Πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα: κειέηε πεξίπησζεο αιπζίδαο θαηαζηεκάησλ ζ/κ Κάληδαο

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα: κειέηε πεξίπησζεο αιπζίδαο θαηαζηεκάησλ ζ/κ Κάληδαο"

Transcript

1 ΣΔΗ ΑΝΑΣΟΛΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ & ΘΡΑΚΖ ΥΟΛΖ ΓΗΟΗΚΖΖ ΚΑΗ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ ΣΜΖΜΑ ΓΗΑΥΔΗΡΖΖ ΠΛΖΡΟΦΟΡΗΩΝ Πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα: κειέηε πεξίπησζεο αιπζίδαο θαηαζηεκάησλ ζ/κ Κάληδαο ΑΒΒΑ ΓΑΪΔΑΡΣΖΗ ΝΟΕΜΒΡΙΟ 2014 ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΣΗ ΜΑΔΤΣΙΝΟ ΔΗΜΗΣΡΙΟ

2 Περιεχόμενα Περίλθψθ... 4 Abstract... 5 Ειςαγωγι... 6 Κεφάλαιο 1 ο Γενικά ςτοιχεία- Θεωρία ςυςτθμάτων Οριςμόσ Σφποι ςυςτθμάτων Κριτιρια αξιολόγθςθσ ςυςτθμάτων Μζριμνα τθσ Οργάνωςθσ Επίπεδα διοίκθςθσ Σι είναι πρόβλθμα Κεφάλαιο 2 ο Λίγα λόγια Πλθροφοριακά υςτιματα Οριςμοί Πλθροφοριακά ςυςτιματα και τελικόσ χριςτθσ Πρόκλθςθ πλθροφοριακϊν ςυςτθμάτων Εξζλιξθ των πλθροφοριακϊν ςυςτθμάτων Ιςτορικι αναδρομι πλθροφοριακϊν ςυςτθμάτων Ειδι Πλθροφοριακϊν υςτθμάτων Κεφάλαιο 3 ο Σα Πλθροφοριακά υςτιματα και Επιχειριςεισ Σι είναι τα πλθροφοριακά ςυςτιματα και γιατί είναι ςθμαντικά για τθν επιχείρθςθ Πλθροφοριακά ςυςτιματα και επιχείρθςθ υνδυαςμόσ των ςυςτθμάτων πλθροφοριϊν με το επιχειρθματικό πρόγραμμα Πρόγραμμα ςυςτθμάτων Πλθροφοριϊν Επιπτϊςεισ των πλθροφοριακϊν ςυςτθμάτων ςτθν επιχείρθςθ Λόγοι αποτυχίασ των πλθροφοριακϊν ςυςτθμάτων

3 Κεφάλαιο 4 ο Ανάπτυξθ Πλθροφοριακϊν υςτθμάτων και Οργανωςιακζσ αλλαγζσ Κακοριςμόσ των απαιτιςεων πλθροφοριϊν του οργανιςμοφ Ανάπτυξθ ςυςτθμάτων και οργανωτικι αλλαγι Επαναςχεδιαςμόσ επιχειρθματικϊν διεργαςιϊν Σα βιματα αποτελεςματικοφ επαναςχεδιαςμοφ Κακοριςμόσ πλθροφοριακϊν αναγκϊν χεδιαςμόσ ςυςτθμάτων Ολοκλιρωςθ τθσ διαδικαςίασ ανάπτυξθσ ςυςτθμάτων Παραγωγι και ςυντιρθςθ Διαχείριςθ τθσ εφαρμογισ χεδιαςμόσ για τον οργανιςμό Κεφάλαιο 5 ο οφπερ μάρκετ Κάντηα Όμιλοσ Κάντηασ- λίγα λόγια Όραμα και Αξίεσ του ςοφπερ μάρκετ Κάντηα Ανκρϊπινο Δυναμικό Λειτουργίεσ του ςουπερ μάρκετ Αναλυτικι Περιγραφι Λειτουργιϊν υμπεράςματα- Προτάςεισ Βιβλιογραφία

4 Περύληψη ηε ζεκεξηλή επνρή, ε ηερλνινγία εμειίζζεηαη κε ξαγδαίν ξπζκφ. Ζ εμέιημε απηή βνήζεζε ζε κεγάιν βαζκφ ηελ νηθνλνκηθή αλάπηπμε ζην ηνκέα ησλ επηρεηξήζεσλ θαζψο ε ηερλνινγία δεκηνχξγεζε λέεο πξνθιήζεηο γηα ηε δηαρείξηζε δεδνκέλσλ θαη πιεξνθνξηψλ έρνληαο ζαθψο σο κέζν ηελ πιεξνθνξηθή. Έηζη έλαο θιάδνο πνπ βνήζεζε ζε κεγάιν βαζκφ ηηο επηρεηξήζεηο είλαη θαη ηα πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα. Δίλαη πιένλ απνδεθηφ ην γεγνλφο φηη ε ρξήζε ησλ πιεξνθνξηαθψλ ζπζηεκάησλ, ηα νπνία είλαη βαζηζκέλα ζηε ηερλνινγία ηεο δηαρείξηζεο πιεξνθνξηψλ, επηθέξεη αλαλέσζε αιιά θαη αχμεζε ηεο παξαγσγηθφηεηαο. Δπίζεο, ππνζηεξίδεη ηηο απνθάζεηο ηνπ ηκήκαηνο ηνπ management θαη ησλ παξαγσγηθψλ δηαδηθαζηψλ θαη απμάλεη ηελ αληαγσληζηηθφηεηα. Δπνκέλσο, φπσο είλαη θαηαλνεηφ ζηε παξνχζα εξγαζία ζα εμεηάζνπκε θαη ζα αλαιχζνπκε ηελ έλλνηα θαη ηε ρξήζε ησλ πιεξνθνξηαθψλ ζπζηεκάησλ. Αξρηθά, ζα αλαθεξζνχκε ζε γεληθνχο νξηζκνχο, κε κνλαδηθφ ζηφρν λα θαηαλνήζνπκε πην θαιά βαζηθέο έλλνηεο πνπ ζα ρξεζηκνπνηήζνπκε ζην πέξαο ηεο εξγαζίαο καο. Δλ ζπλερεία ζα παξνπζηάζνπκε ην ηνκέα πνπ κειεηάκε ηελ αλάπηπμε θαη ηε ρξήζε ησλ πιεξνθνξηαθψλ ζπζηεκάησλ, ήηνη ζνππεξ κάξθεη. πγθεθξηκέλα, ζα κειεηήζνπκε ηα ζνππεξ κάξθεη «Κάληδα». Καηφπηλ ζα αλαιχζνπκε έλα ζπγθεθξηκέλν ζνππεξ κάξθεη θαη ζα κειεηήζνπκε σο εθαξκνγή ηε ρξήζε πιεξνθνξηαθνχ ζπζηήκαηνο πνπ ρξεζηκνπνηεί ην εθάζηνηε ζνππεξ κάξθεη. Σέινο, ζα παξνπζηάζνπκε ηα ζρεηηθά ζπκπεξάζκαηα καο. Λέξειρ κλειδιά: πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα, ηερλνινγία, αλάπηπμε, ζνππεξ κάξθεη, νηθνλνκηθή αλάπηπμε, παξαγσγηθφηεηα 4

5 Abstract Nowadays, technology is evolving at a rapid pace. This development has greatly helped the growth in the business sector as technology has created new challenges for data management and information clearly identified as having average computing. So an industry that has greatly helped businesses are information systems. It is now accepted that the use of information systems, which are based on the technology of information management, brings renewal and increase productivity. It also supports the decisions of the Board of management and production processes and increase competitiveness. Therefore, as is understood in the present work will examine and analyze the meaning and use of information systems. Initially, we will refer to generic definitions, with the sole aim to understand more thoroughly the basic concepts that will be used at the end of our work. Then we will present the field study the development and use of information systems, namely supermarkets. Specifically, we will study the supermarkets' Kantza. " Then we analyze a particular supermarket, and study as the implementation of an information system using the respective supermarkets. Finally, we will present our conclusions. Keywords: information systems, technology, development, supermarkets, economic growth, productivity 5

6 Ειςαγωγό Οη επηρεηξήζεηο απνδεηνχζαλ πάληα ηελ αχμεζε ησλ θεξδψλ κέζα απφ δηαδηθαζίεο πξνζηηέο, νηθνλνκηθέο θαη εχθνιεο ζηε ρξήζε ηνπο. Πιένλ, κηα επηρείξεζε γηα λα ζεσξείην αληαγσληζηηθή ρξεζηκνπνηεί θαη βαδίδεη ηηο λέεο ηάζεηο ζηξαηεγηθήο. Όιεο ζρεδφλ νη επηρεηξήζεηο πιένλ ρξεζηκνπνηνχλ ηα ιεγφκελα «πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα». Απηφ ζπκβαίλεη, δηφηη ε ιεηηνπξγία θαη ε χπαξμε ηνπο είλαη εμαξηεκέλε απφ ην πιεξνθνξηαθφ ζχζηεκα πνπ ρξεζηκνπνηνχλ. Ζ εηζαγσγή ησλ πιεξνθνξηαθψλ ζπζηεκάησλ ζε κηα επηρείξεζε έρεη πνιιέο επηδξάζεηο ζε απηήλ, ζην δπλακηθφ πξνζσπηθφ αιιά θαη ζηε θνηλσλία. Σα πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα πνπ βαζίδνληαη ζηε ρξήζε ηνπ ειεθηξνληθνχ ππνινγηζηή, έρνπλ ηα εμήο ραξαθηεξηζηηθά: ζπιιέγνπλ, απνζεθεχνπλ, αλαιχνπλ θαη δηαρένπλ δεδνκέλα θαη πιεξνθνξίεο. Έηζη, κε απηφ ηνλ ηξφπν ππνζηεξίδνπλ ηηο ιεηηνπξγηέο κηαο επηρείξεζεο θαη παξέρνπλ πιεξνθνξίεο πνπ ρξεηάδνληαη ζηε δηνίθεζε ηεο γηα λα ιακβάλνληαη πην απνηειεζκαηηθέο απνθάζεηο. Σα πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα εθηφο απφ ηνπο ππνινγηζηέο πεξηιακβάλνπλ ηνπο αλζξψπνπο πνπ ζπιιέγνπλ θαη ρξεζηκνπνηνχλ ηηο πιεξνθνξίεο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηε θαηαγξαθή, ηελ νξγάλσζε θαη ηε ρξήζε ησλ πιεξνθνξηψλ. Σέινο, αμίδεη λα ζεκεησζεί φηη νη πην βαζηθνί θαη ζεκαληηθνί παξάγνληεο πνπ έθαλαλ επηηαθηηθή ηε ρξήζε ησλ πιεξνθνξηαθψλ ζπζηεκάησλ είλαη: Ζ παγθνζκηνπνίεζε Ζ άλνδνο ηεο νηθνλνκίαο ηεο πιεξνθνξίαο Ο κεηαζρεκαηηζκφο ηεο επηρείξεζεο Ζ εκθάληζε ηεο ςεθηαθήο επηρείξεζεο Ζ νηθνλνκία πιένλ βαζίδεηαη ζε κηθξφηεξν βαζκφ ζηε βηνκεραλία. Αληηζέησο, βαζίδεηαη ζε κεγάιν βαζκφ ζηε γλψζε θαη ζηε πιεξνθνξία. ηε λέα ςεθηαθή επηρείξεζε νη βαζηθέο ιεηηνπξγηέο αιιά θαη νη ζρέζεηο γίλνληαη θαη ειέγρνληαη ςεθηαθά. ηηο ςεθηαθέο επηρεηξήζεηο νη ηερλνινγίεο πιεξνθνξηθήο δελ είλαη κφλν βνεζεηηθέο αιιά απνηεινχλ θαη ηε βάζε γηα ηε ιεηηνπξγία απηψλ ησλ επηρεηξήζεσλ. 6

7 Κεφϊλαιο 1 ο Γενικϊ ςτοιχεύα- Θεωρύα ςυςτημϊτων Δξεπλεηέο απφ φινπο ηνπο επηζηεκνληθνχο ηνκείο φπσο βηνινγία, καζεκαηηθά, θηινζνθία αλαγλψξηζαλ πσο ε θάζε νληφηεηα αληηθείκελν έρεη ηελ δπλαηφηεηα λα ππάξμεη ζαλ κέξνο ελφο κεγαιχηεξνπ φινπ. Υσξίο απηφ λα ζεκαίλεη φηη κεηψλεηαη ε ζεκαζία πνπ έρεη ε αηνκηθφηεηα κηαο νληφηεηαο, πιένλ καο ελδηαθέξεη ην φιν θαη φρη ην κέξνο. Απηφο ν λένο ηξφπνο ζθέςεο νλνκάζηεθε ζεσξία ζπζηεκάησλ. Δπηπιένλ απηφο ν ηξφπνο πνπ ζθεθηφκαζηε καο έρεη θάλεη λα αιιάμνπκε θαη ηελ κέρξη ηψξα αληίιεςε καο γηα ηνλ θφζκν. Κάπνηνη απφ ηνπο λένπο επηζηεκνληθνχο θιάδνπο πνπ αλαπηχρηεθαλ ράξε ζηελ ζεσξία ζπζηεκάησλ είλαη: νη Δπηρεηξεζηαθέο 'Έξεπλεο, ε Γηνίθεζε Δπηρεηξήζεσλ θαη ε Αλάιπζε πζηεκάησλ. Παξαθάησ ζα δνχκε κεξηθέο ζεκαληηθέο έλλνηεο ηεο ζεσξίαο ησλ ζπζηεκάησλ. 7

8 1.1 Οριςμόσ Σν Σύζηεμα (system) είλαη ην ζχλνιν ησλ νληνηήησλ (π.ρ. δηαδηθαζίεο, άλζξσπνη, κεραλέο θιπ) πνπ ιεηηνπξγνχλ καδί γηα λα επηηχρνπλ ζε έλαλ ζηφρν. Ο ζηφρνο απηφο είλαη θαη ν ιφγνο πνπ ππάξρεη έλα ζχζηεκα. ηα ζπζηήκαηα έρνπκε εηζφδνπο, εμφδνπο θαη επεμεξγαζίεο θαη ην πεξηβάιεη έλα πεξηβάιινλ πνπ δηαρσξίδεηαη απφ έλα φξην. Δίλαη ζχλεζεο λα ππάξρεη θάπνηνο ν νπνίνο ιακβάλεη ηεο ζρεηηθέο απνθάζεηο κε ην ζχζηεκα. (Cronholm Stefan and Goldkuhl Goran, 2003) Εικόνα 1. Τα ζηοισεία πος αποηελείηαι ένα ζύζηεμα Ειζποέρ ή είζοδορ (input) είλαη ην ζεκείν φπνπ εηζάγνληαη δεδνκέλα ζην ζχζηεκα. Επεξεπγαζίερ (process) είλαη ην απαξαίηεην ζεκείν φπνπ γίλεηαη ν κεηαζρεκαηηζκφο απφ είζνδν ζε έμνδν. Εκποέρ ή Έξοδορ (output) είλαη ηα πξντφληα παξαγσγήο ηνπ ζπζηήκαηνο. Σα ζεκεία ηνπ ζπζηήκαηνο ρσξίδνληαη απφ ην Πεπιβάλλον (environment) πνπ απαξηίδεηαη απφ νληφηεηεο πνπ δελ είλαη κέξνο ζπλφινπ ηνπ ζπζηήκαηνο (δει. δελ είλαη είζνδνη, έμνδνη ή επεμεξγαζίεο ηνπ) αιιά έρνπλ πνιχ ζεκαληηθφ ξφιν ζην πσο ζα απνδψζεη ην ζχζηεκα. Βάζε ηνπ Churchman ν πξνζδηνξηζκφο ησλ νληνηήησλ γίλεηαη δίλνληαο απάληεζε ζηα παξαθάησ εξσηήκαηα (Cronholm Stefan and Goldkuhl Goran, 2003): Δίλαη ε νληφηεηα ζεκαληηθή γηα ηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ ηνπ ζπζηήκαηνο; Δίλαη δπλαηφλ ν ππεχζπλνο ιήςεο απνθάζεσλ λα δηαρεηξηζηεί ηελ νληφηεηα απηή; 8

9 Απζηεξά κφλν εάλ ε απάληεζε ηεο πξψηεο εξψηεζεο είλαη λαη θαη ηεο δεχηεξεο εξψηεζεο είλαη φρη, ε νληφηεηα απηή ζπλάδεη ζην πεξηβάιινλ. Σν πεξηβάιινλ απνηειείηαη απφ ηερλνινγηθά, λνκηθά, θνηλσληθά,νηθνλνκηθά, θπζηθά θαη θάπνηα αθφκε ζεκεία. Επαναπλεποθόπεζε ή ανάδπαζε (feedback) καο δίλεη πιεξνθνξίεο γηα ηελ απνδνηηθφηεηα ηνπ ζπζηήκαηνο. Παξαθνινπζεί θαη αμηνινγεί ηελ αλάδξαζε γηα λα γίλεη αληηιεπηφ αλ ην ζχζηεκα βαδίδεη πξνο απνπεξάησζε ησλ ζηφρσλ ηνπ απαξηίδεη κέξνο ηνπ ελέγσος (control). (Cronholm Stefan and Goldkuhl Goran, 2003) ηελ πεξίπησζε πνπ παξαηεξείηαη φηη ην ζχζηεκα δελ θαιχπηεη αξθεηά ηνπο ζηφρνπο πξνθχπηεη θαη αλάγθε λα αλαθαιπθζεί ν ηξφπνο ψζηε λα επεξεαζηεί ν ηξφπνο ζπκπεξηθνξάο ηνπ ζπζηήκαηνο. Απηφ έρνπκε ηελ ηθαλφηεηα λα ην πεηχρνπκε κε ηελ αιιαγή ησλ εηζφδσλ ή/θαη ησλ δηαδηθαζηψλ ηνπ ζπζηήκαηνο. ηελ πεξίπησζε πνπ θάπνην ζχζηεκα είλαη ηκήκα θάπνηνπ κεγαιχηεξνπ ζπζηήκαηνο αλαθέξεηαη σο ππνζχζηεκα θαζψο ην κεγαιχηεξν ζχζηεκα κπνξεί λα ζεσξεζεί φηη είλαη ην πεξηβάιινλ ηνπ. (Kenneth C. Laudon, Jane P.Laudon, 2009) 9

10 1.2 Τύποι ςυςτημϊτων Ανοικηό (open system) νλνκάδεηαη ην ζχζηεκα ην νπνίν αιιειεπηδξά κε ην πεξηβάιινλ ηνπ θάλεη δεθηέο ηηο εηζφδνπο απφ απηφ θαη απνθέξεη ζε απηφ ηηο παξαγφκελεο εμφδνπο, ελψ κλειζηό (closed system) νλνκάδεηαη ην ζχζηεκα πνπ δελ έρεη αιιειεπίδξαζε κε ην πεξηβάιινλ ηνπ. Σν λφεκα ηνπ θιεηζηνχ ζπζηήκαηνο είλαη απιά κηα εθεχξεζε γηα ηελ εμππεξέηεζε ηεο κειέηεο ησλ ζπζηεκάησλ θαη ζηνλ πξαγκαηηθφ θφζκν θπζηθά δελ ππάξρεη. (Kenneth C. Laudon, Jane P.Laudon, 2009) Σα ζπζηήκαηα ηα νπνία κπνξνχλ λα κεηαβάιινληαη ψζηε λα επηδήζνπλ ιέγνληαη πξνζαξκφζηκα. (Cronholm Stefan and Goldkuhl Goran, 2003) Λφγνπ ράξε ην αλζξψπηλν ζψκα απηφκαηα ξπζκίδεη θάπνηεο απφ ηηο ιεηηνπξγηέο ηνπ φπσο ζεξκνθξαζία, θαξδηαθνχο παικνχο, αλαπλνή. 10

11 1.3 Κριτόρια αξιολόγηςησ ςυςτημϊτων Σα ζπζηήκαηα αμηνινγνχληαη ζπκθψλα κε δπν θξηηήξηα: ηεο παξαγσγηθφηεηαο θαη ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο. Ζ παπαγωγικόηεηα ή αποδοηικόηεηα (efficiency) πξφθεηηαη γηα εηζφδνπο πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ γηα λα πεηχρνπλ ηνπο ζηφρνπο (έμνδνη). (Kenneth C. Laudon, Jane P.Laudon, 2009) Αποηελεζμαηικόηεηα (effectiveness) απφ ηελ άιιε πιεπξά, είλαη ε βαζκίδα επίηεπμεο ησλ νξζψλ ζηφρσλ. Ο Drucker δηαθξίλεη ηηο δπν έλλνηεο σο εμήο: Απνδνηηθφηεηα = Κάλσ ζσζηά απηφ πνπ θάλσ Απνηειεζκαηηθφηεηα = Απηφ πνπ θάλσ είλαη ζσζηφ Ζ Γεληθή Θεσξία πζηεκάησλ είλαη έλα επηζηεκνληθφ πεδίν πνπ αζρνιείηαη κε ηελ αλάιπζε, ηνλ ζρεδηαζκφ θαη ηελ βειηίσζε ησλ ζπζηεκάησλ θαη παληξεχεη αξθεηνχο άιινπο ηνκείο ηεο επηζηήκεο ζε κηα ζπλνιηθή κειέηε ησλ ζπζηεκάησλ. Θα πξέπεη λα ζεκεησζεί φηη θάζε ζχζηεκα είλαη έλα ελλνηνινγηθφ πιαίζην πνπ δεκηνπξγείηαη απφ έλαλ άλζξσπν (παξαηεξεηή) δελ πθίζηαηαη απφ κφλν ηνπ. Ο παξαηεξεηήο ζεσξεί θάηη σο ζχζηεκα γηα θάπνην ιφγν θαη ν ιφγνο απηφο δηέπεη ηνλ νξηζκφ ηνπ ζπζηήκαηνο. Δπηπξνζζέησο, δπν παξαηεξεηέο πνπ εξεπλνχλ κηα θαηάζηαζε γηα ηνλ ίδην ιφγν, ελδέρεηαη λα θαζνξίζνπλ ην ίδην ζχζηεκα αιιηψο. Απηφ ζπκβαίλεη γηαηί θάζε άηνκν έρεη επίδξαζε απφ ηηο γλψζεηο ηνπ, ηελ θνζκνζεσξία ηνπ, ηηο πξνηηκήζεηο ηνπ θιπ. Θα πξέπεη λα ηνληζηεί εάλ θάζε νξηζκφο είλαη ινγηθά ζπλεπήο (δει. δελ έρεη ελδνγελείο αζπλέπεηεο) δελ ππάξρεη νξζφο θαη ιάζνο νξηζκφο ελφο ζπζηήκαηνο. (Cronholm Stefan and Goldkuhl Goran, 2003) 11

12 1.4 Μϋριμνα τησ Οργϊνωςησ Οξγάλσζε είλαη έλα ζχλνιν δξαζηεξηνηήησλ απφ έλα άζξνηζκα αλζξψπσλ πνπ ρξεζηκνπνηψληαο ζπγθεθξηκέλνπο πφξνπο θέξλνπλ ζε πέξαο έλα ζηφρν. (Kenneth C. Laudon, Jane P.Laudon, 2009) Ο νξηζκφο απηφο έρεη δηάθνξεο πιεπξέο: Οη δξαζηεξηφηεηεο ηνπ αζξνίζκαηνο ησλ αλζξψπσλ είλαη ζπληνληζκέλεο άξα ν ζηφρνο πνπ πξέπεη λα επηηεπρηεί είλαη θνηλφο. Κάζε νξγάλσζε έρεη ηνπο δηθνχο ηνπ ζηφρνπο (π.ρ. αχμεζε θεξδψλ, παξνρή θαιψλ ζπλζεθψλ εξγαζίαο, ππεχζπλε ζηάζε ζηα θνηλσληθά ζέκαηα). Οη νξγαλψζεηο απνηεινχληαη απφ κηθξφηεξεο κνλάδεο (δηεπζχλζεηο, ηκήκαηα, θιπ) πνπ είλαη εμεηδηθεπκέλεο ζε ζπγθεθξηκέλεο ιεηηνπξγίεο. (Cronholm Stefan and Goldkuhl Goran, 2003) Κάπνηεο απφ ηηο ιεηηνπξγίεο κηαο νξγάλσζεο είλαη ε παξαγσγή, ε πξνψζεζε πσιήζεσλ θιπ. Παξφιν ηνπ φηη ε νξγάλσζε απνηειείηε απφ κηθξφηεξεο κνλάδεο, είλαη ζεκαληηθφ φηη απνηειεί κηα αλεμάξηεηε απζχπαξθηε νληφηεηα. Δπίζεο θάζε κηα απφ ηηο κηθξφηεξεο κνλάδεο πνπ απνηεινχλ ηελ νξγάλσζε έρεη ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ ζπζηήκαηνο. Αλ ζεσξήζνπκε ην ηκήκα παξαγσγήο, γηα παξάδεηγκα, βιέπνπκε φηη (Kenneth C. Laudon, Jane P.Laudon, 2009): Ο ζηφρνο ηνπ ζπζηήκαηνο απηνχ είλαη ε παξαγσγή αγαζψλ γηα ηθαλνπνίεζε ηεο δήηεζεο. Γηα ηελ επίηεπμε ηνπ ζηφρνπ απηνχ, ην ζχζηεκα αιιειεπηδξά κε ην πεξηβάιινλ π.ρ. γηα ηελ εμεχξεζε πξψησλ πιψλ, εξγαηψλ, θαη ηερλνγλσζίαο. 12

13 Εικόνα 1. Τα επίπεδα διοίκεζερ μίαρ οπγάνωζερ Σν ζχζηεκα παξαγσγήο παξάγεη ηειηθά πξντφληα, ειαηησκαηηθά πξντφληα, θιπ. Τπάξρεη ζπλερήο παξαθνινχζεζε ηνπ ζπζηήκαηνο ψζηε λα δηαπηζησζεί φηη επηηπγράλνληαη νη ζηφρνη ηεο παξαγσγήο (πνζφηεηα, πνηφηεηα, θφζηνο θιπ). 13

14 1.5 Επύπεδα διούκηςησ Σν ζχλνιν ησλ αλζξψπσλ πνπ ζπκκεηέρνπλ ζε κία νξγάλσζε είλαη νξγαλσκέλν ζε επίπεδα δηνίθεζεο. Μπνξεί λα ζεσξεζεί φηη ζε κία επηρείξεζε ππάξρνπλ ηξία επίπεδα δηνίθεζεο θάζε έλα απφ ηα νπνία ιακβάλεη απνθάζεηο ζπγθεθξηκέλνπ ηχπνπ (Kenneth C. Laudon, Jane P.Laudon, 2009) : Σν ιεηηνπξγηθφ (operational) επίπεδν απνηειείηαη απφ ην πξνζσπηθφ πνπ είλαη ππεχζπλν γηα ηηο βξαρππξφζεζκεο απνθάζεηο Σν ηαθηηθφ (tactical) επίπεδν απνηειείηαη απφ ην πξνζσπηθφ πνπ είλαη ππεχζπλν γηα ηηο καθξνπξφζεζκεο απνθάζεηο Σν ζηξαηεγηθφ (strategic) επίπεδν απνηειείηαη απφ ην πξνζσπηθφ πνπ είλαη ππεχζπλν γηα ηηο καθξνπξφζεζκεο απνθάζεηο 14

