The Relationship between Self-Worth and Communication Styles and Marital Adjustment in Women

Transcript

1 Shenakht Journal of Psychology and Psychiatry Vol. 2/ No. 4/ Winter 206 Page: 2-22 The Relationship between Self-Worth and Communication Styles and Marital Adjustment in Women Parvin Mohammadi, Mokhtar Arefi 2*. Department of Psychology and Counseling, Kermanshah Branch, Islamic Azad University, Kermanshah, Iran. Department of Psychology and Counseling, Kermanshah Science and Research Branch, Islamic Azad University, Kermanshah, Iran. 2. Department of Psychology and Counseling, Kermanshah Branch, Islamic Azad University, Kermanshah, Iran. (Author and correspondent: Department of Psychology and Counseling, Kermanshah Science and Research Branch, Islamic Azad University, Kermanshah, Iran. Abstract Introduction: One of the most important roles of the studies and researches conducted on the family and espousal relationships has been devoted to the marital adjustment. Different surveys and studied have found that various factors such as personal characteristics and communication skills have affected the quality of the marital adjustment a lot. Objectives: The main purpose of the present study is to have a survey on the relationship between self-worth and communication styles and the marital adjustment. Methodology: The present study is a correlational survey. Its subjects included 48 married women who were the parents of the children studying in the kindergartens and pre-school centers in Ghorveh in the year 394.The sampling procedure was a cluster sampling method. In this survey three marital adjustment scales were used: Dyadic Adjustment Scale (976), Contingencies Self-Worth Questionnaire (Crocker & Wolfe, 2003) and the Communication Style Questionnaire (Christenson & Sullaway, 984). Results: The results of the survey showed that there is no significant correlation between self-worth and marital adjustment in general but the external aspects of self-worth (scientific qualification and competency, competition and competitiveness, appearance and being approved by others) had a significant negative correlation with the marital adjustment. The results also indicated that there is significant correlation between communication styles and marital adjustment in a way that there was a significant positive correlation between the scores of the interactive constructive style and marital adjustment but there was a significant negative relationship between the scores of the avoidant style and demand/withdraw style and marital adjustment. Conclusion: The results of the present survey show that the external self-worth has a significant negative effect on the marital adjustment. In addition, communication styles (interactive constructive communication) of women have significant positive effects on marital adjustment directly but avoidant style and demand/withdraw style have significant negative effects on the marital adjustment. Family counselors can actively involve themselves in instructing the mutual interactive constructive styles and try to reduce the effects of the external self-worth on the marital adjustment in their own treatments and interventions. Key words: Self-worth, Communication Styles, Marital Adjustment, Women

2 مجله روانشناسی و روان پزشکی شناخت سال دوم شماره 4 زمستان 394 صفحات: -22 رابطه خود ارزشمندی و سبک های ارتباطی با سازگاری زناشویی در زنان *2 پروین محمدی مختار عارفی چکیده - گروه روانشناسی و مشاوره واحد کرمانشاه دانشگاه آزاد اسالمی کرمانشاه ایران. گروه روانشناسی و مشاوره واحد علوم و تحقیقات کرمانشاه دانشگاه آزاد اسالمی کرمانشاه ایران. 2- گروه روانشناسی و مشاوره واحد کرمانشاه دانشگاه آزاد اسالمی کرمانشاه ایران. ( نویسنده مسؤل: )M.arefi@iauksh.ac.ir گروه روانشناسی و مشاوره واحد علوم و تحقیقات کرمانشاه دانشگاه آزاد اسالمی کرمانشاه ایران. مقد مه: سازگاری زناشویی در مطالعهی ارتباطات خانوادگی و زناشویی جایگاه برجستهای را به خود اختصاص داده است. پژوهشهای گوناگون عواملی ازقبیل ویژگیهای شخصی و مهارتهای ارتباطی را در کیفیت سازگاری زناشویی دخیل میدانند. هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر رابطهی خودارزشمندی و سبکهای ارتباطی با سازگاری زناشویی در زنان بود. روش: مطالعه ی حاضر از نوع همبستگی است و نمونهی پژوهش 48 نفر)زن متأه ل( از والدین فرزندانی که در مراکز مهد کودک و پیشدبستانی شهرستان قروه در سال 394 بودند. این نمونه به شیوهی نمونهگیری خوشهای انتخاب شدند.در این مطالعه از سه مقیاس سازگاری زناشویی اسپانیر ) 976 ( پرسشنامه ارتباطی) کریستنسن و ساالوی 984 ( استفاده شد. خودارزشمندی)کروکرولف 2003 ( و پرسشنامهی سبکهای یافتهها: نتایج نشان داد بین خودارزشمندی به صورت کل ی و سازگاری زناشویی ارتباط معناداری وجود ندارد ام ا بین ب عد بیرونی خودارزشمندی)صالحیت و شایستگی علمی رقابت و سبقت جویی ظاهر و تأیید دیگران( با سازگاری زناشویی رابطهی معنادار و منفی وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد بین سبکهای ارتباطی و سازگاری زناشویی رابطهی معنادار وجود دارد. به این صورت که بین نمرات سبک سازندهی متقابل و سازگاری زناشویی رابطهی معنیدار و مثبتی وجود دارد و بین سبک اجتنابی و سبک توق ع /کنارهگیری با سازگاری زناشویی رابطهی معنیدار و معکوس وجود دارد. نتیجهگیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد ب عد بیرونی خودارزشمندی بر سازگاری زناشویی اثر منفی دارد. همچنین سبکهای ارتباطی)سازندهی متقابل( زنان به طور مستقیم بر سازگاری زناشویی اثر مثبت دارد و پیشبینیکنندهی سازگاری زناشویی بود. سبک اجتنابی و سبک توق ع/کنارهگیری بر سازگاری زناشویی اثر منفی دارد. مشاوران خانواده میتوانند آموزش سبک ارتباطی سازندهی متقابل و تقلیل اثر ب عد بیرونی خودارزشمندی بر سازگاری زناشویی را آماج مداخالت درمانی خویش قراردهند. کلید واژهها: خودارزشمندی سبکهای ارتباطی سازگاری زناشویی زنان..

