Θεραπευτικές Μελέτες
|
|
- Κύρος Αλεξιάδης
- 7 χρόνια πριν
- Προβολές:
Transcript
1 Clinical Research & Evidence-Based Medicine Unit Aristotle University of Thessaloniki Θεραπευτικές Μελέτες Πασχάλης Πάσχος MD, MSc Γαστρεντερολόγος Μονάδα Κλινικής Έρευνας και Τεκμηριωμένης Ιατρικής Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
2 Quality Η ιεραρχία των στοιχείων
3 Η ιεραρχία των στοιχείων
4 τυχαιοποιημένες μελέτες (RCTs) Σχεδιασμός RCT Μικρές δόσεις στατιστικής Κριτική Αξιολόγηση RCT
5 Τι είναι οι τυχαιοποιημένες μελέτες (RCTs); Μελέτες στις οποίες κάποιοι τυχαιοποιούνται να λάβουν ή όχι μία συγκεκριμένη παρέμβαση (μπορεί να πρόκειται για δύο διαφορετικές θεραπείες ή μία θεραπεία και εικονικό φάρμακο). Πρόκειται για το καλύτερο είδος μελέτης για να καθορίσει κάποιος αν κάποια θεραπεία είναι αποτελεσματική.
6 Ιστορική αναδρομή.
7 Η πρώτη RCT
8 Σχεδιασμός μελέτης RCT Έκβαση Α Ομάδα Παρέμβασης Έκβαση Β Πληθυσμός Δείγμα μελέτης Τυχαιοποιημένη κατανομή Έκβαση Γ Ομάδα Ελέγχου Έκβαση Δ Έναρξη ΧΡΟΝΟΣ
9 Bias Συστηματικό σφάλμα. χαρακτηρίζεται οποιοδήποτε λάθος στο σχεδιασμό ή στην πραγματοποίηση μιας μελέτης που οδηγεί σε λανθασμένη εκτίμηση του αποτελέσματος Selection bias (επιλογής) Διαφορές στα χαρακτηριστικά των ομάδων στην αρχή της μελέτης Performance bias (απόδοσης) Διαφορές στον τρόπο παρακολούθησης των ομάδων ή διαφορές στην έκθεση σε παράγοντες εκτός από την υπό μελέτη παρέμβαση Attrition bias (απώλειας) Διαφορές των ομάδων στις αποσύρσεις από την μελέτη Detection bias (ανίχνευσης) Διαφορές των ομάδων στον τρόπο που οι εκβάσεις προσδιορίζονται Reporting bias (παρουσίασης) Διαφορές μεταξύ των ευρημάτων που παρουσιάζονται και αυτών που αποκρύπτονται
10 Recruiment Στρατολόγηση Κριτήρια εισόδου/αποκλεισμού Αφορούν: ηλικία, φύλο, βαρύτητα ή τη διάρκεια της νόσου, συγχορηγούμενη φαρμακευτική αγωγή, το υπόλοιπο ατομικό αναμνηστικό. Σκοπός : η επιλογή των καταλληλότερων -η ασφάλεια των συμμετεχόντων - ο περιορισμός συγχυτικών παραγόντων που θα μπορούσαν να επηρεάσουν το αποτέλεσμα της παρέμβασης Selection bias (επιλογής) Προϋπόθεση: η πίστη εφαρμογή τους σε όλες τις ομάδες της μελέτης
11 Randomization.. Τυχαιοποίηση των ασθενών στις υπό μελέτη θεραπείες Αφορά την διαδικασία κατανομής των συμμετεχόντων της μελέτης στα διάφορα σκέλη της με τέτοιο τρόπο που οι διαφορές μεταξύ των σκελών της μελέτης να οφείλονται αποκλειστικά στην τύχη Κάθε ασθενής έχει την ίδια πιθανότητα να πάρει την μία είτε την άλλη θεραπεία Οι ομάδες διαφέρουν μόνον όσον αφορά την θεραπεία Randomization τρόπος εξάλειψης του συστηματικού σφάλματος επιλογής (selection bias) και του συστηματικού σφάλματος συγχυτικών παραγόντων (confounding bias) Πραγματοποιείται από ερευνητή που δεν συμμετέχει σε οποιαδήποτε άλλο Participants τμήμα της μελέτης O
12 Randomization.. Simple randomization (απλή τυχαιοποίηση) «κορώνα» ή «γράμματα» πίνακας τυχαίων αριθμών (random numbers table) λογισμικό τυχαιοποίησης Το κύριο μειονέκτημα της απλής τυχαιοποίησης είναι η δημιουργία ανισορροπίας στο μέγεθος των ομάδων της μελέτης. Blocked randomization ( AABB, BBAA, ABAB, BABA, ABBA, BAAB) Διαίρεση του συνόλου των ασθενών σε τμήματα (blocks), για το κάθε ένα από τα οποία, εφαρμόζεται στη συνέχεια απλή τυχαιοποιηση Stratified randomization (στρωματοποιημένη τυχαιοποίηση) Για την αποφυγή ανισορροπίας μεταξύ των ομάδων ως προς σημαντικούς προγνωστικούς παράγοντες όπως η ηλικία, η βαρύτητα της νόσου κ.α
13 Allocation Concealment Απόκρυψη κατανομής Η διαδικασία που ακολουθείται για την απόκρυψη της ακολουθίας τυχαίας διανομής μέχρι την εφαρμογή των παρεμβάσεων. Εξασφαλίζει ότι οι ερευνητές δε γνωρίζουν εκ των προτέρων σε ποια ομάδα θα τυχαιοποιηθεί ο επόμενος ασθενής. τρόπος εξάλειψης του συστηματικού σφάλματος επιλογής (selection bias) κλινικές δοκιμές με ανεπαρκή απόκρυψη κατανομής συγκρινόμενες με κλινικές δοκιμές με επαρκή απόκρυψη κατανομής υπερεκτιμούν το θεραπευτικό αποτέλεσμα της παρέμβασης κατά 40%. Βασική προϋπόθεση για την επιτυχημένη διαδικασία της τυχαιοποίησης «Proper randomization rests on adequate allocation concealment»
14 We replicated each meta-analysis using the authors methods but included only trials that had adequate allocation concealment When only trials with adequate concealment were included, 48 of 70 conclusions (69%; 95% confidence interval: 56 79%) lost support Conclusion: Two-thirds of conclusions in favour of one of the interventions were no longer supported if only trials with adequate allocation concealment were included
15 Allocation Concealment Κεντρική τυχαιοποίηση με υπολογιστή (πλέον έγκυρη) Αδιαφανείς σφραγισμένοι φάκελοι, διαδοχικά αριθμημένοι Διαδοχικά αριθμημένα δοχεία Έλεγχος κατανομής από το φαρμακείο Αδύνατη η απόκρυψη κατανομής όταν η τυχαιοποίηση βασίζεται στην ημερομηνία γέννησης, εναλλάξ μέρες κλπ
16 Blinding Τυφλοποίηση Η διαδικασία απόκρυψης από τους ερευνητές, τους ασθενείς, ή τους αξιολογητές των εκβάσεων, της κατανομής των θεραπευτικών παρεμβάσεων στις ομάδες μιας μελέτης. Τυφλοί ποιοι; Συμμετέχοντες (μονά τυφλή) Ερευνητές (διπλά τυφλή) Εκτιμητές εκβάσεων (τριπλά τυφλή) Αναλυτές
17 Blinding-Τυφλοποίηση Πιο σημαντικό να χρησιμοποιήσει κανείς τυφλούς εκτιμητές εκβάσεων αν οι εκβάσεις δεν είναι αντικειμενικές! Οι εργασίες πρέπει να αναφέρουν ΠΟΙΟΣ είναι τυφλός και ΠΏΣ Μειώνει το συστηματικό σφάλμα εξακρίβωσης (systematic ascertainment bias) Οι προσδοκίες των ασθενών για την αποτελεσματικότητα της θεραπείας μπορεί να επηρεάσουν την αναφορά των συμπτωμάτων, την τήρηση της φαρμακευτικής τους αγωγής και την έκβαση(placebo effect). To ερευνητικό προσωπικό μπορεί να επηρεαστεί στην αναφορά των συμπτωμάτων,την αξιολόγησή τους και να «επηρεάσει» τα αποτελέσματα. Όταν η τυφλοποίηση είναι αδύνατη ( π.χ. χειρουργική παρέμβαση), η χρήση αντικειμενικών εκβάσεων ή τυφλών αξιολογητών των εκβάσεων περιορίζει σημαντικά το συστηματικό σφάλμα
18 Σχεδιασμός μελέτης RCT Τυχαιοποίηση Ομάδα Παρέμβασης Έκβαση Α Έκβαση Β Πληθυσμός Δείγμα μελέτης Τυχαιοποιημένη κατανομή Απόκρυψη κατανομής Ομάδα Ελέγχου Έκβαση Γ Έκβαση Δ Έναρξη ΧΡΟΝΟΣ Τυφλοποίηση
19 Losses to Follow up Απώλειες στην παρακολούθηση Όσο μεγαλύτερος ο αριθμός των απωλειών τόσο μικρότερη η εμπιστοσύνη με την οποία αντιμετωπίζονται τα αποτελέσματά. Αιτίες αποχώρησης: προσωπική επιλογή του ασθενή - αποτέλεσμα ανεπιθύμητης ενέργειας - συνέπεια της μη εμφάνισης των αναμενόμενων αποτελεσμάτων (θεραπείας διάσωσης) Πόσοι ασθενείς χρειάζονται (είναι αρκετοί); Κανόνας των 5 και 20 Το 5% πιθανόν οδηγεί σε μικρό σφάλμα >20% αποτελεί σημαντική απειλή για την εγκυρότητα «ανάλυση ευαισθησίας» (sensitivity analysis) και να εξετάσουμε το καλύτερο και το χειρότερο σενάριο. κλινική δοκιμή με100 ασθενείς, 4 θανάτους και 16 απώλειες θνητότητα= 4.8%. Τι γίνεται όμως με τους 16 ασθενείς που χάθηκαν από τη μελέτη; «χειρότερο» σενάριο: όλοι έχουν πεθάνει θνητότητα = 20% «καλύτερο» σενάριο, κανένας από τους 16 ασθενείς δεν έχει πεθάνει - θνητότητα= 4%.