15 1.6 Τι εύναι πρόβλημα Οη απνθάζεηο πνπ ιακβάλνληαη απφ ηελ δηνίθεζε κηαο επηρείξεζεο πξνζπαζνχλ λα δψζνπλ ιχζεηο ζε πξνβιήκαηα πνπ εληνπίδεη ε επηρείξεζε. χκθσλα κε ηελ ζεσξία ηεο δηνίθεζεο ησλ επηρεηξήζεσλ, έλα πξφβιεκα ππάξρεη φηαλ ζπληξέρνπλ νη παξαθάησ ζπλζήθεο: Έλα άηνκν ή κηα νκάδα αηφκσλ ζεσξεί ηελ παξνχζα θαηάζηαζε κε ηθαλνπνηεηηθή Τπάξρνπλ δχν ή πεξηζζφηεξνη ελαιιαθηηθνί ηξφπνη δξάζεηο Τπάξρεη θάπνηα ακθηβνιία γηα ην πνηα δξάζε ζα επηθέξεη ηα θαιχηεξα απνηειέζκαηα Τπάξρεη έλα πεξηβάιινλ ην νπνίν είλαη ζρεηηθφ κε ην πξφβιεκα Γηα πνιιά ρξφληα, ε ιήςε απνθάζεσλ ζεσξείην ηέρλε, έλα ηαιέλην πνπ ην απνθηνχζε θαλείο κε ηελ εκπεηξία (κάζεζε κέζα απφ ιάζε). Ζ δηνίθεζε ζεσξείην ηέρλε γηαηί ε ιήςε απνθάζεσλ βαζηδφηαλ ζην πξνζσπηθφ χθνο ηνπ θάζε δηνηθεηηθνχ, ζηελ θξίζε ηνπ, ηελ εκπεηξία ηνπ, θιπ. Απηή ε λννηξνπία αιιάδεη εμαηηίαο ηνπ πνιχπινθνπ πεξηβάιινληνο κέζα ζην νπνίν δξνπλ νη επηρεηξήζεηο. Ζ ιήςε απνθάζεσλ ζήκεξα είλαη δπζθνιφηεξε γηα δπν θπξίσο ιφγνπο (Σαζφπνπινο,2005) : 1. Τπάξρνπλ πεξηζζφηεξεο ελαιιαθηηθέο, γεγνλφο πνπ δπζθνιεχεη ηελ επηινγή ηεο πην ζσζηήο ελαιιαθηηθήο 2. Σν θφζηνο ελδερφκελεο ιαλζαζκέλεο απφθαζεο είλαη πνιχ κεγάιν, γη απηφ θαη ε κέζνδνο ηεο κάζεζεο κέζα απφ ηα ιάζε θξίλεηαη αζχκθνξε. Γηα ηνλ ιφγν απηφ αλαπηχρζεθαλ πνζνηηθέο ηερληθέο θαη άιια εξγαιεία πνπ βνεζνχλ ζηελ δηαδηθαζία ιήςεο απνθάζεσλ. 15

16 Κεφϊλαιο 2 ο Λύγα λόγια Πληροφοριακϊ Συςτόματα Όπσο αλαθέξακε ζηελ αξρή ηεο εξγαζίαο καο, ε ηερλνινγία εμειίζζεηαη ξαγδαία θαη ζπλερψο. Έηζη κε ηε βνήζεηα ηεο δεκηνπξγήζεθαλ θαη αλαπηχρζεθαλ ηα πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα. Ζ ρξήζε ησλ πιεξνθνξηαθψλ ζπζηεκάησλ πιένλ απνηειεί ελα αλαπφζπαζην θνκκάηη γηα ηε ζσζηή θαη εχξπζκε ιεηηνπξγία κηαο επηρείξεζεο. ην θεθάιαην απηφ, ζα παξνπζηάζνπκε ηα πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα εθηελψο. 2.1 Οριςμού Πιεξνθνξηαθφ ζχζηεκα νλνκάδεηαη έλα ζχλνιν απφ δηαδηθαζίεο αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ θαη απηνκαηνπνηεκέλσλ ππνινγηζηηθψλ ζπζηεκάησλ, ηα νπνία πξννξίδνληαη γηα ηε ζπιινγή, ηελ εγγξαθή, ηελ αλάθηεζε, ηελ επεμεξγαζία, ηελ απνζήθεπζε θαη ηελ αλάιπζε πιεξνθνξηψλ. (Υαηδφγινπ, 2014) Σα ζπζηήκαηα απηά κπνξνχλ λα πεξηιακβάλνπλ ινγηζκηθφ, πιηθφ θαη ηειεπηθνηλσληαθφ ζθέινο. Ζ ηζηνξία ησλ πιεξνθνξηαθψλ ζπζηεκάησλ ζπκπίπηεη κε ηελ ηζηνξία ηεο επηζηήκεο ησλ ππνινγηζηψλ, πνπ άξρηζε πνιχ πξηλ απφ ηε ζχγρξνλε επηζηήκε ηεο επηζηήκεο ησλ ππνινγηζηψλ πνπ εκθαλίζηεθε ζηνλ εηθνζηφ αηψλα.. Όζνλ αθνξά ηελ θπθινθνξία ησλ πιεξνθνξηψλ θαη ησλ ηδεψλ, πνιιά θιεξνδνηνχκελα πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα εμαθνινπζνχλ λα ππάξρνπλ αθφκε θαη ζήκεξα, ελψ αλαλεψλνληαη ζπλερψο γηα λα πξνσζήζνπλ εζλνγξαθηθέο πξνζεγγίζεηο, λα εμαζθαιίζνπλ ηελ αθεξαηφηεηα ησλ δεδνκέλσλ θαη λα βειηηψζνπλ ηελ θνηλσληθή απνηειεζκαηηθφηεηα θαη απνδνηηθφηεηα ηεο φιεο δηαδηθαζίαο. ε γεληθέο γξακκέο, ηα πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα επηθεληξψζεθαλ ζηελ επεμεξγαζία ησλ πιεξνθνξηψλ εληφο ησλ νξγαληζκψλ, ηδίσο ζην πιαίζην ησλ επηρεηξήζεσλ, θαη ζην δηακνηξαζκφ ησλ νθειψλ κε ηελ θνηλσλία. (Σαζφπνπινο,2005) Πιεξνθνξηαθφ ζχζηεκα, επίζεο, κπνξεί λα νξηζηεί σο κηα ζπιινγή απφ ην hardware, ην software, ηα δεδνκέλα, ηνπο αλζξψπνπο θαη ηηο δηαδηθαζίεο πνπ 16

17 ζπλεξγάδνληαη γηα λα παξάγνπλ πνηφηεηα ησλ πιεξνθνξηψλ. Πιεξνθνξίεο κπνξνχλ επίζεο λα δνζνχλ απφ ην πξφζσπν ή ηελ εθαξκνγή. Σα πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα απνηεινχλ ην κέζν γηα ηελ αξκνληθή ζπλεξγαζία αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ, δεδνκέλσλ, δηαδηθαζηψλ θαη ηερλνινγηψλ πιεξνθνξίαο θαη επηθνηλσληψλ. (Υαηδφγινπ, 2014) Πξνέθπςαλ σο γέθπξα κεηαμχ ησλ πξαθηηθψλ εθαξκνγψλ ηεο επηζηήκεο ππνινγηζηψλ θαη ηνπ επηρεηξεκαηηθνχ θφζκνπ. ήκεξα, ζε επίπεδν αλψηαηεο εθπαίδεπζεο, ζε ηκήκαηα Πιεξνθνξηθήο παξέρνληαη θαηεπζχλζεηο εμεηδίθεπζεο ζηα πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα, είηε ζε πξνπηπρηαθφ είηε ζε κεηαπηπρηαθφ ζηάδην. Σα ηκήκαηα κε ηίηιν «Δθαξκνζκέλεο Πιεξνθνξηθήο» είλαη εμνξηζκνχ πξνζαλαηνιηζκέλα ζηα πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα. Κάζε εηδηθφ πιεξνθνξηαθφ ζχζηεκα έρεη σο ζηφρν ηελ ππνζηήξημε ησλ επηρεηξήζεσλ, ηε δηαρείξηζε θαη ιήςε απνθάζεσλ. ε κηα επξεία έλλνηα, ν φξνο ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα αλαθεξζεί φρη κφλν ζηελ ηερλνινγία ηεο πιεξνθνξίαο θαη ηεο επηθνηλσλίαο (ΣΠΔ), πνπ έλαο νξγαληζκφο ρξεζηκνπνηεί, αιιά ζην ηξφπν κε ηνλ νπνίν νη άλζξσπνη αιιειεπηδξνχλ κε απηή ηελ ηερλνινγία γηα ηελ ππνζηήξημε ησλ επηρεηξεκαηηθψλ δηαδηθαζηψλ. (Σαζφπνπινο,2005) Ωο εθ ηνχηνπ, ηα πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα ζρεηίδνληαη κε ηα ζπζηήκαηα δηαρείξηζεο βάζεο δεδνκέλσλ απφ ηε κία πιεπξά θαη κε ηα ζπζηήκαηα δξαζηεξηφηεηαο απφ ηελ άιιε. (Υαηδφγινπ, 2014) Έλα πιεξνθνξηαθφ ζχζηεκα είλαη κηα κνξθή επηθνηλσλίαο ηνπ ζπζηήκαηνο ζην νπνίν ηα δεδνκέλα αληηπξνζσπεχνπλ θαη ππνβάιινληαη ζε επεμεξγαζία σο κηα κνξθή θνηλσληθήο κλήκεο. Έλα πιεξνθνξηαθφ ζχζηεκα κπνξεί επίζεο λα ζεσξεζεί σο εκη-επίζεκε γιψζζα πνπ ππνζηεξίδεη ηηο αλζξψπηλεο ιήςεηο απνθάζεσλ θαη δξάζεο. 17

18 2.2 Πληροφοριακϊ ςυςτόματα και τελικόσ χρόςτησ Απηφο πνπ ρξεζηκνπνηεί έλα ζχζηεκα πιεξνθφξεζεο ή ηηο πιεξνθνξίεο πνπ απηφ παξάγεη αλαθέξεηαη σο ηειηθφο ρξήζηεο. Απηφ αθνξά ηελ πιεηνςεθία ησλ εξγαδνκέλσλ ελφο νξγαληζκνχ ζε αληίζεζε κε ην κηθξφηεξν αξηζκφ ησλ αλζξψπσλ πνπ είλαη εμεηδηθεπκέλνη ζηε ρξήζε ησλ πιεξνθνξηαθψλ ζπζηεκάησλ φπσο γηα παξάδεηγκα είλαη νη αλαιπηέο ζπζηεκάησλ ή νη επαγγεικαηίεο πξνγξακκαηηζηέο. (Σαζφπνπινο,2005) Γηνηθεηηθφο ηειηθφο ρξήζηεο κπνξεί λα είλαη έλαο επηρεηξεκαηίαο, έλαο κάλαηδεξ ε έλα δηεπζπληηθφ ζηέιερνο πνπ ρξεζηκνπνηεί ζπζηήκαηα πιεξνθφξεζεο. Δπνκέλσο νη πεξηζζφηεξνη δηεπζπληέο ζα ιέγακε φηη είλαη δηνηθεηηθνί ηειηθνί ρξεζηέο. Δίλαη γεγνλφο, φηη ζε νπνηνδήπνηε επάγγεικα ν γλψζηεο θαη ρξήζηεο ηεο ηερλνινγίαο πιεξνθφξεζεο έρεη πνιχ πην κεγάιε δπλαηφηεηα λα απμήζεη ηελ παξαγσγηθφηεηα ηνπ θαη λα επηηχρεη ζηνλ επηρεηξεκαηηθφ ρψξν. (Υαηδφγινπ, 2014) Οη επηρεηξήζεηο θαη νη άιινη νξγαληζκνί ρξεηάδνληαη ζηειέρε, ηα νπνία είλαη ζε ζέζε λα ρξεζηκνπνηνχλ ζηαζκνχο δηθηχσλ ππνινγηζηψλ, κε ζθνπφ λα βειηηψζνπλ ηε πξνζσπηθή ηνπο παξαγσγηθφηεηα αιιά θαη ηελ παξαγσγηθφηεηα ησλ νκάδσλ εξγαζίαο, θαζψο θαη ηηο δπλαηφηεηεο επεμεξγαζίαο ησλ ηκεκάησλ ηεο επηρείξεζεο θαη άιισλ νξγαληζκψλ. (Σαζφπνπινο,2005) Έλα παξάδεηγκα απνηειεί ε γλψζε θαη ε ρξήζε ηνπ ίληεξλεη θαη ηνπ ειεθηξνληθνχ ηαρπδξνκείνπ γηα πην απνηειεζκαηηθή επηθνηλσλία θαη ρξήζε ινγηζκηθψλ δηαρείξηζεο δεδνκέλσλ γηα θαιχηεξεο αλαθνξέο πνπ αθνξνχλ ζηελ νξγαλσηηθή απφδνζε ηεο επηρείξεζεο θαζψο θαη ε γλψζε θαη ρξήζε εμεηδηθεπκέλσλ επηρεηξεκαηηθψλ πξνγξακκάησλ πνπ ππνζηεξίδνπλ ζπγθεθξηκέλεο επηρεηξεκαηηθέο δξαζηεξηφηεηεο, ζεσξνχληαη πιένλ απαξαίηεηα πξνζφληα ησλ ζηειερψλ κάλαηδκελη. (Σαζφπνπινο,2005) Σέινο, ε γλψζε ησλ επθαηξηψλ πνπ εκθαλίδνληαη κε ηε ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο πιεξνθφξεζεο θαη ην πψο αληηκεησπίδνληαη απηέο νη πξνθιήζεηο δειαδή κε ηξφπν πην απνηειεζκαηηθφ, δίλνπλ ζηα ζηειέρε, πνπ είλαη εμεηδηθεπκέλα πάλσ ζε ηνχην ηνλ ηνκέα έλα ζεκαληηθφ ξφιν κε βαζηθφ ζηφρν νη πφξνη ησλ πιεξνθνξηαθψλ ζπζηεκάησλ, λα ρξεζηκνπνηνχληαη κε επάξθεηα θαη απνηειεζκαηηθφηεηα πξνο φθεινο ησλ ζηφρσλ πνπ έρεη ζέζεη ε εθάζηνηε επηρείξεζε ή νξγαληζκφο. 18

19 2.3 Πρόκληςη πληροφοριακών ςυςτημϊτων ηε ζεκεξηλή επνρή ε ρξήζε ηερλνινγηψλ δηαρείξηζεο πιεξνθνξηψλ θαη ηα πιεξνθνξηαθά απνηεινχλ αλαπφζπαζηα θνκκάηηα γηα κηα επηρείξεζε, φπσο ε ινγηζηηθή, ηα νηθνλνκηθά, ην ιεηηνπξγηθφ, ην κάλαηδκελη, ην κάξθεηηλγθ, ε δηαρείξηζε αλζξσπηλνχ δπλακηθνχ θαη άιιεο βαζηθέο επηρεηξεζηαθέο ιεηηνπξγηέο. Πιένλ ηα ζπζηήκαηα θαη νη ηερλνινγίεο πιεξνθφξεζεο απνηεινχλ απαξαίηεην εξγαιείν γηα ζχζηαζε κηα επηρείξεζεο. (Υαηδφγινπ, 2014) Έηζη, ινηπφλ, ηα ζηειέρε ησλ επηρεηξήζεσλ αληηκεησπίδνπλ πέληε βαζηθέο πξνθιήζεηο (Davern, 2000, Hartman, 2002, Orlikowski,2001) : Ζ πξφθιεζε ηεο επέλδπζεο ζε πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα, κηα απφ ηηο κεγαιχηεξεο πξνθιήζεηο πνπ αληηκεησπίδνπλ νη κάλαηδεξ είλαη λα εμαζθαιίζνπλ φηη νη εηαηξείεο ηνπο απνθνκίδνπλ ηθαλνπνηεηηθέο ρξεκαηηθέο απνδφζεηο πνπ δαπαλνχλ ζε πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα. Οη πεξηζζφηεξεο εηαηξίεο δελ δηαζέηνπλ κηα μεθάζαξε δηαδηθαζία ιήςεο απνθάζεσλ ψζηε λα απνθαζίδνπλ πνηεο ηερλνινγηθέο επελδχζεηο ζα επηδηψμνπλ θαη πσο ζα ηηο δηαρεηξηζηνχλ. Ζ ζηξαηεγηθή επηρεηξεκαηηθή πξφθιεζε: κε ζηφρν λα επσθειεζνχλ απφ ηελ ηερλνινγία πιεξνθνξηψλ, λα απνθνκίζνπλ πξαγκαηηθά πιενλεθηήκαηα παξαγσγηθφηεηαο θαη λα γίλνπλ αληαγσληζηηθνί θαη απνηειεζκαηηθνί, πνιινί νξγαληζκνί ρξεηάδνληαη λα επαλαζρεδηαζηνχλ. Ζ πξφθιεζε ηεο παγθνζκηνπνίεζεο: ε γξήγνξε αλάπηπμε ηνπ δηεζλνχο εκπνξίνπ θαη ε εμέιημε ηεο παγθφζκηαο νηθνλνκίαο απαηηνχλ πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα ηα φπνηα λα ππνζηεξίδνπλ ηελ παξάγσγε θαη ηελ πψιεζε αγαζψλ ζε πνιιέο δηαθνξεηηθέο ρψξεο. Ζ πξφθιεζε ηεο αξρηηεθηνληθήο θαη ηεο ππνδνκήο ησλ πιεξνθνξηψλ: ε αληηκεηψπηζε λέσλ επηρεηξεκαηηθψλ θαη ηερλνινγηθψλ πξνθιήζεσλ κπνξεί λα απαηηεί αλαζρεδηαζκφ ηνπ νξγαληζκνχ θαη νηθνδφκεζε κηαο λέαο αξρηηεθηνληθήο πιεξνθνξηψλ θαη ππνδνκήο ηερλνινγίαο πιεξνθνξηψλ. Ζ πξφθιεζε ηεο επζχλεο θαη ηνπ έιεγρνπ: κηα απφ ηηο πην ζεκαληηθέο πξνθιήζεηο γηα ηα ζηειέρε είλαη λα παίξλνπλ εκπεξηζηαησκέλεο απνθάζεηο πνπ ιακβάλνπλ ππφςε ηηο αξλεηηθέο θαη ζεηηθέο επηπηψζεηο ησλ πιεξνθνξηαθψλ ζπζηεκάησλ. Έηζη ζεσξψληαο πνιιή ζεκαληηθή ηε 19

20 δπλαηφηεηα ηνπ λα κπνξεί λα ειέγρεη θαη λα θαηαιαβαίλεη ηα πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα εγείξνληαη δηάθνξα εζηθά θαη θνηλσληθά ζέκαηα ζρεηηθά κε ηε ρξήζε ησλ πιεξνθνξηαθψλ ζπζηεκάησλ. (Davern, 2000, Hartman, 2002, Orlikowski,2001) 20

21 2.4 Εξϋλιξη των πληροφοριακών ςυςτημϊτων Ζ ζεκεξηλή επνρή ραξαθηεξίδεηαη σο επνρή ηεο πιεξνθνξίαο. Δπίζεο, ε επνρή απηή ζεσξείηαη απφ πνιινχο, φηη δελ είλαη πξντφλ κηαο νκαιήο κεηάβαζεο απφ ηε βηνκεραληθή επνρή ζηελ επνρή ηεο πιεξνθνξίαο, αιιά φηη απνηειεί µηα επαλαζηαηηθή εμέιημή απηήο. Πξάγκαηη, µηα απφ ηηο κεγαιχηεξεο πξνθιήζεηο ηεο ζεκεξηλήο επνρήο, αλ φρη ε κεγαιχηεξε, είλαη ε δηαδηθαζία κεηάβαζε απφ ηε βηνκεραληθή επνρή ζηελ επνρή ηεο πιεξνθνξίαο. Απηή ε επαλάζηαζε πνπ βαζίδεηαη ζηελ πιεξνθνξία, δελ αθήλεη αλεπεξέαζηε ηε δσή θαη ηε ιεηηνπξγία ησλ επηρεηξήζεσλ θαη νξγαληζκψλ. (Σαζφπνπινο,2005) Αθφκα, ηα πεξηζζφηεξα δηεπζπληηθά ζηειέρε είλαη πιένλ ελήκεξα ηεο εμέιημεο απηήο θαη πνιχ ιίγα είλαη εθείλα πνπ ακθηζβεηνχλ ηε ζπνπδαηφηεηά ηεο ζην ζχγρξνλν θφζκν ησλ επηρεηξήζεσλ. Γηα ην ιφγν φηη κεγάιν πνζνζηφ ηνπ δηαζέζηκνπ ρξφλνπ ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ, φπσο επίζεο θαη ζεκαληηθά θεθάιαηα, δηαηίζεληαη ζηελ πιεξνθνξηθή θαη ζηε ρξήζε ησλ πιεξνθνξηψλ, νη δηεπζπληέο ησλ επηρεηξήζεσλ αληηιακβάλνληαη, φηη ε ηερλνινγία θαη ε αμηνπνίεζε ησλ δπλαηνηήησλ ηεο δελ κπνξνχλ πιένλ λα απνηεινχλ αληηθείκελν απνθιεηζηηθήο επζχλεο ησλ δηεπζπληψλ ηνπ ηκήκαηνο κεραλνγξάθεζεο ή ησλ δηεπζπληψλ ηνπ ηκήκαηνο ησλ πιεξνθνξηαθψλ ζπζηεκάησλ. (Υαηδφγινπ, 2014) Έηζη, ηα αλψηεξα ζηειέρε αηζζάλνληαη ηελ αλάγθε λα αζρνινχληαη ηα ίδηα φιν θαη πεξηζζφηεξν µε ηε δηνίθεζε ηεο λέαο ηερλνινγίαο. Μεξηθνί απφ ηνπο ιφγνπο πνπ δηθαηνινγνχλ ηελ ηάζε απηή είλαη νη αθφινπζνη. (Σαζφπνπινο,2005) Οη Ζ/Τ θαη νη ηειεπηθνηλσλίεο έρνπλ γίλεη αλαπφζπαζηεο ελφηεηεο πνιιψλ επηρεηξεκαηηθψλ ζηξαηεγηθψλ ( π.ρ. ζπζηήκαηα Just-in-Time ). Ζ δήηεζε γηα επεμεξγαζκέλεο πιεξνθνξίεο απμάλεηαη ζπλερψο ζε φια ηα ηκήκαηα ησλ επηρεηξήζεσλ θαη νξγαληζκψλ. Ζ επνρή ηεο πιεξνθνξίαο έρεη αλάγθε απφ λέεο επηρεηξεκαηηθέο πνιηηηθέο, νη νπνίεο θαζνξίδνληαη ζηα αλψηεξα επίπεδα ηεο δηνηθεηηθήο ηεξαξρίαο. Όπσο παξαηεξνχκε απφ ηα πξναλαθεξζέληα, φια απνηεινχλ αιπζίδα γηα ηε ζσζηή ιεηηνπξγία ελφο πιεξνθνξηαθνχ ζπζηήκαηνο ζε κηα εηαηξεία ή νξγαληζκφ. Σα ζηειέρε αιιά θαη γεληθά ην δπλακηθφ πξνζσπηθφ κηαο επηρείξεζεο ζα πξέπεη λα είλαη πιήξσο εθπαηδεπκέλν, ψζηε λα ρξεζηκνπνηεί 21

22 ζσζηά ην εθάζηνηε πιεξνθνξηαθφ ζχζηεκα πνπ ρξεζηκνπνηεί ε εηαηξεία, ζηελ νπνία εξγάδνληαη. (Σαζφπνπινο,2005) 22

23 2.4.1 Ιςτορικό αναδρομό πληροφοριακών ςυςτημϊτων Πξηλ απφ ηελ εκθάληζε ησλ Ζ/Τ ε επεμεξγαζία ησλ δεδνκέλσλ γηλφηαλ ρεηξνγξαθηθά ή µε ηε βνήζεηα απιψλ ππνινγηζηηθψλ ζπζηεκάησλ. Ζ ρξήζε ησλ Ζ/Τ ζηηο επηρεηξήζεηο θαη νξγαληζκνχο άξρηζε θαηά ηε δηάξθεηα ηεο δεθαεηίαο ηνπ 1950, αιιά εμαπιψζεθε ξαγδαία θαηά ηε δεθαεηία ηνπ 1960 µε ηελ αλάπηπμε ησλ ππνινγηζηψλ mainframe. Ζ ηαρχηεηα επεμεξγαζίαο ησλ δεδνκέλσλ ζηνπο ππνινγηζηέο απηνχο, θαζψο επίζεο θαη ε δπλαηφηεηα απνζήθεπζεο κεγάινπ φγθνπ ζηνηρείσλ θαη δεδνκέλσλ µε ηε βνήζεηα ησλ καγλεηηθψλ δίζθσλ, είραλ σο απνηέιεζκα λα ρξεζηκνπνηεζεί ε κεραλνγξαθεκέλε επεμεξγαζία δηδνκέλσλ ζε πνιιέο εθαξκνγέο αξθεηψλ επηρεηξήζεσλ. (Υαηδφγινπ, 2014) Έηζη, θαηά ηελ πξψηε πεξίνδν νη επηρεηξήζεηο ρξεζηκνπνηνχζαλ ηνπ Ζ/Τ θπξίσο γηα ηελ απηνκαηνπνίεζε νξηζκέλσλ ιεηηνπξγηψλ ηνπ ινγηζηεξίνπ ηνπο. Σα πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα ηεο επνρήο απηήο είλαη γλσζηά σο πζηήµαηα Δπεμεξγαζίαο πλαιιαγψλ ( Transaction Processing Systems ) ή σο πζηήµαηα Ζιεθηξνληθήο Δπεμεξγαζίαο Γεδνκέλσλ, ΖΔ, ( Electronic Data Processing ). Έλα ζχζηεκα ΖΔ ππνζηεξίδεη θπξίσο ηηο δξαζηεξηφηεηεο ηνπ ιεηηνπξγηθνχ ειέγρνπ θαη ηηο εξγαζίεο ξνπηίλαο µε ηελ παξαγσγή αλαθνξψλ θαη ηελ επεμεξγαζία ησλ ζπλαιιαγψλ. Με άιια ιφγηα ηελ επνρή απηή νη Ζ/Τ ζεσξνχληαλ σο κέζα γηα ηε βειηίσζε ηεο απφδνζεο ησλ ιεηηνπξγηψλ εθείλσλ, πνπ είραλ ζρέζε µε «δηαθίλεζε εληχπσλ» (paperwork processing), παξά σο κέζα γηα ηελ ππνζηήξημε ησλ πιεξνθνξηαθψλ αλαγθψλ ησλ δηεπζπληηθψλ ζηειερψλ. Σελ πεξίνδν κάιηζηα απηή, ην ηκήκα κεραλνγξάθεζεο «δελ είρε» πνιχ κεγάιε ζεκαζία γηα ηελ επηρείξεζε θαη γηα ην ιφγν απηφ ηα επελδπηηθά πξνγξάκκαηα ησλ επηρεηξήζεσλ αθνξνχζαλ θπξίσο ηα πξνγξάκκαηα ηνπ ηκήκαηνο παξαγσγήο, µκάξθεηηλγθ, θ.η.ι., παξά ηα πξνγξάκκαηα ηνπ ηκήκαηνο κεραλνγξάθεζεο. Πξηλ φκσο πξνρσξήζνπκε ζηε δεχηεξε πεξίνδν ηεο εμέιημεο ησλ πιεξνθνξηαθψλ ζπζηεκάησλ, είλαη ζθφπηκν λα αλαθέξνπκε κεξηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ ζπζηεκάησλ ΖΔ, ηα ζπνπδαηφηεξα απφ ηα νπνία είλαη : Ζ επεμεξγαζία ησλ δεδνκέλσλ µέζσ ηνπ ΖΔ αθνξά θπξίσο ηε δεκηνπξγία αλαθνξψλ θαη ηε δηαηήξεζε ελεκεξσκέλσλ αξρείσλ. 23

