«Πλαίσιο. Άσκησης Κοινωνικής Πολιτικής. Ηνωμένο Βασίλειο» Ηνωμένο Βασίλειο ΔΙΚΤΥΟ ΕΛΛΗΝΩΝ ΑΙΡΕΤΩΝ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ

Transcript

1 «Πλαίσιο Άσκησης Κοινωνικής Πολιτικής από την Τοπική Αυτοδιοίκηση στο Ηνωμένο Βασίλειο» ΔΙΚΤΥΟ ΕΛΛΗΝΩΝ ΑΙΡΕΤΩΝ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ Διακίδης Ισίδωρος, Αντιδήμαρχος Haringey Λονδίνο Ηνωμένο Βασίλειο

2 Διακυβέρνηση στη Μεγάλη Βρετανία Η Κεντρική Διακυβέρνηση αφορά την Εθνική Κυβέρνηση και τους Εθνικούς Οργανισμούς Διακυβέρνησης ανώτατου επιπέδου Σκωτίας, Βόρειας Ιρλανδίας και Ουαλίας Η Τοπική Διακυβέρνηση αφορά τις Τοπικές Αρχές οι οποίες διοικούνται από αιρετούς αντιπροσώπους

3 Αποκεντρωμένο Σύστημα Διακυβέρνησης Ιστορικά το Ηνωμένο Βασίλειο έχει υιοθετήσει ένα σχετικά αποκεντρωμένο σύστημα διακυβέρνησης συγκρινόμενο με τις περισσότερες άλλες ευρωπαϊκές χώρες, με μεγάλο ποσοστό κατανομής πόρων και αρμοδιοτήτων στα Τοπικά Εκλεγμένα Συμβούλια. Παρά την ύπαρξη μιας αμφιθυμίας σχετικά με την αποκεντρωμένη διακυβέρνηση και το γεγονός ότι οι αρμοδιότητές και τα καθήκοντά των τοπικών αρχών εξαρτώνται από τη νομοθεσία που υιοθετείται από το Κοινοβούλιο, είναι πλέον αποδεκτό ότι τα Τοπικά Εκλεγμένα Συμβούλια πρέπει να έχουν έναν βαθμό αυτονομίας από την Κεντρική Κυβέρνηση.

4 Τοπική και Κεντρική Εξουσία Σχετικά με το Αποκεντρωμένο Σύστημα Διακυβέρνησης, συχνές είναι οι αλλαγές της ισορροπίας μεταξύ της Κεντρικής και Τοπικής Εξουσίας, οι οποίες αντικατοπτρίζονται, στις συχνές αναπροσαρμογές στη δομή και τη διοικητική διάρθρωση της Τοπικής Διακυβέρνησης, ως απόπειρα ελέγχου από την Κεντρική Εξουσία, κυρίως μέσω: Της επιβολής ενός αυστηρού ρυθμιστικού και κανονιστικού πλαισίου Της αξιοποίησης της οικονομικής εξουσίας της Κεντρικής Διακυβέρνησης, επί των Τοπικών Συμβουλίων Της άσκησης Νομοθετικής Εξουσίας

5 Πρότυπα Αποκεντρωμένης Διακυβέρνησης Αν και η πλειοψηφία των πολιτικών παρατάξεων στο Ηνωμένο Βασίλειο έχει υιοθετήσει την έννοια του «τοπικισμού» και τη πολιτική δέσμευση για την περαιτέρω Διοικητική Αποκέντρωση, εντούτοις υπάρχουν θεμελιώδεις διαφορές μεταξύ των διάφορων προτύπων αποκέντρωσης, καθώς κάποια αναφέρονται στην μετατροπή της κεντρικής εξουσίας σε τοπική διακυβέρνηση, ενώ άλλα αναφέρονται στη μετατροπή των Τοπικών Συμβουλίων σε πιο τοπικά εστιασμένες μονάδες φορέων και ιδιωτικών οργανώσεων.

