6. Η ανεύρεση της υπαίτιας ρωγμής

Transcript

1 6. Η ανεύρεση της υπαίτιας ρωγμής 1. Γεωγραφική επέκταση της αποκόλλησης 2. Η υπαίτια ρωγμή - Οι δευτερεύουσες ρωγμές 3. Οι κανόνες του Lincoff 4. Τεχνική για την ανεύρεση της ρωγμής 4.1. Άμεσες ενδείξεις για την εντόπιση της ρωγμής 4.2. Έμμεσες ενδείξεις για την εντόπιση της ρωγμής 4.3. Διεγχειρητική αναζήτηση των ρωγμών 5. Ρηγματογενής αποκόλληση χωρίς ρωγμή 6. Ρωγμή έξω από την αποκόλληση 7. Διαφορική διάγνωση ρηγματογενούς/μη ρηγματογενούς αποκόλλησης

2 1. «Γεωγραφική» επέκταση της αποκόλλησης Η θέση της ρωγμής, η οποία ευθύνεται για τη ρηγματογενή αποκόλληση συνάγεται τις περισσότερες φορές από το σχήμα της αποκόλλησης 1, καθώς η παθογένεια της αποκόλλησης δεν είναι άλλη από το διαχωρισμό του αμφιβληστροειδούς από το μελάγχρουν επιθήλιο (βλ ), αρχικά γύρω από τη ρωγμή και προς τη γειτονική οδοντωτή περιφέρεια και στη συνέχεια, λόγω βαρύτητας, από την περιφερική ρωγμή προς τη θηλή, απ τη μια (βλ ), και την κατώτερη οδοντωτή περιφέρεια, απ την άλλη. Η τελική έκταση της αποκόλλησης είναι συνάρτηση, κατ αρχήν, της εντόπισης της ρωγμής που την προκάλεσε 2, αλλά και περισσοτέρων άλλων παραγόντων, όπως ίσως ο χρόνος που διέρρευσε από την έναρξή της, η ηλικία και η ιδιοσυγκρασία του ατόμου, η σύσταση του υαλοειδούς, η αφακία, η συντρέχουσα PVR και άλλοι. 2. Η «υπαίτια» ρωγμή - Οι δευτερεύουσες ρωγμές Ως υπαίτια ρωγμή ορίζεται η ανώτερη ανάμεσα στις ρωγμές του αποκολλημένου αμφιβληστροειδούς, που θα προκαλούσε, ακόμη και μόνη της, αποκόλληση της ιδίας γεωγραφικής κατανομής, έκτασης και μορφής. Ο πωματισμός της υπαίτιας ρωγμής, εφόσον αυτή είναι και η μοναδική, θεραπεύει τη ρηγματογενή αποκόλληση. Αλλιώς αποκαθιστά ανατομικά το ανώτερο εκείνο τμήμα του αποκολλημένου αμφιβληστροειδούς μέχρι την επόμενη, δευτερεύουσα ρωγμή, που γίνεται με τη σειρά της η «υπαίτια» ρωγμή για την υπολειμματική αποκόλληση, κ.ο.κ. Για τη θεραπεία της αποκόλλησης απαιτείται ο πωματισμός όλων των ρωγμών του αποκολλημένου αμφιβληστροειδούς. Περισσότερες της μιας ρωγμές παρατηρούνται σε 60% των αποκολλήσεων 3. Σε πολλές απ αυτές, βέβαια, οι πολλαπλές ρωγμές αποτελούν ομάδες, που εύκολα αναγνωρίζονται και αντιμετωπίζονται σαν μια ρωγμή

3 3. Οι κανόνες του Lincoff Εικ. 6.1 Κανόνες του Lincoff, I. Ανώτερη κροταφική ή ρινική αποκόλληση. 98% των υπαιτίων ρωγμών απέχουν 1 1 / 2 ώρα από το άνω όριο της αποκόλλησης. Εικ. 6.2 Κανόνες του Lincoff, II. Ολική ή αποκόλληση υπερβαίνουσα το μεσημβρινό της 12 ης. 93% των υπαιτίων ρωγμών εντοπίζονται στο «ισοσκελές» τρίγωνο με κορυφή την ora serrata και πλευρές που φθάνουν, πίσω από τον ισημερινό,1 1 / 2 ώρα εκατέρωθεν του μεσημβρινού της 12 ης. Εικ. 6.3 Κανόνες του Lincoff, III. Κατώτερη αποκόλληση. Σε 95% η υψηλότερη παρυφή της αποκόλλησης αφορίζει το κατώτερο τεταρτημόριο που φέρει την υπαίτια ρωγμή

