζηφρνπο θαη βειηηψλεη ηηο ηερληθέο αλαηξνθνδφηεζεο ηεο γλψζεο πξνο ζηνπο καζεηέο, γίλεηαη ζχγθξηζε επίδνζεο αηνκηθά θαη ζπγθξηηηθά κε άιινπο καζεηέο ή αθφκα θαη κε άιια ζρνιεία θαη ε παξαθνινχζεζε ηεο βειηησηηθήο πνξείαο ηνπ καζεηή εθφζνλ εθθξάδεηαη κε αληηθεηκεληθνχο βαζκνχο απνηειεί θίλεηξν βειηίσζεο(κνπηξνχκπα,2004: ). 20

21 Χο θνηλσληθνχο ιφγνπο αλαθέξνληαη, πσο γίλεηαη αμηνιφγεζε ηεο κφξθσζεο πνπ παξέρεηαη γηα ηελ κεηέπεηηα άζθεζε ησλ επαγγεικαηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ ηνπ καζεηή θαη απνηειεί εγγχεζε γηα ηε γλψζε πνπ απνθηά ν πηπρηνχρνο εθφζνλ είλαη αλαγθαία θαη επηηαθηηθή ε επίδεημε πηπρίσλ πνπ λα θαηαδεηθλχνπλ ην βαζκφ θαηνρήο ησλ γλψζεσλ ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ γλσζηηθνχ πεδίνπ(βεξηζέηεο,2003: ). Ζ θνηλσλία ινηπφλ εθφζνλ επελδχεη ρξήκαηα ζηελ εθπαίδεπζε, ζέιεη λα βιέπεη ηελ απνδνηηθφηεηα ησλ ζπζηεκάησλ θαη ηελ πξφνδν ησλ ζπνπδαζηψλ ζε απηά. Απφ ηελ άιιε πιεπξά φκσο, ε αμηνιφγεζε φηαλ δελ ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηνπο ζσζηνχο ιφγνπο θαη δελ γίλεηαη κε ην ζσζηφ ηξφπν ηφηε κπνξεί λα γίλεη επηδήκηα γηα ηελ εθπαίδεπζε. Σα ραξαθηεξηζηηθά πνπ επηθξαηνχλ ζπλήζσο ζήκεξα ζηελ αμηνιφγεζε είλαη ηα εμήο(καζζσηάθεο,1995: Πεγηάθε,2002: ): Τπάξρεη ζπγθεληξσηηθφο έιεγρνο θαη ηππνπνίεζε ησλ δηαδηθαζηψλ ηεο εμέηαζεο θαη ηεο βαζκνιφγεζεο ησλ καζεηψλ, Σαπηίδεηαη ε αμηνιφγεζε κε ηελ εμέηαζε θαη ηε βαζκνινγία, Ζ επίδνζε ησλ καζεηψλ απνηειεί κηα κνλνδηάζηαηε θαη πνζνηηθή απνηίκεζε, Απνζεψλεηαη ε παπαγαιία θαη ε ζπληήξεζε ηεο κέζα απφ ην ζχζηεκα ηεο αμηνιφγεζεο, Μνλαδηθφο ππεχζπλνο είλαη ν καζεηήο γηα ηελ απνηπρία ηνπ, Παζεηηθφηεηα ηνπ καζεηή ζηε δηαδηθαζία ηεο αμηνιφγεζεο, Γεκηνπξγείηαη αληαγσληζκφο αλάκεζα ζηνπο καζεηέο κε αξλεηηθέο ζπλέπεηεο, Ο θφβνο ηεο αμηνιφγεζεο πξνθαιεί άγρνο ζηηο εμεηάζεηο θαη επίζεο πξνσζείηαη ην θνηλσληθφ ζχλδξνκν ηεο βαζκνζεξίαο. Οη επηθξηηέο ινηπφλ ηεο αμηνιφγεζεο ζεσξνχλ πσο δε ζα πξέπεη λα γίλεηαη ζπλδπαζκφο δηδαζθαιίαο θαη δηπισκάησλ, φηη ππάξρνπλ πνιιέο πεγέο γλψζεσλ έμσ απφ ην ζρνιείν κε απνηέιεζκα λα κελ κπνξνχλ λα αμηνινγεζνχλ απφ απηφ θαη φηη ε αμηνιφγεζε απνηειεί εκπφδην γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζε ηεο νξζήο εθπαίδεπζεο θαζψο θαη φπιν θαηαπίεζεο πνιιέο θνξέο. Δπηθξηηέα είλαη θαη ηα ρξεζηκνπνηνχκελα κέζα θαη ζπζηήκαηα αμηνινγήζεσο ησλ εθπαηδεπηηθψλ ηα νπνία ραξαθηεξίδνληαη(πνιπρξνλνπνχινπ,1958: Καζζσηάθεο,1990:45)σο <<άλεπ αμίαο>>, αληηεπηζηεκνληθά, ζηεξεκέλα απφ αληηθεηκεληθφηεηα, επηβιαβή θαη επηθίλδπλα, δηαιπηηθά ηνπ παηδαγσγηθνχ γεγνλφηνο δηφηη δελ ιακβάλνπλ ππφςε ηηο βαζηθέο ςπρνινγηθέο αξρέο, νη νπνίεο είλαη νη εμήο: 21

22 Ο άλζξσπνο απνηειεί ελφηεηα πνηνηηθή πνπ <<πξαγκαηνπνηνχληαη ηεινινγηθψο ζπκθψλσο πξνο ην λφεκα, ηελ αμίαλ θαη ηνλ ζθνπφ ηεο ηδέαο ηεο νπνίαο έθθξαζηο είλαη>> ε αηνκηθφηεηα ηνπ θάζε καζεηή είλαη μερσξηζηή θαη δελ είλαη δπλαηφ λα αμηνινγνχληαη φινη θάησ απφ ην ίδην πξίζκα θαη κε ηα ίδηα θξηηήξηα. Ζ αμηνιφγεζε κπνξεί λα πξνθαιέζεη δπζάξεζηεο εκπεηξίεο θαη ςπρνινγηθά ηξαχκαηα ζηνπο καζεηέο φηαλ πηνζεηεί ηα παξαπάλσ ραξαθηεξηζηηθά, ιφγσ ιαζεκέλνπ ηξφπνπ ρξήζεο ησλ εμεηαζηηθψλ δνθηκαζηψλ φπνπ γίλνληαη απηνζθνπφο θαη βαζηθφο ιφγνο χπαξμεο ηνπ ζπζηήκαηνο ηεο εθπαίδεπζεο θαη γηα απηφ ην ιφγν πξέπεη λα θαηαπνιεκεζεί ψζηε νη εμεηάζεηο ζηελ εθπαίδεπζε λα κελ απνηεινχλ απηνζθνπφ(βεξζηέηεο,2003: ). Λφγσ ινηπφλ, ησλ ηξφπσλ θαη ησλ κεζφδσλ πεξηζζφηεξν πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηελ αμηνιφγεζε, ηνπ κεγάινπ αξηζκνχ καζεηψλ αλά ηκήκα, ηεο έιιεηςεο δηδαθηηθνχ ρξφλνπ, ε αμηνιφγεζε κπνξεί λα ζεσξεζεί αλεπηηπρήο θαη κε ρακειφηεξεο πνιιέο θνξέο βαζκνινγίεο απφ ηελ πξαγκαηηθή αμία ησλ καζεηψλ, απνζαξξχλεη θαη κεηψλεη ηε δηάζεζε βειηίσζεο ηνπο, ελψ κε αδηθαηνιφγεηα πςειέο βαζκνινγίεο, επίζεο νη καζεηέο αδξαλνπνηνχληαη εθφζνλ δελ έρνπλ θάπνην πςειφηεξν ζηφρν λα πεηχρνπλ θαη παξακέλνπλ ζηάζηκνη ή αθφκα κεηψλνπλ ηελ επίδνζή ηνπο. Έλαο πνιχ ζεκαληηθφο παξάγνληαο πνπ επεξεάδεη ηελ αμηνιφγεζε είλαη θαη ε αληηθεηκεληθφηεηα ηνπ δηδάζθνληνο(κνπηξνχκπα,2004:250), δηφηη ην απνηέιεζκα ηεο αμηνιφγεζεο κπνξεί λα επεξεαζηεί απφ ηελ ηδηαίηεξε πξνζσπηθφηεηα ηνπ, γεγνλφο πνπ δείρλεη πσο ε αμηνιφγεζε ζηεξείηε αληηθεηκεληθφηεηαο. Ζ αμηνιφγεζε ηεο επίδνζεο ηνπ καζεηή γίλεηαη αθφκα θαη ζηηο κέξεο καο κε βάζε ην παξαδνζηαθφ ζχζηεκα εμέηαζεο πνπ είλαη ε απφ κλήκεο γξαπηή ή πξνθνξηθή αλαπαξαγσγή γεγνλφησλ, νξηζκψλ, δηαδηθαζηψλ θιπ. Με ηνλ ηξφπν απηφ δελ κπνξεί λα απεηθνληζηεί κε αθξίβεηα ην γλσζηηθφ επίπεδν ησλ καζεηψλ θαζψο θαη ην ζχλνιν ησλ λνεηηθψλ θαη ςπρνζπλαηζζεκαηηθψλ ηθαλνηήησλ ηνπο, εθφζνλ ε αμηνιφγεζε γίλεηαη πεξηζηαζηαθά θαη επηθαλεηαθά, πξνθαιψληαο φπσο πξναλαθέξζεθε άγρνο, αβεβαηφηεηα, αλαζθάιεηα θαη έληνλε αληαγσληζηηθφηεηα ζηνπο εμεηαδφκελνπο. Αμηνινγψ φκσο, ζεκαίλεη απνδίδσ ζε θάηη θάπνηα αμία, πξάγκα πνπ ζπλεπάγεηαη ηθαλφηεηα θξίζεσο θαη ζπγθξίζεσο ηνπ πξνο άιια(πεγηάθε,2002:130). ε αμηφινγεο θξίζεηο κπνξνχλ λα νδεγήζνπλ επίζεο θαη ηα απνηειέζκαηα ησλ πξνζπαζεηψλ ηνπ δαζθάινπ ζην δηδαθηηθφ έξγν(αζαλάζηνπ,2000:13-16). 22

23 3 Δίδε αμηνιόγεζεο ηεο καζεηηθήο επίδνζεο Ζ επίδνζε ηνπ καζεηή κπνξεί λα αμηνινγεζεί κε δηάθνξνπο ηξφπνπο θαη ζε δηάθνξα ρξνληθά δηαζηήκαηα, είλαη δειαδή ζηελ θξίζε ηνπ δηδάζθνληνο ε επηινγή ηνπ ηξφπνπ θαη ηνπ ρξφλνπ δηεμαγσγήο ηεο αμηνιφγεζεο. Θα κπνξνχζακε λα πνχκε φηη ε αμηνιφγεζε ρσξίδεηαη ζε δχν είδε, κνξθέο, ηε ζπλερή θαη ηελ απνζπαζκαηηθή ή ζηηγκηαία. Με ηε ζπλερή αμηνιφγεζε ν καζεηήο ππφθεηηαη ζε πνηθίιεο εμεηαζηηθέο δνθηκαζίεο αλά κηθξά ρξνληθά δηαζηήκαηα ελψ ζηελ απνζπαζκαηηθή ή ζηηγκηαία ε αμηνιφγεζε ζηεξίδεηαη ζην απνηέιεζκα κίαο θαη κφλεο δηαδηθαζίαο, πνπ ιακβάλεη ρψξα κία θνξά κφλν ζην ηέινο κίαο καθξάο ζρεηηθά ρξνληθήο πεξηφδνπ (εμάκελν, έηνο)(καζζσηάθεο,1998:17-24). Μηα άιιε δηάθξηζε δηαηξεί ηελ αμηνιφγεζε ηεο επίδνζεο ηνπ καζεηή ζε αξρηθή ή δηαγλσζηηθή αμηνιφγεζε, ζε δηακνξθσηηθή ή ελδηάκεζε θαη ζε ηειηθή ή αζξνηζηηθή αμηνιφγεζε ελψ ζα κπνξνχζε λα πξνζηεζεί θαη ε πξνγλσζηηθή αμηνιφγεζε ε νπνία φκσο ζπκπεξηιακβάλεηαη ζηελ αξρηθή. Με βάζε ινηπφλ απηή ηε δηάθξηζε αλαιχνληαη παξαθάησ ηα ηξία ζχγρξνλα είδε αμηνιφγεζεο. 3.1 Η αξρηθή ή δηαγλσζηηθή αμηνιόγεζε Σν πξψην είδνο ινηπφλ, αμηνιφγεζεο είλαη ε αξρηθή ή δηαγλσζηηθή αμηνιφγεζε ε νπνία θαηά θχξην ιφγν πξαγκαηνπνηείηαη ζηελ αξρή ηεο ζρνιηθήο πεξηφδνπ θαζψο θαη πξηλ απφ ηελ παξνπζίαζε ηεο λέαο δηδαθηηθήο ελφηεηαο θαη έρεη δηηηφ ζηφρν(κνπηξνχκπα,2004: ): α) δηεξεπλά ην πξνυπάξρνλ γλσζηηθφ ππφβαζξν ησλ καζεηψλ ψζηε λα εληνπίζεη αδπλακίεο ε γλσζηηθά θελά πνπ ζα ήηαλ δπλαηφ λα εκπνδίζνπλ ηελ θαηαλφεζε θαη ηελ αθνκνίσζε ηεο λέαο γλψζεο θαη β)ν πξνζδηνξηζκφο ησλ ηδηαίηεξσλ θιίζεσλ, ηθαλνηήησλ θαη ςπρνζπλαηζζεκαηηθψλ ή πλεπκαηηθψλ ραξαθηεξηζηηθψλ ησλ καζεηψλ. Μέζσ ηεο αξρηθήο αμηνιφγεζεο επηηπγράλεηαη ινηπφλ ν πξνζδηνξηζκφο ηνπ επηπέδνπ γλψζεσλ, ελδηαθεξφλησλ θαη πηζαλψλ πξνβιεκάησλ ηνπ καζεηή, πξνθεηκέλνπ λα πξνζαξκνζηνχλ αλάινγα νη δηδαθηηθέο θαη καζεζηαθέο δηαδηθαζίεο. Ο εθπαηδεπηηθφο κέζα απφ ηηο αμηνινγηθέο δηαδηθαζίεο είλαη ζε ζέζε λα πξνζδηνξίζεη ηα αίηηα πνπ επηδξνχλ αλαζηαιηηθά ζηε κάζεζε, έηζη ψζηε λα δηακνξθψζεη ηξφπνπο 23

24 αληηκεηψπηζεο ησλ πηζαλψλ πξνβιεκάησλ. Ζ δηαγλσζηηθή αμηνιφγεζε έρεη ζρέζε κε ηε ζπιινγή ηνπ πιηθνχ δηδαζθαιίαο θαη ηελ εχζηνρε δηάξζξσζή ηνπ(βεξηζέηεο,2003:275) θαζψο ζηνρεχεη ζηελ έγθαηξε δηάγλσζε εηδηθψλ δπζθνιηψλ κάζεζεο θαη ησλ αηηηψλ πνπ ηηο έρνπλ πξνθαιέζεη κε ζθνπφ ηεο αληηκεηψπηζή ηνπο. 3.2 Η δηακνξθσηηθή ή ελδηάκεζε αμηνιόγεζε Ζ πην ζεκαληηθή κνξθή αμηνιφγεζεο ζηε δηάξθεηα ηεο δηδαθηηθήο πξάμεο είλαη ε δηακνξθσηηθή ή ελδηάκεζε αμηνιφγεζε δηφηη έρεη σο ζηφρν ηεο ηνλ έιεγρν ησλ απνηειεζκάησλ ηεο κάζεζεο, ηελ έγθαηξε αλαηξνθνδφηεζε ηνπ δηδαθηηθνχ έξγνπ θαη ηελ απνδνηηθφηεηα ηνπ δηδαθηηθνχ ζρεδηαζκνχ, κεζφδσλ θαη πιηθνχ. Απνηειεί επαλαιακβαλφκελε δηαδηθαζία θαη πξαγκαηνπνηείηαη θαηά ηελ εμέιημε ηεο δηδαθηηθήο δηαδηθαζίαο, πξνθεηκέλνπ λα ειέγρεηαη ζηαδηαθά ν βαζκφο επίηεπμεο ησλ επηκέξνπο δηδαθηηθψλ ζηφρσλ(κνπηξνχκπα,2004: George & Cowan,1999). Δπίζεο νλνκάδεηαη θαη ζπλερήο αμηνιφγεζε(κνπηξνχκπα,2004: Torrance &Pryor,1998) επεηδή πξαγκαηνπνηείηαη θαηά θχξην ιφγν κε ηε ρξήζε εξσηήζεσλ ζηε δηάξθεηα ηνπ καζήκαηνο, αιιά θαη κε κηθξέο γξαπηέο εμεηάζεηο ζε ηαθηά ρξνληθά δηαζηήκαηα θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ δηδαθηηθνχ έηνπο. Ζ δηακνξθσηηθή αμηνιφγεζε έρεη θίλεηξα παηδαγσγηθά(βεξηζέηεο,2003:275) θαζψο επηηξέπεη ζην δηδάζθνληα λα εληνπίδεη έγθαηξα ηα πξνβιήκαηα πνπ εκθαλίδνληαη θαηά ηε δηάξθεηα ηεο καζεζηαθήο δηαδηθαζίαο θαη κέζσ ηεο αλαηξνθνδφηεζεο λα επηρεηξεί δηνξζσηηθέο θαη βειηησηηθέο παξεκβάζεηο πνπ ζα δηεπθνιχλνπλ ηελ επίηεπμε ησλ πξνθαζνξηζκέλσλ, είηε απφ ηνλ δηδάζθνληα είηε απφ ην αλαιπηηθφ πξφγξακκα, δηδαθηηθψλ ζηφρσλ(κνπηξνχκπα,2004: Μαηζαγγνχξαο,2000:305). 3.3 Η ηειηθή ή αζξνηζηηθή αμηνιόγεζε Ζ αμηνιφγεζε πνπ πξαγκαηνπνηείηαη κηα θαη κφλε θνξά ζην ηέινο ελφο ζπλνιηθνχ εθπαηδεπηηθνχ πξνγξάκκαηνο, πξνθεηκέλνπ λα απνηηκεζεί ην ηειηθφ απνηέιεζκα ηεο καζεζηαθήο δηαδηθαζίαο νλνκάδεηαη ηειηθή ή αζξνηζηηθή αμηνιφγεζε. Απνηειεί πξάμε παηδαγσγηθή, ζχκθσλα κε ην Βεξηζέηε(2003:275), 24

25 αιιά θπξίσο είλαη πξάμε θνηλσληθήο επηινγήο, επεηδή ηα απνηειέζκαηά ηεο αμηνπνηνχληαη ζηελ πξνψζεζε ησλ θξηλφκελσλ ζε πςειφηεξεο εθπαηδεπηηθέο θαη θνηλσληθέο βαζκίδεο. Ζ ηειηθή αμηνιφγεζε ζηνρεχεη ζηνλ έιεγρν ηεο επίδνζεο ηνπ καζεηή γηα κηα ζπγθεθξηκέλε πνζφηεηα χιεο κεηά ην πέξαο ζπγθεθξηκέλνπ ρξνληθνχ δηαζηήκαηνο κε ζθνπφ ηελ επηινγή, πξναγσγή, θαηάηαμε θαη ηαμηλφκεζε ησλ καζεηψλ. Όκσο ζε απηφ ην ζηάδην αμηνιφγεζεο είλαη ζρεδφλ αδχλαην γηα ηνλ δάζθαιν λα κπνξέζεη λα επηηχρεη ηελ αλαηξνθνδφηεζε ησλ καζεηψλ ηνπ ψζηε λα θαιχςεη ηπρφλ γλσζηηθά θελά. Δπίζεο δελ δηεξεπλά ηα αίηηα κηαο ελδερφκελεο απνηπρίαο ζηελ επίηεπμε ησλ δηδαθηηθψλ ζηφρσλ(κνπηξνχκπα,2004: ) θαη ηα απνηειέζκαηα κπνξεί λα επεξεαζηνχλ ζε κεγάιν βαζκφ απφ ζπγθπξίεο ή ηπραίεο ζπλζήθεο, πνπ επηθξαηνχλ θαηά ηελ ζηηγκή ηεο εμέηαζεο θαη γη απηφ ζπρλά νλνκάδεηαη θαη ζηηγκηαία αμηνιφγεζε. Γεληθφηεξα ν ξφινο ηεο αζξνηζηηθήο αμηνιφγεζεο είλαη λα ειέγρεη πνηνη καζεηέο έρνπλ απνθηήζεη ηε γλσζηηθή επάξθεηα πνπ ζα ηνπο επηηξέςεη λα κεηαβνχλ ζηελ επφκελε ηάμε ή εθπαηδεπηηθή βαζκίδα θαη πνηνη ζα πξέπεη λα επαλαιάβνπλ απφ ηελ αξρή ηελ ίδηα καζεζηαθή δηαδηθαζία. 4. Μέζνδνη αμηνιόγεζεο ηεο επίδνζεο ηνπ καζεηή Τπάξρνπλ δηάθνξνη κέζνδνη αμηνιφγεζεο ηεο επίδνζεο ηνπ καζεηή νη νπνίνη ρξεζηκνπνηνχληαη αλάινγα κε ην κάζεκα θαζψο θαη ηε πξνηίκεζε ηνπ δηδάζθνληνο. Ζ αμηνιφγεζε ινηπφλ ηεο καζεηηθήο επίδνζεο κπνξεί λα γίλεη είηε κε α)ειεχζεξεο απαληήζεηο ζε ζπγθεθξηκέλν ζέκα, β)κε αληηθεηκεληθά ηεζη επίδνζεο, γ)κε ζπλδπαζκφ απηψλ είηε δ)κε άιιεο κεζφδνπο. Οη κέζνδνη αμηνιφγεζεο κπνξεί λα είλαη πξνθνξηθέο ή γξαπηέο. Οη πξνθνξηθέο εμεηάζεηο είλαη ε αθεγεκαηηθή απφδνζε ηνπ καζήκαηνο ηεο εκέξαο ή κέξνπο απηνχ κεηά απφ ππνβνιή εξσηήζεσλ απφ ηνλ δάζθαιν πξνο ηνλ καζεηή. ηηο κέξεο καο απνθεχγεηαη ε ππνβνιή πξνζσπηθψλ εξσηήζεσλ ζε θάπνηνλ καζεηή ελψ είλαη πην απνδεθηή ε ππνβνιή εξσηήζεσλ πξνο φιε ηελ ηάμε κε ηελ ειεχζεξε ζπκκεηνρή ησλ καζεηψλ(βεξηζέηεο,2003:282). Οη εξσηήζεηο ηηο νπνίεο επηιέγεη ν δάζθαινο λα απεπζχλεη ζηνπο καζεηέο πξέπεη λα είλαη δηαβαζκηζκέλεο δπζθνιίαο ψζηε λα κπνξνχλ λα ζπκκεηέρνπλ φινη, δηφηη ε ζπλερήο απξνζπκία ζπκκεηνρήο ζηελ 25

