ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

Transcript

1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: «ΑΠΟΔΟΧΗ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΩΝ BLOGS: ΟΙ ΡΟΛΟΙ ΤΗΣ ΑΠΟΔΟΧΗΣ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ, ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΠΙΡΡΟΗΣ ΚΑΙ ΤΟ ΚΙΝΗΤΡΟ ΔΙΑΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ» ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ: ΜΑΔΥΤΙΝΟΣ Ι. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ: ΠΙΡΚΑΣ ΧΡΗΣΤΟΣ Α.Ε.Μ.: 4487 ΚΑΒΑΛΑ 2011

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ - ΕΙΣΑΓΩΓΗ...σελ Στόχος και σκοπός της έρευνας......σελ Περιγραφή Κεφαλαίων...σελ. 4 2 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ...σελ Εισαγωγή... σελ Βασικές Έννοιες...σελ Παρουσίαση Αποτελεσμάτων άλλων ερευνών...σελ Έρευνες σχετικά με τις Πεποιθήσεις της Αποδοχής της Τεχνολογίας...σελ Έρευνες σχετικά με τις Πεποιθήσεις της Εξάπλωσης της Γνώσης...σελ Έρευνες σχετικά με τις Προοπτικές της Κοινωνικής Επιρροής...σελ Έρευνες σχετικά με την Αποδοχή της Τεχνολογίας των Hsu και Lin (2008)...σελ Έρευνες σχετικά με το Κίνητρο διανομής της γνώσης των Hsu και Lin (2008)...σελ Έρευνες σχετικά με τους Παράγοντες της Κοινωνικής Επιρροής των Hsu και Lin (2008)...σελ Μοντέλο σελ Οι Υποθέσεις και οι Ερωτήσεις της έρευνας των Hsu και Lin (2008)......σελ Χρήση και Επιρροή των blogs από τους πολίτες και τις επιχειρήσεις...σελ Έρευνα για την συμπεριφορά των bloggers στην Ελληνική κοινωνία...σελ Κοινωνική Δικτύωση και Επιρροή των blogs στο διαδίκτυο...σελ Ανακεφαλαίωση...σελ ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ...σελ Εισαγωγή...σελ Παρουσίαση Μεθοδολογίας...σελ. 27 ΠΙΝΑΚΑΣ 1 Δειμογραφικο Προφίλ...σελ Ανάλυση των Υποθέσεων...σελ Υποθέσεις του παράγοντα της Αποδοχής της Χρήσης της Τεχνολογίας...σελ Υποθέσεις του παράγοντα του Κινήτρου Διανομής της Γνώσης...σελ Υποθέσεις του παράγοντα της Κοινωνικής Επιρροής...σελ Αναφορά και Σχολιασμός του άρθρου των Hsu και Lin (2008), ως προς την Μεθοδολογία και τα Αποτελέσματα...σελ Διεξαγωγή των Αποτελεσμάτων της Έρευνας...σελ Ανακεφαλαίωση...σελ ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΜΠΕΙΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ...σελ Εισαγωγή...σελ Περιγραφικά Στατιστικά Στοιχεία...σελ Παραγοντική Ανάλυση...σελ Πολλαπλή Γραμμική Παλινδρόμηση...σελ Αποτελέσματατης έρευνας των Hsu και Lin (2008)...σελ Ανακεφαλαίωση...σελ ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ / ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ...σελ Συμπεράσματα Έρευνας...σελ Προτάσεις...σελ Περιορισμοί (Limitations)... σελ. 58 Ερωτηματολογιο...σελ Βιβλιογραφια...σελ

3 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Ο - ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στη σημερινή εποχή, υπάρχει μία αύξηση της δημοτικότητας και της χρησιμότητας των Weblogs (Rainie, 2005), γνωστά επίσης ως blogs, ως προς την ενημέρωση του κοινωνικού συνόλου μέσω του διαδικτύου (online internet), όσον αφορά τα διάφορα θέματα που απασχολούν μια κοινωνία. Η ανάπτυξη των blogs στο διαδίκτυο έγινε με κάποιο σταδιακό τρόπο. Αρχικά τα blogs αποτελούσαν ένα μέσο γραφής στο διαδίκτυο (online), όπου βοηθούσε τους χρήστες του να παρακολουθούν και να διαχειρίζονται τα προσωπικά τους αρχεία και δεδομένα στον διαδικτυακό χώρο. Στη συνέχεια, τα blogs μετατράπηκαν γρήγορα σε ένα πολύ σημαντικό και χρήσιμο εργαλείο πληροφόρησης της διαδικτυακής κουλτούρας (Hsu και Lin, 2008). Τα θέματα που επιλέγονται και θίγονται μέσα από την δραστηριότητα των blogs, με σκοπό να δημοσιευθούν στο ευρύτερο κοινό (από τους bloggers), μπορεί να αφορούν οποιοδήποτε κοινωνικό στρώμα. Με την επιλογή ενός θέματος με δημοφιλές περιεχόμενο, ένας blog χρήστης μπορεί να προσελκύσει τεράστιο ενδιαφέρον από αναγνώστες, διαφόρων κοινωνικών στρωμάτων, και να ασκήσει μεγάλη επιρροή σε μία κοινωνία. Διάσημα τέτοια παραδείγματα περιλαμβάνουν «Πόλεμος ενάντια στη Τρομοκρατία» μετά από τις επιθέσεις της 11 ης Σεπτεμβρίου 2001, «η πτώση του Trent Lott», «οι αντιπαραθέσεις του πολέμου στο Ιράκ», «οι αμερικανικές προεδρικές εκλογές του 2004», κ.λπ. (JuiceeNewsDaily, 2005). Γι αυτόν το λόγο δίνεται η δυνατότητα στους αναγνώστες blog να ενημερώνονται και να συζητούν στο διαδίκτυο τα θέματα τα οποία τους απασχολούν και τους προβληματίζουν, δίνοντας τους έτσι την δυνατότητα της επιλογής και μετατρέποντας την δραστηριότητα των blogs σε ένα μέσο διανομής πληροφοριών, με οικοδεσπότες τους bloggers, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για την δημιουργία και διατήρηση ενός blog (Hsu και Lin, 2008). Η όσον δυνατόν καλύτερη υποστήριξη και διατήρηση ενός καλά ενημερωμένου και ενεργού blog προϋποθέτει και απαιτεί πολλή προσπάθεια, όχι μόνο από τον blogger, που είναι υπεύθυνος για το περιεχόμενο του blog, αλλά και από τους blog αναγνώστες, με την όσον δυνατόν συχνότερη επίσκεψη και αλληλεπίδραση τους στα ίδια τα blogs. Πολλά blogs έχουν εγκαταλειφθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα μετά από την λειτουργία τους (Arnold, 2007), με δυνατό παράδειγμα να αποτελεί το γεγονός ότι από το Perseus (στατιστική ιστοσελίδα του διαδικτύου) διαπιστώθηκε ότι το 66% των blogs δεν είχε ενημερωθεί για δύο μήνες (Henning, 2007). Σαν δραστηριότητα επίσης, καταθέτονται οι προσωπικές απόψεις και εκτιμήσεις των Hsu και Lin (2008), για το περιεχόμενο ενός blog, από τους bloggers, οι οποίοι, από 2

4 μελέτες που έχουν διεξαχθεί, προκύπτει ότι οι περισσότεροι αναγνώστες και δημιουργοί των blogs είναι νεαροί χρήστες, καθώς επίσης και οικονομικά εύποροι άντρες με μεγάλη διάρκεια παραμονής στο διαδίκτυο (Jupiter Reasearch, 2005) και πιστοί online αγοραστές (Figueredo, 2005). Επιπλέον, η προσέλκυση αναγνωστών blog αποτέλεσε έναν ακόμα δυσκολότερο στόχο για τον λόγο του ότι, κατά μέσον όρο ένας αναγνώστης blog αναλώνει λιγότερο από δύο λεπτά διαβάζοντας ένα blog (Bonhoeffer, 2003) με αποτέλεσμα, η μελέτη να είχε ως επίκεντρο της έρευνας, τον λόγο για τον οποίο συμμετείχαν στα blog οι συμμετέχοντες (bloggers και αναγνώστες). Λόγω της όλης αυτής αύξησης της δημοτικότητας των blogs τα τελευταία χρόνια και των πληροφοριών που παρέχονται από τους bloggers, η όλη αυτή δραστηριότητα δείχνει να έχει επιρροή και σε διάφορους άλλους τομείς, όπως για παράδειγμα αυτούς της κερδοφορίας των επιχειρήσεων ή των οργανώσεων, οπού τα blogs από μέσο πληροφόρησης μετατρέπονται σε μέσο διαφήμισης και προώθησης, μέσω του διαδικτύου, προϊόντων και υπηρεσιών με σκοπό την προσέλκυση πιθανών πελατών και το οικονομικό κέρδος. Bασικό κίνητρο της έρευνας, η οποία θα πραγματοποιηθεί μέσω της εργασίας αυτής, αποτελεί το γεγονός ότι παρ όλα όσα αναφέρονται παραπάνω, λίγα είναι αυτά τα οποία έχουν δημοσιευθεί σχετικά με τα κίνητρα που παρακινούν τους ανθρώπους να συμμετέχουν σ αυτές τις blog δραστηριότητες, είτε αυτοί είναι χρήστες είτε είναι αναγνώστες (Hsu και Lin, 2008). 1.1 Στόχος και σκοπός της έρευνας Στόχος της συγκεκριμένης εργασίας είναι η διερεύνηση, μέσα από τις κατάλληλες μεθόδους και μετρήσεις, των κινήτρων που συμβάλλουν στη ανάπτυξη της χρήσης των blogs από τους διάφορους blog χρήστες και αναγνώστες. Σκοπός της έρευνας είναι η καλύτερη δυνατή κατανόηση της συμπεριφοράς αυτών των συμμετεχόντων (bloggers και αναγνώστες), όσον αφορά τα θέματα και την προώθηση των χρήσεων των blogs, τα οποία επιλέγονται, για να προβληθούν και να δημοσιευθούν στο ευρύτερο κοινό μέσω του διαδικτύου. Επίσης, εφόσον το blogging έχει θεωρηθεί από διάφορες έρευνες ως μία πράξη διανομής της γνώσης, η έρευνα που θα πραγματοποιηθεί μέσω της εργασίας αυτής θα στραφεί σε τρείς βασικές πτυχές, οι οποίες είναι η Αποδοχή της Τεχνολογίας (Technology Acceptance), η Διανομή της Γνώσης (Knowledge Sharing) και οι Κοινωνικές Επιρροές (Social Influence). 3

