Στόχος τα κορεσµένα λίπη, η χοληστερίνη ή οι υδατάνθρακες; Αποκλίνουσες συστάσεις και αποτελέσµατα µελετών

Transcript

1 Στόχος τα κορεσµένα λίπη, η χοληστερίνη ή οι υδατάνθρακες; Αποκλίνουσες συστάσεις και αποτελέσµατα µελετών Δρ. Σταμάτης Ευσταθίου MD, MSc, PhD Επιμελητής Α Κέντρο Πρόληψης Καρδιαγγειακών Νόσων «Υγείας Μέλαθρον»

2 Previously, the Dietary Guidelines for Americans recommended that cholesterol intake be limited to no more than 300 mg/day. The 2015 DGAC will not bring forward this recommendation because available evidence shows no appreciable relationship between consumption of dietary cholesterol and serum cholesterol, consistent with the conclusions of the AHA/ACC report. Cholesterol is NOT a nutrient of concern for overconsumption

3 U.S. Department of Agriculture; Department of Health and Human Services, First Edition:

4 Dietary fat is the nutritional equivalent of cigarette smoking Mark Hegsted, Professor of Clinical Nutrition, Harvard School of Public Health ( )

5 ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ 1. Η μεγάλη κατανάλωση λίπους αυξάνει τη χοληστερόλη του ορού; 2. H μεγάλη κατανάλωση λίπους αυξάνει τον καρδιαγγειακό κίνδυνο; 3. H διατροφή μικρής περιεκτικότητας σε λιπαρά μειώνει τον καρδιαγγειακό κίνδυνο; 4. H διατροφή μικρής περιεκτικότητας σε λιπαρά και μεγάλης περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες είναι μεταβολικά επιβλαβής; 5. Ποια δίαιτα είναι πιο αποτελεσματική για την ελάττωση του βάρους και την αντιμετώπιση των παραγόντων καρδιαγγειακού κινδύνου;

6 ΛΙΠH ΔΙΑΙΤΑΣ & ΧΟΛΗΣΤΕΡΟΛΗ

7 ΛΙΠH ΔΙΑΙΤΑΣ & ΧΟΛΗΣΤΕΡΟΛΗ ΟΡΟΥ Τα κορεσμένα λίπη αυξάνουν τη χοληστερόλη του ορού, ενώ τα ακόρεστα τη μειώνουν Saturated fatty acids raise serum cholesterol concentrations about twice as much as polyunsaturated fatty acids lower them. Hegsted D. et al. Am J Clin Nutr 1965;17:281, Grundy S. et al. J Lip Res 1990;31:1149

8 ΛΙΠH ΔΙΑΙΤΑΣ & ΧΟΛΗΣΤΕΡΟΛΗ ΟΡΟΥ Τα κορεσμένα λίπη αυξάνουν τη χοληστερόλη του ορού, αλλά λιγότερο από όσο γενικά πιστεύεται Μετα-ανάλυση 27 μελετών (Ν = 682) Dietary saturated fatty acids are the dietary factor with the strongest impact on LDL-C levels ( mg/dl of LDL-C increase for every additional 1% energy coming from saturated fat) An increase in hepatic cholesterol content, secondary to excess dietary cholesterol, suppresses synthesis of LDL receptors. This retards uptake of both LDL and VLDL remnants. Mensink R et al. Arteriosclerosis and Thrombosis 1992;12:911

9 ΛΙΠH ΔΙΑΙΤΑΣ & ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΝΟΣΟΣ

10 Τα κορεσμένα λίπη της τροφής αποφράσσουν τις αρτηρίες Τα κορεσμένα λίπη προκαλούν στεφανιαία νόσο Τα κορεσμένα λίπη δεν προκαλούν στεφανιαία νόσο: ΤΡΩΤΕ ΒΟΥΤΥΡΟ

11 How not to lose in any debate? If you can t convince them, confuse them Henry Alfred Kissinger, American diplomat and political scientist (1923)

12 ΛΙΠH ΔΙΑΙΤΑΣ & ΑΘΗΡΟΣΚΛΗΡΩΣΗ The Twenty-Two Countries Full Data Ισχυρότερη η συσχέτιση του ζωικού λίπους και της ζωικής πρωτεΐνης Yerushalmy J, Hilleboe HE. A methodologic note. NY State J Med 1957;57:2343