26 ηάμε απνηειεί αξλεηηθφ ζηνηρείν γηα ηνπο καζεηέο εθφζνλ ν δηδάζθνλ εμάγεη ιάζνο ζπκπεξάζκαηα γηα ηελ γλσζηηθή ηνπο επάξθεηα. Ζ πξνθνξηθή εμέηαζε είλαη αξθεηά δηαδεδνκέλε θαη ρξεζηκνπνηείηαη πνιχ ζπρλά απφ ηνπο θαζεγεηέο δηφηη έρεη αξθεηά ζεηηθά ραξαθηεξηζηηθά(κνπηξνχκπα,2004: ). Ζ ππνβνιή ινηπφλ εξσηήζεσλ πξνθαιεί θαηάζηαζε εγξήγνξζεο ζηνπο καζεηέο θαη θαιιηεξγεί ηελ θξηηηθή ηνπο ζθέςε αιιά θαη ηελ εθθξαζηηθή ηνπο ηθαλφηεηα, επλνεί ηε δηαπξνζσπηθή επηθνηλσλία κεηαμχ ηνπ καζεηή θαη ηνπ θαζεγεηή ελψ ζπγρξφλσο κπνξεί λα γίλεη έιεγρνο νξζφηεηαο ησλ απαληήζεψλ ησλ καζεηψλ αιιά θαη ησλ ζπκκαζεηψλ ηνπο. Γηα λα επηηεπρζνχλ φια ηα παξαπάλσ ρξεηάδεηαη ηδηαίηεξε πξνζνρή θαη κεζνδηθφηεηα ζηελ επηινγή ησλ εξσηήζεσλ θαζψο είλαη αλαγθαίν νη εξσηήζεηο λα είλαη θιηκαθνχκελεο δπζθνιίαο θαη λα γίλεηαη πξνζεθηηθή επηινγή ησλ εξσηήζεσλ πνπ αθνξνχλ ζπγθεθξηκέλνπο καζεηέο. Γηαθνξεηηθά ε πξνθνξηθή εμέηαζε κπνξεί λα κελ έρεη ηα αλακελφκελα απνηειέζκαηα θαη λα νδεγήζεη ζε ιάζνο ζπκπεξάζκαηα. Ο κεγάινο αξηζκφο καζεηψλ αλά ηάμε ζε ζπλδπαζκφ κε ηνλ πεξηνξηζκέλν ρξφλν πνπ έρεη ζηε δηάζεζή ηνπ ν θαζεγεηήο δελ επηηξέπεη λα εμεηάδνληαη φινη νη καζεηέο ην ίδην θαη κε ρξήζε δηαθνξεηηθνχ δείθηε δπζθνιίαο ησλ εξσηήζεσλ ζε δηαθνξεηηθνχο καζεηέο δελ κπνξεί λα θαλεί κε αμηνπηζηία ε πξαγκαηηθή αμία ησλ καζεηψλ. Δπίζεο καζεηέο κε ηαρεία αληίιεςε θαη πςειή εθθξαζηηθή ηθαλφηεηα θαηαλννχλ πην εχθνια ηηο εξσηήζεηο θαη απαληνχλ αξθεηά γξήγνξα ψζηε δε δίλνπλ ην ρξνληθφ πεξηζψξην ζηνπο ππφινηπνπο καζεηέο λα ζθεθηνχλ θαη ηνπο πεξηζσξηνπνηνχλ. Έλα άιιν ζεκαληηθφ κεηνλέθηεκα ηεο πξνθνξηθήο εμέηαζεο είλαη πσο δελ ππάξρνπλ απνδείμεηο ζα ιέγακε γηα θάπνηνλ ν νπνίνο ζεσξεί πσο ν βαζκφο ηεο πξνθνξηθήο εμέηαζεο δελ αληηζηνηρεί ζηελ πξαγκαηηθφηεηα, ελψ ζπρλά ε ζηάζε ηνπ θαζεγεηή, νη ηπρφλ αληηπάζεηεο, ε γεληθφηεξε δηάζεζή ηνπ απέλαληη ζηνπο καζεηέο κπνξεί λα επηδξάζεη αξλεηηθά θαη ε αμηνιφγεζε λα κελ είλαη ακεξφιεπηε. Σέηνηνπ είδνπο ζπλζήθεο ζπρλά απνηξέπνπλ ηνπο καζεηέο λα πξνζπαζνχλ λα βειηηψζνπλ ηηο επηδφζεηο ηνπο. Δθηφο ινηπφλ απφ ηηο πξνθνξηθέο έλαο άιινο ηξφπνο αμηνιφγεζεο είλαη νη γξαπηέο εμεηάζεηο νη νπνίεο κπνξεί λα είλαη επίζεκεο, αλεπίζεκεο ή άηππεο αλάινγα κε ρξνληθή ζηηγκή πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη, ηηο ζπλζήθεο ζηηο νπνίεο πξαγκαηνπνηνχληαη θαη ην ιφγσ πξαγκαηνπνίεζεο. Οη γξαπηέο εμεηάζεηο κπνξεί λα είλαη ειεχζεξεο απαληήζεηο ζε θάπνην ζπγθεθξηκέλν ζέκα, αληηθεηκεληθά ηεζη επίδνζεο θαζψο θαη ζχληνκεο απαληήζεηο ζε ζχληνκα εξσηήκαηα. Δίλαη ζσζηφ λα 26

27 γίλνληαη ζην ηέινο ηεο δηδαθηηθήο ελφηεηαο θαη νπσζδήπνηε ζην ηέινο ηνπ δηδαθηηθνχ εμακήλνπ, ηξηκήλνπ, έηνπο κε ζθνπφ ηελ εμαγσγή απνηειεζκάησλ ηα νπνία ζα θαζνξίζνπλ ηελ πξναγσγή ησλ καζεηψλ ζε πςειφηεξεο βαζκίδεο. Καη νη ηξεηο κνξθέο αλ ρξεζηκνπνηεζνχλ ζσζηά δίλνπλ ζεηηθά απνηειέζκαηα θαη ν ζπλδπαζκφο θαη ησλ ηξηψλ είλαη ε πην εχζηνρε επηινγή(βεξηζέηεο,2003:283). Ζ παξαδνζηαθή κνξθή γξαπηήο αμηνιφγεζεο(κνπηξνχκπα,2004:256. Γεκεηξφπνπινο,1981:25-39) είλαη νη <<αλνηθηέο εξσηήζεηο>> ή << εξσηήζεηο κε αλνηθηή απάληεζε>> ε ζχγρξνλε θαη πην αληηθεηκεληθή κνξθή αμηνιφγεζεο είλαη νη <<θιεηζηέο εξσηήζεηο>> ή <<εξσηήζεηο αληηθεηκεληθνχ ηχπνπ>> (Κνπηξνχκπα,2004:256. Schiro,1978). Οη γξαπηέο εμεηάζεηο έρνπλ θάπνηα ζεηηθά θαη θάπνηα αξλεηηθά ραξαθηεξηζηηθά. Ζ ρξνληθή άλεζε ηνπ εμεηαδφκελνπ θαζψο θαη ηα θνηλά ζέκαηα γηα φινπο ηνπο καζεηέο θάλνπλ ηελ γξαπηή εμέηαζε αληηθεηκεληθή θαη απνηεινχλ βαζηθά ζεηηθά ηεο ζηνηρεία. Δπίζεο δίλεη ηε δπλαηφηεηα ειέγρνπ ησλ ιαζψλ απφ ηε κεξηά ησλ καζεηψλ θαη δηεπθνιχλεη ηνπο καζεηέο νη νπνίνη αληηκεησπίδνπλ θάπνηα δπζθνιία ζηελ πξνθνξηθή επηθνηλσλία θαη θαη επέθηαζε ζηελ πξνθνξηθή εμέηαζε. Παξέρνπλ εγθπξφηεηα πεξηερνκέλνπ, αμηνπηζηία θαη αληηθεηκεληθφηεηα ζε ζρέζε κε πξνθνξηθέο θαη απνηεινχλ ηεθκήξην ελεκέξσζεο γηα ηνπο ελδηαθεξφκελνπο θνξείο, φπσο είλαη ε νηθνγέλεηα, ην ζρνιείν αιιά θαη ν ίδηνο ν καζεηήο. Αληίζεηα δελ επλννχλ καζεηέο κε πξφβιεκα ζην γξαπηφ ιφγν, ή καζεηέο πνπ δελ έρνπλ ηελ ίδηα εθθξαζηηθή ηθαλφηεηα γξαθήο θαη πνιχ ζπρλά κπνξεί λα πξνθαιέζνπλ αλεπηζχκεηεο κνξθέο ζπκπεξηθνξάο φπσο είλαη ην άγρνο θαη ε λεπξηθφηεηα θαη πνιιέο θνξέο δεκηνπξγείηαη θιίκα αληαγσληζκνχ αλάκεζα ζηνπο καζεηέο θαζψο θαη θαηλφκελα βαζκνζεξίαο. Δπηπιένλ νη γξαπηέο εμεηάζεηο, βαζίδνληαη ζηηο κλεκνληθέο ηθαλφηεηεο ησλ καζεηψλ παπαγαιία θαη φρη ζηηο γλψζεηο πνπ απνθφκηζαλ απφ ηελ φιε δηδαθηηθή δηαδηθαζία ελψ ζπρλά ιφγσ απεξηφξηζηεο έθηαζεο απαληήζεσλ επλννχλ ηε θιπαξία θαη νη καζεηέο μεθεχγνπλ απφ ηα πιαίζηα ηεο εξψηεζεο. Σα αληηθεηκεληθά ηεζη επίδνζεο κπνξεί λα είλαη είηε ζηαζκηζκέλα ηα νπνία εθπνλνχληαη απφ εηδηθνχο επηζηήκνλεο θαη ε ρξήζε ηνπο πξνυπνζέηεη γλψζε ζρεηηθή κε απηά είηε κε ζηαζκηζκέλα ηα νπνία δεκηνπξγνχληαη απφ ηνπο δηδάζθνληεο θαη πξνυπνζέηνπλ βαζηθή θαηάξηηζε ζηνλ ηξφπν ζχληαμεο ηνπο(βεξηζέηεο,2003:283). Σα ζηαζκηζκέλα ηεζη δηαθξίλνληαη ζε(σξηιηαλφο,1992: ): α) ηεζη επηηπρίαο, ηα νπνία κεηξνχλ ηελ πνζφηεηα ησλ γλψζεσλ ησλ καζεηψλ θαη γηα λα είλαη 27

28 απνηειεζκαηηθά ζα πξέπεη λα δηέπνληαη απφ θάπνηεο βαζηθέο αξρέο, φπσο λα είλαη ζαθείο νη καζεζηαθνί ζηφρνη θαη ζε αξκνληθή ζρέζε κε ηνπο ζηφρνπο δηδαζθαιίαο, ηα ηεζη λα αληηπξνζσπεχνπλ φηη εηπψζεθε ζηελ δηδαζθαιία θαη ηίπνηα παξαπάλσ, νη εξσηήζεηο λα είλαη νη πην θαηάιιειεο γηα ηελ κέηξεζε ησλ απνηειεζκάησλ, λα ηαηξηάδνπλ ζηηο ζπγθεθξηκέλεο ρξήζεηο γηα ηηο νπνίεο έρνπλ θαηαζθεπαζηεί, λα γίλεηαη αμηφπηζηε εξκελεία ησλ απνηειεζκάησλ θαη ηέινο λα απνβιέπνπλ ζηε βειηίσζε ηεο κάζεζεο, β) ηεζη θαηαιιειφηεηαο, ηα νπνία κεηξνχλ ηηο γεληθέο ηθαλφηεηεο ησλ καζεηψλ, γ) δηαγλσζηηθά ηεζη, φπνπ γίλεηαη ν εληνπηζκφο ησλ δπλαηψλ θαη αδπλάησλ ζεκείσλ ησλ καζεηψλ ζρεηηθά κε ηελ αληίιεςε, ηελ θαηαλφεζε θαη ηε δηαηχπσζε δηάθνξσλ πιεξνθνξηψλ, δ) ηεζη ελδηαθεξφλησλ, πξνζσπηθφηεηαο θαη ζηάζεσλ, ηα νπνία παξέρνπλ πιεξνθνξίεο γηα ηα ελδηαθέξνληα ησλ καζεηψλ, ηελ πξνζσπηθφηεηά ηνπο θαη ηε ζηάζε ηνπο απέλαληη ζε δηάθνξα δεηήκαηα ηεο θαζεκεξηλήο δσήο. Σα κε ζηαζκηζκέλα ηεζη επίδνζεο ηα νπνία θαηαζθεπάδνληαη απφ ην δάζθαιν γηα ηελ έιεγρν πξνφδνπ ησλ καζεηψλ πξέπεη επίζεο λα δηέπνληαη απφ θάπνηεο βαζηθέο αξρέο(σξηιηαλφο,1992: ) φπσο: 1. ε κέηξεζε φισλ ησλ ζεκαληηθψλ απνηειεζκάησλ θξίλεηαη απαξαίηεηε, 2. λα επηηπγράλεηαη θάιπςε ησλ ζηφρσλ ηνπ καζήκαηνο αλαινγηθά κε ηα αληίζηνηρα ζέκαηα ηνπ ηεζη, 3. λα γίλεηαη εθηίκεζε ηεο θχζεο ησλ καζεηψλ, 4. λα ιακβάλνληαη ππφςε νη ηδηαίηεξεο ζπλζήθεο ζηηο νπνίεο πξαγκαηνπνηήζεθαλ νη εμεηάζεηο, 5. λα γίλεηαη αλαθνξά ζηνπο ζθνπνχο πνπ θαιείηαη λα εμππεξεηήζεη ην ηεζη, 6. λα κε δεκηνπξγεί ακθηβνιίεο σο πξνο ηε δνκή θαη ην πεξηερφκελν, 7. λα γίλεηαη πξνζεθηηθή εθαξκνγή ησλ θαλφλσλ γξακκαηηθήο, ζηίμεο θαη ξεηνξηθήο, 8. λα γίλεηαη ρξήζε εξσηήζεσλ νη νπνίεο απαηηνχλ κηα θνηλά απνδεθηή απάληεζε θαη κφλν, 9. ε απνθπγή ρξήζεο αφξηζηεο θαη αζαθνχο γιψζζαο, 10. ε κε ρξεζηκνπνίεζε ζπλαθψλ ζεκάησλ ζην ίδην ηεζη θαη 11. ε απνθπγή αζαθψλ λχμεσλ πνπ νδεγνχλ ζε εζθαικέλεο απαληήζεηο ησλ καζεηψλ. Έλα άιινο ηξφπνο αμηνιφγεζεο είλαη ε κηθηή κέζνδνο, δειαδή ν ζπλδπαζκφο ειεχζεξσλ απαληήζεσλ ζε ζπγθεθξηκέλν ζέκα θαη αληηθεηκεληθψλ ηεζη επίδνζεο. 28

29 Απηφο ν ηξφπνο εμέηαζεο έρεη αξθεηά πξνηεξήκαηα δηφηη ζπλδπάδεη ηα πιενλεθηήκαηα θαη ησλ δχν ηχπσλ ελψ ζπγρξφλσο πεξηνξίδεη ηα κεηνλεθηήκαηα ηνπο θαη νδεγεί ζε πην αμηφπηζηα απνηειέζκαηα. Δπίζεο ππάξρνπλ εθηφο απφ ηεζη θαη εμεηάζεηο άιινη κέζνδνη αμηνιφγεζεο φπσο είλαη(πεγηάθε,2002: ): 1. Διεχζεξε έθθξαζε ηδεψλ ζε θάπνην ζέκα, 2. Διεχζεξε εξγαζία ζε θάπνην ζέκα, 3. Ζκεξνιφγην πνξείαο κάζεζεο ηνπ καζεηή, 4. Έξεπλεο ηνπ καζεηή, 5. Ηζηνξίεο πνπ βξήθε ή έγξαςε ν ίδηνο, 6. Γιππηά, δσγξαθηέο, θσηνγξαθίεο, δηαθνζκήζεηο, ηαηλίεο πνπ βξήθε ν καζεηήο θαη ζπλέδεζε κε ην αληηθείκελν ηεο κάζεζεο, 7. Υάξηεο, πίλαθεο, πεξηιήςεηο, άξζξα, γξάκκαηα, ζπλεληεχμεηο, παξαζηάζεηο ζρεηηθέο κε ην αληηθείκελν κάζεζεο θαη 8. Κξηηηθέο ζπδεηήζεηο ζηηο νπνίεο ν καζεηήο έιαβε ελεξγφ κέξνο. Άιινη κέζνδνη αμηνιφγεζεο είλαη ε παξαηήξεζε, δειαδή ν θαζεγεηήο ζρεκαηίδεη θάπνηα εηθφλα γηα ηνλ καζεηή παξαηεξψληαο ηε δξάζε ηνπ κέζα ζηελ ηάμε, ε απηναμηνιφγεζε ηνπ καζεηή, δειαδή ν καζεηήο ζπγθξηηηθά κε ηελ ππφινηπε ηάμε κπνξεί λα θαηαιάβεη ζε πην επίπεδν βξίζθεηαη, ην ζρέδην εξγαζίαο, πνπ είλαη αηνκηθή ή νκαδηθή εξγαζία ε νπνία αμηνινγείηαη θαηά δηαζηήκαηα απφ ηνλ θαζεγεηή, κηα εξγαζία ζην εξγαζηήξην ή κηα εξγαζία ζην ζξαλίν(σξηιηαλφο,2002: ). ηνλ παξαθάησ πίλαθα(αζαλαζίνπ,2000: ) κπνξνχκε λα δνχκε ζπγθεληξσηηθά ηνπο ηξφπνπο αμηνιφγεζεο ηεο επίδνζεο ησλ καζεηψλ πνπ αλήθνπλ είηε ζηελ επίζεκε είηε ζηελ αλεπίζεκε κνξθή. Σξόπνη εμέηαζεο ηεο επίδνζεο ησλ καζεηώλ Δπίζεκε κνξθή Πξνθνξηθή εμέηαζε Γξαπηή εμέηαζε Δμέηαζε πξαθηηθψλ δεμηνηήησλ 1. λα δηεγεζνχλ νη 1. λα απαληνχλ ζε γξαπηέο 1. λα εθηεινχλ καζεηέο ζε ζπλερή ιφγν εξσηήζεηο αλνηρηνχ ή πεηξάκαηα ζε ην κάζεκα πνπ θιεηζηνχ ηχπνπ, ή ζε εξγαζηήξην κειέηεζαλ απφ ηα πξφρεηξα ή επίζεκα ζρνιηθά εγρεηξίδηα δηαγσλίζκαηα. 29

30 2. λα απαληνχλ ζε ζπγθεθξηκέλεο εξσηήζεηο 3. λα ιχλνπλ αζθήζεηο θαη πξνβιήκαηα ζηνλ πίλαθα 4. λα δηαηππψζνπλ κε ην δηθφ ηνπο ηξφπν φρη κφλν ην πεξηερφκελν πνπ κειέηεζαλ αιιά θαη ηηο ζθέςεηο, θξίζεηο θηι. Γχξσ απφ απηφ 5. λα ιάβνπλ κέξνο ζε κία ειεχζεξε ζπδήηεζε ζηελ ηάμε. 6. λα πξνεηνηκαζηνχλ γηα ηε δηεμαγσγή ελφο καζήκαηνο ζηελ ηάμε 2. λα γξάθνπλ εθζέζεηο ηδεψλ ζε ζέκαηα δνζκέλα ή πξνζσπηθήο επηινγήο 3. λα θάλνπλ εξγαζίεο είηε κε κειέηε βηβιηνγξαθίαο είηε κε ρξήζε εξσηεκαηνινγίνπ θαη ζπλεληεχμεσλ 4. λα θάλνπλ γξαπηέο παξνπζηάζεηο βηβιίσλ, ηειενπηηθψλ ή θηλεκαηνγξαθηθψλ έξγσλ θαζψο θαη άιισλ εηδψλ γξαπηνχ ιφγνπ:άξζξα, επηθπιιίδεο, ρξνλνγξαθήκαηα θιπ.. 5. λα ζπληάζζνπλ επηζηνιέο κε πνηθίιν πεξηερφκελν θαη πνηθίινπο απνδέθηεο, αλαθνξέο, ππνκλήκαηα, βηνγξαθηθά ζεκεηψκαηα θηι. 6. λα ζπκπιεξψζνπλ δηάθνξα έληππα, φπσο εξσηεκαηνιφγηα, θνξνινγηθέο δειψζεηο, αηηήζεηο ή δηθαηνινγεηηθά γηα ζπγθεθξηκέλνπο ζθνπνχο. 2. λα επηδεηθλχνπλ πξνζσπηθέο δεμηφηεηεο θαη ηθαλφηεηεο ζε ηνκείο, φπσο:h/y, δσγξαθηθή, ρεηξνηερλία, θσηνγξαθία θηι. 3. λα δεηνχλ πιεξνθνξίεο γηα έλα ζέκα ή λα δίλνπλ ζε θάπνηνλ, φηαλ ηηο ηνπ δεηάεη. Να θάλνπλ ρξήζε ράξηε, πξνθεηκέλνπ λα νξγαλψζνπλ έλα ηαμίδη 30

31 7.ζπλδπαζκφο δχν ή πεξηζζνηέξσλ απφ ηνπο ηξφπνπο απηνχο 7. λα γξάθνπλ άξζξα γηα εθεκεξίδεο- πεξηνδηθά. 8.λα αμηνινγνχλ γξαπηά κηα ζπδήηεζε ζηελ ηειεφξαζε, ξαδηφθσλν θηι. Αλεπίζεκε κνξθή 1.λα ζπκκεηέρνπλ νη καζεηέο ζε επθαηξηαθέο ζπδεηήζεηο ζηελ ηάμε 1. λα απαληνχλ γξαπηά ζε ζχληνκεο εξσηήζεηο πνπ ηνπο δίλνληαη ζηελ ηάμε ή λα ιχλνπλ αζθήζεηο θαη πξνβιήκαηα ζηνλ πίλαθα. 1.λα παξαηεξνχληαη νη δεμηφηεηεο θαη νη ηθαλφηεηεο ησλ καζεηψλ ζε πνηθίιεο θαηαζηάζεηο, φπσο ζην γήπεδν, ζην θπιηθείν, ζηε βηβιηνζήθε, ζηελ θαηαζθήλσζε θιπ. 2. λα παξνπζηαζηνχλ νηθεηνζειψο δηάθνξα ζέκαηα απφ ηνλ εκεξήζην θαη πεξηνδηθφ ηχπν, απφ ηελ ηειεφξαζε, ην ξαδηφθσλν, ηνλ θηλεκαηνγξάθν, ην ζέαηξν θιπ.. 2. λα θάλνπλ πεξηιήςεηο απφ θείκελα 3.λα ζπκπιεξψλνπλ ή θαη λα θξίλνπλ απφςεηο ζπκκαζεηψλ ηνπο ζηελ ηάμε κε δηάθνξεο επθαηξίεο 3. λα θξαηνχλ ζεκεηψζεηο κε ζπγθεθξηκέλεο αλαθνξέο ζε πεγέο άληιεζεο ηνπ πιηθνχ. 31

