ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΜΕΝΟΥ. ΚΥΚΛΟ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Ενότητα: Β9. Εκδρομή Πολυήμερη Δράςη. Εφορεία Εκπαίδευςησ Γενικήσ Εφορείασ Αθήνα η Ζκδοςη

Transcript

1 ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΜΕΝΟΥ ΚΥΚΛΟ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Ενότητα: Β9. Εκδρομή Πολυήμερη Δράςη Εφορεία Εκπαίδευςησ Γενικήσ Εφορείασ Αθήνα η Ζκδοςη 1

2 υγγραφείσ (Από υφιςτάμενο εκπαιδευτικό υλικό) Νεκτάριοσ Τςεςμελόπουλοσ Υπεφθυνοσ Διαμόρφωςησ επιςτημονικών προδιαγραφών του εκπαιδευτικοφ υλικοφ Νεκτάριοσ Τςεςμελόπουλοσ υμβουλευτική Υποςτήριξη Επιςτθμονικι Ζνωςθ Εκπαιδευτϊν Ενθλίκων Επιμζλεια κειμζνων Το παρόν δθμιουργικθκε ςτο πλαίςιο δθμιουργίασ εκπαιδευτικϊν εγχειριδίων για τθν «ευζλικτθ εκπαίδευςθ» του Σϊματοσ Ελλινων Προςκόπων (Σ.Ε.Π). Θ ςυγγραφι των κειμζνων ζχει γίνει με τθ βοικεια τεκμθριωμζνων εγχειριδίων τα οποία αποτελοφν το υφιςτάμενο υλικό τθσ Επίςθμθσ εκπαίδευςθσ Ενθλίκων Στελεχϊν του Σ.Ε.Π.. Οι ςυγγραφείσ ζχουν 2

3 επιλεγεί με τθ βοικεια τθσ Εφορείασ Εκπαιδεφςεωσ και είναι ενεργά μζλθ του Εκπαιδευτικοφ προςωπικοφ του Σ.Ε.Π. ι εγκεκριμζνοι ειδικοί επιςτθμονικοί ςφμβουλοι. 3

4 Περιεχόμενα Σκοπόσ... 5 Προςδοκϊμενα Αποτελζςματα... 5 Ειςαγωγι... 6 Ενότθτα Τι εννοοφμε λζγοντασ Φυςικό περιβάλλον Θ Ηωι ςτθν φπαικρο Δράςεισ υπαίθρου για την Αγέλη Λυκοπούλων Δράςεισ υπαίθρου για την Ομάδα Προςκόπων Λίγα λόγια για τθν Διιμερθ εκδρομι Τι προςζχουμε (Μζτρα αςφαλείασ) Επιβίβαςη ςε Μέςα Μαζικήσ Μεταφοράσ Ενότθτα Δράςθ Υπαίκρου (Αγζλθ) Δράςθ Υπαίκρου (Ομάδα) Σφνοψθ 19 Χρήςιμα Links Όλα τα links οι πθγζσ και οι παραπομπζσ υπάρχουν ςαν ενεργά ςτοιχεία μζςα ςτο εγχειρίδιο 19 4

5 Σκοπόσ Σκοπόσ αυτισ τθσ εκπαιδευτικισ ενότθτασ είναι να κάνει κατανοθτό ςτα ενιλικα ςτελζχθ του Προςκοπιςμοφ τθν αξία και τθν ςθμαςία τθσ ςωςτισ προβολισ τθσ εικόνασ μασ προσ τα ζξω, μζςω του παιχνιδιοφ. Για τον λόγο αυτό εδϊ και χρόνια οι Κλάδοι Λυκοποφλων και Προςκόπων, ζχουν υιοκετιςει ζνα πακζτο δράςεων οι οποίεσ λαμβάνουν χϊρα και ςτθν εςτία και ςτθν φπαικρο αλλά και ςτθν πόλθ ι ςτο χωριό που είναι θ ζδρα μασ, με ςτόχο, και να γνωρίςουμε καλφτερα τθν πόλθ μασ, και να μάκουμε να κινοφμαςτε μζςα ςε αυτιν, και φυςικά να δϊςουμε ςτον κοινωνικό μασ περίγυρο ζντονα το ςτίγμα μασ. Στισ ενότθτεσ που ακολουκοφν, κα εξθγθκεί και το ποιεσ δράςεισ κεωροφμε δράςεισ περιβάλλοντοσ πόλθσ (Λυκόπουλα) και Παιχνίδια πόλθσ (Πρόςκοποι) αλλά και τι λαμβάνουμε υπόψθ μασ για να τισ πραγματοποιιςουμε με αςφάλεια και εν τζλει με επιτυχία. Προςδοκώμενα Αποτελϋςματα Με ηην ολοκλήρωζη ασηής ηης εκπαιδεσηικής ενόηηηας οι εκπαιδεσόμενοι θα πρέπει να είναι ζε θέζη να πραγμαηοποιήζοσν μία δράζη ζε θσζικό περιβάλλον καηόπιν ηης παρακάηω βιωμαηικής διαδικαζίας. Λυκόπουλα Πραγμαηοποιείηαι μια Μονοήμερη Γράζη ζε θσζικό περιβάλλον και ηις δύο ηελεσηαίες ώρες αναλύεηαι ο ηρόπος ποσ σλοποιεί η Αγέλη Λσκόποσλων ηις ανηίζηοιτες δράζεις. Πρόςκοποι Πραγμαηοποιείηαι μια Μονοήμερη Γράζη ζε θσζικό περιβάλλον και ηις δύο ηελεσηαίες ώρες αναλύεηαι ο ηρόπος ποσ σλοποιεί η Ομάδα Προζκόπων ηις ανηίζηοιτες δράζεις Ανιχνευτϋσ Υλοποιείηαι ζηο Β11 Δύκτυο Υλοποιείηαι ζηο Β11 Λϋξεισ Κλειδιϊ -Δράςθ ςτθν φπαικρο -Μονοιμερθ -Εκδρομι -Κανόνεσ αςφαλείασ -Προετοιμαςία δράςθσ 5

