ΕΚΘΕΣΗ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ 2013 ΕΘΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ Α.Ε.

Transcript

1 ΕΚΘΕΣΗ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ 2013 ΕΘΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ Α.Ε. Ιανουάριος /42

2 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ 1. ΕΠΙΤΕΛΙΚΗ ΣΥΝΟΨΗ ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΜΝΗΜΟΝΙΟ ΚΑΙ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΚΑΙ TASK FORCE GREECE ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Η ΣΥΝΤΑΞΗ ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ (ΚΤΗΜΑΤΟΓΡΑΦΗΣΗ) ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΔΑΣΙΚΟΙ ΧΑΡΤΕΣ Η ΕΤΑΙΡΙΑ ΝΟΜΙΚΗ ΜΟΡΦΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ ΕΚΧΑ ΑΕ ΣΥΝΤΑΞΗ ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΔΑΣΙΚΟΙ ΧΑΡΤΕΣ ΔΙΑΘΕΣΗ ΓΕΩΧΩΡΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ & ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΑ ΚΑΙ ΒΡΑΒΕΥΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΚΧΑ ΑΕ ΠΡΟΟΔΟΣ ΕΡΓΟΥ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΟΔΟ ΤΟΥ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΠΡΟΟΔΟΣ ΚΤΗΜΑΤΟΓΡΑΦΗΣΗΣ ΠΡΟΟΔΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΠΡΟΟΔΟΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ ΔΑΣΙΚΩΝ ΧΑΡΤΩΝ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΘΕΣΜΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΤΟΥ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΚΤΗΜΑΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΔΑΣΙΚΟΙ ΧΑΡΤΕΣ ΔΙΑΘΕΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΕΡΓΑ ΕΣΠΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΥΠΟΔΟΜΗΣ ΧΩΡΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΔΑΣΩΝ ΚΑΙ ΔΑΣΙΚΩΝ ΕΚΤΑΣΕΩΝ(MIS: ) ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΘΕΣΗΣ ΕΘΝΙΚΩΝ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΟΡΘΟΕΙΚΟΝΩΝ ΚΑΙ ΑΕΡΟΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ (MIS: ) ΕΡΓΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΝΕΩΝ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ (MIS: ) ΕΡΓΟ ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΑΡΧΕΙΟΥ ΑΕΡΟΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ Ε.Κ.Χ.Α. Α.Ε ΑΝΑΛΥΣΗ SWOT (Strengths, Weaknesses, Opportunities, Threats - ισχυρά σημεία, αδυναμίες, ευκαιρίες, απειλές) ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ /42

3 ΠAΡΑΡΤΗΜΑΤΑ Πρόοδος κτηματογραφήσεων κατά το Πρόοδος έργου Δασικών Χαρτών εντός του Κατάλογος φορέων χορήγησης γεωχωρικών δεδομένων από την ΕΚΧΑ Α.Ε. (2013) Ενδεικτικός κατάλογος χρηστών του συστήματος HEPOS για το /42

4 1. ΕΠΙΤΕΛΙΚΗ ΣΥΝΟΨΗ Το Εθνικό Κτηματολόγιο αποτελεί μια από τις σημαντικότερες αναπτυξιακές υποδομές που αναπτύσσονται στη χώρα, η οποία πρόκειται να μεταρρυθμίσει σημαντικό τμήμα της Δημόσιας Διοίκησης σε θέματα ακίνητης περιουσίας και να συμβάλει καθοριστικά στην ανάπτυξη και στις ξένες επενδύσεις. Η Εθνικό Κτηματολόγιο και Χαρτογράφηση ΑΕ (Ε.Κ.ΧΑ. Α.Ε.) έχει την αρμοδιότητα σύνταξης του Εθνικού Κτηματολογίου, υποστήριξης της λειτουργίας του καθώς και της κατάρτισης των Δασικών Χαρτών. Με την οικονομική συγκυρία των τελευταίων χρόνων, το Εθνικό Κτηματολόγιο αποτελεί κύρια προτεραιότητα για την Ελληνική Πολιτεία, γεγονός που τονίζεται ακόμα περισσότερο και στις σχετικές διατυπώσεις που συμπεριελήφθησαν στη 4η Επικαιροποίηση του Προγράμματος Οικονομικής Στήριξης, όπου ρητά αναφέρεται στο τμήμα «Διαρθρωτικές αλλαγές για ενίσχυση της ανάπτυξης», ότι «η Κυβέρνηση παρέχει επαρκείς πόρους για την επιτάχυνση της ολοκλήρωσης του κτηματολογίου....» έως το Το έργο ξεκίνησε στα μέσα της δεκαετίας του 1990 με μία σειρά πιλοτικών προγραμμάτων που έφεραν στο προσκήνιο όλα τα προβλήματα και τις ιδιαιτερότητες που ανακύπτουν κατά τη σύνταξη του κτηματολογίου στη χώρα και στην μετέπειτα λειτουργία του. Από το 2004 και μετά η ΕΚΧΑ ΑΕ υιοθέτησε μια νέα διαχειριστική προσέγγιση στο έργο. Με την συγχρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στα πλαίσια του Γ ΚΠΣ η εταιρία υλοποίησε με απόλυτη επιτυχία έργα υποδομής που έθεσαν στέρεες βάσεις για την υλοποίηση του θεσμού, αξιοποιώντας σύγχρονες τεχνολογίες σε όλες τις φάσεις του έργου και επιτυγχάνοντας σημαντικές οικονομίες κλίμακας στο εθνικό αυτό έργο υποδομής. Επιπλέον, σημαντικές κατακτήσεις για την εταιρεία αποτελούν η έλλειψη καθυστερήσεων πλέον στα συμβατικά χρονοδιαγράμματα κατά την υλοποίηση του έργου και η εντυπωσιακή βελτίωση των ποιοτικών δεικτών των παραδοτέων του έργου. Όσον αφορά στους δασικούς χάρτες, η Κτηματολόγιο Α.Ε. είναι ο μοναδικός φορέας που έχει καταρτίσει δασικούς χάρτες μέχρι σήμερα, έχει αναπτύξει διαδικτυακές εφαρμογές για την ανάρτηση και την υποβολή αντιρρήσεων και γενικά συμβάλλει ουσιαστικά, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων που της έχουν δοθεί, στην επιτάχυνση των προβλεπόμενων διαδικασιών. Επιπλέον, η ΕΚΧΑ ΑΕ με τις υποδομές που έχει αναπτύξει, αποτελεί έναν από τους κύριους φορείς του δημοσίου που υποστηρίζει με τεχνογνωσία, υψηλής ποιότητας χωρικά δεδομένα και σύγχρονες διαδικτυακές υπηρεσίες για το σύνολο της Δημόσιας Διοίκησης. Σήμερα, περισσότεροι από 500 φορείς του Δημοσίου χρησιμοποιούν πλέον στην καθημερινή τους λειτουργία τα δεδομένα και τις διαδικτυακές εφαρμογές της εταιρείας. Το προσωπικό της εταιρίας, στην πλειοψηφία του εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό, διαθέτει αποδεδειγμένα υψηλή τεχνογνωσία και έχει την απαραίτητη εμπειρία και υποδομή για να σχεδιάσει και να διαχειριστεί το σύνολο των ενεργειών που απαιτούνται ως την ολοκλήρωση της κτηματολογίου της χώρας. 4/42