6 Διοικητική Δομή Τοπικής ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ ΣΥΜΒΟΥΛΙΑ Διακυβέρνησης Τα Περιφερειακά Συμβούλια έχουν ως βασική μονάδα το Δήμο ή Περιφέρεια ή Πόλη, με Συμβούλους που εκλέγονται με θητεία 4 ετών, και συνήθως καλύπτουν περιοχές με πληθυσμό μεταξύ κατοίκων. Αρμοδιότητες Επιβολή τοπικού δημοτικού φόρου Ανταποδοτικότητα ορισμένων υπηρεσιών Πρόσληψη και απασχόληση προσωπικού Διαχείριση ιδιοκτησίας Σύναψη Συμβάσεων Διαχείριση επιχορηγήσεων από την κυβέρνηση και άλλες πηγές

7 Περιφερειακά Συμβούλια Λειτουργίες Πολιτιστικές Πολιτιστικές Δομές Δομές Δράσεις Δράσεις Αθλητισμού Αθλητισμού & Αναψυχής Αναψυχής Πάρκα, Πάρκα, Αθλητικές Αθλητικές εγκαταστάσεις, εγκαταστάσεις, βιβλιοθήκες, βιβλιοθήκες, μουσεία μουσεία Παροχή Παροχή Κοινωνικών Κοινωνικών Υπηρεσιών Υπηρεσιών Εκπαίδευση Εκπαίδευση Τοπικός Τοπικός Προγραμματισμός Προγραμματισμός & Σχεδιασμός Σχεδιασμός Κοινωνική Κοινωνική Κατοικία Κατοικία

8 Νομαρχιακά Συμβούλια Τα Νομαρχιακά Συμβούλια, είναι Δια- περιφερειακοί οργανισμοί, οι οποίοι καλύπτουν τους τομείς διαφόρων Περιφερειακών Συμβουλίων, με Συμβούλους αιρετούς με θητεία 4 ετών και αρμοδιότητες κοινές με αυτές των Περιφερειακών Συμβουλίων. Οι λειτουργίες τους ποικίλλουν ανάλογα με τη φύση και τις ανάγκες των περιοχών τους, ειδικά εάν ο Νομός περιλαμβάνει μια «Μητροπολιτική Πόλη» στα όριά του. Εθνικό Οδικό Δίκτυο Λειτουργίες Δράσεις Οικονομικής Ανάπτυξης Πολιτισμός Παιδεία Κοινωνική Πολιτική Δια - περιφερειακός Σχεδιασμός και Προγραμματισμός

9 Κυβερνητικά Γραφεία Η Κεντρική Κυβέρνηση έχει τα Επαρχιακά Γραφεία και τα Περιφερειακά ή Δια περιφερειακά τμήματα διάφορων υπουργείων της, τα οποία διαδραματίζουν επίσης βασικό ρόλο στην Τοπική Διακυβέρνηση και σε πολλές περιπτώσεις παρέχουν άμεσα δημόσιες υπηρεσίες. Λειτουργίες Υποστήριξη Δημόσιων Υπηρεσιών, Υλοποίηση Υποστήριξη πρωτοβουλιών Δημόσιων Υπηρεσιών, Υλοποίηση πρωτοβουλιών οικονομικής ανάπτυξης, οικονομικής σε συνεργασία ανάπτυξης, σε συνεργασία με τις τοπικές αρχές και μη κρατικούς με τις οργανισμούς τοπικές αρχές και μη κρατικούς οργανισμούς Συντονισμός Συντονισμός δραστηριοτήτων Κεντρικής δραστηριοτήτων Κεντρικής Κυβέρνησης Κυβέρνησης Διευκόλυνση Διευκόλυνση του του περιφερειακού περιφερειακού και και Δια Δια -περιφερειακού -περιφερειακού προγραμματισμού προγραμματισμού Κατανομή των κυβερνητικών Κατανομή των κυβερνητικών και ευρωπαϊκών και ευρωπαϊκών Χρηματοδοτήσεων Χρηματοδοτήσεων μεταξύ των Αρχών μεταξύ των Αρχών Εκπόνηση του κανονισμού Εκπόνηση του κανονισμού των τοπικών αρχών των τοπικών αρχών