6 Ειςαγωγό Είναι γνωςτό μεταξφ των Προςκόπων πωσ ο Ιδρυτισ μασ, Baden Powell όταν ςτθν ουςία εμπνεφςτθκε τθν ιδζα του Προςκοπιςμοφ, το είχε φανταςτεί ωσ ζνα παιχνίδι, το οποίο οργανϊνεται ςτθν ενωμοτία (ι τζλοσ πάντων ςτο κλειςτό περιβάλλον ενόσ ςπιτιοφ ι μιασ Προςκοπικισ εςτίασ) αλλά παίηεται ζξω ςτθν φπαικρο. Ζτςι κι αλλιϊσ ο ίδιοσ πίςτευε πωσ όταν ο άνκρωποσ γίνεται ζνα με τθ φφςθ, αρχίηει εξοικειϊνεται με αυτιν μια και ζτςι κι αλλιϊσ αυτό είναι το φυςικό του περιβάλλον. Παίηοντασ ςτθ φφςθ, αναγνωρίηεισ το μεγαλείο τθσ και ζτςι αναπτφςςεισ τθν πνευματικότθτά ςου, διότι ψάχνοντασ να βρεισ απαντιςεισ ςε ερωτιματα που αφοροφν ςτθν δθμιουργία τθσ και ςτθν άρτια λειτουργία τθσ, ζρχεςαι πιο κοντά ςτον Θεό. Κάπου εκεί λοιπόν, ζρχεται και θ μεγάλθ Παιδαγωγόσ Μαρία Μοντεςόρυ να εκκειάςει το ζργο των Προςκόπων και να υιοκετιςει τθν τακτικι τθσ μάκθςθσ μζςα ςτο φυςικό περιβάλλον του ανκρϊπινου όντοσ τθν φφςθ. Φυςικά από το 1907 μζχρι ςιμερα πολλά ζχουν αλλάξει. Θ εμφάνιςι μασ, οι αντοχζσ μασ θ διατροφι μασ ο τρόποσ που μετακινοφμαςτε, οι ςτόχοι μασ, ο χρόνοσ μασ. Ο χρόνοσ μασ πλζον δεν μασ επιτρζπει να ζχουμε με το τμιμα μασ, 4 εκδρομζσ μζςα ςε ζναν μινα, πράγμα που ςφμφωνα με το αρχικό όραμα του ιδρυτι μασ κα ιταν το ιδανικό. (Μθν ξεχνάμε και πωσ ο Ιδρυτισ του Ελλθνικοφ Προςκοπιςμοφ Ακανάςιοσ Λευκαδίτθσ ιταν μεγάλοσ φυςιολάτρθσ και φυςιοδίφθσ) Ζτςι με αυτά τα δεδομζνα, προςπακοφμε μζςα ςτον μινα όπου γίνεται πράξθ το μθνιαίο μασ κζμα Πρόγραμμα, να εντάξουμε διάφορα ιδθ δράςεων τα οποία εμπεριζχουν ςίγουρα μία εξόρμθςθ ςτθν φπαικρο μζςα ςτισ θμζρεσ του μινα. Στισ παρακάτω γραμμζσ κα γίνει θ προςπάκεια να εξθγθκεί ο τρόποσ διεξαγωγισ τθσ, το πϊσ κα επιλζξουμε χϊρο, τι κα προςζξουμε, τι κα κερδίςουμε. 6