5 Σε κάθε περίπτωση όμως, η υποχρέωση ολοκλήρωσης του έργου μέχρι το 2020 επιβάλλει την εξαιρετική επιτάχυνση του έργου. Ο στόχος αυτός προβλέπει ουσιαστικά την ολοκλήρωση ποσοστού σε έκταση μεγαλύτερου του 60% του έργου στα επόμενα 7 έτη, ενώ στα προηγούμενα 15 έτη είχε ολοκληρωθεί ποσοστό μικρότερο του 20%. Η εταιρία έχει τη θέληση και τις ικανότητες να πετύχει τον παραπάνω φιλόδοξο στόχο, και μπορεί έμπρακτα να δεσμευτεί για το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του φιλόδοξου αυτού έργου, με δύο βασικές προϋποθέσεις, που θα πρέπει απαραίτητα να εξασφαλιστούν στο επόμενο εξάμηνο. Ειδικότερα απαιτείται: Διασφάλιση της χρηματοδότησης του έργου Εξασφάλιση των απαραίτητων ανθρώπινων πόρων που απαιτούνται για να μπορέσει η εταιρεία να υλοποιήσει τα νέα έργα Κτηματογράφησης, πρόβλημα το οποίο θα μπορούσε να επιλυθεί μέσω της αποκατάστασης της διοικητικής και οικονομικής αυτοτέλειας της εταιρίας, στο πλαίσιο ενός συμφωνημένου και αποδεκτού διαχειριστικού κόστους για το έργο. Για τα παραπάνω, η εταιρία έχει ήδη υποβάλλει σχετικές εισηγήσεις προς την Ελληνική Πολιτεία και η προώθησή τους θα αποτελέσει τη βάση για την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί. 5/42

6 2. ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 2.1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το Εθνικό Κτηματολόγιο είναι ένα ενιαίο και διαρκώς ενημερωμένο σύστημα πληροφοριών που καταγράφει τις νομικές, τεχνικές και άλλες πρόσθετες πληροφορίες για τα ακίνητα και τα δικαιώματα πάνω σ αυτά, με την ευθύνη και την εγγύηση του Δημοσίου. Η σύνταξη του αποσκοπεί στη δημιουργία ενός σύγχρονου, πλήρως αυτοματοποιημένου αρχείου ακίνητης ιδιοκτησίας, όλα τα στοιχεία του οποίου έχουν αποδεικτικό χαρακτήρα, εξασφαλίζοντας τη μεγαλύτερη δυνατή δημοσιότητα και ασφάλεια των συναλλαγών. Η διαδικασία αυτή καλείται κτηματογράφηση. Πρόκειται για ένα σύστημα σημαντικά πιο σύγχρονο και ολοκληρωμένο σε σύγκριση με το υφιστάμενο σύστημα των Υποθηκών και Μεταγραφών που υποστηρίζουν τα Υποθηκοφυλακεία, καθώς: α) τηρεί και εγγυάται τα εμπράγματα δικαιώματα επί ακινήτων, β) διαθέτει συστηματική πληροφορία για την γεωγραφική θέση και περιγραφή των ακινήτων, γ) αποκαλύπτει και καταγράφει τη Δημόσια ακίνητη περιουσία καθώς και τα δικαιώματα από χρησικτησία και δ) μπορεί να υποστηρίξει αποφασιστικά τη χάραξη και την εφαρμογή πολιτικής γης σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, συμβάλλοντας έτσι αποφασιστικά στην ανάπτυξη της χώρας. 2.2 ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Το θεσμικό πλαίσιο για τη σύνταξη και τήρηση του Εθνικού Κτηματολογίου περιλαμβάνει δύο βασικά νομοθετήματα, ένα για τη διαδικασία της κτηματογράφησης (Ν2308/95) και ένα για την τήρηση και λειτουργία του Κτηματολογίου (Ν2664/98). Οι παραπάνω νόμοι τροποποιήθηκαν διαδοχικά με τους νόμους 2508/1997, 3208/2003, 3127/2003, 3212/ /2006, 3983/2011 και πρόσφατα με τον νόμο 4164/2013. Με τις τροποποιήσεις αυτές επιχειρήθηκε σταδιακά η προσαρμογή της νομοθεσίας για το Εθνικό Κτηματολόγιο στις απαιτήσεις της πράξης, όπως αυτές αναδείχθηκαν από την εμπειρία της εφαρμογής του θεσμού. 2.3 ΜΝΗΜΟΝΙΟ ΚΑΙ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Η ολοκλήρωση του Κτηματολογίου στη χώρα, αποτελεί έναν από τους κύριους άξονες της θεσμικής μεταρρύθμισης της χώρας που αποσκοπεί στη βελτίωση της λειτουργίας του Κράτους, στη δημιουργία ενός ασφαλούς περιβάλλοντος για την προσέλκυση επενδύσεων, στη θεσμοθέτηση ορθολογικής και κοινωνικά δίκαιης φορολόγησης της ακίνητης περιουσίας, στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και στην χάραξη αναπτυξιακής πολιτικής. Από τα τέλη του 2010, υπάρχει αναφορά στο Μνημόνιο Συνεννόησης για την ανάγκη επιτάχυνσης της σύνταξης του Κτηματολογίου. Ο κεντρικός στόχος που έχει τεθεί αφορά στην ολοκλήρωση της κτηματογράφησης και την πλήρη λειτουργία του κτηματολογίου για το σύνολο της χώρας έως το Οι επιμέρους στόχοι αναπροσαρμόζονται ανά εξάμηνο θέτοντας ενδιάμεσα ορόσημα παρακολούθησης του έργου. Στην αναθεώρηση του Ιουλίου 6/42