5 1.2 Περιγραφή Κεφαλαίων Στο 2 ο κεφάλαιο της εργασίας αυτής γίνεται αναφορά στην Βιβλιογραφηκή Ανασκόπηση, στην οποία παρουσιάζονται οι βασικές έννοιες, οιέρευνες σχετικά με τους παράγοντες των ρόλων της Αποδοχής της Τεχνολογίας, της Κοινωνικής Επιρροής και των Κινήτρων Διανομής της Γνώσης, καθώς επίσης και στις απόψεις και τα συμπεράσματα των Hsu και Lin (2008), ως προς τους τρεις αυτούς παράγοντες. Στην συνέχεια, γίνεται η παρουσίαση του μοντέλου του οποίου χρησιμοποιήθηκε στην έρευνα αυτή. Επίσης, παρουσιάζεται η συμπεριφορά των bloggersστην Ελληνική κοινωνία (η μέθοδος, οι άξονες της έρευνας, τα δημογραφικά στοιχεία, οι πλατφόρμες και τα εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν για την έρευνα αυτή, τα συμπεράσματα), βάσει των στοιχείων και των πηγών που αντλήθηκαν μέσω των ιστοσελίδων sync.gr και paperplan.gr στο διαδίκτυο. Τέλος, παρουσιάζεται η κοινωνική δικτύωση και επιρροή των blogs στο διαδίκτυο βάσει των πληροφοριών που αντλήθηκαν από την ιστoσελίδα in2life.gr. Στο 3 ο κεφάλαιο, γίνεται αναφορά και παρουσίαση της Μεθοδολογίας της έρευνας και γενικότερα του τρόπου με τον οποίο έγινε η διεξαγωγή της παρούσας έρευνας. Πιο αναλυτικά, γίνεται αναφορά και παρουσίαση στο δημογραφικό προφίλ, στις υποθέσεις των παραγόντων της Αποδοχής της Τεχνολογίας, της Κοινωνικής Επιρροής και των Κινήτρων της Διανομής της Γνώσης, καθώς επίσης και η αναφορά και ο σχολιασμός του άρθρου των Hsu και Lin (2008) ως προς τη μεθοδολογία και τα αποτελέσματα της έρευνας τους και τέλος η παρουσίαση της διεξαγωγής των αποτελεσμάτων της έρευνας αυτής. Στην συνέχεια, στο 4 ο κεφάλαιο Εμπειρική Ανάληση το οποίο ακολουθεί, παρουσιάζεται η ανάληση των δεδομένων, τα περιγραφικά (δημογραφικά) στοιχεία, η παραγοντική ανάληση και η πολλαπλή γραμμική παλινδρόμηση που πραγματοποιήθηκαν για τις ανάγκες της διεξαγωγής των αποτελεσμάτων της έρευνας. Επίσης, γίνεται αναφορά των αποτελεσμάτων της έρευνας των Hsu και Lin (2008) και στην συνέχεια, η σύγκριση ανάμεσα στα αποτελέσματα των δύο ερευνών. Στο τελευταίο και 5 ο κεφάλαιο, παρουσιάζονται τα αποτελέσματα τα οποία προέκυψαν βάσει των διαδικασιών του 4 ου κεφαλαίου, οι προτάσεις για περαιτέρω και νέες έρευνες και τέλος, οι περιορισμοί οι οποίοι υπήρξαν στην έρευνα. Ακολουθεί στη συνέχεια, η παρουσίαση του ερωτηματολογίου που χρησιμοποιήθηκε για τις ανάγκες της έρευνας στο διαδίκτυο, μορφοποιημένο με τη βοήθεια του προγράμματος κειμένου Microsoft Office Word (2007), καθώς επίσης και η Βιβλιογραφία που χρησιμοποίθηκε στο θεωρητικό κομμάτι της έρευνας αυτής. 4

6 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Ο Βιβλιογραφική Ανασκόπηση 2.1 Εισαγωγή Αποτελεί γεγονός πως στη σημερινή εποχή, υπάρχει μια αύξηση της δημοτικότητας και της χρησιμότητας των Weblogs, γνωστά επίσης ως blogs, ως προς την ενημέρωση του κοινωνικού συνόλου μέσω του διαδικτύου (online internet), όσον αφορά τα διάφορα θέματα που απασχολούν μια κοινωνία. (Rainie, 2005). Η ανάπτυξη των blogs στο διαδίκτυο έγινε με κάποιο σταδιακό τρόπο. Αρχικά τα blogs αποτελούσαν ένα μέσο γραφής στο διαδίκτυο (online), όπου βοηθούσε τους χρήστες του να παρακολουθούν και να διαχειρίζονται τα προσωπικά τους αρχεία και δεδομένα στον διαδικτυακό χώρο. Στη συνέχεια, (τα blogs) μετατράπηκαν γρήγορα σε ένα πολύ σημαντικό και χρήσιμο εργαλείο πληροφόρησης της διαδικτυακής κουλτούρας (Hsu και Lin, 2008). Τα θέματα που επιλέγονται και θίγονται μέσα από αυτήν την δραστηριότητα (των blogs), με σκοπό να δημοσιευθούν στο ευρύτερο κοινό από τους bloggers, μπορεί να αφορούν οποιοδήποτε κοινωνικό στρώμα. Με την επιλογή ενός θέματος με δημοφιλές περιεχόμενο, ένας χρήστης (blogger) μπορεί να προσελκύσει τεράστιο ενδιαφέρον από αναγνώστες, διαφόρων κοινωνικών στρωμάτων, και να ασκήσει μεγάλη επιρροή σε μία κοινωνία. Διάσημα τέτοια παραδείγματα περιλαμβάνουν «Πόλεμος ενάντια στη Τρομοκρατία» μετά από τις επιθέσεις της 11 ης Σεπτεμβρίου 2001, «η πτώση του Trent Lott», «οι αντιπαραθέσεις του πολέμου στο Ιράκ», «οι αμερικανικές προεδρικές εκλογές του 2004» (JuiceeNewsDaily, 2005). Γι αυτόν τον λόγο δίνεται η δυνατότητα στους blog αναγνώστες να ενημερώνονται και να συζητούν στο διαδίκτυο τα θέματα τα οποία τους απασχολούν και τους προβληματίζουν, δίνοντας τους έτσι την δυνατότητα της επιλογής και μετατρέποντας την δραστηριότητα των blogs σε ένα μέσο διανομής πληροφοριών, με οικοδεσπότες τους bloggers, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για την δημιουργία και διατήρηση ενός blog (Hsu και Lin, 2008). Η όσον δυνατόν καλύτερη υποστήριξη και διατήρηση ενός καλά ενημερωμένου και «ενεργού» blog, προϋποθέτει και απαιτεί πολλή προσπάθεια, όχι μόνο από τον blogger, ο οποίος είναι υπεύθυνος για το περιεχόμενο του blog, αλλά και από τους blog αναγνώστες, με την όσον δυνατόν συχνότερη επίσκεψη και αλληλεπίδραση τους στα ίδια τα blogs. Πολλά blogs, κατά τον Arnold (2007), έχουν εγκαταλειφθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα μετά από την λειτουργία τους, με δυνατό παράδειγμα να 5

7 αποτελεί το γεγονός ότι από το Perseus ( διαπιστώθηκε ότι το 66% των blogs δεν είχε ενημερωθεί για δύο μήνες (Henning, 2007). Σαν δραστηριότητα επίσης, κατά τους Hsu και Lin (2008), καταθέτονται οι προσωπικές απόψεις και εκτιμήσεις, για το περιεχόμενο ενός blog, από τους bloggers, οι οποίοι, από μελέτες που έχουν διεξαχθεί, προκύπτει ότι οι περισσότεροι αναγνώστες και δημιουργοί των blogs είναι νεαροί, εύποροι άντρες με μεγάλη διάρκεια παραμονής στο διαδίκτυο και επίσης ότι είναι πιστοί online αγοραστές (Jupiter Research, 2005). Επιπλέον, η προσέλκυση blog αναγνωστών, κατά τον Bonhoeffer (2003), αποτέλεσε έναν ακόμα δυσκολότερο στόχο για τον λόγο του ότι, κατά μέσον όρο ένας αναγνώστης blog αναλώνει λιγότερο από δύο λεπτά διαβάζοντας ένα blog, με αποτέλεσμα, η μελέτη να είχε ως επίκεντρο της έρευνας της, τον λόγο για τον οποίο συμμετείχαν στα blog οι συμμετέχοντες - bloggers και αναγνώστες (Hsu και Lin, 2008). Λόγω της όλης αυτής αύξησης της δημοτικότητας των blogs τα τελευταία χρόνια και των πληροφοριών που παρέχονται από τους bloggers, η όλη αυτή δραστηριότητα δείχνει να έχει επιρροή και σε διάφορους άλλους τομείς, όπως για παράδειγμα αυτούς της κερδοφορίας των επιχειρήσεων ή των οργανώσεων, οπού τα blogs από μέσο πληροφόρησης μετατρέπονται σε μέσο διαφήμισης και προώθησης, μέσω του διαδικτύου, προϊόντων και υπηρεσιών, με σκοπό την προσέλκυση πιθανών πελατών και την αύξηση του οικονομικού κέρδους. Ωστόσο με αυτά που αναφέρονται παραπάνω, λίγα είναι αυτά τα οποία έχουν δημοσιευθεί σχετικά με τα κίνητρα που παρακινούν τους ανθρώπους να συμμετέχουν σ αυτές τις δραστηριότητες των blogs, είτε αυτοί είναι χρήστες είτε είναι αναγνώστες (Hsu και Lin, 2008), γεγονός που αποτελεί βασικό κίνητρο της έρευνας η οποία θα πραγματοποιηθεί μέσω της εργασίας αυτής. 6