4 4. Τεχνική για την ανεύρεση της ρωγμής 4.1. Άμεσες ενδείξεις για την εντόπιση της ρωγμής Οι ρωγμές αναγνωρίζονται από τον περιβάλλοντα λευκάζοντα αποκολλημένο αμφιβληστροειδή σαν κόκκινα ελλείμματα. Ευμεγέθεις οπές υποδεικνύονται συχνά από «πώμα», που αιωρείται σε κεντρικότερη θέση στο γειτονικό υαλοειδές. Η σκληρική εντύπωση κατά την οφθαλμοσκόπηση και ιδίως κατά τη βιομικροσκόπηση (βλ ) συμβάλλει αποφασιστικά στην ανεύρεση μικρών οπών. Αυξάνει την αντίθεση (contrast) προς το γειτονικό αμφιβληστροειδή, που, καθώς η οπτική του τομή είναι λοξή και το φαινομενικό του πάχος μεγαλύτερο, λευκάζει. Η ρωγμή αρχικά αναζητάται με οδηγό το σχήμα και την έκταση της αποκόλλησης. Η μεγάλη ευστοχία των κανόνων του Lincoff για την ανεύρεση της ρωγμής (93-98%) μας υποχρεώνει κατ αρχήν να οριοθετήσουμε με τη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια την αποκόλληση, γιατί συνήθως η ρωγμή εντοπίζεται κοντά στο όριο της υψηλότερης πλευράς της. Έτσι, π.χ. μια κατώτερη αποκόλληση, που εκτείνεται από την 2 30 ως την 9 η ώρα, πρέπει να οφείλεται σε ρωγμή κατά την 3 η ώρα ή, πάντως, από την 3 η ως την 6 η, ενώ μια άλλη που εκτείνεται από την 3 η ως την 9 30 οφείλεται σε ρωγμή κατά την 9 η ώρα, δηλαδή διαμετρικά αντίθετη της προηγουμένης, ή, τουλάχιστον, σε ρωγμή που εντοπίζεται από την 6 η ως την 9 η ώρα (βλ. εικ. 6.4.). Εικ. 6.4 Η ακριβής οριοθέτηση της αποκόλλησης συμβάλλει στην εντόπιση της ρωγμής. Ανάμεσα στα χαρακτηριστικά του ρηγματογενούς υπαμφιβληστροειδικού υγρού είναι το ότι μπορεί να απορροφάται μερικώς μετά από συγκυριακό πωματισμό της ρωγμής από το σχηματισμένο υαλοειδές (βλ ), ώστε το ύψος της αποκόλλησης να αυξομειώνεται και η έκτασή της να μεταβάλλεται. Αφοριστικές γραμμές (demarcation lines) υπαμφιβληστροειδικής ίνωσης και συσσώρευσης χρωστικής, που παρατηρούνται μερικές φορές σε χρονίζουσες, κατώτερες αποκολλήσεις, υποδηλώνουν τα όρια της υπαμφιβληστροειδικής «πλημμυρίδας», όπως το καλοκαίρι τα φύκια στις ακτές υποδεικνύουν το όριο του «χειμερίου κύματος». Μπορεί έτσι να συμβάλουν στην ανεύρεση ρωγμών με αναπάντεχη εντόπιση 4. H ρωγμή μπορεί να βρεθεί έξω από την αποκολλημένη περιοχή, με την οποία όμως να συνδέ-εται με χαμηλή, δυσδιάκριτη, σήραγγα αποκολλημένου αμφιβληστροειδή, ώστε η αποκόλληση να έχει τα γνωστά χαρακτηριστικά της ρηγματογενούς, όμως χωρίς να φαίνεται ρωγμή στον αποκολλημένο αμφιβληστροειδή. Η επικοινωνία της ρωγμής με την αποκολλημένη περιοχή φαίνεται μετά σκληρική εντύπωση. Έτσι, π.