7 του 2013, επεκτείνεται περαιτέρω ο ρόλος του κτηματολογίου καθότι προστίθενται προβλέψεις έτσι ώστε: όλες οι χαρτογραφικές δραστηριότητες και διοικητικές πράξεις της Δημόσιας Διοίκησης να είναι συμβατές με τα στοιχεία και τους χάρτες του Κτηματολογίου, όλα τα στοιχεία που αφορούν σε θεσμικές γραμμές της Πολιτείας (όπως αρχαιολογικές εκτάσεις, προστατευόμενες περιοχές, θεσμοθετημένες ζώνες βιομηχανικής ανάπτυξης κλπ) να αποστέλλονται υποχρεωτικά στο Κτηματολόγιο, έτσι ώστε απεικονίζονται επί των κτηματολογικών διαγραμμάτων, για να μπορεί ο πολίτης να βρίσκει σε ένα σημείο (το Κτηματολόγιο) το σύνολο των αποφάσεων της Διοίκησης που επηρεάζουν ένα ακίνητο να τηρούνται στο Κτηματολόγιο όλα τα κτίρια της χώρας, να καταχωρούνται πλέον στο κτηματολόγιο και να τηρούνται από αυτό οι αξίες των εμπράγματων συναλλαγών και οι αντικειμενικές αξίες των ακινήτων 2.4 ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΚΑΙ TASK FORCE GREECE Στο πλαίσιο της τεχνικής βοήθειας που παρέχει η Task Force Greece στην Ελληνική Κυβέρνηση, δημιουργήθηκε μια ομάδα εμπειρογνωμόνων συντονιζόμενη από το Ολλανδικό Κτηματολόγιο, στην οποία συμμετέχουν και εκπρόσωποι των αντίστοιχων φορέων από τη Γερμανία, την Αυστρία και την Ισπανία. Η ομάδα αυτή ξεκίνησε μία σειρά ενημερωτικών και διαγνωστικών επισκέψεων το 2013, ενώ από το Δεκέμβριο του 2013 επισημοποιήθηκε η συνεργασία μέσω μιας σύμβασης που σύναψε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με το Ολλανδικό Κτηματολόγιο. Η διάρκεια της εν λόγω σύμβασης είναι 8 μήνες και στο πλαίσιο αυτής, η ομάδα των εμπειρογνωμόνων έχει αναλάβει να υποστηρίξει την Ε.Κ.ΧΑ. Α.Ε. και την Ελληνική Πολιτεία κυρίως στις ακόλουθες ενότητες: Βελτίωση του θεσμικού περιβάλλοντος διαχείρισης γης (institutional building) Βελτίωση του σχεδιασμού της οριστικής δομής λειτουργίας του Κτηματολογίου στη χώρα Βελτίωση της διαχειριστικής ικανότητας και της οργάνωσης της ΕΚΧΑ Α.Ε.: o με την ίδρυση Γραφείου Διοίκησης Έργων (Project Management Office) o με την ενδυνάμωση της δυναμικότητας και αποτελεσματικότητας της εταιρείας (capacity building) 2.5 ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Στη συνέχεια παρατίθενται κάποια βασικά στοιχεία που αφορούν στο Κτηματολόγιο τόσο στη σύνταξη όσο και στη λειτουργία, αλλά και στους δασικούς χάρτες που αποτελούν το βασικό εργαλείο για την αποκάλυψη μεγάλου μέρους της Δημόσιας περιουσίας Η ΣΥΝΤΑΞΗ ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ (ΚΤΗΜΑΤΟΓΡΑΦΗΣΗ) Η σύνταξη του κτηματολογίου ("κτηματογράφηση") μιας περιοχής ορίζεται ως η διαδικασία καταγραφής των εμπράγματων ή άλλων εγγραπτέων δικαιωμάτων 1 που έχουν 1 Εµπράγµατο δικαίωµα: Η άµεση και εναντίον όλων εξουσία που έχει ένα πρόσωπο, φυσικό ή νοµικό, σε 7/42

8 τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα σε ακίνητα της εν λόγω περιοχής, η σύνδεση των δικαιωμάτων αυτών με συγκεκριμένα ακίνητα, και ο προσδιορισμός και η οριοθέτηση των ακινήτων αυτών επί των κτηματολογικών διαγραμμάτων. Η διαδικασία κτηματογράφησης ξεκινά με την κήρυξη μιας περιοχής (OTA) υπό κτηματογράφηση (ήδη έχει κηρυχθεί ολόκληρη η επικράτεια) και ολοκληρώνεται με την έναρξη λειτουργίας του Κτηματολογικού Γραφείου στη συγκεκριμένη περιοχή. Συνοπτικά, περιλαμβάνει τα ακόλουθα στάδια: -Προετοιμασία χαρτογραφικών υποβάθρων κατάλληλων για τον εντοπισμό και την ορθή οριοθέτηση των ακινήτων. -Υποβολή δηλώσεων ιδιοκτησίας από τους δικαιούχους στα Γραφεία Κτηματογράφησης και εντοπισμός των δηλούμενων ακινήτων επί των χαρτογραφικών υποβάθρων. -Σύνταξη προσωρινών κτηματολογικών πινάκων και διαγραμμάτων με βάση τα στοιχεία που έχουν συλλεχθεί κατά τη διαδικασία της υποβολής δηλώσεων και έχουν τύχει επεξεργασίας από νομικούς και τοπογράφους, αλλά και τα στοιχεία και πληροφορίες που συλλέχθηκαν από άλλες υπηρεσίες ή με οποιοδήποτε άλλο πρόσφορο τρόπο. -Ανάρτηση προσωρινών κτηματολογικών στοιχείων (πινάκων και διαγραμμάτων) στα Γραφεία Κτηματογράφησης και αποστολή αποσπασμάτων από τα στοιχεία αυτά στους δικαιούχους προς ενημέρωσή τους. -Υποβολή ενστάσεων ενώπιον ανεξάρτητων διοικητικών επιτροπών ή αιτήσεων διόρθωσης κτηματολογικής εγγραφής κατά περίπτωση από οποιονδήποτε έχει έννομο συμφέρον. -Αναμόρφωση των κτηματολογικών στοιχείων μετά την εξέταση των ενστάσεων και των αιτήσεων διόρθωσης και σύνταξη των τελικών κτηματολογικών πινάκων και διαγραμμάτων. Οι εγγραφές που εμφανίζονται στους τελικούς κτηματολογικούς πίνακες ονομάζονται Αρχικές Εγγραφές, καθώς αποτελούν την πρώτη (αρχική) εγγραφή στο κτηματολόγιο. -Έναρξη λειτουργίας Κτηματολογικού Γραφείου στη συγκεκριμένη περιοχή σε αντικατάσταση του παλαιού Υποθηκοφυλακείου. Για την ολοκλήρωση της παραπάνω διαδικασίας απαιτούνται περίπου 3,5-4 έτη. Η σύνταξη του Κτηματολογίου υλοποιείται από ιδιωτικά μελετητικά σχήματα τα οποία υλοποιούν το έργο υπό την επίβλεψη και την καθοδήγηση της εταιρίας ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ Μετά την ολοκλήρωση της Κτηματογράφησης ξεκινά η λειτουργία των κατά τόπους αρμόδιων Κτηματολογικών Γραφείων με ταυτόχρονη κατάργηση των αντίστοιχων Υποθηκοφυλακείων για τις εν λόγω περιοχές. Η νομοθεσία προβλέπει ότι η τήρηση του κτηματολογίου θα γίνεται από τα κατά τόπους αρμόδια (οριστικά) Κτηματολογικά Γραφεία, τα οποία αποτελούν υπηρεσίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής. Έως σήμερα δεν έχουν πράγµα (πχ. κυριότητα, πραγµατική δουλεία, περιορισµένη προσωπική δουλεία, επικαρπία πράγµατος, οίκηση) ή σε ξένο δικαίωµα. Εγγραπτέο δικαίωµα: Τα δικαιώµατα εκείνα για τα οποία υπάρχει υποχρέωση υποβολής δήλωσης στο στάδιο της κτηµατογράφησης, ήτοι τα εµπράγµατα δικαιώµατα (κυριότητα, δουλείες, υποθήκες, µεταλλειοκτησίες κλπ) και άλλα ενοχικά δικαιώµατα, βάρη, κ.κ. τα οποία αναλυτικά αναφέρονται στη σχετική νοµοθεσία. 8/42