8 2.2 Βασικές Έννοιες Με βάση την θεωρία της αιτιολογημένης δράσης - ενέργειας, αναπτύχθηκε ένα πρότυπο το οποίο περιλαμβάνει την αποδοχή της τεχνολογίας (Technology Acceptance), δηλαδή την αποδοχή του ορισμένου βαθμού χρήσης της τεχνολογίας, της κοινωνικής επιρροής (Social Influence) και της διανομής της γνώσης (Knowledge Sharing). Από έρευνες που πραγματοποιήθηκαν σε blog συμμετέχοντες, τα αποτελέσματα παρουσίασαν ισχυρή ανταπόκριση για το πρότυπο αυτό. Σε προηγούμενη δεκαετία, σύμφωνα με τους Fishbein και Ajzen (1975), είχε γίνει ευρέως γνωστή και αποδεκτή η θεωρία της αιτιολογημένης δράσης ενέργειας, γνωστό και ως πρότυπο TRA (Theory of Reasoned Action), με την οποία θεωρία γίνεται δυνατή η διερεύνηση της συμπεριφοράς ενός ατόμου. Η συμπεριφορά ενός ατόμου προβλέπεται από τις προθέσεις, οι οποίες καθορίζονται από την τοποθέτηση ή στάση του ατόμου και τον υποκειμενικό κανόνα ο οποίος σχετίζεται με την συμπεριφορά του. Το πρότυπο TRA, το τελευταίο διάστημα, όπως επισημαίνεται από τους Liker και Sindi (1997), χρησιμοποιήθηκε για να για να εξηγήσει την χρήση της τεχνολογικής πληροφορίας, όπως ένα εξειδικευμένο πληροφοριακό σύστημα και τη συμπεριφορά στη χρήση του ιστοχώρου από ένα άτομο (Lu και Lin, 2003). To TRA αποτελεί ένα γενικό πρότυπο, το οποίο προσαρμόστηκε από ερευνητές, για την διερεύνηση της κοινωνικής συμπεριφοράς των ανθρώπων, με τις εμφανής πεποιθήσεις τους να εξετάζονται ως ένα συγκεκριμένο βαθμό. Για παράδειγμα, προτάθηκε και υποστηρίχθηκε από τους Boc και Kim (2002), ότι οι πεποιθήσεις και προσδοκίες των blog επισκεπτών για τις αναμενόμενες ανταμοιβές, την συναναστροφή και την συνεισφορά ή συνεργασία που περιμένουν από χρήση ενός blog, επηρέασαν την στάση τους όσον αφορά τη διανομή γνώσης (Knowledge Sharing) που παρέχεται από την χρήση αυτού, όπως επίσης και οι πεποιθήσεις για μία συγκεκριμένη ιστοσελίδα ως προς το περιεχόμενο, το πλαίσιο και την υποδομή της, επέδρασαν στην στάση τους ως προς τις επαναλαμβανόμενες συναλλαγές με τον ιστοχώρο. Επίσης, σύμφωνα με τους Kolekofski και Heminger (2003), πραγματοποιήθηκε έρευνα ως προς τις διαφορετικές πεποιθήσεις σχετικά με τις πληροφορίες, τις διαπροσωπικές ιδιότητες και ικανότητες στην οργάνωση και σχετικά με τους στόχους που επιδρούν στις προθέσεις του χρήστη ως προς την διανομή και το μοίρασμα των πληροφοριών σε ένα οργανωτικό περιβάλλον. 7

9 2.3 Παρουσίαση Αποτελεσμάτων άλλων Ερευνών Έρευνες σχετικά με τις Πεποιθήσεις της Αποδοχής της Τεχνολογίας Αναφορικά με την χρήση της τεχνολογίας blogging, οι αντιλήψεις και η συμπεριφορά των ανθρώπων μπορούν να αναπτυχθούν συμμετέχοντας σ αυτήν. Η συμπεριφορά των χρηστών μπορεί να εξηγηθεί από δύο σημαντικές πεποιθήσεις, οι οποίες είναι η αντιληπτή χρησιμότητα ή Perceived Usefulness (PU) και η αντιληπτή ευκολία χρήσης ή Perceived Easy of use (PE), όπου και από τις δύο ασκείται επίδραση στη στάση του κάθε ατόμου απέναντι στην χρησιμοποίηση ενός πληροφοριακού συστήματος, με την οποία στην συνέχεια εξηγείται η συμπεριφοριστική πρόθεση του ή Behaviouristic Intent στη χρησιμοποίηση τους συστήματος (Teo et al., 1999). Η εύρεση της επίδρασης της συμπεριφοράς από πρόσθετους παράγοντες, κατά τους Teo et al. (1999), έχει αποτελέσει στόχο πολλών μελετών, με αποτέλεσμα την ενσωμάτωση των εγγενών κατασκευασμάτων κινήτρου, όπως για παράδειγμα η αντιληπτή απόλαυση. Επίσης, η ευχαρίστηση και η ικανοποίηση, οι οποίες προέρχονται από την εκτέλεση μίας συμπεριφοράς, καθώς και το εξωγενές κίνητρο, αποτελεί την εκτέλεση μίας συμπεριφοράς με σκοπό την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων και ηθικών ανταμοιβών (Vellerand, 1997). Όσον αφορά το blogging, το οποίο αποτελεί μία εθελοντική πράξη με στόχο την επίτευξη της κοινωνικής αλληλεπίδρασης, όπως υποστηρίζεται από τους Hsu και Lin (2008), η προσδοκία αυτών των παραγόντων ήταν ότι το εγγενές με το εξωγενές κίνητρο θα ασκούσαν την ίδια επίδραση H ευκολία στην χρήση και η απόλαυση της χρήσης αποτελούν την απεικόνιση των πεποιθήσεων του κάθε blogger στις δραστηριότητές του και στη χρήση των blogs (Hsu και Lin, 2008). 8

10 2.3.2 Έρευνες σχετικά με τις Πεποιθήσεις της Εξάπλωσης της Γνώσης Η διανομή της γνώσης, πέρα από το επίπεδο των επιχειρήσεων στον οποίο έχει εξερευνηθεί, παρουσιάζεται σε πολλές διαφορετικές μορφές λόγω της φύσης του διαδικτύου. Παρ όλο που τα blogs αποτελούν έναν από τους σημαντικότερους τρόπους διανομής της γνώσης, όπως υποστηρίζεται από τους Hsu και Lin (2008), η προσπάθεια που έχει γίνει για την διερεύνηση των παραγόντων που έχουν επιπτώσεις στις τοποθετήσεις και απόψεις των συμμετεχόντων σε blog δραστηριότητες, είναι λίγη. Η κατανόηση τέτοιων ζητημάτων πέρα από την επέκταση των οριζόντων που είχε για τους ερευνητές, θα καθιστούσε δυνατή την παροχή αποτελεσματικότερων στρατηγικών στην διαχείριση των επιτυχημένων blogs από τους διάφορους φορείς των blogs. Όσον αφορά την διανομή γνώσης, όπως υποστηρίζεται από τους Davenport και Prusak (1997), στο παρελθόν αντιμετωπιζόταν ως ένα μέσο συναλλαγής της αγοράς γνώσης, οπού τα οφέλη για τους πωλητές και τους αγοραστές από αυτήν την ανταλλαγή έπρεπε να είναι αμοιβαία. Κατά συνέπεια όλης αυτής της ιδεολογίας και αντιμετώπισης, τα αναμενόμενα αμοιβαία οφέλη, η φήμη, η ανιδιοτέλεια και η εμπιστοσύνη θεωρήθηκαν ως κίνητρα για την διανομή γνώσης. Όσον αφορά επίσης τους παράγοντες που συμβάλουν στην πρόθεση διανομής της γνώσης, υποστηρίζεται από τους Hsu και Lin (2008), ότι οι παράγοντες αυτοί μπορούν να ποικίλουν σε μια blog κοινότητα λόγω των χαρακτηριστικών της και πως το γεγονός άλλων καθοριστικών παραγόντων, που έχουν επιπτώσεις στην συμπεριφορά της διανομής γνώσης, θα έπρεπε να συμπεριληφθούν στην έρευνά τους (Hsu και Lin, 2008). Γενικά η διανομή της γνώσης σαν κίνητρο, θεωρείται από τους κοινωνικούς ψυχολόγους, ότι αποτελείται από δύο συμπληρωματικές πτυχές: την εγωιστική και την αλτρουιστική (Deci, 1975). Η πρώτη βασίστηκε στην θεωρία οικονομικής και κοινωνικής ανταλλαγής και περιλαμβάνει τις οικονομικές ανταμοιβές. Εμπειρικά, οι δύο θεωρίες συνδέθηκαν από τους Bock και Kim (2002), με την κοινωνική γνωστική θεωρία για να προταθούν οι αναμενόμενες ανταμοιβές, οι αναμενόμενες κοινωνικές σχέσεις και η αναμενόμενη συνεισφορά ως οι σημαντικότεροι καθοριστικοί παράγοντες στις τοποθετήσεις ενός ατόμου, όσον αφορά τη διανομή της γνώσης (Bock και Kim, 2002). Επιπλέον, αυτές οι δύο θεωρίες εφαρμόστηκαν από τους Bock et al. (2005) για την παραγωγή δύο απογόνων της στάσης απέναντι στη διανομή της γνώσης, οι οποίοι 9

