Ποιοτικά χαρακτηριστικά υδροττονικής καλλιέργειας μαρουλιού ποικιλίας Butter head Rex RZ (Lactuca sativa L.)

Transcript

1 ///>. ικ Γ, λίϊ Λ'"' l'in r.'i/iiiin ί 'λιη\ίκή\ luitttvtktfc Emt/HUtt* Ποιοτικά χαρακτηριστικά υδροττονικής καλλιέργειας μαρουλιού ποικιλίας Butter head Rex RZ (Lactuca sativa L.) Λιο.ταΤσακαλίδη A., Μπονάτσος Δ., Τζεμπελίκου Κ. & ΚωνστανηνίδουΔολτσίνη Σ. Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικής Έρευνας, Ινστιτούτο Προστασίας Φυτών Πατρών. Λ. Αμερικής και Ν.Ε.0, Πάτρα. Περίληψη Σε υδρο.τονικό σύστημα στο θερμοκήπιο μελετήθηκαν τα ποιοτικά και ποσοτικά χαρακτηριστικά του μαρουλιού ποικιλίας Butter head REX RZ (Lactuca sativa L) και η επίδραση του γιββερελλικού οξέως GAj στην ανάπτυξη της. Οι επεμβάσεις α) Η2Ο, β) θρεπτικό διάλυμα, γ) GA3. και δ) θρεπτικό διάλυμα + GAj γίνονταν καθημερινά από την 6Π ημέρα του σταδίου φυτρώματος βλάστησης έως την 131 ημέρα (ημέρα μεταφύτευσης στο υδροπονικό σύστημα). Η επέμβαση του θρεπτικού διαλύματος που εφαρμόστηκε στο στάδιο φυτρώματος βλάστησης του μαρουλιού έδωσε το μέγιστο όγκο και βάρος jeuv κεφαλιών του μαρουλιού καθώς και το μέγιστο μήκος του ριζικού συστήματος. Οι επεμβάσεις με GA3 και θρεππκό διάλυμα + GAj επιμήκυναν τα μεσογονάτια διαστήματα αίροντας το νανισμό του μαρουλιού. Qualitative characteristics of lettuce {Lactuca sativa L) variety Butter head Rex RZ cultivated in hydroponic system Liopa Tsakalidou A., Bonatsos D., Tzempdikou K. &. KonstantinidouDoltsninis S. National Agricultural Research Foundation, Institute of Plant Protection, Amerikis and National Road, PO Box 5149, Patras, Greece. Abstract The quantitative and qualitative characteristics of the lettuce {Lactuca sativa L) variety Butterhead REX RZ and the effect of gibberellic acid (GA3) on its development were studied in a hydroponic greenhouse system. The treatments were a) water b) nutrient solution c) GAj and d) nutrient solution + GA3. The solutions were applied daily from the 6th until the 13Λ day in the germinationseedllng stage, when seedlings were transplanted in the hydroponic system. The application of nutrient solution resulted in maximum head mass and weight as well as maximum length of the root system. The GAj treatment and that of nutrient solution + GAj resulted in elongation of the intcrnodcs.