20 Lost to follow up Losses to Follow up intention to treat analysis ή per protocol analysis Intention to treat analysis : όλοι οι ασθενείς αναλύονται στις ομάδες που αρχικά κατανεμήθηκαν, ανεξάρτητα από το αν έλαβαν την αντίστοιχη θεραπεία Per- protocol analysis: αναλύονται μόνο οι ασθενείς που ολοκλήρωσαν την μελέτη χωρίς σημαντικές παρεκλίσεις από το πρωτόκολλο της μελέτης Modified intention-to-treat analysis: αποφασίζεται ο αποκλεισμός από την ανάλυση ορισμένων τυχαιοποιημένων ασθενών με βάση συγκεκριμένα κριτήρια (όπως οι ασθενείς που δεν έλαβαν True ποτέ ITT θεραπεία ή Per-protocol ασθενείς που κρίθηκαν or treatment-received ακατάλληλοι μετά την τυχαιοποίηση Ανάλυση όλων των ασθενών Analyse everybody Ανάλυση όσων συμμορφώθηκαν Analyse those και τέλειωσαν who did comply and did finish Δεν συμμορφώθηκαν Did not comply to treatment Χάθηκαν ΙΤΤ analysis cause we want to estimate the effectiveness of the intervention er real circumstances and not the efficacy of the chemical stance or the nature of the intervention Per-protocol analysis
21 Απώλεια στην παρακολούθηση Intention-to-treat analysis Παράγει πιο έγκυρα συμπεράσματα Η αποτελεσματικότητα μιας παρέμβασης είναι ο συνδυασμός της βιολογικής δράσης του φαρμάκου, της συμμόρφωσης του ασθενή και άλλων χαρακτηριστικών του ασθενή Διατήρηση της αξίας της τυχαιοποίησης (οι συμμετέχοντες στη μελέτη που αποχώρησαν ή μεταπήδησαν στην άλλη ομάδα θεραπείας μπορεί να έχουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, κι έτσι αυτοί που παραμένουν στις ομάδες να μην είναι πλέον συγκρίσιμοι όπως στην αρχή της μελέτης)
22 Subgroup analyses... Αναλύσεις υπο-ομάδων Πρέπει να ερμηνεύονται με επιφυλακτικότητα Θεωρούνται πιο αξιόπιστες αν: βασίζονται σε κάποια αξιόπιστη βιολογική υπόθεση έχουν σχεδιαστεί εκ των προτέρων και περιγράφονται στο πρωτόκολλο (αποφεύγεται το data dredging) είναι περιορισμένες σε αριθμό το μέγεθος του αποτελέσματος είναι μεγάλο τα ευρήματα είναι παρόμοια για διάφορες εκβάσεις της μελέτης Sun et al. BMJ 2010;340:c117
23 Οι ελεγχόμενες τυχαιοποιημένες μελέτες είναι η μέθοδος αναφοράς ;
24 Εξαρτάται Παρεμβατικός τύπος μελέτης (interventional) Σύνθετες διαδικασίες έγκρισης Informed Consent Form Πρέπει να είναι ηθικά αποδεκτές (clinical equipoise) Κόστος συνήθως χρηματοδοτούνται από τη φαρμακοβιομηχανία σύγκρουση συμφερόντων (conflict of interest) Απώλειες κατά την παρακολούθηση (losses-to-follow-up) Οι ασθενείς που συμμετέχουν είναι αυστηρά επιλεγμένοι
25 Δεν θα ήταν ανήθικο να: Να μην χειρουργήσεις ασθενή με οξεία σκωληκοειδίτιδα; Να μην μεταγγίσεις ασθενή σε μεθαιμορραγική καταπληξία; Να μην παροχετεύσεις ασθενή με αιμοθώρακα ή πνευμοθώρακα;
26 Τα αποτελέσματα ορισμένων θεραπειών είναι τόσο δραματικά που δεν απαιτούν τυχαιοποιημένες μελέτες. Τα δραματικά αποτελέσματα καθορίζονται από το μέγεθος του αποτελέσματος σε σχέση με την προσδοκόμενη πρόγνωση Καθοριστικοί παράγοντες: το υψηλό ποσοστό των ασθενών που θεραπεύονται, η ταχύτητα βελτίωσης
27 Στατιστική σε μικρές δόσεις
28 Είδη μεταβλητών Συνεχής μεταβλητή: Π.χ. Θερμοκρασία, χοληστερόλη, αρτηριακή πίεση Η μεταβλητή η οποία μπορεί να πάρει οποιαδήποτε τιμή μέσα σε ένα συνεχές διάστημα Mean difference Διχότομη μεταβλητή: Π.χ. Θνητότητα / με ή χωρίς ΑΕΕ Relative Risk (RR) σχετικός κίνδυνος Absolute Risk Reduction (ARR) - Ελάττωση του απόλυτου κινδύνου Relative Risk Reduction (RRR) - Ελάττωση του σχετικού κινδύνου Number Needed to Treat (NNT) - Αριθμός ασθενών που χρειάζεται να θεραπεύσουμε Κατηγορική μεταβλητή Π.χ. Πόνος, κατάθλιψη (κλιμακες) Mean difference
29 Κίνδυνος (Risk) ή Συχνότητα συμβάντος (Event rate) Το ποσοστό των ασθενών μίας ομάδας στους οποίους παρατηρείται το συμβάν. Έκβαση Χωρίς έκβαση Σύνολο Πειραματική Ομάδα Ομάδα ελέγχου a b a+b c d c+d Σύνολο a+c b+d a+b+c+d EER: Experimental Event Rate - EER = a / a + b CER: Control Event Rate - CER= c / c + d
30 Σχετικός κίνδυνος - Relative Risk (RR) Λόγος κινδύνων (Risk ratio, RR) ή Σχετικός κίνδυνος (Relative Risk, RR) Ο λόγος του κινδύνου στην ομάδα που λαμβάνει αγωγή προς το κίνδυνο της ομάδας ελέγχου. Χρησιμοποιείται σε τυχαιοποιημένες μελέτες και μελέτες κοόρτης. RR = EER/CER EER: Experimental Event Rate CER: Control Event Rate
31 ARR/RRR Absolute risk reduction ARR (Ελάττωση του απόλυτου κινδύνου) Η απόλυτη αριθμητική διαφορά στις συχνότητες των αρνητικών εκβάσεων μεταξύ των μελών της πειραματικής ομάδας και των μελών της ομάδας ελέγχου μιας μελέτης. Συνοδεύεται από 95% διάστημα εμπιστοσύνης (CI). ARR = CER - EER Relative risk reduction RRR (Ελάττωση του σχετικού κινδύνου) Η ποσοστιαία ελάττωση της συχνότητας της αρνητικής έκβασης μεταξύ των μελών της πειραματικής ομάδας και των μελών της ομάδας ελέγχου σε μια δοκιμή. Συνοδεύεται από 95% διάστημα εμπιστοσύνης (CI). RRR= CER EER / CER
32 ARR/RRR
33 ARR/RRR RRR είναι πιο εντυπωσιακό RRR δεν μπορεί να διακρίνει μεγάλα από μικρά θεραπευτικά αποτελέσματα. Όσο πιο μικρή η συχνότητα συμβάντος στην ομάδα ελέγχου, τόσο πιο μεγάλη η διαφορά ανάμεσα σε RRR και ARR
34 ΝΝΤ/ΝΝΗ Number Νeeded to Τreat NNT (Αριθμός ασθενών που χρειάζεται να θεραπεύσουμε). Ο αριθμός των ασθενών που χρειάζεται να θεραπεύσουμε για να επιτύχουμε μια επιπλέον θετική έκβαση. NNT = 1/ARR ή ΝΝΤ = 100/ARR% Eμπεριέχουν πάντα τη διάσταση του χρόνου παρακολούθησης NNT = 10 ο ιατρός πρέπει να χορηγήσει το φάρμακο σε 10 ασθενείς για μια συγκεκριμένη περίοδο για να αποτρέψει την ανεπιθύμητη έκβαση σε 1 ασθενή, και ένας ασθενής που λαμβάνει το φάρμακο έχει πιθανότητες 1 στις 10 να είναι αποτελεσματικό.
35 ΝΝΤ/ΝΝΗ Ποιό NNT είναι αρκετά μικρό ώστε να δικαιολογεί την έναρξη μιας θεραπείας;
36 ΝΝΤ/ΝΝΗ Νumber Νeeded to Ηarm - ΝΝΗ (Αριθμός ασθενών που χρειάζεται να αντιμετωπίσουμε για να βλάψουμε έναν ασθενή) Ο αριθμός των ασθενών που, αν λάμβαναν την πειραματική θεραπεία, θα οδηγούσε στη βλάβη ενός επιπλέον ασθενή, σε σύγκριση με τους ασθενείς που έλαβαν τη θεραπεία ελέγχου. NNH = 1/ARI ή ΝΝH = 100/ARI%
37 Ακρίβεια αποτελεσμάτων P values - Η πιθανότητα Ρ Confidence interval - Διάστημα εμπιστοσύνης
38 P values - Η πιθανότητα Ρ Εκτιμά την πιθανότητα το αποτέλεσμα να οφείλεται στην τύχη Όσο πιο μικρή η τιμή (συνήθως p<0.05) τόσο πιο απίθανο να οφείλεται στην τύχη p<0.05 Η πιθανότητα ένα αποτέλεσμα να παρατηρηθεί λόγω της επίδρασης της τύχης είναι μικρότερη από 5% ή αλλιώς 1 στα 20.