11 αποτελούνται από τις προσδοκώμενες εξωγενείς ανταμοιβές και τις προσδοκώμενες αμοιβαίες σχέσεις (Hsu και Lin, 2008). Στο αλτρουιστικό κίνητρο ή διαφορετικά Altruism Motivation, υποθέτεται η πρόθεση της αύξησης της ευημερίας των άλλων, από ένα άτομο, χωρίς να υπάρχει από αυτό καμία προσδοκία οποιωνδήποτε προσωπικών επιστροφών. Αυτό μοιάζει με τη κλίμακα της συμπεριφοράς «υπηκοότητας» σε έναν οργανισμό (Organization Citizenship Behaviour ή OCB), που αποτελεί διακριτική και μεμονωμένη συμπεριφορά, η οποία δεν αναγνωρίζεται άμεσα ή ρητά από ένα επίσημο σύστημα ανταμοιβής, προωθώντας την αποτελεσματική λειτουργία του οργανισμού (Smith, Organ και Near, 1983). Επιπλέον, υποδείχτηκε από τους Bolino, Turnley και Bloodgood (2002), ότι η OCB θα βοηθούσε στο να αναπτυχθεί μια σταθερή σχέση μεταξύ των υπαλλήλων και να οδηγηθεί στην αλτρουιστική συμπεριφορά μέσα σε μια οργάνωση. Επίσης, διαπιστώθηκε από τους Hars και Ou (2002), ότι από την ανιδιοτέλεια, σπουδαστές και προγραμματιστές, οδηγήθηκαν από χόμπι να συμμετάσχουν σε προγράμματα ανοικτής πηγής. Το Blogging αποτελεί μια εθελοντική πράξη διανομής πληροφοριών μεταξύ των συμμετεχόντων και επομένως, τα άτομα με την ισχυρότερη κλίμακα OCB θα τείνουν να είναι προθυμότεροι να μοιραστούν τη γνώση τους (Hsu και Lin, 2008). Για την ανάπτυξη των παραγοντικών κινήτρων διανομής της γνώσης (Knowledge Sharing Motivation) στον τομέα του blogging, χρησιμοποιήθηκαν από τους Hsu και Lin (2008) κυρίως οι παράγοντες διανομής της γνώσης όπως τα αναμενόμενα αμοιβαία οφέλη (Expected reciprocal benefits), η φήμη (Reputation), οι αναμενόμενες σχέσεις (Expected Relationships), η εμπιστοσύνη (Trust) και η ανιδιοτέλεια (Altruism). Ειδικότερα, για τα εγωιστικά κίνητρα, παραλείφθηκαν, από αυτούς, οι εξωτερικές οικονομικές ανταμοιβές, δεδομένου ότι η συμπεριφορά συμμετοχής σε blog φαίνεται να είναι εθελοντική και χωρίς οικονομικές ανταμοιβές. Εντούτοις, παρατηρήθηκε επίσης, από τους ίδιους, ότι ενώ οι bloggers παρέχουν γνώση, αναμένουν την ανταπόκριση των άλλων, λαμβάνοντας κατά συνέπεια αμοιβαίο όφελος. Επιπλέον, οι αντιλήψεις για κοινωνικές ανταμοιβές φαίνεται να παρέχονται από τη φήμη, τις αναμενόμενες σχέσεις, και την εμπιστοσύνη. Η ανιδιοτέλεια μπορεί να περιλάβει τη διανομή της γνώσης με πάθος στην χρησιμότητα ενός ατόμου σε άλλους, βελτιώνοντας κατά συνέπεια την ευημερία τους (Hsu και Lin, 2008). 10

12 2.3.3 Έρευνες σχετικά με τις Προοπτικές της Κοινωνικής Επιρροής Οι ρόλοι και οι κανόνες, όπως υποδείχτηκε από τους Ellis και Fischer (1994), είναι κοινά πρότυπα για την συμπεριφορά των μελών μιας ομάδας. Ο ρόλος αποτελεί τη βασική μονάδα της κοινωνικοποίησης. Άνθρωποι συμμετέχουν σε ένα κοινωνικό σύστημα, ταυτίζονται και αναλαμβάνουν έναν ρόλο σε αυτό και επιπλέον, συμπεριφέρονται συνήθως κατά ένα τρόπο αναμενόμενο από τα άλλα μέλη. Σύμφωνα με την θεωρία της κοινωνικής ταυτότητας, κατά τους Tajfel και Turner (1985), οι άνθρωποι ταξινομούνται σε κοινωνικές κατηγορίες. Μέσω της συλλογικής δράσης, αναπτύσσεται μια αντίληψη για την ιδιότητα μέλους σε μια ομάδα. Ο κοινωνικός προσδιορισμός αυτός, όπως διατυπώνεται από τους Ashforth και Mael (1989), αποτελεί ένα σημαντικό συστατικό του σχηματισμού μιας ομάδας. Κατά συνέπεια, με το Βlogging σαν δραστηριότητα, καθορίζεται μια νέα κοινότητα, ο προσδιορισμός της οποίας μπορεί να αυξηθεί όταν οι άνθρωποι στην ομάδα προσδιορίσουν τους εαυτούς τους ως μέλη και μεταχειριστούν τους άλλους ως «συγγενικά» πνεύματα (Hsu και Lin, 2008). Με το πρότυπο TRA (Theory of Reasoned Action) και τη θεωρία της προγραμματισμένης συμπεριφοράς (Theory of Planned Behavior ή TPB), παρέχονται οι θεωρητικές βάσεις στη σχέση μεταξύ του κοινωνικού κανόνα και της συμπεριφοράς του χρήστη. Έχουν διαπιστωθεί από εμπειρικές μελέτες, ότι οι κοινωνικοί κανόνες έχουν θετικές επιπτώσεις στη συμπεριφορά ενός ατόμου. Στην έρευνα που πραγματοποιήθηκε από τους Hsu και Lin (2008), ο κοινωνικός κανόνας ορίστηκε ως ο βαθμός στον οποίο ένας χρήστης αντιλήφθηκε την έγκριση της συμμετοχής του στο blog από άλλους. Θεωρητικά, οι μεμονωμένες αντιλήψεις για τους κανόνες, όπως υποστηρίζεται από τους Teo και Pok (2003) και Venkatesh et al. (2003), αποτελούνται από δύο επιρροές, οι οποίες είναι η ενημερωτική και η κανονιστική. Η πρώτη εμφανίζεται εάν o χρήστης θεωρεί τις πληροφορίες ως εμπλουτισμό της γνώσης του, ενώ η δεύτερη εμφανίζεται όταν προσαρμόζεται ένα πρόσωπο στις προσδοκίες άλλων ατόμων, προκειμένου να ληφθεί κάποια ανταμοιβή ή να αποφευχθεί μία τιμωρία. Εντούτοις, ο προβληματισμός εάν η επίδραση των κανόνων είναι ακόμα σημαντική, πρέπει να εξεταστεί το γεγονός του αν η τεχνολογία της πληροφορικής χρησιμοποιείται από τους ανθρώπους, έτσι ώστε να συμμορφώνονται με άλλους. Ωστόσο, έχει διαπιστωθεί από τους Hsu και Lu (2004), ότι ο κοινωνικός κανόνας αποτελεί έναν κρίσιμο παράγοντα και επηρεάζει θετικά τη 11