2 Πρακτικά S' ' Συνεδρίου Ελληνικής Βοτανικής Εταιρείας, Εισαγωγή Υδροπονική καλλιέργεια είναι η καλλιέργε'α φυτών σε θρεπτικό διάλυμα ή αδρανή υποστρώματα (εκτός εδάφους ή εδαφικών μιγμάτων). Η παραγωγή μαρουλιού σε υδροπονικό σύστημα χωρίζεται σε δύο στάδια ανάπτυξης: φύτρωμα βλάστηση και ανάπτυξη των φυτών σε υδροπονικό υπόστρωμα. Τα φυτά αναπτύσσονται σε υπόστρωμα όπου καθημερινά χορηγείται σ αυτό θρεπτικό διάλυμα. Η τεχνολογία υπολογιστών είναι ένα αναπόσπαστο τμήμα στην παραγωγή του υδροπονικού μαρουλιού. Διαφορετικοί αισθητήρες χρησιμοποιούνται για να ελέγξουν τις παραμέτρους περιβάλλοντος των θερμοκηπίων (Thompson et al 1998). Οι γιββερελλίνες προωθούν την επιμήκυνση των βλαστών σε νάνες ποικιλίες φυτών και σε φυτά που έχουν τη μορφή του ρόδακα (Dörffling 1982). Ο σκοπός της παρούσας ερευνητικής εργασίας ήταν να εξεταστούν τα ποιοτικά χαρακτηρισπκά του μαρουλιού ποικιλίας Butter head REX RZ (Lactuca sativa L.) και η επίδραση της γιββερελλίνης GA3 στην ανάπτυξη της σε υδροπονικό σύστημα στο θερμοκήπιο. Υλικά και μέθοδοι Στο θερμοκήπιο του Ινστιτούτου Προστασίας Φυτών Πατρών πραγματοποιήθηκε πείραμα υδρσπονικής καλλιέργειας μαρουλιού της ποικιλίας Butter head REX RZ, την άνοιξη του Το στάδιο φυτρώματος βλάστησης διήρκησ? 13 ημέρες και το στάδιο ανάπτυξης στο υδροπονικό υπόστρωμα 40 ημέρες. Η σπορά (1.033 σπόροι) έγινε σε 4 πλάκες πετροβάμβακα (Grodan, Εταιρεία Grodania A/S). Οι πλάκες ποτίζονταν καθημερινά με νερό ώστε να εξασφαλισθεί υψηλή σχεπκή υγρασία. Την 6η ημέρα του φυτρώματος βλάστησης εφαρμόστηκαν οι εξής επεμβάσεις σε κάθε πλάκα: Η 11πλάκα ποτίστηκε με Η20, η 2η με θρεπτικό διάλυμα [νιτρικό ασβέστιο (15, ,5 CaO) 24 g/i, νιτρικό κάλιο ( S03) 34 g/1, χηλικός σίδηρος EDDHA NaFe 1 g/i, θειϊκό κάλιο (50% K2Q+46 S0 3) 25 g/i, φωσφορικό οξύ (85%) 9 ml/1, διάλυμα ιχνοστοιχείων (MnS0 H20 18,25 g/1, CuS045H20 0,05 g/1, Na2BO4OrI0H2O 23 g/1. Na2Mo042H20 1,25 g/1) 10 mi/1. Στα διαλύματα έγτνε αραίωση 1/100], η 3"Πμε GAj (Ι0'2 mg/1) και η 4η με θρεπτικό διάλυμα + GA3. Κατά τη Π"1ημέρα τα φυτάρια μαρουλιού μεταφυτεύτηκαν σε 96 πλάκες (Grodan, Εταιρεία Grodania A/S) που αρδευόταν με το παραπάνω θρεπτικό διάλυμα. Κάθε πλάκα (100x12x7 cm), περιείχε 10 φυτάρια. Κάθε επέμβαση εφαρμόστηκε σε 240 φυτάρια. Για τις 4 επεμβάσεις ακολουθήθηκε πλήρες τυχαιοποιημένο σχέδιο τριών επαναλήψεων. Το θρεπτικό διάλυμα στο υδροπονικό σύστημα ανανεωνόταν ανά 1 ώρα καθημερινά με δοσομετρική μονάδα υδρολίπανσης (ΑΜΙ 5000 dgt Volmatic). Οι περιβαλλοντικοί παράμετροι που ελέγχονταν με αισθητήρες κατά τη διάρκεια της υόροπονικής καλλιέργειας ήταν: α) Θερμοκρασία: (08:00) 19 C. (18:00 hr)) 33" C. β) Ηλιακή ακτινοβολία: (08:00) 52 w/w2, (18:00 hr) 659 W/m3, γ) ph: öj, δ) lic: 27.8 ms/cm. c) Θερμοκρασία υποστρώματος: 23.7*C 4 /

3 ///»««\ Γ / \. I Λ " " l / i r : #>/?/,»/ /'.iu/vlk/'u' iumivtkt}^ 2000 IIiM ik iu I IIiMuriMi Kin.τοσοπκα χαρακτηρισηκα (Hinter he.ui Κ Ιλ \ R/.) ut >oi>au)i» civ. UOi i'tih IM MlAAU.pynir. Βάρος νεφαλής( ) Όγκος κεφαλή^οηλ ΟλίΚΗ σπκ χπρα αε brix ( Dc) H0 Ι41*.*5 7139* *0. t Θ \ Λιιιλυμα 169*21** 7595*2142* l.s*0.2 ΟΛ, 49*26 11*0.2 GAi τ Θρ. Διάλυμα 75*7 2.0±0.2 ** p'o.o I. Σε K'aöc στηλη οι τιμές χωρίς αστερίσκο δεν* διαφέρουν στατιστικά σημαντικά Η αξιολόγηση του πειράματος έγινε την 40π ημέρα από τη μεταφύτευση του μαρουλιού στο υδροπονικό υπόστρωμα που η σοδειά ήταν ομοιόμορφη σε μέγεθος και ποιότητα. Λήφθηκαν τυχαία από κάθε επανάληψη 7 φυτά και προσδιορίστηκε το βάρος και το μέγεθος των κεφαλών, ο αριθμός των φύλλων, τα ολικά σάκχαρα, το μήκος του ριζικού συστήματος και των μεσογονατίων διαστημάτων κατά τη διάρκεια της υόροπονικής καλλιέργειας. Τα αποτελέσματα αναλύθηκαν στατιστικά. Αποτελέσματα Συζήτηση Μεταξύ των επεμβάσεων στο μαρούλι παρατηρήθηκαν διαφορές στα ποιοτικά συστήματος είχαν τα φυτά με το θρεπτικό διάλυμα. Η επίδραση GAj ήταν τόσο σημαντική στη μείωση του βάρους (49 g) και όταν ακόμα ήταν παρόν το θρεπτικό διάλυμα (75 g) (Πιν. 1& 3). Αξιοσημείωτη είναι η θετική επίδραση του γιββεριλλικού οζέος στην επιμήκυνση των μεσογονατίων διαστημάτων και στην άρση του νανισμού του μαρουλιού (Franidand & Wareing, 1960), (Εικ. 1, Πιν. 2).χαρακτηριστικά. Το μεγαλύτερο βάρος, όγκο καθώς και το μήκος του ριζικού Τα ολικά σάκχαρα των επεμβάσεων GA3 και GA3 + θρεπτικό διάλυμα ήταν αυξημένα σε σχέση με τις επεμβάσεις Η*0 και θρεπτικό διάλυμα χωρίς όμως οι διαφορές να είναι στατιστικά σημαντικές. Οι επεμβάσεις με GA3 και GA3+ θρεπτικό διάλυμα δεν επιμήκυναν το ριζικό σύστημα και μείωσαν τον αριθμό των φύλλων της κεφαλής του μαρουλιού (Πιν. 1 & 3). Εικ.!: Φυτά μαρουλιού της ποικιλίας Butter head REX RZ στο στάδιο φυτρώματος βλάστησης jurni την εφαρμογή των επεμβάσεων.