3 مختار عارفی و همکاران 3 تانگنی 6 مقدمه ازدواج در همهی جوامع یک نهاد مهم شمرده میشود و داشتن زندگی زناشویی موف ق تقریبا برای هر کسی یک هدف عمده و آرمانی به شمار میرود )میرز ماداتیل و تینگل 2005(. از جمله متغی رهای مورد بررسی در مطالعات خانواده سازگاری زناشویی است. این اصطالح با رضایت زناشویی موف قیت زناشویی و ثبات زناشویی مرتبط است.»سازگاری زناشویی شیوههایی است که افراد متأه ل بهطور فردی با یکدیگر جهت تداوم ازدواج سازگار می- شوند و یکی از مهمترین فاکتورها در تعیین ثبات و تداوم زندگی زناشویی است«)گال به نقل از گل محمدیان و همکاران 392(. سازگاری زناشویی جایگاه برجستهای را در مطالعهی ارتباطات خانوادگی و زناشویی به خود اختصاص داده است )اسپانیر 976(. رضایت از ازدواج و سازگاری زناشویی در تداوم آن نقش مهم ی دارد زیرا وجود ناسازگاری در روابط همسران به دشوار شدن وظایف والدینی )کامینگ 997( کاهش 3 و اوریلی 4 و میزان سالمت جسمانی و بهداشت روانی همسران )دمو 5 آالن هورونیز 7 هلن 8 وسندرا )997 9 کم شدن میزان رضایت از زندگی )ناک 995( 0 و احساس تنهایی و گالن 99( 2 و اشکال در روابط )نیولون 3 بیشتر )پیچ 2000( میانجامد )احمدی و همکاران 383(. عزت نفس مرکز هستی تمام انسانهاست و برای یک زندگی آزاد امری حیاتی است )ستیر ترجمهی مرتاض 38(. مفاهیم خودپنداره عزت نفس و خودارزشمندی از مفاهیم مهم وکلیدی در نظریات و مطالعات خود محسوب می شود ( بریوور و هیوستن 5 وایلی 4 و الیری و افزود 7 )چو 2005( و خودکارآمدی را هم میتوان به آن کوپرماینس و همکاران 8 آیری دمارای 20 مالکی رویگر براون و سامرز 2009 و وایت 2 و همکاران 2009 ترجمه زکی 39(. خود ارزشمندی یکی از نتایج ناشی از بررسی و تحلیل تعامل بین ذهن خود و شخصیت میباشد )دیمیتریو 22 به مثابه شاخص سازگاری روان.)2003 خودارزشمندی 23 شناختی و کارکرد مناسب اجتماعی تلقی میشود) زکی 39(. خودارزشی مشروط 24 بیانکنندهی حوزهای است که عزت نفس به خاطر گذشته و ناتواناییها و نواقص تهدید میشود. در نتیجه ممکن است افراد به احتمال زیاد تمایالت و واکنش های منفی در حوزههایی از وقایع آینده نشان دهند )کراکر و ولف 25 همکاران 200 ترجمهی مرزبان و 392(. مطالعات انجام شده در نظریه خودمختاری و نظریه وابستگیهای ارزش خود نشان داده است که نوع حرمت خود نسبت به میزان حرمت خود تبیینکنندۀ بهتری از رفتارهای افراد است )دسی و رایان 2000 کراکر و همکاران 2003 ترجمهی سبزه آرای لنگرودی و همکاران 393(. عزت نفس و خودارزشمندی زوجها به معنای توانایی ارزش قایل شدن هر فرد برای خود و اینکه با خود به کرامت عشق و واقعیت رفتار کند )ستیر به نقل از ابراهیمی 39( میتواند تأثیر بسزایی بر رضایت زناشویی داشته باشد. بر اساس یافتههای کراکر و پارک )2004( موقعیتها و رفتارهای که خود ارزشی مشروط را ارضا میکنند ترسها و اضطراب را نیز مدیریت میکنند )مرزبان و همکاران.)392»خودارزشمندی موجب ارتقای سطح سالمت عمومی خود تنظیمی منبع انگیزش کاهش افسردگی و اصالح رفتار اجتماعی چگونگی درست و مناسب مواجهه با حوادث و 6. Leary, and. Tangney 7. Chu 8. Kupermince, Blatt, Shahar, Henrich and Leadbeater 9. Eyre 20. Demaray, malecki, Rueger, Browna and Summers 2. Whit 22. Demetriou 23. Self - worth 24. Contingent self-worth 25.Crocker & Wolfe 26. Satir. Myers., Madathil & Tingle 2. Gale 3. cumming 4. Oreilly 5. Demo 6. Alan 7. Horvit 8. Helene 9. Sandra 0. Nock. Page 2. Galen 3. Niolon 4.Wylie 5. Brewer and Hewstone

4 4 رابطه خود ارزشمندی و سبکهای ارتباطی با سازگاری زناشویی در زنان وقایع روزمرهی زندگی بوده که در سطوح مختلف زندگی فردی خانوادگی آموزشی و اجتماعی اثرات خود را نمایان میکند«)کروکر 2002 الف و کروکر الهتانن و سامرز 2004 به نقل از زکی 39(. موف قیت در جامعهی امروزی در گرو ارتباط کارآمد و اثربخش با محیط اجتماعی است. ارتباط با خود دیگران و محیط اطراف خود زمینهی رشد و ارتقای نیازهای روانی اجتماعی و غیره را فراهم مینماید مهارتهای ارتباطی زوجهای جوان در تمامی جنبههای زندگی مشترک آنها تأثیر شگرفی دارد. ویرجینیا ستیر به چهار الگوی جهانی پاسخ اشاره میکند که هر یک از ما برای فارغ شدن بر تهدید طرد از آن استفاده میکنیم که سبک پنجم " سبک همتراز" مثبت و واقعی میباشد ( استوارت 2005 ترجمهی نوابی نژاد و همکاران 388(. مشکل نارضایتی از زندگی زناشویی مهمترین دلیل مراجعهی زوجها به مراکز مشاوره است ( ابراهیمی 39(. گاتمن )994( 2 با توج ه به نوع الگوهای ارتباطی زوجین به پیشبینی و وقوع طالق میپردازد )ثناگویی و همکاران 390(. سازگاری زناشویی بر کیفیت عملکرد والدینی طول عمر میزان سالمت رضایت از زندگی میزان احساس تنهایی رشد و تربیت فرزندان روابط اجتماعی و گرایش به انحرافات اجتماعی تأثیر دارد )احمدی و همکاران 384(.»