32 4. λα ππνβάιινπλ εξσηήζεηο ζε ζπκκαζεηέο γηα δηάθνξα ζέκαηα, ψζηε λα παίξλνπλ ηηο ζσζηέο θάζε θνξά απαληήζεηο 4. λα θξαηνχλ εκεξνιφγηα γηα δηάθνξεο δξαζηεξηφηεηεο. 5.λα ζπκκεηέρνπλ ζηε δξακαηνπνίεζε ηζηνξηψλ πνπ δηδάζθνληαη ζην ζρνιείν 6. λα ζπκκεηέρνπλ νηθεηνζειψο ζηελ παξάδνζε ηνπ λένπ καζήκαηνο αιιά θαη ζηελ εμέηαζε ηνπ πξνεγνχκελνπ, κε ζπκπιεξψζεηο, δηεπθξηλήζεηο, δηνξζψζεηο θιπ απφςεσλ άιισλ 7. ζπλδπαζκφο δχν ή πεξηζζνηέξσλ απφ απηνχο ηνπο ηξφπνπο 5. Σύπνη εξσηήζεσλ Αλεμάξηεηα κε ηνλ ηχπν θαη ηε κνξθή ησλ εξσηήζεσλ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηελ δηαδηθαζία ηεο αμηνιφγεζεο νη εξσηήζεηο πξέπεη λα αθνινπζνχλ θάπνηνπο βαζηθνχο θαλφλεο θαηαζθεπήο ψζηε λα έρνπλ ηα επηζπκεηά απνηειέζκαηα(καζζσηάθεο,1998:158): 32

33 1. πξέπεη λα απνθεχγνληαη ιέμεηο ή θξάζεηο δχζθνιεο ή δηθνξνχκελεο ζεκαζίαο, 2. νη δπζθνιίεο ησλ εξσηήζεσλ πξέπεη λα αληαπνθξίλνληαη ζην κέζν βαζκφ ηθαλφηεηαο ησλ καζεηψλ, γηα ηνπο νπνίνπο πξννξίδνληαη, 3. λα απνθεχγνληαη νη ιεπηνκέξεηεο θαη ηα εμεδεηεκέλα ζέκαηα, 4. ε θάζε εξψηεζε λα είλαη απηνηειήο θαη αλεμάξηεηε απφ ηηο άιιεο, 5. λα κελ πξνδίδεηαη ε νξζή απάληεζε, 6. λα κε κεηαθέξνληαη απηνχζηα θνκκάηηα, θξάζεηο κέζα απφ ηα ζρνιηθά εγρεηξίδηα, 7. νη εξσηήζεηο πξέπεη λα θαιχπηνπλ φζν ην δπλαηφ πεξηζζφηεξε χιε πξνο εμέηαζε, 8. λα απνθεχγεηαη ε αξλεηηθή δηαηχπσζε ησλ εξσηήζεσλ, 9. λα ππάξρεη ζπκθσλία κεηαμχ εθείλνπ πνπ εμεηάδεηαη θαη εθείλνπ πνπ δηδάζθεηαη, 10. νη εξσηήζεη ζαλ ειέγρνπλ δηάθνξεο λνεηηθέο δεμηφηεηεο φρη κφλν ηελ απνκλεκφλεπζε, 11. λα κελ επαλαιακβάλνληαη νη ίδηεο εξσηήζεηο ζε παξφκνηεο εμεηάζεηο, 12. νη εξσηήζεηο λα έρνπλ δηαβάζκηζε σο πξνο ην βαζκφ δπζθνιίαο, 13. καδί κε ηηο εξσηήζεηο λα δίλνληαη θαη νη απαξαίηεηεο δηεπθξηλήζεηο, νδεγίεο θαη νη αλαγθαίεο ελδείμεηο γηα ηνλ ηξφπν βαζκνινγίαο. Παξαθάησ ινηπφλ γίλεηαη αλάιπζε ησλ δηαθνξεηηθψλ εηδψλ εξσηήζεσλ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηελ γξαπηή αμηνιφγεζε. ήκεξα ζεσξείηαη επηβεβιεκέλν λα ρξεζηκνπνηνχληαη θαη νη δχν ηχπνη εξσηήζεσλ, θιεηζηνχ αιιά θαη αλνηθηνχ ηχπνπ εθφζνλ θαη νη δχν έρνπλ ηα πιενλεθηήκαηα ηνπο(βεξηζέηεο,2003:284. Κνπηξνχκπα,2004:256. Βαιζακάθε- Ράιιε,1978. Υαξαιακπφπνπινο,1978). Δξσηήζεηο αλνηθηνύ ηύπνπ ηηο εξσηήζεηο αλνηθηνχ ηχπνπ νη καζεηέο θαινχληαη λα ζπλζέηνπλ πιεξνθνξηαθά δεδνκέλα θαη γλσζηηθέο εκπεηξίεο πξνθεηκέλνπ λα δηαηππψζνπλ ηελ απάληεζή ηνπο(κνπηξνχκπα,2004:256. Kerry,2000) κε βάζε ην εξψηεκα πνπ ηνπο έρεη ηεζεί. Οη εξσηήζεηο αλνηθηνχ ηχπνπ ή αλνηθηήο απάληεζεο ή αλνηθηέο εξσηήζεηο ζπρλά νλνκάδνληαη θαη << εξσηήζεηο απνθιίλνπζαο ζθέςεο>>, δηφηη ζεσξνχληαη σο 33

34 ζεκαληηθά εξεζίζκαηα γηα ηελ θαιιηέξγεηα ηεο θξηηηθήο ζθέςεο θαη ηελ ελίζρπζε ηεο ηθαλφηεηαο έθθξαζεο ηνπ καζεηή(κνπηξνχκπα,2004: Gronlund,1985). Οη εξσηήζεηο απηνχ ηνπ ηχπνπ κπνξεί λα είλαη είηε εξσηήζεηο ειεχζεξεο αλάπηπμεο είηε εξσηήζεηο ζχληνκεο απάληεζεο θαζψο θαη θάπνηεο γξαπηέο εξγαζίεο Δξσηήζεηο αλαπηύμεσο ή ειεύζεξεο αλάπηπμεο ηηο εξσηήζεηο αλάπηπμεο δεηείηαη ε εθηελήο αλάπηπμε ελφο ζέκαηνο ππφ ηνλ ηχπν δνθηκίνπ(βεξηζέηεο,2003:283) φπνπ ν καζεηήο θαιείηαη λα απαληήζεη ζε κία εξψηεζε επηιέγνληαο ν ίδηνο ηελ έθηαζε θαη ηε κνξθή ηεο απάληεζεο, δειαδή ε έθηαζε ηεο απάληεζεο είλαη ειεχζεξε. Απηνχ ηνπ ηχπνπ νη εξσηήζεηο, ινηπφλ, είλαη κηα ζχληνκε γξαπηή εξγαζία ε νπνία έρεη έθηαζε απφ κηα παξάγξαθν κέρξη δηαθφζηεο ή θαη πεξηζζφηεξεο ιέμεηο κε βάζε ηελ νπνία γίλεηαη κέηξεζε νξηζκέλσλ ηθαλνηήησλ ηνπ καζεηή(σξηιηαλφο,2002: ). Μέζσ ησλ εξσηήζεσλ αλάπηπμεο γίλεηαη έιεγρνο ηεο δπλαηφηεηαο αλάπηπμεο θξηηηθήο ζθέςεο θαη επαξθνχο ηεθκεξίσζεο απφ κέξνπο ησλ καζεηψλ, εθφζνλ επηηξέπνπλ ηελ ειεχζεξε αλάπηπμε ηδεψλ, ηε δπλαηφηεηα αμηνιφγεζεο ηεο ζπλζεηηθήο ηθαλφηεηαο ησλ καζεηψλ, νδεγνχλ ζηελ αλάπηπμε πξσηφηππσλ ηδεψλ θαη δηεγείξνπλ ηελ ηθαλφηεηα θαληαζίαο θαζψο θαη άιιεο ζρεηηθέο γλσζηηθέο δεμηφηεηεο(καζζσηάθεο,1998:159). Δίλαη δπλαηφλ λα πξνζδηνξηζηνχλ αξθεηέο ηθαλφηεηεο ησλ καζεηψλ θαη λα αμηνινγεζνχλ. Ο καζεηήο έρεη ηε δπλαηφηεηα λα εμεγήζεη ηε ζρέζε αηηίνπ θαη απνηειέζκαηνο, λα πεξηγξάςεη ηηο εθαξκνγέο ησλ αξρψλ πνπ έρεη δηδαρζεί, λα παξνπζηάζεη επηρεηξήκαηα κε ηα νπνία ζα ηεθκεξηψζεη ηελ απάληεζε πνπ έδσζε, λα δηακνξθψζεη βαζηθέο ππνζέζεηο θαη λα δηαηππψζεη έγθπξα ζπκπεξάζκαηα βάζε ησλ ππνζέζεσλ, λα πεξηγξάςεη ηνπο πεξηνξηζκνχο ησλ δεδνκέλσλ πνπ ηνπ έρνπλ δνζεί, λα εμεγήζεη ηηο κεζφδνπο θαη ηηο δηαδηθαζίεο κε βάζε ηηο νπνίεο πξέπεη λα εξγαζηεί, λα παξάγεη, λα νξγαλψλεη θαη λα εθθξάδεη ηηο ηδέεο πάλσ ζην αληίζηνηρν ζέκα, λα ελζσκαηψλεη καζήζεηο πάλσ ζε δηαθνξεηηθέο γλσζηηθέο πεξηνρέο, αθφκα λα δεκηνπξγεί πξσηφηππεο κνξθέο φπσο λα ζρεδηάζεη έλα πείξακα, θαζψο θαη λα εθηηκά ηελ αμία ησλ ηδεψλ ηνπ(σξηιηαλφο,2002: ). Βέβαηα ε επηινγή εθ κέξνπο ηνπ θαζεγεηή γηα ηηο εξσηήζεηο αλάπηπμεο πξέπεη λα είλαη πνιχ πξνζεθηηθή θαζψο απαηηείηαη αξθεηφο ρξφλνο ψζηε ν καζεηήο λα κπνξέζεη λα απνδψζεη θαζψο θαη κηθξφο αξηζκφο καζεηψλ ζηελ 34

35 ηάμε(κνπηξνχκπα,2004:257), ελψ ρξεηάδεηαη αξθεηή δαπάλε ρξφλνπ γηα ηελ εμέηαζε, αιιά θαη ηελ δηφξζσζε ησλ γξαπηψλ. Ζ εμεηαδφκελε χιε αλαγθαζηηθά είλαη αξθεηά πεξηνξηζκέλε θαη άηνκα ηα νπνία πζηεξνχλ ζε γισζζηθή έθθξαζε ππνβαζκίδνληαη, θαζηζηψληαο ηελ αμηνιφγεζε σο κε αληηθεηκεληθή(καζζσηάθεο,1998:159). Ζ πην ζσζηή επηινγή είλαη νη εξσηήζεηο αλάπηπμεο λα ρξεζηκνπνηνχληαη φηαλ ε νκάδα ησλ εμεηαδφκελσλ είλαη κηθξή, επηδηψθεηαη ε ελζάξξπλζε θαη ε αλάπηπμε ησλ ιεθηηθψλ ηθαλνηήησλ ησλ καζεηψλ, επηδεηείηαη ε εμαθξίβσζε ησλ απφςεσλ θαη ησλ ζηάζεσλ ησλ καζεηψλ πάλσ ζε δηάθνξα δεηήκαηα, φηαλ ν εμεηαζηήο είλαη θαιχηεξνο ζε απηφλ ηνλ ηχπν εξσηήζεσλ, παξά θαηαζθεπαζηήο ησλ αληηθεηκεληθψλ ηεζη, φηαλ δελ ππάξρεη δηαζέζηκνο ρξφλνο πξνεηνηκαζίαο ησλ αληηθεηκεληθψλ ηεζη θαη ηέινο φηαλ ρξεζηκνπνηείηαη ζπλδπαζκφο ησλ κεζφδσλ γηα αληηθεηκεληθφηεξε αμηνιφγεζε(καζζσηάθεο,1998: Ebel,1972:144). Γηα αθφκε πην ζσζηή αμηνιφγεζε νη εξσηήζεηο πξέπεη λα δηαθέξνπλ ζε βαζκφ δπζθνιίαο κεηαμχ ηνπο ψζηε λα θαιχπηεηαη φιν ην θάζκα ησλ καζεηψλ θαη θξίλεηαη απαξαίηεηε ε παξνρή ιεπηνκεξψλ νδεγηψλ ζηνπο καζεηέο γηα ηελ απνθπγή ζπγρχζεσλ θαζψο ν καζεηήο ρξεηάδεηαη ηξεηο ή ηέζζεξηο θνξέο πεξηζζφηεξν ρξφλν γηα λα δψζεη κηα πιήξε απάληεζε ζε ζρέζε κε ην ρξφλν πνπ θαηαλαιψλεη ν εμεηαζηήο γηα λα γξάςεη ηελ εξψηεζε. Μφλν έηζη κπνξεί λα γίλεη ζσζηφο έιεγρνο ησλ ηθαλνηήησλ ησλ καζεηψλ γηα αλάιπζε, ζχλζεζε, αμηνιφγεζε θαη θαηαλφεζε ησλ πιεξνθνξηψλ θαη ησλ γεγνλφησλ πνπ έρνπλ δηδαρζεί(σξηιηαλφο ). Έλα παξάδεηγκα εξψηεζεο ειεχζεξεο αλάπηπμεο είλαη: <<Πνηνη είλαη νη θχξηνη ιφγνη πνπ ε έξεπλα ζηηο θνηλσληθέο επηζηήκεο δελ έρεη πξνρσξήζεη ηφζν πνιχ, φζν ζηηο βηνινγηθέο θαη ζεηηθέο επηζηήκεο; >>. Απάληεζε ζε απηή ηελ εξψηεζε δελ έρεη πεξηνξηζκφ ζηελ έθηαζε θαη ν εμεηαδφκελνο είλαη ειεχζεξνο λα δψζεη φπνηα απάληεζε θξίλεη φηη είλαη θαη ε πην ζσζηή Δξσηήζεηο ζύληνκεο απάληεζεο ηηο εξσηήζεηο ζχληνκεο απάληεζεο ε απάληεζε κπνξεί λα είλαη κία ιέμε ή κηα ζχληνκε θξάζε(βεξηζέηεο,2003:283) πνπ ζεκαίλεη πσο νη καζεηέο δίλνπλ ηελ απάληεζε ηνπο κε ηξφπν πεξηεθηηθφ, φζν επηδεηθλχεη ην θχιιν ησλ απαληήζεσλ θαη έηζη δεκηνπξγείηαη σο πιενλέθηεκα ν έιεγρνο ηεο θξηηηθήο ζθέςεο ηνπ καζεηή εθφζνλ θαιείηαη λα δηαθξίλεη ηα νπζηψδε θαη ηα επνπζηψδε επηιέγνληαο ηη ζα 35

36 ρξεζηκνπνηήζεη ζηελ απάληεζε ηνπ(κνπηξνχκπα,2004:257). Οη εξσηήζεηο ζχληνκεο απάληεζεο νλνκάδνληαη θαη θιεηζηνχ ηχπνπ επεηδή ε απάληεζε ραξαθηεξίδεηαη απφ φινπο νξζή(καζζσηάθεο,1998: ). Ο πεξηνξηζκφο ινηπφλ ιφγσ ηεο θχζεσο ηνπ ζέκαηνο φπνπ δεηείηαη έλαο νξηζκφο, κηα αλαθνξά νξηζκέλσλ ηδηνηήησλ, γεγνλφησλ, ραξαθηεξηζηηθψλ, απαηηνχλ απμεκέλε θξηηηθή ηθαλφηεηα απφ ηνπο καζεηέο(καζζσηάθεο,1998:160). Οη εξσηήζεηο ζχληνκεο απάληεζεο ρξεζηκνπνηνχληαη ζπρλά απφ ηνπο θαζεγεηέο φηαλ ρξεηάδεηαη λα γίλεη ν έιεγρνο κεγάιεο εθηάζεσο εμεηαζηέαο χιεο, επηδεηείηαη κεγαιχηεξε αληηθεηκεληθφηεηα ζε ζρέζε κε ηελ εξσηήζεηο ειεχζεξεο αλάπηπμεο, φηαλ ν ρξφλνο πνπ είλαη δηαζέζηκνο γηα ηελ εμέηαζε είλαη ζρεηηθά πεξηνξηζκέλνο θαη θξίλεηαη ζθφπηκν λα γίλεη έιεγρνο ηεο θξηηηθήο ηθαλφηεηαο ηνπ καζεηή(καζζσηάθεο,1998:161). Ζ δηφξζσζε κπνξεί λα γίλεηαη αξθεηά γξήγνξα αιιά φρη πάληα αληηθεηκεληθά,δηφηη ν θαζεγεηήο κπνξεί λα ζεσξεί άιια νπζηψδε θαη επνπζηψδε ζε ζρέζε κε ην καζεηή. Έλα παξάδεηγκα εξψηεζεο ζχληνκεο απάληεζεο είλαη:<<πνηνο είλαη ν ρεκηθφο ηχπνο ηνπ πδξνρισξηθνχ νμέσο;>> Οκαδηθέο ή ζπλζεηηθέο εξγαζίεο Πνιιέο θνξέο ν θαζεγεηήο επηιέγεη λα αμηνινγήζεη ηνπο καζεηέο ηνπ κέζσ θάπνησλ γξαπηψλ εξγαζηψλ νκαδηθψλ ή αηνκηθψλ. Αλαηίζεληαη ινηπφλ ζε κηθξέο ή κεγάιεο νκάδεο καζεηψλ κε ζπλεξγαζία κηα ζπλζεηηθή παξνπζίαζε ησλ απνηειεζκάησλ ηεο έξεπλαο ηνπο φπνπ εληζρχεηαη ε νκαδηθφηεηα, ε ζπλεξγαηηθφηεηα θαη ε θνηλσληθφηεηα ηνπο(κνπηξνχκπα,2004:257). Απηνχ ηνπ είδνπο ε εμέηαζε απαηηεί απφ ηνπο καζεηέο λα αθηεξψζνπλ αξθεηφ ρξφλν εθηφο ηάμεο, ν νπνίνο είλαη πνιχηηκνο γηα ηα παηδηά. Δπίζεο απνηειεί κηα ρξνλνβφξα θαη κε πνιχ θφπν δηαδηθαζία απφ ηνλ θαζεγεηή ψζηε λα δηνξζψζεη ηηο εξγαζίεο. Βέβαηα απηφο ν ηξφπνο είλαη αξθεηά αμηφπηζηνο θαζψο νη καζεηέο κέζσ ηεο έξεπλαο απνθνκίδνπλ αξθεηέο γλψζεηο θαη εκπεηξίεο. 36

37 5.2 Κιεηζηνύ ηύπνπ Οη εξσηήζεηο θιεηζηνχ ηχπνπ ή θιεηζηέο εξσηήζεηο ή εξσηήζεηο αληηθεηκεληθνχ ηχπνπ είλαη νη εξσηήζεηο ζηηο νπνίεο ν καζεηήο θαιείηαη λα επηιέμεη ηε ζσζηή ή ηηο ζσζηέο απαληήζεηο κεηαμχ πεξηζζφηεξσλ απαληήζεσλ. Απηνχ ηχπνπ νη εξσηήζεηο νλνκάδνληαη θιεηζηέο εξσηήζεηο δηφηη ην είδνο ηεο απάληεζεο πεξηνξίδεηαη ζηηο ελαιιαθηηθέο επηινγέο θαη ε αλαγλψξηζε ηεο ζσζηήο απάληεζεο απφ ηνπο δηνξζσηέο είλαη νκνηφκνξθε(καζζσηάθεο,1998:161). Πην ζπγθεθξηκέλα φηαλ ε ζσζηή απάληεζε είλαη κία θαη κνλαδηθή ζε θάζε εξψηεζε ηφηε ε εξψηεζε νλνκάδεηαη <<εξψηεζε ζπγθιίλνπζαο ζθέςεο>>(κνπηξνχκπα,2004:259). Οη θιεηζηέο εξσηήζεηο κπνξεί λα είλαη δηαθφξσλ εηδψλ θαη αλάινγα κε ηελ πεξίπησζε ρξεζηκνπνηείηαη ην θαηάιιειν είδνο φπσο εξσηήζεηο πνιιαπιήο επηινγήο, αληηζηνίρεζεο, ηεξάξρεζεο θιπ. Οη εξσηήζεηο αληηθεηκεληθνχ ηχπνπ ρξεζηκνπνηνχληαη επξέσο ιφγσ νξηζκέλσλ ραξαθηεξηζηηθψλ πνπ δηαζέηνπλ(καζζσηάθεο,1998:170. Κνπηξνχκπα,2004: ) ηα νπνία είλαη ηα εμήο: είλαη δπλαηή ε εμέηαζε κεγάινπ αξηζκνχ αηφκσλ ελψ ζπγρξφλσο δελ γίλεηαη ζπαηάιε πνιχηηκνπ ρξφλνπ ζηε δηφξζσζε θαη ζε ζχληνκν ρξνληθφ δηάζηεκα θαιχπηεηαη κεγάιε πνζφηεηα χιεο θαη ε εμέηαζε είλαη αληηθεηκεληθή ιφγσ ηεο αληηθεηκεληθφηεξεο δηφξζσζεο θαη θαη επέθηαζε αμηνιφγεζεο. Βέβαηα απαηηείηαη κεγαιχηεξνο ρξφλνο γηα ηνλ ζρεδηαζκφ ησλ εξσηήζεσλ, ζε ζρέζε κε ηηο εξσηήζεηο αλάπηπμεο ή ζχληνκεο απάληεζεο θαη ππάξρεη ην ελδερφκελν ν εμεηαδφκελνο λα επηιέμεη ηελ ζσζηή απάληεζε ηπραία. Γηα ηελ απνθπγή ινηπφλ ηνπ ελδερφκελνπ ηεο ηπραίαο επηινγήο ζπρλά ν εμεηαζηήο είλαη θαιφ λα ζπλδπάδεη ηηο εξσηήζεηο θιεηζηνχ ηχπνπ κε εξσηήζεηο ζχληνκεο απάληεζεο κέζσ ηεο νπνίαο νη εμεηαδφκελνη λα αηηηνινγνχλ ηελ απάληεζε πνπ επέιεμαλ σο ζσζηή Δξσηήζεηο ζπκπιήξσζεο θελνύ Ο καζεηήο ζε απηή ηε πεξίπησζε, θαιείηαη λα ζπκπιεξψζεη έλα ιεθηηθφ θελφ ην νπνίν ππάξρεη ζε κηα πιήξε πξφηαζε(βεξηζέηεο,2003:284), ή αθνχ επεμεξγαζηεί έλα ζχληνκν θείκελν ζην νπνίν παξαιείπνληαη ζπγθεθξηκέλεο ιέμεηο ν καζεηήο θαιείηαη λα ζπκπιεξψζεη ην θελφ κε βάζε ηε γλψζε ηνπ ή λα επηιέμεη ηε ζσζηή απφ έλα ζχλνιν ιέμεσλ νη νπνίεο παξαηίζεληαη πάλσ απφ ην 37