24 Ζ εθξνή ηνπ ζπζηήκαηνο είλαη σο επί ην πιείζηνλ πεξηνδηθή. Ζ παξερφκελε πιεξνθφξεζε αθνξά θπξίσο ην θαηψηεξν επίπεδν δηνηθεηηθήο ηεξαξρίαο γηα ηελ θάιπςε ησλ ιεηηνπξγηθψλ αλαγθψλ ηεο επηρείξεζεο. Ζ δπλαηφηεηα ππνζηήξημεο ησλ πιεξνθνξηαθψλ αλαγθψλ ησλ δηεπζπληηθψλ ζηειερψλ είλαη πεξηνξηζκέλε. ηελ δεχηεξε πεξίνδν, πνπ αξρίδεη ηε δεθαεηία ηνπ 1970, ηα πιεξνθνξηαθά πιένλ ζπζηήκαηα (παξά νη απινί ππνινγηζηέο) επεθηείλνληαη θαη ζε άιιεο ιεηηνπξγίεο ηνπ ινγηζηεξίνπ θαη ηνπ θαηψηεξνπ επηπέδνπ δηνηθεηηθήο ηεξαξρίαο θαη εμαπιψλνληαη θαη ζε ζπζηήκαηα πνπ βνεζνχλ νιφθιεξε ηε δηνηθεηηθή ηεξαξρία µε δνκεκέλε θπξίσο πιεξνθφξεζε, φπσο είλαη γηα παξάδεηγκα, νξηζκέλα ζπζηήκαηα ειέγρνπ ηεο παξαγσγήο, ηα «ζπζηήκαηα αλνηρηήο γξακκήο» (on line systems), θ.α. Οη λέεο εθαξκνγέο δελ αμηνινγνχληαη πιένλ µε κνλαδηθφ θξηηήξην ηε κείσζε ηνπ θφζηνπο, φπσο ζπλέβαηλε ηελ πξψηε πεξίνδν, αιιά θαη µε βάζε ηελ απνηειεζκαηηθή ιεηηνπξγία ηνπ ζπζηήκαηνο. Σα πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα πνπ ππνζηεξίδνπλ ηελ πεξίνδν απηή φια ηα επίπεδα δηνηθεηηθήο ηεξαξρίαο µε δνκεκέλε πιεξνθφξεζε, νλνκάδνληαη, Πιεξνθνξηαθά πζηήκαηα Γηνίθεζεο. Με ηα Πιεξνθνξηαθά πζηήκαηα Γηνίθεζεο νη επηρεηξήζεηο επεμεξγάδνληαη ηψξα δεδνκέλα γηα λα απνθηήζνπλ ηηο θαηάιιειεο πιεξνθνξίεο, πνπ βνεζνχλ ηα ζηειέρε ηνπο λα πάξνπλ γξήγνξεο θαη ζσζηέο απνθάζεηο. (Υαηδφγινπ, 2014) Έηζη, ε επεμεξγαζία δεδνκέλσλ παξέρεη ζηα δηεπζπληηθά ζηειέρε ηελ απαξαίηεηε πιεξνθφξεζε, γηα λα απνθαζίδνπλ πνηεο ελέξγεηεο πξέπεη λα αθνινπζνχλ ζηηο εθάζηνηε παξνπζηαδφκελεο θαηαζηάζεηο. Σα ζηειέρε ησλ επηρεηξήζεσλ εκπιέθνληαη, σο γλσζηφ, ζε πνιιέο θαη δηαθνξεηηθέο κεηαμχ ηνπο απνθάζεηο. Ζ ιήςε ηεο απφθαζεο ππνζηεξίδεηαη πιένλ απφ ην θαηάιιειν Πιεξνθνξηαθφ χζηεκα Γηνίθεζεο, ην νπνίν επεμεξγάδεηαη ηα ζπγθεληξσζέληα δεδνκέλα γηα λα απνθηεζεί ε απαξαίηεηε πιεξνθφξεζε, πνπ βνεζάεη ζηελ εθηίκεζε θαη αμηνιφγεζε ησλ ελαιιαθηηθψλ ζρεδίσλ δξάζεο θαη ζηελ επηινγή ηνπ θαιχηεξνπ απφ απηά. Ωο παξάδεηγκα αλαθέξνπκε, φηη κέρξη θαη ηε δεθαεηία ηνπ 1960 ηα πεξηζζφηεξα ζπζηήκαηα πιεξσκψλ ησλ επηρεηξήζεσλ ήζαλ ζπζηήκαηα ΖΔ µε θχξην ζθνπφ ηελ επεμεξγαζία ησλ δεδνκέλσλ ηνπ εκεξήζηνπ ρξφλνπ εξγαζίαο ησλ εξγαδνκέλσλ. Σα ζπζηήκαηα απηά βνεζνχζαλ θπξίσο ζηελ έθδνζε ησλ επηηαγψλ γηα ηελ πιεξσκή ησλ εξγαδνκέλσλ θαη ζηε δηαηήξεζε ηνπ αξρείνπ, φπνπ αθαλίδνληαλ νη κηζζνί θαη νη δηάθνξεο θξαηήζεηο ηνπο. Καηά ηε δηάξθεηα φκσο ηεο δεθαεηίαο ηνπ 1970 ηα 24

25 δηεπζπληηθά ζηειέρε άξρηζαλ λα ρξεηάδνληαη φιν θαη πεξηζζφηεξεο πιεξνθνξίεο γηα ην πξνζσπηθφ ηνπο. Έηζη, ηα ζπζηήκαηα πιεξσκψλ ΖΔ εμειίρζεζαλ ζε Πιεξνθνξηαθά πζηήκαηα Γηνίθεζεο αλζξσπίλσλ πφξσλ. (Υαηδφγινπ, 2014) Έλα ηέηνην Πιεξνθνξηαθφ χζηεκα Γηνίθεζεο κπνξεί λα πξνβιέπεη ην µέζν αξηζκφ εκεξψλ πνπ θάπνηνο δε βξίζθεηαη ζηε ζέζε ιφγσ αδείαο, αζζελείαο, αδηθαηνιφγεηεο απνπζίαο θ.η.ι., θαζψο επίζεο θαη πνιιέο άιιεο πιεξνθνξίεο πνπ είλαη ρξήζηκεο ζηα δηεπζπληηθά ζηειέρε. Σα θπξηφηεξα ραξαθηεξηζηηθά ελφο πιεξνθνξηαθνχ ζπζηήκαηνο δηνίθεζεο είλαη ηα αθφινπζα : Ζ ππνζηήξημε ησλ ιεηηνπξγηψλ ηεο ειεθηξνληθήο επεμεξγαζίαο ησλ δεδνκέλσλ, δειαδή ε εθηέιεζε ησλ ζπλαιιαγψλ θαη ε δηαηήξεζε ησλ αξρείσλ. Ζ δπλαηφηεηα εχθνιεο πξφζβαζεο ζε έγθπξε θαη δνκεκέλε πιεξνθφξεζε ζε φια ηα επίπεδα ηεο δηνηθεηηθήο ηεξαξρίαο. Ζ παξνρή αζθαιείαο ζην Πιεξνθνξηαθφ χζηεκα Γηνίθεζεο θαη ε δπλαηφηεηα πξφζβαζεο µφλν ζην πξνζσπηθφ πνπ έρεη εμνπζηνδφηεζε ζ απηφ. Ζ ρξεζηκνπνίεζε κηαο νινθιεξσκέλεο ηξάπεδαο δεδνκέλσλ γηα ηελ ππνζηήξημε δηαθνξεηηθψλ επηρεηξεκαηηθψλ ιεηηνπξγηψλ. Ζ δπλαηφηεηα πξνζαξκνγήο ζηηο µκεηαβαιιφκελεο πιεξνθνξηαθέο αλάγθεο ησλ δηεπζπληηθψλ ζηειερψλ. Απφ ηελ παξαπάλσ αλάιπζε γίλεηαη θαλεξφ φηη ππάξρνπλ αξθεηέο δηαθνξέο κεηαμχ ησλ ζπζηεκάησλ ΖΔ θαη Π. Οη θχξηεο δηαθνξέο ησλ δχν απηψλ ζπζηεκάησλ είλαη νη εμήο : Σα ζπζηήκαηα ΖΔ ππνζηεξίδνπλ θπξίσο κεκνλσκέλεο ιεηηνπξγίεο ελψ ηα Πιεξνθνξηαθά πζηήκαηα Γηνίθεζεο κπνξνχλ λα ππνζηεξίδνπλ ηαπηφρξνλα πνιιέο δηαθνξεηηθέο ιεηηνπξγίεο ηεο επηρείξεζεο ελνπνηψληαο ηε ξνή πιεξνθνξηψλ κεηαμχ ηνπο. Σα ζπζηήκαηα ΖΔ εζηηάδνληαη θπξίσο ζην θαηψηεξν επίπεδν ηεο δηνηθεηηθήο ηεξαξρίαο, ελψ ηα Πιεξνθνξηαθά πζηήκαηα Γηνίθεζεο θαιχπηνπλ ηηο αλάγθεο γηα δνκεκέλε πιεξνθφξεζε φισλ ησλ επηπέδσλ. Σα κεκνλσκέλα αξρεία, πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη ζηα ζπζηήκαηα ΖΔ έρνπλ κηθξφηεξε επειημία ζηελ θάιπςε ησλ πιεξνθνξηαθψλ αλαγθψλ ησλ δηεπζπληηθψλ 25

26 ζηειερψλ, απ φηη ε νινθιεξσκέλε ηξάπεδα δεδνκέλσλ ησλ Πιεξνθνξηαθψλ πζηεκάησλ Γηνίθεζεο. Οη πιεξνθνξηαθέο αλάγθεο ησλ δηεπζπληηθψλ ζηειερψλ θαιχπηνληαη απφ ηα ζπζηήκαηα ΖΔ µε ηε βνήζεηα πξνγξακκαηηζκέλσλ αλαθνξψλ, ελψ απφ ηα Πιεξνθνξηαθά πζηήκαηα Γηνίθεζεο φρη µφλν µε ηε βνήζεηα πξνγξακκαηηζκέλσλ αλαθνξψλ, αιιά θαη µε ηελ ππνζηήξημε ησλ πιένλ πξφζθαησλ δηαζέζηκσλ πιεξνθνξηψλ. Σελ ηξίηε πεξίνδν πνπ αξρίδεη ηε δεθαεηία ηνπ 1980 εκθαλίδεηαη έλα λέν θχκα εθαξκνγψλ ηεο πιεξνθνξηθήο. Μεηά ηα «ινγηζηηθά» θαη «δηνηθεηηθά» ζπζηήκαηα ησλ δχν πξνεγνχκελσλ πεξηφδσλ ε λέα επνρή είλαη ε επνρή ησλ πιεξνθνξηαθψλ ηειεπηθνηλσληαθψλ εθαξκνγψλ (information communication application era). Οη εθαξκνγέο απηέο ζρεηίδνληαη φρη πιένλ µε ηελ ππνζηήξημε ησλ εξγαζηψλ ξνπηίλαο, αιιά µε ηελ πξφζβαζε θαη ρξεζηκνπνίεζε ηεο πιεξνθνξηθήο θαη ηεο επηθνηλσλίαο ηφζν κέζα ζηελ επηρείξεζε φζν θαη κεηαμχ δηαθνξεηηθψλ επηρεηξήζεσλ. Οη εθαξκνγέο ησλ πξνεγνχκελσλ πεξηφδσλ ππνζηήξηδαλ ζε κεγάιν βαζκφ ηα θαηψηεξα επίπεδα ηεο δηνηθεηηθήο ηεξαξρίαο. Σψξα νη λέεο εθαξκνγέο ππνζηεξίδνπλ θαη ηηο απνθάζεηο ησλ αλψηεξσλ επηπέδσλ δηνηθεηηθήο ηεξαξρίαο, αθφκα δε θαη ησλ δηνηθεηηθψλ ζπκβνπιίσλ ησλ επηρεηξήζεσλ. Σα Πιεξνθνξηαθά πζηήκαηα Γηνίθεζεο πνπ αλαπηχρζεθαλ ηε δεχηεξε πεξίνδν βνήζεζαλ ηηο επηρεηξήζεηο ζηε ιήςε επαλαιακβαλφκελσλ θπξίσο απνθάζεσλ, νη νπνίεο βαζίδνληαη ζε πξνθαζνξηζκέλνπο θαλφλεο θαη δηαδηθαζίεο. (Υαηδφγινπ, 2014) Όκσο, νξηζκέλεο επηρεηξεκαηηθέο απνθάζεηο αθνξνχλ κνλαδηθέο θαηαζηάζεηο θαη δελ επαλαιακβάλνληαη ζπρλά. Σέηνηνπ είδνπο απνθάζεηο είλαη ζε κεγάιν βαζκφ νη ζηξαηεγηθέο απνθάζεηο. Γηα παξάδεηγκα, ε απφθαζε λα πξνρσξήζεη ε επηρείξεζε ζε ζπγρψλεπζε µε κηαλ άιιε επηρείξεζε, πηζαλφ λα εκθαληζηεί µηα µφλν θνξά ζε φιε ηεο ηε δσή. Δπίζεο, ε δεκηνπξγία ελφο λένπ εξγνζηαζίνπ, ε εηζαγσγή ησλ πξντφλησλ ζε λέεο αγνξέο, ε δεκηνπξγία λέσλ πξντφλησλ θ.α. είλαη θαη απηέο ζηξαηεγηθέο απνθάζεηο, πνπ εκθαλίδνληαη µε πνιχ κηθξή ζπρλφηεηα. Όιεο απηέο νη πεξηπηψζεηο ραξαθηεξίδνληαη σο επελδχζεηο θηλδχλνπ θαη νπνηνδήπνηε ιάζνο ζηε ζρεηηθή απφθαζε ελδέρεηαη λα έρεη ζεκαληηθέο επηπηψζεηο ζηελ ίδηα ηε δσή ηεο επηρείξεζεο. Δπνκέλσο, ππάξρεη ην πξφβιεκα ηνπ θαζνξηζκνχ ησλ πιεξνθνξηαθψλ αλαγθψλ, πνπ είλαη απαξαίηεηεο γηα ηελ ππνζηήξημε ησλ απνθάζεσλ απηψλ. Σα πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα ηεο ηξίηεο πεξηφδνπ ππνζηεξίδνπλ θπξίσο ηέηνηνπ είδνπο απνθάζεηο ησλ 26

27 αλψηεξσλ επηπέδσλ δηνηθεηηθήο ηεξαξρίαο, νη νπνίεο ζε κεγάιν βαζκφ δελ κπνξνχλ λα δνκεζνχλ θαη δελ επαλαιακβάλνληαη ζπρλά. Σα πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα είλαη γλσζηά σο πζηήκαηα Τπνζηήξημεο Γηνίθεζεο Τ (Management Support Systems) θαη πεξηιακβάλνπλ ηα πζηήκαηα Τπνζηήξημεο Απνθάζεσλ - ΤΑ ( Decision Support Systems ), ηα Έκπεηξα πζηήκαηα Δ (Expert Systems) θαη ηα ηξαηεγηθά Πιεξνθνξηαθά πζηήκαηα Π (Strategic Information Systems). Απφ ηελ αλάιπζε πνπ πξνεγήζεθε, είλαη θαλεξφ, φηη νη εμειίμεηο ζην ρψξν ηεο πιεξνθνξηθήο δεκηνπξγνχλ έλα λέν πεξηβάιινλ, αμηνπνηνχλ λένπο ηξφπνπο ζεψξεζεο θαη παξέρνπλ ζηνπο ρξήζηεο, γηα πξψηε ίζσο θνξά, άκεζε πξφζβαζε ζηηο δπλαηφηεηεο ησλ Ζ/Τ. Καηά ηελ ίδηα φκσο ρξνληθή πεξίνδν, εθηφο απφ ηηο αιιαγέο πνπ δεκηνπξγήζεθαλ ιφγσ ηεο εμέιημεο ησλ πιεξνθνξηαθψλ ζπζηεκάησλ, παξαηεξήζεθαλ θαη αιιαγέο ζηνλ πξνζαλαηνιηζκφ ηνπο. 27

28 2.5 Ειδό Πληροφοριακών Συςτημϊτων Σα πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα δηαθξίλνληαη ζε ρεηξνγξαθηθα θαη κεραλνγξαθεκέλα. Σα ρεηξνγξαθηθά πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα ππήξραλ αλέθαζελ ζηηο επηρεηξήζεηο θαη ζηνπο νξγαληζκνχο. Σα δηεπζπληηθά ζηειέρε γηα λα πάξνπλ ηηο απνθάζεηο ηνπο έπξεπε λα βαζίδνληαη ζε πιεξνθνξίεο, δειαδή ζε επεμεξγαζκέλα δεδνκέλα, πνπ αθνξνχζαλ ην εζσηεξηθφ θαη εμσηεξηθφ πεξηβάιινλ ησλ επηρεηξήζεψλ ηνπο. Σα πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα πνπ ρξεζηκνπνίεζαλ αξρηθά νη επηρεηξήζεηο ήηαλ πνιχ άηππα θαη απιά. (Υαηδφγινπ, 2014) Με ηελ αλάπηπμε φκσο ησλ νηθνλνκηψλ, νη νηθνλνκηθέο κνλάδεο βειηίσλαλ ζπλερψο ηα ρεηξνγξαθηθά ηνπο ζπζηήκαηα γηα ηε ζπιινγή, επεμεξγαζία, απνζήθεπζε, επαλάθηεζε θαη δηαλνκή ησλ πιεξνθνξηψλ. Έλα θιαζηθφ παξάδεηγκα ρεηξνγξαθηθνχ πιεξνθνξηαθνχ ζπζηήκαηνο απνηειεί ην αξρείν µε ηηο θαξηέιεο, πνπ ρξεζηκνπνηνχζαλ παιαηφηεξα νη ηακίεο ζε νξηζκέλεο ηξάπεδεο. Όηαλ θάπνηνο πειάηεο πήγαηλε ζηελ ηξάπεδα γηα λα θαηαζέζεη έλα ρξεκαηηθφ πνζφ, ν/ε ηακίαο µε ηε βνήζεηα ελφο αηνκηθνχ θσδηθνχ αξηζκνχ ηνπ πειάηε πνπ βξηζθφηαλ ηππσκέλνο ζην βηβιηάξηφ ηνπ έςαρλε ηηο θαξηέιεο θαη κφιηο εληφπηδε ηελ θαξηέια ηνπ πειάηε, πξαγκαηνπνηνχζε ηε ζπλαιιαγή. (Υαηδφγινπ, 2014) Ζ θαξηεινζήθε ηνπ παξαπάλσ παξαδείγκαηνο δελ είλαη ηίπνηε άιιν παξά έλα ρεηξνγξαθηθφ πιεξνθνξηαθφ ζχζηεκα, έλα ζχζηεκα δειαδή, πνπ παξέρεη πιεξνθνξίεο γηα ηνπο πειάηεο ηεο ηξάπεδαο ζηνλ / ζηελ ηακία ή ζε νπνηνλδήπνηε άιιν ππάιιειν έρεη πξφζβαζε ζηε θαξηεινζήθε. Έλα πιεξνθνξηαθφ ζχζηεκα, είηε είλαη ρεηξνγξαθηθφ είηε µκεραλνγξαθεκέλν, απνηειείηαη απφ πέληε βαζηθά µέξε µε ηα νπνία πξαγκαηνπνηείηαη ε απνζηνιή ηνπ. ε νπνηνλδήπνηε ηχπν ζπζηήκαηνο νη βαζηθέο ηνπ ιεηηνπξγίεο είλαη νη αθφινπζεο (Υαηδφγινπ, 2014): 1. Δηζαγσγή δεδνκέλσλ ζην ζχζηεκα 2. Δπεμεξγαζία ησλ δεδνκέλσλ 3. Γηαηήξεζε αξρείσλ 4. Αλάπηπμε δηαδηθαζηψλ γηα ην είδνο ησλ δεδνκέλσλ θαη γηα ην πφηε απηά ρξεηάδνληαη, γηα ην πφηε απνθηνχληαη θαη ην πσο απηά ρξεζηκνπνηνχληαη, θαζψο επίζεο θαη νδεγίεο πνπ πξέπεη λα αθνινπζεί ν επεμεξγαζηήο (άλζξσπνο ή κεράλεκα). 5. Δμαγσγή πιεξνθνξηψλ απφ ην ζχζηεκα 28

29 ην ρεηξνγξαθηθφ ζχζηεκα νη πέληε απηέο ιεηηνπξγίεο εθηεινχληαη απφ ηνλ άλζξσπν, ελψ ζην µκεραλνγξαθεκέλν ζχζηεκα µε ηε βνήζεηα ηνπ Ζ/Τ. Μησανογπαθημένα πληποθοπιακά ζςζηήμαηα. Ζ εηζαγσγή ησλ Ζ/Τ ζην πιεξνθνξηαθφ ζχζηεκα ζπλεηέιεζε ζηελ δεκηνπξγία ζπζηεκάησλ, πνπ επεμεξγάδνληαη απηφκαηα κεγάιν φγθν δεδνκέλσλ. Αθφκα, ε ηερλνινγία ηεο πιεξνθνξίαο (information technology), πνπ είλαη ε ζχγθιεζε ηεο ηερλνινγίαο ησλ Ζ/Τ, ηνπ απηνκαηηζκνχ γξαθείνπ θαη ησλ ηειεπηθνηλσληψλ, πξνζέθεξε λέεο δπλαηφηεηεο αλάπηπμεο πιεξνθνξηαθψλ ζπζηεκάησλ, νη νπνίεο πξνεγνπκέλσο δελ ήηαλ εθηθηέο. Παξάιιεια φκσο, ε ηερλνινγία απηή δεκηνχξγεζε λέα πξνβιήκαηα θαη απαηηήζεηο ζρεηηθά µε ηε κέζνδν αλάπηπμεο µκεραλνγξαθεκέλσλ πιεξνθνξηαθψλ ζπζηεκάησλ. ην ζεκείν απηφ ζα πξέπεη λα ζεκεηψζνπκε, φηη µε ηνλ φξν «µκεραλνγξαθεκέλν πιεξνθνξηαθφ ζχζηεκα» δελ ελλννχκε πιήξε απηνκαηνπνίεζε ηεο πιεξνθνξίαο. Όπσο πξνθχπηεη απφ ηνλ νξηζκφ ηνπ πιεξνθνξηαθφ ζπζηήκαηνο, απηφ απνηειείηαη απφ κεραλήκαηα, αλζξψπνπο, πξνγξάκκαηα θαη δηαδηθαζίεο. Έηζη, ελψ νξηζκέλεο εξγαζίεο εθηεινχληαη απφ ην κεράλεκα, ππάξρνπλ θαη θάπνηεο πνπ εθηεινχληαη απφ ηνλ άλζξσπν µε βάζε βέβαηα ζπγθεθξηκέλεο νδεγίεο. (Υαηδφγινπ, 2014) Αθφκα, δε ζα πξέπεη λα μερλάκε, φηη ζε θάζε επηρείξεζε θαη νξγαληζκφ ππάξρνπλ δεδνκέλα θαη πιεξνθνξίεο, πνπ δελ κπνξνχλ λα απηνκαηνπνηεζνχλ. 29

30 Κεφϊλαιο 3 ο Τα Πληροφοριακϊ Συςτόματα και Επιχειρόςεισ 3.1 Τι εύναι τα πληροφοριακϊ ςυςτόματα και γιατύ εύναι ςημαντικϊ για την επιχεύρηςη Ζ ρξήζε ησλ πιεξνθνξηαθψλ ζπζηεκάησλ απνδεηθλχεηαη φηη είλαη βαζηζκέλε ζηε ηερλνινγία δηαρείξηζεο πιεξνθνξηψλ, επηθέξεη αλαλέσζε θαη αχμεζε ηεο παξαγσγηθφηεηαο ζηελ επηρείξεζε, ππνζηεξίδεη ηηο απνθάζεηο κάλαηδκελη θαη παξαγσγηθψλ δηαδηθαζηψλ θαη απμάλεη ηελ αληαγσληζηηθφηεηα ηεο επηρείξεζεο. (Υαηδφγινπ, 2014) Δπηπιένλ, ε ζχγρξνλε ηερλνινγία δηαρείξηζεο πιεξνθνξηψλ απνηειεί ηε βάζε γηα ην ειεθηξνληθφ εκπφξην, ηα δίθηπα ησλ επηρεηξήζεσλ θαη ηελ εμέιημε ησλ αγνξψλ ζε παγθνζκηνπνηεκέλν επίπεδν. Με ηε ρξήζε ησλ πιεξνθνξηαθψλ ζπζηεκάησλ θάζε επηρείξεζε έρεη ηε δπλαηφηεηα λα αλαπηπρζεί θαη λα πινπνηήζεη ηνπο ζηφρνπο πνπ έρεη ζέζεη θαη ζπλάκα λα απνθηήζεη θχξνο θαη νηθνλνκηθφ θέξδνο. 30

31 3.2 Πληροφοριακϊ ςυςτόματα και επιχεύρηςη Σα δηαδηθηπσκέλα ζπζηήκαηα πιεξνθφξεζεο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη ηε ζεκεξηλή επνρή, παίδνπλ θαζνξηζηηθφ ξφιν ζηελ επηρεηξεκαηηθή επηηπρία κηαο εηαηξείαο ε κηαο επηρείξεζεο. Γηα παξάδεηγκα ην δηαδίθηπν θαη παξφκνηα ελδνεπηρεηξεζηαθά δίθηπα θαζψο θαη ηα δηνξγαλσηηθά εμσηεξηθά δίθηπα κπνξνχλ λα πξνζθέξνπλ ηε δνκή ησλ πιεξνθνξηψλ πνπ ρξεηάδεηαη κηα εηαηξεία γηα ηε ζσζηή ιεηηνπξγία ηεο δηνίθεζεο θαη γηα ηε ζηήξημε ηνπ πιενλεθηήκαηνο κηαο αληαγσληζηηθήο ζέζεο ζηελ αγνξά. (Υαηδφγινπ, 2014) Αλ απηά ηα πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα δελ ππνζηεξίδνπλ ζσζηά ηνπο ζηξαηεγηθνχο ζθνπνχο, ηηο ιεηηνπξγίεο θαη ηηο αλάγθεο ηεο δηνίθεζεο κηαο επηρείξεζεο, ηφηε παξνπζηάδνληαη θαηλφκελα βιαπηηθά θαη ππνλνκεχνληαη νη πξννπηηθέο επηβίσζεο θαη επηηπρίαο ηεο ελ ιφγσ εηαηξείαο. Σα θαηάιιεια ζπζηήκαηα ησλ πιεξνθνξηαθψλ ζπζηεκάησλ κέζα ζε κηα επηρείξεζε πξέπεη λα αληαπνθξίλνληαη ζηα εμήο: Να εθαξκφδεηαη ζε κηα βαζηθή ιεηηνπξγηθή πεξηνρή ηεο επηρείξεζεο πνπ είλαη ηφζν ζεκαληηθή γηα ηελ επηηπρία ηεο φζν θαη νη ιεηηνπξγίεο ηεο ινγηζηηθήο, ησλ νηθνλνκηθψλ, ηεο δηνίθεζεο, ηνπ κάξθεηηλγθ θαη ηεο δηνίθεζεο αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ Να έρεη ζεκαληηθή ζπλεηζθνξά ζηελ ηθαλνπνηεηηθή ιεηηνπξγία, ηελ παξαγσγηθφηεηα θαη ην εζηθφ ησλ εξγαδνκέλσλ, θαζψο θαη ηελ εμππεξέηεζε θαη ηθαλνπνίεζε ησλ πειαηψλ. Να απνηειεί βαζηθή πεγή πιεξνθνξηψλ θαη ππνζηήξημε πνπ είλαη αλαγθαία γηα ηελ πην ζσζηή ιήςε απνθάζεσλ απφ ηα δηεπζπληηθά ζηειέρε ηεο επηρείξεζεο. Να απνηειεί βαζηθφ ζπζηαηηθφ ζηε δηαδηθαζία αλάπηπμεο αληαγσληζηηθψλ πξντφλησλ θαη ππεξεζηψλ πνπ πξνζδίδνπλ ζηελ επηρείξεζε/νξγαληζκφ ζηξαηεγηθφ πιενλέθηεκα ζηε παγθφζκηα αγνξά. Να απνηειεί ζεκαληηθφ κέξνο ησλ πφξσλ κηαο επηρείξεζεο θαη ηνπ θφζηνπο ιεηηνπξγίαο ηεο, πξνζιακβάλνληαο έηζη ζεκαληηθή ζέζε ζηα εξγαιεία ηεο επηρείξεζεο γηα πην απνηειεζκαηηθή δηαρείξηζε ησλ πφξσλ ηεο. 31