تفاوتهای فردی و ثبات عزت نفس در طی زمان ممکن است ناشی از تعامل خودارزشی مشروط با وقایع باشد )کرنیس و ویشل کراکر و همکاران 2002 ( به دلیل اینکه بیثباتی عزت نفس با آسیبپذیری نسبت به افسردگی رابطه دارد خودارزشی مشروط در ترکیب با وقایع مربوطه ممکن است که افزایش عالمتهای افسردگی را پیشگویی- کند«)کراکر و همکاران 2002 ولف وکراکر 200 به نقل از مرزبان و همکاران 392(. در خودارزشیابی مشروط بر هفت حوزهی مهم توج ه میشود که بر منابع درونی و بیرونی متمرکز است و شامل صالحیت و شایستگی 4 تحصیلی شکست دیگران در رقابت 5 تأیید دیگران 6 حمایت و عشق خانوادگی 7 ظاهر 8 عشق به خدا 9 تقوا و است. 0 پاکدامنی روش بررسی پژوهش حاضر باتوج ه به ماهیت موضوع و هدف آن کاربردی و از نظر شیوهی گردآوری دادهها از نوع همبستگی است. جامعهی آماری در این پژوهش تمام زنان سال که طول مد ت ازدواج آنها -0 سال و فرزندان آنها در سال 394 در مراکز مهدکودک و پیش دبستانی شهرستان قروه بودند. پس از اخذ مجوز به ادارهی آموزش و پرورش و بهزیستی شهرستان قروه مراجعه و لیست تمام مراکز مهد کودک و پیش دبستانی گرفته شد. نمونهگیری از طریق تعیین نمونهی متناسب با حجم و به شیوهی خوشه ای انجام شد. برای انتخاب نمونه از 2 مرکز تعداد 6 مهد و مرکز پیش دبستانی به طور تصادفی مشخ ص شد. سپس با مراجعه و هماهنگی با مدیر مراکز لیست تلفن مادرانی که واجد شرایط بودند )طول مد ت ازدواج سن و اینکه قبال ازدواج دیگری نکرده و هم اکنون نیز در متارکه نبودند( گرفته شد و از آنها دعوت گردید به مراکز بیایند و در بین افرادی که داوطلب به همکاری بودند 48 نمونه تعیین و برای جلوگیری از ریزش احتمالی تعداد 68 پرسشنامه توزیع گردید. بدین صورت که از هر مرکز به صورت تصادفی 28 نفر مشخ ص و پرسشنامهها روی این افراد اجرا گردید و اط العات آنها تجزیه و تحلیل شد. برای جمعآوری اط العات از سه ابزار زیر استفاده شد: مقیاس وابستگیهای ارزش خود :)CSWS( مقیاس وابستگیهای ارزش خود را کراکر و همکاران )2003( ساختهاند که شامل 35 ماده بوده و پاسخدهندگان میبایست در طیف لیکرت 7 درجهای )= شدیدا مخالف 7= شدیدا موافق( به عبارات پاسخ دهند )سبزهآرای 5. Competition 6. Approval From Generalized Others 7. Family Support 8. Appearance 9. God s Love 0. Virtue. Contingencies of self-worth scale. Stewart 2. Gottman 3.Kernis & Waschll 4. Competencies

5 مختار عارفی و همکاران 5 لنگرودی و همکاران 393(. زیر مقیاسهای این مقیاس عبارتند از: ب عد درونی خودارزشمندی )حمایت و عشق خانوادگی عشق به خدا تقوا و پرهیزگاری( و ب عد بیرونی خودارزشمندی )صالحیت و شایستگی علمی رقابت و سبقتجویی فیزیکی و ظاهری تأیید دیگران(. در مطالعهی سارجنت و همکاران )2006( آلفای کرونباخ 7 خرده مقیاس بین 0/78 تا 0/94 گزارش شدهاست. پایایی بازآزمایی خرده مقیاسها نیز بعد از 4 ماه فاصله بین 0/78 تا 0/94 بود. نسخهی انگلیسی این مقیاس بر طبق گزارش کراکر و همکاران )2003( روایی و پایایی و ساختار عاملی یکسان و ثابتی برای هر دو جنس دارد. زکی )39( در پژوهشی نشان داد که هفت پاره مقیاس خودارزشمندی قابل تقلیل در دو عامل هستند و دو عامل مذکور را میتوان خودارزشمندی درونی و خود ارزشمندی بیرونی نامید. رابطهی معناداری بین خودارزشمندی و عزت نفس جمعی وجود دارد که معر ف روایی ابزار تحقیق میباشد عالوه بر آن تمامی گویههای مقیاس در چهار عامل قابل تقلیل هستند که بیانگر روایی سازه است. مقیاس خودارزشمندی دارای روایی و پایایی بسیار مطلوبی بوده و متناسب با فرهنگ ایران قابل استفاده میباشد. سبزه آرای لنگرودی و همکاران )393( در پژوهشی نشان دادند شش عامل با ساختار دادهها برازش دارند عالوه بر تأیید روایی همگرا و واگرای مقیاس ضرایب آلفای کرونباخ نیز همسانی درونی مناسب مقیاسهای عامل را نشان