13 χρήση ενός διαδικτυακού παιχνιδιού. Επίσης, κατά τους Hung και Chang (2005) και Luarn και Lin (2005), η επίδραση των κανόνων στην πρόθεση να χρησιμοποιηθεί κάποια υπηρεσία σχετική με το διαδίκτυο, έχει πιστοποιηθεί από πολλές μελέτες οι οποίες δείχνουν ότι ο κοινωνικός κανόνας προέρχεται από την επιρροή των ομάδων αναφοράς. Στη συνέχεια θεωρήθηκε ότι η επίδραση του κανόνα δεν πρέπει να αγνοηθεί στα πλαίσια των δραστηριοτήτων των blogs (Hsu και Lin, 2008) Έρευνες σχετικά με την Αποδοχή της χρήσης της Τεχνολογίας Technology Acceptance των Hsu και Lin (2008) Η αντιληπτή χρησιμότητα της τεχνολογίας, όπως διατυπώνεται από τους Hsu και Lin (2008), καθορίστηκε ως ο βαθμός με τον οποίο επαυξάνεται ο βασικός δείκτης κοινωνικοποίησής ενός προσώπου, από την χρησιμοποίηση ενός blog. Η αντιληπτή ευκολία στη χρήση, ορίστηκε ως ο βαθμός, στον οποίο θεωρείται ότι η χρησιμοποίηση ενός blog από ένα πρόσωπο γίνεται χωρίς να καταβάλλεται κάποια προσπάθεια. Επιπλέον, η τοποθέτηση στάση, ορίστηκε ως οι προτιμήσεις των χρηστών κατά τη συμμετοχή τους σε blog δραστηριότητες. Η πρόθεση αποτελείται από το βαθμό στον οποίο ο χρήστης θα ήθελε να συμμετέχει σε blog στο μέλλον. Από προηγούμενες μελέτες έχει επιβεβαιωθεί ότι η χρησιμότητα και η ευκολία στη χρήση, έχουν σημαντικές επιδράσεις στην στάση - αντιμετώπιση κάποιου ατόμου. Επίσης, μέσω της αλληλεπίδρασης αυτής, παράγεται η διασκέδαση και η απόλαυση από το γεγονός της πιθανής συμμετοχής ενός χρήστη του internet σε κάποια blog δραστηριότητα. Ωστόσο, επιβεβαιώθηκε από τους Teo et al. (1999), ότι η αντιληπτή απόλαυση είχε μια σημαντική επίδραση στη χρήση του Διαδικτύου. Ομοίως, βάσει πολλών μελετών και ερευνών αποδείχτηκε ότι η χρήση της τεχνολογίας της πληροφορικής επηρεάζεται από την αντιληπτή απόλαυση. 12

14 2.3.5 Έρευνες σχετικά με το Κίνητρο της Εξάπλωσης της Γνώσης - Knowledge Sharing Μotivation των Hsu και Lin (2008) Η συμπεριφορά διανομής της γνώσης επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες. Εφόσον το blogging αποτελεί μια μορφή διανομής της γνώσης και είναι εθελοντικό, προτάθηκε και υποστηρίχθηκε, από τους Hsu και Lin (2008), ότι τα αναμενόμενα αμοιβαία οφέλη, η φήμη, οι αναμενόμενες σχέσεις, η εμπιστοσύνη και η ανιδιοτέλεια θα είχαν επιπτώσεις στις συμπεριφορές των συμμετεχόντων σε blog δραστηριότητες. Στα αναμενόμενα αμοιβαία οφέλη, περιλήφθηκε ο βαθμός στον οποίο πιστεύεται, ότι τα αμοιβαία οφέλη μέσω της διανομής γνώσης θα μπορούσαν να λαμβάνονται από ένα άτομο. Η φήμη αποτέλεσε το βαθμό, στον οποίο θεωρήθηκε ότι η συμμετοχή ενός προσώπου θα μπορούσε να ενισχύσει την προσωπική του φήμη μέσω της διανομής γνώσης. Η αναμενόμενη σχέση, ήταν ο βαθμός στον οποίο θεωρήθηκε ότι ένα πρόσωπο θα μπορούσε να λάβει μια βελτιωμένη αμοιβαία σχέση μέσω της διανομής γνώσης. Επίσης, η εμπιστοσύνη προσδιορίστηκε ως η τάση ενός ατόμου να επηρεάζεται και να πιστεύει τις απόψεις και τα άρθρα που είχαν τοποθετηθεί στα blogs, από άλλους ανθρώπους και τέλος, η ανιδιοτέλεια αναφέρθηκε στο βαθμό στον οποίο ένα πρόσωπο ήταν πρόθυμο να αυξήσει την ευημερία άλλον ατόμων χωρίς να προσδοκεί κάτι ως ανταμοιβή. Σύμφωνα με τους Davenport και Prusak (1997), αυτοί οι παράγοντες έχουν μια θετική επίδραση στις στάσεις των ανθρώπων (Hsu και Lin, 2008). 13

15 2.3.6 Έρευνες σχετικά με τους παράγοντες της Κοινωνικής Επιρροής - Social influence των Hsu και Lin (2008) Ως κοινωνικός κανόνας καθορίστηκε ο βαθμός αντίληψης του χρήστη, στο γεγονός ότι η συμμετοχή του μέσα σε blog δραστηριότητες αποφασίστηκε και εγκρίθηκε από άλλα άτομα. Η κοινοτική ταύτιση, ορίστηκε ως η αντίληψη του γεγονότος, του πως ένα άτομο ανήκει σε μια blog κοινότητα. Ωστόσο, επιβεβαιώθηκε από τους Hars και Ou (2002), ότι η ταύτιση ενός χρήστη με μια κοινότητα διαδραμάτισε έναν σημαντικό ρόλο στη συμμετοχή του σε προγράμματα ανοικτής-πηγής Μοντέλο Αποδοχή της Τεχνολογίας Χρησιμότητα Ευκολία στη Χρήση Απόλαυση Διανομή της Γνώσης Αλτρουισμός Συμπεριφορά Κατά την Χρήση των blogs Πρόθεση στη Χρήση των Βlogs Αναμενόμενο Αμοιβαίο Όφελος Φήμη Εμπιστοσύνη Αναμενόμενες Σχέσεις Κοινωνική Επιρροή Κοινωνικός Κανόνας Κοινοτικός Προσδιορισμός C.- L. Hsu, J.- C. Lin (2008) 14

16 2.4 Οι Υποθέσεις και οι Ερωτήσεις της Έρευνας των Hsu και Lin (2008) Η μελέτη των Hsu και Lin (2008) παρουσίασε και επικύρωσε ένα multi-facet (πολύπλευρο) πρότυπο έρευνας, το οποίο βοηθά στην κατανόηση των παραγόντων που συμβάλλουν στη χρήση των blog. Με την εμπειρική ανάλυση, ανακαλύφθηκαν διάφορες επιπτώσεις. Πρωτίστως, η ευκολία στη χρήση και η απόλαυση εμφανίστηκαν να είναι σημαντικές μεταβλητές στα πλαίσια της χρήσης των blogs. Συγκεκριμένα, η απόλαυση βρέθηκε να έχει τη σημαντικότερη επιρροή στις τοποθετήσεις, με έναν συντελεστή πολύ υψηλότερο από τις άλλες (β = 0.67). Επιπλέον, η αντιληπτή χρησιμότητα των blogs, δεν είχε καμία επίδραση στη χρησιμοποίησή τους. Αυτά τα αποτελέσματα συμφωνούν με τις προηγούμενες μελέτες (π.χ. Moon και Κιm, 2001), οι οποίες υποστήριξαν ότι η αντιληπτή χρησιμότητα έπαιζε έναν κρίσιμο παράγοντα μόνο στo περιβάλλον εργασίας. Αφ' ετέρου, το εγγενές κίνητρο όπως η απόλαυση, μπορεί να είναι ο σημαντικότερος παράγοντας επιρροής της στάσης απέναντι στη χρησιμοποίηση της τεχνολογίας της πληροφορικής (ΤΠ). Τα συμπεράσματά τα οποία προέκυψαν, επιβεβαίωσαν αυτό το γεγονός και έδειξαν ότι εάν οι χρήστες δεν αντιλαμβάνονταν το blogging ως μια ευχάριστη ενασχόληση, ήταν απίθανο να συμβάλλουν σε αυτό, το οποίο βέβαια δεν είναι κάτι το απρόσμενο. Η ευκολία στη χρήση των blogs ήταν ένας άλλος ουσιαστικός παράγοντας. Πράγματι, μια εύχρηστη σχέση, με τις όποιες blog δραστηριότητες, θα μπορούσε να επηρεάσει τις προτιμήσεις ενός χρήστη, ενώ οι δυσκολίες στην επαφή μ αυτές μπορούν να έχουν το αντίθετο αποτέλεσμα. Αυτό ενισχύει τις γενικές πεποιθήσεις του ότι οι φορείς παροχής υπηρεσιών blog, πρέπει να συνεχίσουν να αναπτύσσουν εργαλεία / εφαρμογές που απαιτούν ελάχιστη προσπάθεια για να τα μάθει και να τα χρησιμοποιεί κάποιος. Επιπλέον, σύμφωνα με την έρευνα των Hsu και Lin (2008), μόνο δύο παράγοντες, η ανιδιοτέλεια και η φήμη, είχαν επιπτώσεις στη τοποθέτηση ενός χρήστη, ενώ άλλοι παράγοντες κινήτρου διανομής της γνώσης δεν είχαν καμία σημαντική επίδραση. Γενικά, οι προηγούμενες μελέτες υπογράμμισαν τη σημασία των εγωιστικών κινήτρων, αλλά παρά τις προσδοκίες τους οι Hsu και Lin με την έρευνά τους έδειξαν ότι οι άνθρωποι συμμετείχαν ενεργά σε ένα blog για να αυξήσουν την ευημερία των άλλων, ενώ παράλληλα με τη συμμετοχή αυτή στα blogs δεν αναμενόταν να επιστροφή των άμεσων ηθικών ανταμοιβών. Οι άνθρωποι που συμμετέχουν στα blogs έχουν παρακινηθεί πραγματικά για να συνεισφέρουν γνώση 15