χ. μια υψηλή, φαινομενικά κατώτερη αποκόλληση «χωρίς ρωγμή», που εκτείνεται από 4 ης μέχρι 9 η ώρα, μπορεί να οφείλεται σε ρωγμή κατά την ώρα. Κάτι τέτοιο μπορεί να αποκαλυφθεί αν αφήσουμε τον ασθενή να ξαπλώσει για λίγη ώρα, οπότε διαπιστώνουμε πως η αποκόλληση εκτείνεται από 4 ης μέχρι την 11 η ώρα και περιλαμβάνει στην έκτασή της την υπαίτια ρωγμή (βλ. εικ. 6.5). Μια υψηλή, πομφολυγώδης, κατώτερη αποκόλληση μπορεί να οφείλεται σε ρωγμή ανώτερη του οριζοντίου μεσημβρινού 3 ης -9 ης. Η «ακινητοποίηση» του ασθενούς μπορεί να διευκολύνει την ανεύρεση της ρωγμής

5 Για την ανεύρεση της ρωγμής προϋποτίθεται καλή ορατότητα κατά την εξέταση του βυθού και η εξάντληση όλων των μέσων που διατίθενται για τον σκοπό αυτό (βλ. 5). Εικ. 6.5 Αλλαγή ορίων αποκόλλησης Έμμεσες ενδείξεις για την εντόπιση της ρωγμής Μερικές φορές οι παραπάνω κανόνες για την άμεση ανεύρεση της ρωγμής δεν επαληθεύονται, ή η ρωγμή είναι εξαιρετικά μικρή και δυσδιάκριτη. Καταφεύγουμε τότε σε έμμεσες ενδείξεις. Οι πρώτες αναζητούνται στο ιστορικό, όπου ζητείται επίμονα η ακριβής εντόπιση της προέλευσης της φωτοψίας. Η πληροφορία δεν είναι πάντα αξιόπιστη, μια και πολλοί ασθενείς ή δεν μπορούν να την εντοπίσουν ή την εντοπίζουν συνήθως κροταφικά κατά τον ορίζοντα. Πιο πειστική είναι η περιγραφή, από ευφυή άτομα, της προέλευσης της «σκιάς» που εμφανίστηκε ξαφνικά. Και αυτή ανταποκρίνεται συχνά, μετά περιστροφή 180 περί τον οπτικό άξονα, στο σημείο που άρχισε η αποκόλληση, ιδιαίτερα στις ταχείας εξέλιξης ανώτερες αποκολλήσεις. Πώμα (operculum) αμφιβληστροειδούς κατά τη βάση του υαλοειδούς προϊδεάζει για γειτονική οπή. Συμμετρικές εκφυλιστικές αλλοιώσεις στον άλλο οφθαλμό, όπως η κιγκλιδωτή, φαίνονται καμιά φορά χρήσιμες για την προσέγγιση της περιοχής της ρωγμής. Ορατές έλξεις υαλοειδούς σε αφάκους, όπως σε πρόπτωσή του στην ουλή του εγχειρητικού τραύματος μετά από ενδοπεριφακική εξαίρεση καταρράκτη, υποδεικνύουν την εντόπιση της ρωγμής κατά την κατώτερη περιφέρεια Διεγχειρητική αναζήτηση - ανεύρεση των ρωγμών Μερικές φορές φθάνουμε στο χειρουργείο χωρίς ακόμη να έχουμε εντοπίσει τη ρωγμή. Καλό είναι κατά τον προεγχειρητικό σχεδιασμό της επέμβασης να έχουμε, τουλάχιστον, ορίσει τις πιο πιθανές θέσεις για την εντόπιση της υπαίτιας ρωγμής με τη βοήθεια των παραπάνω κανόνων και εμμέσων ενδείξεων. Διεγχειρητικά η αναζήτηση της ρωγμής γίνεται με διερευνητική κρυοπηξία: Κατά τη σκληρική εντύπωση της