داد. همچنین مرزبان و همکاران )392( در مطالعهای نشان دادند مقیاس خود ارزشی مشروط در نمونه ایرانی روایی و پایایی مناسبی دارد و میتوان در موارد آموزشی و درمانی از آن استفاده کرد. پرسشنامهی الگوهای ارتباطی کریستنسن و :)CPQ( این پرسشنامه یک ابزار خودسنجی ساالوای است که به منظور برآورد ارتباط زناشویی زوجین طر احی- شدهاست. CPQ از 35 سؤال تشکیل شده است و رفتارهای زوجین را در طی سه مرحله تعارض زناشویی برآورد می- کند. زوجین هر رفتار را روی یک مقیاس 9 درجهای لیکرت که از )اصال امکان ندارد( تا 9 )خیلی امکان دارد( تنظیم شده درجهبندی میکنند. این پرسشنامه از سه خرده مقیاس تشکیل شده است: ارتباط توق ع/ کنارهگیری ارتباط سازندهی متقابل و ارتباط اجتناب متقابل. ارتباط توق ع/کنارهگیری خود از دو بخش تشکیل شده است: مرد توق ع/ زن کناره گیری و زن توق ع/ تحقیقات قبلی که از پرسشنامهی CPQ مرد کنارهگیری. استفاده نمودهاند روایی و پایایی قابل قبولی را برای خرده مقیاسهای مختلف آن فراهم نمودهاند. در ایران عبادت پور )379( پرسش- نامهی فوق را هنجاریابی کرده و به منظور برآورد روایی پرسشنامه همبستگی بین مقیاسهای این پرسشنامه و پرسشنامهی رضایت زناشویی ENRICH را بهدست آورد. مقیاس شامل تا مقیاس سازگاری زناشویی دو نفره اسپانیر : 2 این 32 سؤال است که برای ارزیابی کیفیت زناشویی از نظر زن و شوهر یا هر دو نفری که با هم زندگی میکنند بهکار میرود. پاسخدهی به 32 سؤال این مقیاس به سبک لیکرت است. نمرهی کل ی این مقیاس از 0 50 با جمع نمرات سؤالها بهدست میآید. اسپانیر )976( اعتبار و روایی این مقیاس را در سطح نمرات کل ی 96/. برای مقیاسهای فرعی به ترتیب برای رضامندی دو نفره 94/. برای توافق دو نفره 90/. برای همبستگی دو نفره 86/. و برای ابراز محبت و عواطف در روابط دو نفره 73/. تعیینکرد. در پژوهش مالزاده )383( ضریب قابلیت اعتماد به روش بازآزمایی 86/. بهدست آمد و آلفای کرانباخ این پرسشنامه 89/ تعیین شد. برای برآورد روایی با اجرای همزمان این پرسشنامه و پرسشنامهی سازگاری زناشویی الک واالس ضریب قابلیت اعتماد برای 76 نفر از زوجهای مشابه با زوج نمونه 90/. بهدستآمد یافتهها بر اساس نتایج مندرج در جدول متغی ر سازگاری زوجین بیشترین انحراف معیار را در میان متغی رها دارد که نشان دهندهی پراکندگی باالی نمرات این متغی ر در میان 2. Dyadic adjustment scale. Communication patterns Questionnair

6 6 رابطه خود ارزشمندی و سبکهای ارتباطی با سازگاری زناشویی در زنان آزمودنیها است. کمترین انحراف معیار متعل ق به متغی ر سبک ارتباطی اجتنابی است که نشاندهندهی پراکندگی پایین نمرات ارائه شده میباشد. دادههای متغی رهای اصلی در سطح اطمینان 0/95 از توزیع نرمال تبعیت میکنند. جدول : شاخصهای توصیفی و بررسی نرمال بودن متغیرهای اصلی نتایج مندرج در جدول 2 همبستگی بین خودارزشمندی و سازگاری زوجین را در آزمودنیها نشانمیدهد همان طور که مشاهده میگردد بین ب عد بیرونی خودارزشمندی و متغی ر سازگاری زوجین رابطهی معنادار و معکوس وجود دارد ( 0/235- = r(. متغیرها P K-S متغیر تعداد میانگین انحراف استاندارد آماره K-S در حالی که همبستگی بین ب عد درونی خودارزشمندی و سازگاری زوجین )0/033=r( و نمره خودارزشمندی با سازگاری زوجین معنادار نیست. کل )r=-0/4( 0/06 / 32 2/ / سازگاری زوجین سبک های ارتباطی خود ارزشمندی 0/572 0/ 783 / 020 4/ سازندهی متقابل /663 0/ 729 5/ 569 4/ اجتنابی /43 / 056 0/ 02 28/ توق ع/ کنارهگیری /300 0/ 973 8/ 55 83/ ب عد درونی /794 0/ 648 0/ / ب عد بیرونی /56 0/ 789 6/ / نمرهی ک ل 0 48 جدول 2: همبستگی بین خود ارزشمندی و سازگاری زوجین سازگاری زوجین ب عد درونی ب عد بیرونی نمره ک ل سازگاری زوجین 0/033 ب عد درونی 0/36 ** -0/235 ** ب عد بیرونی 0/868 ** 0/777 ** -0/4 نمرهی ک ل P 0/0 ** و P 0/05 * تعداد = 48 نتایج مندرج در جدول 3 همبستگی بین سبکهای ارتباطی و سازگاری زوجین را در آزمودنیها نشان میدهد. همانطور که مشاهده میگردد بین سبک سازندهی متقابل و متغی ر سازگاری زوجین رابطهی معنادار و مثبت وجود دارد. )0/594=r(. همچنین بین سبک اجتنابی با سازگاری زوجین رابطهی معنادار و معکوس وجود دارد )0/73-=r(. و نیز بین سبک توق ع/ کنارهگیری با سازگاری زوجین رابطهی معنادار و معکوس وجود دارد )0/30- = r(.