17 σε άλλους, επειδή απολαμβάνουν να βοηθούν τρίτους. Η διανομή της γνώσης στα πλαίσια μιας οργάνωσης προσανατολισμένης προς στην εργασία, εντούτοις, τόνισε τη σημασία των εξωτερικών ανταμοιβών σαν ένα αμοιβαίο όφελος με προσδοκώμενες αμοιβαίες σχέσεις (Hsu και Lin, 2008). Επιπλέον, ακόμα κι αν οι χρήστες (bloggers) έβλεπαν συνήθως τα blogs ως online ημερολόγια ή περιοδικά για να καταγράψουν τη καθημερινότητα και τα ενδιαφέροντά τους, τα αποτελέσματά επιβεβαίωσαν το γεγονός ότι οι άνθρωποι ήταν πρόθυμοι να μοιραστούν τις σκέψεις και την εμπειρία τους με άλλους, λαμβάνοντας με αυτόν τον τρόπο μια online φήμη. Τέλος, από μια προοπτική κοινωνικής επιρροής, μια εύλογη ανακάλυψη ήταν ότι οι χρήστες ήταν πρόθυμοι στο να συμμετέχουν σε ένα blog, λόγω του κοινοτικού προσδιορισμού τους. Επιπλέον, ο κοινωνικός κανόνας δεν είχε καμία σημαντική επιρροή στη πρόθεση ενός χρήστη να συμμετέχει σε δραστηριότητες ενός blog. Αυτή η ανακάλυψη διέφερε από τις θεωρίες όπως οι TRA και TPB. Εν περιλήψει λοιπόν, κατά τους Hsu και Lin (2008), οι κοινωνικές απόψεις έδειξαν ότι οι συμμετέχοντες σε blog κερδίζουν ένα αίσθημα ένταξης. 2.5 Χρήση και Επιρροή των Blogs από τους Πολίτες και τις Επιχειρήσεις Παρά το γεγονός ότι η μεγάλη πλειοψηφία των στελεχών των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων αναγνωρίζει το γεγονός ότι οι νεοεισερχόμενοι εργαζόμενοι χρησιμοποιούν την τεχνολογία με διαφορετικό τρόπο από ότι οι προηγούμενες γενεές, λίγες εταιρείες έχουν υιοθετήσει τους ανερχόμενους peer-to-peer (ομότιμους) τρόπους επικοινωνίας με τους οποίους υπόσχονται να αλλάξουν τα δίκτυα των καταναλωτών και προμηθευτών, σύμφωνα με έρευνα που διενεργήθηκε για λογαριασμό της Xerox από την Forrester Consulting (ForesterConsulting.Com). Η έρευνα της Forrester Consulting, με τίτλο 'Is Europe Ready for the Millennials?', δείχνει ότι παρόλο που πολλές εταιρείες διαθέτουν τα βασικά στοιχεία, όπως για παράδειγμα website, ένα μεγάλο ποσοστό δεν προτίθεται να παρακολουθήσει ή να συνεισφέρει σε ιστοσελίδες του ανταγωνισμού ή άλλα εξωτερικά sites, ομάδες συζήτησης ή blogs, ως μέρος του τρόπου οργάνωσης και διαχείρισης των επιχειρήσεών τους. Η έρευνα μάλιστα, η οποία πραγματοποιήθηκε σε δείγμα περισσότερων από στελεχών επιχειρήσεων σε 16 Ευρωπαϊκές χώρες, αποκαλύπτει ένα είδος 'ψηφιακής δυσλεξίας' όταν αναφερόμαστε στην υιοθέτηση των 16

18 λεγόμενων τεχνολογιών κοινωνικής επικοινωνίας. Σύμφωνα με την έρευνα αυτή, η έλλειψη γνώσης σχετικά με τη δύναμη των peer-to-peer και online δικτύων επικοινωνίας θα αφήσουν ανέπαφες ορισμένες εταιρείες ως προς τους τεχνολογικάμορφωμένους αποφοίτους που εντάσσονται στο δυναμικό των επιχειρήσεων, και οι οποίοι ορίζονται από την Forrester Consulting ως "The Millennials". Οι εργαζόμενοι από αυτή την ομάδα ορίζονται από έναν αριθμό εργασιακών χαρακτηριστικών, καθώς είναι συνηθισμένοι να λαμβάνουν πληροφόρηση από πολλαπλές πηγές και να την επεξεργάζονται γρήγορα, να θεωρούν εύκολη την πολυδιεργασία, να είναι ευέλικτοι στον τρόπο προσέγγισής τους, να τους αρέσει το εργασιακό περιβάλλον συνεργασίας, να απαιτούν άμεση πρόσβαση στην πληροφόρηση και να τους αρέσει να εργάζονται σε ισότιμες ομάδες όπου δεν επικρατεί η ιεραρχία (ForesterConsulting.Com). Όταν πρόκειται για την επικοινωνία με τους καταναλωτές, η έρευνα έδειξε ότι το 59% των εταιρειών διαθέτουν ιστοσελίδα προκειμένου να παρέχουν υποστήριξη στους πελάτες τους, το 45% ζητά αυτόματη αντίδραση από τους πελάτες, το 36% επιτρέπει στους πελάτες να αγοράζουν προϊόντα τηλεφωνικώς ή από την ιστοσελίδα της εταιρείας και το 28% δήλωσε ότι διαθέτει online portal προκειμένου να βαθμολογήσουν και να συζητήσουν για τα προϊόντα. Παρόλα αυτά, μόνο το 15% των επιχειρήσεων προσφέρει περιεχόμενο προστιθέμενης αξίας με στόχο την ενίσχυση της online εμπειρίας των πελατών και μόνο το 14% παρακολουθεί online συζητήσεις όπως blogs. Σύμφωνα με την έρευνα, αυτά εντάσσονται στα στοιχεία της τεχνολογικής κοινωνικής επικοινωνίας, με τα οποία οι Millennials θα περιμένουν να έρθουν σε επαφή στο χώρο εργασίας και τα οποία θα παίξουν ζωτικό ρόλο ως προς την προσέλκυση από εταιρείες και μάρκες (ForesterConsulting.Com). Επιπλέον, φαίνεται ότι αν οι εταιρείες δεν έχουν ήδη ασχοληθεί με δίκτυα τεχνολογικής κοινωνικής επικοινωνίας, είναι σχεδόν απίθανο να το κάνουν μελλοντικά. Το 58% δήλωσε ότι δεν προτίθεται να προσφέρει περιεχόμενο προστιθέμενης αξίας, το 47% ότι δεν προτίθεται να παρακολουθεί blogs, το 30% δεν θα παρέχει online portal συζήτησης και το 14% δεν έχει πλάνα παροχής έστω μιας εταιρικής ιστοσελίδας για την υποστήριξη των πελατών τους. Οι Millennials δεν μπορούν καν να θυμηθούν πότε ο κόσμος δεν ήταν συνδεδεμένος ψηφιακά. Συζητώντας με τους ομότιμούς τους σε δίκτυα τεχνολογικής κοινωνικής επικοινωνίας, το να μοιράζονται πληροφορίες στιγμιαία είναι εντελώς φυσικό για αυτούς. Τους αρέσει να εκφράζουν τις απόψεις τους για τα προϊόντα που τους αρέσουν ή που αντιπαθούν, πράγμα το οποίο θα έχει μαζική επίδραση στον τρόπο που αντιλαμβάνεται κανείς τις μάρκες και τις επιχειρήσεις και κατ' επέκταση στον τρόπο που εργαζόμαστε. Το να αγνοούμε απλά τα peer-networks είναι σαν να 17

19 αγνοούμε τις απόψεις ενός μεγάλου ποσοστού του εργατικού δυναμικού, δήλωσε στέλεχος της Xerox Ευρώπης (ForesterConsulting.Com). Η έρευνα αποκαλύπτει, επίσης, μια συγκρίσιμη εικόνα όσον αφορά την επικοινωνία των εταιρειών με τους προμηθευτές. Παρόλο που το 46% των στελεχών δηλώνει ότι χρησιμοποιεί ένα extranet (ιδιωτικό δίκτυο) για να δουλεύει με συνεργάτες και προμηθευτές, το 23% δεν προτίθεται να κάνει κάτι τέτοιο. Μόνο το 28% δηλώνει ότι επιλέγει προμηθευτές βάσει εισήγησης από κάποιο peer-network, ενώ το 36% δεν σκοπεύει να κάνει κάτι τέτοιο ούτε στο μέλλον. Επιπλέον, μόνο το 13% δηλώνει ότι ανακοινώνει πληροφορίες για προμηθευτές σε community sites ή blogs, ενώ πάνω από τους μισούς (52%) δεν προτίθενται να κάνουν κάτι τέτοιο, γεγονός που δείχνει εμφανώς την έλλειψη κατανόησης της τεχνολογικής κοινωνικής επικοινωνίας (ForesterConsulting.Com) Έρευνα για την Συμπεριφορά των Bloggers στην Ελληνική Κοινωνία Α) H μέθοδος Το sync.gr αποτελεί ένα κοινωνικό δίκτυο το οποίο φέρνει σε επαφή τους Έλληνες όλου του κόσμου, συγκεντρώνοντας όλες τις δραστηριότητες που γίνονται από αυτούς στο internet, όπως blogs, podcasts, videos, φωτογραφίες κ.τ.λ. Η έρευνα του sync.gr για τα Ελληνικά blogs πραγματοποιήθηκε από τις 29 Νοεμβρίου 2008 έως τις 3 Δεκεμβρίου Οι υπεύθυνοι της επιχείρησης απέστειλαν προσκλήσεις για συμμετοχή στην έρευνα σε μέλη του sync.gr που έχουν κατοχυρώσει τουλάχιστον ένα Ελληνικό blog. Η έρευνα «έτρεξε» online μέσα από ιστοσελίδες που περιείχαν ερωτηματολόγια στα οποία μπορούσε ο κάθε προσκεκλημένος να απαντήσει μόνο μία φορά. Επισκέφθηκαν τη σελίδα της έρευνας 1164 από τους προσκεκλημένους bloggers, και συμπλήρωσαν το πλήρες ερωτηματολόγιο οι 919 από αυτούς (paperplan.gr). 18