7 Ενότητα 1 Φυςικό Περιβϊλλον 1.1. Τι εννοούμε λϋγοντασ Φυςικό περιβϊλλον Το φυςικό περιβάλλον περιλαμβάνει όλουσ τουσ ηωντανοφσ οργανιςμοφσ και τθν άβια φλθ που βρίςκονται με φυςικό τρόπο ςτθ Γθ. Υπό αυτι τθν άποψθ, το φυςικό περιβάλλον δεν είναι αποτζλεςμα ανκρϊπινων δραςτθριοτιτων και διαφοροποιείται από το δομθμζνο περιβάλλον, ςτο οποίο ςυγκαταλζγονται οι γεωγραφικζσ περιοχζσ που δζχονται ςθμαντικι επιρροι από τον Άνκρωπο. Στο φυςικό περιβάλλον μποροφμε να κατατάξουμε πλιρεισ οικολογικζσ μονάδεσ, τα οικοςυςτιματα, αλλά και παγκόςμιουσ φυςικοφσ πόρουσ όπωσ ο αζρασ και το νερό. Μετά τθ βιομθχανικι επανάςταςθ ζχει παρατθρθκεί μεγάλθ ανκρϊπινθ παρζμβαςθ ςτο φυςικό περιβάλλον, τόςο ςτα αςτικά κζντρα όςο και ςτθν φπαικρο, λόγω τθσ τεχνολογικισ εξζλιξθσ και τθσ οικονομικισ ανάπτυξθσ. Στισ μεγάλεσ πόλεισ ςυγκεντρϊνεται ζνασ τεράςτιοσ αρικμόσ ανκρϊπων, ςε μια πολφ μικρι όμωσ ζκταςθ. Ζτςι, οι δραςτθριότθτεσ των ανκρϊπων αυτϊν ακροίηονται ςυνεχϊσ και φτάνουν ςε τζτοιο ςθμείο που το φυςικό περιβάλλον δεν μπορεί να τισ αντιμετωπίςει, με αποτζλεςμα τθν εμφάνιςθ οικολογικϊν προβλθμάτων. Οριςμόσ: Φυςικό περιβάλλον Θ φφςθ είναι το ςφνολο των όντων τθσ δθμιουργίασ, ο φυςικόσ κόςμοσ και οι νόμοι που τον διζπουν. - Το περιβάλλον αποτελεί ζνα τεράςτιο ςφςτθμα (οικοςφςτθμα), που περιζχει ανόργανεσ ςυνιςτϊςεσ ςυγκεκριμζνου τόπου και τουσ ηωντανοφσ φιλοξενοφμενουσ του ( Konrad Lorenz ) Η Ζωό ςτην ύπαιθρο Θ ηωι ςτθν φπαικρο αποτελεί μια τισ τρεισ βαςικζσ μεκόδουσ που χρθςιμοποιεί ο Προςκοπιςμόσ. Θ ηωι υπαίκρου προςφζρει ςτα μζλθ μασ ευκαιρίεσ ςφνδεςθσ με το μικρό κοινωνικό ςφνολο του τμιματοσ, του τονϊνει τθν αυτοπεποίκθςθ, προςφζρει ψυχικι και ςωματικι άςκθςθ ςε ζνα υγιεινό περιβάλλον, τα βοθκά να αιςκανκεί το μεγαλείο τθσ δθμιουργίασ και τα ψυχαγωγεί με παιχνίδια και διαςκζδαςθ με τουσ άλλουσ ςυνομθλίκουσ του. 7

8 Δρϊςεισ υπαύθρου για την Αγϋλη Λυκοπούλων Στα Μθνιαία κζματα πρζπει να περιλαμβάνονται το λιγότερο μια δράςθ Εκδρομζσ - Περίπατοι υπαίκρου, όπου τα Λυκόπουλα απλϊσ μετζχουν. Θ ηωι υπαίκρου αποτελεί μζκοδο και όχι ςκοπό. Λόγω τθσ μικρισ θλικίασ των Λυκόπουλων, οι βακμοφόροι κα πρζπει να ζχουν τεταμζνθ τθν προςοχι τουσ, να γνωρίηουν καλά το μζροσ τθσ δράςθσ, να προβλζπεται θ περίπτωςθ κακοκαιρίασ, να εξθγιςουν με ςαφινεια ςτα λυκόπουλα και τουσ γονείσ τισ λεπτομζρειεσ τθσ εκδρομισ, να προςζχουν τα πράγματα των Λυκόπουλων, να φροντίηουν να φάνε όλα και να αλλάξουν ςε περίπτωςθ που ιδρϊςουν. Το φαρμακείο δεν κα πρζπει να λείπει ποτζ από δράςεισ υπαίκρου. Θα πρζπει να υπάρχει ςωςτόσ προγραμματιςμόσ και να εξυπθρετείται κάποιοσ ςκοπόσ. Οι χρόνοι κα πρζπει να είναι άνετοι. Οι περύπατοι, δεν είναι τίποτα περιςςότερο από μια ςυγκζντρωςθ Αγζλθσ ςε ανοιχτό χϊρο κοντά ςτθ φωλιά. Θ διάρκεια μπορεί να είναι από 2 ϊρεσ ζωσ μιςι μζρα. Στισ μονοόμερεσ εκδρομϋσ, ο τόποσ δεν πρζπει να είναι μακριά, θ ϊρα αναχϊρθςθσ και επιςτροφισ να είναι λογικι. Το ςθμείο εγκατάςταςθσ να είναι μακρφτερα από το ςθμείο που μασ αφινει το μεταφορικό μζςο, ϊςτε να περιλαμβάνεται και πορεία. Θ αναγγελία τθσ εκδρομισ πρζπει να γίνεται κατά τρόπο αντιλθπτό από τα Λυκόπουλα, το πρόγραμμα πρζπει να περιζχει ερεκίςματα μελζτθσ τθσ Φφςθσ. Εάν αφιςουμε ελεφκερα τα Λυκόπουλα κα τα ψάχνουμε ςτο δάςοσ γι' αυτό απαςχολιςτε τα δθμιουργικά. Στθν διόμερη εκδρομό τθσ Αγζλθσ, όλα τα παραπάνω δεν αναιροφνται. Απλά μασ δίνεται θ πολυτζλεια να μπορζςουμε να μετακινθκοφμε και λίγο πιο μακριά από ότι ςυνθκίηουμε ςε μία μονοιμερθ εκδρομι. Εννοείται πωσ κατά τθ διάρκεια του Χειμϊνα, θ διανυκτζρευςθ των Λυκοποφλων ΔΕΝ κα πρζπει να γίνεται μζςα ςε αντίςκθνα αλλά ςε ςτεγαςμζνουσ και ακόμα καλφτερα ςε ςτεγαςμζνουσ αλλά και οργανωμζνουσ χϊρουσ, όπωσ για παράδειγμα, ζνα καταφφγιο. 8