32 3.3 Συνδυαςμόσ των ςυςτημϊτων πληροφοριών με το επιχειρηματικό πρόγραμμα Έλα Πιεξνθνξηαθφ χζηεκα είλαη κηα θνηλσληθνηερληθή νληφηεηα, κηα δηάηαμε ζηνηρείσλ ηερληθψλ θαη θνηλσληθψλ. Ζ εηζαγσγή ελφο λένπ Πιεξνθνξηαθνχ πζηήκαηνο ζεκαίλεη θάηη παξαπάλσ απφ λέν πιηθφ θαη ινγηζκηθφ. Πεξηιακβάλεη επίζεο θαη αιιαγέο ζε ζέζεηο εξγαζίαο, ζε δεμηφηεηεο, ζηε δηνίθεζε θαη ζηελ νξγάλσζε. (Υαηδφγινπ, 2014) Όηαλ ζρεδηάδνπκε έλα λέν Πιεξνθνξηαθφ χζηεκα, ζρεδηάδνπκε μαλά ηελ νξγάλσζε, ιακβάλνληαο ππφςε ηνπο αλζξψπνπο πνπ πξέπεη λα δνπιέςεη κε ηε λέα ηερλνινγία πνπ εγθαζίζηαηαη. Έλα απφ ηα πην ζεκαληηθά πξάγκαηα πνπ πξέπεη λα γλσξίδνπκε ζρεηηθά κε ηελ αλάπηπμε λέσλ ζπζηεκάησλ πιεξνθνξηψλ είλαη φηη απηή ε δηαδηθαζία είλαη έλα είδνο πξνγξακκαηηζκέλεο νξγαλσηηθήο αιιαγήο. Οη ζρεδηαζηέο ζπζηεκάησλ πξέπεη λα θαηαιαβαίλνπλ πψο έλα ζχζηεκα ζα επεξεάζεη ηνλ νξγαληζκφ σο ζχλνιν θαη λα δίλνπλ ηδηαίηεξε έκθαζε ζηηο νξγαλσηηθέο ζπγθξνχζεηο θαη αιιαγέο ζηνλ ηνκέα ηεο ιήςεο απνθάζεσλ. Οη ζρεδηαζηέο πξέπεη επίζεο λα ζθέθηνληαη πψο ζα αιιάμεη ε θχζε ησλ νκάδσλ εξγαζίαο θάησ απφ ηελ επίδξαζε ηνπ λένπ ζπζηήκαηνο. Οη ίδηνη θαζνξίδνπλ επίζεο ην βαζκφ ζηνλ νπνίν ρξεηάδνληαη αιιαγέο. Σα ζπζηήκαηα κπνξεί λα απνδεηρζνχλ ηερληθέο επηηπρίεο απιά θαη νξγαλσηηθέο απνηπρίεο, ιφγσ κηαο αζηνρίαο ζηελ θνηλσληθή θαη πνιηηηθή δηεξγαζία ηεο αλάπηπμεο ηνπ ζπζηήκαηνο. Οη αλαιπηέο θαη νη ζρεδηαζηέο είλαη ππεχζπλνη λα εμαζθαιίζνπλ φηη ηα βαζηθά κέιε ηνπ νξγαληζκνχ ζα ζπκκεηέρνπλ ζηε δηαδηθαζία ζρεδηαζκνχ θαη ζα έρνπλ ηε δπλαηφηεηα λα επεξεάζνπλ ην ηειηθφ ζρήκα ηνπ ζπζηήκαηνο. Απηή ε δξαζηεξηφηεηα πξέπεη λα ζπληνλίδεηαη πξνζεθηηθά απφ ηνπο ζρεδηαζηέο ηνπ ζπζηήκαηνο πιεξνθνξηψλ. (Υαηδφγινπ, 2014) Ζ απφθαζε ζρεηηθά κε ην πνηα θαηλνχξγηα ζπζηήκαηα ζα αλαπηπρζνχλ ζα πξέπεη λα απνηειεί νπζηαζηηθφ κέξνο ηεο δηαδηθαζίαο νξγαλσηηθνχ πξνγξακκαηηζκνχ. Οη νξγαληζκνί είλαη απαξαίηεην λα αλαπηχζζνπλ έλα πξφγξακκα ζπζηεκάησλ πιεξνθνξηψλ πνπ λα ππνζηεξίδεη ην ζπλνιηθφ επηρεηξεκαηηθφ ζρέδην ηνπο θαη ζην νπνίν ηα ζηξαηεγηθά ζπζηήκαηα λα ελζσκαηψλνληαη ζην αλψηεξν επίπεδν πξνγξακκαηηζκνχ. Αθνχ επηιεγνχλ ηα ζπγθεθξηκέλα έξγα κέζα ζην γεληθφ πιαίζην ελφο ζηξαηεγηθνχ πξνγξάκκαηνο γηα ηελ επηρείξεζε θαη ηνλ ηνκέα ησλ ζπζηεκάησλ, ηφηε κπνξεί λα εθπνλεζεί έλα ππόγπαμμα ζςζηεμάηων πλεποθοπιών. Απηφ ην 32

33 πξφγξακκα ρξεζηκεχεη γηα λα δείρλεη ηελ θαηεχζπλζε ηεο αλάπηπμεο ζπζηεκάησλ, ηελ αηηηνινγία, ηελ ηξέρνπζα θαηάζηαζε, ηε ζηξαηεγηθή ηνπ κάλαηδκελη, ην πξφγξακκα εθαξκνγήο, θαη ηνλ πξνυπνινγηζκφ. (Υαηδφγινπ, 2014) 33

34 3.4 Πρόγραμμα ςυςτημϊτων Πληροφοριών Το Ππόγπαμμα ζςζηεμάηων πλεποθοπιών (information systems plan) είλαη έλα θαηεπζπληήξην πξφγξακκα ηεο αλάπηπμεο ζπζηεκάησλ πνπ πεξηέρεη ηελ αηηηνινγία, ηελ ηξέρνπζα θαηάζηαζε, ηε ζηξαηεγηθή ηνπ κάλαηδκελη, ην πξφγξακκα εθαξκνγήο, θαη ηνλ πξνυπνινγηζκφ. (Υαηδφγινπ, 2014) 1. Σκοπόρ ηος ππογπάμμαηορ Πεξίγξακκα ησλ πεξηερνκέλσλ ηνπ πξνγξάκκαηνο Αιιαγέο ζηελ ηξέρνπζα θαηάζηαζε ηεο επηρείξεζεο ηξαηεγηθφ πξφγξακκα ηεο επηρείξεζεο Σξέρνπζα νξγάλσζε ηεο επηρείξεζεο Βαζηθέο επηρεηξεκαηηθέο δηεξγαζίεο ηξαηεγηθή κάλαηδκελη 2. Σηπαηεγικό επισειπεζιακό ππόγπαμμα Σξέρνπζα θαηάζηαζε Σξέρνπζα νξγάλσζε ηεο επηρείξεζεο Πεξηβαιινληηθέο αιιαγέο Κχξηνη ζηφρνη ηνπ επηρεηξεζηαθνχ πξνγξάκκαηνο 3. Τπέσονηα ζςζηήμαηα Κχξηα ζπζηήκαηα πνπ ππνζηεξίδνπλ ηηο επηρεηξεκαηηθέο ιεηηνπξγίεο θαη δηεξγαζίεο Κχξηεο δπλαηφηεηεο ηεο ηξέρνπζαο ππνδνκήο Τιηθνχ Λνγηζκηθνχ Βάζεσλ δεδνκέλσλ 34

35 Σειεπηθνηλσληψλ Γπζθνιίεο εθπιήξσζεο ησλ επηρεηξεκαηηθψλ απαηηήζεσλ Πξνβιεπφκελε κειινληηθή δήηεζε 4. Νέερ εξελίξειρ Καηλνχξγηα έξγα ζπζηεκάησλ Πεξηγξαθή έξγσλ Δπηρεηξεκαηηθή αηηηνιφγεζε Απαηηνχκελεο δπλαηφηεηεο ηεο λέαο ππνδνκήο Τιηθνχ Λνγηζκηθνχ Βάζεσλ δεδνκέλσλ Σειεπηθνηλσληψλ θαη Internet 5. Σηπαηεγική μάναηδμενη Πξνγξάκκαηα απφθηεζεο Δλδηάκεζνη ζηφρνη θαη ρξνληθφο πξνγξακκαηηζκφο Οξγαλσηηθή ζπκκφξθσζε Δζσηεξηθή αλαδηνξγάλσζε Γηνηθεηηθνί έιεγρνη Κχξηεο θαηεπζχλζεηο εθπαίδεπζεο ηξαηεγηθή πξνζσπηθνχ 6. Ππόγπαμμα εθαπμογήρ Πξνβιεπφκελεο δπζθνιίεο θαηά ηελ εθαξκνγή Αλαθνξέο πξνφδνπ 35

36 7. Απαιηήζειρ πποϋπολογιζμού Απαηηήζεηο Πηζαλέο κεηψζεηο θφζηνπο Υξεκαηνδφηεζε Κχθινο απφθηεζεο Σν πξφγξακκα πεξηέρεη κηα δήισζε ησλ επηρεηξεκαηηθψλ ζηφρσλ θαη θαζνξίδεη ηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν ε ηερλνινγία πιεξνθνξηψλ ππνζηεξίδεη ηελ πξαγκαηνπνίεζε απηψλ ησλ ζηφρσλ. Ζ έθζεζε ηνπ πξνγξάκκαηνο δείρλεη πψο ζα επηηεπρζνχλ νη γεληθνί ζηφρνη απφ ζπγθεθξηκέλα έξγα ζπζηεκάησλ. Δθζέηεη ζπγθεθξηκέλεο πξνζεζκίεο θαη ελδηάκεζνπο ζηφρνπο πνπ κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ αξγφηεξα γηα ηελ αμηνιφγεζε ηεο πξνφδνπ ηνπ πξνγξάκκαηνο αλαθνξηθά κε ην πφζνη ζηφρνη επηηεχρζεθαλ ζηελ πξαγκαηηθφηεηα κέζα ζηα ρξνληθά πεξηζψξηα πνπ νξίζηεθαλ ζην πξφγξακκα. ην πξφγξακκα αλαθέξνληαη νη βαζηθέο απνθάζεηο ηεο δηνίθεζεο ζρεηηθά κε ηελ πξνκήζεηα ηνπ πιηθνχ ηηο ηειεπηθνηλσλίεο ηε ζπγθέληξσζε ή απνθέληξσζε αξκνδηνηήησλ, δεδνκέλσλ, θαη πιηθνχ θαη ηηο απαηηνχκελεο νξγαλσηηθέο αιιαγέο. Δδψ πεξηγξάθνληαη ζπλήζσο θαη νη ίδηεο νη νξγαλσηηθέο αιιαγέο, ζηηο νπνίεο πεξηιακβάλνληαη θαη νη αλάγθεο εθπαίδεπζεο ηεο δηνίθεζεο θαη ησλ ππαιιήισλ νη απαηηνχκελεο πξνζιήςεηο νη αιιαγέο ζηηο επηρεηξεκαηηθέο δηεξγαζίεο θαη νη αιιαγέο ζηηο αξκνδηφηεηεο, ζηε δνκή, ή ζηηο δηνηθεηηθέο πξαθηηθέο. (Υαηδφγινπ, 2014) 36

37 3.5 Επιπτώςεισ των πληροφοριακών ςυςτημϊτων ςτην επιχεύρηςη Ζ απνηειεζκαηηθφηεηα ησλ δηεπζπληηθψλ ζηειερψλ ζηελ αμηνπνίεζε ησλ επθαηξηψλ θαη ζηελ αληηκεηψπηζε ησλ θηλδχλσλ εμαξηάηαη ζε ζεκαληηθφ βαζκφ απφ ηελ ηθαλφηεηά ηνπο λα αληηιακβάλνληαη ηηο επηρεηξεζηαθέο επηπηψζεηο ηεο πιεξνθνξηθήο αιιά θαη ησλ πιεξνθνξηαθψλ ζπζηεκάησλ. Έηζη νη πξσηνπφξεο επηρεηξήζεηο επηδηψθνπλ λα επαλδξψζνπλ ην ηκήκα πιεξνθνξηαθψλ ζπζηεκάησλ κε δηεπζπληηθά ζηειέρε, πνπ έρνπλ απφ ηε κηα πιεπξά επηρεηξεκαηηθέο γλψζεηο θαη απφ ηελ άιιε γλψζεηο πιεξνθνξηαθψλ ζπζηεκάησλ θαη πιεξνθνξηθήο. Ο ξφινο ηνπ θάζε ζηειέρνπο είλαη δηαθνξεηηθφο θαη απφ απιφο ρξήζηεο πξνγξακκάησλ ραξαθηεξίδεηαη πιένλ ζε ελεξγφ παξάγνληα αλάπηπμεο εθαξκνγψλ, ηθαλνπνηψληαο ζε κεγάιν βαζκφ ηηο πιεξνθνξηαθέο ηνπ απαηηήζεηο. Παξά ηηο πξνζπάζεηεο ησλ αλαιπηψλ γηα ηε βειηίσζε ησλ κεζνδνινγηψλ αλάπηπμεο ησλ πιεξνθνξηαθψλ ζπζηεκάησλ, ε παξαδνζηαθή πξνζέγγηζε εκθαλίδεη θάπνηα κεηνλεθηήκαηα. χκθσλα κε ηελ παξαδνζηαθή πξνζέγγηζε ην δηεπζπληηθφ ζηέιερνο πνπ έρεη θάπνηα πιεξνθνξηαθή απαίηεζε ζα πξέπεη λα ηε κεηαβηβάζεη ζηνλ αλαιπηή, πνπ ηελ απεηθνλίδεη κε κνξθή ινγηθνχ δηαγξάκκαηνο ψζηε λα γίλεη αληηιεπηή απφ ηνλ πξνγξακκαηηζηή. Ο πξνγξακκαηηζηήο κε ηε ζεηξά ηνπ νινθιεξψλεη ηελ αλάπηπμε ηνπ ζπζηήκαηνο, πνπ ηίζεηαη ζε ιεηηνπξγία θαη παξάγεη ηε δεηνχκελε αλαθνξά, πνπ κεηαβηβάδεηαη ζην δηεπζπληηθφ ζηέιερνο. (Υαηδφγινπ, 2014) Γχν είλαη ηα βαζηθά κεηνλεθηήκαηα, πνπ αμίδεη λα αλαθεξζνχλ. Αξρηθά, θαηά ηε κεηαβίβαζε ηεο πιεξνθνξηαθήο απαίηεζεο απφ ην δηεπζπληηθφ ζηέιερνο ζηνλ πξνγξακκαηηζηή κέζσ ηνπ αλαιπηή ππάξρεη πάληα ην πξφβιεκα ηεο απψιεηαο ζεκαληηθψλ ζηνηρείσλ. Σα δηεπζπληηθά ζηειέρε αιιά θαη νη πξνγξακκαηηζηέο δελ έρνπλ ηνλ ίδην «θψδηθα» επηθνηλσλίαο. Δπνκέλσο απηφ είλαη ζνβαξφ πξφβιεκα, ην νπνίν θαιείηαη λα ιχζεη ν αλαιπηήο. Σν άιιν κεηνλέθηεκα, είλαη φηη ε πξνζέγγηζε απηή ζε θάπνηεο πεξηπηψζεηο είλαη ρξνλνβφξα, αλάινγα κε ηε θχζε ηνπ πξνβιήκαηνο πνπ αληηκεησπίδεηαη. Αλ ην πξνζσπηθφ πνπ αζρνιείηαη κε ηελ αλάπηπμε ηνπ ζπζηήκαηνο, βξεη θάπνην έηνηκν παθέην ινγηζκηθνχ γηα λα θαιχςεη ηε πιεξνθνξηαθή αλάγθε ηνπ ζηειέρνπο, ηφηε ε δηαδηθαζία είλαη δπλαηφ λα γίλεη πην ζχληνκα. ε πεξηπηψζεηο φκσο αλάπηπμεο κεγάισλ πιεξνθνξηαθψλ ζπζηεκάησλ, ππάξρεη ην ελδερφκελν λα πεξάζνπλ αθφκα 37

38 θαη ρξφληα απφ ηελ αξρηθή δηακφξθσζε ηεο πιεξνθνξηαθήο απαίηεζεο ησλ ρξεζηψλ κέρξη ηε πξαγκαηηθή ιεηηνπξγία ηνπ ζπζηήκαηνο απμάλνληαο έηζη ζεκαληηθά ην θφζηνο αιιά θαη ν θίλδπλνο απαμίσζεο ηνπ Πιεξνθνξηαθνχ ζπζηήκαηνο ιφγσ ησλ ζεκαληηθψλ αιιαγψλ δεδνκέλσλ θαη ζπλζεθψλ. (Υαηδφγινπ, 2014) 38

39 3.6 Λόγοι αποτυχύασ των πληροφοριακών ςυςτημϊτων ρεηηθά κε ηελ απνηειεζκαηηθή εθαξκνγή ελφο πιεξνθνξηαθνχ ζπζηήκαηνο δελ εμαξηάηαη κφλν απφ ηε ηερληθή θαη πνηνηηθή ππφζηαζή ηνπ, αιιά θαη απφ έλα ζχλνιν νξγαλσζηαθψλ θαη άιισλ απαξαίηεησλ παξαγφλησλ. Έηζη έλα άξηηα ζπλδεδεκέλν ζχζηεκα δελ ζεκαίλεη απαξαίηεηα φηη ζα επηηχρεη θαηά ηελ πινπνίεζή ηνπ, αλ δελ ιεθζνχλ ππφςε θαη νξηζκέλνη παξάγνληεο, νη νπνίνη είλαη νη εμήο παξαθάησ: Δζηίαζε ζε ηερληθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ ζπζηήκαηνο ηα θχξηα ζηνηρεία πνπ ππάξρνπλ θαη ιεηηνπξγνχλ ζε έλα νξγαληζκφ είλαη νη άλζξσπνη, ε ηερλνινγία, νη δηαδηθαζίεο θαη ε δνκή. Λφγσ ηεο αιιειεπίδξαζεο πνπ ππάξρεη κεηαμχ ηνπο νπνηαδήπνηε αιιαγή ζε θάπνην απφ απηά έρεη σο απνηέιεζκα κηα άκεζε ή έκκεζε επίπησζε ζηα ππφινηπα. Σα πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα σο θνηλσληθνηερληθά ζπζηήκαηα, ζα πξέπεη λα πινπνηνχληαη ιακβάλνληαο ππφςε ηηο πηζαλέο δνκηθέο επηπηψζεηο ηνπο ζηελ νκαιή θαη εχξπζκε ιεηηνπξγία ηεο επηρείξεζεο. Έηζη έλαο απφ ηνπο ιφγνπο απνηπρίαο ησλ πιεξνθνξηαθψλ ζπζηεκάησλ ζηηο επηρεηξήζεηο είλαη ε εζηίαζε πνπ δίδεηαη αξθεηά ζπρλά ζηε ηερληθή πιεπξά ησλ ζπζηεκάησλ θαη φρη ζηε θνηλσληθή. πκπεξηθνξά αλζξψπηλνπ παξάγνληαο έλα πιήξσο αλεπηπγκέλν πιεξνθνξηαθφ ζχζηεκα κπνξεί λα είλαη επηηπρεκέλν απφ ηερληθή άπνςε θαη ζπγρξφλσο απνηπρεκέλν απφ νξγαλσζηαθή. Οη ιφγνη είλαη νη εμήο: α) νη ζρεδηαζηέο δελ αλαγλσξίδνπλ ηε ζπνπδαηφηεηα ηνπ αλζξψπηλνπ παξάγνληα θαη έηζη δελ ηελ ιακβάλνπλ ππφςε θαηά ηελ αλάπηπμε ηνπ ζπζηήκαηνο. β) νη ζρεδηαζηέο ελψ ζπκπεξηιακβάλνπλ ηνπο ρξήζηεο ζηελ αλάπηπμε ηνπ πιεξνθνξηαθνχ ζπζηήκαηνο ην θάλνπλ ρσξίο επηηπρία. Ζ κε ζπκκεηνρή ησλ δηεπζπληηθψλ ζηειερψλ ζηελ αλάπηπμε ησλ πιεξνθνξηαθψλ ζπζηεκάησλ έρεη νδεγήζεη πνιιά απφ απηά ζε απνηπρία ζην ζηάδην ηεο πινπνίεζεο θαη απηφ γηαηί νη ρξήζηεο θαη νη εηδηθνί ησλ πιεξνθνξηαθψλ ζπζηεκάησλ ππνζέηνπλ, φηη δελ είλαη αλαγθαίν λα γίλνπλ θαηαλνεηά απφ ηα δηεπζπληηθά ζηειέρε νη πξαγκαηηθέο δπλαηφηεηεο θαη ν ηξφπνο ιεηηνπξγίαο ελφο ζπζηήκαηνο θαη φηη είλαη αξθεηφ απηά ηα ζηειέρε λα γλσξίδνπλ ηνλ ηξφπν ρξήζεο ηνπ. ε άιιεο πεξηπηψζεη ε αλψηαηε δηνίθεζε ελδέρεηαη λα κε κπνξεί λα πξνζδηνξίζεη κε επηηπρία ηηο απαξαίηεηεο νξγαλσζηαθέο αιιαγέο κε απνηέιεζκα ηελ κε 39

40 απνηειεζκαηηθή ρξήζε ησλ πιεξνθνξηαθψλ ζπζηεκάησλ. Δπηπιένλ, θάπνηα δηεπζπληηθά ζηειέρε ελψ έρνπλ ελεκεξσζεί φηη νη πθηζηάκελνη ηνπο γλσξίδνπλ ειάρηζηα γηα ηνπο Ζ/Τ ζεσξνχλ φηη δελ είλαη απαξαίηεην λα ηνπο ελεκεξψλνπλ γηα ηηο επηθείκελεο αιιαγέο ή αλ ελεκεξψλνπλ έλα κηθξφ αξηζκφ εξγαδνκέλσλ. Αληηιήςεηο φπσο απηέο δεκηνπξγνχλ κεγάια νξγαλσζηαθά πξνβιήκαηα θαη ζπληεινχλ ζην λα ζεσξνχλ νη ρξήζηεο ηα πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα πεξηζζφηεξν ερζξηθά παξά θηιηθά. Έιιεηςε εθπαίδεπζεο θαη δηαζέζηκνπ ρξφλνπ είλαη γλσζηφ ην γεγνλφο φηη νη αλαιπηέο θαη νη πξνγξακκαηηζηέο ζπζηεκάησλ δηαζέηνπλ ηερληθέο γλψζεηο αιιά αξθεηνί απφ απηνχο ζηεξνχληαη θαηάιιειεο εθπαίδεπζεο ζε ζέκαηα ςπρνινγίαο, νξγαλσζηαθήο ζπκπεξηθνξάο, αλζξσπίλσλ ζρέζεσλ θ.α. κε απνηέιεζκα ηε κε ηθαλνπνηεηηθή επηθνηλσλία κε ηα ελδηαθεξφκελα ζηιέρε. Αθφκα, ε ξαγδαία εμέιημε ηεο πιεξνθνξηθήο έρεη δεκηνπξγήζεη ιφγσ ηεο απαηηνχκελεο ζπλερνχο ελεκέξσζεο, αξθεηά πξνβιήκαηα ζηνπο αλζξψπνπο απηνχο. Δπηπηψζεηο ησλ ηειεπηθνηλσληψλ γηα ηελ αληαιιαγή ησλ πιεξνθνξηθψλ ρξεζηκνπνηείηαη ην ζπλνιηθφ δίθηπν επηθνηλσληψλ ηεο επηρείξεζεο απφ ην ηειέθσλν κέρξη ηελ επηθνηλσλία κέζσ δνξπθφξσλ. Έηζη ε επεμεξγαζία θαη ε κεηάδνζε ηεο πιεξνθνξίαο γίλεηαη πην γξήγνξα θαη κε πην κηθξφ θφζηνο. Σα ζπζηήκαηα εθείλα κε ηα νπνία πξαγκαηνπνηνχληαη νη ηειεζπλδηαζθέςεηο, κεηαδίδνληαο ζπγρξφλσο εηθφλα θσλή θαη γξαθηθά, κπνξνχλ ζε κεγάιν βαζκφ λα ππνθαηαζηήζνπλ ηα ρξνλνβφξα θαη πνιπδάπαλα ηαμίδηα ησλ δηεπζπληηθψλ ζηειερψλ. Δπνκέλσο, φζν ε επηθνηλσλία θαη ε επεμεξγαζία ησλ δεδνκέλσλ ζπλερίδνπλ λα ελνπνηνχληαη, λα επεθηείλνληαη θαη λα επεξεάδνπλ ηηο επηρεηξεζηαθέο δξαζηεξηφηεηεο, ηφζν πεξηζζφηεξν ε νπνηαδήπνηε ηερλνινγηθή αιιαγή είλαη ε ηζρπξνπνίεζε ηεο αιιειεμάξηεζεο κεηαμχ ησλ δνκηθψλ, ησλ θνηλσληθψλ θαη ησλ ηερλνινγηθψλ ζπζηεκάησλ ηεο επηρείξεζεο. Ζ δχλακε ησλ νκάδσλ ή ησλ αηφκσλ ηα κεκνλσκέλα άηνκα ή νη νκάδεο πνπ παξάγνπλ ή πνπ ειέγρνπλ ηελ πιεξνθνξία, κέζσ πιεξνθνξηαθψλ ζπζηεκάησλ, απνθηνχλ δχλακε έλαληη ησλ άιισλ 40