7 مختار عارفی و همکاران 7 جدول 3: همبستگی بین سبکهای ارتباطی و سازگاری زوجین سازگاری زوجین سازندهی متقابل اجتنابی سبک توق ع/ کنارهگیری 0/594 ** سازگاری زوجین سازندهی متقابل اجتنابی سبک توق ع/ کنارهگیری +0/363 ** -0/332 ** -0/378 ** -0/73 * -0/30 ** P 0/0 ** و P 0/05 * تعداد = 48 نتایج مندرج در جدول 4 مدل رگرسیون بین سبکهای ارتباطی و سازگاری زوجین را در آزمودنیها نشان میدهد. همانطور که مشاهده میشود ضریب رگرسیون چندخطی معنادارست )0/00>p 0/594=R (. بر این اساس R 2 =0/352 F,=79/47 تنها یکی از مؤل فههای سبک ارتباطی )سازندهی متقابل( به عنوان پیشبینیکننده وارد تحلیل شدهاست. سازگاری زوجین ثابت مدل سبک سازندهی متقابل ضریب همبستگی چندگانه بین ترکیب خط ی متغی ر پیشبین و سازگاری 0/59 بود. که با توج ه به میزان این متغی ر به تنهایی جدول 4: پیشبینی سازگاری زوجین بر اساس سبکهای ارتباطی R 2 0/35 β SE B از واریانس مربوط به سازگاری زوجین را تبیین میکند. هم چنان که جدول نشان میدهد به ازای هر واحد افزایش در نمرات سبک سازنده نمرات سازگاری 0/59 واحد افزایش مییابد. مدل F 79/472 R 2 0/352 R 0/594 P 0/00 0/00 0/00 0/594 /547 0/29 99/430 /52 بحث و نتیجهگیری نتایج نشان داد بین ب عدکل ی خودارزشمندی وسازگاری زوجین رابطهی معنادار وجود ندارد درحالیکه بین ب عد بیرونی خود ارزشمندی )صالحیت و شایستگی علمی رقابت و سبقتجویی ظاهر و تأیید دیگران( با سازگاری زوجین رابطهی معنادار و منفی وجود دارد. در تبیین این نتایج میتوان گفت افراد در خودارزشی مشروط برای داشتن عزت نفس باال و راضیکننده متفاوت هستند )مرزبان و همکاران 392(. وابستگیهای ارزش خود به حیطههایی اشاره میکند که موف ق شدن یا شکست خوردن در آن حیطه- ها چه به صورت واقعی و چه به صورت تصو ر شده برای حرمت خود فرد ضروری و حیاتی است بهطوری- که به دست آوردن موف قیت در حیطههایی که حرمت خود فرد به آنها وابسته است باعث افزایش حرمت خود و شکست خوردن در آن حیطهها با کاهش حرمت خود فرد همراه است )کراکر و همکاران 2003( و وابستگیهای ارزش خود بیرونی هم به دلیل

8 8 رابطه خود ارزشمندی و سبکهای ارتباطی با سازگاری زناشویی در زنان دشوارتر بودن تحق ق آنها و هم به دلیل این که با رفتارهای ناسالم بیشتری همراه هستند نسبت به وابستگیهای ارزش خود درونی پیامدهای منفی بیشتری به همراه دارند )پارک و کراکر 2005 کراکر 2002 ترجمهی سبزه آرای لنگرودی و همکاران 393(. افراد برای دسترسی به موفقیت و اجتناب از نقص در حیطههایی تالش میکنند که و خودارزشی آنها مبتنی بر آنها است )کارور همکاران 998 ترجمهی مرزبان و همکاران 392(. ابزار خود ارزشمندی و این که قابل تقلیل به دو ب عد درونی و بیرونی باشد تاکنون در ایران بر روی زوجین و زنان اجرا نگردیده و از این لحاظ مطالعاتی که از این پرسشنامه استفاده کرده باشد یافت نشد. این در حالی است که ابراهیمی و اعتمادی) 392 ( در پژوهشی با عنوان»اثر بخشی آموزش گروهی خودارزشمندی بر اساس الگوی اعتباریابی انسان بر افزایش میزان رضایت زناشویی«نشان دادندکه این آموزش به طور معناداری ضمن کاهش تعارضات زناشویی میزان رضایت زناشویی را افزایش داده است و همچنین اثر بخشی در زنان بیشتر میباشد. نتایج نشان داد بین سبکهای ارتباطی و سازگاری زوجین رابطهی معنادار وجود دارد. به این صورت که بین نمرات سبک سازندهی متقابل و سازگاری زوجین رابطهی معنادار و مثبتی وجود دارد. همچنین بین سبک اجتنابی و سبک توق ع/ کنارهگیری با سازگاری زناشویی رابطهی معنادار و معکوسی وجود دارد. این یافتهها همسو با مطالعات عارفی نو ابینژاد شفیعآبادی و کیامنش )39( عارفی و محسنزاده )39( زارعی و سرخونی )39( ابراهیمی ثنایی و نظری )390( شعاعی )2008( )2009( میلز 3 کاظمی )389( لدبتر 2 )2007( لویس و بالنچرد )2008( یالسین و کارهان 4 )2005( مارکمن 7 )979( ویجر 6 اسپانیر 5 99 اسمیت یویان و اولری ) 99 ( گاتمن 994 هوی و همکاران )995( شیلینگ و همکاران )2003( می- باشد. در تبیین این نتایج میتوان گفت ارتباط بزرگ- ترین عامل منفردی است که بر سالمت انسان و رابطه- اش بر دیگران اثر میگذارد )ستیر ترجمهی بیرشک 39 (. ارتباط روشن و مؤث ر بین افراد موجب رشد احساسات و ارزشها میشود ارتباط مؤث ر عامل زیربنایی خانوادهی سالم و موف ق است )غالمزاده و همکاران 388(. پژوهشهایی با طرح های مقطعی و طولی