10 Ημιαυτόνομοι Τοπικοί Οργανισμοί Ορισμένες βασικές δημόσιες υπηρεσίες παρέχονται μέσω ημιαυτόνομων οργανισμών, οι οποίοι όμως διοικούνται και διέπονται από το κανονιστικό πλαίσιο της κυβερνητικής διοίκησης, καθώς και μέσω των Τοπικών Συμπράξεων. Ενδεικτικά αναφέρονται: Υπηρεσίες Υγείας (Μέσω περιφερειακών, τοπικών κυβερνητικών Συμφώνων ή Συμφώνων με συγκεκριμένα Ιδρύματα) Αστυνόμευση (Μέσω των τοπικών αστυνομικών αρχών) Στήριξης της ανεργίας και Προώθηση της απασχόλησης (Μέσω τοπικών και περιφερειακών γραφείων και Συμφωνιών με ιδιωτικές επιχειρήσεις) Κοινωνική κατοικία (Μέσω μη κερδοσκοπικών επιχειρήσεων,τις Ενώσεις Κατοικίας, που λειτουργούν ως ανεξάρτητοι οργανισμοί αλλά συνήθως χρηματοδοτούνται κατευθείαν και ελέγχονται από την κεντρική κυβέρνηση)

11 Τοπικές Στρατηγικές Συμπράξεις Οι Τοπικές Στρατηγικές Συμπράξεις αποτελούν μια πρόσφατη σημαντική προσπάθεια για αποτελεσματικότερο συντονισμό του προγραμματισμού και της παροχής δημόσιων υπηρεσιών σε κάθε περιοχή, μέσω της συγκέντρωσης και συνεργασίας όλων των τοπικών οργανισμών. Οι Τοπικές Στρατηγικές Συμπράξεις ιδρύονται με καταστατικό, κατευθύνονται από το τοπικό Περιφερειακό Συμβούλιο και έχουν ως μέλη αντιπροσώπους από την τοπική αστυνομική αρχή, τα Τοπικά Σύμφωνα Υγείας, τους Οργανισμούς στέγασης, τα γραφεία ανεργίας, τα κολλέγια και τα πανεπιστήμια, τον ιδιωτικό τομέα και τους εθελοντικούς οργανισμούς.

12 Χρηματοδότηση Τοπικών Αρχών Τοπική φορολογία Ετήσια επιβολή φορολογίας ιδιοκτησίας σε κατοίκους και επιχειρήσεις Κυβερνητική Χρηματοδότηση Τακτικές και Έκτακτες Επιχορηγήσεις Άμεσες και Έμμεσες Κυβερνητικές Επιχορηγήσεις Ημιαυτόνομων Τοπικών Οργανισμών Ανταποδοτικότητα και Χρέωση ορισμένων Υπηρεσιών

13 Σύστημα Κοινωνικής Πολιτικής στο Ηνωμένο Βασίλειο Προσδιορισμός Ευπαθών Κοινωνικά Ομάδων: Άτομα Γ Ηλικίας Απροστάτευτα παιδιά Άστεγοι Άνεργοι Κοινωνικές Ομάδες σε κατάσταση φτώχειας Άτομα εξαρτημένα από ουσίες (Ναρκωτικά, Αλκοόλ κ.λπ.) Άτομα με Ειδικές Ανάγκες Άτομα μετά από μακράν περίοδο εγκλεισμού (φυλακές, νοσοκομεία, ψυχιατρικά ιδρύματα κ.λπ.) Μετανάστες Άνεργοι νέοι Μοναχικά άτομα (χωρίς οικογένεια)