9 ιδρυθεί Κτηματολογικά Γραφεία και λειτουργούν τα κατά τόπους αρμόδια Υποθηκοφυλακεία ως μεταβατικά Κτηματολογικά Γραφεία στους χώρους και με το καθεστώς λειτουργίας των Υποθηκοφυλακείων ως υπηρεσίες του Υπουργείου Δικαιοσύνης. Οι μεταβολές (μεταβιβάσεις, αποδοχές κληρονομιάς, διορθώσεις, εγγραφές νέων βαρών κλπ) που συντελούνται επί των καταγεγραμμένων στο κτηματολόγιο δικαιωμάτων καταχωρούνται αποκλειστικά πλέον σε ένα ενιαίο, πλήρως μηχανογραφημένο σύστημα τήρησης της κτηματολογικής πληροφορίας (Σύστημα Πληροφορικής Εθνικού Κτηματολογίου - ΣΠΕΚ). Η τήρηση και ενημέρωση της νομικής πληροφορίας της κτηματολογικής βάσης υλοποιείται από τα κατά τόπους αρμόδια μεταβατικά κτηματολογικά γραφεία υπό την εποπτεία και υποστήριξη της ΕΚΧΑ ΑΕ, ενώ η τήρηση και η ενημέρωση των κτηματολογικών διαγραμμάτων υλοποιείται κεντρικά από τις υπηρεσίες της εταιρείας. Η υποστήριξη της λειτουργίας του Κτηματολογίου είναι μια συνεχής δράση της Εταιρείας και έρχεται να συντονίσει και να καλύψει τις ανάγκες των Περιφερειακών μονάδων, στηρίζοντας ενεργά την εύρυθμη λειτουργία του θεσμού. Σήμερα λειτουργούν 103 Μεταβατικά Κτηματολογικά Γραφεία για τους 349 ήδη κτηματογραφημένους ΟΤΑ της χώρας. Διευκρινιστικά αναφέρεται ότι τα Κτηματολογικά Γραφεία διακρίνονται σε έμμισθα και άμισθα. (σήμερα λειτουργούν ΚΓ σε 92 άμισθα Υποθηκοφυλακεία και 11 σε έμμισθα Υποθηκοφυλακεία) ΔΑΣΙΚΟΙ ΧΑΡΤΕΣ Η σύνταξη του Εθνικού Κτηματολογίου ανέδειξε επιπλέον και την αναγκαιότητα της οριοθέτησης των δασών και δασικών εκτάσεων μέσω της συστηματικής και πλήρους καταγραφής τους, η οποία θεσμοθετήθηκε για πρώτη φορά με το Ν. 2664/1998. Αναλυτικότερα μέσα από τη διαδικασία κατάρτισης δασικών χαρτών και εν συνεχεία κύρωσης αυτών, αποκαλύπτονται και προβάλλονται τα εμπράγματα δικαιώματα του Ελληνικού Δημοσίου, μαζικά και όχι αποσπασματικά όπως γινόταν στο παρελθόν, επί των δασών και δασικών εκτάσεων με όλα τα προφανή οφέλη προς την κατεύθυνση της προστασίας αυτών. Με το Ν.3889/2010 (ΦΕΚ 182Α ) «Χρηματοδότηση Περιβαλλοντικών Παρεμβάσεων, Πράσινο Ταμείο, Κύρωση Δασικών Χαρτών και άλλες διατάξεις», η εταιρία εμπλέκεται πιο ενεργά λαμβάνοντας περισσότερες αρμοδιότητες και έτσι είναι σε θέση να επιταχύνει το έργο, με την προϋπόθεση της αντίστοιχης ανταπόκρισης των υπολοίπων εμπλεκομένων δασικών υπηρεσιών. 3. Η ΕΤΑΙΡΙΑ 3.1 ΝΟΜΙΚΗ ΜΟΡΦΗ Η εταιρεία «ΕΘΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ Α.Ε.» είναι Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου και έχει σκοπό τη μελέτη, σύνταξη και λειτουργία του Εθνικού Κτηματολογίου. 9/42

10 Η εταιρεία (ως Κτηματολόγιο Α.Ε. ιδρύθηκε με την κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας, Οικονομικών και ΠΕ.ΧΩ.ΔΕ (Απόφαση 81706/6085/ /ΦΕΚ 872Β/ ), ενώ με τον Ν. 4164/2013, μετονομάστηκε σε Εθνικό Κτηματολόγιο και Χαρτογράφηση Α.Ε. καθώς περιήλθαν σε αυτή αρμοδιότητες και του Οργανισμού Κτηματολογίου και Χαρτογραφήσεων Ελλάδας (ΟΚΧΕ), ο οποίος καταργήθηκε. Η εταιρεία λειτουργεί σύμφωνα με τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας και διέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 5 του Ν. 2229/1994, του κωδικοποιημένου Νόμου 2190/1920, του Ν. 2308/1995 και του Ν.2664/1998, όπως ισχύουν σήμερα. Μοναδικός μέτοχος της εταιρείας είναι το Ελληνικό Δημόσιο και η εταιρία εποπτεύεται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής. Η λειτουργία της εταιρίας διέπεται και από τις διατάξεις του πρόσφατου Ν.3899/ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ Η εταιρεία απασχολεί 373 άτομα από τα οποία 266 απασχολούνται στα κεντρικά γραφεία της εταιρείας, 40 στο υποκατάστημα της εταιρείας στη Θεσσαλονίκη και 67 υποστηρίζουν τη λειτουργία των μεταβατικών κτηματολογικών γραφείων σε 10 έμμισθα υποθηκοφυλακεία. Σημειώνεται ότι στα 373 άτομα περιλαμβάνονται 5 με απόσπαση από το δημόσιο και 9 με σύμβαση ορισμένου χρόνου. Το προσωπικό της εταιρείας έχει υψηλή τεχνική και νομική εξειδίκευση και τεχνογνωσία και απαρτίζεται σε μεγάλο ποσοστό από Αγρονόμους Τοπογράφους Μηχανικούς, Δικηγόρους, Επιστήμονες Πληροφορικής, Δασολόγους, Οικονομολόγους και επιστήμονες άλλων ειδικοτήτων. Σημειώνεται ότι, το 74% των εργαζομένων κατέχουν Πτυχίο Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (για το 68% των εργαζομένων σε συναφείς με το έργο της εταιρίας ειδικότητες), εκ των οποίων το 46% κατέχουν Μεταπτυχιακό ή Διδακτορικό τίτλο. Ο μέσος όρος ηλικίας του προσωπικού είναι μόλις 41 ετών και το 50% των εργαζομένων είναι μεταξύ 35 και 45 ετών. 3.3 ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ Η εταιρεία μισθώνει χώρους για τη στέγαση των γραφείων της τόσο στην Αθήνα όσο και στη Θεσσαλονίκη. Επίσης μισθώνει χώρους για την στέγαση των Κτηματολογικών Γραφείων σε ΟΤΑ που υπάγονταν σε έμμισθα Υποθηκοφυλακεία καθώς και τα γραφεία κτηματογράφησης κατά την περίοδο εκπόνησης των αντιστοίχων έργων κτηματογράφησης. Ειδικότερα στην Αθήνα, η εταιρία μισθώνει χώρους γραφείων σε πέντε γειτονικά κτίρια επί της Λεωφόρου Μεσογείων στο Χολαργό και στο Χαλάνδρι. Η εταιρία, τόσο για την μείωση του πραγματικού και διαχειριστικού κόστους όσο και για την καλύτερη οργάνωση και επικοινωνία των Διευθύνσεων της, στοχεύει στην εγκατάσταση των κεντρικών της υπηρεσιών σε ενιαίο κτίριο. 10/42