39 Confidence interval - Διάστημα εμπιστοσύνης «ένα εύρος τιμών εντός των οποίων μπορούμε να είμαστε κατά 95% βέβαιοι ότι βρίσκεται η πραγματική τιμή» Μέτρο της ακρίβειας (ή της αβεβαιότητας) των αποτελεσμάτων μιας μελέτης, Το CI εκτιμά αυτή την «απόκλιση λόγω δειγματοληψίας» και δεν απεικονίζει την επιπρόσθετη αβεβαιότητα λόγω άλλων αιτιών. Όσο πιο μεγάλος ο πληθυσμός, τόσο βραχύτερο το διάστημα εμπιστοσύνης. μια «σημαντική» τιμή P, P < 0.05, θα ανταποκρίνεται σε ένα 95% CI το οποίο δεν περιέχει την τιμή που είναι ενδεικτική έλλειψης διαφοράς. ARR: 5% (95% CI -5% to +15%), ARR: 5% (95% CI 2% - 8%) RR: 0.8 (95% CI ) RR: 0.8 (95% CI )
40 Όλες οι RCTs δεν είναι ίδιες Υπάρχουν κάποια χαρακτηριστικά που ξεχωρίζουν τις καλές από τις κακές μελέτες τις λιγότερο από τις περισσότερο επιρρεπείς στο συστηματικό σφάλμα
41 Κριτική αξιολόγηση Critical appraisal «Η κριτική αξιολόγηση αποτελεί το πρώτο βήμα στην μεταφορά της γνώσης από την έρευνα στην κλινική πράξη» Malick 2008 Critical appraisal is the first validity, results, and relevance....ωστόσο δεν είναι απαραίτητα υψηλής ποιότητας
42 Κριτική αξιολόγηση Critical appraisal Η διαδικασία αξιολόγηση και ερμηνείας των στοιχείων, μελετώντας με συστηματικό τρόπο την εγκυρότητα τους, την κλινική σημασία τους και το μέγεθος του αποτελέσματος.
43 Κριτική αξιολόγηση RCT Είναι τα αποτελέσματα της μελέτης έγκυρα; (εσωτερική εγκυρότητα - internal validity) Ποιά είναι τα αποτελέσματα; (μέγεθος και ακρίβεια αποτελέσματος) Τα αποτελέσματα είναι εφαρμόσιμα στην δική μας κλινική πράξη; (εξωτερική εγκυρότητα - external validity/applicability)
44 Εσωτερική Εγκυρότητα Το ερευνητικό ερώτημα είναι ξεκάθαρο και λογικό; Participants/Population Intervention Comparison Outcome(s) Πού θα βρω την πληροφορία; Title, Abstract ή τελευταία παράγραφο της εισαγωγής (Introduction)
45 P Εσωτερική Εγκυρότητα Τυχαιοποίηση ασθενών Με ποιον τρόπο έγινε η τυχαιοποίηση των ασθενών; Randomization Με ποιο τρόπο έγινε η αποκρυψη κατανομής (allocation concealment); Πού θα βρω την πληροφορία; Methods Participants O
46 Εσωτερική Εγκυρότητα Η ταν οι ομάδες παρόμοιες στην αρχή της μελέτης; Παρόμοιες ως προς όλους τους προγνωστικά σημαντικούς παράγοντες (πλην της χορήγησης αγωγής). Tυχαιοποίηση: ίση κατανομή των δυνητικών συγχυτικών παραγόντων μεταξύ των ομάδων. Aν δεν είναι παρόμοιες: Πραγματοποιήθηκε στάθμιση ως προς αυτούς τους δυνητικά σημαντικούς προγνωστικούς παράγοντες; Η σταθμισμένη και η μη σταθμισμένη ανάλυση οδηγούν σε παρόμοια αποτελέσματα;
47 Εσωτερική Εγκυρότητα Τυφλοποίηση Blinding Ποιοί; Συμμετέχοντες (μονή τυφλή) Ερευνητές (διπλά τυφλή) Εκτιμητές εκβάσεων (τριπλή τυφλή) Αναλυτές Λιγότερο σημαντική αν οι εκβάσεις είναι αντικειμενικές Πού θα βρω την πληροφορία; Methods
48 Εσωτερική Εγκυρότητα Εκτός από την παρέμβαση, οι ασθενείς αντιμετωπίστηκαν ισότιμα; Ιδανικά: θεραπευτικά και διαγνωστικά οι ασθενείς όλων των ομάδων της μελέτης αντιμετωπίστηκαν με τον ίδιο τρόπο Πού θα βρω την πληροφορία; Methods (πρόγραμμα παρακολούθησης, επιτρεπόμενες επιπρόσθετες θεραπείες ) Results (τι πραγματικά εγινε)
49 Εσωτερική Εγκυρότητα Απώλεια στην παρακολούθηση (loss to follow-up) Πόσοι ασθενείς χρειάζονται (είναι αρκετοί); Κανόνας των 5 και 20 Το 5% που πιθανόν οδηγεί σε μικρό σφάλμα >20% αποτελεί σημαντική απειλή για την εγκυρότητα intention to treat analysis ή per protocol analysis
50 Ποιά είναι τα αποτελέσματα; 1. Το μέγεθος του αποτελέσματος Πρωτευοντα - δευτερεύοντα καταληκτικά σημεία/εκβάσεις ορισμός/τρόπος μέτρησης/τρόπος παρουσίασης Συνεχής μεταβλητη Mean Median Διχοτομη μεταβλητη Risk ratio (RR) ή Relative risk (RR) Risk Difference (RD) ή Absolute Risk Reduction (ARR) Relative Risk Reduction (RRR) Number Needed to Treat (NNT)
51 Ποιά είναι τα αποτελέσματα; 2. Η ακρίβεια των αποτελεσμάτων P value Όσο πιο μικρή η τιμή (συνήθως p<0.05) τόσο πιο απίθανο να οφείλεται στην τύχη Διάστημα εμπιστοσύνης - confidence interval Εκτιμά ένα εύρος τιμών που είναι πιθανόν να περιέχουν την πραγματική τιμή Όσο πιο μεγάλος ο πληθυσμός, τόσο βραχύτερο το διάστημα εμπιστοσύνης Μελετούμε το ανώτερο και κατώτερο όριο του διαστήματος εμπιστοσύνης. Στη συνέχεια εξετάζουμε ποια θα ήταν η κλινική απόφαση για την ανώτερη και την κατώτερη τιμή Παραμένει η ίδια; «ακριβή» αποτελέσματα Μεταβάλλεται;»ανακριβή» αποτελέσματα
52 Διάστημα εμπιστοσύνης - confidence interval Μελετούμε το ανώτερο και κατώτερο όριο του διαστήματος εμπιστοσύνης. Στη συνέχεια εξετάζουμε ποια θα ήταν η κλινική απόφαση για την ανώτερη και την κατώτερη τιμή Παραμένει η ίδια; «ακριβή» αποτελέσματα Μεταβάλλεται;»ανακριβή» αποτελέσματα
53 Εξωτερική εγκυρότητα / Δυνατότητα εφαρμογής... Είναι ο ασθενής μας παρόμοιος με τον πληθυσμό της μελέτης και αν όχι, είναι τόσο διαφορετικός ώστε να μην μπορούν να εφαρμοστούν τα συγκεκριμένα αποτελέσματα? κοινωνικά χαρακτηριστικά Δημογραφικά χαρακτηριστικά Παθοφυσιολογία Είναι εφικτή η εφαρμογή της θεραπευτικής παρέμβασης στην κλινική πράξη; Είναι διαθέσιμη; Κόστος για τον ασθενή; Δυνατότητα του συστήματος υγείας να την υποστηρίξει;
54 Εξωτερική εγκυρότητα / Δυνατότητα εφαρμογής... Το πιθανό όφελος υπερτερεί των πιθανών κινδύνων που απορρέουν απο την συγκεκριμένη θεραπευτική παρέμβαση; Εξατομίκευση με βάση τους παράγοντες κινδύνου και τις συνυπάρχουσες νόσους για τον συγκεκριμένο ασθενή. Ποιες είναι οι προσδοκίες και οι αξίες του ασθενούς μας για την έκβαση που προσπαθούμε να αποτρέψουμε και την θεραπεία που προτείνουμε? Μελετήθηκαν όλες οι κλινικά σημαντικές εκβάσεις; Αν όχι, αυτό επηρεάζει την απόφασή της;
55 Η σειρά σας...