υπόπτου περιοχής με το κρυόδιο, όταν ο αμφιβληστροειδής, που έχει έλθει σε επαφή με τους υποκειμένους ιστούς, αρχίζει να λευκάζει καθώς παγώνει, ενώ η ρωγμή διαγράφεται κόκκινη (βλ ). Είναι ακόμη δυνατόν, ενώ η ρωγμή έχει εντοπισθεί βιομικροσκοπικά κατά τον προεγχειρητικό έλεγχο, να μην μπορεί να βρεθεί διεγχειρητικά με την έμμεση οφθαλμοσκόπηση, που υπολείπεται σε μεγέθυνση. Σε τέτοιες περιπτώσεις, μικρών και δυσδιάκριτων ρωγμών, είναι χρήσιμο να επισημαίνεται προεγχειρητικά το γεωγραφικό τους μήκος με μια βολή Laser κατά τα όρια της ora serrata. Διεγχειρητικά πρέπει, πέραν της «υπαίτιας», να αναζητηθούν καθ όλη την έκταση της αποκόλλησης και οι τυχόν δευτερεύουσες ρωγμές, ο πωματισμός των οποίων είναι εξίσου απαραίτητος για την επιτυχία της επέμβασης

6 5. Ρηγματογενής αποκόλληση «χωρίς ρωγμή» Ρηγματογενής αποκόλληση χωρίς ρωγμή. Εναλλακτικές εγχειρητικές πρακτικές 5 Σκληρική εντύπωση κατά μήκος της βάσης του υαλοειδούς. Διαγνωστική κρυοπηξία ανωμαλιών, όπως πτυχών ή θυσάνων, κατά μήκος της βάσης του υαλοειδούς, μπορεί να αποκαλύψει τη ρωγμή. Εφόσον τίποτα δεν προϊδεάζει για την ύπαρξη ρωγμής κατά μήκος της βάσης του υαλοειδούς: υποστηρίζουμε τον αμφιβληστροειδή με μόσχευμα σπόγγου σιλικόνης (Silastic 3x5 mm) κατά μήκος και 3 mm εκατέρωθεν της οπισθίας πρόσφυσης της βάσης του υαλοειδούς: 1 1/2 ώρες από το ανώτερο όριο σε ανώτερες κροταφικές ή ρινικές αποκολλήσεις. από μέχρι 1 30 σε ανώτερες αποκολλήσεις που εκτείνονται εκατέρωθεν του μεσημβρινού της 12 ης 3 ώρες κάτω από το υψηλότερο όριο σε κατώτερες αποκολλήσεις, μεταξύ 3 ης και 6 ης ή μεταξύ 9 ης και 6 ης Εάν δεν διακρίνεται η γραμμή πρόσφυσης της βάσης του υαλοειδούς: το συνηθέστερο γεωγραφικό πλάτος εντόπισης των ρωγμών σε εμμέτρωπες οφθαλμούς είναι: 13 mm από το limbus σε εμφάκους οφθαλμούς. 12 mm από το limbus σε αφάκους οφθαλμούς. Τοποθετείται μόσχευμα (Silastic 3x5 mm)παράλληλο προς το limbus mm και 9-15 mm από το limbus αντίστοιχα. Αν η απόπειρα αποτύχει: H περιοχή που έχει ήδη υποστηριχθεί δεν περιέχει τη ρωγμή. Επέκταση του μοσχεύματος κατά μήκος της βάσης του υαλοειδούς, κατά την κρίση του χειρουργού, μέχρι και καθ όλη την έκταση της αποκόλλησης, όχι όμως πέραν των ορίων της. Δεν είναι σπάνιο, σε ρηγματογενείς αποκολλήσεις με όλα τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά (συμπτωματική, κυρτά όρια και επιφάνειες) να μην ανευρίσκεται ρωγμή κατά την προεγχειρητική εξέταση. Το ενδεχόμενο να πρόκειται για ρετινόσχιση (βλ. 7) θα έπρεπε να εξετασθεί προσεκτικά, εφόσον η αποκόλληση είναι ασυμπτωματική, δεν ξεπερνά τον ισημερινό και δεν