14 Σύστημα Κοινωνικής Πολιτικής στο Ηνωμένο Βασίλειο Η Κεντρική Κυβέρνηση, κυρίως, συντονίζει, σχεδιάζει και υλοποιεί τα μέτρα κοινωνικής πολιτικής και υποστήριξης, ενώ διάφορες κοινωνικές υπηρεσίες παρέχονται από τις Τοπικές Αρχές. Τα κύρια χαρακτηριστικά του Συστήματος Κοινωνικής Πολιτικής στο Ηνωμένο Βασίλειο αφορούν τα εξής: Εθνικό Σύστημα Υγείας, βασισμένο στην Αρχή της πρόσβασης όλων των πολιτών σε ποιοτικές υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης Κοινωνική Κατοικία, για την ποιοτική στέγαση δυσκολίες στην απόκτηση δικής τους στέγης ατόμων που αντιμετωπίζουν Κοινωνικές Παροχές, όπως εγγύηση κατώτατου εισοδήματος, επιδότηση κατοικίας, παροχές παιδιών, ανικανότητας, επίδομα ανεργίας, κρατική σύνταξη, έμμεσες παροχές, όπως μειωμένη φορολογία, επιδότηση μέσων μετακίνησης, παροχή κοινωνικών υπηρεσιών κ.α. Επιδότηση Νομικής Στήριξης, για ομάδες χαμηλού εισοδήματος

15 Σύστημα Κοινωνικής Πολιτικής στο Ηνωμένο Βασίλειο Ολοκληρωμένες Υπηρεσίες Στήριξης της Απασχόλησης, οι οποίες περιλαμβάνουν την εκπαίδευση και βελτίωση των επαγγελματικών δεξιοτήτων και προώθηση ανέργων στην Απασχόληση, υποστήριξη της Επιχειρηματικότητας κ.α. Παροχή Κατοικίας και φροντίδας, ευπαθών κοινωνικά ομάδων που έχουν ανάγκη στήριξης και ειδικής φροντίδας, όπως Ηλικιωμένοι, μακροχρόνιοι ασθενείς, Άτομα με Ειδικές Ανάγκες, θύματα οικογενειακής βίας κ.λ.π. Ευρύτερο Δίκτυο Κοινωνικών Υπηρεσιών, για την προστασία και υποστήριξη των Ευπαθών Κοινωνικών Ομάδων.

16 Κοινωνική Πολιτική & Τοπική Αυτοδιοίκηση Διαχείριση και Παροχή Κοινωνικής Κατοικίας Επιβολή κατώτατων επιπέδων κατοικίας, κανονισμών δημόσιας υγείας και επιδότηση ιδιοκτητών ιδιωτικής κατοικίας με χαμηλό εισόδημα για την διατήρηση των καθορισμένων κατώτατων επιπέδων κατοικίας. Διαχείριση επιχορηγήσεων και μισθωμάτων κατοικίας καθώς και άλλων κοινωνικών παροχών. Παροχή κοινωνικών υπηρεσιών στις Ευπαθείς Κοινωνικές Ομάδες Παροχή υπηρεσιών στήριξης των νέων, όπως τα κέντρα νεολαίας, την κατάρτιση και ανάπτυξη δεξιοτήτων, τη Συμβουλευτική Απασχόλησης κ.α.

17 Κοινωνική Πολιτική & Τοπική Αυτοδιοίκηση Προγραμματισμός και υλοποίηση τοπικών πρωτοβουλιών οικονομικής ανάπτυξης, προώθησης της Απασχόλησης, αναβάθμισης του τοπικού ανθρώπινου δυναμικού και Στήριξης των Επιχειρήσεων. Χρηματοδότηση εθελοντικών οργανώσεων για τη παροχή ειδικών υπηρεσιών υποστήριξης Ευπαθών Κοινωνικών Ομάδων Αξιοποίηση της ανταποδοτικότητας και χρέωσης ορισμένων βασικών υπηρεσιών, με στόχο τη χρηματοδότηση Δράσεων Αθλητισμού και Αναψυχής των Ευπαθών Ομάδων όπως πισίνες, κέντρα και χώροι άθλησης, δημόσιες συγκοινωνίες,κοινοτικά κέντρα, Κέντρα δημιουργικής απασχόλησης παιδιών, σχολικά γεύματα κ.α. Λειτουργία Κέντρων πληροφόρησης και Συμβουλευτικής Υποστήριξης των πολιτών για τη διευθέτηση νομικών θεμάτων καθώς και διεκπεραίωσης υποθέσεων με δημόσιες υπηρεσίες κ.α.