38 θείκελν(κνπηξνχκπα,2004:257). ε έλα ινγηθφ ζχλνιν, ινηπφλ, ην νπνίν ζε θάπνην ζεκείν έρεη έλα θελφ ή πεξηζζφηεξα θελά ζπλίζηαηαη ε απνθπγή πνιιψλ θελψλ κέζα ζηελ ίδηα εξψηεζε ψζηε ην θείκελν λα γίλεηαη θαηαλνεηφ απφ ηνπο καζεηέο θαη ηα θελά πξέπεη λα επαξθνχλ γηα ηελ πιήξε θαηαγξαθή ηεο απάληεζεο(καζζσηάθεο,1998: ). Απαξαίηεηε πξνυπφζεζε, είλαη ε επηινγή ηνπ θαηάιιεινπ θεηκέλνπ γηα ηελ δεκηνπξγία θελψλ ρσξίο λα ράλεηαη ην ζπλνιηθφ λφεκα ηνπ θαη νη παξαιεηπφκελεο ιέμεηο δε ζα πξέπεη λα είλαη πνιπάξηζκεο ψζηε λα κελ δεκηνπξγνχληαη αζάθεηεο ζην άηνκν πνπ ην δηαβάδεη. Δίλαη ζεκαληηθφ λα ηεξνχληαη θάπνηεο πξνυπνζέζεηο γηα ηελ θαιχηεξε δηεμαγσγή ηεο εμέηαζεο αιιά θαη ησλ απνηειεζκάησλ απηήο. Μεξηθέο απφ απηέο παξαηίζεληαη παξαθάησ(σξηιηαλφο,2002: ): 1. πξέπεη λα απνθεχγεηαη ε απηνχζηα παξάζεζε πξνηάζεσλ ή εξσηήζεσλ κέζα απφ ηα δηδαρζέα θείκελα, 2. λα κελ γίλεηαη απιή αλάθιεζε γλψζεσλ αιιά θαη θαιιηέξγεηα ηεο θξηηηθήο ζθέςεο, 3. νη απαληήζεηο λα είλαη ζχληνκεο, ζαθείο θαη επαξθψο θαζνξηζκέλεο, 4. φιεο νη ζσζηέο απαληήζεηο λα γίλνληαη απνδεθηέο, 5. επηβάιιεηαη ε παξνρή λχμεσλ πνπ λα πξνζαλαηνιίδνπλ πξνο ηεο ζσζηή θαηεχζπλζε γηα ηελ εχξεζε ηεο ζσζηήο απάληεζεο απφ ηνπο καζεηέο, 6. λα κελ ππάξρνπλ πεξηζζφηεξα απφ δχν θελά δηαζηήκαηα δηφηη ζα δεκηνπξγεζεί αζάθεηα θαη παξαλφεζε, 7. ην θελφ είλαη πξνηηκφηεξν λα βξίζθεηαη ζην ηέινο ηεο πξφηαζεο θαη 8. ην νξζφηεξν είλαη λα παξέρεηαη ν φξνο θαη λα δεηείηαη ν νξηζκφο θαη φρη ην αληίζεην Δξσηήζεηο ηύπνπ ζσζηό-ιάζνο ε απηνχ ηνπ ηχπνπ ηηο εξσηήζεηο δηαηππψλεηαη κηα πξφηαζε θαη θάησ απφ απηή κε ηε κνξθή θάζεηεο ζηήιεο ππάξρνπλ δχν ηεηξάγσλα πιαίζηα κε παξάπιεπξεο ηηο ιέμεηο <<νξζφ>> θαη <<ιάζνο>> θαη ν καζεηήο ζπκπιεξψλεη ην ηεηξάγσλν πνπ αληηζηνηρεί ζηε ζσζηή απάληεζε. Οη εξσηήζεηο ζσζηνχ ιάζνπο κπνξεί λα είλαη θαη δηαδεπθηηθέο φπνπ ν καζεηήο επηιέγεη κηα απφ ηηο δχν πιεπξέο ηεο δηάδεπμεο(βεξηζέηεο,2003:284). 38

39 Ο καζεηήο ζπκπιεξψλνληαο δίπια απφ ηε θάζε πξφηαζε ηελ έλδεημε ζσζηφ ή ιάζνο παξέρεη ηε δπλαηφηεηα ζηνλ θαζεγεηή λα δηνξζψζεη ην γξαπηφ κε επθνιία θαη κε ιηγφηεξν ρξφλν ζε ζρέζε κε άιιεο κεζφδνπο θαζψο θαη ζην καζεηή ηε δπλαηφηεηα κηαο αξθεηά γξήγνξεο απάληεζεο. Οη εξσηήζεηο ινηπφλ νη νπνίεο δεηνχλ απφ ην καζεηή λα δηαθξίλεη αλ θάηη είλαη νξζφ ε εζθαικέλν, πξέπεη λα απαξηίδνληαη απφ θαηαθαηηθέο πξνηάζεηο(καζζσηάθεο,1998: ), νη νπνίεο λα δηέπνληαη απφ ζαθήλεηα φπσο επίζεο θαη λα είλαη ζαθήο θαη νη απαληήζεηο(κνπηξνχκπα,2004: ). Οη εξσηήζεηο ηχπνπ ζσζηφ-ιάζνο πξέπεη, ζχκθσλα κε ηνλ Σξηιηαλφ(2002: ) λα αθνινπζνχλ θάπνηνπο θαλφλεο φπσο: 1. λα απνθεχγεηαη ε ρξήζε απηνχζησλ πξνηάζεσλ απφ ην θείκελν πνπ έρεη δηδαρζεί, 2. φρη ζε ιέμεηο ή εθθξάζεηο κε γεληθφ λφεκα ή ιέμεηο πνπ απνθιείνπλ εμαηξέζεηο, δηφηη επηηξέπνπλ ζηνπο καζεηέο λα καληέςνπλ φηη νη πξνηάζεηο είλαη ιάζνο, 3. φρη αξλεηηθέο πξνηάζεηο είλαη πνιχ πηζαλφλ λα κπεξδεχνπλ ηνπο καζεηέο, 4. νη πξνηάζεηο πξέπεη λα είλαη αλεπηθχιαθηα λα είλαη ζσζηέο ή ιάζνο, ρσξίο λα αθήλνπλ πεξηζψξηα δχν απαληήζεηο λα είλαη ζσζηέο ηαπηνρξφλσο, 5. ε πην απνδεθηή αλαινγία απαληήζεσλ, είλαη 60% ιάζνο πξνο 40% ζσζηέο απαληήζεηο, 6. λα ρξεζηκνπνηνχληαη απιέο πξνηάζεηο θαη 7. νη ιέμεηο κε ηδηαίηεξε βαξχηεηα λα κπαίλνπλ ζην ηέινο ηεο πξφηαζεο Δξσηήζεηο πνιιαπιήο επηινγήο ε απηή ηε πεξίπησζε δηαηππψλεηαη κηα πξφηαζε θαη θάησ απφ απηή κε ηε κνξθή ζηήιεο ππάξρνπλ πνιιά ηεηξάγσλα πιαίζηα κε παξάπιεπξεο απαληήζεηο θαη ν καζεηήο ζπκπιεξψλεη ην ηεηξάγσλν πνπ αληηζηνηρεί ζηε ζσζηή απάληεζε(βεξηζέηεο,2003:284). Απνηεινχλ ην θαιχηεξν είδνο εξσηήζεσλ αληηθεηκεληθνχ ηχπνπ θαη αλάινγα κε ην είδνο ηεο εξψηεζεο κπνξεί λα είλαη: α)παξαζηαηηθήο κνξθήο, κέζσ επίδεημεο κηαο εηθφλαο β)εξκελεπηηθήο κνξθήο, κε παξάζεζε γηα παξάδεηγκα ελφο ηζηνξηθνχ θεηκέλνπ, θαη 39

40 γ)απιήο εξσηεκαηηθήο κνξθήο, φπνπ παξαηίζεληαη ζέκαηα κε κνξθή εξσηήζεσλ καδί κε ηηο ζρεηηθέο απαληήζεηο(καζζσηάθεο,1998: ). Οη εξσηήζεηο πνιιαπιήο επηινγήο ειέγρνπλ ζρεδφλ φιεο ηηο πηπρέο ηεο γλψζεο γηαηί απαηηνχλ ηζρπξή θξηηηθή ζθέςε θαη εμαηξεηηθή αθνκνίσζε ηεο χιεο απφ ηνπο καζεηέο θαη ιφγσ ηνπ είδνπο ηνπο επηηξέπνπλ ηελ εμέηαζε κεγάιεο πνζφηεηαο χιεο θάλνληαο εχθνιε, γξήγνξε θαη κεραληθή ηε δηφξζσζε ηεο(κνπηξνχκπα,2004: ). Ο πην δηαδεδνκέλνο ηχπνο εξσηήζεσλ ζηελ εθπαίδεπζε ιφγσ ησλ πιενλεθηεκάησλ ηνπ, νη εξσηήζεηο πνιιαπιήο επηινγήο, ζα πξέπεη λα γίλνληαη κε βάζε θάπνησλ θαλφλσλ. Θα πξέπεη ινηπφλ λα δίλεηαη ηδηαίηεξε πξνζνρή ψζηε κέζα ζηηο απαληήζεηο λα πεξηέρεηαη κφλν κία θαη κνλαδηθή απφιπηα ζσζηή απάληεζε γηα ηελ απνθπγή ζπγρχζεσλ, θάζε πξφηαζε λα δηαηππψλεηαη κε αθξίβεηα, ζαθήλεηα θαη ζπληνκία θαη λα απνθεχγνληαη νη παξαπιήζηεο ελλνηνινγηθά πξνηάζεηο πνπ κπνξεί λα κπεξδέςνπλ ηνλ εμεηαδφκελν, νη αξλεηηθέο πξνηάζεηο θαιφ είλαη λα απνθεχγνληαη, ε δνκή θαη ε έθηαζε ησλ απαληήζεσλ λα είλαη ίδηα, νη κε ζσζηέο απαληήζεηο λα κελ είλαη εληειψο άζρεηεο πξνο ηελ εξψηεζε, νη παξεκβαιιφκελεο απαληήζεηο λα είλαη ηέζζεξηο κέρξη έμη θαη ηέινο ην ίδην γξάκκα λα κελ αληηπξνζσπεχεη πάληα ηηο ζσζηέο απαληήζεηο(σξηιηαλφο,2002: ). Με απηφ ηνλ ηξφπν απνθεχγεηαη ην θαηλφκελν ηεο ηπραίαο επηινγήο, ην νπνίν ζπκβαίλεη ζε αξθεηά πςειφ πνζνζηφ. Γειαδή φηαλ θάπνηνο θαιείηαη λα επηιέμεη κία απφ ηηο ζσζηέο απαληήζεηο πνπ βξίζθνληαη θάησ απφ κία εξψηεζε κπνξεί λα επηιέμεη ηε ζσζηή απάληεζε ηπραία. Γη απηφ ζπρλά πξνηηκάηαη απφ ηνπο εμεηαζηέο ν ζπλζεηηθφο ηξφπνο εμέηαζεο, δειαδή εξσηήζεηο πνιιαπιήο επηινγήο ζε ζπλδπαζκφ κε εξσηήζεηο ζχληνκεο απάληεζεο, φπνπ κεηά ηελ επηινγή ηεο ζσζηήο απάληεζεο ν καζεηήο θαιείηαη λα αηηηνινγήζεη ηελ απάληεζε ηνπ κέζα ζε ιίγεο γξακκέο(κνπηξνχκπα,2004:260). Έλα παξάδεηγκα εξψηεζεο πνιιαπιήο επηινγήο είλαη ε εμήο: <<Πνηα απφ ηηο παξαθάησ πφιεηο είλαη ε πξσηεχνπζα ηνπ Καλαδά;>> α. Σνξφλην β. Μφληξεαι γ. Οηάβα δ. Βαλθνχβεξ θαη ν καζεηήο θαιείηαη λα επηιέμεη κεηαμχ ησλ ηεζζάξσλ δνζέλησλ απαληήζεσλ απηή πνπ ζεσξεί ζσζηή 40

41 5.2.4 ύδεπμεο ή αληηζηνίρεζεο Οη εξσηήζεηο ζχδεπμεο ή αιιηψο αληηζηνίρεζεο απνηεινχληαη απφ δχν θάζεηεο ζηήιεο ζηηο νπνίεο ππάξρνπλ φξνη πνπ ζπζρεηίδνληαη κεηαμχ ηνπο θαη ν καζεηήο θαιείηαη λα βξεη ηα δεπγάξηα ησλ ζπζρεηηδφκελσλ φξσλ φπσο κάρεο, ήξσεο θιπ.(βεξηζέηεο,2003:284). Οη καζεηέο ινηπφλ, θαινχληαη λα αληηζηνηρίζνπλ φξνπο έλλνηεο ή ζρφιηα ζε δχν παξάιιειεο ζηήιεο αθνχ εληνπίζνπλ πξψηα ηε ινγηθή ζρέζε πνπ ζπλδέεη ηνπο φξνπο ησλ δχν ζηειψλ φπσο ζπκβαίλεη ζην παξαθάησ παξάδεηγκα: <<Γηα θάζε πξσηεχνπζα ηεο ζηήιεο Α λα βξεζεί ε αληίζηνηρε ρψξα ζηε ζηήιε Β, ζηελ νπνία αλήθεη:>> Α Β 1.Βηέλλε α. Αιβαλία 2. Κακπέξα β. Απζηξία 3.Ληζζαβφλα γ. Απζηξαιία 4.Οηηάβα δ. Γεξκαλία 5.Πεθίλν ε. Ηαπσλία 6.Σφθην δ. Καλαδάο ε. Κίλα ζ. Πνξηνγαιία Βιέπνπκε ινηπφλ φηη καζεηήο θαιείηαη λα θάλεη ηελ εμήο αληηζηνίρεζε: 1. β 2. γ 3. ζ 4. δ 5. ε 6. ε Γηα ηελ απνθπγή ηεο ηπραίαο επηινγήο ζα πξέπεη ν αξηζκφο ησλ ζηνηρείσλ ηεο κίαο ζηήιεο λα είλαη κεγαιχηεξνο απφ ηελ άιιε, φπσο παξαπάλσ, κε κέγηζην αξηζκφ ζηνηρείσλ αλά ζηήιε ηα δέθα κε δεθαπέληε ζηνηρεία(κνπηξνχκπα,2004:259). Σα εξσηήκαηα αληηζηνίρεζεο απαηηνχλ ηελ αθηέξσζε αξθεηνχ ρξφλνπ θαη πξνζνρήο γηα ηελ θαηαζθεπήο ηνπο απφ ηνλ θαζεγεηή. Όπσο εηπψζεθε πξηλ ιίγν ν κέγηζηνο 41

42 αξηζκφο απαληήζεσλ γηα ζχδεπμε είλαη δεθαπέληε ζηνηρεία ελψ ηεο πξψηεο ζεηξάο δε ζα πξέπεη λα ππεξβαίλνπλ ηα δέθα ζηνηρεία ηα νπνία ζα πξέπεη λα βξίζθνληαη φια ζηελ ίδηα ζειίδα ψζηε λα είλαη εχθνιε ε αλάγλσζε θαη αληηζηνίρεζή ηνπο(καζζσηάθεο,1998: ). Σέινο θάπνηνη ζεσξνχλ φηη δε πξέπεη λα ππάξρνπλ πεξηζζφηεξεο απφ 6 αληηζηνηρήζεηο αλά εξψηεζε, νη απαληήζεηο θαη νη εξσηήζεηο ζα πξέπεη λα είλαη ζχληνκεο θαη λα βξίζθνληαη ζηελ ίδηα ζειίδα, ελψ θξίλεηαη απαξαίηεην λα δίλνληαη βαζηθέο νδεγίεο ζηνπο καζεηέο γηα ηελ δηεμαγσγή ηεο εμέηαζεο, γηα ηελ απνθπγή παξαλνήζεσλ(σξηιηαλφο,2002: ) Ιεξάξρεζεο Οη εξσηήζεηο ηεξάξρεζεο ή θιηκάθσζεο ιέγνληαη θαη εξσηήζεηο δηαηάμεσο(καζζσηάθεο,1998: ). Οη καζεηέο θαινχληαη λα ηνπνζεηήζνπλ ζε ινγηθή ζεηξά κε θξηηήξην ζεκαζηνινγηθφ ή ρξνλνινγηθφ ηα ζηνηρεία ηα νπνία αλαθέξνληαη ζε γεγνλφηα, θαηαζηάζεηο ή ελέξγεηεο θαη έηζη ειέγρεηαη ε ηθαλφηεηα ησλ καζεηψλ λα δνκνχλ ζηνηρεία κε θαζνξηζκέλν θάζε θνξά θξηηήξην, λα δηαθξίλνπλ ηελ φπνηα ινγηθή αιιεινπρία θαη λα δηαθνξνπνηνχλ ηα αίηηα απφ ηα απνηειέζκαηα(κνπηξνχκπα,2004:261). Ο καζεηήο ινηπφλ κε βάζε έλα θξηηήξην, ηεξαξρεί δεδνκέλα, πξφζσπα, πξάγκαηα θαη θαηαζηάζεηο ρξεζηκνπνηψληαο ηελ θξηηηθή ηνπ ζθέςε θαη ηηο γλψζεηο ηνπ. Έλα παξάδεηγκα εξψηεζεο ηεξάξρεζεο είλαη ην εμήο: << Σνπνζεηήζηε θαηά ζεηξά ηηο παξαθάησ ρψξεο αλάινγα κε ηε γεσγξαθηθή ηνπο έθηαζε, γξάθνληαο ηνλ αξηζκφ 1 ζηε κεγαιχηεξε, 2 ζηελ εκκέζσο επφκελε θαη θιπ.>> α. Γαιιία β. Αγγιία γ..γεξκαλία δ.. Ηζπαλία ε..βνπιγαξία 42

43 5.2.6 Αζθήζεηο ηύπνπ αθξνζηηρίδαο ή ζηαπξόιεμνπ Οη καζεηέο ζπκπιεξψλνπλ αθξνζηηρίδεο ή ζηαπξφιεμα κε νξνινγία ζρεηηθή κε ηελ δηδαγκέλε ελφηεηα ρξεζηκνπνηψληαο ηηο ζρεηηθέο γλψζεηο ηνπο θαη ζπλήζσο εγείξεη ην καζεζηαθφ ελδηαθέξνλ ησλ κηθξψλ ειηθηαθά καζεηψλ αιιά είλαη αξθεηά δχζθνινο ν ζρεδηαζκφο ηνπο, απαηηείηαη κεγάιε εκπεηξία θα χπαξμε θαηάιιειεο δηδαθηηθήο χιεο πνπ λα πξνζθέξεηαη γηα ηέηνηνπ ηχπνπ αζθήζεηο(κνπηξνχκπα,2004:261) πκπιήξσζε εξσηεκαηνινγίσλ Σα εξσηεκαηνιφγηα (Κνπηξνχκπα,2004:261) αμηνπνηνχληαη γηα ηελ εμαγσγή ζηαηηζηηθψλ ζηνηρείσλ αιιά θαη ηελ θαηαγξαθή πξνζσπηθψλ απφςεσλ ηνπ καζεηή ζε κεγάιε πνηθηιία ζεκάησλ. πλήζσο απνθεχγνληαη γηα βαζκνινγηθή αμηνπνίεζε θαη ρξεζηκνπνηνχληαη γηα λα ειέγμνπλ ην γλσζηηθφ ππφβαζξν θαη ηηο πξνζσπηθέο αληηιήςεηο ησλ καζεηψλ ζρεηηθά κε ην δηδαθηηθφ αληηθείκελν θαη ηε δηδαθηηθή κεζνδνινγία. Δπίζεο εθηφο απφ ηα παξαπάλσ είδε εξσηήζεσλ ππάξρνπλ θαη άιια φπσο νη εξκελεπηηθέο εξσηήζεηο, φπνπ ν καζεηήο θαιείηαη λα δψζεη ηε δηθή ηνπ εξκελεία πάλσ ζε θάπνην ζέκα. Σέινο γίλεηαη παξάζεζε ελφο ζπγθεληξσηηθνχ πίλαθα ν νπνίνο πεξηέρεη ηα ραξαθηεξηζηηθά φισλ ησλ εηδψλ εξσηήζεσλ θαη γεληθφηεξα θαη ησλ δχν ηχπσλ εξσηήζεσλ, θιεηζηψλ θαη αλνηθηψλ. 43

44 Δξσηήζεηο Αλνηθηέο Κιεηζηέο Α. Ηθαλφηεηεο πνπ ειέγρνληαη Απαηηνχλ απφ ην καζεηή λα εθθξάδεη κα δηθέο ηνπ ιέμεηο Απαηηνχλ απφ ηνπο καζεηέο λα επηιέγνπλ ηηο ζσζηέο ηνλ εαπηφ ηνπ, κε ρξήζε απαληήζεηο απφ πιεξνθνξηψλ απφ ην δηθφ ηνπ ελαιιαθηηθέο πνπ ηνπο ππφβαζξν γλψζεσλ. Διέγρνπλ αλψηεξεο λνεηηθέο πξνζθέξνληαη ή λα δψζνπλ κηα ζχληνκε απάληεζε. δηεξγαζίεο, φπσο απηέο πνπ Μπνξνχλ λα ειέγρνπλ απαηηνχληαη γηα ηελ νξγάλσζε ηθαλφηεηεο ζε αλψηεξα ηδεψλ, ηε ζχγθξηζε, ηελ λνεηηθά επίπεδα, φπσο αληηπαξάζεζε, ηελ θξηηηθή, ηα ζχγθξηζεο, εμαγσγήο, ζπκπεξάζκαηα. Γελ κεηξνχλ κε ζαθήλεηα ζπκπεξαζκάησλ θιπ. Κπξίσο κεηξνχλ απνδνηηθά πιεξνθνξίεο πνπ απαηηνχλ ηε γλψζε γεγνλφησλ. γλψζε. Β.Αθηίλα δξάζεο Καιχπηνπλ κφλν κία πεξηνρή γλψζεσλ, επεηδή απαηηνχλ ρξφλν γηα γξάςηκν θαη δηφξζσζε. Γη απηφ ιίγεο εξσηήζεηο απηήο ηεο κνξθήο κπνξνχλ λα ππάξρνπλ ζε κία εμέηαζε. Παξαζχξνπλ ηνπο καζεηέο πνπ κπνξνχλ λα πνπλ πνιιά θαη ζπρλά ηνπο θάλνπλ λα μεράζνπλ λα κηιήζνπλ γηα ηα ζέκαηα πνπ ζα πξέπεη λα κηιήζνπλ θαη γηα ηα νπνία είλαη ζίγνπξνη φηη έρνπλ πξάγκαηα λα πνπλ. Καιχπηνπλ επξεία έθηαζε γλψζεσλ, γηαηί κπνξνχλ λα απαληεζνχλ γξήγνξα. Παξέρνπλ αμηφπηζηα απνηειέζκαηα. 44