9 Το αντίςκθνο ενδείκνυται μόνο για τουσ πρϊτουσ μινεσ του φκινοπϊρου και φυςικά τουσ τελευταίουσ μινεσ τθσ άνοιξθσ. Εννοείται πωσ κατά τθ διάρκεια του φπνου των παιδιϊν, οι βακμοφόροι οφείλουν να φροντίςουν να υπάρχει επαρκισ κζρμανςθ (εφόςον βριςκόμαςτε ςε ςτεγαςμζνο χϊρο) και τα Λυκόπουλα να είναι ςυνεχϊσ ςκεπαςμζνα ανεξάρτθτα από το αν κα βριςκόμαςτε ςε ςτεγαςμζνο χϊρο ι ςε αντίςκθνο. Για να το πετφχουμε αυτό κα πρζπει να ζχουμε ορίςει βάρδιεσ για τθν βραδινι φφλαξθ του χϊρου τθσ εκδρομισ από τουσ Βακμοφόρουσ. (Μθν διςτάςετε να ηθτιςετε τθ βοικεια βακμοφόρων άλλων τμθμάτων ι ακόμα και από μζλθ τθσ Ε.Κ.Σ.. Στθ διαδικαςία τθσ νυχτερινισ αςφάλειασ μποροφν να ςυνδράμουν ακόμα και γονείσ των παιδιϊν, αλλά θ παρουςία τουσ κα πρζπει να είναι διακριτικι και αν είναι δυνατόν να μθν «εμφανιςτοφν» κατά τθ διάρκεια που τα Λυκόπουλα είναι ξφπνια και ςυμμετζχουν ςτισ δραςτθριότθτεσ τθσ Αγζλθσ. Στθν φπαικρο θ Σθμαία αίρεται και υποςτζλλεται με τον Εκνικό Φμνο. 9