ثابتکردهاند کیفیت ارتباط طور به زوجین پیوسته و معنادار با رضایت زناشویی رابطه دارد )کاریر و گاتمن 999 گاتمن و لونسون 992 راجی و 999( نتایج برادبوری است که زوجهای ناشاد این از پژوهشها حاکی فقدان مهارتهایی میبرند که مانع توانایی آنها در ارتباط مؤث ر از این رنج میشود. نتایج به طور ویژه نشان می دهد زوجهایی که مهارت- های الزم برای تنظیم ابراز عاطفی و ارتباط مؤث ر را کسب ننمودهاند در تعارضات دفاعی برخورد کرده یا کناره نارضایتی میگیرند و و زوال چنین رفتارهایی روابط زناشویی را نوبهی به به دنبال خود دارد. روابط زوجها درواقع با هدف ارضای تمام سطوح نیازها صورت میگیرد به همین دلیل است که شایع- ترین مشکالتی که زوجهای ناراضی مطرح میکنند موفق نبودن در برقراری ارتباط است )یانگ و النگ 996 ترجمهی غالمزاده و همکاران 388(. اگر زوجین به طور مناسب مهارت های ارتباطی و حل تعارض را کسب نکنند تعارضات به طور کالمی سپس 4. Yalcin & Karvhan 5. Lewis & Spanier 6. Wager 7.Markman. Karver 2. Ledbatte 3. Mills

9 مختار عارفی و همکاران 9 ارتباطی متوق ع/ کنارهگیر را در روابط خود بهکار می- گیرند معتقد بودند که توس ط همسرشان درک نمی- شوند و احساس دوست نداشتنی بودن میکردند و رضایت زناشویی هم در مردان و هم در زنان پایین بود. پژوهشهای بعد نظیر مارکمن 99 اسمیت و یویان و اولری 2 99 گاتمن 994( نشان دادند که الگوهای ارتباطی فعلی مدارک معتبری برای تمایز بین زوجهای درمانده و غیردرمانده است. هوی 3 و همکاران )995( در پژوهشی نشاندادند که الگوی مرد متوق ع/ زن کنارهگیر با رضایتمندی زناشویی هر دو هم در زمان حال و هم در سالهای آینده ارتباط و همکاران )2003( دارد. در تحقیق دیگری شیلینگ 4 نقش مهارتهای ارتباطی در رابطه میان همسران را بررسی کردند. نتایج حاصل نشانداد الگوی ارتباطی اجتناب متقابل همسران سبب دوری زن و شوهر از گفتوگو دربارهی مشکل میشود و در نهایت با کاهش رضایت زناشویی همراه است مهر 393 (. )انصاری عدم کنترل عوامل تاثیرگذار در خانواده و سالمت خانوادهی اصلی هوش و متغی رهای محیطی همچنین تعداد زیاد سؤاالت پرسشنامهها به طوالنی شدن زمان اجرای آن انجامیدکه بر میزان دق ت شرکتکنندگان بیتأثیر نبوده است. انجام این مطالعه در محیط پژوهش با محدودیت جغرافیایی و ویژگیهای خاص فرهنگی- اجتماعی همراه بوده لذا در تعمیم نتایج بر سایر جوامع و محیطها با ویژگیهای متفاوت فرهنگی باید احتیاط نمود. همچنین باتوج ه به این که پژوهش حاضر از نوع همبستگی است در تفسیر یافتهها الزم است با دق ت بیشتری به تبیین پرداخته شود. علیرغم این که پرسش- نامهی خودارزشمندی در ایران اعتباریابی شده و مورد 2. Smith, Vivian, & O Leary 3. Heavey 4. schilling به صورت رفتاری تداوم مییابد و تخریب تدریجی در سازگاری زوجین آغاز میشود )دوگالس فریژر و دوگالس 995 ترجمهی مهرابیزاده هنرمند و همکاران 389(. زارعی و سرخونی )39( در پژوهشی نشان دادند که از بین سه خرده مقیاسهای مربوط به الگوی ارتباطی خرده مقیاس ارتباط سازنده- ی متقابل بیشترین مقدار پیشبینی را در واریانس متغی ر وابستهی رضایت زناشویی دارد. همچنین عارفی و محسنزاده )39( در پژوهشی نشان دادند که سه فرآیند تعاملی صمیمیت جنسی مدیریت تعارض و ارتباط بهطور مستقیم بر رضایت زناشویی اثر دارند. پژوهش شعاعی کاظمی )389( نشاندهندهی همبستگی مثبت و معنادار میان الگوی ارتباطی سازنده- ی متقابل و خشنودی از پیوند زناشویی در زنان بود یعنی هر چه پیوند سازنده و بدون سرزنش / اجتناب باشد همسران به ویژه زنان از خشنودی باالتری برخوردار خواهند بود. لدبتر )2009( نیز در مطالعات خود به این نتیجه رسید که ارتباط زناشویی کارآمد پیشبینی کنندهی قوی کیفیت زناشویی است. مطالعات میلز )2008( نشان میدهد رفتار تقاضا/ کنارهگیر پیشبینیکنندهی کاهش خشنودی زناشویی و در نتیجه جدایی است )انصاری مهر 393(. پژوهش یالسین و کارهان )2007( نشان داد که برنامهی آموزش میتواند از طریق بهبود مهارتهای ارتباطی بر سطوح سازگاری زناشویی تأثیری مثبت داشته باشد و همچنین می تواند به اصطالحات رفتاری دراز مدت در زوجین منجرشود )مهرابیزاده هنرمند و همکاران 389(. لویس و اسپانیر )979( با مرور پژوهشهای سه دههی 950 تا 970 نتیجهگرفتند که مهارتهای ارتباطی به طور مثبتی با کیفیت ازدواج مرتبط هستند. ویجر )2005( در مطالعهای نشان داد زوجینی که الگوی. Douglass, Frazier & Douglass