11 3.4 ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ ΕΚΧΑ ΑΕ ΣΥΝΤΑΞΗ ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ Από την ίδρυση της και σύμφωνα με το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, η «ΕΚΧΑ Α.Ε.» έχει την ευθύνη για τη σύνταξη του Εθνικού Κτηματολογίου. Συγκεκριμένα: προγραμματίζει τα έργα κτηματογράφησης, εισηγείται για τις τεχνικές προδιαγραφές και τα τιμολόγια εργασιών, αναθέτει, επιβλέπει, ελέγχει και παραλαμβάνει τα έργα κτηματογράφησης, εισπράττει και αποδίδει τα τέλη που καταβάλλονται, υποστηρίζει πληροφοριακά το έργο της σύνταξης με διαδικτυακές εφαρμογές, σχεδιάζει και υλοποιεί υποστηρικτικά έργα που είτε απαιτούνται για τη διενέργεια των μελετών κτηματογράφησης, είτε βελτιώνουν τις συνθήκες υλοποίησης του έργου. Επιλέγει, μισθώνει όπου απαιτείται και διαχειρίζεται τους χώρους που χρησιμοποιούνται ως γραφεία κτηματογράφησης κατά την περίοδο εκπόνησης των αντίστοιχων έργων ανά περιοχή ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ Επίσης η Κτηματολόγιο Α.Ε. έχει την ευθύνη υποστήριξης της λειτουργίας του θεσμού. Μετά την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης, ξεκινά η λειτουργία του Κτηματολογικού Γραφείου (ΚΓ) στη συγκεκριμένη περιοχή σε αντικατάσταση του συστήματος των Υποθηκοφυλακείων. Συγκεκριμένα η ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΑΕ: Οργανώνει και υποστηρίζει την ίδρυση των μεταβατικών κτηματολογικών γραφείων Σχεδίασε, ανέπτυξε και μέχρι σήμερα συνεχώς παρέχει, συντηρεί και αναβαθμίζει το Σύστημα Πληροφορικής Εθνικού Κτηματολογίου μέσω του οποίου καταχωρίζονται όλες οι νέες δικαιοπραξίες στις περιοχές που λειτουργεί κτηματολόγιο. Υλοποιεί σε κεντρικό επίπεδο τις χωρικές μεταβολές 2 στα δεδομένα του λειτουργούντος Κτηματολογίου (ΚΥΑ ΠΕΧΩΔΕ - ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ 5469 ΦΕΚ τβ /314/ ) Παρέχει νομική και τεχνική υποστήριξη προς τα μεταβατικά κτηματολογικά γραφεία αλλά και προς τους συναλλασσόμενους με αυτά (επαγγελματίες, πολίτες, φορείς). Εκδίδει έντυπα, οδηγίες και εγκυκλίους για την ορθή λειτουργία του θεσμού και την ορθή τήρηση της κτηματολογικής βάσης Ειδικά στα έμμισθα ΚΓ η εταιρεία επιπλέον των προαναφερομένων, παρέχει τους χώρους στέγασης και την αναγκαία υλικοτεχνική υποδομή και μεριμνά για τη συντήρηση αυτής. (ΚΥΑ ΠΕΧΩΔΕ - ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ 30720/ ΦΕΚ τβ /1074/ ). Επίσης κατά τη μεταβατική αυτή φάση λειτουργίας η ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΑΕ καλύπτει 2 Χαρακτηριστικά παραδείγµατα µεταβολής των χωρικών δεδοµένων του Κτηµατολογίου αποτελούν η συνένωση και η κατάτµηση ενός οικοπέδου, οι πράξεις εφαρµογής (εντάξεις σε σχέδιο πόλης), οι αναδασµοί αγροτικών εκτάσεων.. 11/42

12 και τις τυχόν ανάγκες σε προσωπικό των έμμισθων Υποθηκοφυλακείων όπου απαιτείται συμπληρωματικά. (Ν.2664/98 αρ 23 παρ.4). Για το λόγο αυτό και ένα ποσοστό της τάξης του 18% του προσωπικού της εταιρείας εργάζεται σε αυτά Οργανώνει, επιβλέπει, ελέγχει και διαχειρίζεται τις διαδικασίες διόρθωσης των κτηματολογικών διαγραμμάτων σε συγκεκριμένες περιοχές που υπήρχαν εκτεταμένα προβλήματα στην απεικόνιση των γεωτεμαχίων. Επιπλέον στο πλαίσιο εκσυγχρονισμού της λειτουργίας τους και των παρεχόμενων από αυτά υπηρεσιών, η ΕΚΧΑ Α.Ε. έχει ξεκινήσει και υλοποιεί σταδιακά με ίδιους πόρους το έργο της σάρωσης και φύλαξης σε ψηφιακή μορφή, όλων των εισερχομένων εγγράφων στα έμμισθα μεταβατικά κτηματολογικά γραφεία από την έναρξη λειτουργίας τους. Σημειώνεται ότι η έναρξη λειτουργίας ενός Κτηματολογικού Γραφείου είναι μια διαδικασία που απαιτεί οργάνωση και συντονισμό και ειδικά για τα Γραφεία που λειτουργούν σε έμμισθα Υποθηκοφυλακεία, ουσιαστικά λαμβάνουν χώρα όλες οι ενέργειες για την λειτουργία ενός «υποκαταστήματος» 3 όπως η μίσθωση κατάλληλου χώρου γραφείων, η λειτουργική διαρρύθμιση του (εξοπλισμός γραφείου, πληροφορικής. συστημάτων ασφαλείας, πυρόσβεσης, σήμανση κλπ), η κάλυψη των λειτουργικών εξόδων, η παρακολούθηση του προσωπικού κλπ. Η υλοποίηση των παραπάνω γίνεται σε όλη την επικράτεια και η ανάγκη περιορισμού των εξόδων μετακινήσεων δημιουργεί επιπλέον δυσκολίες στην υλοποίηση ΔΑΣΙΚΟΙ ΧΑΡΤΕΣ Στις περιοχές που κηρύσσονται υπό κτηματογράφηση, η ΕΚΧΑ Α.Ε. αναλαμβάνει και το έργο της κατάρτισης των δασικών χαρτών. Συγκεκριμένα: Σχεδιάζει και προγραμματίζει τα έργα κατάρτισης δασικών χαρτών, Συντάσσει τεύχη διαγωνισμού Αναθέτει, επιβλέπει, ελέγχει και παραλαμβάνει τα έργα Αναλαμβάνει, (μετά το 2010) την ανάρτηση των δασικών χαρτών καθώς και διόρθωσης και συμπλήρωσης αυτών, εφόσον οι αρμόδιες δασικές υπηρεσίες δηλώνουν αδυναμία υλοποίησης της Υποστηρίζει τεχνικά (διάθεση διαδικτυακής εφαρμογής) τις αναρτήσεις δασικών χαρτών που εκπονούνται από τις δασικές υπηρεσίες Συντονίζει τις αρμόδιες δασικές υπηρεσίες για τον έλεγχο και θεώρηση των δασικών χαρτών ΔΙΑΘΕΣΗ ΓΕΩΧΩΡΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ & ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Ένας άλλος τομέας που δραστηριοποιείται έντονα η εταιρία είναι η ανάπτυξη σύγχρονων διαδικτυακών εφαρμογών τόσο για τη βελτίωση των όρων σύνταξης και λειτουργίας του κτηματολογίου, όσο και για τη πρόσβαση φορέων του Δημοσίου στις χαρτογραφικές 3 δεν γίνεται αναφορά στην έννοια του όρου όπως ισχύει κατά το Φορολογικό Κώδικα 12/42