10 Δρϊςεισ υπαύθρου για την Ομϊδα Προςκόπων Στα Μθνιαία προγράμματα πρζπει να περιλαμβάνονται το λιγότερο μια δράςθ υπαίκρου. Οι Πρόςκοποι αλλά οι Πρόςκοποι από τθν άλλθ, βάςει τθσ προόδου τουσ, μποροφν να ςυνδιοργανϊςουν κομμάτι τθσ εκδρομισ μαηί με τουσ βακμοφόρουσ τουσ ι ακόμα πιο ιδανικά κα μποροφςε θ κάκε Ενωμοτία να πραγματοποιιςει τθ δικι τθσ εκδρομι ςτα πλαίςια των Ενωμοτιακϊν δράςεων ενδυναμϊνοντασ ζτςι το Λύγα λόγια για την Μονοόμερη εκδρομό Ο χϊροσ τθσ εκδρομισ δε ςυνίςταται να είναι μακριά και καλό κα ιταν να χρθςιμοποιθκοφν μζςα μαηικισ μεταφοράσ, εκτόσ αν το ςθμείο εκδρομισ δεν ζχει πρόςβαςθ. Πριν τθν εκδρομι ο χϊροσ κα πρζπει να ζχει ελεγχκεί από το επιτελείο ωσ προσ τθν καταλλθλότθτα ϊςτε να μποροφν να γίνουν ςωςτά οι ενωμοτιακζσ γωνιζσ και τα παιχνίδια. Θα μποροφςε να υπάρχει και ζνα κομμάτι περπατιματοσ μιασ βατισ διαδρομισ διάρκειασ μίασ ϊρασ το πολφ. Θ ενωμοτία κα πρζπει να γνωρίηει από νωρίσ τα εφόδια τθσ εκδρομισ για να μπορεί να ελζγξει το υλικό τθσ και να το ζχει μοιράςει ο υπεφκυνοσ υλικοφ ςτα μζλθ τθσ ενωμοτίασ. Εάν θ ομάδα ζχει καλό επίπεδο και εκπαιδευμζνα ςτελζχθ θ μετάβαςθ ςτον χϊρο εκδρομισ μπορεί να γίνει ενωμοτιακά, με τουσ βακμοφόρουσ ςε κομβικά ςθμεία για να εξαςφαλίςουν τθν αςφάλεια των παιδιϊν. Στο χϊρο τθσ εκδρομισ θ κάκε ενωμοτία φτιάχνει τθν γωνία τθσ με όςα είναι απαραίτθτα, Είναι μια πολφ καλι ευκαιρία για γνϊςεισ (πχ πωσ ςτινουμε ζνα αντίςκθνο) αλλά και για πρακτικοφσ λόγουσ όπωσ τακτοποίθςθ πραγμάτων και υλικϊν και προςταςία ςε περίπτωςθ βροχισ. Είναι πολφ ςθμαντικό κάκε καταςκευι που γίνεται ςε μια εκδρομισ, από τθν περίφραξθ τθσ γωνίασ τθσ ενωμοτίασ μζχρι και ςε ζνα παιχνίδι, να γίνεται με υλικά τθσ φφςθσ όπου προςφζρει ςτον πρόςκοπο τθν ευκαιρία να δουλζψει με τα χζρια του και αγαπιςει τθν φφςθ, Στθν ϊρα ενωμοτίασ ι παιχνίδι ενωμοτάρχθ, είναι μια ςτιγμι όπου θ ενωμοτία μπορεί να δεκεί και να οργανωκεί. Γνϊςεισ, ςυηθτιςεισ αλλά και οργανωμζνθ ιςυχθ δραςτθριότθτα από τον ενωμοτάρχθ είναι μερικά από τα πράγματα που μπορεί να κάνει μια ενωμοτία. Κάκε τι κα πρζπει να ζχει ςχεδιαςτεί πολφ καλά πριν από τθν δράςθ από τα ςτελζχθ, ςε ςυνεργαςία πάντα με ζναν βακμοφόρο. Οι δραςτθριότθτεσ και τα παιχνίδια πρζπει να είναι καλά οργανωμζνα, γεμάτα φανταςία, προςκοπικζσ γνϊςεισ, να εξυπθρετοφν τουσ ςτόχουσ τθσ ομάδασ, να ζχει ςτοιχεία τθσ 10

11 προόδου, ζχοντασ πάντα ςαν παρανομαςτι τισ αρχζσ του Προςκοπιςμοφ και τθν αςφάλεια όλων. Στο τζλοσ τθσ εκδρομισ γυρίηει όλθ θ ομάδα ι ενωμοτιακά ςτθν Εςτία και αφοφ καταγράψει και τακτοποιιςει τα υλικά τθσ κάνει το ςυμβοφλιο τθσ ενωμοτίασ για τθν αξιολόγθςθ τθσ δράςθσ. Το Σ.Τ.Ο. ομάδασ είναι απαραίτθτο να γίνεται πάντα ςτο τζλοσ κάκε δράςθσ. Εναλλακτικζσ δραςτθριότθτεσ ανάλογα τισ καιρικζσ ςυνκικεσ: Σε περύπτωςη βροχόσ: Όλοι οι πρόςκοποι ζχουν μαηί τουσ αδιάβροχο, εναλλακτικά τα παιχνίδια μποροφν να γίνουν ςτακμικά ςτουσ χϊρουσ των ενωμοτιϊν, κάτω από τισ τζντεσ τουσ. Σε περύπτωςη ζϋςτησ: Δραςτθριότθτεσ με ζντονθ ςωματικι δραςτθριότθτα μειϊνονται και αντικακίςτανται με πιο ιρεμεσ δραςτθριότθτεσ και περιςςότερα ςτακμικά παιχνίδια. Στθν φπαικρο θ Σθμαία αίρεται και υποςτζλλεται με τον Εκνικό Φμνο. 11