Κριτική Αξιολόγηση Τυχαιοποιημένης Κλινικής Δοκιμής (RCT)
Clinical Research & Evidence-Based Medicine Unit Aristotle University of Thessaloniki Κριτική Αξιολόγηση Τυχαιοποιημένης Κλινικής Δοκιμής (RCT) Πασχάλης Πάσχος MD, MSc Γαστρεντερολόγος Μονάδα Κλινικής
Διαβάστε περισσότεραΤεκμηριωμένη Ιατρική Evidence-Based Medicine
Τεκμηριωμένη Ιατρική Evidence-Based Medicine Δημήτριος Γ. Γουλής Επίκουρος καθηγητής Ενδοκρινολογίας Αναπαραγωγής Μονάδα Ενδοκρινολογίας Αναπαραγωγής Α Μαιευτική & Γυναικολογική Κλινική ΑΠΘ Περιστατικό
Διαβάστε περισσότεραΤεκµηριωµένη Ιατρική 2011-12 ΒΛΑΒΗ. Βασίλης Κ. Λιακόπουλος Λέκτορας Νεφρολογίας ΑΠΘ
Τεκµηριωµένη Ιατρική 2011-12 ΒΛΑΒΗ Βασίλης Κ. Λιακόπουλος Λέκτορας Νεφρολογίας ΑΠΘ Αναλογία Λόγος Πηλίκο Αναλογία Proportion Αναλογία (Proportion) Ο αριθµητής ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΤΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΩΣ στον παρανοµαστή
Διαβάστε περισσότεραΓιατί οι μελέτες παρατήρησης δεν είναι πάντα κατάλληλες
Γιατί οι μελέτες παρατήρησης δεν είναι πάντα κατάλληλες Ευαγγελία Η. Ντζάνη Επίκουρη Καθηγήτρια Υγιεινής με έμφαση στην Επιδημιολογία Εργαστήριο Υγιεινής & Επιδημιολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Διαβάστε περισσότεραΕρμηνεύοντας τα Αποτελέσματα των Τυχαιοποιημένων Κλινικών Μελετών: Προσέγγιση βασιζόμενη στην Κριτική Αξιολόγηση
Ερμηνεύοντας τα Αποτελέσματα των Τυχαιοποιημένων Κλινικών Μελετών: Προσέγγιση βασιζόμενη στην Κριτική Αξιολόγηση Ηλίας Ζιντζαράς, MSc, PhD, PhD Καθηγητής Βιομαθηματικών-Βιομετρίας Εργαστήριο Βιομαθηματικών,
Διαβάστε περισσότεραΜέτρα σχέσης. Ιωάννα Τζουλάκη Λέκτορας Επιδημιολογίας Υγιεινή και Επιδημιολογία
Μέτρα σχέσης Ιωάννα Τζουλάκη Λέκτορας Επιδημιολογίας Υγιεινή και Επιδημιολογία Στο τέλος...(learning outcomes) Να γνωρίζετε τα κυριότερα μέτρα σχέσης που χρησιμοποιούνται για μετρήσουμε μια συσχέτηση μεταξύ
Διαβάστε περισσότεραΜελέτες Διαγνωστικής Ακρίβειας
Clinical Research & Evidence-Based Medicine Unit Aristotle University of Thessaloniki Μελέτες Διαγνωστικής Ακρίβειας Πασχάλης Πάσχος MD, MSc Γαστρεντερολόγος Μονάδα Κλινικής Έρευνας και Τεκμηριωμένης Ιατρικής
Διαβάστε περισσότεραΣυγγραφή και κριτική ανάλυση επιδημιολογικής εργασίας
Εργαστήριο Υγιεινής Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Αθηνών Συγγραφή και κριτική ανάλυση επιδημιολογικής εργασίας Δ. Παρασκευής Εργαστήριο Υγιεινής Επιδημιολογίας και
Διαβάστε περισσότεραΧαράλαµπος Κ. Μαµουλάκης
Τα λάθη στο δείγµα και τη στατιστική ανάλυση Χαράλαµπος Κ. Μαµουλάκης Επικουρος Καθηγητής Ουρολογίας Ουρολογική Κλινική Πανεπιστηµιακό Γενικό Νοσοκοµείο Ηρακλείου Πανεπιστήµιο Κρήτης, Τµήµα Ιατρικής Σύγκρουση
Διαβάστε περισσότεραΑΤΥ: Προκλήσεις και Ευκαιρίες
ΑΤΥ: Προκλήσεις και Ευκαιρίες Δημήτριος Κούβελας MD, BPharm, FRCGP, PhD Καθηγητής & Διευθυντής Εργ. Κλινικής Φαρμακολογίας Ιατρικής Σχολή, ΑΠΘ Πρόεδρος ΕΑΑΦΑΧ Πολιτική Φαρμάκου π.κ. 1/3 εξωτερικού χρέους
Διαβάστε περισσότεραΠολιτική Φαρμάκου: Θεραπευτικά Πρωτόκολλα ή Εξορθολογισμός Συνταγογράφησης; Δημήτριος Κούβελας MD, Bpharm, FRCGP, PhD
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘEΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ, ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ Εργαστήριο Κλινικής Φαρμακολογίας Πολιτική Φαρμάκου: Θεραπευτικά Πρωτόκολλα ή Εξορθολογισμός Συνταγογράφησης; Δημήτριος Κούβελας
Διαβάστε περισσότεραΕρευνητική υπόθεση. Εισαγωγή ΜΑΘΗΜΑ 11Ο 1. ΜΑΘΗΜΑ Θεραπεία Μέρος 2 ο. Κλινικές µελέτες. Σύνδεση µε το προηγούµενο µάθηµα
ΜΑΘΗΜΑ Θεραπεία Μέρος 2 ο Κλινικές Μελέτες 1 Εισαγωγή Σύνδεση µε το προηγούµενο µάθηµα Ανάγκη ελέγχου και επιβεβαίωσης των προτεινόµενων θεραπειών Είδη µελετών των θεραπευτικών µεθόδων Κλινικές µελέτες
Διαβάστε περισσότεραΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ;
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ; Μάγδα Τσολάκη, MD, PhD Νευρολόγος, Ψυχίατρος, Θεολόγος, Καθηγήτρια Α.Π.Θ. Διευθύντρια της Α Νευρολογικής Κλινικής Πρόεδρος Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Νόσου Alzheimer DISCLOSURES Grants
Διαβάστε περισσότεραΜέθοδοι δειγματοληψίας, καθορισμός μεγέθους δείγματος, τύποι σφαλμάτων, κριτήρια εισαγωγής και αποκλεισμού
Μέθοδοι δειγματοληψίας, καθορισμός μεγέθους δείγματος, τύποι σφαλμάτων, κριτήρια εισαγωγής και αποκλεισμού Γεσθημανή Μηντζιώρη MD, MSc, PhD Μονάδα Ενδοκρινολογίας της Αναπαραγωγής, Α Μαιευτική και Γυναικολογική
Διαβάστε περισσότεραΚΛΙΝΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΕΣ - ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΩΝ ΜΕΤΡΩΝ
ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΕΣ - ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΩΝ ΜΕΤΡΩΝ Μπενέτου Βίκυ Παιδίατρος Επίκουρη Καθηγήτρια Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής Ιατρική Σχολή Αθηνών ΠΜΣ «ΜΕΘ και Επείγουσα Νοσηλευτική»
Διαβάστε περισσότεραΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚA ΣΥΣTHΜΑΤΑ
ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚA ΣΥΣTHΜΑΤΑ Ιωάννα Τζουλάκη Κώστας Τσιλίδης Ιωαννίδης: κεφάλαιο 2 Guyatt: κεφάλαιο 18 ΕΠΙςΤΗΜΟΝΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ Επιστήμη (θεωρία) Πράξη (φροντίδα υγείας) Γνωστικό μέρος Αιτιό-γνωση Διά-γνωση Πρό-γνωση
Διαβάστε περισσότεραΠείραμα. Χειρισμός των συνθηκών από τον ερευνητή. Σύνολο παρατηρήσεων που πραγματοποιούνται κάτω από ελεγχόμενες συνθήκες
Πείραμα Χειρισμός των συνθηκών από τον ερευνητή Σύνολο παρατηρήσεων που πραγματοποιούνται κάτω από ελεγχόμενες συνθήκες Πειραματικές μελέτες Ο ερευνητής καθορίζει τις συνθήκες της μελέτης. Η έκθεση ή όχι
Διαβάστε περισσότεραΚλινικές Μελέτες. Εισαγωγή. Εκτίµηση έκβασης. Κλινικές Μελέτες - Μέρος 3ο 1. Μέρος 3ο. Intervention
Κλινικές Μελέτες Μέρος 3ο 1 Εισαγωγή Ερευνητική υπόθεση Επιλογή ασθενών Τυχαιοποίηση Biases πριν και µετά την τυχαιοποίηση Intervention Open study Blind study Μέτρηση έκβασης Συµπεράσµατα 2 Εκτίµηση έκβασης
Διαβάστε περισσότεραΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΈΣ ΔΟΚΙΜΑΣΊΕΣ
ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΈΣ ΔΟΚΙΜΑΣΊΕΣ Εμμανουήλ Σμυρνάκης Λέκτορας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ smyrnak@auth.gr Θέματα Διαγνωστικές Δοκιμασίες Μέτρα Εγκυρότητας Ευαισθησία Ειδικότητα Θετική και
Διαβάστε περισσότεραΤΕΙ Αθήνας Μεθοδολογία της έρευνας και Ιατρική στατιστική
ΤΕΙ Αθήνας Μεθοδολογία της έρευνας και Ιατρική στατιστική Ενότητα 3: Έλεγχοι υποθέσεων - Διαστήματα εμπιστοσύνης Δρ.Ευσταθία Παπαγεωργίου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Οι ερευνητικές υποθέσεις Στην έρευνα ελέγχουμε
Διαβάστε περισσότεραΙΑΤΡΙΚΗ ΒΑΣΙΣΜΕΝΗ ΣΤΗΝ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ EVIDENCE BASED MEDICINE