13 βάσεις πληροφοριών του Κτηματολογίου. Στα πλαίσια αυτά δημιουργήθηκαν, με συγχρηματοδότηση από το 3ο ΚΠΣ: α) υπερσύγχρονο Κέντρο Δεδομένων με παράλληλο εφεδρικό κέντρο, τα οποία εξοπλίστηκαν με κατάλληλο εξοπλισμό (hardware και software) για να μπορούν να παρέχουν με ασφάλεια σύγχρονες διαδικτυακές υπηρεσίες και καθιστώντας την πληροφοριακή υποδομή της εταιρείας μια από τις ισχυρότερες της ελληνικής δημόσιας διοίκησης και β) σειρά διαδικτυακών εφαρμογών που τέθηκαν στις υπηρεσίες αναδόχων και πολιτών για να υποστηρίξουν τις διαδικασίες σύνταξης του Κτηματολογίου. Παράλληλα, η ΕΚΧΑ Α.Ε., έχει σχεδιάσει και αναπτύξει πλήθος διαδικτυακών υπηρεσιών που αποσκοπούν στην εξυπηρέτηση επαγγελματικών ομάδων (πχ συμβολαιογράφων, νομικών και μηχανικών) αλλά και πολιτών κατά τη λειτουργία του Κτηματολογίου. Σήμερα, η ΕΚΧΑ Α.Ε., μέσω των εφαρμογών της, παρέχει πρόσβαση σε περισσότερους από 500 φορείς του Δημοσίου σε μία ενιαία χαρτογραφική βάση αναφοράς υψηλής ακρίβειας που υλοποιήθηκε και συντηρείται από την εταιρεία, ενώ έχει διαθέσει μέχρι στιγμής διαδικτυακά περισσότερες από 1.3 δις εικόνες. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αξιοποίησης των εν λόγω δεδομένων και των διαδικτυακών εφαρμογών διάθεσής τους είναι το σύστημα καταγραφής των αυθαιρέτων (εφαρμογή ΤΕΕ) και το σύστημα καταγραφής της ακίνητης περιουσίας των Δήμων (εφαρμογή ΕΕΤΑΑ) ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΑ ΚΑΙ ΒΡΑΒΕΥΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΚΧΑ ΑΕ Αξίζει να σημειωθεί, ως αναγνώριση της τεχνογνωσίας που έχει αναπτυχθεί στην εταιρεία, ότι η ΕΚΧΑ Α.Ε. βραβεύθηκε στις από την ESRI, τη μεγαλύτερη εταιρεία συστημάτων γεωγραφικών πληροφοριών παγκοσμίως, αναφορικά με τις διαδικτυακές εφαρμογές που έχει αναπτύξει σε γεωχωρικά δεδομένα. Η ΕΚΧΑ Α.Ε. επελέγη για το εν λόγω βραβείο (Special achievement in GIS) μεταξύ περισσότερων από εταιρειών παγκοσμίως. Η εταιρία βραβεύθηκε επίσης στην κατηγορία «Ειδικά Σχεδιασμένες Εφαρμογές» για την Υπηρεσία Θέασης Ορθοφωτογραφιών στα Business IT Excellence Awards. Σκοπός των βραβείων Business IT Excellence, που θεσμοθέτησε το περιοδικό Νetweek της Boussias Communications με την επιστημονική υποστήριξη του Εργαστηρίου Ηλεκτρονικού Εμπορίου (ELTRUN) του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, ήταν να αναδειχθούν βέλτιστες πρακτικές αξιοποίησης Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών, που προωθούν την καινοτομία, υποστηρίζουν τη βέλτιστη εξυπηρέτηση στρατηγικών απαιτήσεων και αναδεικνύουν τη συνεισφορά του τεχνολογικού κλάδου στην εθνική οικονομία και την κοινωνία. Τέλος, σημειώνεται ότι ο Ελληνικός Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Πληροφορικής & Επικοινωνιών πρότεινε την ΕΚΧΑ ΑΕ στα πλαίσια των βραβείων 2012 WITSA Global ICT Excellence Awards, για το "Βραβείο Αριστείας Δημοσίου Τομέα" αναγνωρίζοντας την υψηλή τεχνογνωσία και ανταγωνιστικότητα της εταιρείας σε διεθνές επίπεδο. Παράλληλα, έχουν ανατεθεί από την Πολιτεία στην ΕΚΧΑ Α.Ε. μια σειρά άλλων έργων λόγω των υποδομών που διαθέτει και της τεχνογνωσίας της, όπως είναι το έργο της περιοδικής τηλεπισκοπικής παρακολούθησης των καμένων περιοχών της Πάρνηθας για την αποφυγή 13/42

14 αυθαίρετων παρεμβάσεων, η επανοριοθέτηση των περιοχών του δικτύου Natura, η υποστήριξη με γεωχωρικά δεδομένα και εφαρμογές της παρακολούθησης αυθαίρετης δόμησης και της καταγραφής της ακίνητης περιουσίας των Δήμων ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΑ ΕΡΓΑ Στο πλαίσιο του Γ ΚΠΣ, η ΕΚΧΑ (ως Κτηματολόγιο Α.Ε.) υλοποίησε με συγχρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ένα μεγάλο έργο συνολικού προϋπολογισμού 80 εκατομμυρίων ευρώ χωρίς ΦΠΑ με τίτλο «Υποδομή Δεδομένων και Τεχνολογίας Πληροφοριών για ένα Σύγχρονο Κτηματολόγιο» με σκοπό να αλλάξει η διαχειριστική προσέγγιση και να βελτιωθούν οι όροι υλοποίησης του έργου του Κτηματολογίου, αξιοποιώντας οικονομίες κλίμακας και την εξέλιξη της τεχνολογίας. Το έργο ελεγχόταν καθ όλη τη διάρκειά του από επιτροπή ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων που είχε οριστεί για το σκοπό αυτό από την Ε.Ε.. Με την ολοκλήρωση των ελέγχων, η εταιρεία μας παρέλαβε επιστολή της Γενικής Διεύθυνσης Περιφερειακής Πολιτικής με την οποία επιβεβαιωνόταν η επιτυχής ολοκλήρωση του μεγάλου έργου, ενώ παράλληλα, της απευθυνόταν πρόσκληση με σκοπό να προσδιοριστούν από κοινού δράσεις που θα μπορούσαν να συγχρηματοδοτηθούν στα πλαίσια της τέταρτης προγραμματικής περιόδου (ΕΣΠΑ) με στόχο την επιτάχυνση σύνταξης του Εθνικού Κτηματολογίου στη Χώρα. Στα πλαίσια αυτού υλοποιήθηκαν μεταξύ άλλων τα ακόλουθα έργα: Ανάπτυξη του Ελληνικού συστήματος εντοπισμού - HEPOS Πρόκειται για 98 μόνιμους μόνιμους σταθμούς GPS (Global Positioning System) κατανεμημένους σε όλη τη χώρα μέσω των οποίων παρέχονται δυνατότητες προσδιορισμού συντεταγμένων σημείων σε όλη την Ελληνική Επικράτεια με μεγάλη ακρίβεια γρήγορα και οικονομικά. Η υπηρεσία αυτή χρησιμοποιείται πλέον από την πλειονότητα των Τοπογράφων Μηχανικών, και διευκολύνει έτσι τις εργασίες και την ποιότητα των δεδομένων, όχι μόνο για την κτηματογράφηση αλλά για κάθε τεχνικό ή αναπτυξιακό έργο.. Ψηφιοποίηση στοιχείων των διανομών και αναδασμών Η δράση αυτή παρήγαγε μια ψηφιακή βάση δεδομένων με τα κτηματολογικά στοιχεία που περιλαμβάνονται στους αναδασμούς και τις διανομές του Υπουργείου Ανάπτυξης και Τροφίμων Δημιουργία ενιαίων χαρτογραφικών υποβάθρων Το χαρτογραφικό υπόβαθρο που παρήχθη από το έργο αυτό, αποτελεί το πληρέστερο, ακριβέστερο και πλέον πρόσφατο χαρτογραφικό υπόβαθρο που υφίσταται για τον Ελληνικό χώρο τα τελευταία χρόνια. Το υλικό αυτό ήδη υποστηρίζει πληθώρα υπηρεσιών της Δημόσιας Διοίκησης σε χαρτογραφικά δεδομένα, ενώ διατίθεται για δωρεάν θέαση ελεύθερα μέσω διαδικτύου ( Οριοθέτηση Δασών & Δασικών Εκτάσεων Πρόκειται για μια προκαταρκτική οριοθέτηση των δασών και των δασικών εκτάσεων με βάση αεροφωτογραφίες του 1945/1960 και μεταφορά σε πρόσφατα χαρτογραφικά υπόβαθρα για το σύνολο της χώρας. Το παραγόμενο προϊόν θα αποτελέσει ένα πρόδρομο προϊόν για την κατάρτιση του δασικού χάρτη. 14/42