45 Γ. Κίλεηξα Δλζαξξχλνπλ ηνπο καζεηέο λα νξγαλψζνπλ ηηο δηθέο ηνπο ηδέεο θαη λα ηηο εθθξάδνπλ απνδνηηθά. Δλζαξξχλνπλ ηνπο καζεηέο λα δεκηνπξγνχλ έλα εθηελέο ππφβαζξν γλψζεσλ θαη ηθαλνηήησλ. Γ. Πξνεηνηκαζία Πξνεηνηκάδνληαη εχθνια. Απαηηείηαη, φκσο, ζαθήο πξνζδηνξηζκφο ησλ ζηφρσλ πνπ ζα πεηχρνπλ. Πξνεηνηκάδνληαη δχζθνια. Υξεηάδεηαη πξνζνρή θαη άζθεζε. Δ. Βαζκνινγία Απαηηεί πνιχ ρξφλν. Δίλαη εχθνιε θαη γίλεηαη ζε πνιχ ιίγν ρξφλν. 45

46 6. ΚΟΠΟ, ΔΡΔΤΝΗΣΙΚΉ ΤΠΟΘΔΔΩΝ ΚΑΙ ΜΔΘΟΓΟ ΔΡΓΑΙΑ Ζ αμηνιφγεζε ηεο επίδνζεο ηνπ καζεηή είλαη έλαο πνιχ ζεκαληηθφο παξάγνληαο ζηελ δηδαθηηθή πξάμε θαη απνηειεί ην εξεπλνχκελν αληηθείκελν ηεο παξνχζαο κειέηεο, ε νπνία έρεη σο ζθνπφ ηελ δηεξεχλεζε ησλ απφςεσλ θαη ησλ ζηάζεσλ ησλ θαζεγεηψλ δεπηεξνβάζκηαο εθπαίδεπζεο πάλσ ζε ζέκαηα ζρεηηθά κε ηηο κεζφδνπο θαη ηνπο ηξφπνπο αμηνιφγεζεο ηεο επίδνζεο ηνπ καζεηή. Πην ζπγθεθξηκέλα νη επηκέξνπο ζηφρνη ηεο παξνχζαο έξεπλαο είλαη λα δηεξεπλεζνχλ: νη κνξθέο αμηνιφγεζεο ηεο επίδνζεο ηνπ καζεηή πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη ζην κεγαιχηεξν κέξνο ηνπ δείγκαηνο, ν ηξφπνο κε ηνλ νπνίν δηεμάγεηαη ε αμηνιφγεζε, αλ ρξεζηκνπνηνχληαη ελαιιαθηηθέο κνξθέο αμηνιφγεζεο θαη πνηα πξέπεη λα είλαη ηα θξηηήξηα θαη ηα ραξαθηεξηζηηθά κε βάζε ηα νπνία ζα γίλεηαη ε αμηνιφγεζε. 6.1 TΟ ΓΔΙΓΜΑ, ΣΑ ΔΡΔΤΝΗΣΙΚΑ ΔΡΓΑΛΔΙΑ ΚΑΙ Η ΓΙΔΞΑΓΩΓΗ ΣΗ ΔΡΔΤΝΑ Γηα ηελ ζηαηηζηηθή αλάιπζε ησλ δεδνκέλσλ ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ(παξάξηεκα Α) ρξεζηκνπνηήζεθε ην ζηαηηζηηθφ πξφγξακκα Statgraphics plus, φπνπ έγηλαλ νη απαξαίηεηεο αλαιχζεηο θαη ζπζρεηίζεηο ησλ δεδνκέλσλ γηα ηελ εμαγσγή ζπκπεξαζκάησλ θαη ηα δηαγξάκκαηα πνπ παξνπζηάδνληαη ζηελ εξγαζία έρνπλ θαηαζθεπαζηεί ζην πξφγξακκα Excel. Σν δείγκα ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ είλαη έλα απιφ ηπραίν δείγκα απφ δηάθνξα ζρνιεία ηνπ λνκνχ Λάξηζαο. Σν ζπγθεθξηκέλν εξσηεκαηνιφγην κνηξάζηεθε ζε 14 ζρνιεία θαη ζπλνιηθά ην ζπκπιήξσζαλ 150 θαζεγεηέο θαη απφ απηά ηα 128 εξσηεκαηνιφγηα θξίζεθαλ θαηάιιεια θαη ζπκπεξηιήθζεζαλ ζηελ έξεπλα. ην πξψην κέξνο ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ βξίζθνληαη ηα δεκνγξαθηθά ζηνηρεία ησλ θαζεγεηψλ θαη ζην δεχηεξν κέξνο νη εηδηθέο εξσηήζεηο ζρεηηθέο κε ηηο απφςεηο ησλ εξσηψκελσλ ζε ζέκαηα αμηνιφγεζεο ηεο επίδνζεο ηνπ καζεηή. ην επφκελν ζηάδην ηεο έξεπλαο γίλεηαη ζηαηηζηηθή επεμεξγαζία ησλ εξσηεκαηνινγίσλ. ην πξψην ζηάδην έγηλε θσδηθνπνίεζε ησλ απαληήζεσλ ηνπ 46

47 εξσηεκαηνινγίνπ θαη ε είζνδνο ησλ δεδνκέλσλ ζην ζηαηηζηηθφ παθέην θαη ζηε ζπλέρεηα ππνινγίζηεθαλ νη ζπρλφηεηεο ησλ κεηαβιεηψλ θαη πξαγκαηνπνηήζεθε ν ππνινγηζκφο ηνπ βαζκνχ ζπζρέηηζεο κεηαμχ ησλ κεηαβιεηψλ. Ο έιεγρνο αλεμαξηεζίαο εθθξάδεηαη σο εμήο: Ζν, δειαδή ε κεδεληθή ππφζεζε, ζχκθσλα κε ηελ νπνία νη δχν κεηαβιεηέο είλαη αλεμάξηεηεο, Ζη, δειαδή ε ελαιιαθηηθή ππφζεζε ζχκθσλα κε ηελ νπνία ππάξρεη εμάξηεζε κεηαμχ ησλ δχν κεηαβιεηψλ. Οη έιεγρνη ππνζέζεσλ ρ2 πξαγκαηνπνηήζεθαλ ζε επίπεδν ζεκαληηθφηεηαο α=0,05(5%). Ζ ζηαηηζηηθή απηή πνζφηεηα νλνκάδεηαη p-value θαη αληηπξνζσπεχεη ηελ κηθξφηεξε ηηκή ηνπ επηπέδνπ ζεκαληηθφηεηαο α γηα ηελ νπνία ε ππφζεζε πνπ θάλνπκε απνξξίπηεηαη. 6.2 ΠΑΡΟΤΙΑΗ ΚΑΙ ΥΟΛΙΑΜΟ ΣΩΝ ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΩΝ ΣΗ ΔΡΔΤΝΑ ΜΔΡΟ ΠΡΧΣΟ: Α. ΓΖΜΟΓΡΑΦΗΚΑ ΣΟΗΥΔΗΑ χκθσλα κε ηα απνηειέζκαηα ηηο έξεπλαο ζε ζρνιεία δεπηεξνβάζκηαο εθπαίδεπζεο ηνπ λνκνχ Λάξηζαο, απφ ηα 14 ζπλνιηθά ζρνιεία πνπ ζπκκεηείραλ ζηελ έξεπλα θαη ζπγθεθξηκέλα 9 γπκλάζηα θαη 5 ιχθεηα, ηα εξσηεκαηνιφγηα ζπκπιήξσζαλ 128 θαζεγεηέο, απφ ηνπο νπνίνπο νη 94 είλαη εξγαδφκελνη ζε ζρνιεία ηεο πφιεο ηεο Λάξηζαο θαη νη ππφινηπνη 34 είλαη θαζεγεηέο ζε επαξρηαθά ζρνιεία ηνπ λνκνχ. Γηα ηελ έξεπλα ινηπφλ, πνπ πξαγκαηνπνηήζεθε, έιαβαλ κέξνο 128 θαζεγεηέο απφ φιεο ηηο εθπαηδεπηηθέο εηδηθφηεηεο απαληψληαο ζηηο εξσηήζεηο ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ πνπ ηνπο κνηξάζηεθε. Απφ ην ζχλνιν ησλ θαζεγεηψλ ην 73% είλαη 47

48 ΦΤΛΟ 27% άλδξαο γπλαίθα 73% γπλαίθεο θαη κφλν ην 27% είλαη άλδξεο θαη ζπγθεθξηκέλα ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ πνπ αληηζηνηρεί ζε 51% είλαη ειηθίαο απφ 50-59εηψλ, ην 34% είλαη κεηαμχ 36 θαη 49 εηψλ ελψ ηα ππφινηπα πνζνζηά δηακνηξάδνληαη κεηαμχ ησλ ειηθηψλ 21 θαη 35εηψλ θαζψο θαη ηεο θαηεγνξίαο ησλ 60 εηψλ θαη άλσ ζχκθσλα κε ην επφκελν δηάγξακκα. ΗΛΙΚΙΑ 4% 3% 8% 51% 34% Αλαινγηθά ινηπφλ, κε ηηο ειηθίεο ησλ θαζεγεηψλ, φπσο ήηαλ θπζηθφ ην 86% απφ απηνχο είλαη παληξεκέλνη θαη ζηελ πιεηνςεθία ηνπο έρνπλ παηδηά ελψ ην 14% είλαη άγακνη. 48

49 ΟΙΚΟΓΔΝΔΙΑΚΗ ΚΑΣΑΣΑΗ 14% άγακνο έγγακνο 86% ηελ επφκελε εξψηεζε ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ γηα ηα ρξφληα ππεξεζίαο ηα κηθξφηεξα πνζνζηά θπκαίλνληαη απφ 0 έσο 20 ρξφληα θαη ζπγθεθξηκέλα ην 16% ππεξεηεί απφ 16 κέρξη 20 ρξφληα, ην 13% απφ ρξφληα θαη ην 20% δηακνηξάδεηαη ΥΡΟΝΙΑ ΤΠΗΡΔΙΑ 51% 10% 16% 10% 13% από 0-5έηε από 6-10έηε από έηε από έηε από 20+ έηε αλάκεζα ζε 0 έσο 5ρξφληα θαη απφ 6 έσο 10ρξφληα ππεξεζίαο. Σν κεγαιχηεξν πνζνζηφ ησλ εξσηεζέλησλ πνπ αληηζηνηρεί ζην 51% έρεη πάλσ απφ 20 ρξφληα ππεξεζίαο. 49

50 ΔΙΓΙΚΟΣΗΣΑ ζενιόγνο θηιόινγνο 5% 5% 5% 9% καζεκαηηθόο θπζηθόο- ρεκηθόο 3% 3% 3% 10% 6% 7% 9% 35% βηνιόγνο- γεσιόγνο θαζεγεηήο μέλσλ γισζζώλ θνηλσληνιόγνονηθνλνκνιόγνο θαζεγεηήο νηθηαθήο νηθνλνκίαο θαζεγεηήο πιεξνθνξηθήο θαζεγεηήο κνπζηθήο θαζεγεηήο θπζηθήο αγσγήο άιιν Οη θαζεγεηέο ηεο κειέηεο αλήθνπλ ζε δηάθνξεο εηδηθφηεηεο ησλ ζρνιείσλ φπσο θαίλεηαη ζην πξνεγνχκελν δηάγξακκα, ηεο δεπηεξνβάζκηαο εθπαίδεπζεο αιιά κεγαιχηεξν πνζνζηφ(35%) βξέζεθαλ λα θαηέρνπλ νη θηιφινγνη ελψ ηα ππφινηπα πνζνζηά κνηξάδνληαη ζηηο ππφινηπεο εηδηθφηεηεο κε ςειφηεξν πνζνζηφ ην 10% πνπ αληηζηνηρεί ζηνπο θαζεγεηέο μέλσλ γισζζψλ θαη αθνινπζνχλ κε 9% νη ζενιφγνη θαη νη καζεκαηηθνί. Οη ππφινηπεο εηδηθφηεηεο θαηέρνπλ πνζνζηά κεηαμχ 3% θαη 7%. 50

51 ΓΔΤΣΔΡΟ ΠΣΤΥΙΟ 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% όρη λαη ηελ εξψηεζε: έρεηε δεχηεξν πηπρίν κφλν 8 απφ ηνπο θαζεγεηέο απάληεζαλ ζεηηθά πξάγκα πνπ ζεκαίλεη πσο ε πιεηνςεθία, δειαδή νη 120 θαζεγεηέο απφ ηνπο 128 δελ έρνπλ δεχηεξν πηπρίν. ηελ επφκελε εξψηεζε γηα κεηαπηπρηαθέο ζπνπδέο επίζεο ηα πνζνζηά κε ζεηηθή απάληεζε ήηαλ πνιχ κηθξά θαη κάιηζηα κφλν 7 θαζεγεηέο έρνπλ ζηελ θαηνρή ηνπο master θαη κφλν 5 θαζεγεηέο δηδαθηνξηθφ. ΜΔΣΑΠΣΤΥΙΑΚΔ ΠΟΤΓΔ 100% 80% 60% 40% όρη λαη 20% 0% 7 master's 5 δηδαθηνξηθό 51

52 ΤΜΜΔΣΟΥΗ Δ ΔΠΙΜΟΡΦΧΣΙΚΑ ΔΜΙΝΑΡΙΑ 38% 62% λαη όρη Απφ ηνπο εξσηψκελνπο ην 62% πνπ είλαη θαη ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ έρεη ζπκκεηάζρεη ζε επηκνξθσηηθά ζεκηλάξηα κε ζέκα ηελ αμηνιφγεζε ηεο επίδνζεο ηνπ καζεηή, ζε δηάθνξνπο θνξείο δηεμαγσγήο πξνγξακκάησλ επηκφξθσζεο θαη ζπγθεθξηκέλα, ζχκθσλα κε ην παξαθάησ δηάγξακκα νη 67 θαζεγεηέο επηκνξθψζεθαλ ζε ΠΔΚ, νη 7 ζε ΔΠΔΑΔΚ, νη 34 ζε ζεκηλάξηα ζρνιηθψλ ζπκβνχισλ, νη 16 ζε επηκνξθσηηθά ζεκηλάξηα Αθαδεκατθψλ θνξέσλ θαη νη 9 ζε ζεκηλάξηα ηδησηηθψλ θνξέσλ, ελψ θαλέλαο δελ έρεη ζπκκεηάζρεη ζε πξνγξάκκαηα εμνκνίσζεο. 52

53 χκθσλα κε ην παξαπάλσ δηάγξακκα νη 73 απφ ηνπο θαζεγεηέο ελδηαθέξνληαη λα επηκνξθσζνχλ ζην κέιινλ ζε ζέκαηα ζρεηηθά κε ηελ επηθνηλσλία ζηελ εθπαίδεπζε, πνπ ζεκαίλεη πσο αληηκεησπίδνπλ δηάθνξα πξφβιεκα ζε απηφ ηνλ ηνκέα θαη έηζη δείρλνπλ ιηγφηεξν ελδηαθέξνλ γηα ηελ εθπαηδεπηηθή αμηνιφγεζε εθφζνλ κφλν 36 εθπαηδεπηηθνί ζα ήζειαλ λα επηκνξθσζνχλ πάλσ ζε απηφ ηνλ άμνλα ΜΔΡΟ ΓΔΤΣΔΡΟ: ΔΗΓΗΚΔ ΔΡΧΣΖΔΗ ΜΟΡΦΔ ΑΞΙΟΛΟΓΗΗ 4% 14% 16% 17% 49% γξαπηή αμηνιόγεζε πξνθνξηθή αμηνιόγεζε αηνκηθή εξγαζία νκαδηθή εξγαζία ζπλδπαζκό 53

54 Ζ πξνθνξηθή αμηνιφγεζε είλαη ε κνξθή αμηνιφγεζεο πνπ πξνηηκάηαη απφ ηνπο θαζεγεηέο ζε κεγαιχηεξν βαζκφ, κε πνζνζηφ 49% πξάγκα ην νπνίν ζεκαίλεη πσο ηε ζεσξνχλ πην έγθπξε θαη πην εχθνιε ίζσο γηα ηελ εμαγσγή αμηφπηζησλ απνηειεζκάησλ, κεηά αθνινπζεί ε αηνκηθή εξγαζία σο κνξθή αμηνιφγεζεο θαζψο θαη ε θιαζζηθή γξαπηή αμηνιφγεζε κε πνζνζηά 17% θαη 16% αληίζηνηρα ελψ ην 14% ησλ εξσηεζέλησλ ρξεζηκνπνηεί έλα ζπλδπαζκφ απφ ηηο παξαπάλσ κνξθέο αμηνιφγεζεο γηα ηε δηεμαγσγή απνηειεζκάησλ. Σν 4% ρξεζηκνπνηεί γηα ηελ αμηνιφγεζε ησλ καζεηψλ ηελ νκαδηθή εξγαζία. ΚΡΙΣΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΗ 25% 13% 23% 30% 9% γξαπηή παξνπζία πξνθνξηθή παξνπζία ζπκπεξηθνξά ζηελ ηάμε ζπλδπαζκόο πξνθνξηθήο θαη γξαπηήο ζπλδπαζκόο όισλ Ο ζπλδπαζκφο πξνθνξηθήο θαη γξαπηήο εμέηαζεο θαίλεηαη πσο πξνηηκάηαη πεξηζζφηεξν απφ ηνπο θαζεγεηέο ζε ζρέζε κε θάζε άιιν θξηηήξην αμηνιφγεζεο κε πνζνζηφ πνπ αγγίδεη ην 30%, ελψ ε ζπκπεξηθνξά ζηελ ηάμε δελ επεξεάδεη ηελ αμηνιφγεζε κε πνζνζηφ κφιηο 9%. Σν 25% ησλ απαληήζεσλ δείρλεη πσο ν ζπλδπαζκφο φισλ ησλ θξηηεξίσλ αμηνιφγεζεο πξνηηκάηαη απφ αξθεηνχο θαζεγεηέο. 54

55 ΔΙΓΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΗ 24% 40% αξρηθή ελδηάκεζε ηειηθή 36% Ζ ηειηθή αμηνιφγεζε φπσο ήηαλ αλακελφκελν είλαη ην είδνο αμηνιφγεζεο ην νπνίν ρξεζηκνπνηείηαη πεξηζζφηεξν κε πνζνζηφ 40%, απφ ηνπο θαζεγεηέο ηεο δεπηεξνβάζκηαο εθπαίδεπζεο, δηφηη είλαη αλαγθαία γηα ηελ εμαγσγή απνηειεζκάησλ ηα νπνία ζα νδεγήζνπλ ζηελ θαηάηαμε ησλ καζεηψλ. Αθνινπζεί ε ελδηάκεζε αμηνιφγεζε κε πνζνζηφ 36%, πξάγκα πνπ δείρλεη φηη γεληθά νη εθπαηδεπηηθνί ελδηαθέξνληαη αξθεηά γηα ηελ αλαηξνθνδφηεζε ηεο λέαο γλψζεο πξνο ηνπο καζεηέο, αιιά ε αξρηθή αμηνιφγεζε κε ζθνπφ ηελ δηεξεχλεζε ησλ αλαγθψλ θαη ησλ ελδηαθεξφλησλ ησλ καζεηψλ θαίλεηαη πσο δελ ρξεζηκνπνηείηαη ηφζν ζπρλά απφ ηνπο εθπαηδεπηηθνχο κε πνζνζηφ 24%. ην δηάγξακκα ηεο επφκελεο ζειίδαο βιέπνπκε πσο νη εξσηήζεηο ζχληνκεο απάληεζεο θαη ν ζπλδπαζκφο δηαθφξσλ ηχπσλ εξσηήζεσλ κε πνζνζηά αληίζηνηρα 23% θαη 17% είλαη νη ηχπνη εξσηήζεσλ πνπ πξνηηκνχλ πεξηζζφηεξν νη θαζεγεηέο γηα ηελ δηεμαγσγή ηεο εμέηαζεο ελψ νη ππφινηπνη ηχπνη εξσηήζεσλ πξνηηκνχληαη κε πνζνζηά ιηγφηεξν ζεκαληηθά φπσο 14% γηα ηηο εξσηήζεηο αλάπηπμεο, 13% γηα ηηο εξσηήζεηο πνιιαπιήο επηινγήο, 11% γηα ηηο εξσηήζεηο ηχπνπ ζσζηφ ιάζνο ή δηαδεπθηηθέο, 10% γηα ηηο αζθήζεηο ζχδεπμεο ή αληηζηνίρεζεο, 7% νη αζθήζεηο ζπκπιήξσζεο θελνχ θαη ηέινο κε πνζνζηφ 5% νη αζθήζεηο ηεξάξρεζεο. 55

56 10% ΣΤΠΟΙ ΔΡΧΣΗΔΧΝ 17% 5% 13% 11% 14% 7% 23% αλάπηπμεο ζπκπιήξσζεο θελνύ πνιιαπιήο επηινγήο ηεξάξρεζεο ζύληνκεο απάληεζεο ζσζηό-ιάζνο/δηαδεπθηηθέο ζύδεπμεο/αληηζηνίρεζεο ζπλδπαζκό ην παξαθάησ δηάγξακκα πνπ απνηππψλνληαη νη κνξθέο δηδαζθαιίαο θαη ηα αληίζηνηρα πνζνζηά κε βάζε ηηο απαληήζεηο ησλ εθπαηδεπηηθψλ ζε αληίζηνηρε απάληεζε, ν θαηεπζπλφκελνο δηάινγνο είλαη ε κνξθή ηεο δηδαζθαιίαο πνπ ρξεζηκνπνηείηαη πεξηζζφηεξν απφ ηνπο εξσηεζέληεο θαζεγεηέο η εο έξεπλαο κε ΜΟΡΦΔ ΓΙΓΑΚΑΛΙΑ 7% 8% 16% 7% 15% 11% 36% δηάιεμε θαηεπζπλόκελνο δηάινγνο ειεύζεξνο δηάινγνο εμαηνκηθεπκέλε δηδαζθαιία νκαδνζπλεξγαηηθή βησκαηηθή ρξήζε Η/Υ θαη επνπηηθώλ κέζσλ πνζνζηφ 36% θαη απηφ είλαη ινγηθφ θαζψο ε πιεηνςεθία ηνπο είλαη θηιφινγνη πνπ ζεκαίλεη πσο ην κάζεκα ηνπο είλαη θαζαξά ζεσξεηηθφ θαη ε δηαδηθαζία ηνπ δηαιφγνπ επλνείηαη αξθεηά. Ζ ακέζσο επφκελε ζε πξνηίκεζε κνξθή δηδαζθαιίαο είλαη ε Οκαδνζπλεξγαηηθή κε πνζνζηφ 16% πνπ ζεκαίλεη πσο νη θαζεγεηέο πιένλ ρξεζηκνπνηνχλ αξθεηά θαη απηή ηε κνξθή θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ καζήκαηνο. Σν 15% 56