41 αηφκσλ ή νκάδσλ ηεο επηρείξεζεο. Απηφ ζπκβαίλεη επεηδή ε θαηνρή ηεο πιεξνθνξίαο ζπλεπάγεηαη ζπλήζσο κεγαιχηεξν ππφβαζξν, επαπμάλεη ηελ εμνπζία ησλ αηφκσλ πνπ ηελ θαηέρνπλ θαη δηακνξθψλεη αθφκα θαη ζρέζεηο κεηαμχ ησλ αλζξψπσλ. Έηζη παξαηεξνχκε κεκνλσκέλα άηνκα ή ηκήκαηα λα έρνπλ ζεκαληηθή επηξξνή ζηελ επηρείξεζε, θαζψο έρνπλ πξφζβαζε ζε ζπγθεθξηκέλα δεδνκέλα θαη πιεξνθνξίεο. Βέβαηα ηα άηνκα ή νη δηάθνξεο νκάδεο κέζα ζηελ επηρείξεζε δηαθέξνπλ κεηαμχ ηνπο σο πξνο ηελ έθηαζε ηεο δχλακεο πνπ θαηέρνπλ ή εθείλεο πνπ πξνζπαζνχλ λα απνθηήζνπλ. Ζ εηζαγσγή ελφο κεραλνγξαθεκέλνπ πιεξνθνξηαθνχ ζπζηήκαηνο είλαη δπλαηφ λα ζπληειέζεη ζε αλαδηαλνκή ηεο δχλακεο νξηζκέλσλ αηφκσλ κε απνηέιεζκα θάπνηνη λα ράζνπλ ηε δχλακή ηνπο ζε κηθξφ ή κεγάιν βαζκφ. Απηφ φπσο είλαη θαηαλνεηφ, επηθέξεη ηελ αληίδξαζε ησλ αηφκσλ πνπ ράλνπλ ηε δχλακή ηνπο ιφγσ ηεο εηζαγσγήο ηνπ λένπ ζπζηήκαηνο. Βέβαηα ν ηξφπνο πνπ ζα αληηδξάζνπλ δελ είλαη πάληα πξνβιέςηκνο. 41

42 Κεφϊλαιο 4 ο Ανϊπτυξη Πληροφοριακών Συςτημϊτων και Οργανωςιακϋσ αλλαγϋσ 4.1 Καθοριςμόσ των απαιτόςεων πληροφοριών του οργανιςμού Πξνθεηκέλνπ λα θαηαξηηζηεί έλα απνηειεζκαηηθφ πξφγξακκα ζπζηεκάησλ πιεξνθνξηψλ, ν νξγαληζκφο πξέπεη λα έρεη ζαθή αληίιεςε ησλ καθξνπξφζεζκσλ θαη βξαρππξφζεζκσλ αλαγθψλ ηνπ ζε πιεξνθνξίεο. Γχν θχξηεο κεζνδνινγίεο θαζνξηζκνχ ησλ απαηηήζεσλ πιεξνθνξηψλ ηνπ νξγαληζκνχ σο ζπλφινπ είλαη ε επηρεηξεζηαθή αλάιπζε θαη νη θξίζηκνη παξάγνληεο επηηπρίαο. (Υαξαµήο,1994) Δπηρεηξεζηαθή αλάιπζε ( enterprise analysis) Αλάιπζε ησλ απαηηήζεσλ γηα πιεξνθνξίεο ζε νιφθιεξε ηεο έθηαζε ελφο νξγαληζκνχ, κε ηελ εμέηαζε νιφθιεξνπ ηνπ νξγαληζκνχ απφ ηελ άπνςε ησλ νξγαλσηηθψλ κνλάδσλ, ιεηηνπξγηψλ, δηεξγαζηψλ, θαη ζηνηρείσλ δεδνκέλσλ. Βνεζάεη ζηνλ θαζνξηζκφ ησλ θχξησλ νληνηήησλ θαη ησλ ηδηνηήησλ ησλ δεδνκέλσλ ηνπ νξγαληζκνχ. (Cronholm Stefan and Goldkuhl Goran, 2003) Δπηρεηξεζηαθή αλάιπζε ( Πξνγξακκαηηζκφο επηρεηξεκαηηθψλ ζπζηεκάησλ) Ζ επηρεηξεζηαθή αλάιπζε (πνπ νλνκάδεηαη επίζεο θαη πξνγξακκαηηζκφο επηρεηξεκαηηθψλ ζπζηεκάησλ - business systems planning) ππνζηεξίδεη φηη νη πιεξνθνξηαθέο αλάγθεο κηαο επηρείξεζεο κπνξνχλ λα γίλνπλ θαηαλνεηέο κφλν κε ηελ εμέηαζε νιφθιεξνπ ηνπ νξγαληζκνχ απφ ηελ άπνςε ησλ νξγαλσηηθψλ κνλάδσλ, ιεηηνπξγηψλ, δηεξγαζηψλ θαη ζηνηρείσλ δεδνκέλσλ. Ζ επηρεηξεζηαθή αλάιπζε κπνξεί λα βνεζήζεη ζηνλ θαζνξηζκφ ησλ θχξησλ νληνηήησλ θαη ησλ ηδηνηήησλ ησλ δεδνκέλσλ ηνπ νξγαληζκνχ. Αξρή απηήο ηεο κεζφδνπ είλαη ε αληίιεςε φηη νη απαηηήζεηο κηαο επηρείξεζεο ή ελφο ηνκέα ηεο γηα πιεξνθνξίεο κπνξνχλ λα θαζνξηζηνχλ κφλν κε ηελ θαηαλφεζε ζε βάζνο νιφθιεξνπ ηνπ νξγαληζκνχ. Απηή ε κέζνδνο αλαπηχρζεθε απφ ηελ IBM θαηά ηε δεθαεηία ηνπ 1960 γηα ηνλ θαζνξηζκφ ησλ ζρέζεσλ κεηαμχ έξγσλ αλάπηπμεο κεγάισλ ζπζηεκάησλ. Ζ θχξηα κέζνδνο πνπ ρξεζηκνπνηείηαη ζηελ επηρεηξεζηαθή αλάπηπμε είλαη ε ππνβνιή εξσηεκαηνινγίσλ ζε έλα κεγάιν δείγκα δηνηθεηηθψλ ζηειερψλ ζρεηηθά 42

43 κε ην πψο ρξεζηκνπνηνχλ ηηο πιεξνθνξίεο, απφ πνχ ηηο παίξλνπλ, πψο ζεσξνχλ ην πεξηβάιινλ ηνπο, πψο παίξλνπλ απνθάζεηο θαη πνηεο είλαη νη αλάγθεο ηνπο ζε δε δνκέλα. Σα απνηειέζκαηα απηήο ηεο εθηεηακέλεο έξεπλαο αλάκεζα ζηα ζηειέρε ηαμηλνκνχληαη ζε ππνκνλάδεο, ιεηηνπξγίεο, δηεξγαζίεο, θαη πίλαθεο δεδνκέλσλ. Σα ζηνηρεία δεδνκέλσλ νξγαλψλνληαη ζε ινγηθέο νκάδεο εθαξκνγήο (logical application groups ) - νκάδεο ζηνηρείσλ δεδνκέλσλ πνπ ππνζηεξίδνπλ ζρεηηθά κεηαμχ ηνπο ζχλνια νξγαλσηηθψλ δηεξγαζηψλ. Παξάδεηγκα απφ ηελ επηρεηξεζηαθή αλάιπζε πνπ έγηλε ζηνλ Οξγαληζκφ Κνηλσληθήο Αζθάιηζεο ησλ Ζ.Π.Α. θαηά ηε δηάξθεηα ελφο έξγνπ γεληθήο αλαδηνξγάλσζεο ζπζηεκάησλ. Ζ αδπλακία ηεο επηρεηξεζηαθήο αλάιπζεο είλαη φηη παξάγεη κηα ηεξάζηηα πνζφηεηα δε δνκέλσλ, ησλ νπνίσλ ε ζπιινγή έ ρεη κεγάιν θφζηνο θαη ε αλάιπζε είλαη δχζθνιε. Οη πεξηζζφηεξεο ζπλεληεχμεηο γίλνληαη κε αλψηεξα ή κεζαία ζηειέρε θαη κηθξή κφλν πξνζπάζεηα θαηαβάιιεηαη γηα ηε ζπιινγή πιεξνθνξηψλ απφ ππαιιειηθφ πξνζσπηθφ θαη ηα θαηψηεξα ζηειέρε. Δπηπιένλ, νη εξσηήζεηο ζπρλά εζηηάδνπλ, φρη ζηνπο θξίζηκνπο ζηφρνπο ηεο δηνίθεζεο θαη ζην πνχ ρξεηάδνληαη νη πιεξνθνξίεο, αιιά πεξηζζφηεξν ζην πνηεο ππάξρνπζεο πιεξνθνξίεο ρξεζηκνπνηνχληαη. Σν απνηέιεζκα είλαη λα δεκηνπξγείηαη κηα ηάζε απηνκαηηζκνχ ηεο θαηάζηαζεο πνπ ήδε ππάξρεη. Αληίζεηα, απηφ πνπ ρξεηάδεηαη ζε πνιιέο πεξηζηάζεηο είλαη εληειψο λέεο ηαθηηθέο ζηνλ ηξφπν δηελέξγεηαο ηεο επηρεηξεκαηηθήο δξαζηεξηφηεηαο, νπφηε ε αληηκεηψπηζε απηψλ ησλ αλαγθψλ παξαιείπεηαη. Σηπαηηγική ανάλςζη ή κπίζιμοι παπάγονηερ επιηςσίαρ θξίζηκνη παξάγνληεο επηηπρίαο (critical success factors, CSF). Έλαο κηθξφο αξηζκφο ιεηηνπξγηθψλ ζηφρσλ πνπ πξνζδηνξίδνληαη εχθνια θαη θαζνξίδνληαη απφ ηνλ θιάδν, ηελ επηρείξεζε, ην ζηέιερνο, θαη απφ ην γεληθφηεξν πεξηβάιινλ θαη νη νπνίνη πηζηεχεηαη φηη εμαζθαιίδνπλ ηελ επηηπρία ελφο νξγαληζκνχ. Υξεζηκνπνηνχληαη γηα ηνλ θαζνξηζκφ ησλ αλαγθψλ ελφο νξγαληζκνχ γηα πιεξνθνξίεο. Ζ κέζνδνο ζηξαηεγηθήο αλάιπζεο (strategic analysis), ή θξίζηκσλ παξαγφλησλ επηηπρίαο, ππνζηεξίδεη φηη νη αλάγθεο ελφο νξγαληζκνχ γηα πιεξνθνξίεο θαζνξίδνληαη απφ έλα κηθξφ αξηζκφ θξίζηκσλ παξαγφλησλ επηηπρίαο ( CSF) ησλ 43

44 ζηειερψλ. Αλ απηνί νη ζηφρνη επηηεπρζνχλ, ε επηηπρία ηεο επηρείξεζεο ή ηνπ νξγαληζκνχ είλαη εμαζθαιηζκέλε (Rockart, 1979 Rockart θαη Treacy, 1982). Οη θξίζηκνη παξάγνληεο επηηπρίαο δηακνξθψλνληαη απφ ηνλ θιάδν, ηελ επηρείξεζε, ηα ζηειέρε, θαη απφ ην γεληθφηεξν πεξηβάιινλ. Απηή ε επξχηεξε ζεψξεζε, ζε ζρέζε κε ηηο πξνεγνχκελεο κεζφδνπο, είλαη ν ιφγνο γηα ηνλ νπνίν απηή ε ηερληθή αλαθέξεηαη σο ζηξαηεγηθή. Μηα ζεκαληηθή βάζε ζπιινγηζκνχ ηεο ζηξαηεγηθήο αλάιπζεο είλαη φηη ππάξρεη έλαο κηθξφο αξηζκφο ζηφρσλ πνπ ηα ζηειέρε κπνξνχλ εχθνια λα νξίζνπλ θαη ζηνπο νπνίνπο ηα ζπζηήκαηα πιεξνθνξηψλ κπνξνχλ λα εζηηάζνπλ. (Cronholm Stefan and Goldkuhl Goran, 2003) Ζ θχξηα κέζνδνο πνπ ρξεζηκνπνηείηαη ζηε ζηξαηεγηθή αλάιπζε είλαη νη πξνζσπηθέο ζπλεληεχμεηο - ηξεηο ή ηέζζεξεηο - κε έλαλ αξηζκφ αλψηεξσλ ζηειερψλ κε ζθνπφ ηνλ πξνζδηνξηζκφ ησλ ζηφρσλ ηνπο θαη επνκέλσο, ησλ θξίζηκσλ παξαγφλησλ επηηπρίαο. Απηνί νη πξνζσπηθνί παξάγνληεο επηηπρίαο ζπγθεληξψλνληαη θαη ζπλδπάδνληαη πξνθεηκέλνπ λα δεκηνπξγεζεί κηα εηθφλα ησλ θξίζηκσλ παξαγφλησλ επηηπρίαο η εο επηρείξεζεο. Καηφπηλ, αλαπηχζζνληαη ζπζηήκαηα πνπ παξέρνπλ πιεξνθνξίεο γη' απηνχο ηνπο παξάγνληεο.. Σν πιενλέθηεκα ηεο κεζφδνπ ζηξαηεγηθήο αλάιπζεο είλαη φηη παξάγεη κηθξφηεξν ζχλνιν δεδνκέλσλ γηα κειέηε απφ φ,ηη ε επηρεηξεζηαθή αλάιπζε. πλεληεχμεηο παίξλνληαη κφλνλ απφ αλψηεξα ζηειέρε θαη νη εξσηήζεηο εζηηάδνπλ ζε έλα κηθξφ αξηζκφ θξίζηκσλ παξαγφλησλ επηηπρίαο αληί ζην επξχ αληηθείκελν ησλ πιεξνθνξηψλ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη ή ρξεηάδνληαη. Απηή ε κέζνδνο κπνξεί λα πξνζαξκνζηεί θαηάιιεια ζηε δνκή θάζε θιάδνπ επηρεηξήζεσλ δηαθνξεηηθέο αληαγσληζηηθέο ζηξαηεγηθέο νδεγνχλ ζε δηαθνξεηηθά ζπζηήκαηα πιεξνθνξηψλ. Καηά ζπλέπεηα, απηή ε κέζνδνο παξάγεη ζπζηήκαηα πην πξνζαξκνζκέλα ζηηο αλάγθεο ελφο νξγαληζκνχ. Έλα κνλαδηθφ πιενλέθηεκα ηεο κεζφδνπ ησλ θξίζηκσλ παξαγφλησλ επηηπρίαο είλαη φηη παίξλεη ππφςε ην κεηαβαιιφκελν πεξηβάιινλ κέζα ζην νπνίν πξέπεη λα ελεξγνχλ νη νξγαληζκνί θαη ηα ζηειέρε ηνπο. Απηή ε κέζνδνο δεηάεη ζπγθεθξηκέλα απφ ηα ζηειέρε λα εμεηάζνπλ ην πεξηβάιινλ θαη λα ζθεθηνχλ πψο ε αλάιπζή ηνπο γη' απηφ δηακνξθψλεη ηηο αλάγθεο η νπο γηα πιεξνθνξίεο. Δίλαη ηδηαίηεξα θαηάιιειε γηα ηελ αλψηεξε δηνίθεζε θαη γηα ηελ αλάπηπμε ζπζηεκάησλ ππνζηήξημεο απνθάζεσλ ( DSS) θαη ζπζηεκάησλ ππνζηήξημεο δηνίθεζεο (ESS). Αληίζεηα απφ ηε κέζνδν επηρεηξεζηαθήο αλάιπζεο, ε κέζνδνο 44

45 θξίζηκσλ παξαγφλησλ (CSF) επηηπρίαο θαηεπζχλεη ηελ πξνζνρή ηνπ νξγαληζκνχ ζηνλ ηξφπν ρεηξηζκνχ η σλ πιεξνθνξηψλ. (Cronholm Stefan and Goldkuhl Goran, 2003) Ζ θχξηα αδπλακία απηήο ηεο κεζφδνπ είλαη φηη ε δηαδηθαζία ζπγθέληξσζεο θαη αλάιπζεο ησλ δεδνκέλσλ είλαη κάιινλ ζέκα ηαιέληνπ. Γελ ππάξρεη θάπνηνο ηδηαίηεξα επαθξηβήο ηξφπνο κε ηνλ νπνίν νη αηνκηθνί θξίζηκνη παξάγνληεο επηηπρίαο κπνξνχλ λα ηαμηλνκεζνχλ ζε ζαθψο εηαηξηθνχο παξάγνληεο. Γεχηεξνλ, δεκηνπξγείηαη ζπρλά ζχγρπζε ζε απηνχο πνπ δίλνπλ ( θαη πνπ παίξλνπλ) ηηο ζπλεληεχμεηο κεηαμχ ησλ αηνκηθψλ θαη ησλ εηαηξηθψλ θξίζηκσλ παξαγφλησλ επηηπρίαο, νη νπνί νη δελ είλαη ππνρξεσηηθά ηαπηφζεκνη. Κάηη πνπ είλαη θξίζηκν γηα έλα ζηέιερνο κπνξεί λα κελ έρεη ζεκαζία γηα ηνλ νξγαληζκφ. Δπηπιένλ, ε κέζνδνο είλαη ζαθψο πξνθαηεηιεκκέλε πξνο ηα αλψηεξα ζηειέρε, επεηδή απηά( θαη θαηά θαλφ λα κφλνλ απηά ) είλαη πνπ δίλνπλ ζπλέληεπμε. Σέινο, ζα πξέπεη λα ζεκεησζεί φηη απηή ε κέζνδνο δελ απνθεχγεη ηελ επίδξαζε απφ ην κεηαβαιιφκελν πεξηβάιινλ ή απφ ηηο αιιαγέο ζηα ζηειέρε. Σν πεξηβάιινλ θαη ηα ζηειέρε αιιάδνπλ γξήγνξα θαη ηα ζπζηήκαηα πιεξνθνξηψλ πξέπεη λα πξνζαξκφδνληαη αλ άινγα. Ζ ρξήζε ινηπφλ ηεο κεζφδνπ ζηξαηεγηθήο αλάιπζεο δελ ακβιχλεη απηνχο ηνπο παξάγνληεο. 45

46 4.3 Ανϊπτυξη ςυςτημϊτων και οργανωτικό αλλαγό Σα λέα ζπζηήκαηα πιεξνθνξηψλ κπνξεί λα απνδεηρζνχλ ηζρπξά φξγαλα νξγαλσηηθήο αιιαγήο επεηδή απνηεινχλ επθαηξία γηα ηνπο νξγαληζκνχο λα ζρεδηάζνπλ μαλά ηε δνκή ηνπο, ην ζθνπφ ηνπο, ηηο ζρέζεηο αξκνδηνηήησλ, ηηο ξνέο έξγνπ, ηα πξντφληα, θαη ηηο ππεξεζίεο. Το θάζμα ηηρ οπγανωηικήρ αλλαγήρ Ζ ηερλνινγία πιεξνθνξηψλ κπνξεί λα πξνθαιέζεη νξγαλσηηθέο αιιαγέο ζε δηάθνξνπο βαζκνχο, απφ νξηαθή κέρξη γεληθή αιιαγή. Αλαθέξνληαη ηέζζεξα είδε δνκηθψλ νξγαλσηηθψλ αιιαγψλ πνπ είλαη δπλαηφ λα γίλνπλ κε ηε βνήζεηα ηεο ηερλνινγίαο πιεξνθνξηψλ. (1) απηνκαηηζκφο, (2) εθινγίθεπζε, (3) επαλαζρεδηαζκφο, θαη (4) αιιαγή αληηθεηκέλνπ. Καζέλα απφ απηά έρεη δηαθνξεηηθά νθέιε θαη θηλδχλνπο. 1. απηνκαηηζκφο (automation). Αμηνπνίεζε ησλ ππνινγηζηψλ γηα ηελ επηηάρπλζε ηεο εθηέιεζεο εξγαζηψλ. 2. Δθινγίθεπζε δηαδηθαζηψλ (rationalization of procedures). Ζ απινπνίεζε ησλ πξφηππσλ δηαδηθαζηψλ ιεηηνπξγίαο πνπ εμαθαλίδεη πξνθαλή ζεκεία ζπκθφξεζεο, έηζη ψζηε ν απηνκαηηζκφο λα απμάλεη ηελ απφδνζε ησλ δηαδηθαζηψλ ιεηηνπξγίαο 46

47 3. επαλαζρεδηαζκφο επηρεηξεκαηηθψλ δηεξγαζηψλ (business process reengineering). 0 ξηδηθφο επαλαζρεδηαζκφο επηρεηξεκαηηθψλ δηεξγαζηψλ πνπ ζπλδπάδεη ηελ πεξηθνπή άρξεζησλ θαη ηελ θαηάξγεζε επαλαιακβαλφκελσλ εξγαζηψλ κε πνιιά ραξηηά, κε ζθνπφ ηε βειηίσζε ηνπ θφζηνπο, ηεο πνηφηεηαο, θαη ηεο εμππεξέηεζεο θαη ηε κεγηζηνπνίεζε ηνπ νθέινπο απφ ηελ ηερλνινγία πιεξνθνξηψλ. 4. αιιαγή αληηθεηκέλνπ ( paradigm shift). Ρηδνζπαζηηθή επαλεμέηαζε ηεο θχζεο ηεο επηρεηξεκαηηθήο δξαζηεξηφηεηαο θαη ηεο θχζεο ηνπ νξγαληζκνχ. Ζ πην θνηλή κνξθή νξγαλσηηθήο αιιαγήο πνπ πξνθαιείηαη απφ ηελ ηερλνινγία πιεξνθνξηψλ είλαη ν απηνκαηηζκφο. Οη πξψηεο εθαξκνγέο ηεο ηερλνινγίαο πιεξνθνξηψλ αθνξνχζαλ ηελ παξνρή βνήζεηαο ζην πξνζσπηθφ γηα λα θάλεη ηε δνπιεηά ηνπ πην απνδνηηθά θαη πην απνηειεζκαηηθά. Ο ππνινγηζκφο εθθαζαξίζεσλ θαη θαηαζηάζεσλ κηζζνδνζίαο, ε παξνρή ζηνπο ηακίεο ηξαπεδψλ άκεζεο πξφζβαζεο ζηνπο ινγαξηαζκνχο θαηαζέζεσλ ησλ πειαηψλ, θαη ε αλάπηπμε ελφο δηαθιαδηθνχ δηθηχνπ θξαηήζεσλ αεξνπνξηθψλ εηζηηεξίσλ γηα ηα πξαθηνξεία ηαμηδηψλ είλαη φια παξαδείγκαηα πξψηκνπ απηνκαηηζκνχ. Μηα κνξθή βαζχηεξεο νξγαλσηηθήο αιιαγήο - πνπ αθνινχζεζε γξήγνξα ηνλ πξψηκν απηνκαηηζκφ - είλαη ε εθινγίθεπζε ησλ δηαδηθαζηψλ. Ο απηνκαηηζκφο ζπρλά εκθαλίδεη θαηλνχξγηα ζεκεία ζπκθφξεζεο ζηελ παξαγσγή θαη θάλεη ηελ ππάξρνπζα δηάηαμε δηαδηθαζηψλ θαη δνκψλ επίπνλα δπζθίλεηε. Ζ εθινγίθεπζε ησλ δηαδηθαζηψλ ζπλεπάγεηαη ηελ απινπνίεζε ησλ πξφηππσλ δηαδηθαζηψλ ιεηηνπξγίαο, έηζη ψζηε λα εμαθαλίδνληαη πξνθαλή ζεκεία ζπκθφξεζεο θαη λα απμάλεηαη ε απφδνζε ησλ δηαδηθαζηψλ ιεηηνπξγίαο. Γηα παξάδεηγκα, έλα λέν ζχζηεκα είλαη απνδνηηθφ, φρη κφλν γηαηί ρξεζηκνπνηεί ηελ πην πξφζθαηε ηερλνινγία ππνινγηζηψλ, αιιά επεηδή ν ζρεδηαζκφο ηνπ δίλεη ηε δπλαηφηεηα ζηελ επηρείξεζε λα ιεηηνπξγεί πην απνδνηηθά. Οη δηαδηθαζίεο νπνηνπδήπνηε νξγαληζκνχ, πξέπεη λα είλαη ινγηθά δνκεκέλεο ψζηε λα επηηπγράλνπλ απηφ ην απνηέιεζκα θαη έρεη ηππνπνηεκέλν ζχζηεκα θσδηθψλ αξηζκψλ θαη πξφηππνπο θαλφλεο ζπκθσλίαο ησλ εληνιψλ εξγαζίαο κε ηνπο ινγαξηαζκνχο. Υσξίο θάπνην βαζκφ εθινγίθεπζεο ζηελ νξγάλσζε ηεο εηαηξείαο, ε ηερλνινγία ππνινγηζηψλ ηεο ζα ήηαλ άρξεζηε. Έλα είδνο πην ζνβαξήο νξγαλσηηθήο αιιαγήο είλαη ν επαλαζρεδηαζκφο ησλ επηρεηξεκαηηθψλ δηεξγαζηψλ, ζηνλ νπνίν νη επηρεηξεκαηηθέο δηεξγαζίεο 47

48 αλαιχνληαη, απινπνηνχληαη, θαη ζρεδηάδνληαη μαλά. Ο επαλαζρεδηαζκφο πεξηιακβάλεη ξηδηθή αλαζθφπεζε ηεο ξνήο ηνπ έξγνπ θαη ησλ επηρεηξεκαηηθψλ δηεξγαζηψλ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη ζηελ παξαγσγή πξντφλησλ θαη ππεξεζηψλ κε ζηφρν ηε δξαζηηθή κείσζε ηνπ θφζηνπο ηεο επηρεηξεκαηηθήο δξαζηεξηφηεηαο. Με ηε βνήζεηα ηεο ηερλνινγίαο πιεξνθνξηψλ, νη νξγαληζκνί κπνξνχλ λα επαλεμεηάζνπλ θαη λα απινπνηήζνπλ ηηο επηρεηξεκαηηθέο δηεξγαζίεο ηνπο, ψζηε λα βειηηψζνπλ ηελ ηαρχηεηα, ηελ εμππεξέηεζε, θαη ηελ πνηφηεηα. Ο επηρεηξεκαηηθφο επαλαζρεδηαζκφο αλαδηνξγαλψλεη ηηο ξνέο έξγνπ ζπλδπάδνληαο ηελ πεξηθνπή άρξεζησλ θαη ηελ θαηάξγεζε επαλαιακβαλφκελσλ εξγαζηψλ κε πνιιά ραξηηά(κεξηθέο θνξέο ν λένο ζρεδηαζκφο θαηαξγεί θαη ζέζεηο εξγαζίαο). Ο επαλαζρεδηαζκφο είλαη πνιχ πην θηιφδνμνο απφ ηελ εθινγίθεπζε ησλ δηαδηθαζηψλ θαη πξνυπνζέηεη κηα θαηλνχξγηα ζεψξεζε ηνπ ηξφπνπ νξγάλσζεο κηαο δηεξγαζίαο. (Cronholm Stefan and Goldkuhl Goran, 2003) Ζ εθινγίθεπζε δηαδηθαζηψλ θαη ν επαλαζρεδηαζκφο επηρεηξεκαηηθψλ δηεξγαζηψλ πεξηνξίδνληαη ζε ζπγθεθξηκέλα ηκήκαηα κηαο επηρείξεζεο. Σα λέα ζπζηήκαηα πιεξνθνξηψλ επεξεάδνπλ ηειηθά ην ζρεδηαζκφ νιφθιεξεο ηεο νξγάλσζεο, κεηαζρεκαηίδνληαο ηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν ν νξγαληζκφο θάλεη ηε δνπιεηά ηνπ ή αθφκε θαη ηε θχζε ηεο ίδηαο ηεο επηρεηξεκαηηθήο δξαζηεξηφηεηαο ηνπ. Ζ πην ξηδνζπαζηηθή κνξθή επηρεηξεκαηηθήο αιιαγήο νλνκάδεηαη αιιαγή αληηθεηκέλνπ. Ζ αιιαγή αληηθεηκέλνπ πεξηιακβάλεη επαλεμέηαζε ηεο θχζεο ηεο επηρεηξεκαηηθήο δξαζηεξηφηεηαο θαζψο θαη ηεο θχζεο ηνπ ίδηνπ ηνπ νξγαληζκνχ. Ζ αιιαγή αληηθεηκέλνπ θαη ν επαλαζρεδηαζκφο απνηπγράλνπλ ζπρλά, επεηδή ν ζπληνληζκφο εθηεηακέλσλ νξγαλσηηθψλ αιιαγψλ είλαη πνιχ δχζθνινο. Γηαηί ινηπφλ ηφζεο πνιιέο επηρεηξήζεηο πξνρσξνχλ ζε ηέηνηεο ξηδηθέο αιιαγέο; Δπεηδή ηα επηδησθφκελα νθέιε είλαη εμίζνπ κεγάια. ε πνιιέο πεξηπηψζεηο, επηρεηξήζεηο πνπ πξνρσξνχλ ζε αιιαγή αληηθεηκέλνπ θαη πξνσζνχλ ζηξαηεγηθέο επαλαζρεδηαζκνχ επηηπγράλνπλ εληππσζηαθή θαη κεγάιε αχμεζε ζηελ απφδνζε ησλ επελδχζεσλ ηνπο(ή ζηελ παξαγσγηθφηεηα ηνπο). 48