1 ΙΑΤΡΙΚΗ ΒΑΣΙΣΜΕΝΗ ΣΤΗΝ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ EVIDENCE BASED MEDICINE ΙΜΒ022 Ενημερωτικό Φύλλο Μαθήματος (ΕΦΜ) Εξάμηνο Διδασκαλίας: A Συντονιστές Δημήτριος Γουλής Απόστολος Τσάπας
Διαβάστε περισσότεραΗ εμπειρία από την εφαρμογή των θεραπευτικών πρωτοκόλλων συνταγογράφησης
Η εμπειρία από την εφαρμογή των θεραπευτικών πρωτοκόλλων συνταγογράφησης Ε. Θηραίος MD, MSc in Public Health Γενικός Ιατρός Δ/ντής ΕΣΥ, Κέντρο Υγείας Βάρης Γενικός Γραμματέας Ιατρικής Εταιρείας Αθηνών
Διαβάστε περισσότεραΤι πέραν των τυχαιοποιημένων κλινικών. Ζ. Μέλλιος
Τι πέραν των τυχαιοποιημένων κλινικών μελετών Ζ. Μέλλιος Κλινική Μελέτη Εργαλείο αξιολόγησης κάποιας παρέμβασης στην έκβαση μιας κλινικής κατάστασης Κάθε αλλαγή στην ποσότητα επιφέρει αλλαγές στην ποιότητα
Διαβάστε περισσότεραΕνότητα 2: Έλεγχοι Υποθέσεων Διαστήματα Εμπιστοσύνης
ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ - ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ «ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΝΕΥΡΟΑΝΑΤΟΜΙΑ» «Βιοστατιστική, Μεθοδολογία και Συγγραφή Επιστημονικής Μελέτης» Ενότητα 2: Έλεγχοι Υποθέσεων
Διαβάστε περισσότεραΠέτρος Γαλάνης, MPH, PhD Εργαστήριο Οργάνωσης και Αξιολόγησης Υπηρεσιών Υγείας Τμήμα Νοσηλευτικής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Πέτρος Γαλάνης, MPH, PhD Εργαστήριο Οργάνωσης και Αξιολόγησης Υπηρεσιών Υγείας Τμήμα Νοσηλευτικής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Καθορισμός ερευνητικής υπόθεσης Κριτήρια ένταξης και αποκλεισμού
Διαβάστε περισσότεραAιτιότητα. Ιωάννα Τζουλάκη
Aιτιότητα Ιωάννα Τζουλάκη Αιτιότητα Αναλυτική επιδημιολογία: έλεγχο υποθέσεων Συσχέτιση έκθεσης σε κάποιο παράγοντα και εμφάνιση της νόσου Συσχέτιση (στατιστική) δεν συνεπάγεται την σχέση αίτιου αποτελέσματος
Διαβάστε περισσότεραΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Είδη μεταβλητών Ποσοτικά δεδομένα (π.χ. ηλικία, ύψος, αιμοσφαιρίνη) Ποιοτικά δεδομένα (π.χ. άνδρας/γυναίκα, ναι/όχι) Διατεταγμένα (π.χ. καλό/μέτριο/κακό) 2 Περιγραφή ποσοτικών
Διαβάστε περισσότεραΈλεγχος υποθέσεων - Ισχύς και Μέγεθος είγματος Sample Size and Power. Γρηγόρης Χλουβεράκης, Ph.D. Αναπληρωτής Καθηγητής Πανεπιστήμιο Κρήτης
Έλεγχος υποθέσεων - Ισχύς και Μέγεθος είγματος Sample Size and Power Γρηγόρης Χλουβεράκης, Ph.D. Αναπληρωτής Καθηγητής Πανεπιστήμιο Κρήτης Πόσα άτομα να συμπεριλάβω στη μελέτη μου για να είναι έγκυρη,
Διαβάστε περισσότεραΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙ ΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ
ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙ ΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ Epidemiology and Public Health Dept of Epidemiology and Public Health N. TZANAKIS M.D. Consultant in Respiratory Medicine Assistant Professor in Epidemiology P.O. Box 1352, 71110
Διαβάστε περισσότεραΜια κριτική ματιά στην κλινική. μελέτη GRIPHON
Μια κριτική ματιά στην κλινική μελέτη GRIPHON Κατερίνα Μαραθιά Πνευμονολόγος Εντατικολόγος Διευθύντρια ΚΧ ΜΕΘ Διακλινικό Ιατρείο Πνευμονικής Υπέρτασης Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο Δήλωση σύγκρουσης
Διαβάστε περισσότερα.aiavramidis.gr www
Θεραπευτικός αλγόριθμος στον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 Inzucchi et al. Diabetes Care. 2015;38(1):140-9 Συνδυασμός αγωνιστών των υποδοχέων του GLP-1 και βασικής ινσουλίνης Βασική ινσουλίνη Αποτελεσματικός
Διαβάστε περισσότεραΚλινικές Μελέτες στην Ελλάδα Ο δρόμος προς την αξιοπιστία από την πλευρά του ερευνητή: Εμπειρίες, προβλήματα και λύσεις. Γεώργιος Β.
Κλινικές Μελέτες στην Ελλάδα Ο δρόμος προς την αξιοπιστία από την πλευρά του ερευνητή: Εμπειρίες, προβλήματα και λύσεις Γεώργιος Β. Παπαθεοδωρίδης Καθηγητής Παθολογίας-Γαστρεντερολογίας Διευθυντής Πανεπιστημιακής
Διαβάστε περισσότεραUniversity of Cyprus Optical Diagnostics Laboratory. ΗΜΥ 370 Εισαγωγή στη Βιοϊατρική Μηχανική. Κλινικές Μελέτες και Βιοστατιστική
University of Cyprus Optical Diagnostics Laboratory ΗΜΥ 370 Εισαγωγή στη Βιοϊατρική Μηχανική Κλινικές Μελέτες και Βιοστατιστική Σχεδίαση Ερευνητικής Διαδικασίας Για επιτυχημένη βιοϊατρική έρευνα 1. Καθορισμός
Διαβάστε περισσότεραΚΛΙΝΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ: ΠΩΣ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΤΣΩΝΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΟΣ ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ
ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ: ΠΩΣ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΤΣΩΝΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΟΣ ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ Κλινικές Μελέτες Πείραμα σε ανθρώπους ώστε να μετρηθούν η αποτελεσματικότητα και οι κίνδυνοι νέων θεραπευτικών
Διαβάστε περισσότεραΕπιδημιολογία 3 ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΕΛΕΤΩΝ. Ροβίθης Μ. 2006
Επιδημιολογία 3 ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΕΛΕΤΩΝ Ροβίθης Μ. 2006 1 Τα στάδια της επιδημιολογικής έρευνας ταξινομούνται με μια λογική σειρά στην οποία κάθε φάση εξαρτάται από την προηγούμενη. Μια εκτεταμένη λίστα είναι
Διαβάστε περισσότεραΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Η ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Η ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Γεώργιος ΜΑΣΤΟΡΑΚΟΣ ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΑΡΕΤΑΙΕΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΚΛΙΝΙΚΩΝ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ Γιατί η ερώτηση πρέπει να είναι
Διαβάστε περισσότεραΜεθοδολογία της έρευνας και Ιατρική στατιστική
ΤΕΙ Αθήνας Μεθοδολογία της έρευνας και Ιατρική στατιστική Ενότητα 1: Πληθυσμός και δείγμα - Δειγματοληπτικές μέθοδοι και δειγματοληπτικό σφάλμα Δρ.Ευσταθία Παπαγεωργίου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Συλλογή
Διαβάστε περισσότεραΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ. 3 η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ. Ι. Δημόπουλος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων και Οργανισμών. ΤΕΙ Πελοποννήσου
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ 3 η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ Ι. Δημόπουλος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων και Οργανισμών. ΤΕΙ Πελοποννήσου Συλλογή δεδομένων Πρωτογενή δεδομένα Εργαστηριακές μετρήσεις Παρατήρηση Παρατήρηση με συμμετοχή,
Διαβάστε περισσότεραΔ. Τερεντές-Πρίντζιος, Χ. Βλαχόπουλος, Γ. Γεωργιόπουλος, Ι. Σκούµας, Ι. Κουτάγιαρ, Ν. Ιωακειµίδης, Ν. Σκληρός, Χ. Στεφανάδης, Δ.
Πρόγνωση µελλοντικών καρδιαγγειακών συµβάντων µε τα επίπεδα της προπρωτεΐνης κονβερτάση σουµπτιλισίνη/κεξίνη 9 στο πλάσµα: µια συστηµατική ανασκόπηση και µετα-ανάλυση µελετών Δ. Τερεντές-Πρίντζιος, Χ.