4 Πρακτικά S'" Συνεδρίου Ελληνικής Βοτανικής Εταιρείας, Πίνακας 2. Μήκος μεσογονατίων διαστημάτων (Butter head REX RZ) μαρουλιού κατά την διάρκεια της υδροπονικής καλλιέργειας. Επέμβαση GAj GAj+ Θρεπτικό Διάλυμα Χρονική διάρκεια στην υδροπονική καλλιέργεια (ημέοε;) Μεσογονάτια Διαστήιιατα fern) η 40Π * * * * ± * = * * ± ± * * * * *1J 9.6=tl_5 9.62: ± * * ± ± ± ± * ± ± ± * ± * ± * ± ± * ± ± ± 0.2 Εικ. 2: Φυτά μαρουλιού ποικιλίας Butter head REX RZ την 9q ημέρα του σταδίου ανάπτυξης στο υδροπονικό υπόστρωμα. Συμπεράσματα Η εφαρμογή του θρεπτικού διαλύματος στο στάδιο φυτρώματοςβλάστησης του μαρουλιού αύξησε τα ποιοτικά και ποσοτικά χαρακτηριστικά βάρος, όγκος και μήκος του ριζικού συστήματος του μαρουλιού. To GA3 προκάλεσε επιμήκυνση των μεσογονατίων διαστημάτων και αύξηση των ολικών αακχάρων του μαρουλιού.

5 //. a r.v.t Λ~ Γ;» :,Ί',!/..(I Füm ikik Βοτανική,; Emmi:in :. 3. Avusruiil.τοιοπκών ναι,τοσοτικών χαρακτηριστικών (Duller head REX R/'> μαρουλιού κατά την διάρκεια της υδροπονικής καλλιέργεια«.. Χρονική διαρκεια στην υύρο.τονική καλλιεργεια (πιιέοε.:) Επέμβαση Ογκος κεφαλής (cm3) Μήκος κεφαλής (cm) Αριθμός φύλλων κεφαλής Μήκος ρίζας (cm) >'1 8 IS gt Η π η " <ι π Θρεπτικό π' Διάλυμα π " 8482** Π η GAj 26J η Ί " < 2Π Ί Π GAj Ιό " Θρεπτικό " Διάλυμα " τ Ό.0 1 Σε κάθε στήλη οι τιμές χωρίς αστερίσκο δεν διαφέρουν στατιστικά σημαντικά

6 Πρακτικά S" Συνεδρίου Ejjηνικής Βοτανικής Εταιρείας, Βιβλιογραφία Dörffling Κ Das Hormosystem der Pflanzen. Stuttgart New York: Thiemcl982. Frankland B. & Wareing P. F Effect of gibberellic acid on hypocotyls growth of lettuce seedlings. Nature 185: Thompson H. C., Langhans R. W., Both A. J. & Albright L. D Shoot and root temperature effects on growth of lettuce, Lactuca saliva, in a floating hydroponic system. J. Amer. Soc. Horticuit. Sc. 123:

7 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΟΤΑΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ 8 Επιστημονικό Συνέδριο I 5 8 Οκτωβρίου 2000, Πάτρα ΠΡΑΚΤΙΚΑ Εκδοτική Επιτροπή: Γ. Καμάρη, Γ. Ψαράς & Θ. Κωνσταντινίδης