49 4.4 Επαναςχεδιαςμόσ επιχειρηματικών διεργαςιών Πνιιέο εηαηξείεο ζήκεξα εζηηάδνπλ ηελ πξνζνρή ηνπο ζηελ αλάπηπμε ζπζηεκάησλ πιεξνθνξηψλ εθεί φπνπ κπνξνχλ λα επαλαζρεδηάζνπλ επηρεηξεκαηηθέο δηεξγαζίεο. (Cronholm Stefan and Goldkuhl Goran, 2003) Ο παξαθάησ Πίλαθαο αλαθέξεη ηξφπνπο κε ηνπο νπνίνπο ε ηερλνινγία πιεξνθνξηψλ κπνξεί λα απινπνηήζεη θαη λα ζπλελψζεη επηρεηξεκαηηθέο δηεξγαζίεο. Αλ ε επηρεηξεκαηηθή δηεξγαζία επαλαζρεδηαζηεί πξηλ απφ ηελ εθαξκνγή ππνινγηζηηθήο ηζρχνο, νη νξγαληζκνί είλαη πνιχ πηζαλφ λα έρνπλ κεγάιε απφδνζε απφ ηηο επελδχζεηο ηνπο ζηελ ηερλνινγία πιεξνθνξηψλ. Γηαρείξηζε ξνήο έξγνπ δηαρείξηζε ξνήο έξγνπ (workflow management). Ζ δηεξγαζία απινπνίεζεο ησλ επηρεηξεκαηηθψλ δηαδηθαζηψλ ψζηε ηα έγγξαθα λα κεηαθέξνληαη εχθνια θαη απνδνηηθά απφ κηα ζέζε νε άιιε. Με ηε ρξήζε ινγηζκηθνχ δηαρείξηζεο ξνήο έξγνπ θαη εγγξάθσλ γηα ειεθηξνληθή απνζήθεπζε θαη επεμεξγαζία εγγξάθσλ, νη νξγαληζκνί κπνξνχλ λα επαλαζρεδηάδνπλ ηε ξνή ησλ εξγαζηψλ ηνπο έηζη ψζηε ε επεμεξγαζία ησλ εγγξάθσλ λα γίλεηαη ηαπηφρξνλα ή ε κεη αθνξά ηνπο απφ ηε κηα ζέζε ζηελ άιιε λα γίλεηαη εχθνια θαη απνδνηηθά. Σν ινγηζκηθφ δηαρείξηζεο ξνήο έξγνπ θαη εγγξάθσλ απηνκαηνπνηεί δηαδηθαζίεο, φπσο ηε δξνκνιφγεζε εγγξάθσλ ζε δηαθνξεηηθέο ζέζεηο, ηε ιήςε εγθξίζεσλ, ηνλ πξνγξακκαηηζκφ, θαη ηε δεκηνπξγία αλ αθνξψλ. Γπν ή πεξηζζφηεξα άηνκα 49

50 κπνξνχλ λα εξγάδνληαη ηαπηφρξνλα ζην ίδην έγγξαθν, κε απνηέιεζκα ε δηαδηθαζία λα νινθιεξψλεηαη ζε κηθξφηεξν ρξφλν. Απνθεχγεηαη ε θαζπζηέξεζε ησλ εξγαζηψλ επεηδή ιείπεη έλαο θάθεινο ή έλα έγγξαθν βξίζθεηαη ππφ κεηαθνξά. Δπίζεο, κε έλα θαηάιιεια ζρεδηαζκέλν ζχζηεκα επξεηεξίνπ, νη ρξήζηεο ζα κπνξνχλ λα αλαθηνχλ αξρεία κε πνιινχο δηαθνξεηηθνχο ηξφπνπο, αλάινγα κε ην πεξηερφκελν ηνπ εγγξάθνπ. (Cronholm Stefan and Goldkuhl Goran, 2003) 50

51 4.5 Τα βόματα αποτελεςματικού επαναςχεδιαςμού Γηα λα είλαη ν επαλαζρεδηαζκφο απνηειεζκαηηθφο, n αλψηεξε δηνίθεζε πξέπεη λα αλαπηχμεη έλα επξχ ζηξαηεγηθφ φξακα πνπ ζα απαηηεί ηνλ επαλαζρεδηαζκφ επηρεηξεκαηηθψλ δηεξγαζηψλ. Οη εηαηξείεο ζα πξέπεη λα πξνζδηνξίδνπλ ιίγεο βαζηθέο επηρεηξεκαηηθέο δηεξγαζίεο γηα επαλαζρεδηαζκφ, εζηηάδνληαο ηελ πξνζνρή ηνπο ζε εθείλεο κε ηε κεγαιχηεξε δπλαηή αληαπφδνζε. (Σαζφπνπινο,2005) Ζ δηνίθεζε πξέπεη λα θαηαιαβαίλεη θαη λα κεηξάεη ηελ απφδνζε ησλ δηαδηθαζηψλ πνπ ήδε ππάξρνπλ σο βάζε αλαθνξάο. Αλ, γηα παξάδεηγκα, ν ζηφρνο ηνπ επαλαζρεδηαζκνχ κηαο δηεξγαζίαο είλαη ε κείσζε ηνπ ρξφλνπ θαη ηνπ θφζηνπο ζηελ αλάπηπμε ελφο λένπ πξντφληνο ή ζηε ζπκπιήξσζε κηαο παξαγγειίαο, ν νξγαληζκφο πξέπεη λα κεηξάεη ην ρξφλν θαη ην θφζηνο πνπ θαηαλαιψλεη ε ηξέρνπζα δηεξγαζία. (Cronholm Stefan and Goldkuhl Goran, 2003) Ζ ζπκβαηηθή κέζνδνο ζρεδηαζκνχ ζπζηεκάησλ πξψηα πξνζδηνξίδεη ηηο πιεξνθνξηαθέο αλάγθεο κηαο επηρεηξεκαηηθήο ιεηηνπξγίαο ή δηεξγαζίαο θαη κεηά θαζνξίδεη ηνλ ηξφπν ππνζηήξημεο ηνπο απφ ηελ ηερλνινγία πιεξνθνξηψλ. Ζ ηερλνινγία πιεξνθνξηψλ φκσο κπνξεί λα δεκηνπξγήζεη επθαηξίεο επαλαζρεδηαζκνχ ησλ δηαθφξσλ δηεξγαζηψλ, επεηδή κπνξεί λα ακθηζβεηήζεη παξαδνζηαθά αμηψκαηα νξγάλσζεο εξγαζίαο πνπ πξνθαινχλ εκπφδηα ζηνπο νξγαληζκνχο. ηνλ Πίλαθα ππάξρνπλ παξαδείγκαηα θαηλνηνκηψλ κε ηηο νπνίεο μεπεξάζηεθαλ ηέηνηα αμηψκαηα. Θα πξέπεη λα επηηξαπεί ζηελ ηερλνινγία πιεξνθνξηψλ λα επεξεάζεη ην ζρεδηαζκφ δηαδηθαζηψλ απφ ηελ αξρή. Απηά ηα βήκαηα δελ εγγπψληαη απηφκαηα φηη ν επαλαζρεδηαζκφο ζα είλαη πάληνηε επηηπρήο. Ζ ππνδνκή ηερλνινγίαο πιεξνθνξηψλ ηνπ νξγαληζκνχ ζα πξέπεη λα έρεη δπλαηφηεηεο ππνζηήξημεο αιιαγψλ ζε επηρεηξεκαηηθέο δηεξγαζίεο πνπ εθηείλνληαη πέξα απφ ηα φξηα ιεηηνπξγηθψλ ηνκέσλ, επηρεηξεκαηηθψλ κνλάδσλ, ή θαη επηρεηξήζεσλ. ηελ πξαγκαηηθφηεηα, ε πιεηνλφηεηα ησλ έξγσλ επαλαζρεδηαζκνχ δελ επηηπγράλεη εληππσζηαθά απνηειέζκαηα ζηελ απφδνζε ησλ επηρεηξήζεσλ. Σα πξνβιήκαηα ηνπ επαλαζρεδηαζκνχ απνηεινχλ κέξνο ελφο γεληθφηεξνπ πξνβιήκαηνο ζπληνληζκνχ νξγαλσηηθήο αιιαγήο, ελφο πξνβιήκαηνο πνπ ζπλνδεχεη ηελ εηζαγσγή φισλ ησλ θαηλνηνκηψλ, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ ζπζηεκάησλ πιεξνθνξηψλ. 51

52 Ζ δηαρείξηζε ηεο αιιαγήο δελ είλαη νχηε απιή νχηε δηαηζζεηηθή. Μηα θαηλνχξγηα επηρεηξεκαηηθή δηεξγαζία ή έλα λέν ζχζηεκα πιεξνθνξηψλ επεξεάδεη αλαπφθεπθηα ζέζεηο εξγαζίαο, απαηηήζεηο δεμηνηήησλ, ξνέο έξγνπ, θαη ηεξαξρηθέο ζρέζεηο. Ο θφβνο απηψλ ησλ αιιαγψλ ηξνθνδνηεί ηελ αληίζηαζε, ηε ζχγρπζε, αθφκε θαη ζπλεηδεηέο πξνζπάζεηεο ππνλφκεπζεο ηεο αιιαγήο. 52

Κεθάλαιο 1. Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ. Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ. Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger

Κεθάλαιο 1. Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ. Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ. Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger Κεθάλαιο 1 Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΝΟΤΗΤΑ 2 ΠΛΑΝΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Κεθάιαην 1: Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ Σπγγξαθείο: Δξ. Andrea Grimm, Δξ.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP

ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP ηότοι εργαζηηρίοσ ην πιαίζην ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ εξγαζηεξίνπ ζα παξνπζηαζηνύλ βαζηθέο ιεηηνπξγίεο ησλ Windows XP πνπ ζρεηίδνληαη

Διαβάστε περισσότερα

H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ

H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ Φξεζηκόηεηα καζεκαηηθώλ Αξρή θαηακέηξεζεο Όζα έδσζαλ νη Έιιελεο... Τξίγσλνη αξηζκνί Τεηξάγσλνη αξηζκνί Δπηκήθεηο αξηζκνί Πξώηνη αξηζκνί Αξηζκνί κε μερσξηζηέο ηδηόηεηεο Γίδπκνη πξώηνη

Διαβάστε περισσότερα

Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση

Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση Πώς πρέπει να τιμολογεί ένα μονοπώλιο; Μέρξη ζηηγκήο ην κνλνπώιην έρεη ζεσξεζεί ζαλ κηα επηρείξεζε ε νπνία πσιεί ην πξντόλ ηεο ζε θάζε πειάηε ζηελ

Διαβάστε περισσότερα

Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 2011-12

Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 2011-12 Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 11-12 Project 6: Ταμίδη κε ηε Μεραλή ηνπ Φξόλνπ Υπεύζπλνη Καζεγεηέο: Ε. Μπηιαλάθε Φ. Αλησλάηνο Δρώηηζη 3: Πνηα από ηα παξαθάησ ΜΜΕ ηεξαξρείηε από πιεπξάο ζεκαζίαο;

Διαβάστε περισσότερα

Η αξρή ζύλδεζεο Client-Server

Η αξρή ζύλδεζεο Client-Server Η αξρή ζύλδεζεο Client-Server Δηαθνκηζηήο (Server) Πξνζθέξεη ππεξεζίεο ζηνπο Πειάηεο (Client) Μεγάινη ππνινγηζηέο γηα ηηο ππεξεζίεο Internet (π.ρ. WWW, FTP) Λακβάλεη εξσηήζεηο θαη δίδεη απαληήζεηο Πειάηεο

Διαβάστε περισσότερα

ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ. Σρήκα 1. Σρήκα 2

ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ. Σρήκα 1. Σρήκα 2 ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ Τν Σρήκα 1 δείρλεη ηελ αιιαγή ηεο ζηάζκεο ηεο Λίκλεο Τζαλη, ζηε Σαράξα ηεο Βόξεηαο Αθξηθήο. Η Λίκλε Τζαλη εμαθαλίζηεθε ηειείσο γύξσ ζην 20.000 π.χ., θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ηειεπηαίαο επνρήο ησλ

Διαβάστε περισσότερα

Κεθάλαιο 7. Πξνζθνξά ηνπ θιάδνπ Μ. ΨΥΛΛΑΚΗ

Κεθάλαιο 7. Πξνζθνξά ηνπ θιάδνπ Μ. ΨΥΛΛΑΚΗ Κεθάλαιο 7 Πξνζθνξά ηνπ θιάδνπ 1 Προζθορά ανηαγωνιζηικού κλάδοσ Πώο πξέπεη λα ζπλδπαζηνύλ νη απνθάζεηο πξνζθνξάο ησλ πνιιώλ επηκέξνπο επηρεηξήζεσλ ελόο αληαγσληζηηθνύ θιάδνπ γηα λα βξνύκε ηελ θακπύιε πξνζθνξάο

Διαβάστε περισσότερα

ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS

ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS ηότοι εργαζηηρίοσ ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS ην πιαίζην ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ εξγαζηεξίνπ ζα παξνπζηαζηεί ε δηαδηθαζία ηωλ ξπζκίζεωλ δηθηύνπ ζε ιεηηνπξγηθό ζύζηεκα Windows XP. Η δηαδηθαζία ζε γεληθέο γξακκέο

Διαβάστε περισσότερα

«Η ςυμβολή των πληροφοριακών ςυςτημάτων διοίκηςησ ςτη ςύγχρονη επιχείρηςη»

«Η ςυμβολή των πληροφοριακών ςυςτημάτων διοίκηςησ ςτη ςύγχρονη επιχείρηςη» ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ ΠΑΣΡΩΝ ΣΜΗΜΑ ΓΙΟΙΚΗΗ ΔΠΙΥΔΙΡΗΔΩΝ ΑΓΡΟΣΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΣΩΝ ΚΑΙ ΣΡΟΦΙΜΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΔΣΑΠΣΤΥΙΑΚΩΝ ΠΟΤΓΩΝ «ΜΒΑ ΓΙΟΙΚΗΗ ΔΠΙΥΔΙΡΗΔΩΝ ΣΡΟΦΙΜΩΝ» «Η ςυμβολή των πληροφοριακών ςυςτημάτων διοίκηςησ ςτη ςύγχρονη

Διαβάστε περισσότερα

Αζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14

Αζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14 .1.10 ζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14 Ερωηήζεις Καηανόηζης 1. ύν δηαθνξεηηθέο επζείεο κπνξεί λα έρνπλ θαλέλα θνηλό ζεκείν Έλα θνηλό ζεκείν i ύν θνηλά ζεκεία iλ) Άπεηξα θνηλά ζεκεία ηηηνινγήζηε ηελ απάληεζε

Διαβάστε περισσότερα

Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα. Κώδικες 28, 78 και 84

Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα. Κώδικες 28, 78 και 84 Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα Κώδικες 28, 78 και 84 Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα Οη Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα εθαξκόδνληαη γηα ηελ απνξξνθνύκελε ελέξγεηα από Αηνιηθά Πάξθα πνπ είλαη ζπλδεδεκέλα ζην

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΔΙΣ ΓΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ II ΔΠΑΛ

ΑΠΑΝΤΗΣΔΙΣ ΓΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ II ΔΠΑΛ ΑΠΑΝΤΗΣΔΙΣ ΓΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ II ΔΠΑΛ ΘΔΜΑ Α Α1. α. Σ β. Σ γ. Λ δ. Λ ε. Λ ζη. Σ Α2. Γ Α3. 1. γ 2. ε 3. δ 4. α Β1. ΘΔΜΑ Β Οη ηειηθνί ππνινγηζηέο παίξλνπλ απνθάζεηο δξνκνιόγεζεο κόλν γηα ηα δηθά ηνπο απηνδύλακα

Διαβάστε περισσότερα

Δπηιέγνληαο ην «Πξνεπηινγή» θάζε θνξά πνπ ζα ζπλδέεζηε ζηελ εθαξκνγή ζα βξίζθεζηε ζηε λέα ρξήζε.

Δπηιέγνληαο ην «Πξνεπηινγή» θάζε θνξά πνπ ζα ζπλδέεζηε ζηελ εθαξκνγή ζα βξίζθεζηε ζηε λέα ρξήζε. ΑΝΟΙΓΜΑ ΝΔΑ ΥΡΗΗ 1. Γεκηνπξγείηε ηε λέα ρξήζε από ηελ επηινγή «Παξάκεηξνη/Παξάκεηξνη Δηαηξίαο/Γηαρείξηζε Δηαηξηώλ». Πιεθηξνινγείηε ηνλ θσδηθό ηεο εηαηξίαο ζαο θαη παηάηε Enter. Σηελ έλδεημε «Υξήζεηο» παηάηε

Διαβάστε περισσότερα

Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ

Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ Θέματα. Έζησ όηη ζε δείγκα 35 θαηνηθηώλ πνπ ελνηθηάδνληαη ζε θνηηεηέο ζηελ Κνδάλε βξέζεθε ην κέζν κεληαίν κίζζσκα ζηα 5 επξώ, ελώ ζην Ζξάθιεην ην κέζν κεληαίν κίζζσκα ζε

Διαβάστε περισσότερα

ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ. Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη Εήηημα 1 ο :

ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ. Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη Εήηημα 1 ο : ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ Ον/μο:.. Γ Λσκείοσ Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη. 11-1-11 Εήηημα 1 ο : Α. Γηα ηελ ζπλάξηεζε f, λα βξείηε ην δηάζηεκα ζην νπνίν είλαη παξαγσγίζηκε θαζώο θαη

Διαβάστε περισσότερα

Κεθάιαην 20. Ελαχιστοποίηση του κόστους

Κεθάιαην 20. Ελαχιστοποίηση του κόστους Κεθάιαην 0 Ελαχιστοποίηση του κόστους Ειαρηζηνπνίεζε ηνπ θόζηνπο Μηα επηρείξεζε ειαρηζηνπνηεί ην θόζηνο ηεο αλ παξάγεη νπνηνδήπνηε δεδνκέλν επίπεδν πξντόληνο y 0 ζην κηθξόηεξν δπλαηό ζπλνιηθό θόζηνο. Τν

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ. G. Mitsou

ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ. G. Mitsou ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ ηαηηθή ηωλ ξεπζηώλ (Τδξνζηαηηθή) Ση είλαη ηα ξεπζηά - Γεληθά Ππθλόηεηα Πίεζε Μεηαβνιή ηεο πίεζεο ζπλαξηήζεη ηνπ βάζνπο Αξρή ηνπ Pascal Τδξνζηαηηθή πίεζε Αηκνζθαηξηθή πίεζε Απόιπηε &

Διαβάστε περισσότερα

Γραφεύα Επικοινωνύασ & Ενημϋρωςησ ϋρρεσ, Τψηλϊντου 4 3οσ Όροφοσ ΣΗΛ 2321023640 ΥΑΦ 2321051861

Γραφεύα Επικοινωνύασ & Ενημϋρωςησ ϋρρεσ, Τψηλϊντου 4 3οσ Όροφοσ ΣΗΛ 2321023640 ΥΑΦ 2321051861 Οπγάνωζη και διοίκηζη ηοςπιζηικών επισειπήζεων (ξενοδοσεία, ηοςπιζηικά γπαθεία ) Α) ΑΔΙ ΣΔΙ και Β) ΑΠΟΦΟΙΣΟΙ ΤΠΟΥΡΔΩΣΙΚΗ ΓΔΤΣΔΡΟΒΑΘΜΙΑ και ΜΔΣΑΓΔΤΣΔΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ Ρν πξόγξακκα απηό ζρεδηάζηεθε γηα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΕΚΔΟΗ 8.0.0

ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΕΚΔΟΗ 8.0.0 ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΕΚΔΟΗ 8.0.0 Γενικά Η έθδνζε 8.0.0 ηνπ ελόηεηεο: Business ERP, πεξηιακβάλεη λέεο ιεηηνπξγίεο πνπ αλαιύνληαη ζηηο παξαθάησ Γεληθόηεξε ιεηηνπξγία ηεο εθαξκνγήο Εκπνξηθή Δηαρείξηζε 7/2/2013 SingularLogic

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ Α ΛΤΚΕΙΟΤ ΓΕΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ Σχολικό έτος: 2011-2012 Καθηγήτριες: Κεφαλληνού Λουκία- Καλλία Αθηνά ΙΙ. ΟΙ ΑΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΠΟ ΣΟΤ ΠΡΟΙΣΟΡΙΚΟΤ ΥΡΟΝΟΤ ΕΩ ΚΑΙ ΣΟ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ 1. ΕΛΛΗΝΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

7. ΚΑΤΑΧΩΡΗΤΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ. 3. Έλαο θαηαρσξεηήο SISO ησλ 4 bits έρεη: α) Μία είζνδν, β) Δύν εηζόδνπο, γ) Σέζζεξεηο εηζόδνπο.

7. ΚΑΤΑΧΩΡΗΤΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ. 3. Έλαο θαηαρσξεηήο SISO ησλ 4 bits έρεη: α) Μία είζνδν, β) Δύν εηζόδνπο, γ) Σέζζεξεηο εηζόδνπο. 7. ΚΑΤΑΧΩΡΗΤΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1. Ση είλαη έλαο θαηαρσξεηήο; O θαηαρσξεηήο είλαη κηα νκάδα από flip-flop πνπ κπνξεί λα απνζεθεύζεη πξνζσξηλά ςεθηαθή πιεξνθνξία. Μπνξεί λα δηαηεξήζεη ηα δεδνκέλα ηνπ

Διαβάστε περισσότερα

Α. Εηζαγσγή ηεο έλλνηαο ηεο ηξηγσλνκεηξηθήο εμίζσζεο κε αξρηθό παξάδεηγκα ηελ εκx = 2

Α. Εηζαγσγή ηεο έλλνηαο ηεο ηξηγσλνκεηξηθήο εμίζσζεο κε αξρηθό παξάδεηγκα ηελ εκx = 2 ΣΡΙΓΩΝΟΜΔΣΡΙΚΔ EΞΙΩΔΙ Πνηα παξαδείγκαηα εμηζώζεσλ ή θαη πξνβιεκάησλ πηζηεύεηαη όηη είλαη θαηάιιεια γηα ηελ επίιπζε ηνπο θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο δηδαθηηθήο δηαδηθαζίαο κέζα ζηελ ηάμε; 1 ε ΓΙΓΑΚΣΙΚΗ ΩΡΑ Α.

Διαβάστε περισσότερα

Βάσεις Δεδομέμωμ. Εξγαζηήξην V. Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016

Βάσεις Δεδομέμωμ. Εξγαζηήξην V. Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016 Βάσεις Δεδομέμωμ Εξγαζηήξην V Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016 2 Σκοπός του 5 ου εργαστηρίου Σθνπόο απηνύ ηνπ εξγαζηεξίνπ είλαη: ε κειέηε ζύλζεησλ εξσηεκάησλ ζύλδεζεο ζε δύν ή πεξηζζόηεξεο ζρέζεηο ε κειέηε

Διαβάστε περισσότερα

Οργάνωση και Δομή Παρουσιάσεων

Οργάνωση και Δομή Παρουσιάσεων Οργάνωση και Δομή Παρουσιάσεων Οη παξνπζηάζεηο κε βνήζεηα ηνπ ππνινγηζηή γίλνληαη κε πξνγξάκκαηα παξνπζηάζεσλ, όπσο ην OpenOffice.org Impress [1] θαη ην Microsoft Office PowerPoint [2]. Απηά ηα πξνγξάκκαηα

Διαβάστε περισσότερα

Γοκή επαλάιευες Δληοιές Όζο & Μέτρης_όηοσ

Γοκή επαλάιευες Δληοιές Όζο & Μέτρης_όηοσ Αιγόξηζκνη 2.2.7.4 Γοκή επαλάιευες Δληοιές Όζο & Μέτρης_όηοσ Εηζαγσγή ζηηο Αξρέο ηεο Επηζηήκεο ησλ Η/Υ 1 Άζθεζε 34 ζει 53 Έλα ςεθηαθό θσηνγξαθηθό άικπνπκ έρεη απνζεθεπηηθό ρώξν N Mbytes. Να αλαπηύμεηε

Διαβάστε περισσότερα

Απαντήσεις θέματος 2. Παξαθάησ αθνινπζεί αλαιπηηθή επίιπζε ησλ εξσηεκάησλ.

Απαντήσεις θέματος 2. Παξαθάησ αθνινπζεί αλαιπηηθή επίιπζε ησλ εξσηεκάησλ. Απαντήσεις θέματος 2 Απηά πνπ έπξεπε λα γξάςεηε (δελ ρξεηαδόηαλ δηθαηνιόγεζε εθηόο από ην Γ) Α return a*b; Β 0:acegf2, 1: acegf23, 2: acegf234, 3:acegf2345, 4:acegf23456, 5:acegf234567, 6:acegf2345678,

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγίες τρήζης για λειηοσργία μεηαθοράς καναλιών ζε υηθιακό δέκηη OST-7060 HD

Οδηγίες τρήζης για λειηοσργία μεηαθοράς καναλιών ζε υηθιακό δέκηη OST-7060 HD Οδηγίες τρήζης για λειηοσργία μεηαθοράς καναλιών ζε υηθιακό δέκηη OST-7060 HD Γηα ηε δηεπθόιπλζή ζαο θαηά ην switch-off ηεο πεξηνρήο ηεο Πεινπνλλήζνπ έρνπκε πξνζζέζεη ζηνπο ςεθηαθνύο καο δέθηεο κία λέα,

Διαβάστε περισσότερα

ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ

ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ 1.Απηόο πνπ ζα αλαγλσξηζηεί απνπζηάδεη γηα πνιύ θαηξό. 2.Δπηζηξέθεη κε πιαζηή ηαπηόηεηα ή κεηακνξθσκέλνο. 3.Απνκνλώλνληαη ηα δύν πξόζσπα 4.Άξζε κεηακόξθσζεο 5.Απνθάιπςε 6.Ακθηβνιίεο-απνδεηθηηθά

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΩΜΘΡΘΙΞΘ ΤΩΠΞΘ ΡΘΡ ΛΘΙΠΕΡ ΗΚΘΙΘΕΡ ΛΘΤΑΗΚΘΔΗΡ Τ.