Διαβάστε περισσότεραΕνότητα 1: Πληθυσμός και δείγμα Είδη Μεταβλητών - Περιγραφική στατιστική
ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ - ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ «ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΝΕΥΡΟΑΝΑΤΟΜΙΑ» «Βιοστατιστική, Μεθοδολογία και Συγγραφή Επιστημονικής Μελέτης» Ενότητα 1: Πληθυσμός
Διαβάστε περισσότεραΛειτουργικός ορισμός των μεταβλητών
Λειτουργικός ορισμός των μεταβλητών Σύμφωνα με μελέτη του 2000 στις ΗΠΑ, 4.000.000 έφηβοι ήταν καπνιστές Τι σημαίνει «έφηβος»;;; Τι σημαίνει «καπνιστής»;;; Λειτουργικός ορισμός των μεταβλητών Στη συγκεκριμένη
Διαβάστε περισσότεραΕΙΔΗ ΕΡΕΥΝΑΣ I: ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ & ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ
ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΡΕΥΝΑΣ (# 252) Ε ΕΞΑΜΗΝΟ 9 η ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΙΔΗ ΕΡΕΥΝΑΣ I: ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ & ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ ΛΙΓΗ ΘΕΩΡΙΑ Στην προηγούμενη διάλεξη μάθαμε ότι υπάρχουν διάφορες μορφές έρευνας
Διαβάστε περισσότεραΚατανομή συχνοτήτων. Μέτρα κεντρικής τάσης. Μέτρα διασποράς. Σφάλματα μέτρησης. Εγκυρότητα. Ακρίβεια
Ενότητα 2α: Τρόποι παρουσίασης επιδημιολογικών δεδομένων Εγκυρότητα, ακρίβεια Ροβίθης Μιχαήλ 2006 Τρόποι παρουσίασης επιδημιολογικών δεδομένων Κατανομή συχνοτήτων Μέτρα κεντρικής τάσης Μέτρα διασποράς
Διαβάστε περισσότεραΙΑΣΤΗΜΑΤΑ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ. Γρηγόρης Χλουβεράκης, Ph.D. Αναπληρωτής Καθηγητής Πανεπιστήμιο Κρήτης
ΙΑΣΤΗΜΑΤΑ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ Γρηγόρης Χλουβεράκης, Ph.D. Αναπληρωτής Καθηγητής Πανεπιστήμιο Κρήτης Από την περασμένη φορά... Πληθυσμός (population): ένα σύνολο ατόμων Παράμετρος (parameter): χαρακτηριστικό του
Διαβάστε περισσότεραΣκοπός του μαθήματος. Έλεγχος μηδενικής υπόθεσης OR-RR. Έλεγχος μηδενικής υπόθεσης. Σφάλαμα τύπου Ι -Σφάλμα τύπου ΙΙ 20/4/2013
Σκοπός του μαθήματος Έλεγχος μηδενικής υπόθεσης OR-RR Μαρία Γκριζιώτη Μsc Ιατρικής Ερευνητικής Μεθοδολογίας Μηδενική υπόθεση p value 95% Διαστήματα Εμπιστοσύνης Odds Ratio Relative Risk Έλεγχος μηδενικής
Διαβάστε περισσότεραΜΕΡΟΣ Α Κάθε µια από τις παρακάτω φράσεις (1α, 1β, 1γ, 2α κτλ) µπορεί να είναι σωστή ή λανθασµένη. Ποιες είναι σωστές και ποιες όχι;
2. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΕΠΑΓΩΓΗ. ΣΚΟΠΟΣ στο τέλος της ενότητας είναι να γνωρίζετε - Τι είναι η «δειγµατοληπτική κατανοµή» π.χ. της µέσης τιµής - τι είναι και σε τι χρησιµεύει το «τυπικό σφάλµα της µέσης
Διαβάστε περισσότεραΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΤΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΜΕΑ
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΤΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΜΕΑ 1 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΤΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΜΕΑ ΓΕΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΟΥ RESCUPASE Ποιότητα Η ποιότητα
Διαβάστε περισσότεραΔιατύπωση ερωτήσεων που μπορούν να απαντηθούν
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΙατρικήΕρευνητικήΜεθοδολογία Ιατρική βασισμένη στην τεκμηρίωση Διατύπωση ερωτήσεων που μπορούν να απαντηθούν Πασχάλης Πάσχος Msc Ειδ/νος Γαστρεντερολογίας
Διαβάστε περισσότεραΔειγματοληψία στην εκπαιδευτική έρευνα. Είδη δειγματοληψίας
Δειγματοληψία στην εκπαιδευτική έρευνα Είδη δειγματοληψίας Γνωρίζουμε ότι: Με τη στατιστική τα δεδομένα γίνονται πληροφορίες Στατιστική Δεδομένα Πληροφορία Αλλά από πού προέρχονται τα δεδομένα; Πώς τα
Διαβάστε περισσότεραUniversity of Cyprus Biomedical Imaging and Applied Optics. ΗΜΥ 370 Εισαγωγή στη Βιοϊατρική Μηχανική. Κλινικές Μελέτες, Βιοστατιστική και Βιοηθική
University of Cyprus Biomedical Imaging and Applied Optics ΗΜΥ 370 Εισαγωγή στη Βιοϊατρική Μηχανική Κλινικές Μελέτες, Βιοστατιστική και Βιοηθική Σχεδιασμός στη Βιοϊατρική Μηχανική Γιατί η Βιοϊατρική Μηχανική
Διαβάστε περισσότεραΠραγματοποίηση Κλινικής Δοκιμής και Ανάλυση Δεδομένων
Πραγματοποίηση Κλινικής Δοκιμής και Ανάλυση Δεδομένων Ε. Σαμόλη, Λέκτορας Εργ. Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής, Ιατρική Σχολή Παν/μιου Αθηνών Η ανάγκη για κλινικές δοκιμές στη Χειρουργική
Διαβάστε περισσότεραΛογαριθµιστική εξάρτηση
Είδη δεδοµένων Σε µία επιδηµιολογική έρευνα, καταγράφονται τα παρακάτω δεδοµένα για κάθε άτοµο: Λογαριθµιστική εξάρτηση Βάνα Σύψα Επίκουρη Καθηγήτρια Επιδηµιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής Εργαστήριο
Διαβάστε περισσότεραΜπεττίνα Χάιδιτς. Επίκουρη Καθηγήτρια Υγιεινής Ιατρικής Στατιστικής e mail:
Μπεττίνα Χάιδιτς Επίκουρη Καθηγήτρια Υγιεινής Ιατρικής Στατιστικής e mail: haidich@med.auth.gr Υπολογισμός μεγέθους δείγματος Πιο πολλές επιδημιολογικές μελέτες έχουν ως στόχο να εκτιμηθεί κάποιο χαρακτηριστικό
Διαβάστε περισσότεραΔιάγνωση και προσυμπτωματικός έλεγχος
Διάγνωση και προσυμπτωματικός έλεγχος Χρήστος Α. Βενέτης MD, MSc Μαιευτήρας- Γυναικολόγος Υποψήφιος Διδάκτωρ Α.Π.Θ. Μονάδα Ανθρώπινης Αναπαραγωγής Α Μαιευτική- Γυναικολογική Κλινική Ιατρική Σχολή, Α.Π.Θ.
Διαβάστε περισσότεραΣτατιστικοί Έλεγχοι Υποθέσεων. Σαλαντή Γεωργία Εργαστήριο Υγιεινής και Επιδημιολογίας Ιατρική Σχολή
Στατιστικοί Έλεγχοι Υποθέσεων Σαλαντή Γεωργία Εργαστήριο Υγιεινής και Επιδημιολογίας Ιατρική Σχολή Τι θέλουμε να συγκρίνουμε; Δύο δείγματα Μέση αρτηριακή πίεση σε δύο ομάδες Πιθανότητα θανάτου με δύο διαφορετικά
Διαβάστε περισσότεραΗΜΜΥ 100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία
University of Cyprus ptical Diagnostics ΗΜΜΥ 100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Διάλεξη 18 Έρευνα μου κάνανε, μεγάλη φασαρία Έρευνα Μια από τις σημαντικότερες δραστηριότητες στη σύγχρονη εποχή Αφορά όλους τους
Διαβάστε περισσότεραSTADYING CASES. Case Reports. Case Reports. Case reports Case-series studies Case-control studies. Περιγραφή ενδιαφέροντος περιστατικού
STADYING CASES Case reports Case-series studies Case-control studies Case Reports Περιγραφή ενδιαφέροντος περιστατικού Case Reports Ηλεπτοµερής παρουσίαση µιας περίπτωσης νοσήµατος η µικρής οµάδας οµοειδών
Διαβάστε περισσότεραKλινικές ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΒΑΣΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ
Kλινικές Mελέτες ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΒΑΣΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ 1Τι είναι οι κλινικές μελέτες είναι σημαντικές; > Μη διστάσετε να ρωτήσετε το γιατρό σας για οποιαδήποτε και άλλη γιατί πληροφορία ή διευκρίνηση χρειάζεστε
Διαβάστε περισσότεραΖ Σεμινάριο ΕΧΕ 24 Σεπτεμβρίου 2013
Κλέα Κατσουγιάννη Καθηγήτρια Βιοστατιστικής και Επιδημιολογίας Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών Ζ Σεμινάριο ΕΧΕ 24 Σεπτεμβρίου 2013 Μεταβλητότητα
Διαβάστε περισσότεραΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ/ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ
Προς: ΣΦΕΕ Θεσσαλονίκη, 1 Απριλίου 2014 Αξιότιμοι κύριοι, Η Ελληνική Εταιρεία Γενικής Ιατρικής διοργανώνει την εκδήλωση «Φιλίππειο Εργαστήριο της Έρευνας» από 3 6 Απριλίου 2014 στο Santa Beach Hotel στην
Διαβάστε περισσότεραΤΕΚΜΗΡΙΩΜΕΝΗ ΙΑΤΡΙΚΗ: ΘΕΡΑΠΕΙΑ 3