αφορίζεται από γραμμοειδή συγκέντρωση χρωστικής, ή όταν, βέβαια, διακρίνονται σαφώς τα δύο πέταλα του αμφιβληστροειδούς. Αντίθετα, πολλές χρονίζουσες, κατώτερες αποκολλήσεις, κατά τις οποίες ο αμφιβληστροειδής έχει ατροφήσει και λεπτυνθεί, μπορεί να φαίνονται σαν ρετινόσχιση χωρίς να είναι. Διαφοροδιαγνωστικά, πέρα από τα οφθαλμοσκοπικά χαρακτηριστικά, η ρετινόσχιση χαρακτηρίζεται κατά την περιμετρία και από απόλυτο σκότωμα. Όταν, στην πράξη, η διάκριση δεν είναι δυνατή, κάθε «ρετινόσχιση» πρέπει να θεωρείται σαν αποκόλληση και να παρακολουθείται στενά για τυχόν επέκτασή της μέχρις αποδείξεως του εναντίου. Η ρωγμή αναζητείται διεγχειρητικά. Εφ όσον ούτε κατά το διεγχειρητικό έλεγχο βρεθεί ρωγμή με τα παραπάνω χαρακτηριστικά (βλ. 4.3), προβαίνουμε στις παραπάνω (βλ. πίνακα) εναλλακτικές διεγχειρητικές πρακτικές

7 6. Ρωγμή «έξω από την αποκόλληση» Ρωγμές στον «κολλημένο» αμφιβληστροειδή, πέραν των ορίων της αποκόλλησης, δεν συμμετέχουν στη διατήρησή της. Δεν πρέπει, άρα, να υποστηρίζονται με μοσχεύματα παρά μόνον όταν βρίσκονται στην άμεση γειτονία υπαιτίων για την αποκόλ-ληση ρωγμών, η υποστήριξη των οποίων ενδέχεται να τις συμπερι-λάβει μερικώς στον ύβο του μοσχεύματος και να προκαλέσει έτσι χάσμα κατά τα χείλη τους. Οι ρωγμές σε «κολλημένο» αμφιβληστροειδή υφίσταν-ται την ίδια προληπτική θεραπεία με φωτοπηξία Laser, ή διεγχει-ρητική αντιμετώπιση με κρυοπηξία ή ενδοlaser, ανεξάρτητα από το εάν συνυπάρχει σε άλλο σημείο της περιφέρειας αποκόλληση ή όχι (βλ ). Εικ. 6.6 Ρωγμή εκτός αποκόλλησης. 7. Διαφορική διάγνωση ρηγματογενούς/μη ρηγματογενούς αποκόλλησης* 6 Ανάμεσα σε όλες τις χαμηλότερες υπεγέρσεις και αποκολλήσεις του αμφιβληστροειδούς το 90% είναι ρηγματογενείς. Μεταξύ των «μη ρηγματογενών» διαφοροδιαγνωστικά άξιες λόγου είναι, κυρίως, η ρετινόσχιση, η ελκτική και η εξιδρωματική αποκόλληση, αλλά και η αποκόλληση του χοριοειδούς. Η ρετινόσχιση είναι ασυμπτωματική, εντοπίζεται εμπρός από τον ισημερινό, δεν αφορίζεται από γραμμή χρωστικής, δημιουργεί στρογγυλές κύστεις σαν μπαλόνια, που δεν αλλάζουν θέση με τις μεταβολές της θέσης της κεφαλής, με ακίνητο λείο τοίχωμα, χωρίς πτυχές και με περιφέρεια που οριακά εφάπτεται μάλλον, παρά απορρέει από την οδοντωτή περιφέρεια. Η ελκτική αποκόλληση έχει κοίλα όρια και κοίλες επιφάνειες, συνήθως (παραγωγική διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια), εντοπίζεται κεντρικά, φέρει ορατές υαλοειδικές έλξεις κατά την μεσότητα της επιφανείας της και δεν επεκτείνεται γρήγορα, ούτε φθάνει στην οδοντωτή περιφέρεια. Μπορεί να επιπλακεί με ρηγματογενή αποκόλληση, οπότε αποκτά τα χαρακτηριστικά της. Η εξιδρωματική αποκόλληση εντοπίζεται συμμετρικά γύρω από τον μεσημβρινό της 6 ης και μετακινείται προς το χαμηλότερο σημείο του βολβού, π.