ΑΓΩΜΘΡΘΙΞΘ ΤΩΠΞΘ ΡΘΡ ΛΘΙΠΕΡ ΗΚΘΙΘΕΡ ΛΘΤΑΗΚΘΔΗΡ Τ. ΑΓΩΜΘΡΘΙΞΘ ΤΩΠΞΘ ΡΘΡ ΛΘΙΠΕΡ ΗΚΘΙΘΕΡ ΟΑIΤΜΘΔΘ ΡΕ ΛΕΓΑΚΞ ΓΗΟΕΔΞ 11V11 ΗΚΘΙΘΑ 6-10 ΤΠΞΜΩΜ ΛΕΘΞΜΕΙΗΛΑΑ ΞΣ ΟΑΘΤΜΘΔΘΞΣ ΡΕ ΛΕΓΑΚΞ ΓΗΟΕΔΞ ΓΘΑ ΟΑΘΙΕΡ ΗΚΘΙΘΑΡ 6-10 ΕΩΜ Η ΔΘΑΔΠΞΛΗ ΑΟΞ Η ΛΘΑ ΕΡΘΑ ΡΗΜ ΑΚΚΗ ΕΘΜΑΘ ΛΕΓΑΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο 1 ε Δξαζηεξηόηεηα Αλνίμηε ην αξρείν «Μεηαηόπηζε παξαβνιήο.ggb». Με ηε καύξε γξακκή παξηζηάλεηαη ε γξαθηθή παξάζηαζε ηεο f(x)=αx 2 πνπ ζα ηελ

Διαβάστε περισσότερα

Μονοψϊνιο. Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ.

Μονοψϊνιο. Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ. Μονοψϊνιο Ολιγοψώνιο Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ. Οπιακή αξία Δπηπξόζζεηα νθέιε από ηελ ρξήζε/θαηαλάισζε κηαο επηπξόζζεηε

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 4 ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 4 ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 4 ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ 1. ρεδίαζε πλδπαζηηθνύ Κπθιώκαηνο Έλα ζπλδπαζηηθό θύθισκα (Κ) έρεη ηξεηο εηζόδνπο A, B θαη C θαη κία έμνδν Y Y=A B+AC Να θαηαζθεπάζεηε ην ράξηε Karnaugh. B 0

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦ. 2.3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ

ΚΕΦ. 2.3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ ΚΕΦ..3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ Οπιζμόρ απόλςηηρ ηιμήρ: Σηνλ άμνλα ησλ πξαγκαηηθώλ αξηζκώλ ζεσξνύκε έλαλ αξηζκό α πνπ ζπκβνιίδεηαη κε ην ζεκείν Α. Η απόζηαζε ηνπ ζεκείνπ Α από ηελ αξρή Ο, δειαδή

Διαβάστε περισσότερα

Hellas online Προεπιλεγμένες ρσθμίσεις για FritzBox Fon WLAN 7140 (Annex B) 30.04.67 FritzBox Fon WLAN 7140 - Annex B (30.04.67)

Hellas online Προεπιλεγμένες ρσθμίσεις για FritzBox Fon WLAN 7140 (Annex B) 30.04.67 FritzBox Fon WLAN 7140 - Annex B (30.04.67) Hellas online Προεπιλεγμένες ρσθμίσεις για FritzBox Fon WLAN 7140 (Annex B) 30.04.67 FritzBox Fon WLAN 7140 - Annex B (30.04.67) Γηα λα επαλαθέξεηε ην FritzBox Fon WLAN 7140 ζηηο πξνεπηιεγκέλεο ηνπ ξπζκίζεηο

Διαβάστε περισσότερα

Γιπθόδε + Ομπγόλν Δηνμείδην ηνπ άλζξαθα + Νεξό + Ελέξγεηα

Γιπθόδε + Ομπγόλν Δηνμείδην ηνπ άλζξαθα + Νεξό + Ελέξγεηα 4. ΑΝΑΠΝΟΗ Η δηάζπαζε ηεο γιπθόδεο γίλεηαη κέζα ζηα θύηηαξα, νλνκάδεηαη θπηηαξηθή αλαπλνή θαη εμαζθαιίδεη ηελ ελέξγεηα πνπ είλαη απαξαίηεηε ζην θύηηαξν. Η δηάζπαζε γίλεηαη κε ηελ παξνπζία νμπγόλνπ θαη

Διαβάστε περισσότερα

ΣΜΖΜΑ ΒΗΟΜΖΥΑΝΗΚΖ ΓΗΟΗΚΖΖ ΚΑΗ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΔΣΑΠΣΤΥΗΑΚΧΝ ΠΟΤΓΧΝ ΣΖΝ ΟΡΓΑΝΧΖ ΚΑΗ ΓΗΟΗΚΖΖ ΒΗΟΜΖΥΑΝΗΚΧΝ ΤΣΖΜΑΣΧΝ ΔΗΓΗΚΔΤΖ : LOGISTICS

ΣΜΖΜΑ ΒΗΟΜΖΥΑΝΗΚΖ ΓΗΟΗΚΖΖ ΚΑΗ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΔΣΑΠΣΤΥΗΑΚΧΝ ΠΟΤΓΧΝ ΣΖΝ ΟΡΓΑΝΧΖ ΚΑΗ ΓΗΟΗΚΖΖ ΒΗΟΜΖΥΑΝΗΚΧΝ ΤΣΖΜΑΣΧΝ ΔΗΓΗΚΔΤΖ : LOGISTICS ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟ ΠΔΗΡΑΗΑ ΣΜΖΜΑ ΒΗΟΜΖΥΑΝΗΚΖ ΓΗΟΗΚΖΖ ΚΑΗ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΔΣΑΠΣΤΥΗΑΚΧΝ ΠΟΤΓΧΝ ΣΖΝ ΟΡΓΑΝΧΖ ΚΑΗ ΓΗΟΗΚΖΖ ΒΗΟΜΖΥΑΝΗΚΧΝ ΤΣΖΜΑΣΧΝ ΔΗΓΗΚΔΤΖ : LOGISTICS ΔΠΗΒΛΔΠΧΝ ΚΑΘΖΓΖΣΖ: ΓΡΖΓΟΡΖ ΥΟΝΓΡΟΚΟΤΚΖ ΓΗΠΛΧΜΑΣΗΚΉ

Διαβάστε περισσότερα

Εςθςή ζςζηήμαηα επισειπήζεων και αξιολόγηζη

Εςθςή ζςζηήμαηα επισειπήζεων και αξιολόγηζη Εςθςή ζςζηήμαηα επισειπήζεων και αξιολόγηζη Μάθημα 11 Τμήμα Μάπκεηινγκ και Διοίκηζηρ Λειηοςπγιών Τα δηαγξάκκαηα θαηάζηαζεο (state diagrams) ρξεζηκνπνηνύληαη γηα λα βνεζήζνπλ ηνλ πξνγξακκαηηζηή λα θαηαιάβεη

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΟ ΣΧΔΓΙΟ ΙΙ

ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΟ ΣΧΔΓΙΟ ΙΙ 1 Σ. Δ. Ι. ΓΤ Σ Ι Κ Η Μ Α Κ Δ Γ Ο Ν Ι Α ΥΟΛΗ ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΔΦΑΡΜΟΓΩΝ Σ Μ Η Μ Α Μ Η Υ Α Ν ΟΛΟ Γ Ι Α Δξγαζηήξην Μεραλνπξγηθώλ Καηεξγαζηώλ & CAD ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΟ ΣΧΔΓΙΟ ΙΙ ΜΑΘΗΜΑ 2: Πνηόηεηα Δπηθάλεηαο Γξ. Βαξύηεο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Δ. ΔΤΡΔΗ ΣΟΤ ΜΔΣΑΥΗΜΑΣΙΜΟΤ FOURIER ΓΙΑΦΟΡΩΝ ΗΜΑΣΩΝ

ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Δ. ΔΤΡΔΗ ΣΟΤ ΜΔΣΑΥΗΜΑΣΙΜΟΤ FOURIER ΓΙΑΦΟΡΩΝ ΗΜΑΣΩΝ ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Δ. ΔΤΡΔΗ ΣΟΤ ΜΔΣΑΥΗΜΑΣΙΜΟΤ FOURIER ΓΙΑΦΟΡΩΝ ΗΜΑΣΩΝ Εδώ ζα ππνινγίζνπκε ην κεηαζρεκαηηζκό Fourier κεξηθώλ αθόκα ζεκάησλ, πξνζπαζώληαο λα μεθηλήζνπκε από ην κεηαζρεκαηηζκό Fourier γλσζηώλ ζεκάησλ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΟ 13. Ποσοτικές Μέθοδοι. θαη λα ππνινγίζεηε ην θόζηνο γηα 10000 παξαγόκελα πξντόληα. Να ζρεδηαζηεί γηα εύξνο πξντόλησλ έσο 30000.

ΔΕΟ 13. Ποσοτικές Μέθοδοι. θαη λα ππνινγίζεηε ην θόζηνο γηα 10000 παξαγόκελα πξντόληα. Να ζρεδηαζηεί γηα εύξνο πξντόλησλ έσο 30000. ΔΕΟ 13 Ποσοτικές Μέθοδοι Σσνάρηηζη Κόζηοσς C(), μέζο κόζηος C()/. Παράδειγμα 1 Μηα εηαηξεία δαπαλά γηα θάζε πξντόλ Α πνπ παξάγεη 0.0 λ.κ. Τα πάγηα έμνδα ηεο εηαηξείαο είλαη 800 λ.κ. Ζεηείηαη 1) Να πεξηγξάςεηε

Διαβάστε περισσότερα

Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots)

Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots) Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots) 1.1 Σςνοπτική Πεπιγπαυή Hot Spots Σα ζεκεία αζύξκαηεο πξόζβαζεο πνπ επηιέρζεθαλ αλαθέξνληαη ζηνλ επόκελν πίλαθα θαη παξνπζηάδνληαη αλαιπηηθά ζηηο επόκελεο παξαγξάθνπο.

Διαβάστε περισσότερα

TOOLBOOK (μάθημα 2) Δεκηνπξγία βηβιίνπ θαη ζειίδσλ ΠΡΟΑΡΜΟΓΗ: ΒΑΛΚΑΝΙΩΣΗ ΔΗΜ. ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΠΕ19 1 TOOLBOOK ΜΑΘΗΜΑ 2

TOOLBOOK (μάθημα 2) Δεκηνπξγία βηβιίνπ θαη ζειίδσλ ΠΡΟΑΡΜΟΓΗ: ΒΑΛΚΑΝΙΩΣΗ ΔΗΜ. ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΠΕ19 1 TOOLBOOK ΜΑΘΗΜΑ 2 TOOLBOOK (μάθημα 2) Δεκηνπξγία βηβιίνπ θαη ζειίδσλ ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΠΕ19 1 Δημιουργία σελίδων και βιβλίων Έλα θαηλνύξην βηβιίν πεξηέρεη κία άδεηα ζειίδα κε έλα άδεην background. Δελ κπνξνύκε λα μερσξίζνπκε

Διαβάστε περισσότερα

Διατείριση Φσσικών Καταστρουών: ACTIVE LANDSLIDE INVENTORY MAPPING AND SUSCEPTIBILITY ZONING

Διατείριση Φσσικών Καταστρουών: ACTIVE LANDSLIDE INVENTORY MAPPING AND SUSCEPTIBILITY ZONING Διατείριση Φσσικών Καταστρουών: ACTIVE LANDSLIDE INVENTORY MAPPING AND SUSCEPTIBILITY ZONING Ναηαιία Σπαλνύ, spanou@igme.gr & natspanou@gmail.com Τερληθόο Γεσιόγνο (M.Sc.) Πεξηγξαθή Χάξηεο ρσξηθήο θαηαλνκήο

Διαβάστε περισσότερα

Δξγαζηεξηαθή άζθεζε 03. Σηεξενγξαθηθή πξνβνιή ζην δίθηπν Wulf

Δξγαζηεξηαθή άζθεζε 03. Σηεξενγξαθηθή πξνβνιή ζην δίθηπν Wulf Δξγαζηεξηαθή άζθεζε 03 Σηεξενγξαθηθή πξνβνιή ζην δίθηπν Wulf Ζιίαο Χαηδεζενδσξίδεο Οθηώβξηνο / Ννέκβξηνο 2004 Τη είλαη ην δίθηπν Wulf Δπίπεδν ζην νπνίν κπνξνύκε λα αλαπαξαζηήζνπκε ηξηζδηάζηαηα ζρήκαηα,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ ΣΔΣΑΡΣΖ 25 ΜΑΨΟΤ 2016 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΑΡΥΔ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΧΡΗΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ - ΔΠΗΛΟΓΖ

ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ ΣΔΣΑΡΣΖ 25 ΜΑΨΟΤ 2016 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΑΡΥΔ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΧΡΗΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ - ΔΠΗΛΟΓΖ ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ ΣΔΣΑΡΣΖ 25 ΜΑΨΟΤ 2016 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΑΡΥΔ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΧΡΗΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ - ΔΠΗΛΟΓΖ (Δλδεηθηηθέο Απαληήζεηο) ΘΔΜΑ Α Α1. α. Σωζηό β. Λάζνο

Διαβάστε περισσότερα

Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training. Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis

Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training. Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis Stylianos Kalaitzis Μνλνϋβξηδηζκνο 1 Γπν γνλείο, εηεξόδπγνη γηα ηνλ αιθηζκό θάλνπλ παηδηά. Πνία ε πηζαλόηεηα

Διαβάστε περισσότερα

Επαναληπτική Άσκηση - Δέντρα

Επαναληπτική Άσκηση - Δέντρα Η NovelGadgets Α.Ε. είλαη κηα πνιπεζληθή εηαηξεία πνπ δξαζηεξηνπνηείηαη ζηνλ ρώξν ηεο πιεξνθνξηθήο θαη θαηαζθεπάδεη θαηλνηνκηθέο εθαξκνγέο (gadgets) γηα ηνπο πειάηεο ηεο. Πξόζθαηα, δεκηνύξγεζε έλα λέν

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΣΚΥΤΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2015 ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Τεηάπηη 28 Ιανουαπίου 2015 ΛΔΥΚΩΣΙΑ Τάξη: Α Γυμναζίου

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΣΚΥΤΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2015 ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Τεηάπηη 28 Ιανουαπίου 2015 ΛΔΥΚΩΣΙΑ Τάξη: Α Γυμναζίου ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΣΚΥΤΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2015 ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Τεηάπηη 28 Ιανουαπίου 2015 ΛΔΥΚΩΣΙΑ Τάξη: Α Γυμναζίου ΠΡΟΒΛΗΜΑ Σε έλα ηνπξλνπά βόιετ δήισζαλ ζπκκεηνρή νκάδεο Γπκλαζίσλ ηεο Κύπξνπ.

Διαβάστε περισσότερα

Αιγόξηζκνη Γνκή επηινγήο. Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο. Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ. introcsprinciples.wordpress.

Αιγόξηζκνη Γνκή επηινγήο. Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο. Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ. introcsprinciples.wordpress. Αιγόξηζκνη 2.2.7.3 Γνκή επηινγήο Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ 1 Πνιιαπιή Δληνιή Δπηινγήο Αν ζπλζήθε_1 ηόηε εληνιέο_1 αλλιώς_αν ζπλζήθε_2 ηόηε εληνιέο_2...

Διαβάστε περισσότερα

ΣΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΩΝ ΣΜΗΜΑ: ΣΕΥΝΟΛΟΓΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΣΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΥΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ Ρέππα Μαξγαξίηα

ΣΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΩΝ ΣΜΗΜΑ: ΣΕΥΝΟΛΟΓΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΣΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΥΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ Ρέππα Μαξγαξίηα ΣΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΩΝ ΣΜΗΜΑ: ΣΕΥΝΟΛΟΓΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΣΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΥΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2011-12 Ρέππα Μαξγαξίηα FORMAT, UNFORMAT Format format , όποσ = a:, b: Μνξθνπνηεί, δειαδή πξνεηνηκάδεη

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ. Η Μηκή ζθέθηεθε έλαλ ηξόπν, γηα λα ζπγθξίλεη κεξηθά δηαθνξεηηθά αληειηαθά πξντόληα. Απηή θαη ν Νηίλνο ζπλέιεμαλ ηα αθόινπζα πιηθά:

ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ. Η Μηκή ζθέθηεθε έλαλ ηξόπν, γηα λα ζπγθξίλεη κεξηθά δηαθνξεηηθά αληειηαθά πξντόληα. Απηή θαη ν Νηίλνο ζπλέιεμαλ ηα αθόινπζα πιηθά: ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ Η Μηκή θαη ν Νηίλνο αλαξσηήζεθαλ πνην αληειηαθό πξντόλ παξέρεη ηελ θαιύηεξε πξνζηαζία ζην δέξκα ηνπο. Τα αληειηαθά πξντόληα έρνπλ έλα δείθηε αληειηαθήο πξνζηαζίαο (SPF), ν νπνίνο δείρλεη πόζν

Διαβάστε περισσότερα

Η «έμππλε» ρξεκαηνδόηεζε ηεο λεαληθήο επηρεηξεκαηηθόηεηαο Υξεκαηνδνηψληαο εθπαίδεπζε, θίλεηξα θαη εξγαιεία

Η «έμππλε» ρξεκαηνδόηεζε ηεο λεαληθήο επηρεηξεκαηηθόηεηαο Υξεκαηνδνηψληαο εθπαίδεπζε, θίλεηξα θαη εξγαιεία Η «έμππλε» ρξεκαηνδόηεζε ηεο λεαληθήο επηρεηξεκαηηθόηεηαο Υξεκαηνδνηψληαο εθπαίδεπζε, θίλεηξα θαη εξγαιεία λεαληθήο επηρεηξεκαηηθφηεηαο Η αξρηηεθηνληθή ηεο πξώηεο επηρείξεζεο Δπηρεηξεκαηηθή ΙΓΔΑ Ο ΔΠΙΥΔΙΡΩΝ:

Διαβάστε περισσότερα

ΟΠΤΙΚΗ Α. ΑΝΑΚΛΑΣΖ - ΓΗΑΘΛΑΣΖ

ΟΠΤΙΚΗ Α. ΑΝΑΚΛΑΣΖ - ΓΗΑΘΛΑΣΖ ΟΠΤΙΚΗ Α. ΑΝΑΚΛΑΣΖ - ΓΗΑΘΛΑΣΖ. Μία αθηίλα θωηόο πξνζπίπηεη κε κία γωλία ζ ζηε επάλω επηθάλεηα ελόο θύβνπ από πνιπεζηέξα ν νπνίνο έρεη δείθηε δηάζιαζεο ε =,49 (ζρήκα ). Βξείηε πνηα ζα είλαη ε κέγηζηε γωλία

Διαβάστε περισσότερα

Από ηε κεραλνξγάλσζε ησλ ππεξεζηώλ ζηε ςεθηαθή πόιε. Μηα λέα καηηά ζην ηξόπν ζρεδηαζκνύ παξνρήο ππεξεζηώλ

Από ηε κεραλνξγάλσζε ησλ ππεξεζηώλ ζηε ςεθηαθή πόιε. Μηα λέα καηηά ζην ηξόπν ζρεδηαζκνύ παξνρήο ππεξεζηώλ Από ηε κεραλνξγάλσζε ησλ ππεξεζηώλ ζηε ςεθηαθή πόιε. Μηα λέα καηηά ζην ηξόπν ζρεδηαζκνύ παξνρήο ππεξεζηώλ Μνρηαλάθεο Κσλ/λνο Πξντζηάκελνο Πιεξνθνξηθήο Γήκνπ Ηξαθιείνπ Η κεραλνξγάλσζε ησλ ππεξεζηώλ 1990-

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση 1 - Μοπυοποίηση Κειμένου

Άσκηση 1 - Μοπυοποίηση Κειμένου Άσκηση 1 - Μοπυοποίηση Κειμένου Σηηο παξαθάησ γξακκέο εθαξκόζηε ηε κνξθνπνίεζε πνπ πεξηγξάθνπλ Γξακκή κε έληνλε γξαθή Γξακκή κε πιάγηα γξαθή Γξακκή κε ππνγξακκηζκέλε γξαθή Γξακκή κε Arial Font κεγέζνπο

Διαβάστε περισσότερα

Μορθές Κακόβοσλοσ Κώδικα (Malicious Code)

Μορθές Κακόβοσλοσ Κώδικα (Malicious Code) Μορθές Κακόβοσλοσ Κώδικα (Malicious Code) Page 1 Υποπλοίαρτος Ν. Πεηράκος ΠΝ Αηδένηα Γνύξεηνη Ίππνη (Trojan Horses) Ινί (Viruses) Worms Root-kit Page 2 Γνύξεηνο Ίππνο (Trojan Horse) Οξηζκόο: Πξόγξακκα

Διαβάστε περισσότερα

Σήκαηα Β Α Γ Γ Δ Λ Η Σ Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ο Υ Γ Ι Α Λ Δ Ξ Η - ( 2 ) ΕΙΣΑΓΨΓΗ ΣΤΙΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΨΝΙΕΣ

Σήκαηα Β Α Γ Γ Δ Λ Η Σ Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ο Υ Γ Ι Α Λ Δ Ξ Η - ( 2 ) ΕΙΣΑΓΨΓΗ ΣΤΙΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΨΝΙΕΣ Σήκαηα 1 Β Α Γ Γ Δ Λ Η Σ Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ο Υ Γ Ι Α Λ Δ Ξ Η - ( 2 ) Σήκαηα Οξηζκόο ζήκαηνο Ταμηλόκεζε ζεκάησλ Σεηξέο Fourier Μεηαζρεκαηηζκόο Fourier Σπλέιημε Σπζρέηηζε θαη Φαζκαηηθή Ππθλόηεηα 2 Οξηζκόο Σήκαηνο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΤΟΛΕΣ WINDOWS ΚΑΙ UNIX

ΕΝΤΟΛΕΣ WINDOWS ΚΑΙ UNIX ΕΝΤΟΛΕΣ WINDOWS ΚΑΙ UNIX Σηότοι εργαζηηρίοσ Σην πιαίζην ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ εξγαζηεξίνπ, νη θνηηεηέο ζα εμνηθεησζνύλ κε βαζηθέο εληνιέο δηθηπαθώλ πξσηνθόιισλ νη νπνίεο βξίζθνπλ εθαξκνγή ζε πεξηβάιινληα Windows

Διαβάστε περισσότερα

ΔΓΤ Μεηαπηπρηαθφ Πξφγξακκα «Γηνίθεζε Τπεξεζηψλ Τγείαο» 34

ΔΓΤ Μεηαπηπρηαθφ Πξφγξακκα «Γηνίθεζε Τπεξεζηψλ Τγείαο» 34 ΔΓΤ Μεηαπηπρηαθφ Πξφγξακκα «Γηνίθεζε Τπεξεζηψλ Τγείαο» 34 1. Σίηινο καζήκαηνο Αξρέο Γηνίθεζεο θαη ηξαηεγηθήο Τπεξεζηψλ Τγείαο 2. Τπεχζπλνο καζήκαηνο Νίθνο Μαληαδάθεο 3. θνπφο θνπφο ηνπ καζήκαηνο είλαη

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/92. Τροπολογία. Sylvie Goddyn εμ νλόκαηνο ηεο νκάδαο ENF

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/92. Τροπολογία. Sylvie Goddyn εμ νλόκαηνο ηεο νκάδαο ENF 21.10.2015 A8-0046/92 92 Σημείο 8 (8) Οη βηηακίλεο, ηα αλόξγαλα ζπζηαηηθά θαη άιιεο νπζίεο πνπ πξννξίδνληαη γηα ρξήζε ζε ζπκπιεξώκαηα δηαηξνθήο ή γηα πξνζζήθε ζε ηξόθηκα φπσο ηα παξαζθεπάζκαηα γηα βξέθε

Διαβάστε περισσότερα

Άμεσοι Αλγόριθμοι: Προσπέλαση Λίστας (list access)

Άμεσοι Αλγόριθμοι: Προσπέλαση Λίστας (list access) Έρνπκε απνζεθεύζεη κηα ζπιινγή αξρείσλ ζε κηα ζπλδεδεκέλε ιίζηα, όπνπ θάζε αξρείν έρεη κηα εηηθέηα ηαπηνπνίεζεο. Μηα εθαξκνγή παξάγεη κηα αθνινπζία από αηηήκαηα πξόζβαζεο ζηα αξρεία ηεο ιίζηαο. Γηα λα

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/319. Τροπολογία

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/319. Τροπολογία 8.3.2016 A8-0046/319 319 Άρθρο 34 παράγραθος 1 ζηοιχείο δ (δ) 14 έηε γηα θηεληαηξηθά θάξκαθα πνπ πξννξίδνληαη γηα άιια είδε δώωλ από απηά πνπ αλαθέξνληαη ζηελ παξάγξαθν 1 ζηνηρεία α) θαη γ). (δ) 10 έηε

Διαβάστε περισσότερα

Να ζρεδηάζεηο ηξόπνπο ζύλδεζεο κηαο κπαηαξίαο θαη ελόο ιακπηήξα ώζηε ν ιακπηήξαο λα θσηνβνιεί.

Να ζρεδηάζεηο ηξόπνπο ζύλδεζεο κηαο κπαηαξίαο θαη ελόο ιακπηήξα ώζηε ν ιακπηήξαο λα θσηνβνιεί. ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: Απλό ηλεκτπικό κύκλυμα Η δηδαζθαιία ηνπ απινύ ειεθηξηθνύ θπθιώκαηνο ππάξρεη ζην κάζεκα «Φπζηθά» ηεο Ε ηάμεο ηνπ δεκνηηθνύ θαη επαλαιακβάλεηαη ζην κάζεκα ηεο Φπζηθήο ζηε Γ ηάμε ηνπ Γπκλαζίνπ.

Διαβάστε περισσότερα

1. Σα ζηάδηα απφ ηα νπνία πεξλάεη ε νηθνλνκία ζηε δηάξθεηα ελφο θχθινπ, ιέγνληαη θάζεηο ηνπ νηθνλνκηθνχ θχθινπ.