ΤΕΚΜΗΡΙΩΜΕΝΗ ΙΑΤΡΙΚΗ: ΘΕΡΑΠΕΙΑ 3 Νικόλαος Παπάνας Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Εξωτερικό Διαβητολογικό Ιατρείο Εξωτερικό Ιατρείο Διαβητικού Ποδιού Β Παθολογική Κλινική ΔΠΘ 5/22/12 1 5/22/12 2 ΤΕΚΜΗΡΙΩΜΕΝΗ
Διαβάστε περισσότεραΠέτρος Γαλάνης, MPH, PhD Εργαστήριο Οργάνωσης και Αξιολόγησης Υπηρεσιών Υγείας Τμήμα Νοσηλευτικής, Πανεπιστήμιο Αθηνών
Πέτρος Γαλάνης, MPH, PhD Εργαστήριο Οργάνωσης και Αξιολόγησης Υπηρεσιών Υγείας Τμήμα Νοσηλευτικής, Πανεπιστήμιο Αθηνών Σχέση μεταξύ εμβολίων και αυτισμού Θέση ύπνου των βρεφών και συχνότητα εμφάνισης του
Διαβάστε περισσότεραΜέτρα Υπολογισµού του Κινδύνου εκδήλωσης µιας κατάστασης
1st Workshop on Evidence Based Medicine Athens, 6-7 December 2003 Ελληνικό Ίδρυµα Καρδιολογίας & Εργ. Βιοστατιστικής, Τµήµατος Νοσηλευτικής Πανεπιστηµίου Αθηνών Μέτρα Υπολογισµού του Κινδύνου εκδήλωσης
Διαβάστε περισσότεραΕπιλογή χρόνου κατάλυσης κολπικής μαρμαρυγής
Επιλογή χρόνου κατάλυσης κολπικής μαρμαρυγής Στυλιανός Τζέης MD, PhD, FESC Επιμελητής Α, Καρδιολογικό Τμήμα, Νοσοκομείο Ερρίκος Ντυνάν Atrial fibrillation begets atrial fibrillation Over the long term,
Διαβάστε περισσότεραΠαραρτημα III Μεταβολες στις περιληψεις των χαρακτηριστικων του προϊοντος και στα φυλλα οδηγιων χρησης
Παραρτημα III Μεταβολες στις περιληψεις των χαρακτηριστικων του προϊοντος και στα φυλλα οδηγιων χρησης Σημείωση: Οι εν λόγω τροποποιήσεις της περίληψης των χαρακτηριστικών του προϊόντος και του φύλλου
Διαβάστε περισσότεραLOGO. Εξόρυξη Δεδομένων. Δειγματοληψία. Πίνακες συνάφειας. Καμπύλες ROC και AUC. Σύγκριση Μεθόδων Εξόρυξης
Εξόρυξη Δεδομένων Δειγματοληψία Πίνακες συνάφειας Καμπύλες ROC και AUC Σύγκριση Μεθόδων Εξόρυξης Πασχάλης Θρήσκος PhD Λάρισα 2016-2017 pthriskos@mnec.gr LOGO Συμπερισματολογία - Τι σημαίνει ; Πληθυσμός
Διαβάστε περισσότεραΟι Μετα-αναλύσεις. αναλύσεις. Μπεττίνα Χάιδιτς. Λέκτορας Υγιεινής Ιατρικής Στατιστικής Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ haidich@med.auth.gr
Οι Μετα-αναλύσεις αναλύσεις Μπεττίνα Χάιδιτς Λέκτορας Υγιεινής Ιατρικής Στατιστικής Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ haidich@med.auth.gr Εισαγωγή Κεντρικό ρόλο στην αποδεικτική ιατρική Μέθοδος συνολικής εποπτείας των
Διαβάστε περισσότεραΚλινικές δοκιμές APPLIED MEDICAL RESEARCH ... ... Π. Γαλάνης. Clinical trials
Copyright Athens Medical Society www.mednet.gr/archives ARCHIVES OF HELLENIC MEDICINE: ISSN 11-05-3992 APPLIED MEDICAL RESEARCH Κλινικές δοκιμές 1. Εισαγωγή 2. Πειραματικές μελέτες 3. Κλινικές δοκιμές
Διαβάστε περισσότεραUrogold III: Οι σημαντικότερες δημοσιεύσεις της χρονιάς (Προστάτης- όρχεις)
Urogold III: Οι σημαντικότερες δημοσιεύσεις της χρονιάς (Προστάτης- όρχεις) Μουρμούρης Παναγιώτης MD, MSc, PhD, FEBU Πανεπιστημιακός Υπότροφος ΕΚΠΑ Β Ουρολογική Κλινική Σισμανόγλειο ΓΝΑ Καμία σύγκρουση
Διαβάστε περισσότεραΕπαναληπτικό μάθημα Βασικών επιδημιολογικών εννοιών. Ειρήνη Αγιαννιωτάκη
Επιδημιολογία Επαναληπτικό μάθημα Βασικών επιδημιολογικών εννοιών Συγχυτικοί Παράγοντες Οι συγχυτικοί παράγοντες προκύπτουν όταν οι ομάδες των εκτεθέντων και των μη-εκτεθέντων (του υπό μελέτη πληθυσμού)
Διαβάστε περισσότεραΠροσδιοριστής (determinant) Συνώνυμα
Προσδιοριστής Το χαρακτηριστικό (συγγενές, περιβαλλοντικό ή συμπεριφοράς) των ατόμων από το οποίο εξαρτάται η συχνότητα εμφάνισης της μελετώμενης έκβασης Προσδιοριστής (determinant) Συνώνυμα Έκθεση Μελετώμενος
Διαβάστε περισσότεραΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ. Ι. Δημόπουλος, Καθηγητής, Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων και Οργανισμών-ΤΕΙ Πελοποννήσου
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ Ι. Δημόπουλος, Καθηγητής, Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων και Οργανισμών-ΤΕΙ Πελοποννήσου Σχηματική παρουσίαση της ερευνητικής διαδικασίας ΣΚΟΠΟΣ-ΣΤΟΧΟΣ ΘΕΩΡΙΑ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Ερευνητικά
Διαβάστε περισσότεραΕνότητα 1: Εισαγωγή. ΤΕΙ Στερεάς Ελλάδας. Τμήμα Φυσικοθεραπείας. Προπτυχιακό Πρόγραμμα. Μάθημα: Βιοστατιστική-Οικονομία της υγείας Εξάμηνο: Ε (5 ο )
ΤΕΙ Στερεάς Ελλάδας Τμήμα Φυσικοθεραπείας Προπτυχιακό Πρόγραμμα Μάθημα: Βιοστατιστική-Οικονομία της υγείας Εξάμηνο: Ε (5 ο ) Ενότητα 1: Εισαγωγή Δρ. Χρήστος Γενιτσαρόπουλος Λαμία, 2017 1.1. Σκοπός και
Διαβάστε περισσότεραΕίδη Έρευνας Ι: Πειραματική Έρευνα & Πειραματικοί Σχεδιασμοί
εισήγηση 9η Είδη Έρευνας Ι: Πειραματική Έρευνα & Πειραματικοί Σχεδιασμοί (252) Τεχνικές Έρευνας Συστατικά ενός πειράματος Ανεξάρτητη μεταβλητή - Παρέμβαση Εξαρτημένη μεταβλητή Πειραματική ομάδα Ομάδα ελέγχου
Διαβάστε περισσότεραηµοσίευση Αποτελεσµάτων Κλινικών οκιµών: Κατευθυντήριες Οδηγίες Ουρανία αφνή Εργαστήριο Βιοστατιστικής Τµήµα Νοσηλευτικής Πανεπιστήµιο Αθηνών
ηµοσίευση Αποτελεσµάτων Κλινικών οκιµών: Κατευθυντήριες Οδηγίες Ουρανία αφνή Εργαστήριο Βιοστατιστικής Τµήµα Νοσηλευτικής Πανεπιστήµιο Αθηνών ΠΟΡΕΙΑ ΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ Ο ΗΓΙΩΝ Οκτώβριος 1993 Μάρτιος 1994 Σεπτέµβριος
Διαβάστε περισσότεραΑσθενείς. Προηγηθείσα ανεπιτυχής θεραπεία με 1 ή περισσότερα [γλυκοκορτικοειδή, ανοσοκατασταλτικά (ΑΖΑ, 6ΜΡ), anti-tnf]
Σχεδιασμός Μελέτης Φάσης 3, τυχαιοποιημένη, διπλή-τυφλή, ελεγχόμενη με placebo, μελέτη Ξεχωριστές μελέτες επαγωγής ύφεσης και συντήρησης Διενεργήθηκε σε 211 ιατρικά κέντρα σε 34 χώρες από το 2008-2012
Διαβάστε περισσότεραΑπάντηση. Συγχρονική μελέτη
Ερώτηση Ποιο είδος μελέτης και γιατί θεωρείτε πως είναι το καταλληλότερο για την εκτίμηση της συχνότητας του διαβήτη τύπου 2 στον πληθυσμό μιας πόλης; Περιγράψτε συνοπτικά (εντός 100 λέξεων) τον σχεδιασμό
Διαβάστε περισσότεραΔειγματοληψία στην Ερευνα. Ετος
ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Τμήμα Αγροτικής Οικονομίας & Ανάπτυξης Μέθοδοι Γεωργοοικονομικής και Κοινωνιολογικής Ερευνας Δειγματοληψία στην Έρευνα (Μέθοδοι Δειγματοληψίας - Τρόποι Επιλογής Τυχαίου Δείγματος)
Διαβάστε περισσότεραΔΗΜΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ
ΔΗΜΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ 5 Η (Θ) ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ 1 ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗΣ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ 2 Παρατηρήσεις (Observations) Δομικά στοιχεία
Διαβάστε περισσότεραΜελέτες ασθενών οµάδας ελέγχου
Μελέτες ασθενών οµάδας ελέγχου Μελέτες ασθενών οµάδας ελέγχου ως µέθοδος αναπτύχθηκε στις αρχές του 50 διερεύνηση παραγόντων κινδύνου σε ασθένειες µε µακρά λανθάνουσα περίοδο, όπου οι µελέτες κοόρτης δεν
Διαβάστε περισσότεραΚΕΦΑΛΑΙΟ Εισαγωγή Μεθοδολογία της Έρευνας ΕΙΚΟΝΑ 1-1 Μεθοδολογία της έρευνας.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Εισαγωγή Η Μεθοδολογία της Έρευνας (research methodology) είναι η επιστήμη που αφορά τη μεθοδολογία πραγματοποίησης μελετών με συστηματικό, επιστημονικό και λογικό τρόπο, με σκοπό την παραγωγή
Διαβάστε περισσότεραΔ. Τερεντές-Πρίντζιος, Χ. Βλαχόπουλος, Κ. Αζναουρίδης, Π. Πιέτρη, Ν. Ιωακειμίδης, Π. Ξαπλαντέρης, Χ. Στεφανάδης
Σχέση ανάμεσα στον εμβολιασμό έναντι του πνευμονιόκοκκου και την εμφάνιση καρδιαγγειακών συμβάντων: μετα-ανάλυση και συστηματική ανασκόπηση προοπτικών μελετών Δ. Τερεντές-Πρίντζιος, Χ. Βλαχόπουλος, Κ.