12 Λύγα λόγια για την Διόμερη εκδρομό Θ εκδρομι είναι μια δραςτθριότθτα που χρειάηεται μεγαλφτερο χρόνο προετοιμαςίασ ςε ςχζςθ με τισ άλλεσ δράςεισ. Ο χϊροσ τθσ εκδρομισ μπορεί να είναι είτε κοντά ςε κάποιο βουνό θ ςθμείο τθσ περιοχισ μασ ι και πιο μακριά. Καλό κα ιταν να μθν χρειάηονται πάνω από 2 ϊρεσ για τθν μετάβαςθ ςε αυτόν. Σε εκδρομζσ πάνω από μια διανυκτζρευςθ, ο χρόνοσ μετάβαςθσ μπορεί να είναι πολφ μεγαλφτεροσ μιασ και οι μζρεσ που διακζτουμε είναι περιςςότερεσ. Πριν τθν εκδρομι ο χϊροσ κα πρζπει να ζχει ελεγχκεί από το επιτελείο ωσ προσ τθν καταλλθλότθτα ϊςτε να μποροφν να γίνουν ςωςτά οι ενωμοτιακζσ γωνιζσ και τα παιχνίδια. Θα μποροφςε να υπάρχει και ζνα κομμάτι περπατιματοσ μιασ βατισ διαδρομισ διάρκειασ μίασ ϊρασ το πολφ. Θ ενωμοτία κα πρζπει να γνωρίηει από νωρίσ τα εφόδια τθσ εκδρομισ για να μπορεί να ελζγξει το υλικό τθσ και να το ζχει μοιράςει ο υπεφκυνοσ υλικοφ ςτα μζλθ τθσ ενωμοτίασ. Στο χϊρο τθσ εκδρομισ θ κάκε ενωμοτία φτιάχνει τθν γωνία τθσ με όςα είναι απαραίτθτα, Είναι μια πολφ καλι ευκαιρία για γνϊςεισ (πχ πωσ ςτινουμε ζνα αντίςκθνο) αλλά και για πρακτικοφσ λόγουσ όπωσ τακτοποίθςθ πραγμάτων και υλικϊν και προςταςία ςε περίπτωςθ βροχισ. Είναι πολφ ςθμαντικό κάκε καταςκευι που γίνεται ςε μια εκδρομισ, από τθν περίφραξθ τθσ γωνίασ τθσ ενωμοτίασ μζχρι και ςε ζνα παιχνίδι, να γίνεται με υλικά τθσ φφςθσ όπου προςφζρει ςτον πρόςκοπο τθν ευκαιρία να δουλζψει με τα χζρια του και αγαπιςει τθν φφςθ, Στθν ϊρα ενωμοτίασ ι παιχνίδι ενωμοτάρχθ, είναι μια ςτιγμι όπου θ ενωμοτία μπορεί να δεκεί και να οργανωκεί. Γνϊςεισ, ςυηθτιςεισ αλλά και οργανωμζνθ ιςυχθ δραςτθριότθτα από τον ενωμοτάρχθ είναι μερικά από τα πράγματα που μπορεί να κάνει μια ενωμοτία. Κάκε τι κα πρζπει να ζχει ςχεδιαςτεί πολφ καλά πριν από τθν δράςθ από τα ςτελζχθ, ςε ςυνεργαςία πάντα με ζναν βακμοφόρο. Υπάρχει θ δυνατότθτα Ενωμοτιακισ δράςθσ μζςα ςτθν εκδρομι όπου θ ενωμοτία πρζπει να είναι προετοιμαςμζνθ από πριν. Μπορεί να είναι είτε μια δράςθ από τα ςτελζχθ, είτε ενόσ μζλουσ ςτα πλαίςια τθσ προόδου του αλλά και ολόκλθρθσ τθσ ενωμοτίασ. Θ βραδινι αςφάλεια πραγματοποιείται μετά το ςυμβοφλιο τιμισ κατά τθν ζγερςθ του Βακμοφόρου Υπθρεςίασ. Καλό είναι να υπάρχει ζνασ ςυνδυαςμόσ προςκόπων για παράδειγμα ζνασ ζμπειροσ με ζναν καινοφργιο πρόςκοπο. Ο αρικμόσ ατόμων ςτθν βραδινι αςφάλεια είναι 2-3 πρόςκοποι ανάλογα με το μζγεκοσ τθσ ομάδασ και τισ μζρεσ τισ εκδρομισ. Αν θ διαμονι είναι ςε κλειςτό χϊρο τότε είναι ςτθν ευχζρεια του αρχθγοφ αν κα γίνει θ όχι θ βραδινι αςφάλεια. 12