10 20 رابطه خود ارزشمندی و سبکهای ارتباطی با سازگاری زناشویی در زنان تأیید میباشد به دلیل ناشناخته بودن و عدم دسترسی آسان به این مقیاس نیاز به جستجو و صرف وقت فراوان بوده است. پیشنهاد میشود که این پژوهش به صورت آزمایشی با متغی رهای دیگر و در سایر جوامع با فرهنگهای متفاوت نیز انجام شود. همچنین پژوهشگران در پژوهشهای آتی از پرسشنامهی خودارزشمندی استفاده کنند و نتایج را با پژوهش حاضر مقایسه نمایند. در صورت امکان فرم کوتاهشده- ای از پرسشنامهی خودارزشمندی تهیه و هنجاریابی گردد. پیشنهاد میشود در تحقیقات آینده از سایر روشهای جمعآوری دادهها نظیر مصاحبههای بالینی و... به منظور دریافت اط العات معتبرتر و دقیقتر مخصوصا برای افراد کم سواد استفاده و نتایج با پژوهش حاضر مقایسه گردد. و نیز پیشنهاد میشود برنامه ای مدو ن جهت آموزش مهارتهای ارتباطی و خودارزشمندی به صورت کارگاههای آموزشی جهت تقلیل اثر ب عد بیرونی خودارزشمندی بر سازگاری زوجین و همین طور شناسایی سبکهای ارتباطی زوجین و سعی در تغییر سبکهای ارتباطی ناسالم از طریق آموزش مشاوره و سایر مداخلههای درمانی توس ط مشاوران و روانشناسان صورتگیرد. همچنین رسانهها بخصوص صدا و سیما با استفاده از نتایج این تحقیق و تحقیقات مشابه برنامههای متنو ع و پیوستهای جهت آموزش مهارتهای ارتباطی صحیح و مؤث ر برای تمام زوجین و اقشار مختلف جامعه در نظر بگیرند. عالوه براین میتوان تدوین کتبی را در این زمینه برای تمام اقشار جامعه توس ط مشاوران روان- شناسان آموزش و پرورش و مراکز نظرگرفت. سپاسگزاری بهزیستی در پژوهشگران مراتب تشک ر و قدردانی خود را از اساتید بزرگوار جناب دکتر محسن گل محمدیان لقمان ابراهیمی محمد علی زکی میالد سبزه آرای لنگرودی و نیز کلیهی شرکتکنندگان و افرادی که در این پژوهش یاریگر بوده اند ابراز میدارد. References Ahmadi, kho. Ashteanie, A. Etemadie, A. mirzamani, S. (383). The effect of life style changes on reducing maladaptation, Original Research Article. Ahmadi,Kh; Fathi,A and Navabi Nezhad,Sh.(384). A survey on the background mutual factors Individual and Communicative Factors-influencing the marital adjustment. Family Studies Quarterly, Vol,. N, 3. Ansari Mehr p. (393). The relationship between early adverse schemes, style of love-making and couples communication patterns of marital quality, master thesis, university of Kermanshah. Arefi, M. Mohsen zadeh, F. (39). Attachment styles, marital interaction processes and marital satisfaction, structural equation model. Journal of counseling and psychotherapy. Vol, 2. N.3. Arefi, M. Navabi nezhad, Sh. Shafe Abadi, A. kia manesh, A. (39). The relationship between communication skills and conflict resolution with negative personality traits in couples in Kermanshah: Consultancy Research. Vol,. N.43. Arefi, M. Mohsen zadeh, F. (39). Predicting marital satisfaction based on sexual intimacy, Counseling and Psychotherapy Quarterly, Family and Divorce special edition. N.. Carr`ere, S., & Gottman, J. M. (999). Predicting divorce among newlyweds from

11 مختار عارفی و همکاران 2 the first three minutes of a marital conflict discussion. Family Process, 38, Cumming. E. M. & orally, A.W. (997). Fathers in family context: Effect of marital quality on child adjustment. New York: Johan wily and sons. Demetrious. A. (2003). Self, and Personality: Dynamic Interactions from late childhood to Early Adulthood, Journal of adult Development, V.0,N. 3:5-7. Ebrahimi, L & Etemadi, A. (392). The effectiveness of self-worth group training base on human validation process model on improving marital satisfaction. Journal of Psychology, Vol. 7. N.4. Pp Ebrahimi, L. (39). Self-worthiness relationship with communication styles. Mama. N.. Ebrahimi, p. Sanaie zaker, B. Nazarie, A. (390). A Study on the Effectiveness of the enrichment communication programs on enhancing intimacy of working couples. The scientific