13 ΛΙΠH ΔΙΑΙΤΑΣ & ΑΘΗΡΟΣΚΛΗΡΩΣΗ Volk M. Altern Med Rev 2007;12:228

14 ΛΙΠH ΔΙΑΙΤΑΣ & ΑΘΗΡΟΣΚΛΗΡΩΣΗ The European Paradox Αντίστροφη συσχέτιση κορεσμένου λίπους και στεφανιαίας νόσου Pearson correlation -0.58; P<0 01 Allender S. et al. European CVD Statistics

15 ΧΟΛΗΣΤΕΡΟΛΗ ΟΡΟΥ & ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΗ ΝΟΣΟΣ N = 5.209, Castelli W. Am J Cardiol 1998;82:60T

16 ΛΙΠH ΔΙΑΙΤΑΣ & ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΗ ΝΟΣΟΣ H LF/HC δίαιτα δεν ελαττώνει τα ΚΑ επεισόδια Μετα-ανάλυση (21 prospective epidemiologic studies, N = ) Correlation is NOT Causation Siri-tarino P. et al. Am J Clin Nutr 2010;91:535

17 ΛΙΠH ΔΙΑΙΤΑΣ & ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΗ ΝΟΣΟΣ H LF/HC δίαιτα δεν ελαττώνει ΚΑ επεισόδια/καρκίνους Women s Health Initiative (RCT , N = PM women) Breast Cancer Colorectal Cancer Prentice R. JAMA 2006;295:629, Beresford S. JAMA 2006;295:643, Howard B. JAMA 2006;295:655

18 ΛΙΠH ΔΙΑΙΤΑΣ & ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΗ ΝΟΣΟΣ H αντικατάσταση SFA με PUFA (ω-3) μειώνει τα ΚΑ επεισόδια Μετα-ανάλυση (48 RCTs, N = ) Cardiovascular Events Hooper L. et al. Cochrane Database Syst Rev 2011;

19 ΛΙΠH ΔΙΑΙΤΑΣ & ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΗ ΝΟΣΟΣ Τα PUFA ω-6 μειώνουν ΚΑ επεισόδια/θνητότητα? Μετα-ανάλυση (13 observational studies, N = ) A 5% of energy increment in LA intake replacing energy from saturated fat intake was associated with a 9% lower risk of CHD events (RR, 0.91; 95% confidence intervals, ) and a 13% lower risk of CHD deaths (RR, 0.87; 95% confidence intervals, ). Farvid M. et al. Circulation 2014 PMID:

20 ΛΙΠH ΔΙΑΙΤΑΣ & ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΗ ΝΟΣΟΣ Τα PUFA ω-6 αυξάνουν ΚΑ/συνολική θνητότητα? Δευτερογενής πρόληψη (Sydney Diet Heart Study, N = 458, ) Br J Nutr. 2010;104:1586, Ramsden C et al. BMJ Feb 4;346:e8707.

21 ΛΙΠH ΔΙΑΙΤΑΣ & ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΗ ΝΟΣΟΣ Τα PUFA ω-6 αυξάνουν ΚΑ/συνολική θνητότητα? Μετα-ανάλυση (10 studies, N = ) Ramsden C et al. BMJ Feb 4;346:e8707.

22 ΛΙΠH ΔΙΑΙΤΑΣ & ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΗ ΝΟΣΟΣ Οι υδατάνθρακες αυξάνουν τα ΚΑ επεισόδια Μετα-ανάλυση (11 prospective cohorts, N = , 12 y follow-up ) Mozaffarian D. et al. PLoS Med 2010;7:e , Jakobsen M. et al. Am J Clin Nutr 2009;89:1425

23 ΛΙΠH ΔΙΑΙΤΑΣ & ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΗ ΝΟΣΟΣ Τα trans λιπαρά αυξάνουν τα ΚΑ επεισόδια Μετα-ανάλυση (32 observational studies N = , 27 RCTs N = ) Chowdhury R. et al. Ann Intern Med 2014;160:398