1. Σα ζηάδηα απφ ηα νπνία πεξλάεη ε νηθνλνκία ζηε δηάξθεηα ελφο θχθινπ, ιέγνληαη θάζεηο ηνπ νηθνλνκηθνχ θχθινπ. ΑΘ. ΧΑΡΙΣΩΝΙΔΗ : ΑΡΧΕ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΙΙ 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9 Ο : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕ ΔΙΑΚΤΜΑΝΕΙ ΠΛΗΘΩΡΙΜΟ - ΑΝΕΡΓΙΑ 9.1. ΕΡΩΣΗΕΙ ΩΣΟΤ ΛΑΘΟΤ Για ηιρ παπακάηυ πποηάζειρ, να γπάτεηε ζηην κόλλα ζαρ ηον απιθμό ηηρ καθεμιάρ

Διαβάστε περισσότερα

Κεθάλαιο 2. Σςζηήμαηα ERP. 2.1 Διζαγυγή

Κεθάλαιο 2. Σςζηήμαηα ERP. 2.1 Διζαγυγή Κεθάλαιο 2 Σςζηήμαηα ERP 2.1 Διζαγυγή Κάζε ζθνπηά ηεο δηνίθεζεο ζηε ζχγρξνλε επνρή βαζίδεηαη θπξίαξρα ζηελ εχξσζηε ξνή ησλ πιεξνθνξηψλ. Τίπνηα δε ιεηηνπξγεί ρσξίο πιεξνθνξίεο θαη είλαη γεληθά απνδεθηφ

Διαβάστε περισσότερα

1. Οδηγίερ εγκαηάζηαζηρ και σπήζηρ έξςπνυν καπηών και τηθιακών πιζηοποιηηικών με σπήζη ηος λογιζμικού Μοzilla Thunderbird

1. Οδηγίερ εγκαηάζηαζηρ και σπήζηρ έξςπνυν καπηών και τηθιακών πιζηοποιηηικών με σπήζη ηος λογιζμικού Μοzilla Thunderbird 1. Οδηγίερ εγκαηάζηαζηρ και σπήζηρ έξςπνυν καπηών και τηθιακών πιζηοποιηηικών με σπήζη ηος λογιζμικού Μοzilla Thunderbird 1.1 Εγκαηάζηαζη ηυν οδηγών ηηρ έξςπνηρ κάπηαρ ζηο λογιζμικό Mozilla Thunderbird

Διαβάστε περισσότερα

Constructors and Destructors in C++

Constructors and Destructors in C++ Constructors and Destructors in C++ Σύνθεζη Πνιύ ζπρλά ζηε C++ κία θιάζε κπνξεί λα πεξηέρεη ζαλ κέιεδεδνκέλα αληηθείκελα άιισλ θιάζεσλ. Πνηα είλαη ε ζεηξά κε ηελ νπνία δεκηνπξγνύληαη θαη θαηαζηξέθνληαη

Διαβάστε περισσότερα

Case Study. Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report.

Case Study. Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report. Case Study Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report. Βήκα 1 ο : Login ζηο Turnitin. Κάλεηε είζνδν ζην Turnitin κε

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑΣΑ ΦΩΣΟΓΡΑΦΙΑ. Ειζαγωγή ζηη Φωηογραθία. Χριζηάκης Σαζεΐδης EFIAP

ΜΑΘΗΜΑΣΑ ΦΩΣΟΓΡΑΦΙΑ. Ειζαγωγή ζηη Φωηογραθία. Χριζηάκης Σαζεΐδης EFIAP ΜΑΘΗΜΑΣΑ ΦΩΣΟΓΡΑΦΙΑ Ειζαγωγή ζηη Φωηογραθία Χριζηάκης Σαζεΐδης EFIAP 1 ΜΑΘΗΜΑ 6 ο Προγράμμαηα θωηογραθικών μηχανών Επιλογέας προγραμμάηων Μαο δίλεη ηε δπλαηόηεηα λα ειέγμνπκε ην άλνηγκα δηαθξάγκαηνο θαη

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΜΝΗΜΗ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΕΛΕΓΚΤΕΣ

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΜΝΗΜΗ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΕΛΕΓΚΤΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΜΝΗΜΗ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΕΛΕΓΚΤΕΣ Η ζεκεξηλή ξαγδαία εμέιημε ηεο ηερλνινγίαο ηεο κηθξνειεθηξνληθήο επέηξεςε ηελ θαηαζθεπή εηδηθώλ νινθιεξσκέλσλ θπθισκάησλ απνζήθεπζεο δεδνκέλσλ θαη πιεξνθνξηώλ θαηαιακβάλνπλ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΟ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΟ ΙΓΡΤΜΑ ΚΑΒΑΛΑ

ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΟ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΟ ΙΓΡΤΜΑ ΚΑΒΑΛΑ ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΟ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΟ ΙΓΡΤΜΑ ΚΑΒΑΛΑ τολή Γιοίκησης και Οικονομίας Σμήμα Λογιστικής Θέμα πτστιακής εργασίας: Ο ζηπαηηγικόρ ζσεδιαζμόρ ζηην Ελληνική ππαγμαηικόηηηα. Η δςζκολία δημιοςπγίαρ ζηπαηηγικού

Διαβάστε περισσότερα

iii. iv. γηα ηελ νπνία ηζρύνπλ: f (1) 2 θαη

iii. iv. γηα ηελ νπνία ηζρύνπλ: f (1) 2 θαη ΔΠΑΝΑΛΗΠΣΙΚΑ ΘΔΜΑΣΑ ΣΟ ΓΙΑΦΟΡΙΚΟ ΛΟΓΙΜΟ Μάρτιος 0 ΘΔΜΑ Να ππνινγίζεηε ηα όξηα: i ii lim 0 0 lim iii iv lim e 0 lim e 0 ΘΔΜΑ Γίλεηαη ε άξηηα ζπλάξηεζε '( ) ( ) γηα θάζε 0 * : R R γηα ηελ νπνία ηζρύνπλ:

Διαβάστε περισσότερα

Εθαξκνγή ηωλ αξρώλ ηεο Οιηθήο Πνηόηεηαο ζηε Δηνίθεζε Έξγωλ Πιεξνθνξηθήο ζηελ Ειιάδα

Εθαξκνγή ηωλ αξρώλ ηεο Οιηθήο Πνηόηεηαο ζηε Δηνίθεζε Έξγωλ Πιεξνθνξηθήο ζηελ Ειιάδα Παλεπηζηήκην Πεηξαηώο Σκήκα Οξγάλσζεο θαη Γηνίθεζεο Δπηρεηξήζεσλ Μεηαπηπρηαθό Πξόγξακκα ζηε Γηνίθεζε Δπηρεηξήζεσλ Οιηθή Πνηόηεηα Εθαξκνγή ηωλ αξρώλ ηεο Οιηθήο Πνηόηεηαο ζηε Δηνίθεζε Έξγωλ Πιεξνθνξηθήο

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλήνια Έρεσνα «Καηαναλωηής & Ελληνικό Προϊόν»

Πανελλήνια Έρεσνα «Καηαναλωηής & Ελληνικό Προϊόν» Πανελλήνια Έρεσνα «Καηαναλωηής & Ελληνικό Προϊόν» Γεώργιος Μπάληας, Οικονομικό Πανεπιζηήμιο Αθηνών Προκόπης Θεοδωρίδης, Πανεπιζηήμιο Παηρών Ταπηόηεηα ηεο έξεπλαο Σθνπόο: Αλίρλεπζε ηεο αγνξαζηηθήο ζπκπεξηθνξάο

Διαβάστε περισσότερα

Γεώργιος Μπριζκόλας. Πρόεδρος και Διεσθύνων Σύμβοσλος ηης EUROCERT A.E.

Γεώργιος Μπριζκόλας. Πρόεδρος και Διεσθύνων Σύμβοσλος ηης EUROCERT A.E. Γεώργιος Μπριζκόλας Πρόεδρος και Διεσθύνων Σύμβοσλος ηης EUROCERT A.E. Τηνζέηεζε Γηεζλψλ Πξνηχπσλ απφ ηε Βηνκεραλία Εθελοντικά πρότυπα Υποχρεωτική νομοθεσία ISO 9001 ISO14001 ISO 50001 OHSAS 18001 ISO

Διαβάστε περισσότερα

Μειέηε, ρεδίαζε θαη Αλάπηπμε Πιεξνθνξηαθνύ πζηήκαηνο Γηνίθεζεο γηα Δηαηξεία Ηιεθηξνληθήο Παξαγγειηνιεςίαο

Μειέηε, ρεδίαζε θαη Αλάπηπμε Πιεξνθνξηαθνύ πζηήκαηνο Γηνίθεζεο γηα Δηαηξεία Ηιεθηξνληθήο Παξαγγειηνιεςίαο ΔΘΝΙΚΟ ΜΔΣΟΒΙΟ ΠΟΛΤΣΔΥΝΔΙΟ ΥΟΛΗ ΗΛΔΚΣΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΥΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΥΑΝΙΚΩΝ ΤΠΟΛΟΓΙΣΩΝ ΣΟΜΔΑ ΗΛΔΚΣΡΙΚΩΝ ΒΙΟΜΗΥΑΝΙΚΩΝ ΓΙΑΣΑΞΔΩΝ ΚΑΙ ΤΣΗΜΑΣΩΝ ΑΠΟΦΑΔΩΝ ΔΡΓΑΣΗΡΙΟ ΤΣΗΜΑΣΩΝ ΑΠΟΦΑΔΩΝ ΚΑΙ ΓΙΟΙΚΗΗ Μειέηε, ρεδίαζε θαη

Διαβάστε περισσότερα

Θέματα πτςσιακών επγασιών για το Υειμ. Εξαμ. 2015-2016 τος τμήματορ Διοίκησηρ Επισειπήσεων

Θέματα πτςσιακών επγασιών για το Υειμ. Εξαμ. 2015-2016 τος τμήματορ Διοίκησηρ Επισειπήσεων Θέματα πτςσιακών επγασιών για το Υειμ. Εξαμ. 2015-2016 τος τμήματορ Διοίκησηρ Επισειπήσεων Α/Α ΣΙΣΛΟ ΠΣΤΥΙΑΚΗ ΚΑΘΗΓΗΣΗ ΑΡΙΜΟ ΦΟΙΣΗΣΩΝ ΕΞΑΜΗΝΟ ΑΝΑΘΕΗ ΠΣΤΥΙΑΚΗ ΕΡΓΑΙΑ 1 Σα κνληέια πξνψζεζεο Above-the-Line

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙ ΜΟ

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙ ΜΟ ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙ ΜΟ Α ΛΤΚΔΙΟΤ Ζμεπομηνία: 18/12/10 Ώπα εξέτασηρ: 09:30-12:30 ΠΡΟΣΕΙΝΟΜΕΝΕ ΛΤ ΕΙ 1. Δίλεηαη ην πνιπώλπκν Αλ θαη., λα βξείηε ην ηειεπηαίν ςεθίν ηνπ αξηζκνύ έρνπκε:

Διαβάστε περισσότερα

Α Ο Κ Η Α Μ Α Ζ Η Η Ρ Η ( S E A R C H )

Α Ο Κ Η Α Μ Α Ζ Η Η Ρ Η ( S E A R C H ) Ξ G O O G L E S C H O L A R Α Ο Ξ Ε Κ Ε Θ Λ Θ Α Λ Η Τ Α Μ Η Α Μ Α Ζ Η Η Ρ Η Ρ Οξαγκαηνπνηώληαο αλαδήηεζε ζην GoogleScholar (http://scholar.google.com/) ν ρξήζηεο κπνξεί λα εληνπίζεη πιηθό αθαδεκαϊθνύ θαη

Διαβάστε περισσότερα

Η επιζκόπηζη ηης έμμιζθης ενηολής ζηην Αλλοδαπή. Καηεξίλα Γαιαλνπνύινπ, Intellectual Property Manager, Microsoft Ειιάο Α.Ε.

Η επιζκόπηζη ηης έμμιζθης ενηολής ζηην Αλλοδαπή. Καηεξίλα Γαιαλνπνύινπ, Intellectual Property Manager, Microsoft Ειιάο Α.Ε. Η επιζκόπηζη ηης έμμιζθης ενηολής ζηην Αλλοδαπή Καηεξίλα Γαιαλνπνύινπ, Intellectual Property Manager, Microsoft Ειιάο Α.Ε. Παξάκεηξνη πξνο αμηνιόγεζε Ννκνζεηηθή ζσξάθηζε Κνηλόο Σύιινγνο Ακνηβή Καηαγγειία/Λύζε

Διαβάστε περισσότερα

Η ΤΜΒΟΛΗ ΣΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΤΣΗΜΑΣΩΝ ΣΗ ΓΙΟΙΚΗΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ

Η ΤΜΒΟΛΗ ΣΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΤΣΗΜΑΣΩΝ ΣΗ ΓΙΟΙΚΗΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΙΑΣΜΗΜΑΣΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΔΣΑΠΣΤΥΙΑΚΩΝ ΠΟΤΓΩΝ ΣΗ ΓΙΟΙΚΗΗ ΔΠΙΥΔΙΡΗΔΩΝ ΓΙΑ ΣΔΛΔΥΗ ΔΠΙΥΔΙΡΗΔΩΝ EXECUTIVE MBA ΓΙΠΛΩΜΑΣΙΚΗ ΔΡΓΑΙΑ Η ΤΜΒΟΛΗ ΣΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΤΣΗΜΑΣΩΝ ΣΗ ΓΙΟΙΚΗΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΙΓΗΡΟΠΟΤΛΟΤ ΔΤΣΤΥΙΑ Δπηβιέπνπζα

Διαβάστε περισσότερα

x-1 x (x-1) x 5x 2. Να απινπνηεζνύλ ηα θιάζκαηα, έηζη ώζηε λα κελ ππάξρνπλ ξηδηθά ζηνπο 22, 55, 15, 42, 93, 10 5, 12

x-1 x (x-1) x 5x 2. Να απινπνηεζνύλ ηα θιάζκαηα, έηζη ώζηε λα κελ ππάξρνπλ ξηδηθά ζηνπο 22, 55, 15, 42, 93, 10 5, 12 ΑΚΖΔΗ ΤΜΝΑΗΟΤ - ΚΤΚΛΟ ΠΡΩΣΟ - - ηα πνηεο ηηκέο ηνπ ηα παξαθάησ θιάζκαηα δελ νξίδνληαη ; (Τπόδεημε : έλα θιάζκα νξίδεηαη αλ ν παξνλνκαζηήο είλαη δηάθνξνο ηνπ κεδελόο) - (-) - (-) - Να απινπνηεζνύλ ηα θιάζκαηα

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ..

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ.. ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου έλαξμεο 09.30 ιήμεο 09.45 Σην παξαθάησ ζρήκα θαίλεηαη ηκήκα ελόο πνιενδνκηθνύ ζρεδίνπ κηαο πόιεο. Οη ζθηαζκέλεο

Διαβάστε περισσότερα

(Ενδεικηικές Απανηήζεις) ΘΔΜΑ Α. Α1. Βιέπε απόδεημε Σει. 262, ζρνιηθνύ βηβιίνπ. Α2. Βιέπε νξηζκό Σει. 141, ζρνιηθνύ βηβιίνπ

(Ενδεικηικές Απανηήζεις) ΘΔΜΑ Α. Α1. Βιέπε απόδεημε Σει. 262, ζρνιηθνύ βηβιίνπ. Α2. Βιέπε νξηζκό Σει. 141, ζρνιηθνύ βηβιίνπ ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ (ΟΜΑΓΑ Β ) ΣΔΣΑΡΣΖ 18 ΜΑΪΟΤ 16 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΜΑΘΖΜΑΣΗΚΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ (ΝΔΟ ΤΣΖΜΑ) ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ (ΠΑΛΑΗΟ ΤΣΖΜΑ) (Ενδεικηικές Απανηήζεις) ΘΔΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

(γ) Να βξεζεί ε ρξνλνεμαξηώκελε πηζαλόηεηα κέηξεζεο ηεο ζεηηθήο ηδηνηηκήο ηνπ ηειεζηή W.

(γ) Να βξεζεί ε ρξνλνεμαξηώκελε πηζαλόηεηα κέηξεζεο ηεο ζεηηθήο ηδηνηηκήο ηνπ ηειεζηή W. ΚΒΑΝΤΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ Ι Τειηθή Εμέηαζε: 5 Σεπηέκβξε 6 (Δηδάζθσλ: ΑΦ Τεξδήο) ΘΕΜΑ Θεσξνύκε θβαληηθό ζύζηεκα πνπ πεξηγξάθεηαη από Φακηιηνληαλή Η, ε νπνία ζε κνξθή πίλαθα ρξεζηκνπνηώληαο ηηο ηδηνζπλαξηήζεηο, θαη

Διαβάστε περισσότερα

«Η σέζη ηυν Logistics με ηην εξςπηπέηηζη πελαηών και ηο. κόζηορ & η εθαπμογή πληποθοπιακών ζςζηημάηυν & ζςζηήμαηορ WMS για ηην ανηιμεηώπιζη λαθών ζηη

«Η σέζη ηυν Logistics με ηην εξςπηπέηηζη πελαηών και ηο. κόζηορ & η εθαπμογή πληποθοπιακών ζςζηημάηυν & ζςζηήμαηορ WMS για ηην ανηιμεηώπιζη λαθών ζηη ΜΠ ζηην «Οπγάνυζη και Γιοίκηζη Βιομησανικών ςζηημάηυν» με ειδίκεςζη ζηα «ςζηήμαηα εθοδιαζμού και διακίνηζηρ πποφόνηυν (Logistics)» «Η σέζη ηυν Logistics με ηην εξςπηπέηηζη πελαηών και ηο κόζηορ & η εθαπμογή

Διαβάστε περισσότερα

Ζαχαρίας Μ. Κοντοπόδης Εργαστήριο Λειτουργικών Συστημάτων ΙΙ

Ζαχαρίας Μ. Κοντοπόδης Εργαστήριο Λειτουργικών Συστημάτων ΙΙ Διαφάνεια 1 η ΕΚΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ ΚΑΙ ΕΙΣΟΔΟΣ ΣΤΟ BIOS UITILITY Τν ζπλεζέζηεξν πιήθηξν γηα ηελ είζνδν ζην BIOS Utility είλαη ην πιήθηξν Del. Παξόια απηά δηαθνξεηηθνί θαηαζθεπαζηέο, ρξεζηκνπνηνύλ δηαθνξεηηθά

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ..

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ.. ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου έλαξμεο 09.30 ιήμεο 09.45 Σην παξαθάησ ζρήκα θαίλεηαη ηκήκα ελόο πνιενδνκηθνύ ζρεδίνπ κηαο πόιεο. Οη ζθηαζκέλεο

Διαβάστε περισσότερα

A. Αιιάδνληαο ηε θνξά ηνπ ξεύκαηνο πνπ δηαξξέεη ηνλ αγωγό.

A. Αιιάδνληαο ηε θνξά ηνπ ξεύκαηνο πνπ δηαξξέεη ηνλ αγωγό. ΤΠΟΤΡΓΔΙΟ ΠΑΙΓΔΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙΜΟΤ ΛΔΤΚΩΙΑ ΦΤΛΛΟ ΔΡΓΑΙΑ Μειέηε ηωλ παξαγόληωλ από ηνπο νπνίνπο εμαξηάηαη ε ειεθηξνκαγλεηηθή δύλακε. Τιηθά - πζθεπέο: Ηιεθηξνληθή δπγαξηά, ηξνθνδνηηθό ηάζεο, ξννζηάηεο, ακπεξόκεηξν,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΙΟΛΙΚΑ ΠΑΡΚΑ. Δρώτηση 1

ΑΙΟΛΙΚΑ ΠΑΡΚΑ. Δρώτηση 1 ΑΙΟΛΙΚΑ ΠΑΡΚΑ Πνιινί άλζξσπνη πηζηεύνπλ όηη ν άλεκνο ζα έπξεπε λα αληηθαηαζηήζεη ην πεηξέιαην θαη ην θάξβνπλν σο πεγή ελέξγεηαο γηα ηελ παξαγσγή ειεθηξηζκνύ. Οη θαηαζθεπέο πνπ θαίλνληαη ζηελ εηθόλα είλαη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΑ ΓΙΑΥΔΙΡΗΗ ΣΩΝ ΣΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ Δ ΔΝΗΛΙΚΔ

ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΑ ΓΙΑΥΔΙΡΗΗ ΣΩΝ ΣΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ Δ ΔΝΗΛΙΚΔ ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΑ ΓΙΑΥΔΙΡΗΗ ΣΩΝ ΣΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ Δ ΔΝΗΛΙΚΔ Σν ζύγρξνλν πξόηππν αληηκεηώπηζεο ηεο ηεξεδόλαο ελειίθσλ δελ εζηηάδεηαη κόλν ζηελ απνθαηάζηαζε ησλ ηεξεδνληθώλ βιαβώλ πνπ έρνπλ εθδεισζεί, αιιά έρεη

Διαβάστε περισσότερα

α) ηε κεηαηόπηζε x όηαλ ην ζώκα έρεη κέγηζην ξπζκό κεηαβνιήο ζέζεο δ) ην κέγηζην ξπζκό κεηαβνιήο ηεο ηαρύηεηαο

α) ηε κεηαηόπηζε x όηαλ ην ζώκα έρεη κέγηζην ξπζκό κεηαβνιήο ζέζεο δ) ην κέγηζην ξπζκό κεηαβνιήο ηεο ηαρύηεηαο Έξγν ελέξγεηα 3 (Λύζε) Σώκα κάδαο m = 4Kg εξεκεί ζηε βάζε θεθιηκέλνπ επηπέδνπ γσλίαο θιίζεο ζ κε εκζ = 0,6 θαη ζπλζ = 0,8. Τν ζώκα αξρίδεη λα δέρεηαη νξηδόληηα δύλακε θαη μεθηλά λα αλεβαίλεη ζην θεθιηκέλν

Διαβάστε περισσότερα

B-Δέλδξα. Τα B-δέλδξα ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηε αλαπαξάζηαζε πνιύ κεγάισλ ιεμηθώλ πνπ είλαη απνζεθεπκέλα ζην δίζθν.

B-Δέλδξα. Τα B-δέλδξα ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηε αλαπαξάζηαζε πνιύ κεγάισλ ιεμηθώλ πνπ είλαη απνζεθεπκέλα ζην δίζθν. B-Δέλδξα Τα B-δέλδξα ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηε αλαπαξάζηαζε πνιύ κεγάισλ ιεμηθώλ πνπ είλαη απνζεθεπκέλα ζην δίζθν. Δέλδξα AVL n = 2 30 = 10 9 (πεξίπνπ). 30

Διαβάστε περισσότερα

Σ Δ Υ Ν Ι Κ Η Δ Κ Θ Δ Η Π Ρ Ο Μ Η Θ Δ Ι Α Ο Ι Κ Ο Γ Ο Μ Ι Κ Ω Ν Τ Λ Ι Κ Ω Ν Γ Η Μ Ο Τ Β Ο Λ Β Η

Σ Δ Υ Ν Ι Κ Η Δ Κ Θ Δ Η Π Ρ Ο Μ Η Θ Δ Ι Α Ο Ι Κ Ο Γ Ο Μ Ι Κ Ω Ν Τ Λ Ι Κ Ω Ν Γ Η Μ Ο Τ Β Ο Λ Β Η Σ Δ Υ Ν Ι Κ Η Δ Κ Θ Δ Η Π Ρ Ο Μ Η Θ Δ Ι Α Ο Ι Κ Ο Γ Ο Μ Ι Κ Ω Ν Τ Λ Ι Κ Ω Ν Γ Η Μ Ο Τ Β Ο Λ Β Η ΠΔΡΙΔΥΟΜΔΝΑ 1. Τερληθή Έθζεζε 2. Δλδεηθηηθφο Πξνυπνινγηζκφο 3. Έληππν νηθνλνκηθήο πξνζθνξάο ΘΔΜΑ : Πξνκήζεηα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΜΔΣΡΟΠΟΙΗΗ ERP-ΚΤΚΛΧΜΑ ΠΧΛΗΔΧΝ

ΠΑΡΑΜΔΣΡΟΠΟΙΗΗ ERP-ΚΤΚΛΧΜΑ ΠΧΛΗΔΧΝ ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΟ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΟ ΙΓΡΤΜΑ ΚΑΒΑΛΑ ΥΟΛΗ ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΧΝ ΔΦΑΡΜΟΓΧΝ ΣΜΗΜΑ ΒΙΟΜΗΥΑΝΙΚΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΠΣΤΥΙΑΚΗ ΔΡΓΑΙΑ ΠΑΡΑΜΔΣΡΟΠΟΙΗΗ ERP-ΚΤΚΛΧΜΑ ΠΧΛΗΔΧΝ ΚΟΝΣΟΓΙΑΝΝΗ ΙΧΑΝΝΗ Δπηβιέπνληεο θαζεγεηέο : Σζέηζνο Κσλζηαληίλνο

Διαβάστε περισσότερα

Δηζαγσγή ζηα logistics θαη δπλαηφηεηεο εθαξκνγήο ηνπο ζηα Διιεληθά λνζνθνκεία. 1. Δηζαγσγή

Δηζαγσγή ζηα logistics θαη δπλαηφηεηεο εθαξκνγήο ηνπο ζηα Διιεληθά λνζνθνκεία. 1. Δηζαγσγή 1. Δηζαγσγή Ζ παξνχζα εξγαζία πξαγκαηεχεηαη ην ζέκα «εηζαγσγή ζηα logistics θαη δπλαηφηεηεο εθαξκνγήο ηνπο ζηα ειιεληθά λνζνθνκεία». Σθνπφο ηεο εξγαζίαο είλαη ε δηεξεχλεζε ηνπ εάλ θαη θαηά πφζνλ είλαη

Διαβάστε περισσότερα

ΓΗΑΣΜΖΜΑΣΗΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΔΣΑΠΣΤΥΗΑΚΩΝ ΠΟΤΓΩΝ ΣΖ ΓΗΟΗΚΖΖ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΩΝ. Γηπισκαηηθή Δξγαζία

ΓΗΑΣΜΖΜΑΣΗΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΔΣΑΠΣΤΥΗΑΚΩΝ ΠΟΤΓΩΝ ΣΖ ΓΗΟΗΚΖΖ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΩΝ. Γηπισκαηηθή Δξγαζία ΓΗΑΣΜΖΜΑΣΗΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΔΣΑΠΣΤΥΗΑΚΩΝ ΠΟΤΓΩΝ ΣΖ ΓΗΟΗΚΖΖ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΩΝ Γηπισκαηηθή Δξγαζία ΥΡΖΖ ΠΛΖΡΟΦΟΡΗΑΚΧΝ ΤΣΖΜΑΣΧΝ ΣΖΡΗΞΖ ΑΠΟΦΑΔΧΝ ΚΑΗ ΔΠΗΥΔΗΡΖΗΑΚΖ ΔΤΦΤΨΑ ΣΟΝ ΣΡΑΠΔΕΗΚΟ ΚΛΑΓΟ ΜΑΣΟΡΟΠΟΤΛΟΤ ΔΤΓΔΝΗΑ Τπνβιήζεθε

Διαβάστε περισσότερα

f '(x)g(x)h(x) g'(x)f (x)h(x) h'(x) f (x)g(x)

f '(x)g(x)h(x) g'(x)f (x)h(x) h'(x) f (x)g(x) ΓΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ 54 Υλη: Παράγωγοι Γ Λσκείοσ Ον/μο:.. 6--4 Θεη-Τετν. ΘΔΜΑ Α.. Αλ f, g, h ηξεηο παξαγωγίζηκεο ζπλαξηήζεηο ζην λα απνδείμεηε όηη : f () g() h() ' f '()g()h() g'()f ()h() h'() f ()g()

Διαβάστε περισσότερα

Η Νοζηλεςηική Γιεπγαζία ζε Αζθενείρ με Κ.Ν.Μ.

Η Νοζηλεςηική Γιεπγαζία ζε Αζθενείρ με Κ.Ν.Μ. Η Νοζηλεςηική Γιεπγαζία ζε Αζθενείρ με Κ.Ν.Μ. ΜΠΙΛΙΛΗ ΑΝΑΣΑΙΑ Νοσηλεύτρια Σ.Δ. ΜSc Προϊσταμένη τμήματος ΦΙΑπ Γ.Ν. ΚΑΣ ΜΟΥΙΓΗ ΘΔΜΙΣΟΚΛΗ Νοσηλεστής Σ.Δ. τμήματος ΦΙΑπ Γ.Ν. ΚΑΣ ΒΟΤΡΛΔΓΚΑ ΠΑΝΑΓΙΩΣΑ Νοσηλεύτρια

Διαβάστε περισσότερα