Journal of Kurdistan University of Medical Sciences.Vol.6. Pp Gottman, J. M., & Levenson, R. W. (992). Marital processes predictive of later dissolution behavior, physiology, and health. Journal of Personality and Social Psychology, 63, Gottman, J.M. (994). What predicts divorce? The relationship between marital processes and marital outcomes. Hillsdale, N.J.: Erlbaum. Gholamzadeh, M. Atari, Y. Shafe Abadi, A. (388). The effective of skills training on the effectiveness of family role in the couples referring to the Welfare Center in Ahvaz. Knowledge and Research in Applied Psychology. N.4. Pp Golmohammadian, M. Farahbakhsh, K. Esmaile, M. (392). The effective of moral, ethical, spiritual and cultural intelligence on the marital conflicts in women, Journal of Counseling and Psychotherapy. Vol, 3. N.2. Marzban, A. Kave farsanie, Z. Bahrami, F. (392). A Survey on the validity and reliability of the scales of self-worth contingent among high school students in Isfahan, Psychological Studies of Faculty of Education Science and Psychology, AL Zahra University.Vol,9. N.4. Myers, J. E., Madathil, J., & Tingle, L. R. (2005). Marriage satisfaction and wellness in India and the U.S.: A preliminary comparison of arranged marriages and marriages of choice. Journal of Counseling and Development, 83, Mehrabi zaadeh, H. Hossenpor, M. Mehdi Zadeh, L. (389). The effectiveness of the life skills training on increasinf marital adjustment in married women between 20 to 40 years old. Journal of Educational Studies and Training. Vol, 2. N.. Mollazade, J. (383). A Survey on the relationship between marital adjustment with the personality factors and contrast style in the children of martyred. PhD thesis. Tehran: Tarbiat Modares University Rogge, R. D., & Bradbury, T. N. (999). Till violence do us part: The differing roles of communication and aggression in predicting adverse marital outcomes. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 67, Sabzeh aray langrodi, M. Sarafraz, M. Ghorbanie, N. (393). A survey on the psychometrics properties of contingencies self- worth scale. New educational ideas, university of Al-Zahra, faculty of Education and psychology. Vol, 0. N.. Satir, V. (38). Establishing good relationship with yourself the others. (Mortaz, M. Trans,) Tehran: Roshangaran and Women Studies. Satir, V. (39). People making, Berashk Behrouz. (39). Tehran: Roshd. Sanagoei M, Janbozorge M, Mahdavian, A.(390). Relationship between religious adherence and couples communication patterns, Psychology and Religion, Vol. 4.N. 4.Pp Stewart, W. (2005). Consultation Encyclopedia. (Navabi Nezhad, Sh. et.al. Trans, 388). Tehran: Elm publications Smith, D. A., Vivian, D., & O Leary, K. D. (990). Longitudinal prediction

12 22 رابطه خود ارزشمندی و سبکهای ارتباطی با سازگاری زناشویی در زنان marital discord from premarital expressions of affect. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 58, Spanier, G. (976). Measuring dyadic adjustment: New scales for assessing the quality of marriage and similar dyads. Journal of Marriage and the Family, 38, Spanier, G. & Cole,C. (976). Toward clarification and investigation of marital adjustment. International journal of sociology of the family, 6,2-46. White, S. M, T. R Wojcicki and E. McAuley.(2009). Physical activity and quality of life in community dwelling older Adults, Health and Quality of life outcomes, V. 7. N. : Wylie. R. (989). Measures of selfconcept, publisher. University of Nebraska press. Zaki, MA. (39). Standardization of self-worthiness questionnaires among male and female high school students in Isfahan, psychological methods and models. Vol, 2.N.7.Pp63-85.