χ. τον οπίσθιο πόλο, όταν ο ασθενής ξαπλώσει ανάσκελα, κροταφικά ή ρινικά αν ο ασθενής ξαπλώσει στο ένα του πλάγιο, μπορεί να ψηλώσει σημαντικά και να πάρει δίλοβη μορφή με «χαράδρα» κατά την 6 η ώρα, σε αντίθεση με τις κατώτερες ρηγματογενείς αποκολλήσεις που είναι χαμηλές και ενιαίες. Η αποκόλληση του χοριοειδούς, ορώδης ή αιμορραγική, έχει λεία επιφάνεια, σκούρο καφέ ως μαύρο χρώμα, δεν κυματίζει κατά τις κινήσεις του βολβού και μπορεί, όταν υποστρέφεται, να εμφανίζει αδρές πτυχώσεις. Κατά τη βιομικροσκόπηση σε ανακλώμενο φωτισμό δεν εμφανίζεται διαφανής όπως η αποκόλ-ληση του αμφιβληστροειδούς (βλ ). Τέλος, καταστάσεις που μπορεί να μοιάζουν με αποκόλληση, χωρίς να είναι, είναι παχιές προαμφιβληστροειδικές μεμβράνες, απότοκες παραγωγικής διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας ή PVR. Οι παραπάνω ιδιότητες των μη ρηγματογενών αποκολλήσεων έχουν μεγάλη, σχεδόν απόλυτη, διαγνωστική βαρύτητα. Οι αμφιβόλου αιτιολογίας αποκολλήσεις χρειάζονται λεπτομερή τεκμηρίωση και ολιγοήμερη παρακολούθηση της προόδου των. *Βλ. κατ αναλογίαν «χαρακτηριστικά του υπολειμματικού υγρού» (βλ. 12.) - 7 -

8 Διαφορική διάγνωση ρηγματογενούς και μη ρηγματογενούς αποκόλλησης Ρηγματογενής Μη ρηγματογενής Αναμνηστικό αφακία, μυωπία, άμεση-έμμεση βία, φωτοψίες-μυιοψίες έκπτωση πεδίου Εξιδρωματική συστηματική νόσος Ελκτική διαβήτης, προωρότης, διαμπερές τραύμα, δρεπανοκυττάρωση Ρωγμή ανευρίσκεται σε 90-95% όχι παρά μόνον κατά σύμπτωση όχι πρωτοπαθής, ίσως δευτεροπαθής Έκταση αποκόλλησης γρήγορα φθάνει στην ora serrata, μετά στη θηλή, εντοπίζεται χαμηλότερα από τη ρωγμή εξαρτώμενη από τη βαρύτητα αγγίζει χωρίς να εκτείνεται κατά την ora serrata δεν φθάνει στην ora serrata Όρια - επιφάνεια αποκόλλησης κυρτή, μεταβαλλόμενη κυρτή, πομφολυγώδης κοίλη με κορυφή στην έλξη Ευκινησία αμφιβληστροειδή κυματίζουσες πομφόλυγες ή πτυχές πομφολυγώδης με ομαλές κλιτύς, χωρίς πτυχές ακίνητος Ύψος αποκόλλησης χαμηλό ως μέτριο (κατώτερη), μέτριο ως μεγάλο (ανώτερη) συνήθως χαμηλό, μπορεί κάποτε να αγγίζει και το φακό στο ύψος της έλξης Σημεία χρονιότητος αφοριστικές γραμμές, κύστεις, ατροφικός αμφιβληστροειδής συνήθως ουδέν αφοριστικές γραμμές Χρωστική σε υαλοειδές Υαλοειδικές αλλοιώσεις παρούσα σε 70% όχι σε μετατραυματικές Ο.Α.Υ., έλξεις στη ρωγμή όχι, εκτός ραγοειδιτίδων ορατές υαλοειδοαμφιβληστροειδικές έλξεις Υπαμφιβληστροειδικό υγρό διαυγές διαυγές ή θολό, μετακινείται γρήγορα χαμηλά (θέση κεφαλής) διαυγές, αμετακίνητο Χοριοειδικός όγκος όχι ενδεχομένως ναι όχι Τόνος βολβού συχνά υποτονία Εξαρτάται συνήθως νορμοτονία Διαφανοσκόπηση φυσιολογική διακόπτεται εάν υπάρχει όγκος φυσιολογική - 8 -