20 Β) Οι άξονες της έρευνας Για να μην επεκταθεί σε πάρα πολλά ερωτήματα και γίνει κουραστική, αποφασίστηκε να περιοριστούν οι θεματικοί άξονες της έρευνας στους εξής: Βασικά δημογραφικά στοιχεία του Έλληνα blogger Προσδοκίες του Έλληνα blogger από τη δραστηριότητα του Επιρροή του blogging στην προσωπική και κοινωνική ζωή του blogger Οι υπεύθυνοι προσπάθησαν να διερευνήσουν την εικόνα που έχουν οι Έλληνες bloggers για μια σειρά από ζητήματα που έρχονται διαρκώς στο τραπέζι του κοινωνικού διαλόγου, όπως η σχέση του blogging με το επάγγελμα και τα οικονομικά τους, ο ενημερωτικός τους χαρακτήρας και η αξιοπιστία, η προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων και η ανωνυμία, καθώς και η θεματολογία που προτιμούν (paperplan.gr). Γ) Δημογραφικά Οι bloggers δεν είναι μια ομοιογενής ομάδα ανθρώπων. Παρόλα αυτά έχει έντονα κάποια χαρακτηριστικά, όπως το ότι έχουν σε γενικές γραμμές υψηλό επίπεδο μόρφωσης: 2 στους 3 έχουν εκπαίδευση επιπέδου ΑΕΙ και πάνω, με 23% να είναι επιπέδου μεταπτυχιακού και 8% διδακτορικού (paperplan.gr). Οι 3 στους 4 είναι άνδρες, ενώ οι μισοί από όσους συμμετείχαν στην έρευνα δήλωσαν εισόδημα κάτω από Ευρώ (20% δεν απάντησαν για το εισόδημα τους). Κυρίαρχη ηλικιακή ομάδα είναι η ετών (39%) ενώ είναι εντυπωσιακό ότι επόμενη ομάδα σε αριθμό είναι η ακόμη μεγαλύτερη ετών(28%), αφήνοντας πολύ πίσω τη νεότερη ηλικιακή ομάδα των ετών (18%). Ένας στους τρεις περίπου Έλληνες bloggers είναι ιδιωτικός υπάλληλος (η μεγαλύτερη ομάδα), ενώ ένας στους τέσσερεις είναι ελεύθερος επαγγελματίας. Σχετικά λίγοι είναι οι δημόσιοι υπάλληλοι που κάνουν blogging (13%) ενώ μαθητές-φοιτητές δηλώνουν το 18% των ερωτηθέντων. Οι 9 στους 10 bloggers ζουν στην Ελλάδα, και από αυτούς το 58% στην Αθήνα, και το 16% στην Θεσσαλονίκη. Τα επαγγέλματα που τροφοδοτούν το blogging στην Ελλάδα είναι οι Νέες Τεχνολογίες (21%), η εκπαίδευση (13%) και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (10%) με τα υπόλοιπα να ακολουθούν. (paperplan.gr) 19

21 Δ) Πλατφόρμες & Εργαλεία Blogger (blogspot.com) με ποσοστό 69%, και Wordpress με 25% είναι οι πλατφόρμες που προτιμούν οι Έλληνες για blogging. Αντίθετα χαμηλά ποσοστά έχει η μοναδική αμιγώς Ελληνική πλατφόρμα του Pathfinder (pblogs.gr = 3%) ενώ ελάχιστοι προτιμούν την πλατφόρμα της Microsoft (Live Spaces = 1%). Η πλατφόρμα του Βlogger.com έχει κερδίσει ένα σημαντικό momentum (ορμή) ανάμεσα στους Έλληνες bloggers και η ψαλίδα με τις άλλες πλατφόρμες δεν κλείνει. Η εμπειρία μας δείχνει (δεν υπάρχει αντίστοιχο ερώτημα στην έρευνα) ότι το Wordpress είναι η πλατφόρμα που προτιμούν όσοι φιλοξενούν το blog τους σε δικό τους server και γνωρίζουν πως μπορούν να λύσουν τα προβλήματα εγκατάστασης συντήρησης, ενώ έχοντας περισσότερες γνώσεις σε τεχνικό επίπεδο, φιλοδοξούν να επεκτείνουν το blog τους με περισσότερες λειτουργίες από τις συνηθισμένες. Αντίθετα, ο Blogger.com είναι η λύση που προτιμούν όσοι δεν έχουν τεχνικές γνώσεις (η πλειοψηφία) και θέλουν μια λύση που συντηρείται φιλοξενείται από κάποιον ειδικό. Ταυτόχρονα, οι Έλληνες bloggers συμμετέχουν ενεργά στην εποχή του Web 2.0. Aπό τη χρήση υπηρεσιών κοινωνικής δικτύωσης και άλλα networking εργαλεία, τη μερίδα του λέοντος στο ενδιαφέρον των bloggers κερδίζουν το YouTube (82%) και το Facebook (64%), ενώ σημαντικό θεωρείται το ποσοστό του Google Reader (37%) και του Flickr (24%).(paperplan.gr) Η χρήση του YouTube σε μεγάλο βαθμό είναι πολύ σημαντική για τους bloggers, καθώς είναι και σημαντική πηγή εύρεσης υλικού για νέα άρθρα. Το ίδιο συμβαίνει δευτερευόντως και για το Flickr. Το 2007 ήταν η χρονιά της μεγάλης εισόδου των Ελλήνων στο blogging καθώς μέσα στη χρονιά αυτή ξεκίνησε να μπλογκάρει το 37% όσων απάντησαν. Κατά την εκτίμηση μας, μεγάλα γεγονότα που συνδέθηκαν με τους bloggers εκείνη τη χρονιά έπαιξαν σημαντικό ρόλο στο να έλθουν (τα blogs) στην προσοχή των πολιτών. Ταυτόχρονα, για τη μεγάλη πλειοψηφία, το blogging είναι το αποτέλεσμα της εξέλιξης/ωρίμανσης των bloggers μέσα από την πρότερη δραστηριοποίηση τους σε άλλες online κοινότητες 62% σε Forums συζητήσεων, 33% σε sites κοινωνικής δικτύωσης (π.χ. Facebook), αλλά και chat rooms (29%). Από τους ερωτώμενους, μόνο το 20% απάντησε ότι δεν συμμετείχε σε καμία δραστηριότητα πριν το blogging, ή δεν απάντησε καθόλου (paperplan.gr). Αυτό σημαίνει ότι σε μεγάλο βαθμό, η ένταξη στη διαδικασία του blogging έχει ως αναγκαίο προθάλαμο τη δραστηριοποίηση σε άλλες διαδικτυακές και κοινωνικές υπηρεσίες του web ελαφρύτερης μορφής και έκθεσης. Αυτή η δραστηριοποίηση βοηθά το μέσο χρήστη του Διαδικτύου να εξοικειωθεί με την ιδέα 20

22 (αλλά και την προσπάθεια) της αλληλεπίδρασης με το περιβάλλον των media, και της έκθεσης του/της σε μεγαλύτερα κοινά ανθρώπων, με τους οποίους δεν έχει απαραίτητα κάποια προσωπική σχέση. Οι bloggers που χαρακτηρίζουν τα ιστολόγια τους ως προσωπικά είναι οι περισσότεροι (54%), ενώ σημαντικό μερίδιο έχουν αυτοί που το χαρακτηρίζουν σαν ενημερωτικό (26%). Τα χαρακτηρισμένα ως επαγγελματικά και εταιρικά blogs δεν έχουν αποκτήσει ακόμη υπόσταση. Έτσι διαπιστώνουμε ότι το blogging δεν έχει συνδεθεί με ευκαιρίες επαγγελματικής ανάπτυξης (paperplan.gr). Το ποσοστό των ερωτώμενων που διαπιστώνουν οφέλη στην καριέρα ή το επάγγελμα τους είναι μικρό (13%). Όταν μάλιστα, ερωτώνται γιατί γράφεις σε blog; μόνο το 9% περίπου συνδέει την προσπάθεια του στο blogging με ένα σαφή επαγγελματικό ή οικονομικό στόχο. Αντίθετα, οι μισοί (52%) και πλέον ερωτώμενοι γράφουν για να μοιραστούν γνώσεις και εμπειρία, για να ακουστεί η φωνή τους (36%) ή να έρθουν σε επαφή με τους ομοίους τους (32%). Δεν θέτουν στόχους προσωπικής και επαγγελματικής ανάπτυξης (βιογραφικό, καριέρα, πελάτες, χρήματα, media εμφανίσεις). Αντίθετα με ότι δείχνουν οι έρευνες στον υπόλοιπο κόσμο, οι Έλληνες bloggers πιθανότατα θέλουν να το κρατήσουν μακριά από την αγοραία εκδοχή του, και αυτό έχει να κάνει πιθανότατα περισσότερο με ιδεολογικές αναφορές απέναντι στην αγορά και την επιχειρηματικότητα. Μια μικρή αντίφαση με το ότι τα blogs τους χαρακτηρίζονται ως προσωπικά, εμφανίζεται στις απαντήσεις του ερωτήματος σε πόσα blogs συμμετέχεις συνολικά;. Περίπου οι 2 στους 3 ερωτώμενους απάντησαν ότι συμμετέχουν σε περισσότερα από ένα blogs, ενώ ο ένας στους 3 απαντά σε περισσότερα από δύο. Φαίνεται ότι παρόλο τον προσωπικό χαρακτήρα που δίνουν οι ίδιοι στη γραφή τους, ταυτόχρονα το blogging αναδεικνύεται σε μια ιδιαίτερη μορφή κοινωνικοποίησης, καθώς δεν είναι λίγα τα συμμετοχικά blogs με περισσότερους από έναν συγγραφείς (paperplan.gr). Όπως είναι αναμενόμενο, για την προσωπική του ενημέρωση ο Έλληνας blogger βασίζεται κατά κύριο λόγο στο Internet (81% απαντούν κάθε μέρα ), ενώ ακολουθούν η τηλεόραση (29% κάθε μέρα), και το ραδιόφωνο (27% κάθε μέρα). Πολύ χαμηλά βρίσκεται ο περιοδικός τύπος, ενώ οι εφημερίδες έχουν καλύτερα, όχι όμως ικανοποιητικά ποσοστά (17% κάθε μέρα, 10% 4-6 φορές την εβδομάδα). Ο Έλληνας blogger αξιολογεί τα αποτελέσματα της δραστηριότητας του με τρόπο συμβατό με τους λόγους για τους οποίους ξεκίνησε το blogging: η προσωπική ικανοποίηση και ο αριθμός επισκεπτών, είναι οι απαντήσεις που έχουν και εδώ υψηλά ποσοστά όπως και σε προηγούμενη ερώτηση για τους λόγους δραστηριοποίησης στο χώρο. Είναι αξιοσημείωτο ότι τα links από άλλα blogs αξιολογούνται με υψηλότερα 21