13 Οι δραςτθριότθτεσ και τα παιχνίδια πρζπει να είναι καλά οργανωμζνα, γεμάτα φανταςία, προςκοπικζσ γνϊςεισ, να εξυπθρετοφν τουσ ςτόχουσ τθσ ομάδασ, να ζχει ςτοιχεία τθσ προόδου, ζχοντασ πάντα ςαν παρανομαςτι τισ αρχζσ του Προςκοπιςμοφ και τθν αςφάλεια όλων. Στο τζλοσ τθσ εκδρομισ γυρίηει όλθ θ ομάδα ι ενωμοτιακά ςτθν Εςτία και αφοφ καταγράψει και τακτοποιιςει τα υλικά τθσ κάνει το ςυμβοφλιο τθσ ενωμοτίασ για τθν αξιολόγθςθ τθσ δράςθσ. Το ΣΤΟ ομάδασ είναι απαραίτθτο να γίνεται πάντα ςτο τζλοσ κάκε δράςθσ. Εναλλακτικζσ δραςτθριότθτεσ ανάλογα τισ καιρικζσ ςυνκικεσ: Σε περίπτωςθ κακοκαιρίασ οι δραςτθριότθτεσ μποροφν να γίνουν ςε κλειςτό χϊρο αν υπάρχει διακζςιμοσ Φροντίηουμε να ζχουμε ετοιμάςει από πριν δραςτθριότθτεσ που γίνονται ςε κλειςτό χϊρο. Μερικζσ ιδζεσ είναι: παιχνίδια εναςχόλθςθσ με τα αντικείμενα προςκοπικισ τεχνικισ, ιςυχα κεατρικά παιχνίδια, δράςθ αρχϊν, δράςθ τεχνικϊν δεξιοτιτων (καρφοπλεκτικι, χαλκογραφία, ξυλογλυπτικι, καταςκευζσ με ανακυκλϊςιμα υλικά κτλ.), κοινωνικισ ςυνεργαςίασ (ενεργόσ πολίτθσ, δικαιϊματα παιδιοφ κτλ), δράςθ πνευματικισ καλλιζργειασ (μουςικό βραδινό, δράςθ με τισ 7 τζχνεσ, παραδοςιακοί χοροί), παρουςιάςεισ εραςιτεχνικισ αςχολίασ. Σε τριιμερθ ι τετραιμερθ εκδρομι το πρόγραμμα προςαρμόηεται ανάλογα διατθρϊντασ όλα τα ςτοιχεία τθσ δομισ τθσ διιμερθσ εκδρομισ και προςκζτοντασ κομμάτια δράςθσ ανάλογα με το μζροσ που κα πάει θ ομάδα. Σθμαντικό είναι να λαμβάνεται υπόψθ και ο χρόνοσ μετάβαςθσ προσ και από το μζροσ εκδρομισ. Φυςικά όπωσ ςτθν Αγζλθ των Λυκοποφλων, ζτςι και εδϊ, το αντίςκθνο ενδείκνυται για τουσ πρϊτουσ μινεσ του φκινοπϊρου και φυςικά τουσ τελευταίουσ μινεσ τθσ άνοιξθσ. Μθν ξεχάςουμε οφτε ςτιγμι πωσ αναφερόμαςτε ςε ανιλικα παιδιά και όχι ςε μζλθ λόχου ειδικϊν δυνάμεων. Οπότε κατά τθ διάρκεια του Χειμϊνα δεν μασ απαγορεφει κανείσ να πραγματοποιιςουμε εκδρομζσ ςε ςτεγαςμζνουσ χϊρουσ, όπωσ καταφφγια καταςκθνωτικά κζντρα κλπ. 13

14 1.3. Τι προςϋχουμε (Μϋτρα αςφαλεύασ) Τα μζτρα αςφαλείασ που λαμβάνουμε για τθν αςφάλεια των παιδιϊν φυςικά δεν διαφζρουν από τμιμα ςε τμιμα, δεν τα ξεχνάμε όμωσ ποτζ, μια και αναφερόμαςτε ςτα δφο μικρότερα τμιματα του Σ.Ε.Π., ςτα Λυκόπουλα και ςτουσ Προςκόπουσ Επιβύβαςη ςε Μϋςα Μαζικόσ Μεταφορϊσ Σχεδόν θ ίδια ςυνκικθ ιςχφει όταν το τμιμα μασ κα χρθςιμοποιιςει ναυλωμζνο όχθμα ι κάποιο από τα μζςα μαηικισ μεταφοράσ τθσ πόλθσ μασ. Θα μπει πρϊτα ζνα ενιλικο ςτζλεχοσ για να εποπτεφςει τθν επιβίβαςθ όλων των Λυκοποφλων Προςκόπων, ταυτόχρονα προςπακϊντασ να μετριςει και να ςιγουρευτεί πωσ όλα τα Λυκόπουλα Πρόςκοποι, ζχουν επιβιβαςτεί με αςφάλεια ςτο όχθμα. Ζνασ ι δφο βακμοφόροι, παραμζνουν εκτόσ για να ςιγουρευτοφν και αυτοί με τθν ςειρά τουσ πωσ ζχουν επιβιβαςτεί όλοι και πωσ κανείσ δεν ξεχάςτθκε εκτόσ. Τότε και μόνο τότε τα ενιλικα ςτελζχθ που ζμειναν ςτο τζλοσ μποροφν με ςιγουριά να επιβιβαςτοφν ςτο όχθμα. Σε περίπτωςθ που χρθςιμοποιοφμε ναυλωμζνο όχθμα κα πρζπει από πριν να ζχουμε εξαςφαλίςει πωσ πλθροί τισ προδιαγραφζσ που απαιτοφνται για μετακίνθςθ παιδιϊν. ( ) Για τθν Αττικι, υπάρχει ζνα ακόμα μζςον μαηικισ μεταφοράσ. Αναφερόμαςτε ςτο metro το οποίο ναι μεν εξυπθρετεί μεγάλο επιβατικό κοινό, αλλά δεν παφει να είναι από τα πιο επικίνδυνα, μια και οι ςτακμοί του εμπεριζχουν κυλιόμενεσ ςκάλεσ, ανελκυςτιρεσ, δαιδαλϊδθσ διαδρόμουσ και πολφ κόςμο. Σε καμία περίπτωςθ δεν παφουμε να δίνουμε ςθμαςία ςτισ οδθγίεσ που ακοφγονται ςυνζχεια από τα μεγάφωνα των ςτακμϊν τα οποία μασ προτρζπουν να ςτεκόμαςτε πίςω από τθν χαρακτθριςτικι κόκκινθ γραμμι θ οποία οριοκετεί ζναν χϊρο αςφαλείασ ζτςι ϊςτε το κοινό να μθν πζςει ςτισ γραμμζσ του ςυρμοφ. Κατά προτίμθςθ, προτρζπουμε το τμιμα μασ να ακουμπιςει ςτον τοίχο (για να ζχουμε και καλφτερθ εποπτεία) και όταν κα ζρκει ο ςυρμόσ, πρϊτα κα περιμζνουμε να κατζβουν οι επιβάτεσ που πρόκειται να κατζβουν για να μθν μπερδευτοφμε και τότε και μόνον τότε δίνουμε «εντολι» ςτο τμιμα 14