15 Δημιουργία Χαρτογραφικού Υποβάθρου για τη Χάραξη Αιγιαλού Αντίστοιχο πρόδρομο έργο καθορισμού για την χάραξη αιγιαλού σε όλη την επικράτεια. Ψηφιοποίηση των Κτηματολογικών Γραφείων Ρόδου και Κω - Λέρου Το έργο αυτό αφορά στην προετοιμασία ένταξης του υπάρχοντος Κτηματολογίου Δωδεκανήσου στο Εθνικό Κτηματολόγιο. 4. ΠΡΟΟΔΟΣ ΕΡΓΟΥ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ 4.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΟΔΟ ΤΟΥ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ Η Ελλάδα έχει συνολική έκταση km 2. Με βάση τα στατιστικά μοντέλα της εταιρείας, εκτιμάται ότι στη χώρα υπάρχουν περί τα δικαιώματα (αριθμός που προκύπτει από τα ήδη καταγεγραμμένα δικαιώματα, αυτά που έχουν προκηρυχθεί και αυτά που εκτιμώνται από στατιστικό μοντέλο που έχει αναπτυχθεί από την εταιρεία). Η πορεία του έργου σύνταξης του Εθνικού Κτηματολογίου παρακολουθείται μέσω της έκτασης που κτηματογραφείται και του πλήθους των δικαιωμάτων που καταγράφονται. Σημειώνεται ότι το πλήθος των δικαιωμάτων είναι πιο χρήσιμος αριθμοδείκτης απ ότι η έκταση, καθώς η χωρική κατανομή και ο βαθμός πυκνότητας της κτηματολογικής πληροφορίας σε κάθε περιοχή δεν είναι ανάλογα της έκτασης που καλύπτεται. Κατά συνέπεια, είναι προφανές ότι περισσότερα δικαιώματα απαντώνται σε αστικές περιοχές όπου σε μικρή έκταση υπάρχει υψηλότερη συγκέντρωση ιδιοκτησιών και ιδιοκτητών συγκρινόμενη με μια αγροτική περιοχή. Παράλληλα, σε δασικές εκτάσεις και σε μεγάλες εκτάσεις των ορεινών όγκων της χώρας υπάρχουν λίγα διακριτά δικαιώματα που κατά κανόνα ανήκουν στο Ελληνικό Δημόσιο. 4.2 ΠΡΟΟΔΟΣ ΚΤΗΜΑΤΟΓΡΑΦΗΣΗΣ Ι. Περίοδος Το έργο του Εθνικού Κτηματολογίου ξεκίνησε πιλοτικά στα μέσα της δεκαετίας του 1990 με μικρές μελέτες που ανατέθηκαν διάσπαρτα σε όλη τη χώρα. Την περίοδο ανατέθηκαν 3 προγράμματα κτηματογράφησης πιλοτικού ουσιαστικά χαρακτήρα, στο οποία δόθηκε βάρος στη γεωγραφική διασπορά των επιλεχθέντων ΟΤΑ και στη διαφορετικότητα ώστε να αποκτηθεί εμπειρία σε διάφορες περιπτώσεις (αστικέςαγροτικές περιοχές, σε νησιά, σε ορεινές εκτάσεις κ.λπ.). Τα προγράμματα αυτά ολοκληρώθηκαν και από το 2003 σταδιακά λειτουργεί Κτηματολόγιο για τις εν λόγω περιοχές. ΙΙ. Περίοδος Με τα έργα που υλοποίησε η Κτηματολόγιο Α.Ε. στο πλαίσιο του Γ ΚΠΣ με συγχρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, υιοθετήθηκε μια νέα διαχειριστική προσέγγιση αξιοποιώντας σε μεγάλο βαθμό οικονομίες κλίμακας και τις δυνατότητες που προσφέρει η πλέον σύγχρονη τεχνολογία. Το 2007 το νέο πρόγραμμα που προκηρύχθηκε και είναι ακόμη σε εξέλιξη, αφορά 106 αστικούς ΟΤΑ της Ελλάδος. Στο πρόγραμμα αυτό η κτηματογράφηση διαχωρίστηκε σε 2 15/42

16 φάσεις με ξεχωριστές διαγωνιστικές διαδικασίες. Η πρώτη φάση της κτηματογράφησης που συγχρηματοδοτήθηκε από το Γ ΚΠΣ, ολοκληρώθηκε με επιτυχία για το σύνολο των εν λόγω περιοχών το τέλος του Η ανάθεση των σχετικών συμβάσεων της β φάσης και η υλοποίηση τους για τις περιοχές αυτές προχωρά σταδιακά. ΙΙΙ Προκηρύχθηκε νέο πρόγραμμα που αφορά την Κτηματογράφηση 11 ΟΤΑ στο όρος Πάρνηθα, μιας περιβαλλοντολογικά ευαίσθητης περιοχής, με σκοπό την προστασία του από απειλούμενες καταπατήσεις μετά τις πρόσφατες πυρκαγιές στη περιοχή. IV Εντός του 2011 και κατ επιταγή του Μνημονίου που προέβλεπε την προκήρυξη κτηματολογικών έργων για δικαιώματα, η εταιρεία προκήρυξε δύο νέα προγράμματα κτηματογράφησης που υπερκάλυψαν το στόχο που είτε τεθεί και αφορούν σε: α) 268 περιαστικούς κατά βάση ΟΤΑ για τους οποίους έχει ήδη παραχθεί το απαραίτητο χαρτογραφικό υπόβαθρο για το σύνολο της υπό κτηματογράφησης περιοχής στο πλαίσιο του σχετικού έργου του Γ ΚΠΣ. ( δικαιώματα) β) 10 νομούς της χώρας με εκτεταμένες αγροτικές εκτάσεις με αναδασμούς και διανομές, στις οποίες προβλέπεται να αξιοποιηθούν τα σχετικά δεδομένα που ψηφιοποιήθηκαν κατά την υλοποίηση του αντίστοιχου συγχρηματοδοτούμενου έργου του Γ ΚΠΣ καθώς και τα στοιχεία του συστήματος αναγνώρισης αγροτεμαχίων και των δηλώσεων για γεωργικές επιδοτήσεις (LPIS). ( δικαιώματα) Με την ολοκλήρωση του 2013, η συνολικής πρόοδος του έργου είναι η εξής: Έχει ολοκληρωθεί η κτηματογράφηση και λειτουργεί κτηματολόγιο για το 20,1% των δικαιωμάτων της χώρας (~ δικαιώματα). Εξελίσσεται η κτηματογράφηση για το 20,3% των δικαιωμάτων της χώρας (~ δικαιώματα) Βρίσκεται σε εξέλιξη η διαγωνιστική διαδικασία για την ανάθεση έργων κτηματογράφησης για το 59,6% των δικαιωμάτων της χώρας ( δικαιώματα). Η συνολική πρόοδος της κτηματογράφησης της χώρας παρουσιάζεται αναλυτικότερα στον ακόλουθο πίνακα: 16/42