23 ποσοστά (ως παράγοντας επιτυχίας) σε σχέση με τον αριθμό των σχολίων, κάτι που δείχνει ότι κατανοούν σε σημαντικό βαθμό τους μηχανισμούς της μπλογκόσφαιρας και του Web 2.0. Αυτό το τελευταίο ενισχύεται ακόμη περισσότερο από την αξιολόγηση που κάνουν στον αριθμό των RSS (Realy Simple Syndication) Feeds (36% σίγουρα/αρκετά) ως παράγοντα επιτυχίας (paperplan.gr). Στο πολυσυζητημένο θέμα των διαφημίσεων στα blogs, ένα ποσοστό 80% εμφανίζεται να μην τοποθετεί διαφημίσεις στο blog του, κάτι που επιβεβαιώνει τη διάθεση του (και από προηγούμενες ερωτήσεις) να το κρατήσει εκτός της όποιας λογικής οικονομικού επαγγελματικού οφέλους. Αυτό βρίσκεται σε αντίθεση με την τάση που καταγράφεται σε διεθνείς έρευνες για τα blogs, στις οποίες περισσότεροι από τους μισούς bloggers δηλώνουν ότι έχουν διαφημίσεις στις ιστοσελίδες τους οι οποίες τους αποφέρουν μικρά ή μεγαλύτερα οφέλη. Επιφυλάσσεται μια διαφοροποίηση σε αυτόν τον τομέα τα επόμενα χρόνια και για την Ελλάδα. Παρά την κριτική που έχουν υποστεί τα blogs κατά καιρούς από τα παραδοσιακά Μέσα (και όχι μόνο) για τη σοβαρότητα και την αξιοπιστία τους, οι bloggers εμφανίζονται εξαιρετικά υπεύθυνοι στην προσέγγιση τους σε μια σειρά θέματα. Κατ αρχήν στη θεματολογία τους, τα κοινωνικά (58%), τα προσωπικά (54%) και η πολιτική (48%) εμφανίζουν αρκετά ψηλά ποσοστά αντίθετα με την κατηγορία κουτσομπολιό (7%) που έχει πολύ χαμηλό ποσοστό. Στην ενδιάμεση κλίμακα (αλλά και πάλι με υψηλά ποσοστά) ο πολιτισμός (43%), η μουσική (40%), η τεχνολογία (34%) και οι ειδήσεις (34%). Στο θέμα της ανωνυμίας/ψευδωνυμίας, τη στιγμή που υπερασπίζονται το δικαίωμα των bloggers (89%) να γράφουν ανώνυμα ή ψευδώνυμα, σε άλλο ερώτημα, περισσότεροι από ένας στους τρεις (37%) δηλώνουν ότι γράφουν επώνυμα, οι μισοί γράφουν με ψευδώνυμο, ενώ σχεδόν ο ένας στους δέκα δηλώνει ότι ενώ γράφει ψευδώνυμα σκέφτεται να αρχίσει άμεσα να γράφει επώνυμα. Είναι μια τάση της οποίας την εξέλιξη αξίζει να παρακολουθήσουμε το επόμενο διάστημα. Ένα άλλο στοιχείο που διαμορφώνει την εικόνα μιας μπλογκόσφαιρας με αίσθηση ευθύνης για το ρόλο της, είναι οι απαντήσεις στην ερώτηση Διαθέτεις επιπλέον χρόνο για να επιβεβαιώσεις τα γεγονότα ή τις απόψεις που αναφέρεις;. Σχεδόν οι μισοί (49%) απαντούν με βεβαιότητα Πάντα, ενώ άλλο ένα 35% απαντά Πολύ Συχνά ή Συχνά, αφήνοντας το 15% για τις υπόλοιπες απαντήσεις (Μερικές φορές, Ποτέ, Δεν απαντώ). Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι στην ερώτηση: Πιστεύεις ότι τα blogs είναι μια μορφή δημοσιογραφίας;, μόνο το 14% απαντά Όχι, ενώ οι μισοί απαντούν μερικές φορές, και το 35% απαντά ένα ξεκάθαρο Ναι. Οι απαντήσεις αυτές δείχνουν μια εικόνα εντελώς αντίθετη από αυτή που καλλιεργείται σήμερα στα παραδοσιακά μέσα, για bloggers δηλαδή που, κατά κύριο λόγο χρησιμοποιούν το 22

24 μέσο χωρίς κανένα αίσθημα ευθύνης απέναντι στον κοινωνικό τους ρόλο, διασπείροντας δήθεν ψεύδη ή ανακρίβειες. Παρόλο που οι 8 στους 10 απάντησαν ότι το blogging δεν επηρέασε καθόλου την επαγγελματική τους ζωή, οι απαντήσεις στο ερώτημα Προσκλήθηκες σε κάτι από τα παρακάτω επειδή είσαι blogger; δείχνουν ότι το blogging έχει επιδράσει σε μεγάλο βαθμό στη βελτίωση της κοινωνικής τους παρουσίας, αλλά δεν αναγνωρίζουν σε αυτή κάποιες, μακροπρόθεσμες έστω, επιδράσεις στην επαγγελματική τους ζωή. Οι μισοί περίπου (51%) απάντησαν ότι ναι, έχουν προσκληθεί σε δημόσιες εμφανίσεις ως αποτέλεσμα της δραστηριότητας τους στη μπλογκόσφαιρα, και από αυτούς η πιο δημοφιλής απάντηση είναι η πρόσκληση από ομάδες ενδιαφερόντων (61%), υποστηρικτής καμπάνιας (36%), και άρθρο/συνέντευξη στον γραπτό Τύπο (34%). Από τις απαντήσεις τους προκύπτει η αυξημένη επιρροή του blogging στην ενδυνάμωση την κοινωνικής ή/και πολιτικής παρουσίας των bloggers (paperplan.gr). Πιστεύουμε ότι αργά αλλά σταθερά οι bloggers διαπιστώνουν πως το blogging τους ανοίγει νέους ορίζοντες και ευκαιρίες σε όλα τα επίπεδα της ζωής τους, δίνοντας τους μια πιο ισχυρή δημόσια θέση στον κοινωνικό ιστό, και ένα δημόσιο βήμα παρέμβασης. Οι bloggers επενδύουν σημαντικό χρόνο στις ιστολογικές τους δραστηριότητες. Οι ώρες που διαθέτουν κάθε εβδομάδα είναι σχεδόν ίδιες με αυτές που καταγράφονται σε παρόμοιες έρευνες του εξωτερικού (π.χ. State of the Blogosphere by technorati), πράγμα που δείχνει ότι η δραστηριότητα αυτή για τον Έλληνα blogger είναι σημαντικό κομμάτι της καθημερινής του ζωής. Ο απόλυτος αριθμός των επισκεπτών που συγκεντρώνει το κάθε blog ξεχωριστά είναι ακόμη εξαιρετικά μικρός. Περίπου οι μισοί bloggers δηλώνουν λιγότερους από επισκέπτες το μήνα, ενώ μαζί με αυτούς που δηλώνουν έως επισκέπτες το μήνα, το ποσοστό φτάνει το 72%. Παρόλα αυτά, υπάρχει και ένα 7% των blogs που σημειώνουν επισκεψιμότητα άνω των μοναδικών επισκεπτών το μήνα. Θα έχει ενδιαφέρον να δούμε τις τάσεις επισκεψιμότητας που θα διαμορφώνονται στην επόμενη έρευνα του sync, από την οποία θα μπορούν να βγουν συμπεράσματα για πιθανή μεγέθυνση του κοινού των bloggers (paperplan.gr). Ακολουθούν τα αποτελέσματα ανάλυσης των απαντήσεων που δόθηκαν από τους Έλληνες bloggers στην έρευνα του sync. Η ανάλυση πραγματοποιήθηκε με τη συνεργασία της υπηρεσίας datamine.it, την οποία πολύ ευγενικά προσφέρθηκε από τον Γιώργο Τζιραλή (ιδιοκτήτη επίσης της υπηρεσίας askmarkets.com και διοργανωτής του Opencoffee). Ο συνδυασμός των απαντήσεων σε διαφορετικές ερωτήσεις απέδωσε μερικά ενδιαφέροντα στοιχεία. Ακολουθούν τα πιο σημαντικά από αυτά τα οποία είναι: 23