15 μασ να επιβιβαςτεί με τον ίδιο ακριβϊσ τρόπο που περιγράφεται και παραπάνω ςτθν επιβίβαςθ ςε Λεωφορείο. Σε κάκε χριςθ Μζςου Μαηικισ Μεταφοράσ, (Λεωφορείο, Τρόλεϊ, Τραμ, Θλεκτρικόσ, Μετρό) το ςοφό κα ιταν να ζχει ζνασ τθν ευκφνθ τθσ ςυλλογισ και ακφρωςθσ των ειςιτθρίων. 15

16 Ενότητα 2 Δομϋσ Δρϊςεων 2.1. Δρϊςη Υπαύθρου (Αγϋλη) Εδϊ και χρόνια, ο Κλάδοσ Λυκοποφλων ζχει κωδικοποιιςει ζτςι τθ δουλειά του για να μπορεί να κάνει τθ ηωι των βακμοφόρων του πιο εφκολο και πιο πρακτικι. Ακολουκοφν οι πίνακεσ με τθ δομι δράςθσ υπαίκρου (εκδρομι), κακϊσ και θ δομι «Περιπάτου» δομζσ θ οποίεσ είναι βαςιςμζνεσ ςτθν δομι τθσ τυπικισ ςυγκζντρωςθσ με διαφορετικοφσ ςαφϊσ χρόνουσ. 16

17 Για να δείτε τισ δομζσ όλων των ειδϊν δράςεων κακϊσ και τθν δομι τθσ διιμερθσ εκδρομισ του κλάδου Λυκοποφλων, πατιςτε εδϊ Το πϊσ επιλζγονται τα ςτοιχεία προγράμματοσ, εξθγείται από τουσ εκπαιδευτζσ και δεν διαφζρει κακόλου από τον τρόπο επιλογισ ςτοιχείων τθσ τυπικισ ςυγκζντρωςθσ. 17

18 2.2. Δρϊςη Υπαύθρου (Ομϊδα) 18

19 Για να δείτε τισ δομζσ όλων των ειδϊν δράςεων κακϊσ και τθν δομι διιμερθσ εκδρομισ του κλάδου Προςκόπων, πατιςτε εδϊ Σύνοψη Στθν ςυγκεκριμζνθ εκπαιδευτικι ενότθτα, ζγινε θ προςπάκεια να εξθγθκεί προσ τα ενιλικα ςτελζχθ του Σ.Ε.Π. ο τρόποσ με τον οποίο πραγματοποιοφμε μία υπαίκρου, για τα Λυκόπουλα και τουσ Προςκόπουσ. Ποια τα οφζλθ μιασ τζτοιασ δράςθσ τι πρζπει να προςζχουμε, ποια μζρθ επιλζγουμε, πωσ μετακινοφμαςτε τι υλικά χρθςιμοποιοφμε κλπ. Παράλλθλα παρουςιάηονται και οι δομζσ δράςεων των δφο προαναφερόμενων κλάδων οι οποίεσ ουςιαςτικά ςτθρίηονται ςτισ δομζσ των τυπικϊν ςυγκεντρϊςεων. Χρόςιμα Links Όλα τα links οι πθγζσ και οι παραπομπζσ υπάρχουν ςαν ενεργά ςτοιχεία μζςα ςτο εγχειρίδιο 19