17 ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΚΤΗΜΑΤΟΓΡΑΦΗΣΗΣ Χαρακτηριστικά περιοχών ΟΤΑ* Έκταση Ποσοστό Δικαιώματα Ποσοστό Κατάσταση (σε στρ.) έκτασης δικαιωμάτων 1η γενιά κτηματογράφησης ( ) Πιλοτικά προγράμματα - διάσπαρτες περιοχές ,25% ,8% Λειτουργεί Κτηματολόγιο 2η γενιά κτηματογράφησης (2008) Υπόλοιπες Πρωτεύουσες Νομών - Δήμοι Αττικής & Θεσσαλονίκης (αστικές περιοχές) ,3% ,31% ,0% Λειτουργεί Κτηματολόγιο Σε φάση υλοποίησης* Πάρνηθα ,37% ,3% ,3% Περιαστικές ,53% περιοχές 3η γενιά ,5% κτηματογράφησης (2011) Περιοχές ,1% αναδασμών ,40% (10 νομοί στο σύνολό τους) ,4% 4η γενιά κτηματογράφησης (2013) Υπόλοιπη Χώρα ,14% ,3% Διαγωνιστική διαδικασία Σε φάση υλοποίησης Διαγωνιστική διαδικασία Σε φάση υλοποίησης Διαγωνιστική διαδικασία Διαγωνιστική διαδικασία Σύνολο χώρας Σύνολα ,00% ,0% *Προκαποδιστριακοί ΟΤΑ ** Τα έργα υλοποιούνται με δύο διακριτές συμβάσεις 17/42

18 18/42

19 4.3 ΠΡΟΟΔΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΠΡΟΟΔΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ Από το 2003, ξεκίνησε σταδιακά η λειτουργία μεταβατικών Κτηματολογικών Γραφείων στις περιοχές που ολοκληρωνόταν η διαδικασία κτηματογράφησης. Δεδομένου ότι διανύουμε τη μεταβατική περίοδο του αρ. 23, ν.2664/98, ως τοπικά αρμόδιο Κτηματολογικό Γραφείο λειτουργεί το οικείο Υποθηκοφυλακείο, που θα πρέπει εγκαίρως να έχει προετοιμαστεί για τη μετάβαση του στο σύστημα του Κτηματολογίου. Σήμερα, λειτουργούν στη χώρα 103 μεταβατικά Κτηματολογικά Γραφεία (92 σε άμισθα και 11 σε έμμισθα Υποθηκοφυλακεία), στα οποία εγγράφονται εμπράγματες συναλλαγές για 349 ΟΤΑ (προ Καποδίστρια) της χώρας, στους οποίους έχει ολοκληρωθεί η σύνταξη του Εθνικού Κτηματολογίου (βλ. Χάρτη 1). Το Σύστημα Πληροφορικής Εθνικού Κτηματολογίου (ΣΠΕΚ) περιλαμβάνει εγγραφές για ακίνητα (ΚΑΕΚ) στο σύνολο των κτηματογραφημένων περιοχών της χώρας, τα οποία καταλαμβάνουν συνολική έκταση στρεμμάτων και στα οποία αντιστοιχούν συνολικά εμπράγματα δικαιώματα.. Σύμφωνα με το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο, τα Υποθηκοφυλακεία, που πρόκειται να λειτουργήσουν μεταβατικά ως Κτηματολογικά Γραφεία, προβαίνουν σε όλες τις αναγκαίες ενέργειες και δαπάνες για το σκοπό αυτό με την καθοδήγηση της ΕΚΧΑ ΑΕ, η οποία: παρέχει την τεχνογνωσία και υποστήριξη για την προσαρμογή των υποδομών του υποθηκοφυλακείου στις ανάγκες του Κτηματολογίου (διαστασιολόγηση αναγκών, διαμόρφωση χώρου, προδιαγραφές εξοπλισμού, παρακολούθηση υλοποίησης), εκπαιδεύει το προσωπικό στο Σύστημα Πληροφορικής Εθνικού Κτηματολογίου και στις διαδικασίες λειτουργίας του Κτηματολογίου, υποστηρίζει με έμπειρο προσωπικό της τη λειτουργία του υποθηκοφυλακείου ως Κτηματολογικό Γραφείο κατά το πρώτο διάστημα για την προσαρμογή στο νέο σύστημα και ενημερώνει τους τοπικούς επαγγελματικούς φορείς που εμπλέκονται στη λειτουργία του Κτηματολογίου (δικηγορικούς, συμβολαιογραφικούς συλλόγους, σύλλογο τοπογράφων, ΤΕΕ, κα) για θέματα εφαρμογής του θεσμού. Δεδομένου ότι τα Υποθηκοφυλακεία δεν είναι στελεχωμένα με τοπογράφους μηχανικούς, με την υπ αριθμ απόφαση των Υπουργών Δικαιοσύνης και ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. (ΦΕΚ Β 314/ ), η τήρηση των κτηματολογικών διαγραμμάτων καθώς και η τεχνική υποστήριξη των Προϊσταμένων σε θέματα τήρησης της χωρικής βάσης δεδομένων κατά τη μεταβατική περίοδο πραγματοποιείται για το σύνολο των Κτηματολογικών Γραφείων της χώρας κεντρικά από την ΕΚΧΑ ΑΕ,. Ειδικά για έμμισθα Υποθηκοφυλακεία, η ΕΚΧΑ ΑΕ υποχρεούται εκ του νόμου να διαθέσει επιπλέον το προσωπικό που πιθανόν να απαιτηθεί συμπληρωματικά προς το προσωπικό του υποθηκοφυλακείου και την αναγκαία υλικοτεχνική υποδομή (εξοπλισμό γραφείου και Η/Υ, μίσθωση κτιρίου, κα) για τη λειτουργία τους ως Κτηματολογικά Γραφεία. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΚΧΑ ΑΕ έχει ήδη διαθέσει προς τα 11 έμμισθα Υποθηκοφυλακεία που λειτουργούν σήμερα ως Κτηματολογικά Γραφεία συνολικά 67 υπαλλήλους (46 υπαλλήλους γραφείου, 6 τοπογράφους μηχανικούς και 15 δικηγόρους) για την υποστήριξη της λειτουργίας τους. 19/42

20 20/42