57 αληηζηνηρεί ζηνλ ειεχζεξν δηάινγν, ην νπνίν είλαη θαη ινγηθφ λα ζπκβαίλεη θαζψο νη κηζνί ζρεδφλ απφ ηνπο εξσηεζέληεο είλαη αξθεηά ρξφληα θαζεγεηέο ζε ζρνιεία θαη έρνπλ εμνηθεησζεί κε ηεο ηερληθέο ηνπ ειεχζεξνπ δηαιφγνπ. Δίλαη θαλεξφ πσο κφλν ζε ειάρηζηα καζήκαηα δελ ππάξρεη ηεηξάδην ηνπ ΣΔΣΡΑΓΙΟ ΜΑΘΗΣΗ 14% λαη όρη 86% καζεηή γη απηφ θαη ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ (86%)έδσζε ζεηηθή απάληεζε ζηελ εξψηεζε ζην κάζεκά ζαο ππάξρεη ηεηξάδην ηνπ καζεηή; Δλψ ην 14% απάληεζε αξλεηηθά ζηελ ίδηα εξψηεζε. ΥΡΗΗ ΣΔΣΡΑΓΙΟΤ ΜΑΘΗΣΗ 10% λαη όρη 90% Απφ απηνχο πνπ έρνπλ ηεηξάδην ζην κάζεκά πνπ δηδάζθνπλ ην 90% ην ρξεζηκνπνηεί θαη ζπγθεθξηκέλα ην 75% ζε θάζε ελφηεηα, ελψ κφιηο ην 1% δελ ην ρξεζηκνπνηεί πνηέ. 57

58 ΠΟΟ ΤΥΝΑ 24% 1% 75% ζε θάζε ελόηεηα επηιεθηηθά πνηέ Απηνί ινηπφλ, πνπ ρξεζηκνπνηνχλ ην ηεηξάδην ηνπ καζεηή θαηά ηε δηάξθεηα ηεο δηδαζθαιίαο ζεσξνχλ πσο είλαη έλαο πνιχ θαιφο ηξφπνο γηα επηπιένλ αζθήζεηο αθνκνίσζεο ηεο χιεο κε πνζνζηφ 39%, ιφγσ πνηθηιίαο ζεκάησλ θαη αζθήζεσλ κε πνζνζηφ 30%, γηα επαλάιεςε ην 28% ελψ ην 3% ην ρξεζηκνπνηεί φηαλ ππάξμεη ειεχζεξνο ρξφλνο ζην ηέιφο ηνπ καζήκαηνο. ΛΟΓΟΙ ΥΡΗΔΙ ΣΔΣΡΑΓΙΟΤ 3% 28% ειεύζεξνο ρξόλνο 39% αζθήζεηο αθνκνίσζεο πνηθηιία ζεκάησλ/αζθήζεσλ επαλάιεςε 30% 58

59 Απφ ηελ άιιε, απηνί πνπ δελ ρξεζηκνπνηνχλ ην ηεηξάδην ηνπ καζεηή ζεσξνχλ πσο δελ ππάξρεη αξθεηή πξσηνηππία ζηα ζέκαηα είηε δελ ππάξρεη αξθεηφο ρξφλνο θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ καζήκαηνο. ΛΟΓΟΙ ΜΗ ΥΡΗΗ 0% 50% 50% έιιεηςε ρξόλνπ δύζρξεζην έιιεηςε πξσηνηππίαο εύθνιεο αζθήζεηο δύζθνιεο αζθήζεηο 0% ηελ εξψηεζε πφζν ζπρλά αλαζέηεηε projects ζηνπο καζεηέο ζαο θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ζρνιηθήο ρξνληάο ην 43% ησλ εξσηεζέλησλ απάληεζε ζπάληα θαη ην 32% απάληεζε θαζφινπ ελψ κφιηο ην 5% αλαζέηεη projects ζηνπο καζεηέο πνιχ ζπρλά. PROJECTS 32% 5% 20% πνιύ ζπρλά κεξηθέο θνξέο ζπάληα θαζόινπ 43% 59

60 Απφ ην 25% πνπ ρξεζηκνπνηνχλ projects ζε πνζνζηφ 86% απφ απηνχο ιακβάλνπλ ππφςε ηε ζπκκεηνρή θαη απφδνζε ησλ καζεηψλ ζε απηά θαηά ηε ζπλνιηθή αμηνιφγεζε ηεο επίδνζήο ηνπο ελψ ην 14% δελ ηα ππνινγίδεη θαηά ηε δηαδηθαζία ηεο αμηνιφγεζεο. ΣΑ ΛΑΜ ΒΑΝΔΣΔ ΤΠΟΦΗ 14% λαη όρη 86% Οη παξάγνληεο πνπ δξνπλ αλαζηαιηηθά γηα κία πνιχπιεπξε αμηνιφγεζε ηεο επίδνζεο ηνπ καζεηή ζχκθσλα κε ην 30% ησλ εξσηεζέλησλ είλαη ν κεγάινο αξηζκφο ησλ καζεηψλ ζε κία ηάμε, αθνινπζεί ε έιιεηςε αξθεηνχ ρξφλνπ κε πνζνζηφ 27%, ε ΑΝΑΣΑΛΣΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΣΔ έιιεηςε ρξόλνπ 16% 7% 14% 30% 27% 6% πξνθαηάιεςε κεγαινο αξηζκόο καζεηώλ έιιεηςε ζσζηώλ θξηηεξίσλ έιιεηςε επηκόξθσζεο εζηζκόο 60

61 έιιεηςε επηκφξθσζεο πάλσ ζην αληηθείκελν ηεο αμηνιφγεζεο κε πνζνζηφ 16%, ν εζηζκφο / επθνιία ζηε ρξήζε ησλ ζπκβαηηθψλ κνξθψλ αμηνιφγεζεο κε πνζνζηφ 14%, ε έιιεηςε ζσζηψλ θξηηεξίσλ αμηνιφγεζεο κε πνζνζηφ 7% θαη ηέινο ε πξνθαηάιεςε απέλαληη ζε θάπνηνπο καζεηέο κε πνζνζηφ 6%. ηελ ηειεπηαία εξψηεζε ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ: πνηεο πιεπξέο ηεο αλάπηπμεο ηνπ καζεηή πηζηεχεηε φηη πξέπεη λα δηεξεπλά ε αμηνιφγεζε ηνπ, δεηήζεθε απφ ηνπο εξσηψκελνπο λα ηεξαξρήζνπλ ηηο απφςεηο ηνπο ηνπνζεηψληαο ην 1 ηελ πην ζεκαληηθή, ην 2 ζηελ ακέζσο ιηγφηεξν ζεκαληηθή θ.ι.π. ζχκθσλα ινηπφλ κε ηηο απαληήζεηο ζην παξαθάησ δηάγξακκα, θαίλεηαη πσο 55 θαζεγεηέο ζεσξνχλ πσο ε θαηάθηεζε θαη αθνκνίσζε ζπγθεθξηκέλσλ γλώζεσλ είλαη ε πην ζεκαληηθή πιεπξά ηνπ καζεηή πνπ πξέπεη λα αμηνινγείηαη θαη νη 57 ζεσξνχλ ηε δέζκεπζε θαη απνηειεζκαηηθόηεηα σο ηε ιηγφηεξν ζεκαληηθή. πλεςπερ ανάπηςξηρ ηος μαθηηή 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% δέζκεπζε/ απνηειεζκαηηθόηεηα επηκέιεηα ςπρνζπλαηζζεκαηηθή σξηκόηεηα ζπκπεξηθνξά απηελέξγεηα ζπλεξγαζία/ζπκκεηνρ ή ζε νκαδεο αλάπηπμε αηνκηθώλ/θνηλσληθώλ δεμηνηήησλ θαηάθηεζε/αθνκνίσζ ε γλώζεσλ 61

62 Πην ζπγθεθξηκέλα ε θαηάθηεζε θαη αθνκνίσζε ζπγθεθξηκέλσλ γλώζεσλ ζεσξείηαη σο ε πην ζεκαληηθή ζε πνζνζηφ 44%, θαηάθηεζε/αθνκνίσζε γλώζεσλ 14% 7% 9% 4% 5% 3% 14% 44% ε ζηαδηαθή αλάπηπμε αηνκηθώλ- θνηλσληθώλ δεμηνηήησλ ζεσξείηαη σο ε πην ζεκαληηθή ζε πνζνζηφ 17% θαη ζε πνζνζηφ 24% σο ε ακέζσο ιηγφηεξν ζεκαληηθή. αλάπηπμε αηνκηθώλ/θνηλσληθώλ δεμηνηήησλ 8% 13% 11% 8% 2% 17% % % 8 62

63 Ζ ζπλεξγαζία/ ζπκκεηνρή ζε νκαδηθέο δξαζηεξηόηεηεο δελ ζεσξείηαη ηφζν ζεκαληηθή πιεπξά αμηνιφγεζεο ηνπ καζεηή, γηα ηνπο θαζεγεηέο, εθφζνλ κφλν ην 9% επέιεμε απηή ηε επηινγή σο ηελ πην ζεκαληηθή. ζπλεξγαζία/ζπκκεηνρή ζε νκαδεο 11% 13% 14% 6% 9% 1 16% % 7 13% 8 Ζ απηελέξγεηα ζχκθσλα κε ηηο απαληήζεηο θαηαηάζζεηαη ζηελ 5 ε ιηγφηεξν ζεκαληηθή ζέζε κε πνζνζηφ 20%, άξα ε απηελέξγεηα δελ επεξεάδεη ηελ αμηνινγηθή θξίζε ησλ θαζεγεηψλ. απηελέξγεηα 20% 9% 8% 2% 9% 1 16% % 7 17% 8 63

64 Ζ ζπκπεξηθνξά ησλ καζεηψλ κε ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ (21%) θαηαηάζζεηαη ζηελ ηειεπηαία πην ζεκαληηθή πιεπξά αλάπηπμεο ηνπ καζεηή πνπ πξέπεη ζχκθσλα κε ηνπο εξσηψκελνπο λα δηεξεπλά ε αμηνιφγεζε, πνπ ζεκαίλεη πσο ε ζπκπεξηθνξά δελ επεξεάδεη ηνπο θαζεγεηέο ζηελ θξίζε ηνπο θαη απηφ είλαη ίζσο θαη ην πην ζσζηφ γη απηνχο. ζπκπεξηθνξά 14% 21% 20% 3% 7% 13% 9% 13% Ζ ςπρνζπλαηζζεκαηηθή σξηκόηεηα δελ είλαη αξθεηά ζεκαληηθή γηα ηνπο θαζεγεηέο θαζψο ηα κεγαιχηεξα πνζνζηά θαηαηάζζνληαη κεηαμχ 6 εο θαη 8 εο ζεηξάο. ςπρνζπλαηζζεκαηηθή σξηκόηεηα 13% 24% 16% 10% 10% 5% 9% 13%

65 Ζ επηκέιεηα επίζεο δελ είλαη ε πην ζεκαληηθή πιεπξά αλάπηπμεο ηνπ καζεηή πνπ πξέπεη λα αμηνινγείηαη ζχκθσλα κε ηηο απαληήζεηο εθφζνλ κφλν ην 5% επέιεμε λα ην θαηαηάμεη ζηελ 1 ε ζέζε. πλήζσο βέβαηα ε επηκέιεηα ελφο καζεηή ζεσξείηαη αξθεηά ζεκαληηθή γηα ηελ εμέιημή ηνπ. επηκέιεηα 11% 21% 13% 5% 5% 1 16% % % 8 Σέινο, ε δέζκεπζε θαη απνηειεζκαηηθόηεηα ζεσξείηαη κε πνζνζηφ 49% σο ε πην αζήκαληε πιεπξά ηνπ καζεηή πνπ πξέπεη λα αμηνινγείηαη, θαζψο θαη ην ακέζσο κεγαιχηεξν πνζνζηφ(19%) αληηζηνηρεί ζηελ 7 ε ζεηξά θαηάηαμεο ησλ πην ζεκαληηθψλ κεηαβιεηψλ. δέζκεπζε/ απνηειεζκαηηθόηεηα 45% 2% 3% 4% 19% 9% 9% 9%

66 ζςμπεπιθοπά ζηην ηάξη ΜΔΡΟ ΣΡΗΣΟ: ΤΥΔΣΗΔΗ ην ηξίην κέξνο γίλεηαη έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2 κεηαμχ ησλ επηζπκεηψλ κεηαβιεηψλ θαη παξνπζηάδνληαη ηα απνηειέζκαηα ησλ εκπεηξηθψλ θαηαλνκψλ θαη ζπρλνηήησλ: δειαδή, ζπρλφηεηεο, ζρεηηθέο ζπρλφηεηεο θαη ηα αληίζηνηρα πνζνζηά ηνπο. χκθσλα κε ηνλ έιεγρν αλεμαξηεζίαο ρ2 πνπ πξαγκαηνπνηήζεθε, ζεσξήζεθε φηη: Hν: θχιν θαη ζπκπεξηθνξά ζηελ ηάμε αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο, H1: θχιν θαη ζπκπεξηθνξά ζηελ ηάμε εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο. Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0814 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1 ππφζεζε, φηη δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο θχιν θαη ζπκπεξηθνξά ζηελ ηάμε είλαη εμαξηεκέλεο. Υ2 p-value 5,02 0, , ,71 37,63 40,86 21,51 θαζόινπ κεξηθώο ζε κεγάιν βαζκό 10 0 άλδξαο γπλαίθα θύλο Με βάζε ινηπφλ ην παξαπάλσ δηάγξακκα, νη άλδξεο θαίλεηαη πσο δελ ζεσξνχλ αξθεηά ζεκαληηθή ηε ζπκπεξηθνξά ησλ καζεηψλ ζηελ ηάμε αθνχ απάληεζαλ ζε πνζνζηφ 54,29%(n=19) θαζφινπ, ελψ νη γπλαίθεο επεξεάδνληαη 66

67 ηελική αξιολόγηζη κεξηθψο απφ ηε ζπκπεξηθνξά ησλ καζεηψλ φηαλ ηνπο αμηνινγνχλ κε πνζνζηφ 40,86% θαη ζε πνζνζηφ 27,34% (n=38) δειψλνπλ θαζφινπ. Ο έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2, κε ηηο εμήο ππνζέζεηο: Hν: θχιν θαη ηειηθή αμηνιφγεζε αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο, H1: θχιν θαη ηειηθή αμηνιφγεζε εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο, έδεημε πσο απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value= 0,0820 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο θχιν θαη ηειηθή αμηνιφγεζε είλαη εμαξηεκέλεο. Υ2 p-value 6,70 0, , , ,43 11,83 2,86 3,23 θαζόινπ ζπάληα κεξηθέο θνξέο πνιύ ζπρλά 0 άλδξαο γπλαίθα θύλο χκθσλα κε ηηο απαληήζεηο ζηελ εξψηεζε πνην είδνο αμηνιφγεζεο ηεο επίδνζεο ηνπ καζεηή ρξεζηκνπνηείηε θαηά ηε καζεζηαθή δηαδηθαζία νη γπλαίθεο θαίλεηαη πσο ρξεζηκνπνηνχλ ηελ ηειηθή αμηνιφγεζε πνιχ ζπρλά ζε πνζνζηφ 64,52% (n=60) ζε αληίζεζε κε ηνπο άλδξεο νη νπνίνη απάληεζαλ πσο ηελ ηειηθή αμηνιφγεζε ηε ρξεζηκνπνηνχλε πνιχ ζπρλά ζε πνζνζηφ κφλν 40%(n=14). Οη ππφινηπεο επηινγέο θαη ησλ δχν θχισλ θπκαίλεηαη ζηα ίδηα επίπεδα πνζνζηψλ. 67

68 εξσηήζεηο ζπκπιήξσζεο θελνύ Ο έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2, κε ηηο ππνζέζεηο: Hν: θχιν θαη εξσηήζεηο ζπκπιήξσζεο θελνχ αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο, H1: θχιν θαη εξσηήζεηο ζπκπιήξσζεο θελνχ εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο νδήγεζε ψζηε λα απνξξίςσ ηελ Hν επεηδή ην p- value=0,0575 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο θχιν θαη εξσηήζεηο ζπκπιήξσζεο θελνχ είλαη εμαξηεκέλεο κεηαμχ ηνπο. Υ2 p-value 7,50 0, ,71 28,57 26, ,71 άλδξαο θύιν 34,41 11,83 γπλαίθα 26,88 θαζόινπ ζπάληα κεξηθέο θνξέο πνιύ ζπρλά Με βάζε ην δηάγξακκα είλαη θαλεξφ πσο νη γπλαίθεο πξνηηκνχλ ηηο εξσηήζεηο ζπκπιήξσζεο θελνχ πνιχ ζπρλά ζε πνζνζηφ 26,88%(n=25) ελψ νη άλδξεο πνπ ρξεζηκνπνηνχλ ηηο εξσηήζεηο ζπκπιήξσζεο θελνχ πνιχ ζπρλά αληηζηνηρνχλ ζε πνζνζηφ κφιηο 5,71%(n=2). Οη άλδξεο ινηπφλ είλαη ιηγφηεξν πξφζπκνη λα αθηεξψζνπλ ρξφλν γηα λα θαηαζθεπάζνπλ ηέηνηνπ είδνπο εξσηήζεηο αμηνιφγεζεο θαη πξνηηκνχλ ηηο πην απιέο κνξθέο εξσηήζεσλ. 68

69 ιεπάπσηζηρ Ο έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2, πξαγκαηνπνηήζεθε γηα απηή ηελ εξψηεζε κε ππνζέζεηο έζησ : Hν: θχιν θαη εξσηήζεηο ηεξάξρεζεο αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο, H1: θχιν θαη εξσηήζεηο ηεξάξρεζεο εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο. Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0045 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο θχιν θαη εξσηήζεηο ηεξάξρεζεο είλαη εμαξηεκέλεο. Υ2 p-value 13,06 0, ,86 41,94 37, ,43 18,28 0 άλδξαο γπλαίθα θύλο 19,35 θαζόινπ ζπάληα κεξηθέο θνξέο πνιύ ζπρλά Όπσο θαη ζην πξνεγνχκελν δηάγξακκα γίλεηαη θαλεξφ πσο νη γπλαίθεο ρξεζηκνπνηνχλ πνιχ ζπρλά εξσηήζεηο ηεξάξρεζεο ζε πνζνζηφ 19,35%(n=18) ελψ νη άλδξεο ρξεζηκνπνηνχλ πνιχ ζπρλά ηηο εξσηήζεηο ηεξάξρεζεο ζε πνζνζηφ 0%(n=0). Δπνκέλσο θαη απηή ε θαηεγνξία εξσηήζεσλ δελ πξνηηκάηαη απφ ηνπο άλδξεο εθπαηδεπηηθνχο γηα ηελ δεκηνπξγία ηεζη αμηνιφγεζεο θαη πξνθαλψο ζεσξνχλ πσο άιιεο κνξθέο εξσηήζεσλ είλαη πην θαηάιιειεο γηα εξσηήζεηο εμεηάζεσλ. 69

70 ζςνδςαζμό διαθόπυν ηύπυν επυηήζευν Hν: θχιν θαη ζπλδπαζκφ ηχπσλ εξσηήζεσλ αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο θαη H1: θχιν θαη ζπλδπαζκφ ηχπσλ εξσηήζεσλ εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο είλαη νη ππνζέζεηο ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 γηα ηηο κεηαβιεηέο θχιν θαη ζπλδπαζκφ ηχπσλ εξσηήζεσλ. Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0335 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο θχιν θαη ζπλδπαζκφ ηχπσλ εξσηήζεσλ είλαη εμαξηεκέλεο. Υ2 p-value 8,70 0, , ,43 34,29 28,57 22,58 16,13 θαζόινπ ζπάληα κεξηθέο θνξέο πνιύ ζπρλά 10 5,71 5,38 0 άλδξαο γπλαίθα θύλο Οη γπλαίθεο ινηπφλ ζηελ πιεηνςεθία ηνπο επηιέγνπλ λα ρξεζηκνπνηήζνπλ ζπλδπαζκφ δηάθνξσλ ηχπσλ εξσηήζεσλ πνιχ ζπρλά(55,91%)(n=52), ελψ νη πεξηζζφηεξνη άλδξεο(34,29%) (n=12) ρξεζηκνπνηνχλ ην ζπλδπαζκφ δηαθφξσλ ηχπσλ εξσηήζεσλ κεξηθέο θνξέο. ηνλ έιεγρν αλεμαξηεζίαο ρ2 κε ππνζέζεηο, Hν: θχιν θαη θαηεπζπλφκελνο δηάινγνο αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο, H1: θχιν θαη θαηεπζπλφκελνο δηάινγνο εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο, απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0545 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε 70

71 καηεςθςνόμενορ διάλογορ δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο θχιν θαη θαηεπζπλφκελνο δηάινγνο είλαη εμαξηεκέλεο. Υ2 p-value 7,62 0, ,57 61, ,14 14,29 12,9 21,51 θαζόινπ ζπάληα κεξηθέο θνξέο πνιύ ζπρλά 10 4,3 0 άλδξαο γπλαίθα θύλο Ο θαηεπζπλφκελνο δηάινγνο είλαη ε κνξθή δηδαζθαιίαο πνπ επηιέγεηαη θαη απφ ηνπο άλδξεο θαη απφ ηηο γπλαίθεο, θαη ηνλ ρξεζηκνπνηνχλ πνιχ ζπρλά κε αληίζηνηρα πνζνζηά 48,57%(n=17) γηα ηνπο άλδξεο θαη 61,29%(n=57) γηα ηηο γπλαίθεο. Καη ηα δχν θχια ινηπφλ ζεσξνχλ πσο ε θαηαιιειφηεξε κνξθή δηδαζθαιίαο γηα ην κάζεκά ηνπο είλαη ν θαηεπζπλφκελνο δηάινγνο θαη κπνξνχλ λα αληεπεμέιζνπλ θαιχηεξα ζε απηή ηε κνξθή θαζψο θαη νη καζεηέο λα απνθνκίζνπλ πεξηζζφηεξα πξάγκαηα. Βέβαηα ηα ακέζσο επφκελα κεγαιχηεξα πνζνζηά(21,51%) (n=50) γηα ηηο γπλαίθεο δείρλνπλ φηη ρξεζηκνπνηνχλ ηνλ θαηεπζπλφκελν δηάινγν έζησ θαη κεξηθέο θνξέο, ελψ νη άλδξεο δελ ρξεζηκνπνηνχλ ηνλ δηάινγν πνηέ εθφζνλ ην ακέζσο κεγαιχηεξν πνζνζηφ ησλ θαζεγεηψλ (20%)(n=7) επέιεμε ηελ επηινγή θαζφινπ. 71