Διαβάστε περισσότεραΕίδη Επιδημιολογικής Έρευνας. Εμμανουήλ Σμυρνάκης Λέκτορας ΠΦΥ Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ Στάθης Γιαννακόπουλος Γενικός Ιατρός, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ
Είδη Επιδημιολογικής Έρευνας Εμμανουήλ Σμυρνάκης Λέκτορας ΠΦΥ Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ Στάθης Γιαννακόπουλος Γενικός Ιατρός, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ Λειτουργίες Επιδημιολογικής Έρευνας Η επιδημιολογική
Διαβάστε περισσότεραΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2: ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΔΥΟ ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2: ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΔΥΟ ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ Ασημίνα Γανωτοπούλου1, Αθανασία Παπαζαφειροπούλου1, Φλωρεντία Μπακομήτρου2, Γ. Χριστοφιλίδης1,
Διαβάστε περισσότεραΒιοστατιστική ΒΙΟ-309
Βιοστατιστική ΒΙΟ-309 Χειμερινό Εξάμηνο Ακαδ. Έτος 2015-2016 Ντίνα Λύκα lika@biology.uoc.gr 1. Εισαγωγή Εισαγωγικές έννοιες Μεταβλητότητα : ύπαρξη διαφορών μεταξύ ομοειδών μετρήσεων Μεταβλητή: ένα χαρακτηριστικό
Διαβάστε περισσότεραΒιοστατιστική ΒΙΟ-309
Βιοστατιστική ΒΙΟ-309 Χειμερινό Εξάμηνο Ακαδ. Έτος 2017-2018 Ντίνα Λύκα lika@biology.uoc.gr 1. Εισαγωγή Εισαγωγικές έννοιες Μεταβλητότητα : ύπαρξη διαφορών μεταξύ ομοειδών μετρήσεων Μεταβλητή: ένα χαρακτηριστικό
Διαβάστε περισσότεραΕγκυρότητα και Αξιοπιστία. Χριστίνα Καραμανίδου, PhD
Εγκυρότητα και Αξιοπιστία Χριστίνα Καραμανίδου, PhD Η έννοια της εγκυρότητας Η εγκυρότητα της έρευνας είναι το βασικό κριτήριο με βάση το οποίο θα ληφθεί η απόφαση για αξιοποίηση ή όχι των ευρημάτων. Η
Διαβάστε περισσότεραΜεθοδολογίες Αξιοποίησης Δεδομένων
Μεθοδολογίες Αξιοποίησης Δεδομένων Βλάχος Σ. Ιωάννης Λέκτορας 407/80, Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών Εργαστήριο Πειραματικής Χειρουργικής και Χειρουργικής Ερεύνης «Ν.Σ. Σ Χρηστέας» Στάδια Αξιοποίησης
Διαβάστε περισσότεραΑνάλυση ποσοτικών δεδομένων. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 2 ΔΙΟΙΚΗΣΗ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΤΟΞΙΚΟΕΞΆΡΤΗΣΗ Dr. Ρέμος Αρμάος
Ανάλυση ποσοτικών δεδομένων ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 2 ΔΙΟΙΚΗΣΗ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΤΟΞΙΚΟΕΞΆΡΤΗΣΗ Dr. Ρέμος Αρμάος Εισαγωγή στη στατιστική Στατιστική: σύνολο αρχών και μεθοδολογιών που χρησιμοποιούνται για:
Διαβάστε περισσότεραΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΧΑΠ ΣΤΟ
ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΧΑΠ ΣΤΟ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟ ΠΛΑΝΟ: Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ Λαζάρου Βασιλική Επιμελήτρια Β Πνευμονολογικού Τμήματος ΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ ΜΕ ΤΙΣ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΧΟΡΗΓΟΥΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ: AMGEN,
Διαβάστε περισσότεραΚλινική Επιδηµιολογία
Κλινική Επιδηµιολογία Ρυθµιστικοί παράγοντες Συγχυτικοί παράγοντες Ενδιάµεσοι παράγοντες Πρέπει να πιστέψουµε τις µετρήσεις µας; Κάπνισµα Καρκίνος Πνεύµονα OR = 9.1 Πραγµατική σχέση αιτιολογική µη-αιτιολογική
Διαβάστε περισσότεραΤυχαία vs. συστηµατικά σφάλµατα (random vs. systematic errors)
Τυχαία vs. συστηµατικά σφάλµατα (random vs. systematic errors) Εσωτερική & εξωτερική εγκυρότητα Εσωτερική εγκυρότητα Σχεδιασµός της µελέτης Εξωτερική εγκυρότητα (δυνατότητα γενίκευσης) Πολύ επιλεγµένος
Διαβάστε περισσότεραΕργαστήριο Υγιεινής και Επιδημιολογίας Ι. "Επιδημιολογικά Σφάλματα"
Εργαστήριο Υγιεινής και Επιδημιολογίας Ι "Επιδημιολογικά Σφάλματα" Άσκηση Ένας μεγάλος αριθμός γυναικών έχουν χρησιμοποιήσει μετεμμηνοπαυσιακή ορμονική θεραπεία (ΗRΤ), και πολλές θα συνεχίσουν τη χρήση
Διαβάστε περισσότεραΜοντέλα πρόγνωσης. του Σακχαρώδη Διαβήτη. Ηλιάδης Φώτης. Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας-Διαβητολογίας ΑΠΘ Α ΠΡΠ, Νοσοκοµείο ΑΧΕΠΑ
Μοντέλα πρόγνωσης του Σακχαρώδη Διαβήτη Ηλιάδης Φώτης Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας-Διαβητολογίας ΑΠΘ Α ΠΡΠ, Νοσοκοµείο ΑΧΕΠΑ IDF Diabetes Atlas 5th Edition 2012 Update 3.8 million men and women worldwide
Διαβάστε περισσότεραΘεμελιώδεις αρχές επιστήμης και μέθοδοι έρευνας
A. Montgomery Θεμελιώδεις αρχές επιστήμης και μέθοδοι έρευνας Καρολίνα Δουλουγέρη, ΜSc Υποψ. Διαδάκτωρ Σήμερα Αναζήτηση βιβλιογραφίας Επιλογή μεθοδολογίας Ερευνητικός σχεδιασμός Εγκυρότητα και αξιοπιστία
Διαβάστε περισσότεραΚλινική Επιδηµιολογία. Μέτρα κινδύνου Αιτιολογική συσχέτιση
Κλινική Επιδηµιολογία Μέτρα κινδύνου Αιτιολογική συσχέτιση Μέτρα κινδύνου Αιτιολογική συσχέτιση Σύγκριση µεταξύ διαφορετικών πληθυσµών ως προς την έκθεση (exposure) Σύγκριση της κατανοµής της συχνότητας
Διαβάστε περισσότεραΜελέτες Ασθενών-Μαρτύρων Case Control Studies
ΕΙΔΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ Μη πειραματικές μελέτες - συνέχεια Μελέτες Ασθενών-Μαρτύρων Case Control Studies Ενώ στις μελέτες Cohort ξεκινάμε από εκτεθειμένους και μη και κοιτάμε ποιοι αναπτύσσουν το
Διαβάστε περισσότεραΑξιοπιστία προληπτικών εργαστηριακών εξετάσεων. Γ. Κολιάκος Καθηγητής Βιοχημείας
Αξιοπιστία προληπτικών εργαστηριακών εξετάσεων Γ. Κολιάκος Καθηγητής Βιοχημείας Η τέχνη της διάγνωσης ο κλινικός γιατρός «υποκειμενικά δεδομένα» Ιστορικό κλινική εξέταση Διαφορική διάγνωση Υπόθεση Τεκμηρίωση
Διαβάστε περισσότεραΕπιλογή Δείγματος. Απόστολος Βανταράκης Αναπλ. Καθηγητής Ιατρικής
Επιλογή Δείγματος Απόστολος Βανταράκης Αναπλ. Καθηγητής Ιατρικής Δειγματοληψία Να κατανοηθούν: Γιατί κάνουμε δειγματοληψία Ορισμοί δειγματοληψίας Αντιπροσωπευτικότητα Κύριοι μέθοδοι δειγματοληψίας Λάθη
Διαβάστε περισσότεραΕπιδημιολογία. Είδη υπό-μελέτη πληθυσμών. Ο ορισμός του υπό-μελέτη πληθυσμού ΜΕΤΡΗΣΗ ΚΑΙ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ
Επιδημιολογία ΜΕΤΡΗΣΗ ΚΑΙ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ Ανδρονίκη Νάσκα, Αναπλ. Καθηγήτρια Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας & Ιατρικής Στατιστικής anaska@med.uoa.gr Μελέτη της κατανομής και
Διαβάστε περισσότερα