9 Τοπογραφική ταξινόμηση 7 μη ρηγματογενών υπεγέρσεων του αμφιβληστροειδούς Με μετατροπές από: H. Lincoff, I. Kreissig: Patterns of non-rhegmatogenous elevations of the retina. Br J Ophthalmol 58: ,1974 και G.F. Hilton, J.B. McLean, D.A. Brinton: Retinal detachment. Principles and practice. 2. ed, A.A.O., San Francisco, 1995, p. 79 Περιφερικές: Μικροκυστική εκφύλιση, εκφυλιστική ρετινόσχιση, Μετατραυματικό οίδημα Ελκτική αποκόλληση: Διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια Αμφιβληστροειδοπάθεια της προωρότητος Κεντρικές: Αγγειοπάθειες: ν. v. Hippel-Lindau, ν. Coats, ν. Eale s, φλεβική θρόμβωση Οπτικοπάθειες: Drusen με γειτονική υπαμφιβληστροειδική νεοαγγείωση Βοθρία οπτικής θηλής (βλ ) Ωχροπάθειες: Κεντρική ορώδης αμφιβληστροειδοπάθεια Εξιδρωματική Γ.Ε.Ω., άλλες υπαμφιβληστροειδικές νεοαγγειώσεις Επιθηλιοπάθεια μελάγχρου επιθηλίου Ισχαιμικό οίδημα και διαβητική ωχροπάθεια Συστηματικές νόσοι: Τοξιναιμία της κυήσεως, ουραιμία, ερυθηματώδης λύκος, λευχαιμία Ελκτική αποκόλληση: Διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια Αμφιβληστροειδοπάθεια της προωρότητος Εξιδρωματικές (μετακινούνται με τη βαρύτητα): Όγκοι χοριοειδούς: Κακόηθες μελάνωμα, αιμαγγείωμα, ρετινοβλάστωμα Μετάσταση από μαστό και πνεύμονα Φλεγμονή: Σκληρίτις Ραγοειδίτις (ν. Harada) Αμφιβληστροειδίτις: οξεία νέκρωση - (μεγαλοκυτταροϊός, έρπης, H.I.V.) Βιβλιογραφικές Αναφορές 1 H. Lincoff, R. Gieser: Finding the retinal hole. Arch Ophthalmol 85: , I. Kreissig: Gezielte Ablatiodiagnostik nach Lincoff zum Auffinden des Netzhautloches. Klin Mbl Augenheilk 163: , A.H. Chignell, R.H.C. Markham: Retinal detachment surgery: Buckling procedures and drainage of subretinal fluid. Trans Ophthalmol Soc UK 97: , W.E. Benson, P. Nantwan, P.H. Morse: Characteristics and prognosis of retinal detachments with demarcation lines. Am J Ophthalmol 84: , H. Lincoff: The management of retinal detachment when a break has not been found. In: I. Kreissig(ed): Basic course on retinal detachment surgery. Satellite Conference of the IX th European Congress of Ophthalmology. Brussels, 1992, pp G.F. Hilton, J.B. McLean, D.A. Brinton: Retinal detachment. Principles and practice. 2. ed, A.A.O., San Francisco, H. Lincoff, I. Kreissig: Patterns of non-rhegmatogenous elevations of the retina. Br J Ophthalmol 58: ,