72 επανάλητη Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value= ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο θχιν θαη επαλάιεςε εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο είλαη εμαξηεκέλεο. Οη ππνζέζεηο ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο είλαη νη εμήο: Hν: θχιν θαη επαλάιεςε αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο, H1: θχιν θαη επαλάιεςε εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο. Υ2 p-value 8,07 0, ,29 53, ,71 11,83 34,41 δελ ππάξρεη ηεηξάδην λαη όρη 0 άλδξαο γπλαίθα θύλο Δάλ εμαηξέζνπκε ηα πνζνζηά(20%(n=7) γηα ηνπ άλδξεο, 11,83%(n=11) γηα ηηο γπλαίθεο) ηα νπνία αληηζηνηρνχλ ζηελ πεξίπησζε φπνπ δελ ππάξρεη ηεηξάδην ηνπ καζεηή γηα ην αληίζηνηρν κάζεκα, ην πςειφηεξν πνζνζηφ ησλ γπλαηθψλ (53,76%)(n=50), ζεσξεί πσο ην ηεηξάδην ηνπ καζεηή κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί γηα επαλάιεςε ηνπ καζήκαηνο πνπ δηδάρζεθε, ελψ ην πςειφηεξν πνζνζηφ ησλ αλδξψλ (54,29%)(n=19) δελ ζεσξνχλ ην ηεηξάδην ηνπ καζεηή σο ηθαλφ κέζσ γηα ηελ επαλάιεςε ηεο χιεο ηνπ καζήκαηνο. Ζ επφκελε κεηαβιεηή ζηελ νπνία έγηλε έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη ε ειηθία. Έηζη κε βάζε ηνλ έιεγρν θαη ηηο ππνζέζεηο αλεμαξηεζίαο, Hν: ειηθία θαη 72

73 διδακηικκή μεθοδολογία δηδαθηηθή κεζνδνινγία αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο, H1: ειηθία θαη δηδαθηηθή κεζνδνινγία εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο, απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p- value=0,0467 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο, ειηθία θαη δηδαθηηθή κεζνδνινγία, είλαη εμαξηεκέλεο. ρ2 p-value 3,95 0, , , ,44 34,29 λαη όρη ηλικία Αλάκεζα ζηηο δχν θαηεγνξίεο ειηθηψλ ησλ εξσηεζέλησλ θαζεγεηψλ νη θαζεγεηέο ηεο πξψηεο θαηεγνξίαο ειηθίαο κεηαμχ 21θαη 49 εηψλ θαίλεηαη πσο ελδηαθέξνληαη γηα ηελ επηκφξθσζε κε ζέκα ηε δηδαθηηθή κεζνδνινγία(48,28%) (n=28), αιιά θαη νη πην έκπεηξνη ζηε δηδαζθαιία θαζεγεηέο ηεο δεχηεξεο θαηεγνξίαο ησλ 50εηψλ θαη άλσ νη νπνίνη ζε πνζνζηφ 34,29%(n=24) ζέινπλ λα επηκνξθσζνχλ ζηελ δηδαθηηθή κεζνδνινγία ελψ ην 65,71%(n=46) φρη. έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2 Hν: ειηθία θαη νκαδηθή εξγαζία αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο H1: ειηθία θαη νκαδηθή εξγαζία εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value= ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο ειηθία θαη νκαδηθή εξγαζία είλαη εμαξηεκέλεο. 73

74 ομαδική επγαζία ρ2 p-value 10,31 0, ,38 41, ,97 29,31 10,34 31,43 22,86 4,69 θαζόινπ ζπάληα κεξηθέο θνξέο πνιύ ζπρλά ηλικία Ζ νκαδηθή εξγαζία σο κνξθή αμηνιφγεζεο δελ ζπλεζίδεηαη ζηα ειιεληθά ζρνιεία θαη ζπλήζσο είλαη ιίγεο νη πεξηπηψζεηο πνπ ν εθπαηδεπηηθφο επηιέγεη λα αμηνινγήζεη ηνπο καζεηέο ηνπ κε κηα νκαδηθή εξγαζία. Απηφ είλαη θαλεξφ θαη απφ ηηο απαληήζεηο ησλ θαζεγεηψλ πνπ ζπκπιήξσζαλ ην εξσηεκαηνιφγην θαζψο θαη νη δχν θαηεγνξίεο ειηθηψλ, δελ ρξεζηκνπνηνχλ θαζφινπ ηελ νκαδηθά εξγαζία κε πνζνζηφ 41,43%(n=29) (50+εηψλ) ή ηελ ρξεζηκνπνηνχλ ζπάληα ζε πνζνζηφ 41,38%(n=24) (21-49εηψλ). χκθσλα κε ηνλ έιεγρν αλεμαξηεζίαο ρ2 θαη ηηο ππνζέζεηο, Hν: ειηθία θαη ζπκπεξηθνξά ζηελ ηάμε αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο, H1: ειηθία θαη ζπκπεξηθνξά ζηελ ηάμε εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο, απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0008 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο ειηθία θαη ζπκπεξηθνξά ζηελ ηάμε είλαη εμαξηεκέλεο. 74

75 ζςμπεπιθοπά ζηην ηάξη Υ2 p-value 14,18 0, ,55 57, ,14 29,31 25,71 17,41 θαζόινπ κεξηθώο ζε κεγάιν βαζκό ηλικία Ζ ζπκπεξηθνξά ηνπ καζεηή ζηελ ηάμε είλαη έλα θξηηήξην αμηνιφγεζεο ηνπ καζεηή πνπ νη θαζεγεηέο ζπλήζσο δελ παξαδέρνληαη πσο ηνπο επεξεάδεη ζηελ βαζκνινγία ελψ ζπρλά ζε αξθεηέο πεξηπηψζεηο παίδεη θαζνξηζηηθφ ξφιν. Οη θαζεγεηέο πνπ ζπκκεηείραλ ζηελ έξεπλα ινηπφλ, ειηθίαο 50 εηψλ θαη άλσ ζε πνζνζηφ 57,14% (n=40)πηζηεχνπλ πσο δελ ζα πξέπεη λα αμηνινγείηαη ν καζεηήο θαζφινπ κε βάζε ηελ ζπκπεξηθνξά ηνπ ζηελ ηάμε, αιιά θαη νη θαζεγεηέο πνπ αληηζηνηρνχλ ζηηο ειηθίεο 21κε 49 εηψλ ζεσξνχλ ζε πνζνζηφ 46,55%(n=27) φηη ε ζπκπεξηθνξά ηνπ καζεηή ζηελ ηάμε πξέπεη λα αμηνινγείηαη κεξηθψο. έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2, ππνζέζεηο: Hν: ειηθία θαη ζπλδπαζκφ φισλ ησλ θξηηεξίσλ αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο H1: ειηθία θαη ζπλδπαζκφ φισλ ησλ θξηηεξίσλ εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο. Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0316 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο είλαη εμαξηεκέλεο. 75

76 ζςνδςαζμό όλυν ηυν κπιηηπίυν Υ2 p-value 6,91 0, , , ,97 40 θαζόινπ κεξηθώο ζε κεγάιν βαζκό 10 6,9 7, ηλικία Ο ζπλδπαζκφο ηεο γξαπηήο παξνπζίαο, ηεο πξνθνξηθήο παξνπζίαο, ηεο ζπκπεξηθνξάο ηνπ καζεηή ζηελ ηάμε, είλαη ηα θξηηήξηα κε βάζε ηα νπνία πξέπεη λα αμηνινγείηαη ν καζεηήο ζχκθσλα κε ηελ εξψηεζε ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ θαη απηή ηελ επηινγή επέιεμαλ ζε κεγαιχηεξν πνζνζηφ νη εξσηψκελνη θαη ζπγθεθξηκέλα νη θαζεγεηέο ειηθίαο 21 κε 49 εηψλ επέιεμαλ ηνλ ζπλδπαζκφ ζε πνζνζηφ 74,14% (n=43)θαη νη θαζεγεηέο ειηθίαο 50 εηψλ θαη άλσ ζε πνζνζηφ 52,86%(n=)37. έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2 Hν: ειηθία θαη ελδηάκεζε αμηνιφγεζε αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο H1: ειηθία θαη ελδηάκεζε αμηνιφγεζε εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο. Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0656 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο είλαη εμαξηεκέλεο. Υ2 p-value 7,21 0,

77 ενδιάμεζη αξιολόγηζη , ,62 32,76 21,43 5, ηλικία 28,57 θαζόινπ ζπάληα κεξηθέο θνξέο πνιύ ζπρλά ηελ εξψηεζε πνην είδνο αμηνιφγεζεο ηεο επίδνζεο ηνπ καζεηή ρξεζηκνπνηείηαη, νη απαληήζεηο ησλ θαζεγεηψλ φισλ ησλ ειηθηψλ θπκάλζεθαλ ζηα ίδηα επίπεδα θαη νη απαληήζεηο ηνπο ζε πνζνζηά είλαη παξφκνηεο. Βέβαηα ζε κεγαιχηεξν πνζνζηφ, 21,43%(n=15), δελ ρξεζηκνπνηνχλ θαζφινπ ηελ ελδηάκεζε αμηνιφγεζε νη θαζεγεηέο άλσ ησλ 50 εηψλ ζε ζρέζε κε ην κφιηο 8,62%(n=5) ησλ θαζεγεηψλ κηθξφηεξεο ειηθίαο πνπ δελ ηελ ρξεζηκνπνηνχλ θαζφινπ. έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2 Hν: ειηθία θαη ειεχζεξν δηάινγν αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο H1: ειηθία θαη ειεχζεξν δηάινγν εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο. Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0284 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο είλαη εμαξηεκέλεο. Υ2 p-value 9,07 0,

78 ελεύθεπορ διάλογορ ,66 31, ,57 24,14 18,97 17, ηλικία θαζόινπ ζπάληα κεξηθέο θνξέο πνιύ ζπρλά Οη λένη θαίλεηαη πσο ληψζνπλ φηη δελ είλαη θαη ηφζν ηθαλνί γηα λα θάλνπλ ην κάζεκα κε ηελ ηερληθή ηνπ ειεχζεξνπ δηάινγνπ θαη ηνλ ρξεζηκνπνηνχλ κεξηθέο θνξέο (39,66%)(n=) ελψ νη θαζεγεηέο 50 εηψλ θαη άλσ είηε δελ ηνλ ρξεζηκνπνηνχλ θαζφινπ ζε πνζνζηφ 31,43%(n=) είηε κεξηθέο θνξέο έσο πνιχ ζπρλά ζε πνζνζηά 28,57%(n=) θαη 30%(n=) αληίζηνηρα. έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2 Hν: ειηθία θαη κε βησκαηηθή αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο H1: ειηθία θαη κε βησκαηηθή εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο. Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0657 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο είλαη εμαξηεκέλεο. Υ2 p-value 7,20 0,

79 βιυμαηική , ,03 25,86 27,59 15,52 21,43 18,57 11,43 θαζόινπ ζπάληα κεξηθέο θνξέο πνιύ ζπρλά ηλικία Καη νη λεφηεξνη ειηθηαθά θαη νη κεγαιχηεξνη ρξεζηκνπνηνχλ ηε βησκαηηθή κνξθή δηδαζθαιίαο πνιχ ζπρλά ζε πνζνζηά πνιχ κηθξά δειαδή κφιηο 15,52%(n=9) θαη 11,43%(n=8) αληίζηνηρα ελψ ζε κεγαιχηεξν βαζκφ επέιεμαλ ηηο απαληήζεηο θαζφινπ κε πνζνζηφ 48,57%(n=34) γηα ηνπο κεγαιχηεξνπο θαη ζπάληα κε πνζνζηφ 31,03%(n=18) γηα ηνπο κηθξφηεξνπο. έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2 Hν: ειηθία θαη ρξήζε Ζ/Τ αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο H1: ειηθία θαη ρξήζε Ζ/Τ εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο. Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0049 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο είλαη εμαξηεκέλεο. Υ2 p-value 12,88 0,

80 σπήζη Η/Τ 70 64, ,76 24,1425,86 17,29 14,29 14,29 θαζόινπ ζπάληα κεξηθέο θνξέο πνιύ ζπρλά 10 7, ηλικία Ο ειεθηξνληθφο ππνινγηζηήο είλαη έλα κέζσ πνπ κπνξεί κέζσ ησλ δπλαηνηήησλ ηνπ λα βνεζήζεη ζηελ αξηηφηεξε δηεμαγσγή ηνπ καζήκαηνο ζηελ ηάμε θαζψο θαη λα βνεζήζεη ηνπο καζεηέο λα εμνηθεησζνχλ κε ηελ ηερλνινγία θαη ηα ζχγρξνλα κέζα εθκάζεζεο. Οη θαζεγεηέο ειηθίαο 50 εηψλ θαη άλσ δελ είλαη εμνηθεησκέλνη κε ηελ ρξήζε ειεθηξνληθψλ ππνινγηζηψλ γη απηφ θαη δελ ηνπο ρξεζηκνπνηνχλε θαζφινπ ζε αξθεηά πςειφ πνζνζηφ(64,29%) (n=45) ζε ζρέζε κε ην 32,76%(n=19) πνπ αληηζηνηρεί ζηνπο κηθξφηεξνπο ειηθηαθά θαζεγεηέο. έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2 Hν: ειηθία θαη project αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο H1: ειηθία θαη project εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0391 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο είλαη εμαξηεκέλεο. Υ2 p-value 8,36 0,

81 σπήζη projects ,72 42, ,71 θαζόινπ ,97 24,14 17,14 ζπάληα κεξηθέο θνξέο πνιύ ζπρλά 10 5,71 4, ηλικια Ζ αλάζεζε project ζηνπο καζεηέο είλαη θάηη αξθεηά δχζθνιν γηα ηνπο θαζεγεηέο θαη απηφ θαίλεηαη απφ ηηο απαληήζεηο ηνπο φπνπ θαη νη δχν θαηεγνξίεο ειηθηψλ κε πνζνζηφ κφιηο 5,71 θαη 4,29% απάληεζαλ πνιχ ζπρλά ελψ ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ ησλ ειηθηψλ 21 κε 49 εηψλ (42,86%) απάληεζε φηη ζπάληα αλαζέηεη projectο ζηνπο καζεηέο ηνπ, ζε ίδην πνζνζηφ (51,72%) νη θαζεγεηέο άλσ ησλ 50 εηψλ απάληεζαλ θαζφινπ. έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2 Hν: ειηθία θαη έιιεηςε ζσζηψλ θξηηεξίσλ αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο H1: ειηθία θαη έιιεηςε ζσζηψλ θξηηεξίσλ εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο. Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0904 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο είλαη εμαξηεκέλεο. Υ2 p-value 2,87 0,

82 έλλειτη ζυζηών κπιηηπίυν αξιολόγηζηρ ,31 20, ηλικία 90 λαη όρη Με αληίζηνηρα πνζνζηά θαη νη δχν ειηθηαθέο θαηεγνξίεο θαίλεηαη λα ζπκθσλνχλε ζην φηη ε έιιεηςε ζσζηψλ θξηηεξίσλ αμηνιφγεζεο ηεο επίδνζεο ηνπ καζεηή δελ απνηειεί αλαζηαιηηθφ παξάγνληα γηα κία πνιχπιεπξε αμηνιφγεζε ηεο καζεηηθήο επίδνζεο. έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2 Hν: ρξφληα ππεξεζίαο θαη γξαπηή εμέηαζε αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο H1: ρξφληα ππεξεζίαο θαη γξαπηή εμέηαζε εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο. Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0138 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο είλαη εμαξηεκέλεο Υ2 p-value 10,65 0,

83 γπαπηή εξέηαζη ,73 55, ,92 θαζόινπ ζπάληα ,87 17,46 κεξηθέο θνξέο πνιύ ζπρλά 10 7,94 4,62 3, σπόνια ςπηπεζίαρ Σα πνζνζηά πνπ απνηππψλνπλ ηελ επηινγή γξαπηή εμέηαζε ζηελ εξψηεζε πνηα κνξθή αμηνιφγεζεο ρξεζηκνπνηνχλ νη εξσηψκελνη είλαη παξφκνηα θαη ζηηο δχν θαηεγνξίεο εηψλ ππεξεζίαο, αιιά νη θαζεγεηέο πνπ ππεξεηνχλ πάλσ απφ 20 ρξφληα ρξεζηκνπνηνχλ ηε γξαπηή εμέηαζε πην ζπρλά ζε πςειφηεξν πνζνζηφ (36,92%) ζε ζρέζε κε ην 17,46% ησλ ππνινίπσλ. έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2 Hν: ρξφληα ππεξεζίαο θαη νκαδηθή εξγαζία αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο H1: ρξφληα ππεξεζίαο θαη νκαδηθή εξγαζία εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο. Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0572 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο είλαη εμαξηεκέλεο. Υ2 p-value 7,51 0,

84 ομαδική επγαζία , ,31 28,57 22,22 21,54 7,94 6, σπόνια ςπηπεζίαρ θαζόινπ ζπάληα κεξηθέο θνξέο πνιύ ζπρλά Ζ νκαδηθή εξγαζία σο κνξθή αμηνιφγεζεο δελ ρξεζηκνπνηείηαη πνιχ απφ θακία θαηεγνξία ζχκθσλα κε ην δηάγξακκα εθφζνλ νη εθπαηδεπηηθνί κε πάλσ απφ 20 ρξφληα ππεξεζίαο δειψλνπλ θαηεγνξεκαηηθά φηη ρξεζηκνπνηνχλ ηελ νκαδηθή εξγαζία θαζφινπ ζε πνζνζηφ 40% ελψ ζην ίδην πνζνζηφ 41,27% νη εθπαηδεπηηθνί κε ιηγφηεξα ρξφληα ππεξεζίαο δειψλνπλ πσο ζπάληα ηελ ρξεζηκνπνηνχλ επίζεο. έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2 Hν: ρξφληα ππεξεζίαο θαη ζπκπεξηθνξά ζηελ ηάμε αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο H1: ρξφληα ππεξεζίαο θαη ζπκπεξηθνξά ζηελ ηάμε εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο. Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0025 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο είλαη εμαξηεκέλεο. Υ2 p-value 12,00 0,

85 ζςμπεπιθοπά ζηην ηάξη 60 57, , ,14 29,31 25,71 17,41 θαζόινπ κεξηθώο ζε κεγάιν βαζκό ηλικία Ζ ζπκπεξηθνξά ζηελ ηάμε φπσο θαη ζε πξνεγνχκελν δηάγξακκα θαίλεηαη λα κελ ρξεζηκνπνηείηαη απφ ηνπο έκπεηξνπο θαζεγεηέο θαζφινπ ζε πνζνζηφ 57,14%, ελψ νη λεφηεξνη ζε απηφ ην επάγγεικα κε ιηγφηεξα ρξφληα ππεξεζίαο επεξεάδνληαη ζε κεγάιν βαζκφ ζε πνζνζηφ 29,31%. Ζ δηαθνξά εκπεηξίαο είλαη απηή πνπ δείρλεη ζηνπο θαζεγεηέο αμηνινγεηέο πνηνο είλαη ν ζσζηφηεξνο ηξφπνο αμηνιφγεζεο θαη πνηα ηα θαιχηεξα κέζα γηα λα επηηεπρζεί ε νξζφηεξε αμηνιφγεζε. έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2 Hν: ρξφληα ππεξεζίαο θαη αξρηθή αμηνιφγεζε αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο H1: ρξφληα ππεξεζίαο θαη αξρηθή αμηνιφγεζε εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο. Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0740 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο είλαη εμαξηεκέλεο. Υ2 p-value 6,93 0,

86 απσική αξιολόγηζη ,08 41,27 26,98 23,08 21,54 17,46 14,29 12, σπόνια ςπηπεζίαρ θαζόινπ ζπάληα κεξηθέο θνξέο πνιύ ζπρλά Οη έκπεηξνη θαζεγεηέο κε 20 ρξφληα ππεξεζίαο ζε ζρνιεία βξίζθνπλ ηελ αξρηθή αμηνιφγεζε αξθεηά ρξήζηκε θαη ηελ ρξεζηκνπνηνχλ ζε κεγάιν βαζκφ(43,08%) πνχ ζπρλά ζε ζρέζε κε ηνπο ιηγφηεξν έκπεηξνπο ζην ρψξν, πνπ ηε ρξεζηκνπνηνχλ κεξηθέο θνξέο ζε πνζνζηφ 41,27%. Ζ αξρηθή αμηνιφγεζε ε νπνία βνεζάεη ζηελ δηεξεχλεζε ησλ αλαγθψλ θαη ησλ ελδηαθεξφλησλ ησλ καζεηψλ κπνξεί λα νδεγήζεη ηνλ θαζεγεηή ζε δηαθνξεηηθνχο ηξφπνπο πξνζέγγηζεο θαη έηζη λα πεηχρεη θαιχηεξε απήρεζε ζηνπο καζεηέο νη νπνίνη έρνπλ δηαθνξεηηθά ελδηαθέξνληα θαη αληηιήςεηο ησλ πξαγκάησλ. έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2 Hν: ρξφληα ππεξεζίαο θαη ρξήζε Ζ/Τ αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο H1: ρξφληα ππεξεζίαο θαη ρξήζε Ζ/Τ εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο. Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0049 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο είλαη εμαξηεκέλεο. Υ2 p-value 12,90 0,

87 σπήζη Η/Τ 70 64, ,92 26,98 20,63 17,46 16,92 12,31 6,15 θαζόινπ ζπάληα κεξηθέο θνξέο πνιύ ζπρλά σπόνια ςπηπεζίαρ Όπσο θαη ζε πξνεγνχκελα δηαγξάκκαηα θαίλεηαη πσο νη θαζεγεηέο αλεμαξηήηνπ εκπεηξίαο, δελ είλαη εμνηθεησκέλνη ζηελ εξγαζία κε ηε βνήζεηα ηνπ ππνινγηζηή θαη γη απηφ ηνλ ρξεζηκνπνηνχλ ζε ειάρηζηεο πεξηπηψζεηο. Οη θαζεγεηέο βέβαηα πνπ είλαη πνιιά ρξφληα ζην ρψξν κε πςειφηεξν πνζνζηφ 64,02% ελψ νη λεφηεξνη θαη ίζσο πην εμνηθεησκέλνη ζε πνζνζηφ 34,92%. έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2 Hν: ρξφληα ππεξεζίαο κε ρξήζε ηεηξαδίνπ αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο H1: ρξφληα ππεξεζίαο κε ρξήζε ηεηξαδίνπ εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο. Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0698 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο είλαη εμαξηεκέλεο. Υ2 p-value 5,32 0,

88 πόζο ζςσνά σπηζιμοποιείηαι ηο ηεηπάδιο μαθηηή ,37 75,38 17,46 13,85 10,77 3, σπόνια ςπηπεζίαρ πνηέ επηιεθηηθά ζε θάζε ελόηεηα Ζ επηιεθηηθή ρξήζε ηνπ ηεηξαδίνπ ηνπ καζεηή βξίζθεη ζχκθσλεο θαη ηηο δχν θαηεγνξίεο θαζεγεηψλ ζχκθσλα κε ην παξαπάλσ δηάγξακκα θαη κε αληίζηνηρα πνζνζηά ζπκθσλνχλ φηη ην ηεηξάδην πξέπεη λα ρξεζηκνπνηείηαη επηιεθηηθά 75,38% θαη 79,37% αληίζηνηρα γηα ηνπο έκπεηξνπο θαζεγεηέο θαη ηνπο ιηγφηεξν έκπεηξνπο θαζεγεηέο. έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2 Hν: ρξφληα ππεξεζίαο κε projects αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο H1: ρξφληα ππεξεζίαο κε projects εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο. Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0543 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο είλαη εμαξηεκέλεο. Υ2 p-value 7,63 0,