24 ΛΙΠH ΔΙΑΙΤΑΣ & ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΗ ΝΟΣΟΣ Οι υδατάνθρακες και τα ω-6 αυξάνουν τα ΚΑ επεισόδια Παθοφυσιολογικοί μηχανισμοί DiNicolantonio D. et al. Open Heart 2014;1:e

25 ΔΙΑΙΤΑ, ΑΠΩΛΕΙΑ ΒΑΡΟΥΣ & ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ

26 LOW FAT & HIGH CARBO DIET Η αντικατάσταση του λίπους από υδατάνθακες αυξάνει τον επιπολασμό παχυσαρκίας & διαβήτη National Health Interview Surveys Gross L. et al. Am J Clin Nutr. 2004;79:774

27 This is the great tragedy of Science: the slaying of a beautiful hypothesis by an ugly fact Thomas Huxley "Biogenesis and abiogenesis" (1870); published in Collected Essays, Vol. 8, p. 229.

28 LOW CARBO VS. LOW FAT DIET Η ιστορικά πρώτη head-to-head κλινική μελέτη Τhe calorie is not a calorie theory The authors compared groups consuming diets of 90% fat, 90% protein, and 90% carbohydrate and showed that the greatest weight loss was in the fat consuming group. The authors concluded that the composition of the diet appeared to outweigh in importance the intake of calories. Kekwick A, Pawan GL. Lancet 1956;271:155

29 LOW CARBO VS. LOW FAT DIET Η LF είναι πιο αποτελεσματική στην ελάττωση LDL & TC Μετα-ανάλυση 5 μελετών (Ν = 447) LDL-C Total Cholesterol Nordmann A. et al. Arch Intern Med 2006;166:285

30 LOW CARBO VS. LOW FAT DIET Η LC είναι πιο αποτελεσματική στην απώλεια βάρους Μελέτη Α to Z (Ν = 311, 12 μήνες) Gardner C. et al. JAMA. 2007;297:969

31 LOW CARBO VS. LOW FAT DIET Η LC είναι πιο αποτελεσματική στην ελάττωση βάρους & RF Μελέτη National Institutes of Health (Ν = 148, 12 μήνες) LC dotted line, LF solid line Bazzano L. et al. Ann Intern Med 2014; 161: 309

32 LOW CARBO VS. LOW FAT DIET Η LC βελτιώνει τις μεταβολικές παραμέτρους Volek J. et al. Prog Lipid Res 2008;47:307

33 LOW CARBO VS. LOW FAT DIET VS. MEDΙΤ Η δίαιτα LC είναι πιο αποτελεσματική από την LF Μελέτη DIRECT (Ν = 322, 24 μήνες) Shai I et al. N Engl J Med 2008;359:229

34 MEDΙΤ VS. LOW FAT DIET Η MED ελαττώνει τα ΚΑ επεισόδια: πρωτογενής πρόληψη Μελέτη PREDIMED (RCT, N = 7447, 5 έτη, Ισπανία) Estruch R. et al. N Engl J Med 2013;368:1279

35 MEDΙΤ VS. LOW FAT DIET Η MED ελαττώνει τα ΚΑ επεισόδια: δευτερογενής πρόληψη Μελέτη LYON DIET HEART STUDY (RCT, N = 423, 4 έτη, Γαλλία) RR 0.53 ( ), p < 0.05 de Lorgeril M. et al. Circulation. 1999;99:779

36 The problem in science as well as in real life is that the intelligent people are full of doubts, while the stupid ones are full of confidence.. Bertrand Russell, British philosopher & mathematician, Marriage and Morals ( )

37 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η αντικατάσταση των κορεσμένων λιπών με υδατάνθρακες, ω-6 πολυακόρεστα ή trans λιπαρά μπορεί να είναι επιβλαβής όσον αφορά την καρδιαγγειακή έκβαση. Η δίαιτα χαμηλών λιπαρών υπολείπεται της δίαιτας χαμηλών υδατανθράκων, τόσο στην απώλεια βάρους όσο και στην αντιμετώπιση των άλλων παραγόντων καρδιαγγειακού κινδύνου. Η Μεσογειακή δίαιτα, πλούσια σε μονοακόρεστα και ω-3 πολυακόρεστα, παρέχει μεγαλύτερη καρδιαγγειακή προστασία σε σύγκριση με τη δίαιτα χαμηλών λιπαρών.

38