89 σπήζη projects ,72 42, ,71 θαζόινπ ,97 24,14 17,14 ζπάληα κεξηθέο θνξέο πνιύ ζπρλά ,71 4, ηλικια Οη λεφηεξνη ζην ρψξν ηεο εθπαίδεπζεο είλαη πην δεθηηθνί ζηελ ρξήζε νκαδηθψλ εξγαζηψλ (projects). έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2 Hν: ρξφληα ππεξεζίαο κε απηελέξγεηα αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο H1: ρξφληα ππεξεζίαο κε απηελέξγεηα εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο. Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0028 ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο είλαη εμαξηεκέλεο. Υ2 p-value 21,79 0,

90 αςηενέπγεια ,4 24,62 23,08 23,08 15,87 13,85 12,7 12,7 11,11 11,11 6,35 6,15 6,15 4,76 3, σπόνια ςπηπεζίαρ Ζ απηελέξγεηα είλαη κηα πιεπξά αλάπηπμεο ηνπ καζεηή ε νπνία ζχκθσλα κε ηνπο εξσηεζέληεο δελ είλαη θαη ηφζν ζεκαληηθή ψζηε λα αμηνινγείηαη θαη ζπγθεθξηκέλα νη θαζεγεηέο άλσ ησλ 20 εηψλ εξγαζίαο ζηελ εθπαίδεπζε έρνπλ θαηαηάμεη ηελ απηελέξγεηα ζηηο ζέζεηο 2 ε, 3 ε θαη 4 ε κε ηα κεγαιχηεξα πνζνζηά ελψ νη λεφηεξνη ζηελ εθπαίδεπζε ζεσξνχλ ηελ απηελέξγεηα σο ηελ ιίγν ζεκαληηθή ζηελ 5 ε ζέζε. έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2 Hν: ρξφληα ππεξεζίαο κε ςπρνζπλαηζζεκαηηθή σξηκφηεηα αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο H1: ρξφληα ππεξεζίαο κε ςπρνζπλαηζζεκαηηθή σξηκφηεηα εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο. Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0889 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο είλαη εμαξηεκέλεο. Υ2 p-value 12,37 0,

91 τςσοζςναιζθημαηική υπιμόηηηα ,63 19,05 15,87 12,7 9,52 7,94 7,94 6,35 26,15 23,08 10,77 10,77 10,77 7,69 6,15 4, σπόνια ςπηπεζίαρ Δπίζεο ηελ ςπρνζπλαηζζεκαηηθή σξηκφηεηα νη εξσηψκελνη ηελ θαηαηάζζνπλ ζε ρακειέο κε ζεηξά ζεκαληηθφηεηαο ζέζεηο θαη ζπγθεθξηκέλα κε πνζνζηφ 26,1% ζηελ 6 ε ζέζε νη θαζεγεηέο ηεο θαηεγνξίαο ησλ 20 θαη άλσ ρξφλσλ ππεξεζίαο θαη κε πνζνζηφ 20,63% ζηελ 7 ε ζέζε νη θαζεγεηέο ηηο άιιεο θαηεγνξίαο, θάησ ησλ 20 ρξφλσλ ππεξεζίαο. έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2 Hν: εηδηθφηεηα θαη γξαπηή εμέηαζε αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο H1: εηδηθφηεηα θαη γξαπηή εμέηαζε εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο. Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0002 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο εηδηθφηεηα θαη γξαπηή εμέηαζε είλαη εμαξηεκέλεο. Υ2 p-value 26,90 0,

92 Σε γξαπηή εμέηαζε ηε ρξεζηκνπνηνχλε πνιχ ζπρλά κε ηα κεγαιχηεξα πνζνζηά φιεο νη θαηεγνξίεο ησλ θαζεγεηψλ ηεο έξεπλαο θαη ζπγθεθξηκέλα νη θηιφινγνη/ζενιφγνη κε πνζνζηφ 58,18% (ε=32), νη καζεκαηηθνί/ θπζηθνί/ρεκηθνί/βηνιφγνη κε πνζνζηφ 65,07%(ε=10) θαη νη ινηπέο εηδηθφηεηεο κε πνζνζηφ 52,27%(ε=23). απηφ είλαη θπζηθφ δηφηη νη γξαπηέο εμεηάζεηο είλαη έλαο ηξφπνο ππνρξεσηηθήο εμέηαζεο γηα ηελ αμηνιφγεζε ησλ καζεηψλ. έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2 Hν: εηδηθφηεηα θαη ζπκπεξηθνξά ζηελ ηάμε αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο H1: εηδηθφηεηα θαη ζπκπεξηθνξά ζηελ ηάμε εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο. Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0629 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο είλαη εμαξηεκέλεο. Υ2 p-value 8,93 0,

93 Οη θηιφινγνη δελ επεξεάδνληαη θαζφινπ απφ ηε ζπκπεξηθνξά ησλ καζεηψλ ζηελ ηάμε κε πνζνζηφ 43,64%(ε=24) φπσο θαη νη καζεκαηηθνί κε πνζνζηφ 62,07%(ε=18) ελψ νη ινηπέο εηδηθφηεηεο επεξεάδνληαη κεξηθψο απφ ηελ ζπκπεξηθνξά πνπ ζεκαίλεη πσο ε ζπκπεξηθνξά ησλ καζεηψλ ζε απηά ηα καζήκαηα ίζσο αιιάδεη, ιφγσ ηεο λννηξνπίαο ησλ ζνβαξψλ θαη ησλ κε ζνβαξψλ καζεκάησλ ζηα νπνία νη καζεηέο δίλνπλ αλάινγε ζεκαζία θαη βαξχηεηα. έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2 Hν: εηδηθφηεηα θαη νκαδηθή εξγαζία αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο H1: εηδηθφηεηα θαη νκαδηθή εξγαζία εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο. Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0334 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο είλαη εμαξηεκέλεο. Υ2 p-value 13,68 0,

94 Οη νκαδηθέο εξγαζίεο θαη ε ζπρλφηεηα ρξήζεο ηνπο δηαθνξνπνηνχληαη αλάινγα κε ηηο εηδηθφηεηεο ησλ θαζεγεηψλ. Οη θηιφινγνη ινηπφλ ζπάληα αλαζέηνπλ νκαδηθέο εξγαζίεο ζηνπο καζεηέο ηνπο ζε πνζνζηφ 36,36%(ε=20), νη καζεκαηηθνί δελ αλαζέηνπλ θαζφινπ ηέηνηεο εξγαζίεο ζηνπο καζεηέο ζε πνζνζηφ 55,17%(ε=16) θαη νη ινηπέο εηδηθφηεηεο κεξηθέο θνξέο ρξεζηκνπνηνχλ ηηο νκαδηθέο εξγαζίεο σο κνξθή αμηνιφγεζεο ζε πνζνζηφ 36,36%(ε=16) έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2 Hν: εηδηθφηεηα θαη ζπλδπαζκφ φισλ αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο H1: εηδηθφηεηα θαη ζπλδπαζκφ φισλ εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο. Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0621 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο είλαη εμαξηεκέλεο Υ2 p-value 8,96 0,

95 Ζ γξαπηή παξνπζία, ε πξνθνξηθή παξνπζία, θαη ε ζπκπεξηθνξά ζηελ ηάμε ζε ζπλδπαζκφ είλαη ηα θξηηήξηα κε ηα νπνία πξέπεη λα αμηνινγείηαη ν καζεηήο ζχκθσλα κε ηνπο θηιφινγνπο/ ζξεζθεπηηθνχο θαη ηνπο θαζεγεηέο ησλ ινηπψλ εηδηθνηήησλ ζε κεγάιν βαζκφ κε αληίζηνηρα πνζνζηά 60%(ε=33) θαη 77,27%(ε=34). Οη καζεκαηηθνί/ θπζηθνρεκηθνί ζε πνζνζηφ 48,28%(ε=14) δηαθσλνχλ θαη ζεσξνχλ πσο ν καζεηήο δελ πξέπεη λα αμηνινγείηαη θαζφινπ ζε ζπλδπαζκφ φισλ ησλ θξηηεξίσλ. έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2 Hν: εηδηθφηεηα θαη ελδηάκεζε αμηνιφγεζε αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο H1: εηδηθφηεηα θαη ελδηάκεζε αμηνιφγεζε εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο. Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0504 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο είλαη εμαξηεκέλεο. Υ2 p-value 12,57 0,

96 Σα κεγαιχηεξα πνζνζηά θάζε θαηεγνξίαο ηνπ παξαπάλσ δηαγξάκκαηνο δείρλνπλ πσο νη θαζεγεηέο φισλ ησλ εηδηθνηήησλ ζπκθσλνχλ ζην φηη ε ελδηάκεζε αμηνιφγεζε απνηειεί έλα πνιχ ζεκαληηθφ εξγαιείν ηεο δηδαζθαιίαο κε ζηφρν ηελ αλαηξνθνδφηεζή ηεο κε επηπιένλ ζηνηρεία πνπ ζα βνεζήζνπλ ζηελ θαιχηεξε κεηάδνζε ηεο γλψζεο πξνο ηνπο καζεηέο. έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2 Hν: εηδηθφηεηα θαη ηειηθή αμηνιφγεζε αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο H1: εηδηθφηεηα θαη ηειηθή αμηνιφγεζε εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο. Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0801 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο είλαη εμαξηεκέλεο. Υ2 p-value 11,28 0,

97 Δπίζεο ε ηειηθή αμηνιφγεζε είλαη έλα αλαγθαίν κέζν αμηνιφγεζεο ηεο επίδνζεο ησλ καζεηψλ πνπ ρξεζηκνπνηείηαη πνιχ ζπρλά απφ φιεο ηηο εηδηθφηεηεο κε ηα κεγαιχηεξα πνζνζηά. έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2 Hν: εηδηθφηεηα θαη εξσηήζεηο αλάπηπμεο αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο H1: εηδηθφηεηα θαη εξσηήζεηο αλάπηπμεο εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο. Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0072 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο είλαη εμαξηεκέλεο. Υ2 p-value 17,62 0,

98 Οη εξσηήζεηο αλάπηπμεο πξνηηκνχληαη ζε κεγαιχηεξα πνζνζηά 52,73%(ε=29) θαη 41,38%(ε=12) αληίζηνηρα απφ ηνπο θηιφινγνπο θαη ηνπο θαζεγεηέο ησλ ζεηηθψλ επηζηεκψλ πνιχ ζπρλά, αιιά νη θαζεγεηέο ησλ ππφινηπσλ εηδηθνηήησλ ζε πνζνζηφ 40,91% (ε=18) ρξεζηκνπνηνχλ ηηο εξσηήζεηο αλάπηπμεο κεξηθέο θνξέο θαη φρη πάληα γηα λα αμηνινγήζνπλ ηελ επίδνζε ησλ καζεηψλ ηνπο. έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2 Hν: εηδηθφηεηα θαη εξσηήζεηο ζπκπιήξσζεο αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο H1: εηδηθφηεηα θαη εξσηήζεηο ζπκπιήξσζεο εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο. Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0024 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο είλαη εμαξηεκέλεο. Υ2 p-value 20,38 0,

99 Οη θαζεγεηέο ησλ ινηπψλ εηδηθνηήησλ φπσο νη θαζεγεηέο μέλσλ γισζζψλ ρξεζηκνπνηνχλ πνιχ ζπρλά[40,91%(ε=18)] ηηο εξσηήζεηο ζπκπιήξσζεο θελνχ ζε ζρέζε κε ηνπο θαζεγεηέο ησλ ζεσξεηηθψλ επηζηεκψλ πνπ ηηο ρξεζηκνπνηνχλ κεξηθέο θνξέο ζε πνζνζηφ 41,82%(ε=23) θαη ηνπο θαζεγεηέο ησλ ζεηηθψλ επηζηεκψλ δελ ηηο βξίζθνπλ ρξήζηκεο απηνχ ηνπ ηχπνπ ηηο εξσηήζεηο θαη δελ ηηο ρξεζηκνπνηνχλ θαζφινπ ζε πνζνζηφ 34,48%(ε=10). έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2 κε ππνζέζεηο αλεμαξηεζίαο, Hν: εηδηθφηεηα θαη εξσηήζεηο πνιιαπιήο αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο H1: εηδηθφηεηα θαη εξσηήζεηο πνιιαπιήο εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο. Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0480 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο είλαη εμαξηεκέλεο. Υ2 p-value 12,70 0,

100 Οη θηιφινγνη κεξηθέο θνξέο ζε πνζνζηφ 32,73%(ε=18) ρξεζηκνπνηνχλ ηηο εξσηήζεηο πνιιαπιήο επηινγήο γηα ηελ αμηνιφγεζε ηεο επίδνζεο ησλ καζεηψλ ηνπο ελψ νη θαζεγεηέο ησλ ππφινηπσλ εηδηθνηήησλ ηηο αμηνπνηνχλ πνιχ ζπρλά κε αληίζηνηρα πνζνζηά 37,93%(ε=11) γηα ηνπο καζεκαηηθνχο θαη 52,27%(ε=23). έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2 Hν: εηδηθφηεηα θαη δηάιεμε αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο H1: εηδηθφηεηα θαη δηάιεμε εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο. Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0140 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο είλαη εμαξηεκέλεο. Υ2 p-value 15,96 0,

101 Ζ δηάιεμε είλαη κηα κνξθή δηδαζθαιίαο ε νπνία ηηο πεξηζζφηεξεο θνξέο δελ έρεη κεγάιε απήρεζε ζηνπο καζεηέο γηαηί ηνπο θνπξάδεη θαη γηαηί δελ ζπκκεηέρνπλ ελεξγά θαη ζχκθσλα κε ηηο απαληήζεηο νη θαζεγεηέο ηελ απνθεχγνπλ. πγθεθξηκέλα νη θηιφινγνη νπνίνη έρνπλ ζεσξεηηθά καζήκαηα ζηελ πιεηνςεθία ηνπο ρξεζηκνπνηνχλ ηελ δηάιεμε κεξηθέο θνξέο ζε πνζνζηφ 40%(ε=22), νη θαζεγεηέο ησλ εηδηθνηήησλ φπσο ηεο νηθηαθήο νηθνλνκίαο ηελ ρξεζηκνπνηνχλ ζπάληα ζε πνζνζηφ 29,55%(ε=13) θαη νη θαζεγεηέο ησλ πξαθηηθψλ ζα ιέγακε καζεκάησλ δελ ηελ ρξεζηκνπνηνχλ θαζφινπ ζε πνζνζηφ 48,28%(ε=14). έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2 Hν: εηδηθφηεηα θαη θαηεπζπλφκελνο δηάινγνο αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο H1: εηδηθφηεηα θαη θαηεπζπλφκελνο δηάινγνο εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο. Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0160 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο είλαη εμαξηεκέλεο. Υ2 p-value 15,62 0,

102 Ο θαηεπζπλφκελνο δηάινγνο φπνπ είλαη ε κνξθή δηδαζθαιίαο ε νπνία απαηηεί αξθεηή πξνεηνηκαζία απφ ηε κεξηά ηνπ θαζεγεηή γηα λα επηηεπρζεί θαη πινπνηείηαη κέζσ ηεο ππνβνιήο ζπγθεθξηκέλσλ εξσηήζεσλ πξνο ηνπο καζεηέο κε ζηφρν ηελ εθκαίεπζε ζπγθεθξηκέλσλ απαληήζεσλ βξίζθεη ζχκθσλνπο ηνπο θαζεγεηέο θαη φινη ηνλ ρξεζηκνπνηνχλ πνιχ ζπρλά. Ζ επηινγή πνιχ ζπρλά αληηζηνηρεί ζε φιεο ηηο θαηεγνξίεο ζηα πςειφηεξα πνζνζηά. έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2 Hν: εηδηθφηεηα θαη ειεχζεξνο δηάινγνο αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο H1: εηδηθφηεηα θαη ειεχζεξνο δηάινγνο εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο. Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0779 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο είλαη εμαξηεκέλεο. Υ2 p-value 11,36 0,

103 Ο ειεχζεξνο δηάινγνο είλαη επίζεο κία κνξθή δηδαζθαιίαο ε νπνία απαηηεί αξθεηή εμάζθεζε θαη εκπεηξία απφ ηνπο θαζεγεηέο ψζηε λα έρεη ηα επηζπκεηά απνηειέζκαηα. Δπίζεο ν ειεχζεξνο δηάινγνο φπσο απνδεηθλχεη ην δηάγξακκα ρξεζηκνπνηείηαη απφ θαζεγεηέο νη νπνίνη ίζσο ζηα καζήκαηά ηνπο έρνπλ πεξηζζφηεξν ειεχζεξν ρξφλν θαη νη καζεηέο είλαη πην ραιαξνί. Γη απηφ νη θαζεγεηέο ησλ καζεκαηηθψλ δελ ηε ρξεζηκνπνηνχλ θαζφινπ ζε πνζνζηφ 37,93%(ε=11), νη θηιφινγνη κεξηθέο θνξέο ζε πνζνζηφ 30,91%(ε=17) θαη νη θαζεγεηέο ησλ ππφινηπσλ εηδηθνηήησλ επίζεο κεξηθέο θνξέο ζε πνζνζηφ 50%(ε=22). έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2 Hν: εηδηθφηεηα θαη Οκαδνζπλεξγαηηθή αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο H1: εηδηθφηεηα θαη Οκαδνζπλεξγαηηθή εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο. Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0794 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο είλαη εμαξηεκέλεο. 103

104 θηιόινγνο/ζενιόγνο καζεκαηηθόο/θπζηθν ρεκηθόο/βηνιόγνο ινηπέο εηδηθόηεηεο ομαδοζςνεπγαηικ Υ2 p-value 11,30 0, ,91 21,82 25,45 21,82 41,38 24,14 20,69 13,73 15,91 15,91 36,36 31,82 θαζόινπ ζπάληα κεξηθέο θνξέο πνιύ ζπρλά ειδικόηηηα Οη θαζεγεηέο ησλ εηδηθνηήησλ ηεο ηξίηεο θαηεγνξίαο ζχκθσλα κε ηα δηάγξακκα θαη γεληθφηεξα θαίλεηαη πσο είλαη πην δεθηηθνί ζε ελαιιαθηηθνχο ηξφπνπο δηδαζθαιίαο θαη ρξεζηκνπνηνχλ ηελ Οκαδνζπλεξγαηηθή κεξηθέο θνξέο ζε πνζνζηφ 36,36%(ε=16) ελψ νη θαζεγεηέο ησλ άιισλ δχν θαηεγνξηψλ είηε δελ ηε ρξεζηκνπνηνχλ θαζφινπ[41,38%(ε=12)], είηε ηε ρξεζηκνπνηνχλ ζπάληα[30,91%(ε=17). έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2 Hν: εηδηθφηεηα θαη βησκαηηθή αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο H1: εηδηθφηεηα θαη βησκαηηθή εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο. Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0279 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο είλαη εμαξηεκέλεο. 104

105 Υ2 p-value 14,16 0,0279 Ζ βησκαηηθή είλαη κηα κέζνδνο ε νπνία δελ ρξεζηκνπνηείηαη απφ ηνπο θαζεγεηέο ηεο έξεπλαο θαζψο ηα πνζνζηά πνπ αληηζηνηρνχλ ζε πνιχ ζπρλή ρξήζε είλαη πνιχ κηθξά ζε ζρέζε κε ηα πνζνζηά πνπ αληηζηνηρνχλ ζε ζπάληα ρξήζε ή θαη θαζφινπ. έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2 Hν: εηδηθφηεηα θαη ρξήζε Ζ/Τ αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο H1: εηδηθφηεηα θαη ρξήζε Ζ/Τ εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο. Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0231 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο είλαη εμαξηεκέλεο. Υ2 p-value 14,66 0,

106 θηιόινγνο/ζενιόγν ο καζεκαηηθόο/θπζηθ νρεκηθόο/βηνιόγνο ινηπέο εηδηθόηεηεο σπήζη Η/Τ ,36 58,62 36,36 21, ,69 22,73 22,73 18,18 13,79 6,9 1,82 θαζόινπ ζπάληα κεξηθέο θνξέο πνιύ ζπρλά ειδικόηηηα Ζ ρξήζε ηνπ ππνινγηζηή είλαη αξθεηά δχζθνιε κε ηα ζεκεξηλά δεδνκέλα ζηα ζρνιεία, ιφγσ ηεο ππνδνκήο αιιά θαη ηεο αλάινγεο εθπαίδεπζεο ησλ εθπαηδεπηηθψλ. Γη απηφ θαη νη θαζεγεηέο νη νπνίνη ρξεζηκνπνηνχλ ηνπο ππνινγηζηέο πνιχ ζπρλά ζην κάζεκά ηνπο είλαη ιίγε αλάινγα κε ηελ εηδηθφηεηα. Γειαδή νη θηιφινγνη ζε πνζνζηφ 1,82%(ε=1), νη καζεκαηηθνί ζε πνζνζηφ 13,79%(ε=4 ) θαη ε άιιε θαηεγνξία θαζεγεηψλ ζε πνζνζηφ 22,73%(ε=10). έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2 Hν: εηδηθφηεηα θαη ηεηξάδην καζεηή αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο H1: εηδηθφηεηα θαη ηεηξάδην καζεηή εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο. Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0520 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο είλαη εμαξηεκέλεο. Υ2 p-value 5,91 0,

107 Δίλαη θαλεξφ πσο ζηελ πιεηνςεθία ηνπο ζηα πεξηζζφηεξα καζήκαηα ππάξρεη ηεηξάδην ηνπ καζεηή ην νπνίν θαη κε βάζε ηελ επφκελε ζπζρέηηζε νη θαζεγεηέο ηα ρξεζηκνπνηνχλ ζε πνζνζηά αξθεηά πςειά. έιεγρνο αλεμαξηεζίαο ρ2 Hν: εηδηθφηεηα θαη ρξήζε ηεηξαδίνπ αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο H1: εηδηθφηεηα θαη ρξήζε ηεηξαδίνπ εμαξηεκέλεο κεηαβιεηέο. Απνξξίπηνπκε ηελ Hν επεηδή ην p-value=0,0682 ηνπ ειέγρνπ αλεμαξηεζίαο ρ2 είλαη κηθξφηεξν ηνπ α, φπνπ α=0,05 θαη ζε απηή ηε πεξίπησζε δέρνκαη ηελ H1, δειαδή νη δχν κεηαβιεηέο είλαη εμαξηεκέλεο. Υ2 p-value 8,73 0,